4-10 gradjevinski tehnicar za visokogradnju

OBRAZOVNI PROGRAM

GRAEVINSKI TEHNIAR ZA VISOKOGRADNJU

SADRAJ: OPTI DIO ...................................................................................................... 3 1. NAZIV PROGRAMA: GRAEVINSKI TEHNIAR ZA VISOKOGRADNJU .............................. 3 2. NASTAVNI PLAN ........................................................................................... 3 POSEBNI DIO ................................................................................................... 6 1. PREDMETNI PROGRAMI ................................................................................... 6 1.1. OPTEOBRAZOVNI PREDMETI ......................................................................... 6 1.2. STRUNO - TEORIJSKI PREDMETI .................................................................... 7 1.2.1. NACRTNA GEOMETRIJA ............................................................................. 7 1.2.2. TEHNIKO CRTANJE ................................................................................ 13 1.2.3. GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE .................................................................... 17 1.2.4. PRIMJENA RAUNARA U GRAEVINARSTVU .................................................... 31 1.2.5. GRAEVINSKI MATERIJALI ......................................................................... 40 1.2.6. STATIKA I OTPORNOST MATERIJALA ............................................................ 46 1.2.7. TEHNOLOGIJA BETONA ............................................................................ 58 1.2.8. ORGANIZACIJA GRAENJA ........................................................................ 64 1.2.9. BETONSKE KONSTRUKCIJE ........................................................................ 71 1.2.10. PROJEKTOVANJE .................................................................................. 76 1.2.11. KUNE INSTALACIJE .............................................................................. 84 1.2.12. PREDUZETNITVO ................................................................................. 89 1.2.13. PRAKTINA NASTAVA ............................................................................. 95 1.3. IZBORNA NASTAVA .................................................................................. 112 1.3.1. STRANI JEZIK II .................................................................................... 112 1.3.2. LIKOVNA KULTURA I CRTANJE ................................................................. 113 1.3.3. OSNOVE GRAEVINARSTVA ..................................................................... 118 1.3.4. EKOLOGIJA I ZATITA IVOTNE SREDINE ..................................................... 122 1.3.5. RAZVOJ ARHITEKTURE ........................................................................... 127 1.3.6. SLOBODORUNO CRTANJE ...................................................................... 132 1.3.7. SAVREMENA ARHITEKTURA ..................................................................... 136 1.3.8. MAKETARSTVO..................................................................................... 139 1.3.9. MEHANIKA TLA I FUNDIRANJE .................................................................. 143 1.3.10. KOMPJUTERSKA VIZUALIZACIJA .............................................................. 148 1.3.11. TEHNOLOGIJA GRAENJA ..................................................................... 152 1.3.12. GEODEZIJA........................................................................................ 160 2. STRUNI ISPIT ........................................................................................... 164 2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUNO - TEORIJSKI DIO ISPITA ..................................... 164 2.1.1. GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE .................................................................. 164 2.1.2. ORGANIZACIJA GRAENJA ...................................................................... 168 2.1.3. PROJEKTOVANJE.................................................................................. 171 2.1.4. BETONSKE KONSTRUKCIJE ...................................................................... 174 2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUNI RAD .............................................................. 177 2.2.1. ISPITNI KATALOG PRAKTINOG DIJELA STRUNOG ISPITA - STRUNI RAD ............ 177 3. OBAVEZNI NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA ..................................................... 179 4. USLOVI ZA ZAVRETAK OBRAZOVANJA ............................................................ 180 5. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA UENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA ............. 180 6. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH ......................... 181 7. PROFIL STRUNE SPREME NASTAVNIKA I STRUNIH SARADNIKA ............................. 181 8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA ................................. 182 8.1. BROJ ASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE ....................... 182 9. SLOBODNE AKTIVNOSTI ............................................................................... 183 10. PROFESIONALNA PRAKSA ........................................................................... 184

2

OPTI DIO 1. Naziv programa: GRAEVINSKI TEHNIAR ZA VISOKOGRADNJU 2. Nastavni planRedni broj A 1. 2. 3. 4. 5. Nastavni predmeti grupe predmeta I sed. 3 3 2 2 2 2 god. 108 108 72 72 72 72 2 72 2 2 16 2 2 3 2 2 72 576 72 72 108 72 72 3 108 2 2 2 3 72 72 72 108 2 14 2 5 3 72 504 72 180 108 4 144 2 66 12 432 10 330 72 sed. 3 3 2 2 II god. 108 108 72 72 sed. 3 3 2 2 III god. 108 108 72 72 sed. 3 3 2 2 IV god. 99 99 66 66 Ukupno

Opteobrazovni predmeti Maternji jezik i knjievnost Matematika Strani jezik Informatika Fiziko vaspitanje Drutvena grupa predmeta 1. Istorija 2. Geografija 3. Sociologija Prirodna grupa predmeta 1. Hemija 2. Fizika UKUPNO A B Struno - teorijski predmeti 1. Nacrtna geometrija 2. Tehniko crtanje 3. Graevinske konstrukcije Primjena raunara u 4. graevinarstvu 5. Graevinski materijali 6. Statika i otpornost materijala 7. Tehnologija betona 8. Organizacija graenja 9. Betonske konstrukcije 10. Projektovanje 11. Kune instalacije 12. Preduzetnitvo UKUPNO B C Praktina nastava D Slobodne aktivnosti E Izborna nastava 1. Strani jezik II 2. Likovna kultura i crtanje 3. Osnove graevinarstva Ekologija i zatita ivotne 4. sredine 5. Razvoj arhitekture 6. Slobodoruno crtanje 7. Savremena arhitektura 8. Maketarstvo

423 423 288 72 288 72 72 72 72 72 1842 144 72 498 180 72 180 72 138 99 240 66 66 1827 282 141 420 288 72 72

11 2 1 2 2 2 2 2

396 72 36 72 72 72 72 72

13 2 1 2 2

468 72 36 72 72

13 2 1 4 2

468 72 36 144 72

2 3 4 2 2 15 2 1 4 2

66 99 132 66 66 501 66 33 132 66

2 2

72 72 2 2 72 72

72 72 72 72

3

Redni broj

Nastavni predmeti grupe predmeta

I sed. god. sed.

II god. sed. 2

III god. 72 sed. 2 2 2

IV god. 66 66 66 32 33

Ukupno 72 66 66 66 30 dana 141

9. Mehanika tla i fundiranje 10. Komjuterska vizuelizacija 11. Tehnologija graenja 12. Geodezija F Profesionalna praksa G Sedmini broj asova H Broj radnih sedmica Ukupno (A+B+C+D+E) = 4512

10 dana 32 36

10 dana 32 36

10 dana 32 36

3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa - Produbljivanje i proirivanje opteg obrazovanja u funkciji struke i obezbjeivanje teorijskih i praktinih znanja za samostalno obavljanje zanimanja. - Pripremanje za permanentno obrazovanje i cjeloivotno uenje. - Razvijanje sposobnosti socijalne komunikacije i spremnosti za razvijanje meuljudskih odnosa. - Osposobljavanje za poslove obrade tehnike dokumentacije. - Osposobljavanje za poslove razrade projekta objekata visokogradnje. - Osposobljavanje za poslove razrade projekta izvedenog stanja. - Osposobljavanje za izradu predmjera i predrauna radova. - Uestvovanje u planiranju i izvoenju radova kod objekata visokogradnje. - Osposobljavanje za rukovoenje graenjem objekata porodine stambene zgrade sa najvie dvije etae i pomonih objekata. - Posjedovanje znanja iz informatike i poznavanje stranog jezika. - Razvijanje ekoloke svijesti i svijesti o potovanju mjera zatite na radu i zatite okoline. 4. Uslovi za upis, odnosno za ukljuivanje u program za obrazovanje odraslih - U srednje struno obrazovanje u etvorogodinjem trajanju mogu se upisati lica koja su: - zavrila osnovnu kolu ili - zavrila dvogodinju strunu kolu. - U redovno obrazovanje mogu se upisati i lica koja nijesu starija od 17 godina, - izuzetno lica do 18-te godine uz odobrenje Nastavnikog vijea kole. - Lica koja su napunila 18 godina ukljuuju se u program za obrazovanje odraslih. 5. Trajanje obrazovanja - Obrazovanje po obrazovnom programu Graevinski tehniar za visokogradnju traje etiri godine. 6. Prohodnost - U redovnom obrazovanju uenici napreduju u vii razred ako su iz svih nastavnih predmeta u toku tekue godine postigli pozitivnu ocjenu i obavili profesionalnu praksu. - Lica koja su zavrila dvogodinju strunu kolu mogu se ukljuiti u odgovarajui razred, u zavisnosti od vrste programa prethodnog obrazovanja, uz polaganje dopunskih i diferencijalnih ispita. - Odrasli napreduju po programu u skladu sa Pravilnikom (planom) za izvoenje obrazovnog programa za odrasle, koji donosi nadlena institucija.

4

7. Obrazovanje koje se stie - Zavretkom obrazovnog programa uenik stie srednje struno obrazovanje u etvorogodinjem trajanju GRAEVINSKI TEHNIAR ZA VISOKOGRADNJU.

5

POSEBNI DIO 1. PREDMETNI PROGRAMI 1. 1. OPTEOBRAZOVNI PREDMETI 1.1. 1. MATERNJI JEZIK I KNJIEVNOST 1.1. 2. MATEMATIKA 1.1. 3. STRANI JEZIK 1.1. 4. INFORMATIKA 1.1. 5. FIZIKO VASPITANJE 1.1. 6. ISTORIJA 1.1. 7. GEOGRAFIJA 1.1. 8. SOCIOLOGIJA 1.1.9. FIZIKA 1.1.10. HEMIJA Napomena: Katalozi opteobrazovnih programa su u nadlenosti Zavoda za kolstvo.

6

1.2. STRUNO - TEORIJSKI PREDMETI 1.2.1. NACRTNA GEOMETRIJA 1. Naziv predmeta: NACRTNA GEOMETRIJA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 42 30 36 36

Razred I II III IV Ukupno

Ukupno 72 72

78

66

144

3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje sposobnosti sagledavanja prostora. - Osposobljavanje uenika za itanje planova. - Sticanje sposobnosti predstavljanja trodimenzionalnih oblika na ravan crtanja i obrnuto. - Razvijanje preciznosti i preglednosti u izradi tehnikih crtea. - Razvijanje motorike vrijednosti pri crtanju. - Savladavanje predstavljanja ideja na papiru kroz perspektivu. - Osposobljavanje za samostalan rad.

7

4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Projekcije - Razvija sposobnost - Pravi model - Upoznaje sistem sistema opaanja i projekcijskih ravni, projekcijskih ravni. preciznosti. projekcija i - Crta njihov poloaj koordinata. u prostoru. - Nabraja vrste - Oitava vrijednosti projekcija i zna koordinata. njihovu primjenu. - Razlikuje kvadrante. - Uoava razlike izmeu ortogonalne, kotirane i kose projekcije. Ortogonalna projekcija - Razvija sposobnost - Crta projekcije - Upoznaje sagledavanja take u optem i karakteristike prostora. specijalnom ortogonalne poloaju. projekcije. - Crta projekcije - Poznaje osnovne dui i prave u geometrijske optem i oblike: taku, specijalnom pravu, ravan, poloaju. geometrijske slike, - Odreuje prodore geometrijska prave kroz tijela. projekcijske ravni. - Definie vidljivost i kretanje kroz prostor. - Crta projekcije geometrijskih slika u specijalnom poloaju: trougao, kvadrat, pravougaonik, trapez i krug. - Crta projekcije pravilnih geometrijskih tijela sa bazisom paralelnim projektnoj ravni: kupa, valjak i lopta. - Crta tragove zranih ravni normalnih na

Preporuke za izvoenje nastave

Vjeba: - Crta projekcije take u optem i specijalnom poloaju kroz kvandrante. Vjeba: - Crta projekcije dui i prave u optem i specijalnom poloaju. Vjeba: - Crta projekcije, odreuje prodore pravih i njihovo kretanje. Vjeba: - Preko odreivanja prodora uslovljava kretanje prave. Vjeba: - Crta projekcije, odreuje vidljivost pojedinih elemenata. Vjeba: - Konstruie ravan pomou dvije paralelne prave, pomou pravih koje se sijeku, tri nekolinearne take

8

uenik horizontalnicu, frontalnicu ili profilnicu kao i ravni koje su u proizvoljnom poloaju. - Konstruie tragove kose ravni. - Crta sutranice ravni. - Odreuje nagibnicu i normalu. Transformacija i rotacija - Odreuje pravu - Poznaje pravila veliinu dui i ugla transformacije. koja ona zaklapa sa projektnom ravni. - Poznaje pravila rotacije.

Informativni ciljevi i sadraji uenik

Formativni ciljevi

Socijalizacijski ciljevi uenik

Preporuke za izvoenje nastave i pomou geometrijske slike.

- Razvija sposobnost opaanja.

Vjeba: - Rjeava zadatke odreujui pravu veliinu dui i ugla koji ona zaklapa sa projektnom ravni putem rotacije ili transformacije.

Presjenica - Ilustruje presjek dvije ravni.

- Odreuje presjenicu dvije ravni u meusobno razliitom odnosu. Prodor prave kroz ravan - Odreuje prodor - Poznaje prodor prave kroz zranu prave kroz zadatu ili kosu ravan i ravan. sagledava njenu vidljivost u odnosu na njih.

Vjeba: - Rjeavajui i crtajui zadatke odreuje prodor prave kroz zranu ili kosu ravan i sagledava njenu vidljivost u odnosu na ravan. - Razvija preciznost. Vjeba: - Crta projekcije geometrijskih slika koje lee na zranoj ili kosoj ravni.

Geometrijske slike na ravni - Odreuje - Ilustruje projekcije geometijske slike razliitih na zranoj ravni. geometrijskih slika - Ilustruje vezanih za zranu geometrijske slike ravan. na kosoj ravni. - Odreuje projekcije razliitih geometrijskih slika vezanih za kosu ravan.

9

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Geometrijska tijela sa bazisom na zadatoj ravni - Razvija sposobnost - Rjeava projekcije - Demonstrira sagledavanja pravilne prizme, poloaj pravilnih prostora. valjka, piramide i geometrijskih tijela - Razvija preciznost konusa sa bazisom iji se bazis nalazi u radu. na zranim na zranoj ili ravnima. proizvoljnoj ravni. - Rjeava projekcije pravilne prizme, valjka, piramide i konusa sa bazisom na proizvoljnoj ravni. Presjeci geometrijskih tijela - Razvija preciznost i - Crta presjek - Demonstrira sposobnost pravilnih presjeke pravilnih uoavanja. geometrijskih tijela geometrijskih tijela zranom ravni. zranom i - Odreuje pravu proizvoljnim veliinu presjene ravnima. slike i razvija mreu. - Objanjava presjek pravilnih geometrijskih tijela (prizme, valjka, piramide i konusa) proizvoljnom ravni i odreuje pravu veliinu presjene slike i razvija mreu. Kosa projekcija - Razvija sposobnost - Uporeuje razlike - Poznaje pravila opaanja. ortogonalne i kose crtanja i projekcije. karakteristike - Rjeava u kosoj kose projekcije. projekciji sloene geometrijske oblike. Krovovi - Razvija kreativnost - Poznaje rjeavanje - Rjeava krovova. jednostavne u radu. - Objanava slivne krovove u osnovi. ravni. - Rjeava sloene krovove u osnovi. Perspektiva - Upoznaje elemente - Objanjava znaaj - Razvija predstavu o perspektivnog elemenata prostoru. crtanja. perspektive. - Razvija10

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Crta projekcije pravilne prizme, valjka, piramide i konusa sa bazisom na zranim i proizvoljnim ravnima.

Vjeba: - Crta presjek pravilnih geometrijskih tijela (prizme, valjka, piramide i konusa) zranom ili proizvoljnom ravni. - Odreuje pravu veliinu presjene slike i razvija sliku.

Vjeba: - Crta u kosoj projekciji sloene geometrijske oblike.

Vjeba: - Crta sloeni krov u osnovi sa izgledom krova. Vjeba: - Crta metodama prodora vidnih

Informativni ciljevi i sadraji uenik - Poznaje elemente frontalne perspektive.

Formativni ciljevi uenik - Ona taka, nedogledi, likoravan, linija horizonta. - Bira poloaj oka u likoravni i visinu horizonta. - Rjeava osnovne geometrijske oblike metodom prodora vidnih zraka i nedogleda. - Odreuje osnovne geometrijske oblike metodom koordinatnog sistema. - Rjeava osnovne oblike enterijera.

Socijalizacijski ciljevi uenik samostalnost u radu.

Preporuke za izvoenje nastave zraka i nedogleda ili koordinatnog sistema sloene aritektonske oblike.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Lj. Gagi: Nacrtna geometrija za prvi i drugi razrad graevinske, trgovinske i drvopreraivake kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1988. - B. Nedimovi: Zbirka reenih zadataka iz nacrtne geometrije s osnovama teorije, Tehnika knjiga, Beograd, 1992. - G. Duli, M. Jevti: Zbirka zadataka iz nacrtne geometrije za I i II razred arhitektonske, graevinske, drvopreraivake, umarske i geodetske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. i 2004. - O. V. Petrovi: Zbirka zadataka iz nacrtne geometrije sa reenim primerima za srednje kole graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim priborom, table za crtanje, raunar, projektor, platno za projektor i modeli geometrijskih oblika. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture; - diplomirani inenjer graevinarstva.

11

10. Povezanost predmeta Znanja - Konstruktivni sklop objekta - Rad olovkom i drugim tehnikama - Tehniko prikazivanje raznih geometrijskih arhitektonskih oblika - Definisanje prostornih vrijednosti - Kuna mrea Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Graevinske konstrukcije - Crtanje elemenata graevinskih konstrukcija - Tehniko crtanje - Pravilno kotiranje, formatiziranje crtea - Kompjuterske vjebe - Izrada i obrada tehnike dokumentacije - Elementi projektovanja sa - razradom projekata - Kune instalacije - Izrada i razrada projektne dokumentacije - Obrada projekata

12

1.2.2. TEHNIKO CRTANJE 1. Naziv predmeta: TEHNIKO CRTANJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 16 56


Ukupno 72

16

56

72

3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje preciznosti i preglednosti u izradi tehnikih crtea. - Razvijanje motorike sposobnosti pri crtanju. - Osposobljava se za kompozicijsku sreenost u izradi tehnikih crtea. - Razvijanje sposobnosti sagledavanja prostora. - Upoznavanje sa znaajem dimenzija i razmjere. - Sticanje znanja za itanje planova. - Upoznavanje pravila izrade i formatizovanja projektne dokumentacije. - Razvijanje tehnike kulture. - Osposobljavanje za samostalan rad.

13

4. Sadraji/Standardi Razred: PRVI Informativni ciljevi i sadraji uenik Tehniki pribor - Upoznaje znaaj tehnikog crtanja. - Navodi materijal koji se koristi za crtanje. - Nabraja i objanjava pribor za tehniko crtanje. - Objanjava upotrebu papira za crtanje.

znanja predmeta/Operativni ciljevi Formativni ciljevi uenik Razlikuje vrste papira za crtanje: pelir, milimetarski, hamer, paus, ozolit. Koristi razne vrste olovaka, gumu, tu, marker, bojice. Koristi i odrava: sto za tehniko crtanje, tablu, inu, T - lenjir, trouglove, uglomjer, krivuljare, estare, ablone i razliita pera. Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija pravilan odnos prema grafikom izraavanju. Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Upotreba pribora i materijala za tehniko crtanje. Grafika vjeba: - Crta tehniki okvir, peat i odreuje formate A1, A2, A3, A4.

Rad olovkom - Objanjava crtanje linija. - Objanjava ispisivanje brojeva. - Objanjava ispisivanje slova.

- Crta razliite linije: puna, isprekidana, crta taka, rafure. - Ispisuje slova i brojeve slobodnom rukom.

- Razvija smisao za estetiku.

Grafika vjeba: - Crtanje punih linija razliitih debljina. - Crtanje isprekidanih linija crta - taka. Grafika vjeba: - Ispisivanje brojeva i slova slobodnom rukom i ablonom.

Razmjera - Upoznaje znaaj razmjere u tehnikom crteu i njenu primjenu u pojedinim fazama crtanja projektne dokumentacije. Kotiranje - Zna elemente kotiranja: kota, kotna linija, poetak i kraj kotne linije. - Poznaje visinsku kotu. - Poznaje kotiranje otvora.

- Primjenjuje razmjeru. - Koristi razmjernik.

- Razvija preciznost u radu.

Grafika vjeba: - Na jednostavnim oblicima primjenjuje razliite razmjere 1:5, 1:10, 1:25, 1:50, 1:100, 1:500. Grafika vjeba: - Na datoj osnovi i presjeku primjenjuje pravila kotiranja.

- Crta elemente kotiranja. - Primjenjuje visinske kote i kote otvora.

14

Informativni ciljevi i sadraji uenik Oznake materijala - Objanjava grafiko prikazivanje materijala u projektima.

Formativni ciljevi uenik - ita oznake materijala. - Crta rafuru za razliite materijale i opremu.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija sposobnost opaanja.

Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Crta oznake graevinskog matrijala, namjetaja, sanitarnih ureaja, instalacija i zelenila u osnovi i izgledu. Grafika vjeba: - Crta u zadatoj razmjeri razne oblike, kotira i ispisuje podatke. Grafika vjeba: - Crta konstrukcije mnogouglova, elipse, krivih linija i njihove spojeve sa pravim linijama.

Rad u tuu - Opisuje rad u tuu.

- Priprema pribor, ui punjenje, ienje, radiranje i brisanje.

Idejni projekat - Upoznaje znaaj i sadraj idejnog projekta.

- Uoava karakteristike idejnog projekta.

- Razvija kreativnost i formira stav o vanosti dobijenih informacija.

Grafika vjeba: - Precrtava zadati prilog idejnog projekta u odgovarajuoj razmjeri. Vjeba: - Analizira i objanjava zadati prilog glavnog projekta u razmjeri. Vjeba: - Analizira i objanjava zadati dio izvoakog projekta u razmjeri.

Glavni projekat - Upoznaje sadraj glavnog projekta i ulogu njegovih priloga. Izvoaki projekat - Upoznaje sadraj izvoakog projekta i vanost detalja koji se razrauju.

- Uoava karakteristike glavnog projekta.

- Uoava karakteristike izvoakog projekta.

Naslov i logotip - Vri izradu logotipa - Upoznaje logotip i i njegove njegovu kompozicije. kompoziciju. Kopiranje i formatizovanje projekta - Objanjava - Kopira i kopiranje i formatizuje

- Razvija preduzimljivost i

Vjeba: - Kopira, formatizuje

15

Informativni ciljevi i sadraji uenik formatizovanje projekta.

Formativni ciljevi uenik projekat.

Socijalizacijski ciljevi uenik samostalnost u radu.

Preporuke za izvoenje nastave i slae svoje radove.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - G. Duli: Tehniko crtanje sa itanjem planova, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim tehnikim priborom, table za crtanje sa odgovarajuim priborom za crtanje, raunar, projektor i platno za projektor. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture; - diplomirani inenjer graevinarstva. 10. Povezanost predmeta Znanja - Tehnika crtanja - Tehniko prikazivanje graevinskih konstukcija - Projektna dokumentacija - Projektna dokumentacija - Projektna dokumentacija - Rad olovkom - Razmjera - Projektna dokumentacija - Projektna dokumentacija Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Nacrtna geometrija - Tehnika obrada crtea - Graevinske konstrukcije - Osnove, presjeci, izgled - Graevinski materijali - Kompjuterske vjebe - Elementi projektovanja sa razradom projekata - Statika i otpornost materijala - Kune instalacije - Organizacija graenja - Tehniko prikazivanje raznih materijala - Tehnika obrada crtea - Tehnika obrada crtea (osnove, presjeci, izgledi) i formatizovanje - Grafiko predstavljanje sila, optereenja i rezultante sila - Tehnika obrada crtea - Tehniko prikazivanje materijala i ostalih elemenata

16

1.2.3. GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE 1. Naziv predmeta: GRAEVINSKE KONSTRUKCIJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 36 72 72 108 36 108 33 33 177 321


Ukupno 108 180 144 66 498

Vjebe: I razred: odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. II razred: odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje elemenata koji ine objekte visokogradnje i shvatanje njihovog meusobnog odnosa. - Upoznavanje naina prenoenja optereenja. - Upoznavanje sa nainima izvoenja pojedinih elemenata graenja. - Osposobljavanje za primjenu seizmikih propisa. - Upoznavanje sa primjenom hidroizolacije. - Sticanje znanja o vertikalnim i horizontalnim konstruktivnim elementima zgrada. - Sticanje znanja o vertikalnim komunikacijama u zgradama. - Poznavanje krovnih konstrukcija. - Upoznavanje naina obrade podova i plafona. - Poznavanje vrsta zanatskih radova na objektu. - Upoznavanje naina zatite objekta od spoljnih uticaja. - Upoznavanje sa metalnim konstrukcijama u graevinarstvu. - Poznavanje izrade radionike dokumentacije. - Upoznavanje sa drvenim konstrukcijama u graevinarstvu. - Upoznavanje sa prefabrikovanom gradnjom. - Upoznavanje sa mjerama protivpoarne zatite na objektima. - Osposobljavanje za samostalan rad.

17

4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Konstruktivni sklop objekata - Stie pozitivan - Crta eme osnova - Objanjava odnos prema razliitih sistema osnovne zanimanju. gradnje. konstruktivne - Razvija tehniku elemente: masivni, - Uoava razliku kulturu. izmeu podunog, skeletni i poprenog i mjeoviti. mjeovitog - Navodi osnovne sistema. karakteristike - Uporeuje klasini graenja u polumontani i klasinom, montani nain polumontanom i izvoenja. montanom nainu izvoenja. Elementi graenja - Razlikuje nosee - Nabraja elemente elemente, po visini, poloaju i pregradne funkciji. elemente, elemente opreme i elemente obrade. Vertikalni konstruktivni elementi - Razvija - Odreuje poloaj - Upoznaje odgovornost u konstruktivnog vertikalne radu. zida. konstruktivne - Analizira ulogu elemente(uloga konstruktivnih konstruktivnih zidova. zidova i primjena - Na zadatim vertikalnih i osnovama horizontalnih rasporeuje serklaa). vertikalne serklae - Poznaje djelove primjenjujui Pravilnika za Pravilnik za graenje objekata graenje objekata visokogradnje u visokogradnje u seizmikim seizmikim podrujima koji se podrujima. odnose na ab serklae i naine njihove izgradnje. Otvori u zidovima - Zna oznake i mjere - Poznaje otvore u prozorskih otvora. zidovima (uloga prozorskih otvora i - Shvata ulogu nadprozornika. funkcija njihovih - Razlikuje nadprozornika, nadprozornike bez elementi otvora za roletne i sa vrata i uloga roletnom. nadvratnika).18


Vjeba: - Primjena Pravilnika za graenje objekata visokogradnje u seizmikim podrujima.

Vjeba: - U razmjeri nacrtati otvore za prozore i vrata na osnovi objekta.

Informativni ciljevi i sadraji uenik - Opisuje princip ugraivanja prozora i vrata.

Formativni ciljevi uenik - Crta nadprozornik bez roletne. - Zna mjere i oznake vrata. - Crta naine otvaranja vrata. - Crta detalje lokalnog grijanja od blokova. - Analizira mogunost primjene blokova u konstrukciji dimnjakog kanala. - Planira poloaj dimnjakih kanala. - Skicira meuspratnu konstrukciju oko dimnjakog kanala. - Crta detalje sabirnih dimnjakih kanala. - Crta detalje ventilacionih kanala.



Dimnjaki kanali - Poznaje dimnjake kanale (uloga i podjela prema blokovima u konstrukciji dimnjakih kanala). - Objanjava princip funkcionisanja sabirnih dimnjaka. - Definie elemente od kojih su sastavljeni sabirni dimnjaki kanali kao i nain izvoenja. Ventilacioni kanali - Upoznaje princip funkcionisanja ventilacionih kanala (pravila primjene i elemente ventilacije). Temelji - Nabraja podjelu temelja prema konstruktivnom sklopu objekata i prema materijalu od kojeg se izvode. - Opisuje karakteristike trakastih temelja, temelja samaca i temeljnih ploa. Hidroizolacija - Objanjava ulogu hidroizolacije. - Navodi materijale koji se primjenjuju za hidroizolaciju, kao i podjelu na

Vjeba: - Rijeiti voenje sabirnog dimnjakog kanala kod viespratnog objekta prema datim uslovima.

- Razumije vanost ouvanja zdrave ivotne sredine.

- Shvata ulogu temelja i princip prenoenja optereenja. - Zna nain izvoenja temelja. - Crta oblike temelja.

- Razvija odgovornost u radu.

Vjeba: - U razmjeri nacrtati temelje za datu osnovu sa oborenim presjecima. Vjeba: - Na osnovama crta oborene presjeke temelja.

- Zna izolaciju podova i podrumskih zidova. - Crta primjenu hidroizolacije na objektu sa19

Informativni ciljevi i sadraji uenik horizontalnu i vertikalnu.

Formativni ciljevi uenik djelimino ukopanim podrumom.



20

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Horizontalni konstruktivni elementi - Crta serklae, - Navodi grede i podvlake. horizontalne - Crta pune ravne konstruktivne ploe sa jednim, elemente. dva i vie oslonaca. - Poznaje funkciju i materijale za - Crta rebrastu izradu meuspratnu horizontalnih konstrukciju. konstruktivnih - Crta sitnorebrastu elemenata. meuspratnu - Poznaje podjelu konstrukciju. meuspratnih - Crta montane ili konstrukcija prema polumontane nainu izvoenja i meuspratne njihove konstrukcije. karakteristike. - Crta armirano - Navodi vrste betonsku oplate. meuspratnu konstrukciju u skeletnom sistemu.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija sposobnost za prostorno predstavljanje.

Preporuke za izvoenje nastave Crtei planovi oplate. Grafika vjeba: - Crta planove oplate pune ploe. Grafika vjeba: - Crta planove oplate rebraste i sitnorebraste meuspratne konstrukcije. Grafiki rad - Prema zadatoj osnovi (u sistemu nosivih zidova i skeletnom sistemu) crta planove oplate horizontalnih konstruktivnih elemenata.

Vertikalne komunikacije - Primjenjuje Stepenice propise za - Definie pojam stepenice. spoljnih i - Grafiki prikazuje unutranjih osnove i vertikalne stepenica. presjeke - Navodi podjelu stepeninog stepenica prema prostora. znaaju, namjeni, - ita crte konstrukciji, stepenic na kosim materijalima, armirano oblicima i nainu betonskim izvoenja. ploama, - Poznaje elemente oslonjenim na stepenica. obrazne nosae. - Poznaje propise za - ita crte stepenice. stepenic na - Poznaje proraun koljenastim ab stepenica. ploama. - Analizira mogunost izbora stepenica prema obliku i konstrukciji. - Rauna stepenice.

- Razvija preciznost.

Grafika vjeba: - Crta stepenite oslonjeno na podestne nosae. - Crta stepenite na koljenastim ploama. Grafiki rad - Prema zadatom stepeninom prostoru u osnovi (u sistemu nosivih zidova i skeletnom sistemu): - proraunava stepenice; - crta osnovu, popreni i poduni presjek; - crta planove oplate stepenita.

21

uenik - Crta stepenite oslonjeno na podestne nosae. - Crta stepenite na Kose rampe koljenastim - Poznaje kose ploama. rampe za pjeake i - Crta spoljanje motorna vozila. stepenice. - Poznaje propise za - Uoava znaaj i dimenzionisanje svrhu liftova. rampi. - Rjeava rampe za vozila i za potrebe invalida. Krovovi i krovne konstrukcije - Razlikuje elemente - Vri podjelu krovnih krovova prema konstrukcija. nagibima, - Crta tesarske materijalima i krovne veze. broju krovnih - Crta drvene ravni. krovove: proste krovove, krovove Drveni krovovi sa raspinjaama i - Upoznaje se sa krovne vjealjke. krovnim - Skicira krovove sa konstrukcijama i nadzitkom. navodi vrste - Skicira mansardne krovnih krovove. konstrukcija. - Poznaje tesarske - Analizira veze. povoljnost - Upoznaje drvene primjene pojedinih krovove: proste krovnih krovove, krovove konstrukcija. sa raspinjaama i - Rjeava tavanski krovne vjealjke. prostor za potrebe - Upoznaje drvene stanovanja. krovove sa nazidkom. - Na zadatoj osnovi - Upoznaje krova crta slivne mansardne povrine. krovove. - ita detalje ravnih krovova. Potkrovlja - Upoznaje - ita detalje zatite potkrovlja. izolacija ravnih - Poznaje funkciju krovova. krovnih prozora. - Obrazlae nain adaptacije potkrovlja. - Obrazlae primjenu

Informativni ciljevi i sadraji uenik Liftovi - Upoznaje liftove.

Formativni ciljevi



Grafika vjeba: - Crta proste krovove i krovove sa raspinjaama. Vjeba: - Analizirajui povoljnost primjene pojedinih krovnih konstrukcija reava tavanski prostor za potrebe stanovanja. Vjeba: - Crtei ravnih krovova.

22

Informativni ciljevi i sadraji uenik materijala koji doprinose toplotnoj, zvunoj i hidroizolaciji prostora. Ravni krovovi - Definie ravne krovove. - Navodi nedostatke i prednosti ravnih krovova. - Navodi vrste ravnih krovova. - Poznaje slojeve ravnih krovova. - Objanjava nain odvodnjavanja ravnih krovova. - Objanjava zatitu krovnih izolacija. Izolacije - Navodi vrste izolacija. - Objanjava namjenu toplotne, zvune i hidro zatite objekata. - Navodi materijale za izolacije.

Formativni ciljevi uenik



- Skicira toplotnu, zvunu izolaciju i hidroizolaciju zidova i meuspratnih konstrukcija.

23

Razred: TREI Informativni ciljevi i sadraji uenik Podovi i plafoni - Navodi vrste podova prema materijalu i namjeni i objanjava nain izrade. - Navodi slojeve podova. - Navodi vrste plafona i objanjava nain izrade. Pokrivaki radovi - Poznaje vrste krovnih pokrivaa prema materijalu, njihove osobine i primjenu.

Formativni ciljevi uenik - Razlikuje podove prema materijalu. - Razlikuje vrste plafona. - Crta podove i plafone.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija sposobnost za prostorno predstavljanje.

Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Crta detalj meuspratne konstrukcije sa podom i plafonom.

- Razlikuje krovne pokrivae od azbest - cementnih proizvoda, od opekarskih proizvoda, lima i dr. - Crta detalje pokrivanja krovova. - ita detalje pokrivanja sljemena, grebena i uvala. Limarski i bravarski radovi - ita detalje - Poznaje vrste i oblike limova i ugradnje razliitih njihovu primjenu u vrsta oluka. graevinarstvu. - ita detalje - Nabraja vrste i opivanja limom. oblike metalnih profila, nosivih i nenosivih. - Crta detalje - Navodi vrste oluka i ugraivanja mjesta i nain bravarije. ugradnje. - Skicira detalje - Objanjava metalne ograde. primjenu limenih opava. - Poznaje metalne i PVC prozore i vrata i njihovu primjenu. Stolarski radovi - Navodi vrste drveta - Razlikuje drvene prozore prema i drvene elemente konstrukciji. za stolarske radove24

- Razvija preciznost.

Vjeba: - Crtei sa detaljima pokrivanja krovova. Grafika vjeba: - Crta detalje pokrivanja krovova.

- Uoava vanost kvalitetnog i preciznog rada. - Crta detalje ugraivanja bravarije.

Grafika vjeba: - Skicira detalje metalne ograde.

- Uoava vanost kvalitetnog i preciznog rada.

Grafika vjeba: - Crta detalje ugraivanja

Informativni ciljevi i sadraji uenik i stolarske izraevine. - Navodi vrste prozora prema konstrukciji i njihove mjere. - Nabraja vrste roletni za prozore i balkonska vrata. Metalne konstrukcije - Navodi proizvode od elika i njegovu primjenu u graevinarstvu. - Poznaje osnove za dimenzionisanje elinih konstrukcija. - Nabraja mehanika spojna sredstva. - Nabraja vrste i kvalitet avova. - Poznaje naine zatite elinih konstrukcija od korozije. - Objanjava izradu eline konstrukcije u radionici. - Poznaje radionike i montane nastavke zategnutih i pritisnutih tapova. - Poznaje izradu radionike dokumentacije. - Zna primjenu, proraun i konstruisanje reetkastih nosaa. - Zna primjenu, proraun i konstruisanje punih nosaa. - Nabraja elemente industrijske hale. Drvene konstrukcije - Poznaje klasine

Formativni ciljevi uenik - Crta detalje ugraivanja stolarije.


Preporuke za izvoenje nastave stolarije.

- Crta zadate eline profile i kotira potrebne elemente. - Crta sklopni crte dva lima (veza ostvarena pomou vijaka i zavarivanjem). - Rauna naprezanje zategnutog tapa i crta detalje veze. - Rauna naprezanje pritisnutog tapa i crta detalje veze. - Crta radionike i montane nastavke zategnutih i pritisnutih tapova. - Dimenzionie i konstruie nosae. - Crta detalje veza nastavaka punih nosaa. - Crta radioniku dokumentaciju eline industrijske hale. - Crta dispoziciju hale. - Crta elemente eline industrijske hale sa detaljima veze. - Radi specifikaciju materijala.


Vjebe: - Crta zadate eline profile i kotira potrebne elemente. - Crta sklopni crte dva lima (veza ostvarena pomou vijaka i zavarivanjem). - Crta radionike i montane nastavke zategnutih i pritisnutih tapova. - Crta detalje veza nastavaka punih nosaa. Grafiki rad: Prema zadatim podacima: - Crta radioniku dokumentaciju eline industrijske hale: - crta dispoziciju; - crta elemente eline industrijske hale sa detaljima veze.

- Rauna naprezanje

Vjeba:

25

Informativni ciljevi i sadraji uenik drvene konstrukcije. - Nabraja fizike i mehanike osobine graevinskog drveta. - Poznaje osnove za dimenzionisanje drvenih konstrukcija. - Nabraja spojna sredstva. - Poznaje nastavke i veze elemenata drvenih konstrukcija. Lijepljene lamelirane - Navodi karakteristike i specifinost lijepljenih lameliranih drvenih konstrukcija. - Opisuje nain proizvodnje lijepljenih lameliranih drvenih konstrukcija. - Nabraja konstruktivne sisiteme.

Formativni ciljevi uenik zategnutog tapa i crta detalje veze. - Rauna naprezanje pritisnutog tapa i crta detalje veze. - Dimenzionie drvene tavanjae.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Stie osjeaj za prostor. - Uoava vanost kvalitetnog i preciznog rada.

Preporuke za izvoenje nastave - Prema zadatim podacima rauna naprezanja u zategnutom i pritisnutom tapu i crta detalje veza.

drvene konstrukcije - Crta detalje spajanja elemenata lijepljenih lameliranih krovnih konstrukcija.


26

Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i sadraji uenik Prefabrikovana gradnja - Opisuje osnovne karakteristike industrijske proizvodnje (istorijski razvoj, prefabrikovani konstruktivni elementi objekata visokogradnje). - Upoznaje metode prefabrikovane gradnje (tradicionalni, djelimino prefabrikovan, prefabrikovan nain gradnje, mogua mjesta za prefabrikaciju, metode prefabrikacije). - Nabraja vrste transporta. - Opisuje nain montae prefabrikovanih betonskih elemenata (sredstva za montau, metode montae, redoslijed montae, pravac kretanja krana i dizalice). - Objanjava karakteristike za: skeletni sistem, krupnoblokovski sistem, prostorno elijski sistem, mjeoviti konstruktivni sistem. - Poznaje elemente skeletnog sklopa (temelj, stub,

Formativni ciljevi

uenik - Uoava karakteristike istorijskog razvoja prefabrikovane gradnje. - Razvija preciznost - Razlikuje u radu. prefabrikovane konstruktivne elemente objekata visokogradnje. - Razlikuje metode prefabrikovane gradnje. - Odreuje mjesto za izradu prefabrikovanih elemenata (gradilite, poligon, pogon). - Shvata metode prefabrikacije (sa nepokretnim i pokretnim kalupima, horizontalnim, pojedinanim i u nizu). - Razlikuje unutranji i spoljanji transport. - Predvia nain montae prefabrikovanih betonskih elemenata. - Uoava razliku izmeu sistema prefabrikovane gradnje. - Crta prefabrikovane temelje sa aom", sa "aurom" i u vidu ljuske. - Crta suvi i mokri postupak veza,

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija pozitivan odnos prema radu i zanimanju.

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Nacrtati u razmjeri vezu temelja i stuba, tri projekcije. Vjeba: - Nacrtati u razmjeri vezu stuba i stuba, tri projekcije. Vjeba: - Nacrtati u razmjeri detalj nastavljanja grednih nosaa u polju.

27

Informativni ciljevi i sadraji uenik gredni nosa, tavanini element). - Obrazlae suvi postupak, mokri postupak i prednaprezanje, kao i veze prefabrikovanih elemenata (stub -temelj, stub - greda, stub greda tavanica).

Formativni ciljevi

uenik stub - temelj i stub - stub. - Crta ostvarivanje veze stub - greda pomou prednaprezanja (sa prepustom i bez prepusta). - Skicira tavanine elemente (punog presjeka, olakanog presjeka, kasetirane). - Zna prefabrikaciju elemenata i nain montae. - Analizira metode povezivanja elemenata. Vertikalne komunikacije - Razlikuje elemente - Navodi elemente stepenica. vertikalnih - Skicira elemente komunikacija gazita sa (nosa, gazite, olakanim i punim elo gazita). presjekom, - Definie dimenzije podesne nosae i otvora za liftove. kose obrazne nosae. - Rjeava poloaj i grupisanje liftova u kolektivnim stambenim objektima visokogradnje. Elementi panelnog sistema - Upoznaje elemente - Skicira poprene presjeke zidnih panelnog sistema panela. (dimenzije i oblici - Crta spojeve zidnih panela, izmeu zidnih dimenzije i oblici panela i to: tavaninih unutranjih elemenata). konstruktivnih, spoljanjih i - Poznaje sklopove unutranjih na elijskih elemenata mjestu ukrtanja i nain nalijeganja. zidova. - Objanjava montau sanitarnih - Crta spoj dvije tavanice iznad elija, nain



Vjeba: - Nacrtati u razmjeri tri projekcije veze stub tavanica konzola. Vjeba: - Nacrtati u razmjeri tri projekcije veze tavaninog elementa i fasadnog panela.

28

uenik oslonca i spoj dvije tavanice iznad zajednikog oslonca. - Razlikuje tipove sanitarnih kabina sa sanitarnim ureajima i dimenzijama. Prefabrikovani elementi velikih raspona - Crta zglobne veze - Nabraja elemente temelja i stuba. velikih raspona. - Skicira izgled i popreni presjek nosaa sa dimenzijama. - Crta krovne ploe i fasadne elemente. - Analizira detalje dvozglobnog i trozglobnog luka.

Informativni ciljevi i sadraji uenik podizanja i povezivanja istih.

Formativni ciljevi




Grafiki rad: - Nacrtati u razmjeri plan montae za svaku vrstu konstruktivnog elementa za objekat porodine zgrade P+1, L=, H=. Grafiki rad: - Nacrtati u razmjeri plan montae za svaku vrstu konstruktivnog elementa za objekat jednobrode hale sa rasponima L1=, L 2=, H=.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B. Blagojevi: Graevinske konstrukcije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2008. - B. Blagojevi: Zavrni graevinski i instalaterski radovi, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1990. - V. Kujundi, D. Toi: Metalne i drvene konstrukcije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - D. Buevac: Metalne konstrukcije u zgradarstvu, Graevinska knjiga, Beograd, 2006. - M. Muravljev, B. Stevanovi: Zidane i drvene konstrukcije zgrada, Graevinski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Crtai stolovi, pribor za crtanje, raunar, projektor, platno za projektor, crtei krovnih konstrukcija, modeli krovnih konstrukcija i crtei sa detaljima krovne konstrukcije od lijepljenog lameliranog drveta. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja (najmanje jednom u klasifikacionom periodu). - Pismeno (pismeni zadaci: po dva pismena zadatka u toku kolske godine, po jedan u polugoditu). - Ocjena grafikih vjebi.

29

- Ocjena grafikih radova. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer; - diplomirani inenjer arhitekture (za I, II i IV razred). 10. Povezanost predmeta Znanja Krovne konstrukcije Bravarski radovi Limarski radovi Zidovi i stubovi Horizontalni konstruktivni elementi Temelji Konstruktivni sklop zgrade Radovi u visokogradnji Osnove, izgledi i presjeci konstruktivnih elemenata Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Graevinski materijali - Drvo i drvena graa - elik - Gvoe - Opekarski proizvodi - Malteri - Beton - Osnovi graevinarstva - Tehniko crtanje - Praktina nastava - Sistemi u graenju - Objekti visokogradnje - Poznavanje tehnikog crtanja graevinskih elemenata - Zidanje zidova i stubova opekarskim proizvodima - Tesarske veze - Izrada drvene oplate za stub - Izrada modela drvene krovne konstrukcije - Osnovni oblici temelja - Elementi objekata visokogradnje - Konstruktivni sklop objekata

- Zidovi i stubovi - Drvene konstrukcije - Meuspratne konstrukcije

- Temelji - Konstruktivni sklop objekata visokogradnje - Prijem i prenos optereenja

- Mehanika tla i fundiranje - Projektovanje - Statika i otpornost materijala

30

1.2.4. PRIMJENA RAUNARA U GRAEVINARSTVU 1. Naziv predmeta: PRIMJENA RAUNARA U GRAEVINARSTVU 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 22 50 38 70


Ukupno 72 108

60

120

180

Vjebe: odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Osposobljavanje za rad na raunaru i upoznavanje sa programskim paketima. - Upoznavanje sa znaajem tehnike poznavanja raunara. - Uklapanje estetike i funkcionalnosti - grafika estetika. - Osposobljavanje za upotrebu programa za obradu crtea. - Razvijanje sposobnosti za sagledavanje prostora. - Osposobljavanje za svoenje trodimenzionalnih elemenata na ravan crtanja i obrnuto. - Pripremanje za izradu tehnike dokumentacije. - Upoznavanje sa izradom idejnog, glavnog i izvoakog projekta. - Osposobljavanje za samostalan rad.

31

4. Sadraji/Standardi Razred: PRVI Informativni ciljevi i sadraji uenik Uvod - Upoznaje obradu crtea na raunaru: - predstavljanje crtea u tzv. vektorskim (draw) programima; - projektovanje crtea; - podjela na nivoe i uoavanje simetrije objekata koji se dobijaju pomjeranjem, rotacijom, transformacijom ili modifikacijom drugih objekata.

znanja predmeta/Operativni ciljevi Formativni ciljevi uenik Shvata sutinu vektorskih programa. Analizira projektovanje crtea. Koristi mi. Koristi tastaturu. Shvata logiku programa. Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija pozitivan odnos prema zanimanju. Preporuke za izvoenje nastave

- Upoznaje se sa AutoCAD- om: - grafiki editor programa; - padajui meniji; - palete sa alatkama i njihove funkcije; - otvaranje postojee datoteke i izlaenje iz programa. Definisanja radnog prostora - Shvata dimenziju - Upoznaje radnog prostora. koordinatne - Zna dimenzije sisteme. crtea. - Definie granice crtea i jedinice mjere. - Poznaje naine zadavanja taaka. Oznaavanje objekata na crteu - Razrauje - Poznaje naine oznaavanje oznaavanja objekata. objekata na crteu. - Primjenjuje alate: - Poznaje komande ZOOM, PAN, vezane za prikaz REDRAW, REGEN za crtea. prikaze crtea. - Upoznaje nain snimanja crtea.

- Razvija sposobnost opaanja.

Vjeba: - Zadavanje taaka primjenom elementarnih komandi: POINT, LINE, RECTANGLE.

Vjeba: - Oznaavanje objekata alat ERASE. - Snimanje i uitavanje crtea.

32

Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Alati za crtanje - Crta osnovne - Upoznaje alate za geometrijske likove crtanje osnovnih i shvata njihovu geometrijskih meusobnu vezu oblika: CIRCLE; ARC; ELLIPSE; DONUT; POLIGON. - Upoznaje se sa ostalim alatima sa palete DRAW. Osnovne transformacije objekata - Upoznaje komande - Uoava analogiju pojedinih komandi za transformacije sa odreenim objekata sa palete geometrijskim Modify. transformacijama: MOVE = translacija; ROTATE = rotacija; MIRROR = osnovno preslikavanje; SCALE = homotetino preslikavanje. - Upotrebljava alate: MOVE; ROTATE; MIRROR; SCALE; COPY; ARRAY; OFFSET. Izmjene na objektima - Dorauje ivice - Poznaje komande objekata alatima za za izmjene - finu zaobljavanje i doradu objekata: zakoenje. TRIM; EXTEND; LENGTHEM; BREAK; - Mijenja duine objekata. CHAMFER; FILLET. - Rastereuje crte od nepotrebnih elemenata. Pomona sredstva u crtanju - Koristi mreu taaka - Objanjava upotrebu mree SNAP i GRID. taaka SNAP i - Crta u OTRHO GRID. reimu. - Objanjava rad u - Koristi mehanizam ORTHO reimu. Object Snap. - Upoznaje upotrebu razliitih reima rada. - Poznaje mehanizam Object Snap.33

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija kulturu tehnikog crtanja. - Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju.

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeaju i nahoenju upotrebom novih alata.

- Napreduje u upoznavanju brzih metoda crtanja.

Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeanju i nahoenju, vjebajui na njoj nove komande. - Crta prve eme prostora i namjetaja.

- Napreduje u upoznavanju brzih metoda crtanja. - Uoava vanost preciznog i kvalitetnog rada.

Vjeba: - Crta kruni i poligonalni niz elemenata, vjebajui na njemu nove komande.

- Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju.

Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeanju i nahoenju koristei razliite reime rada.

Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Crtanje i editovanje sloenih entiteta - Crta polilinije - Upoznaje nain za primjenom alata crtanje polilinija. PLINE. - Upoznaje nain za - Crta prave savitljive crtanje pravih krive primjenom savitljivih krivih. alata SPLINE. Slojevi i rad sa slojevima - Raslojava crte - Upoznaje razloge prepoznajui podjele crtea na slinost elemenata i slojeve. grupiui ih u - Definie svojstva zavisnosti od slojeva. zajednikih - Poznaje karakteristika. dodjeljivanje i rad sa slojevima. Korienje blokova - Oblikuje nove - Objanjava pojam simbole. bloka. - Pravi biblioteku - Poznaje: simbola. - nain definisanja bloka; - Redizajnira - unoenje bloka sa postojee simbole. zadavanjem razmjere i rotiranjem; - rastavljanje i ponovo definisanje blokova; - uvanje blokova. Umetanje rafure na crte - Zna rafiranje - Objanjava povrina. postupak - Precizno koristi rafiranja. rafuru za - Demonstrira naine karakteristine zadavanja sluajeve. zatvorene konture - Mijenja i usklauje za rafiranje. rafirane povrine. - Objanjava atribute rafure.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Formira pravilan odnos prema grafikom izraavanju.

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Crta i mijenja sloene entitete pomou alata PLINE i SPLINE. Vjeba: - Crta zadati arhitektonski prostor sortirajui objekte u zavisnosti od zajednikih karakteristika. Vjebe: - Crta zadati arhitektonski prostor. - Pravi linu biblioteku blokova i koristi je.

- Razvija organizacione sposobnosti.

- Napreduje u upoznavanju brzih metoda crtanja.

- Formira pravilan odnos prema grafikom izraavanju.

Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi.

34

Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Dodavanje teksta crteu - Bira tekstualni stil. - Obrazlae potrebu za dodavanjem - Dodaje tekst crteu teksta crteu. i formatizuje ga. - Objanjava stilove - Podeava veliinu i teksta i elemente boju. formata teksta. - Koristi posebne - Prikazuje editor za simbole i razlomak. unos teksta. - Prebacuje tekst u mala ili velika slova. - Mijenja tekst. Kotiranje - Stie osjeaj za - Zna komponente - Upoznaje jasno tehniko kotiranja. kotiranje. izraavanje. - Bira stil kotiranja i - Definie tipove i naine kotiranja. elemente kota. - Radi sa alatkama sa - Definie stilove palete dimension. kotiranja. - Crta vertikalne i horizontalne kotne linije. - Kotira u nizu i paralelno. - Kotira neortogonalne objekte. - Mijenja kote. Atributi - Kreira, umee i - Definie svojstva mijenja atribute. atributa. - Poznaje alate za kreiranje i umetanje atributa. - Poznaje alat za izmjenu atributa. Rad sa postojeim crteima i rasterskim slikama - Razvija tehniku - Skenira - Definie datoteku kulturu. dokumente. rasterskih slika. - Objanjava razloge - Uitava rasterske slike. za unoenje skeniranih slika u - Precrtava u AutoCAD-u. razmjeri. - Poznaje rad sa skenerom. tampanje - Odabira tampa. - Poznaje razliite - Razvija tehniku mogunosti - Odreuje veliinu kulturu. tampanja crtea. papira i broj kopija.35

Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Crta zadati arhitektonski prostor. - Dodaje odgovarajui tekst crteu.

Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi.

Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi. Vjeba - Unoenje rasterskih slika na crte i rad sa njima.

Vjeba: - tampa svoju prvu osnovu.


Formativni ciljevi uenik - Odreuje razmjeru, orijentaciju crtea. - Vri izbor onoga to eli tampati. - Koristi mii tastaturu. - Uoava logiku programa. - Razvija samostalnost u radu.



Uvod u 3D - Upoznaje interfejs: standardni meni; tab panel; standardna paleta; vjuport; upoznavanje alata. - Razumije 3D koordinatne sisteme. - Definie korisniki koordinatni sistem u 3D prostoru. Izrada povrina u 3D - Upoznaje crtanje povri pomou alata 3D FACE. - Upoznaje rad sa naprednim alatima za izradu povrina. - Upoznaje obradu mreastih povrina. Pregled modela - Upoznaje pronalaenje ortogonalnog i izometrijskog pogleda. - Upoznaje sjenenje modela. - Upoznaje interaktivno posmatranje u 3D. Pravljenje primitiva - Upoznaje alate sa palete Modeling za pravljenje primitiva: BOX; WEDGE; CONE; SPHERE; CYLINDER; PYRAMID; TORUS. Primjena regiona - Upoznaje primjenu regiona (alat Region sa palete

- Orijentie se u radnom prostoru programa.

- Crta 3D povrine pomou alata 3D FACE. - Koristi napredne komande za izradu povrina. - Oblikuje mree pomou alata 3D MESH. - Sagledava prostor i objekte u njemu.

- Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju i sposobnost prostornog predstavljanja.

Vjeba: - Kreira oblike koristei alat 3D FACE.

Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa.

- Koristi osnovne alate programa. - Pravi prvi objekat koji prostorno postavlja i doivljava. - Crta objekte, pravi od njih regione. - Razlae regione na36

Vjeba: - Kreira prve oblike po linom osjeanju i nahoenju.

- Razvija kreativnost i samostalnost.

Vjeba: - Kreira oblike koristei nove

Informativni ciljevi i sadraji uenik Draw). Bulove operacije - Upoznaje Bulove operacije (alati sa palete Solid Editing).

Formativni ciljevi uenik skup linija i lukova. - Primjenjuje Bulove operacije.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Napreduje u upoznavanju brzih metoda modelovanja. - Stie znanja u oblikovanju 3D objekata.

Preporuke za izvoenje nastave alate. Vjeba: - Pravi regione od nekoliko objekata i na njih primjenjuje Bulove operacije. Vjeba: - Izrada arhitektonske osnove i dizanje zidova u 3D.

Sloena geometrijska tijela - objekti - Oblikuje 3D - Upoznaje izradu sloenih objekte geometrijskih tijela izvlaenjem po pomou alata pravoj liniji, u EXTRUDE i pravcu z ose REVOLVE. alat Extrude. - Izvodi 3D tijela kada se neki 2D objekat okrene oko zadate ose - alat Revolve. Primjena Bulovih operacija - Poznaje primjenu - Skriva oblike koji Bulovih operacija. smetaju. - Kreira oblike otvora. - Oduzima otvore sa zida. Opcije za obradu tijela - Upoznaje alate za izmjenu 3D objekata CHAMFER, FILLET. Vri korekciju objekata. Zaobljava ivice. Obara ivice pod uglom. Ureivanje tijela u prostoru - Vri korekciju - Upoznaje alate za objekata. ureivanje - Zaobljava ivice. objekata: - Odsijeca djelove - alat SLICE; izmeu dvije ravni. - alati sa palete; - Solid Editing. - Izvlai, premjeta, - Upoznaje alate za rotira, paralelno ureivanje tijela: pomjera, iskouje, MOVE; COPY; mijenja boju, brie SCALE; ROTATE; 3D stane ili ivice. ARRAY. - Uoava analogiju pojedinih komandi sa odreenim geometrijskim transformacijama.

- Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju i sposobnost prostornog predstavljanja.

Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa: - otvaranje prozora; - otvaranje vrata; - izrada stepenica. Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa.

- Razvija sposobnosti i sagledava mogunosti modeliranja tijela.


37

Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Dodavanje kamere i osvjetljenja - Importuje AutoCAD - Upoznaje crte. dodavanje kamera i - Dodaje i postavlja osvjetljenja kameru. crteu. - Razlikuje vrste - Upoznaje alat svijetla. Render. - Dodaje i mijenja osvjetljenje. - Koristi alat Render. Ureivanje modela pomou materijala - Upoznaje - Upoznavaje vrste ureivanje modela mapa. pomou materijala. - Dodjeljuje materijale - Poznaje alat objektima. Render. - Ureuje materijale. - Selektivno renderuje djelove modela.

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija kreativnost i kulturu tehnikog izraavanja.

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa.

- Razvija smisao za estetiku.


5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - G. Omura: AutoCAD 2000, Kompjuterska biblioteka, Beograd, 2001. - B. Burchard, D. Pitzer: Pod lupom - AutoCAD, CET Computer Equipment and Trade, Beograd, 2000. - V. Aleksi: Primjena raunara u graevinarstvu za II razred graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar sa odgovarajuom programskom opremom, projektor, platno za projektor, tampa i skener. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjena praktinog rada na raunaru i vjebama. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture; - diplomirani inenjer graevinarstva.

38

10. Povezanost predmeta Znanja - Izrada i obrada tehnike dokumentacije - Tehnika obrada crtea - Izrada i obrada crtea, kotiranje - Izrada priloga projekta - Obrada i izrada crtea - Kotiranje Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Nacrtna geometrija - Tehniko prikazivanje raznih geometrijskih i arhitektonskih oblika - Tehniko crtanje - Projektna dokumentacija - Graevinske konstrukcije - Crtanje elemenata arhitektonskih konstrukcija - Projektovanje - Definisanje prostornih vrijednosti

39

1.2.5. GRAEVINSKI MATERIJALI 1. Naziv predmeta: GRAEVINSKI MATERIJALI 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 72


Ukupno 72

72

72

3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje osobina i karakteristika graevinskih materijala. - Razumijevanje procesa dobijanja pojedinih graevinskih materijala. - Upoznavanje pravilne upotrebe graevinskih materijala. - Osposobljavanje za upotrebu standarda. - Razvijanje svijesti o znaaju upotrebe standarda i odgovornosti za potovanje standarda. - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine. - Osposobljavanje za samostalan rad.

40

4. Sadraj/Standardi Razred: PRVI Informativni ciljevi i sadraji uenik Uvod - Upoznaje se sa znaajem graevinskih materijala i prefabrikata. - Navodi osobine i metode ispitivanja graevinskih materijala. - Nabraja osnovne podjele graevinskih materijala. Osnovi geologije - Upoznaje geoloke osobine zemlje i zemljine kore. - Upoznaje postanak i osobine magmatskih, sedimentnih i metamorfnih stijena. Materijali od kamena - Upoznaje dobijanje i obradu graevinskog kamena. - Objanjava primjenu kamena i njegovu zatitu. - Opisuje sastav, osobine i primjenu agregata. - Nabraja vrste kamena. Voda - Opisuje vodu kao graevinski materijal i kao sredinu u kojoj se nalaze betonske konstrukcije. Keramiki materijali - Nabraja sirovine i opisuje dobijanje keramikih proizvoda. - Objanjava ciglarske

znanja predmeta/Operativni ciljevi Formativni ciljevi uenik - Razlikuje graevinske materijale prema namjeni. - Razlikuje odreene osobine graevinskih materijala. Socijalizijski ciljevi uenik - Razvija sposobnost za produktivnost i ekonominost. Preporuke za izvoenje nastave

- Razlikuje stijene: magmatske, sedimentne i metamorfne.

- Razlikuje naine dobijanja i obrade graevinskog kamena.

- Uoava znaaj vode u graevinarstvu.

- Razlikuje vrste i oblik ciglarskih proizvoda. - Razlikuje keramike41

- Razvija sposobnost zapaanja.

Informativni ciljevi i sadraji uenik proizvode. - Upoznaje keramike proizvode. - Upoznaje vatrostalne materijale. Zgure i pucolani - Upoznaje karakteristike i primjenu zgure i pucolana u graevinarstvu. Veziva u graevinarstvu - Objanjava osnovna veziva: graevinski kre, gips i cement. - Objanjava sirovine i opisuje dobijanje veziva. - Nabraja osobine veziva. Malteri - Nabraja sastojke mjeavina maltera. - Nabraja vrste maltera i navodi njihovu primjenu. Beton - Nabraja sastojke mjeavine betona. - Nabraja inioce koji utiu na kvalitet betona. - Objanjava marku betona. - Objanjava tehnologiju betona. - Nabraja vrste betona. Metali i legure - Upoznaje dobijanje gvoa i elika. - Obrazlae upotrebu elika u graevinarstvu. - Nabraja vrste elika i armature. - Nabraja osnovne obojene metale. - Obrazlae zatitu elika od korozije.

Formativni ciljevi uenik proizvode i definie njihovu namjenu. Uoava znaaj vatrostalnih materijala. Razlikuje osobine zgure i pucolana u graevinarstvu.

Socijalizijski ciljevi uenik


Razlikuje veziva i definie njihovu upotrebu.

- Razvija svijest o zatiti ivotne sredine.

Odreuje upotrebu razliitih maltera. Prepoznaje greke pri malterisanju. Razlikuje naine dobijanja betona.


- Posjeta laboratoriji za ispitivanje betona.

Razlikuje vrste armature. Prepoznaje koroziju i definie njeno spreavanje.

42

Informativni ciljevi i sadraji uenik Staklo - Objanjava dobijanje stakla, vrste i obradu. - Navodi primjenu stakla u graevinarstvu. Drvo - Nabraja svojstva i vrste drveta. - Opisuje greke u strukturi drveta. - Obrazlae upotrebu drveta u graevinarstvu. - Obrazlae zatitu drveta. Ugljovodonina veziva - Upoznaje katran i bitumen kao osnovna ugljovodonina veziva. - Opisuje nain dobijanja i primjenu ugljovodoninih veziva. Plastine mase - Upoznaje znaaj plastinih masa. - Upoznaje sirovine.

Formativni ciljevi uenik - Razlikuje vrste i primjene stakla u graevinarstvu.



- Odreuje primjenu drveta u graevinarstvu.

- Razvija osjeaj za ouvanje ivotne sredine.

- Odreuje upotrebljivost veziva.

- Odreuje upotrebljivost plastinih masa. - Uoava znaaj razvoja novih materijala.

Boje, lakovi, kitovi - Razlikuje boje, - Navodi vrste i lakove i kitove. objanjava primjenu boja, lakova i kitova u graevinarstvu. Materijali u funkciji zatite elemenata - Upoznaje materijale - Razlikuje materijale za za zavrnu obradu i zatitu od poara i zatitu gotovih vlage. elemenata. - Navodi i objanjava materijale u funkciji zatite od poara, vlage i sl. Standardi - Upoznaje oznake - Razlikuje oznake


- Standardi

43

Informativni ciljevi i sadraji uenik materijala. - Upoznaje se sa standardima.

Formativni ciljevi uenik materijala. - ita standarde.


Preporuke za izvoenje nastave graevinskih materijala.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - R. Sini-Grebovi: Graevinski materijali, udbenik za I razred srednjih strunih kola, Centar za struno obrazovanje, Podgorica, 2008. - I. Stojiljkovi, D. Mileti: Graevinski materijali sa osnovama geologije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - I. Stojiljkovi: Graevinski materijali, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1979. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar, projektor, projektno platno, uzorci graevinskih materijala (opeka, crijep, keramike ploice, plastine cijevi) i katalozi. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva; - diplomirani inenjer arhitekture. 10. Povezanost predmeta Znanja Drvo i drvena graa elik Gvoe Opekarski proizvodi Malteri Beton Drvo, beton, elik, opekarski proizvodi - Keramiki materijali, boje i lakovi - Tehnike karakteristike materijala i grae Povezanost sa drugim predmetima Predmet - Graevinske konstrukcije Znanja Krovne konstrukcije Bravarski radovi Limarski radovi Zidovi i stubovi Horizontalni konstruktivni elementi - Elementi konstruktivnih sistema - Zavrni radovi u graevinarstvu - Obraunske norme korienja materijala

- Osnovi graevinarstva

- Organizacija graenja

44

Znanja Osnovna veziva Malter Beton Gvoe i elik Drvo Opekarski proizvodi, kamen Boje, lakovi i kitovi Metali i legure Plastine mase Boje, lakovi, kitovi Materijali u funkciji zatite elemenata

Povezanost sa drugim predmetima Predmet - Praktina nastava - Kune instalacije Betonski radovi Armiraki radovi Tesarski radovi Zidarski radovi Fasaderski radovi Znanja

- Sanitarni ureaji - Aparati i armature za vodovodnu mreu - Aparati i armature za protivpoarnu zatitu

45

1.2.6. STATIKA I OTPORNOST MATERIJALA 1. Naziv predmeta: STATIKA I OTPORNOST MATERIJALA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 72 36 108 36 36 72


Ukupno

108 72 180

Vjebe: odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Usvajajanje osnovnih pojmova, definicija, zakona koji se koriste u statici. - Upoznavanje sa pojmom materijalne take i uslovima ravnotee materijalne take pod dejstvom proizvoljnog ravnog sistema sila. - Upoznavanje sa pojmom krutog tijela i ravnoteom krutog tijela pod dejstvom ravnog sistema sila. - Prepoznavanje statikih sistema u praksi. - Osposobljavanje za rjeavanje linijskih nosaa i statiki neodreenih nosaa. - Sticanje znanja o osnovnim pojmovima iz otpornosti materijala. - Upoznavanje sa vrstama naprezanja u nosaima. - Osposobljavanje za dimenzionisanje nosaa napregnutih na pritisak, zatezanje i savijanje. - Upoznavanje sa ekstremnim statikim uticajima. - Osposobljavanje za analitiku i grafiku obradu podataka.

46

4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje veze - Upoznaje zadatak i - Uoava zadatak i razliitih grana. podjelu mehanike. podjelu mehanike. - Razlikuje tijelo i - Navodi vrste materijalnu taku. kretanja. - Shvata pojam sile. - Objanjava pojam - Crta razliite vrste krutog tijela. sila. - Objanjava pojam sile i mase. Statika ravni - Upoznaje zadatak i - Uoava zadatak i podjelu statike. podjelu statike. - Primjenjuje - Navodi metode metode rada. rada. - Primjenjuje - Upoznaje aksiome aksiome statike. statike. Statika materijalne take - Crta sistem - Razvija tanost, - Upoznaje sistem kolinearnih sila sistematinost kolinearnih sila. koje napadaju preciznost i - Upoznaje materijalnu taku i urednost. rezultantu sistema. odreuje rezultantu - Razvija rutinu, - Objanjava analitiki i grafiki. brzinu i tanost. slaganje dvije sile razliitih pravaca. - Razvija preciznost, - Crta poligon i urednost i - Upoznaje trougao sila. sistematinost. razlaganje sila u - Raunski odreuje dva pravca. rezultantu. - Razvija sistematinost i - Objanjava - Razlae silu na dva preciznost u radu. projekciju sile na zadata pravca. ose Dekartovog koordinatnog - Projektuje sile na sistema. ose x, y. - Poznaje proizvoljan sistem sila koje napadaju materijalnu taku. - Objanjava poligon ili plan sila. - Objanjava grafike uslove ravnotee. - Crta proizvoljan sistem sila. - Crta poligon i plan sila i grafiki odreuje rezultantu. - Prepoznaje grafiki uslov ravnotee. - Rauna rezultantu proizvoljnog sistema sila koji47

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Grafiko predstavljanje sile u razmjeri.

Vjeba: - Analitiko i grafiko odreivanje rezultante za dvije i vie sila koje napadaju materijalnu taku. - Crtanje poligona i trougla sila. Vjeba: - Brojni primjeri razlaganja sila koje napadaju materijalnu taku na dva zadata pravca. Vjeba: - Projekcija sila na ose Dekartovog koordinatnog sistema. Vjeba: - Odreivanje poloaja i veliine rezultante za proizvoljan sistem sila koji napada

Informativni ciljevi i sadraji uenik - Obrazlae analitiki postupak odreivanja rezultante sistema sila. - Objanjava analitike uslove ravnotee. Statika krutog tijela - Upoznaje pojam momenta sile za taku. - Upoznaje moment rezultante dvije sile - Varinjonova teorema. - Objanjava veliinu i poloaj rezultante dvije paralelne sile istog i suprotnog smjera. - Definie pojam sprega. - Definie moment sprega. - Poznaje teoremu ekvivalentnih spregova. - Objanjava pojam rezultujueg sprega. - Opisuje slaganje sile i sprega. - Upoznaje redukciju sile na taku. - Poznaje proizvoljan sistem sila u ravni. - Objanjava glavni vektor i glavni

Formativni ciljevi uenik napada materijalnu taku. - Rauna silu primjenjujui uslove ravnotee. - Primjenjuje analitike i grafike uslove ravnotee. - Rauna moment sile za taku, geometrijski predstavlja moment sile. - Primjenjuje momentno pravilo. - Odreuje poloaj i rauna veliinu rezultante dvije sile istog i suprotnog smjera. - Crta spreg sila. - Rauna moment sprega. - Analizira sistem spregova koji napadaju materijalnu taku. - Rauna rezultujui spreg. - Primjena Varinjonove teoreme. - Slae silu i spreg. - Redukuje silu u odnosu na taku. - Crta proizvoljan sistem sila u ravni. - Odreuje glavni vektor i glavni


Preporuke za izvoenje nastave materijalnu taku analitiki i grafiki. Vjeba: - Odreivanje veliine i poloaja sile u sistemu na osnovu grafikih i analitikih uslova ravnotee.

- Razvija tanost, sistematinost preciznost i urednost. - Razvija rutinu, brzinu i tanost.

Vjeba: - Brojni primjeri nalaenja momenta sile za taku. Vjeba: - Odreivanje rezultante sistema paralelnih sila u ravni istog i suprotnog smjera primjenom Varinjonove teoreme. Vjebe: - Odreivanje momenta sprega sila. - Odreivanje ekvivalentnog sprega. - Odreivanje rezultujueg sprega. - Slaganje sile i sprega. - Redukcija sile na taku. Vjebe: - Odreivanje rezultante proizvoljnog sistema sila u ravni analitikim putem. - Odreivanje glavnog momenta proizvoljnog sistema sila u

48

Informativni ciljevi i sadraji uenik moment. - Objanjava analitike uslove ravnotee proizvoljnog sistema sila. - Navodi posebne uslove ravnotee. - Objanjava grafiko slaganje sila metodom poligona sila i Verinog poligona. - Objanjava odreivanje poloaja rezultante za dvije ili vie sila metodom Verinog poligona. - Poznaje vezu izmedju plana sila i Verinog poligona.

Formativni ciljevi uenik moment i svodi dati sistem na prosti oblik. - Primjenjuje osnovne oblike uslova ravnotee proizvoljnog sistema sila. - Primjenjuje posebne oblike uslova ravnotee. - Crta poligon sila i Verini poligon. - Grafiki odreuje rezultantu za dvije ili vie sila. - Zna vezu izmeu poligona sila i Verinog poligona.


Preporuke za izvoenje nastave ravni. Vjeba: - Odreivanje veliine i poloaja rezultante ravnog sistema proizvoljnih sila metodom poligona sila i Verinog poligona.

- Crta plan sila i Verini poligon. - Poznaje grafike uslove ravnotee. Statiki odreeni nosai - Razlikuje vrste - Navodi vrste oslonaca i veza. oslonaca i veza. - Upoznaje vrste - Prepoznaje vrste nosaa. nosaa. - Objanjava statiku - Odreuje statiku odreenost nosaa. odreenost nosaa. - Navodi vrste - Razlikuje vrste optereenja. optereenja. Statika linijskih nosaa u ravni - Izraunava otpore - Upoznaje odreivanje otpora oslonaca za prostu oslonaca za prostu gredu. gredu analitikim - Odreuje otpore putem. oslonaca za prostu - Upoznaje gredu grafikim odreivanje otpora putem primjenom oslonaca za prostu Varinjonove gredu grafikim teoreme. putem. - Objanjava odreivanje otpora - Izraunava otpore oslonaca za

- Razvija rutinu, brzinu i tanost. - Razvija tanost, sistematinost i urednost u radu.

Vjebe: - Odreivanje otpora oslonaca proste grede za optereenja: koncentrisana sila, raspodijeljeno optereenje, spreg i kombinovano optereenje: - analitikim putem; - grafikim putem.

49

Informativni ciljevi i sadraji uenik oslonaca analitikim putem za konzolni nosa. - Objanjava odreivanje otpora oslonaca grafikim putem za konzolni nosa. - Objanjava odreivanje otpora oslonaca za gredu sa prepustom analitikim putem. - Poznaje odreivanje otpora oslonaca za gredu sa prepustom grafikim putem. - Objanjava unutranje sile u nosau, presjene sile i njihove dijagrame. - Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za prostu gredu. - Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za konzolni nosa. - Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za gredu sa prepustom.

Formativni ciljevi uenik konzolni nosa.


Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Odreivanje reakcija konzolnog nosaa za razne sluajeve optereenja: koncentrisana sila, raspodijeljeno optereenje, spreg, kombinovano optereenje: - analitikim putem; - grafikim putem. Vjebe: - Odreivanje otpora oslonaca grede sa prepustom za razne sluajeve optereenja: koncentrisana sila, raspodijeljeno optereenje, spreg, kombinovano optereenje: - analitikim putem; - grafikim putem. Vjeba: - Odreivanje dijagrama presjenih sila (N, T, M) za prostu gredu. - Odreivanje kritinog presjeka, vrijednost max. momenta. Vjeba: - Odreivanje dijagrama presjenih sila (N, T, M) za konzolni nosa. Vjeba: - Odreivanje dijagrama

- Odreuje otpore oslonaca za konzolni nosa grafikim putem. - Izraunava otpore oslonaca za gredu sa prepustom.

- Odreuje otpore oslonaca za gredu sa prepustom grafikim putem. - Definie unutranje sile u presjecima normalne sile, transferzalne sile i momente savijanja. - Raunski odreuje presjene sile i opasni presjek i crta dijagrame presjenih sila za prostu gredu. - Raunski odreuje presjene sile i crta dijagrame presjenih sila za konzolni nosa. - Raunski odreuje presjene sile i opasni presjek i crta dijagrame presjenih sila za gredu sa presjekom. - Razvija tanost, sistematinost preciznost i urednost u radu.

50




Preporuke za izvoenje nastave presjenih sila (N, T, M) za gredu sa prepustom.

Reetkasti nosai - Zna vrste - Razvija tanost, - Navodi vrste reetkastih nosaa. sistematinost, reetkastih nosaa. preciznost i - Objanjava - Rauna otpore urednost. odreivanje otpora reetkastog nosaa. oslonaca za reetkasti nosa. - Rauna sile u - Upoznaje metode tapovima reetke odreivanja sila u analitikom tapovima metodom. reetkastih nosaa. - Upoznaje - Odreuje sile u odreivanje sila u tapovima reetke tapovima reetke grafikom grafikom metodom - crta metodom Kremonin plan sila. Kremonin plan sila. - Upoznaje - Rauna sile u odreivanje sila u tapovima presjeka tapovima reetke Riterovom analitikim putem metodom. Riterov postupak. Geometrijske karakteristike ravnih povrina - Odreuje teite - Upoznaje teite sloenih povrina osnovnih povrina. analitiki i grafiki. - Upoznaje odreivanje teita - Rauna statiki sloenih povrina. moment povrine. - Objanjava statiki moment povrine - Rauna momente presjeka. inercije ravnih - Opisuje momente povrina inercije ravnih primjenom povrina. tajnerove - Poznaje primjenu teoreme. tajnerove teoreme. - Crta elipsu i rauna - Poznaje pojam poluprenik elipse i inercije. poluprenika - Rauna otporni inercije. moment ravnih - Poznaje otporni povrina. moment ravnih povrina.

Vjebe: - Odreivanje sila u tapovima raetke metodom ravnotee vora. Vjeba: - Odreivanje sila u tapovima reetke grafikom metodom - Kremonin plan sila. Vjeba: - Odreivanje sila u presjeku reetkastog nosaa - Riterova metoda.

Vjeba: - Odreivanje teita sloenih povrina analitiki i grafiki. - Odreivanje statikog momenta povrine. - Odreivanje momenta inercije ravnih povrina. Vjeba: - Odreivanje poluprenika inercije i crtanje elipse. - Odreivanje otpornog momenta ravnih povrina. Godinji rad: Za zadati reetkasti nosa odrediti:

51




Preporuke za izvoenje nastave - reakcije oslonaca analitiki i grafiki; - sile u tapovima reetke Kremoninim planom sila; - sile u zadatom presjeku metodom Ritera.

52

Razred: TREI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Analiza napona i deformacije - Upoznaje pojam - Zna uzroke pojave napona. napona u - Upoznaje pojam presjecima tijela. elastinog tijela. - Zna ponaanje - Navodi deformacije materijala pod tijela. optereenjem. - Objanjava vezu - Crta dijagram veze izmedju napona i napona i dilatacije. deformacije tijela. - Rauna napon primjenom - Poznaje Hukov Hukovog zakona. zakon. Aksijalna naprezanja - Navodi deformacije - Zna deformacije i napon pri i objanjava napon aksijalnom pri aksijalnom naprezanju. naprezanju. - Rauna stvarni - Upoznaje pojam napon u aksijalno pritisnutih i napregnutim zategnutih elementima. tapova. - Rauna dimenzije - Definie pojam aksijalno stvarnog i napregnutih dozvoljenog elemenata prema napona. dopuenom - Objanjava naponu. dimenzionisanje - Rauna smiui aksijalno napon. napregnutih tapova - smicanje. - Rauna napone u - Poznaje smiua i kosom presjeku tangencijalna tapa. naprezanja. - Navodi vrste - Rauna modul napona u kosom klizanja. presjeku tapa. - Upoznaje deformacije pri smiuem naprezanju. Savijanje - Zna deformacije - Objanjava deformacije savijanja. savijanja. - Definie pojam - Rauna napon pri neutralne linije. istom savijanju. - Objanjava napon - Dimenzionie pri istom presjeke savijanju. napregnute na - Objanjava isto isto savijanje.53

Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija tanost i preciznost.

Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Proraun napona i dilatacije prema Hukovom zakonu.

- Razvija marljivost, tanost i preciznost u radu.

Vjeba: - Dimenzionionisanje aksijalno napregnutih tapova prema doputenim naponima. Vjeba: - Provjera napona u zategnutom ili pritisnutom elementu.

Vjeba: - Odreivanje broja zakivaka u vezi krovnog nosaa.

- Razvija rutinu, samostalnost, tanost.

Vjeba: - Dimenzionisanje presjeka napregnutih na isto savijanje. Vjeba: - Proraun napona pri istom

Informativni ciljevi i sadraji uenik savijanje. - Poznaje osnovnu jednainu savijanja. - Poznaje dimenzionisanje presjeka napregnutih na isto savijanje. - Objanjava glavne napone grede izloene na savijanje silama. - Objanjava smiue napone kod grede savijene silama. Izvijanje - Upoznaje deformacije i napon pri izvijanju vitkih elemenata. - Upoznaje odreivanje kritine sile za osnovne Ojlerove sluajeve izvijanja. - Upoznaje dimenzionisanje tapova na izvijanje za Ojlerove sluajeve. - Upoznaje primjenu Omega postupka kod pritisnutih tapova. - Opisuje odreivanje dimenzija pritisnutog tapa Omega postupkom. Kosi puni nosai - Upoznaje primjenu kosih nosaa u graevinarstvu. - Navodi statike uticaje na kose nosae. - Objanjava odreivanje reakcija oslonaca

Formativni ciljevi uenik - Rauna glavne napone grede izloene na savijanje silama. - Rauna smiue napone kod grede savijene silama.


Preporuke za izvoenje nastave savijanju. Vjeba: - Dimenzionisanje presjeka napregnutih na savijanje silama prema normalnim naponima. Vjeba: - Dimenzionisanje presjeka prema smiuim naponima.

- Zna deformacije i napon pri izvijanju vitkih elemenata. - Rauna vitkost tapa. - Rauna kritinu silu. - Rauna nosivost pritisnutih tapova. - Rauna dimenzije pritisnutog tapa pomou Ojlerove jednaine i Omega postupkom.

- Razvija preciznost, tanost i samostalnost u radu.

Vjeba: - Odreivanje dimenzije pritisnutog tapa. Vjeba: - Odreivanje nosivosti pritisnutog tapa.

- Zna primjenu kosih nosaa u graevinarstvu. - Rauna reakciju oslonaca kosog nosaa.

- Razvija preciznost, tanost i samostalnost.

Vjeba: - Odreivanje reakcija oslonaca kosog punog nosaa prema zadatom optereenju. Vjeba: - Dimenzionisati

54

Informativni ciljevi i sadraji uenik kosog nosaa. - Objanjava dimenzionisanje kosih nosaa.

Formativni ciljevi uenik - Rauna dimenzije kosog punog nosaa prema doputenom naponu.


Preporuke za izvoenje nastave krovni nosa od drveta ili elika prema doputenom naponu. Vjeba: - Odreivanje reakcija oslonaca, dijagrama presjenih sila i kritinog presjeka za zadati okvirni nosa - ram.

Statiki odreeni okvirni nosai - ramovi - Upoznaje primjenu - Zna primjenu okvirnih nosaa. okvirnih nosaa u - Zna djelove graevinarstvu. okvirnog nosaa. - Navodi djelove - Rauna reakcije okvirnog nosaa. oslonaca okvirnog - Objanjava nosaa za razne odreivanje sluajeve reakcija oslonaca optereenja. okvirnih nosaa. - Crta dijagrame: - Upoznaje - transferzalnih sila; dijagrame - normalnih sila; unutranjih sila u - momenata okvirnom nosau. - savijanja. Elastina linija - Zna oblik elastine - Definie pojam linije. elastine linije. - Zna vezu ugiba, - Definie pojam nagiba i momenta. ugiba i nagiba. - Objanjava metodu odreivanja ugiba i - Crta fiktivan nosa na osnovu uslova nagiba. na granicama - Upoznaje pojam nosaa. fiktivnog nosaa, fiktivnog momenta - Rauna ugib i nagib i fiktivne nosaa metodom transferzalne sile. fiktivnog nosaa. - Poznaje grafoanalitiku - Rauna ugib i nagib metodu nosaa primjenom odreivanja ugiba i tabelarnih nagiba. sluajeva. - Poznaje primjenu grafoanalitike metode. - Poznaje izraunavanje ugiba i nagiba nosaa pomou tabelarnih sluajeva. Statiki neodreeni nosai - Upoznaje stepen - Rauna statiku statike neodreenost neodreenosti nosaa.55

Vjeba: - Odreivanje maksimalnog ugiba i nagiba elastine linije za zadati nosa i optereenje metodom fiktivnog nosaa. Vjeba: - Odreivanje ugiba i nagiba nosaa u presjecima kao i maksimalnih vrijednosti pomou tabelarnih sluajeva.


Vjeba: - Odreivanje reakcija oslonaca

Informativni ciljevi i sadraji uenik nosaa. - Upoznaje odreivanje statiki nepoznatih veliina i dijagrame presjenih sila za statiki neodreen nosa. - Objanjava kontinualni nosa. - Poznaje odreivanje statikih veliina za kontinualni nosa primjenom Klapejronove jednaine. - Poznaje dijagrame presjenih sila za kontinualni nosa.

Formativni ciljevi uenik - Zna metodologiju rjeavanja statiki neodreenih nosaa. - Rauna reakcije oslonaca primjenom osnovnih jednaina ravnotee i dodatnih geometrijskih uslova. - Crta kontinualni nosa. - Zna jednainu triju momenata ili Klapejronovu jednainu.


Preporuke za izvoenje nastave za jedanput statiki neodreen nosa. Vjeba: - Odreivanje reakcija oslonaca primjenom Klapejronove jednaine i crtanje dijagrama presjenih sila (N, T, M) za zadati kontinualni nosa.

- Crta dijagrame presjenih sila za kontinualni nosa. Ekstremne vrijednosti statikih uticaja - Zna vrste - Upoznaje analizu optereenja. optereenja na - Analizira graevinske optereenja i objekte. rauna: - Poznaje dejstvo - stalno optereenje; snijega i vjetra. - korisno optereenje; - Objanjava - rauna optereenje najnepovoljniji snijegom; poloaj - rauna optereenje optereenja za vjetrom. sistem proste - Crta razne eme grede, grede sa optereenja i prepustima i njihove konzolnog nosaa. kombinacije. - Rauna reakcije oslonaca za najnepovoljniji sluaj optereenja. - Rauna ekstremne vrijednosti statikih uticaja.

Vjeba: - Proraun stalnog optereenja za zadate sluajeve. - Proraun korisnog optereenja i optereenja snijegom i vjetrom. Vjeba: - Izraunavanje ekstremnih vrijednosti statikih uticaja za zadati nosa. Godinji elaborat - Za ramovski nosa uraditi: - reakcije oslonaca; - dijagrame presjenih sila; - odreivanje kritinog presjeka; - dimenzionisanje nosaa prema naponima savijanja i naponima

56




Preporuke za izvoenje nastave smicanja; - odreivanje maksimalnog ugiba i nagiba elastine linije nosaa.

5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B. Velikovi, O. Stankovi, O. Damjanovi-Juhas, D. Velikovi, D. Jovanovi: Statika i otpornost materijala za II razred graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. - Grupa autora: Zbirka zadataka za II razred graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. - L. Vujoevi: Zbirka rijeenih zadataka iz statike, Nauna Knjiga, Beograd, 2002. - B. Velikovi, D. Velikovi, D. Jovanovi, K. Stankovi- Miloevi: Statika i otpornost materijala za III razred graevinske kole, Zavod za udbenike, Beograd, 2006. - V. Lubarda: Otpornost materijala, NIO, , Univerzitetska rije, Titograd, 1985. - M. Proti: Mehanika i otpornost materijala, Nauna knjiga, Beograd, 1998. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar, projektor, platno za projektor, grafoskop i folije za grafoskop. 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismeno (pismeni zadaci: dva u toku kolske godine, po jedan pismeni zadatak u polugoditu). - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima.-

-

8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta Pozitivna ocjena na kraju kolske godine i pozitivno ocijenjen godinji elaborat.

9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer. 10. Povezanost predmeta Znanja - Analiza optereenja - Kosi nosai - Predstavljanje nosaa ematski - Analiza optereenja - Predstavljanje sila grafiki Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Graevinske konstrukcije - Debljine upotrijebljenog materijala - Krovne konstrukcije - Konstruktivni elementi objekta - Graevinski materijali - Osobine materijala - Tehniko crtanje - Razmjera crtanja

57

1.2.7. TEHNOLOGIJA BETONA 1. Naziv predmeta: TEHNOLOGIJA BETONA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava


Ukupno

36 36

36 36

72 72

3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje betona i njegovih komponenti, svojstva, nain spravljanja i primjenu. - Upoznavanje uloge, znaaja, karakteristika i primjena armature. - Upoznavanje elementarnih ispitivanja betona. - Upoznavanje vrsta i oblika oplata i skela. - Upoznavanje osnove prorauna elemenata od nearmiranog betona. - Sticanje svijesti o vanosti preciznog, kvalitetnog i ekonominog rada. - Razvijanje motivacije za praenje savremenih dostignua u oblasti ispitivanja betona. - Upoznavanje sa primjenom sredstava zatite na radu i protivpoarne zatite.

58

4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Beton i njegovi komponentni materijali - Stie pozitivnu - Razlikuje - Upoznaje beton i orijentaciju prema komponente njegove zanimanju. betona. komponente. - Nabraja - Razvija ekoloku - Razlikuje vrste karakteristike svijest. betona i njihovu betona: primjenu. prednosti i nedostaci. - Definie primjenu nearmiranog, armiranog i prednapregnutog betona. Cement - Razlikuje vrste - Nabraja vrste i cementa i njihove klase cementa i oznake. njihove oznake. - Zna osobine - Upoznaje osobine cementa. cementa znaajne za kvalitet betona. - Shvata znaaj pravilnog - Upoznaje nain transporta i transportovanja i skladitenja skladitenja cementa. cementa. - Shvata znaaj - Upoznaje nain pravilnog uzimanja uzimanja uzoraka uzoraka cementa. cementa. Agregat - Upoznaje ulogu, vrste i nain dobijanja agregata. - Navodi osobine agregata znaajne za kvalitet be

4-10 gradjevinski tehnicar za visokogradnju

Documents