�1فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

PDF تولیدتولید PDF به چند صورت انجام می شود:

1. نرم افزارهایی که خود دارای امکان تبدیل نرم افزار مانند هستند PDF فرمت به فایل

Adobe InDesign ، CorelDraw و...

2. نرم افزارهای مبدل که فایل دیگر نرم افزارها مانند می کنند، تبدیل PDF فرمت به را Adobe Acrobat ، PDF 955 ،نرم افزار

PDF Creator و...

نرم افزارهایی از استفاده با PDF ساخت .3و شده اند داده قرار اینترنت روی بر که بدون Online صورت به می توانیم ما به را خود فایل نرم افزاری، هیچ نصب سایت مانند نماییم تبدیل PDF فرمت

http://createpdf.adobe.com و ...

4. نرم افزارهای ساخت PDF از اسناد اسکن شده توسط اسکنر مانند Adobe Acrobat و..

PDF ساخت برای نرم افزار پرکاربردترین نرم افزار Adobe Acrobat می باشد که امکانات PDF اسناد ویرایش و تولید در وسیعی علت به می دهد. قرار کاربران اختیار در تنها اینجا امکانات و کاربردها در گستردگی بخش تنظیمات فونت آن به صورت مختصر

توضیح داده خواهد شد.

Adobe توسط نرم افزار PDF تولید Acrobat

نگارش Adobe Acrobat نگارش آخرین هشتم می باشد که در بازار ایران نیز قابل تهیه فایل صورت هفت به نرم افزار این است.

PDF تولید می کند:

وارد را مختلف نرم افزارهای فایل .1 PDF به تبدیل را آن اکروبات وبا اکروبات خاصی تعداد فایل امکان، این می نمایيم. مانند می کند پشتیبانی را نرم افزارها از و... اتوکد آفیس، مایکروسافت نرم افزارهای

2. امکان دیگری که اکروبات دارد این است که چند فایل را توامًا تبدیل به PDF نماید. از قسمت هایی و ترتیب که این صورت به مشخص شوند PDF است قرار که فایل ها انجام را تبدیل عمل اکروبات و می شود می دهد. این قسمت نیز، فایل تعداد خاصی از

نرم افزارها را پشتیبانی می کند.3. توسط نرم افزار اکروبات، اسکنر متصل به کامپیوتر فعال می شود و صفحات اسکن شده به صورت مستقیم تبدیل به PDF شده و در دارای روش این می گردد. ذخیره کامپیوتر که است گوناگونی امکانات و تنظیمات اسناد الکترونیکی آرشیو در وسیعی استفاده

کاغذی سازمان ها دارد.4. توسط نرم افزار اکروبات می توان صفحات نمود. PDF به تبدیل را سایت یک کل یا این امکان به ما اجازه می دهد که به صورت آرشیو را سایت ها مطالب اطمینان بخشی نموده و به صورت Offline مطالعه یا پرینت

نماییم.5. می توان مطالب تصویری را که در حافظه PDF موقت کامپیوتر ذخیره شده است تبدیل بهنمود. به این صورت که تصاویری که توسط Ctrl+C از مانیتور و یا Print Screen کلیداز داخل نرم افزارها به Clipboard منتقل شده است، توسط این امکان تبدیل به PDF نمود.

صفحه یک مستقیم صورت به می توان .6PDF خالی در نرم افزار اکروبات ایجاد نمود دیگر از و کرد تایپ را متنی آن داخل و

امکانات اکروبات استفاده نمود.

PDF و فونت فارسي

PDF and Farsi Font(Methods, problems and Solutions)

محسن تالفي داريانيروش ها، مشكالت ، راه حل ها

فرمت PDF مخفف عبارت Portable Document Format به معنای فرمت اسناد قابل انتقال می باشد. همانطور که از نام آن معلوم است، این فرمت مستقل از نرم افزار و سخت افزار در همه جا به صورت یکسان و درست نمایش داده می شود و به صورت یکسان و درست در تمامی پرینترها، چاپ می شود اما همانطور که همه کاربران فونت فارسی می دانند بسیاری از اوقات این اتفاق نمی افتد و با مشکالتی روبرو می شویم. حدود 15 سال پیش پروژه PDF برای تحقق رویای سازمان بدون کاغذ )Paperless( توسط بنیان گذار شرکت Adobe دکتر جان وارنوک )John Warnock( به منظور ایجاد فرمتی که مستقل از عوامل محیطی نمایش و پرینت شود، در شرکت Adobe شروع شد. ظرف این 15 سال نگارش های مختلفی از این فرمت با امکانات متنوع عرضه گردید تا جایی که این فرمت به استانداردی برای آرشیو مطالب درآمده است.فرمت PDF قابلیت نمایش و چاپ در سیستم عامل های ویندوز، مکینتاش، لینوکس، یونیکس و انواع سیستم عامل های موبایل را PDF به صورت یکسان دارد. امروزه گستردگی استفاده از فرمتبه اندازه ای است که بیش از 200 میلیون فایل با فرمت PDF در اینترنت قرار داده شده است و بیش از 1800 شرکت در سطح جهان به ارائه خدمات مشاوره، آموزش، پشتیبانی، توسعه و تولید نرم افزارهای مربوط به فرمت PDF مشغول هستند.

همانطور که گفته شد فرمت PDF دارای نگارش های متعدد و امکانات وسیع می باشد، که شناخت آنها منافع بسیاری در کسب و کار ما دارد. ولی مسئله ای که بیش از همه کاربران فارسی زبان را درگیر خود ساخته است تولید فایل های PDF از فایل هایی که شامل متون فارسی هستند، می باشد.

در این مقاله کوتاه سعی شده است کاربرد فونت فارسی در فرمت PDF به صورت کوتاه بررسی شود و برای رفع مشکالت آن راه حل هایی ارائه گردد.

Mohsen Talafi Daryani

20فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

یک نصب، هنگام اکروبات نرم افزار .7در Adobe PDF نام به مجازی پرینتر می نماید. ایجاد کامپیوتر پرینترهای لیست نام های از اکروبات مختلف نگارش های استفاده مجازی پرینتر این برای متفاوتی روش پراستفاده ترین امکان این می نمایند. که می باشد PDF فایل های ایجاد برای امکان که نرم افزارهایی تمامی از می تواند PDF پرینت از فایل های خود را دارند فایل

تولید نماید.

ــد PDF توســط پرینتر مجازی تولیAdobe PDF

را آن فایل دارید قصد که نرم افزاری هر از به PDF تبدیل کنید به قسمت پرینت رفته و پرینتر Adobe PDF را انتخاب کرده و وارد مانند پنجره ای شوید. Properties گزینه

پنجره شماره 1 باز می شود:فایل نوع Default Setting قسمت از اینترنت برای آیا که کنید را مشخص PDFو چاپ به ارسال برای یا می خواهید Edit لیتوگرافی و... با انتخاب هر گزینه دگمهبا وارد شدن در فعال می گردد روبروی آن خواهید دسترسی مربوطه تنظیمات به Editبدهید را الزم تغییرات می توانید و یافت

ــت عنوان ــات را تح ــن تنظیم ــان ای و در پایجدیدی در Default Setting ذخیره نمایید

6 Defult setting از Edit ــش بخ در ــود دارد که عبارتند ــمت برای تنظیم وج قس General، Images، Fonts، Color، از:

.Standards و Advancedشد اعمال موردنظر تنظیمات اینکه از پس کلید OK را فشار دهید و به صفحه قبلی باز کنید. انتخاب را OK کلید دوبار و گردید. را PDF فایل ذخیره محل از شما اکروبات و کنید را مشخص آن باید و شما می پرسد PDF فایل تا دهید. فشار را Save کلید

ساخته شود.

Fonts تنظیمات بخشچون قصد توضیح دیگر قسمت ها را نداریم، Adobe pdf setting از Font فقط به بخش Adobe PDF می پردازیم. چنانچه از بخشــم ــاب نمایی ــه Fonts را انتخ Setting گزینــماره 2 درمی آید. ــکل تصوير ش پنجره به شــی الحاق فونت و ــن پنجره به چگونگ کل ایتنظیمات آن مربوط می شود که توضیح آن به

شرح زیر است.

PDF الحاق فونت به فایلشده نهاده پایه این بر PDF فرمت اساس است که در همه جا به طور یکسان و درست منظور این برای پرینت شود. داده و نمایش PDF باید تمام محتویات و تنظیمات در خودعوامل از مستقل بتواند تا شود جاسازی محیطی نمایش داده شود. یکی از موارد بسیار می شود، ضميمه PDF فایل به که مهمی فونت ها تنوع علت به اما هستند، فونت ها PDF ایجاد در مشکالتی معمواًل زبان ها و بروز می کند که با شناخت کافی از تنظیمات اکروبات در الحاق فونت ها، این مشکالت به فایل به فونت است.الحاق حل قابل آسانی PDF تضمین کننده نمایش و چاپ درست و یکسان فایل در هر جای دیگر )انواع چاپگر، کامپیوتر و سیستم عامل، موبایل و...( می باشد. باید توجه داشت که الحاق فونت اندكي حجم فایل PDF را زیاد می کند. برای کاهش حجم تنها قسمت های مورد تمام فونت ها به جای

شكل شماره 1

دكتر جان وارنوك بنيانگذارشركت ادوبي

21فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

نیاز فونت را الحاق می کنند. البته اگر کار هم حجم افزایش باعث نشود انجام درستی به

فایل می شود.ــل فای در ــه ک ــی فونت های ــدن دی ــرای بمجموعه در است رفته کار به PDFــمت ــه قس ــد ب ــای Acrobat بای نرم افزاره File > Document Properties > Fontsمراجعه کرد تا فهرست فونت های استفاده شده در فایل مشاهده شود. چناچه در این فهرست Embedded Subset کنار نام فونتی عبارتوجود داشت، نشان دهنده آن است که تمام یا قسمتی از آن فونت به فایل PDF الحاق شده است و اگر فقط نام فونت بود معلوم است که است نشده ضميمه PDF فایل به فونت آن

ولی در فایل ما به کار رفته است.به فونت الحاق معنی که داشت توجه باید فایل PDF این نیست که فایل فونت در داخل فایل PDF قرار می گیرد، بلکه در این جاسازی تغییراتی انجام می شود، از جمله اینکه ممکن از غیر فرمت با فونت یک از بخشی است شود داده قرار PDF در فونت فایل فرمت دیگر و OpenType فونت های اغلب و می شوند تبدیل دیگری فرمت به فرمت ها

ولی همه اینها در پشت صحنه اتفاق می افتد و در نمایش PDF هیچ تغییری داده نمی شود.

فارسی PDF فایل های فونت فهرست اگر را نگاه کنید اغلب برای یک فونت دو فایل فونت یکی می نمایید، مشاهده شده الحاق CID و دیگری فونت با فرمت True Type

که توضیح آن به شرح زیر است:در فونت های جدید، معمواًل، حروف مربوط در که است شده گنجانیده خط چند به کاراکترها و حروف این از چندزبانه متون Tahoma فونت مانند می شود، استفاده در خط یا زبان 10 از بیش کاراکترهای که آنها از یکی که است شده گنجانیده آن و می باشد عربی )script( خط کاراکترهای خود چندین زبان مانند عربی، فارسی ، اردو، کردی و... را پشتیبانی می کند. در این فونت ها کاراکترهای پایه به زبان التین می باشد مانند کاراکتر Space یا کاراکتر نقطه و... با توجه به این مسئله در متنی که به ظاهر فارسی دیده می شود و هیچ کاراکتری از زبان التین استفاده به کاراکترهایی است ممکن است، نشده زبان التین مانند Space، وجود داشته باشد بنابراین در متون به ظاهر غیر التین معمواًل دو

Code Page استفاده می شود.

شکل این به اکروبات فونت الحاق سیستم ژاپنی، فارسی، مانند متنی وقتی که است از یا و التین غیر کاراکترهای از روسی فونت های التینی که دارای کاراکترهای زیادی با فونت جدید کند یک استفاده می هستند، فرمت CID ایجاد می نماید و تمام کاراکترهای اضافی را در این فونت قرار داده و با همان نام به فایل PDF الحاق می نماید. و کاراکترهای التین پایه هم به صورت یک فونت به فایل PDF الحاق می شود. بدین ترتیب ما برای هر داریم. PDF به شده الحاق فایل دو فونت الزم به ذکر است که حتی اگر فونت را هم الحاق نکنیم این دو فونت در فهرست فونت ها از فونت ها این تولید )علت می گردند. درج

حوصله این مقاله خارج است(.الحاق PDF فایل به فونت که مواردی در که کامپیوتری در نظر مورد فونت و نشود فایل باز می شود وجود نداشته باشد، نرم افزار برای نمایش آن نزدیکترین فونتی Acrobatآن شبیه است جایگزین به نظر شکل از که فایل به فونتی که در جایی درنتیجه می کند. هم کامپیوتر در و باشد نشده الحاق PDF

شكل شماره 2

فرمت pdf قابليت و توانايي در انتقال فايل بدون به هم ريختگي حروف صفحه بندي و ... دارد. از اين فرمت مي توان در تهيه فرم هاي مختلف جهت سايت يا چاپ استفاده كرد.

22فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

داده شده نمایش متفاوت کمی ندارد وجود Acrobat که جایی در می شود پرینت یا و نتواند جایگزینی را انجام دهد متن موردنظر می شود. داده نمایش چین نقطه صورت به فونت جایگزینی که داشت توجه باید البته و عربی فونت های مورد در معمواًل مشابه

فارسی به علت موارد زیر صادق نیست:تنوع دارای فارسی و عربی فونت های .1التین فونت های مانند و نیستند زیادی که بدانیم است جالب نشده اند. دسته بندی تعداد فونت های التین بیش از 20000 فونت و تعداد فونت های عربی و فارسی با احتساب نام های متعدد برای یک فونت کمتر از 500

فونت است.2. در ساخت فونت های عربی و فارسی معمواًل استانداردهای الزم رعایت نشده است و گاه برای یک فونت چندین نام وجود دارد. بهتر است از فونت هایی که توسط شرکت های معتبر فونت های نمایید. استفاده است ساخته شده Adobe و ساخته شده عربی توسط شرکت Linotype و... که معمواًل زبان فارسی را نیز نیز و مناسب هستند بسیار پشتیبانی می کنند مجموعه فونت فارسی که با حرف B شروع

شده1 و با استاندارد Unicode ساخته شده اند.3. بعضی از فونت های عربی، زبان فارسی را فاقد حروف مخصوص پشتیبانی نمی کنند و

زبان فارسی می باشند. عیب الحاق فونت به فایل PDF این است که معمواًل الحاق هر فونت حدود 20 کیلوبایت فایل های برای می کند. اضافه فایل به حجم ولی است ناچیز مقدار این زیاد حجم با این کم صفحات با کوچک فایل های برای باید توجه داشت که باشد. حجم شاید زیاد که است مهم زمانی فقط PDF فایل حجم اینترنت طریق از را موردنظر فایل بخواهیم تعداد اگر مخصوصًا دهیم، انتقال تلفن و که است کسانی بهتر باشد. زیاد فایل ها این از بهترین راه ایجاد نمایند PDF می خواهندحل برای حل این مشکل استفاده کنند و به جای صرف نظر کردن از الحاق فونت در ابتدا از دیگر انتخاب ها مانند استفاده از فونت های فونت یک از بخشی الحاق یا و محدود،

استفاده نمایند. Fonts پس از ذکر این مقدمه به توضیح پنجرهاز بخش Adobe PDF Setting می پردازیم.Em- که مشاهده می شود گزینه 1. گزینه ای

این انتخاب می باشد. bed All Fontsتمام فونت های این معنی است که به گزینه می شود. الحاق PDF فایل به شده استفاده

ذکر این نکته الزم است که وقتی این گزینه انتخاب شد از لیستی که پایین همین پنجره با عنوان Font Source دیده می شود فونت های استفاده شده در فایل به PDF الحاق می شود. همانطور که در شکل دیده می شود در ابتدای شکل به آیکون یک فونت ها از بعضی نام که است این نشانگر که می شود دیده قفل سازندگان این فونت اجازه الحاق این فونت به PDF را نداده اند و اگر در فایل ما از اینگونه Embed فونت ها استفاده شده باشد و گزینهAll Fonts هم انتخاب شده باشد، زمانی که با می شود PDF ساختن مشغول اکروبات مشکل مواجه می شود که در ادامه به چگونگی شد.توضیح خواهد اشاره مشکل این حل Always دیگر اینکه چنانچه فونتی در بخشاین از جدای باشد شده انتخاب Embedمی شود الحاق PDF فایل به همیشه گزینه چه گزینه Embed All Fonts انتخاب شده

23فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

باشد یا نه. همچنین چنانچه فونتی در بخش فایل به وقت هیچ باشد Never Embed Embed گزینه چه نمی شود، الحاق PDF

All Fonts انتخاب شده یا نشده باشد. Embed Open Type 2. گزینه دوم عبارتآیا که می کند مشخص که می باشد Fontsاز فرمت نوعی Open Type که فونت های فونت می باشد به PDf الحاق شود یا نه. توجه کنید که این امکان در PDF نگارش 1.6 به اکروبات نرم افزار از دیگر عبارت به یا باال نگارش 7 به باال فعال می باشد. همانطور که به فرمت های دیگری قباًل گفته شد فونت ها

در داخل PDF تبدیل می شوند. Subsets Embedded 3. گزینه سوم عبارتFonts… می باشد که مشخص می کند که آیا تنها یا شود الحاق فونت کاراکترهای تمام شود. الحاق است، الزم که آن از قسمتی گزينه که می شود اعمال زمانی دستور این و باشد شده انتخاب Embedd All Fontsیا در فهرست Always Embed فونتی باشد فونت های روی بر فقط این صورت در که این فهرست اعمال می شود. بنابراین اگر گزینه Embedd All Fonts انتخاب شده باشد و این فونت کاراکترهای تمام نشود انتخاب گزینه به فایل PDF الحاق می شود. ولی با انتخاب …Subset Embedded Fonts ــه گزیننتایج است آن جلوی که درصدی به بسته انتخاب %100 اگر می شود. حاصل مختلفی کاراکترهای اگر که است معنی این به شود استفاده شده فونت در متن از 100% کمتر بود کاراکترهای فقط فونت کل الحاق جای به استفاده شده را الحاق کند، این مسئله معمواًل دیگر مثال می شود. حجم کاهش باعث چنانچه 35% انتخاب شود به این معنی است که اگر کاراکترهای استفاده شده فونت در متن فونت کل الحاق جای به بود کمتر %35 از فقط کاراکترهای استفاده شده را الحاق نماید و اگر بیشتر از 35% بود کل کاراکترهای فونت چنانچه و می کند. الحاق PDF فایل به را نشود انتخاب Embedd All Fonts گزینه Subsets Embedded ولی این گزینه یعنیFonts… انتخاب شود فقط این دستور بر روی فونت های Always Embed اعمال می شود.

4. در قسمت when embedding fails سه

انتخاب وجود دارد یکی Ignore، می باشد که از هرگونه خطایی که در روند الحاق فونت به وجود می آید صرف نظر کرده و به کار خود Warn and ادامه می دهد. بخش دوم عبارتدادن آگاهی از پس که می باشد continueدر مورد بروز خطا به کار خود ادامه می دهد. بخش سوم عبارت Cancel job ،می باشد که می کند. متوقف را کار خطا بروز هنگام در

مشکالت الحاق فونت فارسی به فایل PDF

همانطور که گفتیم یکی از رایج ترین مشکالت در تولید PDF مشکل فونت هایی است که حق کپی رایت داشته و اکروبات اجازه الحاق این فونت ها را به فایل PDF نمی دهد. برای حل این مشکل یکی از راه حل های زیر را به کار برید:کپی حق دارای که فونت هایی جای به .1لیست در قفل عالمت دارای و است رایت فونت های از می باشند Font Sourceذکر قباًل که همانطور نمایید. استفاده مشابه این فونت با Space هم اگر یک شد حتی می دهد خطا پیام اکروبات باشد رفته بکار به فونت ها این تغییر هنگام همین برای تا باشید داشته را الزم دقت دیگر فونت شود. تبدیل جدید فونت به محدوده تمام 2. نرم افزار اکروبات از نرم افزارهایی است که که فونت هایی و بوده حساس مورد این به ولی نمی کند الحاق را نمی دهند کپی اجازه این به که هستند نرم افزارها از دیگر بعضی موضوع حساس نبوده و این موارد را نیز به

فایل PDF الحاق می نمایند.ــن فونت در ــه ای ــتید ک ــر مطمئن هس 3. اگنمایش PDF فایل قرار است کامپیوتری که داده شود وجود دارد از الحاق آن صرف نظر گزینه شما اگر که است ذکر به الزم کنید. Embed All Fonts را انتخاب ننمایید، برای فونت هايی که کاراکتر فارسی آنها استفاده شده است، کافی نیست زیرا همانطور که گفته شد فرمت به را التین غیر کاراکترهای اکروبات الحاق PDF به و کرده تبدیل CID فونت می نماید به همین خاطر فونت موردنظر باید حتمًا در فهرست Never Embed درج شده باشد و ضمنًا قسمت پیام خطای اکروبات باید

قابليت تعريف و حمل با داشتن pdf فرمتفونت ، تصوير، متن، اطالعات كاري از قبيل نمودار و ... و باالخره صفحه آرايي تبديل به فرمتي پر كاربرد شده است.

�2فصلنامه گرافیک و چاپ شماره اولـ بهار 1386

در حالت Warn And Continue باشد. Rely on System گزینه باید حتما ضمنًا Font only; do not use documentشده انتخاب Properties پنجره از Fonts

باشد. PDF 4. می توانید به روشی متفاوت از قبلبه اول که صورت این به نمایید تولید خود فایل Post Script پرینتر یک وسیله نمایید Post Script فرمت به تبدیل را نمایید. تبدیل PDF به را فایل این بعد و نمایید. عمل زیر ترتیب به منظور این برای الف: ابتدا از منوی Start در ویندوز به گزینه Printers & گزینه و سپس رفته Settingانتخاب نمایید. بعد از آن گزینه Faxes را پرینتر یک و دهید فشار را Add Printerخود پرینترهای مجموعه به Post ScriptAGFA Select- پرینتر مانند نمایید ااضافه SF V 7000 set 52.3 که یک پرینتر از نوع

Post Script است.ب: از نرم افزاری که می خواهید فایلش را به PDF تبدیل نمایید، گزینه پرینت را انتخاب انتخاب را Post Script پرینتر و نموده از و رفته Properties قسمت به نمایید. پنجره Layout کلید Advanced را انتخاب True Type گزینه از پنجره این در نمایید. Download as Soft- بر روی حالت Fonttfont قرار دهید. بعد کلید OK را زده و پنجره Print To File گزینه ضمن در ببندید. را فراموش نشود. بعد کلید OK را بزنید. نرم افزار خواهد سؤال شما از را فایل ذخیره محل نمود و فایل را با پسوند .prn ذخیره می کند.Pro- بخش ویندوز start قسمت از جج: Acrobat را انتخاب نموده و برنامه gramsقسمت از بعد نمایید انتخاب را DistillerFile > Open فایل Post Script درست ذکر به ببرید الزم نرم افزار داخل به را شده در نظر مورد فایل دیدن برای که است

Files گزینه Open باید در قسمت DistillerOf Type را در حالت All files قرار دهید. خود نرم افزار به صورت اتوماتیک فایل مورد نظر را به فایل PDF تبدیل نموده و در کنار همان فایل Post Script ذخیره می کند. الزم Adobe PDF به ذکر است که پرینتر مجازییک دو هر Acrobat Distiller نرم افزار و تمام این حالت در می باشند. واحد نرم افزار و شده خارج خود اولیه حالت از فونت ها به فرمت دیگر تبدیل شده و به PDF الحاق

می شوند.

PDF HACKS )100 Industrial-Strength Tips & Tools .1 Complete Adobe Acrobat 8 Professional help .2

Adobe Acroabt 7.0 Tips and Tricks .3 ترجمه علی اکبر متواضعwww.adobe.com .4

www.prepressure.com .5www.quickcut.com.au .6

1 www.bornaray.com این فونت ها را می توانید از سایت

دانلود نمایید.

منابع

با فرمت pdf مي توان مسير كامل طراحي تا چاپ را به راحتي و بدون مشكل طي كرد.