14.

Yatay ve dikey bütünleşme

(vertical and horizontal integration)

Sağlıkta rekabet ?

Sağlık sektöründe rekabetin toplumsal yansıması nedir ?

Rekabet yerine işbirliği olabilir mi ?

Toplum ne bekliyor ? Toplum, sağlık

kurumlarından kendi aralarında işbirliğine yönelik düzenlemeler yapmalarını; bu yolla hem sağlık gereksinmelerini karşılamalarını hem de hizmet duplikasyonlarını önlemelerini beklemektedir.

Neden işbirliği ?

Kurumsal çevrenin yönetimi Büyüme stratejilerinin

uygulanması

Çevrenin kuruma iki Çevrenin kuruma iki etkisietkisi

Belirsizlik

Kaynak bağımlılığı

Çevresel faktörlerle Çevresel faktörlerle İlgili Karar verirken yöneticilerin İlgili Karar verirken yöneticilerin yeterli bilgiye sahip olamaması.yeterli bilgiye sahip olamaması.

Kurumun faaliyetlerine devam Kurumun faaliyetlerine devam edebilmesi için gereksinim edebilmesi için gereksinim duyduğu etkili biçimde duyduğu etkili biçimde denetleyememesidir. denetleyememesidir.

Büyüme ve pazarlama stratejisi

Sağlık kurumları yeni pazarlara girme, hizmet sunum kanallarını genişletme çalışmalarında diğer kurumlarla işbirliği yapmaktadırlar.

Kurumlararası işbirliğinin içeriği

Kurumlararası işbirliği (yatay ve dikey bütünleşme), kurumlararası centilmenlik anlaşmalarından, diğer kurumu satın almaya kadar değişik biçimlerde ortaya çıkmaktadır.

Kurumlararası işbirliği boyutları

Yatay Bütünleşme Dikey Bütünleşme

Yatay Bütünleşme Benzer sağlık kurumları arasında

yapılan işbirliğidir. Aynı bölgede bulunan iki veya daha fazla hastanenin kendi aralarında işbirliği yapması, yatay bütünleşmeye örnek verilebilir.

Yatay bütünleşmenin amacı, rekabetin olumsuz etkilerinden korunmaktır.

Dikey bütünleşme Farklı hizmetler sunan

sağlık kurumları arasındaki işbirliğidir.

Dikey bütünleşmenin temel amacı, hasta ve kaynak akışı üzerinde denetim sağlamaktır.

Dikey bütünleşme Dikey bütünleşme türleritürleri

Yukarıya doğru bütünleşme

Aşağıya doğru bütünleşme

Sağlık kurumunun, primer işlevlerini Sağlık kurumunun, primer işlevlerini yürütmek için gereksinim duyduğu yürütmek için gereksinim duyduğu kaynakları sağlayan kurumlara doğru kaynakları sağlayan kurumlara doğru ilerlemesidirilerlemesidir

Sağlık kurumunun üretim hacmini Sağlık kurumunun üretim hacmini ve hizmet sunum kanallarını ve hizmet sunum kanallarını genişletme amacıyla kendi genişletme amacıyla kendi çıktılarını kullanan kurumlara çıktılarını kullanan kurumlara doğru ilerlemesidir. doğru ilerlemesidir.

YUKARI DİKEYYUKARI DİKEY BÜTÜNLEŞMEMedikal şirketler

Eczacılık hizmetleriKan Bankası

Özel muayenehanelerSemt Poliklinikleri

YATAY BÜTÜNLEŞME

Ürün Farklılaştırma

Yeni Ürünler

AŞAĞIYA DİKEYBÜTÜNLEŞME

Ayaktan Bakım Merkezi.Hemşirelik Bakım Merkezi

Terminal Dönem HastaBakım Merkezleri

HASTANEA

HASTANEB

HASTANEC

Kurumlararası işbirliği stratejileri Karşılıklı işbirliği (cooperation)

Kooptasyon Koalisyon Ortak girişim (joint venture)

Satınalma (purchasing) Ele geçirme (acquasiton) Birleşme (Evlenme) Lisans hakkı satın alma

Kooptasyon Bir sağlık kurumunun üst

yöneticisinin, diğer sağlık kurumunun yönetim organlarında görev alması şeklinde ortaya çıkar.

Kooptasyon türü işbirliğinde kurumlar tüzel kişiliklerini korumaktadır.

Kooptasyon Her iki sağlık kurumunun yönetim

organlarında görev alan yöneticiler, kurumlar arasında iletişim ajanı rolü üstlenmekte ve iki kurumun politika, strateji ve kararlarını uyumlu hale getirmektedir.

Esnek ve kolay gerçekleştirildiği için en çok tercih edilen işbirliği stratejisidir.

Koalisyon İki veya daha fazla sağlık

kurumunun mevcut kaynaklarını ortak kullanmalarıdır.

Koalisyon türü işbirliğinde, kurumlar özerkliklerini ve mevcut çalışma düzenlerini önemli ölçüde korumaktadırlar

Koalisyon gerekceleriKoalisyon gerekceleri

Finansal kısıtlılıklar

Teknik kısıtlılıklar

Bilgisel kısıtlılıklar

Yöresel kısıtlılıklar

Yeterli finansal Yeterli finansal kaynağın bulunmamasıkaynağın bulunmaması

Hizmet üretiminde kul-Hizmet üretiminde kul-lanılan tüm ekipmanınlanılan tüm ekipmanınTemin edilememesiTemin edilememesiHalkın sağlık eğitimi,Halkın sağlık eğitimi,reklam, tanıtım işlerininreklam, tanıtım işlerininbirlikte yürütülmesibirlikte yürütülmesiBir bölgedeki sağlıkBir bölgedeki sağlıkKuruluşunun o bölgeninKuruluşunun o bölgeninsağlık gereksinmelerinisağlık gereksinmelerinitam karşılayamamasıtam karşılayamaması

Ortak girişim (joint venture)

Ortak girişim stratejik amaçlara hizmet eden işbirliğidir. Kooptasyon ve koalisyon operasyonel niteliklidir.

Ortak girişim sağlık kurumunun kendi başlarına gerçekleştiremeyecekleri proje veya işleri, diğer sağlık kurumlarının ortak katkıları ile gerçekleştirmesidir.

Ortak girişim türleri Hekim-hastane organizasyonları (PHO), Sağlık yönetim sistemi planı (managed

care) (sağlık kurumu + sigorta kurumu + düzenleyici mekanizmalar),

Ortak evde bakım merkezi kurmak,Ortak girişim, farklı kurumlar arasında

da yapılabilir (otel + hastane)

Ortak girişimin yararları Kazanç sağlamak Riski paylaşmak Yeni pazarlara girmek Topluma hizmet Yaşamını sürdürme

Ele geçirme Bir sağlık kurumunun diğer

sağlık kurumunun hisselerinin tümünü veya çoğunluğunu satın olarak yönetimini üstlenmesidir. Bir sağlık kurumunun kendine doğrudan rakip kurumu ele geçirmesi, yatay bütünleşmedir.

Ele geçirme sorunları

Fazla fiinansal kaynak gereksinimi Yönetimin karmaşıklaşması Farklı kurumsal kültürlerin

çatışması Rekabeti önleyici mevzuat

Birleşme

İki sağlık kurumunun hukuken aynı tüzel kişilik içinde yer almasıdır.

Birleşmede bir sağlık kurumu ya kendi tüzel kişiliğini yitirip, diğer sağlık kurumuna dahil edilmekte, ya da iki kurum yeni bir isim altında birleşmektedir.

Sağlık kurumunun gereksinim duyduğu bir bir ürün veya yöntemin kullanım hakkını satın almasıdır.

Bilgi sisteminin temel unsuru olan yazılımların genellikle lisans hakkı satın alınmaktadır.

Lisans hakkını satın alma

Ölçek ekonomisi nedeniyle maliyetlerin düşürülmesi Üretim avantajlarıVerimliliğin artması Üretim kapasitesinin kullanım düzeyinin yükseltilmesiPersonel sayısının azaltılmasıBirim maliyetlerin düşürülmesiSermaye piyasalarına kolaygirebilme, kredi bulma imkanı

Düşük ücretHizmet ikilemlerininve gereksiz (fazla) kapasitesinin azaltılmasıKaynak tahsisinin arttırılması

Tıp ve yönetsel personelin kolay sağlanması.Tıp ve yönetim personelinin elde tutulmasıKlinik ve yönetsel becerilerin geliştirilmesiHizmet kalitesinin yükseltilmesi

Hizmete kolay ulaşmaSağlık personelinindengeli dağılımıEşitlik

Kurumsal büyümeYaşamını devam ettirmeDaha fazla politik güç

Hizmeti kolay kullanmaHizmet kapsamınıngeliştirilmesi

yönetim

Ekonomik

Personel