การควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

โดย

นางสาวพชาดา สงหโกวนท นายรชฤทธ เหลาค า นางสาวปตมา ฮนไพศาล นางสาววนวสา แกวคง นางสาวสรวย เรองรกษ

ปญหาพเศษนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตร บรหารธรกจบณฑต สาขาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการมหาวทยาลยเกษตรศาสตร พ.ศ. 2554

ปญหาพเศษ

ของ

นางสาวพชาดา สงหโกวนท 51234110 นายรชฤทธ เหลาค า 51234235 นางสาวปตมา ฮนไพศาล 51236495 นางสาววนวสา แกวคง 51238731 นางสาวสรวย เรองรกษ 51239275

เรอง

การควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

ไดรบการตรวจสอบและอนมต ใหเปนสวนหนงของการศกษาตาม หลกสตรบรหารธรกจบณฑต

สาขาการบญชบรหาร

เมอ วนท 6 กมภาพนธ 2555

อาจารยทปรกษาปญหาพเศษ (อาจารยพรญา พงษปรสวรรณ , บธ.ม.)

ผประสานงานสาขาวชา

การควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

Internal Control By COSO Concept Case Study : ABC Company Limited

โดย

นางสาวพชาดา สงหโกวนท 51234110 นายรชฤทธ เหลาค า 51234235 นางสาวปตมา ฮนไพศาล 51236495 นางสาววนวสา แกวคง 51238731 นางสาวสรวย เรองรกษ 51239275

ปญหาพเศษฉบบนเปนสวนหนงของการศกษาตามหลกสตรบรหารธรกจบณฑต สาขาการบญชบรหาร

คณะวทยาการจดการมหาวทยาลยเกษตรสาศาสตร พ.ศ. 2554

I

พชาดา สงหโกวนท และคณะ 2554: ระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO

กรณศกษา บรษท ABC จ ากด (มหาชน) 1 ปรญญาบรหารธรกจบณฑต สาขาวชาการบญช

บรหาร อาจารยทปรกษาปญหาพเศษ: อาจารยพรญา พงษปรสวรรณ, บธ.ม. 105 หนา

ปญหาพเศษเรองระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา บรษท ABC จ ากด (มหาชน) วตถประสงคเพอศกษาลกษณะโครงสรางการบรหารงานและระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO รวมทงขอบกพรองและแนวทางแกไข ศกษาจากแหลงขอมลปฐมภมในการสมภาษณและการสอบถามจากผตรวจสอบภายในขอมลทตยภม โดยศกษาคนควาจากเอกสาร ศกษาจากหนงสอ วารสาร ทฤษฎ แนวความคด ผลการวจย และวทยานพนธ จากผลการศกษาพบวาบรษท ABC จ ากด (มหาชน) มระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO แตละองคประกอบดงน ดานสภาพแวดลอมมการจดการครบทกองคประกอบยอยถอเปนรากฐานทส าคญของการควบคมภายใน ดานการประเมนความเสยงมการบรหารความเสยงตามมาตรฐานสากลและก าหนดนโยบายบรหารความเสยงออกเปนดานตางๆ 5 ซงส าคญตอการด าเนนงาน และใชวธการรวมกนรบตอบสนองความเสยง ดานกจกรรมการควบคมก าหนดทงในลกษณะการปองกนและการควบคมเพอคนพบขอผดพลาดทอาจเกดขน ดานขอมลสารสนเทศและการสอสารจดขอมลอยางเปนระบบและควบคมโดยจดใหมชองทางการสอสารทงภายในและภายนอก มความครบถวน ถกตอง ทนเวลา เพยงพอตอการตดสนใจ และปฏบตตามกฎหมาย ดานการตดตามและประเมนผลก าหนดดชนวดผลการด าเนนงานและตดตามประเมนผลอยางตอเนอง วางแผนปฏบต ตรวจสอบและทบทวน เพอการปรบปรงแกไขตามมาตรฐานสากลทไดก าหนดไว

ระบบการควบคมภายในของบรษท ABC จ ากด (มหาชน) ซงจากการศกษาพบวา เปนไปตามหลกการควบคมภายในตามแนวคด COSO ท าใหการด าเนนงานและการวางแผนเปนไปอยางมประสทธภาพและประสทธผลสงสด

1 ขอสงวนนามชอบรษท

II

กตตกรรมประกาศ การศกษาในครงน ส าเรจดวยการชวยเหลอจากบคคลและหนวยงานหลายฝาย ต งแตคณาจารยจากคณะวทยาการจดการ มหาวทยาลยเกษตรศาสตร วทยาเขตศรราชา ผใหวชาความร ชวยเหลอ ตลอดจนตรวจและแกไขการศกษาครงนจนสมบรณ ผศกษาขอกราบขอบพระคณเปนอยางสงมา ณ โอกาสน รวมทงขอกราบขอบพระคณอาจารยทกทานทไดประสทธประสาทวชาแขนงตางๆ ใหผจดท าไดเรยนรและประสบความส าเรจในทสด สรปสดทายนขอขอบพระคณพๆ เพอนๆ นองๆ รวมสถาบนทไดศกษาในหลกสตรปรญญาตร สาขาการบญชบรหาร ทกทานทคอยใหก าลงใจ ใหค าปรกษา ค าแนะน าและชวยเหลอมาโดยตลอด ผศกษาหวงวาสาระของการศกษาเรอง ระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด (มหาชน) ครงน คงมประโยชนไมมากกนอยส าหรบหนวยงานทเกยวของ ตลอดจนผทศกษารายละเอยดเกยวกบระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO และหากมขอผดพลาดหรอขอบกพรองประการใด ผศกษาตองขออภยเปนอยางสงมา ณ ทน

คณะผศกษา กมภาพนธ 2555

III

สารบญ

หนา

บทคดยอ I

กตตกรรมประกาศ II

สารบญ III

สารบญภาพ V

บทท 1 บทน า

ทมาและความส าคญของปญหา 1

วตถประสงคของการศกษา 3

วธการศกษา 4

ขอบเขตการศกษา 4

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ 4

บทท 2 แนวคด ทฤษฎ และผลงานวจยทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎเกยวกบการควบคมภายในตามแนวคด COSO 6

งานวจยทเกยวของ 34

บทท 3 กรณศกษา

ความเปนมาของบรษท ABC จ ากด (มหาชน) 37

การควบคมภายใน 63

IV

สารบญ(ตอ)

หนา

บทท 4 ผลการศกษา

องคประกอบท 1 สภาพแวดลอมของการควบคม 85

องคประกอบท 2 การประเมนความเสยง 88

องคประกอบท 3 กจกรรมการควบคม 92

องคประกอบท 4 ขอมลสารสนเทศและการสอสาร 93

องคประกอบท 5 การตดตามและประเมนผล 94

บทท 5 สรปและขอเสนอแนะ

สรป 97

ขอเสนอแนะ 100

บรรณานกรม 101

ภาคผนวก

ภาคผนวก ก แบบสมภาษณ 105

V

สารบญภาพ

ภาพท หนา

3-1 โครงสรางธรกจของเครอABC 41

3-2 โครงสรางการบรหารองคกร 42

บทท 1

บทน า

ทมาและความส าคญ

หลงจากเศรษฐกจโลกเกดความชะลอตวในการเจรญเตบโตและกลมธรกจบางประเภทเกด

การลมละลาย ซงมสาเหตมาจากการฉอฉลทางการบญช การรายงานขอมลทางการเงนทเปนเทจ

เปนตนจงท าใหมการเกดขนของค าวา “ธรรมาภบาล หรอการก ากบดแลทดของกจการ” การก ากบ

ดแลทดของกจการนนจะกอใหเกดผลดโดยตรงตอตวกจการเองและตอเนองไปยงสภาพแวดลอมท

กจการเหลานนด าเนนการอย โดยเฉพาะอยางยงองคกรทรบผดชอบเกยวกบตลาดเงนตลาดทนอน

เปนกลไกส าคญในการพฒนาประเทศ ดงนนการก ากบดแลกจการทดตองใหความส าคญในการ

จดการภายในองคกรโดยมกระบวนการควบคมภายใน (Internal Control) การบรหารความเสยง

(Risk Management) การบรหารและการก ากบดแลขอมลสารสนเทศ (Information Technology

Governance and Management) และการตรวจสอบภายใน (Internal Audit) จะตองท างานแบบ

สอดคลองและประสานกน เนองจากการก ากบดแลกจการทดนนจะไมสามารถเกดขนไดจากฝายใด

ฝายหนงภายในองคกร แตตองเปนความรวมมอจากทกฝายในองคกร ซงรวมถงเจาหนาททก

ระดบชน

บรษท ABC จ ากด (มหาชน) ประกอบธรกจโรงกลนน ามนปโตรเลยมแบบเดยว (Single-Site) เพอจ าหนายผลตภณฑปโตรเลยมส าเรจรปทใหญทสดในประเทศโดยโรงกลนน ามนของบรษทฯ ซงตงอยทอ าเภอศรราชา จงหวดชลบร เปนโรงกลนทมประสทธภาพสงสดแหงหนงในภมภาคเอเชยแปซฟก โดยบรษทฯมการกระจายการลงทนเพอเปนการกระจายความเสยงและเพอเพมเสถยรภาพดานรายได ดงนนจงจ าเปนตองมการบรหารและการด าเนนงานทดเพอใหการด าเนนการแขงขนทางธรกจเปนไปอยางมนคง การควบคมภายในจะสงเสรมการก ากบดแลองคกรทดอยางเหมาะสม กตอเมอในกระบวนการควบคมภายในมการด าเนนการอยางเขมแขง และกอใหเกดความนาเชอถอของกระบวนการเสยกอน เพราะถาการควบคมภายในเองมความออนแอ

2

ไมมคณภาพ ไมไดรบความเชอถอทงจากฝายอนๆ ภายในองคกรเองหรอจากกลมตางๆจากภายนอกองคกร (เชน ผสอบบญชรบอนญาต คณะกรรมการตรวจสอบ หรอนกลงทนขององคกร) กจะท าใหผลลพธของการควบคมภายในไมสามารถถกน าไปใชไดอยางเปนประโยชนเตมท ไมวาจะเปนเพอแกไขขอผดพลาด หรอปรบปรงการด าเนนงานดานตางๆของกจการใหดขนจะน าสงผลไปสการเพมมลคา (Value Added) ใหกบองคกร การจดระบบการควบคมภายในแตละองคกรก าลงเปนเรองทไดรบความส าคญมากขนใน

ปจจบน เพราะองคกรหวงจะพงใหระบบการควบคมภายในชวยเสรมสรางการก ากบดแลทดใหกบ

กจการ ดงนนผลลพธทไดจากระบบควบคมภายในจงส าคญมาก เนองจากการควบคมภายในก

เหมอนกบกระบวนการอนๆ ในองคกรทควรจะมขนตอนในการควบคมดแลใหเกดประสทธภาพ

และประสทธผล ซงกเปนไปตามสงทกลาวไวในมาตรฐานของการควบคมภายในทวาระบบการ

ควบคมภายในควรจะมการประเมนอยเปนประจ าซงโดยปกตควรจะท าการสอบทานระบบของการ

ควบคมภายในโดยหนวยงานตรวจสอบภายในเองเปนประจ าอยางตอเนอง

นอกจากนตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทยไดก าหนดใหบรษททจะยนขอจดทะเบยนตอง

จดใหมระบบการตรวจสอบและระบบการควบคมภายในทเหมาะสม ก าหนดใหบรษททจะจด

ทะเบยนในตลาดหลกทรพยจะตองมการจดตงคณะกรรมการตรวจสอบ (Audit Committee) และ

คณะกรรมการบรหารความเสยง และควบคมภายในขนภายในองคกร เพอด าเนนการใหมขบวนการ

ก ากบดแลทด (Good Corporate Governance) ซงหมายถง การมระบบการบรหารทด มคณภาพ ม

ความโปรงใส และรบผดชอบในการด าเนนงานระบบควบคมภายในทเพยงพอและมประสทธผล

และมรายงานทางการเงนการบญชทนาเชอถอและทนเวลาเพอน าไปใชในการวางแผนการ

บรหารงาน และตดสนใจทางธรกจ ดงนนการควบคมภายในถอวาเปนหนาทหลกของผบรหารอก

อยางหนงทนอกเหนอจากท าหนาทในการวางแผน (Planning) การจดองคกร (Organizing) การสง

การ (Directing)

3

การทองคกรจะมระบบการควบคมภายในทดจ าเปนตองท าการประเมนการควบคมภายใน

ใหมประสทธภาพ และครอบคลมในดานตางๆทส าคญ คอการมสภาพแวดลอมของการควบคมทด

มการประเมน และการบรหารความเสยงทดมระบบการควบคมทเหมาะสมมระบบการสอสาร

ภายในองคกรทมประสทธภาพ และครอบคลมมระบบการตดตามและการประเมนผลทดระบบการ

ควบคมภายในประกอบดวย นโยบายและวธปฏบตงานทก าหนดขนในองคกร เพอใหความมนใจ

อยางสมเหตสมผลวา กจการจะบรรลวตถประสงคและเปาหมายในเรองประสทธภาพ และ

ประสทธผลของการด าเนนงาน ความเชอถอไดของรายงานทางการเงนและการปฏบตตามกฎหมาย

และขอบงคบทเกยวของ ผบรหารของกจการจะเปนผก าหนดวธการควบคมภายใน เพอใหกจการ

บรรลวตถประสงค และเปาหมายในการด าเนนธรกจ การควบคมภายในยงชวยปองกนความเสยง

หรอผลกระทบในทางลบทอาจเกดขนกบกจการอกดวย

ดงนน คณะผจดท าจงมความสนใจทจะศกษาระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO

ของธรกจน ามนเพอผลทไดจากการศกษาจะไดน าไปเสนอแนะผบรหารใหแกปญหา และวางแผน

ระบบการควบคมภายในใหมประสทธภาพยงขน

วตถประสงคของการศกษา

จากความส าคญขางตนท าใหการศกษาเรอง ระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO

กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด (มหาชน) มวตถประสงคดงน

1. เพอใหทราบถงโครงสรางการบรหารงานของบรษท ABC จ ากด (มหาชน)

2. เพอศกษาระบบการควบคมภายในของ บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

4

3. เพอศกษาขอบกพรองและแนวทางแกไขดานการควบคมภายในของบรษท ABC จ ากด

(มหาชน)

วธการศกษา

การศกษาเรองระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด

(มหาชน) ไดท าการศกษาโดยใชขอมลปฐมภมในการสมภาษณและการสอบถามจากผตรวจสอบ

ภายในขอมลทตยภม โดยศกษาคนควาจากเอกสาร ศกษาจากหนงสอ วารสาร ทฤษฎ แนวความคด

ผลการวจย และวทยานพนธ

ขอบเขตการศกษา

การศกษาเรองระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด

(มหาชน) ไดท าการศกษาเกยวกบระบบการควบคมภายในรวมถงรายละเอยดในการปฏบตงานของ

บรษท

ประโยชนทคาดวาจะไดรบ

การศกษาเรอง ระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด

(มหาชน) ประโยชนทคาดวาจะไดรบ มดงน

1. ทราบถงโครงสรางการบรหารงานของ บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

2. ท าใหทราบขอบกพรองของการควบคมภายในและแนวทางแกไขเพอใหม

ประสทธภาพ และประสทธผล

5

3. เพอใหเกดประสทธผลและประสทธภาพในการควบคมภายใน ซงรวมถงการดแล

รกษาทรพยสน การปองกน หรอลดความผดพลาด

4. สามารถใชเปนแนวทางประยกตในการพฒนาธรกจใหการควบคมภายในม

ประสทธผล และประสทธภาพสงสด

5. เปนแหลงขอมลสงเสรมส าหรบการศกษาวจยเพมเตมในเรองทเกยวของกนในอนาคต

ของผทสนใจ

บทท 2

แนวคด ทฤษฎและผลงานวจยทเกยวของ

การศกษาปญหาพเศษเรองระบบการควบคมภายใน กรณศกษา : บรษท ABC จ ากด

(มหาชน) เปนการศกษาเกยวกบการควบคมภายในตามแนวคด COSO และปญหาขอบกพรองท

อาจจะเกดขนของการควบคมภายใน ผศกษาไดศกษาคนควาเอกสาร ต ารา และงานวจยตางๆ ท

เกยวของกบระบบการควบคมภายในไดแก

1. แนวคดและทฤษฎเกยวกบการควบคมภายในตามแนวคด COSO

2. งานวจยทเกยวของ

แนวคดและทฤษฎเกยวกบการควบคมภายในตามแนวคด COSO

ความหมายของการควบคมภายใน

การควบคมภายใน คอ ใหความหมายวา กระบวนการปฏบตงานทถกก าหนดรวมกนโดย

คณะกรรมการ ผบรหาร พนกงานในองคกรเพอใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวาวธการหรอ

การปฏบตงานตามทก าหนดไวจะท าใหบรรลวตถประสงค (จนทนา สาขากร, 2548: 45)

การควบคมภายใน คอ กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล ฝายบรหารและบคลากรของ

หนวยรบตรวจจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงานของหนวยรบตรวจ

จะบรรลวตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธผลและประสทธภาพของการด าเนนงาน

ซงรวมถงการดแลรกษาทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด ความเสยหาย การรวไหล การ

สนเปลอง หรอการทจรตในหนวยรบตรวจ ดานความเชอถอไดของรายงานทางการเงน และดานการ

7

ปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบและมตคณะรฐมนตร (คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน,

2544: 1-2)

การควบคมภายใน หมายถง นโยบายและวธการทไดวางไวส าหรบปฏบตในกจการ

เพอทจะใหไดรบความมนใจอยางสมเหตสมผลวา กจการจะสามารถด าเนนการใหบรรลถง

วตถประสงคทไดก าหนดไว (พยอม สงหเสนห, 2548: 6-2)

การควบคมภายใน หมายความวา การวางแผนแบงสวนงานและก าหนดขนปฏบตตลอดจน

วธการเกยวกบงานตางๆของธรกจใหมลกษณะซงอาจสอบทานความถกตองได เปนการสงเสรม

เพมพนประสทธภาพในการท างานใหเปนไปตามแนวนโยบายของฝายบรหารโดยมลกษณะของ

การคมครองความปลอดภยแหงสนทรพยของธรกจดวย (ประพนธ ศรรตนธ ารง, 2541: 90)

การควบคมภายใน (Internal Control) หมายถง นโยบายและวธการปฏบต ซงผบรหารของ

กจการก าหนดขนเพอชวยใหบรรลวตถประสงคของผบรหารทจะท าใหเกดความมนใจอยาง

สมเหตสมผลวาการด าเนนธรกจเปนไปอยางมระเบยบและประสทธภาพ ซงรวมถงการปฏบตตาม

นโยบายของผบรหาร การปองกนรกษาทรพยสน การปองกนและการตรวจพบการทจรตและ

ขอผดพลาด ความถกตองและความครบถวนของการบนทกบญชและการจดท าขอมลทางการเงนท

เชอถอไดอยางทนเวลา (เมธากล เกยรตกระจาย และ ศลปะพร ศรจนเพชร, 2552: 4-1)

การควบคมภายใน คอ ระบบ โครงสราง หรอกระบวนการ ทก าหนดไวส าหรบ

คณะกรรมการบรษท ผบรหาร และพนกงานทกคน เพอเปนการสรางความมนใจอยางสมเหตสมผล

ในการบรรลวตถประสงคของการควบคม (คมสนต จนทรชย, 2553: 7 อางถง Joseph W.

Wilkinson [etc.], 2000: 235)

การควบคมภายใน หมายความวา กระบวนการปฏบตงานทผก ากบดแล ฝายบรหารและ

บคลากรของหนวยรบตรวจจดใหมขน เพอสรางความมนใจอยางสมเหตสมผลวา การด าเนนงาน

8

ของหนวยรบตรวจและบรรลว ตถประสงคของการควบคมภายในดานประสทธภาพและ

ประสทธผลของการด าเนนงาน ซงรวมถงการดแลทรพยสน การปองกนหรอลดความผดพลาด

ความเสยหาย การรวไหล การสนเปลอง หรอการทจรตในหนวยรบตรวจ ดานความเชอถอไดของ

รายงานทางการเงน และดานการปฏบตตามกฎหมาย ระเบยบ ขอบงคบ และมตคณะรฐมนตร

(อทมพร ธรรมสนอง, 2551: 12 อางถง คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน, 2547)

สมาคมผตรวจสอบบญชแหงสหรฐอเมรกา (AICPA) ใหความจ ากดความระบบการ

ควบคมภายในวา “การควบคมภายใน คอ แผนการจดแบงสวนงานและวธการท างานทประสาน

สมพนธกน ซงองคกรใชปฏบตเพอดแลรกษาทรพยสนเพอตรวจความถกตองและเชอถอไดของ

ขอมลทางการเงน การบญช เพอเพมประสทธภาพในการด าเนนงานเพอสงเสรมใหมการปฏบตตาม

นโยบายทก าหนด (ทพยสดา เมฆฉาย, 2550: 4 อางถง ธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณ

การเกษตร, 2548: 5-24)

ระบบการควบคมภายใน หมายถง นโยบายและวธการปฏบต ซงผบรหารของกจการ

ก าหนดขนเพอชวยใหบรรลวตถประสงคของผบรหารทจะใหเกดความมนใจเทาทสามารถท าไดวา

การด าเนนธรกจเปนไปตามระเบยบและมประสทธภาพซงรวมถงการปฏบตตามนโยบายของ

ผบรหาร การปองกนทรพยสน การปองกนและตรวจสอบทจรตและขอผดพลาด ความถกตองและ

ครบถวนของการบนทกรายการบญชและการจดท าขอมลทางการเงนทเชอถอไดอยางทนเวลา

(รจตลกษณ ชยพงศพพฒน, 2549: 9 อางถง สชาต ยงประสทธกล, 2548)

การควบคมภายในทางบญช หมายถง โครงสราง วธปฏบตงาน และคมอการบนทกรายการ

ขององคกรทเกยวของกบการปองกนทรพยสนและความนาเชอถอไดของขอมลทางการเงน รวมถง

การวางระบบใหเกดความมนใจเกยวกบ

1. รายการทบนทกไดรบการอนมตอยางถกตองจากฝายจดการ ไมวาจะโดยอ านาจทมอย

ตามปกตหรอขออนมตเปนกรณพเศษ

9

2. การบนทกรายการตองเพยงพอเพอให (1).การเสนองบการเงน เปนไปตามหลกการ

บญชทรบรองโดยทวไป หรอเปนไปตามหลกเกณฑทก าหนดขน (2). ยอดแสดง

รายการทรพยสนนนนาเชอถอ

3. การกระท าการใดเกยวกบสนทรพย ควรเปนการกระท าจากผทมอ านาจหนาทเทานน

4. ผลแตกตางระหวางยอดบญชกบทรพยสนตวจรง มเหตผลเพยงพอทจะอธบายไดและ

การปรบปรงยอดทางบญชกระท าอยางเหมาะสมแกกรณ (วลยรตน ชนธระวงศ, 2544:

1 อางถง เกยรตศกด จรเธยรนาถ, 2539: 8)

องคประกอบของมาตรฐานการควบคมภายใน

องคประกอบของการควบคมภายใน จ าแนกออกเปน 5 องคประกอบ ทเกยวเนองสมพนธกน องคประกอบทง 5 นมาจากวถทางทผบรหารด าเนนธรกจ และเชอมโยงเขาเปนอนหนงอนเดยวกบกระบวนการทางการบรหาร แมวาองคประกอบนจะใชไดกบทกองคกร แตองคกรขนาดเลกและขนาดกลางอาจจดใหมขนโดยตางไปจากองคกรขนาดใหญได โดยการควบคมภายในขององคกรขนาดเลก และขนาดกลางอาจมรปแบบและโครงสรางทงายขน (ตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย, 2549: 4-19)

องคประกอบของการควบคมภายในทง 5 มดงน

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment) 2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

4. สารสนเทศ และ การสอสาร (Information and Communications)

10

5. การตดตามประเมนผล (Monitoring)

องคประกอบท 1 สภาพแวดลอมของการควบคม

สภาพแวดลอมการควบคมเปนปจจยซงรวมกนสงผลใหเกดมาตรการหรอวธการควบคมขนในองคกร หรอท าใหบคลากรใหความส าคญกบการควบคมมากขน หรอท าใหการควบคมทมอยนนไดผลตามวตถประสงคดขน หรอในกรณตรงขามสภาพแวดลอมอาจท าใหการควบคมยอหยอนลง สภาพแวดลอมของการควบคมภายในสะทอนใหเหนทศนคต และการรบรถงความส าคญของการควบคมภายในของบคลากรระดบตางๆในองคกร นบตงแตคณะกรรมการบรษทฝายบรหาร เจาของ และพนกงานโดยทวไป

1.1 สภาพแวดลอมของการควบคม ประกอบดวยปจจยตางๆ ดงตอไปน

1) ความซอสตยสจรตและจรรยาบรรณในการด าเนนธรกจ

2) การสรางแรงผลกดนโดยระบบการใหผลประโยชน และการใชสงจงใจ

3) การพฒนาความรความสามารถของบคลากร

4) การสรางขวญและก าลงใจใหกบบคลากรในองคกร

5) คณะกรรมการบรษทและคณะกรรมการตรวจสอบ

6) ปรชญาและแนวทางการปฏบตงานของผบรหาร

7) การจดโครงสรางองคกร

8) การก าหนดอ านาจหนาทและความรบผดชอบ

9) นโยบายและวธบรหารงานบคคล

11

1.2 ปจจยทเกยวของกบสภาพแวดลอมของการควบคม (จนทนา สาขากร, 2548: 47-49)

ดงน

1) ความซอสตยและจรยธรรม (Integrity and Ethical Value) ความซอสตยและ

จรยธรรมเปนเรองของจตส านกและคณภาพของคนทเปนนามธรรมมองเหนได

ยาก แตกสามารถน ามาแสดงใหเหนไดโดยผบรหารจะตองท าตนใหเปนตวอยาง

อยางสม าเสมอท งโดยค าพดและการกระท า มการก าหนดเปนนโยบายและ

ขอก าหนดดานจรยธรรมไวอยางชดเจน รวมถงมขอหามพนกงานมใหปฏบตอน

จะถอวาอยในสถานะทขาดความซอสตยและจรยธรรม พรอมทงมการแจงให

พนกงานทกคนรบทราบและเขาใจในหลกการทก าหนดไว

2) ความร ทกษะและความสามารถ (Commitment and Competent) ความร ทกษะ

และความสามารถของบคลากรเปนสงจ าเปนตอประสทธภาพ และประสทธผล

ขององคกร มใชแตบคลากรไมมความร ทกษะและความสามารถจะเปนสง

อนตราย ถาบคลากรมความร ทกษะและความสามารถมากเกนไปไมเหมาะสมกบ

หนาทความรบผดชอบกอาจมผลกระทบตอประสทธภาพและประสทธผลได

เชนกน ดงนนองคกรจงจ าเปนตองก าหนดระดบความร ทกษะทจ าเปน และ

ความสามารถทเหมาะสมส าหรบแตละงานไวอยางชดเจน เพอใชเปนเกณฑในการ

พจารณาบรรจแตงต งใหเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบ โดยการจดท า

ขอก าหนดคณลกษณะงาน (Job Description) ทกต าแหนงไวอยางชดเจน

3) การมสวนรวมของคณะกรรมการบรหาร และคณะกรรมการตรวจสอบ (Board of

Director and Audit Committee Participation) คณะกรรมการตรวจสอบทม

ประสทธภาพจะตองเปนอสระจากผบรหาร เปนผตรวจสอบการปฏบตงานของ

ผบรหารซงเปนผมหนาทรบผดชอบโดยตรงในการจดใหมระบบการควบคม

ภายในทดในองคกร ดงนนคณะกรรมการบรหารและคณะกรรมการตรวจสอบ จง

12

เปนตวจกรส าคญตอบรรยากาศของการควบคม โดยเฉพาะการสงเสรมใหการ

ตรวจสอบภายในและการสอบบญชเปนไปอยางมอสระและปฏบตงานไดตาม

มาตรฐานของวชาชพ

4) ปรชญา และรปแบบการท างานของผบรหาร (Management Philosophy and

Operation Style) ปรชญา และรปแบบการท างานของผบรหารยอมมผลกระทบท

ส าคญตอระบบการควบคมภายในขององคกรเพราะผบรหารมหนาทโดยตรงใน

การก าหนดนโยบาย จดใหมมาตรการและวธการควบคม ความแตกตางในทศนคต

และวธการท างานของผบรหาร จะเปนตวก าหนดระดบความเสยงทยอมรบไดใน

องคกร อนน าไปสรปแบบของการควบคมภายในทจดใหมขน ผบรหารบางคน

เปนพวกอนรกษนยม บางคนกลาได กลาเสย กลาเสยง และระดบของความกลาก

ยงแตกตางกนไป จงท าใหระดบของการควบคมแตกตางกนไปดวย

5) โครงสรางการจดองคกร (Organization Chart) การจดโครงสรางองคกรท

เหมาะสมกบขนาดและการด าเนนงานขององคกรเปนพนฐานส าคญทเอออ านวย

ใหผ บรหารสามารถ วางแผน สงการ และควบคมการปฏบตงานไดอยางม

ประสทธภาพและมประสทธผล การจดโครงสรางขององคกรนอกจากจะเปนการ

จดแบงสายงานหนาทและความรบผดชอบของแตละหนวยงานแลว ยงเปน

ตวก าหนดระดบความรและความสามารถของบคคลในองคกร เชน การจด

โครงสรางแบบรวมศนยอ านาจการตดสนใจยอมตองการคณสมบตของตวบคคล

มากกวาโครงสรางองคกรทจดในรปแบบการกระจายศนยอ านาจการตดสนใจ ซง

ระบบ ขนตอนการท างาน และกระบวนการในการตดตามผลจะมความส าคญ

มากกวาคณสมบตของตวบคคล

6) การมอบอ านาจและความรบผดชอบ (Assignment of Authority and

Responsibility) บคลากรทกคนทปฏบตหนาทตางๆ จะตองเขาใจอยางชดเจนถง

13

กรอบและขอบเขตของอ านาจและความรบผดชอบของตน ตองทราบดวยวางาน

ของตนมสวนสมพนธกบงานของผอนอยางไร เพอปองกนไมใหเกดความซ าซอน

ในการปฏบตงานหรอมการละเวนการปฏบตงานใดงานหนง ฝายบรหารอาจใชวธ

จดท าค าบรรยายลกษณะงานของพนกงานแตละระดบไวอยางชดเจน เพอให

พนกงานใชเปนแนวทางอางองในการปฏบตงาน ส าหรบงานทมความซบซอน

หรอตองใชเทคโนโลยสง หรอลงทนดวยเงนจ านวนมาก อาจตองมการจดท าคมอ

ระบบงาน (System Documentation) ไวดวย สวนการมอบอ านาจจะตองใหเหมะ

สมกบหนาทและความรบผดชอบในแตละต าแหนง

7) นโยบายและวธบรหารงานดานทรพยากรมนษย ดงทกลาวมาแลววาคนเปนปจจย

ส าคญทสดตอการปฏบตงานในทกดาน ประสทธภาพและประสทธผลของการ

ควบคมภายในจะถกกระทบอยางมากดวยพฤตกรรมและอปนสยของบคลากรใน

องคกร การก าหนดนโยบายและวธปฏบตในสวนทเกยวกบการบรหารงานดาน

ทรพยากรมนษยต งแตการคดเลอกบคลากรเขาท างาน การประเมนผลการ

ปฏบตงาน การฝกอบรม การพฒนาความรของพนกงาน การเลอนต าแหนง การ

ก าหนดคาตอบแทนและผลประโยชนอน เพอใหไดบคลากรทมความร ความสาม

รถเหมาะสมกบต าแหนงหนาท และเพอใหสามารถรกษาไวซงบคลากรทม

คณภาพ

สภาพแวดลอมของการควบคมในองคกร จะเปนตวก าหนดแนวทางขององคกร (Tone of Organization) และมอทธพลเหนอจตส านกเกยวกบการควบคมภายในใหกบบคลากรในองคกร สภาพแวดลอมของการควบคมใหความส าคญกบการควบคมภายในทมงใหเกดจตส านก (หรอการควบคมแบบ Soft Control) ความซอสตย จรยธรรม ความโปรงใส นอกเหนอไปจากการควบคมภายในทก าหนดเปนโครงสราง นโยบาย และระเบยบวธปฏบต (หรอการควบคมแบบ Hard Control) สภาพแวดลอมของการควบคมจงถอเปน “รากฐาน” ทส าคญของการควบคมภายใน ซงจะท าใหองคประกอบอนๆของการควบคมภายในด ารงอยไดอยางมนคง ท าใหเกดทงโครงสรางทด

14

ของการควบคมภายใน และวนยของบคลากรในการยอมรบ และปฏบตใหเปนไปตามวตถประสงคของมาตรการและวธการควบคมภายใน ซงผบรหารจดขนในองคกรนน

องคประกอบท 2 การประเมนความเสยง ทกองคกร ไมวาขนาดเลก ขนาดใหญและไมวาอยในธรกจประเภทใดยอมด าเนนการทามกลางความเสยงทางธรกจในรปแบบตางๆ และสาเหตแหงความเสยงมทงทสบเนองมาจากปจจยภายใน และปจจยภายนอก จงมความจ าเปนททกธรกจจะตองประเมนเพอทราบวาความเสยงมอยอยางไร และในเรองหรอขนตอนใดของงาน เพอก าหนดและน ามาตรการการควบคมทเหมาะสมและมประสทธผลมาระแวดระวงใหตรงเรองหรอขนตอนเหลานน เพอใหเกดความมนใจอยางสมเหตสมผลวาความเสยหายหรอความผดพลาดจะไมเกดขนหรอหากเกดขนกใหอยในระดบทไมเปนอนตราย หรอเปนอปสรรคตอการด าเนนงานไปสความส าเรจตามวตถประสงค ไมถงกบท าใหรายงานการเงน การบญช หรอขอมลตางๆ เชอถอไมได ไมถงกบท าใหทรพยสนขององคกรไมไดรบการดแลระวงรกษาใหอยในสภาพทพรอมใชงาน และไมถงกบท าใหเกดการปฏบตทผดกฎหมาย ระเบยบ นโยบายหรอขอก าหนดใดทองคกรตองปฏบตตาม

โดยธรรมชาตทกองคกรยอมตองเผชญกบการเปลยนแปลง ตนเหตของการเปลยนแปลงอาจเกดจากนโยบายของผบรหารขององคกรนนเอง หรอสภาพการแขงขนท าใหตองปรบเปลยนกลยทธใหสอดคลองกน นอกจากนน ยงมปจจยทมาจากสงแวดลอมภายนอก เชน ค าสงขององคกรควบคมทางราชการ เปนตน ในกระแสความเปลยนแปลง ซงเกดขนไดเสมอเชนน ท าใหความเสยงหรอจดเสยงเปลยนแปลงตามไปดวย จงท าใหมความจ าเปนตองประเมนความเสยงอยางตอเนอง และสม าเสมอ (Ongoing) เพอใหผบรหารไดรบทราบขอมลความเสยงทถกตอง ตรงกบสภาพทเปนอยจรงในแตละขณะ อนจะท าใหสามารถใชขอมลเหลานนสรางเสรมมาตรการ และระบบการควบคมภายในใหสมพนธรบกนได อยางเหมาะสมกบความเสยงทมอย

องคประกอบของการจดการความเสยงม 8 ประการทสมพนธกน (จนทนา สาขากร และ

คณะ, 2550: 3-9) ดงน

15

2.1 สภาพแวดลอมภายใน (Internal Environment: IE) เปนบรรยากาศหรอรากฐานท

เสรมสรางใหเกดการควบคมขนในองคกร เชน ความซอสตยและจรยธรรมขอผบรหาร

ปรชญาการบรหารความเสยง ความรความสามารถของพนกงาน การมอบหมายอ านาจ

หนาทและความรบผดชอบ และการจดการใหมการแบงแยกหนาทกนอยางเพยงพอ

เปนตน

2.2 การก าหนดวตถประสงค (Objective Setting: OS) ในการด าเนนธรกจหรอกจกรรม

ใดๆกตาม องคกรจะก าหนดวตถประสงค หรอสงทตองการขนมากอน เพอใหผบรหาร

สามารถระบเหตการณทอาจเปนไปได เพอใหบรรลวตถประสงคนน และสอดคลอง

กบความเสยงทยอมรบได เชน ผบรหารก าหนดวตถประสงคทางดานการด าเนนการ

ผลตโดยตงเปาหมายวาจะไมใหเกดของเสยจากการผลตเกน 2% เปนตน

วตถประสงคในแตละดานจะมความเกยวพนกน เชน การมสารสนเทศทถกตอง

เปนวตถประสงคดานการรายงาน แตกท าใหการบรหารงานมประสทธภาพและ

ประสทธผล ซงเปนวตถประสงคดานการด าเนนงานดวย หรอการใหสารสนเทศท

ถกตองเกยวกบสงแวดลอมทตองปฏบตตามกฎหมาย เปนวตถประสงคทงดานการ

รายงาน ดานการปฏบตตามกฎระเบยบ และดานการด าเนนงาน เปนตน

2.3 การระบเหตการณ (Event Identification: EI) ผบรหารตองระบเหตการณภายในและ

ภายนอก ซงมผลกระทบตอการบรรลวตถประสงคขององคกร และมการระบถงความ

เสยง (เหตการณทสงผลกระทบใหเกดความเสยหายตอวตถประสงคขององคกร) และ

โอกาส (ความเปนไปไดทจะเกดเหตการณซงสงผลใหบรรลวตถประสงคขององคกร)

ซงเปนชองทางสนบสนนกลยทธของผบรหารในการจดการความเสยงทมประสทธผล

ผบรหารตองค านงถงปจจยทมอทธพลตอกลยทธซงแบงเปนปจจยภายนอกและปจจย

ภายใน เพอระบเหตการณทอาจเกดขนจากปจจยเหลานนในระดบองคกรและระดบ

กจกรรม ปจจยภายนอก เชน ภาวะเศรษฐกจ การเมอง สงคม และเทคโนโลย เปนตน

16

และปจจยภายใน เชน บคลากร กระบวนการท างาน และเทคโนโลยในองคกร

เครองมอและอปกรณ เปนตน

2.4 การประเมนความเสยง (Risk Assessment: RA) การประเมนหรอการวเคราะหความ

เสยง เปนการพจารณาความนาจะเปนของการเกดขน (Likelihood) และผลกระทบ

(Impact) เพอใชเปนพนฐานในการจดการความเสยง เกณฑการวดระดบความเสยงอาจ

ใชระดบสง กลาง หรอต า วธการประเมนความเสยงอาจใชเทคนคเชงปรมาณและ

คณภาพรวมกน ผบรหารตองพจารณาผลกระทบทคาดหวงและไมคาดหวงจาก

เหตการณตางๆและประเมนความเสยงของทกเหตการณทอาจเกดขนได โดยประเมน

ความเสยงสบเนองกอน และเมอก าหนดวธการตอบสนองความเสยงแลวจงพจารณา

ความเสยงทเหลออย

ความเสยงสบเนอง (Inherent Risk) หมายถง ความเสยงทอาจเกดตามธรรมชาต

หรอตามลกษณะของงาน

ความเสยงทเหลออย (Residual Risk) หมายถง ความเสยงทยงคงมอยหลงจาก

ผบรหารไดตอบสนองตอความเสยงสบเนองนนแลว

2.5 การตอบสนองความเสยง (Risk Responses: RR) หมายถง การกระท ากจกรรมใดๆทม

ความสอดคลองกบความเสยง การตอบสนองความเสยงม 4 วธ คอ

1) การหลกเลยง (Avoidance) คอ การเลกท ากจกรรมทกอใหเกดความเสยง เชน การ

ยกเลกสายผลตภณฑ หรอการขายหนวยงานออกไป เปนตน การหลกเลยงความ

เสยงใชเมอตนทนการตอบสนองความเสยงดวยวธอนๆสงกวาผลลพธทตองการ

หรอไมมวธอนทสามารถลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได

17

2) การลด (Reduction) คอ การกระท าเพอลดความนาจะเปนหรอลดผลกระทบจาก

ความเสยง หรออาจลดทงสองอยาง

3) การรวมกนรบความเสยง (Sharing) คอการลดความนาจะเปนหรอลดผลกระทบ

จากความเสยงโดยการโอนหรอแบงปนความเสยงนนใหกบบคคลอน เชน การท า

ประกนภย การท าสญญาซอขายลวงหนา หรอการจางงานภายนอก (Outsourcing)

เปนตน

4) การยอมรบ (Acceptance) คอ การไมท ากจกรรมใดทมผลตอความนาจะเปนและ

ผลกระทบจากความเสยง เนองจากความเสยงอยในระดบทยอมรบไดแลวผบรหาร

ความเลอกการตอบสนองทท าใหความนาจะเปนและผลกระทบของความเสยงอย

ในระดบทยอมรบได เ มอเลอกการตอบสนองไดแลว ผ บรหารตองพฒนา

แผนปฏบตการในการตอบสนอง โดยก าหนดผรบผดชอบ ระยะเวลา ผลลพธท

ตองการ และการวดผล นอกจากนตองมกจกรรมควบคมทท าใหมนใจไดวาไดม

การปฏบตตามแผนอยางมประสทธผล

2.6 กจกรรมควบคม (Control Activities: CA) หมายถง นโยบายและวธการปฏบตงานท

ก าหนดเพอตอบสนองความเสยง องคกรควรมกจกรรมควบคมในวตถประสงคทง 4

ดานของการจดการความเสยง คอ เชงกลยทธ การด าเนนงาน การรายงานและการ

ปฏบตงานตามกฎระเบยบผบรหารจะก าหนดนโยบายและวธปฏบตทจะสนบสนน

กจกรรมทจะปองกนความเสยงทอาจเกดขน เพอชวยใหเกดความมนใจวา ความเสยง

ไดรบการตอบสนองอยางมประสทธผล เชน การแบงแยกหนาทอยางเหมาะสม การม

ระบบเอกสารหลกฐานทเหมาะสมและเพยงพอ เปนตน

ผบรหารควรพจารณากจกรรมควบคมรวมกบการตอบสนองความเสยง เพอใหเกด

ความมนใจวามการปฏบตตามวธการตอบสนองความเสยงทก าหนดและบรรล

18

ความส าเรจตามวตถประสงคภายในเวลาทก าหนด เชน องคกรก าหนดวตถประสงค

เพอเพมยอดขายจากลกคากลมใหม ความเสยง คอ องคกรไมทราบความตองการลกคา

กลมน การตอบสนองตอความเสยงนท าไดโดยการวจยเพอส ารวจความตองการของ

ลกคากลมน กจกรรมควบคม คอ องคกรตองมนใจวาการเกบขอมลจากลกคา

กลมเปาหมายและประมวลผลถกตองภายในเวลาทก าหนด เปนตน

2.7 สารสนเทศและการสอสาร (Information and Communication: IC) มวตถประสงค

เพอใหบคลากรสามารถปฏบตงานตามความรบผดชอบของตนไดอยางมประสทธผล

ผบรหารควรก าหนดใหมการบนทกขอมลสารสนเทศทเกยวของกบองคกร ไมวาจะมา

จากแหลงภายนอกหรอภายในองคกร และก าหนดใหมการสอสารอยางเหมาะสมและ

ทนตอเวลา เพอใหบคลากรในองคกรตอบสนองตอเหตการณตางๆไดอยางรวดเรว

และมประสทธภาพ

ผบรหารใชสารสนเทศ (Information) ในการกระบวนการจดการความเสยง ความ

เชอถอไดของขอมลจงเปนสงส าคญมาก หากขอมลไมถกตองจะสงผลใหผบรหารไม

สามารถประเมนความเสยงไดอนจะน ามาสการตดสนใจทผดพลาด ผบรหารตอง

ค านงถงคณภาพของขอมล ซงพจารณาจากความละเอยด ทนเวลา เปนปจจบน ถกตอง

แมนย า และผเกยวของเขาถงขอมลได ขอมลทใชอาจเปนขอมลในอดตและขอมล

ปจจบน ดงน

1) ขอมลในอดต มกเปนการเปรยบเทยบผลทเกดขนจรงจากการปฏบตงานกบ

เปาหมายทก าหนดขอมลนแสดงใหผบรหารเหนแนวโนมของเหตการณตางๆ

ซงชวยคาดเหตการณเพอการปฏบตงานในอนาคต โดยทวไปขอมลในอดต

อาจเปนสญญาณเตอนภยลวงหนา โดยเฉพาะกรณทองคกรอาจเขาใกลขด

อนตรายของเหตการณความเสยง ขอมลในอดตจงเปรยบเสมอนขอบงช

ส าหรบผบรหาร

19

2) ขอมลปจจบน ผบรหารสามารถใชขอมลปจจบนเพอพจารณาถงความเสยง

ประเภทตางๆทเกดขนในกระบวนการปฏบตงานของหนวยงานตางๆใน

องคกร ซงจะท าใหผบรหารและพนกงานในองคกรสามารถปรบเปลยน

สภาพแวดลอมภายในองคกรใหมความเหมาะสมมากขน รวมท งการ

ปรบเปลยนการก าหนดกจกรรมการควบคมประเภทตางๆเพอลดความเสยงให

อยในระดบทยอมรบได

การสอสาร (Communication) มไดหลายรปแบบทงทเปนทางการ (เชน

การจดท าเปนนโยบาย คมอ บนทกประชม บอรดประชาสมพนธ ประกาศใน

เวบไซด เปนตน) และทไมเปนทางการ (เชนการพดคย เปนตน)

การสอสารภายใน ควรมการสอสารอยางชดเจนในเรองปรชญาดานการ

จดการความเสยง วธการปฏบตงาน การแบงแยกอ านาจหนาท กระบวนการ

และขนตอนการท างาน เปนตน บางครงอาจมการสอสารแลกเปลยนขอมลกบ

บคลากรภายนอกองคกร ซงท าใหไดขอมลชวยในการจดการความเสยง เชน

การสอสารกบลกคาและคคา เปนแหลงขอมลส าคญในการออกแบบและ

ก าหนดคณภาพสนคาและบรหารใหเหมาะสมกบความตองการ

การสอสารกบผสอบบญช ชวยใหผบรหารทราบถงความเสยงและการ

ควบคมทเกยวของ

การสอสารกบหนวยงานก ากบดแล ผออกกฎระเบยบ นกวเคราะห ท าให

เกดความเขาใจสถานการณและความเสยงทองคกรเผชญอย

2.8 การตดตามผล (Monitoring: M) หมายถง การมระบบการตดตามผล เพอประเมน

กรอบการจดการความเสยงใหเหมาะสมทนสมย และมประสทธผลอยเสมอ การ

20

ตดตามผลถอเปนมาตรการในการควบคมดแลคณภาพของการจดการความเสยง

เนองจากองคกรอาจเปลยนวตถประสงคใหม หรอธรกจเปลยนแปลงอยตลอดเวลา วธ

ตอบสนองทเคยมประสทธผลอาจลาสมย กจกรรมทเคยมประสทธผลอาจถกละเลย

องคกรเปลยนผบรหารใหม เปลยนกระบวนการปฏบตงานใหมท าใหวธการเดมใชไม

ไดผล เปนตน การตดตามผลและการประเมนผลชวยใหผบรหารมนใจไดวา นโยบาย

และวธการตางๆทก าหนดไวมการปฏบตตามอยางมประสทธผลหรอไม การตดตามผล

อาจท าได 2 แนวทาง ดงน

1) การตดตามผลระหวางปฏบตการ (Ongoing Activities) องคกรควรออกแบบให

การตดตามผลระหวางปฏบตการเปนสวนหนงของกระบวนการท างานตามปกต

ซงกระท าโดยผบรหารและผควบคมงาน โดยก าหนดใหเปนการบรหารงาน

ตามปกตประจ าวน เพอใหทราบถงผลลพธทไดจากการจดการความเสยง เชน การ

รายงานตามล าดบขนความรบผดชอบอยางเหมาะสม ผลการสอสารกบบคคล

ตางๆเชน พนกงาน ลกคา คคา ผ สอบบญช ผ ตรวจสอบภายใน ผ ก าหนด

กฎระเบยบ เปนตน

2) การประเมนผลเปนรายครง (Separate Evaluations) เปนการตดตามผลตาม

ชวงเวลาทก าหนดไว หรอจดท าเปนครงคราว หรอเปนกรณพเศษ เพอใชในการ

พจารณาวากระบวนการตดตามผลระหวางปฏบตการทกลาวขางตนนนยงคงม

ประสทธผลหรอไม

การตดตามผลอยางตอเนอง จะท าใหผบรหารหรอบคลากรทรบผดชอบ

สามารถตอบสนองตอการเปลยนแปลงไดทนทวงท ซงหากมการตดตามอยาง

สม าเสมอแลวอาจถอวาการตดตามผลเปนสวนหนงของการปฏบตงานหรอขณะ

เกดเหตการณ แตการตดตามเปนครงคราวนนจะเปนการด าเนนการหลงจากเกด

เหตการณแลว โดยปกต การตดตามผลเปนหนาทของผตรวจสอบภายใน หรอใน

21

บางกรณผบรหารระดบสงอาจขอใหผตรวจสอบภายในประเมนและตดตามผล

เฉพาะเรองเปนครงคราวกได ในบางองคกรอาจใชการประเมนผลดวยตนเองของ

ผทมหนาทความรบผดชอบในแตละเรอง (Self-assessment) เพอประเมนความม

ประสทธผลของการจดการความเสยงของกจกรรมทปฏบตอย

โดยสรปแลว กจการตองเผชญกบความเสยงทเกดจากปจจยภายใน (เชน ระบบการท างานไมเหมาะสม พนกงานไมมประสทธภาพ การทจรตในองคกร เปนตน) และปจจยภายนอกทหลกเลยงไมได (เชน สภาวะเศรษฐกจ การเมอง กฎหมาย คแขงขน เปนตน) ผบรหารจงตองหามาตรการเพอจดการกบความเสยงดงกลาว โดยการระบถงปจจยทกอใหเกดความเสยง และโอกาสทจะเกดความเสยงหลงจากนนจงพฒนาวธการเพอลดความเสยงใหอยในระดบทยอมรบได เชน

1. ระบบการควบคมภายในทผบรหารก าหนดขนอาจชวยปองกนความเสยงทเกดจากการปฏบตงานทไมมประสทธภาพขอผดพลาด หรอการทจรตในองคกร

2. การบรหารสนคาคงเหลออยางมประสทธภาพชวยปองกนความเสยงทสนคาคงเหลอมมากเกนไป

3. การท าสญญาซอเงนตราตางประเทศลวงหนาอาจชวยปองกนผลขาดทน

จากการผนผวนของอตราแลกเปลยน

4. การวเคราะหและอนมตการใหสนเชอ และมาตรการการตดตามหนทมประสทธภาพชวยปองกนความเสยงทจะเกดหนสญ

การประเมนความเสยง เปนการประเมนเพอใหทราบวาองคกรมความเสยงอยางไร และเปนความเสยงในเรอง หรอขนตอนใดของงาน มระดบความส าคญและโอกาสทจะเกดมากนอยเพยงใด เพอน ามาพจารณาวาองคกรควรมการบรหารจดการอยางไรเพอใหเกดความมนใจอยาง

22

สมเหตสมผลวาความผดพลาดหรอความเสยหายจากความเสยงนนจะไมเกดขน หรอหากเกดขน กจะอยในระดบทไมเปนอนตรายหรอไมเปนอปสรรคตอความส าเรจตามวตถประสงคขององคกร

องคประกอบท 3 กจกรรมการควบคม

กจกรรมการควบคม หมายถง นโยบาย และมาตรการตางๆทฝายบรหารน ามาใชเพอใหเกดความ มน ใจ วาค าสงตาง ๆทฝายบรหารก าหนดขน เพอลดหรอควบคมความเสยง ไดรบการตอบสนอง และการ ปฏบตตาม เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร ซงหมายถงความส าเรจทางธรกจ ความถกตองเรยบรอย สมบรณของรายงานทางการเงน การระแวดระวงดแลทรพยสนขององคกรเปนอยางด และไมมการปฏบต ผดกฎหมาย ระเบยบ หรอค าสงในสาระส าคญ สงส าคญทมผลตอกจกรรมการควบคม คอ การก าหนดนโยบาย และมาตรการ หรอขนตอนในการปฏบตงานตามนโยบาย ซงผบรหารทกระดบมบทบาทมากในเรองน โดยเฉพาะผบรหารสงสดจ าเปนตองแสดงบทบาทของผน าในการจดท านโยบาย แผนงาน รวมตลอดถงงบประมาณ และประมาณการผลการด าเนนงานตางๆ และขนตอนการปฏบตตามนโยบายแผนงาน ซงลวนตองใชเปนเครองมอในการตดตามและประเมนผลการควบคมภายในตอไป นโยบาย แผนงาน งบประมาณ ประมาณการตางๆ จงควรระบผลงานทคาดหมายไวอยางชดเจนดวย เพอใหการตดตามและประเมนผลในขนตอนตอไปท าไดโดยชดเจน ไมคลมเครอ

กจกรรมการควบคมตองมอยในทกหนาทและทกระดบของการปฏบตงานในองคกร การด าเนนงานดานใดดานหนงลวนมความส าคญตอผลความส าเรจขององคกรทงสน เปรยบเสมอนเฟองจกรนาฬกา ซงทกเฟองตองท าหนาทอยางสมบรณ เฟองใดเฟองหนงขดของกสงผลใหนาฬกาเรอนนนไมอาจแสดงเวลาทถกตองแมนย าได ดงนน ในการปฏบตงานทกดานจะตองจดใหมกจกรรมการควบคมอยางเหมาะสมเพยงพอกบระดบความเสยงตอความผดพลาด หรอความเสยหาย ดงนน องคกรจะขาดกจกรรมการควบคมไมไดเปนอนขาด

กจกรรมการควบคมประกอบดวยกจกรรมตางๆ ดงตอไปนคอ การอนมต การมอบอ านาจ การตรวจสอบ การกระทบยอด การสอบทานผลการปฏบตงาน การปองกนดแลทรพยสน และการแบงแยกหนาท รวมถงกจกรรมการควบคมเพอการบรหาร การควบคมเพอปองกน การควบคมใน

23

ระบบทไมใชคอมพวเตอรและการควบคมในระบบคอมพวเตอร เปนตน ซงกจกรรมควบคมตางๆ เหลาน สามารถแบงไดตามวตถประสงคทก าหนดไว

ตอไปนจะกลาวถงกจกรรมการควบคมโดยทวไปทสามารถน าไปใชไดในระดบตางๆของ

องคกร

3.1 นโยบายและแผนงาน (Policies and Plans) การก าหนดนโยบายและแผนงานโดยผบรหาร เปนเครองมอทก าหนดทศทางขององคกร และชวยจดการองคกร การสงการ ก ากบดแล การตดตาม และการประเมนผลการปฏบตงาน องคกรจ าเปนตองมการก าหนดแผนงานตางๆท งระยะส นและระยะยาว และปรบปรงใหสอดคลองกบสภาพการณอยเสมอตลอดจนจดใหมระบบการรายงานผลการปฏบตตางๆ เปนระยะๆ เพอวดผลการด าเนนงานทผานมา และน ามาปรบปรงใหดขน

3.2 การสอบทานโดยผบรหารสงสด (Top Management Review) การสอบทานในทน

หมายถง กจกรรมการควบคมทผบรหารสงสดเปนผใช การใชวธวเคราะหเปรยบเทยบระหวางผลการปฏบตงานจรง กบแผนงาน งบประมาณ หรอประมาณการ ซงไดจดท าหรอก าหนดขนไวเปนการลวงหนาผลการสอบทานจะท าใหผบรหารสงสดเหนภาพรวมวาการด าเนนงานมปญหาใหญ ดานไหนบาง อกท งยงชวยใหสามารถวเคราะหหาสาเหต ซงน าไปสการพจารณาแนวทางแกไขปญหาทจ าเปน และหากขยายการวเคราะหเปรยบเทยบใหคลมถงขอมลของคแขงขนได ผลการสอบทานในลกษณะนยงสงผลชวยใหผบรหารสงสดไดทราบระดบและทศทางของการแขงขนไดเปนอยางด และท าใหเตรยมรบสถานการณในอนาคตไดถกตองมากขน เพอปรบปรงด าเนนงานใหทนกบการเปลยนแปลงอยเสมอ

3.3 การสอบทานโดยผบรหารระดบกลาง (Functional Management Review) ผบรหารระดบกลางในทน หมายถง ผบรหารทมหนาทรบผดชอบงานดานใดดานหนงภายในองคกร เชน การจดหา การผลต การขาย การเงน การบญช เปนตน ผบรหารระดบกลางควรสอบทาน รายงานผลการปฏบตงานของเจาหนาทผปฏบตงานดานตางๆ ในหนวยงานทตนรบผดชอบการสอบทานอาจกระท ากบขอมลเปาหมายทจดท าขนตามแผนงาน หรอนโยบายขององคกร นอกจากนน ผบรหารระดบกลางยงจ าเปนตองสอบ

24

ทานวธปฏบตจรงกบระเบยบปฏบต ตวเลขสถต ผลการปฏบตงานในอดต และเปาหมายของหนวยอกดวย ระดบการสอบทานโดยผบรหารระดบกลางควรเขมงวดหรอกระท าบอยครงมากนอยเพยงใดยอมขนอยกบลกษณะธรกจ หรอความเสยงจากลกษณะงาน เชน กรณของธนาคารหรอสถาบนการเงน ซงระดบความเสยงตอขางสง บางเรองอาจตองมการสอบทานเปนประจ าทกวน หรอทกสปดาห

3.4 การประมวลขอมล (Information Processing) ขอมลมความหมายรวมถง ขอมลทางการบญชและขอมลอน ซงลวนมความจ าเปนส าหรบการบรหารทงสน ขอมลทงหลายจะถกประมวลเปนขอสนเทศหรอรายงานตางๆทตองน าไปใชประกอบการตดสนใจทางการบรหาร จงมความจ าเปนมากทตองมกจกรรมการควบคมทดในกระบวนการประมวลขอมล เพอใหขอสนเทศส าหรบการบรหาร มความถกตอง กะทดรด สมบรณ ทนเวลา และใหเนอหาทเกยวของกบเรองทตองตดสนใจ กจกรรมการควบคมทจ าเปนในกระบวนการน ไดแก การอนมตรายการกอนทจะบนทกรายการนนลงในบญชในทะเบยน หรอแฟมหลกฐานอนใดขององคกร การสอบยนความถกตองของขอมลกอนการบนทกการใชเทคโนโลยทเหมาะสมชวยในการประมวลขอมล รวมถงการใชบคลากรทมความรและประสบการณทางวชาชพทเกยวของกบการประมวลขอมล

การใชคอมพวเตอรในการประมวลขอมล มผลกระทบตอการจดระบบบญชและระบบการควบคมภายใน ซงความเชอถอไดของขอมลจะมากนอยเพยงใดนนขนอยกบระบบการควบคมในแตละขนตอนของการประมวลผล ดงน

1) การน าขอมลเขา (Input) กรณทขอมลในแตละสวนขององคกรสามารถเชอมโยงถงกนและกนโดยอตโนมต (On-line) การควบคมทสวนงานน าเขาขอมลตองมความรดกม

2) การประมวลผล (Process) โปรแกรมทใชในการประมวลผลตองผานการทดสอบประสทธภาพและความถกตองครบถวนกอนน ามาใชจรง ถาขอมลทสอสารถงกนในองคกรเปนขอมลทถกตองครบถวนและผานการประมวลผล

25

ทถกตอง ผลลพธทไดสงใหกบหนวยงานอนกจะเปนผลลพธทมประสทธภาพส าหรบการด าเนนงานใหบรรลเปาหมายตอไป

3) สารสนเทศทไดรบ (Output) การควบคมไมใหบคคลทไมมหนาทเกยวของเขา

จบตองและเขาใชสารสนเทศนนเปนสงส าคญ สารสนเทศทไดควรสงใหกบบคคลทไดรบอนมตใหใชไดเทานน

3.5 การควบคมทางกายภาพ (Physical Control) หมายถง การดแลปองกนทรพยสน อนไดแก เครองมอ เครองใช สนคาคงเหลอ เงนสด หลกทรพย เอกสารสทธและเอกสารส าคญอน ทรพยสนและขอมลขององคกรควรมการเกบรกษาอยางด เพอปองกนการสญหาย หรอโจรกรรม กจกรรมการควบคมทพจารณาน ามาใช รวมถงการตรวจนบ การจดเวรยามรกษาการณ การประกนภย การเปรยบเทยบจ านวนทมจรงกบทะเบยนหรอหลกฐานทางบญช การก าหนดใหมระบบส ารองขอมล (Backup System) เพอปองกนขอมลสญหาย เปนตน

3.6 การแบงแยกหนาท (Segregation of Duties)โดยหลกการ คอ จดแบงหนาทระหวาง

บคคลหรอหนวยงาน เพอใหมการสอบยนความถกตองสมบรณระหวางกน การแบงแยกหนาทควรใชในกรณทงานมลกษณะเสยงตอความผดพลาดหรอความเสยหาย เนองจากกระท าทไมเหมาะสม หรอไมสจรตไดโดยงาย หากจดใหบคคลเดยวหรอหนวยงานเดยวเปนผปฏบตงานนนตามล าพงตงแตตนจนสนสด ตวอยางลกษณะงานทจ าเปนตองจดแบงแยกกนท า ไดแก 1) การอนมตรายการ การจดบนทกรายการ และการรบ จาย เกบรกษาทรพยสนท

อนมตและจดบนทกนน ตามหลกการควรแบงแยกหนาทกนท าพนกงานทมหนาทดแลรกษาทรพยสนไมควรเปนผจดท าหรอบนทกรายการทเกยวของกบทรพยสนนน เชน พนกงานการเงนทมหนาทในการรบเงนไมควรเปนผบนทกรายการรบเงน รายการขาย หรอการตดบญชลกหนการคา พนกงานทมหนาทดแลสนคาคงเหลอไมควรเปนผบนทกบญชคมสนคา เปนตน

26

2) หนาทระหวางการรบ จาย เกบรกษาเงนกบการลงบญชเงนสด การตดตอธนาคาร กมความจ าเปนตองไดรบการพจารณาจดแบงหนาทกนมใหบคลากรคนเดยวกนเปนผปฏบต

3) พนกงานขายตองไมมอ านาจหนาทเกยวกบการค านวณคานายหนาจากการขาย และควรหลกเลยงมใหพนกงานขายท าหนาทเกยวกบการเกบเงนจากลกคาดวย

4) การแบงแยกหนาทการอนมตรายการออกจากหนาทการดแลรกษาทรพยสนหนาท

การอนมตควรแยกออกจากหนาทการดแลทรพยสน เชน พนกงานดแลรกษาเงนสดยอยไมควรเปนผทมอ านาจในการลงนามอนมตการจายเงนสดยอยพนกงานดแลรกษาสนคาคงเหลอกไมควรเปนผมอ านาจอนมตการเบกจายสนคาคงเหลออกจากคลงสนคา เปนตน

5) การแบงแยกหนาทความรบผดชอบในการปฏบตงานออกจากหนาทการบนทก

รายการบคคลคนเดยวทท าหนาทงานหลายอยาง (เชน ผปฏบตงานและจดท ารายงานทเกยวของดวย) อาจมแนวโนมทจะมอคต หรอบดเบอนผลการปฏบตงานของตน การแบงแยกหนาทกนท าโดยแยกหนาทการปฏบตงานออกจากหนาทการบนทกรายการ จะชวยใหเกดความมประสทธภาพในการท างานอกดวยโดยมการสอบทานงานกนอยางอสระ เชน ผมหนาทรบผดชอบในเรองการรบจายเงนไมควรเปนผทจดท างบกระทบยอดบญชเงนฝากธนาคาร และก าหนดใหสมหบญชสอบทานงบกระทบยอดดงกลาว เปนตน

6) การแบงแยกหนาทภายในแผนกคอมพวเตอรหนาทงานภายในแผนกคอมพวเตอร

ทควรแยกออกจากกน ไดแก การอนมตเอกสาร การเปลยนโปรแกรมและแฟมขอมล การใชและแจกจายขอมล การปรบปรงแกไขระบบการท างานของคอมพวเตอร

3.7 ดชนวดผลการด าเนนงาน ( Performance Indicator ) ดชนทนยมใชเปนเครองมอวดผลการด าเนนงานมกอยในรปอตราสวนตางๆ ทแสดงความสมพนธระหวางขอมลทางการเงนหรอการด าเนนงานอยางหนงกบขอมลอกอยางหนง การตดตามวเคราะห

27

ความเคลอนไหวของอตราสวน หรอแนวโนมของความเปลยนแปลงในคาของอตราสวนทค านวณขน จะชวยบอกใหทราบถง “อาการ” บางอยางของธรกจวาอยในสภาวะอยางไร นาพงพอใจหรอไมผบรหารสามารถใชอตราสวนทผดปกต หรอแนวโนมทนาสงเกตเปนดชนบงชใหตองตดตาม หรอใหความสนใจในเรองใดเรองหนงเปนพเศษ เพอตดสนใจสงการแกไขปญหาทงดานการด าเนนงาน และดานการจดท ารายงานทางการเงน ตวอยางการใชดชนชวดผลการด าเนนงาน เชน 1) การประเมนผลกบแผนงานแตละแผนกเปนประจ า

2) การจดท ารายงานการตดตามผลแตกตางระหวางตนทนทเกดขนจรงกบตนทน

มาตรฐาน

3) การตดตามประเมนผลคาใชจายในการขายกบงบประมาณทตงไวเปนประจ าทกเดอน

4) การจดท ารายงานสนคาทไมไดมาตรฐาน พรอมทงวเคราะหสาเหตอยางมระบบ

5) การประเมนผลการปฏบตงานจรงกบแผนการใชเครองจกร แผนการซอมบ ารง

และแผนการปฏบตงานตางๆเปนประจ า

3.8 การจดท าเอกสารหลกฐาน (Documentation) องคกรควรใหความสนใจในการจดท าหลกฐานเอกสาร ส าหรบการด าเนนงานหรอระบบงานใดทมความส าคญดวย คอ ควรมการจดท าหลกฐานทเปนเอกสาร หรอจดเปนหนงสอไว เชน การจดหาทรพยสนทมมลคาสงกควรท าสญญากบผขาย ระบบงานคอมพวเตอรกควรจดท าเอกสารระบบงานไวใหมความสมบรณเพยงพอ การละเลยไมท าสญญาอาจท าใหความเสยหายกรณทผขายผดขอตกลงในสาระส าคญ เพราะยอมไมอาจบงคบใหเปนไปตามขอตกลงไดระบบงานส าคญทไมมการจดท าเอกสารระบบงานไว กท าใหเกดความสบสนในการปฏบตงานนนไดโดยงาย ศนยคอมพวเตอรควรจดใหมผงทางเดนของงาน (Flowchart) ส าหรบระบบงาน และส าหรบโปรแกรมสงงานทส าคญ เพอใหทกคนทมหนาทเกยวของไดทราบ และสามารถคนควา หรออางองไดเมอมความจ าเปน หากระบบงาน

28

คอมพวเตอร ซงองคกรตองลงทนไปเปนจ านวนเงนมหาศาล แตมผรระบบการใชงานเพยงหนงหรอสองคน หากเกดการเปลยนแปลงตวบคคล กจะท าใหมความเสยงทเงนลงทนจ านวนมหาศาลนนจะกลายเปนความสญเปลา เนองจากการประมวลขอมลทงระบบอาจสะดดเพยงดวยเหตทไมมผใดอนทราบวาระบบงานก าหนดอะไรไวอยางไร ทางทคอตองมคมอการปฏบตงานไวใหสมบรณเพยงพอและตองจดระบบการดแลใหคมอน นเปนปจจบนเสมอ ไมเพยงระบบคอมพวเตอรเทาน นทตองมค มอ การปฏบตงานหลกๆทมความส าคญตอการด าเนนงาน (เชน ดานการผลต การใหสนเชอ การขาย การบญช การเงน การพสด) กเปนตวอยางของระบบงานทมความจ าเปน ตองมเอกสารหลกฐานคมอประกอบใหเพยงพอเพอใหสามารถใชสอบทานความถกตอง ใหมการพจารณาอนมตรายการอยางรดกมและควบคมมใหเกดความเสยหายใดขนได ตวยางเชน 1) ก าหนดระเบยบ ประกาศ ค าสงในเรองตางๆไวเปนลายลกษณอกษรอยางชดเจน 2) จดท าระเบยบรองรบการปฏบตงาน โดยมเนอหาครอบคลมเรองนโยบายการ

จดซอ วธการในการคดเลอกผขาย และขนตอนในการจดหา

3) ก าหนดวธการจดหาโดยพจารณาจากมลคาของวสดหรอบรการ และจ านวนผ เสนอขาย ซงวธการในการจดหาทกวธควรมการบนทกรายละเอยดของการตดสนใจในแตละครงใหชดเจน

4) ก าหนดระเบยบวธปฏบตในการตงราคาขาย และการใหสวนลดทชดเจน

5) ก าหนดนโยบายและระเบยบเกยวกบสวสดการและเงนชวยเหลอตางๆ

นอกจากน การจดใหมระบบหลกฐานเอกสารทเหมาะสมและเพยงพอส าหรบการบนทกบญชและจดท ารายงานกเปนกจกรรมการควบคมทส าคญวธหนง เชน เอกสารทเกดขนภายในกจการเปนหลกฐานทใชในการบนทกบญชและจดท ารายงาน (เชน ใบก ากบสนคา ใบสงซอ สมดรายวนขาย บตรลงเวลาการท างาน สมดรายวนทวไป เปนตน) การมระบบหลกฐานเอกสารทเพยงพอและเหมาะสมชวยกอใหเกดการ

29

ควบคมทมประสทธภาพ และมนใจวารายการตางๆ ทเกดขนมการบนทกอยางครบถวน เชน พนกงานของแผนกรบสนคากรอกใบรบสนคา ( Receiving Report ) เมอตอนรบของจากผสงสนคา พนกงานของแผนกบญช เจาหนสามารถตรวจสอบจ านวนและรายการทบนทกในใบรบสนคาดงกลาวกบใบก ากบสนคาหรอใบแจงหนจากเจาหน ซงเปนการสอบทานความถกตองของการรบสนคาอกขนตอนหนง

เอกสารหลกฐานประกอบรายการเพอประโยชนในการควบคม ควรมลกษณะดงน

1) การใหหมายเลขเรยงล าดบไวลวงหนา (Renumbering) เพอใหแนใจวารายการตางๆไดบนทกอยางครบถวน ไมสญหายและสามารถอางองได

2) การบนทกรายการทนททเกดขน

3) การออกแบบเอกสารใหสามารถใชไดส าหรบวตถประสงคหลายๆอยาง เชน ส าเนาใบสงซอ สงใหแผนกรบของ แผนกบญชเจาหน และแผนกจายเงน ซงแผนกตางๆใชส าเนาเอกสารเพอวตถประสงคตางๆกน

4) การออกแบบเอกสารเพอชวยในการจดเตรยมรายการไดอยางถกตอง เชน

ใบส าคญจายมชองกรอกชอผจดเตรยม ผตรวจสอบ และผอนมต เปนตน

3.9 การอนมตรายการบญชและการปฏบตงาน การอนมตรายการบญชและการปฏบตงานชวยใหมนใจวารายการและเหตการณทเกดขนมการสอบทานและควบคมโดยผมอ านาจ เชน 1) การก าหนดใหมการอนมตรายการปรบปรงทางบญชทส าคญ

2) การอนมตการจายเงน

3) การสอบทานและอนมตงบกระทบยอดบญชเงนฝากธนาคาร

30

4) การอนมตค าสงขายกอนทจะมการสงสนคา เปนตน

3.10 การตรวจสอบการปฏบตงานโดยอสระ การก าหนดใหมการตรวจสอบการปฏบตงานโดยอสระ ชวยปองกนการทจรตหรอขอผดพลาดทอาจเกดจากการไมปฏบตตามขนตอนทก าหนด บคคลทท าหนาทสอบทานงานควรเปนผทมความเปนอสระจากบคคลผ มหนาทจดเตรยมขอมลน น เชน กจการก าหนดใหนาย ก.(ผทไมมสวนเกยวของกบ การบนทกบญชหรอการเกบรกษาเงนสด) เปนผจดท างบกระทบยอดบญชเงนฝากธนาคารและนาย ข. เปนผสอบทานและอนมตงบกระทบยอดดงกลาว

กจกรรมการควบคมทใชในแตละองคกร ประกอบดวยกจกรรมการควบคมหลายๆประเภทตามทเสนอไวขางตน บางองคกรอาจใหความส าคญกบกจกรรมการควบคมประเภทหนงมากกวาอกประเภทหนง ทงนยอมขนอยกบลกษณะความเสยงจากลกษณะธรกจหรอจากลกษณะของงาน องคประกอบท 4 ขอมลสารสนเทศและการสอสารในองคกร ขอมลสารสนเทศ ขอมลสารสนเทศ หมายความถงขอมลขาวสารทางการเงน และขอมลสารสนเทศทเกยวกบการด าเนนงานดานอนๆ ทงทเปนขอมลสารสนเทศจากแหลงภายใน และแหลงภายนอก ขอมลสารสนเทศ มความจ าเปนส าหรบการปฏบตงานของบคลากรทงผบรหารและผ ปฏบตทกระดบ ผบรหารจ าเปนตองใชขอมลสารสนเทศโดยเฉพาะขอมลสารสนเทศทมลกษณะเปนสงบอกเหต (Warning Signals) ประกอบการพจารณาสงการ สวนผปฏบตงานมกใชขอมลสารสนเทศทออกมาจากฝายบรหาร เปนเครองชน าทศทางการปฏบตหนาท ลกษณะของขอมลสารสนเทศทด ซงทกองคกรควรพยายามจดใหมและใชการประกอบตดสนใจ เปนดงน

31

1. ความเหมาะสมกบการใช หมายถง ขอมลสารสนเทศบรรจเนอหาสาระทจ าเปนส าหรบการตดสนใจความถกตองสมบรณ หมายถง ขอมลสารสนเทศทสะทอนผลตามความเปนจรงและมรายละเอยดทจ าเปนครบถวน

2. ความเปนปจจบน หมายถง ขอมลสารสนเทศทใหตวเลขและขอเทจจรงลาสดหรอใกลเคยงวนทใชตดสนใจมากทสด

3. ความทนเวลา หมายถง จดอยางรวดเรวเพอใหผตดสนใจไดรบทนเวลาทตองการใช

ขอมลขาวสารนน

4. ความสะดวกในการเขาถง หมายถง ความยากงายในการเขาถง ซงควรงายส าหรบผทมอ านาจหนาทเกยวของและมระบบรกษาความปลอดภยมใหผทไมมหนาทเกยวของเขาถงขอมลสารสนเทศได

การจดใหมขอมลสารสนเทศทดเปนหนาทของผบรหาร โดยจะจดหาบคลากรทมความรความสามารถ และประสบการณทางวชาชพ รวมถงตองจดใหมเครองมอ เครองใช เทคโนโลย และระบบงานทด ซงประกอบดวยระบบเอกสาร ระบบบญช และระบบการประมวลขอมลเพอการบรหารอนๆ ผบรหารจะตองใหความส าคญกบการทพนกงานทกคนทมหนาทเกยวกบการประมวลขอมลสารสนเทศอกทงตองปฏบตตามระบบงานทก าหนดไวอยางสม าเสมอและเครงครด การสอสาร กระบวนการประมวลและผลตขอมลสารสนเทศทด ยอมขาดประโยชนหากไมมระบบการสอสารทงภายในและภายนอกทมประสทธภาพและประสทธผล ประสทธภาพของการสอสาร ในทน หมายถง การจดระบบสอสารใหขอมลทจดท าไวดแลว สงไปถงผทควรไดรบ หรอมไวพรอมส าหรบผทควรใชขอมลสารสนเทศนน ณ ฐานขอมลขององคกร ซงผมหนาทเขาถงได และสามารถเรยกมาใชไดทนททตองการ ประสทธผลของการสอสาร ในทน หมายถง การทผไดรบขอมลสารสนเทศไดใชขอมลสารสนเทศดงกลาวใหเกดประโยชนในการตดสนใจตางๆ

32

ระบบการสอสารทด ตองประกอบดวยระบบการสอสารภายในองคกรและระบบการสอสารภายนอก ส าหรบการสอสารภายในนน นอกจากบคลากรทมภาระหนาทดานตางๆในองคกรจะตองไดรบขอมลสารสนเทศทใชส าหรบการบรหาร หรอการปฏบตงานในหนาทของแตละคนอยางครบถวนเรยบรอยแลวทกคนในองคกรจะตองไดรบการสอสารทชดเจนจากผบรหารสงสดวาบคลากรทกคนจะตองใหความส าคญกบการปฏบตตามมาตรการควบคมภายในทกมาตรการทองคกรจดใหมขน การละเมดมาตรการควบคมภายในถอเปนความบกพรองหรอความผดทผบรหารจะเอาจรงกบการกระท าทขาดตกบกพรองนน ตอไปนคอตวอยางของขอมลสารสนเทศทควรสอสารใหบคลากรไดรบทรายทวกน

1. มาตรการควบคมภายในตางๆ ทใชอยในองคกร เชน นโยบายแผนงาน งบประมาณหรอประมาณการ กฎ ระเบยบตางๆ

2. บทบาท อ านาจ หนาท และความรบผดชอบของบคลากรแตละต าแหนงหนาท มาตรฐานผลงานทตองการจากการปฏบต

3. รายงานผลการด าเนนงานตามนโยบาย แผนงาน และโครงการทก าหนดขน

4. ความสมพนธของงานในหนาทของบคคล หรอหนวยงานหนงซงเกยวของกบบคคล

หรอหนวยงานอน

5. ขอมลสารสนเทศทเปนสญญาณอนตราย หรอสญญาณเตอนภยถงสงขาดตกบกพรอง จากการปฏบตงานทเกดขน หรออาจเปนเหตใหเกดความบกพรองนนในอนาคตอนใกล

6. สทธประโยชนดานตางๆ ทก าหนดไวส าหรบบคลากรแตละระดบ

ขอแนะน าประการหนงคอ ระบบการสอสารทงภายในและภายนอกควรไดรบการประเมน เพอใหทราบประสทธภาพ และประสทธผลของระบบการสอสารขององคกรเปนระยะๆ อยางสม าเสมอ เพอใหการสอสารเปนสวนหนงของระบบการควบคมภายในทใหประโยชนสงสดอยเสมอ

33

องคประกอบท 5 การตดตามและประเมนผล

การควบคมภายในขององคกรใดองคกรหนงจะสมบรณไมไดหากขาดการตดตามและประเมนผล (Monitoring and Evaluation) ทงนเนองจากความมประสทธผลของมาตรการและระบบการควบคมภายในแปรเปลยนไปไดเสมอๆ จงจ าเปนอยางยงทองคกรตองจดใหมระบบการตดตามและประเมนผลเพอใหผบรหารมความมนใจไดอยางสมเหตสมผลอยตลอดเวลาวา การควบคมภายในยงมประสทธผลอยเสมอ

การตดตามผล ใชส าหรบมาตรการหรอระบบการควบคมภายในทอยระหวางการออกแบบหรออยระหวางการน าออกกสการปฏบต

การประเมนผล ใชส าหรบมาตรการหรอระบบการควบคมภายในทไดใชไปแลวเปนระยะเวลานานพอสมควรทจะไดรบการประเมนวายงมความเหมาะสมกบสงแวดลอมตางๆทเปลยนไปอยอกหรอไม

การตดตามและประเมนผล ควรท าอยางอสระโดยผทไมมสวนเกยวของกบการออกแบบมาตรการหรอวางระบบการควบคมภายในนน ทงนเพอใหสามารถแสดงความคดเหนไดอยางตรงไปตรงมาชดเจน และมความหมายเหมาะสมซงจะท าใหขอสรปทไดจากการตดตามและประเมนผลเปนขอมลทเปนประโยชนสงสดตอการพจารณาตดสนใจคงไว หรอตดทอน หรอเพมเตมระบบการควบคมภายในทก าลงออกน าใช หรอทใชอยในองคกร ซงโดยทวไป องคกรทมผ ตรวจสอบภายในและการตรวจสอบภายในด าเนนไปอยางถกตองตามหลกการของวชาชพผ ตรวจสอบภายในกอยในฐานะเหมาะทจะท าหนาทตดตามและประเมนผลแตในบางกรณทผ ตรวจสอบภายในจ าเปนตองเขาไปมสวนเกยวของกบการวางระบบหรอออกแบบมาตรการควบคมภายใน เชน ผบรหารสงการใหท า กรณนผตรวจสอบภายนอกหรอผช านาญการภายนอกอาจอยในฐานะทเหมาะสมกวาทจะเปนผตดตาม หรอประเมนผล ซงยอมตองเกดคาใชจายหรอคาธรรมเนยมขนจ านวนหนง ทงนยอมขนอยกบฐานะความพรอมทางการเงนขององคกรดวยทจะตดสนใจใหผใดประเมน

34

การตดตามและประเมนผล ไมควรจดท าเฉพาะกบระบบหรอมาตรการควบคมภายในเทานน แตควรจดใหการตดตาม และประเมนผลเปนสวนหนงของกระบวนการบรหาร และการปฏบตงานดานอนๆทกดานดวย

งานวจยทเกยวของ

วราภรณ พงพศ (2550: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองปญหาและอปสรรคในการพฒนาระบบการควบคมภายในของ บรษท บรพาอตสาหกรรม จ ากด ผลการศกษาพบวาการเปรยบเทยบความคดเหนตอปญหาและอปสรรคในการพฒนาระบบ การควบคมภายในของบรษทบรพาอตสาหกรรมจ ากดของพนกงานของบรษทบรพาอตสาหกรรมจ ากดจ าแนกตามปจจยสวนบคคลไดแกเพศอายระยะเวลาการท างานทแตกตางกนพบวามความคดเหนตอปญหาและอปสรรคไมแตกตางกนยกเวนระดบการศกษาและต าแหนงงานทแตกตางกนมความคดเหนตอปญหาและอปสรรคแตกตางกนโดยมสภาพแวดลอมภายในองคการ และการรบรเกยวกบระบบการควบคมภายในมความสมพนธกบปญหาและอปสรรคในการพฒนาระบบการควบคมภายใน

สมฤทย ทรงสทธโชค (2543: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองชองทางการทจรตภายในองคกรของธรกจอตสาหกรรม ผลการศกษาพบวาลกษณะการทจรตโดยทวไปสวนใหญเกดจากพนกงานผปฏบต สนทรพยทท าการทจรตเปนเงนสด งานการขายมการทจรตมากทสด วธการทจรตสวนใหญเปนการยกยอก โดยมขอบกพรองทท าใหเกดการทจรตคอ ขาดการควบคมภายในอนเนองมาจากความไววางใจ และมลเหตของการกระท าการทจรตเกดจาการใชจายฟมเฟอย

วลยรตน ชนธระวงศ (2544: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองปญหาของการควบคมภายใน

ทางการบญชของธรกจโรงแรมในจงหวดเชยงราย ผลการศกษาพบวา ระบบการควบคมภายในเปนมาตรการในการปฏบตงานเพอบรรลวตถประสงคของผบรหาร แตในทางปฏบตพบวาโรงแรมบางแหงไมอาจจดใหมการควบคมภายในทางการบญชอยางพอเพยง อนเนองมาจาก พนกงานไมเหนความส าคญในการปฏบตตามระบบการควบคมภายใน ไมมมาตรการทเขมงวดลงโทษผไมปฏบตตาม ซงปจจยตางๆ เหลานลวนเปนสาเหตทท าใหระบบการควบคมภายในทางการบญชไมมประสทธภาพ

35

อนสอน เทพสวรรณ (2551: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองปญหาของการควบคมภายในทางการบญชของสหกรณการเกษตรในจงหวดพษณโลก ผลการศกษาพบวา ระบบการควบคมภายในทางการบญชเปนเครองมอของฝายบรหารทจะชวยปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขนกบกจการไดเปนอยางด แตในทางปฏบตแลวยงพบปญหาในหลายกจกรรมทางการบญช ซงเกดจากพนกงานไมปฏบตตามระบบการควบคมภายใน และกจการไมมบทลงโทษแกผทไมปฏบตตามอยางเขมงวด ซงปจจยเหลานสงผลใหการควบคมภายในทางการบญชไมมประสทธภาพ

สทธพร สตะพาหะ (2543: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรอง การประเมนประสทธภาพ

ระบบการควบคมภายในสถานบรการน ามน กรณศกษาการปโตรเลยมแหงประเทศไทย (ปตท.)

ผลการศกษาพบวาสถานน ามนมการกอสรางเปดบรการมากขนตามปรมาณ และความตองการของ

ผใชยานพาหนะท าใหมการแขงขนการใหบรการกบลกคาทสงขนเพอทจะใหสถานน ามนสามารถ

ด าเนนกจการไดอยางมประสทธภาพจงตองมระบบการควบคมภายในทด พบวาระบบการควบคม

ภายในเรองการบรหาร เงนสด ทดน อาคาร และอปกรณ สนคาคงเหลอ และรายไดของ ปตท. ม

ประสทธภาพเมอเปรยบเทยบกบมาตรฐานการควบคมภายใน

วราวธ นาคไพรช (2543:บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองปญหาและอปสรรคในการ

ปฏบตงานควบคมภายในของส านกงานคลงจงหวดในเขตภาคตะวนออก ผลการศกษาพบวา

ขาราชการส านกงานคลงจงหวดใหความส าคญตออปสรรคทมตอระบบการควบคมภายในทางการ

บญชสวนใหญอยในระดบปานกลาง ทงดานองคประกอบและกจกรรมการควบคมภายในทางการ

บญช ซงเมอจ าแนกขาราชการส านกงานคลงจงหวดตามสถานภาพสวนตว เชน ระดบการศกษา

และระยะเวลาในการท างานทส านกงานคลงจงหวด พบวาขาราชการส านกงานคลงใหความส าคญ

ตอปญหาและอปสรรคทมตอระบบการควบคมภายในทางการบญชอยในระดบปานกลางจนถงมาก

ซงแสดงใหเหนถงการรายงานขอมลทางบญชและรายงานทางการเงนทถกตองนาเชอถอไดใน

ระดบหนง

กองเกยรต วลาลย (2545: บทคดยอ) ไดท าการศกษาเรองการประเมนผลระบบการควบคม

ภายในเกยวกบระบบการเงนของส านกงานสลากกนแบงรฐบาล ผลการศกษาพบวา การควบคม

36

ภายในเกยวกบระบบการเงนของส านกงานกนแบงรฐบาล สวนใหญเปนการควบคมแบบปองกน

คอมการอนมต การแบงแยกหนาทและการควบคมภายในดานเอกสาร นอกจากนเปนการควบคม

ภายในแบบคนพบ คอมการสอบทานการตรวจสอบ การยนยนยอด และการจดท ารายงาน สวนจดท

มปญหาคอจดทมการละเมดการควบคมภายใน คอการทผรบเงนท าหนาทออกใบเสรจรบเงน ฝาก

เงนและลงบญช รวมทงมจดชองโหวอยในระดบควบคมภายใน คอการยมเงนทดรองคางนานและ

การยมเงนใหมโดยไมสงใชเงนยมเกา และการทผเซนเชคไมไดแยกหนาทจากผอนมตการจายเงน

ซงถอวาไมสอดคลองกบหลกการควบคมภายใน แตอยางไรกตามยงมการควบคมภายในอนท

สามารถชดเชยกนได

บทท 3

กรณศกษา

การศกษาระบบการควบคมภายในของบรษท ABC จ ากด (มหาชน) เพอใหทราบถงสภาพปจจบนของระบบการควบคมภายใน และท าใหทราบถงลกษณะการบรหารและด าเนนงาน ตลอดจนระบบการควบคมภายในของบรษทฯ ดงน

ความเปนมาของบรษท ABC จ ากด (มหาชน)

บรษทฯ กอตงขนในป 2504 โดยท าสญญาจดสรางและประกอบกจการโรงกลนน ามนทอ าเภอศรราชากบกระทรวงอตสาหกรรมในรปแบบการสราง - บรหาร - โอน (Build – Operate - Transfer: BOT) เปนระยะเวลา 20 ป และเรมประกอบกจการโรงกลนน ามนในป 2507 เมอการกอสรางโรงกลนน ามนหนวยแรก (TOC - 1) แลวเสรจ ดวยก าลงการกลนน ามนดบ 35,000 บารเรลตอวน โดยมหนวยแตกโมเลกลดวยสารเรงปฏกรยา (Fluidized Catalytic Cracking Unit) เปนหนวยเปลยนแปลงสภาพโมเลกล (Conversion Unit)

ในป 2510 บรษทฯ ไดรบอนมตจากรฐบาลในการขยายโรงกลนน ามน และในป 2513 บรษทฯ สามารถเพมก าลงการกลนน ามนอก 30,000 บารเรลตอวน โดยการสรางโรงกลนน ามนหนวยทสอง (TOC - 2) โดยมหนวยแตกโมเลกลดวยความรอน (Thermal Cracking Unit) เปนหนวยเปลยนแปลงสภาพโมเลกล (Conversion Unit) ท าใหบรษทฯ มก าลงการกลนน ามนรวมทงสน 65,000 บารเรลตอวน จนเมอครบอายของสญญาในวนท 18 กนยายน 2524 บรษทฯ ไดท าการโอนทรพยสนของบรษทฯ ซงไดแก กรรมสทธในทดนและโรงกลนน ามน TOC-1 และ TOC-2 ใหแกกระทรวงอตสาหกรรมตามเงอนไขในสญญาจดสรางและประกอบกจการ ในปเดยวกนนเอง รฐบาลไดตดสนใจใหบรษทฯ ขยายกจการการกลนน ามนและด าเนนกจการดงกลาวโดยการเขารวมถอหนในบรษทฯ ในอตรารอยละ 49 ในนามของหนวยงานน ามนของภาครฐ ซงตอมาเปลยนเปน บมจ. ปตท. สวนโครงสรางผถอหนของบรษทฯ ในขณะนน ไดแก บรษท เชลล ปโตรเลยม เอน.ว. (Shell Petroleum N.V. ) ถอหนในอตรารอยละ 15 บรษท คาลเทกซ เทรดดงแอนดทรานสปอรเตชนคอรปอเรชน (Caltex Trading & Transportation Corporation) ถอหนในอตรารอยละ 5

38

ส านกงานทรพยสนสวนพระมหากษตรย ถอหนในอตรารอยละ 2 และผถอหนเดมและผถอหนเอกชนรายยอยอนๆ ถอหนรวมกนในอตรารอยละ 29 และจากนน บรษทฯ ไดขอเชาทดนและโรงกลนน ามนจากกระทรวงอตสาหกรรม

ในป 2532 หลงจากบรษทฯ ไดท าการตดตงหนวยแตกโมเลกลดวยสารเรงปฏกรยาโดยใชไฮโดรเจนรวม (Hydrocracking Complex) และหนวยผลตอนๆ แลว ท าใหบรษทฯ มก าลงการกลนน ามนดบเพมขนจาก 65,000 บารเรลตอวนเปน 90,000 บารเรลตอวน ในวนท 11 กนยายน 2535 บรษทฯ ไดท าการซอทรพยสนโรงกลนน ามนทบรษทฯ เชาอย คอ โรงกลนน ามน TOC - 1 และ TOC - 2 จากกระทรวงอตสาหกรรม และไดเขาท าสญญาเชาทดนจากกรมธนารกษเปนระยะเวลา 30 ป สนสดวนท 10 กนยายน 2565

ภายหลงจากการขยายกจการโรงกลนน ามนครงท 2 เปนทเรยบรอยในป 2536 โรงกลนน ามนของบรษทฯ กลายเปนโรงกลนน ามนเดยว (Single - Site) ทใหญทสด และเปนโรงกลนน ามนแบบคอมเพลกซ(Complex Refinery)ทดทสดแหงหนงในประเทศ ดวยก าลงการกลนน ามนดบถง 190,000 บารเรลตอวน โดยมหนวยเพมออกแทนดวยสารเรงปฏกรยา (Continuous Catalyst Regeneration Platformer) จ านวน 2 หนวยและหนวยเปลยนแปลงสภาพโมเลกล (Conversion Unit) ทส าคญจ านวน 3 หนวย เพอชวยยกระดบคณภาพของผลตภณฑปโตรเลยม ซงไดแก หนวยแตกโมเลกลดวยสารเรงปฏกรยาโดยใชไฮโดรเจนรวม (Hydrocracking Unit) หนวยแตกโมเลกลดวยสารเรงปฏกรยา (Fluidized Catalytic Cracking Unit) และหนวยแตกโมเลกลดวยความรอน (Thermal Cracking Unit) นอกจากน บรษทฯ ไดเพมก าลงการผลตของหนวยกลนน ามนดบ (Crude Distillation Unit) ใหมก าลงการกลนน ามนอก 15,000 บารเรลตอวนในป 2537 ภายหลงจากท บรษทฯ ไดตดตงหนวยแตกโมเลกลดวยสารเรงปฏกรยาโดยใชไฮโดรเจนรวม (Hydrocracking Complex) หนวยทสองและหนวยผลตอนๆ เปนทเรยบรอยแลว ท าใหก าลงการกลนน ามนดบ ซงรวมกระบวนการกลนวตถดบขนกลางของบรษทฯ เพมขนจาก 205,000 บารเรลตอวน เปน 220,000 บารเรลตอวน

ตอมาในป 2549 บรษทฯ ไดรวมมอกบบรษท ไทยลบเบส จ ากด (มหาชน) เพอเพมประสทธภาพการผลตรวมกน โดยการน าน ามนทมความรอนจากบรษท ไทยลบเบส จ ากด (มหาชน)มาใชเพมอณหภมน ามนดบของบรษทฯ ใหสงขนจากเดม กอนปอนเขาสเตาของหนวยกลน

39

น ามนดบ หนวยท 1 Crude Distillation Unit 1: CDU – 1) ท าใหก าลงการผลตของบรษทฯ ปรบเพมขนเปน 225,000 บารเรลตอวน

บรษทฯ ยงคงวางแผนพฒนาโรงกลนอยางตอเนอง โดยไดปดซอมบ ารงหนวยกลนน ามนดบ หนวยท 3 (Crude Distillation Unit 3: CDU - 3) เพอขยายก าลงการผลตซงมทงการตรวจสอบสภาพและปรบเปลยนอปกรณในกระบวนการผลตเดม รวมถงการตดตงอปกรณเพมเตม ทงน เมอการขยายกจการครงนเสรจสนลงในชวงปลายป 2550 ก าลงการกลนน ามนดบของบรษทฯ จงเพมขนเปน 275,000 บารเรลตอวน และยงคงรงอนดบโรงกลนน ามนแบบคอมเพลกซ (Complex Refinery) ทเปนโรงกลนน ามนเดยว (Single - Site) ทใหญทสดในประเทศไทยในปจจบน

วสยทศน

“บรษท ABC จ ากด (มหาชน) มงทจะเปนผน าในการด าเนนธรกจเชงบรณาการ ดานการกลนน ามน และปโตรเคมทตอเนองอยางครบวงจรในภมภาคเอเชยแปซฟก”

พนธกจ

1. เปนหนงในองคกรชนน าในดานผลการด าเนนงานและผลตอบแทนการลงทน

2. กาวสองคกรแหงความเปนเลศ สงเสรมการท างานเปนทม มงสรางสรรคสงใหมบน

พนฐานแหงความเชอมนระหวางกน และการเตบโตทย งยน

3. มงเนนหลกการก ากบดแลกจการทดและยดมนในความรบผดชอบตอสงคม

40

คานยม

Professionalism = ท างานอยางมออาชพ Ownership and commitment = มความรก ผกพน และเปนเจาขององคกร Social responsibility = ความรบผดชอบตอสงคม Integrity = ความซอสตย และยดมนในความถกตองเปน ธรรม Teamwork and collaboration = ความรวมมอท างานเปนทม Initiative = ความคดรเรมสรางสรรค Vision focus = การมงมนในวสยทศน Excellence striving = การมงมนสความเปนเลศ

โครงสรางการถอหนของบรษทฯ และการถอหนของบรษทฯ ในบรษทอนๆ

บรษทฯ เปนผประกอบธรกจการกลนและจ าหนายน ามนปโตรเลยมทใหญทสดในประเทศซงกอตงขนในปพ.ศ. 2504 เปนโรงกลนทมประสทธภาพสงสดแหงหนงในภมภาคเอเชยแปซฟกในปจจบนมก าลงการผลตน ามนปโตรเลยม 275,000 บารเรลตอวน ซงเปนธรกจหลกของบรษทฯนอกจากนบรษทฯยงประกอบธรกจอนๆในบรษทยอยซงประกอบดวยธรกจการผลตสารพาราไซลนธรกจการผลตน ามนหลอลนพนฐานธรกจผลตไฟฟาธรกจขนสงน ามนและผลตภณฑปโตรเคมทางเรอและทางทอธรกจพลงงานทดแทนธรกจสารท าละลายและธรกจทปรกษาดานพลงงาน

41

ภาพท 3-1 โครงสรางธรกจของเครอABC

42

ภาพท 3-2 โครงสรางการบรหารองคกร

43

โครงสรางการจดการของบรษท ABC จ ากด (มหาชน) ประกอบดวย 1. คณะกรรมการบรษทฯ

2. คณะกรรมการเฉพาะเรองทชวยกลนกรองในเรองทส าคญซงไดรบมอบหมายจาก

คณะกรรมการบรษทฯจ านวน 3 คณะคอคณะกรรมการตรวจสอบคณะกรรมการสรร

หาและพจารณาคาตอบแทนและคณะกรรมการก ากบดแลกจการและอกหนงคณะมา

จากฝายจดการบรษทฯคอคณะกรรมการบรหารความเสยง

3. ฝายจดการ โดยมประธานเจาหนาบรหาร เปนผบรหารสงสดของบรษทฯ

คณะกรรมการบรษทฯ ปจจบนคณะกรรมการบรษทฯมกรรมการจ านวน 14 คนประกอบดวย 1. กรรมการทไมเปนผบรหารจ านวน 13 คนโดยในจ านวนนประกอบดวยกรรมการ

อสระจ านวน9 คน

2. กรรมการทเปนผบรหารจ านวน 1 คน คอประธานเจาหนาทบรหาร

องคประกอบของคณะกรรมการบรษทฯ

ขอบงคบบรษทฯ ก าหนดใหคณะกรรมการของบรษทฯ จะตองประกอบดวยกรรมการอยางนอย 5 คน และไมเกน 15 คน โดยกรรมการไมนอยกวากงหนงของจ านวนกรรมการทงหมดตองมถนทอยในประเทศไทยและ กรรมการจะเปนผ ถอหนของบรษทฯ หรอไมกได

44

การแตงตงและการพนจากต าแหนงของกรรมการบรษทฯ

ขอบงคบบรษทฯ มบทบญญตเกยวกบการแตงตง ถอดถอน หรอพนจากต าแหนงกรรมการบรษทฯ สรปสาระส าคญไดดงน

1. การแตงตงกรรมการ ใหทประชมผถอหนเลอกตงกรรมการตามหลกเกณฑและ วธการ

ดงตอไปน 1.1 ผถอหนคนหนงมคะแนนเสยงเทากบ 1 หนตอ 1 เสยง

1.2 ผถอหนแตละคนจะใชคะแนนเสยงทมอยทงหมดตาม 1 เลอกตงบคคลคนเดยว

หรอหลายคนเปนกรรมการกไดแตจะแบงคะแนนเสยงใหแกผใดมากนอยเพยงใดไมได

1.3 บคคลซงไดรบคะแนนเสยงสงสดตามล าดบลงมาเปนผ ไดรบเลอกต งเปน

กรรมการเทาจ านวนกรรมการทจะพงมหรอ จะพงเลอกตงในครงนน ในกรณทบคคลซงไดรบการเลอกตงในล าดบถดลงมามคะแนนเสยงเทากนเกนจ านวนกรรมการทจะพงมใหประธานทประชมเปนผออกเสยงชขาด

ตงแตป 2550 เปนตนมาคณะกรรมการบรษทฯไดมมตเหนชอบใหเปดโอกาสใหผถอหนรายยอยเสนอรายชอผทรงคณวฒเพอเขารบการเลอกตงเปนกรรมการลวงหนากอนการประชมสามญผถอหนประจ าปตามหลกเกณฑการสรรหากรรมการของบรษทฯซงปทผานมาไมมผถอหนรายยอยรายใดเสนอชอบคคลเพอเขารบการเลอกตงเปนกรรมการ

2. นโยบายการก ากบดแลกจการ

บรษทฯ มความมงมนทจะเปนบรษทชนน าของประเทศ สรางความนาเชอถอใหกบผลงทนและผทมสวนไดเสยตอการด าเนนธรกจ เพมมลคาขององคกร และสงเสรมการเตบโตอยางย งยนของบรษทฯ ดวยการบรหารจดการธรกจตามหลกการก ากบดแลกจการทด อนเปนสากลและเปนประโยชนตอสงคมไทย เพอใหสามารถ

45

บรรลเปาหมาย และด ารงรกษาความเปนเลศในคณธรรมบรษทฯ จงไดก าหนดการก ากบดแลกจการเพอเปนกรอบในการปฏบตงานดานตางๆ ดงตอไปน 2.1 คณะกรรมการบรษทฯ ผบรหาร และพนกงานทกคน จะปฏบตตามคมอหลกการ

ก ากบดแลกจการของบรษทฯ ดวยความเชอมน ศรทธาและเขาใจในหลกการก ากบ

ดแลกจการ

2.2 คณะกรรมการบรษทฯ ผบรหาร และพนกงานทกคน จะน าหลกการก ากบดแล

กจการของบรษทฯ ไปปฏบตในการบรหารจดการธรกจทกระดบ โดยถอเปน

กจวตรจนเปนวฒนธรรมทดขององคกร

2.3 คณะกรรมการบรษทฯ ผบรหาร และพนกงานทกคน จะยดมนในความเปนธรรม

ปฏบตตอผมสวนไดเสยอยางเทาเทยมกน และปฏบตงานเพอผลประโยชนของ

บรษทฯ อยางเตมความสามารถ ดวยความสจรตโปรงใสทสามารถตรวจสอบได

2.4 คณะกรรมการบรษทฯ ผบรหาร และพนกงานทกคน อาจเสนอแนะปรบปรงการ

ก ากบดแลกจการของบรษทฯ เพอใหสอดคลองและเหมาะสมกบมาตรฐานการ

ด า เ นนธรกจ ความตองการของสงคมทเปลยนแปลงไปและเปนไปตาม

มาตรฐานสากล

2.5 การปฏบตตามการก ากบดแลกจการของบรษทฯ ถอเปนดชนชวดทส าคญในการ

ประเมนผลการบรหารจดการทางธรกจ ของคณะกรรมการบรษทฯ กบผบรหาร

และการประเมนผลการปฏบตงานของพนกงานทกคน

3. การถอดถอนและการพนจากต าแหนงกรรมการบรษทฯ

3.1 ในการประชมสามญผถอหนประจ าปทกครงใหกรรมการออกจากต าแหนงจ านวนหนงในสามของจ านวนกรรมการในขณะนนถาจ านวนกรรมการจะแบงออกให

46

ตรงเปนสามสวนไมไดกใหออกโดยจ านวนใกลทสดกบจ านวนหนงในสามและกรรมการทพนจากต าแหนงอาจไดรบเลอกใหกลบเขามารบต าแหนงอกไดโดยกรรมการทจะตองออกจากต าแหนงในปแรกและปทสองภายหลงจากจดทะเบยนแปรสภาพบรษทฯนนใหใชวธจบสลากกนวาผใดจะออกสวนปหลงๆตอไปใหกรรมการคนทอยในต าแหนงนานทสดนนเปนผออกจากต าแหนง

3.2 นอกจากการพนจากต าแหนงตามวาระแลวกรรมการจะพนจากต าแหนงเมอตาย

ลาออกขาดคณสมบตหรอมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยบรษทมหาชนจ ากดและ/หรอกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพยหรอทประชมผถอหนลงมตใหออกหรอศาลมค าสงใหออก

3.3 กรรมการคนใดจะลาออกจากต าแหนงใหยนใบลาออกตอบรษทฯโดยการลาออก

นนจะมผลนบแตวนทใบลาออกไปถงบรษทฯทงน กรรมการซงลาออกจะแจงการลาออกของตนใหนายทะเบยนทราบดวยกได

3.4 ในการลงมตใหกรรมการคนใดออกจากต าแหนงกอนถงคราวออกตามวาระใหถอ

คะแนนเสยงไมนอยกวาสามในสของจ านวนผถอหนซงมาประชมและมสทธออกเสยงและมหนนบรวมกนไดไมนอยกวากงหนงของจ านวนหนทถอโดยผถอหนทมาประชมและมสทธออกเสยงลงคะแนน

3.5 ในกรณทต าแหนงกรรมการวางลงเพราะเหตอนนอกจากถงคราวออกตามวาระให

คณะกรรมการเลอกบคคลซงมคณสมบตและไมมลกษณะตองหามตามกฎหมายวาดวยบรษทมหาชนจ ากดและกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพยเขาเปนกรรมการแทนในการประชมคณะกรรมการคราวถดไปเวนแตวาระของกรรมการผนนจะเหลอนอยกวาสองเดอนโดยบคคลซงเขาเปนกรรมการแทนดงกลาวจะอยในต าแหนงกรรมการไดเพยงเทาวาระทยงเหลออยของกรรมการทตนเขามาแทนมตของคณะกรรมการจะตองประกอบดวยคะแนนเสยงไมนอยกวาสามในสของจ านวนกรรมการทยงเหลออย

47

กรรมการผมอ านาจลงนามผกพนบรษทฯ

ตามขอบงคบบรษทฯ ไดก าหนดใหกรรมการผมอ านาจผกพนบรษทฯ คอ กรรมการสองคน ลงลายมอชอรวมกน และประทบตราส าคญของบรษทฯ โดยคณะกรรมการมอ านาจพจารณาก าหนดและแกไขชอกรรมการซงมอ านาจผกพนบรษทฯ ได ขอบเขตอ านาจหนาทและความรบผดชอบของคณะกรรมการ

คณะกรรมการบรษทฯ มหนาทในการจดการบรษทฯ ตลอดจนปฏบตหนาทใหเปนไปตามกฎหมาย วตถประสงค ขอบงคบของบรษทฯ ตลอดจนมตของทประชมผถอหน โดยอ านาจหนาทและความรบผดชอบทส าคญของคณะกรรมการ สรปไดดงน

หนาทตามขอบงคบบรษทฯ 1. จดการด าเนนกจการของบรษทฯ ใหเปนไปตามกฎหมาย วตถประสงค ขอบงคบ และ

มตของทประชมผถอหน ดวยความซอสตยสจรตและระมดระวงรกษาผลประโยชน

ของบรษทฯ และเพอผลประโยชนสงสดของผถอหน

2. เลอกกรรมการคนหนงเปนประธานกรรมการ ในกรณทคณะกรรมการบรษทฯ

พจารณาเหนสมควรจะเลอกกรรมการคนหนง หรอหลายคนเปนรองประธาน

กรรมการกไดโดยรองประธานกรรมการมหนาทตามขอบงคบในกจการซงประธาน

กรรมการมอบหมาย

3. ก าหนดการประชมคณะกรรมการอยางนอย 3 เดอนตอครง และอาจมการประชมพเศษ

เพมเตมตามความจ าเปน

48

ในป 2553 บรษทฯ ไดมนโยบายจดใหมการประชมคณะกรรมการบรษทฯเปนประจ าทกเดอนเวนแตมเหตส าคญและจ าเปนในการยกเลกประชมเทานนโดยมการจดประชมรวมทงสน 8 ครง

หนาทตามการก ากบดแลกจการทดของบรษทฯ 1. ทบทวนและใหความเหนชอบในการด าเนนงานใดๆ ทกฎหมายก าหนด

2. ทบทวนและก าหนดวสยทศนรวมกบฝายจดการโดยมงเนนประโยชนกบบรษทฯ ผถอ

หน และผมสวนไดสวนเสยทกกลมของบรษทฯ ดวยความตงใจและความระมดระวง

ในการปฏบตงาน

3. ทบทวนและใหความเหนชอบแผนกลยทธและนโยบายทส าคญ รวมถงวตถประสงค

เปาหมายทางการเงนความเสยง แผนงานและงบประมาณ รวมทงก ากบ ควบคม ดแล

ใหฝายจดการด าเนนงานตามนโยบาย และแผนทก าหนดไวอยางมประสทธภาพและ

ประสทธผล

4. พจารณาผลการประเมนการปฏบตงาน และก าหนดคาตอบแทนของผบรหารสงสด

โดยผานความเหนของคณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน

5. มอบหมายใหคณะกรรมการตรวจสอบด าเนนการสอบทานระบบบญชและการรายงาน

ทางการเงนรวมท งดแลใหมกระบวนการในการประเมนความเหมาะสมของการ

ควบคมภายในและการตรวจสอบภายในทมประสทธภาพและประสทธผลมรายงาน

ทางการเงนทนาเชอถอ

49

6. มอบหมายใหคณะกรรมการตรวจสอบด าเนนการสอบทานนโยบายดานการบรหาร

ความเสยง (Risk Management Policy) ใหครอบคลมทงองคกรโดยใหฝายจดการเปนผ

ปฏบตตามนโยบายและรายงานใหทประชมคณะกรรมการตรวจสอบทราบทกครง

7. สอดสองดแลและจดการแกไขปญหาความขดแยงทางผลประโยชนทอาจจะเกดขน

ระหวางผมสวนไดเสยของบรษทฯก าหนดแนวทางในการท ารายการทอาจมความ

ขดแยงทางผลประโยชนเพอประโยชนของบรษทฯ และผถอหนโดยรวมเปนส าคญ

ก าหนดขนตอนการด าเนนการและการเปดเผยขอมลของรายการทอาจมความขดแยง

ทางผลประโยชนใหถกตองครบถวน

8. ก าหนดนโยบายการก ากบดแลกจการของบรษทฯและจรรยาบรรณทางธรกจเปนลาย

ลกษณอกษรและใหความเหนชอบนโยบายดงกลาวโดยบรษทฯจะน าเสนอใหมการ

ทบทวนนโยบายการก ากบดแลกจการและประเมนผลการปฏบตตามนโยบายดงกลาว

ปละ 1 ครง

คณะกรรมการเฉพาะเรอง

คณะกรรมการบรษทฯไดแตงตงคณะกรรมการชดตางๆเพอกลนกรองและก ากบดแลการด าเนนงานของบรษทฯเฉพาะเรองทงนเพอใหการปฏบตหนาทของคณะกรรมการบรษทฯ มประสทธภาพและใหเปนไปตามกฎระเบยบและขอบงคบของ ก .ล.ต. และตลท. คณะกรรมการเฉพาะเรองของบรษทฯ ณวนท 31 ธนวาคม 2553 บรษทฯ มดงตอไปน

คณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการบรษทฯ ไดแตงตงคณะกรรมการตรวจสอบ ทมคณสมบตครบถวนตามท ก.ล.ต. และ ตลท. ก าหนด เพอท าหนาทสอบทานการด าเนนงานของบรษทฯ รายการทางการเงน ระบบการควบคมภายใน คดเลอกผตรวจสอบบญช รวมท งพจารณารายการระหวางกนโดย

50

กรรมการตรวจสอบทกทานเปนผมความรและประสบการณเพยงพอทจะสามารถท าหนาทในการสอบทานความนาเชอถอของงบการเงน คณะกรรมการตรวจสอบ ณ วนท 31 ธนวาคม2553 ประกอบดวยกรรมการอสระทไมเปนผบรหารของบรษทฯ จ านวน 3 คน ดงน

1. ประธานคณะกรรมการตรวจสอบ (อสระ) (มความเชยวชาญดานบญชและการเงน)

2. กรรมการตรวจสอบ (อสระ) 2 คน

อ านาจหนาทของคณะกรรมการตรวจสอบ

1. สอบทานรายงานทางการเงนเพอใหมนใจวามความถกตองและเชอถอไดรวมถงการ

เปดเผยขอมลอยางเพยงพอโดยการประสานงานกบผสอบบญชภายนอกและผบรหารท

รบผดชอบจดท ารายงานทางการเงนทงรายไตรมาสและประจ าป

2. สอบทานใหบรษทฯและบรษทในเครอมระบบการควบคมภายใน (Internal Control)

ระบบการตรวจสอบภายในและระบบการบรหารความเสยงทเหมาะสมและม

ประสทธผลและอาจเสนอแนะใหมการสอบทานหรอตรวจสอบรายการใดทเหนวา

จ าเปนและเปนสงส าคญพรอมทงใหขอเสนอแนะเกยวกบการปรบปรงแกไขระบบการ

ควบคมภายในระบบการบรหารความเสยงและรายงานผลการสอบทาน เสนอ

คณะกรรมการบรษทฯ

3. สอบทานใหบรษทฯ ปฏบตตามกฎหมายวาดวยหลกทรพยและตลาดหลกทรพย หรอ

ขอก าหนดของ ตลท. นโยบาย กฎ ระเบยบ ขอบงคบ และกฎหมายอนๆ ทเกยวของกบ

บรษทฯ

51

4. สอบทานหลกฐานหากมขอสงสยเกยวกบการด าเนนการทอาจมผลกระทบอยางม

นยส าคญตอฐานะการเงน และผลการด าเนนงานของบรษทฯ หรอมความขดแยงทาง

ผลประโยชน หรอ การฝาฝนกฎหมาย และขอก าหนดทเกยวของ ทอาจมผลกระทบตอ

การด าเนนงานของบรษทฯ

5. พจารณาการเปดเผยขอมลของบรษทฯ ในกรณทเกดรายการทเกยวโยงหรอรายการท

อาจมความขดแยงทางผลประโยชนเปนไปตามกฎหมายและขอก าหนดของตลท. ทงน

เพอใหมนใจวารายการดงกลาวสมเหตสมผลเปนประโยชนสงสดตอบรษทฯ

6. พจารณาคดเลอกและเสนอแตงตงบคคลซงมความเปนอสระเพอท าหนาทเปนผสอบ

บญชของบรษทฯ รวมถงพจารณาเสนอคาตอบแทนของผสอบบญช โดยค านงถงความ

นาเชอถอ ความเพยงพอของทรพยากร และปรมาณงานตรวจสอบของส านกงาน

ตรวจสอบบญชนน รวมถงประสบการณของบคลากรทไดรบมอบหมายใหท าการ

ตรวจสอบบญชของบรษทฯ รวมทงเขารวมประชมกบผสอบบญชโดยไมมฝายจดการ

เขารวมประชมดวยอยางนอยปละ 1 ครง

7. สอบทานความถกตองและประสทธผลของเทคโนโลยสารสนเทศทเกยวของกบ

รายงานการเงนและการควบคมภายใน

8. สงเสรมใหมการพฒนาระบบรายงานทางการเงนใหทดเทยมกบมาตรฐานบญชสากล

9. สอบทานแผนงานตรวจสอบภายในของบรษทฯ ตามวธการและมาตรฐานทยอมรบ

โดยทวไป

10. พจารณาความเปนอสระของหนวยงานตรวจสอบภายใน รวมถงใหค าแนะน าในเรอง

งบประมาณและก าลงพลของแผนกตรวจสอบระบบงานภายในตลอดจนใหความ

52

เหนชอบในการพจารณาแตงตง โยกยาย เลกจางหวหนาหนวยงานตรวจสอบภายใน

และประเมนผลการปฏบตงานประจ าปของผจดการแผนกตรวจสอบระบบงานภาย

11. จดท ารายงานของคณะกรรมการตรวจสอบ ลงนามโดยประธานคณะกรรมการ

ตรวจสอบ และเปดเผยไวในรายงานประจ าปของบรษทฯ ตามหลกเกณฑท ตลท.

ก าหนด

12. คณะกรรมการตรวจสอบอาจแสวงหาความเหนทเปนอสระจากทปรกษาทางวชาชพ

อนใดเ มอ เ หนวาจ า เ ปนดวยค าใช จ ายของบรษทฯ โดยความเหนชอบของ

คณะกรรมการบรษทฯ ทงน การด าเนนการวาจางใหเปนไปตามระเบยบขอก าหนด

ของบรษทฯ

13. ประธานคณะกรรมการตรวจสอบหรอกรรมการตรวจสอบ ตองเขารวมประชมผถอ

หนของบรษทฯ เพอชแจงในเรองเกยวกบคณะกรรมการตรวจสอบ หรอการแตงตง

ผสอบบญช

14. พจารณาทบทวนและปรบปรงกฎบตรคณะกรรมการตรวจสอบ

15. ปฏบตงานอนใดตามทคณะกรรมการบรษทฯ มอบหมายดวยความเหนชอบจาก

คณะกรรมการตรวจสอบ

คณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน คณะกรรมการบรษทฯ ไดแตงต งคณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน ซงปจจบนประกอบดวยกรรมการทไมเปนผบรหารของบรษทฯ จ านวน 3 คน โดยสวนใหญตองเปนกรรมการอสระและตองไมเปนประธานกรรมการหรอประธานเจาหนาทบรหาร

53

1. ประธานคณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน (อสระ)

2. กรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน (อสระ)

3. กรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน

อ านาจหนาทของคณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทน หนาทดานการสรรหา 1. ก าหนดวธการและหลกเกณฑในการสรรหากรรมการ

2. ก าหนดคณสมบตของผทจะด ารงต าแหนงกรรมการ โดยค านงถงทกษะ ประสบการณ

ความสามารถเฉพาะดานทเปนประโยชนตอบรษทฯ การอทศเวลา และความพยายาม

ในการปฏบตหนาทของกรรมการ

3. สรรหาคดเลอกผทรงคณวฒทสมควรไดรบการเสนอชอเปนกรรมการเพอเสนอ

ความเหนตอคณะกรรมการบรษทฯ และขออนมตตอทประชมสามญผถอหนประจ า

4. สนบสนนใหบรษทฯ เปดโอกาสใหผถอหนรายยอยเสนอรายชอบคคลเขารบการสรร

หาเปนกรรมการบรษทฯ

5. ทบทวนแผนการสบทอดต าแหนงของผบรหารสงสด พรอมทงรายชอผทอยในเกณฑ

เหมาะสมทจะไดรบการพจารณาสบทอดต าแหนงเปนประจ าทกป

6. คดเลอกกรรมการบรษทฯ ทมคณสมบตเหมาะสมเปนกรรมการในคณะกรรมการ

เฉพาะเรองเพอน าเสนอตอทประชมคณะกรรมการบรษทฯ พจารณาแตงตงเมอม

ต าแหนงวางลง

54

หนาทดานการพจารณาคาตอบแทน

1. เสนอความเหนตอคณะกรรมการบรษทฯ เกยวกบโครงสรางและองคประกอบคาตอบแทนส าหรบกรรมการเปนประจ าทกป

2. เสนอหลกเกณฑการพจารณาคาตอบแทนอยางเหมาะสมกบหนาทความรบผดชอบของกรรมการ โดยเชอมโยงคาตอบแทนกบผลการด าเนนงานโดยรวมของบรษทฯ เพอใหสามารถจงใจและรกษากรรมการทมความสามารถ มคณภาพ และศกยภาพ ทงนใหคณะกรรมการบรษทฯ เปนผพจารณาเพอใหความเหนชอบกอนน าเสนอตอทประชมสามญผถอหนประจ าปเพอขออนมต

3. ประเมนผลการปฏบตงานและพจารณาคาตอบแทนทเหมาะสมใหแกผบรหารสงสด

คณะกรรมการก ากบดแลกจการ คณะกรรมการบรษทฯ ไดแตงตงคณะกรรมการก ากบดแลกจการ ซงปจจบนประกอบดวยกรรมการทไมเปนผบรหารของบรษทฯ จ านวน 3 คน โดยกรรมการสวนใหญตองเปนกรรมการอสระ คณะกรรมการก ากบดแลกจการ ณ วนท 3 ธนวาคม 3553 มดงน

1. ประธานคณะกรรมการก ากบดแลกจการ (อสระ)

2. กรรมการก ากบดแลกจการ (อสระ)

3. กรรมการก ากบดแลกจการ

55

อ านาจหนาทของคณะกรรมการก ากบดแลกจการ

1. ก าหนดนโยบายการพฒนาแนวทางปฏบตดานการก ากบดแลกจการทดตาม

มาตรฐานสากลอยางตอเนอง เพอใชเปนหลกปฏบตของบรษทฯและบรษทในเครอสบ

ตอไป

2. ก าหนดนโยบายพรอมทงสนบสนนใหมการประเมนระดบมาตรฐานการก ากบดแล

กจการภายในองคกรดวยตนเองรวมทงเขารบการตรวจประเมนจากองคกรภายนอกทม

ชอเสยงและเปนทยอมรบทวไปเปนประจ า

3. ก ากบดแลการปฏบตงานของบรษทฯ ใหเปนไปตามหลกการก ากบดแลกจการทดของ

สถาบนก ากบฯ ไดแกตลาดหลกทรพยแหงประเทศไทย และส านกงานคณะกรรมการ

ก ากบหลกทรพยและตลาดหลกทรพย

4. พจารณาทบทวนนโยบายการก ากบดแลกจการของบรษทฯ อยางสม าเสมอ เพอให

สอดคลองกบแนวทางปฏบตของสากล และขอเสนอแนะของสถาบนก ากบฯ หรอ

หนวยงานทเกยวของ

5. สนบสนนใหมการเผยแพรวฒนธรรมในการก ากบดแลกจการทดใหเปนทเขาใจของ

ผบรหารและพนกงานทกระดบและใหมผลในทางปฏบตทงในบรษทฯ และบรษทใน

เครอ

6. ใหค าปรกษาแกคณะท างานเพอเตรยมความพรอมในการเขารบการจดอนดบการก ากบ

ดแลกจการทดโดยหนวยงานกลางภายนอกองคกรไมนอยกวา 1 ครง ทกๆ 3 ป

56

7. พจารณาและใหความเหนชอบแบบประเมน และผลการประเมนการปฏบตงานของ

คณะกรรมการบรษทฯ เพอน าเสนอตอคณะกรรมการบรษทฯ ตอไป

8. รบผดชอบตอการอนใดทคณะกรรมการบรษทฯ มอบหมาย

คณะกรรมการบรหารความเสยง คณะกรรมการบรหารความเสยงของเครอABC ประกอบดวยคณะกรรมการขบเคลอนงานบรหารความเสยง (Risk Management Steering Committee - RMSC) และคณะกรรมการบรหารความเสยงเฉพาะดาน (RMC Discipline) โดยมบทบาท หนาททสอดคลองตอเนองกนเพอใหมนใจวา เครอABCมการบรหารความเสยงอยางครบถวนในทกๆ กจกรรมหลก โดยมการพจารณาความเสยงทเกยวของกน รวมทงมการพจารณาก าหนดแผนงานเพอลดหรอรองรบผลกระทบจากความเสยง (Mitigation Plan) ทเชอมโยงกนของทกบรษทในเครอABC เพอมนใจวาการบรหารความเสยงขององคกรมการด าเนนการอยางมประสทธผล และตอเนอง เปนกจการทมความย งยน

คณะกรรมการขบเคลอนงานบรหารความเสยงของเครอABC(RMSC) บรษทฯ ไดจดต งคณะกรรมการขบเค ลอนงานบรหารความเสยงของเครอABCประกอบดวยผบรหารระดบสงของเครอABC เพอท าหนาทในการสงเสรมกจกรรมบรหารความเสยงของเครอABCใหด าเนนไปอยางมประสทธผลและตอเนอง อกทงสนบสนนใหมการปลกฝงแนวคดในการบรหารความเสยงเปนสวนหนงของงานและปฏบตใหเปนวฒนธรรมองคกร สงผลใหการด าเนนธรกจบรรลผลส าเรจตามเปาหมายทก าหนด

บทบาทและหนาทมดงน

1. สงเสรมใหการบรหารความเสยงมการเชอมโยงทงเครอABC ตามแผนกลยทธและ

แผนธรกจเพอยกระดบคณภาพการบรหารความเสยงของเครอABCใหมการพฒนาอยางตอเนอง เปนไปตามเปาหมาย และไดรบการรบรองจากผตรวจประเมนจากภายนอก

57

2. พจารณาความเสยงส าคญดานตางๆ ใหสอดคลองกบสถานการณปจจบน และสงเสรม

ใหมการปรบปรงมาตรการในการบรหารความเสยงดานตางๆ ในระดบองคกรอยางตอเนอง และสนบสนนใหมการใชเครองมอทมประสทธภาพในการบรหารระบบขอมลความเสยง เพอเพมความถกตองของขอมลและสามารถใชในการตดสนใจของผบรหารในเวลาทเหมาะสม

3. สนบสนนการเชอมโยงการบรหารความเสยงกบการประเมนผลการปฏบตงานของ

พนกงานทกระดบเพอใหเกดเปนวฒนธรรมขององคกร 4. สนบสนนใหมการจดอบรมเพอเพมพนความร และความเขาใจในเรองของการบรหาร

ความเสยงและการก าหนดมาตรการควบคมใหกบพนกงานทกคนในเครอABC ซงจะน าไปสการพฒนาการบรหารความเสยงอยางย งยนจนเกดเปนวฒนธรรมองคกร

คณะกรรมการบรหารความเสยงเฉพาะดาน (Risk Management Committee - Discipline: RMCDiscipline)

เพอสงเสรมการบรหารความเสยงของเครอABCใหพฒนาอยางตอเนองและย งยน คณะกรรมการขบเคลอนฯ ไดจดต งคณะกรรมการบรหารความเสยงเฉพาะดานไดแก ดานสนบสนนการตลาด ดานโรงกลน ดานวางแผนกลยทธและพฒนาธรกจ ดานการเงน และดานบรหารองคกร มหนาทในการสนบสนนการปฏบตงานใหมการก าหนดมาตรการในการบรหารความเสยงทตอเนอง เชอมโยงทกกจกรรมทปฏบตเกยวของกน สมาชกในคณะกรรมการบรหารความเสยงเฉพาะดาน ประกอบดวย ฝายจดการและพนกงานจากสวนงานทเกยวของของเครอABC บทบาทและหนาท มดงน

58

1. พจารณาความเสยงและมาตรการควบคมหรอแผนลดระดบความเสยง (Mitigation Plan) ทผจดการฝายน าเสนอเพอการบรหารความเสยงเฉพาะดาน (Discipline) ใหเปนไปในทศทางเดยวกน สอดคลองกบเปาหมายธรกจ ของเครอABC

2. กรณทมความเสยงลกษณะ Cross Function ประธานของแตละกลมบรหารความเสยงจะเปนผประสานงานกบประธานของกลมทเกยวของเพอหาขอสรปและน าเสนอตอคณะกรรมการขบเคลอนงานบรหารความเสยง (RMSC)

3. รายงานความเสยงและความคบหนาของแผนการด าเนนงานดานบรหารความเสยงตอ

คณะกรรมการขบเคลอนงานบรหารความเสยง (RMSC) 4. ทบทวนทะเบยนความเสยงทเกยวของกบการปฏบตงานของทงกลมทมผลกระทบตอ

เปาหมายของการด าเนนธรกจของเครอABC ในรอบปทผานมาคณะกรรมการบรหารความเสยงเฉพาะดาน ไดปฏบตหนาทในการบรหารความเสยงไดเชอมโยงท งเครอABC โดยมการน าเสนอผลการบรหารความเสยง และมาตรการจดการ หรอรองรบผลกระทบจากความเสยงตอคณะกรรมการขบเคลอนฯ อยางสม าเสมอ เพอพจารณาใหความเหนชอบ และใหขอเสนอแนะเพอปรบปรงใหเหมาะสม และสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงในปจจบน รวมทง รายงานผลการบรหารความเสยงใหคณะกรรมการบรษทฯ ไดรบทราบอยางสม าเสมอ จงสามารถบรหารจดการความเสยงไดตามแผน รวมทงบรหารมาตรการลดผลกระทบจากความเสยงไดอยางมประสทธภาพ สงผลใหผลประกอบการเปนไปตามเปาหมาย

เลขานการบรษทฯ

คณะกรรมการบรษทฯไดแตงตงเลขานการบรษทฯขนเพอท าหนาทรบผดชอบในการดแลและใหค าแนะน าแกคณะกรรมการบรษทฯและผบรหารในดานกฎหมายและกฎเกณฑตางๆทคณะกรรมการตองทราบและปฏบตรวมถงการก ากบดแลกจการทดของบรษทฯและรบผดชอบการจดประชมคณะกรรมการบรษทฯและการประชมผถอหนตดตามและประสานงานใหมการปฏบต

59

ตามมตคณะกรรมการบรษทฯและผถอหนอกทงการรกษาเอกสารส าคญของบรษทฯตามขอก าหนดทางกฎหมาย การบรหารจดการขอบเขตอ านาจหนาทและความรบผดชอบของประธานเจาหนาทบรหาร ประธานเจาหนาทบรหารของบรษทฯ ไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการบรษทฯ ใหท าหนาทเกยวกบการด าเนนธรกจตามปกตของบรษทฯ โดยบรหารงานตามแผนและงบประมาณทไดรบอนมตจากคณะกรรมการบรษทฯ อยางเครงครด ซอสตย สจรตและรกษาผลประโยชนสงสดแกบรษทฯและผถอหนไมท าการใดทมสวนไดเสยหรอมผลประโยชนในลกษณะขดแยงกบบรษทฯ และบรษทยอยของบรษทฯ โดยหนาทและความรบผดชอบประกอบดวย

1. จดท าและเสนอแผนธรกจตลอดจนก าหนดแผนกลยทธในการด าเนนธรกจของ

บรษทฯแกคณะกรรมการบรษท

2. จดหาขอมลทเกยวของกบกจกรรมของบรษทฯ ใหแกคณะกรรมการบรษทฯ รวมถง

ขอมลอนทคณะกรรมการบรษทฯ ตองการ

3. บรหารงานของบรษทฯ ตามแผนธรกจของบรษทฯ และกลยทธการด าเนนธรกจตามท

คณะกรรมการบรษทฯ อนมต

4. จดโครงสรางและบรหารจดการองคกรตามแนวทางทคณะกรรมการบรษทฯให

ค าแนะน า

5. สนบสนนและผลกดนใหเกดคานยมองคกร (Corporate Value: POSITIVE) เพอ

สนบสนนวสยทศน พนธกจ และแผนกลยทธของบรษทฯ

6. ปฏบตหนาทอนตามทไดรบมอบหมายจากคณะกรรมการบรษทฯ

60

7. มอบอ านาจชวง และ/หรอ มอบหมายใหบคคลอนปฏบตงานเฉพาะอยางแทนได โดย

อยในขอบเขตทเปนไปตามระเบยบขอก าหนดหรอค าสงทคณะกรรมการบรษทฯ และ

หรอ บรษทฯไดก าหนดไว

8. จดท าและเสนอรายงานการด าเนนงานของบรษทฯ ตอคณะกรรมการบรษทฯในเรองท

ส าคญอยางสม าเสมอ รวมถงการจดท ารายงานเรองอนใดตามทคณะกรรมการบรษทฯ

ตองการ

9. เปนตวแทนของบรษทฯในการตดตอกบบคคลภายนอก

ต าแหนงผบรหาร

1. ประธานเจาหนาทบรหาร และ รกษาการรองกรรมการอ านวยการ – ดานธรกจ

2. รองกรรมการอ านวยการ – ดานการเงน

3. รองกรรมการอ านวยการ – ดานโรงกลน

4. ผชวยกรรมการอ านวยการ - ดานโรงกลน และรกษาการผจดการฝายผลตภณฑและคณภาพ

5. ผชวยกรรมการอ านวยการ – ดานบรหารองคกร

6. ผชวยกรรมการอ านวยการ - ปฏบตหนาทกรรมการอ านวยการ บรษท ไทยพาราไซลน

จ ากด

61

7. ผชวยกรรมการอ านวยการ - ปฏบตหนาทกรรมการอ านวยการ บรษท ไทยลบเบส จ ากด (มหาชน)

8. ผชวยกรรมการอ านวยการ - ปฏบตหนาทกรรมการอ านวยการ บรษทABC จ ากด (ประเทศไทย) บรษท เพาเวอร จ ากด และบรษท ผลตไฟฟาอสระ จ ากด

9. ผจดการปฏบตหนาทกรรมการผจดการ - บรษท ทอป โซลเวนท จ ากด

10. ผจดการฝายปฏบตหนาทกรรมการอ านวยการ - บรษท ABCมารน จ ากด

11. กรรมการอ านวยการ - บรษท ABC เอทานอล จ ากด

12. ผจดการฝายปฏบตหนาทกรรมการอ านวยการ - บรษท ABC เอนเนอรย โซลชนส

จ ากด

13. ผจดการฝายไดรบมอบหมายใหไปปฏบตงานท ปตท.

14. ผจดการฝายทรพยากรบคคล

15. ผจดการฝายบรหารคณภาพองคกร

16. ผจดการฝายพฒนาธรกจ

17. ผจดการฝายเทคโนโลย

18. ผจดการฝายบญช

19. ผจดการฝายวางแผนการพาณชยองคกร

20. ผจดการฝายพฒนาสนทรพย

62

21. ผจดการฝายวางแผนกลยทธ 22. ผจดการฝายผลต

23. ผจดการฝายบรหารทวไป บรษท ทอป โซลเวนท จ ากด

24. ผจดการฝายส านกกรรมการอ านวยการ

25. ผจดการฝายการคลง

26. ผจดการฝายพฒนาองคกรและปรบปรงกระบวนการท างาน

27. ผจดการฝายวศวกรรม

28. ผจดการฝายสนบสนนงานปฏบตการ

29. รกษาการผจดการฝายการพาณชย

ทงน ไมมผบรหารทมประวตการกระท าความผดตามกฎหมายในระยะ 10 ปทผานมาเกยวกบ

1. การถกพพากษาวากระท าผดทางอาญาหรออยระหวางการถกฟองรอง ยกเวนทเปนความผดอนเกดจากการฝาฝนกฎจราจร ความผดลหโทษ หรอความผดอนในท านองเดยวกน

2. การถกพพากษาใหเปนบคคลลมละลาย หรอถกพทกษทรพย และ ไมเปนผบรหารหรอผมอ านาจควบคมในบรษทหรอหางหนสวนทถกพพากษาใหเปนบคคลลมละลายหรอถกพทกษทรพย

63

การควบคมภายใน การควบคมและการตรวจสอบภายใน คณะกรรมการตรวจสอบมหนาทสอบทานความมประสทธผลของระบบการควบคมภายในของบรษทฯ และรายงานใหผถอหนทราบวา ไดกระท าการดงกลาวแลว โดยการสอบทานควรครอบคลมในทกเรอง ซงรวมไปถงการควบคมทางการเงน การด าเนนงาน การก ากบดแลการปฏบต (Compliance Control) การจดการความเสยงและการใหความส าคญตอรายการทผดปกตทงหลาย นโยบายดานการควบคมภายใน

บรษทฯ มนโยบายใหทกหนวยงานท างานอยางมระบบ มประสทธภาพและประสทธผล เปนไปตามวตถประสงค และเปาหมายของบรษทฯมการดแลรกษา และใชทรพยสนอยางประหยดและเหมาะสม มระบบการควบคมภายในรวมทงการประเมน และบรหารความเสยงทรดกมตอเนองมประสทธภาพ โดยเจาของหนวยงานจะตองมระบบการท างานทเปนมาตรฐานทดและมการควบคมภายใน เพอปองกนเหตการณอนไมพงประสงคทอาจจะสรางความเสยหายใหกบบรษทฯ ได และพฒนาใหบคลากรในหนวยงานมความรสกรวมในอนทจะปฏบตงานตามวธ ปฏบตงานทเหมาะสม รวมถงระเบยบ และกฎหมายทเกยวของ และพรอมทจะใหบรษทฯ ประเมนและตรวจสอบการท างานไดตลอดเวลา โดยบรษทฯมแนวทางปฏบตดงน

1. ก าหนดใหเปนหนาทและความรบผดชอบของผบรหารทกระดบชนทจะตองดแล และ

ตรวจสอบระบบการท างานภายในหนวยงานของตนใหมประสทธภาพ และถกตอง

ตามระเบยบการปฏบตงาน โดยมระบบการควบคมภายในทรดกมสามารถตรวจสอบ

ได และทกหนวยงานจะตองจดท าคมอก าหนดระเบยบการปฏบตงาน เปนบรรทดฐาน

ส าหรบการด าเนนงานกจการในสวนงานทอยในความดแลของตน โดยถอปฏบตตาม

นโยบายคณภาพของบรษทฯ

64

2. แนวทางการควบคมภายในทมการประเมน และบรหารควบคมความเสยงเปนแนวทาง

ทจะชวยใหแตละหนวยงานมการประเมนความเสยงในงานทตนเองรบผดชอบ และ

หาทางควบคมดวยการลดผลกระทบหรอลดโอกาสทจะเกดความเสยงดงกลาว โดย

บรษทฯตองการใหพนกงานทกระดบชน มสวนรวมในการประเมน และควบคมความ

เสยง โดยทวกน เพอชวยกนปองกนความเสยหายทอาจจะเกดขน

3. แผนกตรวจสอบระบบงานภายในจะเปนผสนบสนนผบรหารทกหนวยงานในการจด

ใหมการควบคมภายในในทกหนวยงาน และด าเนนการตรวจสอบเปนระยะๆ ตาม

ความเหมาะสม เพอใหแนใจวาทกหนวยงานมระบบการควบคมภายในทม

ประสทธภาพ และมการปฏบตตามขนตอนทก าหนดอยางตอเนองสม าเสมอ ซงจะ

น าไปสการปรบปรงระบบงานใหมประสทธภาพมากยงขน

4. แนวทางการตรวจสอบประเมนผลจะเนนไปในลกษณะทสรางสรรคและปรบปรง

ระบบงานใหดขน รายงานทแผนกตรวจสอบระบบงานภายในจดท าขน ซงฝายทเปน

เจาของระบบงานมความเหนสอดคลองดวยกนแลว จะน าไปพจารณาใน

คณะกรรมการตรวจสอบเพอใหความเหนชอบกอนทจะน าไปปฏบตตอไป หาก

ปรากฏวามระบบงานในหนวยงานใด ทตองปรบปรงแกไขใหมประสทธภาพหรอ

รดกมมากยงขน ขอใหถอเปนหนาทของทกหนวยงานทเกยวของรบด าเนนการ

ปรบปรงแกไขทนท โดยบรษทฯ จะถอวาหนาทดงกลาว เปนสวนหนงของงานท

หนวยงานนนๆรบผดชอบ และถอเปนสวนหนงในการประเมนผลงานของบคคลท

เกยวของดวย

5. การปฏบตงานในแผนกตรวจสอบระบบงานภายในนจะเปดโอกาสใหพนกงาน

สามารถเรยนรระบบงาน และธรกจทงหมดของบรษทฯ ไดอยางมประสทธภาพมาก

ทสด พนกงานทไดผานการท างานในแผนกนจะมพนฐานความรความเขาใจงานชอง

บรษทฯมากขน ซงจะเปนประโยชนในการหมนเวยนไปท าหนาทในสวนตางๆของ

บรษทฯไดอยางกวางขวาง ดงนนเพอเปนสวนหนงในการวางแผนอาชพของพนกงาน

65

ใหสามารถปฏบตงานในต าแหนงทมความรบผดชอบสงขน บรษทฯจงมนโยบายทจะ

หมนเวยนพนกงานทมความรความสามารถจากหนวยงานตางๆ มาท างานในแผนก

ตรวจสอบระบบงานภายในตามความเหมาะสม ท งนโดยความเหนชอบรวมกน

ระหวางแผนกตรวจสอบระบบงานภายในและฝายทพนกงานนนๆสงกดอย

บรษทฯ มระบบการควบคมภายในทดจะชวยสรางความมนใจแกผบรหารขององคกรวาการบรหารและการปฏบตงานจะสามารถบรรลเปาหมายและกอใหเกดผลลพธของการด าเนนงานทมประสทธภาพและประสทธผลดงนนบรษทฯจงไดใหความส าคญในดานการก ากบดแลใหบรษทฯมระบบการควบคมภายในทดโดยมคณะกรรมการตรวจสอบซงเปนกรรมการอสระท าหนาทสอบทานระบบการควบคมภายในใหมความเพยงพอและเหมาะสมมประสทธผลและประสทธภาพในการด าเนนงานทงในดานการใชทรพยากรอยางประหยดและคมคาลดขนตอนการปฏบตงานทซ าซอนลดความเสยงหรอผลเสยหายในดานตางๆทอาจเกดขนมขอมลและรายงานทางการเงนทถกตองและเชอถอไดรวมทงการปฏบตตามนโยบายกฎหมายระเบยบขอบงคบของบรษทฯโดยบรษทฯไดมอบหมายใหผบรหารของทกหนวยงานมหนาทก าหนดการควบคมภายในทเพยงพอและเหมาะสมส าหรบการด าเนนงานรวมทงตรวจสอบระบบการท างานภายในสวนงานของตนใหมประสทธภาพเพอสนบสนนใหการด าเนนงานของบรษทฯบรรลตามวตถประสงค บรษทฯ ถอเกณฑพจารณาระดบความเพยงพอของการควบคมภายในองตามมาตรฐานสากล (The Committee of Sponsoring Organizations of the Tread way Commission: COSO) โดยแผนกตรวจสอบระบบงานภายในมหนาทในการตรวจสอบและประเมนความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายในของกระบวนการส าคญทางธรกจและตรวจสอบการปฏบตตามระบบเพอน าไปสการปรบปรงมาตรฐานการควบคมภายในของเครอABCและรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการตรวจสอบอยางนอยปละ 6 ครงผลการประเมนสรปไดดงน

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

บรษทฯ ไดด าเนนการเพอสงเสรมกจกรรมดานสภาพแวดลอมของการควบคมทดดงน

66

1.1 ก าหนดนโยบายและกลยทธการด าเนนงานชดเจนและถายทอดสพนกงานทก

ระดบเพอใหการปฏบตงานมงสเปาหมายเดยวกน

1.2 ความซอสตยสจรตและจรรยาบรรณของบรษท พนกงานทกคนตองเปนคมอก ากบ

ดแลกจการทด และพนกงานทกคนตองผานการท าโปรแกรมทเปนแบบฝกหด

เพอทจะไดหนงสอรบรอง

1.3 ผลตอบแทนจากบรษท ใหพนกงานมขวญและก าลงใจในการท างาน มการยายงาน

ผลดกนหมนเวยน การอบรม มการก าหนดความเปนอสระของแตละคนสนปม

เรองระบบการด าเนนการวดคนท างานวามประสทธภาพและประสทธผลอยางไร

การปรบขนเงนเดอนรวมทงมโบนสทเปนแรงจงใจใหแกพนกงาน

1.4 ก าหนดโครงสรางองคกรทเหมาะสมมสายการบงคบบญชาและความสมพนธ

ระหวางหนวยงานภายในทชดเจนสอดคลองกบเปาหมายและลกษณะการด าเนน

ธรกจของบรษทในเครอABC

1.5 ก าหนดคณลกษณะงานเฉพาะต าแหนง (Job Description) ของบคลากรทก

ต าแหนงหนาทและระดบความรความสามารถและทกษะทจ าเปนตองใชในแตละ

งานอยางชดเจน

1.6 มการประเมนความรความช านาญและผลการปฏบตงานของพนกงานอยางชดเจน

รวมทงมการจดท าแผนพฒนาและใหการฝกอบรมพนกงานทกระดบ (Individual

Development Plan: IDP) เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานตามหนาทไดรบ

มอบหมายไดอยางมประสทธภาพ

1.7 ก าหนดนโยบายการก ากบดแลกจการทดเปนลายลกษณอกษรและจดท าคมอ

หลกการก ากบดแลกจการ (Corporate Governance Manual) และจรรยาบรรณ

67

เครอABC (Code of Conduct Thaioil Group) มการปรบปรงคมอฯฉบบใหม

เพอใหสอดคลองกบกฎเกณฑมาตรฐานตางๆทมการพฒนาและเปลยนแปลงไป

และจดสงใหพนกงานทกคนเพอศกษาท าความเขาใจและใชเปนแนวทางในการ

ปฏบตตามนโยบายทก าหนด

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

บรษทฯ ไดใหความส าคญกบการบรหารความเสยงตอการด าเนนธรกจภายใตการเปลยนแปลงจากปจจยภายในและภายนอกทสงผลกระทบทงทางตรงและทางออม บรษทฯจงน าระบบการบรหารความเสยงตามมาตรฐานสากลมาประยกตใชซงประกอบดวยการด าเนนการทบทวนตดตามผลการบรหารความเสยงของทกหนวยงานในเครอABCอยางตอเนองสอดคลองกบสถานการณทเปลยนแปลงพรอมทงก าหนดผรบผดชอบและจดท ามาตรการรองรบอยางครบถวนมการรายงานผลการบรหารความเสยงและความกาวหนาตอผบรหารเปนประจ าอยางตอเนองและด าเนนการจดท าระบบฐานขอมลใหมเพอใหสอดคลองกบแนวทางปฏบตของกระบวนการบรหารความเสยงรวมท งสะดวกตอการใชงานส าหรบพนกงานท งเครอABCนอกจากนยงมการจดกจกรรมสงเสรมงานบรหารความเสยงและจดใหมผ เ ชยวชาญจากภายนอกมาด าเนนการประเมนระดบคณภาพงานบรหารความเสยงของเครอABCจากการด าเนนการดานการบรหารความเสยงดงกลาวท าใหมความมนใจวาบรษทฯจะสามารถบรรลผลการด าเนนงานตามแผนธรกจวตถประสงคเชงกลยทธและดชนวดผลการด าเนนงาน (Corporate KPIs) ตามทไดก าหนดโดยสอดคลองกบวตถประสงคและเปาหมายตามภาพรวมของเครอABCทก าหนดไวและพนกงานมการน าแนวทางการบรหารความเสยงมาปฏบตอยางเปนระบบและตอเนองจนกระทงท าใหการบรหารความเสยงเกดเปนวฒนธรรมองคกรตามนโยบายการบรหารความเสยงของเครอABC

2.1 ปจจยความเสยง

68

บรษทฯ ตระหนกถงความส าคญของการบรหารความเสยงในการด าเนนธรกจเพอใหบรรลเปาหมายทก าหนดไวภายใตปจจยภายในและภายนอกทมความเปลยนแปลงและอาจสงผลกระทบตอองคกรจงไดก าหนดนโยบายบรหารความเสยงของเครอABCใหเปนแนวทางปฏบตแกทกบรษทในเครอเพอเชอมโยงการจดการใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกนโดยมคณะกรรมการขบเคลอนงานบรหารความเสยง (Risk Management Steering Committee: RMSC) ซงประกอบดวยคณะผบรหารระดบสงของเครอABCใหการสนบสนนสงเสรมและใหค าแนะน ารวมถงตดตามความคบหนาและใหความเหนชอบความเสยงและมาตรการควบคมความเสยงซงพจารณาและน าเสนอโดยคณะกรรมการความเสยงเฉพาะดาน (RMC Discipline) วาการบรหารความเสยงมความเหมาะสมครบถวนและเพยงพอตามนโยบายทก าหนดไวโดยบรษทฯไดมการรายงานผลการบรหารความเสยงส าคญทอาจมผลกระทบตอการด าเนนธรกจตอคณะกรรมการบรษทฯ และรายงานความกาวหนาของการบรหารความเสยงองคกรตอคณะกรรมการตรวจสอบของบรษทฯ (Audit Committee) เปนประจ าทกไตรมาสรวมทงมการประสานงานระหวางแผนกบรหารความเสยงและแผนกตรวจสอบภายใน (Internal Audit) ในการแลกเปลยนขอมลความเสยงส าคญเพอวางแผนตรวจสอบมาตรการบรหารความเสยงตามทก าหนดไว

บรษทฯไดสงเสรมใหพนกงานทกคนมความรความเขาใจในการบรหาร

ความเสยงโดยจดประชมสมมนาอบรมและจดกจกรรมสงเสรมการบรหารความเสยงใหแกพนกงานในเครอABCนอกจากนบรษทฯยงไดจดใหมการประเมนระดบคณภาพการบรหารความเสยงของเครอABCโดยบรษท Ernst & Young Corporate Services Limited (E&Y) ซงในป 2553 เครอABCไดรบผลการตรวจประเมนเปนคะแนนทรอยละ 88 ซงสามารถบรรลเปาหมายทก าหนดไวทระดบไมต ากวารอยละ 87

2.2 ความเสยงระดบองคกรและมาตรการหรอแผนการจดการความเสยง

69

ปจจบนความเสยงส าคญขององคกรประกอบดวยความเสยงใน 5 ดานหลกซงเกยวของกบการด าเนนธรกจของบรษทฯจ านวน 14 ความเสยง โดยมมาตรการส าคญทบรษทฯคาดวาจะสามารถควบคมความเสยงดงกลาวเพอใหการด าเนนงานบรรลตามเปาหมายดงน

2.2.1 ความเสยงทางดานกลยทธ (Strategic Risk)

1) การเปลยนแปลงระเบยบขอบงคบและกฎหมายตางๆทเกยวของกบ

บรษทฯ รวมถงการมผลบงคบใชของกฎหมายระเบยบขอบงคบตางๆ

ทมผลสบเนองมาจากกฎหมายสงแวดลอมโดยเฉพาะผลกระทบจาก

การบงคบใชมาตรา 67 วรรค 2 ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกร

ไทย พ.ศ. 2550

การเปลยนแปลงนโยบายหรอการเพมมาตรการกฎระเบยบของ

ภาครฐโดยเฉพาะอยางยงจากการบงคบใชมาตรา 67 วรรค 2 ของ

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พ.ศ. 2550 มผลโดยตรงตอการ

ก าหนดแนวปฏบตและการลงทนขยายธรกจของบรษทฯเนองจาก

บรษทฯมนโยบายทชดเจนในการด าเนนธรกจทจะตองสอดคลองกบ

นโยบายของภาครฐและเปนไปตามกฎหมายประกาศและระเบยบ

ตางๆฯลฯบรษทฯมการเฝาระวงตดตามไมใหการด าเนนการของ

บรษทฯทอาจสงผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชนจงเนนการม

ปฏสมพนธทดและการมสวนรวมของชมชนการใหความรวมมอกบ

หนวยงานภาครฐโดยใหขอมลเพอประกอบการพจารณากฎหมาย

หรอระเบยบใหมๆนอกจากนยงจดใหมการเตรยมพรอมและปองกน

ไมใหการด าเนนธรกจและโครงการของบรษทฯสงผลกระทบตอ

ชมชนและสงแวดลอมโดยโครงการทกโครงการของเครอABCจะม

70

การก าหนดแนวทางปฏบตไวลวงหนาใหสอดคลองกบกฎหมายทจะ

มผลบงคบใชรวมท งการใหความรแกบคลากรของบรษทฯ เพอ

รองรบการเปลยนแปลงดงกลาวและมการประสานงานภายในของ

กลมผ ประกอบอตสาหกรรมโรงกลนในการวางแผนรองรบ

ผลกระทบในทกๆดานทอาจจะเกดขน

2) การด าเนนการตามกลยทธไมเปนไปตามแผนทงระยะสนและระยะ

ยาว

ในการน าแผนกลยทธมาปฏบตอยางเปนรปธรรมบรษทฯ มการ

ตดตามความกาวหนาของแผนกลยทธโครงการเชงกลยทธและ

การศกษาเพอพฒนาธรกจใหมผานการประชม Strategic Thinking

Session (STS) และคณะกรรมการขบเคลอนการเจรญเตบโตของ

องคกร (Growth Steering Committee) อยางตอเนองมการพจารณา

ความเพยงพอของทรพยากรทงทางดานการเงนดานบคลากรและอนๆ

รวมทงก าหนดผรบผดชอบโครงการอยางชดเจนโดยมหนวยงาน

พฒนาธรกจเปนหนวยงานกลางเพอประสานงานกบผรบผดชอบ

โครงการและหนวยงานวางแผนกลยทธนอกจากนบรษทฯยงมระบบ

ตดตามและรายงานผลการด าเนนงานเทยบกบเปาหมายระดบองคกร

เปนประจ าทกเดอนและมหนวยงานบรหารความเสยงทท าหนาท

ตดตามทบทวนความกาวหนาของกจกรรมการบรหารความเสยง

รวมกบทกหนวยงานเพอใหมนใจวาแผนกลยทธขององคกรจะบรรล

เปาหมายทก าหนดไว

3) ความเสยงกอนและหลงการซอกจการอนท าใหผลตอบแทนไม

เปนไปตามเปาหมาย

71

การขยายกจการไปสธรกจใหมเพอกระจายและลดความเสยงจาก

การพงพงธรกจหลกของบรษทฯ จดเปนหนงในกลยทธทส าคญของ

องคกรและสามารถสรางก าไรไดอยางไรกตามบรษทฯอาจประสบ

กบปญหาและอปสรรคในธรกจทบรษทฯไมมความเชยวชาญและ

ประสบการณท าใหเกดความเสยงทผลตอบแทนจะไมเปนไปตาม

เปาหมายทก าหนดไวบรษทฯจงก าหนดใหมการวเคราะหการลงทน

ทงในและตางประเทศโดยละเอยดโดยพจารณาถงปจจยทางการเมอง

การเงนและเศรษฐกจการพฒนาบคลากรของหนวยงานพฒนาธรกจ

การวาจางทปรกษาทางการเงนและทปรกษาทางกฎหมายทมความ

เชยวชาญในธรกจนนๆและการจดตงบรษทABCเอนเนอรยโซลชนส

จ ากดซงประกอบดวยบคลากรทมความรความช านาญประสบการณ

ในหลากหลายสาขาและผานการปฏบตงานทบรษทฯมาเปนระยะ

เวลานานเพอใหเปนศนยกลางในการสนบสนนการวเคราะห

โครงการเพอสรางความมนใจในผลตอบแทนการลงทนใหเปนไป

ตามเปาหมาย

1.2.2 ความเสยงทางดานธรกจ/ตลาด (Business and Commercial Risk)

1) ความผนผวนของราคาน ามนในตลาดโลก

ความผนผวนของราคาน ามนในตลาดโลกยงคงเปนตวแปรส าคญ

ทสงผลกระทบตอรายไดและผลก าไรของอตสาหกรรมการกลน

น ามนบรษทฯจงจดใหมการตดตามความเคลอนไหวของตลาดอยาง

ใกลชดเพอใหขอมลทใชในการคาดการณและวางแผนการผลตและ

การขายมประสทธภาพและแมนย าเพอลดผลกระทบตอผลการ

72

ด าเนนงานไดตามเปาหมายทต งไวบรษทฯไดพฒนาบคลากรของ

หนวยงานวางแผนการพาณชยเนนการวเคราะหตลาดและแนวโนม

ราคาน ามนเพอสนบสนนงานดานการวางแผนการผลต/ขายและการ

วางแผนการซอวตถดบและการบรหารความเสยงดานราคาพรอมทงม

แนวปฏบต เพอการบรหารสนคาคงคลงอยางมประสทธภาพ

นอกจากนยงไดน าแนวความคดทไดรบจากการสมมนา Operational

Excellence และโครงการเพมประสทธภาพในการจดการ

ไฮโดรคารบอน (Hydrocarbon Management Review: HMR) มา

ด าเนนการเพอเพมก าไรขนตนรวมของกลม (Gross Integrated

Margins: GIM) รวมถงการลดตนทนในการจดหาวตถดบคาขนสง

และการผลต

2) การปรบตวลดลงของความตองการใชน ามน

ผลกระทบจากสภาวะเศรษฐกจภยธรรมชาตและความไมมนคง

ทางการเมองจะสงผลกระทบตอความตองการผลตภณฑของลกคา

บรษทฯจงไดวางมาตรการเพอรองรบผลกระทบจากปจจยเสยง

ดงกลาวโดยมการบรหารจดการภายในเครอแบบบรณาการการขยาย

ตลาดไปสประเทศในภมภาคใกลเคยงเชนตลาดอนโดจนการผลต

ผลตภณฑพเศษ (Specialty Product) เชนน ามนยางมลพษต า (TDAE)

การพฒนาคณภาพการใหบรการลกคาเพอตอบสนองความตองการ

ของลกคาโดยการขยายชองทางการจ าหนายผลตภณฑตางๆ เชนการ

กอสรางสถานจายน ามนทางรถแหงใหมซงมประสทธภาพสงเพอ

เพมความสะดวกและความคลองตวในการขายผลตภณฑแตละชนด

ใหกบลกคาตลอดจนประสานงานกบกลมโรงกลนอนเพอบรหารการ

73

จดจ าหนายผลตภณฑสวนทเกนจากความตองการภายในประเทศ

(Surplus Management)

3) ความเสยงจากการจดหาวตถดบ

จากปรมาณน ามนดบทมอยจ ากดและมาตรการของกลมประเทศ

ผสงออกน ามนดบ (โอเปค) ทจ ากดปรมาณน ามนดบทออกสตลาด

โดยเฉพาะปรมาณน ามนดบจากแหลงตะวนออกกลางทมคณสมบต

เหมาะสมกบกระบวนการผลตของบรษทฯและเครอABCประกอบ

กบความตองการน ามนดบของโรงกลนใหมอนๆซงเกดขนในภมภาค

ท าใหบรษทฯมความยากล าบากเพมขนในการจดหาน ามนดบทม

คณภาพในปรมาณตามความตองการดงนนบรษทฯจงมมาตรการ

ตางๆเพอปรบปรงกระบวนการผลตใหสามารถกลนน ามนดบได

หลากหลายชนดมากขนรวมทงมการประสานงานกบบรษทปตท.

จ ากด (มหาชน) ในการจดหาและวางแผนการจดหาน ามนดบและ

จดท าสญญาซอระยะยาวในปรมาณทเหมาะสมเพอใหมนใจวา

ปรมาณน ามนดบมเพยงพอตอการผลตตามแผนทวางไว

4) พฒนาการและการเปลยนแปลงของเทคโนโลย

การเปลยนแปลงทางเทคโนโลยสรางโอกาสและ ทางเลอกใหม

ใหกบผบรโภคไดเลอกใชผลตภณฑไดหลากหลายมากขนและอาจจะ

สงผลกระทบตอความตองการใชผลตภณฑตางๆบรษทฯมแผนกล

ยทธทจะผลตผลตภณฑชนดใหมขนเพอตอบสนองแนวโนมความ

ตองการของตลาดเชนโครงการผลตน ามนยางมลพษต า (TDAE) ท

เปนผลตภณฑทเปนมตรตอสงแวดลอมและตอบสนองความตองการ

74

ของลกคาทางทวปยโรปนอกจากนย งอยในระหวางการศกษา

โครงการผลตผลตภณฑพเศษ (Specialty Product) น ามนหลอลน

พนฐานกลม 2 และ 3 (Group II/III) ยางมะตอยชนดพเศษและ Wax

เปนตนรวมทงมโครงการความรวมมอกบสถาบนปโตรเลยมแหง

ประเทศไทย (PTIT) สถาบนวจยและเทคโนโลยปตท . และ

สถาบนการศกษาชนน าเพอการศกษาพฒนาผลตภณฑชนดใหมตอ

ยอดจากผลตภณฑปจจบนของบรษทฯเพอการตอบสนองความ

ตองการของลกคา

2.2.3 ความเสยงดานการผลต (Operations Risk)

1) การเกดเหตขดของจนท าใหตองหยดการผลต

การด าเนนการผลตอยางตอเนองถอวาเปนปจจยส าคญทจะท าใหบรษทฯมรายไดหรอผลตอบแทนตามเปาหมายทก าหนดไวบรษทฯจงใหความส าคญตอการบรหารจดการในประเดนนเปนอยางมากนอกจากเปาหมายทจะด าเนนการผลตอยางตอเนองแลวย งใหความส าคญกบคณภาพของผลตภณฑรวมท งความปลอดภยและสงแวดลอมจงมการจดท าแผนงานส าหรบการดแลการซอมบ ารงรกษาเครองจกรและ อปกรณเพอใหเครองจกรมความพรอมในการใชงานเพอปองกนการช ารดหรอเสยหายกะทนหนซงจะเปนเหตใหเกดผลกระทบตอกระบวนการผลตนอกจากนนยงเปนการยดอายการใชงานของอปกรณลดคาใชจายในการจดซออปกรณทดแทนนอกจากนยงไดน าระบบการควบคมการผลตขนสงมาใชในการควบคมการเดนเครองจกรและกระบวนการผลตรวมถงระบบเตอนภยและความปลอดภย ต างๆ เพ อรอง รบการเ กด เหต ฉก เ ฉนนอกเหนอจากการจดใหมแผนการฝกซอมเปนประจ ารวมกบหนวยงานตางๆทงภายในและภายนอกและการฝกอบรมพนกงานบรษทฯยงไดจดท าแผนบรหารความตอเนองทางธรกจ (Business

75

Continuity Management) เพอรองรบในกรณทเกดเหตการณทคาดไมถงและสรางความเชอมนใหกบผ มสวนไดเสยวาบรษทฯจะย งสามารถด าเนนธรกจตอไปได

2) ความเสยงทเกดจากกรณเกดเหตวนาศกรรมประทวง

ความเสยงจากการประทวงปดโรงกลนหรอปดเสนทางการ

ขนสงผลตภณฑจะสงผลกระทบตอรายไดของบรษทฯจงไดจดท า

แผนงานและก าหนดมาตรการเพอบรหารจดการผลกระทบดงกลาว

ประกอบดวยการรวมมอกบหนวยงานราชการในการรบขาวสาร

ความมนคงปฏบตตามแผนงานสอสารระหวางเหตการณฉกเฉน

(Crisis Communication Management) และมการฝกซอมอยาง

ตอเนองการปรบปรงระบบรกษาความมนคงและความปลอดภยเชน

การตดตงกลองวงจรปดเพมเตมการรวมมอกบชมชนบรเวณรอบๆ

โรงกลนในการดแลและเฝาระวงเหตการณผดปกตสวนมาตรการเพอ

รองรบผลกระทบทางดานการตลาดไดจดท าบนทกความเขาใจ

(MOU) ในกลมโรงกลนปตท. และสภาอตสาหกรรมนอกจากนยงได

จดใหมการท าแผนบรหารความตอเนองทางธรกจ (Business

Continuity Management) เพอรองรบในกรณทเกดเหตการณฉกเฉน

2.2.4 ความเสยงดานบรหารองคกร (Corporate Risk)

1) ความเสยงจากการทบรษทฯไมสามารถพฒนาบคลากรทมความร

ความสามารถและประสบการณใหเพยงพอตอการด าเนนธรกจใน

ปจจบนและการขยายตวในอนาคต

เพอรองรบความเสยงดงกลาวบรษทฯไดจดท าแผนงานเพอ

พฒนาความรความสามารถใหกบพนกงานทงเครอABCมการจดท า

76

แผนอาชพและแผนพฒนารายบคคล (Individual Career Plan &

Individual Development Plan) นอกจากนยงไดด าเนนการจดท า

แผนการสบทอดต าแหนง (Succession Plan) และบรรจพนกงานใหม

ทมประสบการณในการท างานรวมทงการหมนเวยนการท างานของ

พนกงานในเครอABCเพอรองรบการเจรญเตบโตของเครอABCและ

การเกษยณอายของพนกงานทมแนวโนมเพม ขนเพอเปนการ

เสรมสรางความมนใจวาเครอABCจะสามารถด าเนนธรกจไดอยาง

ตอเนอง

2) ความเสยงจากกรณชมชนยนขอรองเรยนตอหนวยงานราชการหรอ

สอตางๆหรอประทวงจนมผลใหธรกจหยดชะงกหรอเสยชอเสยง

ในการด าเนนธรกจโดยเฉพาะอตสาหกรรมขนาดใหญเชนเครอ

ABCฝายจดการของบรษทฯไดยดถอเปนแนวปฏบตมาตลอดในการ

มงเนนใหความส าคญตอการรกษาสภาพสงแวดลอมและสงคม

โดยเฉพาะการปองกนผลกระทบตอความเปนอยของชมชนเพราะ

อาจจะเปนปจจยสงผลใหชมชนรองเรยนฟองรองเปนผลให

ภาพลกษณของบรษทฯเสยหายหรออาจจะรนแรงถงการถกสงปด

ด าเนนกจการเครอABCเหนถงความส าคญของประเดนดงกลาวจง

มงเนนนโยบายชมชนสมพนธเชงรกโดยสรางสมพนธภาพทดกบ

ชมชนทกกลมอยางเทาเทยมกนและตอเนองเพอสรางความเชอมน

ใหกบชมชนรวมท งการจดต งศนยการเรยนรในชมชนเพอเปน

ศนยกลางพฒนาความสมพนธและ การสอสารระหวางบรษทฯและ

ชมชนแตอยางไรกตามในกรณทไมสามารถหลกเลยงหรอเกด

เหตการณฉกเฉนบรษทฯจะด าเนนการตามแผนการสอสารในชวง

77

สถานการณฉกเฉน (Crisis Communication Management) เพอ

ปองกนการเกดขาวลอหรอภาพพจนเชงลบตอองคกร

2.2.5 ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)

1) ความผนผวนของคาเงนบาท

การเปลยนแปลงคาเงนบาทตอเงนสกลดอลลารสหรฐฯจะม

ผลกระทบทงทางตรงและทางออมตอผลการด าเนนงานของบรษทฯ

เพอลดผลกระทบจากความผนผวนคาเ งนบาทบรษทฯไดจด

โครงสรางเงนกใหมความเหมาะสมและสอดคลองกบผลการ

ด าเนนงานของบรษทฯซงองกบสกลเงนดอลลารสหรฐฯ (Natural

Hedging) นอกจากนยงก าหนดมาตรการตางๆทจะสนบสนนการ

บรหารความเสยงทางดานการเงน (Financial Risk Management)

ไดแกการบรหารจดการดานการเงนแบบองครวมท งเครอABC

ตลอดจนการท าสญญาซอขาย เ งนสกลตางประเทศลวงหนา

(Forward) โดยมวตถประสงคหลกเพอปองกนความเสยงดานอตรา

แลกเปลยน

2) ความเสยงดานสนเชอการคากบคคา

จากผลกระทบของภาวะเศรษฐกจโลกและการลมสลายของ

สถาบนการเงนหลายแหงในภมภาคตางๆรวมทงสภาพคลองของ

ธนาคารหรอสถาบนการเงนอาจสงผลใหบรษทฯมความเสยงทจะ

ไมไดรบช าระเงนคาสนคาจงไดก าหนดมาตรการตางๆขนเพอตดตาม

สถานะและความนาเชอถอทางการเงนของลกคาและสถาบนทาง

78

การ เ งน ท เค รอABCม ธ รกรรมดวยอยา งใกล ชด มก ารจดต ง

คณะกรรมการสนเชอ (Credit Committee) เพอพจารณา 2.1) ก าหนด

วงเงนสนเชอเพอช าระคาผลตภณฑของลกคาและคสญญาทเกยวของ

2.2) ก าหนดระดบความเสยงของคสญญาในระดบทเหมาะสม 2.3)

รายงานผลการตดตามอยางสม าเสมอ

3) ผลตอบแทนการลงทนไมเปนไปตามเปาหมาย

เนองจากบรษทฯ และเครอABCมแผนกลยทธทจะขยายธรกจใน

อนาคตหลายโครงการเพอใหอตราการเตบโตของเครอABCเปนไป

อยางตอเนองและสรางมลคาใหกบธรกจในภาพรวมแมวาเครอABC

จะมการตดตามและบรหารความเสยงของแตละโครงการอยาง

ใกลชดแตการใชเงนลงทนดงกลาวอาจจะคลาดเคลอนไปจากแผนท

วางไวเนองจากมหลายปจจยทนอกเหนอการควบคมเชนความผน

ผวนทางเศรษฐกจของโลกการเปลยนแปลงของนโยบายในดานตางๆ

ของประเทศทบรษทฯไปลงทนนอกเหนอจากมาตรการทได

ก าหนดใหมการปฏบตตามนโยบายทางการเงนอยางเครงครดแลวยง

ก าหนดใหมการประเมนความเสยงในการลงทนรวมทงมหนวยงาน

วเคราะหผลการลงทนเทยบแผนงาน (Post Mortem Analysis) เพอน า

ประสบการณทไดรบมาปรบปรงการบรหารจดการในอนาคตตอไป

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

79

บรษทฯ ไดก าหนดกจกรรมการควบคมทงในลกษณะการปองกนการผดพลาด (Preventive Control) และการควบคมเพอคนพบขอผดพลาด (Detective Control) ทอาจเกดขนในทางปฏบตโดยมวตถประสงคเพอใหการด าเนนกจการของบรษทฯเปนไปอยางมระบบและมประสทธภาพเพอปองกนและลดความเสยงตอความเสยหายทอาจเกดขนจากกจกรรมการด าเนนงานดงน

1. มการก าหนดนโยบายแผนปฏบตงานแผนงบประมาณระเบยบวธปฏบตงานไว

ชดเจนเปนลายลกษณอกษร

2. มการจดแบงแยกหนาทความรบผดชอบงานทส าคญไวชดเจนเพอลดความเสยง

จากความผดพลาดหรอความเสยหาย

3. มการกระจายอ านาจความรบผดชอบของผบรหารและผปฏบตงานแตละระดบไว

ชดเจนในระเบยบกรอบอ านาจอนมตรายการธรกจ (Corporate Authorization

Procedures) เพอใหมระบบการควบคมภายในทเหมาะสมและมความคลองตวใน

การปฏบตงาน

4. มการวเคราะหเปรยบเทยบเปาหมายทก าหนดกบผลการปฏบตงานจรงอยาง

ตอเนองเพอใหทราบปญหาและหาแนวทางแกไข

5. มการควบคมทรพยสนทมตวตนและเอกสารส าคญตางๆเชนเครองจกรในหนวย

ผลตอปกรณเครองใชส านกงานเงนสดโฉนดทดนและเอกสารสทธทส าคญอนๆ

โดยใหผรบผดชอบในการดแลทรพยสนแตละหมวดจดท าทะเบยนคมทรพยสน

และมการสมตรวจนบความมอยจรง

ตอไปนจะกลาวถงกจกรรมการควบคมโดยทวไปขององคกร

80

1) นโยบายและแผนงาน ทกปบรษทฯจะมแผนการตรวจสอบโดยจะเรมศกษาจากความเสยง และธรกจของบรษท แลวน ามาก าหนดแผนในแตละปแลวเสนอตอผบรหารขนตน สวนหนวยงานตรวจสอบภายในท าแผนเสนอตอผบรหารระดบสงวาเหนชอบตามแผนทมหรอไม โดยบรษทจะศกษาเรองความเสยง และธรกจใหมๆทมาเกยวของรวมทงบรษทในเครอ เรองระยะใกลไกลทจะควบคม น ามาประกอบการก าหนดแผนดวย แลวเสนอตอผบรหารระดบสงรวมทง CEO เมอผาน Performance ผบรหารแลวเสนอ บอรดตรวจสอบหลงจากมการอนมต เปนแผนส าเ รจของปออกมากจะเปนการท างานของปถดไป ผ ตรวจสอบทกคนตองท าตามแผนตามทก าหนด อกท งมการปรบปรงใหสอดคลองกบสภาพการณอยเสมอ มการรายงานผลการปฏบตตางๆเพอวดผลการด าเนนงานทผาน และน ามาปรบปรงใหดขน ยกตวอยางเชน เรองรายงานการตรวจสอบ เชนตรวจสอบการด าเนนงานในฝายผลต ตองมการรายงานหวหนาผจดการฝายผลต และมการรายงานกนวาหนวยงานของฝายผลตเปนอยางไร มขอปรบปรงอะไรบาง หลงจากนนเสนอผบรหารระดบสงและรายงานคณะกรรมการตรวจสอบมการตดตามผลทกรอบระยะเวลา สวนในดานผ ตรวจสอบจะท าการสงแบบสอบถามใหหนวยทท าการตรวจสอบ ท าการประเมนวางานทท ามคณภาพเปนอยางไร กจะน าไปปรบปรงคณภาพงานตอไป

2) การประมวลขอมล มกจกรรมการควบคมในกระบวนการประมวลขอมล อาทเชน (ขอมลทางการบญชและขอมลอน เชน การอนมตรายการกอนทจะบนทกบญช การสอบยนความถกตองของขอมลกอนการบนทก ใชบคลากรทมความรและประสบการณทางวชาชพทเกยวของ) มการใชคอมพวเตอรในการประมวลขอมล

81

Input: ขอมลในแตละสวนขององคกรสามารถเชอมโยงถงกนและกนโดยอตโนมต (on-line) แตบางโปรแกรมทเปนพเศษตองก าหนดการเชอมโยงเพอรกษาความปลอดภย Process: โปรแกรมทใชในการประมวลผลผานการทดสอบประสทธภาพและความถกตองครบถวนกอนน ามาใชจรง Output: มการควบคมไมใหบคคลทไมมหนาทเกยวของเขาจบตองและเขาสารสนเทศนนเพอรกษาความปลอดภย

3) การจดท าเอกสารหลกฐาน มระบบเอกสารหลกฐานส าหรบระบบงานทจ าเปน บรษทฯมเอกสารหลกฐานคอนขางเยอะ เชน ISO ตางๆ ระบบความปลอดภย ระบบคมอ มคอมพวเตอรบนทกขอมลอยางเพยงพอเพอใหสามารถใชสอบทานความถกตอง

4) การตรวจสอบการปฏบตงานโดยอสระ

มการตรวจสอบการปฏบตงานโดยอสระเนองจากตองรายงานตอ CEO และคณะกรรมการตรวจสอบโดยตรง

4. ขอมลสารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication)

บรษทฯ ใหความส าคญตอระบบสารสนเทศและการสอสารโดยจดใหมกระบวนการประมวลผลขอมลอยางเปนระบบและควบคมระบบสารสนเทศทงในดานการเขาถงขอมลและการน าขอมลไปใชในทางทไมควรนอกจากนบรษทฯจดใหมระบบขอมลและชองทางการสอสารท งภายในและภายนอกองคกรอยาง มประสทธภาพและประสทธผลในดานความครบถวนถกตองทนเวลาเพยงพอตอการตดสนใจและปฏบตตามกฎหมายโดยบรษทฯไดด าเนนการตามพระราชบญญตวาดวย

82

การกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอรและจดเกบขอมลจราจรทางคอมพวเตอรตามประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

ในป 2553 บรษทฯยงไดเรมท าโครงการ Business Process Transformation (BPT) โดยปรบปรงระบบ Enterprise Resource Planning (ERP) ของบรษทฯจาก SAP Version 4.7 เปน SAP ECC Version 6.0 โดยมวตถประสงคของโครงการดงตอไปน

1. เพอจดใหมการปรบปรงกระบวนการท างานใหมใหมประสทธภาพและ

รองรบการขยายธรกจและเชอมโยงการท างานกบบรษทในเครอABCใหม

ประสทธภาพมากขนและเปลยนระบบซอมบ ารงรกษาเครองจกรโดยใน

ปจจบนใชระบบ PACER

2. น าระบบ SAP ECC Version 6.0 มาทดแทน SAP Version 4.7 ซงใชมาตงแตป

2546 จนถงปจจบนและจะหมดการใหบรการแกไขปญหาในป 2555

3. บรษทฯ มการจดหาและอบรมบคคลากรใหมความสามารถใชโปรแกรม SAP

ECC Version 6.0 อยางเหมาะสมและเพยงพอตอการใชงานไดอยางถกตอง

4. โปรแกรม SAP ECC Version 6.0 ทน ามาใชสามารถตอบสนองในการเขาถง

ขอมลของผบรหารและพนกงานในบรษทฯไดสะดวกและทนเวลา

5. โปรแกรม SAP ECC Version 6.0 ท าใหผบรหาร และพนกงานบรษทฯ

รบทราบถงมาตรฐานการควบคมภายในตางๆทใชในบรษทฯ รวมถงความ

รบผดชอบและหนาทความสมพนธของงานบคคลากรในองคกรแตละระดบ

รวมกน

6. บรษทฯมการควบคมประเมนประสทธภาพของโปรแกรม SAP ECC Version

6.0 อยางสม าเสมอ

83

7. หลงจากท า Business Process ใหมโปรแกรม SAP ECC Version 6.0 เพยงพอ

ตอการวางแผนตดสนใจของผบรหารมากขน

8. โปรแกรม SAP ECC Version 6.0 ท าใหนกบญชใชระบบสารสนเทศทาง

บญชในการวางแผนตดสนใจใหแกผบรหารไดอยางมประสทธภาพถกตอง

และทนเวลา

9. ปรบปรงระบบประมวลผลทางบญชและระบบงานสารสนเทศหลกเพอ

รองรบรปแบบรายงานบญชตามมาตรฐานบญช IFRS (International Financial

Reporting Standard) ในป 2554

ทงนโครงการ BPT ไดเรมตนตงแตเดอนเมษายน 2553 และจะสามารถเปดใชระบบในขนแรกไดภายในวนท 1 มกราคม 2554 และคาดวาจะแลวเสรจทงโครงการภายในสนเดอนมถนายน 2554

5. การตดตามและประเมนผล (Monitoring & Evaluation)

บรษทฯ มกระบวนการตดตามผลการด าเนนธรกจตามเปาหมายดชนวดผลการด าเนนงาน (KPI) ทตงไวทงระดบองคกรระดบฝายและระดบแผนกใน 4 มมมองไดแกมมมองดานการเงนดานผมสวนไดเสยดานกระบวนการภายในและดานการเรยนรตามแนวทางของระบบ Balanced Scorecard บรษทฯไดตดตามผลอยางตอเนองจากการรายงานในทประชมฝายจดการทจดเปนประจ าทกเดอนนอกจากนบรษทฯไดจด Operational Excellence Workshop ทกไตรมาสเพอใหการด าเนนการในทกฝายโดยเฉพาะอยางยงดานการตลาดการเงนและการผลตเปนไปอยางมประสทธภาพสามารถบรรลวสยทศนพนธกจและเปาหมายของบรษทฯโดยด าเนนการตาม 4 ขนตอนในวงจร “Plan-Do-Check-Act” ซงประกอบดวยการวางแผนการปฏบตการตดตาม/ตรวจสอบและการทบทวน

84

นอกจากนการวางแผนการตรวจสอบประจ าปโดยแผนกตรวจสอบระบบงานภายในจะเนนการตรวจสอบใหครอบคลมกระบวนการปฏบตงานทมความเสยงส าคญตางๆทตรวจพบจะรายงานใหผบรหารของหนวยรบตรวจทราบเพอการปรบปรงแกไขงานเพอใหบรษทฯมนใจวาหนวยงานตางๆมการปฏบตงานในเรองการควบคมภายในอยางมประสทธผลและประสทธภาพและมกจกรรมควบคมทเพยงพอเหมาะสมและมการรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการตรวจสอบและผบรหารระดบสงทราบถงการตรวจตดตามและประเมนผลจากภายนอกจะด าเนนการตามมาตรฐาน ISO 9001, ISO 14001 และ OHSAS/TIS 18001

แบบสมภาษณ แบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายใน คณะผจดท าไดท าการสงแบบประเมน

การควบคมภายในไปใหผตรวจสอบระบบงานภายในของ บรษท ABC จ ากด (มหาชน) ไดสรปในแบบภาคผนวก ก

บทท 4

ผลการศกษา ผลการศกษาระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO รวมถงแนวคดและแนวทางการแกไขกรณศกษา บรษท ABC จ ากด (มหาชน) คณะผจดท าไดท าแบบประเมนองคประกอบของการควบคมภายในเพอเปนขอมลประกอบการวเคราะหองคประกอบตางๆ ซง แบงออกเปน 5 องคประกอบดงน

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment) 2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

4. สารสนเทศ และ การสอสาร (Information and Communications)

5. การตดตามประเมนผล (Monitoring)

องคประกอบท 1 สภาพแวดลอมของการควบคม

ผลการศกษาเกยวกบสภาพแวดลอมภายในของบรษทฯ พบวาบรษทฯมการจดการ

สภาพแวดลอมของการควบคมทด มประสทธภาพสง เนองจากบรษทฯ ด าเนนงานจดการครบทกองคประกอบยอย ดงน

1. ปรชญาและรปแบบการท างานของผบรหาร

ผบรหารมการด าเนนการก าหนดนโยบายและกลยทธการด าเนนงานชดเจนและถายทอดสพนกงานทกระดบเพอใหการปฏบตงานมงสเปาหมายเดยวกนโดยใช

86

หลกการ Risk based management และBalance Score Card มาเปนระบบการจดการทถายทอดวสยทศนและกลยทธขององคกรสการปฏบต และสะทอนการด าเนนงานในมมมอง 4 ดานหลก คอ ดานการเงน ดานลกคา ดานกระบวนการภายใน ดานการเรยนรและการพฒนา พรอมทงมหนวยงานในมาชวยในการบรหารจดการความเสยงโดยทมผบรหารด าเนนการพจารณาวธการลดหรอปองกนความเสยงจะเหนไดวาผบรหารยงมทศนคตทดในการสนบสนนหนาทภายในองคกร และการกระจายอ านาจ อกทงยงมทศนคตทเหมาะสมตอการรายงานงบการเงน งบประมาณ และการด าเนนงาน

2. ความซอสตยและจรยธรรม

บรษทฯ มขอก าหนดดานจรยธรรมและบทลงโทษเปนลายลกษณอกษรและเวยนใหพนกงานทกคนลงนามรบทราบเนองจากองคกรเนนถงความซอสตยสจรตและจรยธรรม โดยทพนกงานทกคนตองเปนไปตามคมอก ากบดแลกจการทด และพนกงานทกคนตองผานการท าโปรแกรมทเปนแบบทดสอบแลวมการก าหนดถงสงจงใจทยตธรรมและจ าเปนเพอใหมนใจวาพนกงานจะมความซอสตยและถอปฏบตตามจรยธรรม หากมสญญาณแจงวาอาจมปญหาเรองความซอสตยและจรยธรรมของพนกงานเกดขนฝายบรหารจะรบด าเนนการจดการอยางเรงดวน

3. ความร ทกษะและความสามารถของบคลากร

มการก าหนดคณลกษณะงานเฉพาะต าแหนง (Job Description) ของบคลากรทกต าแหนงหนาทและระดบความรความสามารถและทกษะทจ าเปนตองใชในแตละงานอยางชดเจนโดยมการระบและแจงใหพนกงานทราบ และเพอใหทราบถงการปฏบตงานทดหรอสวนทตองมการปรบปรงจงมการประเมนความรความช านาญและผลการปฏบตงานของพนกงานอยางชดเจนรวมทงมการจดท าแผนพฒนาและใหการฝกอบรมพนกงานทกระดบ (Individual Development Plan: IDP) เพอใหพนกงานสามารถปฏบตงานตามหนาทไดรบมอบหมายไดอยางมประสทธภาพ

87

4. โครงสรางองคกร

ในระบบการด าเนนงานนนบรษทฯมการก าหนดโครงสรางองคกรทเหมาะสมมสายการบงคบบญชาและความสมพนธระหวางหนวยงานภายในทชดเจนสอดคลองกบเปาหมายและลกษณะการด าเนนธรกจของบรษทในเครอABCจากนนมการประเมนผลโครงสรางเปนครงคราวหรออาจมการปรบเปลยนทจ า เปนใหสอดคลองกบสถานการณทมการเปลยนแปลง และทส าคญยงมการแสดงแผนภมการจดการองคกรทถกตองและทนสมยใหพนกงานทกคนทราบ

5. การมอบหมายอ านาจและหนาทความรบผดชอบ

ในการด าเนนงานนนจะมการมอบหมายอ านาจและหนาทความรบผดชอบใหกบบคคลทเหมาะสมและเปนไปอยางถกตอง โดยมการแจงใหพนกงานทกคนทราบ เพอผบรหารสามารถตดตามประเมนผลการด าเนนงานทมอบหมายไดอยางมประสทธภาพ

6. นโยบายวธบรหารดานบคลากร

บรษทฯ ด าเนนการก าหนดมาตรฐานการก ากบดแลกจการทดเปนลายลกษณอกษรและจดท าคมอหลกการก ากบดแลกจการ (Corporate Governance Manual) และจรรยาบรรณเครอABC (Code of Conduct Thaioil Group) หรอขอก าหนดในการวาจางทเหมาะสมโดยเนนถงการศกษา ประสบการณความซอสตย และมจรยธรรมมการปรบปรงคมอฯฉบบใหมเพอใหสอดคลองกบกฎเกณฑมาตรฐานตางๆทมการพฒนาและเปลยนแปลงไปและจดสงใหพนกงานทกคนเพอศกษาท าความเขาใจและใชเปนแนวทางในการปฏบต ในสวนของพนกงานใหมจะมการปฐมนเทศและจดฝกอบรมอยางตอเนอง และเพอใหพนกงานเกดแรงจงใจในการท างานผบรหารก าหนดใหมการพจารณาเลอนต าแหนงโดยทพจารณาโดยท าการประเมนผลงานวามประสทธภาพและประสทธผลอยางไร หรออาจมการปรบขนเงนเดอนรวมทงมโบนสแตในทางกลบกนกมการก าหนดบทลงโทษทางวนยและแกปญหา เมอมการไมปฏบตตามนโยบายหรอขอก าหนดดานจรยธรรม

88

7. กลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงาน

ในการตดตามการปฏบตงานนนบรษทฯ ก าหนดใหมคณะกรรมการตรวจสอบ และมการก ากบดแลการปฏบตงานภายในองคกรใหเปนไปตามระบบการควบคมภายในทก าหนดอยางตอเนองและสม าเสมอ อกทงยงมผตรวจสอบภายในรายงานการตรวจสอบภายในตอผบรหารขององคกรอกดวย

จะเหนไดวาสภาพแวดลอมการควบคมเปนปจจยซงรวมกนสงผลใหเกดมาตรการหรอวธการควบคมขนในองคกร หรอท าใหบคลากรใหความส าคญกบการควบคมมากขน หรอท าใหการควบคมทมอยนนไดผลตามวตถประสงคดขนบรษทฯมการสงเสรมกจกรรมดานสภาพแวดลอมของการควบคมทด และใหความส าคญกบการควบคมภายในทมงใหเกดจตส านก ความเชอ ความซอสตย จรยธรรม ความโปรงใส และถอเปนฐานทส าคญของการควบคมภายใน

องคประกอบท 2 การประเมนความเสยง ผลการศกษาในสวนการประเมนความเสยงพบวาบรษทฯใหความส าคญกบการบรหารความเสยงตอการด าเนนธรกจภายใตการเปลยนแปลงจากปจจยภายในและภายนอกทสงผลกระทบบรษทฯจงน าระบบการบรหารความเสยงตามมาตรฐานสากลมาประยกตใชและก าหนดนโยบายบรหารความเสยงของเครอABCใหเปนแนวทางปฏบตแกทกบรษทในเครอเพอเชอมโยงการจดการใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกน สงผลใหบรษทฯมการจดการความเสยงอยางมประสทธภาพสงและสามารถบรรลเปาหมายไดซงผบรหารไดมสวนรวมวางแผนในการด าเนนการทบทวนตดตามผลการบรหารความเสยงของทกหนวยงานอยางตอเนอง อกทงบรษทฯก าหนดใหมการรายงานผลการบรหารความเสยงส าคญทอาจมผลกระทบตอการด าเนนธรกจตอคณะกรรมการบรษทฯโดยมมาตรการทคาดวาจะสามารถควบคมความเสยงดงกลาวไดหรอหากควบคมไมไดกจะอยในระดบทไมเปนอนตรายหรอไมเปนอปสรรคตอความส าเรจตามวตถประสงคขององคกรโดยการแยกการประเมนความเสยงออกเปนดานตางๆ 5 ดานซงแตละดานนนมความส าคญตอการด าเนนงานของบรษทฯ ประกอบไปดวยความเสยงทางดานกลยทธ (Strategic Risk) ความเสยงทางดานธรกจ/ตลาด (Business and Commercial Risk) ความเสยงดานการผลต (Operations Risk) ความเสยงดานบรหารองคกร (Corporate Risk) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk)

89

2.1 ความเสยงทางดานกลยทธ (Strategic Risk) ในสวนของดานกลยทธนนพบวาความ

เสยงทเกดขนนนสามารถระบปจจยในการเกดได 3 ปจจยดงน (1) การด าเนนงานทไม

เปนไปตามแผนการพบวาการตอบสนองความเสยงของบรษทฯคอมการก าหนดแตงตง

ผรบผดชอบโครงการอยางชดเจนโดยมหนวยงานพฒนาธรกจเปนหนวยงานกลางเพอ

ประสานงานกบผรบผดชอบโครงการและหนวยงานวางแผนกลยทธนอกจากน

บรษทฯ ยงมระบบตดตามและรายงานผลการด าเนนงานเทยบกบเปาหมายระดบ

องคกรเปนประจ าทกเดอน (2) การเปลยนแปลงระเบยบขอบงคบและกฎหมายตางๆท

เกยวของกบบรษทฯ รวมถงการมผลบงคบใชของกฎหมายระเบยบขอบงคบตางๆ

พบวามการตอบสนองความเสยงโดยท บรษทฯจะมการตดตามการด าเนนงานทอาจ

สงผลกระทบตอสงแวดลอมและชมชนและเนนการมปฏสมพนธทด รวมถงการมสวน

รวมของชมชนการใหความรวมมอกบหนวยงานภาครฐโดยใหขอมลเพอประกอบการ

พจารณากฎหมายหรอระเบยบใหมๆและ (3) การทด าเนนงานไปแลวไมได

ผลตอบแทนตามทคาดไว หรอหากบรษทฯประสบกบปญหาและอปสรรคในธรกจท

บรษทฯ ไมมความเชยวชาญและประสบการณพบวาบรษทฯมการตอบสนองโดยการ

ขยายกจการไปสธรกจใหมเพอกระจายและลดความเสยงจากการพงพงธรกจหลกของ

บรษท และก าหนดใหมการวเคราะหการลงทนทงในและตางประเทศโดยละเอยดการ

พฒนาบคลากรของหนวยงานพฒนาธรกจการวาจางทปรกษาทางการเงนและทปรกษา

ทางกฎหมายทมความเชยวชาญในธรกจนน

2.2 ความเสยงทางดานธรกจ /ตลาด (Business and Commercial Risk) ในสวนของความ

เสยงดานธรกจ /ตลาดนน พบวาความเสยงทเกดขน เกดจากการจดหาวตถดบ ปญหา

ราคาน ามนทผนผวน และการพฒนาของเทคโนโลย บรษทฯจงมการตอบสนองความ

เสยงในปจจยดานตางๆ ในสวนของปญหาจากการจดหาวตถดบวางแผนการจดหา

น ามนดบและจดท าสญญาซอระยะยาวในปรมาณทเหมาะสมเพอใหมนใจวาปรมาณ

น ามนดบมเพยงพอตอการผลตตามแผนทวางไวซงเปนไปตามวธรวมกนรบความเสยง

จะเหนไดวาบรษทฯมการจดท าสญญาขนเพอลดความเสยงทอาจจะเกดขน และอก

90

สวนทส าคญคอความผนผวนของราคาน ามน บรษทฯกมการตอบสนองความเสยง โดย

มงเนนทสนคาคงคลงเพอลดตนทนการจดหา การขนสงและการผลต ในสวนสดทาย

คอปญหาการพฒนาและเปลยนแปลงของเทคโนโลยเพอตอบสนองความตองการของ

ลกคาและตอบสนองความเสยงทเกดขน บรษทฯมการสงเสรมในการผลตผลตภณฑ

ใหมๆ เพอเปนทางเลอกใหมแกลกคา และเพมโอกาสในสายการผลตทเกดจากการ

เปลยนแปลงเทคโนโลย

2.3 ความเสยงดานการผลต (Operations Risk) ในดานของความเสยงการผลต พบวา

ความเสยงทเกดขนเกดจาก ความขดของทเกดขนกบเครองจกร และการเกดวนาศกรรม

ประทวงของพนกงาน บรษทฯจงมวธการตอบสนองความเสยงโดยสวนแรกทเกดกบ

เครองจกรการผลต กการจดท าแผนงานส าหรบการดแลการซอมบ ารงรกษาเครองจกร

และ อปกรณเพอใหเครองจกรมความพรอมในการใชงานเพอปองกนการช ารดหรอ

เสยหายกะทนหนซงจะเปนเหตใหเกดผลกระทบตอกระบวนการผลตนอกจากนนยง

เปนการยดอายการใชงานของอปกรณลดคาใชจายในการจดซออปกรณทดแทน และ

ในสวนของบคคลเพอปองความเสยงทอาจเกดขนจงไดจดท าแผนงานและก าหนด

มาตรการเพอบรหารจดการผลกระทบดงกลาวประกอบดวยการรวมมอกบหนวยงาน

ราชการในการรบขาวสารความมนคงปฏบตตามแผนงานสอสารระหวางเหตการณ

ฉกเฉน (Crisis Communication Management) และมการฝกซอมอยางตอเนองการ

ปรบปรงระบบรกษาความมนคงและความปลอดภยเชนการตดตงกลองวงจรปด อกทง

ยงรวมมอกบชมชนบรเวณรอบเพอชวยกนสอดสองไมปองกนเหตการณทไมปกตท

อาจเกดขน

2.4 ความเสยงดานบรหารองคกร (Corporate Risk) ในสวนของความเสยงดานบรหาร

องคกร พบวาความเสยงจากการทบรษทฯ ไมสามารถพฒนาบคลากรทมความร

ความสามารถและประสบการณใหเพยงพอตอการด าเนนธรกจในปจจบนและการ

ขยายตวในอนาคตโดยทบรษทฯมปองกนความเสยงโดยการจดท าแผนอาชพและ

91

แผนพฒนารายบคคล ด าเนนการจดท าแผนการสบทอดต าแหนง และบรรจพนกงาน

ใหมทมประสบการณในการท างานรวมทงการหมนเวยนการท างานของพนกงาน ใน

อกสวนเปนความเสยงจากกรณชมชนยนขอรองเรยนตอหนวยงานราชการหรอสอ

ตางๆหรอประทวงจนมผลใหธรกจหยดชะงกหรอเสยชอเสยง มการตอบสนองความ

เสยงโดยใหความส าคญตอการรกษาสภาพสงแวดลอมและสงคมโดยเฉพาะการ

ปองกนผลกระทบตอความเปนอยของชมชนเพอสรางความเชอมนใหกบชมชนรวมทง

การจดต งศนยการเรยนรในชมชนเพอเปนศนยกลางพฒนาความสมพนธและ การ

สอสารระหวางบรษทฯกบชมชนใหเขาใจกนหรอหากมขอตกลงกนกสามารถสอสาร

กนสะดวก อกทงแกปญหาไดรวดเรวทนใจทงสองฝาย ไมเกดเหตการณรนแรงและ

ความเสยหายตอการด าเนนงานของบรษทฯ

2.5 ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) ในสวนของดานการเงน พบวาความเสยงท

เกดขนเกดจากความผนผวนของคาเงนบาท ซงบรษทฯ มการจดโครงสรางเงนกใหม

ความเหมาะสมและสอดคลองกบผลการด าเนนงานของบรษทฯซงองกบสกลเงน

ดอลลารสหรฐฯ รวมถงการก าหนดมาตรการทสนบสนนการบรหารความเสยงในสวน

ความเสยงดานสนเชอการคากบคคา โดยก าหนดมาตรการตางๆขนเพอตดตามสถานะ

และความนาเชอถอทางการเงนของลกคาและสถาบนทางการเงนทเครอABCมธรกรรม

ดวยอยางใกลชดมการจดตงคณะกรรมการสนเชอ และในสวนความเสยงทเกดจาก

ผลตอบแทนการลงทนไมเปนไปตามเปาหมาย บรษทฯจงมการตดตามและบรการ

ความเสยงของแตละโครงการอยางใกลชด เนองจากอาจมหลายปจจยทนอกเหนอการ

ควบคม เชน ความผนผวนทางเศรษฐกจ

จะเหนไดวาในการศกษาความเสยงในดานตางๆ บรษทฯมการระบปจจยทท าใหเกดความเสยง หรอโอกาสทท าใหเ กดความเสยง และมการก าหนดวธ เพอลดความเสยงไดอยางมประสทธภาพ โดยท าการตอบสนองความสยงเปนเรองๆไป และวธการหลกทใชในการตอบสนองนนมการใชวธการตอบสนองความเสยงทมมาตรฐาน ซงเปนวธการลดความนาจะเปนหรอลดผลกระทบจากความเสยงโดยการโอนหรอแบงปนความเสยงนนใหกบบคคลอน หากเกดความ

92

ผดพลาดหรอความเสยหายจากความเสยงนนกท าใหเกดความมนใจไดวาอยในระดบทยอมรบไดไมเปนอปสรรคตอการด าเนนงานในสวนงานตางๆ

องคประกอบท 3 กจกรรมการควบคม

ผลการศกษาเกยวกบกจกรรมการควบคม พบวา บรษทฯไดก าหนดกจกรรมการควบคมทงในลกษณะการปองกนการผดพลาด (Preventive Control) และการควบคมเพอคนพบขอผดพลาด (Detective Control) ทอาจเกดขนในทางปฏบตโดยมวตถประสงคเพอใหการด าเนนกจการของบรษทฯเปนไปอยางมระบบและมประสทธภาพเพอปองกนและลดความเสยงตอความเสยหายทอาจเกดขนจากกจกรรมการด าเนนงานเนองจาก กจกรรมการควบคม เปนนโยบาย และมาตรการตางๆทฝายบรหารน ามาใชเพอใหเกดความมนใจวาค าสงตางๆ ทฝายบรหารก าหนดขน เพอลดหรอควบคมความเสยง ไดรบการตอบสนองและการปฏบตตาม เพอใหบรรลวตถประสงคขององคกร โดยมการก าหนดวตถประสงคและผลการประเมนความเสยงโดยจดใหบคลากรทกคนทราบและเขาใจวตถประสงคของกจกรรมการควบคม

กจกรรมการควบคมตองมอยในทกหนาทและทกระดบของการปฏบตงานในองคกร การด าเนนงานดานใดดานหนงลวนมความส าคญตอผลความส าเรจขององคกร ดงนน ในการปฏบตงานทกดานจะตองจดใหมกจกรรมการควบคมอยางเหมาะสมเพยงพอกบระดบความเสยงตอความผดพลาด หรอความเสยหาย ดงนน องคกรจะขาดกจกรรมการควบคมไมไดเปนอนขาด มการก าหนดขอบเขตอ านาจหนาทและวงเงนอนมตของผบรหารแตละระดบไวอยางชดเจนและเปนลายลกษณอกษรรวมถงการแบงแยกหนาทการปฏบตงานทส าคญหรองานทเสยงตอความเสยหาย มมาตรการปองกนและดแลรกษาทรพยสนอยางรดกม และมาตรการตดตาม ตรวจสอบการด าเนนงานขององคกรเปนไปตามกฎระเบยบ และขอบงคบ สงส าคญทมผลตอกจกรรมการควบคม คอ การก าหนดนโยบาย และมาตรการ หรอขนตอนในการปฏบตงานตามนโยบาย ซงผบรหารทกระดบมบทบาทมากในเรองน โดยเฉพาะผบรหารสงสดจ าเปนตองแสดงบทบาทของผน าในการจดท านโยบาย แผนงาน รวมตลอดถงงบประมาณ และประมาณการผลการด าเนนงานตางๆ และขนตอนการปฏบตตามนโยบายแผนงาน ซงลวนตองใชเปนเครองมอในการตดตามและประเมนผลการควบคมภายในตอไป

93

ในเรองของกจกรรมการควบคมทวไปขององคกรมการก าหนดนโยบายและแผนงานโดยผบรหาร เปนเครองมอทก าหนดทศทางขององคกร และชวยจดการองคกร โดยศกษาถงความเสยงและความสอดคลองกบสภาพการณในปจจบนอยางสม าเสมอตลอดจนจดใหมระบบการรายงานผลการปฏบตตางๆ เปนระยะๆ เพอวดผลการด าเนนงานทผานมา และน ามาปรบปรงใหดขนมการประมวลผลขอมลดวยระบบคอมพวเตอรและมระบบการควบคมทปลอดภย ปองกนบคคลภายนอกได เนองจากขอมลทางการบญชและขอมลอน ซงลวนมความจ าเปนส าหรบการบรหารทงสน ขอมลทงหลายจะถกประมวลเปนขอสนเทศหรอรายงานตางๆทตองน าไปใชประกอบการตดสนใจทางการบรหาร จงมความจ าเปนมากทตองมกจกรรมการควบคมทดในกระบวนการประมวลขอมล เพอใหขอสนเทศส าหรบการบรหาร มความถกตอง กะทดรด สมบรณ ทนเวลา และใหเนอหาทเกยวของกบเรองทตองตดสนใจ นอกจากนบรษทฯยงมการจดท าระบบเอกสารหลกฐานเพอความสะดวกและความถกตองในการใชงานเนองจากเอกสารหลกฐานมเปนจ านวนมากหากไมมการจดท าเอกสารระบบงานไว กท าใหเกดความสบสนในการปฏบตงานนนไดโดยงาย ทส าคญในการด าเนนงานของบรษทฯนนจะมการรายงานตอผบรหารระดบสงและคณะกรรมการตรวจสอบโดยตรงซงไมเกยวของกบการจดเตรยมขอมลในการรายงานรายละเอยดเพอชวยปองกนการทจรตหรอขอผดพลาดทอาจเกดจากการไมปฏบตตามขนตอนทก าหนด

องคประกอบท 4 ขอมลสารสนเทศและการสอสาร ผลการศกษาเกยวกบขอมลสารสนเทศและการสอสาร พบวา บรษทฯใหความส าคญตอระบบสารสนเทศและการสอสารเพราะมความจ าเปนส าหรบการปฏบตงานของบคลากรท งผ บรหารและผ ปฏบตทกระดบ ผ บรหารจ าเปนตองใชขอมลสารสนเทศการจดใหมขอมลสารสนเทศทดเปนหนาทของผ บรหาร โดยจะจดหาบคลากรทมความรความสามารถ และประสบการณทางวชาชพ รวมถงตองจดใหมเครองมอ เครองใช เทคโนโลย และระบบงานทด ซงประกอบดวยระบบเอกสาร ระบบบญช และระบบการประมวลขอมลเพอการบรหารอนๆ ผบรหารจะตองใหความส าคญกบการทพนกงานทกคนทมหนาทเกยวกบการประมวลขอมลสารสนเทศอกทงตองปฏบตตามระบบงานทก าหนดไวอยางสม าเสมอและเครงครดโดยจดใหมกระบวนการประมวลผลขอมลอยางเปนระบบและควบคมระบบสารสนเทศทงในดานการเขาถงขอมลและการน าขอมลไปใชในทางทไมควร มการรายงานขอมลทจ าเปนทงจากภายในและภายนอกใหผบรหารทกระดบทราบเกยวกบการควบคมภายใน ปญหา และจดออนของการควบคมภายในทเกดขนและแนวทางแกไขแนะรวมถงชองทางใหพนกงานสามารถเสนอขอคดเหน หรอขอเสนอแนะในการ

94

ปรบปรงการด าเนนงานขององคกร นอกจากนบรษทฯจดใหมระบบขอมลและชองทางการสอสารทงภายในและภายนอกองคกรอยางมประสทธภาพและประสทธผลในดานความครบถวนถกตองทนเวลาเพยงพอตอการตดสนใจและปฏบตตามกฎหมายโดยบรษทฯไดด า เนนการตามพระราชบญญตวาดวยการกระท าความผดเกยวกบคอมพวเตอรและจดเกบขอมลจราจรทางคอมพวเตอรตามประกาศกระทรวงเทคโนโลยสารสนเทศและการสอสาร

บรษทฯไดท าโครงการ Business Process Transformation (BPT) โดยปรบปรงระบบ Enterprise Resource Planning (ERP) ของบรษทฯเพอใหมการปรบปรงกระบวนการท างานใหมใหมประสทธภาพและเชอมโยงการท างานใหมประสทธภาพมากขนโดยน าระบบ SAP ECC Version 6.0 มาทดแทน SAP Version 4.7 โปรแกรม SAP ECC Version 6.0 ทน ามาใชสามารถตอบสนองในการเขาถงขอมลของผบรหาร และพนกงานในบรษทฯไดสะดวก และทนเวลา เพยงพอตอการวางแผนตดสนใจของผบรหารมากขนรวมถงความรบผดชอบและหนาทความสมพนธของงานบคคลากรในองคกรแตละระดบรวมกน ดงน นขอมลสารสนเทศ มความจ าเปนส าหรบการปฏบตงานของบคลากรทงผบรหารและผปฏบตทกระดบ กระบวนการประมวลและผลตขอมลสารสนเทศทด ยอมขาดประโยชนหากไมมระบบการสอสารท งภายในและภายนอกทมประสทธภาพและประสทธผล องคกรจงควรจดหาขอมลสารสนเทศและการสอสารทดมาใชกบองคกรของตน

องคประกอบท 5 การตดตามและประเมนผล

ผลการศกษาเกยวกบการตดตามและประเมนผล พบวา การควบคมภายในแปรเปลยนไปไดเสมอๆ จงจ าเปนอยางยงทองคกรตองจดใหมระบบการตดตามและประเมนผลเพอใหผบรหารมความมนใจไดอยางสมเหตสมผลอยตลอดเวลาวา การควบคมภายในยงมประสทธผลอยเสมอ

จากการด าเนนงานของบรษทฯ ในสวนของการตดตามและประเมนผลมกระบวนการใน

การจดการเปนไปตามขนตอนถกตองโดยอางองไดจากเนอหาขององคประกอบในสวนน ซงจะเหนไดวา บรษทฯมกระบวนการตดตามผลการด าเนนธรกจตามเปาหมายดชนวดผลการด าเนนงานทตงไวทงระดบองคกรระดบฝายและระดบแผนกบรษทฯ ไดตดตามผลอยางตอเนองจากการรายงานในทประชมฝายจดการทจดเปนประจ าทกเดอน นอกจากนบรษทฯท าการเปรยบเทยบแผนและผลการด าเนนงานเปนลายลกษณอกษรอยางตอเนองและสม าเสมอ กรณผลการด าเนนงานไมเปนไปตาม

95

แผน บรษทฯ มการด าเนนการแกไขอยางทนกาล มการตดตาม และตรวจสอบการปฏบตตามระบบการควบคมภายในทก าหนดไว มการประเมนผลความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายใน และประเมนการบรรลตามวตถประสงคขององคกรในลกษณะการประเมนการควบคมดวยตนเอง หรอการควบคมอยางเปนอสระ อยางนอยปละหนงครง มการก าหนดใหผบรหารตองรายงานตอผก ากบดแลทนทในกรณทมการทจรต ไมปฏบตตามกฎ ระเบยบ และขอบงคบ รวมถงการกระท าอนทมผลกระทบตอองคกรอยางมนยส าคญ และเปาหมายของบรษทฯโดยด าเนนการตาม 4 ขนตอนในวงจร “Plan – Do – Check - Act” ซงประกอบดวยการวางแผนการปฏบตการตดตาม/ตรวจสอบและการทบทวน

นอกจากนการตดตามและประเมนผลเปนขอมลทเปนประโยชนสงสดตอการพจารณา

ตดสนใจคงไว หรอตดทอน หรอเพมเตมระบบการควบคมภายในทก าลงออกน าใช หรอทใชอยใน

องคกร ซงบรษทฯมการวางแผนการตรวจสอบประจ าปโดยแผนกตรวจสอบระบบงานภายในจะ

เนนการตรวจสอบใหครอบคลมกระบวนการปฏบตงานทมความเสยงส าคญตางๆเพอการปรบปรง

แกไขงานเพอใหบรษทฯมนใจวาการปฏบตงานในเรองการควบคมภายในมประสทธผลและ

ประสทธภาพ มกจกรรมควบคมทเพยงพอเหมาะสม และมการรายงานผลการตรวจสอบตอ

คณะกรรมการตรวจสอบและผบรหารระดบสงทราบถงการตรวจตดตามและประเมนผลเพอเขาส

การด าเนนงานตามมาตรฐานสากลทไดก าหนดไว

จากผลการศกษาโดยสรปพบวาระบบการควบคมภายในของ บรษท ABC จ ากด (มหาชน)

มประสทธภาพสงและสามารถบรรลเปาหมายได ทงในดานสภาพแวดลอมของการควบคม ทมการ

ด าเนนงานจดการครบทกองคประกอบยอย ดานการประเมนความเสยงทไดน าระบบการบรหาร

ความเสยงตามมาตรฐานสากลมาประยกตใช โดยก าหนดนโยบายบรหารความเสยงของเครอABC

ใหเปนแนวทางปฏบตแกทกบรษทในเครอเพอเชอมโยงการจดการใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกน

ดานกจกรรมการควบคมทมท งลกษณะการปองกนการผดพลาด และการควบคมเพอคนพบ

ขอผดพลาดทอาจเกดขนในทางปฏบต ดานสารสนเทศ และการสอสารซงจดใหมระบบขอมลและ

ชองทางการสอสารทงภายในและภายนอกองคกรอยางมประสทธภาพและประสทธผลในดานความ

ครบถวนถกตองทนเวลาเพยงพอตอการตดสนใจและปฏบตตามกฎหมาย และดานการตดตาม

96

ประเมนผลฯ มกระบวนการตดตามผลการด าเนนธรกจตามเปาหมายดชนวดผลการด าเนนงานทตง

ไว ซงองคกรตองจดใหมระบบการตดตามและประเมนผลบรษททงระดบองคกรระดบฝายและ

ระดบแผนก

บทท 5

สรป และขอเสนอแนะ

สรป จากการศกษาระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO บรษทฯ มโครงสรางธรกจหลกคอการกลนน ามน ธรกจปโตรเคมและน ามนหลอลนพนฐานเสรมสรางรายได ธรกจไฟฟาเพมความมนคงในรายได และธรกจขนสงและธรกจอนๆสนบสนนดานการตลาดและเพมประสทธภาพในการด าเนนงาน บรษทฯมโครงสรางบรหารงานของบรษทฯ ประกอบดวย คณะกรรมการบรษทฯ คณะกรรมการเฉพาะเรองทชวยกลนกรอง ในเรองทส าคญซงไดรบมอบหมายจาก คณะกรรมการบรษทฯ จ านวน 3 คณะคอคณะกรรมการตรวจสอบ คณะกรรมการสรรหาและพจารณาคาตอบแทนและคณะกรรมการก ากบดแลกจการและอกหนง คณะมาจากฝายจดการบรษทฯ คอคณะกรรมการบรหารความเสยง และฝายจดการ โดยมประธานเจาหนาบรหาร เปนผบรหารสงสดของบรษทฯ โดยคณะกรรมการตรวจสอบ สอบทานการด าเนนงานของบรษทฯ รายงานทางการเงน ระบบการควบคมภายใน

นอกจากนบรษทฯ ใชระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO ทง 5 องคประกอบ โดยบรษทฯ ถอเกณฑพจารณาระดบความเพยงพอของการควบคมภายในองตามมาตรฐานสากล (The Committee of Sponsoring Organizations of the Tread way Commission: COSO) โดยแผนกตรวจสอบระบบงานภายในมหนาทในการตรวจสอบและประเมนความเพยงพอและประสทธผลของการควบคมภายในของกระบวนการส าคญทางธรกจและตรวจสอบการปฏบตตามระบบเพอทราบถงจดบกพรองและแนวทางแกไขเพอน าไปสการปรบปรงมาตรฐานการควบคมภายในและรายงานผลการตรวจสอบตอคณะกรรมการตรวจสอบ โดยบรษทฯมนโยบายใหทกหนวยงานท างานอยางมระบบ มประสทธภาพและประสทธผล เปนไปตามวตถประสงค และเปาหมายของบรษทฯมการดแลรกษา และใชทรพยสนอยางประหยดและเหมาะสม มระบบการควบคมภายในรวมทงการประเมน และบรหารความเสยงทรดกมตอเนองมประสทธภาพ โดยเจาของหนวยงานจะตองมระบบการท างานทเปนมาตรฐานทดและมการควบคมภายใน เพอปองกนเหตการณอนไมพงประสงคทอาจจะสรางความเสยหายใหกบบรษทฯ ได

98

บรษทฯ มประสทธภาพและประสทธผลในการควบคมภายในสงในทกองคประกอบตาม

แนวคด COSO ดงน

1. สภาพแวดลอมของการควบคม (Control Environment)

บรษทฯ มการจดการสภาพแวดลอมของการควบคมทด มประสทธภาพสง

เนองจากบรษทฯ ด าเนนงานจดการครบทกองคประกอบยอย คอ ปรชญาและรปแบบ

การท างานของผบรหาร ความซอสตยและจรยธรรม ความรทกษะและความสามารถ

ของบคลากร โครงสรางองคกร การมอบหมายอ านาจและหนาทความรบผดชอบ

นโยบายวธบรหารดานบคลากร และกลไกการตดตามการตรวจสอบการปฏบตงาน ซง

บรษทฯ มการสงเสรมกจกรรมดานสภาพแวดลอมของการควบคมทด และให

ความส าคญกบการควบคมภายในทมงใหเกดจตส านก ความเชอ ความซอสตย

จรยธรรม ความโปรงใส และถอเปนฐานทส าคญของการควบคมภายใน

2. การประเมนความเสยง (Risk Assessment)

บรษทฯ ไดน าระบบการบรหารความเสยงตามมาตรฐานสากลมาประยกตใชและก าหนดนโยบายบรหารความเสยงของเครอไทยออยลใหเปนแนวทางปฏบตแกทกบรษทในเครอเพอเชอมโยงการจดการใหเปนไปตามมาตรฐานเดยวกนสงผลให บรษทฯ มการจดการความเสยงอยางมประสทธภาพสงและสามารถบรรลเปาหมายได บรษทฯ ย งไดก าหนดใหมการรายงานผลการบรหารความเสยงส าคญทอาจมผลกระทบตอการด าเนนธรกจอกดวย โดยการแยกการประเมนความเสยงออกเปนดานตางๆ 5 ดานซงแตละดานนนมความส าคญตอการด าเนนงานของบรษทฯ ประกอบไปดวยความเสยงทางดานกลยทธ (Strategic Risk) ความเสยงทางดานธรกจ/ตลาด (Business and Commercial Risk) ความเสยงดานการผลต (Operations Risk) ความเสยงดานบรหารองคกร (Corporate Risk) ความเสยงดานการเงน (Financial Risk) ซงบรษทฯ มการระบปจจยทท าใหเกดความเสยง หรอโอกาสทท าใหเกดความเสยง และมการก าหนดวธเพอลดความเสยงไดอยางมประสทธภาพ โดยท าการตอบสนองความ

99

เสยงเปนเรองๆไป และวธการหลกทใชในการตอบสนองนนมการใชวธการตอบสนองความเสยงทมมาตรฐาน โดยอางองจากทฤษฎในสวนของวธการตอบสนองความเสยงทวาดวย การรวมกนรบความเสยง (Sharing)

3. กจกรรมการควบคม (Control Activities)

บรษทฯ ไดก าหนดกจกรรมการควบคมทงในลกษณะการปองกนการผดพลาด

(Preventive Control) และการควบคมเพอคนพบขอผดพลาด (Detective Control) ท

อาจเกดขนในทางปฏบตโดยมวตถประสงคเพอใหการด าเนนกจการของบรษทฯ

เปนไปอยางมระบบและมประสทธภาพเพอปองกนและลดความเสยงตอความเสยหาย

ทอาจเกดขนจากกจกรรมการด าเนนงาน ซงองคกรมการก าหนดนโยบายและแผนงาน

โดยศกษาถงความเสยงและความสอดคลองกบสภาพการณในปจจบนอยางสม าเสมอ

ตลอดจนจดใหมระบบการรายงานผลการปฏบตตางๆ เปนระยะๆ เพอวดผลการ

ด าเนนงานทผานมา และน ามาปรบปรงใหดขน ทส าคญในการด าเนนงานของบรษทฯ

นนจะมการรายงานตอผบรหารระดบสงและคณะกรรมการตรวจสอบโดยตรงซงไม

เกยวของกบการจดเตรยมขอมลในการรายงานรายละเอยดเพอชวยปองกนการทจรต

หรอขอผดพลาดขนตอนทก าหนดถอวามการควบคมภายในทมประสทธภาพสง

4. ขอมลสารสนเทศและการสอสาร (Information & Communication)

บรษทฯ ใหความส าคญตอระบบสารสนเทศและการสอสาร โดยจดใหมกระบวนการประมวลผลขอมลอยางเปนระบบ และควบคมระบบสารสนเทศอยางมประสทธภาพ จดใหมระบบขอมลและชองทางการสอสารทงภายในและภายนอกองคกรอยางมประสทธภาพและประสทธผลในดานความครบถวน ถกตอง ทนเวลา เพยงพอตอการตดสนใจ และปฏบตตามกฎหมาย ขอมลสารสนเทศ มความจ าเปนส าหรบการปฏบตงานของบคลากรทงผบรหารและผปฏบตทกระดบ กระบวนการประมวลและผลตขอมลสารสนเทศทด ยอมขาดประโยชนหากไมมระบบการสอสาร

100

ทงภายในและภายนอกทมประสทธภาพและประสทธผล องคกรจงควรจดหาขอมลสารสนเทศและการสอสารทดมาใชกบองคกรของตน

5. การตดตามและประเมนผล (Monitoring & Evaluation)

จากการด าเนนงานของบรษทฯ ในสวนของการตดตามและประเมนผลม

กระบวนการในการจดการเปนไปตามขนตอนถกตองโดยอางองไดจากเนอหาของ

องคประกอบในสวนน ซงจะเหนไดวาบรษทฯมการด าเนนงานอยางมมาตรฐานในการ

ตดตามและประเมนผลชดเจน ซงเหนไดจากการทบรษทมการก าหนดดชนวดผลการ

ด าเนนงาน ซงเปนเปาหมายของบรษทฯ มการตดตามประเมนผลอยางตอเนองท าให

ทราบถงระบบการด าเนนงานทอาจมการเปลยนแปลงไปโดยมการก าหนดระยะเวลา

ในการจดการอยางชดเจนมการวางแผนปฏบตการตดตามตรวจสอบและทบทวน เพอ

การปรบปรงแกไข เพอความมประสทธภาพของบรษทฯและทส าคญบรษทฯมการ

จดการตดตามและประเมนผลในทกฝายงานโดยทจะเนนในดานการตลาด การเงนและ

การผลตเปนส าคญเพราะถอเปนหวใจหลกในการท าธรกจของบรษทฯหลงจากนนกม

การรายงานผลตอคณะกรรมการจากภายนอกเพอแจกแจงรายละเอยดในการตดตาม

และประเมนผลเพอเขาสการด าเนนงานตามมาตรฐานสากลทไดก าหนดไว

ขอเสนอแนะ

จากการศกษาท าใหทราบไดวาระบบการควบคมภายในตามแนวคด COSO เปนเรองทไดรบความส าคญมากในแตละองคกร เพราะองคกรหวงจะพงใหระบบการควบคมภายในชวยเสรมสรางการก ากบดแลทดใหเกดประสทธภาพและประสทธผลโดยผศกษาขอเสนอแนะแนวทางในการศกษาดงน มาตรฐานการควบคมภายในแตละหนวยงานไมเหมอนกน เพราะฉะนนในการศกษาครงตอไปอาจศกษาในธรกจอนนอกเหนอจากธรกจน ามน เชน ธรกจการคา ธรกจบรการเปนตน และนอกจากจะศกษาหนวยงานภาคเอกชนแลวควรศกษาหนวยงานภาครฐเพอจะไดมความรความเขาใจของระบบการควบคมภายในมากยงขน อกทงสามารถน าเปนแนวทางในการท าธรกจทมประสทธภาพได

101

บรรณานกรม

จนทนา สาขากร. 2548. “การควบคมภายในตามแนวคดของโคโซ”, วารสารวชาชพบญช. 1 (2):

47-49

คณะกรรมการตรวจเงนแผนดน. 2545. มาตรฐานการควบคมภายใน. กรงเทพมหานคร: ม.ป.ท.

พยอม สงหเสนห. 2548. การสอบบญช. กรงเทพมหานคร: ชวนพมพ.

เมธากล เกยรตกระจาย และ ศลปพร ศรจนเพชร. 2552. การบญชเพอการวางแผนและควบคม.

พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: ทพเอน เพรส.

ประพนธ ศรรตนธ ารง. 2541. การวางระบบบญช. พมพครงท 6. กรงเทพมหานคร: มหาวทยาลย

ธรกจบณฑตย.

ณฐพร พนธอดม. 2549. แนวทางการควบคมภายในทด. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: บรษท

อมรนทรพรนตงแอนดพบลชชง จ ากด.

จนทนา สาขากร, นพนธ เหนโชคชยชนะ และ ศลปพร ศรจนเพชร. 2550. การควบคมภายในและ

การตรวจสอบภายใน. พมพครงท 1. กรงเทพมหานคร: ทพเอน เพรส.

คมสนต จนทรชย. 2553. การประเมนการควบคมภายในของระบบสารสนเทศทางการบญช การ

ไฟฟาสวนภมภาค เขต 1 ภาคเหนอ (เชยงใหม). การคนควาแบบอสระปรญญาบญช

มหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

102

อทมพร ธรรมสนอง. 2551. การประเมนผลการควบคมภายในทางการบญชของเหมองแมเมาะ

การไฟฟาฝายผลตแหงประเทศไทย. การคนควาแบบอสระปรญญาบญชมหาบณฑต,

มหาวทยาลยเชยงใหม.

ทพยสดา เมฆฉาย. 2550. การศกษาเปรยบเทยบแนวคดดานการควบคมภายในของ COSO และ

ระบบการควบคมภายในของธนาคารเพอการเกษตรและสหกรณการเกษตร. การคนควา

แบบอสระปรญญาบญชมหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

รจตลกษณ ชยพงศพพฒน. 2549. การศกษาระบบสารสนเทศทางการบญชเพอพฒนาการควบคม

ภายในของบรษท อนทนล เชยงใหม จ ากด. การคนควาแบบอสระปรญญาบญช

มหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

วลยรตน ชนธระวงศ. 2544. ปญหาของการควบคมภายในทางการบญชของธรกจโรงแรมใน

จงหวดเชยงราย. การคนควาแบบอสระปรญญาบญชมหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

วราภรณ พงพศ. 2550. ปญหาและอปสรรคในการพฒนาระบบการควบคมภายในของ บรษท

บรพาอตสาหกรรม จ ากด. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาการจดการทวไป,

มหาวทยาลยราชภฏพระนคร.

สมฤทย ทรงสทธโชค. 2543. ชองทางการทจรตภายในองคกรของธรกจอตสาหกรรม. วทยา

นพนธครศาสตรอตสาหกรรมมหาบณฑต สาขาธรกจอตสาหกรรม, มหาวทยาลย

เทคโนโลยพระจอมเกลาพระนครเหนอ.

อนสอน เทพสวรรณ. 2551. ปญหาของการควบคมภายในทางการบญชของสหกรณการเกษตรใน

จงหวดพษณโลก. การคนควาแบบอสระปรญญาบญชมหาบณฑต, มหาวทยาลยเชยงใหม.

103

สทธพร สตะพาหะ. 2543. การประเมนประสทธภาพระบบการควบคมภายในสถานบรการน ามน

กรณศกษาการปโตรเลยมแหงประเทศไทย(ปตท.). วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต

สาขาวชาการบญช, มหาวทยาลยหอการคาไทย.

วราวธ นาคไพรช. 2543. ปญหาและอปสรรคในการปฏบตงานควบคมภายในของส านกงานคลง

จงหวดในเขตภาคตะวนออก. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการบญช,

มหาวทยาลยหอการคาไทย.

กองเกยรต วลาลย. 2545. การประเมนผลระบบการควบคมภายในเกยวกบระบบการเงนของส านก

งานสลากกนแบงรฐบาล. วทยานพนธบรหารธรกจมหาบณฑต สาขาวชาการบญช,

มหาวทยาลยหอการคาไทย.

ภาคผนวก

105

ภาคผนวก ก

แบบสมภาษณ