sulakauri.edu.ge...kerva da qsova. ufro gvian adamianebma cxovelebi moiyvanes sin da ase gacndnen...
TRANSCRIPT
ქართულიროგორც მეორე ენა 6
მოსწავლის წიგნი
grifminiWebulia saqarTvelos ganaTlebis, mecnierebis, kulturisa da sportis saministros mier 2020 wels.
ნონა არევაძე-კოტორაშვილი ზეინაბ ბერაძე, ნათია მანია, ნონა მიქელაძე
ია რობაქიძე, ნინო ჭანკვეტაძე გიორგი ჭაუჭიძე
პირველი ევროპელები 4
რთველი 10
ხასიათი 14
სკოლა 18
მეგობრობა 22
იყავი ჯანმრთელი! 28
მზე და მთვარე 32
გაზაფხულის დღესასწაულები 36
საყიდლებზე 40
მოგზაურობა 44
ქართული ზღაპარი 50
ტომ სოიერის თავგადასავალი 56
დამატებითი საკითხავი 62
სარჩევი
4
პირველი ევროპელები1
დავალება 1. daakvirdi ilustracias da isaubre qvemoT mocemuli SekiTxvebis mixedviT.
1. sad arian bavSvebi?
ა. istoriul muzeumSi ბ. anatomiur darbazSi გ. naxatebis gamofenaze
2. ras aTvaliereben isini?
ა. Zveli mxatvrebis naxatebs
ბ. uZvelesi adamianis naSTebs
გ. gareuli cxovelebis Zvlebs
3. istoriis romeli periodis darbazSi arian bavSvebi?
ა. rkinis xanis ბ. brinjaos xanis გ. qvis xanis
ისაუბრე
5
დავალება 2. daakvirdi qvemoT mocemul sityvebs. amaTgan romeli gvxvdeba naxatze (gv. 4)? zogi sityvis amocnobaSi dagexmareba sityvis piramidebi.
muzeumi uZvelesi adamiani qvis iaraRebigamoqvabuli Zvali Tavis qala naSTi nayofi
დავალება 3. daakvirdi ilustrirebul leqsikons da Tqvi, rogor aris es sityva Sens mSobliur enaze:
rogorc xedav, „piramidebis“ zeda ujraSi weria sityva, Sua ujraSi axsnilia, Tu ras niSnavs es sityva, xolo qveda ujraSi weria winadadeba, romelSic gamoyenebulia es sityva.
gamoqvabuli
Zveli adamianis sacxovrebeli kldeSi
gamoqvabulSi adamianebi cecxls anTebdnen da
Tbebodnen.
Tavis qala
bavSvebs SeeSindaT, roca Tavis qalebi dainaxes.
is, rac adamianis an cxovelis Tavisgan
darCeba 200 wlis Semdeg.
muzeumi uZvelesi adamiani qvis iaraRebi
gamoqvabuliTavis qalaZvali
სავარჯიშო 4 შეასრულე რვეულში.
6
დავალება 6. sworia Tu ara winadadebebi?
ა. uZvelesi adamianebi jgufebad cxovrobdnen da TiToeul jgufSi 5-6 wevri iyo.
ბ. qalebi nadirobdnen, xolo kacebi sxvadasxva mcenaris nayofs agrovebdnen.
გ. uZvelesi adamianebi iaraRebs rkinisgan amzadebdnen. დ. am periods qvis xanas uwodeben imitom, rom adamianebi
iaraRebs qvisgan amzadebdnen. ე. afrikidan evropisken wamosuli pirvelyofili adamianebi
Tavdapirvelad saqarTveloSi dasaxldnen.
უძველესი ადამიანები
uZvelesi adamianebi gamoqvabulebSi jguf-jgufad cxovrobdnen. erT jgufSi xSirad 30-40adamiani iyo. isini Wamdnen cxovelebis xorcsa da mcenareebis nayofs, fesvebs, sxvadasxva balaxs….
maTi ZiriTadi saqmianoba iyo cxovelebze nadiroba, Tevzaoba, mcenareebisa da maTi nayofis Segroveba. kacebic da qalebic gamoqvabulidan diliT gadiodnen: kacebi nadirobdnen, qalebi sxvadasxva nayofs agrovebdnen.
Tavidan adamianma ar icoda cecxlis gamoyeneba. Semdeg iswavla da daiwyo xorcis Sewva. aseve, iswavla WurWlis damzadeba, tansacmlis kerva da qsova.
ufro gvian adamianebma cxovelebi moiyvanes Sin da ase gaCndnen Sinauri cxovelebi: ZaRli, cxvari, Zroxa, cxeni, qaTami….
sainteresoa, ra iaraRebiT muSaobdnen uZvelesi adamianebi? isini iaraRebs amzadebdnen magari qvisgan, magaliTad, kaJisgan. amitom am periods istoriaSi uwodeben qvis xanas. xolo adamianebs – qvis xanis adamianebs.
pirveli adamianebi afrikaSi gaCndnen. Semdeg isini gamravldnen da sxva kontinentebzec gadavidnen. amboben, rom pirvelma `evropelma~ adamianma saqarTvelos teritoriaze daiwyo cxovreba.
დავალება 5. upasuxe SekiTxvebs:
ა. sad cxovrobdnen uZvelesi adamianebi? ბ. riT ikvebebodnen isini? გ. ras saqmianobdnen uZvelesi adamianebi?დ. risTvis iyenebda uZvelesi adamiani cecxls?ე. sad cxovrobdnen pirveli evropelebi?
წაიკითხე
სავარჯიშო 7 შეასრულე რვეულში.
7
ზმნის საწყისი ფორმა
აწმყო წარსული უწყვეტელი
წარსული წყვეტილი
ნად
ირო
ბა
me vnadirobSen nadirobis nadirobs
Cven vnadirobTTqven nadirobTisini nadiroben
me vnadirobdiSen nadirobdiis nadirobda
Cven vnadirobdiTTqven nadirobdiTisini nadirobdnen
me vinadireSen inadireman inadira
Cven vinadireTTqven inadireT
maT inadires
კერ
ვა
me vkeravSen keravis keravs
Cven vkeravTTqven keravTisini keraven
me vkeravdiSen keravdiis keravda
Cven vkeravdiTTqven keravdiTisini keravdnen
me SevkereSen Sekereman Sekera
Cven SevkereTTqven SekereT
maT Sekeres
ქსო
ვა
me vqsovSen qsovis qsovs
Cven vqsovTTqven qsovTisini qsoven
me vqsovdiSen qsovdiis qsovda
Cven vqsovdiTTqven qsovdiTisini qsovdnen
me movqsoveSen moqsoveman moqsova
Cven movqsoveTTqven moqsoveT
maT moqsoves
დამ
ზად
ება
me vamzadebSen amzadebis amzadebs
Cven vamzadebTTqven amzadebTisini amzadeben
me vamzadebdiSen amzadebdiis amzadebda
Cven vamzadebdiTTqven amzadebdiTisini amzadebdnen
me davamzadeSen daamzademan daamzada
Cven davamzadeTTqven daamzadeT
maT daamzades
დავალება 8. ა. daakvirdi.
yuradReba miaqcie:
awmyo – adamiani nadirobs. uwyveteli – adamiani nadirobda. wyvetili – adamianma inadira. magram wyvetili: adamiani wavida.
გრამატიკული ბლოკი
ბ. daasrule winadadebebi:
raze nadirobda pirvelyofili ........ ? (adamiani Tu adamianma?) kargad inadires ....... ? (biWebi Tu biWebma?)
სავარჯიშოები 9-10 შეასრულე რვეულში.
8
დავალება 11. ა. daakvirdi: nadiroba – saqme, monadire – is, vinc am saqmes akeTebs, nadirobs. daimaxsovre saqmianobis aRmniSvneli (xazgasmuli) sityvebi:
დავალება 14. moismine audioCanaweri da daasaxele swori winadadebebi:
ა. saubari xdeba muzeumSi da gidi esaubreba bavSvebs. ბ. saubaria dmaniseli adamianebis Sesaxeb. გ. cxovelebze aravin saubrobs. დ. gidi ambobs, rom saqarTvelo `pirveli evropelebis samSobloa~.
Segroveba – Semgrovebelicxoba – mcxobeliswavleba – maswavlebeliSeneba – mSenebelisimRera – momReraliqsova – mqsoveli
nadiroba – monadirecekva – mocekvavefarikaoba – mofarikaveTevzaoba – meTevzecurva – mocuravekerva – mkeravi
დავალება 17. ა. daakvirdi da Semdeg Seasrule rveulis savarjiSo 18.
wyvetili: bavSvma dawera. II kavSirebiTi: bavSvma daweros.
ზმნა წყვეტილშია ზმნა II კავშირებითშია
bavSvma saSinao davaleba
naxevar saaTSi dawera.
bavSvma saSinao davaleba
naxevar saaTSi unda daweros.
saubris dawyebis win
moswavlem xeli aswia.
saubris dawyebis win
moswavlem xeli unda aswios.
muzeumis eqsponats
stumarma xeli Seaxo.
muzeumis eqsponats
stumarma xeli ar unda Seaxos.
სავარჯიშოები 12-13 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშოები 15-16 შეასრულე რვეულში.
0101
ბ. nimuSis mixedviT dausviT erTmaneTs SekiTxvebi da upasuxeT: – vin aris Semgrovebeli?– Semgrovebelia is, vinc agrovebs.
– vin aris monadire? – monadirea is, vinc nadirobs.
9
დავალება 19. waikiTxe muzeumSi qcevis wesebi da upasuxe SekiTxvebs.
ბ. daasrule winadadeba: lalim zafxulSi bevri wigni ..... (waikiTxa Tu waikiTxos?) lalim zafxulSi bevri wigni unda ..... (waikiTxa Tu waikiTxos?)
rogor unda moiqceT muzeumSi
• ar ixmauroT.
• xmadabla unda isaubroT.
• ar irbinoT.
• eqsponatebs xeliT ar SeexoT.
• nebarTvis gareSe ar gadaiRoT fotoebi.
• qurTukebi da CanTebi SesasvlelSi unda datovoT.
• bileTebi muzeumSi Sesvlamde unda aiRoT.
ა. rogor unda visaubroT muzeumSi?ბ. SeiZleba Tu ara:
• muzeumSi sirbili?• muzeumis eqsponatebis xeliT
Sexeba?• muzeumSi fotoebis gadaReba?
გ. ra unda gavakeToT muzeumSi Sesvlamde?
დავალება 22. rogor fiqrob, ra `kerZebs~ Wamdnen uZvelesi adamianebi? gaixsene, rom imdroindeli adamianebi nadirobdnen, Tevzaobdnen, agrovebdnen sxvadasxva mcenaris nayofs da amzadebdnen saWmels. rveulSi daxate „sufra milioni wlis win“ da masze daawere saWmelebis saxelebi. magaliTad, „daCamiCebuli yurZeni“, `irmis mwvadi~...
prezentaciis dros aRniSne, TiToeuli saWmlis damzadebisTvis saWiro ingredientebi nadirobiT aris mopovebuli Tu SegrovebiT.
magaliTad: daCamiCebuli yurZeni (SegrovebiT) irmis mwvadi (nadirobiT)
წყვეტილი II კავშირებითი
me wavikiTxeSen waikiTxeman waikiTxa
me wavikiTxoSen waikiTxo man waikiTxos
Cven wavikiTxeTTqven waikiTxeTmaT waikiTxes
Cven wavikiTxoTTqven waikiTxoTmaT waikiTxon
სავარჯიშოები 20-21 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშოები 23-24 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშო 18 შეასრულე რვეულში.
10
რთველი2
ა. vis exmarebian bavSvebi?
ბ. sad arian isini da ras akeTeben?
გ. weliwadis ra droa am naxatze? ratom fiqrob ase?
დ. kidev ras saqmianoben sofelSi adamianebi am dros?
ისაუბრე
დავალება 1. daakvirdi naxats da upasuxe SekiTxvebs.
11
დავალება 3. naxatis mixedviT SearCie swori pasuxi:
დავალება 5. ა. daakvirdi sityvebs da Seasrule davaleba `b~.
ბ. nimuSis mixedviT daasrule winadadebebi zepirad.
ნიმუში: es yurZeni biWebma dakrifes. es yurZeni biWebis dakrefilia.
es yurZeni babuam dawura. es yurZeni babuas ...
es godori mamaCemma gaakeTa. es godori mamaCemis ...
დავალება 2. naxatze (gv.10) moZebne mocemuli sityvebi:
ა. yurZeni, simindi, godori, vazi, venaxi, rTveli, qvevri, marani, sawnaxeli, kasri.
ბ. gadawere es sityvebi rveulSi da miuwere ganmarteba mSobliur enaze.
I. ras akeTeben bavSvebi? ა. yurZens krefen. ბ. TamaSoben. გ. vaSls krefen.
II. sad miaqvT mokrefili yurZeni? ა. maranSi. ბ. saxlSi. გ. bazarSi.
III. rogor fiqrob, ras akeTeben mas Semdeg, rac yurZens sawnaxelSi yrian? ა. yurZens krefen. ბ. yurZens wuraven. გ. yurZens Wamen.
IV. rogor fiqrob, sad asxamen dawuruli yurZnis wvens? ა. qvabebSi. ბ. qvevrebSi. გ. sawnaxelSi.
krefs – mokrifa – mokrefiliwuravs – dawura – dawuruliwers – dawera – daweriliakeTebs – gaakeTa – gakeTebuli
სავარჯიშო 4 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშო 6 შეასრულე რვეულში.
12
ბ. upasuxe SekiTxvebs:
I. ris Sesaxeb aris teqsti?
ა. Rvinis damzadebis Sesaxeb.
ბ. msoflioSi Rvinis popularobis Sesaxeb.
გ. Rvinis gayidvis Sesaxeb.
II. ras gveubneba pirveli abzaci?
ა. rom saqarTvelo Rvinis samSobloa.
ბ. rom saqarTveloSi Rvino araa popularuli.
გ. rom saqarTveloSi aRmoCenilia yvelaze Zveli Rvinis boTlebi.
დავალება 7. ა. waikiTxe teqsti da xazgasmuli sityvebi daakavSire fotoebTan.
ღვინის სამშობლოsaqarTvelo Rvinis samSobloa. qalaq marneulTan aRmoCenilia
msoflioSi yvelaze Zveli yurZnis naSTebi. saqarTvelos yvela kuTxeSi uamravi venaxia. aq vazis mravali jiSi arsebobs.
rogor amzadeben Rvinos? jer krefen yurZens da sawnaxelSi agroveben. mere yurZens fexiT wuraven da dawurul wvens asxamen qvevrebSi (WurebSi). qvevrSi Casxmuli wveni aduRdeba da Rvinod iqceva.
Rvino erT-erTi popularuli sasmelia mTel msoflioSi. ra Tqma unda, misi daleva bavSvebisTvis ar SeiZleba. Tumca, yurZeni da misi moduRebuli wveni, badagi, Zalian gemrieli da sasargebloa. badagisgan amzadeben felamuSs da TaTaras, felamuSSi an TaTaraSi ki avleben CurCxelebs. bavSvebs Zalian uyvarT CurCxelebi.
yurZnis krefis process rTveli hqvia da igi seqtember-oqtomberSi imarTeba. Zveli qar Tve lebi oqtombers RvinobisTves uwodebdnen.
წაიკითხე
13
დავალება13. daakvirdi sityvebs cxrilSi da maTi gamoyenebiT Sedgenil winadadebebs. Seasrule rveulis savarjiSo N14.
დავალება 11. daTom Tavis sofelSi dapatiJa eka, aisu da gari. isini daTos bebiasa da babuas yurZnis krefaSi exmarebian. saRamos bavSvebi saxlSi sxedan da mTeli dRis ambebs igoneben. mousmine maT saubars da daasaxele, romelia swori winadadeba.
ა. garim pirvelad mokrifa yurZeni.
ბ. aisum ori kalaTa TeTri yurZeni mokrifa.
გ. ekas Tavidan ar undoda rTvelSi wamosvla.
დ. daTos mSoblebi da bebia-babua Zalian gaxarebulebi arian.
ori godoridaTos
sofeli
• mindorSi yurZniT savse
ori godori dgas.
• bavSvebi mokrefili yurZniT
or godors avseben.
• Sav yurZens mxolod sami bavSvi krefs.
• daTos sofeli Zalian moswonT daTos
megobrebs.
• daTos sofelSi bevri stumari Cadis.
• daTos babuas moaqvs Semwvari simindi.
Savi yurZeni daTos babua
oTxi bavSvibavSvis
sicili
Semwvari
simindi
daTos
megobrebi
saxelobiTi: oTxi bavSvi
moTxrobiTi: oTxma bavSvma
micemiTi: oTx bavSvs
naTesaobiTi: oTxi bavSvis
oTxi bavSvi yurZens krefs.
oTxma bavSvma bevri yurZeni mokrifa
oTx bavSvs Zalian uxaria rTvelSi yofna.
venaxSi ismoda oTxi bavSvis sicili.
0202
სავარჯიშოები 8-10 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშო 12 შეასრულე რვეულში.
სავარჯიშოები 14-15 შეასრულე რვეულში.
III. raze ar aris saubari teqstSi?
ა. felamuSsa da CurCxelaze.
ბ. oqtombris Zveli saxelis Sesaxeb.
გ. ra gansxvavebaa felamuSsa da TaTaras Soris?