ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ...

24
ﻧﺎﻡ ﺑﻪ ﺰﺩ ﮑﺘﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﺣﺠﻢ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﮐﺜﺮ ﺩﺭ ﺎﺩ ﻫﺴﺘ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺎ ﺍﺯﺩﺍﺩﻩ ﺍﺟﺮﺍ ﮐﻪ ﻋﻤﻠ ﺎﺕ ﺑﺮﺭﻭ ﻭﺳ ﺣﺠﻢ ﻫﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ. ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻟﺬﺍ ﻣﻨ ﺍﻓﺰﺍﺭ ﻧﺮﻡ ﺁﻣﺎﺭ ﺎﺳﺐ ﺿﺮﻭﺭ ﻧﻤﺎ. ﺍﻓﺰﺍﺭﻫﺎ ﻧﺮﻡ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺑﺴ ﺎﺭ ﮐﺎﺭﺍ ﺑﺎ ﻳﻲ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺭ ﻗﺼﺪ ﻣﺎ ﮐﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻓﺰﺍﺭ ﻧﺮﻡ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺭﻭﺵ ﺑﻪSPSS ﺯﻣ ﺩﺭ ﻨﻪ ﺁﻣﺎﺭﺗﻮﺻ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯ. ﻋﻠﺖ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﻓﺰﺍﺭ ﺍﺯﻧﺮﻡ ﺍﮐﺜﺮﻣﺤﻘﻘﺎﻥSPSS ﺧﺮﻭﺟ ﺍﺭﺍﺋﻪ، ﺭﺍﺣﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻬﺎ ﻣﺤ ﺑﺎ ﺮﺍﻓ ﺑﺴ ﺎﺭﻋﺎﻟ ﺭﻭﺷﻬﺎ ﺍﮐﺜﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻣﺎﺭ ﺑﺪﻭﻥ ﻧﻮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺎﺯ ﻭﻧ ﻣﺤ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺭﺍ ﻧﻮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ) SYNTAX SPSS EDITOR ( ﺑﺮﺍ ﺣﺮﻓﻪ ﮐﺎﺭﺑﺮﺍﻥ- ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﺟﺰﻭﻩ ﺩﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺑﺨﺶ ﮔﺮﺩﺩ: ﺍﻭﻝ ﺑﺨﺶ: ﺁﺷﻨﺎﺋ ﻣﺤ ﺑﺎSPSS ﺩﻭﻡ ﺑﺨﺶ: ﺗﻮﺻ ﺁﻣﺎﺭ ﻧﺮﻡ ﮐﻤﮏ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﺭSPSS ﻛﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﺮ ﻓﺮﺽ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ ﺟﺰﻭﻩ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺁﺷﻨﺎ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﻳﻲ ﮐﺎﻓ ﺁﻣﺎﺭﺗﻮﺻ ﺑﺎ ﻭﻧ ﻋﺎﻣﻞ ﺴﺘﻢWindows ﺩﺍﺭﺩ. PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Upload: trantruc

Post on 12-Jul-2018

225 views

Category:

Documents


1 download

TRANSCRIPT

Page 1: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

کتايزد يبه نام ا

:مقدمهز خواهد ياز محاسبات را ن يعيداده ها حجم وس يبرروات يعمل يم که اجرايازداده ها مواجه هست ياديدر اکثر تحقيقات با حجم ز

و قدرت ييبا کارا ياريبس يدرحال حاضر نرم افزارها. د ينمايم يضرور ياسب آمارک نرم افزار منيلذا استفاده از .داشت .م يبپرداز يفيآمارتوصنه يدر زم SPSSم به روش استفاده از نرم افزار يباشد که ما قصد داريمتفاوت موجود م

يو انجام اکثر روشها يارعاليبس يکيرافط گيبا مح يهاياستفاده راحت ، ارائه خروج SPSSاکثرمحققان ازنرم افزار استقبال علت - يم ياکاربران حرفه يبرا) SYNTAX SPSS EDITOR(يسيط برنامه نويز دارا بودن محيون يسياز به برنامه نويبدون ن يآمار .باشد

:گردديبخش ارائه م دون جزوه در يمطالب ا SPSSط يبا مح يآشنائ: بخش اول SPSSافزار به کمک نرم يفيآمار توص: بخش دوم

.دارد Windowsستم عامل يز سيون يفيبا آمارتوص يکاف ييخواننده محترم آشنادر اين جزوه آموزشي فرض بر اين است كه

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 2: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

SPSS آشنائي با محيط:بخش اول SPSSبرنامه ياجرا) ۱- 1 :شوديل استفاده ميذ ياز روشها يکياز SPSSنرم افزار ياجرا يبرا

۱( Start \ All Programs \ Spss for windows \ Spss 13 ♣ for windows

ر نصب يدر مس SPSS يلهايفا يکه در پوشه محتو Spsswinل يفا يک بر رويبا دابل کل SPSSم يمستق ياجرا) ۲

.قرار دارد انبريم يکونهايبا استفاده از آ SPSS ياجرا) ۳

.ديدا کنيرا پ درآنجا نصب شده SPSSکه يپوشه ا •

.ديجاد کنيا Desktop يانبر بررويک ميدا کرده واز آن يرا پ Spsswinل يفا •

.ديشويم SPSSکون مربوطه وارد يآ يک بر رويبا دابل کل • د يوارد نمائ Runرا درمقابل دستور Spsswinر نصب ياست مس يکاف( Runدستور با استفاده از SPSS ياجرا) ۴

Run: D: SPSS\Spsswin :بطور مثال شگر داده ھایرایبھ و يدسترس )١-2

د؟ پس از يهست يل به انجام چه کاريپرسد مايشود و از شما ميباز م ۱-۱مانند شکل يپنجره ا SPSS يپس از اجراشود يباز م Untitled-SPSS Editorبه نام ياپنجره OKک يو کل) ورود داده ها ( Type in dataنه يانتخاب گز

:ل استيذ يکه شامل دو پنجره مختلف به نامها۱(Data View

۲(Variable View

.باشدبسته به نسخه نرم افزار متفاوت مي ♣

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 3: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۱-۱شکل

۱-۲شکل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 4: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۱-۳شکل

)۱- ۳شکل ( Variable Viewدرپنجره رهايوارد کردن مشخصات متغ)۱- ۳

.ديياستفاده نما)↓←↑→(نما جهت يدهايد از کليتوانيم جدول ين سلولهايحرکت ب يبرا

)رکاراکت ۸حداکثر .(م يکنيوارد م Nameر را درستون ينام متغ )۱

مربع سه نقطه که در قسمت راست عبارت يک بررويبا کل. ميکنيوارد م Typeررا در ستونينوع متغ )۲Numeric م يير را مشخص نماينوع متغم يتوانيشود که ميباز م ۱- ۴مانند شکل يقرار دارد پنجره ا.

١-۴شکل

.باشد يم يا رشته اي، با عالمت دالر ، با عالمت دلخواه و يخي، تار يي، نما يرها شامل سه رقميانواع متغ

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 5: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

)۱- ۶شکل(ن کردييتعWidthداخل ستون دعدريين با تغتوايرا م ريمتغ يپهنا) ۳

۱-۶شکل

) ۱-۷شکل (د ين کنييتع Decimalsر عدد داخل ستون ييد با تغيتوانيتعداد ارقام اعشار را م) 4

1-7شکل

طول .(د يينمايف مير را تعريمتغ يبر چسب مورد نظر برا Lableردر ستون يک متغيجهت انتساب برچسب به ) ۵

.)باشد مي کاراکتر ۲۵۵برچسب حداکثر د ييمشخص نما يير وبرچسبهايمختلف را با مقاد يروه هابهتراست گ) تيمانند جنس( يگروه بند يرهايدر مورد متغ) ۶

مربع سه نقطه دار موجود در سمت ين منظور بر رويا يبرا. د يقرار ده ۲و زن را برابر ۱ يمثال مردرا برابر مقدارعددمورد نظر را در مقابل عبارت ياباز شود کده ۱- ۸مانند شکل ياک کرده تا پنجرهيکل Valuesراست ستون

Values وبرچسب مورد نظر را در مقابلValue Lable دکمه يوارد نموده روAdd ک کرده و پس از وارد يکل .م يينمايک ميکل OKدکمه ير برروير برچسبها و مقادينمودن سا

۱-۸شکل

م تا يک کنيرا کل Missingدرسمت راست ستون د دکمه سه نقطه دار موجودير گمشده با يف مقاديتعر يبرا) ۷

: گمشده داده شود يدر مورد داده ها يحاتينجا الزم است توضيدر ا. باز شود ۱- ۹مانند شکل يپنجره ا :شوند يم مير گمشده به دو دسته تقسيمقاد SPSSدر

ک مقدار ي SPSSند وارد نک يرا در خانه ا ياگر کاربر داده ا) : system missing(يستميگمشده س )۱ .شود يک نقطه نشان داده ميدر آن وارد خواهد کرد که با يستميگمشده س

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 6: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

که وارد شده يياز داده ها يبرخ يليخواهد بنا به داليکاربر م يگاه) : User Missing( يگمشده کاربر )۲ يان سن خودداريمه از بک پرسشنايدر پاسخ به سواالت يمثال فرد .د ياند را به عنوان داده گمشده لحاظ نما

که سن يزمان يد و برايسن وارد نما يرا به جا - ۱۰۰عدد يتين وضعين چنيا يخواهد برايکند و محقق ميمر گمشده از محاسبات يتمام مقادا SPSSدر م کهيتوجه داشته باش.د يرا وارد نما ۱۰۱- باشد عدد يخوانا نم

. شونديکنار گذاشته م

:م يکنير عمل ميبه صورت ز يف داده گمشده کاربريرتع يحال برا ير گمشده کاربريرا فعال کرده و مقاد Discrete missing valuesنه يگز Missing Valuesدر پنجره

ک مقدار خارج ير گمشده به اضافه يک دامنه از مقاديم يتوانيا ميو) حداکثر سه مقدار . (م يينمايدر آن وارد مرا .د يير گمشده وارد نمايمنه را به عنوان مقاداز دا

۱-۹شکل

). (ر داد ييتغ Columnsر عدد ستون ييتوان با تغيستون را م يپهنا) ۸

) ( در داخل هر سلول تراز کرد Alignتوان به کمک ستون يداده ها را م) ۹ .ن کرد ييتع Measureتوان با استفاده از ستون يرا م يرياس اندازه گيمق) ۱۰ يوبرا Ordinalنه يگز يبيترت يرهايمتغ ي، برا scaleنه يگز ياو فاصله ينسبت يرهايمتغ يبرا يرياس اندازه گيمقندارد و تنها در چند يريتاث SPSSاس در محاسبات يضمنا انتخاب مق. باشد يم Norminalاس يمق ياسم يرهايمتغ

.دينمايجاد ميرا ا يراتيينمودار تغ

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 7: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

اده هاوارد كردن د) ۱- ۴شود براي اينكار در نوبت به وارد كردن داده ها مي) مرحله فوق ۱۰(پس از انكه مشخصات متغيرها را وارد كرديم

Data Editor دكمهData View داده هاي هر متغير را در ستون مربوط به آن متغير در پائين صفحه را فشار داده .كنيم وارد مي

SPSSازكردن فايلهاي ذخيره و ب) ۱- ۵مسير سپس باز شود ۱- ۱۰كنيم تا پنجره اي به شكل را اجرا مي Save as File \دستور SPSSبراي ذخيره فايلهاي

.نماييدمي ذخيره سازي ، نام فايل ونيز نوع فايل را مشخص

۱-۱۰شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 8: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

گزينه Save as typeذخيره كنيد بايد در قسمت Excelدر صورتيكه بخواهيد فايلي را با فرمت : نكته

Excel(*.xls) خواهيد اسم متغيرها در صفحه گسترده در صورتيكه نمي.را انتخاب نمائيدExcel نوشته شود گزينهWrite variable names to spreadsheet در ضمن توجه .)توجه نمائيد ۱-۱۱به شكل . (را غير فعال نماييد

) !NULL#( بصورت Excelشوند در نشان داده مي(.) با نقطه SPSSداشته باشيد كه داده هاي گمشده كه در .شوند نمايش داده مي

۱-۱۱شكل

كه بايد در آن پنجره مسير ، نام و شود استفاده مي File \ Open \ Dataازدستور SPSSبراي بازكردن فايلها در ) ۱-۱۲شكل . (نوع فايل را مشخص نمائيد

انتخاب نمائيد Excel(*.xls)را باز كنيد بايد ابتدا نوع فايل را Excelدر صورتي كه بخواهيد فايلي از نوع : نكته باز ۱-۱۳نمائيد تا پنجره اي مانند شكل را كليك Openسپس مسير و نام فايل مورد نظر را انتخاب كرده و دكمه

در اين پنجره .ايد غير فعال سازيد ننوشته Excelدر اين پنجره در صورتي كه اسامي متغيرها را در ابتداي فايل . شود ونيز يك محدوده از يك صفحه كاري را انتخاب نماييد تا توسط Excelصفحه كاري از توانيد يك همچنين مي

SPSS باز شود.

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 9: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۱- ۱۲شكل

۱-۱۳شكل

داده هاي مربوط به سه شاخص درصد اشغال تخت ، متوسط روز بستري و نسبت پذيرش تخت : ۱-۱مثال با توجه به . است در زير آمده ۱۳۸۳نژاد و اميد مربوط به سال ، شهيد هاشمي) عج(، قائم ) ع(بيمارستانهاي امام رضا

با فرمتهاي Hospitalودر فايلي به نام . وارد نمائيد SPSSها را در مطالبي كه تاكنون عنوان شد اين دادهSPSS(*.sav) وExcel(*.xls) ذخيره نمائيد.

اميد ادنژشهيدهاشمي )عج(قائم )ع(امام رضا ۵۸.۹۸ ۸۵.۱۸ ۷۴.۳۰ ۷۳.۲۵ درصداشغال تخت

۴.۸۸ ۳.۱۷ ۳.۵۳ ۴.۴۰ بستريروزمتوسط ۴۲.۴۰ ۹۷.۳۱ ۷۶.۱۷ ۶۰.۹۳ تختپذيرشنسبت

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 10: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

.توجه نمائيد ۱- ۱۵ ,۱-۱۴به شكلهاي

۱- ۱۴شكل

۱- ۱۵شكل داده ها را . باشد ها ميكردن داده مربوط به وارد ۱-۱۵مربوط به مشخصات متغيرها و شكل ۱-۱۴توجه نمائيد كه شكل

اي انتخاب شده است كه توجه نمائيد كه در باال نوع متغير نام رشته .به همان صورتي كه در باال آمده است وارد نمائيدبه اسم هر بيمارستان يك كد Valuesتوانستيم به جاي اين كار متغر را از نوع عددي انتخاب نموده و در قسمت مي

كه در مثال ... و ) عج (را به جاي بيمارستان قائم ۲و مقدار ) ع(را به جاي بيمارستان امام رضا ۱ال مقدار عددي بدهيد مثگيرد زيرا به جاي تر و زمان كمتري مياز اين روش استفاده شده است كه يقينا وارد كردن داده ها در اين روش ساده ۳

عنوان شده ۱منتها هدف از روشي كه در مثال . تايپ شود ۱ست عدد كافي ا)" ع(بيمارستان امام رضا"تايپ عبارت .باشد مي Widthاست تفهيم كاربرد

.باز نمائيد ومطالبي را كه بيان شد را اجرا نمائيد SPSSبا فرمت اكسل توسط را Hospitalدر ادامه كار فايل راكندگي و نيز نمودارهاي آماري را توسط هاي مركزي و پخواهيم نحوه بدست آوردن شاخصدر ادامه بحث مي

SPSS بياموزيم.

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 11: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

آمار توصيفي: بخش دوم :هاي مركزي و پراكندگي شاخص) ۲- ۱

. هاي مركزي و پراكندگي را درقالب مثال بياموزيم كنيم نحوه بدست آوردن شاخصدر اين قسمت سعي ميو ارزشيابي به بخش جديدالتاسيس رواني يك بيمارستان نخستين پانزده بيماري كه براي تشخيص بيماري : ۲- ۱مثال

مطلوب است محاسبه ميانگين ، ميانه . اند را در بيمارستان فوق بستري بوده) روز(اند مدت زمان زير عمومي پذيرفته شده .، نما ، انحراف معيار ، واريانس و چاركهاي اول ، دوم و سوم مدت بستري شدن بيماران اين بيمارستان

۱۱ ۱۰ ۹ ۸ ۷ ۶ ۵ ۴ ۳ ۲ ۱ شماره بيمار ۱۴ ۲۲ ۱۸ ۱۴ ۲۸ ۱۴ ۱۴ ۲۴ ۱۱ ۱۴ ۲۹ بستري شدنمدت

.)توجه نمائيد ۲- ۲و ۲- ۱به شكلهاي (نمائيم وارد مي SPSSابتدا داده ها را در

شكل ۱ -۲

۲-۲شكل ي مركزي وپراكندگي راههاي مختلفي وجود دارد كه كاربر بايد با توجه به نيازي كه دارد يكي هابراي يافتن شاخص

: كنيم از دستور زير استفاده مي از راهها را برگزيند كه در اينجا با توجه به اينكه مقدار نما نيز خواسته شده است Analyze\ Descriptive Statistics \ Frequencies…

۲- ۳شكل

وانتقال آن به قسمت " مدت"در اين پنجره با انتخاب متغير . شود باز مي ۲- ۴اي به شكل با اجراي دستور فوق پنجرهvariable(s) دكمهstatistics ۲- ۵شكل ( كنيم را كليك مي(

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 12: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲- ۴شكل

۲- ۵شكل

توضيح داده ۲-۱شويد كه قسمتهاي مختلف آن در جدول مي ۲- ۶وارد پنجرهاي به شكل statisticsبا كليك دكمه Continueكر است كه شما بايد فقط موارد خواسته شده در سوال را انتخاب نمائيد سپس دكمه الزم به ذ. شده است

. را كليك نماييد

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 13: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲-۶شكل

۲-۱جدول

Mean ميانگين حسابي Median ميانه Mode نما

Sum مجموع كل Skewness )چولگي(ها اريبي توزيع داده

Kurtosis هاكشيدگي توزيع داده Quartiles چاركها

Cut points ... )و ۳۰، ۲۰، ۱۰مانند ۱۰صدكهاي ضريب (نقاط برش Percentils )و غيره ۶۶، ۲۵، ۱۲مانند صدكهاي مرتبه ( صدكها

Std.deviation انحراف معيار Variance واريانس

Range دامنه Maximum بزرگترين داده

Minimum كوچكترين داده S.E.mean انحراف معيار ميانگين

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 14: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

Statistics

مدت زمان بستري بيمار به روز11

0

18.36

14.00

14

6.329

40.055

18

14.00

14.00

24.00

ValidMissing

N

MeanMedianModeStd. DeviationVarianceRange

255075

Percentiles

را در شكل Display frequency tablesتوانيد گزينه به نمايش جدول توزيع فراواني هستيد مي درضمن اگرمتمايل ) ۲- ۲جدول . (خروجي را مالحظه نماييد OKدر پايان با كليك دكمه . ائيد انتخاب نم ۲- ۵

۲-۲جدول :نمودار ستوني ) ۲- ۲

.ال بياموزيم خواهيم نحوه رسم نمودارهاي ستوني را با ذكر دو مثدر اين قسمت مينژاد ، اميد ، شهيد هاشمي) عج(، قائم ) ع(درصد اشغال تخت و متوسط روز بستري بيمارستانهاي امام رضا : ۲-۲مثال

در زير آمده است نمودارستوني را براي متوسط درصد اشغال تخت در بيمارستانهاي فوق ۸۳در سه ماه ابتداي سال .رسم كنيد

درصد اشغال تخت متوسط روزبستري

خرداد ارديبهشت فروردين خرداد ارديبهشت فروردين ۴.۴ ۳.۵ ۳ ۸۲.۶ ۷۸.۶ ۷۲.۲ )ع(امام رضا

۴ ۳.۶ ۳.۵ ۷۶.۵ ۷۲.۳ ۶۹.۵ )عج(قائم ۳.۹ ۳.۲ ۳ ۸۵.۳ ۸۰.۵ ۷۹.۵ نژادهاشمي

۴.۸ ۳.۹ ۳.۸ ۶۹.۵ ۶۰.۲ ۵۵.۹ اميد

- ۸شكل (استفاده نمائيد … \ Graphs \ Barكنيم سپس براي رسم نمودارستوني از دستوروارد مي SPSSها را در داده۲ (

قدار م Valuesها توسط در تعريف متغيرها ، تمام آنها را از نوع عددي تعريف كنيد وبراي اسم بيمارستانها ونام ماه .) توجه نمائيد ۲- ۷به شكل .( وبرچسب تعريف كنيد

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 15: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲- ۷شكل

۲- ۸شكل شويد كه در اين مي ۲- ۹اي به شكل وارد پنجره) ۲-۸شكل ( Graphsدر منوي Barكليك بر روي كلمه پس از

.شويد مي ۲-۱۰وارد پنجره اي به شكل Defineوكليك بر روي Simpleپنجره با انتخاب گزينه

۲-۹شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 16: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲- ۱۰شكل منتقل Variableو متغير درصد اشغال تخت را به چهارگوش Category Axxisدر پنجره فوق متغير نام را به چهارگوش

را Other summary functionفعال باشد بايد ابتدا گزينه Variableتوجه داشته باشيد براي آنكه چهارگوش . كنيد .باشد مي ۲- ۱۱خروجي به صورت شكل . كنيم را كليك مي OKدر پايان دكمه . انتخاب نمائيد

۲- ۱۱شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 17: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

نمودار ستوني را براي ميانگين شاخص متوسط روزبستري بصورت همزمان براي بيمارستان ۲- ۲در مثال : ۲-۳مثال .درماههاي مختلف رسم نمائيد

را OKرا انتخاب نموده و دكمه )اي شهخو( clusteredگزينه ) ۲- ۹شكل ( Bar Chartsدر اين حالت در پنجره كنيم با اين تفاوت كه در در اين پنجره همانند مثال قبل عمل مي. باز شود ۲-۱۲اي به شكل نمائيم تا پنجرهكليك مي

.كنيم متغير ماه را وارد مي Define Axisچهارگوش

۲- ۱۳شكل .باشدخروجي به صورت شكل زير مي

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 18: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

باشد كه در اين مي Stacked ايبراي مثال فوق راه حل ديگري نيز وجود دارد و آن رسم نمودار ستوني به صورت پشته. را كليك نمائيم وساير مراحل مشابه حالت قبل است Stackedگزينه ) ۲- ۹شكل ( Bar Chartsحالت بايد در پنجره

.خروجي به شكل زير است :يستوگرام ه) ۲- ۳

.براي آشنائي با طريقه رسم به مثال زير توجه كنيد . شود از هيستوگرام براي متغيرهاي كمي پيوسته استفاده مي .نفر از مبتاليان به يك بيماري خاص به شرح ذيل است هيستوگرام مربوطه را رسم نمائيد ۵۲سن : مثال

۶۱ ۲۳ ۶۵ ۶۵ ۷۵ ۴۲ ۳۵ ۱۰ ۴۰ ۵ ۲۸ ۳۳ ۳۴ ۵۰ ۵۲ ۶۳ ۳۵ ۱۵ ۱۴ ۱۷ ۱۸ ۲۰ ۲۲ ۳۶ ۳۹ ۴۷ ۴۴ ۳۰ ۲۳ ۲۵ ۳۶ ۳۸ ۳۷ ۴۵ ۴۶ ۴۴ ۴۱ ۵۰ ۵۲ ۴۵ ۶۸ ۳۲ ۱۲ ۳۶ ۱۱ ۱۴ ۴۵ ۵۸ ۵۷ ۵۹ ۳۰ ۵۵

باز شود متغير سن را وارد قسمت ۲- ۱۴اي به شكل كنيم تا پنجرهرا انتخاب مي Histogramگزينه Graphsاز منوي

Variable كرده دكمهOK نيم در ضمن اگر تمايل به نمايش نمودار توزيع نرمال بر روي هيستوگرام كرا كليك مي .آمده است ۲- ۱۵خروجي در شكل . كنيد را فعال مي Display normal curveهستيم گزينه

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 19: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲-۱۴شكل

۲-۱۵شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 20: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

سيممكما

چارك سوم ميانه

چارك اول

مينيمم

:اي نمودارجعبه) ۲- ۴اي به صورت زير شكل نمودار جعبه. اي است ود نمودار جعبهشتوليد مي SPSSيكي از نمودارهاي جالبي كه توسط

باشد اي وجود داشته باشد آن نقطه يك نقطه پرت ميضمنا اگر خارج از محدوده بين ماكسيمم و مينيمم نقطه. باشد مي ) با احتساب عالمت مثبت و منفيQ3 –Q1 (۱.۵ )(اي است كه بيشتر از مقدار منظور از نقطه پرت نقطه.

اي به شكل شود كه در اثر طي نمودن اين مسير پنجرهاستفاده مي Graphs \ Box plotبراي رسم اين نمودار از منوي . شود باز مي ۲- ۱۶

۲- ۱۶شكل

وجود دارد كه توضيح آنها مشابه نمودارهاي ستوني است واز تكرار آن Clusteredو Simpleدر اين پنجره دو گزينه .دهيم اي را نشان ميدر ادامه بحث با ذكر يك مثال نحوه رسم نمودار جعبه. شود خودداري مي

نفر را قبل و بعد از اعمال رژيم غذايي ۲۰براي بررسي تاثير يك رژيم غذايي خاص بر روي وزن افراد ، وزن : ثال م .باشد ها به شكل زير ميداده. اند ثبت كرده

۹۶ ۹۳ ۹۲ ۸۸ ۸۳ ۷۵ ۶۹ ۷۷ ۷۵ ۸۳ ۸۵ ۸۷ ۹۹ ۱۰۱ ۶۴ ۱۰۰ ۹۲ ۸۵ ۷۵ ۶۸ قبل ۹۳ ۹۵ ۹۰ ۷۶ ۷۲ ۷۴ ۷۷ ۷۵ ۷۰ ۸۴ ۸۴ ۸۵ ۹۵ ۹۶ ۶۰ ۹۴ ۹۰ ۸۰ ۷۰ ۶۵ بعد

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 21: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

دو متغيـر عـددي بــه نامهـاي وزن و رژيــم تعريـف كنيدكـه رژيــم يـك متغيــر ( SPSSهــا در پـس از وارد كـردن داده

Defineو كليك دكمه Simpleرا اجرا كرده پس از انتخاب گزينه Graphs \ Box plotسپس مسير ) دوسطحي است

و Variable شويد و در اين پنجره متغيـر وزن را وارد چهـارگوش مي ۲- ۱۷شكل اي بهوارد پنجره Box Plotدرپنجره خروجـي بـه صـورت . كنـيم را كليـك مـي OKكنيد سپس دكمـه مي Category Axisمتغير رژيم را وارد چهارگوش

.باشد مي ۲-۱۸شكل

شكل

۱۷ -۲

۲- ۱۸شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 22: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

قابليت رسم نمودارهاي جالب ديگري را نيز دارد كه براي جلوگيري از اطاله مبحث از بيان آنها SPSSافزار نرم .دهيم را در قالب يك مثال توضيح مي Recordشود فقط در پايان بحث دستور خودداري مي

۷خـواهيم درصـد افـراد زيـر مي. د باشكننده به بخش جراحي يك بيمارستان به شرح ذيل ميسن بيماران مراجعه: مثال

۵۶سـال و ۵۶تا ۴۹سال ، ۴۹تا ۴۲سال ، ۴۲تا ۳۵سال ، ۳۵تا ۲۸سال ، ۲۸تا ۲۱سال ، ۲۱تا ۱۴سال ، ۱۴تا ۷سال ، .سال به باال در يك نمودار نشان دهيم

۲۳ ۶۵ ۶۵ ۷۵ ۴۲ ۳۵ ۱۰ ۴۰ ۵ ۲۸ ۳۳ ۳۴ ۵۰ ۵۲ ۶۳ ۳۵ ۱۵ ۱۴ ۱۷ ۱۸ ۲۰ ۲۲ ۳۶ ۳۹ ۴۷ ۴۴ ۳۰ ۲۳ ۲۵ ۳۶ ۳۸ ۳۷ ۴۵ ۴۶ ۴۴ ۴۱ ۵۰ ۵۲ ۴۵ ۶۸ ۳۲ ۱۲ ۳۶ ۱۱ ۱۴ ۴۵ ۵۸ ۵۷ ۵۹ ۳۰ ۵۵ ۳۲

) ۲-۱۹شكل . (نمائيم را انتخاب مي Recordزير منوي Transformسپس از منوي . نمائيد SPSSها را وارد ابتدا داده

۲- ۱۹شكل در اين پنجره متغير سن را وارد . شويد مي ۲-۲۰اي به شكل وارد پنجره In to Different Variablesبا كليك بر روي

بندي را تعريف نام و برچسب متغير گروه Output Variableكنيم سپس در قسمت مي Nnmeric Variableچهارگوش .كنيم بندي كليك ميجهت تعريف مقادير متغير گروه Old And New Valuesكنيم و بعد از آن بر روي دكمه مي

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 23: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲- ۲۰شكل در اين پنجره براي . را در آن تعريف نمائيم بندي شويد كه بايد مقادير متغير گروهمي ۲-۲۱اي به شكل حال وارد پنجرهرا وارد كـرده سـپس در قسـمت ۷كليـك كـرده مقـدار Change / Lowest throughبر روي گزينـه ۷مقادير كمتر از New Values كنيم سپس دكمـه را وارد مي) ۱مثال (مقدار عددي جديديAdd در ادامـه بـراي . نمـائيم را كليـك مـي

هـاي را در چهـارگوش ۱۴و ۸نمـائيم ومقـادير كليـك مـي Range ( through)سـال بـر روي دكمـه ۱۴ تا ۷سنين بين . كنـيم را كليـك مـي Addرا به اين گروه نسـبت داده و دكمـه ۲مربوطه وارد كرده و مقدار عددي جديد ديگري مثال

بـا مقـادير " گروه"بندي جديدي با عنوان غير گروهبا انجام اين كار مت. كنيم اينكار را براي گروههاي ديگر نيز اعمال مي )۲-۲۲شكل . (شود ايجاد مي ۹الي ۱عددي

۲- ۲۱شكل

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com

Page 24: ﺎﺘﮑﻳ ﺩﺰﻳﺍ ﻡﺎﻧ ﻪﺑ - bums.ac.ir · spssﻂﻴﺤﻣ ﺎﺑ ﻲﺋﺎﻨﺷﺁ: ﻝﻭﺍ ﺶﺨﺑ spss ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻱﺍﺮﺟﺍ ( ۱ - 1:ﺩﻮﺷﻲﻣ

۲- ۲۲شكل نحوه رسم همانند مثالهاي قبل است با اين تفاوت كه در شكل . ( كنيم حال نمودار ستوني را براي متغير جديد رسم مي

را Of cases%گزينـه Bar Representوارد كـرده و در قسـمت Category Axisمتغير گـروه را بـه چهـارگوش ۱۳-۲ .باشد خروجي به شكل زير مي. نماييم انتخاب مي

.است در نمودار فوق درصد فراواني هر يك از گروهها نشان داده شده

وحيد قوامي : تدوين

PDF created with pdfFactory Pro trial version www.pdffactory.com