หนงสอถอดบทเรยน

”ครตนแบบประจำ�ป�2557“

โครงการบเจซครไทยของแผนดน

เปนมตร เมตตา อาทรและคดบวก

มจตส�านกตอสวนรวม

มความรลมลก มทกษะเทคโนโลย

ใฝเรยนรและพฒนาตน

ครไทย

ในศตวรรษท�21

มทกษะการสอนมศลปะ

ในการสอน

5กอการดพนทสรางสรรค

หนงสอถอดบทเรยนหนงสอถอดบทเรยน

”ครตนแบบประจำ�ป�2557“”ครตนแบบประจำ�ป�2557“

โครงการบเจซครไทยของแผนดน

เปนมตร เมตตา เปนมตร เมตตา อาทรและคดบวกอาทรและคดบวก

มศลปะมศลปะในการสอนในการสอน

มจตส�านกมจตส�านกตอสวนรวมตอสวนรวม

มความรลมลก มความรลมลก มทกษะเทคโนโลยมทกษะเทคโนโลย

มทกษะการสอนมทกษะการสอน

ใฝเรยนรและใฝเรยนรและพฒนาตนพฒนาตน

ครไทย

ในศตวรรษท�21

กอการดพนทสรางสรรค

ค�าน�าค�าน�า

ดวยเลงเหนคณคาของวชาชพครทมคณปการอนใหญหลวงตอสงคม “โครงการบเจซครไทยของแผนดน”

รวมกบส�านกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน (สพฐ.) และครสภา ไดคดเลอกคร 34 คนจาก

ทวประเทศมารวมกนถอดบทเรยน กลนกรองประสบการณอนมคาทครทกคนไดบมเพาะมาอยางเขมขน

ตลอดชวตของการเปนคร

ภายในเลมน เราไดรวบรวมความคด ประสบการณและนวตกรรมการเรยนรจากครไทยของแผนดน

เพอบนทกเปนหมดหมายส�าคญของการศกษาไทยทก�าลงกาวไปขางหนาในโลกยคใหม ดวยการทมเท

แรงกายแรงใจของบคลากรททรงคณคาเหลาน ซงไดสรางสรรคเสนทางแหงการเรยนรใหกบเดกไทย

และสงคมไทยอยางไมยอมยอทอตออปสรรค

มค�ากลาวทวา “ครทยงใหญคอ ครผสรางแรงบนดาลใจ” ครทกทานทไดกรณาแบงปนประสบการณไว

ในหนงสอเลมน ลวนเปนบคคลทสรางแรงบนดาลใจใหกบลกศษยตวนอยจ�านวนมาก และเรองราว

ชวตของครทถกบนทกไวในเลมน คอการสงตอแรงบนดาลใจอยางไมมทสนสดส�าหรบผอาน รวมถง

สงตอความรกและความปรารถนาดทครมตอเดกไทยและสงคมไทย

14 แรงบนดาลใจ

หนงสอ “โครงการบเจซครไทยของแผนดน” เลมนเกดขนจากความพยายามในการสรปรวบรวม

และเรยบเรยงจากแนวคด ความคด และประสบการณของครไทยจากทวประเทศทผานการคดเลอก

เขาสรอบ 34 คนสดทายของโครงการจดมอบรางวล “ครไทยของแผนดน” แดครตนแบบประจ�าป

2557 รวมทงสน 10 ทาน ด�าเนนการโดยบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) หรอทรจกและ

เรยกกนตดปากทวไปวา BJC

BJC ไดเรยนเชญคณครทเขารอบทง 34 ทานมาประชมสมมนา เมอวนท 6-9 พฤษภาคม 2558

ณ บานอมพวา รสอรท แอนด สปา เพอแลกเปลยนความคดเหนและประสบการณในการเปนคร

ภายใตกรอบคณลกษณะ 6 ประการของการเปนครผมจตวญญาณและมงมน และไดผลสรปออก

เปนหนงสอทรงคณคาเลมน ผมอานหลายรอบดวยความประทบใจและเกดความเชอมนอยางยง

การถอดบทเรยนจาก 34 ครไทยของแผนดนมาเรยงรอยใหอานไดอยางเขาใจงายๆ พรอมดวย

ตวอยางทชดเจนเชนนจะเปนประโยชนอยางยงแกคณครทกทาน โดยเฉพาะคณครใหมๆ หรอนสต

นกศกษาคณะศกษาศาสตรหรอครศาสตรทมความฝนทจะเปนครไทยทดตอไปในอนาคต

ผมขอขอบคณบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) ทไดรเรมจดโครงการ “ครไทยของแผนดน”

เพราะผมกมความเหนเชนเดยวกนวา “ครคอตนทางของการพฒนาสงคมและประเทศชาต”

ดงนน การจดโครงการใดๆ กตามทเปนการใหเกยรตยกยองเชดชแกคณคร รวมถงการพฒนา

ฝกอบรมเพอใหคณครทงหลายมโอกาสพฒนาตนเองอยางตอเนอง จงเปนเรองจ�าเปนเพอใหครไทย

ของเราพรอมทจะเปน “ตนทาง” ของการพฒนาทง “สงคม” และ “ประเทศชาต” อยางสมบรณครบถวน

ค�านยมค�านยม

กอการดพนทสรางสรรค

ทราบวา BJC ยงจะด�าเนนโครงการตอไปในรปแบบตางๆ อก ผมจงถอโอกาสนในฐานะทเปน

สวนหนงของสงคมไทย แสดงความขอบคณไวลวงหนา เพราะในการทจะบมเพาะหรอสราง

“ตนทาง” ทดและมจตวญญาณของการเปนครทสมบรณนน จ�าเปนจะตองด�าเนนการอยางตอเนอง

ดงทไดสรางไวแลว

ส�าหรบคณครทกทานทวประเทศไทย ผมใครขอฝากความหวงของประเทศชาตไวกบทาน และ

เชอวาคณครทกทานจะท�าได โดยเรยนรจากประสบการณ ขอคดเหน และขอเสนอแนะตางๆ

ท 34 ครตนแบบไดน�าเสนอไวในหนงสอเลมน

“ซม” สมชาย กรสวนสมบต

นสพ.ไทยรฐ

14 แรงบนดาลใจ

ครเปนบคคลส�าคญมากๆ ครคอผสรางสงคม ครคอผบมเพาะเดกๆ และเยาวชนใหมคณสมบตท

เหมาะสม ครทเหมาะสมจงตองเรยนรและพฒนาตนเองอยเสมอ ผานกระบวนการตางๆ ทงการเรยนร

ดวยตนเอง การเรยนรจากผร และการเรยนรจากการปฏบตงานของตนเอง

โครงการบเจซครไทยของแผนดน เปนโครงการหนงทเหนความส�าคญของคร และมความศรทธามงมน

ทจะยกยอง เชดช สงเสรม สนบสนนครใหมพลงในการปฏบตหนาทสรางคน สรางสงคมอยางเตมก�าลง

จงไดด�าเนนกจกรรมส�าคญหลายประการ โดยเฉพาะกจกรรมการคดเลอกครตนแบบ ทเฟนหาครผม

จตวญญาณในการพฒนาเดกและพฒนาสงคม

กจกรรมการถอดบทเรยนเกยวกบเรองราว ประสบการณ ความคด มมมอง แนวคด และนวตกรรมการ

พฒนาเดก ตลอดจนแนวคดในการชวยเหลอเกอกลสงคมของครตนแบบนนจงเปนกจกรรมส�าคญท

กอเกดประโยชนตอวงการครอยางยง ทท�าใหความรดๆ ซงฝงอยในตวครตนแบบ (Tacit Knowledge)

ถกจดระบบและเผยแพรอยางกวางขวาง กลายเปนความรทสมผสจบตองได (Explicit Knowledge)

ซงเปนแนวทางการพฒนางานทชาญฉลาด เกดประโยชนตอการเรยนรแบบกาวกระโดด ดวยท�าใหคณคร

และผทเกยวของในวงการครมขอมลส�าคญทงเกยวกบเสนทางการกาวเดนของคณครแตละทานจนเตบโต

แขงแกรง พรอมเกอกลชวยเหลอสงคมได อกทงไดนวตกรรมการพฒนาผเรยนทผานการปฏบตจรง

ผานการเรยนรปรบเปลยนจนใชไดจรง สมบรณ เหมาะสมกบบรบทของโรงเรยนและนกเรยนของคณคร

ขอมลดงกลาวจะท�าใหคณครและผ เกยวของเกดการเรยนรแนวคด แนวทางปฏบตของครทเปน

แบบอยาง อนจะน�าไปสการปฏบตตนใหเปนครทสมบรณแบบซงจะสงผลตอการพฒนาเดกๆ และสงคม

ใหเตบโตอยางยงยนตอไป

รศ.ดร.บงอร เสรรตน รองศาสตราจารยประจ�าสาขาจตวทยา

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา

ค�านยมค�านยม

กอการดพนทสรางสรรค

สารจากประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญสารจากประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ

ดวยเจตนารมณเพอการยกยองเชดชครตนแบบ จงไดจดท�าหนงสอถอดบทเรยนเลมนขน โดยมงหวง

ใหเปนคมอคณภาพทรวบรวมแกนวธคดของครตนแบบ 34 ทานทเขารอบสดทายของโครงการและ

เพอใหเปนคมอในการถายทอดใหแกผสนใจไดศกษาเรยนรและเปนแรงบนดาลใจแกคนรนหลง

ในโอกาสน ผมใครขอขอบพระคณคณซม คอลมนซอกแซกในหนงสอพมพไทยรฐและรศ.ดร.บงอร

เสรรตน ทใหเกยรตเขยนค�านยมใหแกหนงสอเลมนดวยความซาบซง ซงเปนก�าลงใจใหแกคณะท�างาน

เปนอยางยงและเปนพลงในการมงมนสรางสรรคกจกรรมเพอตอบแทนสงคมในอนาคตใหดยงขนไป

เราทกคนตางม “คร” ซงเปรยบเสมอนพอแมคนทสอง ทใหการอบรม สงสอนวชาความร บมเพาะ

คณธรรม จรยธรรมและคณความดใหลกศษยเพอใหเตบโตเปนบคลากรทมคณภาพของประเทศ คร คอ

ผใหทยงใหญ ดวยความรกและความปรารถนาดโดยไมหวงผลตอบแทน ดงนน ค�าวา “คร” จงเปน

ค�าศกดสทธ การใหความเคารพและกตญญแกผมพระคณทงคณพอคณแมและคณคร นบเปนสงดงาม

ททกคนควรใหการระลกและปฏบตเพอน�าความสรมงคลใหเกดขนแกตนเองและจรรโลงไวซงวฒนธรรม

การเคารพผมพระคณใหคงสบตอไป

ในโอกาสน BJC ขอเปนสวนหนงในการชวยสงเสรมและตอบแทนบคลากรทางการศกษา เพอใหเปน

ก�าลงส�าคญในการพฒนาประเทศอยางเตมก�าลง

“ยกยอง เชดชดวยใจ แดครผใหของแผนดน”

อศวน เตชะเจรญวกลประธานเจาหนาทบรหารและกรรมการผจดการใหญ

บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) BJC

14 แรงบนดาลใจ

สารบญสารบญ

บทน�า เกยวกบบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) 9

บทท 1 การศกษาทแทจรง 13

บทท 2 แรงดลใจสบทบาท “คร” ชวตทสรางสรรค 33

บทท 3 ใจดวงแกรง 53

บทท 4 เปลยนแปลงจากภายในสชวตทสมดล 73

บทท 5 พลงสรางสรรคสงคม 89

บทท 6 ศลปะของการเปนคร 109

บทท 7 ครไทยในศตวรรษท 21 137

กอการดพนทสรางสรรค

บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) หรอ BJC กอตงเมอปพทธศกราช 2425 ในรชสมยพระบาทสมเดจ

พระจลจอมเกลาเจาอยหว รชกาลท 5 โดยตระกลเบอรลและตระกลยคเกอร ชาวสวสเซอรแลนด ประกอบ

ธรกจน�าเขา-สงออกสนคาจากตางประเทศเขาสเมองไทย และสงออกขาว ไมสก ยางพารา และสนคาอนๆ

จากประเทศไทยไปสตลาดโลก

ตลอดเวลากวา 133 ปท BJC ด�าเนนธรกจบนแผนดนไทยใตรมพระบรมโพธสมภาร ยงความตระหนกร

และส�านกในพระมหากรณาธคณอนลนพนของสถาบนพระมหากษตรย ทเปนรมโพธรมไทรใหบรษทได

อาศยดวยความรมเยนมาโดยตลอดและสงทชาว BJC ภาคภมใจอยางหาทสดมได คอ พระบาทสมเดจ

พระเจาอยหวภมพลอดลยเดช ไดทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ พระราชทานตราตงพระครฑพาหใหแกบรษท

ในปพทธศกราช 2510 นบเปนความภมใจแกองคกรและเปนเครองหมายทย�าเตอนใหชาว BJC ทกคน

จงรกภกดตอสถาบนชาต ศาสนา พระมหากษตรยและยดมนในการประกอบกจการดวยความซอสตย สจรต

ดวยหลกธรรมาภบาลและเปนมตรกบสงคม ชมชน สงแวดลอม

ในดานการท�าธรกจ BJC ตงปณธานและความมงมนในการผลตสนคาและบรการทเปนเลศเพอตอบสนอง

ความตองการในทกวนของผบรโภค โดยมธรกจทใหบรการครบวงจรตงแตการผลตตนน�า การท�าการตลาด

และสงเสรมการขายในขนตอนกลางน�า ตลอดจนการกระจายและจดจ�าหนายทเปนสวนปลายน�า ภายใต

ธรกจ 5 กลมหลก ไดแก 1.กลมสนคาและบรการทางบรรจภณฑ 2.กลมสนคาและบรการทางอปโภค

บรโภค 3.กลมสนคาและบรการทางเวชภณฑ 4.กลมสนคาบรการทางเทคนค 5.กลมธรกจคาปลกอนๆ

นอกจากนกจกรรมการตอบแทนคนแกสงคม ชมชนและประเทศชาต คองานส�าคญอกดานหนงทบรษท

ไดยดมนในการท�าหนาทในฐานะองคกรทดของประเทศ (Good Corporate Citizen) BJC มงเนนสงเสรม

พฒนาศกยภาพและใหโอกาสการเรยนร รวมถงการยกระดบคณภาพชวตและสงคมของบคลากรโดยเฉพาะ

ดานการศกษามาโดยตลอด

เกยวกบบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน)เกยวกบบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน)

13

14 14 แรงบนดาลใจ

ทมาของโครงการบเจซครไทยของแผนดน

“... ค�าวาครเปนค�าทสงยง เพราะถอวาเปนทเคารพบชาได ฉะนนไดชอหรอเรยกตวเองวาคร กจะตอง

บ�าเพญตนใหด บ�าเพญตนใหเปนประโยชน บ�าเพญตนใหเปนทนบถอได เพราะวาผใดเปนครแลว

ไมบ�าเพญตนใหเปนทนบถอได กเทากบบกพรอง คนเราท�าหนาทใดบกพรองกไมด แตครท�างานของตน

บกพรองนนยงไมด เพราะวาครเปนเหมอนค�าศกดสทธ...”

พระราชด�ารส ในโอกาสทประธานกรรมการประสานงานสวนภมภาค ภาค 2 สภาสงคมสงเคราะหแหงประเทศไทยฯ น�าคณะผแทนครจนเฝาฯ ทลเกลาฯ ถวายเงน

เพอโดยเสดจพระราชกศลตามพระราชอธยาศย ณ พระต�าหนกจตรลดารโหฐานวนพธท 8 กรกฎาคม 2524

จากพระราชด�ารสในพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระผทรงเปนครทประเสรฐยงอยางหาทเปรยบมได

เปนสงทย�าเตอนใหครตระหนกในคณคาและความหมายทพงประพฤตปฏบตตนใหด เพราะค�าวา “คร”

คอค�าศกดสทธ ทคนในสงคมใหการเคารพนบถอ ครทดจะตองเปนแบบอยางทดและเปนแรงบนดาลใจ

ใหลกศษย โรงเรยนและสงคมประเทศชาตในการปฏบตตนในทางทถกตองและสรางสรรค

ดวยส�านกในบญคณและการตอบแทนแผนดนไทย บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) หรอ BJC

จงด�าเนน “โครงการบเจซครไทยของแผนดน” เพอเปนการใหพลง ก�าลงใจ ประสบการณและการสราง

เครอขายครไทยใหมโอกาสในการแลกเปลยนเรยนรวฒนธรรมตางทองถน น�าความรใหมๆ ทไดรบมาปรบปรง

การเรยนการสอนใหเหมาะสมกบพนทของตนเอง โดยไดนอมน�าหลกคดทพระบาทสมเดจพระเจาอยหว

ไดทรงวางแนวทางเพอการพฒนาคอ ความเขาใจ การเขาถงและการพฒนา เปนหลกในการคดและปรบใช

ใหเกดการเชอมโยงอยางครบวงจร กลาวคอ การเชอมตอตงแตตนน�า กลางน�า และปลายน�า เสมอนการ

ด�าเนนงานดานธรกจ ดวยความเชอทวาธรกจจะเตบโตแขงแรงไดจะตองมการวางแผนพฒนาใหสอดคลอง

ตอบรบกนเปนระบบและครบวงจร การพฒนาสงคมและประเทศชาตใหเจรญรงเรองอยางยงยนกเชนเดยวกน

กอการดพนทสรางสรรค 15

BJC ใหความส�าคญงานดานการศกษาและการพฒนาศกยภาพทรพยากรมนษยซงเปนทรพยากรทมคา

ยงตอการพฒนา ประเทศจะพฒนากาวไกลไดยอมตองมาจากคนทมคณภาพ มความรและความสามารถ

ควบคกบความด ซงบคคลทเปนตนทางแหงการบมเพาะและปลกฝงสงตางๆ เหลาน กคอ “คร” ผให

ทยงใหญ BJC จงมงเนนใหการสนบสนนโดยใหความส�าคญเรมตนท...

“คร” ผเสมอนเปนตนน�าทางการศกษา เปนผใหและผสรางใหเยาวชนไทยมคณภาพ มการศกษา ม

ความร และคณธรรมจรยธรรม ในชอ “โครงการบเจซครไทยของแผนดน” มกจกรรม 3 สวนคอ

แคมปอบรมเชงปฏบตการ กจกรรมครไทยสญจร 4 ภาค และรางวล 10 ครตนแบบครไทยของแผนดน

“สถานศกษา” คอสวนกลางน�า ซงเปนแหลงบมเพาะและสรางคนคณภาพใหประเทศ BJC ด�าเนนโครงการ

ชวยเหลอโรงเรยนขาดแคลนหรอ Remote School ทด�าเนนการตอเนองมากวา 20 ป โดยในป พ.ศ.

2558-2559 ไดวางแผนด�าเนนการสรางอาคารอเนกประสงคใหแกโรงเรยนต�ารวจตระเวนชายแดนเพมเตมดวย

“นกเรยน นกศกษา” ในสวนปลายน�าใหการสนบสนนทนการศกษาเพอใหศกษาตอในชนสงขนไป

และโอกาสดานการงานอาชพทมนคงแกนกศกษาในการเขาท�างานกบบรษท โดยรวมมอกบหนวยงาน

ภาครฐ เปนตน

คร เปรยบเสมอน พอ แมคนทสอง ทใหการอบรมสงสอนวชาความร บมเพาะคณธรรม จรยธรรมและ

คณความดใหแกเยาวชนเพอใหเตบโตเปนก�าลงคนทมคณภาพของประเทศ ครคอผใหทยงใหญ ดวย

ความรกและความปรารถนาดโดยไมหวงผลตอบแทน ดงนน ค�าวา “คร” จงเปนค�าศกดสทธ BJC ให

ความส�าคญกบครระดบประถมศกษาเปนอนดบแรก เพราะเปนจดเรมตนทส�าคญทสดของหวงโซ

การศกษา หากเรามครดเปนแบบอยางทด เชอวาอนาคตของประเทศยอมตองดไปดวย จงเปนทมาของ

“โครงการบเจซครไทยของแผนดน” นอกจากนยงมโครงการเพอสงคมดานการศกษาอกมากมาย

16 14 แรงบนดาลใจ

ปจจบน BJC มเครอขายครไทยทวประเทศทมจดมงหมายเดยวกนคอการตอบแทนคณของแผนดน

ดวยความมงมนทมเท ปลกฝงและบมเพาะความดใหงอกงามบนแผนดนไทย ดวยการสรางคนคณภาพ

เพอเปนก�าลงส�าคญในการพฒนาประเทศชาตใหยงยนและแขงแรง เพอถวายเปนพระราชกศลและด�าเนน

ตามรอยพระบาทสมเดจพระเจาอยหว พระผทรงเปนครทยงใหญในหวใจคนไทยทกคน

“ยกยอง เชดชดวยใจ แดครผใหของแผนดน”

ตดตามรายละเอยดโครงการไดท facebook “บเจซครไทยของแผนดน”

17กอการดพนทสรางสรรค

บทท�1�

การศกษาทแทจรง

18 14 แรงบนดาลใจ

19กอการดพนทสรางสรรค

20 14 แรงบนดาลใจ

เดกๆ ทรกทงหลาย ฉนดใจมากทไดพบพวกเธอวนน ไดพบกบวยเยาวอนแสนสขในดนแดนแหงแสงสวางและโชคแหงน โปรดจ�าใสใจไวเสมอวาสงมหศจรรยทงหลายทพวกเธอไดเรยนรในโรงเรยนคอผลแหงการท�างานของคนรนแลวรนเลา เปนผลผลตจากผคนทมความพยายามอยางกระตอรอรน ผลของการลงทนลงแรงอยางไมมสนสดจากผคนจากทกประเทศทวโลก ทงหมดเปนมรดกทถกน�ามาวางไวในมอของพวกเธอ เพอทพวกเธอจะไดรบมนไว รสกไดรบเกยรตจากมรดกนน และเพมเตมคณคาของพวกเธอเองลงไปในมรดกนนดวย จนวนหนงดวยความศรทธาอยางแรงกลาพวกเธอกจะเปนผสงมอบมรดกนใหกบลกหลานของพวกเธอตอไป แลวเราจงจากโลกนไปหลงจากประสบความส�าเรจในการเปนอมตะอยในสงตางๆ อนคงทนถาวรทเราได สรางไวรวมกน ถาพวกเธอตระหนกถงสงเหลานอยในใจเสมอ พวกเธอจะพบความหมายทแทจรงของชวตและการงาน จนเกดเปนทศนคตทถกตองตอประเทศตางๆ ในโลกน หรอตอยคสมยใดกตาม

อลเบรต ไอนสไตน กลาวกบเดกนกเรยนในโรงเรยนแหงหนง เมอป 1934

21กอการดพนทสรางสรรค

การศกษาและสงคมการศกษาและสงคม

จากค�ากลาวของไอนสไตน นกวทยาศาสตรชอกองโลก ผไดชอวาไมเคยหยด

เรยนรเลยตลอดชวตของเขา ค�ากลาวทเขาไดกลาวกบนกเรยนในวนนน

ไดเผยใหเหนถงมมมองอนกวางขวางทเขามตอการศกษา เขากลาวถง

การศกษาในฐานะทเปนมรดกแหงมนษยชาต การศกษาทเกยวกบของกบ

มนษยในฐานะปจเจกบคคลและเกยวของกบสงคมอยางแยกไมออก

มนษยมนษย เพอใหการศกษามนษยในฐานะปจเจกบคคลทมอสระ เพอใหมนษย

เขาใจและสามารถใชทกษะการคดเชงวพากษ (Critical Thinking) เพอทจะ

สามารถตดสนใจไดวาอะไรคอความจรงแหงชวตของแตละคน เพอเปนมนษย

ทมคณภาพและมความสข

สงคมสงคม เพอใหการศกษาบคคลในฐานะทเปนสวนหนงของสงคม เพราะ

โดยแทจรงแลวความรทกอยางทเราม เสอผา หรออาหาร ผลตขนจากคนอนๆ

ในสงคมทงสน ดงนน ทกคนเปนหนบญคณสงคมและมความรบผดชอบทจะ

ตองมอบบางอยางคนสสงคม ดงค�ากลาวทวา “ทกคนควรเปนผใหมากเทาๆ

กบทเคยเปนผไดรบ”

22 14 แรงบนดาลใจ

TeachingLearning Education

การสอน : การเรยนร : การศกษาการสอน : การเรยนร : การศกษา

23กอการดพนทสรางสรรค

ค�ากลาวนสะทอนถงความหมายอนแทจรงของความเปนคร ครไมใชเปนเพยงผสอนหรอให

ความรกบผอน แตในขณะเดยวกนครก�าลงเรยนรจากทกประสบการณทไดรบในชวต เพอทจะ

พฒนาชวตของตนเอง ทงในฐานะครและในฐานะมนษยคนหนง

การศกษาทแทจรงมงพฒนามนษยใหเปนมนษยทสมบรณ โดยไมไดหมายถงเฉพาะการพฒนา

เดก แตการศกษาทแทจรงคอกระบวนการเรยนร ระหวางทางทครก�าลงพาเดกๆ ไปสเปาหมาย

ทครคาดหวงใหเดกเปน ครเองกเกดการเรยนรและพฒนาตนเองตลอดเวลา โดยเฉพาะในโลกยค

ศตวรรษท 21 ทมโฉมหนาการเรยนรของคนรนใหมก�าลงเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว

อลเบรต ฮบบารด นกคดและนกเขยนชาวอเมรกนกลาวไววา

“ครตางหากคอผทรบบทเรยนมากทสด และครทแทจรงกคอ นกเรยนร” “ครตางหากคอผทรบบทเรยนมากทสด และครทแทจรงกคอ นกเรยนร”

ครเพอศษยตองเปลยนเปาหมายการเรยนรของศษยทเนนเรยนวชาเพอให ครเพอศษยตองเปลยนเปาหมายการเรยนรของศษยทเนนเรยนวชาเพอให

ไดความร จะตองเลยไปสการพฒนาทกษะทส�าคญตอชวตในยคใหม ย�าวาการไดความร จะตองเลยไปสการพฒนาทกษะทส�าคญตอชวตในยคใหม ย�าวาการ

เรยนรยคใหมตองเรยนใหเกดทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษท 21 หนาทของเรยนรยคใหมตองเรยนใหเกดทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษท 21 หนาทของ

ครเพอศษยจงตองเปลยนจากเนน ‘สอน’ หรอสงสอน ไปสการท�าหนาทจดประกายครเพอศษยจงตองเปลยนจากเนน ‘สอน’ หรอสงสอน ไปสการท�าหนาทจดประกาย

ความสนใจใฝร (Inspire) แกศษย ใหศษยไดเรยนจากการลงมอปฏบต ความสนใจใฝร (Inspire) แกศษย ใหศษยไดเรยนจากการลงมอปฏบต

(Learning by Doing) และศษยงอกงามทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษ(Learning by Doing) และศษยงอกงามทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษ

ท 21 นจากการลงมอปฏบตของตนเปนทมรวมกบเพอนนกเรยน ท 21 นจากการลงมอปฏบตของตนเปนทมรวมกบเพอนนกเรยน

ศ.นพ.วจารณ พานช กลาวไวในหนงสอ “วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษ“วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษ

ท 21”ท 21” ทสะทอนการศกษายคใหมวาควรเนนใหนกเรยนเกดทกษะในการเรยนร

24 14 แรงบนดาลใจ

เมอกวาสองพนปทแลว เพลโต นกปรชญาชาวกรกเพลโต นกปรชญาชาวกรก

ผมชวตอยในชวง 427 - 347 ปกอนครสตกาล ไดกลาวไว

“โปรดอยาไดฝกใหเดกเรยนรโดยการบบบงคบหรอท�าใหอบอาย “โปรดอยาไดฝกใหเดกเรยนรโดยการบบบงคบหรอท�าใหอบอาย

แตใหแนวทางพวกเขาไดเรยนรโดยกระตนความอยากรอยากเหนทมอยในใจแตใหแนวทางพวกเขาไดเรยนรโดยกระตนความอยากรอยากเหนทมอยในใจ

ของพวกเขา ดวยแนวทางนจงจะคนพบอจฉรยภาพอนพเศษของพวกเขา ดวยแนวทางนจงจะคนพบอจฉรยภาพอนพเศษ

ทมอยในตวของมนษยแตละคนไดดกวา”ทมอยในตวของมนษยแตละคนไดดกวา”

ครคอผชแนวทางครคอผชแนวทาง

การศกษาทแทจรงควรเปนเรองทสนก ไมใชการบงคบ เดกทกคนมความเปนตวของตวเองท

แตกตางจากคนอน ซงตองการความรสกมนคงปลอดภย การไดรบการยอมรบ การดแลเอาใจใส

และการกระตน ดวยบรรยากาศเชนนจะชวยใหเดกสามารถเตบโตอยางมวฒภาวะ ทงทางอารมณ

สตปญญา รางกาย และสงคม

ครมหนาทชวยเหลอโดยการเตรยมสงแวดลอมในการเรยนรทใหความรสกมนคงปลอดภย รสกถง

การไดรบการสนบสนน มความรสกมนใจทจะแสดงความเปนตวของตวเองออกมาในหองเรยน และ

สรางบรรยากาศทเออใหเดกๆ ไดรวมแบงปนความคดของพวกเขา โดยมองคประกอบ 3 ประการ

ทชวยสรางสงแวดลอมเชนนนได

1) ครแสดงบทบาทผชแนะแนวทาง ครทแทจรงควรท�าหนาทแสดงใหเหนวาในประเดนตางๆ

จะมวธคดตอเรองนนๆ อยางไรไดบาง ไมใชบอกนกเรยนวาตองคดอะไร

2) ครเปดโอกาสใหธรรมชาตความอยากรอยากเหนของเดกไดน�าทางเดกๆ ไปสการเรยนร

25กอการดพนทสรางสรรค

3) สนบสนนใหเดกรสกเคารพตนเองและเคารพทกคน ครทแทจรงตองชวยใหเดกรสกถงสทธ

และเสรภาพในชวตของตนเอง ไมใชการพงพาอาศยคนอน

เมอบทบาทของครคอการน�าทาง ชวยใหเดกสามารถเขาถงแหลงขอมลมากกวาทจะท�าตวเปน

แหลงขอมลเสยเอง เตรยมการใหนกเรยนสามารถคนหาความรเพอตอบค�าถามตางๆ ภายในใจ

ของตวเองได ชวยใหนกเรยนสามารถสงสมองคความรไดดวยตนเอง เดกๆ จ�าเปนตองไดรบโอกาส

ในการคนควาดวยตนเองและฝกทกษะตางๆ ในสถานการณจรง ไดท�ากจกรรมตางๆ ทตองอาศย

การลงมอท�าดวยตนเอง ใหเวลาและพนทแกเดกๆ ไดสรางบทเรยน สรางสรรคโอกาสในการคนหา

และสงสมองคความรขนมาภายในตวตนของพวกเขา

แนวคดของการศกษาสมยใหมเสนอใหมองนกเรยนในฐานะมนษยทมความเทาเทยมกบคร มใช

ในฐานะนกเรยนทมารบความรหรอรบการสงสอนจากครเทานน ดวยแนวคดนท�าใหนกเรยนไดม

โอกาสคนหาและเรยนรสงตางๆ ทพวกเขาเหนวามคณคาและมความหมายตอชวตของตนเอง รวม

ถงเรยนรสงทเกยวของกบชวตและตามความสนใจ การพฒนาหลกสตรเพอใหเกดแรงจงใจ ดงดด

ใหนกเรยนรสกสนใจอยเสมอ

“การมสวนรวม” เปนอกทางหนงทส�าคญซงจะชวยใหการเรยนรเปนไปในแนวทางทตรงกบความ

สนใจของเดก โดยเฉพาะการชวนเดกพดคยเกยวกบบทเรยนทก�าลงเรยน ใหขอมลตางๆ เพอให

เดกๆ ไดมความคดเหน รวมกนสรางเปาหมายใหเดกๆ แสดงศกยภาพ และมพลง หลายครงการ

มสวนรวมท�าใหเกดกจกรรมทนาสนใจส�าหรบเดกอยางทครอาจจะจนตนาการไปไมถง และเมอเดก

มสวนรวมในการก�าหนดเกยวกบหลกสตรหรอวธการเรยนร นจะเปนแรงจงใจใหเดกท�าการบาน

หรอท�างานอยางเตมท เพอทจะไปใหถงเปาหมายทพวกเขาไดมสวนรวมในการตงวตถประสงคไว

ตงแตแรก

26 14 แรงบนดาลใจ

การเรยนรสการเคารพตวเอง ผอน และสภาวะแวดลอม การเรยนรสการเคารพตวเอง ผอน และสภาวะแวดลอม

การเรยนรทามกลางโลกทเปลยนแปลงอยางรวดเรว คอท�าอยางไรใหเดกสามารถอาศยอยในโลก

ทหมนเรวไดอยางมความมนคงทางจตใจ

ครสามารถชวยเดกพฒนาความรสกอนลกซงในการรกตวเองเคารพตวเอง รกและเคารพผอน

รวมถงเคารพในสภาวะแวดลอมของการเรยนรทก�าลงเกดการแบงปนความคดกนอยางเปดกวาง

ซงทงหมดนจะน�าไปสการมวนยในตนเอง เมอเสยงของนกเรยนแตละคนไดรบการรบฟง สภาวะ

แวดลอมทงหมดท�าใหเดกรสกเปนอสระทจะแสดงตวตนออกมา บทเรยนทเดกไดเรยนรจะปรากฏ

ออกมาใหครเหนเมอพวกเขารสกปลอดภยและมนใจเกยวกบสงทตวเองถกคาดหวง เดกจะไมรสก

กลวความคาดหวงจากครอกตอไป หากมการก�าหนดกตกาทยตธรรมและสม�าเสมอในทกกจกรรม

การเรยนร นกเรยนจะแสดงความเคารพตอชวงเวลา ณ ขณะนนทก�าลงท�าสงตางๆ เกดการเรยน

รทจะเคารพตนเอง เคารพผอน รวมถงเคารพในเวลา สถานท และสภาวะแวดลอมของการเรยนร

ทก�าลงเกดขน

ครทเขาถงความเปนครสามารถเปดโอกาสใหเดกเกดการเรยนรและเตบโตอยางตอเนอง ปลกส�านก

ความรกในการเรยนรใหเตบโตงอกงามภายในใจของเดกใหด�ารงอยได ทางหนงกคอครอาจหลอ

เลยงความปรารถนาในการเรยนรในใจของเดก ดวยการถายทอดใหเดกๆ ไดรบรถงความมงมน

ตงใจ ความสนใจเรยนรทตวครเองกมไมนอยไปกวาเดกๆ ท�าใหเดกๆ รสกวาตางกมเปาหมาย

เดยวกน เปนการสรางบรรยากาศการเรยนรทสรางสรรค เพราะตางมกนและกนเปนหมดหมาย

ครตองมความกระตอรอรน แสดงออกถงความสนใจอยางจรงใจทกครงในสงตางๆ ทเดกท�าดวย

ความตงใจ มความอดทน และเสยสละ อทศตน เพอเฝารอเมลดพนธนอยๆ นผานกระบวนการ

แหงการเตบโต

27กอการดพนทสรางสรรค

ครอภชาต�ประทมนนท�ครอภชาต�ประทมนนท�ครศลปะ�โรงเรยนสพรรณภม�ครศลปะ�โรงเรยนสพรรณภม�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

รกเดกอยางเทาเทยมกน ชวยเหลอเดกทมปญหา ยกยองชนชมนกเรยน

อยเสมอ เหนคณคาของเดกทกคน ยอมรบความคดเหนของเดก

ครอภชาต ประทมนนท ครศลปะ กลาวถงหลกการทเขาใชเพอใหเดกรสกรก

การเรยนร ซงทงหมดมาจากความรกทมใหกบเดกทกคนอยางเทาเทยมกน ทง

เดกทด เดกเรยบรอย หรอแมกระทงเดกทมปญหา ปรชญาการศกษาสมยใหม

มกกลาวถงประสบการณทครไดเรยนรจากการไดมปฏสมพนธกบเดก ประสบการณ

ทครไดพบกบเดกคอประสบการณอนมคาทสอนใหกลายเปนครทดขน เดกแตละคน

คอบทเรยนอนแสนพเศษของคร อาจมทงบทเรยนทงายและบทเรยนทไมงาย

แตหากครเรยนรจากเดกทกคนได ครจะเปนครทไมมวนหยดพฒนาตนเอง

ความรกตนเอง มวนย และความส�าเรจความรกตนเอง มวนย และความส�าเรจ

การแสดงใหเดกเหนความงามทงหลายทมอยภายในตวของเดก ชวยใหเดกๆ รสกถงความภาคภมใจ

ในตนเอง ภายในหองเรยนทมบรรยากาศของการเอาใจใส ปลอดภย และยตธรรม ดวยบรรยากาศ

แบบนเดกจงจะสามารถเตบโตและงอกงามได การรกตนเองและเหนความดงามภายในตวเองชวย

ใหเดกๆ เปนสมาชกของหองเรยนทมความรบผดชอบ

ครสามารถใชกลยทธตางๆ เชน การประชม การสรางวนยเชงบวก การใชหลกการประชาธปไตย

ททกคนมสทธมเสยงและมสวนรวม เพอแสดงใหเดกๆ เหนวาเขาสามารถรบผดชอบตอตนเอง

เทากบความรบผดชอบตอการเรยนรในหองเรยนไดอยางไร นคอการใหเครองมอเพอปทางสความ

ส�าเรจในชวตใหกบเดก ซงเครองมอทส�าคญทสดทท�าใหประสบความส�าเรจคอ ความเชอมนใน

ตนเอง และความรกตนเอง ดงเชน ครสภทรา ศรระวตร โรงเรยนอนบาลแพร จงหวดแพร ดวย

ความมงมนอยากเปนครชาวดอย เมอเรยนจบจงเลอกบรรจทโรงเรยนสงวาลย สพป. แมฮองสอน

28 14 แรงบนดาลใจ

ครสภทรา�ศรระวตร�ครสภทรา�ศรระวตร�โรงเรยนอนบาลแพร�โรงเรยนอนบาลแพร�

จงหวดแพรจงหวดแพร

ไดสอนเดกนกเรยนชาวเขาเผาตางๆ ในวชาพละศกษาทถนด สามารถพาเดกชาวเขาไปแขงขน

วอลเลยบอลจนไดรบรางวลระดบจงหวด ครสรางบรรยากาศการเรยนการสอนทท�าใหเดกๆ เชอ

มนวาพวกเขาสามารถท�าไดขณะทมการฝกซอมวอลเลยบอล

อปสรรคในตอนแรกทเรมสอนเดกชาวเขาคอ ภาษาทแตกตางกนจนบางครง

สอสารกนคอนขางล�าบาก แกปญหาโดยใชการเลานทานจากหนงสอพรอมภาพ

ประกอบใหเดกๆ รจกการออกเสยงและเขาใจภาษามากขน อกอปสรรคหนงคอ

เดกสวนใหญมฐานะยากจน ครตองหาทนมาดแลเดกๆ ดวยตวเอง ใหเดกสามารถ

มาเรยนได มปญหาหลายเรองทตองแกไข แตครกไมเคยยอทอ มองหนาเดกๆ

แลวเราทอไมไดเลย

ครสภทราทมเทเอาใจใสตอเดกๆ ทโรงเรยนแหงนนถง 15 ป จนในทสดคณพอ

ลมปวย ครจงขอยายกลบมายงจงหวดบานเกดเพอดแลคณพอ และไดมาบรรจ

ทโรงเรยนอนบาลแพรจนถงปจจบน

เดกทกคนมศกยภาพพเศษอยภายในเดกทกคนมศกยภาพพเศษอยภายใน

เดกแตละคนมศกยภาพอยภายใน ศกยภาพทจะท�าบางสงบางอยางทแตกตางและพเศษใหกบ

โลกใบนได ครควรชวยใหเดกพฒนาศกยภาพนนโดยเชอมนในตวเดกวา เดกทกคนมความสามารถ

ครคอผชวยใหพวกเขาคนพบวาตวตนทแทจรงของเขาเองคอใคร ชวยใหเดกสามารถแสดงความ

คดเหนออกมาได และหลอเลยงใหความคดเหนนนหลอมรวมกลายเปนแนวคดดๆ ทมประโยชน

ตอตวเดกเอง ถาครมจนตนาการถงโลกทผคนมความเคารพกน ยอมรบกน และโอบกอดความ

แตกตางระหวางกน นนจะท�าใหครสามารถชวยออกแบบพฒนาศกยภาพและปลกฝงความคดทน�า

ไปสจนตนาการนนใหเปนจรงไดในทสด

29กอการดพนทสรางสรรค

เชอในศกยภาพของเดกทกคน เขาใจพฒนาการของเดกตามวย เขาใจ

ความแตกตางหลากหลาย ใหความรก ความหวงใย ความอบอน เตมเตมสงท

เดกขาด ใหความส�าคญกบความรสกของเดก รบฟง ใหการยอมรบ ใหความ

ส�าคญกบความคดของเดก กระตนใหเดกเกดแรงบนดาลใจ พฒนาวธการ

กจกรรมการเรยนการสอนใหเหมาะกบเดกทมความแตกตางหลากหลาย

วธคดของครจารณ สทธสวรรค ครศลปะ (สาระนาฏศลป) ผมวธคดทเชอมน

ในตวเดก น�าไปสวธการเรยนรทเหมาะสมกบเดกแตละคน โอบกอดความ

หลากหลายของเดกไวในโลกแหงการเรยนรทอบอน

ครจารณ�สทธสวรรคครจารณ�สทธสวรรคโรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�โรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�

จงหวดเชยงใหมจงหวดเชยงใหม

จากหองเรยนสชมชนจากหองเรยนสชมชนหองเรยนคอชมชนแหงการเรยนร หองเรยนคอชมชนแหงการเรยนร

เพอบรรลเปาหมายใหเดกแตละคนเปนนกเรยนร รสกถงความสามารถของตนเอง มความเชอมน

วาตนเองสามารถประสบความส�าเรจในการเรยนรได ครทแทจรงจะท�าใหเดกรสกวาการเรยนรนน

เกยวของกบชวตของพวกเขาไดอยางไร อาจจะดวยการคดแกนของเรอง(Theme) การเชอมโยง

บทเรยนตางๆ การท�าโครงงาน(Project) การท�างานกลม การท�างานเดยว การท�ากจกรรมตางๆ

เพอท�าใหเดกเปนนกเรยนรทตนตวแอกทฟอยเสมอ ซงในทสดจะท�าใหเดกสามารถเชอมโยงการ

เรยนรจากหองเรยนไปสนอกหองเรยน ไปสชมชนทพวกเขาอาศยอย เพอชวยใหเดกๆ กลายเปน

สมาชกของสงคมทมความเอาใจใสและตนตวอยเสมอ

30 14 แรงบนดาลใจ

การสอน คอ การเรยนรเพอชวตทเบกบานการสอน คอ การเรยนรเพอชวตทเบกบาน

ตองเปลยนจดสนใจหรอจดเนนจากการสอน ไปเปนเนนทการเรยน (ทงศษย

และตนเอง) ตองเรยนรและปรบปรงรปแบบการเรยนรทตนจดใหแกศษยดวย

ครเพอศษยตองเปลยนบทบาทของตนเองจาก ‘ครสอน’ (Teacher) ไปเปน

‘ครฝก’ (Coach) หรอ ‘ผอ�านวยความสะดวกในการเรยนร’ (Learning Facilita-

tor) และตองเรยนรทกษะในการท�าหนาทน โดยรวมตวกนเปนกลมเพอเรยนร

รวมกนอยางเปนระบบและตอเนองทเรยกวา PLC (Professional Learning

Community) ซงเรยกในภาคไทยวา ชร. คศ. (ชมชนเรยนรครเพอศษย)

ศ.นพ.วจารณ พานช กลาวไวในหนงสอ “วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษ“วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษ

ท 21”ท 21” กลาวถงวธการพฒนาตนเองดวยการสรางชมชนการเรยนรรวมกนของคร

เพอแบงปนความรระหวางคร เปนชมชนแหงการเรยนรทเกอกลกนของครไทย

ศ.นพ.วจารณ�พานชศ.นพ.วจารณ�พานช

มนษยเราไมไดเกดมาเพอท�างานอยางเดยว แตตองมความสนกสนานใน

ชวตดวย การทคนมปญญามากขน สอนลกในวนขางหนาได ไมใชเพอเปน

ทรพยากรมนษยเพอเขาไปผลตในโรงงานเทานน แตการศกษาชวยเตมเตม

ความสนกสนานในชวตของมนษยได บอยครงทเรามองการศกษาแลวลมจดน

การศกษาตองใหโอกาสคนพฒนา และตองพฒนาบคลก (Character) ของคนดวย

ใหมความสามารถในการรกษาจรยธรรมของตนเอง สามารถสรางสรรคสงตางๆ

ไดมากกวาท�าลาย มความมนคงในสงทตวเองเชอ กลาหาญยนหยดตอสเพอ

ความเชอของตวเอง และมบคลกทเออตอคนอนในการสรางสรรคสงทดงาม

ตอสงคม สงเหลานคอความหมายของค�าวา Character ในภาษาองกฤษ

ดร.วรากรณ�สามโกเศศ�ดร.วรากรณ�สามโกเศศ�นกคด�นกเขยน�นกวจารณนกคด�นกเขยน�นกวจารณ

31กอการดพนทสรางสรรค

ดร.วรากรณ สามโกเศศ นกคด นกเขยน นกวจารณ กลาวถงการศกษาในแงมมของการพฒนาใหคน

มความสขและมความเปนตวของตวเองไวในบทความ “วรากรณ สามโกเศศ เลาวถนกคด นกอาน“วรากรณ สามโกเศศ เลาวถนกคด นกอาน

นกเขยน และนกการศกษาแบบไทยๆ”นกเขยน และนกการศกษาแบบไทยๆ” ทเผยแพรทางเวบไซตไทยพบลกา (“http://thaipublica.org/)

โดยไดกลาวถงการศกษาอยางมความสขนนดตอการพฒนาคณภาพของมนษยในทกดาน

การปลอยใหเดกไดหวเราะบาง เตอนใหครระลกถงสงทตวเองเคยเปน การสอนคอกระบวนการ

เรยนรตลอดชวต เรยนรเกยวกบแนวความคดและปรชญาใหมๆ รวมถงเรยนรกลยทธใหมๆ ในการ

สอน เรยนรทจะมความสขสนกสนานจากสงเลกๆ นอยๆ ทไดรบจากนกเรยน เรยนรจากพอแม

ของเดกนกเรยน เรยนรจากเพอนรวมงาน เรยนรจากชมชน โดยเฉพาะอยางยงทส�าคญทสดคอ

เรยนรจากเดก เดกสอนใหครเปดหวใจเพอรบความเบกบาน เสยงหวเราะและรอยยมของเดกคอ

ของขวญส�าหรบคร

การสอนเปนไปเพอใหเดกเกดทกษะตางๆ เพอการด�าเนนชวตอยางมความสข ซงเปนทกษะส�าคญ

ทครกตองพฒนาไปพรอมกบเดกดวยเชนกน

ทกษะในกระบวนการแสวงหาความรทกษะในกระบวนการแสวงหาความร ในโลกแหงขอมลขาวสารและในโลกแหงความร การแสวงหา

ความรเพอตอบสนองชวตในแงมมตางๆ คอทกษะทส�าคญ

ทกษะในการคดทกษะในการคด ทกษะในการคดวเคราะห คดใครครวญ และสงเคราะหความรและขอมลขาวสาร

ออกมาเปนความคดตางๆ ทเปนประโยชน

ทกษะในการออกแบบชวตทกษะในการออกแบบชวต สามารถใชความรและความคดทมเพอตดสนใจตอเรองตางๆ ในชวต

และด�าเนนชวตไดในแบบทตวเองพอใจ มความสข และมจตใจทสดใสเบกบาน ราวกบมเดกนอย

ผมความสขอยภายในตวเองเสมอ

32 14 แรงบนดาลใจ

ครแบบไหนทเราอยากจะเปน...ครแบบไหนทเราอยากจะเปน...

The real teacher is the one who shows you the way, but lets you walk it on your own in your own way.

ครทเขาใจโลกแหงความจรง จะชวยใหศษยมองเหนทาง แตปลอยใหเขาเดนไปตามเสนทางนนดวยตวเอง ในวถทางของเขาเอง

The wise teacher is the one who shows you the door, but does not tell you what to think about what is behind them. ครผทสอนใหศษยฉลาด จะเพยงชใหศษยมองเหนประตเทานน แตไมบอกวาท�าอยางไรกบสงทอยขางหลงประตบานนน

The true teacher is the one who

teaches you to lead, not to follow.

ครผเทยงธรรม สอนใหศษยเปนผน�า

ไมใชใหเปนผตาม

The awakened teacher is the one who is also the student.

ครผรโลกอยางแจมแจง คอ ผ ทยงตองศกษาเรยนร อย เสมอ

The genuine teacher is the one who knows when to tell you to leave your teacher.

ครผถองแท ยอมรดวาเมอไรศษยมความพรอมทจะออกไปเผชญโลกภายนอก

The compassionate teacher is the one who teaches all by an example, not just his students.

ครเปยมดวยความกรณา คอ ครสอนเดกทกคนดวยการกระท�า ใหเหนเปนตวอยาง ไมใชสอนเฉพาะศษยตนเองเทานน

The courageous teacher is the one who dares to expand beyond his teachings. ครทมจตใจกลาหาญ ยอมกลาทาทายบทบาทของตนเอง ใหกาวล�าไปไกลกวาวธการสอน

The best teacher is the one who brings out the teacher in you, so that you may become REAL, WISE, TRUE, GENUINE, COMPASSIONATE and COURAGEOUS.

ดงนน ครทดทสด คอ ผทสามารถน�าศกยภาพความเปนครทมอยในตวเองออกมา เพอวาตวเองจะเปนครทเขาใจโลกแหงความจรง ครผทสอนใหศษยฉลาด ครผเทยงธรรม ครผรโลกอยางแจมแจง ครผถองแท ครผเปยมดวยความกรณา และครทมจตใจกลาหาญ

33กอการดพนทสรางสรรค

คบไฟทางปญญา แสงสวางแหงชวตคบไฟทางปญญา แสงสวางแหงชวต

การศกษาไมใชการเตรยมพรอมใหกบชวต แตการศกษาคอชวต ความแตกตางระหวางชวตจรงกบ

โรงเรยนคออะไร ในโรงเรยนมการสอนบทเรยนแลวจงมการทดสอบ แตในชวตมกจะมบททดสอบ

เขามากอนเพอใหมนษยไดรบบทเรยน การศกษาทแทจรงจงอาจหมายถงการเตรยมชวตใหพรอม

ส�าหรบบททดสอบอยเสมอ พรอมทงเรยนรจากบททดสอบตางๆ ตลอดชวต

ความหมายทแทจรงของการศกษาความหมายทแทจรงของการศกษา กระบวนการเรยนรทเกดขนตลอดชวต การศกษาจงเปนทง

เปาหมายและกระบวนการ การศกษามขนเพอมอบเครองมอในการใชชวตใหกบมนษย จนสามารถ

มทกษะในการออกแบบชวตของตนเองได ในวนคนทอาจมดมดทสด ผไดรบการศกษาควรสามารถ

ใชความรและทกษะทกสงทมในชวต ซงเปนดงเลมเทยนทซอนอยภายใน ใชสองแสงสวางคนหา

หนทางออกจากความมด

เปาหมายของการศกษาเปาหมายของการศกษาคอ การมอบเทยนเลมนอยทจดไฟแหงปญญาขนภายในตวของมนษย

เมอแตละคนพบปญหาสามารถดงเอาเทยนเลมนอยทซอนอยขนมาจดคบไฟทางปญญา แสวงหา

ทางออกจากปญหา สามารถคดหาทางออก และตดสนใจในเรองตางๆ ได ไมรสกวาชวตนน

โดดเดยว ไรหลกยดเกาะ และมดมนจนเกนไปนก

นคอเรองราวของครเสาวรส นววธไพสฐ ครสงคมศกษา ศาสนาและวฒนธรรม กบเดกชายภาณเดช

เพราะในวนทอาจหมนหมองมดมนทสดในชวตของเดกคนหนง ครเปนดงแสงสวางเลกๆ ทชวยให

จตใจของเดกนอยสวางสดใสเตมไปดวยรอยยมขนมาไดอกครง เรองราวทเปนดงโศกนาฏกรรม

แหงชวตทเกดขนใหเหนอยเสมอในสงคมไทย สะทอนถงจตวญญาณแหงความเปนครทแทจรงท

ไมเคยยอมพายแพตอสงใด

34 14 แรงบนดาลใจ

ครมความสขทไดท�าเพอลกศษย หรอลกศษยของเราประสบความส�าเรจ

ในสงทเรามงหมายใหเขาเปน ดฉนเปนคณครประจ�าชน ป.4 พอวนเวรจะพา

นกเรยนไปเดนเยยมชมโรงเรยน ชชวนใหเดกรจกตนไม ถามวาทใตตนไมม

อะไรทไมเกยวกบตนไมบาง เดกกตอบวามถวยน�าบาง ถงพลาสตกบาง เราก

ชวนเดกๆ ชวยกนเกบขยะ มเดกชน ป.1 ตวเลกเหมอนเดกอนบาลเดนมาถาม

วา ‘ครท�าอะไร’ เราบอกวา ‘ครชวนพๆ เขามาเกบเพชรเกบพลอย’ เขาบอก ‘ไม

เหนจะมเลย’ เรากบอกวา ขยะนแหละเปนเพชรพลอย ถาอนาคตหนอยากรวย

หนกเกบขยะ เขากเกบบาง เปนอยางนทกอาทตย ครเลยไปประกาศชนชมเขา

ทหนาเสาธง ตงแตนนเขาจะไปคอยครทสะพานลอยหนาโรงเรยน บอกวา ‘หน

อยากมาโรงเรยนพรอมคร’ เปนอยางนทกวนจนถกลอวาเขาเปนลกครเสาวรส

ตอมาเขากไมมาโรงเรยน เราไปถามเดกนกเรยนวาบานภาณเดชอยทไหน จนร

วาเขาอยแถวกองขยะ กทม. ซงกวางใหญมาก กใหนกเรยนพาไป บานของภาณเดช

เปนเพงหมาแหงนทามกลางลอกขยะทคดแลว พบเขานงจองโดนละอองฝน

เพราะชายคาไมสามารถกนฝนได พอเรยกภาณเดช เขากวงโซซดโซเซมา

ครถามวาอยกบใคร เขาบอกวาอยกบปา ‘ท�าไมไมไปโรงเรยน’ เขาตอบวา

‘หนไมสบาย’ ความรสกตอนนนคอ ดทไดมาพบและรสาเหตทเขาไมไปโรงเรยน

อยากจะบอกวา ขณะทเดกๆ อยภายใตการชแนะก�าหนดเรองตางๆ จากเรา

แตอยาคดวาเรามอ�านาจเหนอเดก เวลาเดกท�าอะไรผด อยาเพงตดสนเขา

ตองรใหลกถงปญหาของเขา ครไดคยกบปาของเดก เขาเลาวา เดกคนนไมใช

หลาน พอเดกเปนเอดสเสยชวต แมเอาเดกมาจางเลยงแลวถกรถชนตาย

ซงไมรวาเปนอบตเหตหรอฆาตวตาย สรปวาเดกไมมญาตพนองทไหน เขาเลยจ�าใจ

เลยงตามสภาพตามยถากรรม เราบอกเดกวาถาไปโรงเรยนไหวกไปนะ

พอวนรงขนภาณเดชกไปโรงเรยน ในสภาพทไมมเรยวแรง เนอตวมอมแมม

ดวยขไคล ครเลยจบเขาไปอาบน�า อาบไปกหวเราะคกคกจกจ ดมความสข

ครเสาวรส�นววธไพสฐ�ครเสาวรส�นววธไพสฐ�โรงเรยนวดกระทมเสอปลาโรงเรยนวดกระทมเสอปลา

กรงเทพมหานครกรงเทพมหานคร

35กอการดพนทสรางสรรค

บอกวาไมเคยมใครอาบน�าใหเขามากอน เราเองกไมเคยอาบน�าใหเดกคนอนท

ไมใชลกตวเอง รสกสะเทอนใจ ขณะทถขไคลใหเขาเพราะตวมแตหนงหมกระดก

ใจเราออนยวบ และพบวาเขาเปนงสวด เขาเจบ แตทาทางเขามความสข ครเอง

กมความสข สขทไดท�า กเลยบอกเขาวาใหมาหาครทกเชา ครจะหาอะไรใหกน

ท�าไดสกสองสามอาทตย ตอนนนในปากเขาเปนเชอราแทบจะกนอะไรไมได

แปลวาโรคทเขาเปนมอาการมากขน ตอนนนคดทนทวาเราคงท�าแคนไมได เลย

ตดตอหมอไรพรมแดนไปชวยทบาน และด�าเนนการขอทนการศกษาใหเขา เปน

ทนใหญ ทนแมอปถมภ คอนขางไดยาก แตครกพยายามขอจนได

สดทายแมไดทนมา...กสายไป ปาของภาณเดชมาบอกวา ภาณเดชตายแลว...

เปนความทรงจ�าทยากจะลมเลอนจรงๆ

แมวาครเสาวรสจะไมสามารถชวยภาณเดชใหเดนขามผานพนจากขวากหนาม

อนยากล�าบากในชวตได หนนอยตองจากไปกอนวยอนควร โดยทครไมสามารถ

ยอดวงวญญาณของหนนอยใหอยบนโลกนใหยาวนานกวานน แตครกไมเคยหมด

ก�าลงใจ ยงคงท�าหนาทครทมจตวญญาณของความเปนครอยเตมเปยมเชนเดม

ไมเคยคดจะมาเปนคร แตเมอเปนแลวกท�าหนาทใหดทสด นอกจากเปน

อาชพสจรต ไดท�าบญดวย รวมทงมโอกาสเปนผทสรางพลเมองทดใหกบ

ประเทศชาต ขอเพยงครใสใจ ไมใชเพยงสอนใหเขารตามตวชวด แตเราใสใจ

ลงไปถงปญหาพฤตกรรม ไมวาใครจะมองเหนหรอไมกตาม แตตวเรารวาเรา

ท�าอะไร เพราะฉะนนครจงท�าหนาทของเราจนสดความสามารถ

ครเสาวรสสรปบทเรยนทเธอไดรบจากการไดพบกบเดกชายภาณเดช เดกชาย

ตวนอยผมดวงวญญาณอนใสสะอาด เดกนอยทจะอยในใจของครไปตลอดกาล

36 14 แรงบนดาลใจ

การศกษาทแทจรง & ครทแทจรงการศกษาทแทจรง & ครทแทจรง

การศกษา เพอความเปน “มนษยทมคณภาพและมความสข”“มนษยทมคณภาพและมความสข”

การศกษาคอ “การเรยนรตลอดชวต”“การเรยนรตลอดชวต”

การศกษายคใหม เนนใหเกด “ทกษะในการเรยนร”“ทกษะในการเรยนร”

คร จดประกาย “ความสนใจใฝร”“ความสนใจใฝร” แกศษย

คร สอนใหเดกมทกษะ “กระบวนการแสวงหาความร”“กระบวนการแสวงหาความร”

คร สอนใหเดกมทกษะ “การคด”“การคด”

คร สอนใหเดกมทกษะ “การออกแบบชวต”“การออกแบบชวต”

คร จดประกาย “คบไฟแหงปญญา”“คบไฟแหงปญญา” ขนภายในตวของมนษย

37กอการดพนทสรางสรรค

บทท�2�

แรงดลใจสบทบาท�“คร”�

ชวตทสรางสรรค

38 14 แรงบนดาลใจ

39กอการดพนทสรางสรรค

40 14 แรงบนดาลใจ

เพลงครไทยของแผนดน

เรอล�าหนงยงรอคอย สงผคนขามฝง แมวาสายน�าเชยวสกเพยงไหน เทยนเลมหนงยงทอแสงสวางกลางใจ สองเสนทางชวาฝาความมดมน

*ครเดนทางมาไกล หนกและเหนอยเพยงไหน มพลงอดทน ไมทอใจ ชคบไฟปญญา ไลความมดมดอวชชา ดวยศรทธาและความรกอนยงใหญ(ซ�า *.*)

คอ ครผสงความร คอ ครผทรงคณธรรม ครผยงใหญในใจคน คอ ครของแผนดน

ค�ารอง : ครไวท-ศกดสร มสมสบนกรอง : ครโอ-ชตมา แกวเนยม

41กอการดพนทสรางสรรค

จตวญญาณความเปนครจตวญญาณความเปนคร

แรงบนดาลใจส�าคญทกอรางสรางจตวญญาณแหงความเปนครคอ การไดมองเหนลกศษยตวนอยการไดมองเหนลกศษยตวนอย

เดนไปสหนทางทใฝฝน ประสบความส�าเรจในชวต มชวตทด เปนคนมคณภาพของสงคม เดนไปสหนทางทใฝฝน ประสบความส�าเรจในชวต มชวตทด เปนคนมคณภาพของสงคม

เมอถามถงเปาหมายแหงชวตคร ครจ�านวนมากตอบตรงกนวาคงไมมอะไรทชนใจมากไปกวา

การไดสงลกศษยตวนอยๆ กาวขนฝงแหงชวตอยางมนคง ดวยแรงปรารถนาภายในใจทอยากเหน

ลกศษยไดดหลอหลอมมาจากเหตการณตางๆ ในชวตของคร ซงจดประกายความเมตตาในตวคร

ใหเปนครผเกอกลศษยอยางเตมก�าลงความสามารถ

ชวตอนสรางสรรคชวตอนสรางสรรค

ทกองคประกอบในชวตของคร ทงดานลบและดานบวก ไมวาจะเปนวยเดกอนยากล�าบาก ค�าดหมน

ดแคลนของสงคม ความขาดแคลนตางๆ ของเดกนกเรยนและสภาพแวดลอมของโรงเรยนทครได

สมผสดวยตนเอง ดเหมอนจะเปนดานลบของชวตแตกลบเปนแรงผลกดนใหครแขงแกรงและ

ไมยอทอ เพราะเคย ‘ขาดแคลน’ ท�าใหครควาทกโอกาสเพอเดกของคร แสวงหาทกโอกาสทม

เพอใหเดกไดรบโอกาสในชวตเชนเดยวกนทกคน

สวนดานบวกของชวต ไมวาจะเปนความรกทมตอเดก ความรกความไววางใจทครไดรบจากเดก

สงคมทเกอกลคร หรอโอกาสตางๆ ทครเคยไดรบมาในชวต ท�าใหครไทยของแผนดนใชชวตอยาง

สรางสรรค ครสรางโอกาสใหกบตนเอง สรางโอกาสใหกบเดก ครคดคนนวตกรรมตางๆ เพอเสรม

การเรยนรของเดก ครลงแรงกายแรงใจหรอแมแตก�าลงทรพย ครไมเคยหยดพฒนาตนเอง เพอให

ครสามารถสรางสรรคจากทกสงทมอยอยางจ�ากด กาวขามผานทกขอจ�ากดอนยากล�าบาก เพอสง

เดกนอยไปใหถงฝงฝนอยางปลอดภย ครผมแรงดลใจจงมชวตอนสรางสรรคทไมมวนอบจนหนทาง

42 14 แรงบนดาลใจ

วยเดกของครวยเดกของคร

ประสบการณวยเดกอนยากล�าบากกลบเปนสงทหลอหลอมใหหวใจของครออนโยนมากทสด

คนทเคยล�าบากมากอนยอมเขาใจและเกดความเหนอกเหนใจผอนไดงายกวา เมอเขาใจความ

รสกและความทกขของเดกอยางแทจรง ครจงรสกอยากชวยใหเดกกาวขามผานความทกขตางๆ

ไปใหได ดงเชนประสบการณในวยเดกของครหลายคนทไดหลอหลอมใหหวใจของครเตมไปดวย

ความเอออาทรตอเดกนอย

ครเสาวรส นววธไพสฐ เลาถงประสบการณแสนเศราในวยเดกวา

ตอนเปนเดกถกครลอหนาเสาธง เพราะเปนเดกยากจนมาก เสอปะ

รองเทาขาด ใชถงกระดาษเปนกระเปา ถกครสอนวชาประดษฐดเพราะไมม

เงนซออปกรณ เราไมประทบใจ และรวาไมมเดกคนไหนอยากเจอครแบบน

เราเอาตรงนมาเปนแรงขบทจะไมท�ากบลกศษย แตตอนนนไดค�าพดดๆ

จากครบรรณารกษหองสมด ครใหชวยท�างาน รสกดใจทมคนเหนคณคา

เมอบรรจเปนครสอนทโรงเรยนกองขยะ ประทบใจตวเดกนกเรยน เพราะ

เราเหมอนนางฟาของเดก พอบอกเดกวาจะไปอยโรงเรยนอน เดกมากอด

เอว บอกวา ‘ครไมสอนหนแลวใครจะมาสอน’ เลยมแรงบนดาลใจวาจะอย

สอนจนเกษยณทโรงเรยนน

ประสบการณทเคยไดรบการปฏบตอยางไมเปนธรรม ท�าใหครหลายคนตงใจ

ทจะไมทอดทงเดกไวเบองหลงแมแตคนเดยว ครตงปณธานไววาจะใหความ

เปนธรรมกบเดกทกคน หากเกดความผดพลาดขนกบเดกเมอใด ครมกจะ

หนมาส�ารวจตวเองกอนทจะยกความผดทงหมดไปลงทเดกอยางไรความ

เปนธรรม

ครเสาวรส�นววธไพสฐครเสาวรส�นววธไพสฐ โรงเรยนวดกระทมเสอปลา�โรงเรยนวดกระทมเสอปลา�

กรงเทพมหานครกรงเทพมหานคร

43กอการดพนทสรางสรรค

ครมนญญา�ลาหาญครมนญญา�ลาหาญโรงเรยนบานนาผางโรงเรยนบานนาผาง

(วบลยราษฎรสามคค)�(วบลยราษฎรสามคค)�

จงหวดอำ�นาจเจรญจงหวดอำ�นาจเจรญ

ครอภชาต�ประทมนนทครอภชาต�ประทมนนทโรงเรยนสพรรณภม�โรงเรยนสพรรณภม�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

วยเดกทเคยสอบตก ครมนญญา ลาหาญ จงเขาใจหวอกของเดกทเรยนไมด

ตอนนเปนครซ 9 ภาษาไทย แตเคยสอบตกภาษาไทยตอนเรยน ม. 1

เลยเขาใจเดกวาท�าไมสอบตก เพราะเดกเรยนรไมเทากน และถกครละเลย

เมอสอบตกครกตทงๆ ทครสอนไมรเรอง เพราะฉะนนเมอมาเปนครจงไม

ละเลยเดกแมสกคนเดยว เหนเดกทกคนมคณคา เดกจะตองไดเรยนรตาม

ศกยภาพของตน ชอบท�าสอเพอเสรมความเขาใจ เพอท�าเรองยากใหงาย

ท�าใหเดกสนใจ เรยนอยางมความสข เชอวาเมอเดกมความพรอม เดกจะ

เรยนรไดด แรงบนดาลใจอกเรองเปนความจน เคยยากจน ล�าบากมากอน

เขาใจความทกขของคนจน จะบอกเดกเสมอวาใครมปญหาอะไรใหบอกคร

เดกจะไดรบการชวยเหลอทกอยาง แมแตเรองอาหารการกน

เคยถกครดดาดถกดวยความทเปนเดกยากจน นนท�าให ครอภชาต ประทมนนท

ตงใจทจะไมท�ากบเดกคนใดแบบนน

แรงบนดาลใจทท�าใหชวยเหลอเดก มาจากผมเองเกดในครอบครวท

ยากจน พอแมมลกหลายคน อยากเรยนตอสงๆ แตไมมโอกาส ผมจบ

ปรญญาตรอายตง 28 ป ซงถอวาอายมากแลว อาศยเปนเดกวด แลวท�างาน

ไปดวยเรยนไปดวย พอมาเปนคร เลยมองหาโอกาสใหกบเดก แรงบนดาล

ใจของผมยงเกดจากความรสกดานลบ ตอนเดกๆ ผมเปนเดกบานนอกโดน

ครดาวา ‘ไอควาย’ มนฝงใจ รสกถกครเหยยดหยาม รกเดกไมเทากน เพราะ

เราเปนเดกยากจน เราเปนเดกวด เรยนไมเกง เมอเปนคร เราจงตงใจทจะ

ไมท�าไมดาเดกเหมอนทครท�ากบเรา และตงใจวาจะทมเทเพอเดก

44 14 แรงบนดาลใจ

ครยวร�มนตเนรมตรครยวร�มนตเนรมตรโรงเรยนบานเนนตะบก�โรงเรยนบานเนนตะบก�

จงหวดตราดจงหวดตราด

ผเคยไดรบยอมเปนผใหผเคยไดรบยอมเปนผให

ครหลายคนไดรบโอกาสและความชวยเหลอจากครของตนเองในวยเดก คงไมมครในวนนถาวยเดก

ครไมไดรบโอกาสและความเมตตามากอน

ครสายร ง�เฟ องสนธ ครสายร ง�เฟ องสนธ โรงเรยนวดนางนอง�(พพฒน)โรงเรยนวดนางนอง�(พพฒน)

กรงเทพมหานครกรงเทพมหานคร

ครยวร มนตเนรมตร

อยากเปนครมาก ประทบใจคร ตอนเดกครอบครวยากจนมาก พอแม

มลก 8 คน เราเรยนดแตพอแมจะไมใหเรยน จนครใหญตองไปขอใหเรยน

เรากรองไหอยากเรยน สดทายพอสงสารไปขอยมเงนคนในหมบาน 78 บาท

เอาไปซอหนงสอเรยนมอสอง ตองเกบรองเทาถงเทาทคนเขาทงมาใช สมด

ทเขาทงเอาแตหนาทยงไมไดใชมาเยบรวมเลม เอากระดาษปกปฏทนมาท�า

ปก เดนไปโรงเรยนซงอยไกลมาก 20 กวากโล ทเรยนมาเพราะไดทน

การศกษาเปนสวนมาก เขยนเรยงความเรองอยากเปนคร ไดรางวลมา

300-400 บาท เอามาใชเลาเรยนวทยาลยครจนทบร ตอมาเขยนเรยงความ

อก เลาเรองตวเอง มอาจารยทานหนงสงสาร เอาไปอยดวย ชวยใหไดเรยน

แลวอาจารยคนนยงชวยใหนองชายและนองสาวไดเรยนดวย

ตนแบบของคร “ผให” คอแรงบนดาลใจส�าคญใหครเดนทางบนเสนทางน

ทกสงทท�าเพอเดกมาจากหวใจแหงการใหอยางทครเคยไดรบมาเมอวยเดก

ครสายรง เฟองสนธ เลาวา

ตอนเดกเปนเดกบานนอก แมฝากใหอยกบคร ครมความเมตตา ดแล

ชวยเหลอทกอยาง ครจงเปนตนแบบท�าใหอยากเปนครบาง ตงใจจะเปนคร

ทดทสด ดแลศษยเหมอนลก

45กอการดพนทสรางสรรค

ครดรณ�ทมมากรณ�ครดรณ�ทมมากรณ�โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�

จงหวดอบลราชธานจงหวดอบลราชธาน

แมเรมจากไมอยากเปนคร แตมคณแมเปนตนแบบ ครดรณ ทมมากรณ

จงยงเดนอยบนเสนทางความเปนครดวยความรกในวชาชพนทถกหลอหลอม

มาตงแตเดก

แรงบนดาลใจกคอ ความรกในหวใจและความเปนคร ซงตอนแรกไมได

อยากเปนคร แตพอไดเปนแลวรสกตองท�าหนาทใหดทสด โดยมคณแมซง

เปนครทเปนแบบอยางทด แมเปนครในชนบท ท�างานหนก ไปโรงเรยน

แตเชา กลบบานค�า แมสอนวาเมอเราไดโอกาสแลวเรากตองใหโอกาส

แกคนอนดวย เราเองเมอใหโอกาสแกเดกแลวกรสกภมใจทเปนคร ความรก

ในวชาชพมนคอยๆ เกดขน อยากเหนเดกเตบโตอยางมคณภาพและร

คณคาของตนเอง เชอวาความเปนครของเราสามารถใหโอกาสคนได ท�าให

คนเปนคนดได

จากเดกเกเรทเคยไดรบโอกาสและความรกอยางไมมเงอนไขจากคร คอ

แรงบนดาลใจใหครธระยทธ เสนาทบ รกในวชาชพนอยางลกซง

ผมรกทจะเปนคร มนฝงลกจากตอนเรยนมครด รกคร ไดอยใกลครแลว

มความสข เปนครทดแลใหความรก ความเอาใจใส แมวาตอนนนผมเปน

เดกทเกเรมาก หนโรงเรยน ครคนนมาใหความสนใจ ใหก�าลงใจ เพราะ

ฉะนนเดกจะเกเรอยางไรเรากเขาใจเดก ผมมความเชอวา ถาเรามความ

ตงใจด คดด ท�าด ผลจะสะทอนกลบมาหาเราเอง

ครธระยทธ�เสนาทบครธระยทธ�เสนาทบโรงเรยนบานปากเหมอง�โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

46 14 แรงบนดาลใจ

ครไมเคยยอมจ�านนตอปญหาครไมเคยยอมจ�านนตอปญหา

เราทราบดวาประเทศไทยยงมความเหลอมล�าสงมาก ทงดานเศรษฐกจ สงคม และการศกษา คร

จ�านวนมากพบกบความเหลอมล�านนดวยตาของตนเอง แมครตวเลกๆ อาจไมสามารถท�าทกอยาง

ได แตพวกเขาไมเคยยอมจ�านนตอขอจ�ากดใด ในทางกลบกนครจ�านวนมากใชขอจ�ากดนนเปนแรง

บนดาลใจใหท�าสงตางๆ มากมายเพอใหนกเรยนของครไดมโอกาสเทาเทยมกบเดกอน

ครฉนทนา�ศรศลปครฉ นทนา�ศรศลปโรงเรยนบานหวยสงห�โรงเรยนบานหวยสงห�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

ดงเชนเรองราวของครฉนทนา ศรศลป ทดแลเดกชาวกะเหรยงซงมาพกท

หอพกของโรงเรยน เรมตนจากชมชนไมคอยยอมรบเดก จากความตดลบ

ในหลายดานๆ ครสนบสนนใหเดกท�ากจกรรมจนชมชนใหการยอมรบวา

เดกชาวกะเหรยงกมความสามารถไมแพเดกอนๆ

โรงเรยนทสอนเปนโรงเรยนพกนอนในทกนดาร เดกนกเรยนสวนใหญ

เปนกะเหรยง พดไทยยงไมชด เรองอานออกเขยนไดกยงยาก เราพาเดก

หอพกท�ากจกรรมในชมชน จนชมชนยอมรบ ซงแรกๆ ชมชนไมยอมรบท

เดกกะเหรยงจะมาอยหอพกจ�านวนมาก การฝกเดกท�ากจกรรมและไดม

ประสบการณนอกโรงเรยนท�าใหเดกมความมนใจ ในการประกวดสภา

นกเรยนตนแบบ กรรมการถามนกเรยนกะเหรยงวาอะไรเปนแรงบนดาลใจ

เดกตอบวา ‘หนเปนเดกกะเหรยงพดไมชด แตครเหนคณคาในตวหน

ฝกสอนหน หนมเพลงทจะรองใหครฟง...พวกเราเปนเดกบานปา ดอยการ

ศกษามาพงพาหวยสงห เพราะเรารคณครรกเราจรง พรอมทมเททกสงให

ศษยมอนาคตไกล เปนครผเสยสละ มมานะแมจะเหนอยแคไหน ศษยอยาง

เราแมไมมอะไร แตเราจะตงใจเพอโรงเรยนของเรา’ เปนค�าตอบทไมได

47กอการดพนทสรางสรรค

เตรยมมา เดกตอบเอง เราท�าแบบนจนเดกจบไปเรยนระดบอดมศกษาท

มช. มเดกบางคนไปเขาเรยนพยาบาลได

ประสบการณของครระบบดแลชวยเหลอ ท�าใหครธระยทธ เสนาทบ ไดเหน

ชวตของนกเรยนมากกวาทเหนในโรงเรยน

ผมเปนครระบบดแลชวยเหลอดวย ออกเยยมบานเดก เหนสภาพเดก

ทครอบครวยากจน ครอบครวแตกแยก เดกอยกบปยาตายาย ครบางคนก

วาเราเอาใจเดก ใหทายเดก ในขณะทเขาดาวาเดกโดยไมดวาเดกตกอยใน

สภาพใด ไมสนใจทจะตดตามวาเดกมปญหาอะไร เดกบางคนไมมาโรงเรยน

เพราะไมมอะไรจะกน เสอผาไมไดซก มาโรงเรยนแลวเพอนลอ อายเพอน

และครบางคนกรงเกยจเดกเหลาน เมอครไมสนใจเดกกเกเร ไมสนใจจะ

เรยน ครยงเหนเดกเปนภาระ ไมอยากใหอยในโรงเรยนตอไป

ครธระยทธจงไมไดแคสอนวชาการในโรงเรยน แตยงหาทางชวยเหลอใหเดก

มาโรงเรยนไดอยางภาคภมใจ ไมรสกวามาแลวเปนสวนเกนของโรงเรยน

ครธระยทธ�เสนาทบครธระยทธ�เสนาทบโรงเรยนบานปากเหมอง�โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

48 14 แรงบนดาลใจ

ครศภมาศ คงคาชวย คอครทไมทอดทงเดกทบกพรอง และยงคดคน

นวตกรรมเพอการพฒนาเดกเหลานนขนมาได เลาวา

ทโรงเรยนมเดกเรยนรวมมากกวา 10 เปอรเซนต จากนกเรยน 700

กวาคน รวมเดกเรยนรวมกวา 70-80 คน หลงจากตรวจคดกรองแลวเปน

เดกบกพรองทางรางกาย บกพรองทางสตปญญา บกพรองทางการเรยนร

(ยกเวนเดกออทสตก) เราจงคดคนการพฒนาศกยภาพเดกเรยนรวมดวย

3D (Development) คอ D1 พฒนาสอและนวตกรรม D2 พฒนาผลสมฤทธ

ของเดกเรยนรวม D3 พฒนาและสงเสรมความเปนเลศของนกเรยน

เรยนรวม

ความเปนเดกพเศษของเดกเหลาน หากดผวเผนส�าหรบบางอาการกแทบ

ดไมร วาเปนอาการของเดกพเศษ ครอนภาพ บญซาย บอกวาครตอง

ใชความลกซงในการเฝามองลกศษยของตนเพอมองไปถงปญหาทแทจรง

เพราะจะท�าใหไมไปตดสนเดกจากเรองราวเพยงผวเผนทไดเหน

มองใหลกถงสงทเดกเปนมองใหลกถงสงทเดกเปน

ครไทยของแผนดนพยายามใหความสนใจเดกทกคนอยางเทาเทยม ไมไดสนใจเฉพาะเดกทเรยน

เกง มมมองของครคอ การมองวาเดกมปญหาเปนความทาทายทอยากชวยเหลอ เหลานคอตวอยาง

ของครไทยของแผนดนทใชความเมตตาและจตวญญาณของครเพอใหเดกทกคนไดรบโอกาสในการ

พฒนาตนเองใหสามารถมชวตอยในสงคมไดอยางมคณภาพ

ครศภมาศ�คงคาชวยครศภมาศ�คงคาชวยโรงเรยนบานโพหวาย�โรงเรยนบานโพหวาย�

จงหวดสราษฎรธานจงหวดสราษฎรธาน

49กอการดพนทสรางสรรค

ผมสอนคณตศาสตร สอนเดกสมาธสน 3-4 คน เดกพวกนจะถกไลออก

จากโรงเรยน แตจรงๆ แลวเกงมาก เดกคนหนงตอนอยอนบาลจะขน ป.1

ครไมใหขน เพราะอานหนงสอไมออก ไมมความพรอม เดกถกซ�าชนอนบาล

กลายเปนเดกไมพด ทกคนเหนวาเปนเดกเออ ถกตดสนโดยคร แลวพอแม

เอามาใหสอน ผมสอนเขาตงแต ป.1 พบวาเขาเปนเดกอจฉรยะ ครคนอน

ไมเชอ จนกระทง ป.2 เขาสามารถสอบคณต-วทยไดเหรยญทอง ป.3-4

ไดเหรยญทองตลอด ป.4 ไดไปแขงตางประเทศ ป.5-6 ไดเปนตวแทน

ประเทศไทยสอบคณตศาสตรเพชรยอดมงกฎไดท 1 เพราะฉะนนครไมควร

ตดสน แลวกมคนวาผมสอนแตเดกมพรสวรรค ลกหมอลกอาจารย ผมบอก

จะท�าใหด ผมเดนไปดงเดก ป.2 คนหนงมาจากในแถว พอแมขายปาทองโก

เอามาสอน จนเดกสามารถเปนตวแทนของประเทศไปแขงขนคณตศาสตร

โอลมปกทเกาหลตอน ป.6

ครดรณ ทมมากรณ เลาถงเรองราวของเดกนอยคนหนงทไมยอมมาโรงเรยน

ไดออกเยยมบานนกเรยน ไดเหนสภาพทแทจรงของนกเรยนคนหนง

ไดรบอบตเหตเลนปนลมกบเพอน เดกไดรบบาดเจบทสมอง นอนปวยอย

ทบาน อยกบแมสองคนในบานหลงเลกๆ พดไมได แตพอถามวาจ�าคร

ไดไหม เขาพยกหนา อกรายเปนเดกอานไมออกเขยนไมได ครไมเอาแลว

ชอแหวง เขาเปนเดกตวเลกๆ ปากแหวงเพดานโหว พดไมชด เขาไมมา

โรงเรยน กเลยฝากบอกเดกในหองทบานอยใกลกนใหไปบอกเดกคนนนวา

ครจะท�าหนงสน จะใหเขาเปนพระเอก ท�าใหนายแหวงมาโรงเรยนทกวน

คอพยายามใหเขาไดเขารวมกจกรรมทโรงเรยน ผลงานของเขานเองทท�าให

ครไดเขามายนอย ณ จดน

ครอนภาพ�บญซายครอนภาพ�บญซายโรงเรยนเชงชมราษฎรกล�โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�

จงหวดสกลนครจงหวดสกลนคร

ครดรณ�ทมมากรณครดรณ�ทมมากรณ�โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม��โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�

อบลราชธานอบลราชธาน

50 14 แรงบนดาลใจ

บางครงเดกอาจมความโศกเศราบางอยางซอนอยในใจ ทครตองชวย

ประคบประคองใหเดกผานพนชวงเวลานนไปใหได ครศรอมพร ประทมนนท

ไดเลาใหฟงถงเดกคนหนงในชนเรยนภาษาไทยของครวา

ในชวงวนแมครไดใหเดกแตงกลอนวนแมสง แตมเดกคนหนงสงเพยง

กระดาษเปลา ท�าใหครสงสย และเปนความทาทายวาเดกคนนจะตองม

ปญหาอะไรแนนอน ครจงเรยกเดกมาคยและบอกใหเขยน จนเดกร�าคาญ

จงแตงเพยงสองประโยคทมใจความวา ‘วนแมจะมความหมายอะไร เมอแม

เองกลบทงลกไป’ ครจงเขยนกลอนกลบไปใหเดกโดยมใจความวา ‘จะขอ

เปนแมแทนไดหรอไม’ และไดใหการดแลประคบประคองเดกคนนไปตลอด

แมยามทพอของเดกมภรรยาใหม และเดกไมยอมรบ ครกชวยเปดมมมอง

ใหเดกสามารถอยกบพอไดอยางมความสขมากขน จนในทสดเดกกสามารถ

สอบเขาเรยนตอในคณะวศวกรรมศาสตรของมหาวทยาลยของรฐได

มเปาหมายวาหลงเกษยณอาย ครลาวลย สมธ อยากท�าโครงงานวจยเพอ

แกปญหาเดกกาวราวใหหนมาใสใจการเรยน

โครงการอนาคตอยากท�าเรองปญหาเดกกาวราว ครเคยดแลเดกทมปญหา

ครอบครวแตกแยก เปนเดกพเศษดวย พอแมเคยพานองออกจากโรงเรยน

ไมใหเรยนหนงสอ แตครกตอสจนใหนองกลบมาเรยนได จากทเคยเปนเดก

มปญหา ขโวยวาย กกลายเปนเดกดขนและสอบเขาเรยนตอทสตรวทยาได

ครดแลเดกทกคนใกลชด คอยสงเกตพฤตกรรมเดกทมแนวโนมสมาธสน

เดกคนไหนอยในขายกจะเชญนกจตวทยาตรวจและพดคยกบเดก คนไหน

มปญหากจะแจงใหผปกครองทราบเพอจะไดชวยกนแกปญหา บางครงคร

กตองใหค�าปรกษาและวธการดแลเดกใหกบพอแมไปดแลตอดวย

ครศรอมพร�ประทมนนท�ครศรอมพร�ประทมนนท�โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

ครลาวลย�สมธครลาวลย�สมธโรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�

จงหวดปทมธานจงหวดปทมธาน

51กอการดพนทสรางสรรค

พสจนตวเองจากค�าดถกพสจนตวเองจากค�าดถก

บางครงมมมองทสงคมมตอคร เปนแรงผลกดนใหครอยากพสจนตวเองใหสงคมเหนวาการเปนคร

นนมคณคา สามารถสรางสรรคสงดๆ ใหกบสงคมไดมากเพยงใด ค�าดถกกลบท�าใหครมมานะ

ไมยอมพายแพ

ครธระยทธ�เสนาทบครธระยทธ�เสนาทบ �โรงเรยนบานปากเหมอง��โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

ครธระยทธ เสนาทบ ครพละทตองการลบลางภาพครพละทคนมองวา “ข“ข

เมา เจาช สนาย”เมา เจาช สนาย” โดยเฉพาะในชมชนมสลมทครธระยทธสอนอย การจะให

ชมชนไววางใจครจนยอมใหพาลกสาวไปแขงกฬาตางจงหวดเปนเรองยาก

มาก แตดวยความตงใจทจะลบลางภาพลบเหลานนออกไปใหได ครธระยทธ

จงทมเททงเวลา แรงกาย แรงใจ และความจรงใจตอเดกนกเรยน โดยเฉพาะ

เดกเกเร เดกยากจน ใหสามารถไดเรยนตอ จนกระทงชมชนไววางใจใหพา

เดกๆ ไปแขงกฬายงจงหวดตางๆ ได

ความตองการพสจนคณคาของความเปนครทามกลางสภาพสงคมทให

คณคากบชอเสยงและรายได สงทครอยากพสจนคอ ท�าใหสงคมเหนวา

อาชพครทแมมไดมรายไดมากมาย แตมคณคาตอความเปนมนษยของเดก

ครคอผทชวยประคบประคองใหเดกเตบโตมาอยางรจกเคารพและใหเกยรต

ผ อน มองเหนคณคาของตนเอง และใชศกยภาพของตนเองในทาง

สรางสรรคอยางเตมท

52 14 แรงบนดาลใจ

ครจารณ�สทธสวรรคครจารณ�สทธสวรรคโรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�โรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�

จงหวดเชยงใหมจงหวดเชยงใหม

ครจารณ สทธสวรรค เลาถงความมงมนในการเปนครทมาจากความรสกวา

สงคมใหคากบอาชพครผดเพยนไปมาก

สงทท�าใหมงมนในการเปนคร คอสายตาคนอนทดถกวชาชพครวาเปน

อาชพกระจอก ไมเหมอนคนเรยนแพทยหรอสาขาวชาอนๆ และพอสอบ

บรรจครได ไดไปอยโรงเรยนทกนดารหางไกล ถกมองวาเปนครดอย โดน

ดถกอก ท�าใหคดวาเปนครบานนอก ครดอยไมมศกดศรหรออยางไร เลย

ตงมนวาจะเปนครทด จะสรางเดกบานนอกใหมโอกาสทดทดเทยมกบเดก

ในเมองใหได

แรกๆ ไมไดสอนนาฏศลปเพราะไมไดเรยนมา แตดวยความเชอวาท�าในสง

ทเรารก กขอสอนนาฏศลปนอกเวลา เพราะเชอวาศลปะจะเชอมโยงเดกท

แตกตางทางวฒนธรรมใหอยรวมกนได และเอานาฏศลปเปนโอกาสในการ

เปดโลกทศนใหเดก ท�าใหเดกไดไปแสดงเผยแพรในตางประเทศ แลวกรก

ผกพนกบเดก ใชความรกหลอหลอมใหเดกอยากเรยน สอนจนเดกบานนอก

เดกชาวเขา เดกกะเหรยงไปเอาชนะเดกในเมองได เราสามารถพสจน

ใหเหนวาเดกบานนอกเดกดอยกมศกยภาพทดเทยมเดกในเมองอนๆ เพยง

ถาเขามโอกาส และเราไดใหโอกาสเขา พอยายโรงเรยน เรากสรางเดกกลม

ใหมไดอก พสจนใหเหนอก ท�ามาเปนเวลานานพอสมควรดวยความมงมน

ตงใจ เอาชนะอปสรรค ไมยอทอตอความไมพรอม โรงเรยนไมมงบประมาณ

ใหกบเสอผาหนาผม เรากเสยสละเงนสวนตว ท�าทกอยางเพอพสจนใหเหน

วาเราสามารถขดเกลาเดกทไมมอะไรเลยใหเปนเพชรทแวววาวได

แรงบนดาลใจทท�าใหครจารณทมทกสงเพอเดกอยางตอเนองคอ ความรก

ในอาชพ สอนเดกดวยความรกความใสใจ มงมนทมเท อยากพสจนใหเหน

53กอการดพนทสรางสรรค

วาอาชพครเปนอาชพทยงใหญ อาชพทสรางคน แมจะอยในทดอยโอกาส

ครกสามารถใหโอกาส เตมเตมความเปนมนษยทสมบรณใหเดกได ความ

ส�าเรจของลกศษยรนแลวรนเลาเปนแรงบนดาลใจใหครจารณอยากสราง

เดกรนตอไปอยางตอเนอง

โรงเรยนในถนหางไกลโรงเรยนในถนหางไกล

โจทยท “ครไทยของแผนดน”“ครไทยของแผนดน” มกประสบเปนล�าดบแรกๆ คอ สภาพโรงเรยนเปนโรงเรยนทอยใน

ทองถนหางไกล ขาดแคลนอปกรณตางๆ หางไกลจากการสอสาร เดกในโรงเรยนกมความขาดแคลน

และยากล�าบากในชวต บางสวนเปนเดกเกเร บางสวนเปนเดกพเศษทมาเรยนรวม แตครสามารถ

ใชความขาดแคลนเหลานสรางโอกาสใหมๆ ใหกบเดกได ความกดดนจากสภาพแวดลอมกลบท�าให

ครพยายามดงศกยภาพทมอยภายในตวเองออกมาใชใหไดมากทสด

ครล�าพน ประรเตสงข เลาถงการเปนครในทองถนหางไกลทกลบท�าใหเกด

ความคดสรางสรรคมากมายเพอใหเดกๆ ไดรบโอกาสทงดานการศกษาและ

ดานอาชพ

ไดบรรจเปนครทไมใชบานเกด คอนขางกนดาร ซงการยายเปนเรอง

ยากจงคดวาตองท�างานอยางมความสข ซงกคอท�าหนาทใหดทสด ในเมอ

อยแตในบานพกครทโรงเรยนจงท�าแตงาน วางกท�าสอการสอน เปนโอกาส

ท�าใหไดพฒนาตวเอง พฒนาผลงาน สงเดกเขาประกวดแขงขนตางๆ แม

จะเรยนมาทางดานการศกษาปฐมวย แตตองมาสอนวชาการงานของชน

มธยมกพยายามมองหาความรทจะท�าใหเดกมอาชพในวนขางหนา เพราะ

เดกโรงเรยนขยายโอกาสสวนใหญเรองวชาการสเขาไมได จงไปเขารบการ

ครลำาพน�ประรเตสงขครลำาพน�ประรเตสงขโรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�โรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�

จงหวดสรนทรจงหวดสรนทร

54 14 แรงบนดาลใจ

ครสร ย �แสงสวางครสร ย �แสงสวางโรงเรยนชมชนวดไทรนอย�โรงเรยนชมชนวดไทรนอย�

จงหวดนนทบรจงหวดนนทบร

อบรมตางๆ เชน การท�าอาหาร งานประดษฐตางๆ เพอเอากลบมาสอน

นกเรยน โดยออกคาใชจายเอง เพราะโรงเรยนไมมงบประมาณ รวมทงออก

คาใชจายอปกรณตางๆ เพอใหเดกไดท�า พานกเรยนไปเรยนสานกระตบขาว

ไมไผทคอนสาร ชยภม ดวยงบประมาณสวนตว แรงบนดาลใจเกดจากอยาก

ใหเดกดอยโอกาส เดกเรยนไมเกง ไดมโอกาส ไดมอาชพในอนาคต

ครสรย แสงสวาง เลาถงการเปนครทสามารถสรางโอกาสในการพฒนาเดก

ไดเสมอ หากครไมลมมองหาโอกาสนนทมอยเสมอในสงคม

ไมไดอยากเปนคร แตสอบบรรจไดทโรงเรยนกนดารมาก รสกทอแท แต

เมอไดรบน�าใจจากเดก เหนครเปนนางฟา จงรสกอยากเปนครทด เรมมใจ

สอนเดก พฒนาเดก ชวนเดกประกวดเรยงความเพอใหเดกมทนการศกษา

ประสบความส�าเรจไดรบรางวล มความเชอวาเดกแตละคนแมวาจะมศกยภาพ

ไมเทากน แตครสามารถพฒนาเดกทกคนใหเปนคนดของสงคมได

ครแสวงหาโอกาสใหกบเดกครแสวงหาโอกาสใหกบเดก

ครไทยจ�านวนมากสรางสรรคโอกาสใหกบเดกในทกทางทท�าได ครเพญศร สมบรณวงศ ใหความ

ชวยเหลอเดกๆ ในดานการสอน สละเวลาวางสอนเดกๆ ทเรยนไมทนคนอน มการคยกบผปกครอง

เรองปญหาของเดกและหาแนวทางแกไขไปพรอมๆ กบผปกครอง

55กอการดพนทสรางสรรค

เรามการจดท�าขอมลเดกเอาไวเปนบคคล และจะจดหาทนใหเดกๆ ทยากจน

สวนตวคณครกจะใหทนสวนตวดวย ในอดตกจะมทคณครสงจนเรยนจบ

ปรญญาตรมหาวทยาลยรามค�าแหง เอกอกษรศาสตร ปจจบนกมอยทโรงเรยน

2-3 คน เราใหเดกไดเทาทก�าลงม อยากใหเดกทกคนมโอกาสเทากน

ครทนกร แจมเจดรว ครผแสวงหาโอกาสใหมๆ ใหกบเดก พานกเรยนทคร

ดแลในสาขาคอมพวเตอรไดรางวลการประกวดระดบประเทศหลายรางวล

เชน เหรยญทองการวาดภาพดวยโปรแกรมคอมพวเตอรกราฟก ในดานกฬา

วอลเลยบอล จากครทไมมความรเรองวอลเลยบอลเลย แตครสามารถน�า

นกเรยนเปนตวแทนของจงหวดสมทรสาครไปแขงในระดบประเทศมาแลว

เปาหมายในวชาชพครคอการทเดกเปนคนด ไมตองเกง แตเปนคนทม

ความสขในอาชพของตวเอง พยายามไมปลอยใหเดกท�าไมได จะเขาไปดแล

จนกวาจะท�าได เปดโอกาสใหเดกมาใชหองคอมพวเตอรชวงเชากอนเขาแถว

นอกเวลาเรยนจะใชเวลาหลงเลกเรยนกบวนหยดสอนเดกทจะไปแขง ทงใน

สวนของคอมพวเตอรและวอลเลยบอล ผมมองวาครจะมคณคาเมอมความ

ตงใจถายทอดใหกบเดก โดยไมไดสนใจวาเดกคนนนจะตองประสบความ

ส�าเรจหรอไดรางวล แตอยากใหเดกไดลองท�า ไดฝกฝนจนท�าเปน

ครเพญศร�สมบรณวงศ�ครเพญศร�สมบรณวงศ�โรงเรยนวดไทร(สนศกษาลย)�โรงเรยนวดไทร(สนศกษาลย)�

จงหวดนครปฐมจงหวดนครปฐม

ครทนกร�แจมเจดร วครทนกร�แจมเจดร วโรงเรยนวดนางสาว�โรงเรยนวดนางสาว�

จงหวดสมทรสาครจงหวดสมทรสาคร

เรองราวอนเปนแรงบนดาลใจใหครไทยของแผนดนเหลานเดนในเสนทางแหงความเปนครอยาง

สรางสรรคและไมเคยยอทอ เฝาหมนเพยรสานฝนของตนเอง สานฝนของเดกรนแลวรนเลาใหเกด

เปนจรงขนมาภายใตขอจ�ากดตางๆ มากมาย เรองราวเหลานสามารถเปนแรงบนดาลใจใหกบครไทย

และสงคมไทยใหเดนไปสหนทางแหงชวตอนสรางสรรค ดงเชนทครไทยของแผนดนไดชวยกนกรย

ทางไวแลวในหลากหลายมต

56 14 แรงบนดาลใจ

แรงบนดาลใจส...ชวตทสรางสรรค

แรงบนดาลใจส...

ชวตทสรางสรรค

คร...ตองการสงลกศษยตวนอยๆ

กาวขนฝงแหงชวตอยางมนคง

ตองการสงลกศษยตวนอยๆ กาวข

นฝงแหงชวตอยางมนคง

คร...เคย “ขาดแคลน”“ขาดแคลน” ครเ

คยล�าบากมากอนจงเขาใจเดกทล�าบ

าก

และหาทางชวยเหลอทกทางทท�าได

คร...เคยไดรบ “โอกาส” “โอกาส” ผเคยไ

ดรบยอมเปนผให

คร...ไมเคยยอมจ�านนตอ “ปญหา”“ปญหา” ใดๆ

คร...ตองการพสจนตวเองจากค�า

ดถกตองการพสจนต

วเองจากค�าดถก

คร...เชอมนวาเดกทกคนมศกยภา

พและความดงามอยภายใน

เชอมนวาเดกทกคนมศกยภาพและค

วามดงามอยภายใน

คร...ไมเคยหยดแสวงหาโอกาสใหม

ๆ มอบใหกบเดก

ไมเคยหยดแสวงหาโอกาสใหมๆ มอ

บใหกบเดก

Because my teacher believed in me, I never gave up. Because my teacher believed in me, I never gave up. Now I am flying towards my dreams.Now I am flying towards my dreams.Heidi McDonald

เพราะครของฉนเชอมนในตวฉน ฉนจงไมเคยยอมแพ เพราะครของฉนเชอมนในตวฉน ฉนจงไมเคยยอมแพ ตอนนฉนก�าลงโบยบนไปสความฝนของฉนแลวตอนนฉนก�าลงโบยบนไปสความฝนของฉนแลว ไฮด แมคโดนลด นกเขยน และบรรณาธการหนงสอการตนผมชอเสยงแหงนวยอรก สหรฐอเมรกา

57กอการดพนทสรางสรรค

บทท�3

ใจดวงแกรง

58 14 แรงบนดาลใจ

59กอการดพนทสรางสรรค

60 14 แรงบนดาลใจ

ชวตครไทยของแผนดนทกคนไมเคยงายเลย ตลอดเสนทางการเปนคร มอปสรรคตางๆ เกดขนตลอดเวลา แตครทกคนมหลกคดเพอ ประคบประคองตนเองไมใหทอแททอถอย จนสามารถผานวนคน อนยากล�าบากมาได

ความยากล�าบากในชวตครมทงอปสรรคทเกดขนภายในจตใจของคร ทมบางชวงเวลาสภาพจตใจออนแอทอแทไมสามารถกาวขามพนปญหาได สภาพชวตสวนตวในดานตางๆ ทท�าใหจตใจของคร เปราะบาง นอกจากนยงมอปสรรคทเกดจากปจจยภายนอก ทเปนผลมาจากสภาพสงคมแวดลอมทไมเออใหครไทยสามารถท�าสงตางๆ ทคาดหวงได

ในบทนจะรวบรวมล�าดบเรองราวจากอปสรรคดานตางๆ ทครไทยของแผนดนประสบ การมชวงเวลาไดยอนคด ทบทวน เสนทางการฟนฝาอปสรรคทผานมา เปนความภมใจและเปนก�าลงใจทมคาในวนน ของครทกคน

61กอการดพนทสรางสรรค

อปสรรคภายในตนเอง อปสรรคภายในตนเอง

สภาพจตใจสภาพจตใจ บางครงครคดในทางลบ มองปญหาดวยสภาพจตใจทเศราหมอง

ท�าใหไมสามารถจดการกบปญหาไดดนก ครบางคนคาดหวงกบตวเอง

สงมาก เมอท�าไมไดอยางทคดไวจงผดหวงในตวเอง

สภาพชวตสวนตวสภาพชวตสวนตวในดานตางๆ ทบบคนคร การไมสามารถแบงเวลาในการ

ดแลครอบครว การไมสามารถจดการดานการเงนได ปญหาสขภาพ

ซงลวนบนทอนจตใจของคร

อปสรรคจากภายนอก อปสรรคจากภายนอก

อปสรรคทเกดจากปจจยตางๆ ในสงคมรอบตวคร อาท โครงสราง

ระบบการศกษา ทไมเออใหครท�างานตามทตงเปาหมายและตาม

วธการของครเองได คานยมทางสงคมตางๆ ทเปนอปสรรคขดขวาง

การท�างานของคร ความไมเขาใจของผคนรอบขาง เพอนรวมงาน

ผบงคบบญชา สมาชกในชมชน ท�าใหครท�างานดวยความยากล�าบาก

62 14 แรงบนดาลใจ

ความคาดหวงในวชาชพครความคาดหวงในวชาชพคร มอบสงทดทสดใหเดกและชมชน

สอนลกศษยใหเปนคนด มคณธรรม เปนมนษย

ทสมบรณ

สอนลกศษยใหเปนคนเกง มความรความสามารถ

ตามหลกสตรก�าหนด

ใหโอกาสเดกดอยโอกาส

สรางพลเมองทดใหกบประเทศชาต

ท�างานดวยหวใจของครทแทจรง ท�าเพอใหเดกๆ

ไดพนจากความไมร เพอใหเขามโอกาสทดตอไป

ในอนาคต

จะท�าหนาท “คร” ใหดทสดเทาทจะท�าได สอน

ลกศษย ใหเปนคนด สามารถอย ในสงคมได

อยางมความสข

ท�างานดวยความสมฤทธผลในทกๆ ปการศกษา

เพอใหลกศษยรนแลวรนเลาประสบความส�าเรจ

ในชวต

ใชเวลาทเหลออยในอายราชการดวยการตงใจ

สอนเตมท

เกษยณอายราชการครอยางงดงาม มศษยทระลก

ถงและจดจ�าครได

ความคาดหวงของครไทยความคาดหวงของครไทย

แมรวาจะตองตอสกบอปสรรคตางๆ แตครไทยของแผนดนกยงมความคาดหวงในวชาชพคร และ

มความคาดหวงในชวต นนท�าใหครไมทอแทยอมพายแพกบสงใดงายๆ แตยงเดนหนาไปสเปาหมาย

อยางไมเคยหยด

ความคาดหวงในชวต

ความคาดหวงในชวต

ครอบครวมความสข มคชวตทด มความ

มนคงในชวต มชวตทสงบสข

ลกเรยนจบ มงานมนคง ประสบความ

ส�าเรจทางการศกษาและชวต อย ใน

สงคมอยางมความสข

ลกเปนคนด มความซอสตย มความ

รบผดชอบ ไดดแลพอแม ตอบแทน

คณพอแม ดแลพนอง ตนเองมสขภาพ

แขงแรง

ไดศกษาตอ กาวหนาในหนาทการงาน

ไดท�าประโยชนใหชมชน และสงคม

63กอการดพนทสรางสรรค

เดกขาดทกษะในการคนควาขอมล

เนอหาวชาทสอนมความซบซอน ยากในการสอนใหเขาใจ

เวลาเรยนไมพอส�าหรบเนอหาทมมาก

นกเรยนในชนเยอะมาก เชน ครบางคนมนกเรยน 54 คนตอหอง ดแล

นกเรยนไดไมทวถง

เดกแอบเลนเกม ไมสนใจเรยน

พาเดกเรยนรชมชน เบยดเวลาวชาอน เวลาไมสอดคลองกนระหวาง

กจกรรมชมชนกบเวลาสอน

เวลาในการท�ากจกรรมนอย ตองจดสรรเวลาใหด

เดกรมากกวาครในบางเรอง ครตองปรบตวเองเปนผเรยนรรวมกบเดก

ใหเดกเอาความรมาแลกเปลยน

ในชนเรยนมเดกเกง และเดกไมเกง ครตองคอยหนนเสรมใหก�าลงใจ

ประคบประคองใหเดกไมเกงสามารถเรยนรไปกบเดกเกงได

ผปกครองไมเหนความส�าคญของวชาทสอน เชน วชาศลปะ

อปสรรคครไทยของแผนดนอปสรรคครไทยของแผนดน

ครมความคาดหวงตางๆ ทงความคาดหวงในวชาชพคร และความคาดหวงในชวตเปนเปาหมาย

แตบางครงกวาจะไปถงเปาหมายและความคาดหวงได

ครไทยของแผนดนไดพบกบอปสรรคตางๆ มากมาย ทงเรองเลกและใหญ ครไทยของแผนดน

ไดชวยกนรวบรวมปญหาและอปสรรคตางๆ จากประสบการณทครไดพบมาดวยตนเองดงน

64 14 แรงบนดาลใจ

การไมเปดใจยอมรบของคนอนๆ ทงผ ปกครอง ชมชน และผ บรหาร

ครท�าสงทแตกตาง ไมเคยมใครท�ามากอน ครตองอดทนท�าใหเกดผล

ส�าเรจ ท�าใหคนทไมเขาใจไดเหนผลทเกดขน แลวคอยๆ เปดใจ

ผปกครองไมใหความรวมมอในการสงเสรมการศกษาของลกหลาน

ชมชนขาดความรความเขาใจเรองแนวทางการดแลพฒนาเดก ครตอง

เขาไปใหความร

ขาดแคลนงบประมาณทตองใชในการท�ากจกรรมตางๆ

ตองสดวยใจ ท�าตอไปจนผคนเหนความส�าคญและใหการสนบสนน

ผ ปกครองไมยอมรบวาลกตวเองผดปกต (เดกพเศษ) ครตองอดทน

พดคยกบผปกครองบอยๆ สรางความเขาใจ

เดกขาดตนแบบการด�าเนนชวตทด ครตองจดประชมผปกครอง ชใหเหน

ปญหาและความส�าคญของการเปนตนแบบทด

ขาดงบประมาณในการพาเดกออกไปเรยนรในชมชน ครตองใชเงนสวนตว

ความยากจน ชมชนชนบทหางไกล ครอบครวของเดกขาดแคลนและ

ยากจน ยากทเดกจะมาโรงเรยนไดตลอดรอดฝง เดกบางคนอยากเรยนตอ

ระดบสงขน แตพอแมไมมเงน ครตองหาทางชวยเหลอเรองทนการศกษา

บางครงใชเงนสวนตวเพอชวยเหลอเดก

ชมชนเมองมความเปนปจเจกสง การท�าเพอสวนรวมหรอการท�ากจกรรม

ชมชนเปนความยงยาก เดกๆ จงขาดโอกาสเรยนรชมชน

ผอ�านวยการไมสนบสนน ไมมงบประมาณ ครใชเงนสวนตวในการเขา

รบการอบรมตางๆ

ผ บรหารไมชนชม ไมพจารณาผลงานหรอขนเงนเดอน ไมเหนคณคา

ในผลงาน

65กอการดพนทสรางสรรค

หนวยงานตนสงกดจดอบรมในหวขอทไมตรงกบความตองการของครหรอ

ไมสอดคลองกบสาระวชาทสอน

โรงเรยนขาดแคลนสอทจะใชคนควาหาความร เชน โรงเรยนมคอมพวเตอร

เครองเดยว

โรงเรยนไมมโอกาสเขารวมโครงการพเศษตางๆ

การประเมนการเรยนการสอนทไมสอดคลองกบสงใหมๆ ทครก�าลงท�า

สกศ.เอาหลกวชาการมาประเมนกระบวนการเรยนการสอน ไมยอมรบ

กระบวนการใหมๆ

งานอนๆ ในโรงเรยนเบยดบงเวลาสอน และบนทอนสขภาพ

เพอนคร ชมชนไมใหความรวมมอในการท�ากจกรรมตางๆ

ถกเพอนครมองในแงราย

เพอนรวมงานตอวา ไมเขาใจ เกลยด เนองจากถกเปรยบเทยบ

ท�าด ท�ามาก = อยากเดน ครตองท�าใจ ในเมอพระพทธองคยงโดนดถก

แลวเราเปนใคร

ความคดลบของตวเอง

ทอแทในการท�างานทเจอกบปญหาตางๆ ตลอด

จดสรรเวลาไมได เสยสละเวลาสวนตวจนท�าใหไมมเวลาพกผอน สงผล

กระทบตอสขภาพ จนบางครงมปญหาดานสขภาพ

66 14 แรงบนดาลใจ

ครดรณ ทมมากรณ จากทไมเคยอยากเปนครเลย แตเมอเดกๆ เหนคณคา

ในตวคร ท�าใหครเหนวาตนเองสามารถท�าประโยชนใหกบเดกไดจรง

เปนครโรงเรยนขยายโอกาสในชนบทมา 20 ปแลว ไมเคยคดขอยายไปไหน

อยากอยกบนกเรยน ทงๆ ทแรกๆ ไมไดอยากเปนคร ปท 3 ไดดแลเดกดอย

โอกาส เดกพเศษ เดกเกเร เดกมปญหา และไดเหนวาเดกเหลานนกมศกยภาพ

และตองการโอกาสจงอยากชวยพฒนา ท�าใหเหนคณคาตวเองวาเดกเหลาน

ตองการเรา

กาวขามผานอปสรรคกาวขามผานอปสรรค

อปสรรคแรกทครหลายคนพบคอ อปสรรคภายในใจตนเอง การตองตอสกบความไมเปนดงหวง

การไมไดตงใจจะมาเปนคร แตดวยเงอนไขในชวตบางอยางท�าใหตองมาเปนครในถนทรกนดาร

เมอครไดสมผสเดกนกเรยนทมชวตล�าบากยงกวาคร แตยงพยายามขวนขวายมาเรยนหนงสอ

จงมครหลายคนทเรมเหนวาอาชพครนนทาทาย ท�าใหครเปนครมาจนถงทกวนนและไมคดจะเปลยน

ไปเปนอยางอน

ครดรณ�ทมมากรณครดรณ�ทมมากรณ โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�

จงหวดอบลราชธานจงหวดอบลราชธาน

67กอการดพนทสรางสรรค

ส�าหรบครศภมาศ คงคาชวย ไมอยากเปนครตงแตแรก ถกแมบงคบใหไปสอบ

คร ไดไปเปนครในโรงเรยนขยายโอกาส ไมไดสอนในสายทจบมา แตตองไปสอน

ภาษาองกฤษและคอมพวเตอรทไมถนด แตครศภมาศกผานสงเหลานนมาได

จนถงทกวนน

ขอยอมรบเลยวาไมไดอยากมาเปนคร ขเกยจเรยน เรยนไมเกง แตชอบ

ท�ากจกรรม บงเอญสอบตดศกษาศาสตร ม.เกษตรศาสตร ทมาเปนครเพราะถก

แมบงคบใหสอบคร ไปสอบทชยภม เปนโรงเรยนขยายโอกาส จบเอกคหกรรม

แตไดรบมอบหมายใหสอนภาษาองกฤษ ชน ป.4-ม.3 และสอนคอมพวเตอร ก

ตองไปขวนขวายหาความรมาสอนเดก ภมใจทสามารถสอนใหเดกรองเพลง

ภาษาองกฤษได ทงๆ ทตวเองรองไมเปน ใชวธเปดยทบ คอพยายามท�าทกวถ

ทางเพอใหเดกมความรภาษาองกฤษ และไหนๆ กจบคหกรรมมากไดสอน

วชาการงานดวย ซงทโรงเรยนล�าบากเพราะน�าทใชท�าอาหารไมม ตองซอน�า

จากในหมบาน นานๆ จงจะไดเรยนคหกรรมกนสกท แลวครแอนกใหเดก

น�าอปกรณเครองครวมาจากบาน ใหเดกเอาเตา หมอ จาน ชามมาโรงเรยน

ภาพทเดกเอาเครองครวใสรถเขนเขนจากบานมาโรงเรยน เปนภาพทครแอน

ประทบใจ แลวครแอนยงไดน�าเดกไปปฏบตธรรมทวด และท�าอาหารเลยงพระ

และเลยงเดก 7 วน ซงแตละวนตองตนแตตสามไปซอกบขาว ขมอเตอรไซค

ไปท�าอาหารทวดทอยไกลถง 7 กม.

ครศภมาศ�คงคาชวย�ครศภมาศ�คงคาชวย�โรงเรยนบานโพหวาย�โรงเรยนบานโพหวาย�

จงหวดสราษฎรธาน�จงหวดสราษฎรธาน�

68 14 แรงบนดาลใจ

ครแอนบรรจตงแตป 2539 อยทนน 5 ปเตม มาถงตอนนมนเปนประสบการณ

ทประทบใจ ความใสซอของเดกนกเรยน รวมทงเพอนคร ศกษานเทศก

หลอหลอมครแอนจากทไมอยากมาเปนครเลย มาเปนครทกวนนและถาเลอก

ไดจะไมเลกอาชพคร และตงปณธานไววา ชวตทมอยตอนนไปจนสนสดชวต จะ

ท�าใหเดกเปนคนด คนเกง

อยากขอบคณพอแม ครบาอาจารยทสงสอนมาตงแตเดก เพอนครตงแตสมย

เรยนจนถงตอนน รวมทงเดกนกเรยน ถาไมมเดกนกเรยนกไมมครแอนทยนอย

ตรงน ความเชอของครแอนคอ เราสามารถท�าอะไรกไดถามความพยายามและ

ตงใจ การเหนคณคาในตวเองจะท�าใหเราเหนคณคาของสงอนๆ

ครสรย แสงสวาง

ไมไดอยากเปนคร แตสอบบรรจไดทโรงเรยนกนดารมาก รสกทอแท แตแลว

เมอไดรบน�าใจจากเดก เหนครเปนนางฟา จงรสกอยากเปนครทด เรมมใจ

สอนเดก พฒนาเดก ชวนเดกประกวดเรยงความเพอใหเดกมทนการศกษา

ประสบความส�าเรจไดรบรางวล มความเชอวาเดกแตละคนมศกยภาพไมเทากน

แตครสามารถพฒนาเดกทกคนใหเปนคนดของสงคมได และเหนวาครเปน

เสมอนพอแมคนทสองของเดก

ครสร ย �แสงสวางครสร ย �แสงสวาง โรงเรยนชมชนวดไทรนอย�โรงเรยนชมชนวดไทรนอย�

จงหวดนนทบรจงหวดนนทบร

69กอการดพนทสรางสรรค

ทมเทสดตวเพอเดกทมเทสดตวเพอเดก

ไมมสงใดเปนอปสรรคส�าหรบครธชชา เพมเพยร เมอเรมเขาไปสอนในโรงเรยนพบอปสรรค

อยางแรกคอเรองภาษา ครเปนคนภาคกลางแตนกเรยนและคนในพนทพดภาษาเขมรและภาษา

อสาน ซงเปนอปสรรคอยางมากในการเรยนการสอน ครธชชาจงใชเวลา 1 ปเตมๆ เขาไปอาศยอย

ในบานชาวบานโดยไปขออาศยอยในบานนกการ ไปกนไปนอนเหมอนเปนคนในครอบครวเพอทจะ

ไดเรยนรภาษาและวฒนธรรมทองถน

เมอพบวาในโรงเรยนมเดกพเศษเรยนรวม มเดกทมลกษณะบกพรองทางการเรยนรดานตางๆ

ครธชชาไดตงชมรมนาฏศลปน�าเดกทมความบกพรองทางดานการเรยนรเรยนรวมมาฝกการแสดง

ครทมเททงการหาขอมลความร พาเดกออกไปแสดงจนชมรมนาฏศลปสรางชอเสยงใหกบ

โรงเรยนในเวทตางๆ สามารถท�าการแสดงไดอยางสวยงาม ควารางวลชนะเลศในการแขงขน

ระดบประเทศไดหลายครง

จดตงชมนมนาฏศลปและงานประดษฐ ในชวงเยนเดกจะเขามาท�ากจกรรม

ฝกทกษะอาชพดานงานประดษฐ ฝกความพรอมทางดานรางกาย กจกรรม

เหลานชวยพฒนาศกยภาพของเดกไดมาก ครน�านาฏบ�าบดเขามาสามารถ

พฒนานกเรยนไดทงเดกปกตและเดกพเศษ เพราะครเจอวาเดกๆ ในโรงเรยน

ไมไดใชภาษาไทยเปนภาษาพนฐานจงไมคอยกลาแสดงออก ชอบเกบตว

พอครน�าเทคนคการสอนของครเขามาฝกเดก ท�าใหเดกพฒนาศกยภาพทาง

ดานรางกายอารมณสงคม พอเดกท�าไดกเกดความภาคภมใจในตวเอง

กลาแสดงออกมากขน มนใจในตวเองมากขน

ครธชชา�เพ มเพยร�ครธชชา�เพ มเพยร�โรงเรยนบานทงเลน�โรงเรยนบานทงเลน�

จงหวดศรสะเกษจงหวดศรสะเกษ

70 14 แรงบนดาลใจ

เนองจากโรงเรยนประสบปญหาทางดานภาษาในการสอสาร เดกทจบไปแลวกวาครงไมสามารถ

อานออกเขยนได ครธชชามองเหนวาในพนทนเดกใชภาษาเขมรในชวตประจ�าวนอยแลว นาจะใช

ประโยชนจากพนฐานทเดกม ครจงจดท�าโครงการภาษาเขมรถนไทย โดยเปนการสอนรวมระหวาง

ครเขมรถนไทยและครไทย มการจดท�าสอการเรยนการสอนเปนแบบ 2 ภาษาในเลมเดยวกน

ทงท�าหนงสอนทานและหนงสอเรยนโดยการน�าเอานทานพนบานทงของเขมรและของไทยมาเลา

ใหสนกสนานเพอหลอกลอใหเดกรสกสนกสนานไปกบการเรยนการสอนและซบซบภาษาไทย

ทงการสะกดและการอานออกเสยง นอกจากเดกจะรสกเพลดเพลนแลวยงท�าใหเดกรสกใกลชด

ภาษาไทยและครผสอนมากขน ถอเปนนวตกรรมการเรยนการสอนทน�าอปสรรคมาใชใหเกด

ประโยชนตอเดก แปลงจดออนใหกลายเปนจดเดนขนมาไดอยางสวยงาม

พอแมไมยอมรบในสงทเดกเปนพอแมไมยอมรบในสงทเดกเปน

ครไทยของแผนดนเกอบทกโรงเรยนเปดรบเดกพเศษมาเรยนรวม หรอในบางกรณทครเปน

ผพบวาเดกบางคนมภาวะบกพรองทางการเรยนรบางอยาง เมอพบเดกพเศษ หรอทเรยกอกอยาง

วา “เดกทมความตองการพเศษ” ครมกจะแจงใหผปกครองรบทราบ เพอหาทางรวมมอกนดแลเดก

อยางถกตอง เพราะเดกพเศษจ�าเปนตองไดรบการดแลในลกษณะเฉพาะใหเหมาะสมกบสภาวะ

การเรยนรของเดกพเศษทตางจากเดกทวไป

71กอการดพนทสรางสรรค

ครศภมาศ คงคาชวย พบวาผปกครองมความไมเขาใจเรองน และมกไมยอมรบ

วาลกตองไดรบการดแลแตกตางจากเดกอน

อปสรรคทพบเสมอคอผปกครองไมคอยยอมรบสภาพของลก คดวาลกปกต

หาวาครยดเยยดใหลกเปนเดกพเศษ แตสงทนาดใจคอขณะนมกฎหมายออกมา

ใหม เดกพเศษไปขนทะเบยนคนพการ บกพรองทางการเรยนรจะไดรบเบย

ดแลเดอนละ 700-800 บาท และไดสทธรกษาพยาบาลฟร ครตองอาศย

คยท�าความเขาใจกบผปกครองบอยๆ และการคดกรองเดกโดยการทดสอบ

ของแพทย

ครศภมาศ�คงคาชวย�ครศภมาศ�คงคาชวย�โรงเรยนบานโพหวาย�โรงเรยนบานโพหวาย�

จงหวดสราษฎรธาน�จงหวดสราษฎรธาน�

แมพบอปสรรคทงจากตวเดกเองทครตองดแลเดกพเศษอยางใกลชด และยงตองท�าความเขาใจกบ

ผปกครอง แตครไทยของแผนดนทกคนรบมอกลมเดกพเศษไดอยางพเศษมาก ครสามารถท�าให

เดกพเศษรวมเรยนรกบเดกทวไปได ครคดคนวธการและนวตกรรมทางการศกษาเพอพฒนาเดก

พเศษ ครใหเดกพเศษเขารวมท�ากจกรรมตางๆ เพอสงเสรมพฒนาการการเรยนร และพฒนาการ

ดานอารมณและสงคม หรอครบางคนใหเวลาพเศษนอกเวลาการเรยนการสอนปกตเพอเสรมการ

เรยนรใหกบเดกพเศษ เพอใหเดกเกดการพฒนา และสามารถเรยนรไดมากทสด

ความแตกตางคออปสรรคความแตกตางคออปสรรค

ประเทศไทยมความหลากหลายดานชาตพนธ ภาษา และวฒนธรรม เมอครพบกบเดกทไมไดพด

ภาษาไทยเปนภาษาแรก ครบางคนใชประโยชนจากสงนน ดงเชนครธชชา เพมเพยร โรงเรยนบาน

ทงเลน จงหวดศรสะเกษ เมอพบวาเดกสวนใหญใชภาษาเขมรในชวตประจ�าวน ครท�านทานสอง

ภาษาเพอใหเดกเรยนรภาษาไทยไดดขน ทงยงไดเรยนรภาษาเขมรไปในตวดวย

72 14 แรงบนดาลใจ

ครฟารละห เจะโซะ สงคมมสลมเดกสวนใหญพดภาษาไทยไมได บางครง

ครพบเดกทไมยอมใชภาษาไทยเพราะไมมความมนใจทงการพด การอาน

หรอการเขยน ครฟารละหจงตองหากลยทธเพอใหนกเรยนชอบเรยนร

ภาษาไทยใหได

ชอบสอนในรปแบบทหลากหลาย พยายามหาอะไรมาสอนใหเดกสนใจ

โดยครจะรวาโดยธรรมชาตของเดกจะชอบเลนเกม ชอบเพลง กจะใหเดกม

สวนรวมในการเรยน โดยวธการสอนจะไมมรปแบบตายตว ส�าคญทสดคอ

การตองใชสอ หนงสอ เกม นทาน เพลง ครจะพดคย ถามค�าถาม คอยกระตน

ใหเกดการตอบค�าถามอยเสมอ และยงเพมการขยบตวใหกบเดกนกเรยน ท�าให

บรรยากาศการเรยนสนกสนาน

ในจงหวดแมฮองสอนมชาวเขาอาศยอยมาก ครฉนทนา ศรศลป รบอาสาดแล

เดกชาวเขาทมาพกในหอพกโรงเรยนจ�านวนหลายรอยคน ในระยะเรมแรก

ชาวบานในชมชนกงวลและไมยอมรบใหมเดกชาวเขามาอาศยอยในหมบาน

แตครฉนทนาไมยอมใหเดกๆ ถกกดกนจากอคตใดๆ ครพาเดกๆ ท�ากจกรรม

ตางๆ รวมกบชมชน เพอใหชาวบานไดรจกเดกๆ เมอเกดการเรยนรซงกน

และกน ในทสดชาวชมชนกยอมรบวาเดกชาวเขานนนารกและมศกยภาพ

มากมาย พวกเขาควรไดรบโอกาสและความเอออาทรจากชาวบานเหมอน

ดงเปนลกหลาน

ครฟารละห�เจะโซะครฟารละห�เจะโซะ โรงเรยนบานปามวง�โรงเรยนบานปามวง�

จงหวดปตตานจงหวดปตตาน

ครฉ นทนา�ศรศลปครฉ นทนา�ศรศลป โรงเรยนบานหวยสงห�โรงเรยนบานหวยสงห�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

73กอการดพนทสรางสรรค

แรงเสยดทานจากเพอนรวมงานแรงเสยดทานจากเพอนรวมงาน

กรณทพบมากเมอครเรมท�ากจกรรมตางๆ กบนกเรยนมากขน เพอนครบางคนเรมแสดงอาการไม

พอใจ เพราะถกเปรยบเทยบ และท�าใหเพอนครคนอนๆ ตองท�างานมากขน เขาท�านองท�าดแตอยา

เดนจะเปนภย กรณนมกเกดกบครทท�างานแลวผอ�านวยการชนชม แตกลบท�าใหเพอนครเกลยด

ถาพบกรณเชนนครตองท�าใจใหเขมแขง และอดทนท�างานตอไป เพอเหนแกเดก ไมใชเหนแกเพอน

ครทไมชอบ อยางไรกตามครมความหวงวา วนหนงเพอนครจะเขาใจในสงทครเปน และหนมาให

ความรวมมอกนท�างานพฒนาเดกตอไป

หวหนางานไมเหนคณคาในสงทครท�า ทงในรปแบบไมอนมตงบประมาณ ไมใหความรวมมอ และ

ไมน�าไปพจารณาเปนผลงาน เหลานลวนบนทอนก�าลงใจของคร แตครไทยของแผนดนพยายาม

กาวขามไปใหได โดยมหลกคดทวา เมอเกดผลสมฤทธทางการศกษาแกเดก เมอครพาเดกไปได

รบรางวลตางๆ หวหนาหรอผอ�านวยการโรงเรยนกจะเรมเขาใจและมองเหนคณคาของครเอง

สงคมมสลมทไมเปดโอกาสใหลกสาวออกไปคางคนทไหน ท�าใหครธระยทธ

เสนาทบ ครพละผอยากใหเดกๆ ไดเปดโลกทางการกฬาดวยการออกไป

แขงขนในทตางๆ ตองหาทางพสจนตวเองใหชาวบานไวใจใหดแลลกหลาน คร

ธระยทธไมเรยกรองใหชาวบานไววางใจในทนท แตทมเทท�าทกสงเพอเรยก

ความเชอมนของชาวบาน ใหเชอมนในความตงใจจรงดานกฬาของคร และ

เชอมนในตวเดกๆ ทงเดกหญงเดกชายทตงใจฝกซอมกฬา เมอชาวบานเรม

เหนผลงานชนะการแขงขน ไดเหนวาลกๆ หางไกลยาเสพตดเพราะครธระยทธ

ชวยเปนหเปนตาและชกชวนใหเดกๆ ใชเวลาวางไปกบการท�ากจกรรมกฬา

จนกระทงในทสดชาวบานไววางใจยอมใหพาลกสาวไปแขงกฬาตางจงหวดได

แตกวาทจะไดความไวเนอเชอใจ ครธระยทธตองพสจนตวเองอยางหนกมาก

ครธระยทธ�เสนาทบ�ครธระยทธ�เสนาทบ�โรงเรยนบานปากเหมอง�โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

74 14 แรงบนดาลใจ

นอกจากรอเวลาใหหวหนามองเหนคณคาของงานแลว ครยงท�าใจเผอไวในกรณทเลวรายทสดคอ

ไมมใครเหนความดของครเลย แตครบอกวา เมอเรารวาเราก�าลงท�าอะไรอย และตวเรามองเหน

ผลดทเกดขนกบนกเรยน แคนครกสขใจแลว และนนท�าใหครไมทอแทยงคงท�างานตอไปไมหยดยง

ตองสอนไมตรงสายตองสอนไมตรงสาย

ดวยความจ�าเปนหลายประการในระบบการศกษา ครหลายคนมกไมไดสอนตรงสายทเรยนจบมา

ไมไดสอนในสงทตวเองถนด แตเมอจ�าเปนตองสอนเพอใหนกเรยนมความร ครจงตองแสวงหา

ความรใหมเพอน�ามาสอนนกเรยน เมอใชนกเรยนเปนตวตง เปาหมายคอเพอใหนกเรยนของครได

เรยนรตามหลกสตร ครไมยอทอหรออดออด ครวรยากร อศววงศานนท เลาถงหลกคดทท�าให

สามารถสอนในสงทไมเคยรมากอน และยงท�าไดดอกดวยวา

มความคดวาเราจะตองเปนครทท�าเพอเดก จบวทยาศาสตรมา แตตองมา

สอนวชาการงานเพราะโรงเรยนขาดครดานน แมจะท�าอาหารไมเปน กไมยอทอ

อาศยดจากสามท�าแลวอธบายใหเดกฟง เดกนกเรยนสามารถชนะการแขงขน

ท�าอาหารจนไดรบรางวลถวยประทานจากพระเจาวรวงศเธอ พระองคเจาโสมสวลฯ

ตอมาครสอนวทยาศาสตรขาดเลยไดสอนวทยาศาสตรกพยายามทมเทสนบสนน

ดแลใหเดกเขาประกวดโครงงานวทยาศาสตร ซงตองท�าถง 5 โครงงาน คดวา

ถาไมมใครท�า โรงเรยนกจะไมมผลงาน เดกจะไมมโอกาสไดรบประสบการณ

จากขางนอก จงยอมทมเทเตรยมตวตงแตเปดเทอมในเดอนมถนายนเพอเขา

แขงขนในเดอนสงหาคม ใหเวลาทมเทไปโรงเรยนแตเชากลบมด ตอนนน

ผบรหารยงไมไดเหนผลงานของเรา จนในทสดเดกนกเรยนของครสามารถ

กวาดรางวลไดทงหมด ประสบความส�าเรจมาตงแตป 2551 จนถงปจจบน

ครวรยากร�อศววงศานนท�ครวรยากร�อศววงศานนท�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�

จงหวดปทมธานจงหวดปทมธาน

75กอการดพนทสรางสรรค

ไมมสงใดมากดกนนกเรยนของครไดไมมสงใดมากดกนนกเรยนของครได

ครตองพบกบปญหาของนกเรยนทกรปแบบ ทงเดกเกเร เดกยากจน เดกทมปญหาครอบครว และ

อนๆ อกมากมาย ครชวยเหลอเดกโดยไมเลอกเชอชาตศาสนา แมแตเดกทไมมสญชาต ครกไม

ทอดทง ครไมไดมองวาเดกเปนคนชาตไหนเผาพนธใด แตเดกคนนนคอนกเรยนของคร

ครบรรเจด ถาบญเรอง โรงเรยนอนบาลปางมะผา จงหวดแมฮองสอน ดแล

ชวยเหลอเดกไรสญชาต และพยายามท�าทกวถทางใหนกเรยนของครมสญชาต

เพอใหไดรบสทธตางๆ เชนเดยวกบเดกอนๆ แมจะเปนเรองทไมงายเลย และ

ยงมองไมเหนทางส�าเรจ

นกเรยนชน ม.2 มความเปนผน�า แตจะมจดดอยในเรองของสญชาต

เพราะนองเปนเดกทไมมสญชาต จงคอนขางทจะสนทกนเพราะตองเขาไปชวย

ในสวนของการขอสญชาต นองคนนพอตกเยนหลงเลกเรยนกไปชวยแมทเปน

ลกจางอยรานอาหาร เราเลยเกดความประทบใจวาเปนเดกตงใจ มมานะ และ

ขยนอดทน ไมยอทอตอโชคชะตา

ความยากล�าบากในชวตของครไมไดมเพยงเรองการเรยนการสอน ระบบ

การศกษา แตครจ�านวนมากตองแบกรบภาระตางๆ ในชวตของเดก เมอคร

เหนเดกก�าลงเผชญปญหา ครไมมทางท�าเปนมองไมเหนได เพราะครถอวา

ภารกจของครคอ ท�าทกวถทางสงเดกทกคนใหถงฝงใหได

ครบรรเจด�ถาบญเรอง�ครบรรเจด�ถาบญเรอง�โรงเรยนอนบาลปางมะผา�โรงเรยนอนบาลปางมะผา�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

76 14 แรงบนดาลใจ

ระบบการศกษา VS ความทาทายรวมของครไทยระบบการศกษา VS ความทาทายรวมของครไทย

ปญหาส�าคญๆ ทเกดขนในระบบการศกษาไทย ทครสวนใหญทวประเทศ

ไดพบนนคลายกน ซงประสบการณจากครไทยของแผนดนมวธในการ

เผชญหนาและแกไขปญหาตางๆ อยางเปนรปธรรม ดวยความมงมน และ

จตวญญาณแหงความเปนครผเอออาทร

เดกยากจนขาดแคลน ความเหลอมล�าในสงคมไทยท�าใหเดกไทยจ�านวน

มากยากจนและขาดแคลนในทกดาน ครไมไดดแลเดกๆ แคเรองการศกษา

แตยงตองเขาไปดแลคณภาพชวตของเดกๆ ใหดขน

โรงเรยนในทองถนหางไกล โรงเรยนในชนบทหางไกลขาดแคลนอปกรณ

ทเออตอการเรยนการสอน ครตองใชความคดสรางสรรค พยายามหาทาง

พฒนาสอการเรยนการสอนจากสงทมจ�ากด

คณภาพการศกษาไมไดมาตรฐาน ระบบการศกษาไทยทยงไมไดมาตรฐาน

เดกมผลสมฤทธทางการเรยนต�า ท�าใหครตองคดคนวธการพฒนาคณภาพ

การศกษาดวยตนเอง

การปะทะทางวฒนธรรม เดกหลากหลายชาตพนธ เดกสองภาษา เดกทมา

พรอมกบพอแมแรงงานขามชาต ฯลฯ คณครตองพฒนาเดกเหลาน

อยางเทาเทยม ดวยวธการทหลากหลายใหเหมาะสมกบเดก

77กอการดพนทสรางสรรค

บทท�4

เปลยนแปลงจากภายใน

สชวตทสมดล

78 14 แรงบนดาลใจ

79กอการดพนทสรางสรรค

80 14 แรงบนดาลใจ

ครไทยของแผนดนมคณสมบตพเศษบางประการ ครทกคนมการพฒนาชวตดานใน มการเปลยนแปลง ทเกดขนจากภายในสวนลกของจตใจ ซงเกดขน จากการทมเวทใหครแตละคนไดมโอกาสทบทวนชวตของตนเองอยางลกซงดวยกระบวนการและวธการตางๆ จนตกผลกเปนปญญาญาณ ทท�าใหครมหวใจของ ความเปนครอยางแทจรง

81กอการดพนทสรางสรรค

กจกรรมใน 4 วนนเปนกระบวนการทเรยกวาจตตปญญาศกษา อยาง

กจกรรมทเพงจบไป สงผลใหเกดความรก เมตตา เปนเพอน ไววางใจซงกนและ

กน มผลกบสองสามเรองคอ หนง หนง รจกฟงคนอน คนเกงมกไมคอยฟงคนอน

โดยเฉพาะคนทคดวาตวเองเกง คนอนไมเกง จะรสกรอนเมอตองฟงคนอน

แตถาเราไมฟงคนอน เรากจะไมร เขา จตตปญญาศกษาซงเปนเทรนดใหม

ของระบบการศกษาในอนาคต ท�าใหเราไมใชแคฟงผานห แตฟงแลวรวาคนอน

คดอะไร สองสอง ไดใครครวญ คอยๆ คด สาม สาม ท�าใจใหใหญ คอ เหนแกคนอน

ไมเหนแกตวเอง

กจกรรมจตตปญญาทคณะท�างานน�ามาใชกบคณคร เปนเทคนควธหนงทคณคร

สามารถน�าไปพฒนาเดก แลวจะมสงดๆ เกดขน เดกจะเปลยนเปนคนทสมบรณ

มการเตบโตเปนคนด ตอนนดฉนก�าลงท�าโครงการพฒนาครอยดวย การพฒนา

ครดวยการอบรมมกไมไดผล เสยเงนของประเทศชาตมาก ตอไปนจะมแนวทาง

การพฒนาครแนวทางหนงทเรยกวา PLCE - Professional Learning Commu-

nity Education ชมชนการเรยนรวชาชพ เปนเทรนดใหมของการพฒนาคร คอ

การใหครมาแลกเปลยนกน ทกคนเคารพไววางใจซงกนและกน คณครอาจจะ

เปนแกนทเรมท�าซงกไมใชเรองงาย เพราะโดยวฒนธรรมของครยากทฟงคนอน

โดยไมมปฏกรยา แตในโรงเรยนจ�าเปนตองหากระบวนการใหเกดการเปดใจพด

คยแลกเปลยนกนใหได

จตตปญญาศกษาจตตปญญาศกษา

รศ.ดร.บงอร เสรรตนรศ.ดร.บงอร เสรรตน กลาวกบครไทยของแผนดนเกยวกบแนวคด “จตตปญญาศกษา” ซง

สามารถอธบายหวใจความเปนครของแผนดนไดเปนอยางด

82 14 แรงบนดาลใจ

ในบทความเรอง “ผลการใชจตตปญญาศกษาเพอสรางเสรมคณลกษณะความเปนครส�าหรบ“ผลการใชจตตปญญาศกษาเพอสรางเสรมคณลกษณะความเปนครส�าหรบ

นกศกษาคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ แนวคดและแนวปฏบตจตตปญญาศกษา”*นกศกษาคณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏ แนวคดและแนวปฏบตจตตปญญาศกษา”* อธบาย

วา

*วนทนย นามสวสด

ลงตพมพในวารสารวชาการมหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษ ปท 8 ฉบบท 1 มกราคม - เมษายน 2557

แนวคดและแนวปฏบตจตตปญญาศกษา ไดแพรขยายจากกลมนกการศกษา

และสถาบนตางๆ โดยมงหมายเพอใหเกดการเรยนร เพอเปลยนแปลงในระดบ

ตางๆ ทงการเปลยนแปลงภายในตน ภายในองคกรและภายในสงคม เปนการ

เปลยนแปลงขนพนฐานอยางลกซง โดยใหคณคาในเรองการเรยนรดวยใจอยาง

ใครครวญ ดวยกระบวนการและกจกรรมทหลากหลาย เชน การนงสงบอยกบ

ตนเอง สนทรยสนทนา กจกรรมอาสาสมคร ดนตร ศลปะ การเคลอนไหว โยคะ

ตวอยางของวธการ เชน การใหโจทยทบอกใหคณครหาภาพทมความสข ปรากฏ

วาความสขของคณครอยทเดก อยทไดชวยเหลอเดก และเทาทไดฟงกไดเหน

ความรกของคณครทมตอเดก และเดกเชอมนในตวคร เพราะฉะนนถาครพดดวย

ใจทเปยมดวยความรกจะมอทธพลตอเดกมาก สงทครท�า จงเปนสงทยงใหญ

และสดทายกวาคณครจะมาอยตรงนได ผทเกอกลคณครมาก ไดแก พอแม

คนรอบขาง นกเรยนกมอทธพลตอครมาก ทานจะอยากเปนครหรอไมกตาม เมอ

ไดเจอแววตา ความยากล�าบากของเดก จากทไมอยากเปนครกอยากเปนคร

ทงหมดนเกอกลคณครใหมาถงตรงน และหนาทของคณครคอเกอกลคนอน

83กอการดพนทสรางสรรค

ไทเกก การนอมสใจอยางใครครวญและบนทกการเรยนร เปนตน จากการศกษา

ความเปนมาและปญหาเรองคณภาพของคร ตลอดจนแนวคด แนวปฏบต

จตตปญญาศกษาทม งใหผเรยนเกดความตระหนกรภายในจตใจเพอเกดการ

เปลยนแปลงไปสพฤตกรรมทพงประสงค

การเปลยนแปลงสสมดลชวตการเปลยนแปลงสสมดลชวต

การเปลยนแปลงจากภายในนสามารถเกดขนไดจากหลายทาง อาจเกดจากการเรยนรบทเรยน

ความผดพลาดในอดตของตนเอง เกดการคดใครครวญอยางลกซง จนสามารถสรปบทเรยนทท�าให

เกดการเปลยนแปลงความคด คานยม คณคาทยดถอ การเปลยนแปลงอยางถงราก การเปลยน

ทความคด ท�าใหครสามารถเปลยนวถชวตและเปลยนพฤตกรรมได

การเปลยนแปลงจากภายในนชวยใหครสามารถรกษาสมดลชวตของครไดดขน ครสามารถจดสรร

เวลาเพอดแลองคประกอบตางๆ ในชวตใหมคณภาพ ทงชวตสวนตว ครอบครว สงคม และ

การงาน

84 14 แรงบนดาลใจ

วธการวางแผน วางแผน

จดล�าดบความส�าคญจดล�าดบความส�าคญวางเปาหมายใหชด วางเปาหมายใหชด

เปาหมายระยะสน/ยาวเปาหมายระยะสน/ยาว เปาหมายชวตครอบครว/งาน เปาหมายชวตครอบครว/งาน

วางแผนกอนนอนทกวน ทบทวนตอนเชาวางแผนกอนนอนทกวน ทบทวนตอนเชาอะไรทจดการไดท�ากอนอะไรทจดการไดท�ากอน

ตนใหเชาขนเพอเพมเวลาตนใหเชาขนเพอเพมเวลาวางระบบในการจดการใหดวางระบบในการจดการใหดจดตารางเวลาในแตละวน จดตารางเวลาในแตละวน

แบงเวลา/งานครอบครว/โรงเรยนแบงเวลา/งานครอบครว/โรงเรยนยดหยนตามสถานการณยดหยนตามสถานการณ

85กอการดพนทสรางสรรค

วธการวางแผน วางแผน

จดล�าดบความส�าคญจดล�าดบความส�าคญวางเปาหมายใหชด วางเปาหมายใหชด

เปาหมายระยะสน/ยาวเปาหมายระยะสน/ยาว เปาหมายชวตครอบครว/งาน เปาหมายชวตครอบครว/งาน

วางแผนกอนนอนทกวน ทบทวนตอนเชาวางแผนกอนนอนทกวน ทบทวนตอนเชาอะไรทจดการไดท�ากอนอะไรทจดการไดท�ากอน

ตนใหเชาขนเพอเพมเวลาตนใหเชาขนเพอเพมเวลาวางระบบในการจดการใหดวางระบบในการจดการใหดจดตารางเวลาในแตละวน จดตารางเวลาในแตละวน

แบงเวลา/งานครอบครว/โรงเรยนแบงเวลา/งานครอบครว/โรงเรยนยดหยนตามสถานการณยดหยนตามสถานการณ

เปลยนแปลงตวเองตอบโจทยชวต เปลยนแปลงตวเองตอบโจทยชวต

ประสบการณจากครไทยของแผนดนหลายทานไดสะทอนภาพการเปลยนแปลงชวต ทครแตละคน

สามารถพลกชวตของตนเองไดเพอเดก ซงสงทครเปลยนนนไมเพยงท�าไปเพอเดกๆ ของคร แต

การเปลยนไดตอบโจทยชวตของครไปดวย

ครอนภาพ�บญซายครอนภาพ�บญซายโรงเรยนเชงชมราษฎรกล�โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�

จงหวดสกลนครจงหวดสกลนคร

ครอนภาพ บญซาย ผมประสบการณการเปลยนแปลงตวเองจากหนามอ

เปนหลงมอ จากครทดมาก นกเรยนกลวจนตวสน กลายเปนครทตลก

สอนสนก ครอนภาพคดเรองการเปลยนแปลงตวเองเพอใหเดกเรยนครอนภาพคดเรองการเปลยนแปลงตวเองเพอใหเดกเรยน

คณตศาสตรไดดขน ในขณะทเมอเกดการเปลยนแปลง ครกลบรสกสนกคณตศาสตรไดดขน ในขณะทเมอเกดการเปลยนแปลง ครกลบรสกสนก

กบชวตการเปนครมากขนดวยกบชวตการเปนครมากขนดวย

ครธระยทธ เสนาทบ พบวาอปสรรคแรกของการเปนครของเขาคอ การพา

ตวเองใหมาเปนคร เนองจากครเคยท�างานเอกชนมากอนเงนเดอนสงมาก

ท�าใจไดยากเหลอเกนในการมาเปนครนอยเงนเดอนนอยนด

ตอนแรกท�างานเอกชน งานตองออกตางจงหวดบอยท�าใหไมไดอย

กบครอบครว เลยสอบคร ไดไปสอนโรงเรยนในชมชนมสลมทนราธวาส

เปนครพละ ไดชวยเหลอเดกทยากจนใหไดเรยน จดหาเสอผาอปกรณตางๆ

ให พอเดกโตแลวไปเรยนตอกเขยนจดหมายมาขอบคณ บอกวา ‘ไดด‘ไดด

เพราะคณคร’เพราะคณคร’ รสกภมใจ ชนใจ ภมใจทลกศษยไดดทกคน ตอนนถาจะใหรสกภมใจ ชนใจ ภมใจทลกศษยไดดทกคน ตอนนถาจะให

กลบไปท�างานเอกชนเงนเดอนดๆ อกกไมเอา เพราะผมรกทจะเปนครกลบไปท�างานเอกชนเงนเดอนดๆ อกกไมเอา เพราะผมรกทจะเปนคร

ครธระยทธ�เสนาทบ�ครธระยทธ�เสนาทบ�โรงเรยนบานปากเหมอง�โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

86 14 แรงบนดาลใจ

ครยวร�มนตเนรมตร�ครยวร�มนตเนรมตร�โรงเรยนบานเนนตะบก�โรงเรยนบานเนนตะบก�

จงหวดตราด�จงหวดตราด�

เปลยนเดกจากภายในเปลยนเดกจากภายใน

หากครสามารถใชกระบวนการจตตปญญาศกษากบเดก ครสามารถมอบความรกและความเชอมน

ใหกบเดก รบฟงเดก ไมดวนตดสนเดก อดทนในความบกพรองหรอความเกเรตางๆ ของเดกดวย

เชอมนวาเดกสามารถเปลยนแปลงตวเองได

ดงเชนเรองราวของเดกชายสรยา ทเปลยนจากเดกเกเรมาเปนเดกดไดดวย

ความเหนอกเหนใจของครยวร มนตเนรมตร

สรยาจบการศกษาไปเมอ 3 ปทแลว เคยเปนเดกเกเร ยงนก ตกปลา ของเกยว

กบอบายมข และมพอตดเหลา มปญหาครอบครว แตเมอสรยาไดพบกบ

คณครยวร ซงใชทกวธการบรณาการเพอขดเกลาเดกนอยใหหนกลบมาสหนทาง

ทด ทงการอบรมสงสอนอยางเอาใจใส การชกชวนใหเดกหนมาสนใจใชธรรมะ

ในพทธศาสนา การฝกนงสมาธ

ครยวรไมตดสนวาเดกคนนเปนเดกเกเร ไมมทางกลบตวได แตตรงกนขามครยวรไมตดสนวาเดกคนนเปนเดกเกเร ไมมทางกลบตวได แตตรงกนขาม

ครเชอวาเดกทกคนอยากเปนเดกด ในทสดดวยความพยายามของครยวร ครเชอวาเดกทกคนอยากเปนเดกด ในทสดดวยความพยายามของครยวร

เดกชายสรยากกลบตวมชวตทดขน และยงสามารถชวยท�าใหพอเลกเหลาได เดกชายสรยากกลบตวมชวตทดขน และยงสามารถชวยท�าใหพอเลกเหลาได

เรองราวจากชวตจรงของเดกชายสรยาเคยถกน�าไปท�าเปนละครโทรทศนเรองราวจากชวตจรงของเดกชายสรยาเคยถกน�าไปท�าเปนละครโทรทศน

ออกเผยแพรผานสอตางๆ มาแลว เพอใหเปนอทาหรณส�าหรบสงคมวา การใหออกเผยแพรผานสอตางๆ มาแลว เพอใหเปนอทาหรณส�าหรบสงคมวา การให

โอกาสเดกคอสงทดทสดทสงคมจะมอบใหเดกไดโอกาสเดกคอสงทดทสดทสงคมจะมอบใหเดกได

87กอการดพนทสรางสรรค

ความจรงในชวตของครความจรงในชวตของคร

ครอดมศกด รวมสข เปนผทรกการเรยนรเพอพฒนางานของตนเอง ครเปนคน

ชอบปลกตนไม สนใจการปลกตนไมมาตงแตเดกๆ ครรกการอานถาไมได

อานหนงสอจะนอนไมหลบ ชอบอานหนงสอเกยวกบการเกษตร และสมนไพร

ตางๆ ชอบศกษาหาความร และไมเพยงใหความรเดกนกเรยนเทานน แตยง

เผยแพรความรใหกบคนชมชนทสนใจเรองการเกษตรดวย

ครอดมศกดไดสงเสรมนกเรยนคนหนงทสนใจเรองการจดสวนถาด นองพงศกร

เดกทชอบจดสวนถาด ไดมาเรยนร และฝกฝนเทคนคการจดสวนถาดและ

สวนในขวดแกวจากคร ครอดมศกดสนบสนนใหนองพงศกรไปประกวดสวนถาด

ขวดแกวจนไดรางวล จนนองพงศกรรสกเหนถงความเปลยนแปลงภายใน

ตวเอง รสกไดวาตวเองมสมาธเพมมากขน

ทงนครอดมศกด ผมชวตเรยบงายสมถะมทศนคตทวา “รางวลหรอเกยรตยศทงนครอดมศกด ผมชวตเรยบงายสมถะมทศนคตทวา “รางวลหรอเกยรตยศ

เปนเรองมายา แตสงทเปนของจรงคอ ทกษะชวต ครอยากใหท�าไปโดยเปนเรองมายา แตสงทเปนของจรงคอ ทกษะชวต ครอยากใหท�าไปโดย

ไมตองหวงผลตอบแทนอะไร” ไมตองหวงผลตอบแทนอะไร”

สงทเปนความจรงทสดส�าหรบครอดมศกดคอ ทกษะชวตทครไดมอบใหกบสงทเปนความจรงทสดส�าหรบครอดมศกดคอ ทกษะชวตทครไดมอบใหกบ

เดกนอยทกคน สวนสงอนๆ รางวลตางๆ ลวนเปนมายาทเมอไดมากเปนเดกนอยทกคน สวนสงอนๆ รางวลตางๆ ลวนเปนมายาทเมอไดมากเปน

เพยงก�าลงใจใหครเพยงก�าลงใจใหคร

ครอดมศกด �รวมสขครอดมศกด �รวมสข โรงเรยนบานพรพอ�โรงเรยนบานพรพอ�

จงหวดสงขลาจงหวดสงขลา

88 14 แรงบนดาลใจ

หลกคด

ไมเอาปญหาสวนตนมากระทบเรองงาน/คนอนไมเอาปญหาสวนตนมากระทบเรองงาน/คนอนชวตตองรกษาสมดลระหวางงานและครอบครวชวตตองรกษาสมดลระหวางงานและครอบครว

ตองมการวางแผนตองมการวางแผนตองมความสข มการพกผอนหยอนใจตองมความสข มการพกผอนหยอนใจ

หนาทตองรบผดชอบใหดทสดหนาทตองรบผดชอบใหดทสดรคณคาของเวลา เวลาผานแลวเอาคนไมไดรคณคาของเวลา เวลาผานแลวเอาคนไมได

ท�าทนท ไมผลดไป “เดยวกอน”ท�าทนท ไมผลดไป “เดยวกอน”ยดหยนตามสถานการณยดหยนตามสถานการณ

อยกบปจจบนอยกบปจจบน

89กอการดพนทสรางสรรค

หลกคด

ไมเอาปญหาสวนตนมากระทบเรองงาน/คนอนไมเอาปญหาสวนตนมากระทบเรองงาน/คนอนชวตตองรกษาสมดลระหวางงานและครอบครวชวตตองรกษาสมดลระหวางงานและครอบครว

ตองมการวางแผนตองมการวางแผนตองมความสข มการพกผอนหยอนใจตองมความสข มการพกผอนหยอนใจ

หนาทตองรบผดชอบใหดทสดหนาทตองรบผดชอบใหดทสดรคณคาของเวลา เวลาผานแลวเอาคนไมไดรคณคาของเวลา เวลาผานแลวเอาคนไมได

ท�าทนท ไมผลดไป “เดยวกอน”ท�าทนท ไมผลดไป “เดยวกอน”ยดหยนตามสถานการณยดหยนตามสถานการณ

อยกบปจจบนอยกบปจจบน

ครสรางนวตกรรมครสรางนวตกรรม

เมอครธชชา เพมเพยร ตดสนใจเขาไปสอนในพนททใชภาษาเขมรและ

ภาษาอสานในชวตประจ�าวน ครใชเวลา 1 ปเตมเขาไปอาศยกนนอนเปนเหมอน

สมาชกในครอบครวของชาวบานเพอทจะไดเรยนรภาษาและวฒนธรรมทองถน

เพราะครพบวาความแตกตางดานวฒนธรรม หรอหากครไมรวฒนธรรมของ

นกเรยน นนอาจเปนอปสรรคในการเรยนการสอนของคร

ผลของความทมเทเพอเรยนร วถชวตและวฒนธรรมของคนในพนทอยาง

ลกซง ท�าใหครธชชาสามารถคดคนนวตกรรมการเรยนการสอนได ครจดท�า

โครงการภาษาเขมรถนไทย จดท�าสอการเรยนการสอนเปนแบบ 2 ภาษา คอ

ภาษาไทยและภาษาเขมรในเลมเดยวกน ซงเกดผลดตอการเรยนรของเดกมาก

จากเดกทมกวาครงจบไปแบบอานไมออกเขยนไมได ดวยความตงใจของ

ครธชชาทตงเปาหมายไววาตองท�าใหเดกทเรยนจบอานออกเขยนไดทกคน

ประสบการณของครธชชาคอ สงทเปนขอพสจนวาเมอครเปดใจใหกบการสงทเปนขอพสจนวาเมอครเปดใจใหกบการ

เรยนรอยางลกซง เอาตวเองเขาไปเรยนรความแตกตางทางภาษาและวฒนธรรมเรยนรอยางลกซง เอาตวเองเขาไปเรยนรความแตกตางทางภาษาและวฒนธรรม

ดวยหวใจทเปดกวาง ประสบการณเชนนนท�าใหครสามารถคดคนนวตกรรมดวยหวใจทเปดกวาง ประสบการณเชนนนท�าใหครสามารถคดคนนวตกรรม

เพอการเรยนรของเดกไดตรงกบตวตนและสงทเดกเปนไดดทสด ผลทออกมาเพอการเรยนรของเดกไดตรงกบตวตนและสงทเดกเปนไดดทสด ผลทออกมา

คอ เดกๆ สามารถเรยนรไดดขน คอ เดกๆ สามารถเรยนรไดดขน

ครธชชา�เพ มเพยรครธชชา�เพ มเพยร โรงเรยนบานทงเลน�โรงเรยนบานทงเลน�

จงหวดศรสะเกษจงหวดศรสะเกษ

90 14 แรงบนดาลใจ

นวตกรรมการนงสมาธและจตอาสาของครบญธง ชยบน ครใชหลกธรรม

ในพทธศาสนาเขามาผสมผสานในการเรยนการสอน ครใหนกเรยนนงสมาธ

กอนทจะเรมบทเรยนทกครง เพอใหเดกๆ มสมาธและความจ�าดขน ครเชอ

วาการนงสมาธแมในระยะเวลาเพยงสนๆ ท�าใหเดกดงสตกลบคนมาอยกบ

ปจจบน และเรยนรไดดขน

ผลจากการทครบญธงน�าเอาพทธศาสนาเขามาชวยในการสอนอยตลอดเวลา

และจากตวครบญธงเองทเปนแบบอยางใหกบนกเรยน ดวยความทครเปน

คนใจเยนและพดจาไพเราะกบทกคน ท�าใหเดกนกเรยนหลายคนกลายเปนเดก

เรยบรอย พดจาสภาพ มสมมาคารวะ เดกๆ ทเรยนจบจากโรงเรยนออกไปเปน

เดกทมสมาธ มสตในการเรยนและการท�างานมากขน หลายครงทลกศษยของ

ครน�าเอาสงทครสอนไปใชกบตวเองในชวตประจ�าวน เชน การท�าสมาธกอนท

จะลงมอท�างาน

นอกจากนครยงใชกจกรรมจตอาสาเขามาใชเพอการพฒนาจตใจของเดก

ครบญธงจะท�าโครงการจตอาสาโรงเรยน และชวนเดกๆ ออกไปชวยเหลอชมชน

ใหเดกสมครมาเขารวมโดยไมไดบงคบเดกๆ แตอยางใดเพราะครไมเชอ

เรองการบงคบ ครเหนวาการทเดกๆ ไดออกไปชวยเหลอชมชนเปนการ

ขดเกลาจตใจใหเดกรจกการเปนผให รจกเหนอกเหนใจผอน กจกรรมจตอาสา

ชวยเหลอสงคม เปนกจกรรมทชวยใหเดกเกดการเปลยนแปลงจากภายใน

อยางแทจรง

ครบญธง�ชยบน�ครบญธง�ชยบน�โรงเรยนราษฎรสามคค�โรงเรยนราษฎรสามคค�

จงหวดนครพนมจงหวดนครพนม

91กอการดพนทสรางสรรค

การทหวใจของครเปดกวางพรอมส�าหรบการเปลยนแปลงในทางทดขน ชวยใหการทหวใจของครเปดกวางพรอมส�าหรบการเปลยนแปลงในทางทดขน ชวยให

ครมความสขในชวตมากขน เมอครมความสข ครกสามารถแบงปนความสขไปครมความสขในชวตมากขน เมอครมความสข ครกสามารถแบงปนความสขไป

สนกเรยน ครทพรอมส�าหรบการเปลยนแปลงคอผทเชอมนวามนษยสามารถสนกเรยน ครทพรอมส�าหรบการเปลยนแปลงคอผทเชอมนวามนษยสามารถ

เปลยนแปลงไปในทางทดขนได ดงนน ครจงพรอมทจะชวยเหลอใหเดกๆ เปลยนแปลงไปในทางทดขนได ดงนน ครจงพรอมทจะชวยเหลอใหเดกๆ

ทกคนเปลยนแปลงไปในทางทดขน ครเชอมนวาเดกทกคนมศกยภาพทจะทกคนเปลยนแปลงไปในทางทดขน ครเชอมนวาเดกทกคนมศกยภาพทจะ

เปนคนดได ขอเพยงมคนทคอยประคบประคอง ชแนะแนวทาง และเชอมนเปนคนดได ขอเพยงมคนทคอยประคบประคอง ชแนะแนวทาง และเชอมน

ในตวเดกในตวเดก

92 14 แรงบนดาลใจ

การเปลยนแปลงจากภายในการเปลยนแปลงจากภายใน

เปลยนวธคด วธมองโลก

คนพบคณคาอนแทจรงทตวเองตองการ

เปลยนตวเองสพฤตกรรมทเหมาะสม

(ดแลสขภาพรางกายและจตใจ ครอบครวและการงาน)

สชวตทสมดลอยางรอบดาน

(การงาน ครอบครว สขภาพ ความสข)

93กอการดพนทสรางสรรค

บทท�5

พลงสรางสรรคสงคม

94 14 แรงบนดาลใจ

95กอการดพนทสรางสรรค

96 14 แรงบนดาลใจ

“One good teacher in a lifetime may sometimes change a delinquent into a solid citizen.”

Philip Wylie

ชวชวตของคนหนงคน มครดแคเพยงหนง กเพยงพอจะเปลยนเขาจากจอมเกเรใหเปนยอดคน

ฟลลป ไวลยนกคด นกเขยน และนกวจารณสงคมชาวอเมรกน

97กอการดพนทสรางสรรค

ครมบทบาทในการเปลยนแปลงสงคม

ครผทมเทมกมจตส�านกตอสวนรวมอยางเขมขนมาก ครรสกวาตนเองคอ

สวนหนงของสงคมทอาศยอย ครมองเหนวาตนเองคอพลงสรางสรรคสงคม

ครไมทอดทงเดกทมปญหาครไมทอดทงเดกทมปญหา

การชวยเหลอเดกทประสบปญหาตางๆ ทงเดกทพอแมตดเชอเอชไอว เดกฐานะยากจนขาดโอกาส

เดกทบกพรองทางการเรยนรในดานตางๆ ถอเปนเรองทครไทยของแผนดนท�าจนเปนเรองปกต

ครชวยเหลอหาทนการศกษาใหเดก หรอแมแตสละทรพยสวนตวเพอประคบประคองใหเดกสามารถ

เรยนตอได ครไมปลอยใหเดกเผชญกบปญหาตางๆ เพยงล�าพง

ครมองวาการไมละทงเดกคอ ภาระหนาทของครทมตอสงคม ครอนภาพ

บญซาย กลาววา

ไมละทงเดกแมสกคนเดยวไมวาเดกคนนนจะเปนอยางไร เดกทพเศษ

หรอมความผดปกตถาไมมครรองรบ เดกกจะเสยโอกาส ประเทศชาตกจะ

เสยโอกาส เพราะเดกพวกนนอาจจะมอจฉรยภาพในตวเองหากไดรบการ

พฒนาสงเสรมจากครอยางถกตอง เดกเหลานกจะเปนก�าลงส�าคญของ

ชาตได

ครอนภาพ�บญซายครอนภาพ�บญซายโรงเรยนเชงชมราษรกล�โรงเรยนเชงชมราษรกล�

จงหวดสกลนครจงหวดสกลนคร

98 14 แรงบนดาลใจ

เมอวนทเลอกอาชพคร คงไมมครคนไหนคาดคดหรอรลวงหนาวาตนเองจะตองมาเผชญการ

แกปญหาทนอกเหนอไปจากการเรยนการสอน โดยเฉพาะปญหาทอาจเสยงถงความปลอดภย

ของตวครเอง เชนกรณของ ครอภชาต ประทมนนท ครศลปะผเอาใจใสนกเรยน ไมเพยง

สงนกเรยนทสนใจศลปะจ�านวนมากไปถงฝงฝนตามสายวชาชพทเปนหนาทของคร แตครยงใช

สญชาตญาณและความเปนครโดยจตวญญาณ ท�าหนาทครอกดวย

ครอภชาตสงเกตเหนความผดปกตของเดกคนหนง จนพบวาเดกถกพอเลยง

ขมขน ครเขาชวยเหลอเดกออกมาจากสถานการณเลวราย ชวยเยยวยาจตใจ

ใหเดกกลบคนสสงคมจนสามารถเรยนหนงสอจบได

กรณนเปนลกศษยของครทโรงเรยนเดมทครสอน นองเปนเดกทมปญหา

ทางบาน เดกเปนคนคอนขางหวาดระแวง ขกลว บางวนกใสหมวกมาเรยน จนคร

เกดความสงสยและไดเรยกเดกมาคย และพบวาเดกโดนตบตมา ครจงพาเดก

ไปหาหมอและพาเดกไปสงทบาน เมอครไปเจอสภาพบานและพอเลยงของเดก

ครกเกดความสงสยในตวพอเลยงทแมกระทงแมกรสกหวาดกลวรวมถงตวเดก

ดวย จงพาเดกไปตรวจทโรงพยาบาลอกครง และไดคยกบพยาบาลทสนทกน

บอกวาใหตรวจภายในใหเดกดวย และผลทออกมากคอเดกโดนพอเลยงขมขน

มานานแลว เมอรอยางนนจงรวบรวมขอมลแจงทางมลนธ และต�ารวจใหเขาจบกม

ด�าเนนเรองใหทางมลนธรบเดกไปดแล และชวยใหเดกเรยนหนงสอจนจบ

ไมใชแคกรณเดกถกคมคามทางเพศทถอเปนปญหาในสงคมทเกดขนอยตลอด

เวลา ปญหายาเสพตดกเปนอกปญหาหนงทหากเกดขนกบเยาวชนแลว นนคอ

อปสรรคอนใหญหลวงในการพฒนาเดกทกๆ ดาน

ครอภชาต�ประทมนนทครอภชาต�ประทมนนทโรงเรยนสพรรณภม�โรงเรยนสพรรณภม�

จงหวดสพรรณบร�จงหวดสพรรณบร�

99กอการดพนทสรางสรรค

ครธระยทธ เสนาทบ ใหความส�าคญกบเรองการเฝาระวงยาเสพตด โดยใชกฬา

มาหนนเสรมใหเดกๆ กลมเสยงหนมาใชเวลาอยางมคณคา และมองเหนคณคา

ของตวเอง

การดแลนอกหองเรยนในสวนวชาพละ ไดฝกซอมเดกในชวงเยนและวน

หยด เรองยาเสพตดครชวยดแลสอดสองคอยระวงและสงเกตทงในและนอก

หองเรยน ถาเดกคนไหนอยในกลมเสยงจะมการตรวจสอบ ถาพบวาผดปกต

จะน�าเดกไปเขาศนยอบรมโดยท�างานรวมกบเจาหนาทต�ารวจ อบต. เครอขาย

ชาวบาน เชน ผใหญบาน รวมทงตองท�างานรวมกบเครอขาย สถานศกษา

ชวยเหลอเดกบางรายจนเรยนจบการศกษา ใหทน ค�าปรกษา หาทใหเรยนตอ

คอยสอดสองและสอบถามลกศษยอยเสมอทงทเรยนอยหรอจบไปแลว

ความส�าเรจในดานกฬาของครธระยทธเปนทร จกและยอมรบจากผปกครอง

โรงเรยนขางเคยง และในวงการกฬาทองถน บรรยากาศการสอนทเปนกนเอง

ท�าใหเดกสนใจการฝกซอม โรงเรยนและเดกทนมชอเสยงเรองกฬา ผลทตาม

มาคอ กฬามสวนชวยใหเดกปลอดภยจากยาเสพตด

ครธระยทธ�เสนาทบ�ครธระยทธ�เสนาทบ�โรงเรยนบานปากเหมอง�โรงเรยนบานปากเหมอง�

จงหวดพทลงจงหวดพทลง

วฒนธรรมและความยากจนกเปนอกหนงปญหาและอปสรรคทท�าใหเดกผหญงหลายคนไมม

โอกาสไดเรยนตอ ครบรรเจด ถาบญเรอง ท�างานรวมกบหนวยงานรฐและผน�าชมชน เพอท�าให

เดกนกเรยนไดเรยนตอตามทเดกตองการ ครตองท�างานประสานทกสวนเพอใหผปกครองเหนความ

ส�าคญของการศกษา

100 14 แรงบนดาลใจ

เนองจากเดกสวนใหญในโรงเรยนอนบาลปางมะผาเปนเดกชาวเขา และ

กะเหรยง จงมปญหาในเรองของประเพณและวฒนธรรม ปญหาความยากจน

สวนใหญเดกผหญงมกจะถกครอบครวใหแตงงานออกไป และไมไดเรยนตอ

ทงทเดกอยากเรยนหนงสอ ครตองเปนตวตงตวตด�าเนนการรวมกบองคกร

ตางๆ เขาไปชวยพดคยใหความรวาการศกษานนมความส�าคญกบเดกมาก

ขนาดไหน จนเดกไดกลบมาเรยน เขาไปดแลในเรองของสขภาพ ใหความร

เกยวกบเรองสขศกษา รวมทงเรองการขอทนการศกษาใหกบเดกอกดวย

เมอเดกคนใดมปญหา ครบรรเจดจะจดการพบปะกบผน�าหมบานเพอปรกษา

หารอหาทางออกรวมกน เปนการท�างานรวมกนทงหนวยงานของรฐและชมชน

เพอหาทางแกปญหาตางๆ ใหกบเดก

ครบรรเจด�ถาบญเรองครบรรเจด�ถาบญเรอง�โรงเรยนอนบาลปางมะผา��โรงเรยนอนบาลปางมะผา�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

พฒนาตนเอง พฒนาเดก สการพฒนาชมชนพฒนาตนเอง พฒนาเดก สการพฒนาชมชน

ครมองเหนขอจ�ากดตางๆ ทชมชนยงขาดแคลน ครไดแสดงบทบาทของความเปนครในการพฒนา

ชมชน ครปรชา สวนส�าราญ ครท�างานในพนทหางไกล ทามกลางเดกทขาดโอกาสทางการศกษา

และฐานะยากจน โรงเรยนเปนโรงเรยนขยายโอกาส ไมมงบประมาณอาหารกลางวนส�าหรบมธยม

และชนเดกเลกทอายต�ากวา 3 ป ครจงท�าโครงการเลยงสตว ปลกผก น�ามาเขาโครงการอาหาร

กลางวนส�าหรบเดกมธยมและเดกเลก

101กอการดพนทสรางสรรค

ท�าโครงการทกษะชวต มพนทสาธตใหนกเรยนไดเรยนรอยในโรงเรยน

ภายในแปลงสาธตกไดมการเลยงสตว ปลกพช ท�าพลงงานทดแทน การท�างาน

ประดษฐขาวของเครองใชจากวสดภายในชมชน ท�าใหเดกไดเกดการเรยนร

ผานการปฏบตจรง เกดทกษะชวตแกนกเรยน ใชวธการสอนแบบพอสอนลก

สอดแทรกค�าสงสอนไวในทกขนตอนของการเรยนรในทกษะวชาของเดก ท�าให

เดกกลาทจะมาปรกษาโดยไมกลวคร ผลผลตทเหลอจากการเขาครวปรงอาหาร

ใหเดกน�าไปแปรรปขายในชมชน เปนเงนมาหมนเวยนซอพอแมพนธสตว

และเมลดพนธในโครงการตอไป สวนทเหลอกจะปนผลใหกบเดกๆ เราเนน

บรณาการหลายๆ วชาเขาดวยกน ผานการฝกลงมอปฏบตจรง นกเรยนทม

คะแนนต�าหรอนกเรยนทมความประพฤตเกเร ครจะเรยกมาพบและพาไป

คยกบผปกครอง แลวใหมาชวยงานในโครงการ

สวนนอกหองเรยนบานไหนทมฐานะไมดและมปญหา ทบานครกจะใหความ

ชวยเหลอแบงเปดไกให สอนวธการเลยงเพอเปนการเสรมรายไดใหผปกครอง

นกเรยนบางคนทไมไดสงการบาน ครจะไมใชวธการดหรอท�าโทษ แตครจะ

เรยกมาถามวาเพราะสาเหตอะไรถงไมไดท�า หากพบวามปญหาหรออปสรรค

เกยวกบทบานกจะใหความชวยเหลอเปนรายๆ ไป

ครปรชา�สวนสำาราญครปรชา�สวนสำาราญ โรงเรยนบานรางกระตายโรงเรยนบานรางกระตาย

(พรยะประชาวทยาคาร)�(พรยะประชาวทยาคาร)�

จงหวดกาญจนบรจงหวดกาญจนบร

ทกวนพฤหสบดครปรชาท�าโครงการฝกอาชพโดยน�าผลผลตทไดจากไรเศรษฐกจพอเพยงของ

โรงเรยนใหนกเรยนแปรรปและท�าเปนอาหารตางๆ เพอจ�าหนายทงในและนอกโรงเรยน นอกจาก

จะสรางรายได เดกๆ ยงไดเรยนรวธการท�าอาหารจากวตถดบทหาไดในทองถน นกเรยนจะหมนเวยน

กนท�าอาหารชนดตางๆ ท�าใหนกเรยนทกคนไดเรยนรการท�าอาหารไดหลายชนด สามารถน�า

ไปประกอบอาชพไดจรงเมอจบการศกษาออกไป และยงชวยฝกทกษะในการคาขายอกดวย

102 14 แรงบนดาลใจ

เดกทบานมฐานะยากจนและคอนขางเกเร ครปรชาดแลโดยการดงเดกมาท�ากจกรรมสงประดษฐ

ใหความรในการท�าสงประดษฐจากกระบอกไมไผ โดยใหใชเวลาวางในชวงเยนและเสารอาทตยเพอ

ไมใหไปเกเรทอน ดานครอบครวของเดก ครปรชาชวยเหลอโดยใหพอแมน�าพนธสตวไปเลยงและ

แนะน�าการปลกผกสวนครวเพอสรางรายได

นอกจากนนครปรชายงเปดใหชาวบานในชมชนสามารถเขามาเรยนรภายในโรงเรยนได มการสาธต

การเลยงสตวปลกผก เชน การเลยงหมหลม การเลยงกบในพนทจ�ากด โดยคนในชมชนสวนมาก

เปนศษยเกาทรจกและรกใครครปรชาเปนอยางด

คณมงคล แกวด ศษยเกาของครปรชา ปจจบนเปนผชวยผใหญบานหม 9 และ

มลกชายทเปนลกศษยรนปจจบนของครปรชาดวย เลาวาไดแนวคดมาจากคร

ปรชา ทบานของคณมงคลขดบอเลยงปลาดก มแปลงปลกผก และเตาชวมวล

เพอลดการใชพลงงาน

ชมชนและโรงเรยนมความสมพนธกนเปนอยางด ชมชนหม 9 ของเราเคย

เขารวมประกวดชมชนตนแบบเศรษฐกจพอเพยง ผใหญบานและผมไดไป

ขอค�าแนะน�าจากครปรชา พาชาวบานไปเยยมชมโครงการทโรงเรยน จากนน

ครปรชากไดน�านกเรยนเขาไปสอนวธการท�าเตาชวมวลใชในครวเรอน แนะน�า

เรองการเลยงสตว และการปลกพชผกสวนครวใหกบชมชน จนท�าใหชมชนได

รบรางวลชนะเลศอนดบ 1 ชมชนตนแบบของอ�าเภอ ปจจบนชาวบานกยงคง

ใชเตาชวมวลควบคกบเตาแกสอยเกอบทกบาน มการปลกพชผกและเลยงสตว

ไปดวย

103กอการดพนทสรางสรรค

ครผไมยอมจ�านนตอความขาดแคลนครผไมยอมจ�านนตอความขาดแคลน

จากครทเคยสอนโรงเรยนสาธตชอดงในกรงเทพฯ และโรงเรยนนานาชาตทขอนแกน เมอ ครธชชา

เพมเพยร ไดตดสนใจยายมาสอนทโรงเรยนเลกๆ หางไกลแหงน ครมองเหนความแตกตางอยาง

มากมาย ทงสองโรงเรยนทครเคยสอนมความพรอมทงทางดานอาคารสถานท วสด อปกรณ และ

สอการเรยนการสอน แตเมอครยายเขามาอยทโรงเรยนบานทงเลน มเพยงตกไมตกเดยวเลกๆ ม

หองน�าเกาๆ ทก�าแพงเอยงๆ ก�าลงจะลม อาคารเรยนเดกอนบาลเลกๆ เดกๆ ไมมโอกาสไดเขา

หองสมดเพราะไมมหองสมด ไมมโรงอาหาร ไมมหองพยาบาล ไมมหองคอมพวเตอร หองวทยาศาสตร

ไมมหองอะไรเลยนอกจากหองเรยน รวมถงสขอนามยของเดกในโรงเรยนกไมดเทาทควร ดวย

ความเชอของครธชชาวาโรงเรยนทมความพรอมจะชวยใหเดกมประสทธผลการเรยนและคณภาพ

ชวตทดขน ครจงท�าทกวธเพอท�าใหโรงเรยนมความพรอมมากขน

ครธชชาพยายามแสวงหาแหลงเงนทนไมวาจะเปนหนวยงานราชการ

ภาครฐ หรอเอกชน ครไดพากเพยรเขยนโครงการเพอขอความสนบสนน

ในการปรบปรงโรงเรยน ตลอดระยะเวลามากกวา 2 ป โดยไมเคยละความ

พยายาม ผลจากความพยายามสงแรกทไดคอ อาคารหองสมด จากการ

ทขอใหนกศกษามหาวทยาลยราชภฏศรสะเกษและสถาบนราชภฏ 12

สถาบนของภาคตะวนออกเฉยงเหนอเขามาชวยออกคายท�าหองสมด

โรงเรยนจนส�าเรจ

ตอมาครมโครงการปรบปรงหองน�าของโรงเรยน ครไดเขยนเรองไปขอ

งบประมาณจากหลายท ในทสดประสานงานกบมลนธส�านกงานสลากกนแบง

รฐบาลจนไดงบประมาณ 2 แสนบาทเพอจดท�าหองน�าหองสวม และในทสด

ครไดรบทนจากมลนธของประเทศญปนทมอบทนจดสรางอาคารเรยนใหกบ

ครธชชา�เพ มเพยรครธชชา�เพ มเพยร โรงเรยนบานทงเลน�โรงเรยนบานทงเลน�

จงหวดศรสะเกษ�จงหวดศรสะเกษ�

104 14 แรงบนดาลใจ

โรงเรยนทขาดแคลนสถานทเรยน เมอตกใหมแลวเสรจครจงยายหองสมด

มาอยทตกใหม และปรบปรงหองสมดเดมใหเปนหองคอมพวเตอร โดย

ขออนเคราะหคอมพวเตอรมาจากมลนธกระจกเงา และตามมาดวยหอง

พยาบาล ครปรบปรงภมทศนของโรงเรยนเพอใหเออตอการเรยนรและ

คณภาพชวตของเดก โดยไดรบความรวมมอลงแรงกายใจและเงนทน

สวนหนงจากคนในชมชน

ชาวบานในชมชนรกครธชชาเพราะรวาครท�าทกอยางเพอโรงเรยนและเดก

จากโรงเรยนทมเรอนไมเกาๆ หลงเดยว ปจจบนโรงเรยนมทกอยางไมแพ

โรงเรยนในเมอง ลกหลานของชมชนไดมโอกาสทางการศกษามากขน คร

มความสามารถหลายดานทงทางดานวชาการและดนตรนาฏศลป จาก

เมอกอนเดกในชมชนอานไมออกเขยนไมได ปจจบนสามารถอานออก

เขยนได พดภาษาไทยไดชดเจนขน และความสามารถทางนาฏศลปของ

ครสามารถท�าใหโรงเรยนไดรบรางวลชนะเลศในการแขงขนระดบประเทศ

หลายครง ชาวบานรกครเพราะครน�าชอเสยงมาสโรงเรยนและชมชน

ท�าใหชมชนเลกๆ ตดชายแดนทไมมใครใหความส�าคญไดรบโอกาสตางๆ

มากมาย

105กอการดพนทสรางสรรค

ชมชนคอฐานการเรยนรชมชนคอฐานการเรยนร

เปดโอกาสใหคนในชมชนเขามามสวนรวมจดการเรยนร ใหกบเดก การเรยนร โดยใชชมชน

เปนฐาน (Community-based Learning) เพอใหเดกเหนคณคาในมรดกทางวฒนธรรม เปนการ

เรยนร ทสนกสนานจากสงใกลตว เปนพนฐานใหนกเรยนสามารถตอยอดจากภมปญญาทม

ในทองถน

ดวยเปนพนทอนอดมดวยศลปวฒนธรรมใหเดกๆ ไดเรยนร ครพรรณ

ตงใจด จงท�าหลกสตรทเรยกวาบรณาการกบทองถน มการน�าภมปญญา

ทองถนเขามาอยในหลกสตร โดยการใหเดกไดเรยนรเรองวฒนธรรม ประเพณ

ขนมพนบานหรอสงประดษฐจากวสดธรรมชาต น�ามาท�าเปนของเลน

ครมองเหนความโดดเดนของผคนในชมชน จงชกชวนใหเขามาเปนวทยากร

เพอใหเดกไดเรยนรภมปญญาทองถน ครล�าพน ประรเตสงข เนนการลงมอ

ปฏบตจรงโดยจดหาวสดอปกรณทงทางดานศลปหตถกรรมและการท�าอาหาร

มาไวเพอใหเดกๆ ไดเรยนร ทงการแปรรปอาหาร การท�าอาหารคาวหวาน

การท�าผลตภณฑจากเสอกก การน�าวทยากรจากภายนอก เชน กลมแมบาน

ในชมชนมาสอนวธการทอเสอกก และแปรรปเสอกกเปนผลตภณฑตางๆ

มการพาเดกๆ ออกไปดงานนอกสถานท เชน การไปศกษาดงานและเรยนร

การแปรรปผลตภณฑจากขาว

�ครพรรณ�ต งใจด�ครพรรณ�ต งใจด โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลยโรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย

�จงหวดเชยงใหม��จงหวดเชยงใหม�

ครลำาพน�ประรเตสงข�ครลำาพน�ประรเตสงข�โรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�โรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�

จงหวดสรนทรจงหวดสรนทร

106 14 แรงบนดาลใจ

นอกจากนในแตละปเมอใกลจะส�าเรจการศกษา ครล�าพนไดจดมหกรรม

รายงานผลพฒนาการของผ เรยน เผยแพรงานประดษฐศลปหตถกรรม

การแปรรปอาหารตางๆ ฝมอนกเรยน เปดโรงเรยนใหผปกครองและชาวบาน

ในชมชนเขามาชมผลงานของลกหลาน

โรงเรยนสระขดดงส�าราญวทยาตงอยใน อ.ชมพลบร จ.สรนทร เปนแหลง

ผลตขาวหอมมะลทส�าคญ ครล�าพนจงคดน�าผลผลตมาแปรรปเพอเพม

มลคาสรางรายไดใหกบชมชน ครไดรวมกบกลมแมบานชมชนหม 1 ท�าการ

แปรรปอาหารซงอย ในระหวางการท�าเรองของบประมาณจาก อบต.

มโครงการศนยขาวชมชนบานสระขดสงขาวเขาประกวดจนไดรบรางวล

ท 1 ในจงหวดสรนทรและล�าดบท 3 ของประเทศในป 2556 และป 2557

ชมชนและครล�าพนก�าลงรวมมอกนผลกดนโครงการแปรรปอาหารและ

ขาวเพอเปนผลตภณฑชมชนอกชนดหนงเพมขนจากผาไหมและเสอกก

ทมอยแลว ทกโครงการทครล�าพนเขาไปรวมมอกบชมชน นกเรยนของ

ครมสทธเขาไปรวมเรยนรไดทกขนตอน

107กอการดพนทสรางสรรค

ครศรวรรณ ฉตรสรยวงศ ดวยความทครเปนคนในพนทท�าใหการท�ากจกรรม

ในชมชนคอนขางราบรน ครสามารถขอความชวยเหลอจากชมชนจด

กจกรรมทางวฒนธรรม อาท โครงการคลองสวยน�าใส กจกรรมร�าลก 189 ป

ปลองเหลยมวถแหงลมน�าทาจน

กจกรรมนเปนกจกรรมทครภมใจมาก ด�าเนนงานทงหมดจนมคนเขามา

รวมงานมากมาย ท�าใหมคนเหนความส�าคญของปลองเหลยมมากขน

แลวเราสงเสรมใหเดกนกเรยนมสวนรวมท�าชนงานเขารวมแสดงในกจกรรม

วนนน หลากหลายตามกลมวชา แลวเราใหเดกนกเรยนไดออกไปเรยนร

นอกหองเรยน ไปดภมปญญาชาวบานในชมชน วถการใชชวต พานกเรยน

ไปดเรองแปลงเกษตรเศรษฐกจพอเพยง การใชพลงงานแสงอาทตย แลวให

นกเรยนน�ากลบมาสรปท�าเปน E-book เรองราวของชมชน เรยนแบบน

นกเรยนเกดความสนกในการเรยนรมาก

สพรรณบรมแหลงทองเทยวส�าคญจ�านวนมาก มศลปะพนบานเพลงอแซว

ทมชอเสยง ครศรอมพร ประทมนนท จงสอนวชาภาษาไทยโดยวธบรณาการ

ใหเดกเรยนรเรองราวเกยวกบทองถนของตวเอง รจกจดเดนของทองถนบาน

เกด สอดแทรกวชาการรองเพลงพนบาน ดนตรไทย การรายร�า การแตง

กลอน และฝกใหเดกออกไปเรยนรโลกกวางดวยการไปเปนมคคเทศกนอย

การประเมนผลงานใหรนนองภายในโรงเรยนเปนผใหคะแนน เปนการสอน

ใหเดกร จกแกไขและปรบปรงตวเองหากผลคะแนนออกมาไมด โดยทก

กจกรรมมแกนหลกเปนวชาภาษาไทย

ครศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ�ครศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ�โรงเรยนบานปลองเหลยม�โรงเรยนบานปลองเหลยม�

จงหวดสมทรสาครจงหวดสมทรสาคร

ครศรอมพร�ประทมนนท�ครศรอมพร�ประทมนนท�โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

108 14 แรงบนดาลใจ

ชมชนเรยนรความแตกตางหลากหลายชมชนเรยนรความแตกตางหลากหลาย

ในระยะแรกชาวบานในชมชนบางคนไมคอยเหนดวยใหมเดกนกเรยนชาวเขามาพกอยในหอพก

โรงเรยน ครฉนทนา ศรศลป จงตองพยายามหาวธใหชาวบานและเดกนกเรยนไดเรยนรซงกน

และกน โดยใหเดกๆ ไดออกไปท�ากจกรรมรวมกบชาวบาน เพอใหชาวบานยอมรบเดก และ

การออกไปท�ากจกรรมยงชวยใหเดกๆ ชาวเขามความมนใจในตวเอง และมพฒนาการดานตางๆ

ดขนดวย

เนองจากเดกชาวเขาสวนมากบานอยไกล ตองใชระยะการเดนทางนาน

และหนทางคอนขางล�าบาก โรงเรยนจงจดใหมหอพกใหเดกนกเรยนรนพดแล

รนนอง มการเปลยนเวรกนเพอท�างานในโรงเรยน มการสรางอาชพโดยการ

ท�าของทระลกจ�าหนาย มการเลยงสตวเพอบรโภคและไวจ�าหนายเมอเหลอ

เราท�าทกอยางใหเดกๆ ไดเขาไปสมพนธกบชมชน ท�าโครงการ ‘คบเดกสราง

บาน’ เปนกจกรรมทรวมกบหนวยงานอนๆ และชมชน กจกรรมสรางบญ โดย

การเคาะประตสธรรม ทกวนกอนวนพระจะมการเชญชวนคนในชมชนออกมา

ท�าภารกจท�าวตรเยน มธรรมะสญจรโดยการใหเดกๆ ไปรวมสวดมนตกบ

คนเฒาคนแกทไมสามารถไปวดได กจกรรมสรางยมทกวนพฤหสบดจะน�า

นกเรยนไปยงชมชนเพอท�ากจกรรม 12 คม แบงกนท�าความสะอาดใหกบ

ชมชน กจกรรมสรางรกเปนการสรางแรงบนดาลใจใหกบการท�างาน โดยม

กจกรรมคอ การพบกระดาษรวมกบคนในชมชนในเวลาวาง และไดเกดการ

เรยนรซงกนและกน

ครฉนทนา�ศรศลป�ครฉนทนา�ศรศลป�โรงเรยนบานหวยสงห�โรงเรยนบานหวยสงห�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

109กอการดพนทสรางสรรค

นอกจากนโครงการลาสด ครฉนทนาไดรวมกบชมชนเปดรานกาแฟ และใหเดกนกเรยนในโรงเรยน

เขามามสวนรวมในการบรหารจดการเพอเปนการฝกอาชพใหกบเดกๆ ปจจบนชาวบานใหการ

ยอมรบนกเรยนทกคน และเปลยนทศนคตทมตอเดก เรมมองเหนวาเดกทกคนไมวามทมาจาก

ทใดสามารถเปนคนดของสงคมได ถาสงคมยอมรบและใหการสนบสนนพวกเขา

แกปญหาอยางสรางสรรคแกปญหาอยางสรางสรรค

นอกจากการใชชมชนเปนฐานในการเรยนรแลว ครศรวรรณ มหาเทพ ยงมโครงการตอยอด

ภมปญญาเรองสมนไพรเพอแกปญหาการตดเหลาตดบหรของคนในชมชนดวย

เราสอนใหเดกๆ ภมใจ รกในภมปญญาทองถน จดท�าหลกสตรทองถน

ทมาจากค�าเมองทวา ‘ของกนบกนฮเนา ของเกาบเลาฮลม’ เปนหลกสตร

ทน�าภมปญญาทองถนเรองอาหารและศลปวฒนธรรมตางๆ น�ากลบมาให

เดกๆ ไดเรยนร เชน ใหเดกๆ ไดเรยนรการท�าขาวควและการปกตง โดยม

พออยแมอยซงเปนผเฒาผแกมาเปนผสอนใหกบเดก

มกจกรรม ‘ละ เลก เหลา’ เราพบวามผปกครองและคนในชมชนทตดเหลา

จงคดใหนกเรยนจดท�าชาสมนไพรเพอลดการดมเหลา สมนไพรเปนสมนไพร

พนบาน เชน หญาหมอนอย เปนสมนไพรส�าหรบลดละเลกบหรไดดวย

เดกทเขารวมกจกรรมนตองจดหาหญาหมอนอย หญาน�านมราชสห และ

หญางวงชาง เพอน�ามาแปรรปเปนชาสมนไพร แลวน�าออกแจกจายใหคน

ทตดเหลาตดบหร เรายงมการแปรรปเปนลกอมเพอสะดวกในการรบประทาน

อกดวย

ครศรวรรณ�มหาเทพ�ครศรวรรณ�มหาเทพ�

โรงเรยนบานหวยไคร�โรงเรยนบานหวยไคร�

จงหวดเชยงรายจงหวดเชยงราย

110 14 แรงบนดาลใจ

โครงการภมปญญาเรองสมนไพรยงเปนการคดแกปญหาสงคมอยางสรางสรรค เดกๆ ไดเรยนรเรอง

สมนไพร เรยนรเรองการคดแกปญหาอยางสรางสรรค และไดเรยนรผลเสยจากการดมเหลาและ

สบบหรไปในตวดวย เปนการยงปนนดเดยวไดนกถงสามตวเลยทเดยว

สรางภมคมกนจากปญหาสงคมสรางภมคมกนจากปญหาสงคม

ครมบทบาทโดยการสรางภมคมกนชวตใหกบเดก ครณชตา ธรรมธนาคม ไดใชกจกรรมการแสดง

และนาฏศลปเพอเปนภมคมกนใหเดกๆ หางไกลจากสงยวยตางๆ ทอยรอบตวเดก

ครณชตาชกชวนใหเดกๆ มาฝกซอมการร�าและการแสดง พาเดกๆ ไปเขา

ประกวดในเวทตางๆ เพอใหมรายไดเลกๆ นอยๆ ในขณะทเดกหลายคนใช

พนฐานจากชมรมนาฏศลปของครเขาสวงการการแสดง สามารถหารายได

จากความสามารถพเศษทม เชน คณเอม หวหนาวงคดบวกสบ ทมชอ-

เสยงจากรายการไทยแลนดกอตทาเลนต คณเอมเรมเรยนร การแสดง

การเตน และการร�าจากชมรมของครณชตา ดวยความขยนฝกซอมและ

พรสวรรค เมอจบจากโรงเรยนศนยรวมน�าใจ ครณชตามสวนแนะแนว

ทางและสถานทเรยนตอใหกบคณเอม จนกระทงคณเอมเรยนจบในดานท

ตนชอบ ทกวนนหากมโอกาสคณเอมกเขามาชวยงานทโรงเรยนเสมอ เพอ

สงตอแรงบนดาลใจใหนองๆ

ครณชตา�ธรรมธนาคมครณชตา�ธรรมธนาคม โรงเรยนศนยรวมนำ�ใจ�โรงเรยนศนยรวมนำ�ใจ�

กรงเทพมหานครกรงเทพมหานคร

111กอการดพนทสรางสรรค

โรงเรยนอยในชมชนแออด กจกรรมในชมชนจงไมคอยม เดกหลายคน

ครอบครวมปญหา เราใชวธการชวยเหลอเดกในชมชน ดวยการชวนเดกๆ ท

สนใจมาท�ากจกรรมกบชมรมนาฏศลป ปองกนไมใหเดกมปญหาพฤตกรรม

สงเสรมใหเดกหลายคนไดมโอกาส ไดท�างาน หารายไดจากความสามารถ

พเศษดานนาฏศลป การฟอนร�า และการแสดง

ครณชตากลาววาแมไมไดมโอกาสท�างานรวมกบชมชนมากนก แตการดแล

ลกหลานของคนในชมชนอยางดทสด สงนกเรยนใหถงฟากฝงชวตอน

ดงาม นคอการท�าใหสงคมดขนไดเชนกน

ครไดเรยนรมากมายจากการเขาไปมบทบาทในการเปลยนแปลงชมชนท

ตนเองเปนสมาชก ครไดเชอมโยงโลกภายนอกเขามาสโรงเรยน ครพาเดกๆ

ออกไปสมผสชวตจรง ครหาวธการสงเสรมพฒนาการดานอารมณและสงคม

ใหกบเดก ครก�าลงเตรยมนกเรยนใหพรอมส�าหรบการออกไปเผชญโลกของ

ชวตจรง ในสงคมยคใหมนอกรวโรงเรยน ทมบททดสอบอกมากมายรอ

นกเรยนอย

“ตนทาง” แหงการพฒนาสงคม“ตนทาง” แหงการพฒนาสงคมครมบทบาทในการพฒนาทรพยากรมนษย เพอใหคนรนใหมเตบโตเปนครมบทบาทในการพฒนาทรพยากรมนษย เพอใหคนรนใหมเตบโตเปน

บคลากรทมคณภาพของสงคม ครจงเปนทงตนทางในการสรางสงคมคณภาพ บคลากรทมคณภาพของสงคม ครจงเปนทงตนทางในการสรางสงคมคณภาพ

และยงมบทบาทในการเปลยนแปลงแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนในสงคมและยงมบทบาทในการเปลยนแปลงแกไขปญหาตางๆ ทเกดขนในสงคม

112 14 แรงบนดาลใจ

ครมจตส�านกตอสวนรวม ส�านกในบทบาทของครทตองครมจตส�านกตอสวนรวม ส�านกในบทบาทของครทตอง

สรางคนคณภาพออกสสงคมสรางคนคณภาพออกสสงคม

ครไมทอดทงเดกทมปญหาครไมทอดทงเดกทมปญหา ครพยายามประคบประคองและแกไขใหเดก

ทกคนเตบโตขนไป โดยไมเปนภาระของสงคม

ครสรางภมคมกนชวตใหเดกครสรางภมคมกนชวตใหเดก ใหเดกๆ รจกเลอกเดนในเสนทางทดงาม

ครมบทบาทในงานพฒนาชมชนครมบทบาทในงานพฒนาชมชน ครเขาไปรวมมอกบชาวบานพฒนา

ชมชนใหนาอยขน

ครใชชมชนเปนฐานการเรยนรครใชชมชนเปนฐานการเรยนร เพอใหเดกๆ ไดเรยนรคณคาทมใน

ทองถน และตอยอดสอนาคต

ครคดหาทางแกปญหาสงคมอยางสรางสรรคครคดหาทางแกปญหาสงคมอยางสรางสรรค ครไมไดมองแคใน

โรงเรยน แตมองกวางออกไปในสงคม มบทบาทในการชวยแกไขปญหา

ตางๆ ครเชอวาหากนกเรยนไดอยอาศยในสภาพแวดลอมทด ยอมเสรม

หนนใหนกเรยนเรยนรไดดขน

113กอการดพนทสรางสรรค

บทท�6

ศลปะของการเปนคร

114 14 แรงบนดาลใจ

115กอการดพนทสรางสรรค

116 14 แรงบนดาลใจ

วถของครทแทจรง คอศลปะในการใชชวตทกดานใหสอดคลองกบเสนทางชวตการเปนครมทกษะในวชาชพของตนเองพฒนาตนเองอยเสมอในทกจงหวะทกาวเดนไปขางหนาคอ “การเรยนรตลอดชวต”

117กอการดพนทสรางสรรค

นยามใหมของครในยคนคอ ผอ�านวยบรรยากาศใหเดกเกดการเรยนร

การเรยนรของเดกมหลายมต ครจ�านวนมากจงพฒนาการเรยนการสอน

ทมใชเพยงในหองเรยน หากแตขยายขอบเขตการเรยนรในหองเรยน

ออกไปสกจกรรมการเรยนรนอกหองเรยน ทชวยเสรมทกษะชวตในดาน

ตางๆ ใหกบเดก

ครพยายามพฒนาการเรยนการสอนใหสามารถดงศกยภาพทมอยในตว

เดกใหเปลงประกายออกมาใหได ใชการมสวนรวมของเดกในกระบวนการ

เรยนการสอน โดยใหเดกมสวนรวมในการตงโจทยการเรยนร และหาค�า

ตอบดวยตนเอง ซงในกระบวนการคนหาค�าตอบดวยตนเองเปนวธการ

สรางการเรยนรใหกบเดกไดดมาก

นอกจากนยงมการพฒนาเดกผานกจกรรมชมรม ซงเปนการสรางการเรยนรตามความสนใจ

ของนกเรยน การท�ากจกรรมชมรมเพอตอบสนองความสนใจใครร ของเดกเปนตวตง ดวย

กระบวนการเรยนรเชนน ครตองท�างานหนกมากขนเพอคนควาหาความรในแตละประเดนท

เดกสนใจ ซงเปนสงทอยนอกเหนอวชาการสอนปกต

118 14 แรงบนดาลใจ

ศลปะของการเปนครทส�าคญอกประการหนงคอ ครเขาใจธรรมชาตการ

เรยนรของเดก เดกๆ ชอบความสนกสนาน เดกๆ เรยนรไดดเมออยใน

บรรยากาศทผอนคลาย ดงนน การเรยนรอยางสนกสนานจงเปนอกทกษะ

หนงทครไมควรมองขาม

ศลปะในการสอนใหสนก ศลปะในการสอนใหสนก

ครหลายคนไดเปดมมมองใหเดกๆ เหนวาการเรยนรเปนเรองสนก ครเปลยนการเรยน

การสอนใหเปนเรองสนก เชอมโยงบทเรยนกบวถชวตใหเดกเหนเปนรปธรรม ครสามารถ

สอนเรองยากใหเปนเรองงาย รจกประยกตใชสอตางๆ เพอใหเดกเรยนรไดดทสดอยาง

สนกสนาน ครคอผกระตนการเรยนร อ�านวยใหเกดบรรยากาศแหงการเรยนรเพอให

สามารถดงศกยภาพทดทสดในตวเดกออกมาใหได

119กอการดพนทสรางสรรค

ครอนภาพ�บญซาย�ครอนภาพ�บญซาย�โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�

จงหวดสกลนครจงหวดสกลนคร

ครอนภาพ บญซาย ครผเปลยนแปลงตวเองเพอใหการเรยนรกลายเปนเรอง

สนกของทงตวครเองและเดก

ผมสอนคณตศาสตร วธการคอฝกวธคดคณตศาสตรงายๆ อยางเปนรป

ธรรมกอนจะสอนเรองนามธรรม และจะใชลลาการสอนทสนกสนาน ครสอน

คณตศาสตรโดยทวไปมกจะดโหด ตเดก ทวงการบาน ประจานเดก เปนลกษณะ

ทถายทอดมาจากครคณตศาสตรรนเกา วธการสอนของผมอยทลลาการสอน

ซงผมกเรยนรเอา ใฝเรยนใฝร

ผมไปหาคนทสอนใหเดกเกง ปราโมทย ขจรภย ไปนงคกเขากราบเขาฝากตว

เปนศษย แลวเขากถายทอดให ผมเปนคนไมเคยนงฟงใครบรรยายไดเลย จะ

ลกออกจากหองไปเฉยๆ คนนสามารถบรรยายใหครรอยกวาคนฟงโดยไมม

ใครลกออกจากหองเลย ทกคนนงหวเราะ

เขาสอนเทคนคการสอนคณตศาสตรใหดบนเวท และมนเปลยนผม เมอกอน

ผมเปนคนซเรยส ผมเปนคนดมาก ขนาดวนสงกรานตผมขมอเตอรไซคไป

เจอเดก เดกไมกลาสาดน�า วงหนครเขาบาน หรอเขาไปกนขาวทรานอาหาร

เดกนงอยตวสนเลย วนไหนขนพดหนาเสาธง เดกเงยบกรบ รองเพลงเลา

นทานกไมเปน เลามขตลกข�าขนกไมเปน เขาบอกสงเหลานมนฝกกนได คณ

ไปซอตลกตาโยง จ�าอวดหนามานมาดส เรากฟงทกวนๆ เพอซมซบ เปลยน

ความรสกนกคด เปลยนอารมณ แลวเรากไปเลนกบเดก ผมเปลยนตวเองอยาง

มาก ผมปรบใหม ใชอารมณขน มข ลลา น�าเสยง ทาทางตางๆ มาสราง

บรรยากาศใหเดกอยากเรยนอยากร ผมมาเปลยนเมอ 10 ปนเอง เขาสอนผม

วาหนาครอาจจะเปลยนไมได แตน�าเสยงเปลยนได

120 14 แรงบนดาลใจ

ผลคอเดกเรยนสนก เดกรออยากเรยนชวโมงคณตศาสตร แมแตเดกทเรยน

ไมเกง สงทครควรท�า ควรท�าใหเดกรกในวชาทเรยน หรอแคไมเกลยดกได

ครตองท�าตวใหเดกสนใจ เชน บคลก การพดจา ท�าใหเดกอยากไปโรงเรยน

ทกวน ครกเชนกนท�าหนาทแตละวนใหมนสนก เพอใหครเองกอยากไป

โรงเรยนเชนกน ตองสรางครทสอนสนกขนมาอกมากๆ

นอกจากคณตศาสตรแลวดเหมอนวชาภาษาไทยจะเปนอกหนงไมเบอไมเมาของนกเรยน

ครระพพร ควทวววฒน จงไดคดเปลยนภาพลกษณวชาภาษาไทยในใจเดกใหเปนภาษาไทย

รปลกษณใหมจนเดกๆ ตนตวทจะเรยนภาษาไทยอกครง

เราสอนภาษาไทย เดกเหนวาวชาภาษาไทยโบราณ ครสอนภาษาไทยคอ

ครแกๆ ไมสวยไมหลอ และเดกมปญหาอานไมเกง จงตองคดคนหาทางปรบ

เปลยนใหเดกชอบวชาภาษาไทย วธการสรางบรรยากาศใหมโดยเรมทตวคร

เพราะเดกจะดเราเปนตนแบบทกอยางแมกระทงการแตงตว เรากจะตองปรบ

ภาพลกษณครภาษาไทยใหทนสมย แตงตวสวย มสสน ยมแยมแจมใส

ปรบวธการเรยนการสอนทนาเบอเปนเรยนปนเลน มกจกรรมประกอบ เชน

รองเพลง ขยบทาทางไมใหนงตดเกาอ และใชสถานททกทเปนทเรยน เชน

สนามโรงเรยน หนาหองเรยน ฯลฯ อาจจะเสยงดงเพอนขางหองไมชอบ ไม

เปนไร ขอใหเดกมความสขทไดเรยน ไดฝกทกษะการฟง การพด ไดมการ

ขยบรางกาย มการใหจบกลมท�ากจกรรม โดยคละเดกเกงกบเดกไมเกง และ

ครระพพร�ค วทววว ฒน�ครระพพร�ค วทววว ฒน�โรงเรยนวดเขาวง(แสง�ชวงสวนช)�โรงเรยนวดเขาวง(แสง�ชวงสวนช)�

จงหวดราชบรจงหวดราชบร

121กอการดพนทสรางสรรค

ใชสอตางๆ มาชวย หรอใหเดกท�าสอเองมาประกอบการเรยน มการประเมน

ผลงานดวยตวเอง และตดผลงานของเดกบนบอรด เดกจะชวนพอแมพนอง

มาด แลวเกบผลงานเดกใสแฟมผลงาน น�ากลบไปใหพอแมผปกครองชนชม

เหนพฒนาการของลก เดกทมปญหาอานหนงสอไมออกอานไมเกงกจะใช

เพลงเขามาชวย ใชเวลาพกกลางวนฝกใหรองเพลง จนอานหนงสอออก

ปรบปรงหองเรยนใหนาเรยน ทาส ตกแตงใหม ใชเวลานอกเวลาท�างาน

ฝกสอนใหเดกพเศษทอานไมออกไมชอบมาเรยน จนอานหนงสอออกและ

ชอบมาโรงเรยน และเขยนเรยงความไดรางวล

ผลทไดเดกมความตนตวกบการเรยนภาษาไทยมากขน ตงใจฟงคร ท�าตาม

ทครบอก สอนอะไรจ�าได เดกกลาแสดงออก มผลงานเขาประกวด แขงขน

ระดบจงหวด ระดบภาค ไดรบรางวลมากมาย โรงเรยนมชอเสยงจาก

โรงเรยนทกนดารและไมมผลงาน สมศ.ประเมนวาเดกชอบวชาภาษาไทยมาก

ทสด เราพฒนาเดกทอานไมออก จนเดกพบวาตนเองกมความสามารถ

เขยนเรยงความได แตงกลอนได

กกขข คค

ฆฆ

122 14 แรงบนดาลใจ

ครพรรณ ตงใจด เลอกใชวธร เทาทนการท�างานของสมองเดก แลวหาวธใหสมองของเดก

พรอมส�าหรบการเรยนร

ป 2548 ไดรบการอบรมเรองกระบวนการเรยนรแบบ Brain-based

Learning จงน�ามาใชจนเหนผลทเกดกบเดก มการอานนทานใหเดกฟงกอน

จะสอนเรองภาษา ดงดดความสนใจเดกทไมตงใจไดด โดยเฉพาะเดก

ทมอาการสมาธสน และแมเดกในหองจะมากถง 44 คน แตเดกโฟกส

มาทเรา มการถามตอบ ท�าใหเดกรสกมสวนรวม รสกสนก แลวตอมา

เมอเขาสการเรยนภาษากจะงายขน ท�าใหเดกสนใจการอาน อานไมได

กมาเปดหนงสอด แรงบนดาลใจไดมาจากการเขาอบรมท�าใหไดความร

ลกซงถงเรองการท�างานของสมองวาเรยนรอยางไร ท�าใหเราเขาใจ เมอใช

แลวเหนผล จงท�ามาอยางตอเนอง

ครพรรณ�ต งใจด�ครพรรณ�ต งใจด�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�

จงหวดเชยงใหมจงหวดเชยงใหม

123กอการดพนทสรางสรรค

ครรตนา�บณโยประการครร ตนา�บณโยประการ โรงเรยนวดธงไทยยารามโรงเรยนวดธงไทยยาราม

�(ปลงอปถมภ)��(ปลงอปถมภ)�

จงหวดพจตรจงหวดพจตร

ตกผลกเปนวธการเรยนรตกผลกเปนวธการเรยนร

ครเชยวชาญในการออกแบบกระบวนการเรยนร ปรบกระบวนการเรยนการสอนใหสอดคลองกบ

บรบทของตวเดก และบรบทของสงแวดลอม ครเขาใจธรรมชาตการเรยนรของเดกแตละวย เขาใจ

ธรรมชาตของเดกทมความแตกตางหลากหลาย และพยายามหาวธการเพอใหเดกแตละคนสามารถ

เรยนรไดดทสด ในสภาวะและขอจ�ากดตางๆ

ครรตนา บณโยประการ สอนการงานอาชพ คอมพวเตอร ป.4-6

ครไดศกษาวเคราะหสภาพของเดกกอนวามพนฐานทางคอมพวเตอร

มาอยางไรบาง แลวน�ามาสรางเงอนไขในการเรยน ครเองศกษาการใช

โปรแกรมตางๆ เพอน�ามาใชสอน เชน Word, Excel, PowerPoint แลว

สรางสอการเรยนร เชน อบก หรอเวบไซต

เทคนคการสอนของครรตนาคอเทคนคการสอนของครรตนาคอสอนตวตอตวสอนตวตอตว เพราะวาทโรงเรยนมจ�านวนเดกนอย ประมาณ 5-6 คน

เพอนชวยเพอนสอนเพอนชวยเพอนสอน มเดกทเรยนรไดเรว จะชวยสอนเพอนทเรยนรชากวาได

พสอนนองพสอนนอง เนองจากเปนโรงเรยนขยายโอกาส ขาดแคลนคร บางครงครตองสอน

ป.5 รวมกบ ป.6 กจะใหพมาชวยสอนนอง พกไดทบทวนทกษะความรไปดวย

สอสอ มเอกสารการเรยน PowerPoint มสออนเทอรเนต

การประเมนการประเมน มการสงเกต ตรวจชนงาน สอบถาม ใหเดกประเมนตวเอง แลวให

เพอนประเมน ครประเมน แลวสงเดกไปแขงการประกวดตางๆ ผลคอเดกชอบ

วชาคอมพวเตอร ผลงานของนกเรยนไดรางวลอบกระดบชาต 2 ป และไดรางวล

เวบไซตระดบชาต 7 ป

124 14 แรงบนดาลใจ

ครเขาใจธรรมชาตการเรยนรของสมองเดก ครอรญญา เชยงเงน น�าองคความรเรองสมองและ

ธรรมชาตการเรยนรของสมองมาใชออกแบบกระบวนการเรยนรแบบ BBL (Brain-based Learing)

รวมกบการสอนแบบองแกนกลาง โดยเนนใหเดกเปนศนยกลางการเรยนร ในการออกแบบ

กจกรรมในการเรยนการสอน การเสรมสรางประสบการณ ตลอดจนการจดสงแวดลอมใน

ชนเรยน รวมถงการออกแบบสอการเรยนการสอน

ใบงานและกจกรรมเพอการเรยนรตางๆ เราตองคดเสมอวาจะตอง

ท�าใหเดกสนใจ เขาใจ เกดการเรยนรเปนความจ�าระยะยาว โดยเราไดจด

ท�าสอการเรยนทงในรปแบบของบตรค�า ส และรปทรงตางๆ เปนสอใหเดก

ไดเรยนรและจดจ�าไดดยงขน เพมความสนกสนานในการเรยนการสอน

กระตนใหเดกๆ สนใจและกระตอรอรนตลอดในชวงการเรยนการสอน

เพราะสมองเดกจะเรยนรจดจ�าไดดเมอพวกเขาสนก

ครอรญญา�เชยงเงน�ครอรญญา�เชยงเงน�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�

จงหวดเชยงใหมจงหวดเชยงใหม

125กอการดพนทสรางสรรค

ครวรยากร�อศววงศานนท�ครวรยากร�อศววงศานนท�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�

จงหวดปทมธานจงหวดปทมธาน

กลนกรองหลกคดเปนแนวทางกลนกรองหลกคดเปนแนวทาง

ประสบการณการสอนท�าใหครตกผลกเปนแนวคดทนาสนใจหลากหลายแนวคด ทครใชเปน

แนวทางเพอออกแบบกระบวนการเรยนร

ครวรยากร อศววงศานนท ไดสรปหลกคดในการสอนออกมาได 7 ประการ

คอ T E A C H E R

T – TeacherT – Teacher เปนครวทยาศาสตร กจะเนนโครงงาน การทดลองทโรงเรยน

เดกจะใชไอแพดทกคน ครกตองมไอแพดประกอบการเรยนร พอเราจะสอน

เรองอะไร เราใหเดกเสรช google ดตอนนน

E – EmotionE – Emotion เนองจากหองเรยนมนกเรยน 25 คน ครไทย 1 ครฝรง 1

เดกกมไอแพด เดกมความพรอมทจะเรยน ไมมเลนเกม มบางเมอเขา

ท�างานเสรจแลว ครจงไมมอารมณโกรธ โมโห ครมความสข แลวเรากได

ใจเดกเพราะเราเฮฮา เปนกนเอง ท�าตววยเดยวกบเดก ถาเดกมอารมณ

รวมกบครแลว การเรยนทกอยางสบายมาก

A – ActiveA – Active เราตองกระตนใหเดกคดในเรองทเราก�าลงจะสอน ระดมความ

คดกนในการท�าโครงงาน เดกสามารถคดไดสดๆ ณ ตอนนน

C – CollaborationC – Collaboration เปนการรวมมอกนท�างาน จะแบงเปนคหรอจบกลม

กได แลวชวยกนคดในกลมวาจะท�าอะไรไมใหซ�ากบกลมอน

126 14 แรงบนดาลใจ

H – HardnessH – Hardness เปนครนนเหนอยเพราะวาเรามเดกหลายกลมหลายหอง

ดงนน เราจะตองไมทอและตองใสใจ ตดตามดผลของเดกทกขนตอน ชวย

เขาท�า ชวยแกปญหา แตสวนใหญไมคอยเจอปญหาเพราะผปกครองชวย

ไมคอยมอปสรรค มบางทเดกอาจจะขเกยจ

E – EnjoyableE – Enjoyable เราสอนเดกแบบเพอน สอนแบบกนเอง สนกสนานกบ

เดก ใชภาษาพดงายๆ กบเขา ใชภาษาเหมอนวยเดยวกน เขาจงจะฟงเรา

R – RoomR – Room น�าสงทเราสอนทงหมดมาประมวลความร

สงทครวรยากรไดเรยนรคอสงทครวรยากรไดเรยนรคอ

เมอบรรยากาศพรอม สภาพจตใจของเดกพรอม เดกสามารถเรยนรไดเรว

กวาครดวยซ�า “ดวยความทมเทคโนโลย บางทเราตองท�าตวแกลงโง“ดวยความทมเทคโนโลย บางทเราตองท�าตวแกลงโง

เพอใหเดกพดสงทรออกมาใหหมด เราจงรวาเดกเกงกวาเรามาก เกงเพอใหเดกพดสงทรออกมาใหหมด เราจงรวาเดกเกงกวาเรามาก เกง

ในแบบทเรานกไมถง เรากสอนหลกการ กระบวนการไปตามหลกสตรในแบบทเรานกไมถง เรากสอนหลกการ กระบวนการไปตามหลกสตร

แตเดกเขารมากกวาเรา อยางเมองหลวงของมาเลเซยคอ กวลาลมเปอร แตเดกเขารมากกวาเรา อยางเมองหลวงของมาเลเซยคอ กวลาลมเปอร

เดกเขาเคยไปกวลาลมเปอรมา เขารทกมมทกจดยงกวาเรา ซมเมอรเขาเดกเขาเคยไปกวลาลมเปอรมา เขารทกมมทกจดยงกวาเรา ซมเมอรเขา

ไปโตเกยว ฯลฯ เราจะเกดการเรยนรรวมกบเดก และไมปดกนเดก ไปโตเกยว ฯลฯ เราจะเกดการเรยนรรวมกบเดก และไมปดกนเดก

เดกอยากรอะไรเราตอบไมได กบอกวาเดยวครหาค�าตอบมาให หรอไมเราเดกอยากรอะไรเราตอบไมได กบอกวาเดยวครหาค�าตอบมาให หรอไมเรา

กตองทาเดกใหมาคนหาความรแขงกน ครตองทนเดก”กตองทาเดกใหมาคนหาความรแขงกน ครตองทนเดก”

127กอการดพนทสรางสรรค

ครสรางนวตกรรมการเรยนรครสรางนวตกรรมการเรยนร

ครสามารถบรณาการวชาเรยนใหเดกสามารถเชอมโยงสงทไดเรยนรเขากบวถชวตได โดยอาจใช

การศกษาชมชนในแตละประเดนเปนตวตง เพอท�าใหเดกไดเรยนรตามธรรมชาตของเดก สามารถ

เขาใจในวชาตางๆ จากวธการเรยนรทเชอมโยงกบสงแวดลอมรอบตวในชมชน ทพวกเขาสามารถ

คนควาหาค�าตอบไดดวยตนเองจากสงใกลตว

ดงเชน ทบทมโมเดล ของครศรวรรณ ฉตรสรยวงศ ทไดบรณาการทกวชา

ในการเรยนทตนเองสอน และใชประเดนในการศกษาชมชนเปนประเดน

หลกในการเรยนรของเดก เปรยบเสมอนเมดทบทมทมแกนกลางเทาเทยม

กนและมาอยรวมกนจนเปนผล ท�าใหเดกเกดความสนกสนานในการคนควา

หาค�าตอบมากกวาการเรยนรายวชา

เรามการเรยนรโดยใชชมชนเปนฐานของการเรยนร เรยกวา CommuCommu--

nity-based Learning เรยกวา ทบทมโมเดล เปนการเรยนรบรณาการกบnity-based Learning เรยกวา ทบทมโมเดล เปนการเรยนรบรณาการกบ

ชมชนชมชน ดงนน ถาเดกมาเรยนคอมพวเตอรกบคร ไมไดหมายความวาจะ

ไดแคใช Word, Excel, PowerPoint แตตองออกไปเรยนรในชมชน แลว

น�าเนอหาทเรยนรในชมชนกลบมาท�า E-book หรอท�าเนอหาในชมชน

เปนนทาน เปนละคร ทบทมโมเดลคอการเรยนรทยดหยนทจะน�าไปปรบใช

ใหเหมาะกบบรบทของแตละโรงเรยนได

ครศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ�ครศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ�โรงเรยนบานปลองเหลยม�โรงเรยนบานปลองเหลยม�

จงหวดสมทรสาครจงหวดสมทรสาคร

128 14 แรงบนดาลใจ

ครเชอมโยงสงแวดลอมเขากบบทเรยน ครขนษฐา ภชมศร สามารถใช

สงรอบตวใหเกดประโยชนในการเรยนร เชน การใหนกเรยนน�าสงของทอย

ในธรรมชาตมาเชอมโยงกบบทเรยน ใหนกเรยนน�าเสนอความเชอมโยงนน

ดวยตนเอง ท�าใหเดกมความสนใจทจะเรยนร เกดความสนกไมนาเบอ

ครขนษฐาไดจดท�าหนงสอพเศษเพอใหเดกพเศษทเขามาเรยนไดมสวนรวม

กบเพอน ซงหนงสอพเศษชวยท�าใหเดกพเศษเขาใจบทเรยนไดมากขน

ทะลขอจ�ากดดานการเรยนรทะลขอจ�ากดดานการเรยนร

ครทมทกษะสงสามารถพาเดกกาวขามขอจ�ากดในการเรยนรดานตางๆ ไปใหได เชน ครทตอง

สอนเดกพเศษ หรอครทตองดแลเดกทมความบกพรองในดานตางๆ ทงดานรางกาย หรอดาน

การเรยนร

ครศภมาศ คงคาชวย ทโรงเรยนของครมเดกเรยนรวมมากกวา 10 เปอรเซนต

ประมาณ 70-80 คน จากนกเรยนทงหมด 700 กวาคน หลงจากตรวจคด

กรองแลวพบเดกเรยนรวมเปนเดกบกพรองทางรางกาย บกพรองทางสต

ปญญา บกพรองทางการเรยนร (ยกเวนเดกออทสตก) ครจงไดคดคน

กระบวนการสอนแบบเรยนรวม ใหเดกพเศษเรยนรวมกบเดกปกต และ

สามารถพฒนาศกยภาพเดกเรยนรวมดวยวธการ 3D (Development) คอ

D1D1 พฒนาสอและนวตกรรม พฒนาสอและนวตกรรม ตามรปแบบของเอดด เจาพอในการพฒนา

สอ มการวเคราะห ออกแบบ พฒนา ทดลองใช ประเมนผล พฒนาเปน

สอมลตมเดย โดยใชโปรแกรมเพนต เนองจากเดกเรยนรวมไมชอบเรยน

หนงสอ แตถามคอมพวเตอรเดกจะชอบ หรอกจกรรมทไมตองใชสมองมาก

ครขนษฐา�ภชมศร�ครขนษฐา�ภชมศร�โรงเรยนอนบาลโซพสย�โรงเรยนอนบาลโซพสย�

จงหวดบงกาฬจงหวดบงกาฬ

ครศภมาศ�คงคาชวยครศภมาศ�คงคาชวย โรงเรยนบานโพหวาย�โรงเรยนบานโพหวาย�

จงหวดสราษฎรธานจงหวดสราษฎรธาน

129กอการดพนทสรางสรรค

เดกเรยนรวมบางคนมความพการซ�าซอน คอบกพรองทางการเรยนรและ

พการทางรางกายดวย ไมมสมาธในการเรยน มเดกคนหนงเราสอนเขามา

ตงแต ป.1 นงได 5 นาทกเดนรอบหอง กเลยใหเขามาฝกวาดภาพโปรแกรม

เพนตทกวนหลงเลกเรยน ฝกมาได 4 ป สงเขาประกวดงานศลปหตถกรรม

ตดอนดบระดบชาตทกป ตอนนอย ป.4 แลว สมาธดขน สามารถนงอยกบ

ทไดนานเปนชวโมง

D2D2 พฒนาผลสมฤทธของเดกเรยนรวม พฒนาผลสมฤทธของเดกเรยนรวม โดยใชทฤษฎการเรยนร แบบ

รวมมอกน เดกปกตกบเดกพเศษสามารถเรยนรรวมกนได เดกปกตบางคน

ยงวาดรปโปรแกรมเพนตไดไมสวยเทาเดกพเศษดวยซ�า อาศยศกยภาพของ

เดกปกตและเดกพเศษชวยเหลอกน ในลกษณะของการท�างานกลม

D3D3 พฒนาและสงเสรมความเปนเลศของนกเรยนเรยนรวม พฒนาและสงเสรมความเปนเลศของนกเรยนเรยนรวม โดยการพาเดก

ประกวดงานศลปหตถกรรม เพอสรางสรรคชนงาน จะมทงงานกลมและ

ชนงานเดยว

เดกเรยนรวมแตละคนมความสามารถไมเหมอนกน บางคนอานหนงสอ

ไมออก แตสามารถซอมพดลมได บางคนรองเพลง วาดรปเกง เปนตน

ขนกบครผสอนวาเหนความส�าคญของเดกกลมนหรอไม สามารถมองเหน

และดงศกยภาพของเดกแตละคนออกมาไดหรอไม

ดวยวธการเชนนท�าใหในกลมเดกพเศษมพฒนาการเรองภาษาดขน มการ

เรยนร สามารถสรปเรองราวทเรยนได และมอารมณทดขน สวนในกลมเดก

ปกต ครศภมาศพบวาสามารถจบใจความการเรยนไดดขน สามารถน�า

ความรไปใชไดจรง

130 14 แรงบนดาลใจ

ครอนภาพ บญซาย เลาถงประสบการณการสอนเดกสมาธสนวา

ตอนนผมสอนเดกอกคน เปนเดกสมาธสน ไปเขาโรงเรยนทไหนเขาก

ไมรบ จนมาเรยนกบผม ผมวาเดกคนนอจฉรยะ สามารถนงคดคณตศาสตร

ไดวนละ 8 ชวโมง เราสอนโดยมสเตปของโจทยทวางไว แตไมใชสเตปแบบ

ทเราเรยนกน เปนสเตปททาทายเขาไปเรอยๆ ลกษณะเดกเหลานคอนงไมนง

ไมสนใจคร หากครไมมอะไรทาทายเขา

บางครงครไดพบกบเดกทมกถกมองขาม เดกทมภาวะบกพรองในรปแบบ

ตางๆ ครศรวรรณ มหาเทพ กลบมองเหนวาเดกกลมนควรไดรบความ

เอาใจใสยงกวาเดกปกต จงไดหาทางใหเดกกลมนไดรบโอกาสเชนเดยว

กบเดกทวไป

เปนครภาษาไทยและครหองสมด พยายามทจะสอนเดกทขาดโอกาส

เชน พการทางสมอง พการทางสายตา ซงมกจะไมคอยไดรบความสนใจ

เพราะเรยนไมคอยรเรอง ใหเดกกลมนอานออกเขยนได เราใหความสนใจ

เดกพวกนมากหนอย พยายามคดกจกรรมทจะท�าใหเดกสนใจ ท�าแบบฝก

งายๆ ส�าหรบเดกเหลาน ท�ากจกรรมธนาคารความร ถาเปนเดกพเศษ

เขาเขยนไมได เรากใหเขาวาดภาพ พยายามใหโอกาสเขารวมกจกรรม

ซงท�าใหเดกเหลานมความสข ไดแตมจากการท�ากจกรรมไปแลกสงของ

อยากพฒนาเดกไมวาเดกลกษณะใด เดกปกตหรอเดกดอยโอกาสใหได

มโอกาสอยางเทาเทยมกน เพราะสงสารเดกทดอยกวาคนอน

ครศรวรรณ�มหาเทพครศรวรรณ�มหาเทพ�โรงเรยนบานหวยไคร��โรงเรยนบานหวยไคร�

จงหวดเชยงรายจงหวดเชยงราย

ครอนภาพ�บญซายครอนภาพ�บญซาย โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�โรงเรยนเชงชมราษฎรกล�

จงหวดสกลนครจงหวดสกลนคร

131กอการดพนทสรางสรรค

ครโอบกอดความแตกตางหลากหลายครโอบกอดความแตกตางหลากหลาย

ครตองพบกบเดกทมความแตกตางหลากหลาย ทงเดกทเรยนรไดเรว เดกทเรยนรไดชา หรอเดก

ตางชาตตางภาษา ตางชาตพนธ ครไมคดแบงแยกแตใหความรกเอออาทรตอเดกทกคน และเชอ

เสมอวาเดกทกคนมศกยภาพอยภายในตว ความหลากหลายของเดกคอความงดงาม ครทแทจรง

สามารถมองเหนความงามทซอนอยภายในตวเดกทกคน

ครฟารละห�เจะโซะครฟารละห�เจะโซะ โรงเรยนบานปามวง�โรงเรยนบานปามวง�

จงหวดปตตานจงหวดปตตาน

ครฟารละห เจะโซะ เปนครสอนวชาภาษาไทย ป.6 นกเรยนมปญหาในเรอง

ของการใชภาษาไทยเพราะในพนทภาษาไทยเปนภาษาทสองของเดก

ค�าพดบางค�าเขากไมเขาใจ เดกจงหวดชายแดนภาคใตพดภาษามลาย

ในชวตประจ�าวนตงแตเกด เพราะฉะนนปญหาจรงๆ ไมใชแคการอานออก

เขยนได ยงมปญหาเรองของการพดการฟงดวย บางคนยงฟงไมรเรอง ฟง

ไมเขาใจ เราจงยงคาดหวงเดกไมได ในหองมเดก 30 คน มเดกทเขาใจไดไม

เกนครงหอง แตกยงไมเขาใจไดดเยยม เรากวเคราะหแยกแยะวาคนไหนม

ปญหาระดบใด บางคนอาจมปญหาระดบหนกเลย คอไมรจกพยญชนะ สระ

แลวน�าขอมลจากการวเคราะหมาสงเคราะหวาจะจดการอยางไรใหเดกทกคน

สามารถเรยนรไปดวยกนได มวธแกปญหาอยางไรทสรางสรรค ดวยความท

ตนเองชอบแตงเพลง แตงกลอน และสงเกตวาเดกๆ กชอบเพลง เลยเกด

ความคดแตงเพลงใหเขากบเนอหาในบทเรยน สมมตวาเราเรยนเรองค�ากรยา

กแตงเพลงค�ากรยา เรยนเรองอาเซยนกแตงเพลงเกยวกบอาเซยน

เราคดวาสามารถเกดผลกบเดกไดประมาณหนง ไมไดคาดหวง 100 เปอรเซนต

โดยอาศยเพลงควบคกบการเลนเกม บางครงเดกจะไมรสกวาก�าลงเรยนอย

132 14 แรงบนดาลใจ

ครฉนทนา�ศรศลป�ครฉนทนา�ศรศลป�โรงเรยนบานหวยสงห�โรงเรยนบานหวยสงห�

จงหวดแมฮองสอนจงหวดแมฮองสอน

ผปกครองผปกครอง ไมใชเฉพาะครทท�าใหตนไมสวยงามได จะตองมผปกครองรวมดวย

ผปกครองกตองใหการดแล ใหความเขาใจ

สงแวดลอมของเดกสงแวดลอมของเดก คอการเปนแบบอยาง เปนแรงบนดาลใจ มรนพทจบออกไป

สามารถเปนแรงบนดาลใจใหรนนองได

บางวนเดกพดวาวนนไมไดเรยนอะไรเลย ทงทเขาเรมเรยนตงแตวนาททเขา

เขาหองแลว เปนลกษณะของการเรยนปนเลน เขาจงสนกสนานกนมาก แลว

จะเปนหองทเสยงดงมาก จนหองขางๆ มาดวาครสอนอะไรกน

การเปลยนแปลงจากนกเรยนทไมเขาใจค�าพด ไมสามารถจดจ�าเนอหาบท

เรยนอะไรได แตพอเราเอามาท�าเปนเพลง พอเราถามเขากจะตอบได

เดกเอาเพลงไปรองตอทบาน จนแพรไปถงโรงเรยนอนๆ ในหมบานขางเคยง

ผลกคอนกเรยนจะสามารถจ�าเนอหาบทเรยนไดดขน อปสรรคคอเดกบางคน

ทมปญหามากๆ จะยงจ�าไมคอยได เขยนไมได แตอยางนอยพอตอบได

ครฉนทนา ศรศลป ครทตองดแลนกเรยนประจ�าซงเปนเดกชาวเขา ครดแล

เดกตลอด 24 ชวโมง ครชวยท�าใหเดกมนใจในตวเอง พรอมๆ กบทพฒนา

ความสามารถใหมโอกาสทดเทยมกบเดกคนอนๆ

เปนโรงเรยนประจ�า มนกเรยนหอพกซงเปนเดกชาวเขา 342 คน นกเรยน

ในชมชนไป-กลบอก 387 คน เราเปรยบเดกเหมอนตนไม ตนไมของเราจะ

สมบรณได เราจะตองสอนวธการใหกบเดกโดยใชโครงงานในการสอน

โครงงานจะชวยใหเดกรจกแกปญหา เดกใชวธแกปญหาโดยการรวมกลม

เดกกจะไดทกษะส�าคญจากกลม ไดเขาหาชมชน

133กอการดพนทสรางสรรค

เดกหอพกสวนใหญเปนกะเหรยง 99 เปอรเซนตมาจากพนทสง พดไมชด

บานอยไกลจากโรงเรยน 180 กม. มาพกทโรงเรยนปหนงกลบบานแคสอง

ครง เราตองดแลตลอด 24 ชม. ครผลดเปลยนเวรกน เราสอนใหเดกกะเหรยง

มความมนใจโดยท�าโครงงาน แลวเดกกสามารถไปแขงชนะเลศระดบประเทศ

ในงานศลปหตถกรรมระดบชาต ไดรางวลท 1 ท�ากจกรรมสภานกเรยนระดบ

ประเทศ สงเหลานบงบอกวาเดกกะเหรยงกสามารถเปนท 1 ไดเหมอนกน

ไมใชเฉพาะเดกในเมอง เพราะเราสอนดวยความใสใจ

ลกษณะโครงงานทท�า เชน โครงงานสภานกเรยน หรอใหหาวาในหมบาน

ในโรงเรยนหรอเพอนๆ และตวเขามปญหาอะไรบาง แลวเลอกปญหาอยางใด

อยางหนงมาท�าโครงงาน ปทผานมาเราใหท�าโครงงาน ‘คบเดกสรางบาน’

ท�ากจกรรมกบชมชน และมกจกรรมเรองของการ ‘สรางรก สรางใจ สรางบญ

สรางพลง สรางยม’ เพอใหเดกร จกเขาหาชมชน มการสมภาษณคนท

เกยวของ แลวมาประเมนผลกน กลมคณธรรมของโรงเรยนเราไดรางวลดเดน

ดานคณธรรมจรยธรรมระดบประเทศ สภานกเรยนกไดรางวลชนะเลศระดบ

ประเทศในงานศลปหตถกรรม และกไดรางวลตนแบบสภานกเรยนระดบ

ประเทศ ประชาธปไตยตนแบบระดบประเทศ ภายในระยะเวลา 3 ปทเราท�า

เพอนเพอน มความสขส�าคญทสด เพอนเขาใกลชดมากกวาเรา เพอนเขาม

การดแลชวยเหลอกน

ศรทธา ยอมรบศรทธา ยอมรบ เราจะสอนใหเดกดได ในใจของเดกตองมความเชอมนใน

ตวเราดวย มความศรทธา การยอมรบ การเปดใจ

134 14 แรงบนดาลใจ

ครคอกระบวนกร ครคอกระบวนกร

เพราะครไมใชเพยงแคผสอนและผใหความรอกตอไป แตครคอผสรางสรรคใหเกดสภาพแวดลอม

ทสงเสรมกระบวนการเรยนรของเดก ครคอผจดกระบวนการใหเกดการเรยนร หรอทเรยกวา

กระบวนกร และครยคใหมคอกระบวนกร ผไมเคยหยดพฒนาตนเอง

ครมนญญา ลาหาญ เนนการเรยนรทเบกบาน และใหนกเรยนเรยนรอยาง

สนกสนานโดยไมรสกถกบงคบ ครไดคดคนวธการสอนทเรยกวา LOVE Kru

เปนการเรยนโดยใชนทานประกอบ โดย LOVE Kru มความหมายถงสงตางๆ ดงน

LL คอ Learning คอ Learning เรยนโดยใชนทานซงจะสอดคลองกบทฤษฎการเรยนรตาม

ธรรมชาตสมอง (Brain-based Learning : BBL) เดกจะเรยนรไดดเมอมสอทม

สสนสวยงาม นทานจะเสรมสรางจนตนาการและดงดดความสนใจ นทานม

หลากหลาย เชน นทานเรยนรตวสระ ซงจะชวยเรองการอานไมออกเขยน

ไมได นทานสงเสรมคณธรรม ชวยเรองการอานจบใจความ การอานเชงวเคราะห

วจารณญาณ และเมอเดกอานนทานมากกจะน�าไปสการเขยนเชงสรางสรรค

ครเกดความภมใจทเหนเดกกะเหรยงทพดไมชด เขยนแทบไมได แตเราใช

กระบวนการทกอยางสอนเดก ใหเดกรองคาราโอเกะตอนบาย เพอจะไดฝก

ความกลา ฝกพดใหชด ฟง พด อาน เขยน สงผลใหเดกกลาพรเซนต เดก

ไดเหนความส�าเรจของรนพทจบไป ไปเรยนมธยม หรอระดบอดมศกษาใน

มหาวทยาลยเชยงใหม พคนนนเรยนจบกกลบมาเปนคร เปนแรงบนดาลใจ

ใหรนนองตอไป

ครมนญญา�ลาหาญ�ครมนญญา�ลาหาญ�โรงเรยนบานนาผางโรงเรยนบานนาผาง

(วบลยราษฎรสามคค)�(วบลยราษฎรสามคค)�

จงหวดอำ�นาจเจรญจงหวดอำ�นาจเจรญ

135กอการดพนทสรางสรรค

OO คอ Open คอ Open นทานชวยเปดโลกจนตนาการและความคดสรางสรรค เปดใจ

ยอมรบสงใหมๆ คอเดกทอานไมไดจะรสกวาการเรยนมนยาก กเอานทานมา

ชวยเปลยนความคดวา จรงๆ แลวการเรยนรไมใชเรองยาก แลวกการเปด

มมมองเรองคณธรรมจรยธรรมดวย ซงเราจะสอดแทรกโดยทเดกไมรตว

VV คอ Vote คอ Vote เดกจะมโอกาสไดแสดงความคดเหนทกครงทจดกจกรรม เดก

ทกคนตองมสวนรวมแสดงความคดเหน

EE คอ Education คอ Education การศกษากาวหนา เชน เรองของประชาคม ASEAN โดย

ท�านทาน E-book ดวย ไมเพยงแตเดกไทยทเรยนได หากชาวตางชาตอยาก

ฝกภาษาไทยกใชได

KruKru ครนมหนาทเปนผน�าและเปนผตามดวยในบางครง เปนทปรกษา เปน

ทพงพาอาศย สดทายครจะเปนผรบใชของนกเรยน

ครจารณ สทธสวรรค ครนาฏศลป ผ ใชวชานาฏศลปในการฝกใหเดก

ตอยอดพฒนา โดยครกระตนเสรมแรง สรางพลงใหเดกสามารถดงศกยภาพ

ของตวเองออกมาได

การสอนนาฏศลปโดยปกตแลวครจะเปนผสาธตแลวใหนกเรยนปฏบต

ตาม หลกส�าคญของนาฏศลปคอการอนรกษสบทอด แตปจจบนเราจะท�าให

นกเรยนสามารถมการพฒนาตอยอดความคดจากทเรยนได จงใหเดกไดใช

ความคดสรางสรรคประดษฐทาใหมๆ ดวยตวเอง

ครจารณ�สทธสวรรค�ครจารณ�สทธสวรรค�โรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�โรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�

จงหวดเชยงใหมจงหวดเชยงใหม

136 14 แรงบนดาลใจ

ครจารณ มวธการคอครจารณ มวธการคอถอดรหสความคาดหวงถอดรหสความคาดหวง ใหนกเรยนเขาใจพนฐานกอนวานาฏศลปมจารต

แตกสามารถพฒนาตอยอดความคดตอไปได ไมตดกบกรอบ

วางแผนผงตงกรอบวางแผนผงตงกรอบ กอนทเราจะมผลงานแตละชนออกมา เดกตองก�าหนด

ขอบเขต ลกษณะของวธการน�าเสนองาน

ตรวจสอบประสบการณพนฐานตรวจสอบประสบการณพนฐาน ตรวจสอบวาเดกมทกษะเบองตนอยางไร และ

เราตองเตมเตมประสบการณใหเขากอน โดยวธการแตกตางกนขนอยกบ

ตวเดก เชน บางคนเรยนรกบครผสอนไดด บางคนเรยนแบบเพอนชวยเพอน

ไดด พสอนนอง แมกระทงจากสอการเรยนรดวยตนเอง

จดกจกรรมการเรยนรสโจทยการคดประดษฐทาจดกจกรรมการเรยนรสโจทยการคดประดษฐทา ครจะเปนผทกระตนสราง

บรรยากาศใหเขาเชอวาเขาท�าได เปนอสระ ผอนคลาย ใหเขาดงศกยภาพ

ของตวเองออกมาใหไดมากทสด สรางความเชอมนวาเขาท�าได จนเขาอยาก

จะแสดงออกมา

รวมคนหาความรจากแหลงขอมลรวมคนหาความรจากแหลงขอมล เชน หนงสอ เอกสาร วซด อนเทอรเนต

การไดไปชมการแสดงจรง หรอจากประสบการณตรง

เพมพนความคดประดษฐทาร�าเพมพนความคดประดษฐทาร�า โดยเราผลดกนเปนผน�าและผตามทด ยอมรบ

ฟงความคดเหนซงกนและกน ผลดกนเปนคนเสนอ ครไมใชผน�านกเรยน

อยางเดยว ครเปนผเรยนรรวมกบนกเรยน เพราะเปนองคความรใหมทเดก

เปนผสรางขน

พรอมน�าเสนอผลงานพรอมน�าเสนอผลงาน ผลดกนน�าเสนอบทบาทของตวเอง เปนทงผชมและ

ผแสดงผลดเปลยนกน

137กอการดพนทสรางสรรค

ฝกวจารณดวยการประเมนฝกวจารณดวยการประเมน ผทเปนผชมฝกการวพากษวจารณการแสดง เมอ

เขาสามารถฝกการวพากษวจารณไดหมายความวาเขาเรยนรหลกการนาฏศลป

คนทไดรบการวจารณกตองสามารถยอมรบความคดเหน ปรบปรงเปลยนแปลง

พฒนาตนเอง เมอไมผานกยอนกลบไปคดใหม โดยครเตมเตมชแนะ

เพลนจตคดเผยแพรเพลนจตคดเผยแพร เมอผานการยอมรบ เบองตนเราจะเผยแพรในหองเรยน

ในงานโรงเรยนกอน แลวขยายไปในงานชมชน เดกมผลงานทสามารถน�า

เสนอทงในระดบทองถน ระดบชาต และระดบนานาชาต มผลงานชนะเลศ

ศลปหตถกรรมตงแตป พ.ศ. 2551-2558

ครหลายคนน�ากจกรรมรปแบบตางๆ มาเสรมสรางใหเดกกลาคดกลา

แสดงออก ครประหยด ใสบาล ใชกจกรรมลกเสอเขามาเสรมใหเดกรจกการ

ท�างานเปนทม รจกระเบยบวนย ฝกความกลาคดกลาแสดงออก เนนการ

ท�างานเปนกลม การวางแผนกอนเรมงาน เรยนรเรองระบอบประชาธปไตย

การยอมรบความคดเหนของผอน

เราใชวธเรยนปนเลน ใชกจกรรมลกเสอ ชวยใหเดกทเคยเงยบๆ กกลา

ทจะออกความคดเหน กลาแสดงออกมากขน แนวทางการสอนทน�าเอา

กจกรรมลกเสอเขามาชวยท�าใหเดกๆ อยในระเบยบวนยมากขน รจกการ

ท�างานเปนทมมากขน กลาทจะแสดงออกทางความคดมากขน เดกบางคน

จากทเคยเปนคนเงยบๆ ไมกลาเลน หรอเขากลมกบเพอน ปจจบนกเปนคน

ทกลาพดกลาแสดงออกใหเหนมากขน เราเหนความเปลยนแปลงของเดก

เมอเดกไดเขารวมกจกรรมกลม

ครประหยด�ใสบาล�ครประหยด�ใสบาล�โรงเรยนบานไกคำ��โรงเรยนบานไกคำ��

จงหวดอำ�นาจเจรญจงหวดอำ�นาจเจรญ

138 14 แรงบนดาลใจ

ครผสรางแรงบนดาลใจครผสรางแรงบนดาลใจ

คร คอ ผสรางแรงบนดาลใจใหกบเดก ท�าใหเดกรกในวชาทเรยน ท�าใหเดกเหนคณคาของสงทได

เรยนร เหนคณคาของตนเอง และสงแวดลอม

ครอภชาต ประทมนนท ครทสอนศลปะโดยใชรปแบบการสอนกระบวนการ

9 ขน เพอใหเดกตระหนกในคณคาและความคดของตนเองผานการท�างาน

ศลปะ การสงเกตธรรมชาต ใหนกเรยนดวาทกสงทกอยางเกดขนจาก

ธรรมชาตอยางไร แลวมาพดคยกบคร หลงจากนนใหนกเรยนฝกวาดภาพ

ตามจนตนาการ ซงเดกแตละคนจะมมมมองไมเหมอนกน

สอดประสานเทคนคสอดประสานเทคนค เชน ใหสงเกตการวาดลกษณะกาน กง ใบ เปนอยางไร

สอนเปนรายบคคลสอนเปนรายบคคล เพราะเดกแตละคนมความสามารถไมเหมอนกน

สบคนแหลงเรยนร สบคนแหลงเรยนร แนะน�านกเรยนออกไปหาแหลงเรยนร อาจจะเปนชมชน

ตลาด และเรากจะสอดแทรกความรในเรองของทฤษฎไปดวย

สโลกจนตนาการสโลกจนตนาการ ใหจนตนาการสรางสรรคโดยไมจ�าเปนตองตรงกบตนแบบ

บรณาการหลากหลายบรณาการหลากหลาย เพราะวชานเปนวชาทเดกชอบอยแลว ดงนน

เราอาจจะน�ามาบรณาการกบวชาอนๆ เชน ภาษาไทย คณตศาสตร ฯลฯ

มนใจน�าเสนองานมนใจน�าเสนองาน เมอสรางชนงานเสรจแลวจะน�าเสนองานในชนเรยน

จดนทรรศการรวมกนจดนทรรศการรวมกน ใหจดนทรรศการหนาหองเรยนบาง ตามก�าแพงบาง

เลนเพลงหรอเลานทานเลนเพลงหรอเลานทาน พยายามสรางความตระหนกในคณคาชมชน

ของตน รากเหงาของความเปนสพรรณ ไมลมความเปนสพรรณ ดงนน

จะสอนดวยเพลงพนบานสพรรณบร เชน เพลงอแซว ทมเนอรองทางดาน

ศลปะ เดกกจะสนก รองตามได

ครอภชาต�ประทมนนทครอภชาต�ประทมนนท

โรงเรยนสพรรณภม�โรงเรยนสพรรณภม�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

139กอการดพนทสรางสรรค

ครศรอมพร�ประทมนนทครศรอมพร�ประทมนนท�โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก��โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�

จงหวดสพรรณบรจงหวดสพรรณบร

ครศรอมพร ประทมนนท กลาววาสงทจะสรางแรงบนดาลใจใหเดกไดมาก

ทสดคอ ความรกจากคร

ถาเราไมรกเดก เราไมรกการสอน ไมเหนคณคาของเดก เราไมมทาง

ท�าอะไรไดเลย สงทตองมอยในตวครคอ รกเดกเทากน รกการสอน รจก

เดกทกคน เหนคณคาเดก หวงดตอเดก จบแตสงทถก ไมจบผดเดก

ใหโอกาสเดก และทส�าคญทสดใหความรกกอนใหความร

ครศรอมพร ไดหลอมรวมความรกทงหมดทมในหวใจออกมาครศรอมพร ไดหลอมรวมความรกทงหมดทมในหวใจออกมาเปนรปแบบการสอนของตวเองดงนเปนรปแบบการสอนของตวเองดงน

บทน�าเพลนใจบทน�าเพลนใจ เนองจากภาษาไทยมกเปนวชาทเดกเบอ รอยละ 99 สวนใหญ

จะไมชอบเรยนภาษาไทย เพราะมนมหลก มกฎมเกณฑเยอะ ท�าอยางไร

ใหเดกเพลดเพลนใจกบสงทสอน

ชใหเหนความส�าคญ ชใหเหนความส�าคญ มนยากนะ แตกตองเรยน ถาไมเรยนกจะไมไดพนฐาน

อยางอน เราตองบอกวาวชาอนๆ ถาไมไดภาษาไทย ยากทจะท�าคะแนนขน

ฟงดพลนสรปสาระฟงดพลนสรปสาระ ตองมเทคนคการฟง การดทด

ฝกทกษะการอานฝกทกษะการอาน การอานรอยแกวรอยกรอง อานในใจ อานออกเสยง

ทกอยางตองฝก และฝกประจ�าสม�าเสมอจงจะเกดทกษะ

เสรมหลกการใชภาษาเสรมหลกการใชภาษา ใหเดกรจกหลกการใชภาษาอยางถกตอง

พฒนาการคดพนจสารพฒนาการคดพนจสาร รจกการจบประเดน การคดวเคราะห และการตความ

บรณาการศลปภาษาไทยบรณาการศลปภาษาไทย กคอการสรางชนงานโดยใหมความหลากหลาย

ประยกตใชในชวตได ไมใชเพยงเรยนจบในหองเรยนจงจะเกดผล ใหเดกใช

ภาษาไทยไดอยางสรางสรรค

140 14 แรงบนดาลใจ

ครมใชเพยงผอ�านวยการเรยนรใหกบเดกครมใชเพยงผอ�านวยการเรยนรใหกบเดก แตวถของครคอ

วถของผทใชชวตอยกบการเรยนรตลอดชวต เมอครรก

ในวถแหงการเรยนร ครยอมสงผานความรกนนไปสเดกๆ

ของครไดอยางงดงาม

ศลปะของการเปนคร ศลปะของการเปนคร ครผมหวใจทเตมเปยมไปดวยความ

รกและความหวงดตอนกเรยน รกทจะเรยนรโลกไปพรอม

กบนกเรยนของคร

141กอการดพนทสรางสรรค

บทท�7

ครไทยในศตวรรษท�21

142 14 แรงบนดาลใจ

143กอการดพนทสรางสรรค

144 14 แรงบนดาลใจ

การเรยนสมยใหมตองไมใชแคเพอใหไดความร แตตองไดทกษะหรอ Skills เปน 21st Century Skills เปนทกษะทซบซอนมาก เพราะฉะนนการเรยนสมยใหม มเปาหมายทเดกไดทกษะทซบซอนชดหนง เนนค�าวา ‘ซบซอน’ ชดหนง เพอใหเขาไปมชวตอยในโลกทตอไป จะเปลยนไปอยางไรไมร เราไมมวนรเลยวาโลกตอไปขางหนาจะเปลยน อยางผมไมเคยนกเลยวา ในทสดแลวหองประชมจะเปนอยางน การน�าเสนอเรองตางๆ จะเปนอยางน เราจะม PowerPoint ม Multimedia กไมเคยคด เราไมเคยคดวาหองท�างานจะเปนอยางทเราเหน นคอโลกทไมชดเจน ไมแนนอน ตอไปขางหนาเรากเดาไมออก แตลกศษยเราจะตองไปมชวตทเปลยนแปลง และไมแนนอนเชนนได นคอหวใจ

ศ.นพ.วจารณ พานช หนงสอ “การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21”

145กอการดพนทสรางสรรค

โลกในศตวรรษท 21 เตมไปดวยความทาทายและโอกาสอนซบซอน

โลกแหงขอมลขาวสาร โลกทเทคโนโลยเขามามบทบาทในชวตทกคน

อยางแยกไมออก โลกททกอยางเปลยนแปลงอยางรวดเรว ความทาทายความทาทาย

ส�าหรบครคอ การสรางทกษะชวตในศตวรรษท 21 ใหกบเดก ใหเดกนอยส�าหรบครคอ การสรางทกษะชวตในศตวรรษท 21 ใหกบเดก ใหเดกนอย

สามารถเตบโตออกไปใชชวตในโลกยคนไดอยางอยรอดปลอดภย ครไทยสามารถเตบโตออกไปใชชวตในโลกยคนไดอยางอยรอดปลอดภย ครไทย

ในศตวรรษท 21 จงมหนาทเตรยมเดกใหพรอมส�าหรบอนาคต ทไมมในศตวรรษท 21 จงมหนาทเตรยมเดกใหพรอมส�าหรบอนาคต ทไมม

ใครรวาจะเปลยนแปลงไปเชนไรบาง ใครรวาจะเปลยนแปลงไปเชนไรบาง

ธรรมชาตของโลกยคใหมอาจท�าใหครหลายคนหวาดหวนจบตนชนปลาย

ไมถก แตขาวดคอโลกในศตวรรษท 21 มโอกาสมากมายใหครไดหยบ

ฉวยน�ามาใชประโยชน ทงเทคโนโลยอนกาวหนา พลงของเทคโนโลย

และโลกแหงขอมลขาวสารอนไมมขดจ�ากด หากครสามารถใชสงเหลาน

อยางมกลยทธทด ครสามารถใชเครองมอตางๆ ทมมากมาย เพอสราง

ใหเกดบรรยากาศของการเรยนร และสรางทกษะแหงศตวรรษท 21 ให

กบเดกได

146 14 แรงบนดาลใจ

โจทยของครไทย โจทยของครไทย

โจทยทส�าคญของครคอ เดกและเยาวชนในยคนตองการทกษะแหงศตวรรษท 21 เพอทจะด�ารงชวต

ไดอยางมความสขในโลกอนาคต ครไทยจงตองปรบตวเพอเปนครในโลกยคใหมอยางหลกเลยง

ไมได

การปรบตวใหทนยคสมยการปรบตวใหทนยคสมย ครมวธการหรอมเครองมออะไรบาง เพอทจะตดตามและเขาใจการ

เปลยนแปลงของสงคมใหทน

คณสมบตของครไทยในศตวรรษท 21คณสมบตของครไทยในศตวรรษท 21 ครควรมคณสมบตอยางไร เพอใหสามารถตอบโจทยของ

ศตวรรษท 21 ใหได

ทกษะส�าหรบชวตในโลกยคศตวรรษท 21ทกษะส�าหรบชวตในโลกยคศตวรรษท 21 (21st Century Skills) ทกษะชวตดานตางๆ ทเดกจะตอง

มเพอเตรยมตวใหพรอมส�าหรบการใชชวตในอนาคต

การปรบตวของครไทยในศตวรรษท 21การปรบตวของครไทยในศตวรรษท 21

ครไทยของแผนดนลวนเปนครทไมเคยหยดคดเรองการพฒนาตวเอง เราเหนครหลายคนน�า

เทคโนโลยมาผลตสอการเรยนการสอน ครหลายคนคดคนนวตกรรมการเรยนร ครไทยของแผนดน

ใชทกโอกาสทมเพอเพมพนทกษะในการเปนคร

ครมทศนคตทดเกยวกบการเรยนรจงน�าไปสแนวคด วธการแสวงหาความร และการปรบตว ดงท

ครไทยของแผนดนไดชวยกนกลนกรองวถแหงความเปนครของตนเองออกมาเปนประโยคสนๆ ซง

สะทอนแนวคดและวถการปรบตวของครยคใหมดงน

147กอการดพนทสรางสรรค

ไมหยดเรยนร เปดใจเรยนร นอมรบการเปลยนแปลง

พฒนาตนอยางตอเนอง มความกระตอรอรนแสวงหาความรตลอดเวลา

พฒนาตนดานเทคโนโลยใหทนโลก เรยนรใหเทาทนเทคโนโลย

พฒนาสอการสอนใหทนสมย ฝกทกษะการใชเทคโนโลยเพอการสอน

ศกษาดงาน เขารบการอบรมสมมนาอยเสมอ น�าประสบการณทไดรบมาใชพฒนาเดก

สรางชมชนการเรยนร เขารวมเครอขายครหลากหลายกลม

ตดตามขาวสารตางๆ เสมอ ตดตามความรใหมๆ อยางตอเนอง คนควาจากอนเทอรเนต

อานหนงสอ

ไมเคยหยดแลกเปลยนเรยนร ถามจากผร ครอาวโส เพอนคร แมกระทงถามจากนกเรยน

ตดตามขอมลขาวสารทเกยวกบการศกษา เพอพฒนาตนเองซงจะน�าไปสการพฒนานกเรยน

ถายทอดความร น�าความรทไดรบมาใชกบเดกอยเสมอ

เขารวมเปนวทยากรในทกระดบ ทงโรงเรยน กลม อ�าเภอ จงหวด

พฒนานวตกรรมการเรยนรทนาสนใจ หาความรเพมเตมมาปรบปรงการสอน

ศกษาทกสงทจ�าเปนตอการจดการเรยนร เพอประโยชนสงสดในการเรยนร

คณลกษณะครไทยในศตวรรษท 21คณลกษณะครไทยในศตวรรษท 21

รศ.ดร.บงอร เสรรตน ทปรกษา “โครงการบเจซครไทยของแผนดน” ไดกลาวถงคณลกษณะ

ของครไทยในศตวรรษท 21 ไววา ครไทยควรมคณลกษณะ 6 ดาน โดย รศ.ดร.บงอร เสรรตน

เปรยบเทยบไวอยางนาสนใจวา ครนนเปรยบเสมอนดวงดาวผเปนแสงสวางสองน�าทางใหกบเดกๆ

ดาวดวงนประกอบดวยสามเหลยม 2 อน บงบอกลกษณะของครไทยในศตวรรษท 21 ทประกอบ

ไปดวยคณลกษณะ 6 ดาน

148 14 แรงบนดาลใจ

รศ.ดร.บงอร�เสรร ตนรศ.ดร.บงอร�เสรร ตน

กรอบความคดเกยวกบคณลกษณะครไทยนเราใชเปนกรอบคดเลอก

ครไทยของแผนดน ในทศนะของดฉน ไมวาครในศตวรรษใดกตาม ครเปน

ดวงดาวของเดก ถาพดถงครกตองนกถงดาว ครอาจจะไมใชผยงใหญ

ไมไดเปนดวงอาทตย แตเราเปนดวงดาวทมแสงสวางนวลดงดาวดวงน

ดาวดวงนประกอบดวยสามเหลยม 2 อน คอ สามเหลยมสเหลองและ

สามเหลยมสเขยว สามเหลยมสเหลองเปนคณลกษณะดานคณงามความด

คณธรรม จตวญญาณ สามเหลยมสเขยวเปนคณลกษณะดานการเปนคร

มออาชพ มทกษะฝมอท�าใหคนเกดการเรยนร ดาวดวงนบงบอกคณลกษณะ

ของครไทย 6 ดานดวยกน

เปนมตร เมตตา เปนมตร เมตตา อาทรและคดบวกอาทรและคดบวก

มศลปะมศลปะในการสอนในการสอน

มจตส�านกมจตส�านกตอสวนรวมตอสวนรวม

มความรลมลก มความรลมลก มทกษะเทคโนโลยมทกษะเทคโนโลย

มทกษะการสอนมทกษะการสอน

ใฝเรยนรและใฝเรยนรและพฒนาตนพฒนาตน

149กอการดพนทสรางสรรค

6 คณลกษณะครไทยในศตวรรษท 21 ในทศนะของ รศ.ดร.บงอร 6 คณลกษณะครไทยในศตวรรษท 21 ในทศนะของ รศ.ดร.บงอร เสรรตน ประกอบดวยเสรรตน ประกอบดวย

เปนมตร เมตตา อาทร และคดบวกเปนมตร เมตตา อาทร และคดบวก เปนมมสงสดของสามเหลยมสเหลอง

เปนคณลกษณะทคนเปนครตองมและเปนสงส�าคญทสด

มจตส�านกตอสวนรวมมจตส�านกตอสวนรวม นอกจากท�าหนาทของตนแลว ครยงเปนหลกให

สงคมดวย ค�าวาสงคมไมใชหมายถงเฉพาะท�างานใหชมชน ชาวบาน แต

หมายถงการแบงปนความร ใหกบสงคมดวย เชน มคณครทานหนง

จดท�าเอกสารมากมายเผยแพรกบเพอนคร มจตส�านกตอสวนรวม จงม

ความหมายกวาง หมายถง การท�าเพอคนอน

มศลปะในการสอนมศลปะในการสอน สามารถสอนเรองยากใหเปนเรองงายและสนก อาจจะ

อาศยสอหรอกจกรรมมาท�าใหเกดการเรยนร ไดงายขน สนกสนานม

ชวตชวา และเดกๆ เตมใจทจะรวมเรยนรไปกบคร

มทกษะการสอนมทกษะการสอน มความสามารถ เชยวชาญในการออกแบบกระบวนการ

ปรบกระบวนการเรยนการสอนใหสอดคลองกบบรบท เชน ถาครพละ

ตองสอนเดกขาพการกตองมการปรบการสอน หรอสอนเดกเกงอยางหนง

เดกไมเกงอกอยางหนง เปนตน

ใฝเรยนรและพฒนาตนใฝเรยนรและพฒนาตน ครทแทไมไดพฒนาเฉพาะดานวชาความร หรอ

เทคโนโลย แตตองพฒนาภายในตนดวย เชน กจกรรมสรางสมาธ การฝก

มเมตตา ฯลฯ รวมถงมมมอง วธคด เชน จากการแลกเปลยนเรยนรในการ

ถอดบทเรยนครงน จากการน�าขอมลเดมมาคนใหตกผลก การคดใครครวญ

จนเหนวาควรเรยนรเพมเตมในจดใด สามารถตอยอดอะไรไดบาง

มความรลมลก มทกษะเทคโนโลย มความรลมลก มทกษะเทคโนโลย คณลกษณะมความรลมลก มทกษะ

เทคโนโลย (อยมมลางสด) เราจะเหนวาความเมตตาเปนสงสงสดของคร

การมความรลมลกทมาพรอมความเมตตาเปนสงส�าคญทสด ครมความรด

และพรอมทจะถายทอดความรใหศษยดวยความเมตตาและความปรารถนาด

150 14 แรงบนดาลใจ

คร 3 ระดบคร 3 ระดบ

จากคณลกษณะ 6 ดานของครไทยในศตวรรษท 21 ครบางคนอาจยงไมมคณลกษณะครบทง 6 ดาน

หรอมเพยงบางดาน ครควรส�ารวจและพจารณาตนเองอยางซอสตย และพฒนาคณลกษณะ

ทยงขาดอยใหมมากขน

คณลกษณะแตละดาน ครแตละคนมมากนอยตางกนไป ซงตวของครเองจะรดวาตนเอง

มความโดดเดนในดานใดมากนอยเพยงใด ควรปรบปรงเพมเตมดานใดใหมากขน เมอ

ครประเมนตนเองอยเสมอ ครจะสามารถพฒนาคณลกษณะแตละดานใหเพมพนขนได

ดวยคณลกษณะ 6 ดานดงกลาว สามารถแบงครเปน 3 ระดบ ดวยคณลกษณะ 6 ดานดงกลาว สามารถแบงครเปน 3 ระดบ

ครระดบท 1ครระดบท 1 ครทมคณลกษณะดงกลาวเพยง 2 ดาน เปนครทตองพฒนา

อกมาก เชน สอนไดอยางเดยว ยงขาดคณลกษณะอนๆ

ครระดบท 2ครระดบท 2 ครทมคณลกษณะ 4 ดาน คอครทมฐานเปนมตร มเมตตา

อาทร มความร มทกษะการสอน และใฝเรยนร ครระดบสองถาเนน

คณลกษณะดานซายใหมากขนเพอเปนครทเปดกวางสสงคม อทศตวเพอ

สงคม และถาเนนดานขวากจะเปนครทเนนเรองความร

ครระดบท 3ครระดบท 3 ครทมคณลกษณะครบ 6 ดาน คอครในอดมคต ซงครควร

รกษาระดบของคณลกษณะเหลานไวใหคงอยในระดบทสมดลเสมอ

151กอการดพนทสรางสรรค

คณลกษณะและทกษะเพอการเรยนรและพฒนาตน

คณลกษณะและทกษะเพอการอยรวมกนอยางสนตสข

คณลกษณะสวนตน

ทกษะทางปญญา

ทกษะทางปญญาขนสง ทเรยกวา อภปญญา

ครอาจใชกรอบแนวคดนเพอเปนหลกคดส�าหรบการพฒนาตนเองตอไปได แม

หลายสวนอาจฟงดเกดขนไดไมงายเลย แตหากครคอยๆ สะสมประสบการณ

พฒนาคณลกษณะตางๆ ไปตามศกยภาพทม คณลกษณะและทกษะตางๆ จะ

คอยๆ หลอมรวมเปนตวตนของครไดอยางทบางครงครอาจไมทนไดสงเกตเหน

เบองหลงแนวคดเบองหลงแนวคด

รศ.ดร.บงอร เสรรตน อธบายถงทมาของคณลกษณะและทกษะแหงศตวรรษท 21 ซงมาจากกรอบ

แนวคด 6 องคประกอบ ทถอเปนองคประกอบส�าคญของชวตมนษย ทจะชวยใหสามารถด�ารงชวต

อยในสงคมสมยใหมไดอยางเปนสข ในวงการการศกษามการคดคนและน�าเอาทฤษฎใหมๆ มาใช

อยตลอดเวลา รศ.ดร.บงอร เสรรตน ไดน�ากรอบความคดของนกการศกษาประมาณ 20 คนมา

พจารณาแลวสงเคราะหจนตกผลกเปนกรอบความคดเกยวกบคณลกษณะและทกษะแหงศตวรรษ

ท 21 เปนความรอบรและเชยวชาญในศาสตรตางๆ อนเกดจากการคดใครครวญ เรยนร และลงมอ

ปฏบตฝกฝนอยตลอดชวต ไดแก

152 14 แรงบนดาลใจ

สาระวชาหลกสาระวชาหลก

ภาษาแม และภาษาโลก

ศลปะ

คณตศาสตร

เศรษฐศาสตร

วทยาศาสตร

ภมศาสตร

ประวตศาสตร

รฐ และความเปน

พลเมองด

หวขอส�าหรบศตวรรษท 21หวขอส�าหรบศตวรรษท 21

ความรเกยวกบโลก

ความรดานการเงน

เศรษฐศาสตร

ธรกจ และการเปน

ผประกอบการ

ความรดานการเปน

พลเมองด

ความรดานสขภาพ

ความรดานสงแวดลอม

ทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษท 21ทกษะเพอการด�ารงชวตในศตวรรษท 21

เพอเปนแนวทางส�าหรบครยคใหม ศ.นพ.วจารณ พานช ไดสรปเนอหาสาระ

และทกษะดานตางๆ ทจ�าเปนส�าหรบการด�ารงชวตในโลกยคศตวรรษท 21 ไว

ในหนงสอ “วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21” “วถสรางการเรยนรเพอศษยในศตวรรษท 21” ครอบคลมความรและ

ทกษะทคนยคใหมควรตองม ประกอบดวย

153กอการดพนทสรางสรรค

ทกษะดานการเรยนรแล

ะทกษะดานก

ารเรยนรและ

นวตกรรมนวตกรรม

ความรเรมสรางสรรคและ

นวตกรรม

การคดอยางมวจารณญาณ

และการแกปญหา

การสอสารและการรวมมอ

ทกษะดานสารสนเทศ ทกษะดานสารสนเทศ สอ และเทคโนโลยสอ และเทคโนโลย ความรดานสารสนเทศ ความรเกยวกบสอ ความรดานเทคโนโลย

ทกษะชวตและอาชพทกษะชวตและอาชพ ความยดหยนและปรบตว

การรเรมสรางสรรคและเปนตวของตวเอง

ทกษะสงคมและสงคมขามวฒนธรรม

การเปนผสรางหรอผลต (Productivity)

และความรบผดรบชอบ เชอถอได (Accountability)

ภาวะผน�าและความรบผดชอบ (Responsibility)

154 14 แรงบนดาลใจ

แรงบนดาลใจแหงการเรยนรแรงบนดาลใจแหงการเรยนร

โลกยคใหมนนซบซอนและเปลยนแปลงรวดเรว แตหากจะกลาวถงสงทส�าคญทสดส�าหรบ

การเรยนร มค�าหนงค�าทสามารถครอบคลมไปถงทกสงไดคอค�าวา “แรงบนดาลใจ” “แรงบนดาลใจ” หากครไทย

สามารถสรางแรงบนดาลใจใหเดกรกการเรยนรไปจนตลอดชวตของเขา นนอาจจะเปนสงทด

ทสดทครสามารถมอบใหกบศษยได

ถาถามผมวาทกษะในชวตอะไรส�าคญทสด ค�าตอบของผมซงอาจจะผด คอ

แรงบนดาลใจทจะเรยนร ทจะสรางเนอสรางตว ทจะท�าคณประโยชน นคอหวใจ

ส�าคญทสดของการเรยนร นนคอทกษะอยางหนง ทกษะของการมแรงบนดาลใจ

ในตนเอง และถาจะใหด กคอกระตนแรงบนดาลใจคนอนทอยโดยรอบ กจะ

ท�าใหเกดการเปลยนแปลง

ศ.นพ.วจารณ พานช กลาวไวในหนงสอ “การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21”“การสรางการเรยนรสศตวรรษท 21”

บทบาทของครในศตวรรษท 21 จงมใชเปนผสอนหรอเปนแหลงความร แตบทบาท

ของครไดขยายขอบเขตไปสการเปนโคช โคชไมจ�าเปนตองเลนกฬาชนดนนๆ เกง

ทสด แตโคชสามารถดงศกยภาพทแทจรงของนกกฬาออกมาได และโคชคอผน�า

พาทมสความส�าเรจ ครกเชนกน ครอาจไมจ�าเปนตองมความรในเรองนนๆ

มากกวาใคร แตครสามารถชแนะแนวทางใหนกเรยนสามารถคนหาความรทตนเอง

ตองการ ครสามารถชแนวทางสการประสบความส�าเรจในชวตใหกบนกเรยนได

155กอการดพนทสรางสรรค

ครในศตวรรษท 21 มคณคามากกวาครในศตวรรษท 20 โดยจะมคณคาได

กต องเปลยนจากสอนไปส การเปน coach จากถายทอดความร ไปเปนผ

อ�านวยการสรางความร เพราะเดกท�าเอง ใหเดกท�าเอง และจากการทเดกเรยนร

แบบผวเผนไปสรจรง เปลยนจากสอนวชาไปสพฒนาครบดาน เปลยนจากรวชา

ไปมทกษะ ครเปลยนจากการเปนผรเปนผเรยนร และเปลยนจากครผรอบรวชา

เปนผก�ากบการเรยนรของศษย นเปนสงส�าคญทสด

ศ.นพ.วจารณ พานช ย�าถงบทบาทของครไทยในศตวรรษท 21

ทตองเปลยนบทบาทไปในหลายมต

การเปนครในศตวรรษท 21 อาจไมใชเรองงายนก แตหากครพรอมทจะเรยนร

โลกใบใหมไปพรอมกบนกเรยน นนอาจท�าใหชวตของทงครและนกเรยนงายขน

สอดคลองกบคณลกษณะและทกษะในศตวรรษท 21 ทหากไมหยดพฒนาตนเอง

ทกสงยอมเปนไปไดเสมอ

156 14 แรงบนดาลใจ

157กอการดพนทสรางสรรค

บทสรปบทสรป

ประสบการณของคณครทง 34 คน ทหากนบรวมจ�านวนปในการเปนครคงรวมกนได

หลายรอยป ผานการเคยวกร�าจากการทครแตละคนไดผานประสบการณหลากหลายในชวต

โดยเฉพาะประสบการณทไดพบกบนกเรยนรนแลวรนเลา กลนกรองหลอมรวมออกมาเปน

ทกษะชวตอยางรอบดาน ซงครแตละคนไดมารวมแบงปนประสบการณเหลานนเพอใหเปน

บทเรยนรอกบทหนงของสงคม

เรองราวของครแตละคนทไดลองผดลองถก และสรางสรรคสงตางๆ ขนมาดวยหวใจ

อนเขมแขง ลวนมคณคาตอผคนในสงคม เพราะครคอคนส�าคญทมบทบาทอยางสงในการ

สรางมนษยทมคณภาพออกสโลกกวาง หากครแสดงบทบาทของความเปนครไดอยางเขาถง

แกนแทแลวจะชวยใหสงคมไทยเขมแขงจากรากฐานดวยประชากรทมคณภาพ ประชากร

คณภาพทจะชวยกนสรางสรรคสงดๆ ใหกบสงคมไทยตอไปในอนาคต

158 14 แรงบนดาลใจ

นางระพพร�ค วทววว ฒน��นางระพพร�ค วทววว ฒน��โรงเรยนวดเขาวง�โรงเรยนวดเขาวง�

(แสง�ชวงสวนช)�จ.ราชบร(แสง�ชวงสวนช)�จ.ราชบร

นางฉนทนา�ศรศลป� �นางฉนทนา�ศรศลป� �โรงเรยนบานหวยสงห��จ.แมฮองสอนโรงเรยนบานหวยสงห��จ.แมฮองสอน

นายอภชาต�ประทมนนท��นายอภชาต�ประทมนนท� �โรงเรยนสพรรณภม�จ.สพรรณบรโรงเรยนสพรรณภม�จ.สพรรณบร

นางศรอมพร�ประทมนนท��นางศรอมพร�ประทมนนท��โรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�จ.สพรรณบรโรงเรยนอนบาลวดปาเลไลยก�จ.สพรรณบร

นายปรชา�สวนสำาราญ��นายปรชา�สวนสำาราญ��โรงเรยนบานรางกระตาย�โรงเรยนบานรางกระตาย�

(พรยะประชาวทยาคาร)�(พรยะประชาวทยาคาร)�จ.จ.กาญจนบรกาญจนบร

นางมนญญา�ลาหาญ��นางมนญญา�ลาหาญ��โรงเรยนบานนาผาง�(วบลยราษฎรสามคค)�โรงเรยนบานนาผาง�(วบลยราษฎรสามคค)�

จ.อำ�นาจเจรญจ.อำ�นาจเจรญ

นางศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ��นางศรวรรณ�ฉตรสรยวงศ�� โรงเรยนบานปลองเหลยม�จ.สมทรสาครโรงเรยนบานปลองเหลยม�จ.สมทรสาคร

นายอนภาพ�บญซาย�นายอนภาพ�บญซาย�โรงเรยนเชงชมราษรกล�จ.สกลนครโรงเรยนเชงชมราษรกล�จ.สกลนคร

นางฟารละห�เจะโซะ�นางฟารละห�เจะโซะ�โรงเรยนบานปามวง�จ.ปตตานโรงเรยนบานปามวง�จ.ปตตาน

นางจารณ�สทธสวรรค�นางจารณ�สทธสวรรค�โรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�จ.เชยงใหมโรงเรยนไทยรฐวทยา�12�(บานเอก)�จ.เชยงใหม

34 ครตนแบบ 34 ครตนแบบ ประจ�าป 2557ประจ�าป 2557

ครตนแบบ ภายใตโครงการบเจซครไทยของแผนดน โดยบรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน) หรอ BJC คอ การเฟนหาครไทยทเปยมดวยจตวญญาณแหงการให เปนครทม งมน เสยสละ มความรก ความเมตตาตอ ลกศษย สรางสรรคนวตกรรมเพอการพฒนาอยางไมยอทอ และมมตสมพนธเกอกลชมชนและสงคม

159กอการดพนทสรางสรรค

นางสภทรา�ศรระวตร��นางสภทรา�ศรระวตร��โรงเรยนอนบาลแพร�จ.แพรโรงเรยนอนบาลแพร�จ.แพร

นางพรรณ�ต งใจด� �นางพรรณ�ต งใจด� �โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�

จ.เชยงใหมจ.เชยงใหม

นายบรรเจด�ถาบญเรอง��นายบรรเจด�ถาบญเรอง��โรงเรยนอนบาลปางมะผา�จ.แมฮองสอนโรงเรยนอนบาลปางมะผา�จ.แมฮองสอน

นางอรญญา�เชยงเงน��นางอรญญา�เชยงเงน��โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�โรงเรยนปรนสรอยแยลสวทยาลย�

จ.เชยงใหมจ.เชยงใหม

นางศรวรรณ�มหาเทพ��นางศรวรรณ�มหาเทพ��โรงเรยนบานหวยไคร�จ.เชยงรายโรงเรยนบานหวยไคร�จ.เชยงราย

นายธชชา�เพ มเพยร��นายธชชา�เพ มเพยร��โรงเรยนบานทงเลน�จ.ศรสะเกษโรงเรยนบานทงเลน�จ.ศรสะเกษ

นางลำาพน��ประรเตสงข� �นางลำาพน��ประรเตสงข� �โรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�จ.สรนทรโรงเรยนสระขดดงสำ�ราญวทยา�จ.สรนทร

นางงยวร�มนตเนรมตรนางงยวร�มนตเนรมตรโรงเรยนบานเนนตะบก�จ.ตราดโรงเรยนบานเนนตะบก�จ.ตราด

นางรตนา�บณโยประการนางรตนา�บณโยประการโรงเรยนวดธงไทยยาราม�โรงเรยนวดธงไทยยาราม�

(ปลงอปถมภ)�จ.พจตร(ปลงอปถมภ)�จ.พจตร

นายอดมศกด �รวมสขนายอดมศกด �รวมสขโรงเรยนบานพรพอ�จ.สงขลาโรงเรยนบานพรพอ�จ.สงขลา

นายธระยทธ�เสนาทบนายธระยทธ�เสนาทบโรงเรยนบานปากเหมอง�จ.พทลงโรงเรยนบานปากเหมอง�จ.พทลง

นางสาวศภมาศ�คงคาชวยนางสาวศภมาศ�คงคาชวยโรงเรยนบานโพหวาย�จ.สราษฎรธานโรงเรยนบานโพหวาย�จ.สราษฎรธาน

160 14 แรงบนดาลใจ

นางเพญศร�สมบรณวงศ��นางเพญศร�สมบรณวงศ��โรงเรยนวดไทร�(สนศกษาลย)�จ.นครปฐมโรงเรยนวดไทร�(สนศกษาลย)�จ.นครปฐม

นายทนกร�แจมเจดร ว��นายทนกร�แจมเจดร ว��โรงเรยนวดนางสาว�จ.สมทรสาครโรงเรยนวดนางสาว�จ.สมทรสาคร

นางวรยากร�อศววงศานนทนางวรยากร�อศววงศานนทโรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�

จ.ปทมธานจ.ปทมธาน

นางลาวลย�สมธนางลาวลย�สมธโรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยรงสต�

จ.ปทมธานจ.ปทมธาน

นางสร ย�แสงสวาง�นางสรย�แสงสวาง�โรงเรยนชมชนวดไทรนอย�จ.นนทบร�โรงเรยนชมชนวดไทรนอย�จ.นนทบร�

นางเสาวรส�นววธไพสฐ��นางเสาวรส�นววธไพสฐ��โรงเรยนวดกระทมเสอปลาโรงเรยนวดกระทมเสอปลา จ.กรงเทพฯจ.กรงเทพฯ

นางณชตา�ธรรมธนาคมนางณชตา�ธรรมธนาคมโรงเรยนศนยรวมนำ�ใจ�จ.กรงเทพฯโรงเรยนศนยรวมนำ�ใจ�จ.กรงเทพฯ

นางสายร ง�เฟ องสนธ นางสายร ง�เฟ องสนธ โรงเรยนวดนางนอง�(พพฒน)�จ.กรงเทพฯโรงเรยนวดนางนอง�(พพฒน)�จ.กรงเทพฯ

นางขนษฐา�ภชมศร�นางขนษฐา�ภชมศร�โรงเรยนอนบาลโซพสย�จ.บงกาฬโรงเรยนอนบาลโซพสย�จ.บงกาฬ

นายบญธง�ชยบน��นายบญธง�ชยบน��โรงเรยนราษฎรสามคค��จ.นครพนมโรงเรยนราษฎรสามคค��จ.นครพนม

นายประหยด�ใสบาล��นายประหยด�ใสบาล��โรงเรยนบานไกคำ��จ.อำ�นาจเจรญโรงเรยนบานไกคำ��จ.อำ�นาจเจรญ

นางดรณ�ทมมากรณ��นางดรณ�ทมมากรณ��โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�โรงเรยนบานยางสกกระโพหลม�

จ.อบลราชธานจ.อบลราชธาน

161กอการดพนทสรางสรรค

บทเรยน “ครไทยของแผนดน“

1 จตวญญาณของคร จตวญญาณของคร

การพฒนาเดกการพฒนาเดก

2 การพฒนาการเรยนการพฒนาการเรยนการสอนการสอน

3 การอบรมบมเพาะ การอบรมบมเพาะ ชวยเหลอ ดแลชวยเหลอ ดแล

5 มสวนรวมกบชมชนมสวนรวมกบชมชน

4 การหาความรการหาความรเพมเตมเพมเตม

รวมพฒนาเดกรวมพฒนาเดกสรางความไววางใจสรางความไววางใจสรางการยอมรบสรางการยอมรบ

6 สนบสนน สรางคณคาครไทยในสงคมสนบสนน สรางคณคาครไทยในสงคม

14 แรงบนดาลใจ

ชอหนงสอ หนงสอถอดบทเรยน “ครตนแบบประจ�าป 2557”

โครงการบเจซครไทยของแผนดน

จดท�าโดย ฝายกจการสมพนธและสอสารองคกร

บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน)

ทปรกษาโครงการฯ รศ.ดร.บงอร เสรรตน รองศาสตราจารยประจ�าสาขาวชาจตวทยา

คณะครศาสตร มหาวทยาลยราชภฏบานสมเดจเจาพระยา

บรรณาธการ สรญญา โภคาลย

บรรณาธการตนฉบบ บษกร เสนากล

พสจนอกษร ดารารตน ดกองเสยง

ออกแบบศลปกรรมและรปเลม momfon@yahoo.com

ทมถอดบทเรยน บรษทกลากาว อนสไปเรชน จ�ากด

ผศ. จรยา วไลวรรณ

สรรนทร โภคาลย

เยาวลกษณ ชพสมล

เกรยงไกร กนยะ

วรพงศ สมทจตต

โสภดา โพธธรบตร

มาตกา เรยวแรง

ด�าเนนการผลตโดย บรษทกลากาว อนสไปเรชน จ�ากด

(email:Klakaoteam@gmail.com)

166 14 แรงบนดาลใจ

บรษท เบอรล ยคเกอร จ�ากด (มหาชน)อาคารเบอรล ยคเกอร 99 ซอยรเบย ถนนสขมวท 42 แขวงพระโขนง เขตคลองเตย กรงเทพฯ 10110 โทรศพท : (66) 0-2367-1111, 0-2381-4520 โทรสาร : (66) 0-2367-1000, 0-2381-4545www.bjc.co.th

“ยกยอง�เชดชดวยใจ�แดครผใหของแผนดน”

บเจซครไทยของแผนดน