การพั�ฒนาคุณภาพัการบั�นทึ�ก

สาเหตุการตุายในสถานพัยาบัาล

2555-2556พั.ญ.จั�นทึร�เพั�ญ ชู�ประภาวรรณ 081

8273634อรพั"น ทึร�พัย�ล#น, นพัร�ตุน� จั�นทึศร% และ ชู�จั"ตุร นาชู%วะ 086 8814151

ส'าน�กนโยบัายและยทึธศาสตุร� ก.สาธารณสข

Evidence and Information for Policy WHO 1999

ส�ดส,วนการตุายด#วย ไม่,ทึราบัสาเหตุ“ ”THAILAND

HAITIHONDURAS

DOMINICAN REPUBLIC

EL SAVADORSURINAMESRI LANKA

BRAZILEGYPT

NICARAGUAVENEZUELA

SOUTH AFRICAECUADOR

YUGOSLAVIAPANAMAALBANIA

SEYCHELLESGUATEMALA

PERUBAHRAIN

REPUBLIC OF KOREA

PORTUGALMAURITIUS

JAMAICATFYR Macedonia

COLOMBIAPHILIPPINES

FRANCE

0 0.2 0.3 0.4 0.5

0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5

% สาเหตุไม่,ชู�ดแจั#ง (ไม่,ทึราบัสาเหตุ), WHO 2003

อ�ลบัาเน%ย

ปอร�ตุเกส

อาร�เจันตุ"นา

กาตุาร�

โปแลนด�

ทึ�วาล�

ฟิ1จั"

ซานม่าโน

อ%ย"ปตุ�

ศร%ล�งกา

0 5 10 15 20 25 30 35 40 45 50

19

20

21

21

22

22

24

25

25

26

27

28

29

35

35

37

40

44

46

49

2012 – 45%

ผลการประเม่"นคุณภาพัสาเหตุการตุายในสถานพัยาบัาล (ร#อยละคุวาม่ถ�กตุ#อง 2-3 DIGITS)

รพศ.สรรพส�ทธิ์��

รพจ.ศรสะเกษ

รพศ.สวรรค์�

ประชาร�กษ�

รพจ.สมุ�ทรปราก

าร

รพจ.ช�มุพร

รพศ.เจ�าพระยาฯ

รพศ.พระ

ปกเกล้�า

รพจ.พ�ทล้�ง

รพศ.ร�อยเอ�ด

0

10

20

30

40

50

60

2532

38 40 40 4145

51.7

20.4

Percent

ประโยชูน�ของข#อม่�ลการตุายว"เคุราะห�และคุาดประม่าณประชูากร - ทึ'าตุา

รางชู%พั และ อายคุาดเฉล%5ย DALYs (Disability Adjusted Life Years)

แสดงป6ญหาสขภาพัในระด�บัประเทึศและพั78นทึ%5ก'าหนดนโยบัายและวางแผนงาน จั�ดสรร

ทึร�พัยากรอย,างถ�กตุ#องตุรงก�บัป6ญหาทึ%5แทึ#จัร"ง

คุ'าจั'าก�ดคุวาม่ - สาเหตุการตุาย UNDERLYING CAUSES OF DEATHSโรคุแรกทึ%5เก"ดข�8น อ�นทึ'าให#เก"ดโรคุ

แทึรกซ#อนอ75นๆตุาม่ตุ,อเน75องก�นม่า จันน'าไปส�,การเส%ยชู%ว"ตุ

ในกรณ% การบัาดเจั�บั สาเหตุการตุาย คุ7อ เหตุการณ�ทึ%5เก"ดข�8นอ�นทึ'าให#เก"ดการบัาดเจั�บั เชู,น อบั�ตุ"เหตุตุกจัากทึ%5ส�ง, ฆาตุกรรม่โดยอาวธป;น, หร7อข�บัม่อเตุอร�ไซด�ชูนรถยนตุ�

ร�ปแบับัการตุาย (MODE OF DEATH)

คุ'าทึ%5แสดงว,า อว�ยวะส'าคุ�ญหยดทึ'างาน

เก"ดข�8นก,อนเส%ยชู%ว"ตุไม่,นาน ห�วใจัล#ม่เหลว, หายใจัล#ม่เหลว ระบับัไหลเว%ยนโลห"ตุล#ม่เหลว สม่องหยดทึ'างาน ห�วใจัหยดเตุ#น

คุนไทึยตุายป<ละ 400,000ตุายใน + นอก รพั.

เจั�บัป=วย - ประว�ตุ"การป=วย การร�กษา รพั. ว"น"จัฉ�ยโดยแพัทึย� - สอบัสวนโดย เจั#าหน#าทึ%5สาธารณสข

ผ"ดธรรม่ชูาตุ"รวม่ตุาย(Suicide, Homicide, Accident, Animal,

Disaster)

ออกชู�นส�ตุรพัล"กศพั บั�นทึ�กสภาพัศพั และหล�กฐานตุ,างๆ

ลงสาเหตุการตุายอย,างถ�กตุ#อง (ระบับั ICD-10)

เอกสารร�บัรองการตุายม่รณบั�ตุร

ไม่,ทึราบัสาเหตุเหตุธรรม่ชูาตุ"

พัรบั.ทึะเบั%ยนราษฎรพัรบั.ชู�ณส�ตุรพัล"กศพั, ป.ว" อาญา

เอกสารร�บัรองการตุาย

หน�งส7อร�บัรองการตุาย ทึ.ร. 4/1 ส'าหร�บัการตุายในสถานพัยาบัาล หร7อ แพัทึย�ออกชู�ณส�ตุร

ใบัร�บัแจั#งการตุาย ทึ.ร. 4 ตุอนหน#า ส'าหร�บัการตุายนอกสถานพัยาบัาล

แบับัฟิอร�ม่ ทึร.4 ตุอนหน#า และ ทึร.4/1

ในส,วนของการว"น"จัฉ�ยสาเหตุการตุาย

แบับัฟิอร�ม่ ทึร.4 ตุอนหน#า และ ทึร.4/1

ในส,วนของการว"น"จัฉ�ยสาเหตุการตุาย2.3 โรคุทึ%5เปAนสาเหตุการตุายเข%ยนเปAนภาษาอ�งกฤษตุ�วพั"ม่พั�ใหญ, (CAPITAL

LETTER)

a) ……... …... ……... …... ……... …… (due to) ระยะเวลาทึ%5เปAน…….

b) ……... …... ……... …... ………….. (due to) ระยะเวลาทึ%5เปAน…….

c) ……... …... ……... …... ……... …… (due to) ระยะเวลาทึ%5เปAน…….

d) ……... …... ……... …... ……... …… ระยะเวลาทึ%5เปAน…….2.4 โรคุหร7อภาวะอ75นทึ%5เปAนเหตุหนน ……………….

2.5 โรคุหร7อภาวะทึ%5ให#เจั#าหน#าทึ%5ทึะเบั%ยนราษฎร คุ�ดลอกลงในชู,อง “สาเหตุการตุาย” ในม่รณบั�ตุร (ให#เข%ยนเพั%ยงโรคุหร7อภาวะเด%ยวเทึ,าน�8น โดยเข%ยนเปAนภาษาไทึย)………….

2.6 หากผ�#เส%ยชู%ว"ตุเปAนสตุร% ไม่,ตุ�8งคุรรภ� ก'าล�งตุ�8งคุรรภ�…ส�ปดาห� ขณะเส%ยชู%ว"ตุเพั"5งส"8นสดการตุ�8งคุรรภ�ไม่,เก"น 6 ส�ปดาห� ไม่,ทึราบั

หล�กการเข%ยนเอกสารร�บัรองการตุาย

งดการใชู#คุ'าแสดงร�ปแบับัการตุาย เข%ยนโรคุตุ, าง ๆ ย#อนจัากการว"น"จัฉ�ย

ล, าสดกล�บัไปในอด%ตุจันถ�งสาเหตุการตุาย ( โรคุเด"ม่)

บั�นทึ�กสาเหตุการตุายในบัรรทึ�ดล, างสด

ลงโรคุทึ%5 น'า ให#ผ�# ป= วยม่าร�กษา ไม่,ลงภาวะแทึรกซ#อน

1

ห�วรถจั�กรสาเหตุ

การตุายร�ปแบับัการตุาย

2

ตุ�วอย,างทึ%5 1 - ว"ธ%เข%ยนหน�งส7อร�บัรองการตุาย (a) ASPIRATION PNEUMONIA

7 Ds (b) CRYPTOCOCCAL MENINGITIS 17

Ds (c) HIV INFECTION 7 Yrs

(d)2.5 สาเหตุการตุายคุ7อ ตุ"ดเชู78อเอชูไอว% หร7อ ภ�ม่"คุ#ม่ก�นบักพัร,อง

6

ตุ�วอย,างทึ%5 2 - ว"ธ%เข%ยนหน�งส7อร�บัรองการตุาย(a) BRONCHOPNEUMONIA 7 Ds

(b) METASTASIS CARCINOMA OF BOTH FRONTAL LOBES 4 Wks

(c) CARCINOMA OF RIGHT BREAST 4 Ys

2.5 สาเหตุการตุายคุ7อ ม่ะเร�งเตุ#านม่ข#างขวา

3

Pedestrian hit by Pickup

ตุ�วอย,างทึ%5 3 - ว"ธ%เข%ยนหน�งส7อร�บัรองการตุาย

(a) SEPTIC SHOCK 2 Ds

(b) URINARY TRACT INFECTION 7 Ds

(c)INTRACEREBRAL HAEMORRAGE 30D

(d) PEDESTRIAN HIT BY PICK-UP 30 Ds

2.5 สาเหตุการตุาย เด"นข#าม่ถนนถ�กป1คุอ�พัชูน

4

5

1. ถ�งแม่#เราทึราบัแน,ชู�ดว,าโรคุตุ"ดเชู78อหร7อปรส"ตุบัางชูน"ดเปAนสาเหตุของโรคุม่ะเร�งบัางอย,าง เชู,น LIVER FLUKE เปAนสาเหตุของม่ะเร�งทึ,อน'8าด%, ม่ะเร�งตุ�บั ให#ลงสาเหตุตุายเปAนโรคุม่ะเร�ง ยกเว#นการตุ"ดเชู78อ HIV ทึ%5ทึ'าให#เก"ด KAPOSI’s SARCOMA, BURKITT’S TUMOUR ให#ลงสาเหตุการตุายเปAน HIV INFECTION

2. TUBERCULOSIS ของระบับัประสาทึหร7ออว�ยวะอ75น ๆ ร,วม่ก�บัว�ณโรคุปอดให#ลงสาเหตุการตุายเปAนว�ณโรคุปอด ยกเว#นทึราบัแน,ชู�ดว,าเปAนม่าก,อนว�ณโรคุปอด

3. ถ#าบัาดเจั�บัเล�กน#อย เชู,น แผลถลอก ฟิกชู'8า ห#อเล7อด แม่ลงไม่,ม่%พั"ษก�ด first degree burn เก"ดการตุ"ดเชู78อทึ%5ผ"วหน�ง ถ#าย�งม่%แผลตุ"ดเชู78อ ให#ลง CELLULITIS, ERYSIPELAS หากไม่,ม่%บัาดแผลแล#วแตุ,ตุ"ดเชู78อในกระแสโลห"ตุ ให#ลงสาเหตุการตุายเปAน SEPTICEMIA ไม่,ลงสาเหตุของการบัาดเจั�บัเล�กน#อย แตุ,ถ#าบัาดเจั�บัม่ากกว,าน�8นให#ลงสาเหตุการบัาดเจั�บัเปAนสาเหตุการตุาย

4. ไม่,ลงสาเหตุการตุายว,าจัากการส�บับัหร%5 ถ�งแม่#จัะเปAนสาเหตุให#เก"ดโรคุหลายชูน"ด ให#ลงสาเหตุการตุายเปAนโรคุ COPD, EMPHYSEMA, LUNG CANCER

5. โรคุจัากสราให#ด�อาการ ลงได#เปAน ALCOHOLIC CIRRHOSIS, ALCOHOLISM, ACUTE ALCOHOLIC TOXICITY

6. อ�ม่พัาตุ (Paresis, Paralysis, Plegia)เปAนอาการไม่,ใชู,โรคุ จั�งตุ#องพัยายาม่หาสาเหตุของอ�ม่พัาตุ เชู,น ม่%ประว�ตุ" CVA, DRIVER OF MOTORCYCLE HIT BY CAR, CHRONIC RHEUMATOID ARTHRITIS ไม่,ว,าจัะเก"ดม่านานเทึ,าไร

7. ห#าม่ลงภาวะการเจั�บัป=วยอ�นเก"ดแทึรกซ#อนหล�งผ,าตุ�ด หร7อ เก"ดภายหล�งเข#าร�กษาในโรงพัยาบัาล (เชู,น Pneumonia ทึกชูน"ด, Haemorrhage, Thrombophlebitis, Embolism, Thrombosis, Septicaemia, Cardiac arrest, Acute renal failure, Aspiration, Atelectasis, และ Infarction) เปAนสาเหตุการตุาย ให#ลงโรคุทึ%5ตุ#องเข#าผ,าตุ�ดหร7อตุ#องเข#าม่าร�กษาพัยาบัาล

8. ไม่,ลง Hypertension เปAนสาเหตุการตุาย ถ#าม่%คุวาม่ผ"ดปกตุ"บัางอย,างร,วม่ด#วย (ให#ลงสาเหตุทึ%5รนแรงทึ%5สดในกล,ม่โรคุเด%ยวก�น) - คุวรลงเปAน HYPERTENSIVE HEART DISEASES ถ#าห�วใจัผ"ดปกตุ"หร7อม่% CONGESTIVE HEART FAILURE - คุวรลงเปAน HYPERTENSIVE RENAL DISEASES ถ#าไตุผ"ดปกตุ" เชู,น ไตุวาย ไตุหดเล�กลง - คุวรลงเปAน HYPERTENSIVE HEART AND RENAL DISEASES ถ#าทึ�8งห�วใจัและไตุผ"ดปกตุ" - คุวรลงเปAน ISCHEMIC HEART DISEASES ถ#าม่%ห�วใจัขาดเล7อด - คุวรลงเปAน CVA, STROKE ถ#าม่%เส#นเล7อดสม่องแตุกหร7อตุ%บัตุ�น

ถ#าม่%การป=วยในกล,ม่ CVD หลายโรคุ ให#เล7อกโรคุทึ%5รนแรงเปAนสาเหตุการตุาย เชู,น ถ#าพับั ISCHEMIC HEART DISEASES ร,วม่ก�บั โรคุห�วใจัจัากคุวาม่ด�นโลห"ตุส�ง โรคุไตุจัากคุวาม่ด�นโลห"ตุส�งหร7อหลายโรคุพัร#อม่ก�น

9. ไม่,ลงสาเหตุการตุายเปAน Atherosclerosis ซ�5งเปAนสาเหตุของหลายโรคุแตุ,ลงชู75อโรคุไปเลย เชู,น HYPERTENSIVE HEART DISEASES, ISCHEMIC HEART DISEASES, CVA, AMI

10. ไม่,ลงสาเหตุการตุายเปAนไข#หว�ด (Common cold) หร7อ ALLERGIC RHINITIS หร7อ ACUTE BRONCHITIS ถ�งแม่#จัะเปAนเหตุน'าของหลายโรคุ แตุ,ลงชู75อโรคุทึ%5ตุาม่ม่า เชู,น OTITIS MEDIA, ENCEPHALITS, BRAIN ABCESS

11.ไม่,ลงล�กษณะของการบัาดเจั�บั (เชู,น HEAD INJURY, POISONING, FRACTURES, HAEMORRHAGE) ตุ#องลงสาเหตุของการบัาดเจั�บัหร7อเปAนพั"ษทึ%5เก"ดจัากเหตุผ"ดธรรม่ชูาตุ"เปAนสาเหตุการตุาย เชู,น SUICIDE BY HANGING, HOMICIDE BY GUN SHOT, ACCIDENTAL DROWNING, NATURAL DISASTER

การลงสาเหตุตุายผ"ดธรรม่ชูาตุ"เปAนสาเหตุการตุาย ม่%ข#อก'าหนดระยะเวลาภายใน 1 ป<แรก ภายหล�งเหตุผ"ดธรรม่ชูาตุ"น�8น ๆ คุ7อ ลงเปAน SUICIDE, HOMICIDE, ACCIDENT

(ระบัรายละเอ%ยด), NATURAL

DISASTER, ANIMAL ATTACK หากม่%คุวาม่พั"การเร78อร�งเก"นกว,า 1 ป<ให#ลงว,า SEQUELAE OF….

12. ถ#าม่%บัาดแผลจัากอะไรก�ตุาม่แล#วเปAนบัาดทึะย�กตุาย ให#ลงสาเหตุตุายเปAนTETANUS13. ถ#าเปAนลม่ชู�ก (Epilepsy) แล#วทึ'าให#เก"ดอบั�ตุ"เหตุ ให#ลงสาเหตุตุายเปAน EPILEPSY

ไม่,คุวรใส,คุ'าศ�พัทึ�ทึ%5ไม่,ม่%

ในสารบับั ICD10เชู,น Kidney

Injury,Hyperactive

reactionChronic lung

diseases

ศ�นย�ประสานงานการพั�ฒนาระบับัข#อม่�ลการตุาย

ตุ"ดตุ,อส'าน�กนโยบัายและยทึธศาสตุร� ส,วนข#อม่�ลฯ คุณอรพั"น ทึร�พัย�ล#น หร7อ คุณชู�จั"ตุร นาชู%วะ โทึร 02-590

1491

หากตุ#องการปร�กษาเร75องการลงสาเหตุการตุาย โทึรตุ"ดตุ,อพั.ญ.จั�นทึร�เพั�ญ ชู�ประภาวรรณ ม่7อถ7อ 081 8273634