โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

88

Click here to load reader

Upload: -

Post on 28-Jul-2015

93 views

Category:

Documents


15 download

TRANSCRIPT

Page 1: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

พญ . จิ�ราภรณ์ ครบปร�ชญา กุ�มารแพทย์

Page 2: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

Pre-test ข้�อใดถู�กเก��ยวก�บความแตกต�างข้องไข้�หว�ด

ธรรมดาก�บไข้�หว�ดใหญ่�ก ไข้�ใหญ่�ต�ดต�อได�ง�ายกว�าไข้�หว�ดธรรมดาข้ ไข้�หว�ดใหญ่�ม�กจะม�ไข้�สู�งกว�าไข้�หว�ดธรรมดาค ไข้�หว�ดใหญ่�ไม�ม�ยาร�กษา แค�ใข้�หว�ดธรรมดาม�

ยาร�กษาง ไข้�หว�ดธรรมดาจะเก�ดภาวะแทรกซ้�อนได�

มากกว�าไข้�หว�ดใหญ่�

Page 3: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดถู�กุเกุ��ย์วกุ�บว�คซี�นไข้�หว�ดใหญ% กุ ไม%สามารถูฉี�ดในหญ�งตั้�*งครรภได� ข้ ตั้�องฉี�ดประจิ,าป-ละคร�*งกุ%อนกุารระบาด ค เป/นว�คซี�นอ�นตั้ราย์ ห�ามฉี�ดในเด0กุ ง หล�งฉี�ดว�คซี�นแล�วจิะเกุ�ดภ�ม�ค��มกุ�นได�ตั้ลอดช�ว�ตั้

Page 4: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดไม%ใช%อากุารข้องโรคไข้�เล2อดออกุ

กุ ไข้�ส�งลอย์ ข้ คล2�นไส� อาเจิ�ย์น ค ผื่2�นแดงค�น ตั้ามตั้�ว ง เล2อดกุ,าเดา อาเจิ�ย์นเป/นเล2อด

Page 5: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดตั้%อไปน�*ผื่�ด กุ ควรร�บประทานย์าท��ม�แอสไพร�นในช%วงท�ม�ไข้� ข้ ควรร�บประทานน,*า และน,*าเกุล2อแร%ในช%วงท��ม�

ไข้� ค ถู�าม�อากุารกุระส�บกุระส%าย์ ม2อเท�าเย์0น ไม%

ป4สสาวะควรร�บน,าส%ง รพ. ง กุารป5องกุ�นท�ด�ท�ส�ดค2อป5องกุ�นย์�งลาย์กุ�ด

Page 6: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดไม%ใช%อากุารข้องโรคไข้�ฉี��หน� กุ ไข้�ส�ง ข้ ปวดเม2�อย์กุล�ามเน2*อ โดย์เฉีพาะ

น%อง ค ตั้�วเหล2อง ตั้าเหล2อง ง ป4สสาวะส�น,*าล�างเน2*อ

Page 7: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้%พย์าธิ�ใบไม�ตั้�บพบในส�ตั้วจิ,าพวกุใด กุ เน2*อหม�ด�บ ข้ เน2*อว�วด�บ ค เน2*อปลาน,*าจิ2ดท��ม�เกุล0ดด�บ ง เน2*อไกุ%ด�บ

Page 8: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ว�ตั้ถู�ประสงค 1 .ทราบโรคท��พบบ%อย์ใน2. อากุารแสดงข้องโรค3. กุารร�กุษาเบ2*องตั้�น4. กุารป5องกุ�นโรค กุารให�ความร��แกุ%

ช�มชน 5. สามารถูน,าความร��ไปประย์�กุตั้ใช�และ

ถู%าย์ทอดส�%ช�มชนได�

Page 9: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคในช�มชนเม2องว�ย์เด0กุ ไข้�หว�ด (Common cold)

ไข้�หว�ดใหญ% (Influenza)

ไข้�เล2อดออกุ (Dengue fever)ม2อ เท�า ปากุ (Hand foot mouth)ตั้าแดง (Conjunctivitis)

Page 10: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ว�ยท&างาน ไข้�หว�ด (Common cold) ไข้�หว�ดใหญ% (Influenza)แผื่ลในกุระเพาะอาหาร (Peptic ulcer)

กุล�ามเน2*ออ�กุเสบ (Myalgia)ปวดศี�รษะ (Headache)

Page 11: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ว�ย์ส�งอาย์� เบาหวานความด�นโลห�ตสู�ง ไข้ม�นในเล)อดสู�ง เสู�นเล)อดห�วใจต�บ ห�วใจข้าดเล)อดต�อกระจก

Page 12: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคในช�มชนชนบท โรคไข้�ฉี��หน� (Leptospirosis)

โรคพย์าธิ�ใบไม�ตั้�บ (Liver Fluke)

Page 13: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้�หว�ดCommon Cold / Upper Respiratory

tract Infection

Page 14: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้�หว�ดCommon Cold / Upper Respiratory tract

Infection สาเหตั้� ตั้�ดเช2*อ ไวร�สระบบทางเด�นหาย์ใจิ เช%น Rhino-viruses, Adenoviruses,

Respiratory syncytial virus เม2�อเช2*อเข้�าส�%จิม�กุ และคอจิะท,าให�เย์2�อจิม�กุบวม และแดง ม�กุารหล��งข้องเม2อกุส��งค�ดหล��ง

Page 15: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 16: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ว�ธิ�กุารตั้�ดตั้%อและแพร%กุระจิาย์หายใจเอาเชื้)+อท��ผู้��ป่.วยไอ จาม ออกมา

สู�มผู้�สูเชื้)+อจากเสูมหะข้องผู้��ป่.วย หร)อสู��งแวดล�อม แล�วข้ย�+ตา หร)อเอาเข้�าป่ากหร)อจม�ก

เชื้)+อจะเข้�าสู�ร�างกาย ระยะฟั0กต�ว

- 13 ว�น

Page 17: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุาร ไข้� ในเด0กุม�กุไข้�ส�ง ผื่��ใหญ%อาจิคร��นเน2*อ

คร��นตั้�ว อ%อนเพล�ย์ ปวดศี�รษะ ไอแห�ง หร2อไอม�เสมหะล�กุษณ์ะส�ข้าวใส จิาม ค�ดจิม�กุ น,*าม�กุใส

Page 18: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ส��งท��ตั้รวจิพบไข้�เย์2�อบ�จิม�กุบวม แดง คอแดง อาจิพบตั้%อมทอนซี�ลโตั้

แดง

Page 19: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุารแทรกุซี�อน   เก�ดจากต�ดเชื้)+อแทรกซ้�อนข้องแบคท�เร�ย (bacteria) ท&าให�น&+าม�กหร)อเสูมหะ สู�เหล)อง หร)อเข้�ยว ต�อมทอนซ้�ลอ�กเสูบ ไซ้น�สูอ�กเสูบ ห�ชื้�+นกลางอ�กเสูบ หลอดลมอ�กเสูบ ป่อดอ�กเสูบในเด3กเล3ก

Page 20: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษาร�กุษาตั้ามอากุาร   แนะน,ากุารปฏิ�บ�ตั้�ตั้�วข้องผื่��ป;วย์         * พ�กุผื่%อนให�เพ�ย์งพอ

          * สวมใส%เส2*อผื่�าให�ร%างกุาย์          * ด2�มน,*ามากุ ๆ เพ2�อช%วย์ลดไข้� และทดแทนน,*าท��เส�ย์ไปเน2�องจิากุไข้�          * ควรกุ�นอาหารอ%อน           * เช0ดตั้�วเวลา ม�ไข้�ส�ง ควรใช�น,*าอ%นหร2อน,*ากุ=อกุธิรรมดา อย์%าใช�น,*าเย์0นจิ�ด หร2อน,*าแข้0ง

Page 21: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไม%จิ,าเป/นตั้�องใช�ย์าปฏิ�ช�วนะ ย์กุเว�นในราย์ท��สงส�ย์ว%าม�อากุารตั้�ดเช2*อแบคท�เร�ย์ซี,*าเตั้�ม เช%น ม�น,*าม�กุหร2อเสลดข้�นเหล2องหร2อข้�ย์ว คอแดงจิ�ด หร2อปวดห�

Page 22: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารป5องกุ�น ควรแย์กุผื่��ป;วย์ออกุจิากุผื่��อ2�น เวลาไอหร2อจิามให�ใช�ผื่�าป>ดปากุ หร2อจิม�กุ ไม%หาย์ใจิรดผื่��อ2�น ระว�งร�กุษาร%างกุาย์ให�อบอ� %นอย์�%เสมอโดย์ เฉีพาะในเวลาท��ม�

อากุาศีเปล��ย์นแปลงออกุกุ,าล�งกุาย์แข้0งแรงอย์�%เสมอหล�กุเล��ย์งกุารเข้�าไปท��ท��คนแออ�ด เช%น ตั้ามโรงมหรสพ โดย์

เฉีพาะในข้ณ์ะท��ม�กุารระบาดข้องไข้�หว�ด หร2อไข้�หว�ดใหญ%หม��นล�างม2อให�สะอาดบ%อย์

Page 23: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้�หว�ดใหญ%Influenza

Page 24: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

พบได�บ�อยมากในคนท5กเพศท5กว�ย พบได�เก)อบท�+งป่7 แต�จะเป่8นมากในชื้�วงฤด�ฝน บางป่7อาจพบการระบาดท��วโลก

สูาเหต5 เก�ดจากเชื้)+อ อ�นฟัล�เอนซ้าไวร�สู(Influenza virus) ซ้;�งม�อย��

2 ชื้น�ดค)อ influenza A และ B

Page 25: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 26: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อาการอากุารตั้%างๆเหล%าน�*ม�กุเกุ�ดข้?*นอย์%างรวดเร0ว

และอย์�%นาน - 610 ว�นไข้� ส�ง 39-40 องศีาปวดศีร�ษะ ปวดเม2�อย์กุล�ามเน2*ออ%อนเพล�ย์ เบ2�ออาหาร คล2�นไส อาเจิ�ย์น

ถู%าย์เหลว ไอ เจิ0บคอ ค�ดจิม�กุน,*าม�กุไหล

Page 27: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้�หว�ดใหญ%และไข้�หว�ดตั้%างกุ�นอย์%างไร?ไข้�หว�ดใหญ%ม�กุม� ไข้�ส�ง ปวดเม2�อย์กุล�ามเน2*อไข้�หว�ดธิรรมดาม�กุม�อากุารค�ดจิม�กุน,*าม�กุ

ไหล ไอจิาม ค�นคอ เป/นอากุารเด%น และไม%ค%อย์ม�อากุารไข้� และปวดกุล�ามเน2*อ

ไข้�หว�ดใหญ%อาจิเกุ�ดภาวะแทรกุซี�อนเช%น ปอดอ�กุเสบ หลอดลมอ�กุเสบ ได�มากุกุว%า

Page 28: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

รายท��เป่8นร5นแรงม�กเก�ดในผู้��ป่.วยท��ม�โรคเร)+อร�งม�กจะเก�ดโรคแทรกซ้�อน เชื้�นป่อดอ�กเสูบ หลอดลมอ�กเสูบ การอ�กเสูบข้องเย)�อห5�มห�วใจเย)�อห5�มสูมองอ�กเสูบ หร)อสูมองอ�กเสูบ

Page 29: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ผื่��ป;วย์ท��เป/นกุล�%มเส��ย์งผื่��ส�งอาย์�มากุกุว%า 65 ป-เด0กุอาย์�น�อย์กุว%า 2 ป-หญ�งตั้�*งครรภคนท��ม�โรคประจิ,าตั้�ว เช%น โรคไตั้ โรคตั้�บ

โรคห�วใจิ โรคเล2อด โรคห�วใจิ โรคทางระบประสาท

อ�วน

Page 30: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษา ร�กุษาตั้ามอากุารในผื่��ป;วย์ท��อากุารไม%มากุ และไม%ใช%กุล�%มเส��ย์ง

ให�ย์าตั้�านไวร�ส โอเซีลทาม�เว�ย์ร (Oseltamivir) ในผื่��ท��ม�อากุารร�นแรง หร2อในกุล�%มเส��ย์ง

Page 31: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ว�คซี�นไข้�หว�ดใหญ%  ฉี�ดท5กป่7ก�อนฤด�การระบาดโดยเฉีพาะในกล5�มเสู��ยง

ว�คซ้�นจะสูามารถูป่=องก�นการต�ดเชื้)+อสูายพ�นธ5>ท��เหม)อนหร)อคล�ายก�บสูายพ�นธ5>ข้องไวร�สูท��ใชื้�ท&าว�คซ้�นเท�าน�+น

Page 32: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อบ%งช�*ประชาชนท��วไปท��เป/นกุล�%มเส��ย์งผื่��ใหญ%อาย์� มากุกุว%า 65 ป-เด0กุ อาย์� 6- 59 เด2อนหญ�งตั้�*งครรภ (หล�กุเล��ย์งช%วงไตั้รมาสแรกุ)

Page 33: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ผื่��ใหญ%และเด0กุท��ม�โรคประจิ,าตั้�ว หอบห2ด โรคปอดเร2*อร�ง โรคห�วใจิท��ม�อากุาร โรคหร2อภาวะท��กุดภ�ม�ค��มกุ�น โรคความผื่�ดปกุตั้�ข้องฮี�โมโกุลบ�น โรคไตั้

Page 34: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

บ�คคลในครอบคร�วท��ม�กุล�%มเส��ย์งบ�คคลากุารทางกุารแพทย์

Page 35: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้�เล2อดออกุ(Dengue hemorrhagic fever)

Page 36: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

สาเหตั้� เช2*อไวร�สเดงกุ� (Dengue virus) ซี?�งม�อย์�% 4 สาย์พ�นธิ�

กุารตั้�ดเช2*อคร�*งแรกุม�กุจิะม�อากุารไม%ร�นแรง แตั้%ถู�าตั้�ดเช2*อคร�*งท�� 2 โดย์เช2*อท��ตั้%างสาย์พ�นธิ�กุ�บคร�*งแรกุ อากุารม�กุจิะร�นแรงถู?งข้�*นเล2อดออกุหร2อช0อค หร2อเส�ย์ช�ว�ตั้

Page 37: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารตั้�ดตั้%อ  ต�ดต�อจากคนสู��คน โดยม�ย5งลาย (Aedes aegypt ) เป่8นพาหะน&าโรค ย5งต�วเม�ยจะก�ดและด�ดเล)อดข้องผู้��ป่.วยซ้;�งม�เชื้)+อไวร�สูเดงก� เชื้)+อจะเข้�าไป่ฟั0กต�วเพ��มจ&านวนในย5งหล�งจากน�+นย5งจะม�เชื้)+อไวร�สูอย��ในต�วตลอดอาย5ข้องม�น (ป่ระมาณ - 12

เด)อน ) และสูามารถูถู�ายทอดเชื้)+อให�คนท��ถู�กม�นก�ดได� ย5งลายเป่8นย5งท��อาศ�ยอย��ภายในบ�านและบร�เวณบ�าน ม�กจะก�ดเวลากลางว�น แหล�งเพาะพ�นธ5> ค)อ น&+าใสูท��ข้�งอย��ตามภาชื้นะเก3บน&+าต�างๆ โรคน�+จะพบมากในฤด�ฝน

Page 38: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 39: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุารแบ%งเป/น 3 ระย์ะ ค2อ   1.ระย์ะไข้� ระย์ะน�*จิะเป/นอย์�%ราว - 27

ว�น ไข้�ส�งเกุ2อบตั้ลอดเวลา เบ2�ออาหาร คล2�นไส� อาเจิ�ย์น ปวดท�อง ม�กุม�หน�าแดง จิ�ดเล2อดออกุตั้ามล,าตั้�ว แข้น ข้า

Page 40: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 41: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 42: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

 2 . ระย์ะช0อค ระย์ะน�*กุ�นเวลา - 2448

ช��วโมง ไข้�จิะเร��มลดลง ม2อเท�าเย์0น ช�พจิรเตั้�นเบาแตั้%เร0ว ในราย์ท��ร�นแรง จิะม�ความด�นโลห�ตั้ตั้,�า ช0อค

ปวดท�อง โดย์เฉีพาะบร�เวณ์ใตั้�ชาย์โครงข้วา

ป4สสาวะออกุน�อย์ เล2อดออกุง%าย์ เช%น ม�เล2อดกุ,าเดาไหล อาเจิ�ย์นเป/นเล2อด อ�จิจิาระม�ส�ด,า

Page 43: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

3.ระย์ะพ�กุฟื้C* น อากุารตั้%างๆจิะเร��มด�ข้?*นร��ส?กุอย์ากุร�บประทานอาหาร ความด�นโลห�ตั้ส�งข้?*น ช�พจิรเตั้�นแรงข้?*นและช�าลง

ป4สสาวะมากุข้?*น

Page 44: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษากุารร�กุษาตั้ามอากุาร ให�ย์าพาราเซีทตั้ามอลในช%วงท��ม�ไข้�ส�ง

ห�ามให�ย์าแอสไพร�น เพราะจิะท,าให�เล2อดออกุร�นแรงข้?*น

ย์าแกุ�คล2�นใส�และให�ด2�มน,*าเกุล2อแร%หร2อน,*าผื่ลไม�คร�*งละน�อย์ๆ แตั้%บ%อย์คร�*ง

ตั้�ดตั้ามด�อากุารผื่��ป;วย์อย์%างใกุล�ช�ด เพ2�อจิะได�ตั้รวจิพบและป5องกุ�นภาวะช0อกุได�ท�นเวลา

Page 45: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ผื่��ปกุครองควรทราบอากุารกุ%อนท��จิะช0อค ค2อป4สสาวะน�อย์ลง ม�อากุารกุระส�บกุระส%าย์หร2อซี?มลง ม2อเท�าเย์0นพร�อมๆกุ�บไข้�ลดลง หน�าม2ด เป/นลมง%าย์

Page 46: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารป5องกุ�นป5องกุ�นไม%ให�ย์�งกุ�ดกุ,าจิ�ดแหล%งเพาะพ�นธิ�ย์�งควรเปล��ย์นถู%าย์น,*าในภาชนะท��ข้�งน,*าท�ง 7 ว�นกุ,าจิ�ดภาชนะแตั้กุห�กุท��ข้�งน,*าเล�*ย์งปลากุ�นล�กุน,*าในอ%างบ�วหร2อแหล%งน,*าอ2�นๆ ป>ดฝาโอ%งหร2อภาชนะอ2�นๆให�ม�ดช�ดใส%เกุล2อหร2อน,*าส�มสาย์ช�ลงในจิานรองข้าตั้��

กุ�บข้�าว

Page 47: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคแผื่ลในกุระเพาะอาหาร(Peptic ulcer)

Page 48: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

สาเหตั้�1 .กุารตั้�ดเช2*อ Helicobacter pylori 2. กุระเพาะอาหารม�กุรดมากุข้?*น

ความเคร�ย์ด ว�ตั้กุกุ�งวลและอารมณ์ กุารด2�มแอลกุอฮีอล ชา กุาแฟื้ และน,*า

ด2�มท��ม� Caffeine กุารส�บบ�หร�� กุารกุ�นอาหารไม%เป/นเวลา

Page 49: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

3 . กุารท,าลาย์เย์2�อบ�กุระเพาะอาหาร กุารกุ�นย์าแกุ�ปวด ลดไข้� แกุ�ปวดกุระด�กุ

ปวดกุล�ามเน2*อ ย์าช�ดท��ม�แอสไพร�นย์าสเตั้�ย์รอย์ด ย์าล�กุกุลอนตั้%างๆกุารกุ�นอาหารเผื่0ดจิ�ด และเปร�*ย์วจิ�ด

กุารด2�มแอลกุอฮีอล

Page 50: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุารปวดท�อง

    - ปวดบร�เวณ์ล�*นป-� ปวดแบบแสบร�อน ปวดเร2*อร�ง

    - ปวดส�มพ�นธิกุ�บอาหาร จิ�กุเส�ย์ด แน%นท�อง ท�องอ2ด คล2�นไส�อาเจิ�ย์น

Page 51: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคแทรกุซี�อน   - อาเจิ�ย์นเป/นเล2อด หร2อถู%าย์ด,า - กุระเพาะอาหารหร2อล,าไส�เล0กุทะล� - ปวดท�องและอาเจิ�ย์นมากุ เน2�องจิากุกุารอ�ดตั้�นข้องกุระเพาะอาหาร

Page 52: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษา กุ,าจิ�ดตั้�นเหตั้�ข้องกุารเกุ�ดโรค     - กุ�นอาหารให�เป/นเวลา    - งดอาหารรสเผื่0ดจิ�ด เปร�*ย์วจิ�ด    - งดด2�มเหล�า เบ�ย์ร น,*าชา กุาแฟื้    - งดส�บบ�หร��    - งดเว�นกุารกุ�นย์า ท��ม�ผื่ลตั้%อกุระเพาะอาหาร    - พ�กุผื่%อนให�เพ�ย์งพอ ผื่%อนคลาย์คลาย์ตั้?งเคร�ย์ด

Page 53: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารให�ย์าร�กุษา ย์าลดกุารหล��งกุรดในกุระเพาะอาหาร

ย์ากุระตั้��นกุารบ�บตั้�วข้องห�ร�ดกุระเพาะอาหาร

ย์าฆ่%าเช2*อ

Page 54: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

เบาหวาน (Diabetes mellitus)

Page 55: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

เก�ดจากความผู้�ดป่กต�ข้องร�างกายท��ม�การผู้ล�ตฮอร>โมนอ�นซ้�ล�นไม�เพ�ยงพอ อ�นสู�งผู้ลท&าให�ระด�บน&+าตาลในกระแสูเล)อดสู�งเก�นท&าให�น&+าตาลในเล)อดสู�งข้;+นอย��เป่8นเวลานานจะเก�ดโรคแทรกซ้�อนต�ออว�ยวะต�างๆ เชื้�น ตา ไต และระบบป่ระสูาท

Page 56: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ระด�บน,*าตั้าลในเล2อดส�งกุว%า 126 mg%

Page 57: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อาการป่วดป่0สูสูาวะบ�อย โดยเฉีพาะกลางค)นกระหายน&+า และด)�มน&+าในป่ร�มาณมากๆ

ต�อคร�+งอ�อนเพล�ย เหน)�อยง�ายไม�ม�เร��ยวแรงเบ)�ออาหารน&+าหน�กต�วลดโดยไม�ทราบสูาเหต5

Page 58: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ต�ดเชื้)+อบ�อยกว�าป่รกต� เชื้�นต�ดเชื้)+อทางผู้�วหน�งสู�งเกต5ได�จากเม)�อเป่8นแผู้ลแล�วแผู้ลจะหายยาก

สูายตาพร�ามองไม�ชื้�ดเจน อาการชื้าไม�ค�อยม�ความร� �สู;กอาจจะม�อาการข้องโรคห�วใจ และโรคไต

Page 59: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ใครบ�างม�ความเส��ย์งท��จิะเป/นเบาหวานอ�วน  ม�ป่ระว�ต�โรคเบาหวานในครอบคร�วสูายตรง เคยคลอดบ5ตรต�วโต มากกว�า 4 กก .ความด�นโลห�ตสู�ง ไข้ม�นในเล)อดชื้น�ด HDL น�อยกว�า 35 มก ./ ดล   .เคยม�ป่ระว�ต�ข้องการตรวจความทนน&+าตาลกล�โคสู

แล�วผู้�ดป่กต� แนะน,าให�ประชาชนท��วไป ท��ม�อาย์�เกุ�น 45 ป-

ควรตั้รวจิระด�บน,*าตั้าลเล2อดท�กุ 3 ป-

Page 60: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษากุารควบค�มอาหารกุารให�ย์าร�บประทานจิะช%วย์กุระตั้��น

กุารหล��งอ�นส�ล�นกุารฉี�ดอ�นส�ล�น เพ2�อทดแทนอ�นส�ล�นท��

ข้าดกุารออกุกุ,าล�งกุาย์

Page 61: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ความด�นโลห�ตั้ส�ง (Hypertension)

Page 62: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ความด�นโลห�ตว�ดได�มากกว�า 140 90/ มม.

Page 63: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ป4จิจิ�ย์ท��ม�ผื่ลตั้%อความด�นโลห�ตั้อาย5เพศชื้ายพบได�บ�อยกว�าพ�นธ5กรรมอารมณ> ความเคร�ยดป่ร�มาณเกล)อท��ร �บป่ระทาน

Page 64: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุาร ผู้��ป่.วยความด�นโลห�ตสู�งอาจจะไม�ม�อาการใดๆ เลย หร)ออาจจะพบว�าม�อาการป่วดศ�รษะ ม;นงง เว�ยนศ�รษะ และเหน)�อยง�ายผู้�ดป่กต� อาจม�อาการแน�นหน�าอกหร)อนอนไม�หล�บ

อาการจากภาวะแทรกซ้�อน

Page 65: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษาป่ร�บเป่ล��ยนพฤต�กรรมการด&าเน�นชื้�ว�ต

ออกก&าล�งกายสูม&�าเสูมอควรหล�กเล��ยงอาหารท��ม�รสูเค3มจ�ดลดเคร)�องด)�มแอลกาฮออล> และงดสู�บบ5หร��ลดความเคร�ยดลดน&+าหน�กต�ว

ร�บป่ระทานยาลดความด�นโลห�ต

Page 66: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคไข้�ฉี��หน� (Leptospirosis)

Page 67: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคตั้�ดตั้%อจิากุส�ตั้วส�%คน โดย์ส�ตั้วท��เป/นโรคน�*จิะข้�บถู%าย์เช2*อโรคออกุมากุ�บป4สสาวะ เช%น หน�

เกุ�ดจิากุแบคท�เร�ย์ท��ม�ร�ปร%างเป/นเกุล�ย์ว ม�ช2�อว%า (Leptospira)

Page 68: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารตั้�ดตั้%อเช2*อจิะอาศี�ย์อย์�%ได�ในด�นท��ช2*นแฉีะ หร2อม�น,*าข้�ง เข้�าส�%คนทางผื่�วหน�งอ%อน เช%น ซีอกุน�*วม2อและเท�า บาดแผื่ลหร2อเย์2�อเม2อกุ

Page 69: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

แหล%งระบาดโรคน�*พบมากุในเข้ตั้ร�อนหร2อเข้ตั้มรส�ม เพราะม�สภาพอากุาศีท��เหมาะสมกุ�บกุารด,ารงช�ว�ตั้ข้องเช2*อ และม�ส�ตั้วท��เป/นร�งโรคอย์�%ช�กุช�ม ในประเทศีไทย์โรคน�*กุระจิาย์อย์�%ท��วประเทศี พบมากุในภาคอ�สาน

Page 70: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุาร ไข้� ปวดศี�รษะ ตั้าแดง ปวดกุล�ามเน2*อโดย์เฉีพาะอย์%างย์��งท��น%อง ตั้�วเหล2อง ตั้าเหล2อง ไตั้วาย์ อากุารทางระบบประสาท และอาจิถู?งตั้าย์

ได� (อ�ตั้รากุารตั้าย์อาจิส�ง ถู?งร�อย์ละ -1040)

Page 71: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 72: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารร�กุษา ให�ย์าปฏิ�ช�วนะ แกุ�ไข้ภาวะแทรกุซี�อนเช%น ไตั้วาย์ ตั้�บอ�กุเสบ

Page 73: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารป5องกุ�นไม�เด�นย&�าหร)อแชื้�น&+าอย��ในน&+าท��ท�วมข้�ง

ป่=องก�นการสู�มผู้�สูน&+าโดยใชื้�รองเท�าบ��ทยาง ถู5งม)อ

ก&าจ�ดหน� และป่ร�บป่ร5งสู��งแวดล�อมให�สูะอาด

Page 74: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

โรคพย์าธิ�ใบไม�ตั้�บ(Liver Fluke)

Page 75: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

พย์าธิ�ใบไม�ตั้�บค2ออะไร พย์าธิ�ใบไม�ตั้�บ (Opisthorchis viverrini) ซี?�งม�ร�ปร%างแบนคล�าย์ใบไม� ส�แดงเร2�อคล�าย์ส�โลห�ตั้จิางๆ

พบมากุในภาคตั้ะว�นออกุเฉี�ย์งเหน2อและภาคเหน2อ

Page 76: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์
Page 77: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

พยาธ�ต�วเต3มว�ยอาศ�ยอย��ในท�อทางเด�นน&+าด�ข้องคน สู5น�ข้และแมว เม)�อพยาธ�ออกไข้� ไข้�ท��ออกมาจะป่นก�บน&+าด�ลงสู��ล&าไสู�แล�วออกสู��ภายนอกร�างกายโดยการป่นก�บอ5จจาระ เม)�อไข้�ตกลงสู��น&+าจะถู�กหอยน&+าจ)ดข้นาดเล3ก ใชื้�เวลาเจร�ญ่ในหอย - 68 สู�ป่ดาห> ต�วอ�อนจะออกจากหอยเข้�าสู��ป่ลาน&+าจ)ดม�เกล3ด ได�แก�ป่ลาตะเพ�ยน ป่ลาข้าว ป่ลาข้าวน�อย ป่ลากระสู�บ ป่ลาแก�มชื้&+า ป่ลาสูร�อย ป่ลากระม�ง แล�วเจร�ญ่เป่8นระยะต�ดต�อในเน)+อป่ลา การเจร�ญ่ในป่ลาใชื้�เวลาป่ระมาณ 4 สู�ป่ดาห> เม)�อคน สู5น�ข้หร)อ แมวก�นเน)+อป่ลาท��ด�บหร)อป่ร5งไม�สู5กจะได�ร�บระยะต�ดต�อเข้�าไป่ น&+าย�อยคนจะย�อยเน)+อป่ลาและผู้น�งท��ห5�มต�วอ�อนท&าให�พยาธ�ต�วอ�อนจะออกมาและค)บคลานเข้�าไป่ทางท�อน&+าด�และเจร�ญ่เต�บโตเป่8นต�วเต3มว�ย

Page 78: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

อากุาร   ระย์ะแรกุๆม�กุจิะไม%ม�อากุาร เม2�อม�พย์าธิ�สะสมมากุๆ เกุ�ดอากุาร

เช%น ท�องอ2ด แน%นท�อง เจิ0บบร�เวณ์ชาย์โครงข้วา

อากุารอ�กุเสบข้องท%อน,*าด� ด�ซี%าน ตั้�บโตั้ ม�ไข้� ระย์ะส�ดท�าย์ข้องโรค

มะเร0งท%อน,*าด�ในตั้�บ

Page 79: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

จิะทราบได�อย์%างไรว%าเป/นโรคพย์าธิ�ใบไม�ตั้�บ

ตรวจอ5จจาระแล�วพบไข้�พยาธ� ม�ร�ป่ร�างคล�ายหลอดไฟัชื้น�ดม�ไสู� สู�เหล)องน&+าตาล ไข้�ข้องพยาธ�ม�ฝาป่Bดจ&านวน 1 ฝา

Page 80: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ร�กุษา   ย์าถู%าย์พย์าธิ� Praziquantel กุารร�กุษาทางศี�ลย์กุรรมในผื่��ป;วย์ท��ม�กุารอ�ดตั้�นข้องทางเด�นน,*าด�จิากุกุารอ�กุเสบเร2*อร�งหร2อจิากุมะเร0งท%อน,*าด�

Page 81: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

กุารป5องกุ�นกุ�นอาหารท��สะอาดและปร�งส�กุด�วย์ความร�อน

ถู%าย์อ�จิจิาระลงในส�วมท��ถู�กุส�ข้ล�กุษณ์ะ

Page 82: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

Question?

Page 83: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

Post-testข้�อใดถู�กเก��ยวก�บความแตกต�างข้องไข้�หว�ด

ธรรมดาก�บไข้�หว�ดใหญ่�ก ไข้�ใหญ่�ต�ดต�อได�ง�ายกว�าไข้�หว�ดธรรมดาข้ ไข้�หว�ดใหญ่�ม�กจะม�ไข้�สู�งกว�าไข้�หว�ดธรรมดาค ไข้�หว�ดใหญ่�ไม�ม�ยาร�กษา แต�ไข้�หว�ดธรรมดาม�

ยาร�กษาง ไข้�หว�ดธรรมดาจะเก�ดภาวะแทรกซ้�อนได�

มากกว�าไข้�หว�ดใหญ่�

Page 84: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดถู�กุเกุ��ย์วกุ�บว�คซี�นไข้�หว�ดใหญ% กุ ไม%สามารถูฉี�ดในหญ�งตั้�*งครรภได� ข้ ตั้�องฉี�ดประจิ,าป-ละคร�*งกุ%อนกุารระบาด ค เป/นว�คซี�นอ�นตั้ราย์ ห�ามฉี�ดในเด0กุ ง หล�งฉี�ดว�คซี�นแล�วจิะเกุ�ดภ�ม�ค��มกุ�นได�ตั้ลอดช�ว�ตั้

Page 85: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดไม%ใช%อากุารข้องโรคไข้�เล2อดออกุ

กุ ไข้�ส�งลอย์ ข้ คล2�นไส� อาเจิ�ย์น ค ผื่2�นแดงค�น ตั้ามตั้�ว ง เล2อดกุ,าเดา อาเจิ�ย์นเป/นเล2อด

Page 86: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดตั้%อไปน�*ผื่�ด กุ ควรร�บประทานย์าท��ม�แอสไพร�นในช%วงท�ม�ไข้� ข้ ควรร�บประทานน,*า และน,*าเกุล2อแร%ในช%วงท��ม�

ไข้� ค ถู�าม�อากุารกุระส�บกุระส%าย์ ม2อเท�าเย์0น ไม%

ป4สสาวะควรร�บน,าส%ง รพ. ง กุารป5องกุ�นท�ด�ท�ส�ดค2อป5องกุ�นย์�งลาย์กุ�ด

Page 87: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ข้�อใดไม%ใช%อากุารข้องโรคไข้�ฉี��หน� กุ ไข้�ส�ง ข้ ปวดเม2�อย์กุล�ามเน2*อ โดย์เฉีพาะ

น%อง ค ตั้�วเหล2อง ตั้าเหล2อง ง ป4สสาวะส�น,*าล�างเน2*อ

Page 88: โรคที่พบบ่อยในชุมชน อ พญ จิราภรณ์

ไข้%พย์าธิ�ใบไม�ตั้�บพบในส�ตั้วจิ,าพวกุใด กุ เน2*อหม�ด�บ ข้ เน2*อว�วด�บ ค เน2*อปลาน,*าจิ2ดท��ม�เกุล0ดด�บ ง เน2*อไกุ%ด�บ