zhvillimi i qendrueshem ne rajon - shkodralake.org · rreth zhvillimit te qendrueshem giorgio...

ZHVILLIMIZHVILLIMI I I QENDRUESHEMQENDRUESHEM NE NE RAJONRAJON

Aurora Dibra

RRETH ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEM RRETH ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEM

Me zhvillim tё qёndrueshёm kuptohet njё model i zhvillimit ekonomik dhe social, duke shfrytёzuar burimet ekzistuese, nё gjendje “tё kёnaqё” nevojat e brezave tё pranishёm pa i mohuar brezave tё ardhshёm mundёsinё e shrytёzimit tё kёtyre burimeve. (1987 – Komisioni Botёror i OKB-sё pёr Zhvillimin e Mjedisin).


Giorgio Nebbia përkufizon zhvillimin e qëndrueshëm si një vrojtim mjaft të rëndësishëm i cili duhet që të fillojë një lëvizje për të çliruar dhe sfiduar të gjitha padrejtësitë mes njerërve dhe natyrës, një protestë e re për mbijetesën që të na bëjë të kalojmë nga ideologjia e rritjes në atë të zhvillimit Pa një shfrytëzim të drejtë të të mirave të përbashkëta, në planetin e Tokës nuk do të ketë më paqe.

(Giorgio Nebbia).

RRETH ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEMRRETH ZHVILLIMIT TE QENDRUESHEM

Përkufizimi i Prof Rober Costanza, president i Shoqërisë Ndërkombëtare për Ekonominë Ekologjike (I.S.E.E.) është “ekonomia ekologjike është një tentativë për të kapërcyer kufinjtë tradicionalë dhe për të zhvilluar njohuri të integruara të lidhjeve mes sistemeve ekologjike dhe ekonomike. Baza e qëndrueshmërisë është sigurimi i të gjitha formave jetësore për të cilat njeriu dhe natyra kanë nevojë për të mbijetuar.


Nëse do të arrihet në një ekonomi me një ekuilibër të qëndrueshëm, brezat e ardhshëm mund të kenë mundësinë që kanë patur brezat tanë; ky është një raport ndërmjet ekonomisë dhe ekologjisë, në pjesën më të madhe ende për t’u rivendosur; ai kalon nga rruga e zhvillimit të qëndrueshëm. (Herman Daly).


Herman Daly shkruan gjithashtu se: “Për menaxhimin e burimeve janë të domosdoshme dy parime të zhvillimit të qëndrueshëm. I pari është shpejtësia e heqjes, e cila duhet të jetë e barabartë me shpejtësinë e rigjenerimit (ky është rendimenti i qëndrueshëm). I dyti është shpejtësia e prodhimit të mbetjeve që duhet të jetë e barabartë me aftësinë natyrore të absorbimit nga ana e ekosistemeve në të cilat depozitohen këto mbetje.

ObjektivaObjektiva ttëë KomisonitKomisonit ttëë KomunikimitKomunikimit ttëë KomunitetitKomunitetit EvropianEvropian ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Objektivi 1 Menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve natyrore është

një nga objektivat e Komisionit të Komunikimit të Parlamentit Evropian, drejtuar Komitetit ekonomik e social dhe Komitetit të Rajoneve – për një partneritet Botëror lidhur me zhvillim të qëndrueshëm.

Sipas këtij objektivi tendenca për të humbur burimet natyrore duhet të

ndryshohet duhen zhvilluar objektiva afatmesme në sektorët e ujit,

tokës, të energjisë dhe të biodiversitetit.

ObjektivaObjektiva ttëë KomisonitKomisonit ttëë KomunikimitKomunikimit ttëë KomunitetitKomunitetit EvropianEvropian ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Objektivi 2 Integrimi i zhvillimit të qëndrueshëm me të

gjitha politikat e tjera të Bashkimit Evropian Objektivi 3 Të përmirësohet menaxhimi në të gjitha nivelet.

Bëhet fjalë për forcimin e pjesëmarrjes së shoqërisë civile, ligjshmërisë dhe efikasitetin e menaxhimit ekonomik, social dhe mjedisor global.

ObjektivaObjektiva KombetareKombetare ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Sigurimi i shfrytëzimit të qëndrueshëm të burimeve natyrore, rritja e produkteve dhe krijimi e burimeve të reja për të ardhura ekonomike.

Reduktimi i ndotjes nga burimet ekzistuese; përmirësimi i mjedisit urban e veçanërisht i cilësisë së ajrit.

Sigurimi i politikave mjedisore që synojnë një zhvillim të qëndrueshëm.

Ndalimi i proçesit të degradimit të rëndë mjedisor që ka ndodhur në këto dekada.

ObjektivaObjektiva KombetareKombetare ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Krijimi i kushteve për rehabilitimin e zonave të ndotura brenda standarteve minimale të sigurisë.

Rritja e qëndrueshmërisë së përdorimit të burimeve mjedisore.

Përqëndrimi i fondeve publike në ato zona ku janë verifikuar: nivele të larta të ekspozimit të njerëzve ndaj risqeve mjedisore, atje ku rrezikohen vlera të konsiderueshme mjedisore dhe

burimore, si dhe atje ku dëmi bie më shumë mbi të varfërit.

ObjektivaObjektiva RajonaleRajonale ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Kultivimi tek njerëzit i aftësive për të integruar varësitë e ndërsjellta ekonomike, sociale, politike dhe ekologjike në zonën urbane dhe në atë rurale.

Ndryshimi i sjelljeve të njerëzve në shërbim të vlerësimit të burimeve natyrore, shfrytëzimit të tyre dhe aftësive për të mbrojtur e përmirësuar mjedisin.

Zbatimi i kuadrit ligjor për mjedisin si dhe ekonominë,

zbatimin e të drejtave të publikut në fushën e mjedisit, ekonomisë, biznesit, zhvillimit të turizmit etj.

ObjektivaObjektiva RajonaleRajonale ppërër ZhvilliminZhvillimin e e QëndrueshëmQëndrueshëm

Hartimi dhe zbatimi i projekteve që i shërbejnë zbatimit të parimeve të zhvillimit të qëndrueshëm në Rajonin e Shkodrës, zbutjes së problemeve të mprehta sociale si dhe rritjes së nivelit ekonomik.

Ruajtja e burimeve natyrore, e pyjeve, tokës, ujit, florës, faunës, të bregdetit, të baseneve ujore dhe të shtretërve të lumejve, etj; vlerësimi i ndërhyrjeve në to, që tentojnë të futin vendin në rrugën e zhvillimit të qëndrueshëm.

Ngritja e grupeve dhe rrjeteve që angazhohen dhe punojnë për zhvillimin e qëndrueshëm në Rajon.

Hartimi i planveprimeve per SDHartimi i planveprimeve per SD

Hartimi i planveprimeve fillon me vlerësimin e problemeve mjedisore:

Ai jep të dhëna se: A. kush ndikon negativisht në mjedis – industritë,

mungesa e ligjeve, mungesa e zbatimit të ligjeve, organet qendrore apo vendore, individët, etj

si – mënyra se si ndikon, mjetet që përdor? pse – arsyet që e shtyjnë, qëllimet?


B. Si duhet ndërhyrë për t’i zvogëluar këto ndërhyrje. E gjithë kjo kërkon mbështetjen e përfaqësuesve të

pushtetit qëndror e vendor, të biznesit, OJF-ve. Për komunitetin ngrihen borde këshillimore, të cilët

kanë si detyrë prezantimin e shqetësimeve mjedisore të komuntietit.


metodologjia sa më e përshtatshme: si do të sigurohet informacioni; kush do të kryejë vlerësimin, , koha kur do të bëhet, sa janë të vlefshme të dhënat

përcaktimi i qëllimit të vlerësimit; përcaktimi i çështjeve që do të adrsohen; e ardhmja përballë çështjeve ekzistuese; zona që merret në shqyrtim

përcaktimi i kritereve bazë të vlerësimit: p.sh. rreziku mbi shëndetin, burimet dhe ndotësit, shkalla e ndikimit të këtyre ndikimeve

përcaktimi i shkallës së njohjes së gjendjes dhe saktësia e informacionit


ORGANET QENDRORE - kanë këto detyra kryesore hartimi i strategjive në nivel kombëtar hartimi dhe miratimi i ligjeve, ngritja dhe kontrolli i administratave për zbatimin e

ligjeve të ekonomisë dhe mjedisit, vendosja e taksave kombëtare dhe ndërkombëtare, ratifikimi dhe zbatimi i konventave ndërkombëtare, ngritja e politikave të qëndrueshme për lidhjet

ekonomike dhe tregtare


ORGANET VENDORE të realizojnë zbatimin e ligjeve për mbrojtjen e mjedisit; të hartojnë plane vendore për mbrojtjen e mjedisit dhe

planet e rregullimit të territorit; të bëjnë publike programet dhe masat për mbrojtjen e

mjedisit; të njoftojnë publikun për gjendjen e mjedisit dhe për

veprimtaritë vendore, subjekte të vlerësimit të ndikimit ndaj mjedisit;


të nxisin e të mbështesin veprimtaritë e organizatave jofitimprurëse për mjedisin, duke tërhequr mendimin e tyre në vendimmarrjet për mjedisin

të përcaktojnë vendet e grumbullimit e të përpunimit të mbeturinave prodhuese dhe jetësore, në përputhje me kriteret mjedisore dhe planet e zhvillimit;

të organizojnë depozitimin e mbetjeve dhe të lëndëve të rrezikshme dhe ruajtjen e zonave të gjelbra në qendrat qytetëse dhe rreth tyre;

të administrojnë mbeturinat qytetëse, impiantet e trajtimit të ujërave të ndotura dhe të mbeturinave të ngurta.


KOMUNITETI të promovojë vlerat ekonomike, mjedisore, turistike dhe

rekreative të rajonit apo të zonës të vlerësojë problemet që lidhen me mjedisin, ekonominë,

tregtinë etj të kontribuojë në hartimin e zbatimin e planeve lokale të

veprimit në mjedis të marrë pjesë në vendimmarrje për probleme të mjedisit

dhe të zhvillimit të ekonomisë së qëndrueshme të zhvillojë shërbime sociale që bazohen në traditë dhe

vlera historike


SHOQATAT të punojnë për evidentimin dhe vlerësimin real të

gjendjes social- ekonomike dhe mjedisore të ndërmarrin zbatimin e projekteve që snojnë

zhvillimin e qëndrueshëm në rajon të krijojnë partneritete në nivel Rajonal të bashkëpunojnë me organet e pushtetit vendor për

zbatime projektesh dhe strategjish lokale të ndërmarrin trainime për ngritje kapacitetesh të punojnë për ngritjen e qendrave ekoturistike në zona

me vlera


SHKOLLAT të ngrenë programe edukimi që synojnë

edukimin me parimet e zhvillimit të qëndrueshëm

të promovojnë vlera të potencialeve natyrore të zonave

të promovojnë data të rëndësishme historike, festa tradicionale dhe data mjedisore

ProblemeProbleme ne Shkoder ne ne Shkoder ne lidhjelidhje me SD me SD

Mjedisi urban: mungesa e një plan urbanizimi perspektiv,

ndërtime në kurriz të sipërfaqeve të gjelbra, raporti popullsi dhe sipërfaqe e gjelbër, zënie e vendeve publike, zënie e sipërfaqeve periferike në mënyrë të pastudiuar, etj.

demtimi i zonave me vlera natyrore rreth qytetit dhe humbje e biodiversitetit urban.


Shëndeti Ruajtja e cilësisë së ujit të pijshëm, shkarkimi i

ujërave të zeza të patrajtuara në lumin Buna apo Drin apo edhe dalja e tyre në sipërfaqe të banuara, tregtimi i produkteve ushqimore blegtorale në mjedise të papërshtatshme, ngarkesa me mbeturina të ngurta e mjedisit të populluar, etj.


Mbrojtja e natyrës Dëmtimi i habitateve në liqenin e Shkodrës, varfërimi i

biodiversitetit – rënia e numrit të llojeve dhe numrit për një lloj, dëmtimi i pyjeve, erozioni, etj.

Turizmi mundësitë për turizëm që ofron liqeni i Shkodrës dhe

gjendja e tij, dëmtimi objekteve historike, mundësitë për turizëm që ofron Velipoja, Razma, etj. dhe gjendja e tyre.


Shërbimet urbane dhe veprimtaria social kulturore mungesa e përdorimit të energjisë diellore, të

erës; vështirësia e përdorimit të gazit për koston aktuale, rrjeti i amortizuar elektrik, etj.ngarkesa në transportin publik,

pajtueshmëria e objekteve social kulturore e sportive me mjedisin urban, gjendja e objekteve historike – degradimi i tyre (shtëpitë muze, etj.)

JU FALENDEROJ JU FALENDEROJ PER VEMENDJEN PER VEMENDJEN

TUAJ ! TUAJ !

zhvillimi i qendrueshem ne rajon - shkodralake.org · rreth zhvillimit te qendrueshem giorgio...

Documents