zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · grzybica pochwy w ciąży grzybicze...
TRANSCRIPT
![Page 1: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/1.jpg)
ZAKAŻENIA WYWOŁYWANE PRZEZ
GRZYBY, PRĄTKI, CHLAMYDIE,
MYKOPLAZMY I RIKETSJE.
DOMINIKA LACHOWICZ
KATEDRA I ZAKŁAD MIKROBIOLOGII LEKARSKIEJ WUM
26.03.208
![Page 2: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/2.jpg)
Zakażenia grzybicze
Grzyby tworzą królestwo zajmujące pozycję systematyczną między królestwem
roślin i zwierząt.
Grzyby mogą być organizmami jednokomórkowymi lub zbudowanymi z grzybni.
Zakres temperatur dla wzrostu grzybów chorobotwórczych to +10 - + 48 ˚C
(temp. optymalna +20 - +30 ˚C)
W naszej strefie klimatycznej inwazyjne zakażenia grzybicze należą do typowych
zakażeń oportunistycznych – wywołują je zarówno grzyby drożdżopodobne jak i
grzyby pleśniowe.
Zakażenia grzybami drożdżopodobnymi częściej należą do zakażeń endogennych
natomiast grzybami pleśniowymi do zakażeń egzogennych.
![Page 3: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/3.jpg)
Zakażenia grzybicze – grupy ryzyka
Choroby nowotworowe
Biorcy narządów
Urazy
Zakażenie HIV
Wcześniaki
Zabieg chirurgiczny
Choroby krwi
Cukrzyca
Oparzenia
Narkomania
Antybiotykoterapia, kortykoterapia, chemioterapia, immunosupresja
![Page 4: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/4.jpg)
Podział zakażeń grzybiczych
Pierwotne
Wywołane przez typowe patogeny, które mogą zakażać i rozwijać się w tkankach
ludzi zdrowych
Histoplasma capsulatum, Coccidioides immitis, Blastomyces spp.
Wtórne
Patogeny oportunistyczne - czynnikiem sprzyjającym zakażeniu jest niewydolność
lub niedobór w układzie immunologicznym:
Candida spp., Aspergillus spp., Mucor spp.
![Page 5: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/5.jpg)
Cechy grzybów istotne w chorobotwórczości
Zarodniki = dużą rozsiewalność
Termotolerancja
Właściwości adhezyjne
Właściwości alergizujące
Wytwarzanie mykotoksyn (aflatoksyna)
Zdolność wytwarzanie 2 różnych antygenowo form drożdżowej i strzępkowej
https://www.realtimelab.com/molds/aspergillus-fumigatus/
https://microbeonline.com/candida-albicans-pathogenesis-diagnosishttp://www.fungusfactfriday.com/162-candida-albicans/
![Page 6: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/6.jpg)
Diagnostyka zakażeń
Badanie preparatów bezpośrednich z materiału klinicznego, w celu stwierdzenia
obecności komórek, strzępek grzybów.
Hodowla materiałów na podłożu Sabouraud
Identyfikacja na podstawie:
• morfologii kolonii
• preparatów mikroskopowych z kolonii
• podłoża chromogenne
Badania serologiczne – wykrywanie przeciwciał lub antygenów grzybiczych w płynach
ustrojowych:
• mannan – antygen ściany kom. Candida
• galaktomannan – polisacharydowy antygen ściany kom. Asperillus
• glukuronoksylomannan – antygen otoczkowy Cryptococcus
Oznaczanie wrażliwości na leki
![Page 7: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/7.jpg)
Leki przeciwgrzybicze stosowane w terapii grzybic inwazyjnych
![Page 8: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/8.jpg)
![Page 9: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/9.jpg)
Grzyby z rodzaju Candida
Naturalną niszą ekologiczną drożdżaków Candida albicans są błony śluzowe
przewodu pokarmowego, pochwy i ujścia cewki moczowej, rzadziej skóra.
Nosicielstwo Candida w jamie ustnej u osób zdrowych wynosi od 25 do 50%.
Najczęstsze gatunki odpowiedzialne za zakażenia człowieka:
• C. albicans
• C. glabrata
• C. tropicalis
• C. parapsilosis
• C. krusei
• C. lusitaniae
![Page 10: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/10.jpg)
Inwazyjne zakażenia Candida
Zakażenie poprzedzone jest kolonizacją.
Kolonizacji sprzyja stosowanie antybiotyków szerokowachlarzowych
Formy zakażenia:
• Kandydemia – odcewnikowa bądź w wyniku rozsiewu drożdżaków z błon
śluzowych przewodu pokarmowego
• Kandydoza narządowa
• Kandydoza rozsiana
![Page 11: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/11.jpg)
Drożdżakowe zapalenie pochwy i sromu
Stany zapalne pochwy i sromu są najczęstszym powodem zgłoszenia się kobiety
po poradę u ginekologa.
Rozwój infekcji drożdżakowej w obrębie pochwy i sromu jest wynikiem
zaburzenia równowagi w złożonym ekosystemie biocenozy pochwy.
Konsekwencje zakażenia:
• pogorszenie jakości życia,
• czasowa niedyspozycja,
• stany zagrożenia życia w przypadku sepsy u pacjentek hospitalizowanych na
oddziałach IT
Większość kobiet doświadcza co najmniej jednego objawowego epizodu
zapalenia w ciągu życia.
![Page 12: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/12.jpg)
Grzybica pochwy w ciąży
Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy.
Mikroflora pochwy zdrowej kobiety obejmuje także grzyby, które występują jako saprofity
w stanie równowagi z jej organizmem.
U 10-30% kobiet izolacji ich nie towarzyszą żadne objawy kliniczne, a u ciężarnych
bezobjawowe nosicielstwo sięga 50%.
Grzyby drożdżopodobne są przyczyną 25% wszystkich objawowych zakażeń pochwy u
kobiet nieciężarnych, a u ciężarnych liczba ta wzrasta do ok.45%.
U 40-50% kobiet zakażenia są nawracające. Sprzyjają temu warunki panujące w drogach
rodnych w czasie ciąży.
Do głównych objawów grzybicy pochwy należą swędzenie i pieczenie pochwy i sromu bez
upławów lub z gęstymi, białymi, serowatymi lub grudkowatymi upławami nieposiadającymi
przykrego zapachu. Błona śluzowa szyjki macicy i pochwy jest obrzęknięta i przekrwiona,
często z białawymi nalotami trudnymi do usunięcia.
![Page 13: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/13.jpg)
Zakażenia Cryptococcus neoformans
Rezerwuarem C. neoformans jest przewód
pokarmowy różnych ptaków, w Polsce
przede wszystkim gołębi.
W wydalinach ptaków i w glebie grzyby
mogą przetrwać kilka miesięcy.
Charakterystyczną cechą C. neoformans
jest tworzenie mukopolisacharydowej
otoczki, widocznej w preparacie
tuszowym.
Zakażenie może przebiegać pod postacią:
• kryptokokozy skóry i tkanki podskórnej
• kryptokokozy płuc
• kryptokokozy układu nerwowego
![Page 14: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/14.jpg)
Aspergiloza
Zakażenie szerzy się drogą powietrzną.
Aspergiloza inwazyjna często rozpoczyna się od inwazji naczyń.
Zakażenia najczęściej powodują:
• A. fumigatus –najczęściej występująca pleśń w powietrzu (aspergiloza zatok przynosowych,
aspergiloza oskrzeli, aspergiloza płuc, zakażenia OUN, aspergiloza oczna)
• A. flavus – wytwarza toksyny o potencjalnym działaniu hepatokarcynogennym
• A. terreus
• A. niger
• A. nidulans
![Page 15: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/15.jpg)
Grzybice powierzchniowe
Rozwojowi zakażenia grzybiczego na skórze i jej przydatkach sprzyja obniżenie
odporności gospodarza oraz obecność czynników predysponujących np.: nadmierna
maceracja naskórka, zaburzenia złuszczania, nieprawidłowe odżywianie skóry i jej
przydatków.
Grzybicę skóry, paznokci i włosów wywołują głównie dermatofity oraz grzyby
drożdżopodobne z rodzaju Candida.
Dermatofity powodujące grzybice powierzchniowe należą do rodzajów:
• Trichophyton – atakuje skórę, paznokcie i włosy
• Epidermophyton – atakuje paznokcie i naskórek
• Microsporum – atakuje przeważnie włosy i naskórek
▪ Diagnostyka: badania mikologiczne z materiału pobranego z miejsc zmienionych
chorobowo – preparat bezpośredni, hodowla
![Page 16: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/16.jpg)
Mykobacterium – prątki
Posiadają unikatową ścianę komórkową bogatą w lipidy – odpowiedzialna jest za charakterystyczne cechy tych bakterii:
• Oporność na wiele środków chemicznych w tym barwniki laboratoryjne mówimy że prątki są kwasooporne - po zabarwieniu fuksyną nie ulegają odbarwieniu pod wpływem kwaśnego alkoholu
• Powolny wzrost w hodowlach na podłożach stałych
• Oporność na antybiotyki
Klasyfikacja prątków: wstępnie na podstawie właściwości wzrostu oraz cech morfologicznych kolonii
Prątki patogenne dla ludzi będące czynnikiem etiologicznym gruźlicy należą do Mycobacterium tuberculosis complex:
Mycobacterium tuberculosis
Mycobacterium africanum
Mycobacterium bovis
Mycobacterium bovis BCG
Mycobacterium microti
Mycobacterium canettii
Mycobacterium caprae
![Page 17: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/17.jpg)
Patogeneza gruźlicy
Do zakażenia dochodzi najczęściej
drogą wziewną
U bardzo wrażliwych osobników,
szczególnie u małych dzieci, może
dojść do rozsianych postaci gruźlicy
o ciężkim przebiegu
Bezpośrednio po zakażeniu choruje
na gruźlicę około 5% zakażonych
(gruźlica pierwotna), kolejne 5%
może zachorować w późniejszym
okresie
Największe ryzyko zachorowania
na gruźlicę występuje w ciągu 2 lat
od zakażeniaZalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 18: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/18.jpg)
Diagnostyka gruźlicy
Zalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 19: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/19.jpg)
Diagnostyka gruźlicy
Gruźlica wrodzona występuje bardzo rzadko
– do zakażenia przed porodem może dojść przez
pępowinę, połknięcie zakażonego płynu
owodniowego lub poprzez kontakt ze zmianami
gruźliczymi matki w obrębie narządów płciowychZalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 20: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/20.jpg)
Diagnostyka gruźlicy
Kryteria mikroskopowej oceny plwociny
leukocyty kom.
nabłonkowe
klasyfikacja
<10 >25 Ślina – dyskwalifikacja
badania
>25 <10 Typowa plwocina
Zalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 21: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/21.jpg)
Diagnostyka gruźlicy
Zalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 22: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/22.jpg)
Leczenie gruźlicy
RMP - ryfampicyna
INH - izoniazyd
PZA - pirazynamid
EMB - etambutol
SM - streptomycyna
Zalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 23: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/23.jpg)
Szczepienie BCG
W Polsce szczepienia BCG (Bacillus Calmette-Guérin) są stosowane od 1955 r.
Szczepienie nie zapobiega zachorowaniu n gruźlicę, ale istotnie zmniejsza,
szczególnie u dzieci, liczbę zachorowań o ciężkim przebiegu takich jak zapalenie
opon mózgowo-rdzeniowych i gruźlica rozsiana.
Zalecenia PTChP dotyczące rozpoznawania, leczenia i zapobiegania gruźlicy u dorosłych i dzieci
![Page 24: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/24.jpg)
Epidemiologia gruźlicy
Według WHO w 2015 roku na świecie zachorowało na gruźlicę 10,4 mln osób.
60% wszystkich chorych na gruźlicę to mieszkańcu Indii, Indonezji, Chin, Nigerii,
Pakistanu i Południowej Afryki.
U 480 tyś. chorych wykryto gruźlicę wielolekooporną MDR-TB
Zapadalność na gruźlicę na świecie wynosiła 142 przypadki na 100 000
Zapadalność na gruźlicę w krajach Unii Europejskiej i Europejskiego Obszaru
Gospodarczego wynosiła średnio 11,7 na 100 000
![Page 25: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/25.jpg)
Epidemiologia gruźlicy – Polska
W 2015 roku do Krajowego Rejestru Zachorowań na Gruźlicę prowadzonego przez
Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, zgłoszono 6 430 przypadków gruźlicy
(o 2 157 przypadków mniej niż w 2006 roku).
Zapadalność wynosiła 16,7 na 100 000.
Gruźlica płucna stanowiła w 2015 roku 94,5% wszystkich zachorowań.
MDR-TB w 2015 roku rozpoznano u 35 chorych
![Page 26: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/26.jpg)
https://image.slidesharecdn.com/1-170320092912/95/world-tuberculosis-day-2017-tuberculosis-situation-in-the-eueea-2015-2-638.jpg?cb=1490002653
![Page 27: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/27.jpg)
http://cdn.primedia.co.za/primedia-broadcasting/image/upload/c_fill,q_70,w_700/vxqirb1eyc5n3anunsof
![Page 28: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/28.jpg)
https://gis.gov.pl/images/ep/ulotka_gruzlica.pdf
![Page 29: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/29.jpg)
Inne prątki nie gruźlicze
Mycobacterium leprae – prątek trądu
• Objawy choroby mogą rozwinąć się nawet po 20 latach od zakażenia
• Brak możliwości prowadzenia hodowli na podłożach sztucznych
trąd tuberkuloidowy trąd lepromatyczny
• Nieliczne rumieniowate blaszki lub
odbarwienia z płaskim środkiem i
uniesionymi, wyraźnie zaznaczonymi
brzegami.
• Uszkodzenie nerwów obwodowych z
całkowitą utratą czucia.
• Liczne rumienowate plamki, grudki lub
guzki.
• Rozległe uszkodzenie tkanki (np. chrząstki
nosowej, kości, uszu), rozsiane zmiany w
okolicach nerwowych z miejscową utratą
czucia, brak powiększenia nerwów.
Histopatologia Nacieki limfatyczne wokół środka komórek
nabłonkowych, obecne komórki Langhansa,
brak lub nieliczne bakterie kwasooporne.
Głownie „piankowate” makrofagi z nielicznymi
limfocytami. Brak komórek Langhansa, liczne
bakterie kwasooporne w zmianch skórnych i
narządach wewnętrznych.
Zakaźność Niska Wysoka
![Page 30: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/30.jpg)
http://www.who.int/lep/epidemiology/Geographical_distribution_of_new_leprosy_cases_2015.jpg?ua=1
![Page 31: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/31.jpg)
Inne prątki nie gruźlicze MOTT
Występują powszechnie w środowisku i są izolowane głównie z gleby i z wody,
zarówno ze źródeł naturalnych, jak i z ujęć wody wodociągowej, gdzie przeżywają
na biofilmach w rurach kanalizacyjnych i wylewkach wody.
Mogą powodować u zakażenia bezobjawowe lub pełnoobjawowe – przeważnie
manifestowane ze strony układu oddechowego
• Mycobacterium avium kompleks
• Mycobacterium intracellulare
• Mycobacterium kansasii
• Mycobacterium abscessus
![Page 32: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/32.jpg)
CHLAMYDIE
Rodzina Chlamydiaceae obejmuje dwa rodzaje drobnoustrojów: Chlamydia i
Chlamydophila, trzy gatunki są odpowiedzialne za zakażenia u ludzi
• Chlamydia trachomatis
• Chlamydophila psittaci
• Chlamydophila pneumoniae
Chlamydiaceae są bezwzględnymi pasożytami wewnątrzkomórkowymi
Podczas cyklu rozwojowego wytwarzają dwie morfologicznie odmienne formy:
• ciałko elementarne EB – stanowi formę zakaźną
• ciałko siateczkowate RB – stanowi formę reprodukcyjną
![Page 33: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/33.jpg)
cykl rozwojowy
http://biobalance.pl/koinfekcje/chlamydia/
![Page 34: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/34.jpg)
CHLAMYDIE
diagnostyka:
• badanie w mikroskopie fluorescencyjnym z
zastosowanie przeciwciał znakowanych
fluorochromami – poszukiwanie ciałek
elementarnych
• hodowle komórkowe
• badania serologiczne
• badania metodami biologii molekularnej :
- wykrywanie i analiza sekwencji genu 16SrRNA,
- amplifikacja kwasów nukleinowych swoistych dla danego gatunku sekwencji genów
![Page 35: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/35.jpg)
Chlamydia trachomatis
Patogen człowieka, chorobotwórcze dla ludzi są dwa biowary:
• biowar powodujący jaglicę
• biowar LGV (lymphogranuloma venerum)
▪ Okrągłe ciałko elementarne, wąska przestrzeń periplazmatyczna
serowary zakażenia
A, B, Ba, C jaglica (trachoma)
D-K zakażenia układu moczowo-płciowego
L1, L2, L20, L26, L3 ziarnica weneryczna pachwinowa (LGV)
![Page 36: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/36.jpg)
Chlamydia trachomatis – postaci kliniczne zakażenia
Jaglica – przewlekły, zapalny, ziarniniakowy proces dotyczący powierzchni oka
prowadzący do owrzodzenia rogówki, bliznowacenia i ślepoty
![Page 37: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/37.jpg)
Jaglica
http://www.ntdsupport.org/news/flatworm-named-after-us-president-health-and-economic-burden-evaluated-and-other-ntd-news
![Page 38: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/38.jpg)
Chlamydia trachomatis – postaci kliniczne zakażenia
Wtrętowe zapalenie spojówek dorosłych – ostry przebieg ze śluzowo-ropną
wydzieliną, zapalenie skóry, unaczynienie i naciek rogówki
Zapalenie spojówek u niemowląt – ostry przebieg choroby charakteryzujący
się śluzowo-ropną wydzieliną
Zapalenie płuc u niemowląt – po 2-3 tyg. okresu inkubacji pojawia się nieżyt
nosa, następnie zapalenie oskrzeli z charakterystycznym napadowym kaszlem
Zakażenie układu moczowo-płciowego – ostry przebieg z charakterystyczną
śluzowo-ropną wydzieliną, u kobiet mogą występować zakażenia bezobjawowe
![Page 39: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/39.jpg)
Chlamydia trachomatis – postaci kliniczne zakażenia
Ziarnica weneryczna pachwin (LGV) – w miejscu zakażenia rozwija się
bolesne owrzodzenie, następnie zapalenie i obrzęk węzłów chłonnych, może dojść
do rozwoju objawów ogólnoustrojowych
• choroba przenoszona drogą kontaktów seksualnych
• zakażenie rozpowszechnione w Afryce, Azji i Ameryce Południowej
• ostra postać zakażenia częściej występuje u mężczyzn, zakażenie objawowe u kobiet
występuje rzadko
![Page 40: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/40.jpg)
Chlamydophila pneumoniae
Patogen człowieka, nie wykryto rezerwuarów zwierzęcych
Jeden serowar TWAR – odpowiedzialny za zapalenie zatok, gardła, oskrzeli i płuc
Droga przenoszenia – kropelkowa, wraz z wydzieliną z dróg oddechowych
Gruszkowate ciałko elementarne, duża przestrzeń periplazmatyczna
Kryteria stosowane w ocenie ostrych zakażeń: miano przeciwciał IgM > 1:16
lub czterokrotny wzrost miana przeciwciał IgG
Terapia: makrolidy, doksycyklina, lewofloksacyna
![Page 41: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/41.jpg)
Chlamydophila psittaci
Wywołuje papuzicę, chorobę odzwierzęcą (zoonoza)
Zakażenie przeważnie w skutek inhalacji wysuszonych ekstrementów ptasich lub
wydzielin z układu oddechowego ptaka chorego na papuzicę
Objawy niespecyficzne: bóle głowy, wysoka gorączka, dreszcze, złe samopoczucie,
bóle mięśniowe
Objawy ze strony układu oddechowego: suchy kaszel, osłuchowo rzężenie i
zagęszczenia widoczne w obrazie radiologicznym
Inne objawy: zapalenie spojówek, zapalenie mózgu
Może powodować poronienia u kobiet ciężarnych
Diagnostyka na podstawie badań serologicznych
Okrągłe ciałko elementarne, wąska przestrzeń periplazmatyczna
Terapia: doksycyklina lub makrolidy
http://www.centrumegzotyki.pl/al-wabra-wildlife-preservation/
![Page 42: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/42.jpg)
MYKOPLAZMY
najmniejsze wolno żyjące Gram-ujemne bakterie, pozbawione ściany komórkowej
wolno rosnące na podłożach sztucznych, namnażanie w hodowlach komórkowych
gatunki patogenne dla ludzi należą do rodzajów: Mycoplasma i Ureaplasma
• M. pneumoniae , M. genitalium, M. hominis
• U. urealyticum
mogą kolonizować powierzchnie błon śluzowych układu oddechowego i moczowo-
płciowego
zakażenie poprzez kontakt bezpośredni: droga płciowa i droga aerogenna
diagnostyka: badanie miana przeciwciał (klasy IgM i IgG) – tylko M. pneumoniae,
badania z wykorzystaniem biologii moleularnej
leki stosowane w terapii: makrolidy, tetracykliny, fluorochinolony
![Page 43: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/43.jpg)
Mycoplasma pneumoniae
Podstawowe informacje o chorobie :
Typowe zakażenie rozwija się dość wolno a objawy choroby
narastają stopniowo. Klinicznie zakażenie M. pneumoniae
najczęściej przebiega pod postacią zapalenia gardła, krtani,
tchawicy, ostrego zapalenia oskrzeli i oskrzelików.
Rzadziej, rozwija się zapalenie płuc, o dość łagodnym przebiegu.
M. pneumoniae jest najczęstszym atypowym, bakteryjnym
czynnikiem pozaszpitalnych zapaleń płuc.
Wskazania do badania:
przewlekły, suchy kaszel
Waites KB, Talkington DF. Mycoplasma
pneumoniae and its role as a human pathogen. Clin
Microbiol Rev. 2004;17:697–728. doi:
10.1128/CMR.17.4.697-728.2004
![Page 44: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/44.jpg)
Mycoplasma pneumoniae
Objawy podmiotowe i przedmiotowe związane z mykoplazmatycznym zakażeniem
układu oddechowego są przede wszystkim wynikiem przylegania patogenu do
nabłonka dróg oddechowych gospodarza – adhezyna P1.
M. pneumoniae odgrywa również rolę superantygenu – powoduje aktywację układu
odpornościowego związaną z migracją komórek zapalnych do miejsca zakażenia i
uwalnianiem cytokin prozapalnych (TNF-α , IL-1,IL-6)
Potwierdzenie mykoplazmatycznego zakażenia dróg oddechowych: hodowla
patogenu, testy serologiczne i/lub testy molekularne.
www.argenta.com.pl/biologia-molekularna-kliniczna/
![Page 45: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/45.jpg)
Mycoplasma pneumoniae
https://www.frontiersin.org/articles/10.3389/fmicb.2016.00513/full
![Page 46: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/46.jpg)
Mycoplasma pneumoniae
Grupy ryzyka to osoby pracujące, przebywające w „zatłoczonych” miejscach:
• szkoły
• akademiki
• koszary wojskowe
• domy opieki
• szpitale
Grupy ryzyka u których może występować cięższy przebieg choroby:
• osoby w trakcie rekonwalescencji po zakażeniach układu oddechowego o innej
etiologii niż M. pneumoniae
• osoby z osłabionym układem immunologicznym
• chorzy na astmę
![Page 47: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/47.jpg)
Mycoplasma genitalium – zakażenia u kobiet
U kobiet zakażenie może prowadzić do ostrego zapalenia błon śluzowych macicy,
śluzowo-ropnego zapalenia szyjki macicy, zapalenia narządów miednicy mniejszej -
konsekwencją zakażenia w skrajnych przypadkach może być niepłodność.
Objawy:
• niezbyt nasilone upławy,
• krwawienie pomiędzy miesiączkami,
• świąd, szczypanie w cewce moczowej.
▪ W przypadku kobiet w ciąży zachodzi ryzyko
przeniesienia infekcji na płód.
▪ U kobiet ciężarnych infekcja M. genitalium może być
związana z ryzykiem przedwczesnego porodu,
poronieniem lub ciążą pozamaciczną.
![Page 48: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/48.jpg)
Mycoplasma genitalium – zakażenia u mężczyzn
U mężczyzn zakażenie ma postać nierzeżączkowego zapalenia cewki moczowej.
Objawy:
• śluzowy, wodnisty, ropny lub śluzowo-ropny wyciek z cewki moczowej,
• uczucie dyskomfortu podczas oddawania moczu,
• szczypanie, mrowienie lub pieczenie ujścia cewki moczowej.
M. geniatalium wiąże się z częściami męskich komórek płciowych co wpływa na obniżenie ruchliwości plemników a w konsekwencji utrudnia zapłodnienie.
Jeżeli zakażenie obejmie najądrza lub gruczoł krokowy może dość do bezpłodności.
![Page 49: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/49.jpg)
Zakażenia Mycoplasma genitalium
Szacuje się, że na całym świecie dotyczy aż 13,6 % młodych kobiet między 14-17
rokiem życia, które są aktywne seksualnie. Wraz z wiekiem procent ten się
zmniejsza. Najmniejszy odsetek zachorować jest u osób obojga płci po 30 roku życia.
Wiąże się to najprawdopodobniej z unormowaniem w tym wieku życia seksualnego
i rodzinnego.
Bezobjawowe zakażenie sprzyja przenoszeniu go na kolejnych partnerów.
W przypadku wykrycia zakażenia u jednego z partnerów, leczeniem powinni być
objęci oboje.
![Page 50: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/50.jpg)
Ureaplasma urealyticum
▪ Powoduje zakażenia głównie w
obrębie dróg moczowow-płciowych,
może występować bezobjawowe
nosicielstwo.
▪ Transmisja zakażenia podobnie jak
M. genitalium.
▪ U. urealyticum może być czynnikiem
etiologicznym nierzeżączkowego
zapalenia cewki moczowej (NGU)
oraz odmiedniczkowego zapalenia
nerek.
U kobiet ciężarnych zakażenie może przyczynić się do poronienia lub
przedwczesnego porodu.
https://www.healthexpress.co.uk/sti/ureaplasma
![Page 51: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/51.jpg)
Drobnoustrój Lokalizacja zakażenia Postacie zakażenia
M. pneumoniae układ oddechowy • zapalenie tchawicy i oskrzeli,
• zapalenia gardła,
• zapalenie płuc,
• wtórne powikłania np. zaburzenia
neurologiczne, zmiany na błonach
śluzowych i skórze
M. genitalium układ moczowo-płciowy • nierzeżączkowe zapalenie cewki
moczowej,
• zapalenie narządów miednicy
mniejszej
M. hominis układ oddechowy,
drogi moczowo-płciowe
• odmiedniczowe zapalenie nerek,
• gorączka połogowa,
• zakażenie ogólnoustrojowe u
pacjentów z immunosupresją
U. urealyticum drogi moczowo-płciowe • nierzeżączkowe zapalenie cewki
moczowej,
• odmiedniczkowe zapalenie nerek
• poronienia, przedwczesne porody
![Page 52: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/52.jpg)
RIKETSJE
Zaliczane do bakterii Gram – ujemnych
Bezwzględne pasożyty
Ludzie zakażają się w wyniku pogryzienia przez stawonogi, są gospodarzem przypadkowym
Terapia: tetracyklina
Riketsje wywołujące zakażenia u ludzi
Rickettsia prowazekii - dur wysypkowy (dur epidemiczny, tyfus plamisty), przenoszony przez wesz ludzką, rezerwuarem riketsji i źródłem zakażenia jest człowiek; do zakażenia dochodzi w czasie żerowania wszy na skórze lub poprzez wtarcie kału wszy w uszkodzoną skórę
Rickettsia typhi - dur endemiczny (dur mysi), przenoszony przez pchły, rezerwuarem riketsji są szczury, myszy, koty
![Page 53: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/53.jpg)
RIKETSJE
Rickettsia acari - ospa riketsjowa, przenoszona przez określone roztocza,
rezerwuarem riketsji są gryzonie
Rickettsia conori - gorączka guzkowa śródziemnomorska, izraelski dur kleszczowy,
gorączka astrachańska, indyjski dur kleszczowy, kenijski dur kleszczowy, przenoszone
przez określone gatunki kleszczy, rezerwuarem riketsji są różne ssaki
Rickettsia rickettsii - gorączka guzkowa Gór Skalistych, przenoszona przez określone
gatunki kleszczy, rezerwuarem są różne ssaki kopytne i gryzonie
Rickettsia slovaca - TIBOLA (limfadenopatia odkleszczowa), przenoszona przez
określone gatunki kleszczy, rezerwuarem są różne ssaki kopytne i gryzonie
Anaplasma phagocytophilum - anaplazmoza granulocytarna, przenoszona przez
określone gatunki kleszczy, rezerwuarem riketsji są różne ssaki kopytne i gryzonie
![Page 54: Zakażenia wywoływane przez grzyby, prątki, chlamydie, … · Grzybica pochwy w ciąży Grzybicze zakażenia pochwy w ciąży to przede wszystkim kandydozy. Mikroflora pochwy zdrowej](https://reader037.vdocuments.site/reader037/viewer/2022090810/611c465057f2112c543f68ac/html5/thumbnails/54.jpg)