VII. Rukovoenje u policiji

VII.1. Osnovne funkcije menadmentaUPRAVLJANJE RUKOVOENJE IZVRAVANJE

[ Kadrovsko popunjavanje ]

Menadment je viseznaan pojam koji se odnosi na skup funkcija i aktivnosti koji usmjeravaju resurse organizacije ka dostizanju ciljeva na efikasan i djelotvoran nain.

Pod upravljanjem podrazumjevamo funkciju definisanja ciljeva organizacije , to je u naelu funkcija vlasnika u privrednoj organizaciji ili funkcija najvieg dravnog tijela u dravnoj upravi [ vlada i ministarstva].

Nosilac upravne funkcije donosi strategijske odluke koje se operacionaliziraju na globalne i parcijalne zadatke i postavlja strategiju za postavljanje ciljeva i izvravanje zadataka.

Pod rukovoenjem podrazumjevamo izvrnu funkciju upravljanja odreenu podjelom procesa rada.U tom smislu rukovodioci razliitih nivoa u zavisnosti od organizacijskog ustrojstva obavljaju 4 osnovna tipa poslova i to :

Planiranje

Organizovanje

Vodzenje

Kontrola

Kroz sva 4 tipa poslova provlaci se kadrovsko popunjavanje.Prema tome rukovoenje je skup u sistem meusobno povezanih naela , metoda , tehnika , i taktika koje imaju za cilj regulisati sve aktivnosti organizacije , prema konkretnim ciljevima koji su postavljeni organizacijskom subjektu.

Proces rukovodzenja obavezno je vezan s autoritetom rukovodioca, stilom i metodama rukovoenja , odgovornou, hijerarhijom, organizacijom itd, to sve skupa ini sistem rukovoenja.

Rukovoenje kao proces mora osigurati najbolje koritenje svih resursa organizacije i najbolje obavljanje svih radnih procesa.

Izvravanje predstavlja skup poslova koje unutar pojedinih procesa obavljaju zaposlenici kojima rukovodstvo daje naloge, zadatke i instrukcije i kontrilie njihov rad.

VII.2.Policijski menadment

Praksa i teorija menadmenta , obzirom na specifinosti pojedinih vrsta organizacija, dovodi do podjele menadmentana na nekoliko vrsta menadmenta:

Javni menadment Menadment privrednih preduzea

Menadment nepofitnih organizacija

Trgovaki menadment Bankarski menaent itd.

Policijski menadment je specifian oblik javnog menadmenta koji se osim rukovoenja u sadraju karakterie i funkcijom zapovijedanja ili nareivanja.

U policijskom menadmentu sistem rukovoenja zasniva se na hijerarhiji, odnosno koordinaciji radnih aktivnosti odozgo prema dolje , tj od najvieg rukovodnog nivoa prema najniem rukovodnom nivou.

Policijski menadment predstavlja proces tranzicije iz klasinog rukovoenja i komandovanja u savremeniji i bolje organizovan nain voenja i upravljanja policijskim strukturama .

Policijski menadment u demokratskim zamljama Zapada uveden je postupno , najprije u logistiku i administraciju a onda i u operativne funkcije , kroz uvoenje standarda za policijske procedure i operacije.

Policijski menadment zasniva se na tezi da se u demokratskim zemljama u segmentu bezbijednosti postoji trite sigurnosnih usluga .

U nasoj zamlji trite sigurnosnih usluga uvedeno je 2002 god. donoenjem Zakona o zatiti ljudi i imovine , kada su formirane agencije za Zatitu ljudi i imovine [kao privatne zatitarske kue ] i Slube unutranje zatite [ u javnim preduzeima ]

Agencije i Slube unutranje zatite preuzele su znatan dio poslova koje su do tada obavljale policijske organizacije.

Da bi policijski menadment naao praktinu primjenu u naim policijskim organizacijama potrebno je izvriti niz promjena i to :

Okruenju u kojem djeluje policijska organizacija

U organizaciji i sistematizaciji policijske organizacije

U sistemu rukovoenja

U sistemu obuke i edukacije

U nainu razmisljanja

U navikama

U policijskoj etici i moralu

U depolitizaciji policije

U uvoenju visokih profesionalnih standarda

U definisanju standarda za obavljanje policijskih usluga

U definisanju kvaliteta policijskih usluga

U korektnom odnosu prema Vladi i Parlamentu

U prevenciji kao glavnom usmjerenju u svim aktivnostima i pristupu zadacima.

Pomenuti trendovi uvoenja policijskog menadmenta znaajno poveavaju kvalitet rada policijskih struktura i rukovoenja u njima , tako da doprinose boljoj efikasnosti policijskih organizacija.

VII.3. Rukovoenje

Osnovna svrha postojanja pollicije kao opoerativno-strunog i izvrnog organa vlasti je zatita javnih interesa , odnosno podizanje line i opte sigurnosti graanstva na to vei nivo.

Sistem rukovoenja i organizovanja policijskih struktura predstavlja odluujui fakator uspjenog izvravanja namjenski postavljenih zadataka.

Efikasnost linijskog sistama rukovoenja zasniva se na jednostavnim pravilima kao to su :

Nadreeni direktno kontrolie podreenog

Jasno je odreena odgovornost za donoenje i provoenje odluka na svakom nivou rukovoenja

Jednostavno komuniciranje

Uspostavljanje hijerarhijskog odnosa poznatog kao linija rukovoenja

Obziram da su funkcije u policijskoj organizaciji strogo hijerarizirane [ linija rukovoenja ] , to znai da svaki pripadnik policije prima nareenja od nadredzenog rukovodioca , to za posljedicu ima primjenu naela poznatog kao jedinstveni lanac komande .

Najvaniji rezultat u u ovom sistemu je efikasnost koja se postie veoma decidnim i savreno preciznim odnosima izmeu nadreenih i podreenih.

Meutim linijski sistem rukovoenja ima i odreene nedostatke a najvaniji nedostatak je to rukovodioci na viem i visokom nivou moraju sami , kao pojedinci ,donositi vrlo znaajne odluke.

U velikom i sloenim policijskim organizacijama to se veoma teko postie zbog sloenosti i interdisciplinarnosti pojedinih faza u procesu odluivanja.

U vezi s tim javlja se potreba da se linijski sistem rikovaenja na viem i visokom nivou obogati [potpomogne ] sa timskim [tabskim ] nainim rukovoenja.

Autoritet tima ili grupe je autoritet tima strunjaka koji koji svojim profesionalnim profilom , strunou i kompetentnou mogu pokriti sva pitanja i rijeiti najsloenije probleme prilikom njihovog rjeavanja i odluivanja.

Potreba za timom raste s veliinom organizacije, sloenou zadataka i veim brojem nivoa u rukovodnoj strukturi.

lanovi tima su dobri specijalisti za odreene funkcije ili oblasti u kojima mogu veoma uspjeno savjetovati rukovodioca ili timski donositi odluke , planirati ili voditi procese.

Takav sistem rukovoenja mozemo nazvati , kooperetivni sistem ,koji se karakterie slijedeim elementima:

Utvrivanje tano definisanih zadataka , ovlatenja i odgovornosti

Uee podreenih u utvrivanju ciljeva i nainu provoenja zadataka na svakom nivou odluivanja

Otvorenost, stalna komunikacija i mogunost povratnog uticaja na donoenje odluka

Vertikalna i horizontalna prezentacija vlastitog rada i radnog uinka zaposlenih

Kontrola izvravanja radnih zadataka [ciljna]

Analiza, dodjela priznanja i kritika.

VII.4. Osnovne funkcije rukovodzenja

Pod rukovoenjm podrazumjevamo izvrnu funkciju upravljanja odreenu podjelom procesa rada.

Def. 1. Rukovoenje je skup u sistem meusobno povezanih naela, metoda, taktika i tehnika rada , koje imaju za cilj regulisati sve aktivnosti organizacije prema konkretnim ciljevima koji su postavljeni organizacijskom subjektu.

Def. 2. Kao dio procesa upravljanja rukovoenje je voenje i usmjeravanje posla kao i nadgledanje provoenja radnih aktivnosti i ponaanja podredzenih.

Rukovodzenje u policijskim organizacijama je funkcija upravljanja kojom se izvrsavaju ciljevi policijske organizacije , kroz radne aktivnosti policajaca i drugih zaposlenih u policijskoj organizaciji.

Rukovoenje kao proces upravljanja moe se razvrstati i sa stanovista nosilaca rukovodnih funkcija , prema vrstama poslova koje obavljaju rukovodioci.

U procesu rukovoenja mozemo uoiti slijedee vrste poslova :

1. Planiranje radnih procesa, odnosno izgradnja i provoenje sistema planiranja

2. Organizacija radnog procesa

3. Koordinacija i usklaivanje radnih aktivnosti i radnih procesa

4. Nadzor i kontrola obima i kvaliteta rada organizacionih cjelina i pojedinih zaposlenika

5. Analiza realizacije poslova

6. Rjeavanje tekuih problema i konflikata

7. Valorizacija rezultata rada

8. Predstavljanje i zastupanje organizacije prema okruenju

9. Razvijanje informacijskog sistema itd

Rukovodzenje je jedna od najsloenijih i najzahtjevnijih ljudskih djelatnosti i zahtijeva irok spektar optih i specijalistikih znanja uz potporu informatike i raunara.

U osnovne funkcije rukovoenja u optem smislu te rijei mogu se svrstati slijedee 4 najvanije funkcije :

1. Planiranje i donoenje odluka

2. Organizacija radnog procesa

3. Voenje radnog procesa

4. Kontrolisanje

5. Kadrovsko popunjavanje [1,2,3,4]

U funkciji planiranja i donoenja odluka postavljaju se ciljevi organizacije i planski odluuje o tome kako ih postii.

Funkcija organizovanja radnog procesa ima zadatak da odredi najefikasniji nain sprovoenja radnih aktivnosti uz koritenje svih raspolozivih resursa.

Funkcijom voenja radnih procesa zaposlenici se usmjeravaju i motiviu na maksimalno koritenje svih resursa i postizanje najboljih rezultata.

Funkcija kontrolisanja ima zadatak da osigura da svaki zaposlenik postigne svoje ciljeve u radnom procesu kao i da organizacija kao cjelina postigne svpje ciljeve.

Pri tom je veoma vazno odrediti standarde u pogledu kvantiteta , kvaliteta i vremena.

VII.5. Principi rukovodzenjaPod principima ili naelima podrazumjevamo opsteprihvaene stavove , bez kijih se nemoe zamisliti organizovanje bilo kog radnog procesa.

Proncipe ili naela koja koristimo u sistemu rukovoenja moemo podijeliti na opte i posebne.

Opti principi ili naela odnose se na stavove koji su naroito vani za normalno funkcionisanje organizacije kojom se rukovodi. U opte principe ili naela ubrajamo :

1. Cilj organizacije - Rukovodstvo uvijek mora imati na umu ciljeve organizacije kojom rukovodi ,kako bi sve raspoloive resurse optimalno upotrijebili za ostvarivanje cilja organizacije. Policijake organizacije imaju za cilj sluenje zajednici i podizanje nivoa line i opte sigurnosti na to vei nivo.

2. Jedinstvo odluivanja i nareivanja- Bez obzira na to koji sistem rukovoenja je zastupljen u organizaciji kojom se rukovodi moe odluivati samo jedno lice i to ono lice koje je legalno i legitimno rjeenjem nadlenog organa , postavljeno na tu poziciju. Posebno je vano naglasiti da u policijskim organizacijama ne moe biti dvojnosti u odluivanju.

3. Kontinuitet u odluivanju Obzirom da policijske organizacije rade u kontinuitetu 24 h ,onda se u sistemu rukovoenja nesmoje dozvoliti prekid. Bez obzira to policijske sluba traje u kontinuitetu danima mjesecima , godinama , uvijek se mora decidno znati ko donosi odluke , bez obzira na vrijeme ili fazu rada.

4. Hijerarhija Nareenja i ovlatenja se prenose hijerarhijskom skalom [ u komandnom lancu ] odozgo prema dole , sa najvieg prema najniem nivou.

5. Cenrtelizacija- Podrazumjeva stav da su sve hijerahijske nadlenosti na svim nivoima koncentrisane kod jednog lica [rukovodioca] koji u tom trenutku ima sva prava i odgovornosti.6. Profesionalizam znanje , podrazumjeva princip da svi zaposleni a posebno rukovodioci dobro poznaju radne procese kao i funkcije i materiju kojom se bave.

7. Odgovornost Rukovodstvo mora biti svjesno pozicije na kojoj se nalazi i u svakom trenutku preduzeti odgovornost za stanje organizacije i izvravanje ciljeva organizacije.

8. Sistematinost Podrazumjeva dosljednu i korektnu primjenu funkcije procesa rukovoenja i poduzimanja svih aktivnosti po utvrenom planu i rasporedu.

9. Autoritet to podrazumjeva visok nivo uvaavanja i potivanja nadreenih i podreenih.

10. Inicijativnost stalno iznalaenje novih rjeenja i metoda u voenju radnih procesa i rjeavanju problema.

Posebni principi

Posebni principi ili naela odnose se na pojedinca [ rukovodioca ] koji su naroito vani za uspjeno rukovoenje:

1. Upoznati samog sebe potniti line interese u korist optih interesa i kolektiva koijm se rukovodi.

2. Upoznati svoje potinjene i sve zaposlene

3. Pridobiti povjerenje potinjenih

4. Uporno i odluno radti na bezbjednosnoj problematici.

VII.6. Metode i stilovi rukovoenjaPod metodom rukovoenja podrazumjevamo meusobni odnos nadinjenog i podinjenog.

Praksa i teorija poznaju nekoliko metoda rukovoenja od kojih su za nas najinteresantnija 4 slijedea metoda :

1. Autokratska metoda

Autotitet rukovodioca u ovoj metodi zasniva sa na prisili ili zastraivanju potinjenih.

U pravilu rukivodilac sva odluke donosi sam , izdaje naredbe i kontrolie njihovo izvravanje. Da bi bio uspjean rukovodilac koji koristi ovu metodu mora izvanredno dobro poznavati posao kojim se bavi i imati ogromnu radnu energiju .

2. Demokratska metoda

U ovoj metodi omoguava se potinjemon da kae svoje miljenje i da uestuje u procesu odluivanja.U ovoj metodi daje se prednost motivaciji potinjenih u odnosu na prisilu.

Ova metoda temelji se na dogovoru, meusobnom uvaavanju, veem stepenu angaovanja potinjenih,rastereenju natinjenih, veoj odgovornosti , meusobnom povjerenju itd.

3. Liberalna metoda

Ova metoda daje mogunost potinjenim da se ponaaju slobodno i autonomno pri izvravanju zadataka. Ova metoda zahtijeva visok nivo odgovornosti i profesionalizma.

4. Paternalistika metoda

U ovoj metodi rukovodilac brine za zaposlene kako bi zadobio njihovo povjerenje. Ovom metodom koriste se rukovodioci koji koji slabo znaju svoj posao i izbjegavaju odgovornost za donoenje odluka.

Nijedna od ovih metoda nije apsolutno prihvatljiva niti se moe u potpunosti odbaciti.Najbolje je da rukovodilac koristi sve pozitivne principe iz navedenih metoda u zavisnosti od situacije u kojoj se nalazi.

Pod stilom rukovodzenja podrazumjevamo skup individualnih metoda, tehnika i taktika po kojima neko lice rukovodi.Teorija i praksa poznaju vie stilova rukovoenja a za nas su najinteresantniji slijedei:

1. Autokrarski stil

Rukovodilac sve odluke donosi sam bez konsultovanja sa potinjenjenim.

Od potinjenih oekuje bezpogovorno i blagovremeno izvravanje naredbi.

Sve poslove radi sam i nema puno povjeranja u potinjene .Obzirom da je zatrpan novim poslovima i zadacima , koje radi sam ,on se gubi u obavezama koje objektivno nemoe stii izvriti.Zbog toga je nerovozan i gubi osjeaj za normalno rasuivanja i sve vie i vie pravi greke , gubi povjerenje potinjenih i nadinjenih.

Poto je preoptereen tuimposlovima , on nema vremena da kvalitetno planira , vodi i kontrolie poslove.Uglavnom je vezan za kabinet , tako da ga nema na terenu kad je tamo najpotrebniji.

2. Paternalisticki stil

Ovaj stil koriste rukovodioci koji uglavnom slabo poznaju svoj posao a brinu se za potinjene kako bi zadobili njihovo povjerenje.On se uglavnom ne mjea u svoj posaotako da izbjegava radne sporove izmeu potinjenih a ako ih mora rjeavati onda ih rjeava ni na iju tetu

Uglavnom izbjegava donosenje tekih odluka.

Vrlo esto je poltron koji se udvara nadinjenim a iza lea gazi potinjene.

3. Birokratski stil

Rukovodilac je nemilosrdan u provoenje radne discipline , ali i daje sve od sebe da se poslovi obavljaju korektno i kvalitetno.Motivie potinjene za rad i nikoga ne tedi.

4.Demokratsko-liberalni stil

Rukovodilac omoguava potinjenom da uestuje u procesu odluivanja na nain da sa potinjenim razmjeni mijenje o nekom zadatku, da uvai njegovo miljenje i sugestije i da potinjenom dozvoli da samostalno i slobodno izvrava zadatke.

Tokom izvravanja zadataka primat ce informacije od potinjenog , davati uputstva i sugestije, kao i kontrolisati izvoenje zadataka.

5.Stvaralaki stil

Stalno radi na pronalaenju novih metoda i vrijedno radi na postizanju ciljeva. Ima veoma korektan odnos prema nadinjenim i potinjenim.

Motivie podinjene za rad a od njih oekuje korektno i dosljedno izvravanje zadataka , pokazujuci linim primjerom kako treba da se radi.

6.Timski stil

Ovo je nain rukovoenja u iji proces su ukljueni strunjaci raznih profila , na svim nivoima odluivanja , radi donoenja najboljih odluka.

VII.7. Menaderi tipovi menadera

Menader je lice ija je primarna odgovornost da vodi i usmjerava procese upravljanja.

Ako se funkcija upravljanja i rukovoenja posmatra kao cjelina i ako se paljivo analiziraju vrste poslova koje obavljaju rukovodioci ,onda se uoava da postoji znaajna razlika u obimu, karakteru, sadraju i vrsti poslova na razliitim rukovodnim funkcijama i nivoima rukovoenja.

Organizacija i sistematizacija radnih mjesta u policijskim strukturama pokazuje da u policijskim strukturama postoji vie organizacionih nivoa ili cjelina.

Broj nivoa u organizacijskoj strukturi direktno se odraava na sistem rukovoenja tako da se sistem rukovoenja struktuira na vie nivoa.

Dobro bi bilo da broj nivoa u sistemu rukovodzenja odgovara broju nivoa u organizacionoj strukturi ali to ne mora biti pravilo.

Na odreivanje sadraja rada i aktivnosti funkcije rukovoenja na pojedinim nivoima, najvei uticaj imaju vrste poslova koje obavljaju menaderi i odluke koje se donose na odreenom nivou.

U principu razgranienje i odreivanje nivoa rukovoenja najvie zavise od vrsta i teine odluka koje donose rukovodioci.

Prema tipu i vrstama poslova koje obavljaju rukovodioci , kao prema teini odluka koje donose moemo idantifikovati 3 nivoa rukovoenja :

1. Neposredni ili operativni nivo rukovoenja

On proizilazi iz neposrednog ili operativnog prisustva izvrilaca [policajaca] na terenu.

Karakterie se direktnom ili neposrednom vezom rukovodilac izvrilac.Ovo je najnii nivo rukovoenja, na kome se nalaze menaderi tzv. donjeg nivoa.

Menader donjeg nivoa je rukovodilac koji se nalazi u neposrednom kontaktu sa izvriocima.

Ovaj nivo karakterie se konkretnim radnim obavezama , specificnim poslovima i odgovornou za izvravanje konkretnih radnih zadataka , meu kojima dominiraju operativni zadaci.

Dakle, oporativni menader kontrolie i usmjerava resurse na najniem niviu.

Zbog toga je on koncentrisan na :

Organizaciju radnog procesa

Kvalitet i kvantitet poslova

Voenje i usmjeravanje radnih procesa

Neposredan kontakt sa izvriocima

Rjeavanje konkretnih problema itd.

2. Srednji ili koordinacijski nivo rukovodzenja

Na njemu se nalaze menaderi srednjeg nivoa koji obavljaju poslove koji su hijerarhijski iznad poslova neposrednog rukovoenja.

Ovaj nivo proizilazi iz koordinacije vie radnih aktivnosti koji se obavljaju na prvom nivou

Karakteristika ovog nivoa u velikim policijskim organizacijama je da se dijeli na vie podnivoa kako bi se bolje ustrojila rukovodna piramida.

Uloga glavnog ili neposrednog menadera je potpuno jasna dok je uloga menadera srednjeg nivoa specifina i zavisna od konkretnih funkcija organizacije.

Oni su odgovorni za rukovoenje sloenijim organizacijskim cjelinama koje u sutini izvravaju osnovne funkcoje organizacije tj. konkretno izvravaju strategijske ciljeve.

Oni imaju 3 osnovne uloge:

Odgovorni su glavnom menaderu

Meusobno su ravnopravni

Nadreeni su operativnim menadzerima

Ovo je najtezi nivo rukovovoenja obzirom na prednje uloge i potrebe da se brzo prbacuju sa jedne na drugu.

Za to je potrebno velika sposobnost, visok nivo strunog i opteg znanja , kao i odraene karakterne osobine linosti , a naroito fizika i intelektualna izdrljivost.

Najbolje je da ovi menaderi rade u timovima zbog teine i stresnosti radnih zadataka.

3. Glavni [vrhovni] ili strategijski nivo

Na ovom nivou nalaze se menaderi gornjeg nivoa koji ispunjavaju strategijske ciljeve organizacije.

Ovaj nivo povezuje sve nivoe u jednu cjelinu kao i policijsku organizaciju sa okolinom.

Menadzer na ovom nivou je glavni, generalni ili vrhovni rukovodilac.

Obzirom da ima strategijsku ulogu ili ulogu top menadera on posebno obavlja slijedee poslove :

Postavlja ciljeve organizacije

Izgrauje organizaciju na globalnom nivou

Postavlja strategiju organizacije

Oblikuje radnu okolinu i radnu atmosferu

Operacionalizuje pojedine radne zadatke

Rasporeuje kadrove

Prati razvoj i rezultate rukovodnih radnika

Ustrojava sistem kontrole

Svakodnevno komunicira sa saradnicima i podreenim itd

VII. 8. Osobine uspjenog rukovodnog radnika

Kao dio procesa upravljanja rukovoenje je usmjeravanje i voenje posla , kao i nadgledanje i usmjeravanje ponaanja podreenih.

Rukovoenje je i usmjeravanje posla kroz rad drugih ljudi.

U optem smislu svako ko je odgovoran za posao izveden od strane nekog drugog je rukovodni radnik.

Rukovodni radnik izvrava ciljeve policijske organizacije kroz napore policajaca i drugih zaposlenih koji su pod njegovom kontrolom.

Rukovodni radnik je zaduen da svaki policajac pod njegovom komandom zna kako trba obaviti posao , a da je to u skladu sa oekivanjima uprave i da je to naravno u skladu sa zakonom.

Da bi bio uspjean rukovodilac mora imati osnovna znanja i vjetine ali i viziju za buducnost policijske organizacije. On mora biti :

1. Sposoban da analizira podatke i informacije i da donosi odluke.

2. Sposoban da prepozna i eliminise greke i da unaprijedi strunost

3. Biti sposoban da analizira i dijeli informacije

4. Biti sposoban da koristi sve pristupane izvore da bi osigurao pravilno i pozitivno tumaenje informacija

5. Biti sposoban da na ispravan nain rasporedi dunosti podreenima , kako bi se ostvarili ciljevi organizacije.

Rukovodni radnik u policiji naroito mora imati izraen osjeaj za uspostavljanje dobrih i korektnih meuljdskih odnosa na to je mogue veem profesionalnom niviou,kako bi se osiguralo da podreeni svoje obaveze izvravaju na najbolji mogui nain.

U tom smislu rukovodilac mora imati i ispoljavati slijedee osobine:

Sposobnost da slua druge ljude i uvaava njihovo mijenje

Da se prema svakom zaposlenom ponaa kao prema individui [ ljudskom biu]

Da ispravno savjetuje podreene u vezi sa izvravanjm dunosti i da diskutuje o svakom problemu

Da se ponaa profesionalno i da bude pozitivan primjer ostalim zaposlenim

Da nagrauje kada je to opravdano i da to ini javno i transparentno

Da kritikuje i kanjava kada je to opravdano i potrebno i da to ini struno , savjesno i bez linog unoenja i bez ikakvih predrasuda.

Da pravilno rasporeuje odgovornosti podreenima

Da objasni svakom podreenom veliinu i znaaj posla koji treba obaviti

Da osigura podreenim administrativnu i tehniku podrku

Da pregleda izvjetaje svakog podreenog , i da sa njima prodiskutuje o tanosti , potpunosti i kvalitetu obavljenog posla.

Da pravilno vrednuje rezultate rada svojih podreenih

Da cijeni podreenog za kompetentno izvravanje zadatih dunosti

Da zna izvriti svaki zadatak koji podreeni trebaju izvriti i da ima sposobnost da to prenese na podreene

Dobar i uspjean rukovodolac mora imati i slijedee osobine:

Entuzijazam, ambicioznost i inicijativnost

Prijateljstvo, skromnost i utivost

Dobro rasuivanje, osjeaj za pravinost i diskreciju

Integritet, potenje , moral i karakter

Psiho-fiziku izdrljivost

Inteligenciju i dobru sposobnost komuniciranja

Odlino znanje i vjetine vezane za posao

Visok nivo povjerenja i pouzdanja u podreene

Upornost, dobro i logino rjeavanje problama

Samokontrola pod pritiskom

ta podreeni oekuju od nadreenog ?Podreeni obino potuju nadrenog ako posjeduje znanje, potenje i odlunost.

Podreeni prvenstveno ele biti zadovoljni poslom i dodrom radnom atmosferom uz dobre meuljudske odnose.

Podreeni oekuju da rukovodioci imaju i slijedee osobine:

1. Kompetentnost

Podreeni oekuju da rukovodioci imaju sposobnost i znanje da rade svoj posao.

2. Hrabrost

Podreeni oekuju da se rukovodioci ne boje svoje pozicije, njihovih efova, napornog posla , svojih podreenih, priznavanja greke kako svoje tako i tue itd.

3. Potenje i iskrenost

Podreeni ele da rade za nekog ko je poten i ko uvijek govori istinu.

4. Odlunost

Podreeni oekuju da rukovodilac bude lider, da vodi posao i da zavede red i disciplinu.

5. Ozbiljnost i povjerenje

Podreeni oekuju da rukovodioci vjeruju u svoj i njihov posao i da ga smatraju vanim

Zato mnogi rukovodioci doive neuspjeh?

1. Nije dovoljno kompetentan da obalja posao

2. Nesposoban da bude lider i da upravlja radnim procesima i da vodi ljude

3. Ima tendenciju ka prevelikom rukovodstvu

4. Nije sposoban da uspostavi ravnoteu izmeu izvravanja dunosti i brigeza ljude koji izvravaju tu dunost.

5. Koritenje autoriteta umjesto vodstva . Obino prevelikim autoritetom pokriva nedostatke.

6. Odbija da se odgovornost ili povjerenje prebaci na sposobnost drugih ljudi itd.

VII. 9. Profesionalne osobine policajacaZa razliku od drugih profesija policijska profesija je vrlo specifina i teka to se karakterie slijedeim njenicama :

1. Neprekidan i iscrpljujui rad

esto se deava da policajci u nekim tekim situacijama rade po 2 ili 3 smjene neprekidno u izuzetno tekim i opasnim uslovima.

2. Danononi rad vikendima i praznicima.

3. Stalni sukobi sa kriminalcima i prekriocima zakona.

Radei u takvim uslovima policajci su izloeni stalnim psihi-fizikim napetostima [stres],jer im uvijek prijeti opasnost a duni su zatititi greane i sebe od bilo kakvih nasrtaja.

Stres je psiho-fizika reakcija na stalnu izloenost pritisku i drugim negativnim faktorima sa kojima se policajci svakodnevno susreu.

Sve policijske organizacije trebale bi imati program pomoi policajcima u zatiti od strsa i obavezno ga provoditi.

4. Rad u svim vremenskim i atmosferskim uslovima to uzrokuje naruavanje zdravlja [ udisanje gasova na frekventnim raskrsnicama , voznja motora ili bicikla u svi vremenskim uslovima itd].

5. Permanentno voenje rauna o linom izgledu i vlastitom ponaanju.

Da bi sve tekoe svoje profesije uspjeno nosiopolicajac mora biti psiho-fiziki vrlo stabilna i jaka linost.

Da bi policajac uspjeno izvravao poslove i zadatke koji su mu povjereni on mora posjedovati slijedee osobine:

1. Visok nivo opteg obrazovanja i kulture

Po prirodi posla policajac komunicira sa svim slojevima drutva [ od porsjaka do doktora nauka ] to trazi i adekvatno opte obrazovanje , odnosno sposobnost snalaenja i prilagoavanja raznim situacijama.

2. Visok nivo struno policijskog obrazovanja

3. Policajac mora imati visok nivo strunog znanja iz poslova policije, kriminalistike i prava za svako radno mjesto na kome se bude nalazio.

4. Visok nivo specijalistikog strunog obrazovanja

Poznavanje odreenih specijalnosti i posebnih vjetina kao to su :

Kurs krim. tehnike

Strani jezik

Policijska vonja

Vonja motocikla i bicikla

Voznja drugih prevozni sredstava

Jahanje

Plivanje i ronjenje

Alpinizam

Skijanje

Spaavanje u svim uslovima

Rad sa psima i konjima

Rad sa drogama

Tehnike samoodbrane

Upotrebu svih vrsta oruja

Upotrbu eksplozivnih naprava

Upotrbu hemijskih sredstava itd.

5. Potrebno je da policajac ima i posene interese za neki hobi ili umjetnost ili sport to znatno pomae u relaksaciji i oputanju.

6. Psiholoke i moralne osobine

Zdrav razum

Ispravnu logiku i mo rasuivanja o omome to je dobro i ispravno i onome to to nije

Dobru sposobnost zakljuivanja

Dobro pocijenjivanje situacije

Dobru fiziku kondiciju

Dobru mentalnu kondiciju

Prisebnost u tekim situacijama,koncentraciju,hladnokrvnost,taktinost,

Sposobnost savladavanja stresa

Humanost,potenje,nepodmitljivost,objektivnost,nepristrasnost, dosljednost,principijelnost,dostojanstvo,autoritativnost,odgovornost, bez predrasuda, komunikativnost,ljubaznost itd.

Policajci svoje poslove i zadatke obavljaju kad su na dunosti ali neke poslove obavljaju i kad nisu na zvaninoj duznosti kao sto su : ZATITA IVOTA, sprijeavanje vrenja kd, odravanje JRM itd.

Policajci su duni izvravati naredbe svojih nadreenih osim ako te naredbe predstavljaju kd ili su nezakonite.

VII.10. Osnovna naela organizacijskh operacija

Termin organizacija potjece od starogrke rijeci ergon sto znai rad, djelo, in.

Iz ovog temina izveden je latinski termin organizactio sto znai izgradnja, ili graenje .

Sama rije organizacija podrazumjeva spajanje pojedinih dijelova u jedinstvenu cjelinu.

Rije organizacija podrazumjeva i okupljanje i povezivanje ljudi u odreenu zajednicu , pri emu se zajednica pravi i ustrojava kao jedna organizovana i struktuirana cjelina.

Cilj okupljanja i povezivanja ljudi u zajednicu da se napravi takva organizacija koja ce imati otimalnu i racionalnu unutranju strukturu.

Unutranja struktura zajednice [organizacije] mora biti postavljena tako da se programirani zadaci :

1. Uspjeno izvre sa to manje vremena

2. Uspjeno izvre sa to manje ljudi

3. Uz minimalan utroak MTS

4. Da svi dijelovi cjeline i ljudstvo medzusobno dobro funkcionisu

5. Da se ne gubi vrijeme u procesu rada

6. Da nema vika zaposlenih itd.

Ako se unutranjom strukturom organizacije ne ne ispune navedeni principi onda se javlje potrba za reorganizacijom.

Def.1. Pod pojmom organizacija podrazumjevamo smiljeno, skladno i racionalno povezan skup odreenog broja ljudi u neku zajednicu ili cjelinu , radi izvravanja i postizanja odreenih ciljeva.

Osnovni elementi organizacije su :

1. Ciljevi organizacije

Cilj organizacije je faktor zbog koga se organizacija pravi. Cilj mora biti jasno i decidno definisan.

2. Kadrovi-ljudi

Ovo je najvaniji element organizacije , jer on neposredno utie na ostale elemente.

Ako su kadrovi struni i dobro odabrani oni e ustanoviti prave ciljeve, postaviti dobru unutranju organizacionu strukturu i obezbijediti MTS.

3. Unutranja organizaciona struktura

Ona predstavlja odnos i sistem meusobnih veza izmeu dijelova organizacije i ljudi koji u njoj rade.

4. MTS za rad organizacije

U principu organizacija je onoliko jaka koliko je jak najslabiji element u njoj.

Da bi organizacija bila pravilno postavljene i dobro funkcionisala u njenoj unutranjoj organizacionoj strukturi moraju se primjeniti slijedei principi:

1. Princip podjele rada , kao najvaniji princip.

2. Princip kohezije, podrazumjeva jedinstvo i snagu organizacije.

3. Princip koordinacije, podrazumjeva mogunost upravljanja organizacijom.

4. Princip centralizacije, podrazumjeva jedinstveno rukovoenje i komandovanje.

5. Princip decentralizacije, podrazumjeva vie organizacionih nivoa i rukovozenje na pojedinim nivoima.

6. Princip hijerarhije, podrazumjeva , da se tano zna ko kome odgovara za rad.

7. Princip koncentracije poslova po srodnosti, koji se mora naroito potovati kod veih organizacija.

8. Princip ispravnog uvezivanja pojedinanog i kolektivnog rada

9. Princip provodljivosti kontrole itd.

Pojam organizacije uglavnom upotrebljavamo kroz dva znacenja i to :

1. Proces organizovanja i

2. Rezultat tog procesa tj. ustrojavanje neke organizacije

Organizacija kao pojava i pojam usko je vezana za razvoj ljudskog drutva i svih njegovih aktivnosti , a najcee se povezuje sa organizacijom rada i organizacijom ljudske zajednice a posebno drave.

Kada govorimo o definisanju pojma organizacije onda moramo odrediti da li govorimo o :

1. Organizaciji u uem smislu tj o udruivanju ljudi radi postizanja konkretnog colja npr. organizacija rada i

2. Organizaciji u irem smislu , kad pod organizacijom podrazumjevamo svaki oblik udruivanja ljudi

U skladu s tim organizaciju moemo definisati i na slijedee naine :

Def.1. Organizaciju predstavljaju ljudi i odnosi , koja nastaje na osnovu skladnog povezivanja ljudi i sredstava.

Def.2. Organizacija je svjasno udruivanje ljudi koji imaju za cilj da odgovarajuim sredstvima izvre odreene zadatke , s najmanjim moguim naporom i utrokom MTSa u bilo kom podruju ivota.

Def. 3. Organizacija je smisleno, skladno i racionalno udruenje odreenog broja ljudi, udruenih na osnovu programa rada i potreba okoline [ljudske zajednice] za obavljanjem odreene aktivnosti.

Kada govorima o pojmu i definiciji organizacije mozemo uoiti da se esto susreemo sa pojmom organizovanost, pod kojim uglavnom podrazumjevamo stepen povezanosti izmeu unutranjih elemenata organizacije [ kao sto su : sektor, odsjek, odjeljenje itd].

Na osnovu stepena povezanosti unutranjih elemenata moemo procijeniti kvalitet izgraenosti organizacije i govoriti o dobroj , looj ili nikakvoj organizaciji.

Organizovanost je vezana s pojmom organizacije kao procesom tj uglavnom se koristi u tumaenju urezenja odnosa izmeu ljudi, sredstava, uslova, rada, tehnologije itd.

Skup svih ureenih odnosa koji se odnose na pojam organizovanosti oznaavamo terminom proces.

Tako u organizaciji uoavamo :

1. Radni proces , kao odnos izmeu ljudi isredstava rada.

2. Tahnoloki proces, kao odnos izmedzu sredstava rada i predmeta rada.

3. Proizvodni proces,kao odnos izmeu radnog i tehnolokog procesa

4. Poslovni proces , kao funkciju voenja organizacije, s ciljem postizanja ciljeva organizacije.

Organizacija rada je kreativni prices definisanja i postizanja ciljeva organizacije to je zadatak rukovodstva ali i svakog zaposlenog.

Organizacija rad je kreativna aktivnost u oblikovanju procesa i trai optimalno usklaivanje svih elemenata i dijelova organizacije.

Cilj organizacije rada je stvaranje optimalnih uslova za odvijanje procesa i izvravanje zadataka u funkciji cilja.

Pod pojmom dezorganizacijapodrazumjevamo negativno i destruktivno djelovanje loeg ekonomskog, politikog i sigurnosnog stanja kao i subjektivnih slabosti.

Kada na neku organizaciju [ kao cjelinu ili na pojedine djelove ] djeluji negativni elementi dezorganizacije onda rukovodstvo mora analizirati situaciju i napraviti strategiju organizaciong oporavka ili reorganizaciju.

Prije privodzenja reorganizacije moraju se ukloniti svi negativni elementi i uzroci dezorganizacije.

Reorganizacija je plansko i smijeno mijenjanje organizaciong stanja.

Proces reorganizacije najee se provodi iz slijedeih razloga :

Pojave bitnih organizacijskih problema

Uvoenja novih radnih procesa

Poveanje obima posla

Kad postojea organizacija ne odgovara aktuelnom drutvenom trenutku

Reorganizacija moe biti razliitog stepena i moe se odnositi na razliite elemente organizacije, na osnovu ega reorganizaciju dijelimo po :

Obimu , na djeliminu ili potpunu

Po pristupu , na formalnu [normativnu] i projektovanu

Po sadraju , na jednostavnu [ koja eliminie organizacijske greke] i na progresivnu [ kojom se uspostavlja nova organizacijske struktura]

Pod pojom organizacijski napor podrazumjevamo aktivnost rukovodstva i ostalih uposlenih na nesmatanom odvijanju radnih procesa.

Organizacijski napor je dio kvaliteta rada i rukovodzenja.

Najcee smetnje su mu : rurtna, pasivnost,stihija, neorganizovanost,neodlunost,nedisciplina, neplaniranje,birokratija itd.

Sigurnost i zatita su potreba svih ljudi, a organizacijski napor drutva za njihovo postizanje predstavlja osnovni preduslov za dobro funkcionisanje svih ostalih organizacija.

U izvrnim upravnim organizacijama [gdje spadaju vojska, policija, ministarstva i uprave] vae slijedea naela organizovanosti:

1. Permanentnost

Ovo naelo obezbjeuje neprekidnost djelovanja u zoni odgovornosti konkretne organizacije.

2. Podjela rada

Ona mora biti logina, pravina i jednaka meu zaposlenim.

Ovo naelo osigurava vertikalnu i horizontalnu saradnju izmeu organizacionih jedinica.

Ovo naelo obezbjeuje racionalno i optimalno rasporeivanje i optereenje zaposlenih u skladu sa teinom radnih zadataka i obezbjeenim materijalno tehnikim uslovima.

3. Ovlatenja

Ovo naelo obezbjeuje primjenu ovlatenja po zakonu.

Pod naelom ovlatenja podrazumjeva se i mo komandovanja i , prosuivanja i uticaja u odreenim situacijama.

4. Odgovornost

Ovo naelo obezbjeuje sposobnost odgovarajueg ponaanja u datoj situaciji.

5. Disciplina

Ovo naelo obezbjeuje kontrolisanje ponaanja zaposlenih .

Naelo discipline moe se primjeniti kao:

Preventino , sprijeava da se neodgovarajua ponaanja dogode

Pozitivno, nije kaznena i

Kazneno, kada se primjenjuju odgovarajuce sankcije

6. Jedinstvo komande

Obezbjeuje da svaki zaposleni moe imati samo jednog neposrednog starjeinu.

7. Jedinstvo rukovoenja

Ovo naelo obezbjeuje da se itava policijska organizacija kree u jedinstvenom pravcu ka zajednickim ciljevima.

Takoe obezbjedzuje mobilnost i dinaminost u ovladavanju podruja djelovanja.

8. Lanac rukovoenja

Ovo naelo obezbjeuje lanac komande od najvieg do najnieg nivoa , gdje je jasno utvrena uloga svakog pojedinca. Ovo naelo podrazumjeva visok nivo specijalizacije organizacionih jedinica ali i osposobljenost za tabsko-timsko rukovoenje i djelovanje.9. Podreivanje linih interesa interesima organizacije

Kada doe do sukobljavanja interesa ovo naelo obezbjeuje da pojedinac mora svoje line interese podrediti interesima organizacije , da bi se ispunili ciljevi organizacije.

10. Prenumeracija

Ovo naelo obezbjeuje da nagrade trebaju biti potene i u direktnoj vezi sa nainom obavljanja dunosti.

11. Obuka

Ovo naelo obezbjeuje da zaposleni dobiju najvei mogui nivo obuke i znanja.

Ako je podreeni napravio greku zbog nedovoljnog nivoa obuke onda je to direktna odgovornost nadreenog.

Obuka je permanentan proces.

12. Logistika i administracija

Savremena logistika i administracija su izraz moderne i sveobuhvatne materijalno-tehnike podrke operativnom radu.

Uspjeno i zakonito rjeavanje bezbjednosnih problema zahtjeva da svaka policijska organizacija potuje , provodi i promjenjuje navedena naela.

Ova naela moraju biti ukonponovana u organizacionu strukturu i moraju predstavljati osnovne smjernice za rad kako za policijsku organizaciju kao cjelinu tako i za sve zaposlene.

Osim navedenih naela , svaka policijska organizacija mora potovati i provoditi slijedeca naela:

1. Naelo zkonitosti

Ovo je osnovno naelo u radu svake policijske organizacije , a bez primjene ovog naela ne bi bilo ni pravne drave.

Ovo naelo podrazumjeva da svi pripadnici policije u izvravanju svojih poslova provode i potuju zakon.

Niko ne moe biti iznad ili izvan zakona.

Osim zakona policijski slubenici moraju potovati i provoditi i druge propise koji reguliu njihovu nadlenost.

Policajci su narocito duni voditi brigu o zatiti ivota, linoj sigurnosti kao i sigurnosti drugih ljudi,i osiguravanju njihovih prava i sloboda.

Pri provoenju ovlatenja kojima se zadire u prava i slobode ljudi , naroitu panju treba obratiti da se sve mjere i radnje provedu u zakonitim okvirima.

Javnost je posebno osjetljiva na eventualnokrenje zakonskih normi od strane policije.

Svaka policijska organizacija u svoju unutrasnju organizaciju mora ukonponovati naela i procedure koji e sprijeiti krenje naela zakonitosti.

2. Naelo poznavanja ljudi i teritorija

Svaka policijska organizacija u policijsko-bezbjednosnom smislu pokriva odrenu teritoriju i njeno stanovnitvo.

Poznvanje stnovnitva i teritorije je bitan preduslov za uspjeno i efikasno obavljanje poslova.

Ovo je i jedan od osnovnih razloga koji uslovljava podjelu teritorije na :

- stanino podrucje

- bezbjednosne sektore

- pozorno patrolne rejone

Da bi uspjeno obavljali svoje poslove policajci na svom podruju djelovanja kada je u pitanju stanovnistvo moraju znati slijedee ;

Broj i strukturu stanovnitva

Nosioce javnih funkcija

Lica sklona vrenju kd

Osuivana lica i povratnike u izvravanju kd

Lica koja bi mogla biti izvrioci kd

Alkoholiare , narkomane , dilere itd

Lica sklona naruavanju JRM

Lica sklona noenju oruja

Penzionisane policajce

Lica koja po svom polozaju ili radnom mjesti mogu uoiti krim. aktivnosti i dati informacije o kd

to vie drugih lica koja mogu pomoi policiji u rjeavanju sigurnosnih problema

Kada je u pitanju teren policajci ga moraju poznavati u potpunosti sa svim sigurnosno interesantnim elementima na terenu.

3. Naelo preventivnog djelovanja rad policije u zajednici

4. Naelo humanosti i sluenja zajednici