yeni solas kuralı: giriş öncesi ölçüm, gemide kapalı ... · karbon monoksit (co)...

© Drägerwerk AG & Co. KGaA

Tanklar, gemi omurgaları ve ambarlar, mürettebat için zehirli gazlar, oksijen yetersizliği ve patlama riski gibi önemli tehlikeler içeren kapalı alanlar olarak adlandırılır. Bu tehlikeler, SOLAS'ta yapılan değişiklik uyarınca çoklu gaz dedektörleri ile giriş öncesi ölçümler yaparak azaltılabilir.

Yeni SOLAS kuralı: Giriş öncesi ölçüm, gemide kapalı alanlarda meydana gelen kazaları önlemeye yardımcı olur

1


YENİ SOLAS KURALI: GİRİŞ ÖNCESİ ÖLÇÜM, GEMİDE KAPALI ALANLARDA MEYDANA GELEN KAZALARI ÖNLEMEYE YARDIMCI OLUR

Gemide kapalı alanlara giriş öncesi ölçüm, zorunlu hale geliyorAmbarlar, yakıt veya balast tankları, gemi omurgaları ve diğer kapalı alanlar, bu yerlere girmeden önce giriş öncesi ölçüm yapılmazsa gemi mürettebatı için ölümcül tuzaklar haline gelebilir. Zehirli gazlar ve buharlar, oksijen yetersizliği veya patlama riski gibi yaşamı tehdit eden tehlikeler, ancak portatif bir çoklu gaz dedektörü ile durumu önceden analiz etmek suretiyle azaltılabilir. Bu nedenle 1 Temmuz 2016 tarihinde IMO Deniz Güvenliği Komitesi (MSC) yeni SOLAS değişikliğini hayata geçirecek: brüt 500 tonun üzerindeki yük gemileri ile yolcu gemilerinde kapalı alanlara giriş öncesi ölçüm yapılması, 1 Temmuz 2016 tarihinden itibaren zorunlu hale gelecek. Çoklu gaz dedektörleri, oksijen (O2), yanıcı gaz ve buharlar, hidrojen sülfür (H2S) ve karbon monoksit (CO) konsantrasyonunu belirlemek için kullanılır. Gereklilikler ayrıca, güvenli ve doğru ölçüm sonuçları için önemli bir önkoşul olan dedektörlerin işlev testinin ve kalibrasyonunun yapılmasına yönelik uygun kalibrasyon istasyonlarının sağlanmasını da içermektedir. Bu yeni kuralın konulmasına, gemilerde ambar veya diğer çevrelenmiş ya da kapalı alanlarda çalışırken meydana gelen çok sayıda ve genellikle ölümcül kazalar neden olmuştur.

Riskler çoğu zaman hafife alınırYük ve yolcu gemileri için geçerli tüm güvenlik düzenlemelerine rağmen sıklıkla kazalar meydana gelmektedir: örneğin yükün olgunlaşması, çürümesi, fermente olması veya oksitlenme süreçleri oksijen yetersizliğine neden olduğundan mürettebat, yük ambarlarında havasızlıktan boğulmaktadır. Bunların sonucunda ortaya çıkan zehirli gazlar ve buharlar da önceden hiçbir uyarı vermeksizin hızlı ve sessiz bir şekilde bilinç kaybına, sağlığın bozulmasına, hatta ölüme yol açmaktadır. Oksijen yetersizliğinin yanı sıra tehlikeli maddeler çoğu insanın duyu organlarınca algılanamadığından ve ortaya çıkan tehlike yeteri kadar hızlı değerlendirilemediğinden ortama giriş öncesi ölçüm, gelecekte zorunlu hale gelecektir. Bu amaçla, kapalı alanlarda çalışırken gaz konsantrasyonlarını izlemek için de kullanılabilen çoklu gaz dedektörleri kullanılır.

"KAPALI ALAN" NE DEMEKTİR?Gemicilik sektöründe kapalı alan, özellikle giriş ve çıkışın kısıtlı olması, düşük tavan yüksekliği, düşük hava dolaşımı ile perde ve bölmelerle oluşturulmuş olmasıyla diğer alanlardan ayrılır.1 Bununla birlikte bu tür yerler kontrol, bakım, temizlik ve onarım yapmak için girilebilecek kadar büyüktür. Tipik örnekler arasında yakıt tankları, balast tankları, gemi omurgaları, yük ambarları, vs. sayılabilir.

Kapalı alanların belirlenmesi—ve güvenlik altına alınmasıGeminin hangi kısımlarının gaz dedektörü taşımayı gerektiren tehlikeli kapalı alan olduğunu değerlendirebilmek için bu alanlar, bir risk analizi çerçevesinde tanımlanmalıdır. Ayrıca bu odaların, hücrelerin, güverte aralarının, ambarların, konteynırların, tankların, vs. belgelenmesi ve etiketlenmesi gerekir. Yetkisiz kişilerin girmesini engellemek ve yetkili kişileri olası tehlikelere karşı uyarmak için erişimi engelleyen mekanik kilitler de düşünülmelidir. Son olarak gaz dedektörünün kalibrasyonu ve doğru kullanımı ile ilgili gerekli yetkinliğin kazanılması gerekmektedir; bu yetkinlik, kazazedeleri kapalı alanlardan kurtarma yöntemleri gibi ilave eğitim tedbirleri ile desteklenmelidir. Gemideki güvenlik sorumlusu, öncelikle kapalı alanlara kimlerin girmeye yetkili olduğuna karar vermekle sorumludur. Yapılan iş, güvenlik maksadıyla kapalı alanın dışında bulunan başka bir personel tarafından daima izlenmelidir.

1 https://www.osha.gov/SLTC/etools/shipyard/shiprepair/confinedspace/definitio-nofspaces.html; erişim tarihi: 11 Haziran 2015

2


Giriş öncesi ölçüm: portatif çoklu gaz dedektörü gereklilikleriSöz konusu kapalı alanlara girmek olunca gemi mürettebatının güvenliğini sağlamak ve sağlığını korumak için gaz dedektörlerinin dayanıklı, güvenilir ve esnek olması özellikle önemlidir. Bu açıdan cihazların, gemideki özellikle zorlu koşullara dayanabilmesi için aşağıdaki özelliklere sahip olması gerekmektedir:

– Patlama koruması: Potansiyel olarak patlayıcı alanlarda (örneğin proses ile ilgili patlama riski veya kaçak durumunda) kendi başına bir tutuşturma kaynağı olmaması için cihaz, ilgili patlama koruma standartlarını karşılamalıdır. Dünyada kabul gören standartlar arasında ATEX, CSA, UL, GOST, vs. sayılabilir.

– Dayanıklılık: Dayanıklı bir gövde darbelere, yabancı maddelere ve suya karşı koruma sağlar.

– Ölçüm işlevinin kalitesi: Tanımlanan ölçüm kalitesi, uç şartlar altında bile (yüksek veya düşük sıcaklıklar, basınç, nem, titreşim, vs.) sağlanmalıdır.

– Elektromanyetik uyumluluk: Gaz dedektörünün ölçüm sinyali, dedektörün hemen yakınında bir elektronik cihaz kullanırken bozulmamalıdır; gaz dedektörü ise elektronik cihaza zarar vermemelidir.

Kullanılan gaz dedektörü sayısına bağlı olarak, gerekli kalibrasyon ve ayarlamaları verimli bir şekilde yapabilmek için tam otomatik bir kalibrasyon istasyonuna sahip olmak mantıklı olabilir. Kapalı alanlara ve tanklara giriş öncesi ölçüm için önemli ilave ekipmanlar arasında pompalar, hortumlar ve problar bulunur.


3

© Drägerwerk AG & Co. KGaA 4

Kişisel güvenlik tedbirleri alınmadan kurtarma çalışması yapılamaz!Gemide ve karada ilk müdahale ekipleri de sık sık kayıp vermektedir. Çoğunlukla kurtarma çalışması sırasında tehlikede olan iş arkadaşlarıyla aynı nedenlerden ötürü, örneğin oksijen yetersizliği veya zehirli maddelerden dolayı hayatlarını kaybetmektedirler. İşte bu nedenle kurtarma teşebbüsünden önce gaz ve buhar konsantrasyonlarının ölçülmesi ve solunum

cihazı (gerekirse bağımsız) gibi ilgili kişisel koruyucu ekipmanların el altında bulundurulması ve fiilen kullanılması önem taşır. Ocak 2015'ten itibaren SOLAS, hem kapalı alanlarda çalışmaya yetkili personelin hem de gemideki kurtarma sorumlusunun en az iki ayda bir ve gerektiğinde uygun eğitime katılmasını tavsiye etmektedir.2 IMO'nun gemilerde kapalı alanlara girme ile ilgili A.1050(27) Sayılı Kararı Revize Tavsiyeleri3, bu eğitim dönemlerini tasarlamada bir rehber niteliğindedir.

Eğitim ve kabul önemlidirYeni SOLAS değişikliği, sektör için ilk başta masraflı bir ek gereklilik gibi gözükebilir. Bununla birlikte değişikliğin amacı, günümüz gemicilik sektöründe ne yazık ki hâlâ çok sık meydana gelen kazaların ve ölümlerin etkin bir şekilde önlenmesidir. Portatif çoklu gaz dedektörlerinin kullanılması, mürettebatın kapalı alanlardaki tehlikelerin farkına varmasına ve güvenlik bilincinin yükselmesine yardımcı olabilir. Tanklar, konteynırlar ve gemi omurgaları gibi kapalı alanlarda, oksijen yetersizliği veya zehirli maddelerin bulunması gibi durumların mevcut olacağı kesinlikle unutulmamalıdır. Giriş öncesi ölçüm yapmak ve kapalı alandayken gaz dedektörleri taşımak suretiyle bu tehlike önemli oranda azaltılabilir. Mürettebat, gemide güvenlik eğitimi kapsamında yeni SOLAS kuralını kavramışsa, portatif gaz dedektörlerinin kullanılması için feci bir kazaya gerek kalmadan yüksek seviyede farkındalık ve kabul yaratılabilir.

BASKIALMANYADrägerwerk AG & Co. KGaAMoislinger Allee 53-5523558 Lübeck

www.draeger.com3 http://www.imo.org/KnowledgeCentre/IndexofIMOResolutions/Documents/A%20-%20Assembly/1050(27).pdf, erişim tarihi: 11 Haziran 2015

2 http://www.imo.org/en/MediaCentre/PressBriefings/Pages/45-SOLAS-eif-.aspx#.VdxWyEX0CGx, erişim tarihi: 11 Haziran 2015
