yapi sektÖrÜndekĐ eĞĐlĐmler ve bim · analizi güneş ışığı, gölge ve yansımalar...
TRANSCRIPT
YAPI SEKTÖRÜNDEKĐ EĞĐLĐMLER VE BIM
1
BĐNA BĐLGĐ MODELLEME (BIM)
PROJE VE YAPIM YÖNETĐMĐ Y.LĐSANS PROGRAMI
Đ.T.Ü. FEN BĐLĐMLERĐ ENSTĐTÜSÜ
PROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
ĐTÜ| MĐMARLIK FAKÜLTESĐ2013-14 BAHAR DÖNEMĐ
YAPI SEKTÖRÜNDE EĞĐLĐMLERHAMMADDE KULLANIMI
• Binainşaatı küresel olarak hammaddelerin %40’ını tüketir.
Kaynak: Roodman and Lenssen, 1995, Worldwatchpaper 124.
• Bu tüketim köprüler, yollar, barajlar gibi yapılar dahil
2
barajlar gibi yapılar dahil edildiğinde %75’i aşar.ABD’de kişi başına tüketilen hammadde miktarı 10000 kg’ (10 metrik ton)dir. Bu rakam 1900’lerin başında 2000 kg’lerde idi.
Kaynak: Matos and Wagner, 1998, AnnualReview of Energy and the Environment.
ABD’de hammadde kullanımı- Kaynak: U.S. Geological Survey
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
YAPI SEKTÖRÜNDE EĞĐLĐMLERENERJĐ TÜKETĐMĐ
• Yapım süreci aşağıdaki operasyonlar nedeniyle çok miktarda enerji tüketir:
• Agrega ve kaya tarama ve çıkarma• Çimento, tuğla, blok vb. temel yapı
malzemelerini üretme• Yalıtım plakası, pencere ve yüzey
kaplaması gibi farklı tipte yapı ürününün üretimi
3
üretimi• Yapı ürün ve malzemelerinin nakliyatı• Şantiye araçları ve diğer iş makinalarının
kullanımı
• Sadece ABD’de bina yapımı toplam enerji kullanımının %39, toplan elektrik kullanımınının %68, toplam karbondiyoksit salımının %38’unu gerçekleştirir.
Kaynak: U.S. Green Building Council (USGBC)
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
YAPI SEKTÖRÜNDE EĞĐLĐMLER ATIK BOŞALTIMI
• Đnşaat atıkları inşaat faaliyetleri sebebiyle oluşan ve terkedilmiş atıklardır.
• Saha temizliği, hafriyat, yeni inşaat, yenileme, onarım yıkım ve yol çalışmasından kalan atık
• 1998 verilerine göre ABD’de yıllık olarak bina ile ilgili faaliyetlere ilişkin 136 milyon ton atık meydana gelmektedir. Bu, ülkedeki toplam katı atığın %25-%40’lık kısmınıa denk gelmektedir.
4
yol çalışmasından kalan atık malzemeden meydana gelir. Yeni veriler bu miktarın 164 milyon
tona çıktığını göstermektedir. Bu atığın %9’u yeni inşaat, %38’i onarım ve %53’ü yıkım artığıdır.
Kaynak: US Environmental Protection Agency
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BEKLENTĐLERSÜRDÜRÜLEBĐLĐRLĐK VE VERĐMLĐLĐK
• Daha az enerji ve hammadde ile yapım ihtiyacı
• Daha az maliyetle daha yüksek kalitede yapı üretimi
• Daha az atık oluşturan yapımEtkinlik ve verimlilikte
Dünyadaki sınırlı kaynalar düşünüldüğünde yapı sektöründeki mevcut eğilimler sürdürülebilir değildir.
5
• Daha az atık oluşturan yapım
• Yapım aşamasında ve içine yerleşildikten sonra daha az enerji tüketen daha kalıcı/uzun ömürlü yapılar
Etkinlik ve verimlilikte artış ihtiyacı
Etkinlik — Belirli bir zaman dilimindeki hatasız üretim
miktarıdır.
Verimlilik — Gerçekleştirilen işin kalitesidir.
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
ZORLUKLAR: ĐNŞAAT SEKTÖRÜNÜN BÖLÜNMÜŞ YAPISI
Yapı sektörü son derece bölünmüş bir karaktere sahiptir: milyonlarca müşteri, son kullanıcı, hizmet sağlayıcı, malzeme ve ürün üreticisi,
Daha yüksek etkinlik ve
6
Daha yüksek etkinlik ve verimliliği sağlamak amacıylasektörün tümünü kapsayacak karar verici pozisyonda herhangi bir kurum veya kuruluş yoktur. 39 inşaat karar vericisi –
(Kaynak: Kirk and Spreckelmeyer)
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
• Yapı sektörü malzeme, ürün ve hizmetlerinin birçoğu yerel veya bölgeseldir..
• Yapım faaliyetlerinin çoğu sahada gerçekleşir. Malzeme ve iş gücünün kalitesini kontrol etmek güçtür. Hava
ZORLUKLAR: ĐNŞAAT BĐR SAHA FAALĐYETĐDĐR
7
kontrol etmek güçtür. Hava çalışma şartları ve programını etkiler.
• Đş araç gereçlerinin sayısı ve tipi son elli yılda artmış olsa da inşaat büyük ölçüde zanaata dayalı bir faaliyettir.
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
NE YAPMALI?
• Kuruluşlar faaliyetlerini optimize etmek zorundırlar.
Proses/süreç mühendisliği
• Sistem Yaklaşımı
8
• Sistem Yaklaşımı
• Kuruluşlar arası iletişim gerekliliği
Veri/Yazılımbirlikte işlerliği
Birlikte işlerlik (interoperability) başlıkları:
• Veri çevrimi (translation)• Veri fazlalığı (redundancy) • Veri koordinasyonu (coordination)
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
VERĐ STANDARTLARIVERĐ BĐRLĐKTE ĐŞLERLĐĞĐ SAĞLAMA YOLU
• Defakto CAD veri standartları: DXF, DWG
• STEP• Bina yaşam döngüsü
(life cycle) için veri• Grafik ve alfa-numerik• Grafik ve alfa-numerik
veriyi kapsar
• IAI’nın (InternationalAlliance for Interoperability) IFC (Industry FoundationClasses)
IFC verisi kaydetmek(Graphisoft ArchiCAD)
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BĐNA BĐLGĐ MODELLEMEBUILDING INFORMATION MODELING (BIM)
• Genel çalışma prensibi üç boyutlu bir model meydana getirmek, bu modelden tüm proje temsillerini ve
• Birlikte işlerlik için BIM
Bina yapım süreci katılımcıları arasında ortak bir dil oluşturmak
temsillerini ve performans veri analizlerini bütünleşik ve kolay güncellenebilir şekilde oluşturmak
• Sistem yaklaşımı olarak BIM
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BIM: TEMEL ĐLKELER
• 3B modeli oluşturmak için yapı elemanları kullanılır.
• Tüm ortografik proje temsilleri (plan, kesit ve görünüşler) ve metraj vb. bu 3B modelden meydana gelir.
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BIM: TEMEL ĐLKELER
• Duvar yapı elemanı için tipik geometrik ve alfanumerik niteliklernitelikler
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BIM: TEMEL ĐLKELER• Proje katılımcıları arasında bilgi paylaşımı• Projeyi yetkilendirilmiş bölümlere ayırarak koordine bir şekilde çoklu çalışabilme• Aynı proje üzerinde simultane olarak birlikte çalışabilme
KAVRAMSAL TASARIMTASARIM VE
PROJELENDĐRMEUYGULAMA
ÇĐZĐMLERĐBAKIMYAPIM
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
BIM: TEMEL ĐLKELERGölge ve Yansıma
AnaliziGüneş ışığı, gölge ve
yansımalar interaktif
olarak izlenmesi.
Güneş Işığı
AnaliziDoğal ve yapay ışık
hesaplaması
Proje YönetimiZaman faktörünü
ekleyerek 4B modelleme
üretme
Akustik AnalizAkustik önem aşıyan mekanların akustik
Performans hesaplaması
Termik/termal
AnalizHer biçim ve
mahal için HVAC
hesaplaması Yapısal AnalizStrüktürel modeller
oluşturma ve yapısal yük
hesaplaması
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
GELENEKSEL CAD• Çizgi, yay ve çember gibi
varlıklardan oluşan geometrik çizimlere dayanır.
• Binanın telkafes (wireframe) modeli oluşturulur.
• Çoğu kez 2B çizimler üretilir. Bu çizimler genellikle 3B modelleme, görselleştirme ve analizler için başka yazılımlara transfer edilir.
Autocad çizimi
yazılımlara transfer edilir.
• Geleneksel kağıt ve kaleme ortamlarını andırır.
• Tüm proje birimleri birbirinden bağımsız olarak üretilir.
• Projeyi revize etmek güçtür..
• Metin ve sayısal bilgiler içeren grafik olmayan bilgi içermez.
15
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU
GELENEKSEL CAD’ĐN EKSĐKLERĐ
Temsil biçimleri: bağımsız 2B planlar, kesitler, görünüş ve detaylar. Güncellenme sorunları
3B modelleme özellikleri sınırlıdır.
Sadece grafik bilgi içerir.
Proje katılımcıları arasında bilgi Proje katılımcıları arasında bilgi değişimini yeterince desteklemiyor:
•Đletişim sorunları•Revizyon sorunları•Proje tamamlanma süresinde aksamalar•Đlave maliyet
BĐNA BĐLGĐ MODELEME DERSĐPROF. DR. SALĐH OFLUOĞLU