yangın söndürme cihazları sektör raporu
TRANSCRIPT
İSTANBUL TİCARET ODASI
YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI
SEKTÖR RAPORU
Hazırlayan : Ece Kefeli
Mayıs, 2004
2
İİÇÇİİNNDDEEKKİİLLEERR 11.. TTAANNIIMMLLAARR.......................................................................................................................................................................................................................... 44
11..11.. YYAANNGGIINN.................................................................................................................................................................................................................... 44 11..22.. YYAANNGGIINN SSIINNIIFFLLAARRII.................................................................................................................................................................................. 44
11..22..11.. AA SSIINNIIFFII YYAANNGGIINNLLAARR........................................................................................................................................................ 44 11..22..22.. BB SSIINNIIFFII YYAANNGGIINNLLAARR...................................................................................................................................................... 44 11..22..33.. CC SSIINNIIFFII YYAANNGGIINNLLAARR...................................................................................................................................................... 44 11..22..44.. DD SSIINNIIFFII YYAANNGGIINNLLAARR........................................................................................................................................................ 44 11..22..55.. EE SSIINNIIFFII YYAANNGGIINNLLAARR.......................................................................................................................................................... 44
22.. YYAAPPIILLAAŞŞMMAA VVEE YYAAPPIILLAAŞŞMMAAYYAA BBAAĞĞLLII YYAANNGGIINN ÖÖNNLLEEMMEE VVEE SSÖÖNNDDÜÜRRMMEE SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ...................................................................................................................................................................................................................... 44 22..11.. AAKKTTİİFF YYAANNGGIINN YYÖÖNNTTEEMMLLEERRİİ.................................................................................................................................................. 55
22..11..11.. EERRKKEENN UUYYAARRII.............................................................................................................................................................................. 55 22..11..22.. BBİİNNAA DDIIŞŞII YYAANNGGIINNDDAANN KKOORRUUNNMMAA TTEESSİİSSAATTII........................................................................ 55
22..11..22..11.. SSiisstteemm EElleemmaannllaarrıı.............................................................................................................................................. 66 22..11..33.. YYAANNGGIINN SSÖÖNNDDÜÜRRMMEE SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ............................................................................................................ 66
22..11..33..11.. SSaabbiitt BBoorruu –– HHoorrttuumm SSiisstteemmlleerr.......................................................................................................... 66 22..11..33..11..11.. IIssllaakk BBoorruu –– HHoorrttuumm SSiisstteemmlleerrii.............................................................................................. 77 22..11..33..11..22.. OOttoommaattiikk BBeesslleenneenn SSaabbiitt BBoorruu –– HHoorrttuumm SSiisstt................................................ 77 22..11..33..11..33.. EEll iillee ÇÇaallıışşaann SSaabbiitt BBoorruu SSiisstteemmlleerrii.............................................................................. 77 22..11..33..11..44.. KKuurruu SSaabbiitt BBoorruu –– HHoorrttuumm SSiisstteemmlleerrii........................................................................ 77
22..11..33..22.. OOttoommoottiikk SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii............................................................................................................ 77 22..11..33..22..11.. IIssllaakk BBoorruu SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii............................................................................................ 88 22..11..33..22..22.. KKuurruu BBoorruulluu SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii...................................................................................... 88 22..11..33..22..33.. DDeelluuggee ((sseelllleemmee)) SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii...................................................................... 88 22..11..33..22..44.. ÖÖnn HHaarreekkeettllii SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii...................................................................................... 99
22..11..33..33.. SSuu SSpprreeyy SSiisstteemmlleerrii.......................................................................................................................................... 99 22..11..33..44.. KKööppüükk –– SSuu SSpprriinnkklleerr SSiisstteemmlleerrii.................................................................................................... 99 22..11..33..55.. KKööppüükk SSiisstteemmlleerrii.................................................................................................................................................... 1100 22..11..33..66.. SSaabbiitt KKuurruu KKiimmyyaassaall SSöönnddüürrmmee SSiisstteemmlleerrii.................................................................... 1100 22..11..33..77.. HHaalloojjeennllii,, NNAAFF--SS--IIIIII yyaa ddaa FFMM220000 GGaazzllıı YYaannggıınn SSöönnddüürrmmee
SSiisstteemmlleerrii........................................................................................................................................................................................ 1100 22..11..33..88.. KKaarrbboonnddiiookkssiitt YYaannggıınn SSöönnddüürrmmee CCiihhaazzllaarrıı.................................................................. 1111 22..11..33..99.. TTaaşşıınnaabbiilliirr YYaannggıınn SSöönnddüürrüüccüülleerr...................................................................................................... 1111
22..22.. PPAASSİİFF YYAANNGGIINN YYÖÖNNTTEEMMLLEERRİİ................................................................................................................................................ 1122 33.. SSTTAANNDDAARRTT SSAAĞĞLLAAYYIICCII VVEE OONNAAYY VVEERREENN KKUURRUUMMLLAARR.......................................................................... 1122
33..11.. SSTTAANNDDAARRTT SSAAĞĞLLAAYYIICCII KKUURRUUMMLLAARR............................................................................................................................ 1122 33..11..11.. TTSSEE (( TTüürrkk SSttaannddaarrttllaarrıı EEnnssttiittüüssüü))...................................................................................................................... 1122 33..11..22.. NNFFPPAA (( NNaattiioonnaall FFiirree PPrrootteeccttiioonn AAssssoocciiaattiioonn)).................................................................................. 1133 33..11..33.. FFMM ((FFaaccttoorryy MMuuttuuaall))................................................................................................................................................................ 1133 33..11..44.. VVddSS ((VVeerrbbaanndd ddeess SSaacchhvveerrssiicchheerreerr)).............................................................................................................. 1144 33..11..55.. SSNNIIPP.............................................................................................................................................................................................................. 1144
33..22.. OONNAAYY VVEERREENN KKUURRUUMMLLAARR........................................................................................................................................................ 1144 44.. MMAAHHAALL VVEE KKUULLLLAANNIIMM ÖÖZZEELLLLİİKKLLİİ SSİİSSTTEEMM SSEEÇÇİİMMİİ.............................................................................................. 1144 55.. TTÜÜRRKKİİYYEE’’DDEE YYAANNGGIINN SSEEKKTTÖÖRRÜÜ VVEE SSEEKKTTÖÖRRÜÜNN SSOORRUUNNLLAARRII................................................ 1199 66.. İİTTHHAALLAATT VVEE İİRRAACCAATT RRAAKKAAMMLLAARRIIYYLLAA SSEEKKTTÖÖRREE BBAAKKIIŞŞ................................................................ 2211 77.. YYAANNGGIINN SSÖÖNNDDÜÜRRMMEE CCİİHHAAZZLLAARRII İİÇÇİİNN TTSSEE SSTTAANNDDAARRTTLLAARRII…………………………………….... 2255 88.. SSEEKKTTÖÖRR FFUUAARRLLAARRII.............................................................................................................................................................................................. 2266 99.. YYAANNGGIINN KKOONNUUSSUUNNDDAA SSAATTIIŞŞAA SSUUNNUULLMMUUŞŞ OOLLAANN ÜÜRRÜÜNN VVEE CCİİHHAAZZLLAARR İİÇÇİİNN FFİİRRMMAA
BBUULLMMAA RREEHHBBEERRİİ...................................................................................................................................................................................................... 2277 1100.. TTAABBLLOOLLAARR............................................................................................................................................................................................................................ 3322 1111.. KKAAYYNNAAKKLLAARR...................................................................................................................................................................................................................... 3333
3
GGİİRRİİŞŞ Günümüzde yaşanan hızlı kentleşmeyle artan büyük ticari ve endüstriyel
yapılar ve konutlarda yangın felaketiyle her geçen gün daha fazla karşılaşılmaktadır.
Buna, ülkemizde uygulanan yasa, yönetmelik ve standartların ihtiyaca cevap
vermekten uzak oluşu ile yapı teknolojisinde varolan teknik uygulama ve denetimlerin
yetersizliği de eklenince durum daha da vahim bir hal almaktadır. Yangından
doğabilecek zararları önlemenin yolu, yangına neden olabilecek riskleri ortadan
kaldırmaktır. Yangın güvenlik önlemlerinin alınmasının yangın söndürmekten daha
ekonomik olduğu gerçeği unutulmamalıdır. Bu nedenle yangın söndürme cihaz ve
sistemlerindeki gelişim yakından takip edilmeli ve yenilikler suratle uygulama alanına
sokulmalıdır.
Ülkemizde yangın güvenlik önlemlerinin bilincine henüz tam anlamıyla
varılamamış olması nedeniyle söz konusu cihaz ve sistemlerin gerek üretim
aşamalarında gerekse kullanım alanlarında yeterli özen gösterilmemektedir. Örneğin,
yangın söndürme ve güvenlik cihazları için kalite sertifikasyonu zorunluluğu
bulunmamaktadır. Sektör, bu düzensiz ve disiplinsiz ortamdan dolayı fazla
büyüyememekte ve uluslararası platformlarda önemli bir paya sahip olamamaktadır.
4
11.. TTAANNIIMMLLAARR
1.1. Yangın : Yanıcı özellikteki, katı, sıvı, gaz haldeki maddelerin denetim dışı yanmasıdır.
1.2. Yangın Sınıfı : Belli bir standart tarafından tanımlanmış olan, yanan
maddenin yapısına bağlı olarak yapılan sınıflamadır1.
1.2.1 A sınıfı yangınlar : Yanıcı katı maddeler yangınıdır. Odun, kömür, kağıt, ot, dokümanlar, plastikler gibi madde yangınları bu sınıfa girer.
1.2.2 B sınıfı yangınlar : Yanıcı sıvı maddeler yangınıdır. Benzin, benzol,
makine yağları, laklar, yağlı boyalar, katran, asfalt gibi madde yangınları bu sınıfa girer.
1.2.3 C sınıfı yangınlar : Yanıcı gaz maddeler yangınıdır. Metan, propan,
bütan, sıvılaştırılmış petrol gazı (SPG), asetilen, havagazı, hidrojen gibi gaz yangınları bu sınıfa girer.
1.2.4 D sınıfı yangınlar : lityum, sodyum, potasyum, alüminyum,
magnezyum gibi yanabilen hafif ve aktif metallerle, radyoaktif maddeler yangınıdır.
1.2.5 E Sınıfı yangınlar : Üzerinde elektrik akımı olan yangınlardır.
22.. YYAAPPIILLAAŞŞMMAA VVEE YYAAPPIILLAAŞŞMMAAYYAA BBAAĞĞLLII YYAANNGGIINN ÖÖNNLLEEMMEE VVEE SSÖÖNNDDÜÜRRMMEE
SSİİSSTTEEMMLLEERRİİ
Günümüzde büyük ve kalabalık yerleşim merkezlerinde pahalı arsaların azami şekilde değerlendirilmek istenmesi ve küçük arsalara büyük hacimli yapıların yerleştirilmesi dolayısıyla yüksek yapıların sayısı giderek artmaktadır. Özellikle İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya ve Mersin gibi şehirlerimizde çok sayıda yüksek otel, iş merkezi ve konut yapılmaya başlanmıştır. Bugün birçok ülkede yararlanılan en etkili standartlardan biri olan NFPA 101, Life Safety Code’ta yüksekliği 22.5 m olan yapılar veya yüksekliği 10 katı geçen binalar “yüksek yapı” olarak tarif edilmektedir. Fakat birçok ülkede bu ölçü 30 m olarak kabul edilmiştir. Ülkemizde özellikle İstanbul’da 1970’lı yıllarda konut ve otel inşaatları ile başlayan yüksek bina yapımı son yıllarda iş merkezlerini de içine alarak hızla artmıştır. Son yıllarda inşa edilen yüksek yapılarda her türlü yangın güvenlik önlemi alınmaktadır. Ancak daha önce konut olarak yapılan fakat sonradan büro ve işyeri olarak kullanılmaya başlanan yapılarda ise maalesef yeterli yangın güvenlik önlemi bulunmamaktadır.
1 Yangın Söndürme Sistemleri, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2003
5
Dünyada ve ülkemizde yaşanan gelişmelere paralel olarak, dev marketler, büyük iş merkezleri ve yüksek binaların sayılarında büyük artış olmuştur. Bu tip yapılarda binanın mimari yapısı dolayısıyla dışardan yangına müdahale zorlaşmıştır.2
Sektörel planlamaya bağlı olarak üretim yapılan yerlerde, tehlikeli, yanıcı,
parlayıcı, patlayıcı, zehirli vb. kimyasal maddelerin kullanılması, su ile söndürülemeyen malzemeler bulunması, büyük enerji kaynakları ile daha çok enerji kullanılması ve farklı malzemelerle çalışılması işletmelerin daha karmaşık hale gelmeleri sonucunu doğurmuştur. Hammadde, yarı mamul ve mamul madde stoklarının kapasiteye paralel olarak büyümesi, işletmelerde büyük yangın riskleri oluşturmakta, güvenlik tedbirleri olarak yapısal ve yangın yüküne bağımlı özel ve değişik birçok önlemler alınma mecburiyetini ortaya koymaktadır. Ülkelerde görülen endüstrileşme sürecine paralel olarak da yangın tehlikesi sürekli artmaktadır3.
Yangından korunma ve bina yangın güvenliği konusunda alınması gereken
önlem ve uyulması zorunlu koşullar iki ana bölümde toplanmıştır.
- aktif yangın güvenliği önlemleri - pasif yangın güvenliği önlemleri
2.1. Aktif Yangın Güvenliği Önlemleri :
2.1.1. Erken Uyarı: Isı ve dumanı algılayabilen detektörlü erken uyarı sistemleri, yangını nispeten ufak ve kolay söndürülebilir durumda iken haber verir. Küçük yangınlar, daha az hasar verdikleri ve binanın çökmesine neden olmadıkları için canlılara fazla zarar vermeyecek niteliktedirler. Yeni sistemlerde, binanın 1. veya 2. bodrumunda veya ilk kattaki lobi alanında, güvenlik odasının yakınında bir yangın kontrol odası bulunmaktadır. Modern alarm panoları, detektör tipinde, odanın içinde bulunduğu durumu ve diğer değişen koşulları bildirecek şekildedir. Bir alarm durumunda gerekli tedbirlerin alınması için tüm bilgiler bina yangın amirine bildirilmelidir.
Bir yangın algılama sistemini oluşturan öğeler üçe ayrılır. Giriş
cihazları, değerlendirme ünitesi ve çıkış cihazları. Giriş cihazları duman ve sıcaklık detektörleri, düğme gibi fiziksel uyarıları algılayan cihazlardır. Bu cihazlardan gelen uyarılar, merkezi bir değerlendirme ünitesinde (panelde) toplanır. Panelde tanımlı olan parametre ve programlara bağlı olarak değerlendirilen uyarılar neticesinde çıkış cihazları vasıtasıyla gerekli önlemler alınır. Çıkış cihazları arasında sesli ve ışıklı cihazların yanı sıra havalandırmaya kumanda eden çıkışlar veya itfaiyeye telefonla haber ileten cihazlar da olabilir.
2.1.2. Bina Dışı Yangından Korunma Tesisatı : Merkezi su besleme
sistemleri yalnız içme ve kullanma suyu sağlamaya değil aynı zamanda
2 Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003, s. 60 3 Sector Fires in Industry, Yangın ve Güvenlik, Yangın, Güvenlik ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77, s.56
6
yangından korunmaya da hizmet eder. Şebekeye yalnızca yangın hidrantları ve bu hidrantların üzerinde bulunduğu boru devreleri kurulur.4
Bina dışı yangından korunma tesisatı sistemleri, belli bir yangın
söndürme stratejisi doğrultusunda, yangına insanlı müdahale olanakları içinde, taşınabilir söndürücüler, bina içi hortum sistemleri ve itfaiye müdahalesiyle yada otomatik söndürme olanaklarıyla birlikte, birbirlerini tamamlayıcı bir anlayış ve kurgu içinde ele alınarak uygulanır. Bina dışı yangından korunma sistemleri, bina içi yangından korunma sistemlerinin tersine, bina içlerindeki kapalı hacimlerde, dar manevra olanaklarıyla, küçük yeni başlayan yangınlarda değil, yangının büyümesi durumunda daha fazla yayılımını önlemek, yapıya ve çevreye zararlarını azaltmak, yangını kontrol altına almak, soğutmak amacıyla özel eğitimli ve donanımlı dış destek gerektiren sistemler olduğu düşünülerek uygulanır. Bina dışı yangından korunma sistemleri, sabit borulu su dağıtım tesisatı (borulama, kesme vanası, hidrant gibi) ve taşınabilir ekipmanlar (hortum, lans, vana açma anahtarı gibi) olmak üzere iki ayrı grupta toplanır.5
2.1.2.1. Sistem Elemanları
Yerüstü Hidrantı Darbe Bloğu Kesme Vanası Boyunlu Vana İtfaiye Bağlantı Ağzı Hidrant Hortum Dolabı Hortum Lans/su Püskürtücü Demet Atım Püskürtme Atım Konik Püskürtme/Sis Donanım Arabası Bağlantı Ağzı
2.1.3. Yangın Söndürme Sistemleri :
2.1.3.1. Sabit Boru-Hortum Sistemleri : A sınıfı yangınları su kullanarak önlemek amacıyla bina içine yerleştirilen sabit boru tesisatı, yangın dolapları ve hortumları sabit boru-hortum sistemlerini oluştururlar. Binada diğer yangın söndürme sistemleri kurulmuş olsa bile, sabit boru-hortum sistemleri gerekli tamamlayıcı olabilir. Bu sistemler, özellikle yüksek binaların üst katlarında hem etkili hem de en kısa zaman içinde sıvı akımı elde etmenin en güvenilir yollarından biridir. Sabit boru-hortum sistemlerinin belli başlı uygulama yerleri olarak okullar, resmi binalar, oteller, sanat ve kültür merkezleri, spor
4 Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003, s. 64 5 Yangın Söndürme Sistemleri, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2003, s.3-2
7
salonları, iş hanları, satış mağazaları, 30 metre veya 10 kattan yüksek binalar, sanayi tesisleri sayılabilir. Sabit boru-hortum sistemleri aşağıdaki gibi sınıflandırılmıştır.
2.1.3.1.1. Islak Sabit Boru-Hortum Sistemleri : Bu sistemde su kaynağı ile sistem arasındaki vana daimi açık olup sistemde her an basınçlı su bulunmaktadır.
2.1.3.1.2. Otomatik Beslenen Sabit Boru-Hortum Sistemleri : Bu
sistemde hortum vanası açıldığında, devre otomatik olarak su ile beslenir.
2.1.3.1.3. El ile Çalışan Sabit Boru Sistemleri : Bu sistemde her yangın
dolabında bulunan el ile kumandalı cihazın çalıştırılması ile suyun devreyi beslemesi sağlanır.
2.1.3.1.4. Kuru Sabit Boru-Hortum Sistemleri : Bu sistemde devrede
su yoktur. Bu sistem özellikle ısıtması olmayan, düşük sıcaklıklara maruz kalabilecek mahallerde tercih edilir. Sistem özellikle yüksek binaların üst katlarında, itfaiye araçlarının giremeyeceği dar sokak veya geniş alanlı binalarda kullanılır. Suyun sisteme verilmesi üç değişik şekilde olmaktadır.
i) İtfaiye teşkilatı ile yapılan bağlantıda su sağlanır ii) Su, elle kontrol edilen bir vananın açılması ile sisteme verilir iii) Hortum vanası açıldığında sistem otomatik olarak su ile beslenir6
2.1.3.2. Otomatik Sprinkler (fıskiye) Sistemleri : Sprinkler sistemleri
yangın esnasında otomatik olarak harekete geçerler. Söndürücü akışkan olarak su kullanılır. Sprinkler sistemleri bina içinde bir dizi sabit boru ve bu borulara bağlı boşalma fıskiyeleri (sprinkler’nden) oluşur. Yangın sırasında çıkan ısının etkisiyle katı bağlantı elemanın erimesi ya da cam bir ampul içinde bulunan sıvının sıcaklık etkisiyle genişleyerek ampulü kırması sonucu suyun önü açılır ve yangın mahalline akar. Her 10-20 metrekareye bir fıskiye tavsiye edilir. Amerikan NFPA kuruluşunun kayıtlarına göre incelenen 80 binin üzerinde yangın olayında sprinkler sistemlerinin %96.2’lik tatminkar bir yüzdeyle yangınları söndürdüğü görülmüştür. Ayrıca, incelenen her on olaydan altısında sprinkler sistemlerinin herhangi bir insan müdahelesi olmadan yangınları kontrol altına aldığı tespit edilmiştir. Yine NFPA kayıtlarına göre, tamamen düzgün çalışan sprinkler sistemi ile donatılmış binalardaki yangın olaylarında, patlama ve parlama sonucu olanlar hariç olmak üzere, çok sayıda (üç veya daha fazla) can kaybı olmamıştır. Sprinkler sistemlerinin belli başlı kullanım alanları suyun fazla zarar vermeyeceği otel odaları, mağazalar, ağaç, lastik, tekstil endüstrisi işletmeleri gibi yerlerdir.
6 Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003, s. 64
8
2.1.3.2.1. Islak Borulu Sprinkler Sistemleri : Islak borulu fıskiye sistemlerinde, otomatik fıskiyeler bir su kaynağına bağlı bulunan ve içinde su bulunan boru sistemlerine tespit edilmiştir. Bu sistemlerde yangın sebebiyle oluşan ısının etkisiyle fıskiyeler açılır ve hemen suyun yanan maddelerin üzerine boşalmaya başlamasını sağlarlar. Sisteme bağlı herhangi bir fıskiyeyi yangından oluşan ısının etkisi harekete geçirerek suyun akışını sağlar. Serbest kalan su jeti fıskiyelerdeki yansıtıcıya çarparak dağılır ve yangın mahalline düzgün bir yağmurlama şeklinde boşalması sağlanır. Kullanım alanındaki şartlara bağlı olarak, fıskiyeler 40°C ile 350°C arasında belirlenen bir sıcaklık değerinde aktif hale geçmek için dizayn edilirler. Fıskiyelerin çoğu yaklaşık olarak dakikada 70 ile 100 litre arasında suyun yangın mahalline boşalmasını sağlarlar. Bununla birlikte bazı özel uygulamalar için kullanılan fıskiyelerde boşalan su miktarı dakikada 400 litreye çıkabilmektedir. Islak borulu fıskiye sisteminde boru şebekesi su ile dolu bulunduğu için ortam sıcaklığı 4°C’den fazla olan mahallerde kullanılmalıdır. Eğer mahallin çok küçük bir kısmı düşük sıcaklıklara maruz ise bu kısımlarda esas boru şebekesine ek bir kapalı devre oluşturarak bu kısımdaki boruların içini antifrizli solüsyon ile doldurulması mümkündür.
2.1.3.2.2. Kuru Borulu Sprinkler Sistemleri : Kuru borulu sistemlerde
boru şebekesi, su yerine, su kaynağı ve boru şebekesi arasındaki valfi kapalı tutacak düzeyde basınçlı hava ya da nitrojen gazı ile doldurulur. Hava basıncı şebeke girişine yerleştirilen bir araç ile otomatik olarak kontrol edilir. Yangından açığa çıkan ısı herhangi bir fıskiyeyi aktif duruma getirdiğinde, boru şebekesindeki basınç hızla düşecektir. Bu basınç azalması kuru boru şebekesi girişindeki valfin açılmasına neden olacak böylece borular su ile dolacak ve açık bulunan fıskiyelerden su yangın mahalline boşalacaktır. Kuru borulu sprinkler sistemleri ıslak borulu sistemlerin kullanılmadığı düşük sıcaklıktaki mahallerde kullanılabilir. Ancak kuru boru sisteminin girişindeki valf kısmı ısıtılan mahallere konulmalıdır.
2.1.3.2.3. Deluge (selleme) Sprinkler Sistemleri : Deluge sprinkler
sistemlerinin yapısı ıslak ve kuru borulu sistemlere benzer fakat bu sistemlerden başlıca iki yönden farklıdır.
a) Standart fıskiyeler kullanılır, fakat hepsi açıktır. Fıskiyeyi harekete geçiren
elemanı içermezler, bu nedenle boru sebekesi girişindeki kontrol valfi açıldığında su bütün fıskiyelerden yangın mahalline boşalır ve mahal su ile boğulur.
b) Kontrol valfi normal olarak kapalı tutulur. Valf ayrı bir yangın algılama sistemi vasıtasıyla harekete geçerek açılır7.
7 Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003, s. 66
9
Deluge sistemleri hızlı bir şekilde genişleyen yangınların kontrol altına alınmasında, kısa sürede bol miktarda suyun gereksinim duyulduğu mahallerde kullanılırlar.
2.1.3.2.4. Ön hareketli Sprinkler Sistemleri : Bu sistemler deluge sistemlerine benzerler, fakat bu sistemdeki fıskiyeler eriyebilen birleşme elemanı ya da cam ampüller vasıtasıyla kapalıdırlar. Deluge sistemlerindeki kontrol valfi burada ön hareket valfi vazifesi görür. Yangın algılama sisteminin harekete geçmesiyle ön hareket valfi açılır ve boru şebekesi su ile dolar, sistem ıslak borulu sprinkler sistemi haline dönüşür.
2.1.3.3. Su Sprey Sistemleri : Su sprey sistemleri deluge sprinkler
sistemlerine benzerler, sadece kullanılan fıskiye tipi farklıdır. Su sprey sistemlerindeki fıskiyeler suyu istenilen yere büyük bir hassaslıkla göndermek üzere dizayn edilirler. Kontrol vanasının açılmasıyla açık halde bulunan bütün sprey fıskiyelerinden su akmaya başlar. Fıskiyedeki koni şeklinde katı eleman suyun istenilen akış şekli, hızı, parçacık büyüklüğü ve yoğunlukta tam olarak belirlenen alana akmasını sağlar.
Su sprey sistemleri esas olarak soğutma amacıyla çok miktarda suyun gerekli
olduğu (örneğin parlayıcı sıvı ve gazların işlem gördüğü tesisler, bu sıvı ve gazların depolanmasında ve taşınmasında kullanılan tankların ve yapı elemanlarının bulunduğu mahaller) özel tehlike mahallerinde kullanılırlar. Tehlikenin karakteristiğine bağlı olarak yangını kontrol altında tutmak ya da söndürmek amacıyla dizayn edilirler.
Su sprey sistemleri elle ya da otomatik olarak aktif hale getirilirler. Otomatik
harekete geçirmede kontrol sistemi, sabit sıcaklık ısı detektörleri ya da kombine olarak sabit sıcaklık ve sıcaklık yükselme oranı ile çalışan detektörler ile bağlantılı olarak çalışır.
2.1.3.4. Köpük-Su Sprinkler Sistemleri : Köpük-su sprinkler sistemleri
de deluge sprinkler sistemlerinin benzerleridir, fakat bu sistemlerde söndürücü akışkan olarak su yerine fıskiyelerden köpük akıtırlar. Köpük konsantresinin suyla istenilen oranda karışmasını sağlamak için oranlayıcı bir araç kullanılarak belli orandaki köpük konsantresi suya enjekte edilir. Sistem aktif hale elle ya da yangın algılayıcı araçlar kullanılarak kontrol vanasının açılmasıyla geçirilir. Bu sistemlerin uygulama alanları genel olarak parlayıcı ve yanıcı sıvıların (petrol depoları, uçak hangarları gibi) tehlike oluşturduğu mahallerdir.
„Aqueus film-forming foam (AFFF)“ ve „film-forming
fluoroprotein (FFFP)“ solüsyonları köpüklü sprinkler sistemlerinde kullanılmaktadır. AFFF ve FFFP solusyonlarının köpük balonları oluşturmak için hava ile karıştırılması gerekmediğinden genellikle standart fıskiyeler kullanılır. Köpük-su sprinkler sistemleri belli bir zaman dilimi süresince köpük akıtırlar. Köpük konsantresi tükendiği zaman sistemdeki fıskiyelerden sadece su boşalır. Köpük
10
konsantresinin kalitesi ve ne kadar süre akacağı tehlike durumu göz önüne alınarak belirlenir.
2.1.3.5. Köpük Sistemleri : Köpük Sistemleri iki tipe ayrılırlar, bunlar;
A) Düşük genişleme oranına sahip köpüklerin kullanıldığı sistemler. Bu tiplerde köpüğün genişleme oranı bire yirmiden azdır ve köpük yüksek oranda su içerir.
B) Orta ve yüksek genişleme oranına sahip köpüklerin kullanıldığı sistemler. Genişleme oranı bire yirmi ile bire bin arasında değişir. Bu sistemlerde kullanılan köpüklerde su oranı azdır ve köpük bağlı olarak hafiftir.
Köpük konsantresi ile belli oranda suyun karışması
sonucu köpük solüsyonu oluşur ve bu solüsyonun hava ile irtibata geçmesiyle oluşan köpük balonları yangın mahalline sevkedilirler.
Düşük genişleme oranına sahip köpüklerin kullanıldığı
söndürme sistemleri genellikle parlayabilen ve yanabilen sıvıların bulunduğu ve depolandığı mahallerde uygulama alanına sahiptirler. Bu sistemler, oluşan köpüğü sıvının yüzeyine boşaltarak soğutma etkisi ve yüzeyin köpük örtüsü ile kaplanmasını sağlayarak yangını söndürme etkisiyaratırlar. Köpük örtüsü sıvının buharlaşmasını bir süre önleyerek tehlikeyi engeller.
Yüksek genişleme oranına sahip köpüklerin kullanıldığı
sistemler, genellikle, alanın köpük ile doldurularak ortamdaki havanın yerini köpüğün alması ve böylece yangının devam etmesi için gerekli oksijenin ortamdan atılması istenilen yerlerde kullanılırlar (örneğin, bodrum katları ve ambarlar gibi mahaller).
2.1.3.6. Sabit Kuru Kimyasal Söndürme Sistemleri : Muhtemel gaz ve
sıvı yangınlarının olabileceği ve diğer söndürme sistemlerinin etkili olamadığı durumlar için tasarımlanırlar. Söndürücü akışkan yangın riskine göre değişik kuru kimyevi tozlardır. Sistem kuru kimyevi toz kaynağı ve buna bağlanmış sabit borulardan oluşur. Sistem elle veya yangın algılayıcıları ile otomatik olarak aktif hale getirilebilir. Boru sistemine bağlı lüleler vasıtasıyla söndürücü yanan yüzeye akıtılır. Kuru kimyasal tozlar yüksek basınçta bulunan azot ya da karbondioksit gazı yardımıyla akışkan hale getirilerek yangın mahalline boşaltılır. Gaz ve kuru kimyasal tozlar aynı kap içinde basınç altında depolanabildiği gibi gaz ve kuru tozların ayrı kaplarda depolandığı sistemler de vardır.
2.1.3.7. Halojenli, NAF-S-III ya da FM200 Gazlı Yangın Söndürme
Sistemleri : Bu sistemlerde söndürücü akışkan Halon 1211, Halon 1301, NAF-S-III ya da FM200 gaz akışkanlarıdır. Binada sabit boru
11
tesisatı ve söndürücü gaz akışkan deposundan oluşmaktadır. Belli başlı uygulama yerleri, kontrol ve bilgisayar odaları, parlayıcı ve yanıcı sıvı depoları, kablo kanalları ve odaları, elektrik ve motor odaları, boyama fırınları gibi yerlerdir.
Halojenli söndürücülerin bileşimlerindeki gazların ozon
tabakasına yaptıkları olumsuz etki nedeniyle üretimlerine ve kullanımlarına kısıtlamalar getirilmiştir. Halojenli söndürücülerin yangın mahalline boşaltılmasıyla oluşan yeniden yapılanma ürünleri zehirlidir. Bu nedenle bu söndürücülerin kullanıldığı mahallerde can güvenliği göz önüne alınmalıdır. Günümüzde halojenli söndürme sistemleri yerlerini söndürücü akışkan olarak NAF-S-III ya da FM200 gazı kullanan sistemlere bırakmaktadırlar.
2.1.3.8. Karbondioksitli Yangın Söndürme Cihazları : Bu sistemler
basınç altında yüksek basınç tüplerinde ya da alçak basınç tüplerinde bulunan söndürücü akışkan karbondioksit içerirler. CO2 kaynaklar sabit boru sistemlerine ve lüle ya da hortumlarına bağlıdır. Kapalı hacimlerde bu sistemler bulundukları hacmi tamamen CO2 ile doldurmak üzere tasarlanırlar.
CO2 elektriği iletmediği için çoğu zaman elektrikli aletlerin
korunmasında kullanılır. Gaz halinde bir yangın söndürücü olması nedeniyle elektrik ve elektronik aletlerin korunması ve yanıcı sıvı yangınlarında CO2 söndürücülerin kullanılması uygundur.
Karbondioksit sistemleri elle ya da otomatik olarak aktif hale
getirilir. Sistemin aktif duruma geçmesi sırasında mahalde bulunan kapı, pencere ve diğer dışa açılan yerler otomatik olarak ya da kendiliğinden kapanacak şekilde yapılmalıdır.
Ortamdaki CO2 hacimsel olarak % 5 değerinden fazla
olduğunda insanlar için tehlikelidir. Bu nedenle kullanım anında insanların bölgeyi terk etmeleri gerekir.
Belli başlı kullanım alanları elektrikli ve elektronik alet ve
teçhizatın bulunduğu mekanlar, sprey boyama odaları, kömür siloları, motorlar, gemi hangarları, parlayıcı sıvı depoları, kurutma odaları v.b. yerlerdir.
2.1.3.9. Taşınabilir Yangın Söndürücüler : Muhtemel her cins yangında
ilk müdahale için kullanılırlar. Söndürücü akışkan olarak CO2, Halon, köpük, su, kimyevi kuru toz kullanılabilir. Sistem taşınabilir 2, 6, 12 kg’lık kaplar halindedir. Her cins yangında yanan maddenin cinsine göre uygun söndürücü tipi seçilmek koşuluyla diğer yangın söndürücü sistemler ile birlikte kullanılabilirler.
12
2.2. Pasif Yangın Güvenliği Önlemleri :
Bir yangınla mücadelenin en kolay yolu, öncelikle yangının çıkmasının önlenmesidir. Yapı kullanma şekline bağlı olarak, yapının mimari tasarımı, bina strüktürünün tayin edilmesi, yapı malzeme ve elemanlarının seçimi, pasif yangın güvenliği önlemlerinin esasını oluşturur. Yapıya giren bileşen ve malzemelerin yangına direnç göstermeleri, üstelik yangının büyüyüp gelişmesini önleyici nitelikte olmaları gerekir. Proje yapılırken, genel konuların yanında, yangın çıkmasını önleyici tedbirler ile yangın söndürme kolaylığı faktörleri de göz önüne alınmalıdır. Pasif yangın önleme metotları aynı zamanda yangın söndürme metotlarını da takviye edecek şekilde olmalıdır.
İnsanların toplu ve yoğun olarak bulunduğu yüksek yapılarda ve alışveriş
merkezlerinde en büyük risk yangın olayıdır. Bilindiği üzere yüksek yapılarda dışarıdan kurtarma müdahalesi ancak itfaiyenin sahip olduğu yangın merdiveni çalışma yüksekliği ile sınırlıdır. Durum böyle olunca, gerek mimari düzenlemede, gerek yapı bünyesinde, gerekse elektro-mekanik düzenlemelerde bazı kısıtlamalar ortaya çıkmaktadır. Mimaride yangın tedbirlerinin uygulanabileceği, örneğin kaçış merdivenleri ve bunların basınçlandırılmaları ile ilgili düzenlemelerin ve katların bölmelere ayrılmaları olayının işlenmesi gerekir. Statikte, yapı strüktürü ister çelik, ister betonarme olsun bunların yangından korunma veya muayyen bir zaman yangına dayanıklılığın temini problemlerinin çözümleri vardır. Hatta mekanik tesisat sistemlerinin, yangının katlara sirayetini önleyici mahiyette geliştirilmesi, yapılan çalışmalar arasındadır.
Bir yapının yangına dayanıklı olup olmadığını belirleyen, daha ziyade onun
yapısal bileşenleridir. Bununla beraber, bunların dışında kaplama ve bitirme malzemeleri ile eşya ve mobilyaların meydana getirdikleri bina içi ısıl yük seviyesi, yangının başlama ve gelişmesini o düzeye getirebilir ki, dayanıklı olarak kabul edilen yapı malzeme ve bileşenlerinin bu nitelikleri büyük ölçüde ortadan kalkar.
Binalarda ölüm ve yaralanma ile maddi zararın büyük çoğunluğu dumandan
kaynaklandığından, malzeme seçimine önem verilmelidir. Binaların katlarındaki koridor, dinlenme yeri vb ortak alanlar ile merdivenleri, yandığında yoğun duman aktaracak ve yangını bir bölümden diğer bölüme taşıyacak şekilde tamamen halı kaplanmamalı; gerekirse şerit yolluk kullanılmalıdır. Yangın merdivenlerinde, giriş kapılarının yakın çevresinde yangın yükü küçük şekilde düzenlenmelidir. Binaların bar, lokanta, diskotek, konferans ve balo salonları gibi, ortak kullanım alanlarına dekorasyon yapılmak istenirse, dekorasyonda yoğun duman ve zehirli gaz çıkartan plastik, ahşap, deri ve kumaş kaplama malzemeler yerine, alçı vb. duman çıkarmayan malzemeler kullanılmalıdır8.
33.. SSTTAANNDDAARRTT SSAAĞĞLLAAYYIICCII VVEE OONNAAYY VVEERREENN KKUURRUUMMLLAARR
3.1. Standart Sağlayıcı Kurumlar
3.1.1. TSE (Türk Standartları Enstitüsü) : Türkiye’de geçerli olan mal, hizmet, ve üretim standartlarını belirleyen kuruluştur.
8 Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003, s. 60
13
3.1.2. NFPA ( National Fire Protection Association) : ABD’de
uygulanması zorunlu olan yangın ve yangın güvenliğini etkileyen konuların standartlarını belirleyen ve yayınlayan bir kuruluştur. Diğer ülkelerin benzeri standart kuruluşlarıyla karşılaştırıldığında, ülkemiz de dahil olmak üzere, dünyada en fazla kaynak gösterilen, itibar edilen ve hazırladığı standartlar en yaygın şekilde kullanılan kuruluştur.
Ülkemizde, başta otomatik sprinkler, bina içi yangın dolapları ve bina
dışı hidrant sistemi gibi sulu yangın söndürme sistemleri olmak üzere hemen bütün teknolojik sistemler, NFPA standartlarına göre tasarlanmaktadır. Bütünsellik yönünden genel kural olarak bir sistem hangi standarta göre tasarlanmışsa, o sistemde kullanılacak ürünlerin performans özellikleri de aynı standarta uygun olmalıdır. Tersi durumunda tasarımla ürün arasında uyumsuzluk çıkması kaçınılmazdır. MAS YP serisi pompalar, NFPA’e uygun olduğu için, NFPA standartlarına göre tasarlanmış sulu yangın söndürme sistemleriyle (otomatik sprinkler, bina içi yangın dolabı, bina dışı hidrant, baskın püskürtme ve köpük sistemleri ) tam uyumlu olarak kullanılabilir.9
Bu yaklaşım çerçevesinde, örneğin NFPA 20 ( Standard for the
Installation of Centrifugal Fire Pumps ), NFPA’in yangın pompaları ile ilgili standardı olup; yangın pompaları ve pompa gruplarının, motor kumanda sistemlerinin ve kullanılması gereken yan elemanların özelliklerini, performanslarını ve montaj kurallarını belirleyen standardıdır.
3.1.3. FM (Factory Mutual) : Özel ve büyük riskleri sigortalayan FMI
(Factory Mutual Isurance) şirketinin, malzeme ve sistemlere performans onayı veren bağımsız teknik bir birimidir.
Yangın pompalarında FM onayı, NFPA 20 gerekleri dikkate alınarak
verilmektedir. Ancak NFPA 20’nin de ötesinde bazı gerekler de arandığı için, FM onayı yangın pompaları için en yüksek dereceli ürün kalite onayı olarak bilinmektedir. 10
3.1.4. VdS ( Verband des Sachversicherer) : Alman sigorta şirketlerinin
oluşturduğu Özel sigortacılar Birliği’dir. Özellikle endüstriyel yangın tehlikeleri üzerine yaptığı incelemeler, geliştirdiği standartlar ve sıkı ürün kalite ve başarım (performans) onaylarıyla tanınan, yangın hizmet ve ürünlerini deneyerek, kalite ve başarım (performans) onayı vererek belgelendiren, Almanya’daki resmi ve özel kurum ve kuruluşlar tarafından olduğu kadar, başta AB ülkeleri olmak üzere diğer ülkeler tarafından da itibar gören Alman onay ve denetim şirketidir.11
9 What is NFPA?,Yangın ve Güvenlik, sayı 73, Eylül 2003, s.82 10 What is NFPA?,Yangın ve Güvenlik, sayı 73, Eylül 2003, s.84 11 Yangın Söndürme Sistemleri, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2003, s.4
14
3.1.5. SNIP : Rusya Federasyonu ve eski Sovyetler Birliği Cumhuriyetleri’nde (Azerbaycan, Gürcistan, vb.) geçerli olan standartları belirleyen kuruluştur. Bir kısmı yukarıda verilen, standart sağlayıcı kurumlar aşağıdaki Tablo
1’de gösterilmektedir; Tablo 1 : Standart Sağlayıcı Kurumlar
Kısaltma Özgün Tam adı Ülke TSE Türk Standartlar Enstitüsü Türkiye VdS Verband des Sicherheits Almanya
NFPA National Fire Protection Association A.B.D. BSI British Standards Institution İngiltere DIN Deutsches Institut für Normung Almanya NF Norm Français Fransa
SNIP - Rusya EN European Normes Avrupa ISO International Standards Organisation Uluslar arası
3.2. Onay Veren Kurumlar : Gerek genel konularda, gerekse yangın konusunda, mal, hizmet ve üretimin, belli bir standarda uygunluğunu inceleyen ve uygunsa, belgelendirerek onaylayan ve duyuran, özel ve resmi kuruluşlardır. Onayın, ayrı bir işlem olması nedeniyle, standart sağlayıcı kuruluşlardan birçoğu (NFPA, SNIP, EN, ISO, vb.) sadece onaya temel olacak kuralları belirlemekte, ancak kendileri onay vermemektedir. Yangın konusunda Onay Veren Kurumlar’ın önde gelenleri Tablo 2’de sunulmaktadır.12
Tablo 2 : Onay Veren Kurumlar
Kısaltma Özgün Adı Ülke TSE Türk Standartlar Enstitüsü Türkiye VdS Verband des Sicherheits Almanya FM Factory Mutual A.B.D. UL Underwriter’s Laboratories A.B.D.
LPCB Loss Prevention Certification Board İngiltere BSI British Standards Institution İngiltere DIN Deutsches Institut für Normung Almanya
APSAD L’Assemblée Plénière des Sociétès d’Assurances
Fransa
GOST - Rusya
44.. MMAAHHAALL VVEE KKUULLLLAANNIIMM ÖÖZZEELLLLİİKKLLİİ SSİİSSTTEEMM SSEEÇÇİİMMİİ
Bu bölüm, her bir sistemi tek tek tanımış olan kullanıcının, mahal ve kullanım özelliklerinden yola çıkarak, teknik olarak doğru ve yangının söndürülmesinde etkili bir sistem seçimi yapması için rehber niteliğindedir.
12 Yangın Söndürme Sistemleri, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2003, s.4
15
Değişik mahal ve kullanım türlerinden, tipik ve en yaygın olanlar, alt mahal bölüntüleri dikkate alınarak listelenmiş ve aşağıdaki sistem çizelgesi hazırlanmıştır.
- Apartman / Konut - İş Binası - Otel - Resmi Bina - Okul - Endüstriyel Tesis - Alış-Veriş Merkezi - Uçak / Helikopter Hangarı - Termik Santral - Gemi
SİSTEM SEÇİMİ ÇİZELGESİ
APARTMAN / KONUT Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Ev Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kazan dairesi Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Depo Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Sığınak Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık otopark Bina dışı hortum sistemi -
İŞ BİNASI
Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler Büro / Ofis Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Asansör makina odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi
OTEL
Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler Yatak odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kat ofisi Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Temizlik odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Restaurant Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Etkinlik salonu / Disko Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Konferans salonu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Çamaşırhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Bina dışı LPG tankı Bina dışı hortum sistemi
Baskın su püskürtme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
16
Dizel jenaratör odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Kapalı hava soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Açık yağ soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Çöp odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Taze gıda deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kuru gıda deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Eşya deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Soğuk hava deposu Bina dışı hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı otopark Bina dışı hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık otopark - Bahçe -
RESMİ BİNA Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Büro / Ofis Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Arşiv Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Asansör makine odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi
OKUL
Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler Derslik Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Spor salonu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yatakhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Çamaşırhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi
ENDÜSTRİYEL TESİS Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Çalışma odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Çay odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Temizlik odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Toplantı salonu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yemekhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Bina dışı LPG tankı Bina içi hortum sistemi Baskın su püskürtme sistemi Bina içi mazot tankı Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Bina dışı mazot tankı Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi
17
Bina içi Fuel-oil tankı Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Bina dışı Fuel-oil tankı Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Dizel jeneratör odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı hava soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Baskın su püskürtme sistemi Açık yağ soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Baskın su püskürtme sistemi Bilgisayar odası Bina içi hortum sistemi Temiz gazlı söndürme sistemi Veri saklama odası Bina içi hortum sistemi Temiz gazlı söndürme sistemi Makina tezgah alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Püskürtme boyama kabini Bina içi hortum sistemi Kuru kimyasal söndürme
sistemi CO2 Gazlı Söndürme sistemi Otomatik su sisi sistemi
Daldırma boyama kabini Bina içi hortum sistemi Kuru kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı Söndürme sistemi
Kesme torna talaşlı üretim Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kaynak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kurutma kabini Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Forklift kapalı park alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı akü şarj alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Paketleme alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı yükleme boşaltma alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık yükleme boşaltma alanı Bina içi hortum sistemi - Kapalı çöp artık alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Soğuk hava deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı depo Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık saha deposu Bina içi hortum sistemi - Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık otopark Bina içi hortum sistemi - Bahçe Bina içi hortum sistemi -
ALIŞ VERİŞ MERKEZİ Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Alış-veriş alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mağazalar Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Pastane-fırın Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi
CO2 Gazlı söndürme sistemi Soğuk hava deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Personel yemekhanesi Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Bina dışı LPG tankı Bina dışı hortum sistemi
Baskın su püskürtme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Bina içi mazot tankı Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Bina dışı mazot tankı Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi
18
Bina içi Fuel-oil tankı Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Bina dışı Fuel-oil tankı Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Dizel jeneratör odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Kapalı hava soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Açık yağ soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Çöp odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı depo Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Sundurma altı açık saha deposu
Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Açık saha deposu Bina içi hortum sistemi - Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık otopark Bina dışı hortum sistemi - Bahçe Bina dışı hortum sistemi -
UÇAK / HELİKOPTER HANGARI Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Kapalı uçak / helikopter park alanı
Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Onarım atölyesi Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yedek parça deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Silah deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yakıt odası Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Çalışma odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Çay odası Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi
CO2 Gazlı söndürme sistemi Toplantı salonu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yemekhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Mekanik tesisat odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Dizel jeneratör odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Kapalı hava soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi
Açık yağ soğutmalı trafo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Kapalı depo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Baskın su püskürtme sistemi
Açık uçak / helikopter park alanı Bina dışı hortum sistemi - Açık saha deposu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kapalı otopark Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık otopark Bina dışı hortum sistemi - Bahçe Bina dışı hortum sistemi -
TERMİK SANTRAL (Fuel-oil)
19
Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler İdari bina Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Toplantı salonu Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Yemekhane Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Bina dışı ana yakıt (Fuel-oil) tankı
Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi
Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Dizel jeneratör odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık saha ünite trafosu Bina içi hortum sistemi Baskın su püskürtme sistemi Açık saha tahrik trafosu Bina içi hortum sistemi Baskın su püskürtme sistemi Soğutma yağı deposu Bina içi hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi
CO2 Gazlı söndürme sistemi Türbin alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Kazan alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Ön ateşleyici brülör ağzı Bina içi hortum sistemi Kuru kimyasal söndürme
sistemi Kapalı depo Bina içi hortum sistemi Otomatik sprinkler sistemi Açık saha deposu Bina içi hortum sistemi - Açık otopark Bina dışı hortum sistemi - Bahçe Bina dışı hortum sistemi -
GEMİ Kullanım ve Mahal Türü İnsanlı Sistemler Otomatik Sistemler
Kamara Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Koridor Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Toplantı odası Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Kaptan köşkü Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Yemekhane Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Mutfak alanı Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Mutfak pişirme alanı ve davlumbazları
Bina içi hortum sistemi Sıvı kimyasal söndürme sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Makina odası Bina içi hortum sistemi Otomatik su sisi sistemi Mazot tankı Bina dışı hortum sistemi Köpüklü söndürme sistemi Elektrik pano odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi
Otomatik sprinkler sistemi Otomatik su sisi sistemi
Dizel jeneratör odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik su sisi sistemi
Yangın pompa odası Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Otomatik su sisi sistemi
Depo Bina içi hortum sistemi CO2 Gazlı söndürme sistemi Güverte Bina dışı hortum sistemi - 55.. TTÜÜRRKKİİYYEE’’DDEE YYAANNGGIINN SSEEKKTTÖÖRRÜÜ VVEE SSEEKKTTÖÖRRÜÜNN SSOORRUUNNLLAARRII
Türkiye uzun zamandır, yangın önleme ve yangından korunma konularına
gerektiği kadar önem vermeyen ülkelerden biri olmuştur. Bu nedenle bir zorunluluk altına girilmediği sürece yangın söndürme sistemlerine gereken önem verilmemiştir. Ancak hızla kentleşen ve gelişen Türkiye zaman içinde yangın
20
önlemleri ve yangından korunma teknikleri konularına önem vermiş kendini bu konuda geliştirmiştir.
Son yıllardaki satışlardan elde edilen gelirlere bakıldığında, yangından
korunma sektörü için 2002 yılı bir önceki yıla göre daha iyi bir yıl olmuştur; yine de 2002 yılı sonunda 2000 yılının hedeflerinin düzeyinin tutturabildiğini ve umutlu bir havanın yakalandığından söz etmek pek mümkün değildir. Irak’taki savaşın Türkiye’yi inşaat sektöründe olumsuz bir biçimde etkilemesi 2003’te sektörde tekrar gerileme yaşanmasına neden olduğu ve bu olumsuzluğun 2004 yılında da sektörü etkilediği görülmektedir.
2002’nin, inşaat sektörü için durgun bir yıl olarak geçmesi yangın sektörünü
olumsuz etkilemiş ve sektörde yer alan kuruluşların sayısında kayda değer bir artışın olmamasına neden olmuştur. Bununla beraber, yangın güvenliği konusundaki yayınların sayısında ve yangından korunma mevzuatında önemli gelişmeler yaşanmıştır13. Yangından korunma ve yangınla mücadele sektörü için 2002 yılının en önemli olayı, ülkemizin Türkiye genelinde uygulanacak olan bir “Yangından Korunma Yönetmeliği”ne kavuşması olmuştur. 26 Temmuz 2002 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren 2002/4390 sayılı “Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik”, sektörün çok uzun zamandır beklediği düzenleme ve yaptırımları ülke çapında geçerli kılarak büyük eksikliği gidermiştir14. Yönetmelik, kamu ve özel kurum ve kuruluşlar ile gerçek kişilerce kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmelerin, tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı aşamalarında, herhangi bir şekilde çıkan yangının, can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlayacak, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirler ile organizasyon, eğitim ve denetimi sağlamak için, deprem sonrası yangın güvenliğini de kapsayan, Sivil Savunma Genel Müdürlüğü’nün koordinatörlüğünde hazırlanmıştır15.
2003 yılı, sektördeki firmalar için bulundukları yeri ve varlıkları koruma yılı olmuştur. Yönetmeliğin yürürlüğe girmesi, etkilerini öncelikle mimarlık ve inşaat sektörlerinde göstermiştir, yangın alarm ve yangın söndürme alanlarındaki firmalar ancak 2003 sonu, 2004 başı itibariyle bir talep artışı ile karşılaşabilmişlerdir. Ancak Irak’taki savaş durumu ve ülke ekonomisine olumsuz etkileri sektörde uzunca bir süre durgunluk ve düşüşün hakim olacağını göstermektedir. Ayrıca, yayınlanan yönetmelik pek çok alanda zorunluluk ve yaptırımlar getirirken bir o kadar da uygulama boşluğunu ön plana taşımıştır. Örneğin, yangın alarm, acil durum aydınlatma, sulu ve gazlı söndürme sistemleri ve benzeri bir çok alanda Türkiye’de yayınlanmış ve genel kabul gören uygulama standartları bulunmamaktadır. Bu tür sistemlerin yönetmeliğe ve tekniğine uygun olarak tasarlanıp tesis edildiğini kontrol edecek yetkili teknik eleman sıkıntısı da had safhaya gelmiştir.
Sektörde faaliyet gösteren standart dışı firmaların sayısının çokluğu, sektörün gelişmesini engellemenin yanı sıra hem insan hayatını hem de binaların güvenliğini tehlikeye sokmaktadır. Piyasaya düşük fiyatlarla sunulan standart dışı yangın söndürme cihazları, konularında uzmanlaşmış büyük firmaların satışlarını engellemektedir. Hiçbir kalite sertifikasyonuna sahip olmayan bu ürünler her gün insan hayatını tehlikeye sokmaktadır.
13 Yangın ve Güvenlik, Yangın Güvenliği ve Güvenlik Sistemleri Dergisi, Ocak-Şubat 2003, sayı 68, s.11 14 Yangın ve Güvenlik, Yangın Güvenliği ve Güvenlik Sistemleri Dergisi, Mart 2003, sayı 69, s.24 15 Yangın ve Güvenlik, Yangın Güvenliği ve Güvenlik Sistemleri Dergisi, Ocak-Şubat 2003, sayı 68, s.11
21
66.. İİTTHHAALLAATT VVEE İİHHRRAACCAATT RRAAKKAAMMLLAARRIIYYLLAA SSEEKKTTÖÖRREE BBAAKKIIŞŞ TABLO 3 :
$-$1.000.000$2.000.000$3.000.000$4.000.000$5.000.000$6.000.000$7.000.000$8.000.000$9.000.000
$10.000.000
A.B.
D.
Alm
anya
Belç
ika
Çin
Dan
imar
kaFr
ansa
Finl
andi
yaG
üney
Hol
land
aİn
gilte
reİs
pany
aİs
rail
İsve
çİs
viçr
eİta
lya
Japo
nya
Nor
veç
842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (doldurulmuş olsun olmasın)
(Ülkelere göre İTHALAT rakamları 1996-2003)
TABLO 4 :
$-$200.000,00$400.000,00$600.000,00$800.000,00
$1.000.000,00$1.200.000,00$1.400.000,00$1.600.000,00
Alman
ya
Cezay
ir
K.K.Türk C
um.
K.Ülke
.ve Böl.
Kazak
istan
Mısır
Özbek
istan
Rusya
Federa
syon
u
Türkmen
istan
842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (doldurulmuş olsun olmasın)
(Ülkelere göre İHRACAT rakamları 1996-2003)
22
TABLO 5 :
$-$1.000.000$2.000.000$3.000.000$4.000.000$5.000.000$6.000.000$7.000.000$8.000.000
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (doldurulmuş olsun olmasın)
(Yıllara göre İTHALAT rakamları)
TABLO 6 :
$-
$200.000,00
$400.000,00
$600.000,00
$800.000,00
$1.000.000,00
$1.200.000,00
$1.400.000,00
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (doldurulmuş olsun olmasın)
(Yıllara göre İHRACAT rakamları)
23
TABLO 7 :
$-$500.000
$1.000.000$1.500.000$2.000.000$2.500.000$3.000.000$3.500.000$4.000.000$4.500.000
Fransa
Alman
yaİta
lya
İngilte
re
İspan
yaA.B.D
.İsr
ail Çin
38130011 Yangın Söndürme Aletleri İçin Dolgu Maddeleri ve Bileşenler
(Ülkelere göre İTHALAT rakamları 1997-2003)
TABLO 8 :
$-$10.000$20.000$30.000$40.000$50.000$60.000$70.000
Alm
anya
Aze
rbay
can
Bul
garis
tan
Ege
Ser
.B.
Filis
tinG
ürci
stan
Kay
seri
Kaz
akis
tan
KK
Türk
Men
emen
Moğ
olis
tan
Rom
anya
Rus
yaS
uriy
eTü
rkm
enis
tan
38130011 Yangın Söndürme Aletleri İçin Dolgu Maddeleri ve Bileşimler
(Ülkelere göre İHRACAT rakamları 1997-2003)
24
TABLO 9 :
$-
$500.000
$1.000.000
$1.500.000
$2.000.000
$2.500.000
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
38130011 Yangın Söndürme Aletleri İçin Dolgu Maddeleri ve Bileşenler
(Yıllara göre İTHALAT rakamları)
TABLO 10 :
0
20000
40000
60000
1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003
38130011 Yangın Söndürme Aletleri İçin Dolgu Maddeleri ve Bileşenler
(Yıllara göre İHRACAT rakamları)
25
77.. YYAANNGGIINN SSÖÖNNDDÜÜRRMMEE CCİİHHAAZZLLAARRII İİÇÇİİNN TTSSEE SSTTAANNDDAARRTTLLAARRII Yangın söndürme cihazlarına ait bazı ürünlerin Türk Standartları Enstitüsü
Standartları aşağıda verilmiştir. Ayrıntılı bilgiye www.tse.org.tr adresinden ulaşabilirsiniz.
TS NO AD TS 9704 Yangın Söndürücüler – Yağmurlama (Sprinkler) Sistemleri –
Tasarım, Bakım ve Onarım Kuralları TS 9812 Yangın Söndürücüler – Orta ve Yüksek Genleşmeli Köpük
Sistemleri – Tasarım Kuralları TS 6728 Hortumlar – Lastikten, Yassılaşmayan, Yangın Söndürme
Hortumlar TS 9222 Hortumlar – Yangın Söndürmede Kullanılan – İtfaiye Araçları
İçin TS 7355 Yangın Söndürme Tüpleri – CO2‘li, Dikişsiz Çelik, Gemilerde
Sabit Olarak Kullanılan TS 10441 Yangın Söndürücüler – Hareketli Köpük Sistemi – Tasarım
Kuralları TS 8743 Yangından Korunma – Yangın Söndürücü Maddeler – Halojenli
Hidrokarbonlar TS 11339 Yangından Korunma – Yangın Söndürücü Maddeler – Karbon
Dioksit TS 11827 Yangın Söndürücüler (Elde Taşınabilen) – Satış ve Servis
Hizmet Yerleri – Periyodik Kontrol ve Bakım İçin – Genel Kurallar
TS 862 EN 3-1 Seyyar Yangın Söndürücüler TS EN 671 Sabit Yangın Söndürme Sistemleri – Hortum Sistemleri TS 11749 EN 1866 Taşınabilir Yangın Söndürücüler TS EN 12259 Sabit Yangın Söndürme Sistemleri – Sprinkler ve Su Püskürtme
Elemanları TS ISO 14520 Gazlı Yangın Söndürme Sistemleri – Fiziksel Özellikler ve
Sistem Tasarımı TS EN 1568 Yangın Söndürücü Maddeler – Köpük Konsantreleri TS EN 694 Yangın Söndürme Hortumları – Yarı Sert Hortumlar – Sabit
Sistemler İçin
26
88.. UULLUUSSLLAARRAARRAASSII SSEEKKTTÖÖRR FFUUAARRLLAARRII
Fuar Adı Ülke Web-site Başlangıç Yılı Peryot
Messe Frankfurt / Main Frankfurt -Almanya www.messefrankfurt.com 1949 1
SICUR Madrid - İspanya www.ifema.es 1980 2
MIPS Moskova -Rusya www.ite-exhibitions.com 1994 1
Eurofire Augsburg - Almanya www.afag.de 2000 2
PYROS Brno - Çek Cumhuriyeti www.bvv.cz 1971 2
FLORIAN Halle - Almanya www.ortec.de 1997 1
Johannesburg - Güney Afrika www.rai.com.za 2003 2
8. YANGIN KONUSUNDA SATIŞA SUNULMUŞ OLAN ÜRÜN VE CİHAZLAR İÇİN FİRMA BULMA REHBERİ
ÜR
ÜN
SIR
A N
O
FİR
MA
LAR
&
ÜR
ÜN
LER
2M K
ABLO
SAN
. ve
TİC
.LTD
.ŞTİ
ACC
UR
O Y
ANG
IN
A.D
.S. İ
THAL
AT V
E İH
RAC
AT L
TD.Ş
Tİ.
A.G
.S.E
LEK.
VE
GÜ
V.Sİ
S.Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
A.T.
C.A
IR T
RAD
E C
ENTR
E LT
D.Ş
Tİ.
AE T
EKN
OLO
JİK
SİST
EMLE
R S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
AEE
BİN
A O
TOM
ASYO
N V
E KO
NT.
SİST
.LTD
.ŞTİ
.
AFFA
Nİ İ
TH. V
E İH
R. L
TD.Ş
Tİ.
AGES
A IS
I VE
END
.TES
İS S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
AGM
GÜ
VEN
LİK
AGS
ELEK
TRO
NİK
AKM
ANLA
R
AKPI
NAR
AKSA
Y YA
NG
IN V
E G
ÜV.
LTD
.ŞTİ
.
AKVA
N V
ANA
SAN
. VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ALAR
M Y
ANG
.SÖ
N.CİH
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ALFA
ELE
KTR
ONİK
YAP
I DO
NAN
IMLA
RI
ALS
GÜ
VEN
LİK
SİST
EM HİZ
MET
LERİ
ALTE
K
ANKA
RA
ÇEL
İK S
ANAY
İ A.Ş
.
APEK
S G
ÜVE
NLİ
K Sİ
S.EL
K.SA
N.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
AREN
A G
ÜVE
NLİ
K VE
İLET
İŞİM
LTD
.ŞTİ
.
ARES
YAP
I OTO
M. V
E EN
D. Ü
RÜ
N.S
AN.TİC
.A.Ş
.
ARSİ
S EM
NİY
ET SİS
.SAN
.TİC
.A.Ş
.
ARTA
YAN
GIN
SÖ
ND
.MAL
Z.SA
N.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
AR-T
ECH
ARTE
K
ARYA
ELK
. ELK
T. Y
AN&G
ÜV.
SİST
.LTD
.ŞTİ
ASAL
YAN
GIN
A.Ş
.
AS-T
EK D
IŞ TİC
ARET
LTD
.ŞTİ
.
ATAK
İM L
TD.
ATAŞ
YAN
GIN
VE
GÜ
V.Sİ
S.SA
N.V
E Tİ
C. L
TD.Ş
Tİ.
ATEK
DİGİT
AL V
E EL
EK.SİS
TEM
SAN
.LTD
.ŞTİ
.
ATEM
PO S
ES V
E IŞ
IKSİ
ST.L
TD.Ş
Tİ.
ATEK
SİS
AKIL
LI T
EKN
OLO
Jİ SİS
TEM
LERİ L
TD.
ATT
ACAR
TEK
NİK
TİC
ARET
KLİ
MA
SAN
AYİ L
TD.Ş
Tİ
AYD
IN G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
LERİ S
AN. V
E Tİ
C. L
TD.Ş
T
B.K.
S.BA
SIN
ÇLI
KAP
LAR
SAN
AYİ A
.Ş.
BAR
EKS
BATI
YAN
GIN
VE
GÜ
VEN
LİK
SAN
.LTD
.ŞTİ
.
BELL
A Kİ
MYA
ÜR
ÜN
LERİ S
AN.L
TD.Ş
Tİ.
BG A
LAR
M SİS
T.EL
EKT.
LTD
.ŞTİ
.
BİG
ES BİL
G.G
ÜV.
SİST
.ELE
KT.V
E EL
EKTR
O.S
AN.
BİLG
İ ELE
KTR
ONİK
A.Ş
.
BİM
EKS
DIŞ
TİC
ARET
İNŞA
AT V
E SA
N.L
TD.Ş
Tİ.
BKS
BASI
NÇ
LI K
APLA
R S
AN.A
.Ş.
BOM
EL E
LEKT
RO
NİK
BTS
BİN
A TE
KNO
LOJİ
K Sİ
ST.L
TD.Ş
Tİ.
BUR
SAN
BU
RSA
SAN
.İŞL.
A.Ş.
BUR
TAŞ
MAK
İNA
SAN
.VE
TİC
.
CAM
TAŞ
DÜ
ZCAM
PAZ
ARLA
MA
A.Ş.
1.1 Arazöz ve Vidanjor Parçaları X X X X X X X
1.2 Algılama Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.3 Dirençli Camlar X X X X X X
1.4 Dolaplar X X X X X X X X X X X
1.5 Durdurucu,Geciktirici Malzemeler X X X X X X X X X X X X X
1.6 Hidrantlar X X X X X X X X X X X X X
1.7 Hortumlar X X X X X X X X X X X X X
1.8 İhbar Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.9 Merdivenler X X X X X
1.10 Pompalar X X X X X X X X X X
1.11 Söndürme Cihazları X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.12 Söndürme Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.13 Yangın Yalıtım Malzemeleri Şilte veLevhalar
1.14 Yangın Danperleri
1.15 Tasarım Proje Danışmanlık,İnceleme, Ölçüm, Eğitim
X X X
1.16 Yangın Söndürme Tozları X
1.17 Vana Flanş ve Rakorları X X X X X
Yangın ve Güvenlik, Yangın ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77
ÜR
ÜN
SIR
A N
O
FİR
MA
LAR
&
ÜR
ÜN
LER
CAN
GÜ
VEN
LİK
ELEK
TR.E
LEK.
LTD
.ŞTİ
.
CEB
SAN
YAN
GIN
SÖ
ND
.CİH
.LTD
.ŞTİ
.
CEN
TRU
M D
IŞ TİC
.veE
LEKT
RO
NİK
SAN
.TİC
LTD
.ŞTİ
.
CER
SİM
MÜ
H.M
UM
.TİC
.VE
SAN
.LTD
.ŞTİ
.
CO
DE
SEC
UR
ITY
CO
MO
N G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
.DAN
IŞ.HİZ
M.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ÇİLİN
GİR
ELE
KTR
ONİK
SİS
T.Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
ÇU
KUR
OVA
TET
A G
ÜVE
NLİ
K
D.SİS
TEM
A.Ş
.
DAK
ELE
KTR
ONİK
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ A
.Ş.
DAT
EL E
LEKT
RO
NİK
İMAL
AT S
AN.TİC
.A.Ş
.
DAL
GIÇ
YAN
GIN
SÖ
ND
ÜR
ME
CİH
AZLA
RI S
AN.
DEK
A TE
KNİK
MEK
.VE
ELEK
T.LT
D.Ş
Tİ.
DEK
İM D
EKO
RAS
YON
YAP
I ELE
MAN
LAR
I SAN
.TİC
.LTD
.ŞT
DEL
TA B
ASIN
ÇLI
KAP
LAR
SAN
.YAN
GIN
GÜ
V.LT
D.Ş
Tİ.
DEL
TA Y
ANG
IN V
E İŞ
GÜ
V.HİZ
M.S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
DEN
GE
YAPI
İNŞ.
DEK
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
DET
AY G
ÜVE
NLİ
K SA
NAY
İİ Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
DOĞ
AN Y
ANG
IN S
ÖN
DÜ
RM
E SA
N.v
eTİC
.A.Ş
.
DOĞ
UŞ
VAN
A LT
D.Ş
Tİ.
DO
KUR
YAN
GIN
EM
N.SİS
.YAN
.SÖ
N.CİH
.
DST
İLER
İ GÜ
VEN
LİK
TEKN
OLO
JİLE
Rİ
DU
PON
T PR
OD
UC
TS
DU
RM
AN Y
ANG
IN G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
LERİ
E.F.
ALAR
M V
E G
ÜVE
NLİ
K Sİ
ST.
EDS
ELEK
TRO
NİK
EEC
EN
TEG
RE
BİN
A K
ON
T.Sİ
ST.A
.Ş.
EGE
ARAZ
ÖZ
LTD
.ŞTİ
.
EKU
R O
TOM
ASYO
N S
AN V
E Tİ
C.A
.Ş.
ELAR
E.E
.SAN
VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ELAY
MÜ
HEN
DİS
LİK
ELEK
T.İNŞ.
SAN
VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ELEK
S EL
EK.E
LEKT
R.SİS
T.SA
N.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
ELKO
R E
LEKT
RO
NİK
KO
RU
MA
SİS.
LTD
.ŞTİ
.
ELM
OR
TES
İSAT
MAL
ZEM
ESİ T
İCAR
ET A
.Ş.
ELPA
ELE
K.VE
MAK
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
EMNİY
ET CİH
AZLA
RI S
AN.TİC
.A.Ş
.
EMO
MÜ
H.İN
Ş.TA
AH.S
AN.TİC
.LTD
.
EMSA
N Y
ANG
IN S
ÖN
DÜ
RM
E
EM-T
U E
LEKT
RO
NİK
SAN
.VET
İC.L
TD.Ş
Tİ.
ENSE
R G
ENEL
GÜ
VEN
LİK
SİST
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ERA
TELE
KOM
ÜNİK
ASYO
N İT
H.İH
R.TİC
.A.Ş
.
EREL
SAN
LTD
.ŞTİ
.
ERSE
KAB
LO İM
ALAT
I SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
ERR
A YA
PI V
E M
ÜH
.SAN
.VET
İC.L
TD.Ş
Tİ.
ERSA
N Y
ANG
IN S
ÖN
D.D
OLA
P CİH
.VE
MAL
Z.LT
D.Ş
Tİ.
ERYA
TEK
ETKE
N G
ÜVE
NLİ
K HİZ
M.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
EVR
E G
ÜVE
NLİ
K Sİ
ST.S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
F.S.
S.G
ÜVE
NLİ
K TE
KNO
.SİS
T.İNŞ.
TAAH
.LTD
.ŞTİ
.
1.1 Arazöz ve Vidanjor Parçaları X X
1.2 Algılama Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.3 Dirençli Camlar X X X
1.4 Dolaplar X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.5 Durdurucu,Geciktirici Malzemeler X X X X X X X X X
1.6 Hidrantlar X X X X X X X X X X
1.7 Hortumlar X X X X X X X X X X X X
1.8 İhbar Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.9 Merdivenler X X X X X X
1.10 Pompalar X X X X X X X X
1.11 Söndürme Cihazları X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.12 Söndürme Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.13 Yangın Yalıtım Malzemeleri Şilte veLevhalar
X X
1.14 Yangın Danperleri X X
1.15 Tasarım Proje Danışmanlık,İnceleme, Ölçüm, Eğitim
X X
1.16 Yangın Söndürme Tozları
1.17 Vana Flanş ve Rakorları X X X X X X X X X
Yangın ve Güvenlik, Yangın, Güvenlik ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77
ÜR
ÜN
SIR
A N
O
FİR
MA
LAR
&
ÜR
ÜN
LER
FAZA
Ş M
AK.İM
A.SA
N.V
E Tİ
C.A
.Ş.
FESÇ
İOĞ
ULL
ARI Y
ANG
IN S
ÖN
DÜ
RÜ
CÜ
LERİ
FESP
AŞ
FETA
Ş İM
ALAT
MO
NTA
J TA
AHH
ÜT
TİC
.
FLAS
H T
ADE
FOG
ERM
AK M
AKİN
A LT
D.Ş
Tİ.
FOKU
S M
ÜH
.TAA
H.TİC
.A.Ş
.
FOR
S EL
EKR
.TEL
EKO
MÜ
NİK
ASYO
N S
AN.TİC
.A.Ş
.
GED
İK D
ÖKÜ
M V
E VA
NA
SAN
VE
TİC
.A.Ş
.
GEN
EL M
AKİN
A SA
N.
GEN
ELSA
N
GG
UPY
LTD
.ŞTİ
.
GLO
BAL
TEK.
MÜ
H.S
AN.A
.Ş.
GİR
GİN
EN
DÜ
STRİY
EL S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
GİS
GÜ
VEN
LİK
VE İL
ETİŞİM
SİS
T.
GÖ
REN
TİC
ARET
GR
INN
ELL
SALE
&DIS
TRIB
UTI
ON
GSS
GEN
EL S
AVU
NM
A Sİ
ST.
GÜ
LŞE
ELEK
.ELE
KTR
ONİK
GÜ
RBÜ
Z YA
NG
IN S
ÖN
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
GÜ
REL
TİC
ARET
GÜ
VEN
MÜ
H.E
LEKT
RO
MEK
ANİK
SİS
T.LT
D.Ş
Tİ.
GÜ
VEN
LİK
MAR
KET
SAN
.VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
GYA
YIL
DIZ
HAM
AMC
IOĞ
LU M
ÜES
SESE
LERİ T
.T.A
.Ş.
HO
NEY
WEL
L O
TOM
.VE
KON
T.Sİ
ST.A
.Ş.
İNFO
SAN
LTD
.ŞTİ
.
İSTA
NBU
L Tİ
CAR
ET E
Vİ K
OLL
.ŞTİ
.
İTFA
YAN
GIN
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ
İZO
CAM
TİC
.VE
SAN
.A.Ş
.
KABB
OY
KABE
LSAN
KAB
LO S
AN.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ
KALA
FATO
ĞLU
YAN
GIN
SAN
.A.Ş
.
KAPT
AN D
ALG
IÇ
KAR
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ S
AN.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
KİAR
A A.Ş.
KIVA
NÇ
KİM
YA A
.Ş.
KIZI
LKAY
A PR
ES
KOLU
MAN
KOM
SEK
ELEK
TRO
NİK
GÜ
V.Sİ
S.LT
D.Ş
Tİ.
KOR
UN
YAN
GIN
VE
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ
KÖSE
YAN
GIN
SÖ
ND
.CİH
.SAN
.TİC
.LTD
.
KPAM
KIL
AVU
ZLTD
.ŞTİ
.
KSB
POM
PA A
RM
ATÜ
R S
AN.V
E Tİ
C.A
.Ş.
KUAN
TA G
ÜVE
NLİ
K VE
OTO
MAS
YON
SİS
T.LT
D.Ş
T
KULE
Lİ H
OR
TUM
VE
YAN
GIN
MAL
Z.SA
N.
KUR
TAR
IR Y
ANG
IN S
ÖN
D.S
AN.V
E Tİ
C.L
TD.
LER
-SAN
1.1 Arazöz ve Vidanjor Parçaları X X X X X X X X X
1.2 Algılama Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.3 Dirençli Camlar X X X X X X
1.4 Dolaplar X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.5 Durdurucu,Geciktirici Malzemeler X X X X X X X X X X X X
1.6 Hidrantlar X X X X X X X X X X X X X X X
1.7 Hortumlar X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.8 İhbar Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.9 Merdivenler X X X X X X X X X X
1.10 Pompalar X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.11 Söndürme Cihazları X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.12 Söndürme Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.13 Yangın Yalıtım Malzemeleri Şilte veLevhalar
X
1.14 Yangın Danperleri
1.15 Tasarım Proje Danışmanlık,İnceleme, Ölçüm, Eğitim
1.16 Yangın Söndürme Tozları X
1.17 Vana Flanş ve Rakorları X X X X X X X X X X X X X X X
Yangın ve Güvenlik, Yangın, Güvenlik ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77
ÜR
ÜN
SIR
A N
O
FİR
MA
LAR
&
ÜR
ÜN
LER
MAC
SİS
ELEK
TRİK
ELE
KTR
ONİK
SAN
.
MAG
NU
S E.
E.M
.LTD
.
MAK
SAN
AYİ Ü
RÜ
NLE
Rİ S
AN.V
E Tİ
C.L
TD.Ş
Tİ.
MAK
YAL İNŞA
AT A
.Ş.
MAN
İSAL
I GÜ
VEN
LİK
MAR
MAR
İS A
LAR
M SİS
TEM
LERİ T
İC.T
UR
.LTD
.ŞTİ
.
MAR
PA G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
LERİ
MAS
PO
MPA
SAN
.TİC
.A.Ş
.
MAV
İLİ E
LEKT
RO
NİK
TİC
.VE
SAN
.A.Ş
.
MAK
Sİ E
LEKT
RO
NİK
GÜ
VEN
LİK
VE O
TOM
ASYO
N SİS
T
MEB
UM
ELE
KTR
. A.Ş
.
MEG
MAN
İSAL
I ELE
KTR
. GÜ
V.Sİ
ST.L
TD.Ş
Tİ.
MER
YAN
GIN
GEC
İKTİ
RİCİ V
E D
UR
D.M
AD.TİC
.SAN
.
MES
TAŞ
ELEK
TRO
NİK
A.Ş
.
MET
RO
OTO
M.K
ON
T.Sİ
ST.S
AN.TİC
.A.Ş
.
MG
L M
AYA
GR
OU
P
MG
S-M
ERKE
Zİ G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
LERİ A
.Ş.
MİB
A EL
EKTR
ONİK
GÜ
VEN
LİK
SİST
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
MO
NAC
OR
ELE
KTR
ONİK
SAN
.TİC
.A.Ş
.
MO
RLE
Y
MTI
-TAN
SA G
ÜVE
NLİ
K Sİ
S.LT
D.Ş
Tİ.
NEM
ESİS
ELE
KT.SİS
T.SA
N.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
NO
REL
ELE
KTR
ONİK
NO
RM
TEK
NİK
NO
RM
EKS
NO
VAK
KOR
UM
A HİZ
MET
LERİ A
.Ş.
OD
E M
ÜH
ENDİS
LİK
TAAH
.VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
OD
ES O
RTA
DOĞ
U L
TD.Ş
Tİ.
OKİ
SAN
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ
OKY
ANU
S EL
EKT.
SAN
.TİC
.A.Ş
.
ON
UR
SAN
LTD
.
OR
AL G
ÜVE
NLİ
K
OR
SEZ
LTD
.ŞTİ
OR
TAKL
AR K
AUÇ
UKL
U M
AM.İM
AL.L
TD.Ş
Tİ.
OR
TAD
OĞ
U G
ÜVE
NLİ
K
OSM
LTD
.ŞTİ
.
ÖN
DER
GÜ
VEN
LİK
ELEK
TR.A
LAR
M V
E G
ÜV.
SİST
.
ÖN
PA G
ÜVE
NLİ
K Sİ
ST.A
.Ş.
ÖZC
AN A
VUN
DU
K
ÖZG
ÖC
EN K
OM
.ŞTİ
.
ÖZ
YAN
GIN
SÖ
ND
ÜR
ME
ALET
VE
GER
EÇ.TİC
.LTD
.ŞTİ
PALM
ET M
ETAL
EN
D.V
E Tİ
C.A
.Ş.
PAN
TER
GÜ
V.Sİ
ST.BİL
Gİ A
RAŞ
.LTD
.
PRO
DAR
YAP
I
PRO
JE G
ÜVE
NLİ
K VE
YAN
GIN
SİS
TEM
LERİ
PRO
NET
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ V
E HİZ
MET
LERİ
PRO
SİS
YAN
GIN
SİS
TEM
LERİ L
TD.
REM
GÜ
VEN
LİK
SİS.
SAN
.VE
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
SADİM
SÖ
ND
ÜR
ÜC
Ü
SAĞ
LAM
YAN
GIN
GÜ
V.LT
D.Ş
Tİ.
1.1 Arazöz ve Vidanjor Parçaları X X X X X X
1.2 Algılama Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.3 Dirençli Camlar X X X X
1.4 Dolaplar X X X X X X X X X X X X
1.5 Durdurucu,Geciktirici Malzemeler X X X X X X X X X
1.6 Hidrantlar X X X X X X X X X
1.7 Hortumlar X X X X X X X X X X
1.8 İhbar Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.9 Merdivenler X X X X X
1.10 Pompalar X X X X X X X
1.11 Söndürme Cihazları X X X X X X X X X X X X X
1.12 Söndürme Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.13 Yangın Yalıtım Malzemeleri Şilte veLevhalar
X X X X X X X X X X
1.14 Yangın Danperleri X
1.15 Tasarım Proje Danışmanlık,İnceleme, Ölçüm, Eğitim
X
1.16 Yangın Söndürme Tozları X
1.17 Vana Flanş ve Rakorları X
Yangın ve Güvenlik, Yangın, Güvenlik ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77
ÜR
ÜN
SIR
A N
O
FİR
MA
LAR
&
ÜR
ÜN
LER
SAVA
Ş YA
NG
IN S
ÖN
.AR
AÇ.S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
SAVE
N T
EKNİK
MAL
Z. TİC
.TAA
H.L
TD.Ş
Tİ.
SAY
YAN
GIN
VE
GÜ
VEN
LİK
SBA
GÜ
VEN
LİK
SİST
EMLE
Rİ
SC
HO
OT-
TÜR
KİYE
İRTİ
BAT
BÜR
OSU
SEÇİL
AY Y
ANG
IN S
ÖN
D. C
İH.S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
SEN
KRO
N G
ÜVE
NLİ
K LT
D.Ş
Tİ.
SEN
SOR
ELE
KTRİK
ELE
KTR
ONİK
EN
D.SİS
T.A.Ş.
SEN
SOR
MAT
IC G
ÜVE
NLİ
K Sİ
STEM
LERİ A
.Ş.
SER
PA E
LEKT
RO
NİK
SAN
.VE
TİC
.
SE-S
A KA
UÇ
UKL
U H
OR
TUM
SİBE
RTE
K EL
EKTR
ONİK
GÜ
V.VE
OTO
Ö. S
İST.
A.Ş.
SIEM
ENS
SAN
.VE
TİC
.A.Ş
.
SİST
EM Y
ANG
IN V
E İŞ
GÜ
VEN
LİĞİ H
İZM
ETLE
Rİ
SMAR
TEK
ELEK
TRO
MEK
ANİK
MÜ
K.HİZ
.LTD
.ŞTİ
.
SÜPE
RM
ATİK
SVG
KAB
LO S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
SYS
ELEK
TRO
NİK
SİS
TEM
LER
A.Ş
.
ŞİMŞE
KLER
YAN
GIN
SÖ
ND
.LTD
.ŞTİ
.
TAN
RIK
ULU
YAP
I MAL
Z.LT
D.Ş
Tİ.
TEKG
AZ
TEKN
O Y
ANG
IN V
E H
AVAL
AND
.SİS
TEM
LERİ L
TD.
TEKN
OKO
N A
.Ş.
TEKN
OTÜ
R L
TD.
TELE
KOM
ELE
KTR
ONİK
KO
L.ŞT
İ.
TELP
A EL
EKTR
ONİK
TEM
O G
ÜVE
NLİ
K
TEPE
SAV
UN
MA
VE G
ÜV.
SİST
.SAN
.A.Ş
.
TER
A M
ÜH
ENDİS
LİK
TİC
.LTD
.ŞTİ
.
TER
MO
BU
HAR
TETA
EN
DÜ
STRİY
EL E
LEKT
.SAN
.VE
TİC
.A.Ş
.
TEZC
AN E
LEKT
RO
NİK
LTD
.ŞTİ
.
TİTA
N BİN
A EL
EKTR
ONİK
SİS
.TEK
.SAN
.TİC
.LTD
.ŞT
TİTA
Ş İŞ
GÜ
VEN
LİĞİ L
TD.Ş
Tİ.
TOTA
L-TE
ŞKİL
AT İN
Ş.LT
D.Ş
Tİ.
TRAN
SAN
KA M
AKİN
A VE
ELE
KT.S
AN.V
E Tİ
C.A
.Ş.
TRAN
STEK
KO
LL.
TUN
A EL
EKTR
ONİK
GÜ
V.Sİ
ST.S
AN.TİC
.LTD
.ŞTİ
.
TÜPA
Ş SA
NAY
İ
UM
TAŞ
ÜÇ
OK
TEKN
OLO
JİK
SİST
.TAA
H.L
TD.Ş
Tİ.
ÜN
LÜ TİC
ARET
VALF
TEK
SAN
.VE
TİC
.A.Ş
.
VAR
EL S
AN.V
E Tİ
C.A
.Ş.
WIL
OO
INTE
RN
ATIO
NAL
WIL
O P
OM
PA SİS
T.SA
N.V
E Tİ
C.A
.Ş.
YAKA
CIK
VAL
F
YAN
AR Y
AN.M
AL.İM
ALAT
SAN
.TİC
.LİM
.ŞTİ
.
YAN
-MA-
DAN
LTD
.ŞTİ
.
YAN
MAR
EN
D.V
E Tİ
C.A
.Ş.
YAN
-SAV
YAN
GIN
SÖ
ND
.CİH
AZLA
RI L
TD.Ş
Tİ.
YSC
YAN
GIN
SÖ
ND
ÜR
ME
CİH
AZLA
RI
YAVU
Z M
ÜH
ENDİS
LİK
SAN
.TİC
.A.Ş
.
YILD
IZ Y
ANG
IN S
ÖN
DÜ
RM
E Sİ
ST.L
TD.Ş
Tİ.
YÖN
IŞIK
SAN
.VE
LTD
.ŞTİ
.
1.1 Arazöz ve Vidanjor Parçaları X X X X X
1.2 Algılama Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.3 Dirençli Camlar X X X
1.4 Dolaplar X X X X X X X X X X X X X X
1.5 Durdurucu,Geciktirici Malzemeler X X X X X X X X
1.6 Hidrantlar X X X X X X X X X X X
1.7 Hortumlar X X X X X X X X X X X
1.8 İhbar Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.9 Merdivenler X X X X X X X X
1.10 Pompalar X X X X X X X X X X X X
1.11 Söndürme Cihazları X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.12 Söndürme Sistemleri X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X X
1.13 Yangın Yalıtım Malzemeleri Şilte veLevhalar
X X X
1.14 Yangın Danperleri
1.15 Tasarım Proje Danışmanlık,İnceleme, Ölçüm, Eğitim
X X X
1.16 Yangın Söndürme Tozları X
1.17 Vana Flanş ve Rakorları X X X X X X X
Yangın ve Güvenlik, Yangın Güvenliği ve Güvenlik Sistemleri Dergisi, Mart
Yangın ve Güvenlik, Yangın, Güvenlik ve Koruma Sistemleri Dergisi, Mart 2004, Sayı 77
32
TABLOLAR
TABLO 1 : STANDART SAĞLAYICI KURUMLAR TABLO 2 : ONAY VEREN KURUMLAR TABLO 3 : 842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (ÜLKELERE GÖRE İTHALAT RAKAMLARI 1996-2003) TABLO 4 : 842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (ÜLKELERE GÖRE İHRACAT RAKAMLARI 1996-2003) TABLO 5 : 842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (YILLARA GÖRE İTHALAT RAKAMLARI 1996-2003) TABLO 6 : 842410 YANGIN SÖNDÜRME CİHAZLARI (YILLARA GÖRE İHRACAT RAKAMLARI 1996-2003) TABLO 7 : 38130011 YANGIN SÖNDÜRME ALETLERİ İÇİN DOLGU
MADDELERİ VE BİLEŞENLER (ÜLKELERE GÖRE İTHALAT RAKAMLARI 1997-2003) TABLO 8 : 38130011 YANGIN SÖNDÜRME ALETLERİ İÇİN DOLGU
MADDELERİ VE BİLEŞENLER (ÜLKELERE GÖRE İHRACAT RAKAMLARI 1997-2003) TABLO 9 : 38130011 YANGIN SÖNDÜRME ALETLERİ İÇİN DOLGU
MADDELERİ VE BİLEŞENLER (YILLARA GÖRE İTHALAT RAKAMLARI 1996-2003) TABLO 10 : 38130011 YANGIN SÖNDÜRME ALETLERİ İÇİN DOLGU
MADDELERİ VE BİLEŞENLER (YILLARA GÖRE İHRACAT RAKAMLARI 1996-2003)
33
KAYNAKLAR
Yangın Söndürme Sistemleri, TMMOB Makina Mühendisleri Odası, 2003
Yapılarda Yangın Güvenliği ve Söndürme Sistemleri, Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Fakültesi Dergisi, Cilt 8, Sayı 1, 2003
Yangın ve Güvenlik, Yangın Güvenliği ve Güvenlik Sistemleri Dergisi, Ocak-Şubat 2003, sayı 68
İstanbul Ticaret Odası Bilgi İşlem Şubesi