wyleczyć - helion · wania witaminy c ma również dr linus pauling – laureat nagrody nobla w...

choroby, infekcje, toksynyWitamina

Thomas E. Levy, MD, JD

Wyleczyćnieuleczalne

Tytuł oryginalny: Curing the Incurable: Vitamin C, Infectious Diseases, and ToxinsPrzekład: Marek CzekańskiRedakcja: Magda BitnerKorekta: Studio FProjekt okładki: Michał DuławaSkład: TYPO 2 Jolanta Ugorowska

Copyright © 2011 Thomas E. Levy, MD, JDAll Rights ReservedCopyright for the Polish edition © 2018 by Oficyna Wydawnicza ABAWszelkie prawa zastrzeżone.

Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana w jakikolwiek sposób, elektronicznie lub mechanicznie, a w szczególności kopiowana, nagrywana i przechowywana w systemach gromadzenia i udostępniania danych bez pisemnej zgody właściciela praw autorskich.

ISBN 978-83-65717-10-8

Oficyna Wydawnicza ABA Sp. z o.o.00-790 Warszawa, ul. Willowa 8/10 lok. 43tel. (22) 885 26 09; 885 26 15e-mail: [email protected]

Dystrybucja:DICTUM Sp. z o.o.01-942 Warszawa, ul. Kabaretowa 21tel./fax (22) 663 98 12, 663 98 13e-mail: [email protected]

� Informacje zawarte w tej książce są wynikiem osobistych badań i doświadczeń autorów. Książka, którą zaczynasz czytać, nie może być substytutem konsultacji z lekarzem lub innym przedstawicielem służby zdrowia. Każda próba zdiagnozowania lub wyleczenia choroby powin-na przebiegać pod nadzorem specjalisty. Wydawca nie promuje korzy-stania z jakiegokolwiek planu opieki zdrowotnej, jednak uważa, że in-formacje zawarte w tej książce powinny być publicznie dostępne. Ani wydawca, ani autorzy nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek negatywne skutki wykorzystywania omówionych tu sugestii, środków czy procedur. W razie jakichkolwiek wątpliwości sugerujemy kontakt z lekarzem lub innym pracownikiem służby zdrowia. Żadna część ni-niejszej publikacji nie może być powielana, przechowywana w systemie wyszukiwania lub przekazywana w jakiejkolwiek formie lub za pomocą jakichkolwiek środków (elektronicznych, mechanicznych, fotokopii, na-grywania lub w inny sposób) bez uprzedniej zgody właściciela praw autorskich.

Pamięci doktora nauk medycznych Fredericka R. Klennera,

człowieka obdarzonego wielką wyobraźnią i najprawdziwszego pioniera medycyny

9

SPIS TREŚCI

Podziękowania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13Słowo wstępne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15Przedmowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19Wstęp . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 25

Rozdział I Niektóre podstawowe idee i tło historyczne . . . 41

Teoria życia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .41Ugruntowane błędne przekonania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43Ludzka ułomność genetyczna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46Tło historyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .53Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .55

Rozdział II Leczenie, remisja i profilaktyka chorób zakaźnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Wytyczenie drogi: dr Frederick R. Klenner . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59Choroba Heinego-Medina (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . .60Witamina C w leczeniu choroby Heinego-Medina: badania wspierające . . . . . .67

Inne wirusowe choroby zakaźne i witamina C . . . . . . . . . . . . . . . . . .69

Wirusowe zapalenie wątroby (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . .69Odra (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .76Świnka (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .81Wirusowe zapalenie mózgu (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . .83Ospa wietrzna i infekcje herpeswirusami (skuteczne leczenie i profilaktyka) . .91Wirusowe zapalenie płuc (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . .96

10

Wyleczyć nieuleczalne

Grypa (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .99Wścieklizna (skuteczne leczenie?, remisja?, profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . .102AIDS (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .104Przeziębienie (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . .115Wirus Ebola (skuteczne leczenie?, remisja?, profilaktyka?) . . . . . . . . . . . . . . . .120

Choroby zakaźne niewirusowe i witamina C . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124

Błonica (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .124Krztusiec (skuteczne leczenie?, remisja i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .129Tężec (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .132Gruźlica (skuteczne leczenie?, remisja i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .138Infekcje powodowane przez paciorkowce (skuteczne leczenie

i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .153Trąd (skuteczne leczenie?, remisja i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .167Dur brzuszny (skuteczne leczenie?, remisja i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . .170Malaria (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka?). . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .172 Bruceloza (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka?) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .176Trychinoza (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka?) . . . . . . . . . . . . . . . . . .178

Inne choroby zakaźne lub mikroorganizmy patogenne i witamina C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180

Ameboza (skuteczne leczenie?, remisja, profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180Czerwonka bakteryjna (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . . . . .183Infekcje bakteriami pseudomonas (skuteczne leczenie i profilaktyka) . . . . . . .184Gorączka plamista Gór Skalistych (skuteczne leczenie, profilaktyka?) . . . . . . .186Infekcje powodowane przez gronkowce (skuteczne leczenie i profilaktyka) . .188Trypanosomoza (skuteczne leczenie?, remisja i profilaktyka) . . . . . . . . . . . . . .190

Niektóre mechanizmy przeciwzakaźnego działania witaminy C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .191

Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .195

Rozdział III Ostateczne antidotum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 224

Przegląd tematów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .224

11

SPIS TREŚCI

Specyficzne toksyny i witamina C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228

Alkohol (etanol) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .228Barbituraty . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .234Tlenek węgla . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .235Endotoksyny . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .236Methemoglobinemia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .239Pięćdziesiąt jeden różnych toksyn . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .242Zatrucia grzybami . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .273Sześć typów pestycydów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .275Promieniowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .279Strychnina i toksyna tężcowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .286Dziewięć toksycznych pierwiastków . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .288Jady . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .320Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .325

Rozdział IV Bezpieczeństwo wysokich dawek witaminy C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 370

Wprowadzenie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370Długookresowa suplementacja wysokich dawek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .370Czy witamina C może być przyczyną kamicy nerkowej? . . . . . . . . . . . . . . . . . .374Typowy opis badań związku witaminy C z patogenezą kamicy nerkowej . . . .384Witamina C jako przeciwutleniacz i proutleniacz . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .389Witamina C i niedobór dehydrogenazy glukozo-6-fosforanowej (G6PD) . . . .396Witamina C w chorobach nowotworowych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .399Witamina C i celowe hamowanie funkcji układu odpornościowego . . . . . . . .403Witamina C i efekt odbicia . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .405Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .406

Rozdział V Technologia liposomowa i biodostępność wewnątrzkomórkowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430

Przegląd tematów . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .430Liposomy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431Cechy liposomów (opis konwencjonalny) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .431Unikalne połączenie: liposomy i przeciwutleniacze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .434


Doustna suplementacja skuteczna jak wlewy dożylne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .435Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .437

Rozdział VI Sugestie praktyczne . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 444

Równoważenie suplementacji przeciwutleniaczy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .444Optymalne dawkowanie witaminy C . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .445Leczenie infekcji i zatruć . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .447Pacjenci z chorobami nerek . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .448Podsumowanie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .450

Bibliografia naukowa . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 452

Książki . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .452Pozostałe . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .453

13

Podziękowania

Głównym źródłem inspiracji autora były dokonania doktora Fre-dericka R. Klennera, któremu ta książka jest dedykowana. Bez

jego przenikliwych uwag i woli przekraczania granic tradycyjnych nauk medycznych znaczenie witaminy C w leczeniu niektórych „nie-uleczalnych” infekcji i zatruć pozostałoby do dziś nieznane. Głównym celem książki jest zwięzłe i jednoznaczne zaprezentowanie obszernej dokumentacji naukowej, z której jasno wynika, że zasady terapii wita-miną C opracowane przez dr. Klennera są słuszne i powinny być sto-sowane na całym świecie.

Ogromne zasługi w zakresie edukowania społeczeństwa w kwestii wielorakich korzyści wynikających z terapeutycznego wykorzysty-wania witaminy C ma również dr Linus Pauling – laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii przyznanej mu w 1954 roku oraz Pokojowej Nagrody Nobla, którą otrzymał w 1962 roku. Mimo że jego pozycja w historii nauki była już ugruntowana, dr Pauling zaangażował cały swój autorytet w promocję witaminy C na całym świecie, zwłaszcza w środowiskach medycznych, które niechętnie przyjmowały sugestie od uczonego niebędącego lekarzem. Utrzymanie całkowitej osobistej i naukowej integralności miało dla niego kolosalne znaczenie. Wita-mina C jest wciąż słabo wykorzystywana, dr Pauling zdołał jednak skłonić większą liczbę ludzi do codziennego przyjmowania od powied-nich jej dawek niż ktokolwiek inny w naszej historii. Choć nie był lekarzem, jego zasługi dla zdrowia publicznego w skali światowej są większe niż jego osiągnięcia w dziedzinie chemii.


Witaminę C odkrył dr n. med. Albert Szent-Györgyi, za co otrzymał Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny w 1937 roku. Jego prace dotyczące chemicznej struktury tej substancji oraz jej wyodręb-niania i oczyszczania umożliwiły wielu jego następcom kontynuację tych badań z uwzględnieniem ogromnej roli witaminy C w medycynie i innych obszarach nauki.

Hal A. Huggins, z wykształcenia lekarz i dentysta, a prywatnie mój przyjaciel i współautor mojej pierwszej książki pt. Uninformed Consent (Nieświadoma zgoda), jako pierwszy zwrócił moją uwagę w 1993 roku na problematykę zdumiewających właściwości terapeutycznych wita-miny C w leczeniu infekcji i neutralizacji toksyn. Moje życie i poglądy medyczne uległy wówczas radykalnym zmianom.

Moim dobrym przyjacielem i znakomitym badaczem jest również Robert Kulacz, dentysta i współautor mojej trzeciej książki pt. The Roots of Disease (Źródła chorób), który poszerzył moją wiedzę medyczną w nie mniejszym stopniu niż moi koledzy lekarze, dostarczając bezcen-nej solidnej podbudowy do wielu teorii, myśli, pytań i idei.

Mój brat John przeczytał i starannie zredagował tę książkę. Mimo że nie legitymuje się formalnym wykształceniem medycznym, uwzględ-niłem wiele jego odkrywczych sugestii, dzięki czemu zawarte w książce informacje stały się bardziej przejrzyste i czytelne.

Moja piękna matka, Catherine, pozostaje niewyczerpanym źródłem pozytywnej energii w moim życiu i karierze. Jej miłość i wsparcie były i są dla mnie motywacją. Cenię sobie również wsparcie mojej siostry Cathy.

Na moje podziękowania zasługują także pracownicy Biblioteki Medycznej Memorial Health System w Colorado Springs: Char Lon-gwell, Chris Prudhomme i Bob Culp, którzy udzielili mi absolutnie bezcennej pomocy w kompletowaniu naukowej dokumentacji.

15

Słowo wstępnedr Garry Gordon

Od wielu lat niezwykle cenię wybitne osiągnięcia naukowe doktora Toma Levy’ego w zakresie badania uzdrawiających właściwości

witaminy C. Jego książkę Wyleczyć nieuleczalne (Curing the Incurable: Vitamin C, Infectious Diseases, and Toxins) uważam za wiarygodną i często polecam ją pacjentom oraz pracownikom naukowo-dydak-tycznym na całym świecie. Czuję się zaszczycony możliwością uzupeł-nienia jej czwartego wydania słowem wstępnym.

Dzięki zgromadzonej przez dr. Levy’ego dokumentacji (ponad tysiąc dwieście publikacji naukowych) wiele osób może się teraz dowiedzieć, w jakich formach i dawkach witamina C jest najskuteczniejsza, oraz przekonać się, że powszechnie uznawane dzienne zapotrzebowanie na tę substancję jest niewystarczające, aby utrzymać prawidłowe funkcje komórkowe oraz zwalczać infekcje siłami własnego organizmu. Wita-mina C w dawkach doustnych 5000–20000 mg lub wyższych oraz w dawkach dożylnych 20–200 g może ratować życie i często to robi w przypadkach, w których inne metody leczenia zawiodły.

W młodości, podczas praktyk lekarskich, nie dowiedziałem się niczego na ten temat. Nie byłem świadomy uzdrawiającego poten-cjału witaminy C, dopóki nie zainteresowałem się medycyną orto-molekularną z przyczyn osobistych. Urodziłem się z wieloma uciążli-wymi problemami zdrowotnymi, z których jednym z najpoważniejszych była całkowita żołądkowa nietolerancja witaminy C w dawkach więk-szych niż mikrogramowe, a takie były dostępne w owym czasie. Tak

16


czterdzieści lat temu zaczęła się moja zdumiewająca podróż. Od tamtej pory miałem wyjątkowy przywilej pracy z gigantami nauki, takimi jak dr Linus Pauling (który jako pierwszy wprowadził pojęcie „medycyny ortomolekularnej” do literatury naukowej) oraz inni godni szacunku mentorzy w tej fascynującej dziedzinie, w tym dr Abraham Hoffer, dr Robert Cathcart i dr Harold Foster. Uczeni ci dostrzegali siłę agre-sywnej suplementacji dietetycznej w leczeniu, a nawet odwracaniu objawów ostrych i chronicznych stanów chorobowych, takich jak choroby serca i nowotwory. Ci z nas, którzy jako pierwsi propagowali stosowanie witaminy C i innych składników odżywczych w potężnych dawkach, spotykali się z lekceważeniem, kpiną, a nawet gniewem kole-gów po fachu. Na szczęście, te postawy ulegają teraz szybkim i uzasad-nionym zmianom.

Na ochronę zdrowia wydajemy obecnie więcej niż jakikolwiek kraj na świecie, a mimo to stajemy się coraz bardziej otyli i schorowani, przez co przyjmujemy coraz więcej farmaceutyków. Śmiercionośne lekarstwa są produkowane, promowane na szeroką skalę i sprzedawane przez korporacje zarabiające biliony dolarów na ludzkich chorobach i cierpieniu. Niestety, w głównym nurcie medycyny i przemysłu farma-ceutycznego brakuje zainteresowania skutecznym leczeniem, a głów-nym motywem działania jest pomnażanie zysków. Większość leków jedynie maskuje lub tłumi objawy, a prawdziwe przyczyny chorób są ignorowane, co prowadzi do nowych schorzeń i zaburzeń wymagają-cych aplikowania kolejnych medykamentów. „The Wall Street Journal” donosi, że ponad 25 proc. dzieci i młodzieży w Stanach Zjednoczonych przyjmuje dziś leki w związku z chorobami przewlekłymi, a około 7 proc. – dwa lub więcej różnych leków. Kobietom w ciąży przepisuje się szczepionki przeciwgrypowe i leki przeciwdepresyjne o znanych dzia-łaniach niepożądanych na płody, co bywa przyczyną długotrwałych chronicznych stanów chorobowych u dzieci w ich późniejszym życiu. Według danych rządowych Ośrodków Kontroli Zachorowań i Profi-laktyki (ang. Centers for Disease Control and Prevention, CDC) połowa Amerykanów stale przyjmuje leki na receptę, około 33 proc. zażywa codziennie dwa farmaceutyki lub więcej, a ponad 10 proc. – pięć lub

17

Słowo wstępne

więcej. Wobec takich statystyk nie powinno nas dziwić, że „Journal of The American Medical Association” wymienia niepożądane działa-nia leków o skutkach śmiertelnych (ang. fatal adverse drug reactions, FADR) jako najczęstszą przyczynę zgonów w Stanach Zjednoczonych.

W książce zatytułowanej Wyleczyć nieuleczalne (Curing the Incura-ble: Vitamin C, Infectious Diseases, and Toxins) dr Tom Levy przedsta-wia obszerny zbiór wyników naukowych badań dowodzących niezbicie, że witamina C, zarówno podawana doustnie, jak i do żylnie w dużych dawkach (tj. w dziennych dawkach doustnych 4–20 g, a w razie potrzeby w dawkach dożylnych 30–200 g lub wyższych), może pomóc ludzkości w walce z najgroźniejszymi przewlekłymi i ostrymi stanami chorobowymi.

Wszyscy musimy nauczyć się, co może nam pomóc w rozwiązy-waniu wielorakich problemów zdrowotnych, z którymi mamy w życiu do czynienia: od drobnych urazów do opornych na antybiotyki infek-cji każdego roku odbierających życie stu tysiącom osób. Musimy być w pełni zaznajomieni ze wszystkimi możliwościami, by walczyć z sys-temem odbierającym nam niezbywalne prawo do wyboru naturalnych metod leczenia zamiast praktyk konwencjonalnych. Dr Levy pokazuje, jak ratować własne życie. Potrzeba nam więcej takich pionierów jak doktor nauk prawnych Ralph Fucetola, który jest znany jako „obrońca witamin” (ang. The Vitamin Lawyer), laureat wielu nagród przyznanych mu w 1995 roku w uznaniu jego działań na rzecz Fundacji Rozwoju Życia (ang. Life Extension Foundation) w związku z dehydroepiandro-steronem (DHEA). Kolejną taką postacią jest konstytucjonalista Jona-than Emord, który jak dotąd ośmiokrotnie wygrał w sądzie federalnym z Agencją Żywności i Leków (ang. Food and Drug Administration, FDA), powołując się na pierwszą poprawkę do Konstytucji Stanów Zjednoczonych w obronie prawa obywateli do dostępu do terapii alter-natywnych i eksperymentalnych. Wiele uznawanych za alternatywne praktyk uzdrowicielskich może być włączonych do głównego nurtu medycyny dzięki żądaniom ich beneficjentów, to jednak wymaga rze-telnego informowania społeczeństwa o licznych dostępnych metodach terapeutycznych ratujących życie.


Gdyby ktoś mnie dziś poprosił o wskazanie składników odżywczych najbardziej dobroczynnych dla osób z problemami zdrowotnymi, to na pierwszym miejscu tej listy umieściłbym witaminę C, która nigdy mnie nie zawiodła i z pewnością nie zawiedzie też Czytelników tej książki.

19

Przedmowa

Największe zasługi dla nauki mają nie twórcy nowych idei, ale ci, którzy przekonują świat o ich słuszności.

sir William Osler

Parafrazując myśl sir Williama Oslera, możemy powiedzieć, że odkrycia nieupowszechnione i nieprzyswojone przez ludzkość nie

mają dla niej znaczenia. Nawet najdonioślejsze z nich znane tylko nie-licznym bądź docierające do wielu umysłów, w których nie znajdują prawdziwego zrozumienia, pozostają bez realnych konsekwencji. Czy-telnicy tej książki szybko się zorientują, że większość opisanych w niej oryginalnych badań przeprowadzono co najmniej pięćdziesiąt lat temu. Wielu uczonych i autorów pisało przed ponad stu laty o witaminie C jako czynniku zapobiegającym szkorbutowi. Okazała się ona tak fascy-nującą substancją, że wiele badań efektów jej działania poprzedziło jej właściwe chemiczne wyodrębnienie. Stwierdzenie wybitnie korzyst-nego wpływu spożywania surowych owoców i warzyw na zdrowie ludzi i zwierząt laboratoryjnych nie wymagało szczegółowej wiedzy chemicz-nej o zawartych w nich substancjach. Korzyści były ewidentne.

Celem tej książki jest coś więcej niż zebranie w jednym tomie wyników ogromnej liczby badań nad witaminą C oraz jej zastosowaniem w lecze-niu chorób zakaźnych i zatruć. Informacje zostały tu zaprezentowane w wyjątkowy sposób. Wiele przedstawionych w niej koncepcji oraz więk-szość zaprezentowanych danych to rezultat wieloletniego poszukiwania

20


lepszego zrozumienia licznych i niepodważalnych efektów klinicznych obserwowanych przeze mnie w przypadkach właściwego stosowania witaminy C. Opisuję w niej także zdarzenia kliniczne, których nie byłem świadkiem, a które znajdują potwierdzenie w stosach publikacji nauko-wych oraz w wiarygodnych relacjach niektórych moich kolegów lekarzy. Wyniki te pozostają nadal nieznane większości praktyków medycyny konwencjonalnej bądź są przez nich ignorowane. W literaturze fachowej znajdziemy kolosalną liczbę niepodważalnych dowodów potwierdzają-cych fundamentalne znaczenie witaminy C w utrzymaniu optymalnego stanu zdrowia oraz jej przydatność i skuteczność w leczeniu wielu naj-częściej występujących chorób zakaźnych. Substancję tę można uznać za najważniejszy czynnik terapeutyczny, który powinno się podawać więk-szości pacjentów dotkniętych tymi chorobami niezależnie od diagnozy oraz innych zastosowanych terapii i leków.

Wielu klinicystów i naukowców żąda dokładnego wyjaśnienia każ-dego rezultatu obserwowanego w procesie leczenia lub procedurze badawczej. Dogłębne zrozumienie mechanizmu działania jest bardzo pożądane, ale jego brak nie powinien powstrzymywać lekarzy od stoso-wania terapii przynoszącej systematycznie pozytywne efekty kliniczne, a te są faktem, podczas gdy znajomość przyczyn ich występowania jest dla klinicysty luksusem niebędącym warunkiem koniecznym wyleczenia pacjenta. Brak zrozumienia nie powinien być nigdy podstawą negacji efektów klinicznych. Tylko najbardziej intelektualnie niepewni klinicyści rezygnują ze skutecznej terapii, zwłaszcza gdy ta jest całko-wicie nietoksyczna, co zostało potwierdzone przez powszechne stoso-wanie witaminy C na całym świecie od ponad sześćdziesięciu lat.

O witaminie C pisało przede mną wielu autorów, wkroczyliśmy jednak w nowe tysiąclecie, w którym badacze i klinicyści uzyskali bez-precedensowo łatwy dostęp do informacji naukowych. Rozwój inter-netu oraz implementacja systemu World Wide Web dały nam natych-miastowy wgląd do danych związanych z wszelkimi formami ludzkiej działalności. Prawdziwy zalew informacji we wszystkich dziedzinach zawodowych sprzyja pogłębianiu profesjonalnej rzetelności i etycz-nemu wykonywaniu publicznych zobowiązań.

21

Przedmowa

Wielu autorów piszących na tematy medyczne zaczyna unikać takich słów jak „wyleczenie” czy „uzdrowienie”. Ostrożność w posłu-giwaniu się pojemnymi merytorycznie pojęciami jest, oczywiście, chwalebna, terminy te są jednak całkowicie odpowiednie, gdy istnieją dowody, że określony stan chorobowy był wielokrotnie eliminowany przez konkretną terapię.

Rozdział II tej książki, poświęcony zastosowaniom witaminy C w leczeniu chorób zakaźnych, skonstruowany jest w taki sposób, by było dla Czytelnika oczywiste, czy omawiane schorzenie jest ule-czalne, odwracalne bądź możliwe do uniknięcia dzięki stosowaniu odpowiednich dawek witaminy C. Informacje na ten temat opierają się na gruntownej, krytycznej ocenie światowej literatury medycznej. Przez remisję choroby zakaźnej – w odróżnieniu od jej wyleczenia – rozu-mieć będziemy sytuację, w której optymalne dawkowanie powoduje wyraźne cofanie się niektórych bądź wszystkich oznak i objawów oraz poprawę nieprawidłowych wyników badań. Kiedy rezultat taki jest pełny i trwały, wówczas mówimy o wyleczeniu. Taka prezentacja danych umożliwia Czytelnikowi zainteresowanemu głównie wybraną chorobą łatwe odnalezienie informacji o udokumentowanym działaniu witaminy C w jej leczeniu. Unikanie terminów „wyleczenie” i „uzdro-wienie” jest równie niewłaściwe i szkodliwe, jak ich nieprawidłowe użycie. Brak wiedzy o nadzwyczajnych właściwościach leczniczych witaminy C w przypadkach chorób zakaźnych sprzyja stosowaniu w nieskończoność wielu niepotrzebnych, a nawet toksycznych leków pogarszających stan kliniczny. Jeśli but pasuje do stopy, to trzeba go nosić, a skuteczne terapie należy propagować.

Opisom potencjalnych korzyści płynących z właściwego dawkowa-nia witaminy C w przypadkach chorób zakaźnych towarzyszą propozy-cje ich stosowania, które Czytelnik może rozważyć. Oczywiście, reakcje kliniczne często uzasadniają użycie wyższych i skuteczniejszych dawek witaminy C (przeważnie podawanych dożylnie). Ocenia się to na pod-stawie szczególnie pozytywnych reakcji w leczeniu podobnych chorób zakaźnych dawkami optymalnymi. Nie mają one wprawdzie takiej wartości poznawczej jak wyniki kontrolowanych badań klinicznych,

22


niemniej kompetentny klinicysta powinien mieć możliwość stosowa-nia dawek witaminy C, które wcześniej okazały się skuteczne i bez-pieczne w leczeniu innych chorób zakaźnych. Takie postępowanie powinno być dopuszczalne nawet wtedy, gdy konkretne dawkowanie w leczonej w danej chwili chorobie nie zostało udokumentowane w literaturze. Od lekarza klinicysty oczekuje się często próbnego sto-sowania procedur leczniczych, których całkowite bezpieczeństwo zostało sprawdzone w leczeniu pokrewnych jednostek chorobowych, zwłaszcza gdy zwalczana choroba nie poddaje się działaniu innych metod terapeutycznych. Dotyczy to w szczególności przypadków, których opisy w literaturze medycznej nie pozwalają na wyciąganie jednoznacznych wniosków. Wielu klinicystów woli jednak okopać się na bezpiecznej pozycji, stosując wyłącznie terapie mocno ugruntowane w konwencjonalnej praktyce. Należy jednak zachęcać do używania metod terapeutycznych powszechnie uznanych za bezpieczne w przy-padkach innych chorób. Działanie takie jest szczególnie uzasadnione, gdy konwencjonalne postępowanie okazuje się nieskuteczne, a czasem nawet szkodliwe.

Powyższe zasady działania lekarskiego są przewodnią ideą tej książki. Proponowane hipotezy oparte na ograniczonym klinicznym i naukowo-badawczym materiale informacyjnym są jako takie wyraź-nie określone. Kiedy jednak całokształt dowodów jednoznacznie potwierdza skuteczność witaminy C w leczeniu konkretnej choroby, to również zostaje wyraźnie zaznaczone. Zapraszam i zachęcam Czytelni-ków do osobistej weryfikacji licznych cytowanych w tej książce źródeł potwierdzających słuszność prezentowanych w niej tez i twierdzeń. Mile widziana będzie również korespondencja z Czytelnikami, szcze-gólnie ta motywowana szczerą chęcią syntezy ogromnej ilości danych potwierdzających nadzwyczajną rolę, jaką witamina C powinna, z korzyścią dla zdrowia, pełnić w życiu każdego z nas. Przyjmować będę także życzliwie rzeczową krytykę opartą na wiarygodnych źró-dłach naukowych. Może ona jedynie wzbogacić moje kwalifikacje medyczne oraz podnieść jakość przyszłej praktyki lekarskiej i publiko-wanych przeze mnie tekstów fachowych. Mam jednak nadzieję, że moi

Przedmowa

Czytelnicy zajmujący się medycyną zawodowo uszanują moje poglądy. Niechaj o leczniczej przydatności witaminy C decydują wyłącznie jej efekty terapeutyczne.

Z całą pewnością w cieszącej się szacunkiem praktyce medycznej nie ma miejsca na propagandę i intelektualną arogancję. Badacze wypowiadający się krytycznie o ustalonych koncepcjach medycznych powinni być szanowani w swoim środowisku i zachęcani do dalszych poszukiwań, a nie izolowani i ośmieszani. Jeśli ich nowe, radykalne teorie okażą się błędne, będzie to dla wszystkich oczywiste. Zna-czące postępy w medycynie i nauce rzadko jednak bywały wynikiem propozycji większości, były raczej dziełem nielicznych niezależnych osobowości takich jak Galileusz, Tesla, Newton czy Pauling. To oni zapewniali ludzkości szanse dokonywania wielkich kroków w rozwoju w odróżnieniu od pełzania w miejscu czy nawet cofania się do form skostniałej ortodoksji.

Sir William Osler, cytowany na początku tej Przedmowy, bardzo trafnie zauważył, że przekonanie świata o czymś jest znacznie ważniej-sze niż odkrycie pozostawione własnemu losowi. Mam nadzieję, że ta książka pomoże wielu osobom rzetelnie zapoznać się z „odkryciem” niezmiernie ważnej roli witaminy C w utrzymywaniu i przywraca-niu dobrego stanu zdrowia. Dedykowana jest wielu wciąż nieznanym badaczom, z których każdy dodał jakiś szczegół do jej naukowego obrazu, nie mając nigdy możliwości oglądania całego arcydzieła czy nawet świadomości jego istnienia.

25

Wstęp

…przezwyciężenie inercji i dogmatyzmu skostniałego myślenia wymaga czegoś więcej niż logika i klarowna

prezentacja jednoznacznych dowodów.Irwin Stone

To zdumiewające, że mimo istnienia w literaturze medycznej pełnej dokumentacji możliwości skutecznego i szybkiego leczenia ostrych

przypadków choroby Heinego-Medina i zapalenia wątroby współ-czes na medycyna wciąż uznaje te choroby za nieuleczalne bez względu na rodzaj stosowanych metod terapeutycznych. Pogląd ten utrzymuje się nadal w naukach medycznych, choć znane są przypadki samo-istnego ustępowania tych chorób w stosunkowo krótkim lub dłuż-szym czasie. We współczesnych środowiskach medycznych brakuje świadomości, że odpowiednio dawkowana witamina C niezawodnie i szybko leczy niemal wszystkie przypadki ostrych postaci zapalenia wątroby i choroby Heinego-Medina. U niemowląt całkowite wylecze-nie uzyskuje się w czasie krótszym niż jeden tydzień, a u pacjentów z zapaleniem wątroby stan chorobowy trwa tylko kilka dni, a nie wiele miesięcy. Ponadto w ostrym zapaleniu wątroby leczonym wystarczają-cymi dawkami witaminy C nie rozwijają się jego formy przewlekłe.

� Odpowiednie dawki witaminy C sku-tecznie i szybko leczą niemal wszystkie ostre przypadki choroby Heinego-Medina i zapa-lenia wątroby.

26


Witamina C pozwala także uzyskać remisję, a często całkowite wyle-czenie wielu innych znanych chorób wirusowych i bakteryjnych, które nadal dręczą dzieci i osoby dorosłe. Istnieje wiele naukowych dowo-dów na to, że odpowiednio dobrane dawki tej substancji pozwalają cofać objawy innych poważnych chorób, nie wyłączając raka i chorób serca, i prawie zawsze skutecznie im zapobiegają, przy czym najlepiej udokumentowane i najbardziej przekonujące dowody dotyczą leczenia licznych chorób zakaźnych powodujących dotkliwe cierpienie, a nie-rzadko będących przyczyną śmierci lub kalectwa. Po zapoznaniu się z całą tą mnogością całkowicie ignorowanych dowodów naukowych na skuteczne leczenie chorób zakaźnych witaminą C, Czytelnik będzie mógł łatwiej zrozumieć, dlaczego ma ona także wiele innych terapeu-tycznych zastosowań – słabiej udokumentowanych, lecz równie lekce-ważonych.

Współczesna medycyna oferuje wiele rodzajów szczepionek mają-cych nas chronić przed chorobami zakaźnymi, niewielkie jednak poczyniła postępy w leczeniu niemal wszystkich zaistniałych już infek-cji wirusowych. Antybiotyki wniosły nową jakość do terapii różnych zakażeń o podłożu innym niż wirusowe, lecz w dziedzinie infekcji wirusowych nadal dominują działania podtrzymujące i leczenie obja-wowe prowadzone w nadziei, że układ odpornościowy sam sobie z nimi poradzi. W efekcie zwycięża organizm albo wirus, a lekarzowi wraz z pacjentem pozostaje oczekiwanie na bieg wydarzeń.

Stosując w terapii witaminę C, nie musimy godzić się w nieskoń-czoność na takie scenariusze. Przykładem mogą być prezentowane w tej książce dowody naukowe jednoznacznie wskazujące, że infekcja wirusowa znana jako choroba Heinego-Medina lub polio może być i bywała leczona dzięki właściwemu stosowaniu bardzo wysokich dawek witaminy C. Przedstawione fakty dowodzą również niezbicie, że jej możliwości nie ograniczają się do skutecznego leczenia tylko tej przypadłości. Chociaż choroba Heinego-Medina jest teraz praktycznie nieznana lekarzom młodszej generacji, a przez ich starszych kolegów niemal zapomniana, to jednak każdy lekarz, stary czy młody, powie nam, że była to – i jest nadal – choroba nieuleczalna, a to znaczy, że nie

27

Wstęp

ma skutecznej metody jej leczenia. A zatem przeszłą, obecną i przyszłą wiarygodność establishmentu głównego nurtu tradycyjnej medycyny zmuszeni jesteśmy oceniać w świetle opisanych w tej książce zdumie-wających faktów klinicznych. Większość lekarzy ma prawdopodobnie najlepsze intencje, co jednak nie zwalnia ich z pełnej odpowiedzialno-ści za uporczywe zbiorowe ignorowanie niepodważalnych ogromnych klinicznych korzyści, jakie przynosi właściwe dawkowanie witaminy C. W okresie największego natężenia epidemii choroby Heinego-Medina, czyli w 1949 roku, gdy wszyscy młodzi rodzice żyli w strachu, że ich dzieci – te nowo narodzone i nieco starsze – staną się kolejnymi jej ofiarami, dr n. med. Frederick R. Klenner opublikował artykuł na temat skutecznego wyleczenia sześćdziesięciu pacjentów – wszystkich, którzy pojawili się w jego gabinecie bądź w szpitalnej izbie przyjęć! Z publika-cji tej wynikało, że w żadnym z opisanych przypadków nie stwierdzono uszkodzeń ciała występujących u innych pacjentów, którym dane było przeżyć atak wirusa. W tym samym roku dr Klenner zaprezentował zebrane materiały podczas dorocznej sesji Amerykańskiego Stowarzy-szenia Medycznego (ang. American Medical Association) poświęconej leczeniu choroby Heinego-Medina.

Zobaczymy dalej, że materiał badawczy przedstawiający dane zebrane przez Klennera był przejrzysty i jednoznaczny. Ustalenie przy-czyn, dla których informacje te zostały zlekceważone w przeszłości i do dziś są ignorowane, pozosta-wiam Czytelnikom. Podjętą przez Klennera próbę poinformowania Amerykańskiego Stowarzyszenia Medycznego o skrajnie pozytywnej reakcji wirusa polio na odpowied-nie dawki witaminy C badał szcze-gółowo Landwehr w 1991 roku. Klenner demonstrował również wielo-krotnie działanie witaminy C na inne choroby o podłożu wirusowym, jak również optymalnie neutralizujące, a często nawet eliminujące, działanie tej substancji w zatruciach toksycznymi substancjami che-micznymi oraz związkami wytwarzanymi w przebiegu wielu chorób

� Dr n. med. Frederick R. Klenner opu-blikował szczegółowy opis sześćdziesięciu przypadków skutecznego wyleczenia choro-by Heinego-Medina u wszystkich pacjen-tów, którzy do niego trafili.

28


zakaźnych. Co więcej, dr Klenner oraz wielu innych klinicystów i bada-czy wykazało jednoznacznie, że witamina C jest idealnym środkiem leczniczym pomocnym w zwalczaniu większości chorobotwórczych bakterii, grzybów i innych mikroorganizmów.

Niezależnie od zastosowań witaminy C jako jedynego czynnika terapeutycznego stwierdzono jej silnie wspomagające działanie w kon-wencjonalnych terapiach większości chorób zakaźnych. Natomiast w przypadkach chorób zakaźnych, na które witamina C nie działa, nie ma żadnych innych skutecznych terapii medycznych. Koniecznymi warunkami skutecznego działania witaminy C są:

• jej właściwa forma chemiczna,• odpowiednia technika aplikacji,• dostatecznie częste podawanie dawek,• wystarczająco duże dawki,• stosowanie pewnych substancji towarzyszących,• kontynuowanie terapii w odpowiednio długim czasie.Wszyscy, którzy przeczytali powyższe informacje, z pewnością

zastanawiają się, dlaczego tak niezwykle ważne doniesienia o leczeniu choroby Heinego-Medina, zapalenia wątroby i innych chorób zakaź-nych mogły pozostać niezauważone przez wielu rzetelnych, inteligent-nych lekarzy i naukowców. Zapewne nie ma prostego wyjaśnienia, a przyczyny tego stanu rzeczy są złożone. Większość ludzi, zwłaszcza dobrze wykształconych, takich jak lekarze, kurczowo trzyma się gru-powej koncepcji gromadzenia i poszerzania wiedzy. Kiedy coś trafi na strony podręczników lekarskich, profesorowie uczelni medycznych w całym kraju przekazują te informacje i poglądy studentom oraz młodym lekarzom odbywającym studia podyplomowe, a wszystko, co nie zgadza się z tą ortodoksyjną wiedzą, jest z założenia odrzucane przez lekarzy podejmujących praktykę zawodową. Niekwestionowana wiara w ugruntowaną wiedzę medyczną jest tak głęboko zakorzeniona w ich umysłach, że nie rozważają oni nawet możliwości czytania cze-gokolwiek, co pochodziłoby ze źródeł nieuważanych przez nich za wartościowe i sugerujących nowe koncepcje medyczne. A jeśli któryś z lekarzy natknie się przypadkiem na takie informacje, odrzuca je

29

Wstęp

natychmiast jako niepoważne, ponieważ stoją w sprzeczności ze zbyt wieloma ideami uznawanymi przez jego kolegów i podręczniki medyczne.

Jako lekarz praktykujący od ponad dwudziestu pięciu lat mogę Czy-telników zapewnić, że wszyscy lekarze boją się ośmieszenia w środowi-sku zawodowym bardziej niż czegokolwiek innego. Lęk ten, bardziej niż inne czynniki, które mogę zidentyfikować, wydaje się niemal komplet-nie paraliżować niezależną myśl medyczną. Goethe powiedział kiedyś: „Łatwiej przyznać się do grzechów, błędów moralnych i zbrodni niż do błędów naukowych”. Jest też z pewnością niewielka grupa lekarzy zde-moralizowanych, gotowych zwalczać nawet przełomowe i udokumen-towane odkrycia medyczne w obawie o utratę dochodów. Większość z nas pragnie jednak pomagać i przynosić ulgę pacjentom. Problemem jest jednak zapoznanie ogółu lekarzy z całą medyczną prawdą. Forman (1981) analizował opór wobec innowacji w środowiskach naukowych ze szczególnym uwzględnieniem lekarzy i klinicystów.

Mimo że cała ta książka opisuje ogromną skuteczność witaminy C w leczeniu wielu infekcji wirusowych i innych chorób zakaźnych, dotar-cie z prawdą na ten temat do powszechnej świadomości będzie jeszcze wymagało wielu dodatkowych wysiłków, co najlepiej ilustruje opisana dalej historia innej od dawna znanej i skutecznej terapii.

W niedzielę 2 lipca 2000 roku wyświetlono w wieczornych godzi-nach największej oglądalności film telewizyjny zatytułowany Po pierw-sze nie szkodzić z udziałem Meryl Streep, jednej z najwyżej cenio-nych współczesnych aktorek. Była to fabularyzowana wersja praw-dziwych wydarzeń z życia pewnej matki (tę rolę odgrywała Streep) i jej małego dziecka, u którego wystąpiły ataki padaczki niepoddające się działaniu stosowanych kolejno leków na receptę. Ponadto rozwi-nęły się liczne niepożądane objawy uboczne, z których co najmniej jeden zagrażał życiu dziecka. Jako ostateczny środek zaproponowano w tej sytuacji operację mózgu, mimo że nawet takie rozwiązanie nie

� Lekarze boją się ośmieszenia w środowi-sku zawodowym bardziej niż czegokolwiek innego, ten lęk wydaje się niemal komplet-nie paraliżować niezależną myśl medyczną.

30


rokowało trwałego wyleczenia. Matka dziecka nie należała do osób biernie akceptujących zrządzenia losu i była zdecydowana samodziel-nie go kształtować. Podjęła na własną rękę poszukiwania w bibliotece medycznej. Odkryła tam terapię zwaną dietą ketogeniczną, która zgodnie z literaturą medyczną całkowicie eliminuje ataki padaczki u znacznej liczby pacjentów leczonych bezskutecznie różnymi lekami przeciwpadaczkowymi. Neurolog prowadzący leczenie jej dziecka nie wspomniał nigdy o diecie jako ewentualnej formie terapii, mimo że postępowanie takie opisywano w periodykach medycznych od siedem-dziesięciu pięciu lat! Kiedy matka zaproponowała leczenie tą metodą, lekarz ją wyśmiał, określając doniesienia na ten temat jako „anegdo-tyczne”, a nawet zagroził procesem sądowym, gdyby zdecydowała się przenieść dziecko do Instytutu Johna Hopkinsa w Baltimore w celu wypróbowania terapii dietetycznej i uniknięcia operacji mózgu. Jak można było przewidzieć, dieta zadziałała fenomenalnie, ataki ustąpiły i można było odstawić wszystkie leki.

Następnego dnia po projekcji filmu Po pierwsze nie szkodzić w pokoju lekarskim jednego z miejscowych szpitali w Colorado Springs wszyscy byli oburzeni publicznym podważeniem ich grupo-wego autorytetu. Kiedy jeden z młodszych lekarzy oznajmił, że czuje potrzebę przyjrzenia się tej diecie ketogenicznej, jego koledzy natych-miast utworzyli grupę oburzonych wygłaszającą podobne krytyczne komentarze co filmowy neurolog. Oni również twierdzili, że donie-sienia na temat pozytywnych efektów terapii dietą ketogeniczną są „anegdotyczne”. Było jednak oczywiste, że większość z nich – o ile nie wszyscy – nie słyszała o niej do momentu obejrzenia filmu. Wyrażając krytyczne opinie, ignorowali fakt, że opisy wielu przypadków pozytyw-nych efektów terapii zostały opublikowane. Jeden z lekarzy porównał nawet internet do brukowca „National Enquirer”, sugerując, że głęboka ignorancja osób spoza profesji medycznej uniemożliwia im samo-dzielne znajdowanie istotnych informacji oraz że łatwo mogą dać się zwieść przez cokolwiek, co przeczytają. Inny starszy lekarz oświadczył, że musiałby zapoznać się z „pełną bibliografią” źródeł medycznych, zanim zdecydowałby się poświęcić diecie ketogenicznej choć chwilę

31

Wstęp

uwagi. Jako grupa zawodowa wszyscy wyrażali zgodne przekonanie, że żadna wartościowa terapia w przypadkach uporczywych i opornych na leczenie ataków padaczki nie mogłaby ujść ich uwadze w toku wie-loletnich studiów medycznych. Ograniczyłem się do wysłuchania tych argumentów, nie włączając się do dyskusji.

Po powrocie do domu trzy minuty zajęło mi uruchomienie kom-putera z dostępem do internetu, otwarcie systemu MEDLINE i zna-lezienie w naukowych czasopismach medycznych stu osiemdziesię-ciu publikacji dotyczących diety ketogenicznej. MEDLINE jest bazą danych Narodowej Biblioteki Medycznej zawierającą jedenaście milio-nów cytatów i streszczeń autorskich z ponad czterech tysięcy czaso-pism biomedycznych z całego świata opublikowanych od 1966 roku do chwili obecnej. (Na końcu tego Wstępu, w wykazie źródeł, znajduje się mała bibliograficzna próbka materiałów dotyczących diety ketogenicz-nej). W jednej z nowszych publikacji, w kwietniowym numerze „Pedia-trics” z 2000 roku, dokonano przeglądu jedenastu badań poświęconych tej diecie. Ich autorzy stwierdzili, że jej zastosowanie całkowicie elimi-nowało objawy padaczkowe oporne na działanie leków u większości badanych dzieci. Dieta zmniejszyła również częstość ataków o ponad 90 proc. u jeszcze większej liczby dzieci! Podobne artykuły znaleźć można w różnych periodykach neurologicznych i epileptologicznych.

Niestety wygląda na to, że wielu pediatrów i neurologów dziecięcych nie wie, co znajduje się w najnowszych wydaniach czasopism medycz-nych dotyczących ich specjalności. Najoględniej mówiąc, wydaje się, że to, co można w nich przeczytać, rzadko bywa przedmiotem samodziel-nej oceny lekarzy. Niezmiennie zdarza się, że uznawane początkowo za radykalne nowe informacje muszą zostać zaakceptowane przez więk-szość lekarzy danej specjalności, by miały realną szansę zastosowania w praktyce lekarskiej. Paradoksalnie im starsze i bardziej „radykalne” są te informacje, tym mniejszą mają szansę na obiektywną ocenę i prak-tyczne wykorzystanie. Godnym uwagi zjawiskiem jest również dominu-jąca tendencja do używania leków na receptę w leczeniu niemal wszyst-kich stanów chorobowych. Współczesne leki przeciwepileptyczne nie były dostępne w czasie, gdy odkrywano działanie diety ketogenicznej.

32


Poza tym prawidłowe jej stosowanie jest prawdziwym wyzwaniem tak dla lekarza, jak i dla pacjenta. Jej objaśnienie i praktyczna realiza-cja wymagają większego wysiłku i zajmują więcej czasu niż wypisanie recepty i połykanie tabletek. Pojawienie się leków przeciwpadaczkowych spowodowało szybkie odesłanie terapii dietetycznej do medycznego lamusa. Bardzo źle się stało, ponieważ wiele leków tego typu wywołuje wyjątkowo niepożądane skutki uboczne w porównaniu z innymi lekami. Wystarczy jednak powiedzieć, że typowy lekarz rzadko odchodzi w swej praktyce od tego, czego nauczył się z podstawowych podręczników, nawet gdy aktualne publikacje w specjalistycznych czasopismach nauko-wych, których treść powinien znać i śledzić, sugerują inne postępowanie.

Należy w tym miejscu wspomnieć o jeszcze jednym aspekcie roz-powszechnionego krytycyzmu lekarskiego wobec idei niemieszczą-cych się w tradycyjnych ramach informacji medycznej. Otóż gdy coś określa się mianem „dowodu anegdotycznego”, osobie relacjonującej taką informację stawia się zarzut, że nie jest w stanie dokładnie opisać reakcji pacjenta na proponowaną terapię. Słownik definiuje słowo „anegdota” jako krótką nieopublikowaną treść. Tymczasem we współ-czesnych czasopismach naukowych cieszących się największym sza-cunkiem można znaleźć wiele opisów przypadków będących krótkimi podsumowaniami reakcji jednego lub wielu pacjentów na określone działania terapeutyczne. Opis przypadku jest więc naukowym donie-sieniem opublikowanym na łamach poważnego periodyku. Autorami takich publikacji są zawsze profesjonaliści branży medycznej, a pre-zentowane przez nich informacje mają często wartość porównywalną z „naukowo” przygotowanymi opisami badań lub artykułami.

Jeśli więc takie opisy przypadków są „anegdotami”, to warto pamię-tać, że nie wszystkie medyczne anegdoty są opisami przypadków. Różnice dotyczą kompetencji autorów i zakwalifikowania ich prac do publikacji w periodykach naukowych. Osoby bez formalnego wykształcenia medycznego lub mające je, lecz prowadzące badania poza głównym nurtem medycyny akademickiej nie są traktowane poważnie i mają trudności z rozpowszechnianiem uzyskanych wyni-ków. Lekarze i naukowcy nie mają takich problemów, a ich godne

33

Wstęp

uwagi spostrzeżenia kliniczne przyjmowane są z większym szacunkiem przez środowisko medyczne, podczas gdy nowe koncepcje pochodzące „z pogranicza wiedzy” lub z nieuznawanych przez nie „wiarygodnych źródeł” często w ogóle nie oglądają światła dziennego.

Decydującą rolę w utrwalaniu pewnych terapii i podtrzymywaniu krytycznych opinii o innych ma także autorytet podręczników. Mimo że – jak wcześniej wspomniałem – aktualna literatura medyczna jasno wskazuje na dietę jako na skuteczną metodę leczenia padaczki, wielu lekarzy nie stosuje procedur, które nie trafiły jeszcze do podręcz-ników, chyba że czyni to już większość kolegów z ich specjalności. W XXI wydaniu Cecil Texbook of Medicine z 2000 roku nie ma nawet pojedynczej wzmianki o diecie ketogenicznej jako formie leczenia epi-lepsji. Podręcznik ten jest od dawna wyrocznią dla studentów medy-cyny i lekarzy rezydentów w całych Stanach Zjednoczonych. Jak więc to możliwe, że o terapii znanej od siedemdziesięciu pięciu lat nie wspo-mina się nawet na stronach tej szacownej publikacji, mimo że cieszące się największym uznaniem instytucje medycyny akademickiej takie jak Instytut Johna Hopkinsa i Uniwersytet Stanforda ją promują, relacjo-nując pozytywne efekty jej stosowania? Zaiste dobre pytanie.

Statystyczny lekarz nie przejmuje się zbytnio tym, że typowy roz-dział podręcznika medycznego pochodzi zwykle od jednego autora, a rzadko kiedy redaguje go dwóch lub wielu specjalistów. Oznacza to, że wydawcy powierzają jednej lub dwóm osobom zadanie syntetycz-nego przedstawienia wszystkich istotnych informacji dotyczących wybranych tematów oraz nadania im najdokładniejszej i najbardziej użytecznej formy. Ponadto zadaniem autora rozdziału jest dokonanie przeglądu wszystkich ważnych artykułów naukowych związanych z jego dziedziną, w tej kwestii redakcja podręcznika obdarza go pełnym zaufaniem.

Ta książka wyraźnie pokazuje, jak wiele ważnych informacji o ogrom-nej roli witaminy C, które możemy znaleźć w literaturze medycznej, jest

� Lekarze z reguły nie stosują procedur, które nie trafiły jeszcze do podręczników, chyba że czyni to już większość kolegów z ich specjalności.

34


dyskredytowanych lub całkowicie lekceważonych i pomijanych. Więk-szość doniesień na jej temat w bieżącej literaturze medycznej zawiera niewiele danych i cytatów ze źródłowych opisów podstawowych badań w tym przedmiocie. Jest to smutnym objawem szerszego zjawiska ignorowania bardzo ważnych, ale starszych koncepcji i innych zbiorów informacji z różnych dziedzin medycyny, które z tego właśnie powodu nie trafiają na strony podręczników medycznych. Co więcej, porówna-nie kolejnych wydań wyżej wspomnianych podręczników pokazuje, że sposób opracowania wielu tematów nie ulega większym zmianom, a nowe informacje, które się pojawiają, dotyczą zwykle jedynie publi-kacji z kilku ostatnich lat. Innymi słowy, jeśli jakaś ważna idea obecna w starszej literaturze medycznej nie trafiła natychmiast do pierwszego wydania podręcznika zaraz po jej opracowaniu, to później nie ma już szans na właściwą ocenę niezależnie od jej merytorycznej wartości. Powiedzmy sobie wyraźnie: wielu lekarzy okazuje lekceważenie, a wręcz pogardę wobec medycznej literatury naukowej starszej niż sprzed kilku ostatnich lat. Oznacza to, że najlepsze nawet publikacje mają w lekar-skiej świadomości swoje „okresy życia na półce”, dlatego jeśli coś war-tościowego nie trafi do podręczników w tym krótkim przedziale czasu, to nigdy nie zostanie właściwie docenione, chyba że jakiś współczesny badacz zdecyduje się powtórzyć badania starszych kolegów i ponownie dojdzie do tych samych wniosków, wyważając otwarte drzwi.

Pod hasłem „kwas askorbinowy” – będącym chemiczną nazwą witaminy C – baza danych MEDLINE wyszukuje około dwadzieścia cztery tysiące artykułów z 2002 roku. Ponadto średnio każdego dnia pojawia się jedna nowa publikacja na ten temat. Witamina C była i jest najczęściej badaną substancją w historii medycyny. Jednym ze wskaź-ników tej popularności jest obszerny przegląd tematu opublikowany przez Kinga w 1936 roku. Autor ten zastrzegał, że jego prezentacja „ogranicza się niemal wyłącznie do publikacji wyników badań, które pojawiły się w okresie minionych czterech lat”. Mimo to King cytował aż sto sześćdziesiąt dziewięć artykułów naukowych.

Paradoksalnie witamina C wciąż należy do najbardziej lekce-ważonych substancji, jeśli chodzi o jej praktyczne zastosowanie, mimo

35

Wstęp

ogromnej liczby badań zakończonych oraz będących w toku. Autorzy wielu artykułów na ten temat często sugerują w podsumowaniach potrzebę dalszych badań, określa-jąc własne publikacje jako wstępne, mimo że znajdują się w nich opisy wyjątkowo pozytywnych reakcji na tę substancję w różnych klinicznych stanach chorobowych. Szczególnie zdumiewającego przykładu tego zjawiska dostarcza studium Massella i in. (1950), w którym opisano kliniczne reakcje na witaminę C u siedmiu pacjentów z gorączką reumatyczną. W przypadku nr 1 objawy artretyczne ustąpiły w ciągu dwudziestu czterech godzin od rozpoczęcia podawania witaminy C. W przypadku nr 3 gorączka ustąpiła po dwóch dniach, a pozostałe objawy po sześciu tygodniach. W przypadku nr 7 uzyskano, jak to określili autorzy, „znaczną poprawę” widoczną już od pierwszych dni stosowania witaminy C. W przypadku nr 5 osiągnięto „wyraźną poprawę”. U pozostałych pacjentów efekty terapii były podobne. Mimo to w podsumowaniu autorzy stwierdzają, że „nie można wyciągnąć ostatecznych wniosków co do możliwych wartości terapeutycznych” witaminy C w leczeniu gorączki reumatycznej. Przyznają wprawdzie, że substancja ta „uważana jest ogólnie za nieszkodliwą”, ale dodają, że „istnieje oczywista potrzeba systematycznych badań jej toksycz-ności”. Odnosi się wrażenie, że nie ma wystarczająco pozytywnej reakcji klinicznej i tak oczywistego braku efektów ubocznych, wobec których autorzy ci odważyliby się sugerować rutynowe użycie witaminy C w leczeniu gorączki reumatycznej. Wygląda na to, że z jakiegoś powodu woda jest zawsze zbyt zimna, by się w niej wykąpać. Ogólnie rzecz biorąc, nikt nie ośmiela się zalecać regularnego podawania wyso-kich dawek witaminy C, mimo że logiczna analiza większości wyników badań właśnie na to wskazuje.

Istnieje bardzo niewiele ludzkich chorób lub zaburzeń, w których nie następowałaby jakaś poprawa w wyniku regularnego dawkowa-nia optymalnych ilości witaminy C. Niewiele jest natomiast istotnych

� Paradoksalnie witamina C wciąż nale-ży do najbardziej lekceważonych substancji, jeśli chodzi o jej praktyczne zastosowanie, mimo ogromnej liczby badań zakończonych oraz będących w toku.

36


powodów, dla których należałoby wstrzymać się przed natychmiasto-wym podaniem pacjentowi jej wysokich dawek i obserwacją rezultatów. Tak właśnie postępował dr Klenner: rutynowo podawał witaminę C, po czym dokonywał oceny stanu pacjenta, a w swoich doniesieniach podkreślał, że takie podejście kliniczne dawało zawsze dobre rezul-taty. Podstawowe badania są, oczywiście, warunkiem ciągłego postępu w medycynie, ale w zakresie zastosowań witaminy C powtórzone powinny zostać wyłącznie te dotyczące jej najwyższych dawek. Mimo że Klenner osiągnął zdumiewające rezultaty w leczeniu witaminą C, nie udało mu się znaleźć w głównym nurcie badań medycznych nikogo, kto przeprowadziłby jakiekolwiek studia kliniczne poświęcone lecze-niu witaminą C którejkolwiek z chorób zakaźnych z użyciem tak wyso-kich dawek, jakie stosował Klenner. Rezultatem użycia zbyt małych dawek czynnika terapeutycznego w infekcjach i innych chorobach są nikłe efekty lub całkowity ich brak. Z tej informacji nie wynika jednak, że takie same skutki będzie miało stosowanie dawek znacznie wyż-szych. Klenner często aplikował pacjentom dzienne dawki witaminy C dziesięć tysięcy razy wyższe od używanych w niektórych spośród wielu studiów klinicznych opisanych w literaturze! Czasem nawet te niewiel-kie dawki dawały zdumiewające efekty kliniczne lub laboratoryjne, ale zdarzało się też, że obserwowano całkowity brak reakcji. Rzetelność naukowa nie pozwala więc rozsądnie porównywać efektów działania tak radykalnie różnych dawek.

Literatura medyczna dostępna za pośrednictwem bazy MEDLINE oraz publikacje sprzed jej utworzenia zawierają wiele zapomnianych,

zignorowanych lub w inny sposób zlekceważonych faktów naukowych i różnorodnych zbiorów informa-cji. Wydaje się, że wspomniane wcześniej przykłady działania diety ketogenicznej opisane w publika-cjach zarejestrowanych i przecho-

wywanych w MEDLINE są nieznane wśród praktykujących pediatrów, internistów, neurologów i neurochirurgów lub przez te środowiska

� Klenner często aplikował pacjentom dzienne dawki witaminy C dziesięć tysię-cy razy wyższe od używanych w niektórych spośród wielu studiów klinicznych opisanych w literaturze.

37

Wstęp

niedoceniane. Nie powinno zatem dziwić, że wiele prze łomowych infor-macji medycznych i klinicznych o wynikach badań nad witaminą C można znaleźć w publikacjach z lat dziewięćdziesiątych, a także z lat sześćdziesiątych, czterdziestych i jeszcze starszych. Skoro wielu leka-rzy nie zna nawet treści materiałów naukowych opublikowanych w roku 1999 lub 2000 w specjalistycznych periodykach poświęconych ich wybranym dyscyplinom medycznym, to jest oczywiste, że dane z roku 1940, które nie trafiły do podręczników medycyny, nie mają realnej szansy dotarcia do świadomości ogółu praktykujących dziś lekarzy. Dodatkową trudnością jest fakt opublikowania znacznej liczby prac poświęconych witaminie C przed jej chemiczną identyfikacją. W owym czasie substancja ta znana była jako „czynnik przeciwszkor-butowy” obecny w wielu owocach, warzywach i innych roślinach. Szkorbut jest śmiertelną chorobą powodowaną przez długotrwałe dra-styczne niedobory witaminy C w pożywieniu. Mimo nieznajomości struktury chemicznej tej substancji w starszych i z konieczności mniej precyzyjnych badaniach rozpoznano wiele zdumiewających faktów, o których będzie mowa dalej.

W tej książce starałem się w miarę możliwości uwzględniać zarówno starszą, jak i bardziej współczesną literaturę naukową. Zainteresowany tematem Czytelnik może osobiście zweryfikować większość zaprezen-towanych tu informacji. Ogólnie rzecz biorąc, łatwo odróżnić moje własne przemyślenia na temat efektów działania witaminy C od danych cytowanych wprost z literatury medycznej. Jest, oczywiście, wiele zagadnień, których właściwego wyjaśnienia nie znajdziemy w pismach medycznych, w takich przypadkach formułowałem logiczne wnioski na podstawie dostępnych informacji. Książka ta jest wyzwaniem mają-cym skłonić do refleksji i – mam nadzieję – zmobilizować do podejmo-wania działań. Dotyczy to zarówno praktykujących lekarzy, jak i osób niezajmujących się zawodowo medycyną.

Tak, zostało udowodnione, że witamina C leczy, łagodzi objawy oraz/lub zapobiega wielu chorobom zakaźnym uważanym za nieuleczalne, wobec których medycyna ma do zaoferowania jedynie próby łagodze-nia objawów. Tak, wiele infekcji wirusowych wyleczono odpowiednim

38


dawkowaniem witaminy C i praktykuje się to nadal. Tak, szczepienia przeciwko tym uleczalnym chorobom byłyby zupełnie zbędne, gdy-byśmy mieli dostęp do umiejętnie prowadzonej terapii witaminą C. I wreszcie wszystkie uboczne efekty szczepień, liczne i mniej liczne, są niepotrzebnym obciążeniem, ponieważ dostępność skutecznych terapii witaminą C całkowicie podważa sens ich stosowania.

Wykorzystywanie witaminy C w celach terapeutycznych powinno się już dawno znaleźć w głównym nurcie naukowej medycyny. Dotyczy to szczególnie jej dużych dawek, w tym dawek optymalnych stosowa-nych przez dr. Fredericka R. Klennera oraz kilku innych wybitnych klinicystów i badaczy, a nie tylko tych mikroskopijnych, których dzia-łanie było przedmiotem badań w okresie minionych sześćdziesięciu pięciu lat. Optymalne dawkowanie witaminy C w celach leczniczych powinno drastycznie zmniejszyć użycie wielu antybiotyków i innych leków. Po przeczytaniu tej książki Czytelnik będzie mógł samodzielnie ocenić, czy witamina C aplikowana w odpowiednich dawkach może zapobiegać wielu chorobom i związanemu z nimi cierpieniu.

ŹRÓDŁA

J. Casey i in., The implementation and maintenance of the Ketogenic Diet in children, „Journal of Neuroscience Nursing” 1999, 31(5), s. 294–302.

Cecil Textbook of Medicine, ed. by L. Goldman, J. Bennett, 21st ed., W.B. Saunders Company, Philadelphia 2000.

R. Forman, Medical resistance to innovation, „Medical Hypotheses” 1981, 7(8), s. 1009–1017.

J. Freeman, E. Vining, Seizures decrease rapidly after fasting: preliminary studies of the ketogenic diet, „Archives of Pediatrics & Adolescent Medicine” 1999, 153(9), s. 946–949.

C. King, Vitamin C, ascorbic acid, „Physiological Reviews” 1936, 16, s. 238–262.F. Klenner, The treatment of poliomyelitis and other virus diseases with vitamin C,

„Southern Medicine & Surgery” July 1949, 111(7), s. 209–214.R. Landwehr, The origin of the 42-year stonewall of vitamin C, „Journal of Orthomo-

lecular Medicine” 1991, 6(2), s. 99–103.

Wstęp

F. Fefevre, N. Aronson, Ketogenic diet for the treatment of refractory epilepsy in child-ren: a systematic review of efficacy, „Pediatrics” 2000, 105(4), s. E46.

B. Massell i in., Antirheumatic activity of ascorbic acid in large doses. Preliminary observations on seven patients with rheumatic fever, „The New England Journal of Medicine” 1950, 242(16), s. 614–615.

J. Sirven i in., The ketogenic diet for intractable epilepsy in adults: preliminary results, „Epilepsia” 1999, 40(12), s. 1721–1726.

C. Stafstrom, S. Spencer, The ketogenic diet: a therapy in search of an explanation, „Neurology” 2000, 54(2), s. 282–283.

41

Rozdział I

Niektóre podstawowe idee i tło historyczne

Istotą odkrycia jest myślenie o czymś, co wszyscy widzą, w sposób, w jaki nikt dotąd o tym nie myślał.

dr n. med. Albert Szent-Györgyi (1893–1986)*

Teoria życia

Szent-Györgyi (1978, 1980) przedstawił hipotezę, zgodnie z którą czą-steczki związków organicznych, takich jak białka zawarte w tkankach żywych organizmów, muszą być podtrzymywane w stanie elektronowej desaturacji. Wszelka stabilna materia składa się z elektronów, protonów i neutronów zgrupowanych w różnych konfiguracjach. Szent-Györgyi sugerował, że ciała nieożywione charakteryzuje pełne nasycenie elek-tronowe, a formy materii ożywionej – deficyt elektronów. Witamina C, znana chemikom jako kwas askorbinowy, reaguje ze znaczną liczbą podstawowych związków chemicznych obecnych w żywym organi-zmie, wydaje się więc, że należy do substancji podstawowych podtrzy-mujących ciągłą dynamiczną międzycząsteczkową wymianę elektro-nów w tkankach. Szent-Györgyi twierdził, że wymiana energii, będąca bez wątpienia najważniejszą formą łączności międzykomórkowej,

* laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii i medycyny przyznanej mu w 1937 roku za odkrycie witaminy C w powiązaniu z biologicznymi procesami spalania

42


wymaga stanów elektronowej nie równowagi między cząsteczkami i w nich samych, co powoduje ich naturalne przepływy w całym orga-nizmie – rodzaj biologicznej formy prądów elektrycznych. Wszystkie funkcje fizjologiczne są kierowane, kontrolowane i regulowane przez ów fizjologiczny system ruchu energii. Ponadto elektryczna dynamika organizmu tworzy i pod trzymuje subtelne pola magnetyczne, których struktura i jakość wydają się mieć związek z homeostazą, czyli dobrym stanem zdrowia.

Witamina C, obok jej innych ważnych właściwości, dostarcza naj-potężniejszych bodźców do przepływu energii elektrycznej. W więk-szych ilościach pobudza ten proces, optymalizując zdolność komórek do podtrzymywania łączności niezbędnej do zachowania zdrowia. A zatem jednym z fundamentalnych aspektów życia jest stan opty-malnej wymiany elektronowej między komórkami. Kiedy dokonuje się ona bez zakłóceń, organizm jest zdrowy. Znaczące zakłócenia prowadzą natomiast do chorób, a całkowity zanik tej wymiany do śmierci. Kiedy przepływy elektronów są utrudnione lub upośledzone, organizm potrzebuje zwiększonych ilości witaminy C, aby usunąć te zakłócenia.

Skoro osłabienie elektrycznej funkcji tkanek wydaje się korelować z chorobami lub nawet je powodować, to znaczy, że stanom chorobo-wym towarzyszą niedobory witaminy C. Prawidłowość ta sugeruje, że powinniśmy zwiększać spożycie tej substancji podczas leczenia prak-tycznie wszystkich chorób. Odwodnienie organizmu wymaga dostar-czenia mu wody, a osłabienie przepływu elektronów – będące pod-stawowym wskaźnikiem stanu chorobowego – uzupełnienia braków witaminy C. Jest to uniwersalna reguła obowiązująca nawet wówczas, gdy niedobór tej substancji nie był czynnikiem powodującym rozwój określonego stanu chorobowego. Istnieje bardzo niewiele sytuacji, w których podawanie witaminy C powinno być ograniczone. Przy-padki te zostaną opisane w rozdziale IV.

43


Ugruntowane błędne przekonania

Niezwykła kliniczna użyteczność witaminy C pozostaje niedoceniona. Po części wynika to z zaliczenia tego związku chemicznego do kategorii witamin rozumianej w dość wąski sposób. W XXVIII wydaniu Dor-land’s Illustrated Medical Dictionary (Ilustrowanego słownika medycz-nego Dorlanda) witaminę definiuje się jako: „pojęcie ogólne obejmujące pewną liczbę niepowiązanych substancji organicznych występujących w wielu pokarmach w niewielkich ilościach, które są niezbędne do nor-malnego metabolicznego funkcjonowania organizmu”.

Witamina C, przynajmniej w śladowych ilościach, jest, oczywi-ście, niezbędna do życia, choćby po to, aby uniknąć powodowanego przez jej skrajny niedobór szkorbutu, jednak osiągnięcie i utrzymywa-nie optymalnego stanu zdrowia wymaga znacznie większych jej ilości. Przytoczona definicja odnosi się bardziej do innych zidentyfikowanych witamin niż do witaminy C, której śladowe ilości nie podtrzymują wspo-mnianego „normalnego metabolicznego funkcjonowania organizmu”. Jej chroniczne niedobory wynikające z niedostatecznej suplementacji lub jej braku oraz z ubogiej diety sprzyjają rozwojowi niemal wszystkich przewlekłych chorób degeneracyjnych, które atakują człowieka. Ponadto dowody przedstawione w całej tej książce świadczą jednoznacznie o tym, że chroniczny niedobór witaminy C bywa często jedną z pierwotnych przyczyn wielu rozpowszechnionych chorób zakaźnych. Omówiony dalej materiał nie pozostawia wątpliwości, że wielu ludzi na całym świe-cie – nie wyłączając pozornie dobrze odżywionych Amerykanów – cierpi z powodu następstw notorycznych niedoborów witaminy C.

Nie można wykluczyć, że przypisywane współczesnej konwen-cjonalnej medycynie sukcesy w postaci wydłużenia średniej długości życia i ograniczenia zachorowalności na choroby zakaźne są wynikiem dodawania niewielkich ilości witaminy C oraz innych przeciwutlenia-czy do wielu poza tym bezwartościowych paczkowanych artykułów

� Chroniczne niedobory witaminy C sprzy-jają rozwojowi niemal wszystkich przewle-kłych chorób degeneracyjnych, które ataku-ją człowieka.

44


spożywczych. „Sukces” ten powinien z biegiem czasu stać się jeszcze donioślejszy, ponieważ coraz większa liczba pokarmów będzie uzupeł-niana coraz większymi dawkami witaminy C.

We Wstępie wyjaśniłem dość obszernie, dlaczego tak trudno sko-rygować ugruntowane, acz błędne koncepcje naukowe, które zostały powszechnie zaakceptowane, a ich wiarygodność wzmocniła dodat-kowo publikacja w podręcznikach medycznych. Informacje przedsta-wione w tej książce dowodzą po wielokroć, że funkcjonowanie kwasu askorbinowego jako witaminy jest tylko jednym z aspektów jego dzia-łania w organizmie. Ponieważ – jak zostanie to pokazane dalej – utrzy-manie optymalnego stanu zdrowia i „normalnego funkcjonowania metabolicznego” wymaga regularnego dostarczania znacznie więk-szych niż śladowe ilości witaminy C, ścisła interpretacja klasyfikacji tej substancji sugeruje nawet, że nie należy ona w ogóle do kategorii wita-min. Dla Czytelnika, który dokładnie zapozna się z faktami, stanie się jasne, że witamina C jest najważniejszym dla człowieka składnikiem odżywczym bez względu na wszelkie klasyfikacje. Podczas analizy ogromnych zasobów danych zawartych w literaturze będę ją jednak nadal nazywał tak, jak przywykliśmy. W piśmiennictwie naukowym i medycznym spotykamy kilka innych nazw związanych ze strukturą chemiczną tej substancji, nie będę się jednak nimi posługiwał, by nie wprowadzać zamętu w umysłach Czytelników.

Inne radykalne nieporozumienie związane z witaminą C dotyczy jej dawkowania koniecznego, aby osiągnąć efekty terapeutyczne. Pośrednicy w handlu nieruchomościami mówią, że trzy najważniejsze cechy domu to jego „lokalizacja, lokalizacja i… lokalizacja”. Podobnie jest z witaminą

C używaną w celach leczniczych, liczy się „dawkowanie, dawkowanie i… dawkowanie”. Jeśli dawka jest zbyt mała, nie uzyskamy pożąda-nych rezultatów. Kropka! Z drugiej

strony w bardzo wielu stanach chorobowych przy zastosowaniu dosta-tecznie dużych dawek rzadko zdarza się całkowity brak pozytywnych efektów, jeśli terapia kontynuowana jest dostatecznie długo.

� Najważniejszym aspektem skutecznej te-rapii witaminą C jest odpowiednie jej daw-kowanie.

45


Jednocześnie użycie relatywnie niewielkich dawek witaminy C często przynosi wyraźną poprawę w chorobach zakaźnych. Niemal wszystkie współczesne i starsze publikacje w literaturze naukowej, które stwierdzają nieskuteczność tej substancji w leczeniu określonych chorób, dotyczą użycia w badaniach i w próbach klinicznych niewspół-miernie małych dawek w stosunku do oczekiwanych efektów terapeu-tycznych. Zalecana dzienna dawka dietetyczna witaminy C wynosi 30–95 mg (miligramów), a za dawkę optymalną dla mężczyzn i kobiet uważa się 60 mg. Tymczasem skuteczne dawki stosowane w leczeniu chorób zakaźnych są kilkaset razy lub nawet kilka tysięcy razy większe! Oficjalne zalecenia chronią więc tylko zdrowych ludzi przed w pełni rozwiniętą kliniczną postacią szkorbutu, nie dopuszczając do przywrócenia poziomu witaminy C w krwiobiegu do wielkości uważanych za prawidłowe. W rzeczywisto-ści organizmy wielu osób cierpiących na choroby zakaźne metabolizują niezwykle duże ilości witaminy C, co powoduje wyczerpywanie się jej naturalnych zasobów. W efekcie zalecane dawki nie zapobiegają nawet wielu objawom szkorbutu i nie zapewniają przywrócenia normalnego stężenia witaminy C we krwi. Dowody przedstawione w tej książce pokazują, że w organizmach wielu pacjentów z chorobami zakaźnymi wyczerpują się rezerwy witaminy C, co prowadzi do śmierci na skutek powikłań przypominających objawy ostrego szkorbutu. U wielu takich osób faktyczną przyczyną śmierci są na przykład powikłania krwo-toczne. Ostry niedobór witaminy C bywa często bezpośrednią przy-czyną drobnych krwawień lub rozległych wylewów.

Wiele spośród licznych publikacji prezentujących wyniki badań nad witaminą C zawiera błędne wnioski, przez co nazywa niewielkie ilości tej substancji używanej w badaniach „megadawkami”. Dawki określane w ten sposób w literaturze często powinny być powiększone co naj-mniej tysiąckrotnie, by mogły wywołać pożądane efekty terapeutyczne. Z uwagi na te powszechnie spotykane nieporozumienia będę nazywać

� Niemal wszystkie publikacje w literatu-rze naukowej stwierdzające nieskuteczność witaminy C dotyczą niewspółmiernie ma-łych dawek użytych w badaniach i próbach klinicznych.

46


ilości witaminy C, które powinny być używane, dawkami optymal-nymi. Mimo że zalecane w tej książce porcje witaminy C przewyższają znacznie najwyższe „megadawki” wymieniane w literaturze, użycie określenia „dawka optymalna” może pomóc w stopniowym uświada-mianiu lekarzy i pacjentów, że takie dawki są rzeczywiście optymalne w określonych warunkach i czasie. Trzeba sobie również zdawać sprawę, że optymalne dawki witaminy C, nawet dla tego samego pacjenta, mogą być bardzo różne w zależności od stopnia zaawansowa-nia choroby w momencie rozpoczęcia leczenia. Ponadto ta sama ilość witaminy C nie musi być odpowiednia dla dwóch pacjentów z pozor-nie jednakowymi objawami klinicznymi, ponieważ u każdego z nich mogą występować czynniki sprzyjające szybszemu bądź wolniejszemu wykorzystywaniu suplementacji. Z drugiej strony lekarz prowadzący leczenie może posługiwać się pojęciem „megadawka” w sytuacji, gdy używana w leczeniu ilość witaminy C nie jest fizjologicznie wystarcza-jąca do podtrzymania lub przywrócenia optymalnego stanu zdrowia.

Na skutek regularnego przyjmowania optymalnych dawek wita-miny C pacjent odzyskuje subtelną świadomość dobrego stanu zdro-wia. Kiedy dzieje się coś niebezpiecznego dla organizmu, np. atakuje go nowa toksyna lub zakażenie, pacjent mający doświadczenie w takim postępowaniu instynktownie zwiększa dzienne dawki optymalne do niezbędnego poziomu. Osoby przewlekle chore niemal zawsze doświadczają niewielkich nawet remisji, a zwiększenie optymalnej dziennej dawki witaminy C najczęściej szybko przywraca dobry stan zdrowia, w którym ponowne infekcje nie są zbyt prawdopodobne.

Ludzka ułomność genetyczna

Warunkiem utrzymania odpowiednich poziomów witaminy C w komórkach i tkankach całego organizmu (w odróżnieniu od jej stężenia we krwi, które częściej się mierzy) jest jej wchłanianie bezpo-średnio z pokarmów lub w formie suplementacji. Koncentracja wita-miny C w komórkach poszczególnych tkanek jest większa niż we krwi

47


(Meiklejohn, 1953). W rezultacie przyjmowanie tej substancji w ilościach zapewniających określone stężenie we krwi nie gwarantuje, że trafi ona także w odpowiednich ilościach do komórek i tkanek całego organizmu.

Warto wiedzieć, że ludzki organizm nie potrafi syntezować wita-miny C, w którą to zdolność wyposażone są organizmy większości zwierząt. Niemal wszystkie ssaki, gady i płazy wytwarzają tę wita-minę przynajmniej w ilościach odpowiadających dziennemu zapo-trzebowaniu. U większości ssaków synteza dokonuje się w wątrobach, co po raz pierwszy eksperymentalnie w ujęciu ilościowym potwierdzili Grollman i Lehninger (1957). Organizmy innych zwierząt, głównie gadów i płazów, syntetyzują witaminę C w nerkach (Chatterjee i in., 1975). Zdolności takiej nie mają organizmy ludzi i niektórych naczel-nych, a także rudawek (lisów latających, Pteropus) i świnek morskich.

Warto w tym miejscu zauważyć, że właśnie niezdolność świnek morskich do wytwarzania witaminy C decyduje o ich szczególnej przy-datności jako zwierząt doświadczalnych, bowiem znacznie łatwiej od innych gatunków poddaje się je infekcjom i zatruciom w celach badaw-czych, a ich reakcje na stres są bardziej zróżnicowane niż u zwierząt wytwarzających witaminę C. Naukowcy szybko zdali sobie sprawę, że świnki morskie oraz przedstawiciele naczelnych (łącznie z człowiekiem) wykazują szczególną skłonność do bardzo wielu klinicznych objawów w warunkach zagrożenia życia i chorób zakaźnych, takich jak gruźlica, błonica (in. dyfteryt) oraz choroba Heinego-Medina. Jest też jasne, że eksperymentalne wywołanie szkorbutu jest możliwe jedynie u takiego zwierzęcia jak świnka morska, która jest niezdolna do wytwarzania wita-miny C w swoim organizmie, bądź u innego gatunku wytwarzającego tę substancję w niewielkich ilościach.

Chatterjee i in. (1975) zbadali zdolność różnych gatunków zwie-rząt do samodzielnego wytwarzania witaminy C. Okazało się, że wśród

� Organizmy niemal wszystkich ssaków, gadów i płazów potrafią syntezować wita-minę C, zdolności takiej nie mają jednak organizmy ludzkie.

� Organizm kozy w obliczu zagrażającej życiu infekcji lub toksyny wytwarza każde-go dnia aż 100 000 mg witaminy C.

wyleczyć - helion · wania witaminy c ma również dr linus pauling – laureat nagrody nobla w...

Documents