wspólna polityka rolna
DESCRIPTION
Wspólna Polityka Rolna. Etapy procesu integracji. Strefa wolnego handlu - zniesienie ceł i ograniczeń ilościowych Unia celna - zniesienie barier + wspólna taryfa celna + wspólna polityka handlowa wobec państw trzecich Wspólny rynek - swobodny przepływ 4 elementów - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Etapy procesu integracji
Strefa wolnego handlu - zniesienie ceł i ograniczeń
ilościowych
Unia celna - zniesienie barier + wspólna taryfa celna +
wspólna polityka handlowa wobec państw trzecich
Wspólny rynek - swobodny przepływ 4 elementów
Unia gospodarcza - + harmonizacja narodowej polityki
gospodarczej
Całkowita integracja gospodarcza - powołanie
ponadnarodowego organu
Wyzwania
Problemy rolnictwa w powojennej Europie Problemy rolnictwa w powojennej Europie dotyczyły głównie:dotyczyły głównie:
zróżnicowanego systemu interwencjonizmu rolnego w poszczególnych krajach, a w efekcie istotne różnice cen żywności;
znaczny niedorozwój rolnictwa – niska produktywność czynników produkcji;
niski stopień samowystarczalności Wspólnoty w zakresie podstawowych produktów rolnych (85%)
Przesłanki utworzenia WPR
Niskie wyposażenie rolnictwa w maszyny i
urządzenia
Wysokie zasoby siły roboczej
Niska produktywność podstawowych czynników
wytwórczych (ziemi, pracy, kapitału)
Stopień samowystarczalności żywnościowej
Wspólnot w granicach 85%
Wspólna Polityka Rolna EWG, jak określono w art. 39 Traktatu Rzymskiego z 1957 r., miała na celu:
podnoszenie produktywności rolnictwa poprzez wspieranie postępu technicznego, biologicznego, organizacyjnego i ekonomicznego, racjonalizację produkcji rolnej oraz optymalizację zastosowania czynników produkcji;
zapewnienie odpowiedniego poziomu dochodów rolnych; stabilizację rynku produktów rolnych – równoważenie
podaży i popytu; zapewnienie ciągłości zaopatrzenia – dostępności
zasobów; umożliwienie konsumentom zakupu żywności po
rozsądnych cenach.
Wspólna Polityka Rolna Cele
Europejska Wspólnota
Gospodarcza
• Francja• Niemcy • Włochy• Holandia• Belgia• Luksemburg
produkcja rolna nie może być kształtowana przez swobodnie działające mechanizmy rynkowe
że bez zintegrowania rolnictwa nie jest możliwy cały proces integracji w pozostałych obszarach życia gospodarczego
Główne zasady WPR:
jednolitości rynku
preferencji produkcji rolnej krajów
Wspólnoty
solidarności finansowej
Jednolitość rynku
oznacza swobodny przepływ towarów rolnych
między państwami członkowskimi (wolny rynek
wewnątrz Wspólnoty), wprowadzenie wspólnych
cen i jednolitych regulacji funkcjonowania rynku
rolnego (ochrona przed konkurencją
zewnętrzną, jednakowe reguły handlu z krajami
trzecimi, wspólne przepisy sanitarne)
Preferencja produkcji rolnej krajów
Wspólnoty
przyznaje priorytet w zaopatrzeniu rynku
wewnętrznego produktami rolnymi
wytworzonymi na terenie krajów członkowskich,
chroniąc jednocześnie rynki wewnętrzne przed
tańszymi produktami z importu
Solidarność finansowa
zobowiązuje wszystkie kraje członkowskie do
solidarnego uczestnictwa w kosztach
funkcjonowania wspólnego rynku produktów
rolnych – co w praktyce oznacza, że kraje
zamożniejsze, o relatywnie niewielkim znaczeniu
rolnictwa finansują WPR w krajach biedniejszych
oraz tych, gdzie rolnictwo ma większe znaczenie
gospodarcze i społeczne
Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji dla Rolnictwa
(FEOGA) (utworzony w 1962 w celu finansowania WPR)
dzieli się na sekcje:
fundusz "Gwarancje" fundusz "Orientacje"
Unia Europejska
utworzona na podstawie Układu w sprawie Unii Europejskiej,
wynegocjowanego 11 grudnia 1991 roku w Maastricht podpisany 7 lutego 1992 roku wszedł w życie 1 listopada 1993 roku.
Członkami jest 15 państw członkowskich Wspólnot Europejskich tj.: EWG utworzona właśnie na bazie tych CEC trzech Wspólnot Euratomu bez ich likwidacji
Konieczność interweniowania w rolnictwie wynika z dwóch przyczyn:
1. Niskiej elastyczności popytu na żywność – oznacza to że konsumenci słabo reagują na zmiany cen. Nie są skłonni do stosowania substytutów gdy ceny idą w górę, a z drugiej strony istnieje granica możliwości spożycia większej ilości żywności, gdy ceny idą w dół. Przy dużym udziale czynnika losowego kształtującego podaż produktów rolnych (pogoda) skutkuje dużymi wahaniami cen w krótkich okresach.
2. Malejącej, wraz ze wzrostem zamożności społeczeństwa, elastyczności dochodowej popytu na żywność – dochodzi do paradoksu: im wyższy rozwój gospodarczy kraju, tym wyższy stopień nasycenia popytu na żywność i mniejsze możliwości wzrostu dochodów ludności rolnej poprzez wzrost produkcji. Prowadzi to do deprecjonowania rolnictwa poprzez mechanizm rynkowy na rzecz żywności wysoko przetworzonej oraz produktów oraz produktów nie żywnościowych. Relacja cen produktów rolnych do nie rolnych wykazuje stałą tendencję spadkową.
Geneza interwencjonizmu
w rolnictwie
Cele interwencjonizmu
rynkowo-cenowego
Celem interwencjonizmu cenowego w rolnictwie jest korekta
mechanizmu rynkowego po to, aby osiągnąć przede wszystkim:
stabilizację cen rolnych;
poprzez zmiany wielkości i struktury produkcji,
możliwie
najlepsze dopasowanie do wielkości i struktury
popytu;
gwarancję zbytu produktów rolnych;
korektę dochodów rolniczych;
Metody pośredniego oddziaływania na poziom cen rolnych
Rozwinięty system informacji rynkowej;
Duża liczba podmiotów działających w sferze obrotu
umożliwiająca niwelowanie regionalnych różnic
cenowych;
Samodzielne działanie producenta, mające na celu takie
dostarczanie swoich produktów na rynek aby nie
powodować kumulacji sprzedaży. Sposoby:Działanie na przekór cyklu KontraktacjaTransakcje terminowe
Metody bezpośredniego oddziaływania na poziom cen rolnych
Zadaniem interwencjonizmu cenowego jest zapobieganie zapobieganie gwałtownym wahaniom cen rolnychgwałtownym wahaniom cen rolnych, które oddziałują na poziom dochodów rolniczych. Najczęściej stosowaną metodą stabilizacji cen jest:
1. System cen gwarantowanych – państwo gwarantuje, że nie dopuści do spadku ceny rynkowej danego produktu poniżej określonego poziomu. Jeżeli ceny rynkowe zaczynają spadać, wyspecjalizowane jednostki uruchamiają skup interwencyjny, wyhamowując w ten sposób spadek cen rynkowych.
2. System zapasów buforowych – polega na uruchamianiu skupu, gdy ceny są niskie, przechowaniu ich i sprzedaż na rynku, gdy ceny osiągają wysoki poziom. Wyznaczony zostaje przedział cen (cena maksymalna i cena minimalna) i w zależności od sytuacji rynkowej dokonywany jest skup lub sprzedaż zapasów. W praktyce krajów UE system zapasów buforowych nie działa w czystej formie, gdyż został zastąpiony skupem interwencyjnym, typowym dla silnie chronionego rynku wewnętrznego, czyli skupem po wysokich cenach i próby lokowania wysoko subsydiowanego eksportu na rynkach światowych
Protekcjonizm państwa – ochrona rynku krajowego
Protekcjonizm rolny jest najpowszechniejszą i najbardziej rozbudowaną formą protekcjonizmu gospodarczego. Zestaw środków oddzielających rynek krajowy od rynków zagranicznych można podzielić na:
1.środki ograniczające ilość przywożonych towarów w sposób administracyjny – kontyngenty ilościowe przywozu;
2.środki ograniczające przywóz przy pomocy instrumentów ekonomicznych – cła, do 1994 roku były stosowane opłaty wyrównawcze. Na mocy porozumień zawartych podczas IX Rundy Urugwajskiej GATT stawki celne uległy taryfikacji, co oznacza zastąpienie środków pozataryfowych stawkami celnymi. Dotyczy to zmiennych opłat wyrównawczych, minimalnych cen importowych, licencji importowych.
3.pozostałe przepisy administracyjne:a. Przepisy weterynaryjne;b. Przepisy fitosanitarne;c. Zasady oznaczania i etykietowania towarud. Wyznaczenie określonych przejść granicznych do odprawy produktów
rolnych
Podejmowane działania:1. utworzenie wspólnej organizacji rynku produktów rolnych; 2. jednolitą politykę cenową; 3. utworzenie wspólnych funduszy finansowania rolnictwa.
Główne kierunki działania: likwidacja barier w obrębie Wspólnoty utrudniających
handel podstawowymi produktami rolnymi; wprowadzenie nowych organizacji rynkowych w miejsce
organizacji narodowych; wspólna polityka handlowa artykułami rolno-spożywczymi
wobec krajów trzecich; neutralizacja, w zakresie polityki socjalnej, ujemnych
skutków integracji rolnictwa państw członkowskich.
Wspólna Polityka Rolna Sposób realizacji celów
W celu realizacji tych zadań Wspólna Polityka Rolna została oparta na trzech następujących zasadach:
jednolitości rynku – oznacza swobodny przepływ towarów rolnych między państwami członkowskimi, wprowadzenie wspólnych cen i jednolitych regulacji funkcjonowania rynku rolnego (ochrona przed konkurencją zewnętrzną, jednakowe reguły handlu z krajami trzecimi, wspólne przepisy sanitarne);
preferencji produkcji rolnej krajów Wspólnoty – przyznaje priorytet zaopatrzeniu rynku wewnętrznego produktami rolnymi wytworzonymi na jej terenie chroniąc jednocześnie rynki wewnętrzne przed tańszymi produktami z importu;
solidarności finansowej – zobowiązuje wszystkie kraje członkowskie do solidarnego uczestnictwa w kosztach funkcjonowania wspólnego rynku produktów rolnych.
Wspólna Polityka Rolna (Stresa, Włochy 1958) trzy zasady
Politykę rolną EWG finansowaną z FEOGA dzieli się na:
A) politykę rynkowo-cenową (pochłania około 90% wydatków).Opiera się na 2 filarach: jednolitym systemie podtrzymania rynku- decyzje podejmowane są na szczeblu wspólnotowym i
obowiązują we wszystkich krajach,- interwencjonizm finansowany jest z budżetu
Wspólnoty. wspólnej organizacji rynków
B) politykę strukturalną – służy przeobrażeniom strukturalnym w rolnictwie
Wspólna Polityka Rolna Polityka strukturalna
i rynkowo-cenowa
Idea wspólnego rynku sprowadzała się do zastąpienia interwencjonizmu poszczególnych państw członkowskich interwencjonizmem WPR oraz do stworzenia takich samych warunków konkurencji dla producentów rolnych we wszystkich państwach członkowskich Wspólnoty.
Wprowadzenie systemu wspólnego rynku oznacza więc:
– likwidację barier w handlu artykułami rolnymi wewnątrz Wspólnoty,
– stosowanie wspólnych zasad wobec importu artykułów rolnych z krajów trzecich.
– ujednolicenie cen,
Wspólna Polityka Rolna Cechy wspólnej organizacji rynków
Podstawowe instrumenty wspierania rolnictwa w ramach Wspólnoty stanowią: 1. podtrzymywanie cen rynkowych,2. ograniczenia ilościowe produkcji,3. bezpośrednie podtrzymywanie dochodów,4. inne formy wspierania rolnictwa.
Wspólna polityka w zakresie cen, zakłada wspieranie dochodów producentów rolnych poprzez ceny gwarantowane. Podtrzymywanie cen rynkowych wpływa na kształtowanie cen w Unii na poziomie wyższym od cen światowych. W celu utrzymania takiego poziomu stosuje się:
- ochronę przed tanim importem poprzez cła i ceny minimalne;- zapobieganie spadkowi cen przy pomocy zakupów interwencyjnych;- subsydiowanie eksportu rolnego poza obszar Wspólnoty.
Wspólna Polityka Rolna narzędzia
Zakres stosowania poszczególnych instrumentów jest zróżnicowany w zależności od specyfiki danego sektora. Z tego względu wyróżnić można następujące formy działań:
•- ochronę zewnętrzną i interwencję na rynku wewnętrznym – w stosunku 75% wartości produkcji dotyczącej: zbóż, mleka, wołowiny, cukru oraz niektórych warzyw i owoców; system ten polega generalnie na ustaleniu ceny gwarantowanej (bazowej, interwencyjnej); w przypadku spadku cen zostaje uruchomiony skup interwencyjny;
•- ochronę zewnętrzną bez interwencji na rynku wewnętrznym – obejmuje takie produkty rolne jak: drób, jaja, wino, niektóre warzywa i owoce, kwiaty; w tym przypadku ustalane są ceny minimalne i kwoty importowe stanowiące bariery wejścia na rynek unijny.
Wspólna Polityka Rolna Interwencjonizm Rynkowy
Wspólna Polityka Rolna Interwencjonizm Rynkowy
Ograniczenia ilościowe produkcji stosowane są w połączeniu z podtrzymywaniem cen i/lub dotacjami wyrównawczymi. Istotą ich jest ograniczanie produkcji - przy danym poziomie wsparcia cenowego - na poziomie niższym od tego jaki wystąpiłby bez stosowania ograniczeń. Możliwe jest dzięki temu ograniczenie wydatków budżetowych Unii na subsydiowanie nadwyżek. Ten system wspierania rolnictwa dotyczy rynku cukru, mleka, zbóż i warunkowo nasion oleistych.
Bezpośrednie podtrzymywanie dochodów rolniczych polega na tym, że producenci rolni w UE otrzymują pewną sumę środków pieniężnych ponad to, co uzyskują ze sprzedaży swoich produktów na rynku (płatności na ha zbóż i nasion oleistych lub na sztukę zwierząt – bydło, owce). Wpływają one na wzrost dochodów rolniczych bez jednoczesnych zmian cen konsumenta czy producenta.
Cel: zwiększenie ekonomicznej i społecznej spójności wszystkich regionów Wspólnoty i zmniejszenie różnic ekonomicznych między nimi a tym samym wyrównanie poziomu życia mieszkańców wszystkich regionów.
Do instrumentów Polityki Strukturalnej UE należą:1. Fundusze Strukturalne:
a. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF) – utworzony w 1975 r., służący wyrównywaniu różnic w poziomie rozwoju pomiędzy regionami poprzez zachęcanie do inwestycji,b. Europejski Fundusz Socjalny (ESF) – w ramach którego udzielane są dotacje na szkolenie i dokształcanie pracowników; powstał w 1960 r. c. Sekcja Orientacji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnych (EAGGF) – powstała w 1964 r. i odpowiedzialna jest za wspieranie zmian strukturalnych w rolnictwie Wspólnotyd. Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa (FIFG) – utworzony w 1993 r.
2. Fundusz SpójnościNa mocy Traktatu z Maastricht pochodzące z niego środki mają ułatwić przygotowanie się krajów najuboższych (wskaźnik PKB poniżej 90% średniej UE na głowę mieszkańca) do spełnienia wymogów unii ekonomiczno-monetarnej. Poprzez ten fundusz wspierane są projekty służące ochronie środowiska oraz rozwojowi transeuropejskiej infrastruktury transportowej
Wspólna Polityka Rolna Interwencjonizm Strukturalny
Produkcja i zużycie zbóż w EWG-9
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
110,0
120,0
130,0
19
60
19
61
19
62
19
63
19
64
19
65
19
66
19
67
19
68
19
69
19
70
19
71
19
72
19
73
19
74
19
75
19
76
19
77
19
78
19
79
Lata
mln
ton
spożycie spasanie produkcja zużycie ogółem
Ewolucja celów WPRLata 1962-1979
Produkcja i zużycie zbóż w EWG-12
Ewolucja celów WPRLata 1980-1992
110
120
130
140
150
160
170
180
190
200
lata
mln
to
n
produkcja zużycie produkcja łącznie z NRD zużycie łącznie z NRD
Plan Mansholta miał zapewnić osiągnięcie równowagi rynkowej i poprawę struktury agrarnej.
Program proponował:
- wcześniejsze emerytury dla rolników przekazujących ziemię w celu poprawy struktury agrarnej,
- pomoc w celu zwiększenia lub tworzenia nowych gospodarstw rolniczych,
- koncentrację podaży poprzez tworzenie grup producenckich,
- zalesianie terenów i zmniejszenie pow. UR o 5mln ha.
Ewolucja celów WPRPlan Mansholta
Przeprowadzone po 1985 r modyfikacje Wspólnej Polityki Rolnej nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Mechanizmy rynkowe nadal stanowiły bodziec nie do ograniczania lecz do intensyfikacji i wzrostu produkcji. W szybkim tempie następował wzrost wydatków z budżetu EWG, związanych z prowadzeniem tej polityki, przy czym znaczna część tych wydatków trafiała do stosunkowo niewielkiej liczby silniejszych ekonomicznie gospodarstw.
Dnia 31 stycznia 1991 r Komisja Europejska zatwierdziła główne kierunki zasadniczej reformy wspólnej polityki rolnej, przedstawione przez Komisarza Rolnego Ray’a Mac Sharry’ego. Koncepcja ta weszła w życie w lipcu 1992 r pod nazwą „Planu Mac Sharry’ego”. Propozycje Komisarza wychodziły z założenia, że WPR tworzona w okresie deficytu żywności w Europie w latach pięćdziesiątych nie jest adekwatna do wymogów jakie rodzi rozwój sytuacji na rynku rolnym Wspólnoty.
Ewolucja celów WPRLata 1980-1992
Szczegółowe cele reformy Mc Sharry’ego:
•poprawa równowagi na rynkach rolnych w drodze skuteczniejszej regulacji podaży i aktywniejszego wpływu na popyt;
•wzmocnienie wewnętrznej i zewnętrznej konkurencyjności europejskiego rolnictwa przez istotne obniżki cen, w celu zwiększenia konsumpcji wewnętrznej oraz ułatwienia zbytu na rynku światowym;
•wprowadzenie bardziej ekstensywnych sposobów gospodarowania w celu ochrony środowiska i redukcji nadmiarów produktów rolnych;
•przesunięcie wsparcia finansowego z korzyścią dla słabszych gospodarstw;
•wsparcie struktury agrarnej w drodze zachowania wystarczającej liczby gospodarstw rolniczych, przy utrzymaniu określonej mobilności czynników produkcji, głównie zaś mobilności ziemi.
Ewolucja celów WPRLata 1992-1999 Plan Mc Sharry’ego
Nowe regulacje objęły następujące elementy:
• obniżka cen gwarantowanych wewnątrz Wspólnoty o 35% rozłożonej na trzy lata;
• system rekompensat (dopłat bezpośrednich) za obniżkę cen skupu;
• czasowe wyłączenie z uprawy (odłogowanie) powierzchni pod zbożami, oleistymi i strączkowymi dla tych, którzy chcą otrzymać rekompensatę
Producenci rolni zostali podzieleni na dwie kategorie: producentów komercyjnych tj. tych rolników którzy produkują ponad 92 tony zbóż oraz producentów drobnych, nie osiągających tego limitu. Producenci komercyjni aby otrzymać dotacje wyrównawcze lub kompensacyjne z tytułu obniżki cen interwencyjnych, muszą odłogować co roku ustalony przez radę odsetek gruntów.
Ewolucja celów WPRLata 1992-1999 Plan Mc Sharry’ego
Nowe regulacje objęły następujące elementy:
• związanie wysokości dopłat bezpośrednich z historyczną
i regionalną wysokością plonu – przeciwdziała podnoszeniu
intensywności wytwarzania w konkretnych gospodarstwach rolnych;
Dotacje wyrównawcze są równe iloczynowi różnicy pomiędzy
przeciętną ceną skupu zbóż przed reformą WPR a ceną docelową.
Wysokość dopłaty wyrównawczej jest zróżnicowana w zależności od
regionu, a podstawą jej obliczenia jest średni plon zbóż w regionie.
Ewolucja celów WPRLata 1992-1999 Plan Mc Sharry’ego
Produkcja i zużycie zbóż w UE-15
70
85
100
115
130
145
160
175
190
205
1992/93 1993/94 1994/95 1995/96 1996/97
lata
mln
t
produkcja zużycie całkowite zużycie paszowe
Ewolucja celów WPRLata 1992-1999 Plan Mc Sharry’ego
Poziom zapasów interwencyjnych zbóż w latach 1992-1997 dla UE-15
0
5
10
15
20
25
30
35
tys ton
1992/93 1993/94 1994/95 1995/96 1996/97
lata
Ewolucja celów WPRLata 1992-1999 Plan Mc Sharry’ego
Podstawowe środki regulacji handlu zagranicznego
Podstawowe organizacje kształtujące zasady międzynarodowych stosunków gospodarczych to:
Światowe Organizacja Handlu (World Trade Organisation – WTO)
Międzynarodowy Fundusz Walutowy (International Monetary Found)
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju (International Bank of Reconstruction and Development – IBRD)
a także:
Europejską Komisję Gospodarczą
Europejski Bank Odbudowy i Rozwoju
Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju
Światowa Organizacja Handlu
Formalnie rozpoczęła działalność 1 stycznia 1995 roku; działa w ramach struktur wypracowanych przez GATT.Skupia państwa reprezentujące ponad 90% potencjału handlowego świata.
Zadaniem WTO jest•tworzenie systemu zasad i procedur prowadzenia wymiany,•nadzorowanie realizację uzgodnionych porozumień,•stosowanie środków ochrony wymiany,•rozwiązywanie sporów.
Międzynarodowy Fundusz Walutowy
Powstał na konferencji W Bretton Woods w USA w 1994 r.
Głównym celem powołania IMF było przywrócenie w skali światowej swobodnej wielostronnej wymiany handlowej.
Obecnie działania koncentrują się na stabilizowaniu kursu walut i regulowaniu zasad funkcjonowania międzynarodowego rynku walutowego.
Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju
(Bank Światowy)
Powstał wraz międzynarodowym Funduszem Walutowym.
Został powołany w celu finansowania inwestycji w krajach słabiej rozwiniętych.
Obecnie jego działalność polega na udzielaniu pożyczek z funduszy własnych i funduszy obcych, a także udzielaniu gwarancji na pożyczki zaciągane przez rządy krajów członkowskich.
Narzędzia regulacji handlu zagranicznego
Narzędzia te tworzą mechanizmy ekonomiczne funkcjonujące w kraju i wykorzystywane przez państwo do oddziaływania na podmioty gospodarcze.
Dwie ich grupy:
- służące do oddziaływania na wszystkie podmioty (stopy procentowe, kursy walut, polityka budżetowa, ceny)
- służące do oddziaływania na podmioty uczestniczące w wymianie handlowej (środki polityki handlowej)*
Środki polityki handlowej
Środki taryfowe Środki nietaryfowe
parataryfowe pozataryfowe
- cła- inne taryfy
- opłaty wyrównawcze- podatki importowe- subwencje
-ograniczenia ilościowe-koncesje i licencje-bariery techniczne-ograniczenia dewizowe
Środki taryfowea) cła
Cło, jako opłata nakładana na towar przekraczający granicę, można podzielić na:
-importowe-eksportowe
-ad valorem-specyficzne-kombinowane
-autonomiczne-konwencyjne, umowne
-preferencyjne
Środki taryfoweb) pozostałe
Zawieszenie poboru ceł
Kontyngenty taryfowe – pula towaru (określona ilościowo lub wartościowo) na którą ustalono niższe stawki celne
Plafon taryfowy – podobnie działa jak kontyngent, lecz jego pula nie może być przekroczona a import w ramach plafonu nie nie wymaga pozwoleń
Środki parataryfowe
Opłaty wyrównawczeSą to opłaty wynikające z różnic między ceną minimalną
określoną na rynku a ceną towaru importowanego+cło. Cechują się dużą zmiennością – rosną, gdy ceny na rynku światowym maleją, i odwrotnie.
Podatki importoweSą to dodatkowe opłaty nakładane na towary po ich ocleniu.
Subwencje eksportowe (subsydia)Jest to pomoc finansowa państwa udzielona
przedsiębiorstwom sprzedającym wyroby za granicę; wyrównują one różnicę między wyższą ceną krajową a niższą ceną na rynku zagranicznym
Środki pozataryfowe
Ograniczenia ilościowe – administracyjne regulowanie wielkości importu. Najczęściej spotykane to kontyngenty, określone ilościowo lub wartościowo. Najsilniejszą formą jest embargo, tj. całkowity zakaz importu. Administracyjną formą ograniczeń mogą być koncesje i licencje
Bariery techniczne ich idea polega na nakładaniu norm (technicznych, sanitarnych, ekologicznych) nie blokujących krajowej produkcji, ale skutecznie hamujące napływ towaru z zagranicy.
Nadrzędnym celem jest podnoszenie standardu życia całego społeczeństwa, w tym ludności rolniczej i wiejskiej.
Związane z tym zadania dotyczą:rozwój gospodarki kraju gwarantujący możliwość alternatywnych źródeł dochodów,zwiększanie konkurencyjności produkcji rolniczej, gwarantującej stabilny dochód producentom,umożliwienie przesunięcia nadwyżek siły roboczej do innych sektorów oraz dostosowanie zasobów w rolnictwie do warunków rynkowych (w tym wyłączenie części ziemi rolniczej)
Cele strategiczne polskiego rolnictwa
Zgodność potwierdza:poprawa konkurencyjności, w tym poprawa dochodów rolniczych, jako nadrzędny celzrównoważony rozwój obszarów wiejskich, przy czym w Polsce akcentuje się potrzebę redukcji zatrudnienia, a w UE zahamowanie wyludniania wsi, podnoszenia jakości żywności i ochronę środowiska,różnice w rozkładzie priorytetów nie stanowią bariery dla objęcia Polski WPR
Zgodność celów z europejskim modelem rolnictwa
Fundamentem prawnym systemu finansowania WPR jest Artykuł 40. ust. 4. Traktatu Rzymskiego, powołujący w 1962 r. tylko jeden fundusz –
Europejski Fundusz Gwarancji i Orientacji w Rolnictwie (EAGGF) (Rozporządzenie Rady 25/62/EWG).
Podstawowym celem jego utworzenia było finansowanie WPR na podstawie zasady solidarności finansowej. W funduszu wyodrębniono dwie sekcje - Gwarancji i Orientacji.Pozostałymi źródłami finansowania są: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF), Europejski Fundusz Socjalny (ESF) oraz Finansowy Instrument Orientacji Rybołówstwa (FIFG). Na mocy traktatu z Maastricht utworzono także Fundusz Spójności (CF)
Fundament prawno-instytucjonalny UE
Dystrybucją wydatków z Sekcji Gwarancyjnej zajmują się tzw. agencje płatnicze. Agencje takie muszą gwarantować, że wypłata środków odbywa się przy spełnieniu odpowiednich wymogów wspólnotowych, wpłacone środki są odpowiednio zaksięgowane, a raport o działalności agencji przekazany jest w odpowiednim czasie Komisji. Ponadto, agencje muszą dysponować dokumentami na podstawie dokonano płatności oraz dokumentami stwierdzającymi przeprowadzenie zaleconych kontroli finansowych, opisującymi wyniki kontroli oraz podjęte w rezultacie takich kontroli działania.
Sekcja GwarancjiAgencje płatnicze
Agencje płatnicze spełniają trzy podstawowe funkcje związane z wydatkami w ramach Sekcji Gwarancji:
autoryzuje płatności - ustala wysokość należnych płatności zgodnie z regułami wspólnotowymi;realizuje płatności - wystawia instrukcję do banku agencji lub rzędowego biura wypłat w celu wypłaty;księguje płatności - rejestruje płatności w formie elektronicznej, przygotowuje ich zestawienia oraz deklaracje dla KE
Sekcja GwarancjiAgencje płatnicze
Poza agencją funkcjonują także:
jednostka audytu wewnętrznego - sprawdza efektywność agencji, zdaje relacje bezpośrednio w agencji
jednostka techniczna - zajmuje się weryfikacją płatności
Sekcja GwarancjiDodatkowe instytucje
Pomoc sekcji Orientacji jest ukierunkowana na: wzmacnianie i reorganizację struktur rolnych,
w tym struktur wprowadzania na rynek i przetwórstwa produktów rolnych,
sprzyjanie dodatkowej działalności zarobkowej dla rolników,
zapewnienie rolnikom odpowiedniego standardu życiowego,
pomoc na rzecz rozwoju obszarów wiejskich: ochrony środowiska naturalnego, zachowanie krajobrazu, zachowanie dziedzictwa kulturowego.
Sekcja Orientacji, Fundusze Strukturalne
Współfinansowanie z UE dla danego kraju w ramach realizacji Funduszy Strukturalnych obejmuje projekty spełniające określone ( w stosownych Rozporządzeniach) warunki.
Państwo członkowskie zobowiązane jest do kontroli nim. 5% wydatków; w przypadku wykrycia nadużyć zobowiązane jest do odzyskania utraconych środków.
Sekcja Orientacji, Fundusze Strukturalne