wet “goed onderwijs goed bestuur”

• Extra informele ledenvergadering Vereniging Christelijk voortgezet Onderwijs Zutphen e.o.

• Inleiding en Consequenties voor de VCVO Z en het BCInleiding en Consequenties voor de VCVO Z en het BC

• 13 maart 2012

Wet “goed onderwijs goed bestuur”

Wet “goed onderwijs goed bestuur”• Programma:

• 20.30 uur Opening door voorzitter

• 20.35 uur Algemene inleiding : Aanpassing aan bestuurlijke ontwikkelingen, drs. J. van Elderen, van

Beekveld & Terpstra• 20.50 uur Consequenties en keuzes voor de VCVO Z ,

dr. J.D.E. van Suijlen

21.15 uur Vragen en discussie• 22.15 uur Afsluiting met hapje en drankje

Als we willen dat de dingen blijven zoals ze zijn, dan zullen de dingen moeten veranderen

Guiseppe di Lampedusa, 1896-1957, Italiaans schrijver


• Jos van Elderensenior adviseurBeekveld en Terpstra organisatieadviesbureau

• Specialisaties: advisering, projectleiding en het verzorgen van workshops, in het bijzonder op het gebied van governance (inrichting van bestuur en organisatie, toezicht en verantwoording, bestuurlijke samenwerkingsvormen en fusies e.d.), (onderwijs-)juridische aangelegenheden en internationaal onderwijs. Ervaring in primair en voortgezet onderwijs en kinderopvang.


• “…in verband met de invoering van bekostigingsvoorschriften voor minimumleerresultaten, alsmede een aanvulling van de interventiemogelijkheden in het kader van overheidstoezicht, en de verbetering van intern toezicht”

• Ingangsdatum 1 augustus 2010

• Overgangstermijn tot 1 augustus 2011


Voorwaarden:

• De functies van intern toezicht en bestuur moeten gescheiden zijn

• Het intern toezicht moet deugdelijk zijn en onafhankelijk van het bestuur functioneren

• Leden van het intern toezicht worden benoemd op basis van vooraf gemaakte profielen en competenties

Functionele of organieke scheiding

• Functionele scheiding:- Feitelijke scheiding binnen één orgaan: bestuur van de rechtspersoon- voorbeeld: bestuur kent algemeen bestuur en dagelijks bestuur- Dagelijks bestuur bestuurt (directeur-bestuurder) en algemeen bestuur

is toezichthouder- Statutair te regelen taken- en bevoegdhedenverdeling

• Organieke scheiding:-Twee organen: bestuur van de rechtspersoon en de toezichthouder-Raad van toezicht en college van bestuur statutair geregeld-Gangbare bestuursmodel in non-profitorganisaties, waaronder onderwijssectoren-Groeiende populariteit in voortgezet onderwijs en primair onderwijs

3 basismodellen

• Instructiemodel: bestuur, directie, mandaat of delegatie

• One tier model: binnen het bestuur zijn uitvoerende en toezichthoudende bestuurders

• Two tier model: twee organen: college van bestuur en raad van toezicht

• Beter:

• Bestuur – directie model (huidig) , vrijwilligersbestuur

• Raad van Toezicht model

• Raad van Beheer model

IJkpunten van toezicht, inleiding

• De toezichthouder oordeelt vanuit een expliciete set van criteria over de prestaties en opbrengsten van de organisatie. Dit toetsingskader voorziet er in dat de toezichthouder vanuit zijn statutaire verantwoordelijkheid er op kan toezien dat:

• De doelstellingen worden behaald die wettelijk en maatschappelijk van de school mogen worden verwacht.

• De algemen gang van zaken , het opereren van de organisatie in zijn algemeenheid geschiedt op een te verantwoorden wijze.

IJkpunten van toezicht, criteria

• Doelstellingen zijn uitspraken over de bestaansreden van de organisatie:

• Welk resultaat of resultaten

• Moeten bij welke ontvanger worden bereikt

• Om de kosten te rechtvaardigen

• En wat heeft daarbinnen prioriteit?

IJkpunten van toezicht, beleidsterreinenOnderwijs en zorg

• Instroom

• Doorstroom

• Uitstroom

• Onderwijsontwikkeling

• Onderwijstijd

• Basiszorg

• profilering

IJkpunten van toezichtFinancien en Beheer

• Kwaliteitszorg (wo klanttevredenheid)

• Huisvesting

• Onderhoud (meerjarenplanning)

• Weerstandsvermogen

• Schoolkosten

• Afhandeling van klachten

IJkpunten van toezicht, personeel en organisatie

• Identiteit

• Personeel

• Zieteverzuim

• Bevoegdheid en bekwaamheid

• Loopbaanontwikkeling en promotie

• Mobiliteit

• Inductie

• Opleiden in de school

• ARBO

• Locale en regionale samenwerking

Als we willen dat de dingen blijven zoals ze zijn, dan zullen de dingen moeten veranderen

Guiseppe di Lampedusa, 1896-1957, Italiaans schrijver

Statuten VCVO Z

Wet goed onderwijs goed bestuur maakt wijziging statuten

noodzakelijk !

Statuten VCVO Z

• Stammen uit de 20er jaren van de vorige eeuw

• Laatste wijziging 1983

• Noodzaak tot aanpassing : scheiden bestuur en toezicht

• Meer dan alleen bestuurlijk strikt noodzakelijk

Statuten VCVO Z

• Aanpassing bestuurlijk noodzakelijk: artikel 8:

• Statuten: spreken slechts van een algemeen bestuur, geen scheiding van bestuur en toezicht!

• Leden moeten in meerderheid behoren tot de Hervormde Kerk of een der Gereformeerde Kerken in Nederland behoren en in meerderheid ouders zijn

• Leden moeten verklaren artikel 3 (volgt) te aanvaarden als grondslag voor zijn of haar handelen

Statuten VCVO Z

• Artikel 3: De grondslag voor de Vereniging voor het geven van onderwijs is de erkenning van de Bijbel als het onfeilbaar woord van God en van Jezus Christus als de eniggeboren Zoon van God en de enige algenoegzame zaligmaker

• Christelijke identiteit belangrijk, staat buiten discussie maar wel op een moderne leest geschoeid

• Aanpassing bestuurlijk wenselijk !

Vereniging of Stichting?

Stichting

Bestuur is hoogste orgaan; grotere slagvaardigheid

Medezeggenschapsraad is een gekozen (en daarmee representatief) inspraakorgaan

Grotere beleidscontinuïteit

Bestuursstructuur duidelijk verankerd

Vereniging

Ledenvergadering is hoogste orgaan; trage besluitvorming

Standpunt ledenvergadering is niet noodzakelijk representatief bij lage opkomst

Risico verenigingsbeleid bij “waan van de dag”

Toezicht formeel bij ledenvergadering, feitelijk bij (toeziend) bestuur

Vereniging of Stichting?

Stichting

Open werving en selectie op basis van competenties

Binding met achterban afhankelijk van bestuursbeleid

Bestuur (AB+DB) kan sturen op kring van belanghebbenden, Good Governance

Vereniging

Benoeming bestuursleden door de leden, merendeel ouders, niet noodzakelijkerwijs beste kwaliteit

Binding met achterban statutair

Geregeld

Achterban van leden is niet noodzakelijk het relevante forum

Omzetting Vereniging in Stichting

Omzetting

• Een vereniging kan zich omzetten in een stichting (artikel 2:18 van het Burgerlijk Wetboek). Door omzetting blijft de rechtspersoon (thans een vereniging, straks een stichting) bestaan. Er ontstaat dus niet een nieuwe rechtspersoon. Er is geen sprake van een rechtsovergang. Zo behoeven er bijvoorbeeld geen nieuwe arbeidscontracten te worden afgesloten of vermogensbestanddelen te worden overgedragen.


• Voor een omzetting is vereist:• 1.een besluit genomen door algemene ledenvergadering. Dit besluit

dient te worden genomen met inachtneming van de (statutaire) vereisten voor een statutenwijziging en genomen met de stemmen van tenminste 2/3 van de uitgebrachte stemmen;

• 2.een notariële akte van omzetting die ook de nieuwe statuten bevat;• 3.machtiging van de rechtbank (dit blijkt meestal slechts een

formaliteit);

• 4.inschrijving van de nieuwe statuten bij de kamer van koophandel;

• 5.eventuele inschrijving naamswijziging bij andere registers, bijvoorbeeld het kadaster.

•

De ALV heeft een besluitvormende of goedkeurende bevoegdheid in de volgende actuele kwesties:

- wijziging van de statuten (2/3 meerderheid aanwezige leden)- vaststelling/wijziging van het huishoudelijk reglement- ontbinding van de vereniging (4/5 meerderheid aanwezige leden)en voorts:- herziening van een besluit tot opzegging/ontzetting van een lid- vaststelling van de contributie- benoeming, schorsing en ontslag van bestuursleden- verlenen van goedkeuring aan kopen of vervreemden van onroerend goed- verlenen van goedkeuring aan borgstelling- verlenen van goedkeuring aan het jaarverslag en de jaarrekening Niet uitdrukkelijk geregeld zijn bijvoorbeeld de volgende besluiten:- overdracht van de onder de vereniging ressorterende school- omzetting van de vereniging in een stichting- juridische fusie van de vereniging met een andere vereniging

Echter, ook deze besluiten lijken tot de competentie van de algemene vergadering (en dus niet rechtsgeldig alleen door het bestuur kunnen worden genomen


• Voor een omzetting is vereist:• 1.een besluit genomen door algemene ledenvergadering. Dit besluit

dient te worden genomen met inachtneming van de (statutaire) vereisten voor een statutenwijziging en genomen met de stemmen van tenminste 2/3 van de uitgebrachte stemmen;

• 2.een notariële akte van omzetting die ook de nieuwe statuten bevat;• 3.machtiging van de rechtbank (dit blijkt meestal slechts een

formaliteit);

• 4.inschrijving van de nieuwe statuten bij de kamer van koophandel;

• 5.eventuele inschrijving naamswijziging bij andere registers, bijvoorbeeld het kadaster.

•


• Rol MR bij besluit tot omzetting

• De interne organisatie van het bevoegd gezag is geen medezeggenschapsaangelegenheid, op grond van vaste jurisprudentie van de Landelijke geschillencommissie. Dat neemt niet weg dat het de MR vrijstaat over dit onderwerp een advies uit te brengen.Het bestuur is op grond van artikel 8, eerste lid Wet medezeggenschap op scholen (Wms) verplicht om de MR, al dan niet gevraagd, tijdig alle inlichtingen te verstrekken die de MR voor de vervulling van zijn taak nodig heeft. De MR kan het bevoegd gezag schriftelijk vragen welke afwegingen er aan het voornemen ten grondslag liggen, inclusief een afweging van de voor- en nadelen van beide rechtsvormen.

•

De MR heeft op basis van de WMS een formeel adviesrecht ten aanzien van de volgende elementen van op te stellen huishoudelijk reglement:

- de profielschets voor de AB-leden- de benoemingsprocedure voor de rector-bestuurder- de bevoegdheidsregeling voor de rector-bestuurder ( het 'managementstatuut')- de klokkenluidersregeling

De rest geldt voor de MR formeel als 'informatie', maar MR wordt uitgenodigd eventuele opmerkingen over andere ter kennis van het bestuur te brengen.

Concept Plan van Aanpak BC 15 november 11

• Bestuur kiest bestuursmodel 15 november 2011Keuze voor zowel beheer-model (one tier) als toezicht-model (two tier) noopt tot aanpassing statuten. De belangrijkste verschillenzijn de organieke scheiding van bestuur en toezicht (bij two tier) en daarmee de allocatie van de bestuursaansprakelijkheid, alsmede de bij two tier grotere afstand (zowel formeel als materieel) van toezichthouders tot het besturen.

• De keuze moet met gezag kunnen worden verdedigd t.o.v. handhaving van de status quo (vrijwilligersbestuur met mandatering van de bestuurlijke verantwoordelijkheid) i.v.m. een gewijzigde relatie met (= status van) de vereniging.

PVA BC vervolg 15 november 2011

Bestuur spreekt zich uit over:

• 1. Handhaven van de vereniging (en statutenwijziging;,• 2. Omzetten van de vereniging in een stichting of • 3. Stichting oprichten en school overdragen; vereniging krijgt

rol in de horizontale verantwoording (klankbordfunctie) • In geval van 2 of 3: Bestuur stemt in met heroverweging

grondslag ten aanzien van personeelsbeleid.• In dat laatste geval dienen de statuten van de vereniging ook

gewijzigd te worden, namelijk in de richting van een ‘vereniging vrienden van’.

PvA BC november / december 2011

• Bestuur voltooit stukken. Naast ijkpunten voor toezicht zijn dat: profiel + wervingsprocedure toezichthouders, huishoudelijk reglement toezichthouder, integriteitscode, klokkenluidersregeling en (aanpassing van) directiestatuut.

• Extern en advies door Jos van Elderen, Check fusietoets: inbegrepen.

PvA BC januari 2012

• Bestuur bespreekt met MR de nieuwe bestuursvorm plus rechtspersoon.

• Januari’12 Bestuurlijke amendering/accordering van conceptstatuten.

PvA BC Maart 2012

• Briefing van de vereniging over de gemaakte keuzes.

PvA BC Maart – mei 2012

• Voorbereiden besluitvorming vereniging en medezeggenschap.

• Indien vereist: inzending fusie-effectrapportage aan Ministerie OCW.

• Regelen van alles dat komt kijken bij een nieuwe rechtspersoon (KvK, Brinetc)

• Doen opstellen van notariële acten• Voorbereiden benoeming leden AB (RVT) nu de termijn van 2

leden van het huidige bestuur afloopt.

PVA BC juni 2012

• Besluitvormende algemene ledenvergadering

• Voordracht leden nieuw AB

wet “goed onderwijs goed bestuur”

Documents