Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή, 9 Ιανουαρίου 2015

Ελληνική Οικονομία

Παρά την κάμψη του δείκτη οικονομικού κλίματος (από 102,7 μονάδες τον Νοέμβριο 2014 στις 98,9 τον Δεκέμβριο 2014), η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να επηρεάζεται θετικά από τη δυναμική της αναπτυξιακής διαδικασίας (+1,9% αύξηση του ΑΕΠ το τρίτο τρίμηνο του 2014). Η οικονομική δραστηριότητα διατηρείται σε υψηλό επίπεδο όπως πιστοποιείται από την εξέλιξη του όγκου των λιανικών πωλήσεων, την τουριστική κίνηση κατά τους φθινοπωρινούς μήνες, τον αριθμό αδειών κυκλοφορίας οχημάτων και ιδιαίτερα τη μείωση του ποσοστού ανεργίας.

Παράλληλα, στο τελευταίο τρίμηνο του 2014, η οικονομική δραστηριότητα ενισχύεται εξωγενώς από την πτώση της τιμής του πετρελαίου. Λαμβάνοντας υπόψιν και την εξασθένιση του Ευρώ στο τελευταίο τρίμηνο του 2014, η τιμή του πετρελαίου έχει υποχωρήσει κατά 20,4% έναντι του τρίτου τριμήνου του 2014 και κατά 18,5% έναντι του τελευταίου τριμήνου του 2013, δημιουργώντας σημαντικές θετικές επιδράσεις στο διαθέσιμο εισόδημα των καταναλωτών και την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Έτσι, διαμορφώνονται συνθήκες για μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση του ΑΕΠ (+1,9%) στο τελευταίο τρίμηνο του έτους με αποτέλεσμα ο ρυθμός ανάπτυξης για ολόκληρο το 2014 να κινηθεί γύρω στο 1%.

Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ

Συγκεκριμένα, η ικανοποιητική αύξηση του όγκου των λιανικών πωλήσεων διατηρήθηκε τον

Οκτώβριο για πέμπτο κατά σειρά μήνα, επιβεβαιώνοντας τη βελτίωση της οικονομικής δραστηριότητας. Συμβαδίζει μάλιστα, με την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης στο τρίτο τρίμηνο 2014 κατά 3,6% σε ετήσια βάση, η οποία με τη σειρά της εκτιμάται ότι θα αποτελέσει σημαντικό στήριγμα της οικονομικής δραστηριότητας στους επόμενους μήνες.

Πηγή: ΤτΕλλάδος, ΕΚΤ

Από τα στοιχεία της έρευνας συνόρων, που πραγματοποιεί η ΤτΕλλάδος, προκύπτει ότι η εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση (σε κάθε είδους τουριστικό κατάλυμα και με κάθε μεταφορικό μέσο) αυξήθηκε δυναμικά κατά 21,9%, σε ετήσια βάση, στο 10μηνο 2014, φθάνοντας ήδη τα 20,8 εκατ. τουρίστες, έναντι αύξησης κατά +15,5% στο 10μηνο 2013 που αντιστοιχεί σε 17,1 εκατ. επισκέπτες. Η σημαντική άνοδος της τουριστικής κίνησης στο 10μηνο 2014 συνοδεύθηκε με σημαντική αύξηση των ταξιδιωτικών εισπράξεων κατά 10,6%, έναντι ανόδου κατά 16,5% στο 10μηνο 2013.

Η ευνοϊκή αυτή εξέλιξη του τουριστικού κλάδου το 2014, επιβεβαιώνει την βελτίωση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό και την ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της στους τομείς της παροχής τουριστικών υπηρεσιών όλων των κατηγοριών ακόμη και κατά τους χειμερινούς μήνες. Μάλιστα, επιτεύχθηκε υπεραντιστάθμιση των αρνητικών επιπτώσεων από την κρίση στη Ρωσία, ιδιαίτερα μετά τον Ιούλιο του 2014 λόγω σημαντικής εισροής επισκεπτών από Γαλλία, Γερμανία, Ην. Βασίλειο και ΗΠΑ.

Το ισοζύγιο ταξιδιωτικών υπηρεσιών παρουσίασε σημαντικό πλεόνασμα € 11,3 δισ. στο 10μηνο 2014 (10μηνο 2013: € 10,2 δισ.), σημειώνοντας αύξηση κατά 10,5%, έναντι αύξησης κατά 19,7%, που είχε σημειωθεί στο 10μηνο 2013.

Περαιτέρω επιβράδυνση παρατηρήθηκε στον ετήσιο ρυθμό μείωσης της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα, καθώς διαμορφώθηκε σε -3,0% τον Νοέμ.2014, από -3,2% τον Οκτ.2014, και -3,8% τον Νοέμ.2013. Η εξέλιξη αυτή διατηρεί προσδοκίες για επαναφορά του ρυθμού τραπεζικής χρηματοδότησης σε θετικό πρόσημο εντός του 2015 καθώς ενισχύεται η οικονομική δραστηριότητα και

70

80

90

100

110

2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014

Δείκτης Οικονομικού Κλίματος (ESI)

Ελλάδα

Πηγή: Ευρωπαική Επιτροπή

‐60

‐40

‐20

0

20

40

60

80

100

‐25%

‐20%

‐15%

‐10%

‐5%

0%

5%

10%

15%Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (2010=100)

% ετήσια μεταβολή6μηνιαίος κινητός μέσοςΔείκτης Προσδοκιών στο Λιανικό Εμπόριο

-6%

-5%

-4%

-3%

-2%

-1%

0%

1%

2%

3%

4%

5%

2010 2011 2012 2013 2014

Πιστωτική Επέκταση Επιχειρήσεων% ετήσια μεταβολή

Πιστωτική Επέκταση Επιχειρήσεων ΖτΕ

Πιστωτική Επέκταση Επιχειρήσεων Ελλάδα

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

2

ενδυναμώνεται η ενεργός ζήτηση.Αντίστοιχη εικόνα παρατηρείται και στην συνολική χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα στη ΖτΕ, καθώς ο ρυθμός μείωσης περιορίσθηκε στο -0,9% τον Νοέμ.2014, από -1,1% τον Οκτ.2014 και -1,2% τον Σεπ.2014.

Πηγή: ΤτΕλλάδος, ΕΚΤ

Ο περιορισμός του δανειακού χαρτοφυλακίου των τραπεζών συνεχίζεται, αφού οι μηνιαίες εκταμιεύσεις νέων δανείων υπολείπονται ακόμα των μηνιαίων αποπληρωμών που εισπράττονται από υφιστάμενα δάνεια. Ωστόσο, ο περιορισμός της χρηματοδότησης προς τον ιδιωτικό τομέα της οικονομίας εξελίσσεται με φθίνοντα ρυθμό αρνητικής μεταβολής, όπως προκύπτει από τον πίνακα.

Ειδικότερα, ο ετήσιος ρυθμός της τραπεζικής χρηματοδότησης υποχωρεί: (α) οριακά προς τις Επιχειρήσεις, καθώς διαμορφώθηκε σε -3,6% τον Νοέμ.2014, από -3,8% τον Οκτ.2014, έναντι -4,7% τον Νοέμ.2013 (β) στη Γεωργία, αφού συγκρατήθηκε στο -3,3% τον Νοέμ.2014, από -4,5% τον Οκτ.2014, έναντι αύξησης κατά 2,9% τον Νοέμ.2013 (γ) στο Εμπόριο δεδομένου ότι διαμορφώθηκε σε -2,9% τον Νοέμ.2014, από -3,6% τον Οκτ.2014 και -6,9% τον Νοέμ.2013. Αντίθετα, οριακή επιδείνωση του ετήσιου ρυθμού χρηματοδότησης κατεγράφη στον κλάδο του Τουρισμού δεδομένου ότι κατέγραψε μείωση 1,4% τον Νοέμ.2014, από -1,2% τον Οκτ.2014 και -1,9% τον Νοέμ.2013, καθώς και στον κλάδο των Μεταφορών όπου σημειώθηκε μείωση κατά 12,1% τον Νοέμ.2014, από 11,1% τον Οκτ.2014 και -6,1% τον Νοέμβ.2013. Αναφορικά στον κλάδο των Κατασκευών, οι τραπεζικές πιστώσεις τον Νοέμ.2014 παρέμειναν αμετάβλητες στο -1,9%,

έναντι μηδαμινής θετικής μεταβολής τον Νοέμ.2013 (+0,5%). Επίσης, ο ετήσιος ρυθμός χρηματοδότησης προς τους ελεύθερους επαγγελματίες επιδεινώθηκε και επανήλθε στο επίπεδο του Νοεμ.2013, καθώς κατέστη μηδενικός τον Νοέμ.2014, από 0,1% Οκτ.2014. Οριακή υποχώρηση σημειώθηκε και στα Νοικοκυριά, καθώς η τραπεζική πίστη περιορίστηκε σε -2,9% τον Νοέμ.2014, από -3,0% τον Οκτ.2014 και -3,5% τον Νοέμ.2013. Εφόσον αυξηθεί επαρκώς η οικονομική δραστηριότητα και ελαχιστοποιηθεί η αβεβαιότητα σχετικά με την ασφαλή έξοδο της χώρας από την οικονομική κρίση, τότε θα προκύψει σημαντική άνοδος του τραπεζικού δανεισμού, ο πιστωτικός κίνδυνος θα υποχωρήσει και θα ενισχυθούν οι δυνατότητες των ιδιωτών να εξυπηρετούν τα υφιστάμενα χρέη τους προς το τραπεζικό σύστημα. Επιπρόσθετα, επειδή οι τράπεζες έχουν πια αποπληρώσει σημαντικό μέρος της χρηματοδότησης που είχαν αντλήσει από το Ευρωσύστημα στην κορύφωση της κρίσης, ο περαιτέρω περιορισμός της χρηματοδοτικής εξάρτησης των ελληνικών τραπεζών από την Κεντρική Τράπεζα θα αποδεσμεύει μεγαλύτερα ποσά που θα είναι διαθέσιμα για πιστώσεις στην οικονομία.

Καταθέσεις Ιδιωτών: Οι καταθέσεις ιδιωτών (χωρίς τα ρέπος) μειώθηκαν κατά € 181 εκατ. τον Νοεμ.2014. σε μηνιαία βάση, που προήλθε από τη μείωση των καταθέσεων των επιχειρήσεων (€ -654 εκατ.), καθώς οι καταθέσεις των νοικοκυριών παρουσίασαν αξιόλογη άνοδο κατά € 473 εκατ.. Κατά συνέπεια το υπόλοιπό τους υποχώρησε στα € 164,070 εκατ. τον Νοέμ.2014 από € 164,251 εκατ. τον Οκτ.2014, έναντι € 160.870 εκατ. τον Νοέμ.2013. Συνεπώς, οι ιδιωτικές καταθέσεις αυξήθηκαν κατά 2,0% σε ετήσια βάση τον Νοέμ.2014, έναντι αύξησης κατά 3,2% τον Νοέμ.2013.

Πηγή: ΤτΕλλάδος

Από τις αρχές του 2014 ως τον Νοέμ.2014, οι καταθέσεις αυξήθηκαν κατά € 3,2 δισ. Αξίζει να σημειωθεί η άνοδος των καταθέσεων προθεσμίας κατά 1,3%, σε ετήσια βάση, και η διαμόρφωση του υπολοίπου τους σε άνω των € 100 δισ. στους τελευταίους 5 μήνες (Νοέμ.2014: € 100,3 δισ., Νοέμ.2013: € 99,0 δισ.), γεγονός που αποδίδεται και στη μείωση της οικονομικής αβεβαιότητας.

-20%

-16%

-12%

-8%

-4%

0%

4%

8%

2010 2011 2012 2013 2014

Εξέλιξη Καταθέσεων% ετήσια μεταβολή

Εξέλιξη Καταθέσεων Νοικοκυριών Ελλάδα

Εξέλιξη Καταθέσεων Νοικοκυριών ΖτΕ

Νοέμ. 2014 Οκτ. 2014 Νοέμ. 2013Σύνολο ιδιωτικού τομέα -3,0 -3,2 -3,8Α. Επιχειρήσεις -3,6 -3,8 -4,7 -Γεωργία -3,3 -4,5 2,9 -Βιομηχανία -3,5 -3,7 -2,0 -Μεταποίηση -3,2 -3,4 -1,3 -Εμπόριο -2,9 -3,6 -6,9 -Τουρισμός -1,4 -1,2 -1,9 -Ναυτιλία -4,2 -4,6 -5,5 -Κατασκευές -1,9 -1,9 0,5 -Ηλεκτρισμός-Φωταέριο-Ύδρευση -12,7 -13,4 -9,2 -Μεταφορές, Επικοινωνίες πλήν Ναυτιλίας -12,1 -11,1 -6,1Β. Ελεύθεροι Επαγγελματίες 0,0 0,1 0,0Γ. Νοικοκυριά -2,9 -3,0 -3,5 -Καταν/κή Πίστη -2,5 -2,6 -4,5 -Στεγαστικά Δάνεια -3,1 -3,2 -3,2 -Λοιπά -2,8 -3,9 2,5Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος

Χρηματοδότηση προς τον Ιδιωτικό ΤομέαΕτήσιοι Ρυθμοί Μεταβολής

145

4.063

936

1.979

78

‐1.312

65

‐248‐88

‐139

‐956

‐485

55187

‐689

‐79

62197

142

286 165

679

‐557

‐200

444

‐1.400

‐900

‐400

100

600

1.100

1.600

2.100

2.600

3.100

3.600

4.100

Νοε‐12 Φεβ‐13 Μαϊ‐13 Αυγ‐13 Νοε‐13 Φεβ‐14 Μαϊ‐14 Αυγ‐14 Νοε‐14

Κινητός Μέσος Εξαμήνου

Ροές Καταθέσεων Νοικοκυριών€ εκατ.

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

3

Η διατήρηση του κλίματος εμπιστοσύνης συνέτεινε στο να παρατηρηθεί και επιστροφή καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα καθώς και επιστροφή καταθέσεων από το εξωτερικό. Άξιο επίσης αναφοράς είναι ότι οι καταθέσεις ιδιωτών από τα μέσα του Ιούν.2012 (€ 145,3 δισ.) ως και τα τέλη του Νοέμ.2014 παρουσίασαν αύξηση κατά € 18,8 δισ. εξουδετερώνοντας εν μέρει απόσυρση ύψους € 23,6 δισ. που είχε σημειωθεί από τις αρχές του 2012 (Ιαν.2012: €168,9 δισ.) ως τα μέσα Ιουνίου του αυτού έτους.

Πηγή: ΤτΕλλάδος

Η αναδιάταξη, η εξυγίανση η ανακεφαλαιοποίηση και η σταδιακή πρόσβαση των ελληνικών τραπεζών στις διεθνείς αγορές χρήματος θα συμβάλει στην περαιτέρω επανάκαμψη των ιδιωτικών καταθέσεων στο τραπεζικό σύστημα, εφόσον διατηρηθεί ευνοϊκό το κλίμα οικονομικής εμπιστοσύνης και η γενική οικονομική κατάσταση της χώρας.

Λιανικές Πωλήσεις: Ο Γενικός Δείκτης Όγκου των Λιανικών Πωλήσεων αυξήθηκε κατά 3,7%, σε ετήσια βάση, τον Οκτ.2014, έναντι μείωσης κατά -1,1% τον Οκτ.2013. Αυξήθηκε, επίσης κατά 2,4% στο 10μηνο 2014, έναντι πτώσης κατά -9,2% στο 10μηνο 2013. Αν αφαιρεθούν από τον Γενικό Δείκτη τα καύσιμα, τότε Γενικός Δείκτης Όγκου των Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων) αυξάνεται οριακά κατά 0,3% σωρευτικά στο 10μηνο 2014,, έναντι πτώσης κατά 9,6% που είχε σημειώσει στο 10μηνο 2013.

Όσον αφορά στις επιμέρους κατηγορίες των καταστημάτων λιανικού εμπορίου στο 10μηνο 2014 η αύξηση των λιανικών πωλήσεων οφείλεται κυρίως στην ανάκαμψη κατά 1,5% των πωλήσεων στα Μεγάλα Καταστήματα Τροφίμων, έναντι πτώσης κατά 10,1% στο 10μηνο 2013, στην αύξηση των πωλήσεων στην κατηγορία των Καυσίμων, ενώ ισχυροποιήθηκαν κατά πολύ οι επιδόσεις συγκριτικά με πέρυσι στους κλάδους Ένδυσης-Υπόδησης και Βιβλίων-Χαρτικών.

Αντίθετα, τα Πολυκαταστήματα εξακολουθούν να επηρεάζονται από την έξοδο ορισμένων μεγάλων επιχειρήσεων από την αγορά, με αποτέλεσμα να καταγράψουν στο 10μηνο 2014 μείωση των πωλήσεων κατά 9,6%, έναντι ωστόσο πτώσης κατά 13,8% στο 10μηνο 2013. Η εξέλιξη του υποκλάδου των Πολυκαταστημάτων υποδηλώνει ότι τα

μεγαλύτερα καταστήματα του λιανικού εμπορίου δεν διακρίνονται ακόμα από τα πλεονεκτήματα χώρου και συγκέντρωσης. Σημειώνεται, ωστόσο, ότι οι επιχειρηματικές προσδοκίες στα Πολυκαταστήματα αυξήθηκαν θεαματικά τον Νοέμ.2014 στις 88,3 μονάδες από 67,6 τον Οκτ.2014 σε κατά πολύ υψηλότερο επίπεδο σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή επίδοση.

Μικρή κάμψη, επίσης, σημείωσαν στο 10μηνο 2014 τα είδη Φαρμακείων-Καλλυντικών, τα Μικρά Καταστήματα Τροφίμων και ο κλάδος των Επίπλων και Ηλεκτρικών Ειδών που εξακολουθούν να υφίστανται την επίδραση της οικονομικής ύφεσης.

Τουριστική Κίνηση και Ταξιδιωτικό Ισοζύγιο: Σχετικά με τις εισπράξεις από τις κύριες πηγές του Ελληνικού Τουρισμού παρατηρήθηκε:

(α) Σημαντική αύξηση των εισπράξεων από το Ην. Βασίλειο κατά 18,4% στο 10μηνο 2014, έναντι μείωσης κατά 5,3% στο 10μηνο 2013, (β) Ακόμη σημαντικότερη αύξηση από τη Γαλλία (10μηνο 2014: +27,7%, 10μηνο 2013: +19,1%) και (γ) αύξηση από τις ΗΠΑ (10μηνο 2014: +11,0%, 10μηνο 2013: +37,5%). Αντίθετα, μειώθηκαν σημαντικά οι ταξιδιωτικές εισπράξεις από τη Γερμανία (10μηνο 2014: -3,1%, 10μηνο 2013; +15,1%) και περισσότερο από τη Ρωσία (10μηνο 2014: -13,2%, 10μηνο 2013: +42,1%), γεγονός που συνέτεινε στη μείωση της δαπάνης ανά ταξίδι, η οποία υποχώρησε στα € 604,4 στο 10μηνο 2014, έναντι € 664,4 και 656,5 στα 10μηνα 2013 και 2012.

Αναφορικά με τη σύνθεση της εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης κατά περιοχή και ανά χώρα προέλευσης, σημειώθηκαν τα εξής:

(1) Ισχυρή ήταν η αύξηση του αριθμού των τουριστών από χώρες της ΕΕ-28 εκτός της Ζώνης του Ευρώ που κυριάρχησαν έτσι στο σύνολο (10μηνο 2014: +35,1%, 10μηνο 2013: +5,3%), λόγω κυρίως της ανόδου των επισκεπτών από το Ην. Βασίλειο (10μηνο 2014: +12,9%, 10μηνο 2013: -4,6%).

(2) Αξιόλογη ήταν και η αύξηση των ταξιδιωτών από τις χώρες της Ζώνης του Ευρώ κατά 16,3% στο 10μηνο 2014, έναντι αυξήσεως κατά +8,3% 10μηνο 2013. Επισημαίνεται η σημαντική αύξηση του αριθμού των τουριστών από τη Γαλλία (10μηνο

153,9 154,3

155,9

161,5161,0

164,0

162,3162,7

162,2

160,4

163,3

161,0

162,1163,1

164,2

164,7

164,5164,3

152

154

156

158

160

162

164

Ιουλ‐12 Νοε‐12 Μαρ‐13 Ιουλ‐13 Νοε‐13 Μαρ‐14 Ιουλ‐14 Νοε‐14

Καταθέσεις Ιδιωτών

Κατηγορίες Καταστημάτων Ιαν.-Οκτ. 2014 Ιαν.-Οκτ. 2013

Μεγάλα Kαταστήματα Tροφίμων 1,5 -10,1Πολυκαταστήματα -9,6 -13,8Μικρά Καταστήματα Τροφίμων -3,3 -4,5Φαρμακευτικά-Καλλυντικά -1,7 -13,5Ένδυση-Υπόδηση 6,7 -4,7Έπιπλα-Ηλεκτρ. Είδη -7,0 -8,3Βιβλία-Χαρτικά-Λοιπά είδη 9,7 -0,8Καύσιμα και λιπαντικά αυτοκινήτων 2,6 -6,4Γενικός Δείκτης Όγκου 2,4 -9,2Γενικός Δείκτης Όγκου εκτός Καυσίμων και Λιπαντικών 0,3 -9,6Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ.

Ετήσιες Ποσοστιαίες Mεταβολές τoυ Mέσου Δείκτη Όγκου Λιανικών Πωλήσεων

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

4

2014: +27,4%, 10μηνο 2013: 18,4%), ακολουθούμενη από την άνοδο της τουριστικής ροής από τη Γερμανία (10μηνο 2014: +8,8%, 10μηνο 2013: +7,6%).

(3) Αισθητή ήταν επίσης η άνοδος των αφίξεων από τις «Λοιπές Χώρες», οι οποίες αρχίζουν να εδραιώνονται στις παραδοσιακές πηγές του Ελληνικού Τουρισμού. Επισημαίνεται η σημαντική αύξηση των αφίξεων από τις ΗΠΑ (10μηνο 2014 και 2013: +29,2%). Το 2013 ήλθαν στην Ελλάδα 745,5 χιλ. Αμερικανοί τουρίστες έναντι 373,8 χιλ. το 2012, σημειώνοντας δυναμική άνοδο κατά +24,5% και αυξάνοντας το μερίδιο τους στον Ελληνικό Τουρισμό σε 2,6% το 2013, με προοπτική να αυξηθεί σε επίπεδα περί το 3,7% το 2014.

Αντίθετα, πτώση του αριθμού των ταξιδιωτών από τη Ρωσία άρχισε να σημειώνεται από τον Αύγ.2014 (Μάιος 2014: +34,5%, Ιούν.2014: +1,9%, Ιούλ.2014: +8,5%, Αύγ.2014: -21,4%, Σεπτ.2014: -17,2%, Οκτ.2014: -45,6). Στο 10μηνο 2014 ωστόσο οι αφίξεις από τη Ρωσία παρουσίασαν μικρή μόνο μείωση κατά 8,1%. Η μείωση της ταξιδιωτικής κίνησης και των εισπράξεων από τη Ρωσία οφείλεται κυρίως στην απότομη υποτίμηση του ρωσικού νομίσματος έναντι του Ευρώ, που ύψωσε σημαντικά το κόστος διαμονής στην Ελλάδα για τους ρώσους τουρίστες.

Σημειώνεται ότι το 2013 επισκέφθηκαν τη χώρα μας 1,4 εκατ. Ρώσοι τουρίστες, από 0,9 εκατ. το 2012, με αποτέλεσμα να αυξήσουν τη συμβολή τους στις συνολικές αφίξεις στο 7,5% το 2013 από 5,6% το 2012. Το 2014 αναμένεται μείωση της αναλογίας της Ρωσίας επί του συνόλου των αφίξεων προς το 5,7%.

Η σημαντική βελτίωση της τουριστικής κίνησης το 2014 αποδίδεται κυρίως: α) στην σαφώς βελτιωμένη εικόνα της Ελλάδος στις χώρες προέλευσης των τουριστών, β) στη συνεχή βελτίωση του ξενοδοχειακού δυναμικού, καθώς έχουν τεθεί σε λειτουργία νέες και υπερσύγχρονες ξενοδοχειακές μονάδες, ενοικιαζόμενες οικίες και δωμάτια, γ) στην ανάπτυξη των ειδικών μορφών τουρισμού, σε ελκυστικές τιμές των πακέτων και δ) στη βελτίωση των συγκοινωνιακών υποδομών. Θετική επίδραση στην τουριστική κίνηση του 2014 ασκεί η παρατεταμένη αστάθεια στην Εγγύς και Μέση Ανατολή, η οποία μάλιστα δεν επέδρασε μάλλον θετικά στον κλάδο της κρουαζιέρας. Η κίνηση των επιβατών κρουαζιέρας εκτιμάται ότι θα αυξηθεί το 2014 στα 2,6 εκατ. έναντι 2,1 εκατ. το 2013.

Παγκόσμια Οικονομία Οι αποτιμήσεις των στοιχείων ενεργητικού υψηλού κινδύνου έχουν οδηγηθεί διεθνώς σε χαμηλότερα επίπεδα για τους εξής λόγους: (i) Η περαιτέρω εξασθένιση των τιμών του αργού πετρελαίου, (ii) η χαμηλότερη του αναμενομένου μέτρηση του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη τον Δεκέμβριο, (iii) η εκλογική αναμέτρηση στην Ελλάδα και (iv) η αβεβαιότητα πως η Ευρωπαϊκή Κεντρική

Τράπεζα θα οδηγηθεί σε πρόγραμμα αγοράς κρατικών ομολόγων (QE). Η ανησυχία των επενδυτών για τις οικονομικές εξελίξεις σε παγκόσμιο επίπεδο αποτελεί την κύρια αιτία ενίσχυσης του αγοραστικού ενδιαφέροντος για το 10-ετές ομόλογο των ΗΠΑ, του οποίου η απόδοση έχει υποχωρήσει πλέον κάτω από το επίπεδο του 2% (χαμηλότερο από τα μέσα του 2013). Στις ΗΠΑ, η δημοσίευση των πρακτικών του Συμβουλίου Νομισματικής Πολιτικής (FOMC) της Fed στις 16-17 Δεκεμβρίου, αποκάλυψε ότι παρά το γεγονός ότι ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ κινείται σε σχετικά χαμηλά επίπεδα, αρκετά μέλη του Συμβουλίου διαπίστωσαν πως οι συνθήκες έχουν μεταβληθεί και πως τα επιτόκια μπορούν να κινηθούν σε υψηλότερα επίπεδα το 2015. Ωστόσο, τα περισσότερα μέλη του Συμβουλίου συμφώνησαν πως είναι χρήσιμο να χρησιμοποιηθεί ο όρος υπομονετική από την επικεφαλής της ομοσπονδιακής τραπέζης σχετικά με την έναρξη ομαλοποίησης της νομισματικής πολίτικης, καθώς δίδεται η ευελιξία στην κεντρική τράπεζα να προσαρμόσει την πολιτική της, ανάλογα με τις συνθήκες που θα επικρατούν στην οικονομία, έναντι του προηγούμενου λεκτικού που είχε συνδέσει την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής με το πέρας του προγράμματος αγοράς παγίων περιουσιακών στοιχείων. Η Ευρωζώνη, προσμετρά πλέον 19 μέλη. Η Λιθουανία, η τρίτη χώρα της Βαλτικής αφού έχουν ήδη προηγηθεί Εσθονία και Λετονία, υιοθέτησε το ευρώ ως επίσημο νόμισμα από την αρχή του έτους. Πέραν του γεωπολιτικού συμβολισμού η ένταξη της χώρας στην Ευρωζώνη δεν αναμένεται να προκαλέσει μεγάλες αλλαγές. Οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ουκρανία αποτέλεσαν καθοριστικό παράγοντα μεταστροφής της κοινής γνώμης υπέρ της ένταξης στην Νομισματική Ένωση. Ωστόσο το εθνικό νόμισμα της Λιθουανίας, το λίτας ήταν συνδεδεμένο με το ευρώ από τις αρχές του 2002. Η Λιθουανία εντάσσεται επίσης στον Ενιαίο Εποπτικό Μηχανισμό, στο πλαίσιο του οποίου οι μεγαλύτερες τράπεζες εποπτεύονται από την ΕΚΤ. Τρεις λιθουανικές τράπεζες (SEB bankas, Swedbank και DNB) τίθενται υπό την άμεση εποπτεία της ΕΚΤ. Η οικονομία της Λιθουανίας θεωρείται σχετικά μικρή αφού το ΑΕΠ της χώρας αγγίζει τα €40 δισ. Η ένταξη της ωστόσο, στη Ζώνη του Ευρώ ως 19ου μέλους σημαίνει επίσης ότι τίθεται σε λειτουργία το νέο σύστημα εκ περιτροπής άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ. Ειδικότερα, σύμφωνα με το καταστατικό της ΕΚΤ, η αύξηση των κρατών-μελών σε 19 θέτει οριστικό τέλος στην αρχή, ένα κράτος-μία ψήφος, που ίσχυε μέχρι πρότινος στις συνεδριάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου. Οι χώρες της Ζώνης του Ευρώ κατανέμονται σε ομάδες ανάλογα με το μέγεθος της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού τομέα τους. Οι διοικητές των χωρών που καταλαμβάνουν τις πέντε πρώτες θέσεις στην κατάταξη - επί του παρόντος, η Γερμανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ισπανία και οι Κάτω Χώρες - μοιράζονται τέσσερα δικαιώματα ψήφου. Όλοι οι άλλοι (14 μετά την ένταξη της Λιθουανίας την 1η Ιανουαρίου 2015)

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

5

μοιράζονται 11 δικαιώματα ψήφου. Οι διοικητές ασκούν τα εν λόγω δικαιώματα ψήφου εκ περιτροπής σε μηνιαία βάση. Με τον τρόπο αυτό οι τραπεζίτες με δικαίωμα ψήφου θα είναι 15 (4+11) συν τα 6 μέλη του Εκτελεστικού Συμβουλίου. Στην συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου στις 22.1.2015 δεν θα έχουν δικαίωμα ψήφου (αλλά θα συμμετέχουν) οι επικεφαλής των κεντρικών τραπεζών Ισπανίας, Ελλάδας, Εσθονίας και Ιρλανδίας. Ο δείκτης ΡΜΙ στη μεταποίηση διαμορφώθηκε σε επίπεδο χαμηλότερο των εκτιμήσεων, στο 50,6 τον Δεκ.2014, από 50,1 τον Νοέμ.2014. Συνολικά στο 4ο 3μηνο 2014, ο κλάδος της μεταποίησης χειροτέρευσε σε σχέση με το προηγούμενο 3μηνο, καθώς ο σχετικός δείκτης διαμορφώθηκε στο 50,4 στο 4ο 3μηνο 2014, έναντι 50,9 το 3ο 3μηνο 2014. Ανάλογη εικόνα παρατηρείται στις χώρες του πυρήνα της ΖτΕ και κυρίως στην Γερμανία και την Γαλλία. Διαπιστώνεται ότι οι κυρώσεις που έχει επιβάλλει η Ε.Ε. προς την Ρωσία. είχαν τον μεγαλύτερο αρνητικό αντίκτυπο στον βιομηχανικό τομέα των συγκεκριμένων οικονομιών. Στη Γερμανία, ο δείκτης στη μεταποίηση βελτιώθηκε στο 51,2 τον Δεκ.2014, από 49,5 τον Νοέ.2014, ωστόσο το επίπεδο του δείκτη για το 4ο 3μηνο 2014 διαμορφώνεται στο 50,7, από 51,2 το 3ο 3μηνο2014. Στη Γαλλία, ο δείκτης ΡΜΙ στη μεταποίηση υποχώρησε περαιτέρω στο 47,5 τον Δεκ.2014, από 48,4 τον Νοέμ.2014 ενώ στην Ιταλία ο δείκτης παραμένει κάτω του 50,0 στο 48,4 τον Δεκ.2014 (Νοέμ.2014: 49,0). Τέλος, στην Ισπανία, ο δείκτης αν και μειώθηκε στο 53,8 τον Δεκ.2014, από 54,7 τον Νοέμ.2014 παραμένει στο υψηλότερο επίπεδο ανάμεσα στις χώρες της ΖτΕ, όπως φαίνεται στο Διάγραμμα. Η ενίσχυση του κλάδου της βιομηχανίας στην Ισπανία αποδίδεται στην παρατηρούμενη αύξηση των εξαγωγών της, ως αποτέλεσμα των μέτρων που έχει λάβει η κυβέρνηση για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας.

Η οικονομία της ΖτΕ εξακολουθεί να κινείται σε πολύ χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, ενώ εντείνονται οι ανησυχίες για παρατεταμένη περίοδο αρνητικού πληθωρισμού και στασιμότητα της οικονομίας. Ήδη, η μείωση του πληθωρισμού σε αρνητικό επίπεδο, στο -0,2% τον Δεκ.2014 προκάλεσε ιδιαίτερη ανησυχία στις αγορές. Ωστόσο η μείωση αυτή ήταν αναμενόμενη σε μεγάλο βαθμό, λόγω της ραγδαίας πτώσης της τιμής της ενέργειας κατά -6,3% σε ετήσια βάση τον Δεκ.2014, και έναντι μηδενικής μεταβολής τον Δεκ.2013. Ο πληθωρισμός εξαιρουμένης της ενέργειας παραμένει σε θετικό επίπεδο, στο 0,6% τον Δεκ.2014, όπως και τον Νοέμ.2014. Γεγονός πάντως παραμένει ότι ο δομικός πληθωρισμός, αν και κινείται σε θετικό επίπεδο, παραμένει ιδιαίτερα χαμηλά έναντι του στόχου που έχει θέσει η ΕΚΤ. Επιπλέον, δεδομένου ότι δεν προβλέπεται αύξηση στην τιμή του πετρελαίου άμεσα, ο πληθωρισμός είναι πολύ πιθανό να παραμείνει αρνητικός τους πρώτους μήνες του 2015. Συνεπώς, ενισχύεται η ανάγκη για επίσπευση της πολιτικής αγοράς κρατικών

ομολόγων από την ΕΚΤ, παρά το γεγονός ότι σε κάποιο βαθμό αμφισβητείται η αποτελεσματικότητα ενός τέτοιου προγράμματος (QE) ως προς την τόνωση της οικονομίας. Τέλος, η χρηματοδότηση του ιδιωτικού τομέα αδυνατεί να εμφανίσει σημάδια ανάκαμψης, αφού η πιστωτική επέκταση συνεχίζει να κινείται σε αρνητικά επίπεδα. Ειδικότερα, τον Νοέμ.2014 μειώθηκε κατά 0,9% σε ετήσια βάση από πτώση 1,1% τον Οκτ.2014, κυρίως λόγω της μείωσης της πιστωτικής επέκτασης προς τις επιχειρήσεις κατά 1,6% (ετήσια μεταβολή) τον Νοέμ.2014. Στις ΗΠΑ, στον τομέα της μεταποίησης, ο δείκτης υπευθύνων προμηθειών (ISM Manufacturing Index) υποχώρησε στο επίπεδο των 55,5 μονάδων τον Δεκ.2014, από 58,7 μονάδων τον Νοέμ.2014, ωστόσο η εξέλιξη αυτή δεν είναι ανησυχητική και δεν οδηγεί σε αναθεώρηση των προβλέψεων για ισχυρή ανάπτυξη της βιομηχανίας αλλά και της οικονομίας γενικότερα το 2015. Ειδικότερα, το επίπεδο του δείκτη, παρά την πτώση, παραμένει σε υψηλό επίπεδο, ενώ οι υποδείκτες που συνθέτουν τον δείκτη όπως οι νέες παραγγελίες και οι νέες παραγγελίες για εξαγωγές συνεχίζουν να υποδηλώνουν ότι η βιομηχανική παραγωγή βρίσκεται σε αναπτυξιακή πορεία. Η πτώση του δείκτη αποδίδεται κυρίως στην μεγάλη υποχώρηση της τιμής του πετρελαίου, καθώς πολλοί προμηθευτές καθυστερούν τις παραγγελίες και μειώνουν τα αποθέματά τους, προκειμένου να αποκομίσουν κέρδος από τις χαμηλότερες τιμές του πετρελαίου. Αξιοσημείωτη εξέλιξη είναι η βελτίωση του υποδείκτη της απασχόλησης σε υψηλό επίπεδο 4 μηνών, στο 56.8 τον Δεκ.2014, από 54,9 τον Νοέμ.2014.

Στην αγορά εργασίας, οι εβδομαδιαίες αιτήσεις για εγγραφή στα ταμεία ανεργίας αυξήθηκαν κατά 17.000 την εβδομάδα έως 27.12.2014 με αποτέλεσμα να διαμορφωθούν στις 298.000 από 281.000 (αναθεωρημένη μέτρηση) που ήταν την περασμένη εβδομάδα.

Πορεία εβδομαδιαίων αιτήσεων ανεργίας (2009-2014)

Εν τω μεταξύ, ο τεσσάρων εβδομάδων κινητός μέσος όρος ο οποίος θεωρείται ως πιο αξιόπιστο μέτρο αξιολόγησης της αγοράς εργασίας, δεδομένου ότι απομακρύνει την εβδομαδιαία μεταβλητότητα αυξήθηκε κατά 250 στις 290.750 και κάτω από το όριο των 300.000 για 16ο συνεχή μήνα. Εκτιμάται ότι

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

6

η μείωση των επιδομάτων ανεργίας θα συνεχισθεί, την επόμενη εβδομάδα, καθώς η άνοδος τους χαρακτηρίζεται προσωρινή και αποδίδεται στην εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων. Σε μέσα επίπεδα για την περίοδο 1967-2014, οι αιτήσεις των επιδομάτων ανεργίας διαμορφώνονται στις 361.928 με ιστορικά υψηλό τις 695.000 (Οκτ.1982) και ιστορικά χαμηλό τις 162.000. Σημειώνεται ότι η αύξηση των εγγραφών στα ταμεία ανεργίας, ήταν μεγαλύτερη των προσδοκιών της αγοράς, η οποία προέβλεπε υποχώρηση των επιδομάτων στις 288.000. Συνολικά, το 2014, σε μέσο επίπεδο ο αριθμός των αιτήσεων διαμορφώθηκε στις 308.500, δηλαδή στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 14 ετών, καθώς το 2000 ο αντίστοιχος αριθμός ήταν 299.600 Στην Ιαπωνία, συνεχίστηκε η υποχώρηση του πληθωρισμού, για έκτο κατά σειρά μήνα, λόγω μείωσης της τιμής του πετρελαίου, με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στο 2,4% τον Νοέμ.2014 (χαμηλό 8 μηνών) από 2,9% τον Οκτ.2014. Παράλληλα, συνεχίστηκε, για τέταρτο συνεχή μήνα, η καθοδική πορεία του δομικού πληθωρισμού (μεθοδολογία ΤτΙαπωνίας) στο 2,7% τον Νοέμ.2014 (χαμηλό 8 μηνών) από 2,9% τον Οκτ.2014.

Ο πληθωρισμός στην περιοχή του Τόκυο διατηρήθηκε αμετάβλητος στο 2,1% τον Δεκ.2014 όπως και τον Νοέμ.2014. Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, ο πληθωρισμός θα συνεχίσει να υποχωρεί λόγω μείωσης της τιμής του πετρελαίου, με τον στόχο της κυβέρνησης για πληθωρισμό 2% τον Απρ.2015 να μην φαίνεται εφικτός με αποτέλεσμα να εκτιμάται ότι η κυβέρνηση θα λάβει περαιτέρω μέτρα για την επίτευξη αυτού του στόχου ακόμη ίσως και τον Ιαν.2015. Ωστόσο, η κυβέρνηση θεωρεί ότι η μείωση της τιμής του πετρελαίου θα αυξήσει την κατανάλωση με συνέπεια την άνοδο του πληθωρισμού κάτι που οι κύκλοι της αγοράς θεωρούν ότι δεν θα είναι άμεσο καθώς η εσωτερική ζήτηση παραμένει αδύναμη. Το ποσοστό ανεργίας, σύμφωνα με τα εποχικά προσαρμοσμένα στοιχεία, παρέμεινε αμετάβλητο στο 3,5% τον Νοέμ.2014 (χαμηλό από Δεκ.1997) όπου ήταν και τον Οκτ.2014. Επίσης αμετάβλητη παρέμεινε η απασχόληση σε ετήσια βάση τον Νοέμ.2014, έναντι αύξησης κατά 0,4% σε ετήσια βάση τον Οκτ.2014 (χαμηλό από Μάιο 2013). Υποχώρηση σημείωσε το ποσοστό συμμετοχής του ενεργού πληθυσμού στο συνολικό εργατικό δυναμικό με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στο 59,4% τον

Νοέμ.2014 από 59,7% τον Οκτ.2014. Ο δείκτης θέση εργασίας ανά αιτούντα αυξήθηκε σε 1,12 τον Νοέμ.2014 (υψηλό από Μάιο 1992) από 1,10 τον Οκτ.2014. Ωστόσο, αύξηση σημείωσαν οι λιανικές πωλήσεις, για πέμπτο κατά σειρά μήνα, κατά 0,4% σε ετήσια βάση τον Νοέμ.2014, έναντι 1,4% τον Οκτ.2014. Τη μεγαλύτερη αύξηση σημείωσαν οι πωλήσεις ενδυμάτων κατά 3,9% σε ετήσια βάση. Αντίθετα, τη μεγαλύτερη μείωση σημείωσαν οι πωλήσεις οχημάτων κατά 5,5% σε ετήσια βάση και καυσίμων κατά 5,0% σε ετήσια βάση. Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, η περαιτέρω αύξηση των λιανικών πωλήσεων θα εξαρτηθεί από την αύξηση των μισθών τον Απρ.2015. Η βιομηχανική παραγωγή υποχώρησε, μετά από δύο μήνες αύξησης, κατά 0,6% σε μηνιαία βάση τον Νοέμ.2014, έναντι αύξησης 0,2% τον Οκτ.2014, με τη μεγαλύτερη μείωση να καταγράφεται στην παραγωγή μηχανημάτων. Σε ετήσια βάση, η βιομηχανική παραγωγή συνέχισε να υποχωρεί, για δεύτερο συνεχή μήνα, κατά 3,8% τον Νοέμ.2014, έναντι 1,0% τον Οκτ.2014. Ωστόσο, οι επιχειρήσεις προβλέπουν ότι η βιομηχανική παραγωγή θα αυξηθεί σε μηνιαία βάση κατά 3,2% τον Δεκ.2014 και κατά 5,7% τον Ιαν.2015. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η υποχώρηση της βιομηχανικής παραγωγής θεωρείται περιστασιακή καθώς οι προβλέψεις για τους επόμενους μήνες είναι θετικές.

Στην Κίνα, ο επίσημος δείκτης PMI στη μεταποίηση συνέχισε να υποχωρεί, για τρίτο συνεχή μήνα με αποτέλεσμα να διαμορφωθεί στο 50,1 τον Δεκ.2014 (χαμηλό 18 μηνών) από 50,3 τον Νοέμ.2014. Ωστόσο, τον Δεκ.2014, όλοι οι υποδείκτες σημείωσαν υποχώρηση. Συγκεκριμένα ο υποδείκτης παραγωγής μειώθηκε σε 52,2 από 52,5, ο υποδείκτης νέων παραγγελιών σε 50,4 από 50,9 και ο υποδείκτης απασχόλησης σε 48,1 από 48,2. Η συνέχιση της υποχώρησης του δείκτη επιβεβαιώνει ότι η ζήτηση τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό παραμένει αδύναμη. Σύμφωνα με κύκλους της αγοράς, η ΤτΚίνας θα προβεί σε περαιτέρω λήψη μέτρων όπως η επιπλέον μείωση των επιτοκίων και του ποσοστού των υποχρεωτικών δεσμεύσεων των πιστωτικών ιδρυμάτων στην ΤτΚίνας προκειμένου να τονωθεί η ανάπτυξη. Στις αγορές κεφαλαίου, επικρατούν ανοδικές τάσεις με εξαίρεση αυτές σε Ελλάδα και Ισπανία. Οι επενδυτές εξακολουθούν να αναμένουν ότι η

2,42,7

2,1

-1,2

-0,3

0,6

1,5

2,4

3,3

4,2

01/13 02/13 03/13 04/13 05/13 06/13 07/13 08/13 09/13 10/13 11/13 12/13 01/14 02/14 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14

Πληθωρισμός (Ιαν.2013 - Νοέμ.2014)

Πληθωρισμός Δομικός πληθωρισμός (ΤτΙαπωνίας) Δομικός πληθωρισμός

Πηγή: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Ιαπωνίας

51,050,5 50,2 50,3 50,4 50,8 51,0

51,751,1 51,1

50,850,3 50,1

50,549,5

48,548,0 48,1

49,4

50,751,7

50,2 50,2 50,450,0 49,5

45

47

49

51

53

55

12/13 01/14 02/14 03/14 04/14 05/14 06/14 07/14 08/14 09/14 10/14 11/14 12/14

Δείκτης PMI στη μεταποίηση(Δεκ.2013 - Δεκ.2014)

PMI HSBC/ Markit PMI

Πηγές: Εθνική Στατιστική Υπηρεσία Κίνας, Markit

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

7

Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) προκειμένου να αντιμετωπίσει τον κίνδυνο μιας παρατεταμένης περιόδου αποπληθωρισμού, θα δρομολογήσει ένα πρόγραμμα μεγάλης κλίμακας αγορών κρατικών ομολόγων στις αρχές του έτους για να βοηθήσει τον πληθωρισμό να επιστρέψει στο 2% που έχει θέσει ως στόχο. Στην Ελληνική αγορά ομολόγων, το εύρος τιμών (αγορά) της ελληνικής 10ετίας λήξης 2024 στις 7.1.2015 διαμορφωνόταν μεταξύ 58,81-63,00 ή απόδοση 9,63%-9,75%. Σημειώνεται ότι στις 10.6.2014 το 10-ετές ομόλογο είχε καταγράψει χαμηλό 5,475%.

Η διαφορά απόδοσης μεταξύ ελληνικών 10ετών και γερμανικών ομολόγων (spread) ανήλθε στις 943 μονάδες βάσης (7.1.2015) από 920 μονάδες βάσης (31.12.2014). Η νέα ελληνική 5ετία διαπραγματεύεται σε χαμηλότερα επίπεδα έναντι της τιμής έκδοσης. Ειδικότερα, το 5ετές ομόλογο λήξης 2019 εκδόθηκε στις 99,13 μονάδες βάσης και διαπραγματεύεται (7.1.2015) στις 77,02 μονάδες βάσης ή απόδοση 11,90% από 4,95% που ήταν στην έκδοση του. Η απόδοση του 10ετούς γερμανικού ομολόγου, το σημείο αναφοράς για το κόστος δανεισμού της ζώνης του ευρώ, διαμορφώνονταν στο 0,46% (7.1.2015). Η Ιρλανδική 10-ετία εμφανίζει απόδοση 1,18%, η 10-ετία της Πορτογαλίας διαμορφώνεται στο 2,55%, της Ισπανίας στο 1,62% και της Ιταλίας στο 1,83%. Η διαφορά απόδοσης του 10-ετούς πορτογαλικού ομολόγου σε σχέση με την αντίστοιχη του 10-ετούς γερμανικού, υποχώρησε σε εβδομαδιαία βάση στις 210 μ.β. από 215 μ.β. ενώ του 10-ετούς ιταλικού ομολόγου ανήλθε έναντι του 10-ετούς γερμανικού στις 138 μ.β. από 135μ.β. Η απόδοση του 10-ετούς ομολόγου των ΗΠΑ διαμορφωνόταν στο 1,99% στις 7.1.2015. Η αρνητική πορεία της οικονομίας της Ευρωζώνης αλλά και οι ανησυχίες για τις πολιτικές εξελίξεις σε αυτή, αποτελούν την βασική αιτία ενίσχυσης του αγοραστικού ενδιαφέροντος που καταγράφεται στην ομολογιακή αγορά των ΗΠΑ. Στις ΗΠΑ, το δημόσιο άντλησε (6.1.2015) το συνολικό ποσό των $55 δισ. μέσω δημοπρασίας 4-εβδομάδων και 52-εβδομάδων έντοκων γραμματίων (ΕΓΔ). Σημειώνεται, ότι στη δημοπρασία των 4-εβδομάδων ΕΓΔ το μέσο επιτόκιο δανεισμού διαμορφώθηκε στο 0,010%, ενώ ο συντελεστής κάλυψης ανήλθε στο 3,77. Στη δημοπρασία των 52-εβδομάδων ΕΓΔ το μέσο επιτόκιο δανεισμού διαμορφώθηκε στο 0,250%, ενώ ο συντελεστής κάλυψης ανήλθε στο 3,84. Στην Ιρλανδία, το δημόσιο άντλησε με επιτυχία από την πρώτη έξοδο του στις αγορές για το 2015, €4 δισ.

μέσω ομολόγου 7-ετούς διάρκειας με επιτόκιο 0,867%. Αγορές συναλλάγματος: Ο σταθμισμένος δείκτης δολαρίου ο οποίος μετρά την επίδοση του δολαρίου έναντι 6 βασικών νομισμάτων ενισχύεται σε εβδομαδιαία βάση με αποτέλεσμα να διαμορφώνεται στο 91,82 (7.1.2015) από 90,27 (31.12.2014). Πορεία σταθμισμένου δείκτη δολαρίου-ΗΠΑ (ημερήσιες τιμές)

Σύμφωνα με τα στοιχεία του χρηματιστηρίου του Σικάγο, οι τοποθετήσεις στο δολάριο ΗΠΑ, για μη εμπορικές συναλλαγές (specs) την εβδομάδα που έληξε στις 30.12.2014 αυξήθηκαν κατά $ 1,98 δισ. με τις συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφώνονται σε θετικό επίπεδο για 34η εβδομάδα και συγκεκριμένα στα $48,42 δισ. Οι τοποθετήσεις κατά του ευρώ για μη εμπορικές συναλλαγές (specs), την εβδομάδα που έληξε την 30.12.2014 αυξήθηκαν κατά $0,82 δισ. με αποτέλεσμα οι συνολικές καθαρές (αγορές μείον πωλήσεις) θέσεις να διαμορφωθούν στα $-23,13 δισ. από $-22,31 δισ. την προηγούμενη εβδομάδα. Το δολάριο ΗΠΑ διαπραγματευόταν στα 1,1877 USD/EUR στις 7.1.2015. Το ευρώ σημείωσε χαμηλό 9 ετών (1,1842 USD/EUR) στις 7.1.2015, λόγω περαιτέρω μείωσης των τιμών του πετρελαίου και ανησυχιών για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας. Το ενδιαφέρον της αγοράς επικεντρώνεται στην ανακοίνωση για την πορεία του πληθωρισμού στην Ευρωζώνη τον Δεκέμβριο, καθώς η υποχώρηση των τιμών θα εντείνει τις πιέσεις προς την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) για έναρξη του προγράμματος περιουσιακών στοιχείων (QE). Κύκλοι της αγοράς εκτιμούν ότι ένα τέτοιο πρόγραμμα θα μπορούσε να ανακοινωθεί στη συνάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ στις 22.1.2015. Το γουάν Κίνας, στην αγορά συναλλάγματος, εμφανίζει τάσεις ενίσχυσης, ωστόσο η κίνηση αξιολογείται ως διορθωτική της πρόσφατης ανόδου από 6,19 σε 6,23 CNY/USD. Η επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας ενισχύει τις προσδοκίες για μια περισσότερο διευκολυντική νομισματική πολιτική εντός του τρέχοντος έτους, η οποία εκτιμάται ότι θα τροφοδοτήσει τις πιέσεις προς το γουάν. Ωστόσο, η πορεία του γουάν θα εξαρτηθεί σε σημαντικό βαθμό επίσης από τη συμπεριφορά που θα επιδείξουν τα νομίσματα των χωρών των αναδυόμενων αγορών. Η ενίσχυση του γουάν τις τελευταίες ημέρες έχει ως αποτέλεσμα να περιορίσει τις απώλειες από τις

7/1/2015 31/12/2014 Μονάδες βάσης 7/1/2015 31/12/2014 Μονάδες βάσηςΕλλάδα 9,89 9,75 14 943 920 23Ισπανία 1,62 1,61 1 117 107 10Ιταλία 1,83 1,89 ‐6 138 135 3Πορτογαλία 2,55 2,69 ‐13 210 215 ‐5Γαλλία 0,74 0,83 ‐8 29 29 1Ολλανδία 0,57 0,69 ‐12 12 14 ‐3Γερμανία 0,45 0,54 ‐9

7/1/2015 31/12/2014 Μονάδες βάσηςΕλλάδα 1213 1222 ‐9Ισπανία 99 92 7Ιταλία 141 132 9Πορτογαλία 195 194 1Γαλλία 46 46 1Ολλανδία 19 19 0Γερμανία 16 10 6Πηγή: Reuters

Διαφορά απόδοσης με 10‐ετές ομόλογο ΓερμανίαςΑποδόσεις 10 ‐ετών ομολόγων (%)

5Y CDS

Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων

8

αρχές του έτους έναντι του δολαρίου ΗΠΑ στο 0,11% (7.1.2015). Η ΤτΚίνας καθόρισε τη μέση τιμή fixing στις 7.1.2015 στα 6,1269 CNY/USD. Υπενθυμίζεται ότι από τη μέση τιμή fixing η ΤτΚίνας επιτρέπει μια μέγιστη ημερήσια διακύμανση ±2%. Καθοδικές τάσεις για τη στερλίνα, σε εβδομαδιαία βάση, καθώς καταγράφει απώλειες έναντι του δολαρίου-ΗΠΑ και έναντι του ευρώ. Η στερλίνα διαπραγματευόταν στις 7.1.2015 στα $1,5145 και στα €1,2750 έναντι $1,5573 και €1,2895 στις 31.12.2014. Οι απώλειες της στερλίνας αποδίδονται στην εκτίμηση ότι η οικονομική ανάκαμψη περιορίζεται με αποτέλεσμα να απομακρύνονται οι πιέσεις στην ΤτΑγγλίας για αύξηση των επιτοκίων. Στοιχεία της ΤτΑγγλίας αποδεικνύουν ότι τα πιστωτικά ιδρύματα δεν προβλέπουν σημαντική αύξηση των επιχειρηματικών δανείων εντός των επομένων μηνών, καθώς προβλέπουν χειροτέρευση της οικονομικής τους κατάστασης. Αγορά ενέργειας: Η τιμή του πετρελαίου Brent συνεχίζει την πτωτική του πορεία με αποτέλεσμα η τιμή του να υποχωρήσει περισσότερο από 2% μέσα σε μια ημέρα (7.1.2015) και να διαμορφωθεί κάτω από τα $50/βαρέλι για πρώτη φορά από τις αρχές του 2009 και συγκεκριμένα στα $49,66/βαρέλι πριν ανακάμψει πάνω από τα $51/βαρέλι. Σημειώνεται ότι στις 7.1.2015 η τιμή του πετρελαίου Brent διαμορφωνόταν στα $51,25/βαρέλι, από το υψηλό των $115,71/βαρέλι που ήταν στις 19.6.2014. Ωστόσο, η μεγάλη υποχώρηση των τιμών του πετρελαίου εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την κατανάλωση του πετρελαίου σε παγκόσμιο επίπεδο και σαν αποτέλεσμα να υπάρξει σταθεροποίηση των τιμών εντός του 1ου 6μήνου. Ωστόσο, δεν θα πρέπει να αποκλείονται σε βραχυχρόνιο ορίζοντα περαιτέρω πιέσεις των τιμών του πετρελαίου στην περιοχή των 40-50$/βαρέλι, επίπεδα στα οποία είχε διαμορφωθεί στις αρχές του 2009. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς (δημοσκόπηση-Bloomberg) η τιμή του πετρελαίου τύπου Brent αναμένεται να ανακάμψει σταδιακά μέσα στο 2015 αγγίζοντας το επίπεδο των 60 $/βαρέλι στο 4ο 3μηνο 2015, ενώ θα διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα και ιδιαίτερα σε μέσα επίπεδα περί τα 52,83 $/βαρέλι το 1ο 3μηνο 2015. Αξίζει να σημειωθεί ότι για τις ΗΠΑ, η μείωση των τιμών πετρελαίου διαδραματίζει καθοριστικό ρόλο στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος της χώρας, κάτι που άλλωστε αποτυπώθηκε στα στοιχεία του Νοεμ.2014, όταν το εμπορικό έλλειμμα υποχώρησε στα $39,0 δισ. από $42,3 δισ. τον Οκτ.2014 με εκτιμώμενη περαιτέρω μείωση του εντός των επόμενων μηνών, με στόχο τα χαμηλά επίπεδα 5-ετίας, που είναι τα $ 34 δισ., εφόσον συνεχισθεί η πτωτική πορεία των τιμών.

Νοτιανατολική Ευρώπη ΠΓΔΜ: Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών την περίοδο Ιαν.-Οκτ.2014 υποχώρησε κατά 20,3% σε ετήσια βάση σε € -87,4 εκατ. από € -109,6 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2013. Η αιτία της υποχώρησης, αποδίδεται στην αύξηση του πλεονάσματος τρεχουσών μεταβιβάσεων κατά 4,6% σε ετήσια βάση σε € 1.324,2 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Οκτ.2014 από € 1.266,2 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Οκτ..2013, καθώς στην αύξηση του πλεονάσματος στο ισοζύγιο υπηρεσιών κατά 2,2% σε ετήσια βάση σε € 317,2 εκατ. από € 310,5 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Οκτ.2013. Αντιθέτως, το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισοδημάτων αυξήθηκε κατά 24,9% σε ετήσια βάση σε € -189,9 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Οκτ.2014 από € -152,0 εκατ. την αντίστοιχη περίοδο του 2013 και το έλλειμμα στο εμπορικό ισοζύγιο αυξήθηκε οριακά κατά 0,3% σε ετήσια βάση στα € -1.539,0 εκατ. από € -1.534,5 εκατ. την περίοδο Ιαν.-Οκτ.2013. Ρουμανία: Η ΤτΡουμανίας αποφάσισε στην συνεδρίαση στις 7.1.2015 να μειώσει το βασικό επιτόκιο σε 2,50% (ιστορικά χαμηλό) από 2,75%, καθώς ο μέσος πληθωρισμός διαμορφώθηκε στο 1,1% τον Νοέμ.2014. Επίσης, η ΤτΡουμανίας, αποφάσισε να διατηρήσει αμετάβλητο τον δείκτη υποχρεωτικών αποθεματικών για τις τράπεζες. Οι αποφάσεις είναι σύμφωνες με την πρόθεση της ΤτΡουμανίας να διατηρήσει τόσο τη σταθερότητα των τιμών μεσοπρόθεσμα όσο και τη χρηματοοικονομική σταθερότητα.

Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών Παρασκευή, 9 Ιανουαρίου 2015

ΑΕΠ (σε σταθερές τιμές αγοράς) -0,4 -4,4 -5,4 -8,9 -6,6 -3,9 0,9Ιδιωτική Κατανάλωση 3,0 -1,0 -7,1 -10,6 -7,8 -2,0 0,4Δημόσια Κατανάλωση -2,1 1,6 -4,3 -6,6 -5,0 -6,5 0,0Ακαθάριστες Επενδύσεις -14,3 -13,7 -15,0 -19,6 -28,7 -9,5 -3,6 - Κατοικίες -33,6 -20,7 -21,6 -18,0 -32,9 -37,8 -28,2

- Εξοπλισμός -4,7 -18,0 -8,4 -18,0 -17,1 -7,2 5,9Ανεργία (%) 7,6 9,5 12,5 17,7 24,2 27,5 26,4Συνολική Απασχόληση 1,2 -0,6 -2,6 -5,6 -8,3 -3,7 0,6Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (μέσα επίπεδα) 4,2 1,2 4,7 3,3 1,5 -0,9 -1,3Κόστος εργασίας ανά μονάδα προϊόντος 4,9 5,2 -0,1 -1,8 -6,2 -7,8 -1,5Πιστωτική Επέκταση (προς ιδιωτικό τομέα) 15,9 4,1 0,0 -3,1 -4,0 -3,9 -2,7Πρωτογενές Ισοζύγιο της Γενικής Κυβέρνησης (% ΑΕΠ) -5,0 -10,4 -5,6 -3,3 -0,9 1,2 1,8Ισοζύγιο Τρεχ. Συναλλαγών με κεφαλαιακές μεταβιβάσεις (% ΑΕΠ) -12,7 -10,0 -9,0 -8,6 -1,2 1,4 2,5Πηγή: ΕΛΣΤΑΤ και ΔΟΜ Alpha Bank.* Προβλέψεις ΔΟΑ, Alpha Bank

2013 2014έτος Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 διαθέσιμη περίοδος

Οικονομική Δραστηριότητα Όγκος Λιανικών Πωλήσεων (εκτός καυσίμων) -8,4 -8,4 -9,1 -1,8 -0,2 2,4 2,2 (9μην.)Νέες εγγραφές ΙΧ Αυτοκινήτων 3,1 7,0 6,4 15,2 21,3 36,0 29,3 (10μην.)Οικοδομική Δραστηριότητα -25,6 -30,7 -21,9 2,2 -17,0 17,4 -3,3 (9μην.)Μεταποίηση -1,1 2,2 -3,9 -3,0 0,1 -1,8 0,0 (10μην.)Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών ΡΜΙ στη μεταποίηση 46,0 45,2 47,7 48,7 50,7 50,5 49,1 (Νοέμ.)Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 90,8 92,6 91,8 91,6 95,0 99,4 102,7 (Νοέμ.)Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Μεταποίηση 87,8 90,6 90,1 85,4 90,0 95,6 96,9 (Νοέμ.)Δείκτης Εμπιστοσύνης Καταναλωτών -69,0 -67,0 -73,0 -65,0 -63,0 -52,0 -49,9 (Νοέμ.)

Πιστωτική Επέκταση Ιδιωτικός Τομέας -3,9 -4,1 -3,9 -3,9 -4,1 -3,5 -3,0 (Νοέμ.)Επιχειρήσεις -4,9 -4,9 -4,7 -4,9 -5,3 -4,7 -3,6 (Νοέμ.) - Βιομηχανία -2,8 -1,1 -1,9 -2,8 -4,5 -5,5 -3,5 (Νοέμ.) - Κατασκευές 0,6 -0,3 0,4 0,6 -2,6 -2,2 -1,9 (Νοέμ.) - Τουρισμός -2,6 -0,7 -1,5 -2,6 -2,0 -1,5 -1,4 (Νοέμ.)Νοικοκυριά -3,5 -3,6 -3,6 -3,5 -3,4 -3,0 -2,9 (Νοέμ.) - Καταναλωτική Πίστη -3,9 -5,2 -4,8 -3,9 -3,4 -2,7 -2,5 (Νοέμ.) - Στεγαστικά Δάνεια -3,3 -3,2 -3,2 -3,3 -3,4 -3,2 -3,1 (Νοέμ.)

Τιμές Δείκτης Τιμών Καταναλωτή -0,9 -0,5 -1,0 -2,2 -1,3 -1,5 -1,2 (Νοέμ.)Δομικός Πληθωρισμός -1,7 -1,5 -2,0 -2,1 -1,0 -1,2 -0,3 (Νοέμ.)Δείκτης Τιμών Διαμερισμάτων -10,8 -12,0 -10,1 -9,5 -8,5 -7,3 -7,9 (6μην.)

ΕπιτόκιαΤαμιευτηρίου 0,38 0,39 0,37 0,32 0,28 0,27 0,16 (Νοέμ.)Δάνεια προς επιχειρήσεις 7,34 7,41 7,29 7,21 7,19 7,08 6,47 (Νοέμ.)Καταναλωτικών Δανείων (σύνολο με επιβαρύνσεις) 10,47 9,78 10,83 10,82 11,05 9,79 8,85 (Νοέμ.)Στεγαστικών Δανείων (σύνολο με επιβαρύνσεις) 3,07 3,07 2,99 2,99 2,99 3,22 3,09 (Νοέμ.)Απόδοση 10-ετούς Ομολόγου 10,05 10,24 10,23 8,60 7,59 6,17 7,18 (Οκτ.)

ΑΕΠ σε σταθερές τιμές -3,9 -4,2 -2,6 -3,1 -0,4 0,4 0,7 (9μην.)Τελική Κατανάλωση -3,0 -3,8 -2,6 1,1 -0,1 1,0 1,1 (9μην.)Επενδύσεις -9,5 -13,0 -2,3 -8,7 -5,3 -6,0 -3,1 (9μην.)Εξαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών 2,1 5,3 6,9 -5,0 9,7 9,5 8,4 (9μην.)Εισαγωγές Αγαθών & Υπηρεσιών -1,6 -1,7 9,2 -7,5 0,0 9,3 4,1 (9μην.)

Ισοζύγιο Πληρωμών σε € δισ.Εξαγωγές Αγαθών 22,5 11,1 16,8 22,5 5,4 11,5 19,8 (10μην.)Εισαγωγές Αγαθών 39,8 19,3 29,7 39,8 10,0 20,5 35,2 (10μην.)Εμπορικό Ισοζύγιο -17,2 -8,3 -12,9 -17,2 -4,6 -9,0 -15,5 (10μην.)Ισοζύγιο Αδήλων Πόρων 19,5 6,5 18,2 19,5 5,0 9,8 20,8 (10μην.)Aναλογία Αδήλων Πόρων προς Εμπορικό Έλλειμμα 113,3 78,5 141,4 113,3 109,0 108,0 134,5 (10μην.)Ισοζύγιο Τρεχ/σών Συναλλαγών (κεφαλ. μεταβιβ.) 2,3 -1,8 5,3 2,3 0,4 0,7 5,3 (10μην.)Άμεσες Επενδύσεις (καθ. μεταβολή ροής) 2,4 1,1 0,9 2,4 0,1 0,6 0,8 (10μην.)Επενδύσεις Χαρτοφυλακίου (καθ. μεταβολή ροής) -6,6 -9,8 -7,5 -6,6 0,3 4,5 -3,5 (10μην.)

ΧρηματιστήριοΓενικός Δείκτης Τιμών ΧΑ 1.162,7 847,6 1.014,1 1.162,7 1.335,7 1.214,3 963,2 (Νοέμ.)(% μεταβολή ΓΔ) 28,1 38,7 37,2 28,1 53,7 43,3 -19,4 (Νοέμ.)Χρηματιστηριακή Αξία (% ΑΕΠ) 39,6 29,3 31,6 39,6 39,9 41,3 32,8 (Νοέμ.)

Πηγή: Τράπεζα της Ελλάδος και ΕΛΣΤΑΤ.

Δείκτες Οικονομικής Συγκυρίας

2009 2010 2013

2013 2014

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ(ετήσιες εκατοστιαίες μεταβολές)

2014*2011Ετήσια στοιχεία 2008 2012