watershed runoff forecasting for a flash...
TRANSCRIPT
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-1
การพยากรณปรมาณนาทาของลมนา
เพอการพฒนาระบบการเฝาระวงและการเตอนภยจากนาทวมฉบพลน
WATERSHED RUNOFF FORECASTING FOR
A FLASH FLOOD WATCH AND WARNING SYSTEMS DEVELOPMENT
กอบเกยรต ผองพฒ1, ไชยาพงษ เทพประสทธ2
1 รองศาสตราจารย ภาควชาวศวกรรมทรพยากรนา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
([email protected]) 2 นสตปรญญาเอก ภาควชาวศวกรรมทรพยากรนา คณะวศวกรรมศาสตร มหาวทยาลยเกษตรศาสตร
บทคดยอ : การพยากรณปรมาณนาทาของลมนาเพอการพฒนาระบบการเฝาระวงและการเตอนภยจากนาทวม
ฉบพลน ไดดาเนนการวจยเพอศกษาปจจยทมผลตอการเกดภยนาทวมฉบพลน และศกษาการเฝาระวงและเตอนภยนา
ทวมฉบพลนจากความสมพนธระหวางปรมาณนาฝน คาดชนความชมชนในดน และปรมาณนาทาของพนทศกษา
ตาบลแมพล อาเภอลบแล จงหวดอตรดตถ โดยขอมลปรมาณฝนไดจากการตดตงสถานวดนาฝนอตโนมตในพนท คา
ดชนความชมชนในดน และคาดชนความชมชนในดนวกฤตคานวณไดจากผลการวเคราะหคาความหนาแนนของดน คา
ความสามารถในการอมนาของดน และคาความชนในดนเมออมตวดวยนาจากหองปฏบตการ สาหรบปรมาณนาทา
ของพนทศกษาวเคราะหจากขอมลระดบนารายวนทไดรบการตรวจวดจรงในพนทศกษา ผลการศกษาพบวา ปจจย
หลกของการเกดนาทวมฉบพลนในพนทศกษา เรยงตามลาดบความสาคญ ไดแก ปรมาณฝน ความลาดชนของพนท
และการเกดดนถลม และพบวาพนทศกษามคาอตราสวนการลดลงของความชนในดนผนแปรระหวาง 0.773 – 0.912
มลลเมตร/วน โดยมคาดชนความชมชนในดนวกฤตผนแปรระหวาง 141.67 – 195.24 มลลเมตร ผลการวเคราะห
ความสมพนธรายวนระหวางปรมาณนาทาของลมนา ปรมาณฝน และคาดชนความชมชนในดนดวยวธของ Viessman
และวธการปรบปรง Viessman โดยนาคาดชนความชมชนในดนวกฤตมารวมพจารณา โดยทาการเพมเงอนไขในการ
วเคราะหเพอแยกพารามเตอรออกเปน 2 กรณ ประกอบดวย กรณคาดชนความชมชนในดนนอยกวาคาดชนความชม
ชนในดนวกฤต และกรณคาดชนความชมชนในดนมากกวาคาดชนความชมชนในดนวกฤต พบวา วธการปรบปรง
ความสมพนธโดยนาคาดชนความชมชนในดนวกฤตมารวมพจารณาใหผลการวเคราะหความสมพนธทดกวา และ
เหมาะสมสาหรบการพยากรณนาทาสาหรบลมนาของพนทศกษา โดยมเกณฑการเตอนภยนาทวมฉบพลนจากคาดชน
ความชมชนในดน เทยบเปนรอยละของคาดชนความชมชนในดนวกฤตของพนท
คาสาคญ : นาทวมฉบพลน, การเตอนภยนาทวม, การพยากรณปรมาณนาทวม
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-2
Abstract : Watershed Runoff Forecasting for Developing a Flash Flood Watch and Warning Systems Project is
conducted to study 1) the factor that influences flash flood and 2) the watch and warning systems from the
correlation of rainfall, antecedent precipitation index and watershed runoff in Tambon Maephun, Amphoe Laplae,
Uttaradit. The rainfall data were collected from automatic rainfall stations which were installed in the study area.
The antecedent precipitation index and critical antecedent precipitation index were calculated from the soil testing
results of soil water holding capacity, bulk density of soil and soil saturation. The observed daily water level was
used to analyze watersheds runoff in the study area. The study result reveals that the critical flash flood factor of
the study area are rainfall, land slope and landslide, respectively. The study results show that the soil water
recession coefficient varies in between 0.773 – 0.912 millimeter/day and the critical antecedent precipitation
index varies in between 141.67 – 195.24 millimeter. The Viessman Equation was applied to study the daily
correlation of rainfall, watershed runoff and antecedent precipitation index. The relation was then improved by
using the range of critical antecedent precipitation index by separate parameters into two sets. The first one was
when the antecedent precipitation index was less than the critical antecedent precipitation index and the other
was when the antecedent precipitation index was more than the critical antecedent precipitation index. The study
result reveals that the improve relationship using the range of the critical antecedent precipitation index giving
better correlation and was more appropriate to forecast watershed runoff for the selected area. Furthermore, the
warning criteria was calculated based on the percentage of antecedent precipitation index proportion to the
critical antecedent precipitation index in the study area.
Keywords : flash flood, flood warning, flood forecasting
1. บทนา
ในปจจบนไดเกดสภาพนาทวมประเภทนาปาไหล
หลากอยางรนแรง จากเขาลงมาทวมอยางฉบพลน
บรเวณหบเขาหรอทราบเชงเขา สงผลทาใหมราษฎร
เสยชวตและทรพยสนอยเสมอ ในอดตทผานมาราษฎร
ในพนทไมสามารถรบรไดลวงหนาเนองจากคาเตอน
จากทางราชการนนครอบคลมพนทเปนบรเวณกวาง
มากไมไดระบเจาะจงพนท ราษฎรจงไมสามารถอพยพ
ไดทน จากองคความรในศกษาวจยระบบการเฝาระวง
และการเ ตอนภยจากนาท วมฉบพลน [ 1] ซ ง ได
ทาการศกษาและพฒนาความสมพนธปรมาณนาฝนกบ
ปรมาณนาทวม การศกษาความสมพนธระหวางคาดชน
ความชมชนในดน (API) และปรมาณนาฝน การศกษา
คาดชนความชมชนในดน (API) วกฤต และการศกษา
เกณฑทใชสาหรบการเตอนภยนาทวมฉบพลน ดงนน
การศกษาลงลกเพอหาความสมพนธระหวางปรมาณ
ฝน คาดชนความชมชนในดน (API) และคาปรมาณ
นาทาทเกดขนในพนท เพอพฒนาสมการทเหมาะสม
และเปนตวแทนทดของความสมพนธดงกลาว จะเปน
การเพมประสทธภาพในการเฝาระวงและการเตอนภย
จากนาทวมฉบพลน เพอใชเปนเครองมอในการเตอน
ภยและลดความสญเสยตอชวตและทรพยสนของ
ประชาชน
2. ระเบยบวธวจย
วธการดาเนนการวจยการพยากรณปรมาณนาทา
ของลมนาเพอการพฒนาระบบการเฝาระวงและการ
เตอนภยจากนาทวมฉบพลน สรปไดดงรปท 1 และม
รายละเอยดดงน
2.1. พ
พน
ตงอยใ
นาหล
ครอบ
พนทศกษา
นทตาบลแมพ
ในขอบเขตลม
ลกลมนานาน
คลมพนท 11 ห
รปท
พล อาเภอลบ
นาสาขาแมนา
น มพนท 116
หมบาน ดงแสด
1 วธดาเนนกา
แล จงหวดอต
านานสวนท 4
.0 ตารางกโ
ดงไดในรปท 2
ารวจย
9-11 พฤษภาค
WRE024
ตรดตถ
ของลม
ลเมตร
2
การ
คม 2555 ณ โรง
4-3
ร
2.2. การรวบ
(1) ดา เ
ประเทศ จา
ภมศาสตร (G
การสารวจตร
(2) ดาเ
สถานวดภมอ
(3) ดาเ
พนทศกษา จ
ตดตงในพนท
(4) ดาเ
การตดตงเส
รายวนจานวน
(5) ดาเ
ทดน และพชป
(6) ดาเ
พรอมวเคราะ
ของดน คาค
ความชนในดน
(7) สภา
2.3. การวเค
รประชมวชาการว
แรม เซนทารา แ
รปท 2 พนทศก
บรวมขอมล
เนนการเ กบ
ากแผนท ภมศ
GIS) ของเสนช
รวจสอบภาคส
นนการเกบรว
อากาศอตรดตถ
นนการเกบรว
จากสถานวด
ตาบลแมพล จ
นนการเกบรว
าวดระดบนาพ
น 5 จด
นนการเกบรวบ
ปกคลมดน
เนนการเกบต
ะหคณสมบตด
วามสามารถใ
นเมออมตวดวย
าพนาทวมในอด
คราะหคาดชนค
วศวกรรมโยธาแ
แอนคอนเวนชนเซ
กษาตาบลแมพ
รวบรวมขอม
ศาสตร ขอมล
ชนความสงระด
สนาม
วบรวมขอมลภ
ถ ของกรมอตน
วบรวมขอมลป
นาฝนอตโนม
จานวน 2 สถา
วบรวมขอมลร
พรอมจดบนท
บรวมขอมลกา
ตวอยางดนจา
ดน ไดแก คาค
ในการอมนาข
ยนา
ดตของพนทศก
ความชมชนในด
หงชาต ครงท 17
ซนเตอร อดรธาน
พล
มลสภาพภม
ลสารสนเทศ
ดบพนดน และ
มอากาศ ของ
นยมวทยา
รมาณฝนของ
มตทไดทาการ
น
ระดบนา จาก
ทกคาระดบนา
ารใชประโยชน
านวน 7 จด
ความหนาแนน
องดน และคา
กษา
ดน
7
น
ม
ศ
ะ
ง
ง
ร
ก
า
น
ด
น
า
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-4
ด ช น ค ว าม ช น ใ นด น ก อ นฝนตก (Antecedent
Precipitation Index, API) เปนคาดชนทใชชวดความชม
ชนในดนกอนฝนตก โดยเปนผลทเกดขนจากการสะสม
ของนาฝนทตกลงมา นาในดนทระเหยกลบขนไปใน
อากาศ และนาในดนทระบายใหเกดนาทาทงทางผวดน
และใตผวดน จากพฤตกรรมดงกลาว Kohler & Linsley
[2] ไดนามาจาลองแบบใหรปสมการทใชหาคา APIt
จากขอมล API ทมอยในดนของวนกอนหนา (APIt-1)
ปรมาณนาฝน (Pt) และ สมประสทธอตราสวนการลด
ของปรมาณนาในดน (Recession Coefficient, Kt) ซงม
สมการรปแบบดงน
tttt PAPIKAPI 1 (1)
โดยทคาสมประสทธอตราสวนการลดของปรมาณ
นาในดน (K) จะเปนฟงกชนกบปรมาณการระเหยของ
นา (Potential Evaporation) และคาสงสดของปรมาณ
นาในดนทเปนประโยชนตอกระบวนการคายระเหยนา
(Maximum Soil Moisture Available for Evaporation,
Wm) จาก Chodhury and Blanchard [3] ดงสมการ
m
ii
W
PET = K exp (2)
คาสงสดของปรมาณนาในดนทเปนประโยชนตอ
กระบวนการคายระเหยนา (Wm) สมพนธกบคาความ
หนาแนนของดน (Bulk Density, BD) และคา
ความสามารถในการอมนาของดน (Soil Water Holding
Capacity, WHC) ดงสมการ
BDWHC = Wm (3)
2.4. การวเคราะหคาดชนความชมชนในดนวกฤต
ค า ด ช น ค ว า ม ช ม ช น ใ น ด น ว ก ฤ ต (Critical
Antecedent Precipitation Index) ทาการวเคราะหโดย
อาศยหลกการความสามารถในการเกบกกนาไดสงสด
จนดนอมตว ซงจะคานงถงปจจยความลกของดน และ
เปอรเซนตความชนในดนเมอดนอมตว คอ การหา
ปรมาณนาทดนสามารถรองรบไดสงสด ซงเมอเกน
ความสามารถนจะเกดนาไหลบาหนาดน [1] ซงสามารถ
เขยนไดดงน
API วกฤต มคาเทากบผลคณระหวางเปอรเซนต
ความชนในดนเมออมตวดวยนากบความลกของดน
2.5. การวเคราะหความสมพนธระหวางปรมาณนาฝน คา API และปรมาณนาทา
ความสมพนธรายวนระหวางปรมาณฝน คาดชน
ความชมชนในดน และคาปรมาณนาทาหนวยเปน
มลลเมตร ไดทาการศกษาคาปรมาณนาทารายวน โดย
ใชสมการความสมพนธของ Viessman [4] ดงน
APIcPbaQ .. (4)
คาสมประสทธ a, b และ c เปนพารามเตอรซงไดจากผลการปรบเทยบ (Calibration) แบบจาลองระหวาง
คาปรมาณนาทาทคานวณได (Qsim) กบคาปรมาณ
นาทารายวนทไดจากการตรวจวดในสนาม (Qobs) โดย
ใชวธการทางสถตเพอเปรยบเทยบผลลพธทไดจาก
แบบจาลองและจากการตรวจวด ดวยวธ Nash and
Sutcliff Efficiency Criterion [5] ซงคาพารามเตอรท
เหมาะสมทสดจะใหคา Nash and Sutcliff Efficiency (Z)
เทากบ 1 ซงมสมการดงน
2
1
2
11n
imeanobs
n
isimobs
QQZ (5)
งานวจยนไดทาการปรบปรงสมการความสมพนธ
ระหวางปรมาณนาฝน คาดชนความชมชนในดน และ
ปรมาณนาทา ในสมการท (4) โดยไดนาคาดชนความ
ชมชนในดนวกฤต มารวมการพจารณาเ พอแยก
พารามเตอรออกเปน 2 ชดตามเงอนไขการพจารณา
ดงน
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-5
กรณคา API < คา API วกฤต
APIcRbaQ .. 111 (6)
กรณคา API > คา API วกฤต
APIcRbaQ .. 222 (7)
2.6. การสรางเกณฑการเตอนภยนาทวมฉบพลน
จากขอมลสภาพนาทวม ปรมาณนาฝน ผลการ
วเคราะหคาดชนความชมชนในดนในอดตของพนท
ศกษา และผลการวเคราะหคาดชนความชมชนในดน
วกฤต นามาสรางเกณฑการเตอนภยนาทวมฉบพลน
จากคาดชนความชมชนในดน
3. ผลการวจยและอภปรายผล
3.1. ปจจยสถตและปจจยพลวตของการเกดนาทวมฉบพลน
พนทศกษา ตาบลแมพล อาเภอลบแล จงหวด
อตรดตถ ปจจยหลกของการเกดนาทวมฉบพลน (Flash
Flood) ในพนทเรยงตามลาดบความสาคญดงน
(1) ปรมาณฝน เนองจากพนทลมนาตอนบนของ
ตาบลแมพล มกเกดปรมาณฝนตกหนกและฝนตก
ตอเนองสะสมเปนเวลานาน
(2) ความลาดชนของพนท เนองจากลกษณะ
กายภาพของลมนาและพนทรบนาฝนของพนทมความ
ลาดชนของพนผวดนและความลาดชนของลานาสง
ประกอบกบ ขนาดของพนทรบนาฝนคอนขางมากและ
เปนภเขาสลบซบซอน ทาใหเ มอเกดฝนตกหนกใน
บรเวณพนทรบนาฝนตอนบน ปรมาณฝนจะเกดเปน
นาทาและนาหลากปรมาณมากและไหลลงส พนท
ตอนลางไดอยางรวดเรว
(3) การเกดดนถลม เนองจากพนทตาบลแมพล
เปนพนทซงออนไหวตอการเกดดนถลม เมอปรมาณฝน
ตกหนกและตอเนอง ดนบรเวณนนไมสามารถรบ
นาหนกของตวเองไดจงเกดถลม โดยดนถลมมกมา
พรอมกบนาปาไหลหลาก ซงเปนการเพมความรนแรง
ซงกนและกนระหวางนาทวมและดนถลม
3.2. คาดชนความชมชนในดน
ผลการว เ ค ร า ะห ค า ด ช น ค ว าม ชม ช น ในด น
ประกอบดวย
(1) ผลการคานวณศกยการคายระเหยนาของพช
เฉลยรายวน ดวยวธ FAO Penman Monteith มคาผน
แปรระหวาง 2.93 มลลเมตร/วน ในเดอนมกราคม ถง
5.02 มลลเมตร/วน ในเดอนเมษายน
(2) คาสงสดของปรมาณนาในดนทเปนประโยชน
ตอกระบวนการคายระเหยนา (Wm) คานวณไดจาก
สมการท (3) มคาผนแปรระหวาง 30.35-31.80
มลลเมตร/ความลกของชนดน 90 เซนตเมตร แสดงดง
ตาราง 1
ตาราง 1. ผลการวเคราะหคา Wm ในพนทศกษา ตาบล
แมพล อาเภอลบแล จงหวดอตรดตถ
ลาดบ หมบาน Wm
(มลลเมตร)
1 บานบอแกว 30.35
2 บานดานหวยใต 30.81
3 บานผามบ 30.78
4 บานมหาราช 30.91
5 บานตนเกลอ 30.65
6 บานนอกดาน 31.12
7 บานนอกดาน 31.80
(3) ผลการวเคราะหอตราสวนการลดของปรมาณ
นาในดน (K) จากสมการท (2) มคาผนแปรระหวาง
0.773 มลลเมตร/วน ในเดอนเมษายน ถง 0.912
มลลเมตร/วน ในเดอนธนวาคมและมกราคม
(4) การวเคราะหคาดชนความชมชนในดนวกฤต
จะพจารณาตามความลกของชนดน 90 เซนตเมตร ซง
มคาผนแปรระหวาง 141.67-195.24 มลลเมตร ดง
แสดงการกระจายเชงพนทไดดงรปท 3
รป
3.3. คน
ผล
ความ
ชนในด
พจาร
ท 4
and S
ตามล
รป
0
5
10
15
20
25
19/7
/201
0
21/7
/201
0
Dis
char
ge (
m3 /
s)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
19/7
/201
0
21/7
/201
0
Dis
char
ge (
m3 /
s)
ปท 3 การกระ
ความสมพนธรนา ปรมาณฝน
ลการว เ ค รา
สมพนธระหว
ดน (API) โดยใ
ณาทฝายทงน
ซงทฝายทงน
Sutcliff Efficien
ลาดบ
(ก
ท 4 ปรมาณน
คานวณดวย
21/7
/201
0
23/7
/201
0
25/7
/201
0
27/7
/201
0
29/7
/201
0
31/7
/201
0
2/8/
2010
4/8/
2010
6/8/
2010
21/7
/201
0
23/7
/201
0
25/7
/201
0
27/7
/201
0
29/7
/201
0
31/7
/201
0
2/8/
2010
4/8/
2010
6/8/
2010
ะจายเชงพนทข
รายวนระหวางน และคาดชนค
าะห ป ร ม าณ
วางปรมาณนา
ใชความสมพนธ
ากลางและฝา
นากลางและฝ
ncy (Z) เทาก
ก) ฝายทงนากล
ข) ฝายหลวง
นาทารายวนจา
ความสมพนธข
6/8/
2010
8/8/
2010
10/8
/201
0
12/8
/201
0
14/8
/201
0
16/8
/201
0
18/8
/201
0
20/8
/201
0
22/8
/201
0
6/8/
2010
8/8/
2010
10/8
/201
0
12/8
/201
0
14/8
/201
0
16/8
/201
0
18/8
/201
0
20/8
/201
0
22/8
/201
0
ของคา API วก
งปรมาณนาทาความชมชนในด
ณน าท า ร ายว
าฝน คาดชนค
ธของ Viessma
ยหลวงแสดงไ
ายหลวง ใหค
กบ 0.261 และ
ลาง
ากการตรวจวด
ของ Viessman
22/8
/201
0
24/8
/201
0
26/8
/201
0
28/8
/201
0
30/8
/201
0
1/9/
2010
3/9/
2010
5/9/
2010
7/9/
2010
Daliy Rainfall
Estimated Runo
Observed Runof
24/8
/201
0
26/8
/201
0
28/8
/201
0
30/8
/201
0
1/9/
2010
3/9/
2010
5/9/
2010
7/9/
2010
Daliy Rainfall
Estimated Runof
Observed Runoff
9-11 พฤษภาค
WRE024
ฤต
าของลมดน
ว นจาก
วามชม
an ทจด
ไดดงรป
คา Nash
ะ 0.566
ดและ
n
0
200
400
600
800
1000
1200
9/9/
2010
11/9
/201
0
Dal
iy R
ain
fall
(m
m)
ff
ff
0
200
400
600
800
1000
1200
9/9/
2010
11/9
/201
0
Dal
iy R
ain
fall
(m
m)
ff
f
การ
คม 2555 ณ โรง
4-6
ผลการป
ปรมาณนาฝ
ปรมาณนาทา
มารวมการพ
ชด โดยใชค
รวมกน ทจด
แสดงไดดงรป
ใหคา Nash a
และ 0.917 ต
ทดขน และเห
ลมนาของพน
รปท 5 ปร
คานวณ
0
5
10
15
20
25
19/7
/201
0
21/7
/201
0
23/7
/201
0
25/7
/201
0
27/7
/201
0
29/7
/201
0
Dis
char
ge (
m3 /
s)
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
19/7
/201
0
21/7
/201
0
23/7
/201
0
25/7
/201
0
27/7
/201
0
29/7
/201
0
Dis
char
ge (
m3 /
s)
รประชมวชาการว
แรม เซนทารา แ
ปรบปรงสมก
ฝน คาดชนคว
า โดยไดนาคา
พจารณาเพอแ
ความสมพนธ
ดพจารณาฝาย
ปท 5 ซงทฝา
and Sutcliff E
ตามลาดบ ซงแ
หมาะสมสาหรบ
นทศกษามากกว
(ก) ฝาย
(ข) ฝ
รมาณนาทารา
ณดวยวธการป
31/7
/201
0
2/8/
2010
4/8/
2010
6/8/
2010
8/8/
2010
10/8
/201
0
12/8
/201
0
14/8
/201
0
31/7
/201
0
2/8/
2010
4/8/
2010
6/8/
2010
8/8/
2010
10/8
/201
0
12/8
/201
0
14/8
/201
0
วศวกรรมโยธาแ
แอนคอนเวนชนเซ
การความสมพ
วามชมชนในด
ดชนความชมช
แยกพารามเตอ
ธ ในสมการท
ยทงนากลางแ
ายทงนากลาง
Efficiency (Z)
แสดงใหเหนวา
บการพยากรณ
วาวธของ Vies
ยทงนากลาง
ฝายหลวง
ยวนจากการต
ปรบปรงความส
16/8
/201
0
18/8
/201
0
20/8
/201
0
22/8
/201
0
24/8
/201
0
26/8
/201
0
28/8
/201
0
30/8
/201
0
16/8
/201
0
18/8
/201
0
20/8
/201
0
22/8
/201
0
24/8
/201
0
26/8
/201
0
28/8
/201
0
30/8
/201
0
หงชาต ครงท 17
ซนเตอร อดรธาน
พนธระหวาง
ดน (API) และ
ชนในดนวกฤต
อรออกเปน 2
(6) และ (7)
และฝายหลวง
และฝายหลวง
เทากบ 0.991
าความสมพนธ
ณนาทาสาหรบ
ssman
ตรวจวดและ
สมพนธ
0
200
400
600
800
1000
1200
1/9/
2010
3/9/
2010
5/9/
2010
7/9/
2010
9/9/
2010
11/9
/201
0
Dal
iyR
ain
fall
(mm
)
Daliy Rainfall
Estimated Runoff
Observed Runoff
0
200
400
600
800
1000
1200
1/9/
2010
3/9/
2010
5/9/
2010
7/9/
2010
9/9/
2010
11/9
/201
0
Dal
iy R
ain
fall
(m
m)
Daliy Rainfall
Estimated Runoff
Observed Runoff
7
น
ง
ะ
ต
2
)
ง
ง
1
ธ
บ
Dal
iy R
ain
fall
(m
m)
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-7
ดงนน สมการสาหรบการพยากรณนาทาสาหรบลม
นาของพนทศกษาตาบลแมพล แสดงไดดงน
กรณคา API < คา API วกฤต
ฝายทงนากลาง
Q = (0.019 P) + (0.013 API) + 0.014
ฝายหลวง
Q = (0.010 P) + (0.076 API) + 0.549
กรณคา API > คา API วกฤต
ฝายทงนากลาง
Q = (0.573 P) + (3.149 API) - 686.329
ฝายหลวง
Q = (0.668 P) + (3.221 API) - 686.259
3.4. เกณฑการเตอนภยนาทวมฉบพลน
ผลการวเคราะห พบวา คาดชนความชมชนในดน
วกฤตของพนทตาบลแมพลมคาเฉลยเทากบ 160.41
มลลเมตร และเมอพจารณาเปรยบเทยบคา API รายวน
ของเหตการณจรงทเกดนาทวมฉบพลนและดนถลม (ป
2549) กบคา API วกฤตทคานวณได แสดงไดดงรปท 6
รปท 6 แสดงการเปรยบเทยบคา API จากเหตการณ
จรงกบคา API วกฤตจากการคานวณ
จากผลการศกษาคาดชนความชมชนในดนวกฤต ได
พฒนาเกณฑการเตอนภยจากคาดชนความชมชนในดน
(API) โดยมเกณฑการเตอนภยจากคาดชนความชมชน
ในดน (API) เทยบเปนรอยละของคาดชนความชมชนใน
ดน (API) วกฤตของพนทศกษา ดงแสดงในตาราง 2
ตาราง 2. เกณฑการเตอนภยจากคาดชนความชมชน
ในดน (API)
API ระดบ
การเสยง
ขนตอน
ปฏบต
ภย
คาเทากบหรอมากกวา
คา API วกฤต
สง
อพยพ
คาอยระหวางรอยละ
60 – 100
ของคา API วกฤต
คอนขางสง
เตรยมพรอม
คาอยระหวางรอยละ
40 – 60
ของคา API วกฤต
ปานกลาง
เฝาระวง
คาเทากบหรอนอยกวา
รอยละ 40 ของคา API
วกฤต
ตา
ปลอดภย
4. สรปผลการวจย
ผลการวเคราะหสมพนธรายวนระหวางปรมาณ
นาทาของลมนา ปรมาณฝน และคาดชนความชมชนใน
ดนดวยวธการปรบปรงความสมพนธของ Viessman
โดยนาคาดชนความชมชนในดนวกฤตมารวมพจารณา
โดยทาการเพม เ งอนไขในการว เคราะห เ พอแยก
พารามเตอรออกเปน 2 กรณ ประกอบดวย กรณคา
ดชนความชมชนในดนนอยกวาคาดชนความชมชนในดน
วกฤต และกรณคาดชนความชมชนในดนมากกวาคา
ดชนความชมชนในดนวกฤต ใหผลการว เคราะห
ความสมพนธทดขนกวาวธการเดม และเหมาะสม
สาหรบการใชพยากรณนาทาสาหรบลมนาของพนท
ศกษา
ผลการหาความสมพนธเพอการพยากรณปรมาณ
นาทาของลมนา จะชวยใหการเฝาระวง เตอนภยจากนา
ทวมฉบพลน และการบรรเทาภยในพนทมประสทธภาพ
ยงขน นอกจากนยงสามารถใชเปนตนแบบสาหรบการ
วจยในพนทเสยงภยอน ๆ ของประเทศไทย เพอรบมอ
ตอปญหาอทกภยและดนถลม ซงจะเปนการลดความ
04080
120160200240280320360400440480
10/4/4925/4/4910/5/4925/5/49 9/6/49 24/6/49 9/7/49 24/7/49 8/8/49 23/8/49 7/9/49 22/9/497/10/4922/10/496/11/49
คาดช
นความช
มชนใ
นดน
(API)
, มลล
เมตร
API (22 พ.ค. 49) = 438.64
API วกฤต = 160.41
การประชมวชาการวศวกรรมโยธาแหงชาต ครงท 17
9-11 พฤษภาคม 2555 ณ โรงแรม เซนทารา แอนคอนเวนชนเซนเตอร อดรธาน
WRE024-8
เสยหายตอชวตและทรพยสนของประชาชนในพนทเสยง
ภยดงกลาวไดเปนอยางมาก
5. กตตกรรมประกาศ
งานวจยน ไดรบทนสนบสนนการวจย จาก
สานกงานคณะกรรมการวจยแหงชาต (วช.)
เอกสารอางอง
[1] กอบเกยรต ผองพฒ, 2551. รายงานการวจย
โครงการวจยระบบการเฝาระวงและการเตอนภย
จากนาทวมฉบพลน ภายใตแผนงานวจยระบบ
เตอนภยและการมสวนรวมของชมชนเครอขายลม
นานานตอนบน เ พอการปองกนอทกภยและ
แผนดนถลม , สานกงานคณะกรรมการว จย
แหงชาต.
[2] Kohler, M.A. and Linsley, R.K., 1951. Predicting
the runoff from storm rainfall. Weather Bureau
Research Paper No. 34, Washington, p.9
[3] Choudhury, B.J. and B.J. Blanchard. 1983.
Simulating soil water recession coefficients for
agricultural watersheds. Water Resources
Bulletin. 19, 241-247.
[4] Viessman, Jr. W., G.L.Lewis and J.W. Knapp.
1989. Introduction to Hydrology. Harper & Row
Publishers, Singapore. 780 p.
[5] วราวธ วฒวณชย, 2553. การวเคราะหความ
แมนยาของแบบจาลองโดยใช Nash-Sutcliffe
Efficiency และ R2. วนชชาต, สมาคมนสตเกา
วศวกรรมชลประทาน ในพระบรมราชปถมภ. น.1-
10.