vol ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัย...

CMU Journal of Education, Vol. 2 No. 1 2018

ศกษาศาสตรสาร มหาวทยาลยเชยงใหม ปท 2 ฉบบท 1 2561

56

การสงเสรมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบ

การกระตนดวยการประเมน Enhancing Grade 12 Students, Data Interpreting and Evidence Scientifically

Ability Using Microcosm with Assessment Prompts สนตชย อนวรชย*

Santichai Anuworrachai โรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร ศนยวจยและพฒนาการศกษา

(Kasetsart University Laboratory School Center for Educational Research and Development)

บทคดยอ

การวจยครงนมวตถประสงคเพอสงเสรมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชง

วทยาศาสตรของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน กลมทใชใน

การศกษาครงน ไดแก นกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 ของโรงเรยนสงกดส านกงานคณะกรรมการการอดมศกษาแหงหนง

ในกรงเทพมหานคร ทเรยนในภาคปลาย ปการศกษา 2560 จ านวน 22 คน ซงไดมาจากการคดเลอกแบบเจาะจง เครองมอท

ใชในการวจย ไดแก (1) แผนการจดการเรยนรเรองความสมดลของระบบนเวศ และ (2) แบบวดความสามารถในการแปล

ความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร วเคราะหขอมลโดยใชความถและรอยละผลการวจยพบวา หลงเรยน

นกเรยนสวนใหญมระดบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรจ าแนกตามตวบงช

5 ประการ อยในระดบดจ านวน 1 ตวบงช และอยในระดบพอใชจ านวน 4 ตวบงช

ค าส าคญ การแปลความหมายขอมล, ประจกษพยานเชงวทยาศาสตร, ระบบนเวศจ าลอง, การกระตนดวยการประเมน

Abstract

The purposes of this study were to enhance grade 12 students, interpret data and evidence

scientifically ability using microcosm with assessment prompts. The samples were 22 grade 12 students of

school be under office of the higher education commission, Bangkok who studied in second semester of

academic year 2017 which obtained using purposive sampling technique. The research instruments were

( 1) ecosystem equilibrium lesson plans, ( 2) interpret data and evidence scientifically ability test. The

statistics used for analyzing the collected data were frequency and percentage. The research showed that

most students had level of interpret data and evidence scientifically which consist of 5 indicators,

1 indicator were classified into a good level and 4 indicators were classified into a poor level.

Keywords: Interpret data, Evidence Scientifically, Microcosm, Assessment Prompts

*Corresponding author E-mail: [email protected] โทร. 084-360-1847, 02-942-8800



57

บทน า

ความเจรญกาวหนาของวทยาศาสตรและเทคโนโลยอยางไมหยดยงในโลกยคปจจบน มสวนส าคญอยางยงตอการพฒนาและการเปลยนแปลงการศกษาทางดานวทยาศาสตรในทกระดบ เพอเตรยมเยาวชนของชาตตนใหมความพรอมส าหรบอนาคตใหเปนประชากรทมคณภาพและสามารถมสวนรวมท าใหชาตมศกยภาพแขงขนเชงเศรษฐกจเมอเปนผใหญ และเปนทยอมรบกนทวโลกในขณะนวา “การรวทยาศาสตร” (Scientific Literacy) เปนหวใจของการเตรยมความพรอมส าหรบชวตของเยาวชน ทงนเพราะจะท าใหเยาวชนซงจะเปนประชาชนของชาตในอนาคต สามารถมสวนรวมในสงคมทมวทยาศาสตรและเทคโนโลยเปนพนฐานและมบทบาทส าคญในบางลกษณะและโครงสรางของสงคม ความเขาใจในวทยาศาสตรและเทคโนโลยยงท าใหบคคลมสวนรวมอยางเหมาะสมในการตดสนใจในนโยบายสาธารณะทมประเดนทางวทยาศาสตรและเทคโนโลยเขามาเกยวของ และความเขาใจในดานนยงมผลกระทบอยางส าคญตอบคคล สงคม การงานอาชพและวฒนธรรมในชวตประชาชน (สนย คลายนล ปรชาญ เดชศร และ อมพลกา ประโมจนย, 2550)

ตวชวดประการหนงทสะทอนวาเยาวชนหรอนกเรยนใหเปนผรวทยาศาสตร คอนกเรยนตองมความสามารถ 3 ประการไดแก (1) การอธบายปรากฏการณในเชงวทยาศาสตร (2) การประเมนและออกแบบกระบวนการสบเสาะหาความรทางวทยาศาสตร และ (3) การแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ซงก าหนดโดยองคการเพอความรวมมอทางเศรษฐกจและการพฒนา (Organization for Economic Co-operation and Development: OECD) (OECD, 2012) ดงนน การพฒนาใหนกเรยนมความสามารถดงกลาวจงเปนเปาหมายส าคญของการศกษาวทยาศาสตรในยคปจจบน

ส าหรบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานในเชงวทยาศาสตร เปนความสามารถทผวจยสนใจในการศกษาครงน หมายถง ความสามารถในการแปลความขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรทใชในการสราง ค ากลาวอางหรอลงขอสรปน าเสนอขอมลทไดรบในรปแบบอน เชน ใชค าพดของตนเอง แผนภาพ หรอการแสดงแทนอน ๆ ได ความสามารถนจ าเปนตองใชเครองมอทางคณตศาสตรในการวเคราะหหรอสรปขอมล และใชความสามารถในการใชวธการพนฐานในการแปลงขอมลเปนการแสดงแทนในรปแบบอน ๆ นอกจากน ยงตองสรางขอสรปทสมเหตสมผลบนพนฐานของประจกษพยาน ขอมล หรอประเมนขอสรปทผอนสรางขนวาสอดคลองกบประจกษพยานทมหรอไม รวมถงสามารถใหเหตผลสนบสนนหรอโตแยงขอสรปอยางสมเหตสมผล (สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย , 2560) เหตผลทผวจยสนใจศกษาในครงน เนองจากนกเรยนสวนใหญยงมความสามารถดานนคอนขางนอย ซงผวจยสงเกตจากการเขยนรายงานการทดลอง และการเขยนวเคราะหบทความเชงวทยาศาสตรของนกเรยนทผวจยใชเปนกลมศกษาในครงน ในชวง 1 เทอม สอดคลองกบ Jeong, Songer, and Lee (2007) ทกลาววา “ความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรเปนกระบวนการทซบซอน นกเรยนตองมความเขาใจและมทกษะในการเกบรวบรวมขอมลและแปลความหมายของขอมลเปนอยางด” อกทงเปนความสามารถทมความเกยวของกบชวตประจ าวนอยางมาก อาท การสรปขอมลจากขาวสารทางดานวทยาศาสตรในแตละวนทมทงขาวจรงและเทจปะปนกน การรจกแยกแยะขอโตแยงทเกดขนในสงคม ทงขอโตแยงทมหลกฐานนาเชอถอในเชงวทยาศาสตรกบขอโตแยงทไมนาเชอถอ ซงนกเรยนรบรจากแหลงตาง ๆ ทหลากหลาย เชน หนงสอพมพ อนเทอรเนต และวารสาร หากนกเรยนมความสามารถดานนไมเพยงพอ อาจจะสงผลตอการคดและการตดสนใจอยางไมมเหตผลและไมเหมาะสม ขอมลทไดรบรอาจถกเปลยนแปลงไปในทางทไมถกตอง นอกจากน ความสามารถดานนยงสอดคลองกบการจดการเรยนรวทยาศาสตรทเนนการสบสอบ (inquiry) เพราะการสบสอบความรทางวทยาศาสตรตองอาศยการเกบรวบรวม การจดล าดบ การแปลความหมายของขอมลและหลกฐานทเกดขนระหวางการสบสอบ เพอน าไปสการสรางขอสรปทมเหตผล มน าหนกและนาเชอถอ (Jeong et al, 2007) จากเหตผลและความส าคญของการพฒนาความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรขางตน ผวจยจงสนใจพฒนาความสามารถดงกลาวกบนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 ทเรยนวทยาศาสตรใน



58

หนวยการเรยนรเรองระบบนเวศและสงแวดลอม เนองจากผวจยเปนผสอนในวชาและระดบชนดงกลาวตามหลกสตรสถานศกษาทผสอนสงกด โดยวธการทผวจยเลอกใชเพอพฒนาความสามารถในครงนคอการใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน เนองจาก ระบบนเวศจ าลอง (Microcosm) เปนการสรางภาวะจ าลองทางชววทยาหรอการจ าลองคณสมบตของระบบธรรมชาต โดยมวตถประสงคเพอการศกษาทดลองหาสภาวะสมดลของสสารและพลงงานทจะสามารถรกษาความเปนปกตของระบบนเวศไวได (นนทนา คชเสน, 2548) โดยใชสงมชวตจรงมาจดสภาพตามทนกเรยนไดวางแผน แลวศกษาการเปลยนแปลงทเกดขนเมอเวลาผานไป เชน ระบบนเวศจ าลองของสระน าทท าในลกษณะอางเลยงปลา ระบบนเวศจ าลองบกทท าในลกษณะสวนถาดขนาดเลก เปนตน การใหนกเรยนสรางระบบนเวศจ าลองจงเปนการสงเสรมใหนกเรยนวางแผนเพอออกแบบสรางระบบนเวศใหมความสมดลตามหลกการหรอทฤษฎทางนเวศวทยา ซงนกเรยนไดเรยนมาแลว รวมถงตดตามการเปลยนแปลงทเกดขนเพอใชเปนหลกฐานและขอมลในการอธบายสงทเกดขน ซงเปนการพฒนาการใชประจกษพยานเชงวทยาศาสตรไดเปนอยางด และเมอจบการตดตามการเปลยนแปลงของระบบนเวศจ าลองแลว ผวจยไดก าหนดใหนกเรยนน าเสนอผลการเปลยนแปลงทเกดขน ซงนกเรยนจะตองใชความสามารถในการแปลงขอมลใหอยในรปทเขาใจไดงาย รวมถงการแปลความหมายของขอมลทบนทกไดเพออธบายผลทเกดขน เชน การน าเสนอหวงโซอาหารทเกดขนในระบบนเวศจ าลองทเกดขนจรง การแปลความหมายของปจจยกายภาพทสงผลตอการอยรอดของสงมชวตในระบบนเวศจ าลอง เปนตน อยางไรกตาม ในระหวางทนกเรยนตดตามการเปลยนแปลงของระบบนเวศจ าลองนน ผวจยทดลองใชการกระตนดวยการประเมน (Assessment Prompts) เปนระยะ ๆ เพอก ากบการเรยนรของนกเรยน โดยการกระตนดวยการประเมน เปนวธการหนงของการประเมนระหวางเรยนหรอการประเมนความกาวหนาของนกเรยน (Formative Assessment) ซงเนนกระบวนการเรยนร น าพานกเรยนไปสเปาหมายของการเรยนรไดตรงจด ชวยพฒนาหรอปรบปรงการเรยนรของนกเรยน ชวยใหเกดความสนใจ กระตนใหนกเรยนเกดการควบคมตนเอง มเหตผล และรจกวางแผน (Yin, Shavelson, Ayala, Ruiz-Primo, Brandon, Furtak, Tomita, and Young, 2008) โดยการกระตนดวยการประเมน หมายถง กระบวนการทใหนกเรยนไดพดหรอท าในระหวางการเรยนร เพอเปนหลกฐานทบงชถงความรหรอความสามารถของนกเรยนตามทก าหนดไว (Ruiz-Primo and Shavelson, 1996 อางถงใน Furtak and Ruiz-Primo, 2008) ซงหนวยการประเมนทางการศกษาสแตนฟอรด (The Stanford Education Assessment Laboratory: SEAL) รวมกบกลมพฒนาและวจยหลกสตรของมหาวทยาลยฮาวาย (The Curriculum Research and Development Group (CRDG) at the University of Hawaii) ไดรวมกนพฒนาการกระตนดวยการประเมนเพอศกษาผลของกระบวนการดงกลาวทมตอการเรยนรของนกเรยน ซงในชวงตนของการพฒนากระบวนการดงกลาวเปนการเนนศกษาผลทมตอมโนทศนเรองการจมและการลอยของวตถกบนกเรยนระดบมธยมศกษาตอนตน แตตอมากมการศกษาตวแปรอนเพมเตม เชน งานวจยของ Yin et al. (2008) ศกษาผลของการกระตนดวยการประเมนทมตอแรงจงใจ ผลสมฤทธ และการเปลยนมโนทศนของนกเรยน เปนตน โดย Ayala, Shavelson, Ruiz-Primo, Brandon, Yin, Furtak, and Young (2008) หนงในทมวจยไดสรปขอดของการกระตนดวยการประเมนไว 6 ประการ ไดแก (1) ชวยตรวจสอบมโนทศนของนกเรยน (2) กระตนการสอสารและการโตแยงทางความคดดวยการใชหลกฐาน (3) ทาทายการสบสอบมโนทศนของนกเรยน (4) พฒนามโนทศนทถกตอง (5) สะทอนมโนทศนของนกเรยน และ (6) เชอมโยงภาระงานในการประเมนกบกจกรรมการเรยนร การกระตนดวยการประเมนประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) การใชกราฟ (Graph Prompt) เปนการพฒนาทกษะการแปลความหมายและสรปผลขอมลจากกราฟทก าหนดให เพอพฒนาความร ความคดของตนเองไปสการสรางกราฟทไดจากการสบสอบดวยตนเอง (2) การท านาย สงเกต และอธบาย (Predict–Observe–Explain Prompt: POE Prompt) ประกอบดวย 3 ขนยอย ไดแก การท านาย เปนการคาดคะเนผลทจะเกดขนจากการสบสอบ จากนนใหนกเรยนสงเกตผลทเกดขนจรงในระหวางการสบสอบ และการอธบายผลทเกดขนโดยใชเหตผลและหลกฐานทไดจากการสงเกต (3) การตอบค าถาม (Constructed Response Prompt) เปนการตอบค าถามทครก าหนดไว ซงค าถามดงกลาวเปนค าถามทเปนมโนทศน



59

หลกทตองการใหนกเรยนเกดการเรยนร (4) การท านายและสงเกต (Predict–Observe Prompt: PO Prompt) เปนการท านายและสงเกตสงทจะเกดขน เมอการสบสอบถกเปลยนแปลงเงอนไขทมความทาทายมากขน ซงจะกระตนใหนกเรยนประยกตความรและใชความคดเพอการออกแบบการสบสอบในครงตอไป (Furtak and Ruiz-Primo, 2008)

การน าการกระตนดวยการประเมนมาใชรวมกบการใหนกเรยนสรางระบบนเวศจ าลองยงมความสอดคลองกนและนาจะสงเสรมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรไดด เพราะนกเรยนจะไดฝกการแปลความหมายขอมลจากกราฟ ในระหวางการตดตามและบนทกขอมลการเปลยนแปลงทเกดขนกบระบบนเวศจ าลอง นกเรยนจะไดฝกการเกบหลกฐาน และเลอกหลกฐานมาใชประกอบการอธบายไดอยางมเหตผล ดวยเหตผลทงหมดทกลาวมาขางตนน ผวจยจงสนใจทจะสงเสรมใหนกเรยนใหนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 มความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรดวยการเรยนรจากการสรางระบบนเวศจ าลองรวมกบการก ากบการเรยนรของครดวยการกระตนดวยการประเมน

วตถประสงค เพอสงเสรมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรของนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 โดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน

ระเบยบวธวจย รปแบบการวจย การวจยครงนด าเนนการวจยเชงทดลองแบบ One Group Post-test Design โดยผวจยเปนผด าเนนการจดการเรยนรและเกบรวบรวมขอมลดวยตนเองหลงจากการจดการเรยนรดวยแบบวดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรทผวจยสรางขน ตวแปรการวจย ตวแปรในการวจย ประกอบดวย 1. ตวแปรจดกระท า คอ การจดการเรยนรวทยาศาสตรโดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน 2. ตวแปรตาม คอ ความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร

ค าจ ากดความทใชในการวจย ความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร หมายถง ความสามารถในการตความขอมลและหลกฐานทางวทยาศาสตรทใชในการสรางค ากลาวอางหรอลงขอสรปน าเสนอขอมลทไดรบในรปแบบอน เชน ใชค าพดของตนเอง แผนภาพ หรอการแสดงแทนอน ๆ ได โดยมตวบงชทสะทอนความสามารถดงกลาวน 5 ประการ โดยสรปจาก Organization for Economic Co-operation and Development (2013) และ สถาบนสงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย (2560) ประกอบดวย (1) แปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอน (2) วเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และลงขอสรป (3) ระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตร (4) แยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอน และ (5) ประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหลงทมาทหลากหลาย ซงวดไดจากแบวดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและการใชประจกษพยานเชงวทยาศาสตรทผวจยสรางขนหลงการจดการเรยนร แลวจ าแนกระดบความสามารถตามแนวคดของ Jeong et al. (2007) ซงม 3 ระดบ ไดแก ด (Good) พอใช/ผาน (Poor) และไมผาน/ไมเกยวของ (None/Irrelevant)



60

ระบบนเวศจ าลอง หมายถง การสรางภาวะจ าลองทางชววทยาหรอการจ าลองคณสมบตของระบบธรรมชาต โดยมวตถประสงคเพอการศกษาทดลองหาสภาวะสมดลของสสารและพลงงานทจะสามารถรกษาความเปนปกตของระบบนเวศไวได โดยใชสงมชวตจรงมาจดสภาพตามทนกเรยนไดวางแผน แลวศกษาการเปลยนแปลงทเกดขนเมอเวลาผานไป การกระตนดวยการประเมน หมายถง กระบวนการทใหนกเรยนไดพดหรอท าในระหวางการเรยนร เพอเปนหลกฐานทบงชถงความรหรอความสามารถของนกเรยนตามทก าหนดไว ประกอบดวย 4 ขนตอน ไดแก (1) การใชกราฟ (2) การท านาย สงเกต และอธบาย (3) การตอบค าถาม (4) การท านายและสงเกต

กลมทศกษา กลมตวอยางทใชในการศกษาครงน ไดแกนกเรยนระดบชนมธยมศกษาปท 6 ของโรงเรยนสงกดส านกงาน

คณะกรรมการการอดมศกษาแหงหนงในกรงเทพมหานคร ทเรยนในปการศกษา 2560 จ านวน 1 กลมการเรยน จ านวนนกเรยน 22 คน เปนนกเรยนชาย 4 คน นกเรยนหญง 18 คน ไดมาโดยการเลอกแบบเจาะจง (Purposive Sampling) เนองจากเปนกลมนกเรยนทผวจยเปนผรบผดชอบสอน

เครองมอทใชในการวจย 1. แผนการจดการเรยนรเรองความสมดลของระบบนเวศ โดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน รวมระยะเวลา 8 คาบ คาบละ 50 นาท โดยแผนการจดการเรยนรดงกลาว มการตรวจสอบความถกตองเชงเนอหา และความสอดคลองระหวางกจกรรมการเรยนรกบการใชระบบนเวศจ าลองและการกระตนดวยการประเมนดวยการพจารณาและปรบแกไขจากผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน ไดแก อาจารยสาขาวทยาศาสตรศกษา 2 ทาน และผสอนวชาชววทยาระดบมธยมศกษาตอนปลาย 1 ทาน 2. แบบวดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร เปนแบบวดทผวจยสรางขน มลกษณะเปนแบบเขยนตอบ โดยมแนวคดการพฒนาแบบวดมาจากแบบวดในการทดสอบ PISA ป ค.ศ. 2015 โดยแบบวดดงกลาวน ผวจยตรวจสอบความตรงเชงเนอหาดวยการใหผทรงคณวฒจ านวน 3 ทาน ไดแก อาจารยสาขาวทยาศาสตรศกษา 2 ทาน และผสอนวชาชววทยาระดบมธยมศกษาตอนปลาย 1 ทาน ตรวจสอบความถกตองของเนอหาและขอค าถาม รวมถงพจารณาความสอดคลองระหวางตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรกบขอค าถามในแบบวด แลวค านวณคาดชนความสอดคลอง ( IOC) โดยทกขอค าถามทสรางขนมคาดชน IOC มากกวา 0.67 แบบวดทพฒนาขนประกอบดวยขอสอบทงหมด 5 ขอ ตามตวบงช 5 ประการของความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ใชเวลาในการท าแบบวด 50 นาท แตละขอประกอบดวย 3 สวน ไดแก (1) บทความทเกยวกบนเวศวทยาและสงแวดลอม ซงผวจยคดเลอกจากวารสารวทยาศาสตรและเวปไซตทเกยวของ แลวน ามาปรบขอความบางสวนใหเหมาะสมกบระดบความรของนกเรยน รวมถงเวลาในการอานเพอท าแบบวด โดยยงคงใจความส าคญของบทความตนฉบบไวเหมอนเดม (2) ขอค าถาม และ (3) สวนทใหนกเรยนเขยนตอบ ขณะเดยวกนผวจยไดสรางเกณฑการใหคะแนนเพอตรวจค าตอบ โดยแตละขอมลกษณะการใหคะแนนเปนแบบรบรกส 3 ระดบ ไดแก ด (Good) พอใช/ผาน (Poor) และไมผาน/ไมเกยวของ (None/Irrelevant) โดยใหผทรงคณวฒจ านวน 3 ทานเชนเดยวกบผทพจารณาแบบวดขางตน พจารณาความถกตองและความเหมาะสมของเกณฑการใหคะแนน

การด าเนนการวจย การวจยครงนเปนการวจยเชงทดลอง ด าเนนการตามรปแบบการวจยแบบ One Group Post-test Design โดยมขนตอน ดงน

1. จดกจกรรมการเรยนร ส าหรบขนตอนนผวจยเปนผด าเนนการจดการเรยนรในหนวยการเรยนรระบบนเวศและสงแวดลอมดวยตนเอง ซงนกเรยนไดเรยนหลกการเกยวกบระบบนเวศและสงแวดลอมมาแลวในชวงครงเทอมแรก ดงนนการ



61

จดการกจกรรมในครงนจงเปนการประยกตความรของนกเรยน โดยจดกจกรรมนรวมระยะเวลาทงสน 8 คาบ คาบละ 50 นาท โดยแบงนกเรยนออกเปน 5 กลม ๆ ละ 4-5 คน แลวด าเนนการจดการเรยนร 4 ขนตอน ดงน ขนท 1 การใชกราฟ (Graph Prompt) ขนตอนนเปนการพฒนาทกษะการแปลความหมายและสรปผลขอมลจากกราฟทก าหนดให เพอพฒนาความร ความคดของตนเองไปสการสรางกราฟทไดจากการสบสอบดวยตนเอง โดยใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายกราฟความสมพนธระหวางจ านวนรอยละของสาหรายทะเล (seaweed) กบเวลาทท าการทดลองน าผลาสาหรายทะเลออกจากระบบนเวศ ซงใหนกเรยนไดบนทกผลการอภปราย รวมถงน าเสนอผลการอภปรายหนาชนเรยน ขนท 2 การท านาย สงเกต และอธบาย (Predict-Observe-Explain Prompt) ส าหรบขนตอนนครใหนกเรยนแตละกลมรวมกนวางแผนเพอสรางระบบนเวศจ าลองทสนใจเพอตดตามผลการเปลยนแปลงทเกดขนภายใน 2 สปดาห โดยมการจดการเรยนร 3 ขนยอย ดงน (1) การท านาย (Predict) นกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายเพอท านายวาอก 2 สปดาหขางหนา ปจจยตาง ๆ ทนกเรยนแตละกลมจะจดไวในระบบนเวศจ าลองนนจะเปลยนแปลงอยางไร พรอมทงใหเหตผลประกอบการท านาย ตอจากนนใหแตละกลมวางแผนและแบงหนาทกนเพอเกบขอมลนอกเวลาเรยน (2) การสงเกต (Observe) นกเรยนแตละกลมสงเกตและบนทกการเปลยนแปลงปจจยทมผลตอความสมดลของระบบนเวศ โดยก าหนดใหสงเกต 2 ประเดนหลก ไดแก (1) ปจจยกายภาพ ไดแก การเปลยนแปลงของอณหภม ความชน ความเปนกรด-เบสของดนหรอน า สของดนและน า และ (2) ปจจยชวภาพ ไดแก การเปลยนแปลงจ านวนของสงมชวต หวงโซหรอสายใยอาหารทพบในระบบนเวศจ าลอง ความสมพนธระหวางสงมชวตทพบในระบบนเวศจ าลอง (3) การอธบาย (Explain) นกเรยนแตละกลมน าเสนอผลการสงเกต โดยเนนทการอธบายเหตผลทท าใหเกดการเปลยนแปลงในระบบนเวศจ าลอง รวมถงแสดงหลกฐานทไดจากการสงเกต ขนท 3 การตอบค าถาม (Short-Answer Prompt) เปนขนตอนทใหนกเรยนแตละคนเขยนตอบค าถามทเปนมโนทศนหลกของการจดการเรยนรในครงน ซงกคอมโนทศนเรองความสมดลของระบบนเวศ โดยใหนกเรยนตอบค าถามวา “ปจจยใดทสงผลตอความสมดลของระบบนเวศ และปจจยดงกลาวสงผลตอความสมดลอยางไร” ขนท 4 การท านายและสงเกต (Predict-Observe Prompt) เปนขนตอนทใหนกเรยนท านายและสงเกตสงทจะเกดขน เมอการสบสอบถกเปลยนแปลงเงอนไขทมความทาทายมากขน ซงจะกระตนใหนกเรยนประยกตความรและใชความคดเพอการออกแบบการสบสอบในครงตอไป โดยม 2 ขนยอย ไดแก (1) การท านาย (Predict) ส าหรบขนยอยน ใหนกเรยนแตละกลมรวมกนอภปรายเพอเลอกสงมชวตชนดใหมจ านวนไมเกน 2 ชนดเขาไปในระบบนเวศจ าลองเดมของแตละกลม แลวใหแตละกลมท านายวาอก 2 สปดาหขางหนาจะเกดการเปลยนแปลงอะไรบางกบระบบนเวศจ าลอง และสงมชวตชนดใหมนนจะสงผลตอความสมดลของระบบนเวศอยางไร (2) การสงเกต (Observe) นกเรยนแตละกลมสงเกตและบนทกการเปลยนแปลงปจจยทมผลตอความสมดลของระบบนเวศ โดยก าหนดใหสงเกต 2 ประเดนหลก ไดแก ปจจยกายภาพและปจจยชวภาพ เชนเดยวกบขนท 2 แลวน าผลการสงเกตทไดเปรยบเทยบกนระหวางความสมดลในระบบนเวศจ าลองครงแรกกบครงหลง

2. วดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร หลงจากเรยนจบตามแผนการจดการเรยนรแลว ผวจยใชแบบวดทผวจยสรางขนกบนกเรยนกลมทศกษา ใชเวลาท าแบบวด 50 นาท จากนนตรวจใหคะแนนแลวน าผลทไดมาวเคราะหทางสถตและสรปผล

การวเคราะหขอมลการวจย ผวจยวเคราะหความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ดวยการตรวจค าตอบจากแบบวดของนกเรยนแตละคน ซงมจ านวน 5 ขอ โดยแตละขอใชเกณฑการตรวจแบบรบรกส 3 ระดบ โดยอางองการจ าแนกคะแนนจากความสามารถในการแสดงประจกษพยาน (Evidentiary Competency) ตามแบบของ Jeong et al.



62

(2007) ไดแก ด (Good) พอใช/ผาน (Poor) และไมผาน/ไมเกยวของ (None/Irrelevant) แลวน าเสนอขอมลผลการวดดวยความถและรอยละในแตละตวบงช 5 ตวบงช ไดแก (1) แปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอน (Transform data from one representation to another) (2) วเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และลงขอสรป (Analyze and interpret data and draw appropriate conclusions) (3) ระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตร ( Identify the assumptions, evidence and reasoning in science-related texts) (4) แยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตรกบทมาจากการพจารณาจากสงอน ( Distinguish between arguments which are based on scientific evidence and theory and those based on other considerations) และ (5) ประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหลงทมาทหลากหลาย (Evaluate scientific arguments and evidence from different sources) โดยแตละระดบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร มการจ าแนกรายละเอยดแสดงดงตารางท 1



63

ตารางท 1 ระดบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร จ าแนกตามตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชง วทยาศาสตร

ตวบงชท

ระดบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ด (Good) พอใช/ผาน (Poor) ไมผานหรอไมเกยวของ (None/Irrelevant)

1

นกเรยนสามารถแปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอนไดถกตอง ครบถวนตามขอมลทก าหนดให

นกเรยนสามารถแปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอนไดถกตองบางสวน หรอแปลงขอมลไมครบถวนตามขอมลทก าหนดให

นกเรยนไมสามารถแปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอนได โดยนกเรยนไมสามารถแปลงขอความทก าหนดใหอานจากบทความ

2

นกเรยนสามารถวเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และลงขอสรปไดถกตองและครบถวนตามขอมลทก าหนดให

นกเรยนสามารถวเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และลงขอสรปไดถกตองบางสวน หรอถกตองแตไมครบถวนตามขอมลทก าหนดให

นกเรยนไมสามารถวเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และไมสามารถลงขอสรปไดถกตองและครบถวนตามขอมลทก าหนดให

3 นกเรยนสามารถระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตรไดถกตอง

นกเรยนสามารถระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตรไดถกตองบางสวน

นกเรยนไมสามารถระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตรได

4

นกเรยนสามารถแยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอนไดถกตองและใหเหตผลในการแยกแยะไดอยางชดเจน

นกเรยนสามารถแยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอนไดถกตอง แตบอกเหตผลไมชดเจน

นกเรยนไมสามารถแยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอนได

5

นกเรยนสามารถประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหล งท มาทหลากหลาย ( เ ชน หนงสอพมพ อนเทอรเนต และวารสาร) ไดถกตองและเลอกหรอระบแหลงทมาของประจกษพยานทนาเชอถอได

นกเรยนสามารถประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหลงทมาทหลากหลาย (เชน หนงสอพมพ อนเทอรเนต และวารสาร) ไดถกตอง แตไมสามารถเลอกหรอระบแหลงทมาของประจกษพยานทนาเชอถอได หรอนกเรยนเลอกหรอระบแหลงทมาของประจกษพยานทไมนาเชอถอ

นกเรยนไมสามารถประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจ กษพยานจากแหล งท ม าท หลากหลาย ( เ ชน หนงสอพมพ อนเทอรเนต และวารสาร) ได



64

ผลการวจย

ความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรหลงจากนกเรยนกลมทศกษาไดเรยนรโดยใชระบบนเวศจ าลองรวมกบการกระตนดวยการประเมน แลวท าแบบวดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรหลงเรยน ไดผลตารางท 2

ตารางท 2 ความถและรอยละความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร จ าแนกตาม ตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร (N=22)

ขอท

ตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมล

และประจกษพยานเชงวทยาศาสตร

ความถและรอยละความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร

ด (Good) พอใช/ผาน (Poor)

ไมผาน/ไมเกยวของ (None/Irrelevant)

1 แปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอน 12 (54.55%)

8 (36.36%)

2 (9.09%)

2 วเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร และลงขอสรป

7 (31.82%)

11 (50.00%)

4 (18.18%)

3 ระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตร

5 (22.73%)

13 (59.09%)

4 (18.18%)

4 แยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอน

6 (27.27%)

12 (54.55%)

4 (18.18%)

5 ประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหลงทมาทหลากหลาย

9 (40.91%)

10 (45.45%)

3 (13.64%)

จากตารางท 2 พบวานกเรยนสวนใหญมความระดบความสามารถอยในระดบดในตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ตวท 1 คดเปนรอยละ 54.55 สวนอก 4 ตวบงช ไดแกตวบงชท 2 ถง 5 นกเรยนสวนใหญมความระดบความสามารถอยในระดบพอใช คดเปนรอยละ 50.00, 59.09, 54.55, 45.45 ตามล าดบ หากพจารณาระดบความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรของนกเรยนสวนใหญทจ าแนกตามตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร แสดงดงไดกราฟตอไปน



65

กราฟท 1 จ านวนนกเรยนทไดคะแนนความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร 3 ระดบ จ าแนกตามตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร (N=22)

* หมายถงนกเรยนสวนใหญไดคะแนนอยในระดบดงกลาว

จากกราฟท 1 พบวา ตวบงชความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรตวบงชท 1 นกเรยนสวนใหญไดคะแนนอยในระดบด จ านวน 12 คน ตวบงชท 2 ถง 5 นกเรยนสวนใหญไดคะแนนอยในระดบพอใช/ผาน จ านวน 11, 13, 12, 10 คน ตามล าดบ

อภปรายผลการวจย

ผลการวจยพบวานกเรยนสวนใหญ (รอยละ 54.55) มความสามารถในระดบด ในตวบงชท 1 แปลงขอมลทน าเสนอในรปแบบหนงไปสรปแบบอน และเปนเพยงตวบงชเพยงหนงเดยวทนกเรยนสวนใหญไดคะแนนในระดบดงกลาวน ทงนอาจเปนเพราะนกเรยนไดฝกการแปลงขอมลในรปแบบตาง ๆ ระหวางการจดการเรยนร อาท การสงเกตและจดบนทกขอมลในรปของตารางทนกเรยนออกแบบเอง การน าเสนอผลการสงเกตดวยรปแบบตาง ๆ เพอสอขอมลใหเพอนรวมชนเรยนเขาใจ ซงนกเรยนสวนใหญใชภาพและแผนผงในการน าเสนอขอมล นอกจากนในการกระตนดวยการประเมนขนท 1 การใชกราฟ (Graph Prompt) มสวนชวยพฒนาทกษะการแปลความหมายและสรปผลขอมลจากกราฟทก าหนดให ท าใหนกเรยนไดพฒนาความร ความคดของตนเองไปสการสรางกราฟทไดจากการสบสอบดวยตนเอง (Furtak and Ruiz-Primo, 2008) นอกจากน หากพจารณาจากแบบวดทผวจยสรางขนพบวาในตวบงชนผวจยใหนกเรยนอานบทความเกยวกบความสมพนธของสงมชวตในอทยานแหงชาตอทยานเยลโลวสโตน แลวใหเขยนหวงโซอาหารทเกดขนในเนอความทนกเรยนอาน ซงอาจเปนไปไดวานกเรยนไดเคยน าเสนอหวงโซอาหารจากการสงเกตจากระบบนเวศจ าลองทสรางขนมาแลว อกทงหวงโซอาหารเปนแผนผงทไมซบซอน ดงนนนกเรยนสวนใหญจงสามารถแปลงขอมลมาอยในรปของหวงโซอาหารไดด

ผลการวจยในตวบงชท 2 ถง 5 ของความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร พบวานกเรยนสวนใหญอยในระดบพอใช คดเปนรอยละ 50.00, 59.09, 54.55, 45.45 ตามล าดบ อยางไรกตามผลการวจยน

0

2

4

6

8

10

12

14

ตวบงชท 1 ตวบงชท 2 ตวบงชท 3 ตวบงชท 4 ตวบงชท 5

ระดบด

ระดบพอใช/ผาน

ไมผาน/ไมเกยวของ

*

*

* *

*

ตวบงชความสามารถในการแปลความหมาย

ขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร

จ านวนนกเรยน (คน)



66

ยงแสดงใหเหนวาหลงจากการเรยนรวทยาศาสตรดวยระบบนเวศจ าลองรวมกบกระบวนการเตรยมพรอมในการประเมน มนกเรยนสวนนอยทมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและการใชประจกษพยานเชงวทยาศาสตรในระดบทไมผาน ซงแสดงใหเหนวากระบวนทผวจยใชในครงนชวยสงเสรมความสามารถดงกลาวใหกบนกเรยนได ทงนอาจเปนเพราะการใชระบบนเวศจ าลองเปนกจกรรมทชวยใหนกเรยนไดปฏบตจรง นกเรยนมโอกาสสงเกตปรากฏการณทเกดขนดวยตนเอง แลวน าขอมลทไดมาวเคราะหและน าเสนอดวยหลกฐานเชงประจกษ สอดคลองกบ Lawton (1996 อางถงใน นนทนา คชเสน, 2548) ทระบถงประโยชนของการใชระบบนเวศจ าลองประการหนงวา “การทดลองดวยระบบนเวศจ าลองนน ทกสสาร พลงงานและสงมชวตทใชศกษาทดลอง สามารถตรวจวดและควบคมได” แสดงวานกเรยนสามาถตรวจวดและบนทกเพอใชเปนหลกฐานในการประกอบการอธบายผลทเกดขนไดอยางนาเชอถอและมน าหนก นอกจากนการกระตนดวยการประเมน (Assessment Prompts) ทใชในการวจยครงนยงมสวนส าคญทชวยก ากบการเรยนรของนกเรยน เรมตงแตการใชกราฟ (Graph Prompt) นอกจากจะฝกการแปลความหมายขอมลไดแลว ยงสอดคลองกบการสงเสรมใกนกเรยนพฒนาตวบงชท 2 คอการวเคราะหและแปลความหมายขอมลทางวทยาศาสตร ขนตอมา คอการท านาย สงเกต และอธบาย (Predict-Observe-Explain Prompt) ในขนตอนนนกเรยนตองรจกการคาดคะเนผลลวงหนา เพอจะไดวางแผนการสรางระบบนเวศจ าลองทใหเกดความผดพลาดนอยทสด สอดคลองกบการท างานของนกวทยาศาสตรทจะตองก าหนดสมมตฐาน จงเปนฝกการท างานแบบนกวทยาศาสตร ตอจากนนนกเรยนไดสงเกตผลตลอดระยะเวลา 2 สปดาหแลวน าขอมลทไดจากการสงเกตมาสการน าเสนอใหผอนไดเขาใจผลทเกดขน สอดคลองกบตวบงชท 3 ระบขอสนนษฐาน ประจกษพยาน และเหตผล ในเรองทเกยวกบวทยาศาสตร ขนตอมาคอการตอบค าถาม (Short-Answer Prompt) ซงเปนตอบค าถามปลายเปดทเปนถอเปนมโนทศนหลกของเรองทใชในการจดการเรยนร นกเรยนจะไดใชขอมลและความรทไดจากการสรางระบบนเวศจ าลอง ผานการน าเสนอหนาชนเรยน การซกถามจากเพอและคร มาใชตอบค าถามเกยวกบความสมดลของระบบนเวศ และในขนตอนสดทายคอการท านายและสงเกต (Predict-Observe Prompt) เปนการสรางความทาทายในการเรยนร เพราะมการเพมปจจยอน ๆ ทซบซอนมากขนเขาไปในระบบนเวศจ าลอง เสมอนกบมขอโตแยงใหม ดงนนนกเรยนจงไดฝกแยกแยะระหวางขอโตแยงทมาจากประจกษพยานและทฤษฎทางวทยาศาสตร กบทมาจากการพจารณาจากสงอน รวมถงประเมนขอโตแยงทางวทยาศาสตรและประจกษพยานจากแหลงทมาทหลากหลาย เพอหาขอสรปทนาเชอถอมากทสด ซงสอดคลองกบตวบงชท 4 และ 5 และสอดคลองกบทศนะของ McNeill and Krajcik (2008) ทกลาววา “การอธบายปรากฏการณเชงวทยาศาสตร นกเรยนตองใชเนอหาสาระทเปนความรเชงวทยาศาสตรมาใชเพอเชอมโยงหลกฐานเชงประจกษไปสขอกลาวอางใหมน าหนกนาเชอถอ” และผลดของการใชการกระตนดวยการประเมนนยงสอดคลองกบงานวจยของ Furtak and Ruiz-Primo (2008) ศกษาผลของกระบวนการดงกลาวทมตอมโนทศนเรองการจมและการลอยของวตถกบนกเรยนระดบมธยมศกษา พบวานกเรยนมมโนทศนถกตองมากกวากอนเรยน

อยางไรกตาม การวจยทผวจยออกแบบและไดทดลองใชในครงนพบวายงไมสามารถพฒนานกเรยนกลมตวอยางใหมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรใหอยในระดบดไดทกตวบงช แตนบเปนการสะทอนภาพของปญหาทเกดขนการการจดการเรยนรวทยาศาสตรกลมตวอยางไดดพอสมควร กลาวคอ สะทอนใหเหนวาการจดการการเรยนรวทยาศาสตรของนกเรยนในระดบมธยมศกษาตอนปลายเพอเตรยมบคคลใหม ความพรอมในสงคมทวทยาศาสตรมความเจรญกาวหนานน ยงคงมปญหา ซงปญหาทพบจากการวจยครงน คอนกเรยนยงขาดความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตร ในระดบทนาพอใจ ซงสงทท าใหผวจยสามารถสะทอนภาพของปญหานไดอาจเปนเพราะรปแบบการวจยทผวจยเลอกใชในครงน คอ One Group Post-test Design ทมจดเดนตรงทนกเรยนกลมทศกษาจะไดแสดงความสามารถผานการวดหลงเรยนเทานน ไมไดจดจ าขอสอบหรอขอค าถามทใชในการทดสอบกอนเรยนมาตอบ จงเปนการใชความสามารถทไดฝกปฏบตระหวางเรยนมาท าแบบวดหลงเรยน สวนประเดนผลการวจยทพบวานกเรยนกลมทศกษาสวนใหญมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรไดระดบด



67

เพยง 1 ตวบงช สวนอก 4 ตวบงชอยในระดบพอใช/ผาน อาจเปนเพราะเหตผล 2 ประการ ไดแก เหตผลประการท 1ความสามารถดงกลาวอาจตองใชระยะเวลานานและตองฝกฝนอยางตอเนอง นกเรยนตองมพนฐานทดเกยวกบการคดวเคราะห การแปลความหมายขอมล การลงขอสรป การใชเหตผลเชงวทยาศาสตร การโตแยงเชงวทยาศาสตร และการประเมนขอโตแยงตาง ๆ ซงพนฐานเหลานจ าเปนตองอาศยระยะเวลาในการฝกฝนอยางตอเนอง สอดคลองกบทศนะของ Kuhn and Reiser (2004) ทกลาววา “การสรางค าอธบายจากประจกษพยานเชงวทยาศาสตรเปนเรองยากส าหรบนกเรยน เนองจากนกเรยนตองใชหลกฐานหรอสบสอบหาหลกฐานมาสนบสนนขอกลาวอาง และตองเชอมโยงหลกฐานดงกลาวกบหลกการเชงวทยาศาสตร เพอใหการสอสารความเขาใจเกยวกบขอกลาวอางมประสทธภาพ” และสอดคลองกบผลการศกษาของ Driver, Leach, Millar, and Scott (1996) ทพบวากลมนกเรยนทท าการส ารวจนนมนกเรยนจ านวนนอยทเขาใจและใหความส าคญกบการใชหลกฐานเพอน ามาใชในการพยากรณอากาศ นกเรยนยงขาดความเขาใจเกยวกบบทบาทของหลกฐานหรอประจกษพยานทจ าเปนตองใชเพอสะทอนความนาเชอถอของขอสรปทไดจากการส ารวจตรวจสอบเชงวทยาศาสตร เหตผลประการท 2 วธการทผวจยน ามาทดลองใชนนนกเรยนจะตองมบทบาทในการสบสอบหาความรดวยตนเองในทกขน อกทงตองแบงเวลาหลงเลกเรยนเพอมาเกบขอมลเกยวกบการเปลยนแปลงตาง ๆ ทเกดขนในระดบนเวศจ าลอง และเปนการฝกปฏบตในลกษณะการท าเปนกลม ท าใหนกเรยนบางคนในกลมใหความรวมมอในการเรยนคอนขางนอย ซงจากการสงเกตพฤตกรรมของกลมตวอยางระหวางเรยนพบวามนกเรยนสวนหนงทอยในกลมใหความรวมมอคอนขางนอย ถงแมวาในการกระตนดวยการประเมน ขนท 3 การตอบค าถาม (Short-Answer Prompt) จะใหนกเรยนไดเปนรายบคคล แตกเปนเพยงการตอบค าถามทคลายกบการทดสอบยอยในหนวยการเรยนรหนง ๆ เทานน ดงนน ผวจยจงขอเสนอแนะผทสนใจควรจดกจกรรมการเรยนรทเนนใหนกเรยนมบทบาทในการเรยนรแบบรายบคคลรวมกบการการใชกระบวนการกลมใหมากยงขน เพอกระตนใหนกเรยนแตละคนมบทบาทในการเรยนรอยางเตมท

สรปผลการวจย

ผลการวจยแสดงใหเหนวาการใชระบบนเวศจ าลองรวมกบกระบวนการเตรยมพรอมในการประเมน สามารถสงเสรมใหนกเรยนมความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรได ถงแมวาในหลายตวบงชของความสามารถดงกลาว นกเรยนสวนใหญไดระดบพอใชเทานน จงเปนขอเสนอแนะส าหรบการท าวจยทตองพฒนาวธการหรอกระบวนการตาง ๆ มาใช การคนหาความเหมาะสมของการใชระบบนเวศจ าลอง กระบวนการเตรยมในการประเมนในดานตาง ๆ รวมถงการจดการเรยนรในลกษณะทสงเสรมความสามารถดงกลาวนควรด าเนนอยางตอเนองเพอใหนกเรยนซมซบ จนพฒนาจากความสามารถเพยงครงคราวใหกลายเปนสมรรถนะทตดตวนกเรยน เพราะไมเพยงแตความสามารถในการแปลความหมายขอมลและประจกษพยานเชงวทยาศาสตรจะเปนหนงในความสามารถทบงชความส าเรจของการจดการเรยนรวทยาศาสตรตามแนวคดการประเมน PISA เทานน หากแตความสามารถดงกลาวนยงชวยใหนกเรยนสามารถใชชวตในสงคมทมการเปลยนแปลงของวทยาศาสตรและเทคโนโลยไดเปนอยางด

เอกสารอางอง

นนทนา คชเสน. (2548). คมอปฏบตการนเวศวทยา. กรงเทพฯ: ภาควชาชววทยา คณะวทยาศาสตร จฬาลงกรณ มหาวทยาลย. สงเสรมการสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย, สถาบน. (2560). สรปขอมลเบองตน PISA 2015. กรงเทพฯ: สถาบนสงเสรม การสอนวทยาศาสตรและเทคโนโลย.



68

สนย คลายนล ปรชาญ เดชศร และ อมพลกา ประโมจนย. (2550). การวดผลประเมนผลเพอคณภาพการเรยนรและตวอยาง ขอสอบจากโครงการประเมนผลนกเรยนนานาชาต (PISA). กรงเทพฯ: บรษท เซเวน พรนตง กรป จ ากด. Ayala, C. C., Shavelson, R. J., Ruiz-Primo, M. A., Brandon, P. R., Yin, Y., Furtak, E. M., and Young, D. B. (2008). From Formal Embedded Assessments to Reflective Lessons: The Development of Formative Assessment Studies. Applied Measurement in Education, 21, 315–334. Driver, R., Leach, J., Millar, R., & Scott, P. (1996). Young people’s image of science. Buckingham, UK: Open University. Furtak, E. M. and Ruiz-Primo, M. A. (2008). Making Students’ Thinking Explicit in Writing and Discussion: An Analysis of Formative Assessment Prompts. Science Education, 92, 799-824. Jeong, H., Songer, N.B., and Lee, S.Y. (2007). Evidentairy Competencies: Sixth Graders, Understanding for Gathering and Interpreting Evidence in Scientific Investigations. Research Science Education 37, 75-97. Kuhn, L. and Reiser, B. (2004). Students Constructing and Defending Evidence-based Scientific Explanations. Paper presented at NARST., Dallas Texas. McNeill, K. L. and Krajcik, J. S. (2008). Scientific Explanations: Characterizing and Evaluating the Effects of Teachers’ Instructional Practices on Student Learning. Journal of Research in Science Teaching 45, 1, 55-78. Organization for Economic Co-operation and Development. (2012). PISA 2015 Item Submission Guidelines: Scientific Literacy. Retrieved from https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/Submission-Guidelines- Science.pdf. Yin, Y., Shavelson, R. J., Ayala, C.C., Ruiz-Primo, M. A., Brandon, P. R., Furtak, E. M., Tomita, M. K. and Young, D. B. (2008). On the Impact of Formative Assessment on Student Motivation, Achievement, and Conceptual Change. Applied Measurement in Education, 21, 335–359.

ประวตผเขยนบทความ

ชอ-สกล นายสนตชย อนวรชย วฒการศกษาสงสด ค.ม. (การศกษาวทยาศาสตร) คณะครศาสตร จฬาลงกรณมหาวทยาลย ต าแหนง อาจารยโรงเรยนสาธตแหงมหาวทยาลยเกษตรศาสตร

https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/Submission-Guidelines-Science.pdf

https://www.oecd.org/pisa/pisaproducts/Submission-Guidelines-Science.pdf

vol ศึกษาศาสตร์สาร มหาวิทยาลัย...

Documents