Vitnisburður

Grading and reporting ... one of the more frustrating aspects of

teaching ... (Miller, Linn og Gronlund 2009, bls. 367)

Hlutverk einkunna

• Endurgjöf

• Upplýsing

• Hvatning

• Niðurstaða

• Dómur

• Grundvöllur fyrir flokkun nemenda (náms- og starfsval)

• Vottun

Hvers vegna vefst einkunnagjöf svona fyrir okkur mörgum?

• Knappt form – samantekt!

• Álitamál?

• Óljósir mælikvarðar? Við hvað á að miða?

• Einkunnir geta verið afar afdrifaríkar!

• Einkunnir kunna að skaða (!) nám

Er hugsanlegt að einkunnir hafi neikvæð áhrif á nám?

• Rannsóknir Ruth Butler o.fl. frá 1986 og 1988–Endurgjöf í formi einkunna

–Endurgjöf í formi umsagna

–Endurgjöf í formi einkunna og umsagna

–Engin endurgjöf

Einkunnir hafa lengi vafist fyrir kennurum!

Kennarablaðið 18991) Daglegir vitnisburðir eru óheppilegt meðal til að glæða áhuga

barnanna á náminu.

2) Daglegir vitnisburðir eru óheppilegt meðal til að skýra heimilunum frá ástundun og framförum barnanna í skólanum.

3) Daglegir vitnisburðir eru ónákvæmur mælikvarði fyrir framförum nemendanna og ástundun þeirra heima fyrir.

4) Daglegir vitnisburðir eru óheppilegir með tilliti til kenslunnar.

5) Daglegir vitnisburðir eru óheppilegir fyrir nemandann.

6) Daglegir vitnisburðir eru óheppilegir fyrir kennarann.

7) Daglegir vitnisburðir eru skaðlegir fyrir sambandið milli heimilanna og skólans.

8) Daglegar vitnisburðagjafir útheimta tiltölulega of mikinn tíma og mikið erfiði.

… einkunnirnar séu ekki „tölur sem tala" sönnu og skiljanlegu máli um „framfarir og framkomu barnanna í skólanum", heldur séu það falskar tölur og blekkjandi. Blekkjandi á tvennan hátt. Fyrst og fremst þannig, að ekkert samræmi hefir verið í einkunnagjöfinni, hvorki á milli bekkja, milli námsgreina né milli kennara. Meira að segja sami kennari gefur einkunnir eftir öðrum reglum fyrri part vetrar en seinni partinn, til þess að gera einkunnirnar áferðarfallegri og eðlilegri í augum foreldranna. Í öðru lagi, og það skiftir að mínu áliti langmestu máli, eru einkunnir villandi að því leyti að til grundvallar fyrir þeim liggur mat á smáum hlutum, aukaatriðum, en það sem mestu máli skiftir í fari barnanna kemur ekki fram í einkunnunum. En meðan einkunnir eru gefnar, þá beinist skólastarfið óhjákvæmilega mest að þeim atriðum, sem einkunnir eru gefnar fyrir, og þeim mun fremur, sem þær eru gefnar oftar og teknar alvarlegar.

Sigurður Thorlacius (1932): Skólamál. Einkunnagjafir og fleira

Ólíkir skalar

• 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10• 1-6, 1–8• A, B, C, D, F (hvar er E-ið?)• Dönsku kerfin, sjá hér• Ágætt, gott, sæmilegt, ábótavant, ófullnægjandi• Snjallt, gott, hæft, naumt, bágt (Helgi Hálfdanarson)

• Lokið – ólokið

• Hvaða aðferð er heppilegust?

Hnitmiðuð niðurstaða

Heppileg aðferð vegna skráningar

Sterk hefð - krafa...

Rök fyrir talna- eða stafaeinkunnum

Gagnrýni á að gefa eingöngu einkunn

• Nær oft til of margra þátta

• Ósamræmi

• Upplýsir ekki um sterkar og veikar hliðar nemandans

Hver er lokaniðurstaðan?

1. próf 2. próf 3. próf 4. próf 5. próf

(Rowntree, 1983, bls. 154)

Nemendurnir X, Y og Z fá svofelldan vitnisburð:

5

7

9

X

Y

Z

9

7

5

8

7

6

7

7

7

6

7

8

Þegar einkunn er notuð skal...Varast að láta hana ná til óskyldra þátta

(námsárangurs, vinnubragða, hegðunar)

Einkunn á að mæla námsárangur – lýsa því að hvaða marki nemandinn hefur náð

námsmarkmiðum

Útskýra fyrir nemendum hvað einkunnirnar merkja

Miller, Linn og Gronlund 2009: 378-379

Einkunnakvarði

Sjá

• http://starfsfolk.khi.is/ingvar/namsmat/matsbanki/matskvardi.htm

Endurgjöf

“Endurgjöf að loknu námsmati stendur fyrst undir nafni þegar kennari ræðir eða ritar um frammistöðu nemanda; hrósar því sem vel er gert eða athyglisvert, bendir á bresti og sem flestar færar leiðir til úrbóta.“ (Rowntree, 1983, 29).

Meginvandi við skriflegar umsagnir

* Tímafrekar

* Vandasamar í framsetningu

* Auðvelt að mistúlka þær

* Erfitt að gæta samkvæmni og samræmis

* Erfitt að henda reiðu á einstökum atriðum

* Kerfisbundin skráning erfið

Góð regla um ritun umsagna:

Gott ...

Gæti verið betra ...

Af þessu leiðir...

Aðgát skal höfð...

Nemandinn segir oft ósatt...

Á létt með að tjá sig en virðist stundum eiga erfitt með að greina milli staðreynda og ímyndana

... hættir til áreitni...

Sýnir leiðtogahæfileika en þar að læra að beita þeim með jákvæðari hætti

...latur...

Vinnur vel þegar fylgst er með honum en þarf að bæta sig í sjálfstæðum vinnubrögðum

Miller, Linn, Gronlund 2009:, bls. 373

Eru þetta vitnisburðarform framtíðarinnar?

• Gátlistar (e. checklists)

• Matskvarðar (e. rating scales)

• Marklistar (viðmiðunartöflur, sóknarkvarðar, e. scoring rubric)

Tvö dæmi (Súsanna Margrét Gestsdóttir):