MILAN STOJČIĆ , MILOŠ JOVANOVIĆ, DRAGOLJUB FILIPOVIĆ

VEŠTAČENJE ŠTETE NASTALE PRI RADU NA

VISINI USLED POREMEĆAJA ORGANA VIDA

RAD NA VISINI

Kao poslove koji se izvode na visini treba smatrati one pri kojima radnik može pasti slobodnim padom i povrediti se.

Pod radom na daljinu smatra se takav rad pri kome je predmet sa kojim se radi udaljen više od šest metara od očiju.

RAD NA VISINI

Radna mesta na visini mogu se podeliti u tri osnovne grupe:*

Radna mesta sa minimalnim mogućnostima obezbeđenja (elektromonteri, farbari metalnih konstrukcija i sl.)

Radna mesta sa delimičnim mogućnostima obezbeđenja (zidari, monteri građeviskih konstrukcija)

Radna mesta sa radom na daljinu (radnici na dizalici)

*Savić S. Profesionalna orjentacija, selekcija i periodični pregledi. U: Ergooftalmologija. Savić S. PFV,Beograd,1982, str. 25-27.

OCENA RADNE SPOSOBNOSTI KOD BOLESTI OKA

Ocena radne sposobnosti kod bolesti oka je u stvari komparacija vidnih funkcija sa vidnim zahtevima za svako predviđeno radno mesto*

*Postojeći zakonski okvir za obavljanje rada na visini regulisan je Pravilnikom o prethodnim i periodičnim pregledima zaposlenih na radnim mestima sa povećanim rizikom i Zakonom o bezbednosti i zdravlju na radu (Sl.Glasnik RS

br.101/05).

VIDNE FUKCIJE ZA RAD NA VISINI

Pravilnikom su predviđene vidne funkcije koje se ispituju kod rada na visini i to su:

Oštrina vida na blizinu i daljinuDubinski vidForijaFuzija Kolorni vid Perimetrija

ISPITIVANJE VIDNIH FUNKCIJA

Ortho-rater u kabinetima medicine rada

Specijalistički pregled oftalmologa

Dodatna funkcionalna ispitivanja od strane oftalmologa

VIDNI ZAHTEVI ZA RAD NA VISINI

Pravilnikom međutim nije definisan minimum vidnih zahteva koje osoba treba da ispuni da bi bezbedno obavljala poslove koji su predviđeni radom na visini.

VIDNI ZAHTEVI ZA RAD NA VISINI

Minimum potrebnih vidnih funkcija nije definisan zakonom u vidu obavezujućih zakonskih propisa kao što je to slučaj u saobraćaju. Postoji tzv “dogovoreni” minimum vidnih funkcija koje je potrebno ispuniti za rad na visini

VIDNI ZAHTEVI ZA RAD NA VISINI

Zadovoljavajuća vidna oštrina (sa korekcijom >0.8)

Postojanje binokularnog, stereo vidaOdsustvo anopijeZadovoljavajuća širina vidnog polja bez apsolutnih

skotoma u centralnom vidnom polju.

Svakako da postoji potreba da se minimum potrebnih vidnih

funkcija bliže i preciznije definiše na osnovu stručnog konsenzusa i zakonski reguliše.

OCENA RADNE SPOSOBNOSTI

Donošenje konačne odluke o oceni radne sposobnosti za rad na visini daje tim lekara u kome učestvuju: specijalista medicine rada, oftalmolog, otorinolaringolog, neurolog, psiholog i po potrebi lekari drugih specijalnosti.

Veštačenje štete usled povrede oka

Prema vrsti uzroka povrede oka se dele na:

Mehaničke

Hemijske

Povrede nastale na drugi način

Mehaničke povrede oka

Kontuzione

Lacerokontuzione

Probojne

Kontuzione povrede oka

Krvni podliv i otok kapaka, krvni podliv vežnjače, oštećenje mišića bulbomotora i prelom koštanih zidova očne šupljine (Blow-out fraktura zidova orbite).

Kontuzione povrede oka

Izliv krvi u prednju očnu komoru (hifema), cepanje ili raskid dužice, luksacija ili subluksacija sočiva, hemoftalmus, edem mrežnjače, odlubljenje mrežnjače i ruptura očne jabučice.

Lacerokontuzione povrede oka

Pored kontuzione povrede postoji i narušavanje integriteta tkiva:

Laceracije kože kapaka i konjunktive, erozije rožnjače i prisustvo površnog stranog tela na rožnjači.

Probojne povrede oka

Narušen integriteta spoljašnjeg zida očne jabučice

Sa stranim telom u očnoj jabučici ili bez zadržavanja stranog tela

Teške telesne povrede, a njihova bliža kategorizacija zavisi od posledica koje proizvode na organu vida.

Veštačenje štete usled povrede oka

Bol (intezitet bola: jak, srednji i slab; trajanje bola)

Strah (intezitet i trajanje)Naruženje (lako, srednjeg i visokog stepena)Umanjene vidne sposobnosti, Umanjene radne sposobnosti iUmanjene opšte životne sposobnosti

(aktivnosti).

Vidna sposobnost prema oštrini vida

Normalan vidna oštrina >0.7Subnormalna vidna oštrina: na boljen oku od

0.7 do 0.3Slabovide osobe: oštrina vida na boljem oku

od 0.3 do 0.05Slepe osobe: oštrina vida na boljem oku 0.05 i

ispod toga

Veštačenje štete nastalo usled oboljenja oka

Najčešća oftalmološka stanja i oboljenja koja mogu uticati na

bezbedno obavljanje rada na visini su:

Visoke refrakcione anomalije AmbliopijaStrabološka oboljenja i poremećaj stereoskopskog vidaGlaukom KataraktaDijabetička retinopatijaRetinopatija pigmentozaDegenerativne promene makuleOboljenja optičkog živca

Prevencija

Multidisciplinarni pristup lekarskog tima u okviru prethodnih i preventivnih pregleda najbolja je prevencija mogućeg ozbiljnog povređivanja i nastanka materijalne i nematerijalne štete pri radu na visini usled poremećaja organa vida.

Prevencija

Dobra zakonska osnova

Valjana ocena radne sposobnosti

Vodiči dobre prakse i dužna lekarska pažnja

HVALA NA PAŽNJI