1

Aracı Kurum Varantları

2

Varant

VARANT nedir ?

Elinde bulunduran kişiye,

dayanak varlığı ya da göstergeyi

önceden belirlenen bir fiyattan belirli bir tarihte veya belirli bir tarihe kadar

alma veya satma hakkı veren

ve bu hakkın kaydi teslimat ya da nakit uzlaşı ile kullandığı

menkul kıymet niteliğindeki sermaye piyasası aracı nı ifade eder.

peki opsiyon neydi ?

3

Varant

4

Varant

Varantlar, opsiyon sözleşmelerinin

menkul kıymetleştirilmiş halidir.

5

Varant

Varantlar, türev ürünlerin bir adım

sonrasıdır > yapılandırılmış ürün

6

Varant

Varantlarda işlem güdüsü:

1- spekülasyon2- ana para koruma -paranın bir kısmı ile hedge alınır-

3- arbitraj4- nakit sağma - kardaki spot/vadeli pozisyonu kapat, denk gelen miktarda varant al-

7

Varant

8

Varant

9

Varant

• Dayanak: Finansal varlık, gösterge, konvertibl döviz, kıymetli maden, emtia… vs

hisse senedi, hisse senetleri, sepet, sektör, endeks..

• Piyasa Yapıcı: Sorumlu olduğu varant için dürüst, düzenli, etkin, likit ve sürekli bir piyasa oluşturma yükümlülüğü olan kurum.

• İtibari Değer: en az 1 kuruş

• Dönüşüm Oranı: Bir varant kaç HS ? 1:1 > 1 varant 1 hs

4:1 > 4 varant 1 hs1:2 > 1 varant 2 hs

• Aynı varantta: ihraçcıya, likiditeye, izahnameye, …

10

Varant

• Türleri: Call alış – Put alış Piyasada sadece PY short pozisyon alabiliyor. PY’nin dışındakiler sadece uzun pozisyon alabiliyor.

• Baz fiyat: Uygulanmaz, dolayısıyla fiyat oluşumunda alt-üst limit yok(serbest marj).

• İşlem fiyat aralığı: Sadece PY’nin al-sat kotasyon fiyat kademeleri dahil olmak üzere al-sat fiyat aralığında işlem yapılabilir. Bu aralığın dışındakiler pasife yazılır.

• Fiyat adımı: 1 kuruş

• Pazar: Kurumsal Ürünler Pazarı(KUP) işlem saatleri: 09:50 - 12:30 / 14:20 - 17:30 09:45:40

• Açılış seansı: yok

• Varantın işleme kapatılması: Dayanak varlıkta işlemlerin durdurulması, sepet varantlarda bir dayanağın işleme kapatılması yani sepetin hesaplanamaması durumlarında.

11

Varant

• Kotasyon: Piyasa yapıcının miktar-fiyat içeren çift taraflı girdiği emirler. Min 250 adet, PY kotasyon yenilemezse Borsa 3 dk sonra kademeye otomatik min adet yazar.

• Tip: Avrupa – Amerika

• Takas: HS’lerindeki gibi T+2

• Dönüşüm işlemi: Karda olan varantlar vade sonunda HS-nakit döngüsüne girer, V+2’de liste kesinleşir, V+3’ten itibaren vade sonu itfa işlemleri başlar.

• Kaydi Uzlaşı: Vade sonu II. seans AOF(?) / endekslerde kapanış -veya uygun görülen diğer yöntemler-

• Nakdi Uzlaşı: Vade sonu II. seans AOF(?) / endekslerde kapanış -veya uygun görülen diğer yöntemler-

• Risk Oranı: Yüksek, kaldıraçlı ürün. Toplam risk: prim kadar.

• Yükümlülük: Sadece varantın vade içindeki takası Garanti Fonu kapsamında; vade sonunda karda olan varantların dönüşümündeki temerrütler arzcı kuruluşun sorumluluğunda; dolayısıyla vade sonu riski Borsaca üstlenilmiyor.

12

Varant

Emirler

Her kademeye emir gönderilebilir; ama yalnızca kotasyon aralığında işlem yapılabilir. Tahtaya kotasyon girilmeden emir gönderilemez. Örn: Kotasyonlar > 3,04 - 3,10 a- 3,04’e satış gönderilir, aa- emir karşılanır, kalan miktar varsa pasife yazılır, yani 3,04 satışa düşer. b- 3,02’ye satış gönderilir; 3,02 kademesi çalışmaz. bb- 3,04’e kadar olanlarda işlem gerçekleşir, kalan iptal edilir. Emir tahtada kalmaz-çünkü 3,04’ün

altında-.

x- 3,09’a alış gönderilir, kalan pasife yazılır, y- 3,10 a alış gönderilir, kalan pasife yazılır, z- 3,11 e alış gönderilir, kalan kısım silinir. Max 3,10 çalışır.

13

Varant

• PY’nin kotasyonunda miktar kalmaz ise 3 dk içinde yenisini girmeli, 3 dk sonra borsa resen min lot(250) sayısında emir girer.

• Varantın değeri doğrusal değildir. Dayanak varlık fiyatı, volatilite, faiz oranı, kullanım fiyatı, gün, uzlaşma fiyatı, temettü oranı fiyatı belirler. Zaman değerinde sona yaklaşıldıkça düşüş hızlanır.

14

Varant

• Kotasyon iptali: İptal yapılamaz, kotasyon sadece ‘fiyat kotasyonu’na dönüştürülebilir.

• Emir iptali: Mümkün - böl, iyileştir, kötüleştir -

• Kodlar:

15

Varant

16

Varant

• Uzun Kod:

17

Varant

İşlem Komisyonu

• Prim üzerinden

• İşlem tutarı üzerinden

Varanta bakışa göre:

• Hisse muadili bir işlemdir HS kadar

• Kaldıraçlı bir üründür yüksek komisyon

18

Varant

Vergi

• AKV diğer sermaye piyasası aracı, menkul kıymettir :

%10 stopaj

• AKV opsiyondur. Dayanak varlığı hisse senedi veya endeksidir:

%0 stopaj

19

T e s e k k ü r l e r .

,