VademecumDewelopera Ogólnopolskie wiadomości deweloperskie

nr 3/2012

POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH OBCHODZI DZIESIĘCIOLECIE ISTNIENIAStrona 6

3 EDYTORIAL

4 POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH OBCHODZI DZIESIĘCIOLECIE ISTNIENIA

6 POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH I RYNEK NIERUCHOMOŚCI OCZAMI JEGO KLU-CZOWYCH POSTACI

13 DEWELOPERZY I WŁADZE WARSZAWY WSPÓŁ-PRACUJĄ

14 DNI DEWELOPERA 2012 ZAKOŃCZONE SUKCE-SEM

17 GRUPA PRAWNA DZIAŁA PRĘŻNIE

20 LIST PREZESA ODDZIAŁU WARSZAWSKIEGO PAWŁA PUTKOWSKIEGO DO FIRM DZIAŁA-JĄCYCH NA TERENIE MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWA

23 PISZĄ O NAS

SPIS TREŚCI

Redakcja:Jacek Bielecki Konrad PłochockiMagdalena Jańczuk

Opracowanie graficzne i skład: Maciej Środa

FOT.: sxc.hu, oraz materiały redakcyjne.

3VademecumDewelopera

Oddajemy w Państwa ręce trzeci numer naszego Vademecum Dewelopera, którego główną tematyką jest Jubileusz, jaki z sukcesem świętowaliśmy na Zamku Ujazdowskim 18 października 2012 r. Zapraszam do relacji z tego wydarzenia, przy-pominamy także wywiady z kluczowymi postaciami dla polskiego rynku nierucho-mości, jakie przeprowadziliśmy w związku z dziesięcioleciem PZFD.Raz jeszcze dziękuję tym z Państwa, którzy uświetnili swoją obecnością tę uroczy-stość. Spędzenie owego wieczoru w naszym wspólnym gronie odbieram jako wyraz szczególnej sympatii dla Polskiego Związku Firm Deweloperskich i jednocześnie uznania dla jego dokonań na przestrzeni minionych dziesięciu lat. Dziękuję za ciepłe słowa kierowane ku Związkowi zarówno ze sceny, podczas kuluarowych rozmów, jak i w kolejnych dniach po pamiętnym wieczorze.

Koleżankom i Kolegom gratuluję realizacji interesujących inwestycji dewelo-perskich, które stanęły w szranki Konkursu na Najlepszy Projekt Mieszkaniowy 2008-2011 i zostały zauważone oraz nagrodzone. Pierwsza edycja Konkursu pozwo-liła zapoznać się z całym spectrum nieruchomości oferowanych naszym Klientom. Oby kolejna edycja Konkursu przyniosła, jeszcze ciekawsze, oparte o ideę zrównowa-żonego rozwoju, przyjazne mieszkańcom i środowisku projekty.

Zapraszam do lektury,

EDYTORIAL

Wojciech Okoński Prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich

Wojciech Okoński Prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich

Warszawa, 24 października 2012

4 VademecumDewelopera

POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH OBCHODZI DZIESIĘCIOLECIE ISTNIENIA10 lat minęło…Polski Związek Firm Deweloperskich obchodził na Zamku Ujazdowskim w Warszawie dziesięciolecie swojego istnienia. Ten uroczysty wieczór zgromadził wielu znamienitych gości oraz stał się okazją do podsumowań i kreślenia planów na przyszłość.

na ręce Wojciecha Okońskiego List Gratulacyjny.

Po części oficjalnej nastąpiła uroczysta kolacja ser-wowana przez restaurację hotelu Sheraton, podczas której wspólnie podzielono tort urodzinowy. O część artystyczną zadbał Waldemar Malicki z Filharmonii Dowcipu, który wraz ze swym nieodłącznym fortepianem oraz asystentką wy-woływał zasłużone salwy śmiechu i brawa wśród zebranych gości.

„Jubileusz PZFD to okazja do przedstawienia do-niosłej roli organizacji w tworzeniu polskiego rynku miesz-kaniowego oraz roli, jaką odegrali deweloperzy na prze-strzeni ostatnich lat, zaprezentowanie dynamiki rozwoju tego rynku a także pozytywnych przemian, jakim są cho-ciażby interesujące architektonicznie, przyjazne mieszkań-com i środowisku inwestycje deweloperskie prezentowane i nagradzane choćby w zainicjowanym przez Związek Kon-kursie na Najlepszy Projekt Rynek Deweloperski 2008-2011” – podkreślił Zbigniew Wojciech Okoński, Prezes Polskiego Związku Firm Deweloperskich.

Polski Związek Firm Deweloperskich jest ogólno-polską organizacją zrzeszającą grono ponad stu dewelo-perów w Polsce. Misją PZFD jest działanie na rzecz rozwoju polskiego rynku mieszkaniowego i upowszechnianie pra-wa każdej rodziny do własnego mieszkania jako podstawo-wego dobra społecznego. PZFD czynnie stara się budować partnerskie relacje deweloperów z rynkiem. Organizacja czuwa nad bezpieczeństwem i profesjonalnym przebie-giem procesu zakupu mieszkania, jest także autorem zasad Kodeksu Dobrych Praktyk w relacjach Klient-Deweloper.

Wieczorem 18 października 2012 r. Zamek Ujaz-dowski w Warszawie gościł kluczowe dla świata nieruchomości i biznesu osoby: byłego Premiera

Rzeczpospolitej Polskiej, a obecnie przewodniczącego Rady Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów Jana Krzysz-tofa Bieleckiego, wiceministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej Piotra Stycznia, prezesa Związku Banków Polskich Krzysztofa Pietraszkiewicza, posła RP An-drzeja Halickiego, prezesa firmy REAS Kazimierza Kirejczyka, oraz prezesów najważniejszych instytucji finansowych oraz firm deweloperskich.

Wieczór uświetniły przemowy i komentarze zna-mienitych gości dotyczące zarówno osiągnięć i dokonań PZFD w ostatniej dekadzie – ze swadą spuentował je m.in. pan Jan Krzysztof Bielecki. Snuto także plany na przyszłość (nie pomijając wszakże i trudnych dla polskiego mieszkal-nictwa tematów) wizję Polskiego Związku Firm Deweloper-skich na kolejne lata nakreślili panowie Wojciech Okoński, prezes PZFD, oraz Jarosław Szanajca, Prezes Honorowy Związku. Jednocześnie pan Jarosław Szanajca odebrał z rąk Prezesa PZFD, Wojciecha Okońskiego, statuetkę jako wyraz wdzięczności środowiska za zainicjowanie i znaczny wkład w rozwój Związku.

Nie była to jedyna nagroda, którą wręczono tego wieczoru. Jubilat – Polski Związek Firm Deweloper-skich został uhonorowany Konfederatką Pracodawców Rzeczpospolitej Polskiej za kształtowanie i upowszechnianie wysokich standardów rynku mieszkaniowego oraz budo-wę partnerskich relacji między Klientami a Deweloperami oraz wkład w tworzenie sprzyjającego rozwojowi branży prawa. Związek Banków Polskich przekazał PZFD gratula-cje oraz złoty dukat Jana Kazimierza, zaś Stowarzyszenie Budowniczych Domów i Mieszkań z Krakowa złożyło

5VademecumDewelopera

Do kluczowych celów w działalności PZFD należy:

• Kształtowanie partnerskich relacji deweloperów z oto-czeniem, zwłaszcza z nabywcami mieszkań,

• Współpraca w zakresie tworzenia przepisów prawa go-spodarczego i administracyjnego,

• Likwidacja barier utrudniających rozwój rynku mieszka-niowego,

• Ograniczenie biurokracji w procesie powstawania in-westycji mieszkaniowych,

• Propagowanie idei zrównoważonego rozwoju, zgod-nie z którą wszyscy uczestnicy rynku nieruchomo-ści (deweloperzy, urzędnicy, architekci, wykonawcy i w efekcie końcowym nabywcy mieszkań) będą wspól-nie i ze wzajemnym zrozumieniem kształtować ten ry-nek.

6 VademecumDewelopera

POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH I RYNEK NIERUCHOMOŚCI OCZAMI JEGO KLUCZOWYCH POSTACIDziesiąta rocznica powołania Polskiego Związku Firm Deweloperskich skłania do podsumowań i refleksji nad przyszłością polskiego rynku nieruchomości. Zapytano zatem kluczowe jego postaci o deweloperskie wczoraj, dziś i jutro.

Jarosław SzanajcaPrezes Honorowy Polskiego Związku Firm Deweloperskich, Prezes firmy Dom Development

Związku Firm Deweloperskich i w niedługim czasie udało się tę ideę wprowadzić w życie. Miałem honor i przyjem-ność być pierwszym Prezesem PZFD i mimo, że początki nie były łatwe, to jednak nasza działalność znacząco wpły-nęła nie tylko na wyznaczenie standardów funkcjonowania branży, ale również na jej działalność.

Co Pana zdaniem należy uznać za najwięk-szy sukces Polskiego Związku Firm Deweloperskich? Co stanowi siłę Związku?

Poza już wspomnianą kwestią podatku VAT, do sukcesów PZFD zaliczyć można samo zrzeszenie po-nad 100 małych, dużych i średnich firm, które łącznie mają spory udział w rynku, więc warto się z jej zdaniem liczyć. Dziś to już poważna instytucja, która przez te lata zbudo-wała i nadal buduje zaufanie społeczeństwa do swojej marki i całej branży. Jednym z założeń Związku jest zwal-czanie złych rozwiązań i promowanie dobrych, w oparciu o stworzony przez PZFD Kodeks Dobrych Praktyk w rela-cjach Klient - Deweloper. Jest to zestaw klauzul, które po-winny być zawarte w umowach deweloperskich. Dzięki tym kanonom dosyć łatwo można ocenić postępowanie dewe-lopera względem klienta. Zdarzały się przypadki, że z powo-du nieprzestrzegania tych standardów musieliśmy usuwać firmy z naszego grona.

Miłym aspektem naszego Związku jest jego nieco towarzyska formuła i fakt, że całe środowisko po prostu lubi się ze sobą spotykać, pomimo, że twardo ze sobą konku-rujemy. Wymiana doświadczeń i wzajemna pomoc to jest rzecz, która bez Związku nie miałaby racji bytu, a znacznie pomaga w prowadzeniu firmy. Jednocześnie nie można nam, jako Związkowi, zarzucić załatwiania sobie, jako człon-kom Związku, lepszych warunków w branży. W czasach gdy Związek nie istniał, cały proces sprzedaży mieszkań funkcjo-nował w mniej uporządkowany sposób.

Kiedy i w jakich okolicznościach zrodziła się idea powstania Polskiego Związku Firm Deweloper-skich?

Początek naszej działalności wiązał się z rządowy-mi negocjacjami w sprawie wejścia Polski do Unii Europej-skiej. W toku rozmów nasz rząd nie wynegocjował wyjątku w postaci obniżonej stawki podatku VAT na sprzedaż no-wych mieszkań (wówczas wynosił 0%, a miałby wzrosnąć do 22%), co mogłoby spowodować paraliż przedsięwzięć budowlanych oraz ogromne zamieszanie, straty i załama-nie całego rynku. W tej sytuacji doszedłem do wniosku, że trzeba zorganizować spotkanie przedstawicieli firm de-weloperskich i zastanowić się nad ratunkiem i lepszymi roz-wiązaniami dla naszej branży. Spotkanie owo zaowocowało zgodą kilkunastu wówczas firm na uczestnictwo w projek-cie koalicji, której jednym z pierwszych zadań było przygo-towanie kampanii informacyjnej w mediach skierowanej do społeczeństwa, a przede wszystkim organów władzy. Nasze postulaty zostały przyjęte przez rząd, co było pierw-szym olbrzymim sukcesem koalicji - ówczesny Premier RP Leszek Miller zawarł w swojej liście negocjacyjnej sprawę niższej stawki podatku VAT od sprzedaży nowych miesz-kań. Liczba spraw, które mogłyby poprawić warunki funk-cjonowania branży zaczęła rosnąć, odkryliśmy, że jest wie-le wspólnych kwestii do omówienia, a wspólnie możemy zdziałać więcej. Tak narodziła się idea powołania Polskiego

7VademecumDewelopera

Przed jakimi wyzwaniami w Pana opinii staje obecnie Związek i rynek nieruchomości w Polsce?

Obecnie wyzwaniem dla nas są kwestie związane z wprowadzeniem w życie tzw. ustawy deweloperskiej. I w tym przypadku Związek sprawdził się podczas proce-su legislacyjnego oraz w trakcie powstawania interpretacji klauzul prawnych. Oprócz tego sam długotrwały przecież proces zdobywania akceptacji, pozwoleń i zatwierdzeń, które pozwalają rozpocząć proces inwestycyjny ciągle kom-plikuje się. To właśnie przez takie sprawy prowadzenie firmy deweloperskiej staje się coraz trudniejsze, a niebawem doj-dą jeszcze inne ograniczenia - choćby w dopływie środków do dewelopera. Sytuacja ta może odbić się na całej branży. Życie dewelopera staje się coraz bardziej wymagające rów-nież dlatego, że sam klient staje się bardziej wymagający i świadomy. Jednak nie zamieniłbym się z żadną inną bran-żą, bo nasi Klienci to nasz największy skarb – klienci prywat-ni kierują się w swoich wyborach wyłącznie racjonalnymi przesłankami.

Warto także zaznaczyć, że sam rynek mieszkaniowy na przestrzeni ostatnich dziesięciu lat bardzo się zmienił, a działalność deweloperska jest coraz trudniejsza. Obecnym wyzwaniem jest wsparcie popytu w branży, ponieważ bie-żący rok jest ostatnim, w którym Państwo wspiera zakup mieszkań przez klientów. Rynek został pod tym względem zostawiony samemu sobie i właśnie rolą Związku jest szuka-nie nowych pomysłów, oraz w miarę sił i możliwości, wspie-ranie popytu w branży deweloperskiej.

Jakie były początki branży deweloperskiej w Polsce?

Zmiany, jakie dokonały się w ciągu ostatnich 10 czy 15 lat miały ogromny wpływ na działanie firm. Najbardziej zmienił się system finansowania, gdyż wcze-śniej głównym jego źródłem były wpłaty nabywców. W mo-mencie dobrej koniunktury było to wygodne rozwiązanie, porównywalne do darmowego kredytu. Natomiast w mo-mencie cywilizowania się rynku źródła finansowania mu-

siały być pewne: kredyt, własne środki, czy modne ostatnio obligacje. Pierwsze kredyty mieszkaniowe pojawiły się pod koniec lat 90. wcześniej posługiwano się głównie gotówką. Jednak nie tylko sposób finansowania się zmienił - zmieniła się także architektura – to, co było budowane w ubiegłym wieku, znacznie różni się od tego, co budujemy obec-nie. Pojawiło się pojęcie rynku pierwotnego i wtórnego. Reasumując: ostatnie kilkanaście lat to wyjątkowo dyna-miczny i obfitujący w zmiany proces tworzenia i dojrzewa-nia rynku nieruchomości w Polsce. Pamiętajmy, że branża deweloperska w Polsce jest wciąż młoda (liczy sobie nie-spełna 20 lat), a zmiany, jakie przyniosła ostatnia dekada są wręcz ogromne – i to zarówno w sferze finansowania ini-cjatyw deweloperskich, coraz bardziej wyrafinowanej archi-tektury, jak i relacji deweloper-nabywca mieszkania.

Jakie wyzwania widzi Pan, jako Dyrektor PZFD, przed tą organizacją? Jakie są jej największe sukcesy?

Wyzwania z pewnością jednoczą nas jako orga-nizację. Władza publiczna dbając o nas wymyśla coraz to nowe instrumenty, które mają utrudnić naszą działalność, co sprzyja integracji środowiska. Za nasz sukces uznałbym to, że jesteśmy i nadal się rozwijamy, ludzie nas dobrze postrzegają i traktują jak partnera. Przekonaliśmy władzę publiczną, że warto nas słuchać i że nasze pomysły są god-ne uwagi. Oczywiście nie zawsze pomysły te są wdrażane od razu, lecz po pewnym czasie kiełkują. Jesteśmy grupą postrzeganą przez władzę publiczną jako partner do dysku-sji, jako organizacja z którą warto się liczyć. To, co jest naszym największym sukcesem to fakt, że znaczą-co zmieniliśmy rynek. Nasze działania jak Kodeks Dobrych Praktyk, czy stały kontakt z Klientami firm deweloperskich poprzez stronę internetową, w decydujący sposób wpły-nęły na zmianę relacji deweloper – nabywca mieszkania na bardziej partnerskie.

Jak już wspomniałem, jako Polski Związek Firm De-weloperskich wciąż stajemy przed nowymi wyzwaniami. Dzięki temu coraz bardziej się jednoczymy i pokonujemy kolejne wyzwania, jakie stają przed branżą. Obecnie sta-ramy się przekonać władze, że zmuszanie ludzi chcących mieszkać samodzielnie do kupna lokum na własność, jest błędem, a aktualne przepisy praktycznie uniemożliwia-ją wynajem. Chcemy by osoby, których nie stać na zakup, lub nie chcą podejmować długoletnich zobowiązań finansowych, też mieli prawo do swobodnego wybierania mieszkań na rynku najmu.

Mam dwa życzenia: jedno dla Związku, a dru-gie dla uczestników rynku: jedno utopijne, drugie nie-realne. Pierwszym moim życzeniem jest, aby Związek nie był potrzebny, czyli żeby środowisko, w którym działamy było przewidywalne na dziesięć lat w przód, przepisy czytelne a przestrzeń publiczna dokładnie zaplanowana. Wówczas Związek istniałby, ale jedynie jako organizacja

Jacek BieleckiDyrektor Generalny Polskiego Związ-ku Firm Deweloperskich

8 VademecumDewelopera

projektu Rodzina na Swoim, co w znacznej mierze ułatwi Polakom kupno nowych mieszkań.

Działalność PZFD musi polegać na partnerstwie z najważniejszymi podmiotami na scenie politycznej i go-spodarczej. Rząd oraz organizacje pracodawców muszą nas traktować jako aktywnego partnera we współpracy. Planu-jemy także pogłębiać relacje ze Związkiem Banków Polskich oraz innymi organizacjami zawodowymi. Polski Związek Firm Deweloperskich przez ostatnie 10 lat wypracował sobie silną pozycję na polskiej scenie gospodarczej, jednak w dalszym ciągu staramy się udosko-nalać metody działań, aby firmy odpowiedzialne za produk-cję mieszkań były jeszcze lepiej postrzegane. Firmy, będą-ce członkami PZFD starają się być partnerami dla swoich Klientów, a zdanie tych ostatnich jest dla nas najważniejsze.

Jak ocenia Pan, jako Prezes PZFD, dotychczaso-we osiągnięcia Związku? Jakie wyzwania stoją przed tą instytucją w kolejnych latach?

Według mnie najważniejszym osiągnięciem PZFD jest fakt samego połączenia wysiłków i wspólnego re-prezentowania interesów, pomimo faktu iż członkowie Związku są konkurentami na rynku. To wielki sukces, że udało nam się połączyć siły i zaistnieć. Natomiast biorąc pod uwagę tylko ostatni rok - naszym osiągnięciem nazwałbym dodanie zapisu dotyczącego otwartego ra-chunku powierniczego do przepisów dotyczących tzw. ustawy deweloperskiej.

Jak wygląda przyszłość? Odnośnie najbliższe-go roku, uważam że zbliża się do naszego kraju kryzys, który dotyka już naszych sąsiadów. W związku z tym mu-simy starać się uchronić w najlepszy możliwy sposób na-szą branżę przed jego skutkami. W ciągu ostatniej dekady firmy deweloperskie wybudowały blisko 500 tys. mieszkań. Jest to olbrzymi wkład w zaspokojenie potrzeby społecznej, jaką jest posiadanie własnego mieszkania. Musimy obni-żyć skutki obecnej sytuacji poprzez jeszcze większe zjed-noczenie się i docieranie z naszym produktem do rynku znajdującego się pod reżimem nowej ustawy. Wyzwaniem dla całej branży będzie dalsze zapewnienie dużej dostęp-ności mieszkań dla całego społeczeństwa. Zatem polski rozwój gospodarzy musi dalej postępować, aby ludzie mieli pracę a, szczególnie młodsza część społeczeństwa, dostęp do atrakcyjnych kredytów. W tej sprawie postulujemy również do rządu o powstanie ekwiwalentu programu do

Jakie były początki rynku deweloperskiego we Wrocławiu?

Historia rynku deweloperskiego we Wrocławiu miała swój początek w latach 90-tych. Narodziła się wów-czas inicjatywa, aby spotkać się w gronie ówczesnych de-weloperów i zastanowić się nad wspólnymi działaniami. Do dziś wspominamy czas, gdy nie wszyscy się znali, więc każdy miał przygotowaną plakietkę z imieniem i na-zwiskiem. Miasto i wszystkie jego agendy traktowały nas jako partnera, dlatego naszą inicjatywę przedstawiliśmy urzędnikom i w czasie kilku konferencji dotyczących nie-ruchomości rozpoczęliśmy budowanie wzajemnych rela-cji. Parę lat później, gdy działaliśmy już w ramach projektu „Budujemy Wrocław” ta współpraca nabrała charakteru swego rodzaju warsztatów, służących poprawie komunika-cji i wymianie informacji. Dzięki tym spotkaniom poznali-śmy plan rozwoju miasta, komunikacji miejskiej, przekazy-waliśmy urzędnikom swoje spostrzeżenia dotyczące tych planów. Wypracowaliśmy wspólnie procedury i wymianę informacji mające na celu szybki rozkwit miasta, a jednocze-śnie pomoc w rozwoju naszym firmom. Dziś obok warszta-tów mamy jeszcze wymiar konferencyjny i, czym zyskujemy większy wydźwięk społeczny, skupiając osoby zaintereso-wane rynkiem mieszkaniowym, również spoza Wrocławia.

Wojciech Okoński

Dorota Jarodzka–Śródka

Prezes Polskiego Związku Firm Dewe-loperskich, Prezes firmy Robyg

Przewodnicząca Rady PZFD,Prezes Archicom

towarzyska.Uczestnikom rynku natomiast życzyłbym, choć to nierealne, aby w końcu w Polsce zapanowały takie warunki, by każdy kto chce mieć samodzielne lokum mógł je kupić lub wyna-jąć, żeby liczba mieszkań była co najmniej taka, jak polskich rodzin - i to w ciągu najbliższych 10 lat.

Swoim kolegom ze Związku życzę, żebyśmy w dalszym ciągu nie tracili nadziei, byśmy nadal wykonywali z determinacją naszą misję zaspokajania wśród ludzi po-trzeb mieszkaniowych.

9VademecumDewelopera

10 VademecumDewelopera

Jak ocenia Pan, jako wiceprezydent Wrocła-wia współdecydujący o przyszłości miasta współpracę z wrocławskim oddziałem PZFD?

Współpracę z Polskim Związkiem Firm Dewelo-perskich oceniam bardzo wysoko. Dzięki niej mamy okazję dyskutować na temat ważnych dla miasta spraw słuchając wspólnego, wypracowanego wcześniej stanowiska wro-cławskich deweloperów. Przy okazji spotkań ze Związkiem możemy porozmawiać o sprawach ważnych dla dewe-loperów, jak i miasta. W ten sposób zrodziła się idea dys-kusji na temat planowania przestrzennego, infrastruktury, zieleni miejskiej. Wypracowaliśmy - swoisty „wrocławski model współpracy”. Zauważamy, iż działalność firm dewe-loperskich ma ogromny wpływ na rozwój miasta, a dzię-ki temu sami mieszkańcy mają lepsze warunki wyboru własnego lokum. Widzimy również wpływ developerów na rozwój gospodarczy, gdyż dają oni zatrudnienie, prace dla firm budowlanych, a jako inwestorzy przyspie-szają rozwój Wrocławia. Cenię także aktywność Związku podczas targów i konferencji, które integrują sam rynek deweloperski jak i mieszkańców miasta. Jesteśmy bardzo zadowoleni z tej współpracy, która daje nam istotnego partnera do rozmów o ważnych sprawach. Dużą zaletą jest fakt, że nie musimy się konsultować z każdą firmą z osobna, lecz kontaktujemy się z reprezentacją deweloperów. Staramy się dokładnie siebie wzajemnie słuchać i osiągać kompromisy, aby pomóc sobie wzajemnie.

Czemu służy inicjatywa „Budujemy Wrocław”?

Hasło Budujemy Wrocław rozumieć można do-słownie i w przenośni. Jako deweloperzy - poprzez budo-wę osiedli mieszkaniowych rozbudowujemy samo miasto. Również władze miasta planując jego strategię zachęcają przedsiębiorców do inwestowania tutaj, przez co tworzą się miejsca pracy. Dzięki tym kompleksowym rozwiązaniom Wrocław się rozwija. Takie inwestycje jak Forum Muzyki, Stadion czy Opera przyciągają do miasta jego nowych mieszkańców, zatem sama ranga Wrocławia wpływa na jego dalszą ewolucję. Hasło Budujemy Wrocław poma-ga przy budowie standardów deweloperskich, gdyż zale-ży nam, aby być dobrze postrzeganymi w sferze lokalnej. To dzięki PZFD udało nam się wymienić uwagi z dewelo-perami z zachodniej Europy, podczas których mieliśmy okazję zobaczyć, jak w tamtych krajach wygląda budowa-nie mieszkań. Również podczas własnych pobytów w za-granicznych biurach architektonicznych dowiedziałam się, że przy budowie domów projektowane są również ulice, drzewa, ławki i wiele innych obiektów. Do takich standar-dów chcielibyśmy dążyć także w Polsce. We Wrocławiu za-inicjowaliśmy program, dzięki któremu razem z władzami miasta wspólnymi budżetami staramy się budować nowe ulice, bo jak wiadomo: razem można więcej. Dzięki temu zacieśniają się relacje firm, które konkurują ze sobą na rynku. Na tej płaszczyźnie z jednej strony, wymieniamy doświad-czenia oraz prowadzimy działania w przyjaznej atmosferze, a z drugiej ewentualne problemy rozwiązujemy nie z per-spektywy jednej firmy, lecz z płaszczyzny Związku.

Jakie cele stawia przed sobą wrocławski oddział Polskiego Związku Firm Deweloperskich?

Nasze cele zostały określone w momencie powsta-nia Związku i są dotychczas realizowane. Przy współpracy z urzędnikami miejskimi podejmujemy różne inicjatywy i stanowimy w tym aspekcie organ doradczy. Marzy nam się biznesowa współpraca i dyskusje z miastem dotyczące jego rozwoju, bo sami jesteśmy Wrocławianami i chcemy dla miasta jak najlepiej. Nad tematem rozwoju rynku de-weloperskiego zastanawialiśmy się wielokrotnie i dzięki do-świadczeniom związanym również z kryzysem doszliśmy do wniosku, że większości ludzi nie stać na kupno nowego mieszkania. Wielu pomógł program Rodzinna na Swoim, który teraz jest wygaszany. Dlatego chcielibyśmy tak ukie-runkować współpracę z samorządami, aby zaoszczędzić przy okazji budowy na infrastrukturze - wówczas cena metra kwadratowego byłaby niższa. Wyzwaniem dla nas i dla rządu jest zmiana obecnej sytuacji, w której 80% lu-dzi nie stać na zakup mieszkań. Jednym z rozwiązań jest zmiana modelu, w którym każdy musi mieć własne lokum. Na zachodzie 50% mieszkań buduje się pod wynajem. W tym właśnie celu powinniśmy podążać, aby młodzi lu-dzie mieli gdzie mieszkać i mogli się rozwijać, a przy okazji rozwijać nasz kraj.

Adam GrehlWiceprezydent Wrocławia

Jak ocenia Pan zasadność powoływania orga-nizacji branżowych oraz zmiany jakie zaszły w ostat-nim czasie na polskim rynku mieszkaniowym?

Od lat cenię współpracę ze związkami i organiza-cjami, gdyż cywilizują one wzajemne relacje, pozwalając na osiągnięcie konsensusu przy wielu znaczących projek-tach tworzonych przez ministerstwo. Kolejnym dowodem potwierdzającym słuszność istnienia PZFD jest standary-zowanie zachowań rynkowych i regulowanie relacji klient - deweloper. Uważam, że mimo trudnych obecnie czasów, udało się między innymi dzięki PZFD dostrzec postęp i pod-niesienie standardów na rynku deweloperskim i mieszka-niowym, ale także, obecną nadal, przewagę strony podażo-wej nad stroną popytową. Chciałbym pokreślić, że państwo polskie nie jest największym uczestnikiem rynku mieszka-

Podsekretarz stanu w Ministerstwie Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej

Piotr Styczeń

11VademecumDewelopera

Prezes Związku Banków Polskich

niowego i sektor ten oddało w ręce prywatne. Widzimy ry-zyka z tym związane i doceniamy fakt, że firmy deweloper-skie przyjęły te ryzyka i za nie w pełni odpowiadają.Ostatnie 10 lat na polskim rynku mieszkaniowym jest w mojej opinii szczególnie ważne, gdyż widać już pewną dojrzałość tego rynku w naszym kraju. Jako niezwykle in-teresujące oceniam także dyskusje dotyczące prawa bu-dowlanego, bezpieczeństwa samego rynku i ochrony jego klientów oraz wyciągane z niej wnioski.

Czego życzyłbym Związkowi i pokrewnym instytu-cjom? Może tego, aby Związek, jak i instytucje pokrewne mogłyby być aktywniejszym uczestnikiem procesu legisla-cyjnego, nawet jeśli chodzi o same zamiary naszych dzia-łań. Obecnie mają one charakter komentarza do podjętych już decyzji, ale relacje te powinny zostać usystematyzowa-ne - wówczas zdanie Związku będzie mocniej i dosadniej adresowane do ministerstwa, a my będziemy zmusze-ni się do niego odnieść w sposób konkretny i formalny. Trudno jest składać poważne życzenia 10-latkowi, jednak Związek właśnie wszedł w okres przygotowania do doro-słości, której oczekuje i ministerstwo, i rynek mieszkaniowy w naszym kraju. Sądzę, że już za kilka lat rynek mieszkanio-wy będzie bardziej ustabilizowany, nie tylko pod wzglę-dem ilościowym, ale także pod względem standardów jego finansowania oraz - czego oczekuje strona popytowa - na przykład wykończenia lokali. Życzę także Związkowi, żeby pod jego skrzydłami znalazła się większa liczba firm deweloperskich.

W znacznej mierze dzięki PZFD udało się wpłynąć na upowszechnianie dobrych praktyk biznesowych, a także na wdrożenie wielu dobrych norm prawnych.

Różne były okresy współdziałania środowiska bankowego z firmami z branży deweloperskiej, co wynikało z dużych zmian prawnych i ekonomicznych w naszej gospodarce. Dziś PZFD jest dobrym reprezentantem tego środowiska - w tym gronie są prowadzone ważne, merytoryczne dys-kusje. Czasami różnimy się z powodu innego spojrzenia na niektóre problemy, lecz mimo to potrafimy wypracować trafne rozwiązania, które mają na celu dobro przede wszyst-kim klientów, bo to ich potrzeby są na pierwszym miejscu. Czego można życzyć Polskiemu Związkowi Firm Dewelo-perskich? Przede wszystkim, w dalszym ciągu zmierzania do profesjonalizacji, do zyskiwania autorytetu wśród klien-tów, jak i firm z branży deweloperskiej.

Musimy zaoferować rozwiązania dla milionów Polaków, mające na celu zaspokojenie - zwłaszcza wśród młodych ludzi - potrzeb mieszkaniowych. Istotne jest, aby młodzi Po-lacy otrzymali sygnał, że w naszym kraju , można realizować swoje aspiracje, a warunki życia są tego ważnym aspektem. Chcielibyśmy pokazać, że dla wielu Polek i Polaków branża deweloperska i budowlana to miejsce na realizowanie swo-ich pasji zawodowych, miejsce do uprawiania ciekawych zawodów i samorealizacji. Ta branża to także potencjalne miejsce dla innowacji w dziedzinie oszczędzania energii, działania w obszarze ekologii i wielu innych sferach działal-ności gospodarczej i społecznej.

Przed jakimi dylematami staje obecnie Pana zdaniem, polskie społeczeństwo i polska gospodarka?

Jest wiele problemów, z którymi musimy się bory-kać, ale dwa są dla mnie szczególnie istotne.Pierwszy to budowanie zaufania naszych obywateli do Państwa. Chodzi o to, by Polacy i polskie firmy nie uległy sile niepewności i nie odstąpiły od realizacji codziennych, ważnych projektów. Te programy muszą być przede wszystkim wiarygodne, bo niepewność prowadzi do tego, że nie realizuje się projektów rozwojowych, nie podejmu-je się decyzji inwestycyjnych, czy po prostu decyzji konsu-menckich. Drugim aspektem jest niedobór wewnątrzkrajowych źródeł finansowania budownictwa mieszkaniowego i całej infra-struktury. Wielkość krajowych oszczędności jest znacznie niższa w stosunku do wielkości kredytów udzielonych przez polskie banki całej gospodarce. W związku z tym powstaje pytanie: jak zbudować programy długotrwałego oszczę-dzania w Polsce, także na cele mieszkaniowe, aby z tych projektów można było finansować inwestycje rozwojowe, a tym samym tworzyć tysiące nowych miejsc pracy? Ważna jest w tym rola Państwa na poziomie rządowym, jak i na poziomie samorządowym we współfinansowaniu budownictwa mieszkaniowego, a także w zachęcaniu oby-

Jak postrzega Pan finansowanie sektora dewe-loperskiego i mieszkaniowego oraz współpraca ZBP Z PZFD?

Warto zaznaczyć, że obszar budownictwa, a w tym sektor usług deweloperskich ma kolosalne zna-czenie dla całej gospodarki, tworząc setki tysięcy miejsc pracy. Jestem zdania, że jest to swego rodzaju stabilizator gospodarczy, który stwarza możliwości modernizacji i roz-woju polskiej gospodarki. Firmy, które podejmują działania w tej branży muszą być jak najlepiej zarządzane, a także muszą być wiarygodne dla klientów, jak i partnerów bizne-sowych. Zakup mieszkania to bardzo często zaangażowanie dorob-ku całego życia albo zobowiązanie na długie lata, dlatego nabywcy oczekują gwarancji, że wszystko będzie wykona-ne na najwyższym poziomie. Ceny muszą być rozsądne, a jakość, terminowość i sam odbiór inwestycji ma ogromne znaczenie. Obserwujemy obecnie porządkowanie rynku: zmienia się jakość produktów i relacji z klientami.

Krzysztof Pietraszkiewicz

12 VademecumDewelopera

Jak ocenia Pan ostatnią dekadę na polskim ryn-ku mieszkaniowym? Jak Pana zdaniem wygląda jego przyszłość?

Ostatnie 10 lat, to okres ekspansji firm dewelo-perskich. Przypomnę, że na początku poprzedniej dekady oddawały one do użytku ponad 20 tys. mieszkań rocznie, a obecnie przeszło dwukrotnie więcej. Niestety, równo-cześnie deweloperzy padli ofiarą braku polityki miesz-kaniowej państwa. Oczekuje się bowiem od nich, że za-pewnią własne lokum niemal każdemu, kto je potrzebuje. Czyż to nie kuriozum, że wielu młodych Polaków ma ol-brzymie pretensje do deweloperów o to, że mieszkania są trudno dostępne? Przecież w każdym cywilizowanym kraju na świecie, rolą państwa i samorządów jest zapewnienie dachu nad głową rodzinom niezamożnym. Tymczasem,

u nas w latach 2006-2011. gminy wybudowały zaledwie 19,8 tys. nowych mieszkań, czyli ok. 3,3 tys. rocznie. Ozna-cza to, że na każdą statystyczną gminę przypada rocznie niewiele więcej niż jeden wybudowany lokal!

Jak wygląda najbliższa przyszłość rynku miesz-kaniowego i deweloperskiego?

Obawiam się, że chętnych na mieszkania własno-ściowe będzie coraz mniej. Przyczyni się do tego przede wszystkim niepewność o miejsca pracy oraz o zarob-ki. To tego trzeba dodać fakt emigracji - wielu młodych ludzi woli wyjechać za granicę i tam budować swoją przyszłość. Takim aglomeracjom jak Warszawa czy Wro-cław wyludnienie nie grozi, ale i w tych miastach ceny mieszkań są obecnie zbyt wysokie dla młodych rodzin. Alternatywą mogą być czynszówki, także budowane przez deweloperów. Liczę, że dla wielu z nich staną się one bezpieczną przystanią w niepewnych czasach. Wierzę, że najlepsze firmy deweloperskie przetrwają obecny kryzys, że będą budowały mieszkania dostępne dla jak największej rzeszy Polaków. PZFD życzę skuteczności w reprezentowaniu interesów takich właśnie firm, bo leży to w interesie także ich klientów. Oczekiwałbym jednak od Związku odważniejszego piętnowania patologii na ryn-ku deweloperskim. Z pewnością poprawiłoby to wizerunek branży.

wateli i firm do gromadzenia oszczędności i inwestowania w tej sferze. Jestem przekonany, że wspólnymi siłami uda się nam wdrożyć dobry program rozwoju budownictwa w Polsce. Cały czas odbywają się na ten temat dyskusje w naszym kraju, natomiast trzeba przejść już do etapu reali-zacji. Wiele jest także do zrobienia w systemie planowania przestrzennego, podnoszenia pewności obrotu gospo-darczego oraz upowszechniania innowacji w tej ważnej dla rozwoju Polski sferze.

Marek WielgoDziennikarz piszący o rynku nieruchomości w Gazecie Wyborczej

Wyróżniają nas ludzie.

brehipoteczny.pl

Z okazji 10-tej rocznicy powstania

Zarząd BRE Banku Hipotecznego

Polskiego Związku Firm Deweloperskich,życzymy kolejnych lat pełnych sukcesów w kreowaniu polskiego rynku nieruchomości oraz kształtowaniu partnerskich relacji ze wszystkimi uczestnikami rynku mieszkaniowego, a zwłaszcza deweloperów z klientami oraz partnerami finansowymi i bankami.

13VademecumDewelopera

DEWELOPERZY I WŁADZE WARSZAWY WSPÓŁPRACUJĄ

Podczas Walnego Zebrania Członków Oddziału Warszawskiego Polskiego Związku Firm Deweloperskich, które odbyło się 27 września b.r., oficjalnie powołano Oddział Warszawski. Natomiast 22 października w siedzibie władz warszawskich przy Placu Bankowym 3/5 odbyło się pierwsze spotkanie Zespołu ds. infrastruktury miejskiej i planowania przestrzennego, które poświęcone było kluczowym zadaniom wynikającymi z podpisanego porozumienia o współpracy.

ny i efektywny, zarówno pod względem czasu realizacji inwestycji jak i optymalnych jej kosztów. Ustalono także, że inwestycje te będą prowadzone z uwzględnieniem pla-nów rozwojowych poszczególnych obszarów miasta okre-ślonych w planach miejscowych lub Studium Zagospoda-rowania Przestrzennego. Prace prowadzone będą w dwóch grupach: infrastruktury i planowania przestrzennego.

Kolejnym zadaniem Zespołu będzie wypracowanie porozumienia określającego zasady budowy i przekazywa-nia podziemnej infrastruktury wodno-kanalizacyjnej przez firmy deweloperskie do MPWiK tak, by odbyło się to możli-wie sprawnie i bez niepotrzebnego opóźniania inwestycji. PFD przygotuje także listę planów inwestycyjnych firm de-weloperskich zainteresowanych inwestowaniem w kon-kretnych obszarach Warszawy. Miasto z kolei ma przeana-lizować aktualne warunki inwestowania na tych obszarach wynikające z aktualnych planów zagospodarowania prze-strzennego i jednocześnie uwzględniające możliwości do-stępu i wykorzystania urządzeń infrastruktury technicznej. Obszar, którym jest obecnie zainteresowany Polski Związek Firm Deweloperskich to Chrzanów w dzielnicy Bemowo, gdzie w przyszłości powstać ma ok. 10 tysięcy lokali miesz-kalnych.

Obecni na spotkaniu przedstawiciele firm infra-strukturalnych: MPWiK S.A. oraz Dalkia Warszawa S.A. po-twierdzili potrzebę współdziałania w ramach prowadzonych inwestycji mieszkaniowych wszystkich zainteresowanych stron oraz respektowania zasad rachunku ekonomicznego oraz bieżących możliwości finansowania.

W spotkaniu wzięli udział m.in.:• Po stronie PZFD: Zbigniew Wojciech Okoński, Paweł

Putkowski, Jerzy Ślusarski, Rafał Michalski, Konrad Pło-chocki.

• Po stronie władz Warszawy: Jacek Wojciechowicz, Le-szek Drogosz, Jarzy Stępniak, Robert Szkopek, Iwona Wyrzykowska, Agnieszka Fortuna.

Nowy oddział jest niezbędny, ponieważ Warszawa jest największym obszarem metropolitarnym w Polsce z ciągle rosnącymi i zmieniającymi się potrzebami

mieszkaniowymi. Cała metropolia liczy ponad 2700 000 mieszkańców i liczba ta stale wzrasta. Oznacza to koniecz-ność zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, które głównie spoczywają na barkach deweloperów i władz miasta. Dlate-go współpraca jaką nawiązano jest nieodzowna aby dalszy rozwój miasta postępował w sposób przemyślany i harmo-nijny.

Do kluczowych zadań nowo-powstałego Od-działu należeć będzie:• zacieśnianie współpracy z przedstawicielami władz War-

szawy w zakresie wspólnego rozwiązywania problemów mieszkaniowych miasta oraz związanych z procesem planowania nowych inwestycji i przestrzeni miejskich,

• informowanie o nowych inwestycjach oraz inicjatywach warszawskich deweloperów,

• doradztwo w zakresie zakupu mieszkania, prowadzenie otwartego dialogu z warszawskim Klientem i aktualne reagowanie na zmieniające się potrzeby mieszkańców aglomeracji warszawskiej

• pozostawanie w stałych relacjach z mediami, które mają ułatwić Klientom dostęp do informacji wprost od dewe-loperów.

Celem spotkania Zespołu ds. infrastruktury miej-skiej i planowania przestrzennego była inauguracja prac tegoż Zespołu (powołanego w ramach podpisanego w dniu 23.07.2012 roku „Porozumienia o współpracy po-między m.st. Warszawa i Polskim Związkiem Firm Dewelo-perskich”). Jako główny cel porozumienia, a jednocześnie prac Zespołu uznano wspólne rozwiązywanie problemów na styku: inwestorzy - spółki infrastrukturalne - administra-cja samorządowa. W toku kolejnych spotkań będzie wypra-cowywany model współpracy, który pozwoli by realizacja na terenie miasta inwestycji mieszkaniowych i towarzyszą-cej im infrastruktury przebiegały w sposób możliwie spraw-

14 VademecumDewelopera

DNI DEWELOPERA 2012 ZAKOŃCZONE SUKCESEM

Konferencja „Dni Dewelopera” zgromadziła we Wrocławiu ponad 200 najważniejszych przedstawicieli branży deweloperskiej, zaś Targi mieszkań i domów „Budujemy Wrocław” przyciągnęły do Wrocławskiego Centrum Kongresowego blisko 10000 mieszkańców stolicy Dolnego Śląska. Oba wydarzenia organizowane przez Oddział Polskiego Związku Firm Deweloperskich we Wrocławiu odbyły się w dniach 5-7 października 2012.

Tegoroczne „Dni Dewelopera” rozpoczęły się wystą-pieniem Prezydenta Wrocławia Rafała Dutkiewicza. Prezydent wygłosił prelekcję dotyczącą planów roz-

woju Wrocławia, a także infrastruktury miejskiej. Poruszył kwestie związane z inwestycjami planowanymi, ale i roz-poczętymi (Narodowe Forum Muzyki czy Teatr Muzycz-ny Capitol). Następnie profesor Łaszek przedstawił raport Narodowego Banku Polskiego, dotyczący sektora nierucho-mości w Polsce w roku 2012 - ogólnych tendencji rozwoju sektora oraz bieżących trendów po II kwartale roku. Według prognoz NBP w przyszłym roku sytuacja na rynku miesz-kaniowym ma się ustabilizować, spadki cen zostaną zaha-mowane. Analiza pokazała, że następować będzie powolny wzrost wartości mieszkań oraz cen transakcyjnych.

W ramach konferencji odbył się panel na temat ryn-ku mieszkaniowego i nowej ustawy deweloperskiej. W dys-kusji udział wzięli: Wiceprezydent Wrocławia Adam Grehl, Jacek Bielecki (PZFD), Jerzy Ptaszyński (Związek Banków Polskich), Aneta Małaszuk (BRE Bank Hipoteczny S.A.) i Hie-ronim Borowczak (PKO Bank Polski). Wiceprezydent Grehl zwrócił uwagę na potrzeby rozwoju rynku projektów de-weloperskich pod wynajem. Przytoczył warunki panujące w segmencie TBS, które ideowo zbliżone są do budow-nictwa pod wynajem. „Pomimo wyższych czynszów niż w mieszkaniach komunalnych, chętnych nie brakuje. Wro-cławianie chcą mieszkać w wyższym standardzie, nawet pomimo niemałych kosztów”. Do wypowiedzi odniósł się Dyrektor Generalny PZFD, Jacek Bielecki, który potwierdził stanowisko Adama Grehla i zdefiniował rozwój tej gałęzi branży deweloperskiej, jako cel na najbliższe lata. „W krajach rozwijających się udział mieszkań na własność jest dużo wyższy niż w krajach już rozwiniętych. Polskę porównać można w tym względzie np. do Hiszpanii i Grecji, w opozycji stawiając Niemcy, gdzie udział mieszkań wynajmowanych jest zdecydowanie wyższy”. Prognozy dla klientów indywi-dualnych omówili pozostali paneliści. Zgodnie potwier-dzono, że oczekiwane są ułatwiające zaciąganie kredytów hipotecznych zmiany. Wspomniano, że KNF powinna szyb-

WEDŁUG PROGNOZ NBP W PRZYSZŁYM ROKU SYTUACJA NA RYNKU MIESZKANIOWYM MA SIĘ USTABILIZOWAĆ, SPADKI CEN ZOSTANĄ ZAHAMOWANE. ANALIZA POKAZAŁA, ŻE NASTĘPOWAĆ BĘDZIE POWOLNY WZROST WARTOŚCI MIESZKAŃ ORAZ CEN TRANSAKCYJNYCH

15VademecumDewelopera

16 VademecumDewelopera

ciej wdrożyć rozluźniające regulacje, które mogłyby stymu-lować rynek po zakończeniu Programu Rodzina na Swoim.

W konferencji biznesowej uczestniczyło 200 osób. Prelekcjom przysłuchiwali się m.in. prezesi firm dewelo-perskich, przedstawiciele banków i instytucji kredytowych, notariusze, a także przedstawiciele Urzędu Miejskiego Wrocławia związani z rozwojem miasta. Wśród prelegen-tów znaleźli się Prezes firmy REAS Kazimierz Kirejczyk, któ-ry przedstawił najnowszy raport z rynku nieruchomości obejmujący także III kwartał 2013 roku. Szef firmy REAS opowiedział o wynikach deweloperów i pogratulował wro-cławianom sytuacji. W ostatnim czasie bowiem osiągnię-to bardzo przyzwoitą ilość transakcji, przez co tzw. bańka na rynku nieruchomości staje się coraz mniejsza. „Jeśli popyt na rynku nieruchomości wrocławskich zostanie utrzymany, nadpodaż mieszkań zostanie dość szybko zniwelowana.” Tomasz Śmilgiewicz i Włodzimierz Popielewski reprezentu-

jący firmę Fortum opowiedzieli o rozwoju sieci ciepłowni-czej we Wrocławiu. W przedstawianych planach widać było zdecydowaną rozbudowę sieci w granicach miasta. Prezen-tacje wygłosili także Iwona Załuska z Upper Finance, której zdaniem „Rynek nieruchomości będzie w przyszłym roku, ani gorszy, ani lepszy - będzie inny ze względu na zmiany, które przyniosła nowa ustawa, m.in. zakładanie rachunków powierniczych i dostępu deweloperów do środków inwe-stycyjnych z banków”. Zagadnienia nowej ustawy przybliżył także Paweł Formas z BRE Bank Hipoteczny SA.

Krzysztof Czyżewski z Wrocław ESK 2016 opo-wiedział o rozbudowie kulturalnej warstwy Wrocławia, a doradca Prezydenta Wrocławia Grzegorz Roman ujął sto-licę Dolnego Śląska w szerszym kontekście. Jego zdaniem deweloperzy powinni rozważyć także stworzenie projek-tów wielorodzinnych w mniejszych miastach satelickich, tam gdzie jest dostęp do gruntów. Mieszkańcy mniej-szych miejscowości czekają na takie projekty. Dodatkowo dzięki temu miasta i gminy będą mogły przyspieszyć swój rozwój. Wpływy z podatków od nieruchomości będą bo-wiem wpływały na większą zasobność samorządowych kas, co wpłynie na większą liczbę inwestycji. Grzegorz Roman dodał, że lokalne i regionalne władze dążą do usprawnień komunikacyjnych, korzystnych dla wszystkich mieszkań-ców Dolnego Śląska. „Pierścień kilkudziesięciu kilome-trów wokół Wrocławia, obejmujący m.in. takie miasta jak m.in. Legnica, Lubin, Milicz, Strzelin, czy Oława, powinien być tak skomunikowany, aby mieszkańcy mogli w czasie maksymalnie 30 minut dojechać do Wrocławia. To jest cel na najbliższe lata.

Konferencję i panel poprowadził Ryszard Petru, przewodniczący Towarzystwa Ekonomistów Polskich. Współorganizatorami cyklicznej konferencji „Dni Dewelope-ra” są Polski Związek Firm Deweloperskich, Narodowy Bank Polski i Zachodnia Izba Gospodarcza. Wydarzenie odbyło się pod Honorowym Patronatem Prezydenta Wrocławia.

W pierwszy weekend października we Wrocławskim Centrum Kongresowym odbyły się także targi mieszkań i domów „Budujemy Wrocław”. Wszyscy odwiedzający mogli zapoznać się z ofertami mieszkaniowymi deweloperów na-leżących do Oddziału Polskiego Związku Firm Deweloper-skich we Wrocławiu oraz banków i instytucji finansowych. Na obecnych i potencjalnych mieszkańców Wrocławia cze-kały atrakcje przygotowane przez lokalne inicjatywy, m.in. eMSA Inicjatywę Edukacyjną, Zielony Lunch, Wrocław In-ternational, Stowarzyszenie Od Podwórza, Nado, Pracownia 4 sztuki, Czas z Dziećmi, Silesia Customs, Chętni mogli tak-że skorzystać z bezpłatnych porad prawników, architektów i projektantów wnętrz, a także dowiedzieć się jak zarządzać domowym budżetem.

„Budujemy Wrocław: Dni Dewelopera 2012” były trzecią edycją imprezy, którą Oddział Polskiego Związku Firm Deweloperskich zainicjował jesienią 2010 roku.

WPŁYWY Z PODATKÓW OD NIERUCHOMOŚCI BĘDĄ BOWIEM WPŁYWAŁY NA WIĘKSZĄ ZASOBNOŚĆ SAMORZĄDOWYCH KAS, CO WPŁYNIE NA WIĘKSZĄ LICZBĘ INWESTYCJI. GRZEGORZ ROMAN DODAŁ, ŻE LOKALNE I REGIONALNE WŁADZE DĄŻĄ DO USPRAWNIEŃ KOMUNIKACYJNYCH, KORZYSTNYCH DLA WSZYSTKICH MIESZKAŃCÓW DOLNEGO ŚLĄSKA

17VademecumDewelopera

GRUPA PRAWNA DZIAŁA PRĘŻNIE JUŻ 5 POSIEDZEŃ GRUPY PRAWNEJ ZA NAMI.

Jak Państwo pamiętają, w odpowiedzi na problemy prawne związane z działalnością firm Członkowskich, w czerwcu 2012r. powstała Grupa Prawna PZFD. W skład Grupy weszły osoby zajmujące się kwestiami prawnymi w Państwa firmach, po to aby wspólnie szukać rozwiązań na występujące w praktyce problemy prawne.

Na takich wspólnych posiedzeniach poznajemy wzajemne problemy, odmienne punkty widzenia, słuchamy swoich argumentów a przede wszystkim próbujemy znaleźć roz-wiązania satysfakcjonujące wszystkie strony.

3. Ustawa deweloperska, czyli utrapienie dnia co-dziennego

Głównym tematem prac Grupy pozostaje obec-nie oczywiście ustawa deweloperska. Za sukcesy możemy z pewnością uznać wypracowanie wzoru umowy rezerwa-cyjnej, który standardowo już został wprowadzony przez Bank PKO BP, a kolejne banki zapowiedziały jego uzna-wanie, przesądzenie praktyki bankowo-deweloperskiej w całym szeregu wątpliwych punktów i na koniec, podjęcie prac zmierzających do wypracowania wspólnego projektu nowelizacji ustawy deweloperskiej przez środowiska ban-kowe, deweloperskie i notarialne.To ostatnie zadanie jest wyjątkowo trudne. Dlatego też za-chęcam wszystkich Państwa do wniesienia „swojej cegiełki” i zgłaszanie do nas problemów związanych z nową ustawą, które napotykacie w swojej pracy. Jedynie mając doświad-czenie z praktycznymi problemami będziemy mogli zgłosić propozycje nowelizacji o treści, która pozwoli na niknięcie patowych sytuacji. Poniżej zamieszczamy tylko niektóre z zagadnień, które udało się rozstrzygnąć w trakcie posiedzeń Gru-py Prawnej.

1. Spółdzielnia mieszkaniowa – czy jest dewelope-rem, w rozumieniu ustawy deweloperskiej?

ODP: Jeżeli spółdzielnia buduje dla swoich członków nie jest ona deweloperem w rozumieniu tzw. ustawy dewe-loperskiej. Jeżeli zaś buduje dla osób zewnętrznych jest ona deweloperem w rumieniu ustawy deweloperskiej.

2. Czy z faktu podpisania przed 29.04.2012 umowy rezerwacyjnej deweloper może wywodzić uzasad-nienie do niestosowania ustawy deweloperskiej np. odmawia wydania po 29.04.2012 r. Prospek-

1. Duże zainteresowanie pokazało, że istnieje ogrom-na potrzeba wymiany doświadczeń

Zainteresowanie pracami Grupy przerosło na-sze oczekiwania i niejednokrotnie wszystkie miejsca, jakie mogliśmy zaoferować na dany termin, były rezerwowane w ciągu jednego dnia od chwili ogłoszenia daty kolejne-go posiedzenia. Niemniej, w PZFD nadal mamy poczucie, iż jeszcze nie wszystkie firmy Członkowskie odnotowały po-wstanie Grupy Prawnej i nie zgłosiły swoich przedstawicieli. Należy pamiętać natomiast, że wszelka korespondencja do-tycząca Grupy Prawnej, w tym także wyniki prac i dokonane ustalenia są rozsyłane tylko wśród osób, które zgłosiły swoje zainteresowanie. Zachęcamy więc do dołączenia do prac Grupy, choćby tylko mailowo, zwłaszcza, że nie wiążą się z tym żadne dodatkowe obowiązki.

2. Współpraca z przedstawicielami banków, notaria-tu, UOKiKu

Poszukując rozwiązań naszych problemów musi-my oczywiście uwzględniać, że funkcjonujemy w złożonej rzeczywistości i jesteśmy powiązani z bankami, notariusza-mi, a także z działalnością ustawodawcy czy UOKiKu. Drugie, trzecie i czwarte spotkanie Grupy Prawnej zorgani-zowaliśmy we współpracy z Fundacją na Rzecz Kredytu Hi-potecznego, która skupia banki reprezentujące ponad 75% polskiego rynku finansowania hipotecznego (min. PKO BP, Pekao, BZ WBK, BRE Bank, ING, Raiffeissen, BRE Hipoteczny). Dodatkowo w trzecim posiedzeniu Grupy uczestniczyli tak-że przedstawiciele UOKiKu, a w czwartym reprezentacja Krajowej Rady Notarialnej oraz Stowarzyszenia Notariuszy RP. Przedstawicielom UOKiKu przedstawialiśmy argumenty za stosowaniem umowy rezerwacyjnej, pokazując, że wpła-ta pewnej kwoty przez klienta jest konieczna, aby przed bankiem finansującym móc spełnić „test powagi” i urucho-mić kredyt, a przedstawicieli notariatu przekonaliśmy o bra-ku możliwości zawarcia umowy deweloperskiej po wydaniu pozwolenia na użytkowanie budynku. W tym ostatnim bez-cenny był wyrok Sądu Okręgowego rozstrzygający ten spór, który otrzymaliśmy dzięki uprzejmości firmy BRE.Locum.

18 VademecumDewelopera

tu informacyjnego z wzorem Umowy deweloper-skiej.

ODP: Nie. Zawieranie umowy deweloperskiej w formie aktu notarialnego oraz wydawanie indywidualnego prospektu informacyjnego jest obligatoryjne i nieza-leżne od momentu wprowadzenia przedsięwzięcia do sprzedaży.

3. Weryfikacja rozpoczęcia sprzedaży przez dewe-lopera. Czy tylko wg danych z Prospektu i informa-cji o stosowaniu środków ochrony, w wypadku gdy rozpoczęcie sprzedaży następuje po 29.04.2012.

ODP: Aby mówić o rozpoczęciu sprzedaży, deweloper powinien posiadać w chwili ogłoszenia sprzedaży co najmniej projekt budowlany, który pozwala na taką identyfikację, aby można było mówić o konkretnym przedsięwzięciu deweloperskim. Drugą przesłanką jest podanie do publicznej wiadomości informacji na ten temat. Tu nie budzącym wątpliwości dowodem jest wy-cinek prasowy. Nie można przewidzieć jak sądu usto-sunkowałyby się do informacji, które zostały publicznie podane jedynie na własnych stronach internetowych, jednak większość banków wskazuje, że wymaga dowo-du nie budzącego wątpliwości. Przedstawiciel UOKiKu potwierdziła, że w ocenie Urzędu samo zamieszczenie ogłoszenia prasowego jest niewystarczające.

4. Stosowanie ustawy deweloperskiej, gdy stan zaawansowania domu jest 100%, ale nie uzyskano jeszcze pozwolenia na użytkowanie.

ODP. Uzyskanie pozwolenia na użytkowanie (lub upływ terminu do wniesienia sprzeciwu od zawiadomienia o zakończeniu budowy) stanowi element procesu budow-lanego i bez niego nie możemy mówić o zakończeniu budowy, w związku z czym w takiej sytuacji ustawa de-weloperska znajdzie zastosowanie.

5. Czy można zawrzeć umowę deweloperską po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie?

ODP: Po uzyskaniu pozwolenia na użytkowanie nie moż-na zawrzeć umowy deweloperskiej ponieważ umowa deweloperska w swojej treści zawiera zobowiązanie do wybudowania budynku. Stanowisko takie potwierdził Sąd Okręgowy w Warszawie.

6. Skutki podpisania umowy z deweloperem po 29.04.2012 bez zachowania formy określonej w ustawie deweloperskiej, w sytuacji gdy klient wpłacił własne środki a wnioskuje o kredyt na po-zostałe płatności, które mają być uregulowane po zakończeniu budowy. Nie wszystkie środki zosta-ną zapłacone deweloperowi po przeniesieniu wła-

sności na nabywcę. Czym w tej sytuacji skutkuje niezachowanie zapisów ustawy?

ODP: Brak zachowania wymaganej formy powoduje nieważność umowy.

7. Czy nabywca może zrzec się zamieszczenia w umowie deweloperskiej i ujawnienia w KW rosz-czenia z art. 23. Notariusz sporządził taką Umowę deweloperską.

ODP: Po pierwsze wpis roszczenia nie jest obowiązkowy. Samo zrzeczenie się nie będzie wyłączało możliwości złożenia roszczenia do KW, gdyż taką możliwość gwa-rantuje ustawa. Co najwyżej klient mógłby odpowiadać odszkodowawczo za naruszenie umowy, jednakże jest właściwie pewne, że taka klauzula zostałaby uznana za abuzywną.

8. Czy wpłaty Klienta mogą przekraczać 25% cał-kowitej ceny ustalonej w umowie? W przypadku podpisywania Umowy deweloperskiej przy wy-sokim stanie zaawansowania wpłaty powinny praktycznie osiągnąć już poziom odpowiadający zaawansowaniu (tymczasem Klient rozpoczyna wpłaty na poczet budowy).

ODP: Wpłaty klienta mogą być ustalone zupełnie dowol-nie i w żaden sposób nie muszą być skorelowane z har-monogramem wypłat.

9. Deweloper nie jest właścicielem gruntu a zobo-wiązuje się już w umowie deweloperskiej do wy-budowania i przeniesienia własności, a w trakcie trwania umowy do nabycia gruntu lub podziału działki i nabycia. Są dwie sytuacje, gdy w ogóle nie jest właścicielem lub jest współwłaścicielem. Czy notariusz może przyjąć takie zobowiązanie i czy umowa deweloperska i zobowiązania w niej za-warte są ważne czy też wymagają zmiany?

ODP: Ustawodawca dopuszcza możliwość, że deweloper dopiero w trakcie budowy nabędzie grunt. Niezbędne jest natomiast, aby posiadał zgodę od właściciela grun-tu na wpisanie roszczenia nabywcy do księgi wieczystej.

10. Jak podchodzą banki do roszczeń wpisanych w Dziale III (roszczenie o wybudowanie i przenie-sienie) przy kredytowaniu dewelopera. Czy prak-tyką będzie wymaganie czystej KW przed wpisem hipoteki na rzecz banku, czy też banki nie widzą zagrożenia?

ODP: Ze względu na pierwszeństwo zaspokajania rosz-czeń ujawnionych w księdze wieczystej zgodnie z kolej-nością ich wpisu, banki najczęściej będą wymagały, aby

19VademecumDewelopera

przed wpisem hipoteki nie było wpisanych żadnych rosz-czeń nabywców w dziale III. Powoduje to konieczność uwzględnienia możliwej potrzeby finansowania hipo-tecznego przez dewelopera przed zawarciem pierwsze-go aktu notarialnego z nabywcą oraz dodatkowo uza-sadnia stosowanie umów rezerwacyjnych.

11. Dopuszczalność otwarcia rachunku powier-niczego na podstawie przepisów prawa banko-wego gdy deweloper rozpoczął sprzedaż przed 29.04.2012 oraz mieszkaniowego rachunku po-wierniczego

ODP: Rachunek powierniczy zgodnie z art. 59 Prawa Bankowego można było otwierać przed 29.04.2012 i można otwierać go nadal bez ograniczeń. Wejście w życie nie spowodowało tu żadnej zmiany. Niemniej dla inwestycji wprowadzonych do sprzedaży po 28 kwiet-nia 2012 r. konieczne jest otwarcie mieszkaniowego rachunku powierniczego zgodnie z wymogami ustawy deweloperskiej. Nie jest natomiast prawnie możliwe, aby otworzyć mieszkaniowy rachunek powierniczy według ustawy deweloperskiej dla inwestycji wprowadzonych do sprzedaży przed 29 kwietnia 2012 r.

12. Jak zachowają się Banki (prowadzące dany ra-chunek powierniczy) w następujących przypad-kach:• wstrzymanie pozwolenia na budowę?• wstrzymania pozwolenia na budowę bez klau-

zuli ostateczności?• zgłoszenia wniosków mogących prowadzić do

wstrzymania pozwolenia na budowę np. wnio-sku o uznanie za stronę?

ODP: Przedstawiciele banków uznali, że tak długo do-póki decyzja pozostaje w obiegu prawnym jest ona dla banku wiążąca i dopiero jej prawomocne uchylenie / zmiana lub stwierdzenie nieważności mogą rodzić okre-ślone skutki.

13. Czy zawierając umowę deweloperską można zastosować poddanie się egzekucji z art. 777 KPC. Ustawa nic nie mówi na ten temat.

ODP: W umowie deweloperskiej można stosować pod-danie się egzekucji z art. 777 KPC. Ustawa deweloperska nie wyłączyła zasady swobody umów, która jest podsta-wą całego prawa zobowiązań. W związku z powyższym nie ma żadnej przesłanki, aby nie móc stosować instru-mentu przewidzianego prawem. Pogląd taki podzielili przedstawiciele banków, deweloperów i notariuszy.

20 VademecumDewelopera

LIST PREZESA ODDZIAŁU WARSZAWSKIEGO PAWŁA PUTKOWSKIEGO DO FIRM DZIAŁAJĄCYCH NA TERENIE MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWA

Szanowni Państwo,

Pragniemy poinformować, iż Polski Związek Firm Deweloperskich - ogólnopolska orga-nizacja zrzeszająca grono ponad stu deweloperów w Polsce, której misją jest działanie na rzecz rozwoju polskiego rynku mieszkaniowego, powołała Oddział Warszawski PZFD, którego jednym z zadań jest realizowanie postanowień porozumienia zawartego z miastem stołecznym Warszawa.

Głównym zadaniem Oddziału jest zacieśnianie współpracy z przedstawicielami władz Warszawy w zakresie wspólnego rozwiązywania problemów mieszkaniowych miasta oraz związa-nych z procesem planowania nowych inwestycji i przestrzeni miejskich oraz współpracę w zakre-sie racjonalizacji działań związanych z rozbudową infrastruktury czy planowaniem przestrzennym. Warszawa, jako największy obszar metropolitarny w Polsce z ciągle rosnącymi i zmieniającymi się potrzebami mieszkaniowymi blisko 3 milionów mieszkańców wymaga współpracy deweloperów, urbanistów i władz miasta – tak, by dalszy jego rozwój postępował w sposób przemyślany i har-monijny. Sprawnie przechodząc do realizacji porozumienia Miasto Stołeczne Warszawa oraz PZFD powołały Zespół ds. infrastruktury miejskiej i planowania przestrzennego.

Celem Zespołu jest wypracowywanie konkretnych rozwiązań w obszarach warszawskich, które są przedmiotem zainteresowania deweloperów mieszkaniowych. Między innymi Zespół pra-cuje nad:

• zapisami planów zagospodarowania przestrzennego;

• kierunkami rozwoju infrastruktury wodnej i kanalizacyjnej oraz regułami udziału prywatnych inwestorów w tych inwestycjach;

• kierunkami rozbudowy sieci ciepłowniczej;

• realizacją infrastruktury drogowej oraz kształtowania układu komunikacyjnego.

Do tej pory odbyły się już dwa posiedzenia Zespołu, a kolejne odbędzie się niebawem. Wśród obszarów wymagających wspólnych prac do tej pory wskazano:

1. Bemowo, obszar Chrzanów;

2. Mokotów, obszar Wyględów;

3. Mokotów, obszar Czarniaków;

21VademecumDewelopera

4. Targówek, obszar Targówek Przemysłowy;

5. Ursynów, obszar Jeziorki.

6. Wola, obszar Czyste;

7. Wilanów, obszar Wilanów Zachodni;

8. Żoliborz, obszar Żoliborz Południowy;

Zespół jako pilotażowy obszar do współpracy wybrał rejon Chrzanowa i roz-począł procedowanie tego właśnie obszaru. W związku z powyższym zwracamy się do wszystkich Państwa planujących inwestycje mieszkaniowe na terenie obszaru Chrza-nów o:

• wskazanie nr działek, na których planują Państwo swoje inwestycje;

• określenie wielkości planowanych inwestycji wraz z projektowaną liczbą mieszkań oraz przy-bliżoną powierzchnią PUM-u.

• zakreślenie ram czasowych kiedy dane projekty będą realizowane.

Powyższe dane pozwolą Zespołowi na określenie między innymi:

• w którym rejonie najpilniejsza jest budowa sieci wodno-kanalizacyjnej oraz jakie powinna spełniać parametry, aby zapewnić dostateczną wydolność w nadchodzących latach;

• w jakich ramach czasowych oraz, w którym kierunku rozbudowywać sieć ciepłowniczą, którą firma Dalkia jest gotowa rozbudowywać z własnych środków, o ile znajduje to uzasadnie-nie ekonomiczne w planowanych do przyłączenia budynkach;

• postulatów inwestorów dotyczących planowania przestrzennego w zakresie np. ilości miejsc parkingowych na mieszkanie czy projektowania miejsc parkingowych przy ulicach.

Powołanie wspólnego Zespołu i otwarcie się Miasta Warszawy na głos inwestorów na etapie planowania przestrzennego oraz planowania i rozbudowy infrastruktury technicznej jest nowym etapem w stosunkach miasto – inwestorzy i daje nam realną szansę na wpływ na kształ-towanie polityki miasta w tym zakresie. Niewykorzystanie tej szansy byłoby zaprzepaszczeniem wieloletnich starań oraz nowych możliwości.

Dlatego też chcielibyśmy zaprosić także Państwa, firmy deweloperskie działające na tere-nie Warszawy do zaangażowania i współdziałania w zakresie wskazania problematyki, obszarów rozwoju Oddziału Warszawskiego. Warto abyśmy wspólnymi siłami - jako przedstawiciele branży - mieli wpływ na kształt i dalszy rozwój miasta Warszawy i szansę na wypracowanie partnerskich relacji z jej władzami.

Zapraszamy wszystkie zainteresowane Firmy, którym nieobojętne jest efektywne realizo-wanie inwestycji oraz polepszenie jakości współpracy z władzami Warszawy. Co warte podkre-ślenia, Polski Związek Firm Deweloperskich to organizacja, dla której niezmiernie istotne są także partnerskie relacje z potencjalnymi nabywcami (PZFD jest inicjatorem i pomysłodawcą Kodek-su Dobrych Praktyk) dlatego tym bardziej miło będzie nam powitać podczas współpracy Firmy o podobnej filozofii prowadzenia biznesu.

Prezes Oddziału WarszawskiegoPaweł Putkowski

22 VademecumDewelopera

PISZĄ O NAS

23VademecumDewelopera

ZMIANY W PRAWIE BUDOWLANYM: CZY BĘDĄ UŁATWIENIA W PROCESIE INWESTYCYJNYM?

www.deloittelegal.pl/pl/content/zmiany-w-pra-wie-budowlanym-czy-beda-ulatwienia-w-procesie-inwestycyjnym-alert-prawny-152012

BUDOWAĆ TRZEBA, ALE NA DUŻY ROZMACH JESZCZE NIE CZAS WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12539312,Bu-dowac_trzeba__ale_na_duzy_rozmach_jeszcze_nie_czas.html

DEWELOPERZY OCZEKUJĄ NA POPRAWĘ W PRZYZNAWANIU KREDYTÓW MIESZKANIOWYCH, WWW.DOM.PL

w w w.dom.p l /68747- de weloper z y- oczek u ja -n a - p o p r a w e - w - p r z y z n a w a n i u - k r e d y t o w -mieszkaniowych.html

AKCJA ‚MIESZKANIA DLA MŁODYCH’ - NAJEM LEPSZY OD KUPNA? WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12554094,Ak-cja__Mieszkania_dla_mlodych____najem_lepszy_od_kupna_.html

AKCJA MIESZKANIA DLA MŁODYCH WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12564311,Ak-cja__Mieszkania_dla_mlodych___glosy_czytelni-kow_.html

BUDUJMY SIĘ! TO NASZA SZANSA NA PROSPERITY. WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12539336,Bu-dujmy_sie__To_nasza_szansa_na_prosperity.html

MIESZKANIE CZYNSZOWE, CZYLI DOSTĘPNE, WWW.WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12391181,Miesz-kanie_czynszowe__czyli_dostepne.html

PORA NA CZYNSZÓWKI WYBORCZA.BIZ

www.wyborcza.biz/biznes/1,100897,12546580,Pora_na_czynszowki.html

24 VademecumDewelopera

KONKURS NA NAJLEPSZY PROJEKT MIESZKANIOWY 2008-2011 ROZSTRZYGNIĘTY!

www.ryneklokali.pl/index.php?s=content&sid=arty-kul2&id=211

WZORCOWE OSIEDLA MIESZKANIOWE ORAZ DOMY

www.wyborcza.biz/finanse/1,108340,12730674,Wzor-cowe_osiedla_mieszkaniowe_oraz_domy.html

POLSKI ZWIĄZEK FIRM DEWELOPERSKICH OBCHODZI DZIESIĘCIOLECIE ISTNIENIA

www.nieruchomosci.biz/artykuly,44664,1,POLSKI_ZWIAZEK_FIRM_DEWELOPERSKICH_OBCHODZI_DZIESIECIOLECIE_ISTNIENIA

10 LAT MINĘŁO

www.rynek-nieruchomosci.org/wydarzenia/226--10-lat-minelo

PZFD MA JUŻ 10 LAT

www.muratorplus.pl/biznes/wiesci-z-rynku/pzfd-ma-juz-10-lat_78902.html

NAJLEPSZE INWESTYCJE MIESZKANIOWE ZREALIZOWANE W LATACH 2008-2011

www.tuznajdziesz.pl/nieruchomosci/aktualnosci/najlepsze-inwestycje-mieszkaniowe-zrealizowane-w-latach-2008-2011,1204/

25VademecumDewelopera