urszula walas rzecznik patentowy
DESCRIPTION
Urszula Walas rzecznik patentowy. Analiza ryzyk, kosztów i korzyści związanych z ochroną własności przemysłowej. Definicje. - Ryzyko - Koszty ochrony własności przemysłowej - Korzyści ochrony własności przemysłowej. Definicja: Ryzyko. - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
Krajowa Izba Gospodarczaul. Trębacka 4, 00-074 Warszawa, tel.: +48 22 630 96 25, faks: +48 22 434 60 49
IP-HERMES.pl
Urszula Walasrzecznik
patentowy
IP-HERMES.pl
Analiza ryzyk, kosztów i korzyści związanych z
ochroną własności przemysłowej
IP-HERMES.pl
Definicje
- Ryzyko- Koszty ochrony własności
przemysłowej - Korzyści ochrony własności
przemysłowej
IP-HERMES.pl
Definicja: Ryzyko
• Starowłoskiego risicare - odważyć się, co oznacza, że ryzyko jest raczej wyborem, a nie przeznaczeniem.
• Ryzyko – oznacza przedsięwzięcie przyszłe zdarzenie , które może zaistnieć i jeśli zaistnieje to spowoduje istotny negatywny wpływ na realizację celów
Definicja wg Davida Vose- Risk analysis – a guannitative guide”,
Wiley@Sons,2008
IP-HERMES.pl
Antoni Doerman - Prezes Polskiej Dyrekcji Ubezpieczeń Wzajemnych
Ryzyko • według kategorii decyzji podejmowanych dla realizacji
określonych celów:• Ryzyko to niepewność związana z przyszłymi wydarzeniami lub
wynikami• decyzji. Wyniki decyzji prowadzą do wystąpienia niespodziewanej
wysokości• samej straty bądź straty lub zysku.
• Według przejawów ryzyka:• Ryzyko to odchylenia od wartości oczekiwanej założonego celu.
• Według źródeł powstania ryzyka:• Źródłem ryzyka jest niepełność informacji lub podjęta decyzja, która
jest nie• optymalna ze względu na założony cel.
IP-HERMES.pl
KIG opracowanie własne
• Ryzyko naruszenia własności intelektualnej przedsiębiorstwa jest to możliwość wystąpienia negatywnego lub niepożądanego wydarzenia związanego bezpośrednio lub pośrednio z naruszeniem praw własności intelektualnej
IP-HERMES.pl
Wniosek 1
Ryzyko oznacza miarę (ocenę) zagrożenia czy niebezpieczeństwa wynikającego albo
• 1- z prawdopodobnych zdarzeń od nas niezależnych, albo
• 2- z możliwych konsekwencji podjęcia decyzji ( skutki decyzji obarczonej ryzykiem mogą okazać się sukcesem)
Najogólniej, ryzyko jest wskaźnikiem stanu lub zdarzenia, które może prowadzić do strat. Jest ono proporcjonalne do prawdopodobieństwa wystąpienia tego zdarzenia i do wielkości strat, które może spowodować
IP-HERMES.pl
Wniosek 2
• Szczegółowe poznanie charakteru i zakresu potencjalnego ryzyka pozwala na wybór w odpowiednim czasie działań zapobiegawczych bądź też minimalizujących jego wpływ i skutki (def. wg Wielkiej Encyklopedii Multimedialnej) .
• Istnieje wiele podziałów ryzyka. Są one przydatne z praktycznego punktu widzenia, gdyż pomagają odpowiedzieć na pytanie w jaki sposób i kiedy ujawnia się ryzyko
IP-HERMES.pl
Analiza ryzyka
• Analiza ryzyka obejmuje zebranie informacji o poszczególnych obszarach ryzyka, przedstawienia w raporcie np. (tabeli), która opisuje
- zidentyfikowany obszar , - szczegóły wydarzenia oraz - realny wpływ prawdobieństwa danego ryzyka na
wynik finasowy • Po czym następuje zarządzania ryzykiem w sposób • aktywny • i pasywny, by ograniczyć ryzyko oraz zabezpieczyć
się przed jego skutkami.
IP-HERMES.pl
Ograniczanie ryzyka
Aktywny ( podjęcie różnych inicjatyw na rożnych polach działania: unikanie ryzyka poprzez zaniechanie działań gdy jest ono obarczone zbyt dużym ryzykiem, zapobieganie zdarzeniom losowym – prewencja, przenoszenie ryzyka na inne podmioty - wiąże się z transferem odpowiedzialności za pokrycie ewentualnych strat np. zlecenie firmom zewnętrznym badań patentowych, ubezpieczenia , dywersyfikacja - ma na celu zmniejszenie poziomu ryzyka przez inwestowanie w różne działalności np.utworzenie dobrze zdywersyfikowanego portfela własności intelektualnych, co może spowodować znaczne, ograniczenie ryzyka.
• Pasywny (tworzy określone rezerwy finansowe, które umożliwią pokrycie ewentualnych strat),
Całość zmierza do ograniczenia ryzyka.
IP-HERMES.pl
Opracowanie własne KIG
IP-HERMES.pl
Gromadzenie i ewidencjonowanie informacji
• Zbierając informację o różnych rodzajach ryzyka (ewidencja ryzyk) można je sklasyfikować według różnych kryteriów. Prawidłowe rozpoznanie umożliwia podjęcie działań mających na celu zabezpieczenie się przed ryzykiem lub ograniczeniem ryzyka.
• Systematyczne gromadzenie i ewidencjonowanie informacji z otoczenia, przekazywanych z różnych komórek firmy oraz monitorowanych na podstawie wydarzeń zewnętrznych (np. zmiana w aktach prawnych). Po zgromadzeniu wydarzeń z otoczenia należy przypisać im odpowiednie kategorie ryzyka według zaprojektowanego formularza oraz:
• oszacować prawdopodobieństwo wystąpienia danego zdarzenia w skali dziesiętnej 0 - 1, wg. przyjętych zasad oceny ryzyka
• określić potencjalny wpływ wydarzenia na wynik finansowy firmy (w tys. zł) • obliczyć szacowany wpływ danego wydarzenia na wynik finansowy (iloczyn
prawdopodobieństwa i zmian w zysku/ stracie brutto) • Końcowym krokiem tej fazy procesu jest obliczanie możliwego wyniku
finansowego • Ewidencja na kontach księgowych
IP-HERMES.pl
• Oceny ryzyka dokonuje się stosując różne mierniki. Ich wybór zależy od rodzaju ryzyka jakie podlega ocenie. Możliwe jest wskazanie tych czynników ryzyka, na które należy zwrócić szczególną uwagę.
• Załączono ilustrację w tabeli
IP-HERMES.pl
Wniosek - praca własna KIG
A. Kolejność analizy ryzyka
1. Ustalanie danych na temat ryzyk, prawdopodobieństw, przejawów zdarzeń, możliwych strat, sposobów przeciwdziałania i kosztu ochrony IP. Należy wypełnić tabelę danymi i oszacowaniami.
2. Wyliczenie wartości oczekiwanych ryzyk. Należy przemnożyć prawdopodobieństwa wystąpienia ryzyk przez kwoty możliwych strat - wówczas powstaje tzw. oczekiwana wartość starty (szkody).
3. Ustalenie priorytetów. Należy uszeregować wartości oczekiwane od największej do najmniejszej wraz z podaniem ryzyk jakich dotyczą oraz kosztów ochrony (lista ryzyk priorytetowych).
IP-HERMES.pl
B. Rodzaje ryzyka naruszenia IP – pr. własna KIG
1) Ryzyka związane z nielegalnym kopiowaniem i naśladowaniem2) Ryzyka kradzieży lub przywłaszczenia IP3) Ryzyka ubiegnięcia w ochronie IP4) Ryzyka naruszenia wartości aktywów5) Ryzyka rynkowo-sprzedażowe6) Bezpośrednie straty i szkody finansowe 7) Ryzyka związane z przepływem informacji8) Ryzyka nieuprawnionego dostępu do IP9) Ryzyka związane z wadliwym zarządzaniem IP10) Ryzyka związane z utratą reputacji11) Ryzyka prawne12) Nieuprawnione wykorzystanie IP (np. programów
komputerowych).
IP-HERMES.pl
Radzenie sobie z ryzykiem
Radzenie sobie z różnymi rodzajami ryzyka jest zbliżone do sztuki . Radzenie sobie ze skutkami również. Wymaga to wyobraźni , umiejętności przewidywania skutków działań i zakładania, że wystąpią, nie przewidywalne okoliczności. Jest to zagadnienie delikatne, trudne. Ma to być narzędzie w działalności gospodarczej w obecnych , zmieniających się dynamicznie realiach rynkowych. Jest to kluczowe pojęcie w gospodarce światowej . Jest to sprawa otwarta początek, początku w Państwa działalności innowacyjnej.
IP-HERMES.pl
Case study zał.:• Przykładowa tabela radzenia sobie z ryzykiem
z przem. farmaceutycznego • Tabela ryzyka i możliwości jego ograniczenia• W tabeli zebrano informacje w poszczególnych
przestrzeniach działalności wynalazczej i informacje o występującym ryzyku . Po analizie ryzyka szczegółowo opisano obszary występującego ryzyka i zidentyfikowano ryzyko. Przedstawiono realny wpływ ryzyka na wynik finansowy z uwzględnieniem prawdopodobieństwa wystąpienia danego ryzyka/możliwości
IP-HERMES.pl
Warsztat w grupach interdyscyplinarnych
Zadanie • Podział beneficjentów na trzy grupy robocze. W
skład każdej interdyscyplinarnej grupy roboczej wchodzą: technik lub inżynier, technolog, ekonomista, handlowiec
• W grupach interdyscyplinarnych, losowo dobranych. zbudować własną analizę ryzyka w obszarze dokonania wynalazku ( grupa nr 1), zgłoszenia do UPRP( grupa nr 2) i realizacji (wdrożenia wynalazku)(grupa nr 3)
• Czas pracy 10 min, po czym każda grupa referuje swoje wyniki (12 min)
IP-HERMES.pl
Koszty ochrony własności intelektualnej
Wszelkie koszty ponoszone
• - wewnątrz przedsiębiorstwa związane z dokonaniem projektu wynalazczego,
• - urzędowe wobec urzędu patentowego celem uzyskania prawa wyłącznego
• - koszty utrzymania prawa, monitorowania i egzekucji , koszty sadowe w razie naruszenia prawa, koszty zastępstwa pełnomocnika (KIG)
• - Koszt obsługi przez rzecznika patentowego
IP-HERMES.pl
Koszty dokonania projektu wynalazczego
• koszty: prac laboratoryjnych badawczych, badawczo rozwojowych, • koszt prac projektowych, technologicznych, konstrukcyjnych, • koszt wykonania prototypu i jego sprawdzenia, rozszerzenia skali, • koszt wynagrodzenia technologów, projektantów , plastyków różnych grup
zawodowych związanych z pracą nad chronionym przedmiotem ,• koszt badań patentowych , • koszt opracowania dokumentacji zgłoszeniowej do Urzędu Patentowego,• koszty usług prawnych związanych z rejestracją praw wyłącznych
(kancelaria, rzecznik) • koszty monitorowania całego procesu dokonania projektu wynalazczego , • koszty prac organizacyjnych, operacyjnych w przedsiębiorstwie w tym
obsługi księgowej, • koszty związane z oceną rozwiązania, koszty ekspertów za ekspertyzy
wewnętrzne i zewnętrznych celem sprawdzenia rozwiązania, • koszty uruchomienia i utrzymania wewnętrznego systemu lub procedur
kontroli informacji dotyczącej własności intelektualnej w przedsiębiorstwie
IP-HERMES.pl
Koszty uzyskania ochrony IP
• koszty za zgłoszenie i/lub pełnomocnictwo, • koszty publikacji w UP, • koszty za pierwszy okres ochrony , • koszty ochrony przed zagranicznymi urzędami
patentowymi i związane z tym tłumaczenia , • inne koszty postępowania prawem przewidziane ,• koszty budowy i utrzymania systemu kontroli
przepływu informacji
IP-HERMES.pl
Koszty realizacji projektu i utrzymania ochrony IP
• Koszty opłat okresowych za utrzymanie ochrony• Koszty opracowania i wdrożenia strategii zarządzania w zakresie ochrony IP • Koszty wizyt i rozpoznania sytuacji na miejscu na rynkach docelowych • Koszty sporów prawnych pozasądowych – zarówno jako powód jak i po-zwany • Koszty prawne procesowe (sądowe)• Koszty budowy i utrzymania systemu kontroli przepływu informacji • Koszty komunikacji z rynkiem – ogłoszenia prasowe i przesyłanie informacji
do kluczowych klientów • Koszty ubezpieczenia przed ryzykami IP• Koszty sporów prawnych pozasądowych – zarówno jako powód jak i pozwany
jak również czynnej egzekucji tej ochrony w postaci działań prawnych oraz umów handlowych i cywilnych, obsługi prawno – patentowej,
• Koszty marketingu
IP-HERMES.pl
Korzyści ochrony własności intelektualnej
• Są to wszelkie korzyści ekonomiczne policzalne i niepoliczalne, rzeczywiste i potencjalne, które są i mogą być osiągnięte w wyniku stosowania ochrony własności intelektualnej.
• Ochrona własności intelektualnej przynosi korzyści jeżeli efekty ekonomiczne ochrony są wyższe niż koszty poniesione na ochronę.
• Korzyścią inwestowania w dokonanie projektu wynalazczego jest uzyskanie patentu, tytułu ochronnego, tytułu rejestrowego i know how
IP-HERMES.pl
Korzyść posiadania prawa wyłącznegona wynalazek, wzór użytkowy, wzór przemysłowy, znak
towarowy
Korzystanie i eliminowanie wszystkich nieuprawnionych z rynku na terytorium objętym ochroną w czasie trwania tego
prawa
IP-HERMES.pl
Korzyści z posiadania prawa wyłącznego np. z patentu
• Tylko uprawniony z patentu w Polsce może czerpać korzyści z patentu, na zasadzie wyłączności z wyłączeniem osób trzecich.Patent : możliwość zakazania osobom trzecim czerpania korzyści majątkowej w ramach działalności komercyjnej lub zawodowej na terytorium Polski
• Monopol- prawo wyłączności do stosowania przedmiotu np. technologii wg wynalazku względnie wytwarzania wyrobu objętego patentem na terenie państwa objętego ochroną
• Prawo wyłączności oferowania odpłatnej licencji na stosowanie rozwiązania wg patentu przez inne podmioty gospodarcze na zasadach wyłącznych względnie nie wyłącznych
• Dokonywanie cesji• W przypadku naruszenia przez osobę nieuprawnioną rozwiązania wg
wynalazku możliwe jest dochodzenie roszczeń na zasadzie prawa wyłączności przemysłowej , prawa cywilnego oraz przepisów wchodzących w zakres prawa karnego
IP-HERMES.pl.
Nie zawsze ochrona patentem jest korzystna
Rozwiązania nie chronione patentem, a utrzymywane w tajemnicy i wykorzystane w gospodarce jest objęte
częściową ochroną - ustawa o zwalczaniu nieuczciwej
konkurencji - wiąże się z tajemnicą przedsiębiorstwa.
Ustawa z dn. 16 kwietnia 1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (Dz. U. nr 47, poz.211 z późn. zm.)
IP-HERMES.pl
Korzyść pracodawcy
Prawo własności wchodzi do masy spadkowej, można je:
• sprzedawać, • dzierżawić, • zastawić w części lub całości • przenieść na inne osoby poprzez umowę
licencyjną, • zbywać poprzez cesję praw, • można je dziedziczyć (art.12 pwp).
27
IP-HERMES.pl
Korzyść twórcyOsobiste prawo do autorstwa projektu wynalazczego
( np. wynalazku )nie wchodzi do masy spadkowej, nie podlega dziedziczeniu
pracownik (wykonawca) – autor: • jest nazwany z imienia i nazwiska obok projektu
wynalazczego, • jest wymieniany w opisach, • rejestrach, dokumentach, w publikacjach.
Przysługuje mu wynagrodzenie ( art.21-23 pwp) lub inna forma nagradzania (zgodnie z umową)
28
IP-HERMES.pl
Korzyść z tytułu odszkodowania za naruszenie prawa
wyłącznego
IP-HERMES.pl
Naruszenie obcych praw wyłącznych
Naruszenie prawa jest wówczas gdy następuje bezprawne używanie cudzych praw wyłącznych.
Naruszenia prawa można dochodzić w trybie spornym i trybie cywilnym na zasadach ogólnych.
• roszczenia ulegają przedawnieniu z upływem lat 3 licząc od dnia gdy uprawniony dowiedział się o naruszeniu swego prawa i o osobie, która naruszyła prawo uprawnionego z patentu, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego
• roszczenie przedawnia się z upływem 5 lat od dnia w którym nastąpiło naruszenie (art. 289 pwp)
• przepisy karne (art. 303 do 310 pwp)
Grozi grzywna, areszt, na wniosek pokrzywdzonego, a nawet przepadek mienia
IP-HERMES.pl
Korzyści
• Korzyści tego rodzaju są w bardzo poważnym stopniu zależne od stopnia rozwoju rynkowego danego przedsięwzięcia oraz stopnia rozwoju produktu.
• Korzyść z posiadanego prawa do przedmiotu ochrony skutkuje systemową ochroną prawną na gruncie prawa cywilnego, karnego .pwp, uoznk, paipp
IP-HERMES.pl
Dziękuję za uwagę
mgr.inż. Urszula Walasrzecznik patentowy
kontakt:kom.0503912925email:[email protected]
Kutno 29.09.2010r.
32