tuꞌun yata uvi veñuꞌu · nikachi taꞌan kuera tuꞌun, ra nikachi kuera: —na satutu ko yuu,...
TRANSCRIPT
12
Ñoꞌo kuu in tuꞌun luu, nineꞌe ntakani nivi
yata luu nuu, ra ntasiaꞌa ña yoꞌo, takua
nakintoi nuu kuena snaꞌa ña, tsi kue sukuachi
veskuaꞌa, takua ntiꞌi kuena kuntakuaꞌnu kuni
na ña. Vichi, ma snaa tuꞌun ko.
Ñoꞌo kuu
in tu'un
yata.
Tuꞌun Yata Uvi Veñuꞌu La leyenda de las dos iglesias
Saꞌan Savi Xnuviko Mixteco de Mixtepec
Publicado por el
Instituto Lingüístico de Verano, A.C. Apartado Postal 22067
C.P. 14000 Tlalpan, D.F., México
Tel. 5-573-2024
2012
Narrador
Prof. Francisco Mendoza Santiago
Oficina de la Supervisión Escolar de Educación Indígena en
San Juan Mixtepec
Segunda edición
Primera edición 2007 .5C
Segunda edición 2012 .5C
La leyenda de las dos iglesias
Mixteco de San Juan Mixtepec
mix 12- .5C
México, D.F. 2012
Asesoras lingüísticas: María M. Nieves y Gisela Beckmann
Resumen: Cuenta la leyenda que hace mucho tiempo no
había sol. La oscuridad le daba vida a las piedras y por eso
ellas podían caminar. Un grupo de hombres llevó piedras a
Tlaxiaco y construyó una iglesia. Otro grupo de hombres
de Mixtepec quiso hacer lo mismo, pero salió el sol y las
piedras murieron. Por eso, en esa época no se pudo
construir la iglesia de Mixtepec.
© 2012 por Instituto Lingüístico de Verano, A.C.
Derechos reservados conforme a la ley.
11
Ika nikitsaa kuera cha ntsinu nikanchii,
cha ma nikuu ka kuvaꞌa veñuꞌu Xnuviko, vari
ntsiꞌi kue yuu ka. Cha ma nikuu ka tatsi
kuera ña nuu ñuu. Ika kuu nuu naa tuꞌun
yata tsaꞌa veñuꞌu Xnuviko.
10
Vatsia, cha ñaka kua nikitsaa kue chaa,
vatsia ñuu Nkuiin, nikitsaa kuera nuu ñuu
nani Yuku Miꞌin tsi yuu. Ika kuu nuu ntee
kue yuu, mee so yuu nchaa, yuu nchuꞌa ntaa
kuu ña ntoyo ika. Ika nikitsaa kuera tsian.
Cha kue chaa vatsi chi Xini Yuku, nikitsaa
ra tsi yuu nuu kuu Toto Utsa. Ika ntee kue
yuu naꞌnu, yuu vaꞌa kue tuku.
3
Yoꞌo kuntakani in tuꞌun yata nuu kuena,
na kuni kuni tuꞌun yata, nchii tuꞌun kaa kuu
ña ntsio ñoo.
Ñañoꞌo ra tuꞌun yata tsaꞌa uvi veñuꞌu.
Ian veñuꞌu Ntisnuu, ra in veñuꞌu ña ñuu ña
kuu Xnuviko yoꞌo. Cha ta tsa naꞌa koo
nikanchii nitsio.
Na ntakani in tu'un yata.
4
In kii, ntakitaꞌan kue ntiyata, cha ntatuꞌun
ra, ra nikachi na ña kusavaꞌa na uvi veñuꞌu;
ian Ntisnuu, ian ñuu Xnuviko.
Nikachi taꞌan kuera tuꞌun, ra nikachi
kuera:
—Na satutu ko yuu, mee so yuu, cha
nasavaꞌa veñuꞌu, nanchee nchii kuu ña veñuꞌu
cheꞌe ka koo, cheꞌe ka kana.
9
Cha ntuku kuera yutu, cha satutu kuera
yuu, nikututu yuu ka ra, nikitsaá tatsi kuera
yuu ka vatsia. Kuu tuꞌun ña tono kue yuu ka
ra, ntsikuu ntsitsika mii, tatsi kuera ña. Cha
ntsio yuu ka nuu naa.
8
Ika nikunumi kuera ntuvaꞌa veñuꞌu
Ntisnuu, cha ntsinu veñuꞌu Ntisnuu cha
nikachi kuera:
—Vichi ra nasatutu ko yuu, kuꞌun kueyu
nuu Xnuviko, kuꞌun chi Yuku Tituꞌun, kuꞌun
tsi yuu. Cha nakuꞌun yu chi ñuu Nkuiin, ñuu
Nkuiin tsi yuu, cha nantakitaꞌan ñuu ra ika,
kusavaꞌa veñuꞌu.
5
Cha satutu kuera yuu, cha nikitsaá kuera
savaꞌa ra xina ñuꞌu veñuꞌu Ntisnuu.
Cha kue nivi yata luu, kuena ntsintee ta
tsa naꞌa, cha nivi naꞌnu, suku ntsikuu kuena.
6
Cha nikasachuun kuera, nikuvaꞌa veñuꞌu
Ntisnuu, ra ntsaa kue nivi, na ntee Xnuviko
yoꞌo, cha nikachi kue chaa Ntisnuu:
—Vichi ra ntsinu veñuꞌu Ntisnuu yoꞌo,
cha saꞌu ñamani ña kuain nchau ña. Tatu
ntacha saꞌu ra nakuni yu ña ntaku ku, nikachi
kue chaa Ntisnuu.
7
Cha ntsaa kue chaa ñuu Xnuviko, uvi
ntsain nchaa ra veñuꞌu ka, cha ntacha
nikoyo ntiꞌa, cha nikachi kuera:
—Vaii, yee kuaꞌa xeen ncheu ña
ntacha saꞌu. Cha vichi ra chincheu yu,
nantasavaꞌa ña. Ta ntsinui, cha nakoꞌon
ñuu Xnuviko, savaꞌa toko ian, takua inuu
nakoo veñuꞌu Ntisnuu tsi veñuꞌu Xnuviko.
¡Vaiii!