tipta uzmanlik eĞĠtĠm programi ve uzmanlik...
TRANSCRIPT
T.C.
HARRAN ÜNĠVERSĠTESĠ
TIP FAKÜLTESĠ
TIBBĠ FARMAKOLOJĠ ANABĠLĠM DALI
TIPTA UZMANLIK EĞĠTĠM PROGRAMI
VE
UZMANLIK ÖĞRENCĠSĠ ÇALIġMA KARNESĠ
Tıpta Uzmanlık Öğrencisinin
Adı ve Soyadı:
Tıpta Uzmanlık Eğitimine BaĢlama Tarihi:
Tıpta Uzmanlık Eğitimini Bitirme Tarihi:
Anabilim Dalı Tıpta Uzmanlık Eğitimi Komisyonu
Komisyon Üyeleri
Görevi Adı Soyadı Başkan Zehra YILMAZ Üye Üye Üye Üye Üye
ÖZGEÇMĠġ
Fotoğraf
T.C. Kimlik No
Adı Soyadı
Baba adı
Doğum yeri ve Yılı
Sicil No
Medeni hali
Askerlik durumu
Mezun olduğu lise ve Yılı
Bitirdiği Tıp Fakültesi ve Yılı
Tıp Fakültesi mezuniyet
sonrası çalıştığı kurumlar
Aldığı TUS puanı
Aldığı ALES puanı
Bildiği yabancı dil (kpds, uds,
toefl, ygs ve derecesi)
Asistanlığa başlama tarihi
Telefon
Adres
ANABĠLĠM DALI’NA ÖZGÜ AÇIKLAMALAR
ANABĠLĠM DALI TANIMI
Farmakoloji, sözcük olarak ilaç bilimi demektir. Farmakoloji ilaç ile biyolojik sistemlerin
etkileşmesini amaca ve duruma göre hücre, subsellüler yapılar, biyoaktif moleküller, dokular ve
organlar üzerinde in vitro olarak veya deney hayvanı ya da insanlar üzerinde in vivo olarak
inceleyen ve bu konuda eğitim veren bir bilim dalıdır.
Farmakoloji farklı alt dallarda gelişme gösteren ve içeriği çeşitlenerek derinleşen bir bilim
dalıdır. Uzmanlık tüzüğünde Farmakoloji uzmanlık eğitiminin süresi 4 yıldır.
DANIġMANLIK UYGULAMASI
Her tıpta uzmanlık öğrencisinin bir danışman öğretim üyesi vardır. Danışman sorumlu
olduğu öğrencinin kuramsal ve uygulamalı eğitime katılımından, etkinlik kayıt defterinin düzenli
tutulmasından ve öğrencinin mesleki değerlerle ilgili gelişiminden (hekim-hekim, hekim-hasta,
mesleksel ve bilimsel dürüstlük) sorumludur. Uzmanlık öğrencisinin tez danışmanı ise seçtiği
konuya bağlı olarak Anabilim dalı akademik kurulunca ayrıca belirlenir.
Anabilim Dalı Kıdem Tanımları
Klinik çalışma düzeni içinde üç kıdem mevcuttur.
1*: Uzmanlık eğitimine yeni başlayan uzmanlık öğrencisi 1.yıl kıdemsiz dönemindedir. Ġlk
yıl başarı ile tamamlayan öğrenci bir üst kıdem olan 2*’ye yükselir.
2*: Uzmanlık eğitiminin 2. yılını kapsar.
3*: Uzmanlık eğitiminin 3. yılını kapsar. Bu dönemin sonunda uzmanlık öğrencisinin tez
konusunun da belirlenmiş olması gerekmektedir.
4*: Dış rotasyonlarını tamamlayan uzmanlık öğrencisi 4* kıdem düzeyine çıkar ve eğitim
süresini tamamlayıncaya kadar bu kıdemde kalır. 3* kıdem düzeyinde verilen tez çalışmasının
yapılması, değerlendirilmesi ve yazımı aşamalarını tamamlar.
1*, 2*, 3* ve 4* kıdeminde bulunan tüm asistanlar tüm laboratuvar çalışmaları öncesinde
gerekli madde ve solüsyonların hazırlanmasından, çalışma bittikten sonra da çalışma alanının ve
aletlerin temiz bırakılmasından, kimyasal maddelerin yerine kaldırılmasından ve anabilim dalının
rutin hizmetlerinin yürütülmesinden sorumludurlar. Tüm asistanlar danışmanları ile beraber
çalışma planı organizasyonu yaparlar.
DıĢ Rotasyonlar
Her uzmanlık öğrencisi danışmanının belirlediği uygun zamanda zorunlu dış rotasyonları
yapmakla yükümlüdür. Rotasyondaki eğitim programı belirlenmiş olup, rotasyon sonrası
değerlendirme yapılır ve öğrenci geri bildirimi alınır.
Rotasyonlar
Nükleer Tıp Anabilim Dalı (1 ay)
Tıbbi Genetik Anabilim Dalı (1 ay)
Ġç Hastalıkları Anabilim Dalı (2 ay)
Değerlendirme Yöntemleri
Ayrıca KTÜ Tıp Fakültesi Tıpta Uzmanlık Eğitimi uygulama ve değerlendirme yönergesine
göre her yıl mayıs ayında anabilim dalı tüm uzmanlık öğrencilerinin katılımı ile, soruları tüm
uzmanlık süresi konularını kapsayan bir sınav yapılır ve sonuçları sadece kişilere duyurulur. Bu
sınavlarda her kıdem için aşması beklenen başarı düzeyleri belirlenir. Sınavdan beklenen
öğrencinin süreç içinde kıdem yükselmesine koşut bir başarı elde etmesidir. Ayrıca uzmanlık
öğrencilerimiz Türk Farmakoloji Derneği tarafından düzenlendiği takdirde genel değerlendirme
sınavına katılarak kendilerini değerlendirebilirler.
Eğitim dönemi boyunca tüm kuramsal, uygulama, akademik, araştırma ve diğer etkinlikler
ise Karadeniz Teknik Üniversitesi Tıp Fakültesi tıpta uzmanlık ve üst uzmanlık eğitimi ve
uygulama ve değerlendirme yönetmeliğine göre kredilendirilir.
EĞĠTĠM PROGRAMI
KURAMSAL ÇEKĠRDEK PROGRAMI
KONULAR
HANGĠ YÖNTEMLE
VERĠLECEĞĠ
Öğretim
üyesi
dersi
Öğrenci
Seminerleri
Diğer
1. YIL UZMANLIK ÖĞRENCĠSĠ
GENEL FARMAKOLOJĠ
1-Ġlaçlar hakkında genel bilgiler ve canlılarla iliĢkileri
Tanım ve temel kavramlar, ilaç etkisinin temel özellikleri,
farmakolojinin dalları, ilaçların kaynakları, sınıflandırılması ve
adları
2-Ġlaçların fiziksel ve kimyasal özellikleri: kristal Ģekiller,
enantiyomerler, ön ilaçlar ve dozlama Ģekilleri
Ġlaçların ve çözücülerinin fiziksel ve kimyasal özellikleri ve bunların
absorbsiyonuna etkileri, ön ilaç tanımı ve bir ilacın ön ilaç olarak
hazırlanma nedenleri ve dozlama şekilleri
FARMAKOKĠNETĠK:
A-Ġlaçların organizmaya giriĢ yolları ve ilgili kinetikler
Ġlaçların biyolojik membranlardan geçişi ve absorbsiyon olayı,
absorbsiyon hızını etkileyen faktörler, membrandan geçişle ilgili
olaylar, ilaçların iyonizasyonu ve absorbsiyon kinetiği, ilaçların
uygulama yolları, biyoyararlanım kavramları
B-Ġlaçların organizmada dağılımının özellikleri
Kan içinde dağılım, plazma proteinlerine bağlanmanın ilaç
eliminasyonuna etkisi, dağılım hızı, dokulara dağılım,
redistribüsyon, iyon tuzağı, sanal dağılım hacmi ve dağılım kinetiği
C-Ġlaç eliminasyonu 1. Metabolik etkinlikler
Ġlaçların biyotransformasyonu, enzimatik olay türleri, mikrozomal
enzim indüksiyonu ve inhibisyonu, ilaçların hepatik klirensi ve
klirensin karaciğer hastalıklarında değişimi
D-Ġlaç eliminasyonu 2. Atılım ile ilgili özellikler
Ġlaçların atılımı ve eliminasyon kinetiği, klirens kavramı, ilaçların
+
+
+
+
+
+
eliminasyon yarılanma ömürleri, doza bağımlı kinetik, böbrek
yetmezliğinde doz ayarlanması
E-Tek doz ve tekrarlanan dozlamanın kinetiği
Doz-konsantrasyon ilişkisi, ilacın tek doz veya sabit aralarla yinelen
dozlarının verilmesi durumlarında plazma konsantrasyonu-zaman
eğrileri, ilacın intravenöz infüzyonla verilmesi durumunda plazma
konsantrasyonu, doz-etki ilişkisi
TEMEL FARMAKODĠNAMĠK KAVRAMLAR
A-Ġlaç etki mekanizmaları ve bunların üzerinde etkili faktörler
B-Ġlaç hedefi olan makromoleküllerinin özellikleri, ilaç
reseptörleri
Reseptör kavramı, reseptör izolasyonu, saflaştırılması ve moleküler
biyolojisi, yedek reseptörler, ilaç reseptör etkileşmesine ilişkin
teoriler
C-Efektör sistemler ve reseptörden kaynaklanan sinyalin iletimi
Efektör makromoleküller, reseptör aktivasyonu, transmembranal
sinyal transdüksiyonu ve reseptör sonrası olaylar
D-Efikasite kavramı, agonistler, parsiyel agonistler,
etkinliklerinin değerlendirilmesi
Efikasite, tam agonist, parsiyel agonist kavramları ve etkinliklerinin
değerlendirilmesi (intrinsik etkinlik, Emax, EC50, Kd, etki gücü)
E-Antagonistler, invers agonistler ve etkinliklerinin
değerlendirilmesi
Antagonist ve invers agonist kavramaları ve etkinliklerinin
değerlendirilmesi (IC50)
F-Ġlaçlar arasındaki etkileĢmeler; ilaç etkisinde duyarlılaĢma ve
duyarsızlaĢma
Farmakokinetik etkileşmeler ve farmakodinamik etkileşmeler
(antagonizma, sinerjizma), tolerans, taşiflaksi, desensitizasyon
kavramları
G- Ġlaç etkilerinin seçiciliği
Ġlacın seçiciliği, terapötik indeks, güvenlik aralığı, ilaçların yan
etkileri, yalın ve özel toksik etkileri
HÜCRENĠN FONKSĠYONEL ANATOMĠSĠ, FARMAKOLOJĠSĠ VE
UYARI ĠLETĠ MEKANĠZMALARI:
A-Otonom Sinir Sistemi Farmakolojisi
+
+
+
+
+
+
+
+
+
1.Otonom sinir sisteminin bölümleri (anatomi)
Otonom Sinir Sisteminin anatomofizyolojik ve nörokimyasal
bölümleri, otonomik ilaçların genel etki mekanizmaları ve
sınıflandırılmaları
2. Sempatik ve parasempatik sistem nörotransmitterleri
Parasempatik ve sempatik sistem Nörotransmitterinin biyosentez,
depolanma, salıverilme ve inaktivasyonu ve Nörotransmitter
salıverilmesinin modülasyonu
3. Sempatik ve parasempatik sistem reseptörleri
Parasempatik ve sempatik Sistem Reseptörleri, alt grupları ve
lokalizasyonu, bu reseptörler aracılığıyla oluşan etkiler
4. Sempatik ve parasempatik sistemde postreseptör olaylar
Postreseptör olaylar, G proteinleri ve efektör makromoleküller
5. Otoreseptörler ve türleri
Tanımı, lokalizasyonu, otoreseptörlerin aktivasyonu sonucu oluşan
etkiler
6. Parasempatomimetik ilaçlar
Parasempatomimetik ilaçların farmakolojik etkileri
Parasempatomimetik ilaçların sınıflandırılması ve kullanış yerleri
Antikolinesteraz ilaçlar ve kullanılış yerleri
7.Parasempatolitik ilaçlar
Belladon alkaloidleri, Belladon alkaloidlerinin sentetik analogları
Kuvaterner amin türevleri Selektif etkili parasempatolitik ajanlar
8.Sempatomimetik ilaçlar I
Sempatomimetik ilaçların sınıflandırılması
Katekolaminler
Adrenalin, noradrenalin
Ġzoproterenol, dopamin, dobutamin
Katekolamin olmayan sempatomimetik aminler
Alfa-mimetik ilaçlar
Beta-mimetik ilaçlar
Amfetamin ve amfetamin benzeri ilaçlar
9. Sempatolitik ilaçlar
Adrenerjik nöron blokörleri
Alfa blokörler
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Beta blokörler
Adrenerjik nöron blokörleri
NÖROTRANSMĠTTERLER ĠLE HÜCRELER ARASI
ĠLETĠġĠMĠN FARMAKOLOJĠSĠ:
A-Otonom gangliyonlar üzerine etkili ilaçlar
Otonomik gangliyonlarda impuls aşırımının anatomofizyolojik
temelleri
Gangliyonları stimüle eden ilaçlar
Nikotin ve sigara tiryakiliğinin toksikolojik yönleri
Gangliyonları bloke eden ilaçlar
B-Non-kolinerjik non-adrenerjik sistem farmakolojisi
Dopaminerjik, pürinerjik ve peptiderjik otonom sinirleri
ENDOJEN AKTĠF MADDELER VE ROL ALDIĞI
HÜCRESEL OLAYLAR
1.Otakoidlere giriĢ
Tanımı, Sınıflandırma, Etkileri
2. Histamin
3. Histamin antagonistleri
4. Serotonin
5.Serotonin antagonistleri
6.Anjiotensinler
7. Anjiotensin antagonistleri
8. Kininler ve kinin antagonistleri
9. Prostaglandinler
10. Prostasiklinler ve Tromboksanlar
11. Lökotrienler ve antagonistleri
12. Endotel kaynaklı otakoidler
13.Epitel kaynaklı otakoidler
14. PAF ve diğer otakoidler
DENEYSEL FARMAKOLOJĠ I:
Farmakolojide Deneysel Yöntemler (Teorik)
GiriĢ
Deney hayvanlarının genel özellikleri
Deney hayvanlarının deneye hazırlandırma koşulları
Deney hayvanlarına ilaç uygulanması
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Oral ilaç uygulanması
Parenteral ilaç uygulama şekilleri
Deney hayvanlarına ilaç uygulanması
Uygulanacak ilaç dozlarının hesaplanması
Deney hayvanlarının anestezisi
Anestezi için kullanılan ilaçlar
Anestezik seçiminde dikkat edilecek özellikler
Anesteziklerin özellikleri ve dozları
Deney hayvanlarının çeĢitli anesteziklerle anesteziye edilmesi
Anesteziklerin hazırlanma teknikleri
Doz hesaplanması
Enjeksiyon yerleri
Solüsyonlar
Tercih özellikleri
Hazırlanma teknikleri
Ġn vitro deneylerde kullanılan bazı solüsyonların hazırlanması
Terazilerin kullanımı
Solüsyonların hazırlanması
PH ayarlanması
Ġzole organ çalıĢmalarında kullanılan aletler ve maddelerin
tanıtımı
Organ banyoları, ısıtıcılar, Sirkülatör
Transdüserler
LĠTERATÜR ARAġTIRMA DEĞERLENDĠRME TEKNĠKLERĠ-I:
FARMAKOLOJĠDE ÖLÇME-DEĞERLENDĠRME YÖNTEMLERĠ
VE BĠLGĠSAYAR UYGULAMALARI I:
TEMEL BĠYOĠSTATĠSTĠK:
FARMAKOLOJĠK ARAġTIRMALARDA ĠSTATĠSTĠK
YÖNTEMLER
FARMAKOVĠJĠLANS
EĞĠTĠM TOPLANTILARI:
2. YIL UZMANLIK ÖĞRENCĠLERĠ
KLĠNĠK FARMAKOLOJĠ I:
A. Klinik farmakolojiye giriĢ
* Temel farmakokinetik kavramlar (Biyoyararlanım, konsantrasyon-
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
zaman eğrisi, EAA, tmax, Cmax, t1/2, Vd, ke, ......)
* Farmakodinami
* Farmakokinetik-farmakodinamik arasındaki ilişki
B. Ġlaçların geliĢtirilmesi
* Preklinik çalışmalar
* Klinik çalışmalar (faz I, faz II, faz III, faz IV çalışmalar)
* Klinik farmakolojik araştırmalarda iyi klinik uygulamaları
kılavuzunun ilkeleri
* Klinik farmakoloji araştırmalarında etik kurula başvuru; etik
kurula gelen dosyaların değerlendirilmesi
* Farmakoekonomi
C. Gebelerde ilaç kullanımı
KLĠNĠK TOKSĠKOLOJĠ I:
1. Toksikolojinin tanımı ve genel ilkeleri
2. Toksikokinetik ve toksikodinamik
3. Ġş yerinde karşılaşılan toksinler ve risk değerlendirme
4. Akut zehirlenmelere yaklaşım ilkeleri
5. Akut zehirlenmelerde gastrointestinal dekontaminasyon
6. Toksik sendromlar
7. Antidotlar ve kullanım ilkeleri
DENEYSEL FARMAKOLOJĠ II:
- Ġn vitro deneyler I
* Ġzole organ çalışmalarının avantaj ve dezavantajları
* Ġzole organ çalışmalarında kullanılan aletler ve maddelerin
özellikleri
Ġn vitro deneyler II
* Hazırlanacak dokunun izole edilmesi
* Preparatın hazırlanması
* Dikkat edilecek noktalar
Organ banyosundaki bir dokularda agonist ve antagonistik etki
sağlama özellikleri
Ġzole organ çalışmalarında agonist ve antagonistler,
* pD2 ve pA2 kavramı
* Agonist ile doz cevap eğrisinin elde edilmesi
* Antagonist ile doz cevap eğrisinin elde edilmesi
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
* EC5O hesaplanması
* pD2 hesaplanması
* IC50 hesaplanmsı
D. Langerdorf metodu ile izole kalp preparatının hazırlanma ve
ilaç uygulama tekniği ve demonstrasyonu
* Ġzole kalp preparatının hazırlanması, düzeneğe asılması
* Ġlaçlara uygulama şekilleri
* Sonuçların değerlendirilmesi
E. Kan basıncı ölçülmesi
* Deney koşulları
* Ġlaçlara uygulama şekilleri
* Sonuçların değerlendirilmesi
F. Ġzole mide fundus preparatının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
* Ġzole mide fundus preparatının hazırlanması
* Organ banyosuna asılması
* Ġlaçların uygulanma şekilleri
* Sonuçların değerlendirme yöntemleri
G.Ġzole aort preparatının hazırlanma tekniği ve demonstrasyonu
* Ġzole aort preparatının hazırlanması
* Organ banyosuna asılması
* Ġlaçların uygulanış şekilleri
* Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
H. Diğer damar preparatlarının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
* Diğer izole damar preparatlarının hazırlanması
* Organ banyosuna asılması
* Ġlaçların uygulanış şekilleri
* Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
LĠTERATÜR ARAġTIRMA DEĞERLENDĠRME TEKNĠKLERĠ-II:
FARMAKOLOJĠDE ÖLÇME-DEĞERLENDĠRME YÖNTEMLERĠ
VE BĠLGĠSAYAR UYGULAMALARI II:
OTONOM SĠNĠR SĠSTEMĠ FARMAKOLOJĠSĠ
KARDĠYOVASKÜLER SĠSTEM FARMAKOLOJĠSĠ
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
Kardiyovasküler sistem anatomisi:
* Kalbin yapısı, anatomisi, dolaşım (küçük, büyük, portal, renal)
* Kalbin tabakaları, kalbin iletim sistemi, kalbi uyaran sinirler
* Damarların yapısı, dağılımları
Kardiyovasküler sistem fizyoloji
* Ġyon kanalları, yapısı ve fonksiyonları
* Kalpte fizyolojik impuls üretimi ve iletimi, aksiyon potansiyeli,
* iletimin bozulması ve aritmi mekanizmaları
* Kan basıncı, regülasyonu, kan basıncının regülasyonunda rol
oynayan mekanizmalar
* Parasempatik sistemin kardiyovasküler sistem üzerindeki etkileri
* Sempatik sistemin kardiyovasküler sistem üzerindeki etkileri
Antihipertansif ilaçlar
Etki mekanizması, sınıflandırılması ve klinik farmakolojisi
* Diüretikler
* Adrenerjik reseptör blokörleri
* Kalsiyum kanal blokörleri
* ACE inhibitörleri
* Santral etkili sempatolitikler
* Direkt etkili vazodilatörler
*Potasyum kanal açıcılar
*Adrenerjik nöron blokörleri
*Hipertansif kriz tedavisinde kullanılanlar
Antianginal ilaçlar
Etki mekanizması, sınıflandırılması ve klinik farmakolojisi
* Organik nitratlar
Antiaritmik ilaçlar
Etki mekanizması, sınıflandırılması ve klinik farmakolojisi
* Sınıf I antiaritmik ilaçlar
* Sınıf II antiaritmik ilaçlar
* Sınıf III antiaritmik ilaçlar
* Sınıf IV antiaritmik ilaçlar
F. Kalp glikozidleri ve kalp yetmezliğine karĢı kullanılan diğer
ilaçlar
Etki mekanizması, sınıflandırılması ve klinik farmakolojisi
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
* Kalp glikozidleri(digitaller)
* Digital dışı inotropik ilaçlar
HORMONLAR ĠLE HÜCRELER ARASI ĠLETĠġĠMĠN
FARMAKOLOJĠSĠ:
Endokrin sistem farmakolojisine giriĢ
* Endokrin sistem, hormonların fizikokimyasal özellikleri ve
sınıflandırılması, endokrin bezler ve işlevleri, hormonların
biyosentezi, taşınması, eliminasyonları ve hormon reseptörleri
Tiroid hormonları
TRH, TSH, tiroid hormonları ve tiroid ilaçları
Kortikosteroidler
ACTH, adrenal kortekste steroid sentezi, glukokortikoidler,
mineralokortikoidler
Pankreas hormonları
* Ġnsülin, glukagon ve oral antidiabetikler
Gonadotropinler
* Androjenler, anabolik steroidler, antiandrojenik ilaçlar,
estrojenler, projestinler ve antagonistleri
Kalsiyum metabolizmasını düzenleyen hormonlar
* Paratiroid hormonu, D vitamini, kalsitonin, bifosfonatlar
Hipofiz ve hipotalamus hormonları
Ön hipofiz ve arka hipofiz hormonları, hipotalamus hormonları
TEMEL FARMAKOGENETĠK KAVRAMLAR
EĞĠTĠM TOPLANTILARI:
+
+
+
+
+
+
+
+
+
3. YIL UZMANLIK ÖĞRENCĠSĠ
KLĠNĠK FARMAKOLOJĠ II:
* Terapötik ilaç monitorizasyonu (TDM)
* Farmakovijilans
* Ġlaç etkileşimleri
* Kardiyovasküler Sistemin Klinik Farmakolojisi
KLĠNĠK TOKSĠKOLOJĠ II:
1. Zehirlenmelerde toksikolojik laboratuvar incelemeleri ve
biyomarkerler
2. Antidepresan ilaçlarla zehirlenmeler
3. Parasetamol zehirlenmesi
4. Salisilat zehirlenmesi
5. Sedatif-hipnotik ajanlarla zehirlenmeler
6. Antiepileptiklerle zehirlenmeler
7. Organik fosforlu insektisidlerle zehirlenmeler
8. Organik klorlu ve diğer pestisidlerle zehirlenmeler
9. Mantar zehirlenmeleri
10. Bitkisel kaynaklı zehirlenmeler
11. Karbonmonoksid ve diğer gazlar
12. Alkollerle zehirlenmeler (etil alkol, metanol, etilen glikol)
DENEYSEL FARMAKOLOJĠ III:
1. Ġzole ileum preparatının hazırlanma tekniği ve demonstrasyonu
2. Ġzole trakea preparatının hazırlanma tekniği ve demonstrasyonu
3. Ġzole mesane preparatının hazırlanma tekniği ve demonstrasyonu
4. Ġzole korpus kavernozum preparatının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
5. Ġzole vas deferens preparatının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
6. Ġzole oddi sfinkteri preparatının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
7. Diyafragma-frenik sinir preparatının hazırlanma tekniği ve
demonstrasyonu
FARMAKOLOJĠDE ÖLÇME - DEĞERLENDĠRME YÖNTEMLERĠ
VE BĠLGĠSAYAR UYGULAMALARI III:
+
+
+
+
SĠSTEM FARMAKOLOJĠSĠ II:
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisi
1-Santral sinir sisteminin anatomisi
* Beyin, beyincik bölümleri ve fonksiyonları
* Afferent, efferent yollar ve fonksiyonları
* Ventriküller ve fonksiyonları
* Beyin nükleus kompleksleri ve fonksiyonları
2. Santral sinir sisteminin organizasyonu
3.S.S.S’ne giriş
* Nöron tipleri ve özellikleri
* Nöron hücre zarının elektriksel özellikleri
* Uyarılabilir hücrelerde membran potansiyeli
* Uyarılabilir hücrelerde aksiyon potansiyeli ve yayılım
* Sinaptik ileti ve modifikasyon
* Aksonal iletim
* Nöronlar arası iletişim araçları
* Nörotransmiterler
* Nöromodülatörler
* Nörohormonlar
* Nöromediatörler
* Amin yapılı nöromediyatörler
* Aminoasid yapılı nöromediyatörler
* Peptid yapılı nöromediyatörler
* Sinapsta uyarı-salgı keneti
* Reseptörler
* Up regülasyonu
* Down regülasyonu
* Ġkincil ulaklar
* Santral sinir sisteminde ilaçların etkisine aracılık eden hedefler
4- Ağrının Fizyolojisi ve Farmakolojisi
5- Narkotik analjezikler
6- Narkotik olmayan analjezikler
7- Trankilizanlar (Benzodiazepinler, barbitüratlar )
8- Antidepresanlar
9- Nöroleptikler
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
10- Parkinson hastalığı tedavisinde kullanılan ilaçlar
11- Antiepileptik ilaçlar
12- Ġlaç suistimali ve bağımlılığı
ÜROGENĠTAL SĠSTEM FARMAKOLOJĠSĠ
BĠLĠMSEL SUNU VE YAZIMDA (PROJE, MAKALE, TEZ)
ĠLERĠ TEKNĠKLER I
* Bilimsel araştırma projesinin planlanması ve yazılması
* Deneysel araştırma verilerinin kaydı, saklanması ve analizi
* Bilimsel araştırmaların yayına dönüştürülmesi süreci
BĠLĠM ETĠĞĠ I:
1. Hasta-hekim ilişkisi, Hasta hakları, malpraktis, gizlilik
2. Günümüzde bilim etiği ve akademilerin görevleri
3. Bilimsel araştırma nedir, neden yapılır?
4. Bilimsel araştırmalarda bilgiye ulaşma, yorumlama ve
değerlendirme
5. Bilimsel araştırma ve yayın etiği
6. Bilimsel araştırmalar ve Etik Kurullar (Deney Hayvanları Etik
Kurulu)
7. Bilimsel araştırmalar ve Etik Kurullar (Klinik Araştırmalar ve Ġlaç
Araştırmaları Etik Kurulları)
EĞĠTĠM TOPLANTILARI:
4. YIL UZMANLIK ÖĞRENCĠSĠ
KLĠNĠK FARMAKOLOJĠ IV:
Çocuklarda ilaç kullanımı
Yaşlılarda ilaç kullanımı
Hastalık durumlarında ilaç kullanımı
Reçete yazma ilkeleri ve K ilaç kavramı
SANTRAL SĠNĠR SĠSTEMĠNĠN KLĠNĠK FARMAKOLOJĠSĠ
KLĠNĠK TOKSĠKOLOJĠ IV:
1. Ağır metallerle zehirlenmeler (Kurşun, civa, arsenik)
2. Kostiklerle zehirlenmeler
3. Isırma/sokmalar (yılan, akrep, örümcek, balık)
4. Kalsiyum kanal blokerleri ve beta bloker zehirlenmeleri
5. Antiaritmiklerle zehirlenmeler (Lidokain, propafenon, kinidin)
6. Dijital glikozidleri ile zehirlenmeler
+
+
+
+
+
+
+
+
+
+
7. Kimyasal savaş ajanları
8. Besin zehirlenmeleri (Botulism ve diğerleri)
9. Hidrokarbonlarla zehirlenmeler
DENEYSEL FARMAKOLOJĠ IV:
Davranış Farmakolojisi (Ağrı ve Ġnflamasyon Modelleri, Anksiyete
Modelleri, Depresyon Modelleri…)
Protein ve Enzim Analiz Yöntemleri (PCR, Western Blot,
Polimorfizm)
Radyoligand bağlama teknikleri
Ġmmünhistokimya yöntemleri
LĠTERATÜR ARAġTIRMA DEĞERLENDĠRME TEKNĠKLERĠ-III
FARMAKOLOJĠDE ÖLÇME-DEĞERLENDĠRME YÖNTEMLERĠ
VE BĠLGĠSAYAR UYGULAMALARI IV:
BĠLĠMSEL SUNU VE YAZIMDA (PROJE, MAKALE, TEZ)
ĠLERĠ TEKNĠKLER II:
Bilimsel araştırma projesinin planlanması ve yazılması
Deneysel araştırma verilerinin kaydı, saklanması ve analizi
Bilimsel araştırmaların yayına dönüştürülmesi süreci
BĠLĠM ETĠĞĠ II:
1. Klinik Ġlaç Araştırmalarıyla ilgili ulusal ve uluslararası mevzuatlar
2. ĠKU (Ġyi Klinik Uygulamaları) ve ĠLU (Ġyi Laboratuvar
Uygulamaları) kılavuzlarının değerlendirilmesi
3. Tıpta Yeni Gelişmeler ve Oluşan Etik Sorunlar: Biyoetik kavramı,
genetik ve etik
FARMAKOEKONOMĠ
ANALĠTĠK FARMAKOLOJĠ VE TOKSĠKOLOJĠ I
EĞĠTĠM TOPLANTILARI:
+
+
+
+
+
+
+
Öğretim üyesi tarafından verilmesi planlanan yukarıdaki derslerin hedefleri ile örtüşen
akademik gelişim kurslarına veya bilimsel etkinliklere katılım olduğunda ders işlenmiş olarak
kabul edilebilir.
B2-UYGULAMA BECERĠLERĠNE ĠLĠġKĠN ÇEKĠRDEK PROGRAM
Uygulama Adı
Süre ve Sayı Bilgiler
Uzmanlık
süresince yapılması
beklenen sayı/süre
Sayıyla
değerlendirilecek
uygulamalarda
harcanan birim
zaman (saat)
Hangi
kıdemde
yapılmasının
beklendiği
Temel laboratuar ilkeleri, malzemeleri ve
kullanımlar
* Organ Banyoları, hazırlanması,
* Molarite ve normalite tanımları
* Solusyonlar, çeşitleri, hazırlanmaları
* Ġzole organ banyosu sisteminin kullanımı
* Ġn vitro izole doku araştırma yöntemleri
* Ġlaçların uygulanma şekilleri
* Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole organ banyosunda antagonist bir
ilaçtan sonra denenen agonist bir ilaç ile doz
–cevap eğrisi ile elde edildikten sonra IC50 ve
pA2 hesaplamasının demonstrasyonu
* Organ banyosuna preparatın asılması
* Dinlenme periyodu sonrasında antagonistin
farklı dozlarının banyoya eklenmesi sonrasında
agonistin artan dozlarının denenmesi
*Antagonist- agonist etkileşmesinin
agonistin non-kümülatif olarak eklenip
incelenmesi
* Cevapların değerlendirilmesi
* Antagonist sonrası agonist doz-cevap
eğrisinin çizilmesi
* Eğri üzerinde IC50 ve pA2 hesaplanması
Ġzole ileum preparatı
Hazırlanma tekniği,
Organ banyosuna asılması,
20
20
12
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Ġzole trakea preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole mide fundus preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole mesane preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole korpus kavernosum preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole vas deferens preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole oddi sfinkteri preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Diyafragma-frenik sinir preparatları
Deney koşulları, uygun hayvan seçimi
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġzole arter preparatları
Deney koşulları,
Ġzole, Aort, mezenter, karotis, ve diğer
12
12
12
12
12
3
2
12
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
damarların izolasyonu
Ġlaçların uygulanma şekilleri
Sonuçların değerlendirilme yöntemleri
Ġn vitro izole perfüze organ araĢtırma
yöntemleri
* Cihazların kullanım prensipleri
* Ġzole Kalp preparatı, hazırlığı,
değerlendirilmesi
* Perfüzyon sisteminde kullanılan parametreler
ve hesaplanması
Ġn vivo araĢtırma yöntemlerinin izlenmesi
* Kan basıncı, sistemi
* Ölçüm ve parametrelerin değerlendirilmesi
DavranıĢ deneyleri
* Hot-Plate, Tail-Flick, Plantar
* Lökomotor aktivite
* Rotarod
* Plus Maze
* Pletismometre, karagenin, formalin testleri
Ġlaç analiz yöntemleri (immunassay
yöntemleri) Klinik-genetik laboratuar
çalıĢması (2 hafta)
Klinik laboratuar çalıĢması (1 hafta)
Kan-ilaç düzeyi:
* Digoksin, TDM yönünden değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Fenitoin, TDM yönünden değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
*Asetilkolinesteraz, Ölçüm amacı
değerlendirme, ölçüm tekniği, kalibrasyon ve
kontrol, yorumlama
* Alkol, Ölçüm amacı değerlendirme, ölçüm
12
12
25
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
tekniği, kalibrasyon ve kontrol, yorumlama
* Bağımlılık yapıcı ajanlar, Ölçüm amacı
değerlendirme, ölçüm tekniği, kalibrasyon ve
kontrol, yorumlama
* Valproik Asid, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Fenobarbital, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Karbamazepin, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Teofilin, Ölçüm amacı değerlendirme, ölçüm
tekniği, kalibrasyon ve kontrol, yorumlama
* Methotreksat, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Siklosporin, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Salisilat, Ölçüm amacı değerlendirme, ölçüm
tekniği, kalibrasyon ve kontrol, yorumlama
* Parasetamol, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Vankomisin, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Amikasin, Ölçüm amacı değerlendirme,
ölçüm tekniği, kalibrasyon ve kontrol,
yorumlama
* Diğer ilaç analizleri,
Genetik laboratuar çalıĢması (1 hafta)
* Enzim polimorfizmi
1*,2*,3*,4*
GS MS ile analizler,
* Prensip,
* Kullanım amaçları
* Ön hazırlıklar
Moleküler teknikler (PCR, Western-Blot)
Yukarıda sayılan sistemlerden en az beşinde
aktif olarak çalışması
Teratojenite bilgilendirme raporu
hazırlanması
Tıp Fakültesi öğrenci uygulamaları
150
20
Tüm uygulamalar
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
Uygulamalardan yılda en az 50 kredi puanı toplanması beklenmektedir.
B3-ROTASYONLARA ĠLĠġKĠN ÇEKĠRDEK PROGRAM
ROTASYON ADI: Nükleer Tıp Anabilim Dalı ( Süre 1 ay)
Kuramsal Etkinlikler Yöntem
Öğretim Üyesi Dersleri Öğrenci Seminerleri Diğer
Radyofarmasötik işaretlenmesi ve kalite
kontrolü
+
Uygulama Etkinlikleri Rotasyon süresince yapılması
beklenen sayı/süre
Bir uygulamada
harcanan zaman (saat)
Jeneratörden Tc-99m elde edilmesi 5
Radyoaktivitenin doz kalibratöründe
ölçümü
5
Kemik kitinin işaretlenmesi (Tc-99m) 2
Böbrek kiti işaretleme (Tc-99m) 1
Akciğer kiti işaretleme (Tc-99m) 1
Hasta başına doz ayarlama ve işaretleme 10
Tc-99m dışı radyonüklid hazırlama 2
Hücre işaretleme (Olduğu zaman) 1
Radyofarmasötik kalite kontrolü 1
Radyoaktif alan monitorizasyonu ve
bulaş eliminizasyonu
1
B4-YAPILMASI BEKLENEN ARAġTIRMA ETKĠNLĠKLERĠ
Etkinlik Adı
Sayı Bilgileri
Uzmanlık süresince
yapılması beklenen
sayı
Hangi kıdemde
yapılmasının
beklendiği
Öğrenciden beklenen yayın etkinlikleri
-Yurtiçi veya yurt dışı bildiri
-Araştırma projesinde görev alma
SCI kapsamındaki dergilerde yayın
SCI kapsamında olmayan dergilerde yayın
2
1
1
1
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
1*,2*,3*,4*
B5-SEÇMELĠ EĞĠTĠM OLANAKLARI
Her uzmanlık öğrencisi uzmanlık süresince bilgi ve görgüsünü artırmak için yurt içi ve yurt dışında
düzenlenen kurslara danışmanının organizasyonu ile yeterli zaman ayırabilir.
B6-YAPILMASI BEKLENEN AKADEMĠK GELĠġĠM ETKĠNLĠKLERĠ
B6.1-Öğrencinin alması beklenen akademik geliĢim kursları Kanıta Dayalı Tıp Kursu
Deney Hayvanları ve Uygulama
Teknikleri Kursu
Biyoistatistik Kursu
B6.2-Öğrencinin katılması beklenen sürekli tıp eğitimi
etkinlikleri
* Fakülte içinde açılan diğer kurslar
* Türk Farmakoloji Derneği’nin
düzenlediği eğitim kursları
* Ulusal Farmakoloji Kongresi (2 yılda
bir yapılıyor)
* Uluslararası Farmakoloji kongresi
* Diğer bilimsel kurslar
B6.3-Öğrencinin Katılması beklenen sosyal etkinlik
programları
Harran Üniversitesince düzenlenen
sosyal etkinlikler
UZMANLIK ÖĞRENCĠSĠ ETKĠNLĠK VE KREDĠ KAYIT DEFTERĠ
C1-KURAMSAL ETKĠNLĠKLER VE KREDĠ KAYIT SAYFASI
Etkinlik Türü * Tarih Kredi ** Öğretim üyesi
onayı***
*Öğretim Üyesi dersi, seminer, makale sunumu, olgu sunumu
**Öğrencinin hazırladığı ve sunduğu seminerler 2, diğer katılımlar 1 kredi, birim saat başına
***Dersi veren veya sorumlu Öğretim üyesi imzası
Her asistan eğitimi sırasında yılda en az 1 kez seminer ve 4 kez makale sunmalıdır.
C2-UYGULAMALI ETKĠNLĠKLER VE KREDĠ KAYIT SAYFASI
Uygulama adı Tarih Uygulama
sayısı/süresi
(dk)
Kredi Öğretim üyesi
onayı
C.3-ARAġTIRMA ETKĠNLĠK ve KREDĠ KAYIT SAYFASI
Etkinlik Türü Yayın/bildiri adı Yayın/bildiri yeri Tarih Kredi Öğretim üyesi
onayı
C.4-AKADEMĠK GELĠġĠM ETKĠNLĠKLERĠ VE KREDĠ KAYIT SAYFASI
Etkinlik türü Kurs/STE/görev adı Tarih Kredi Onay
C.5-TOPLU DEĞERLENDĠRME SAYFASI
ETKĠNLĠK TOPLAM KREDĠ DEĞERĠ
6 aylık dönemler I II III IV V VI VII VIII Toplam
KURAMSAL ETKĠNLĠKLER:
UYGULAMALI ETKĠNLĠKLER:
ARAġTIRMA ETKĠNLĠKLERĠ
AKADEMĠK GELĠġĠM ETKĠNLĠKLERĠ
ROTASYONLAR
ARA DEĞERLENDĠRME SINAVLARI
TOPLAM
ARA SINAVLAR
SINAV KONUSU TARĠH YETERLĠLĠK ONAY
TIBBĠ FARMAKOLOJĠ UZMANLIK EĞĠTĠMĠ
DERS ADI TEO UYG YIL HAFTA
Tez Danışmanlığı 0 1 2,3,4 48
Seminer 0 1 1,2,3,4 24
Makale Tartışması 0 1 1,2,3,4 24
1
Temel Farmakodinamik Kavramlar 3 1 24
Farmakokinetik 4 1 48
Hücrenin fonksiyonel anatomisi,
farmakolojisi ve uyarı ileti mekanizmaları
2 1 48
Nörotransmitterler ile hücrelerarası
iletişimin farmakolojisi
2 1 48
Endojen Aktif Maddeler ve Rol Aldığı
Hücresel Olaylar
3 1 24
Deneysel Farmakoloji I 2 6 1 48
Literatür araştırma değerlendirme
teknikleri –I
2 1 48
Farmakolojide ölçmedeğerlendirme
yöntemleri ve bilgisayar uygulamaları I
2 2 48
Temel biyoistatistik 2 24
Farmakolojik Araştırmalarda Ġstatistik
Yöntemler
2 24
Farmakovijilans 2 1 48 2 2 1 48
2
Klinik Farmakoloji I 4 2 2 48
Klinik Toksikoloji I 3 2 48
Deneysel Farmakoloji II 2 6 2 48
Otonom Sinir Sistemi Farmakolojisi 3 2 48
Kardiyovasküler Sistem Farmakolojisi 2 2 48
Hormonlar ile Hücrelerarası Ġletişimin
Farmakolojisi
2 2 48
Temel Farmakogenetik Kavramlar 2 2 48
Farmakolojide ölçme değerlendirme
yöntemleri ve bilgisayar uygulamaları II
2 2 48
Literatür araştırma değerlendirme
teknikleri –II 2
2 48
3
Kardiyovasküler Sistemin Klinik
Farmakolojisi
3 2 3 44
Klinik Toksikoloji II 3 2 3 44
Deneysel Farmakoloji III 4 2 3 44
Santral Sinir Sistemi Farmakolojisi 3 3 44
Ağrının Fizyolojisi ve Farmakolojisi 2 1 3 44
Ürogenital Sistem Farmakolojisi 2 1 3 44
Bilim Etiği 3 3 44
Farmakolojide ölçme değerlendirme
yöntemleri ve bilgisayar uygulamaları-III
2 2 44
4
Santral Sinir Sisteminin Klinik
Farmakolojisi
3 2 4 48
Klinik Toksikoloji III 3 2 4 48
Deneysel Farmakoloji IV 4 4 4 48
Literatür araştırma değerlendirme
teknikleri –III
2 4 48
Farmakolojide ölçme değerlendirme
yöntemleri ve bilgisayar uygulamaları-IV 2
2 2 4 48
Bilimsel sunu ve yazımda (proje, makale,
tez) teknikler
4 3 48
3
Farmakoekonomi 2 2 24
Analitik Farmakoloji ve toksikoloji 2 24
ALINACAK ROTASYONLAR
Ġç Hastalıkları anabilim Dalı 2 ay
Nükleer Tıp Anabilim Dalı 1 ay
Tıbbi Genetik Anabilim Dalı 1 ay
SARI ALAN AD/YD’ LAR ĠÇĠN ORTAK DERSLERĠN ALANIDIR..
ÖĞRETĠM ÜYELERĠ Prof. Dr. Zehra YILMAZ