ThôngtinebookTruyệncổandersen

Tổnghợptừnhiềunguồn

Tạoebook:HoàngNghĩaHạnh

Ebookmiễnphítại:www.Sachvui.Com

BikịchhồnnhiêntrongtruyệncổAndersenLêThịThanhTâm

Ngườitagọiônglà“ngườikểchuyệncổtích”.Cònôngtựnhậnmình“giốngnhưngườidânmiềnnúiđụcvàováchđánhữngbậcthang”để“chậmchạpvàkhónhọctìmlấymộtchỗđứngcủamìnhtrongvănhọc”[1].ÔnglàthiêntàikểchuyệnHansChristianAndersen(1805-1875).

Andersenđãcómộtcuộcđờisángtạovĩđại:ônglànhàtiểuthuyết,nhàviếtkịch,nhàthơ,vàđặcbiệtlànhàviếttruyệncổtích.Sinhthời,ônglàmbạnvớiV.Hugo,H.Balzac,C.Dicken,H.Heine…SinhtrongnghèokhóởthànhphốcổÔđenzênướcĐanMạch,làmconcủamộtngườithợgiàybầnhàn,tuổithơchìmđắmtrongnhữngcâuchuyệncổtíchdongườichavàcáccụgiàtrongkhudưỡnglaokểlại,nhữngnămthángngâythơsốngtrongcáctròchơitưởngtượng,tâmlývàvócdángcónhiềunétkỳquặc,bịkhinhrẻvàsốngtrongniềmtủinhục…,Andersenđãtrởthànhôngvuachuyệncổmàtêntuổibaykhắpthếgiới.

BoGronbechtrongthamluận“TạisaochúngtanghiêncứuAndersen?”(HộithảoAndersenvàThếgiới–AndersenandTheWorld,1993)đãnêulên9nguyênnhâncầnphảitìmhiểuAndersennhưsau:1-Cuộcđờinhàvăn,2-Tâmlýkỳlạ,3-Thơca,4-Sángtạocổtích,5-Nghệthuậtcảmthụ,6-Ýniệmtôngiáovàtriếtlýnhânsinhtrongtruyệncổ,7-Việcbiêntập,8-ẢnhhưởngcủaAndersenđếnvănhóaĐanMạch,9-DịchthuậttruyệncổAndersenvàphêbìnhtácphẩmAndersenởnướcngoài.ỞmụcSángtạocổtích,Gronbechđặtracâuhỏivề“bíẩnkểchuyện”củaAndersenkhitrộnlẫnnhữngnhânvật–conngườivànhânvật-sựvậtvớinhau.VàởmụcÝniệmtôngiáovàtriếtlýnhânsinhtrongtruyệncổ,GronbechcũngkêugọichúngtahãyđọcAndersenkhôngchỉdướiánhsángThiênChúagiáo,màdướichủâmtriếtlýchungcuộcvềđờisốngconngườimàAndersenthểhiện.Gợiýnàygiúpchúngtôinghĩđếnmộtluậnđiểmnhỏ:phảichăng,cómộtlớpnghĩamangnộidungbikịchtrongtruyệncổAndersenthôngquasựtrộnlẫnnhânvật-conngườivànhânvật-sựvật,vàbikịchấy,trongdángdấptruyệncổtích,sẽmangmàusắchồnnhiên?

I.Bikịchchọnlựa:

ChúngtabắtđầuvớicâuchuyệnNàngtiêncá.

Nàngtiêncákhicóđượctìnhyêuvớiconngười(làchànghoàngtử)thìbịrơivàothếphảiđánhđổi:đánhđổitiếnghát,giọngnói,vàcaohơnlàđánhđổisốphậncủachínhmình,đánhđổisựtồntạiđểcóđượcmộtlinhhồnbấtdiệt.Nàngcóhailầnphảichọnlựa.Lầnthứnhất,khiđếngặpmùphùthủy,nàngbuộcphảichọnlựagiữaviệchysinhtiếnghát,giọngnóiđểbiếnthànhngườivàđượcgặphoàngtửyêudấu.Nàngđãchọnsựhysinh.Lầnthứhai,khibuộcphảigiếtchếthoàngtửtrướclúcmặttrờimọcđểsốngbatrămnămđờicáthayvìsốngtrongtíchtắccủakiếpngười.Nàngđãchọnkiếpngười.Cuộcđờinàngtiêncáđãphảichọnlựanhữngthứnhưsau:đượclàmngười,đượcyêunhưngười,vàđượcchếtnhưconngười.Dấuhiệuduynhấtđểnhậnbiếtđiềuấylàđôichântrầnđaunhóitrongmỗibướcđi.Nhữngchọnlựacủanàngtiêncásuychocùngđềulànhữngquyếtđịnhbikịch.Cáinàngđạtđượcvàcáinànghysinhđềuhệtrọngnhưnhau.Nàngphảichọntrongđauđớngiữacáiphùvânvàcáivĩnhcửu,giữathânphậnbọtsóngvôtrivàkiếpngườiđầymấtmát.Cáilàphùvânlạimanghìnhbóngvĩnhcửu(bọtsóng),cáitưởnglàvĩnhcửulạiquáđỗiphùvân(làmngười).

TruyệnCáibóngkểchochúngtamộtsựchọnlựakhác.Ngườiđànôngtrongtruyện(mộtnhàkhoahọc)cóhailầnchọnlựa,nhưngđềukínđáo,đếnnỗinhàvăncũngkhôngnỡnóichochúngtabiếtnhânvậtđãquyếtđịnhchọnlựatừlúcnào.Chỉbiếtrằng,cómộtlần,ngườiđànôngấythấymìnhmấtbóng.Quyếtđịnhchọnconđườngchophépchiếcbóngrađimàkhôngbiết,ngườiđànôngtrởnênđơnđộckhủngkhiếpkhikhôngcònbóngnữa.Cáibóngấysaunhữngchuyếnphiêulưulikỳbỗngdưngquaylạivớiđịavịconngườithật.Nógiàucó,sangtrọng,vàthậmchícònmuốnlấyvợ.Ngườiđànôngchọnlựalầnthứhai,chấpnhậnđổithânphậnmìnhlàmbóng,vàcáibónglàmchủlấynhàkhoahọc.Buổitiệccướitưngbừngcủachiếcbóngởcuốitruyệnđượcđặtbêncạnhcáichếtâmthầmcủaconngườithật.Câuchuyệncổtíchtưởngchừngngộnghĩnhnàychấtchứamộtsựđánhđổibithảmcủaconngườitrongxãhộihiệnđại.Andersenđãsửdụngnhữngchitiếtthầnkỳnhằmmangđếnchochúngtamộtẩndụmớivềsựbấtlựccủaconngườitrongviệcchămbónchohàoquangphùphiếm.NhàkhoahọcviếtvềChânThiệnMỹđãchết.Nhưngchiếcbóngcủaôngtathìvẫnsống,lấyvợ,giàucó,vàgiảvờthươngxótconngườithậtđãmấtkia.Bikịchnàycólẽvẫnâmthầmxảyravớibấtkỳaitrongchúngta,khinỗisợmấtbónglàámảnhlớnnhấttrongđời.

TruyệnMộtbàmẹlạidẫnchúngtađếnthếgiớicủatìnhmẫutử.Ngườimẹtộinghiệpấycũngphảicóbalầnchọnlựakhimấtđứaconthânyêu.Lầnthứ

nhất,ngườimẹkhócđểđôimắttrongveocủabàrơixuốngđáyhồ,khiấybàđượchồdẫnđườngđếnngôinhàcủaThầnChết.Lầnthứhai,ngườimẹphảitraomớtócđencủamìnhchobàcụđổilấymớtócbạcđểđượcchỉđườngđếnkhuvườnkínhcủaThầnChết,nơicónhữngbônghoatượngtrưngchokiếpngười.Cáigìđãdắtngườimẹđixađếnthế,đánhđổinhiềuđếnthế,đólàtìnhmẫutử,làviệctìmlạiđứaconthânyêu.Nhưngtrongkhuvườn,vớiđôimắttrongveođượctraotrảlại,ngườimẹđãnhìnthấybaonhiêuthânphậnsungsướngvàbấthạnhtrongnhữngbônghoa.Vàbàquyếtđịnh:đểchoconđượcchết.Lựachọncuốicùngnàycủangườimẹlàdấuchỉchochúngtađọcđượcýnghĩabêntrongcủacâuchuyệncổtích.Ngườimẹkhôngmuốnconmìnhthứcdậyvìbàkhôngthểbiếtđượccuộcđờithựcsựcủađứaconsẽlàkhổđauhayhạnhphúc;bàkhôngthểbiếtnếuconmìnhsốnglạithìcáisốngấyliệucólàmngườikhácphảimấtconnhưbàkhông,cóphảitrảgiákhông.VìkhôngbiếtnênbàchấpnhậnchoThầnChếtmangconmìnhđixa.Chúngta,cũngnhưbàmẹ,khôngbiếtkếtcuộcmàAndersendànhchongườimẹđaukhổđólàđúnghaykhôngđúng.Cáichếttừđầucâuchuyệnvẫnchỉlàcáichếtchođếncuốicâuchuyện,dùngườimẹđãphảimùlòađihaygiàcỗiđivìđauthương.Chúngtabịchọnlựachocáichết,cònýnghĩacáichếtấyvẫnlàđiềukhôngthểbiết.

Cóthểnói,nhữngmongướctrongtruyệncổAndersenđềuthiếtthavàhệtrọng.Nhưngcácnhânvậtkhiđạtđượclạihiếmkhitrọnvẹnniềmvui.Truyệncủaôngthườngkhôngkếtthúctrongkhúckhảihoànhoặcsựviênmãn,rằngtừđótrởđi,nhữngnhânvậtấysẽđượchạnhphúcmãimãi.Andersenđãlàmngượclại;cáiđạtđượckhôngphảilàphầnthưởngtuyệtđốichođứchạnhhoặctàinăng,hoặcsựkhốnkhó.Cáiđạtđượcvẫnnằmtrongchiếcbóngkhổnglồcủađịnhmệnh.Vànỗibuồnvẫntrànngập,chodùmơướcđãthành.

II.Bikịchtròchơi:

Andersencónhiềucâuchuyệncổmànhânvậtlànhữngđồvật,độngvật.CáchsửdụngnhânvậtnhưthếrấtgầnvớiloạitruyệnngụngônnhưtruyệnkểcủaEdôphoặcngụngônLa-phông-ten.NhưngtínhchấtngụngôncủaAndersenlạicóthêmmàusắccủatiểuthuyết,thểhiệnởchấtđờithườngtỏakhắpmọichitiết,kểcảnhữngchitiếtkỳlạ.ChúngtađọcthấytrongtruyệnAndersenlờikhuyênchítìnhcủacácconvật,nghelờikểcủađồngsilinhbạc,chiêmnghiệmđờianhbùnhìntuyết,conquayvàcáibóng,chiếckimthô,gãcổcồn,conbọchét,conchấuchấu,connhảy,rồixúcđộngvớianhlínhchì,conchimvàhoacúctrắng…NhânvậtđồvậtvàđộngvậttrongtruyệnAndersennhưmộtkiểumặtnạ.Ởđó,nhàvănthahồchonhânvật

củamìnhbịhànhhạ,bịbóctrần,bịthuacuộc…màvẫncứlànhữngchiếcmặtnạ,nhữngtròchơicủatuổithơ…

ChúngtasẽđọctruyệncổAndersentheotínhchấtbikịchcủanóquahailớpnghĩa:

+Lớpngụngôn:xuấtpháttừcácnhânvậttròchơi.Đặcđiểmnàyđápứngyêucầuchotrẻthơvìtrẻvốnyêuthíchchơiđùavàđónggiả.Andersenđãcốýtạorakiểutruyệnmangnghĩakép:tròchơivànhữnggiáohuấntinhtế.TruyệncónhiềucáchngônmangtínhiệungụngônnhưcâunóilặplạibalầncủachàngRuydi:“Nếunghĩmìnhkhôngngãthìsẽkhôngbaogiờngã”(NữthầnBănggiá),hoặccâu“khiởtrêncaothìngườitacóthểmỉmcười”(Mộtchuyệnđaulòng,hay“cókiêntâmchờđợithìcuốicùngbaogiờvẫnđượcngườitađánhgiáđúngvớigiátrịthựctếcủamình”(Đồngsilinhbạc)…

+Lớptiểuthuyết:đólàlờikểvềnhữngcáithườngnhật,thườngtrực.Hìnhảnhvềmộtthếgiớitầmthường,giảtạo,vàliêntụctrởnênphùphiếmđisonghànhvớinhữngướcmơcaokhiết,nhữngbiếncốkỳdị,nhữngthửtháchvàchếtchócchỉcótrongthầnthoạihaycổtíchkhiếnchotruyệncổAndersenmangtínhđathanh.Hìnhvóclàtruyệncổmàdưvanglạithuộcvềtiểuthuyết.Nhânvậttưởnglàmangmặtnạngụngôn,nhưngtìnhhuốngvàbikịchcủachúnglạitrùngkhớpvớimọibiếncốtiểuthuyếthiệnđại.

TruyệnMộtcặptìnhnhânkểvềhainhânvật:chúQuayvàảBóng.Trongmốitìnhtròchơingônghêđậmmàusắctưởngtượngnày,ngườiđọcbắtgặpbachitiếtnhưsau:mộtlàlờithề,haylờihứa,hailàsựđỏngđảnhcủaảBóng,balàsựtừchốicủachúQuaytrướcmộtảBóngtrươngphềnhhếtthời.Mốitìnhbắtđầubằngsựthềthốtvàkếtthúctrongbạcbẽoấytahoàntoàncóthểtìmthấyởbấtkỳnơiđâutrongxãhộiconngười.Cáigìlàmchocặptìnhnhânấychánchườngnhau?Khởiđầulàdo…mộtcúđậpbóngcủalũtrẻcon.Cáilýdokhôngđâuấytacũngcóthểtìmthấyởbấtkỳnơiđâutrênthếgiớinày.Nhữngđổvỡphilý,nhữngđổithaydothờicuộc,câuchuyệnnhântìnhthếtháiđãđượcAndersenlồngkíntrongmấytranggiấy.NhữngđứabéngâythơsẽcườingặtnghẽokhingheAndersenkểvềmốitìnhcủahaithứđồchơivôtrikia.Cònngườilớnthìngậmngùihơn.Vìcáikếtcụcbihàinàykhôngthểbiếtđượcsẽđếnvớitavàokhinào:“ThếlàQuayđượcsốnglạicuộcđờivinhquang.CònBóngthìbịquẳngrangoàiphố.Quaychẳngbaogiờcònnhắcđếnmốitìnhxưanữa.Khicucậutrôngthấycôảtrươngphềnhlênvìnướcmưa,nomrúmróvàgớmchết,cụcậuđãlờđi,khôngnhậncôảnữa”.

Cũnglàthếgiớiđồchơivàtròchơi,truyệnChúlínhchìdũngcảmbàyramộtthếgiớihỗnđộnvớimộtkếtcụcbuồn:chúlínhchìbịquẳngvàolửavàlửabéncháycảcôvũnữxinhđẹpbằngbìacủachú.Dihàichúlínhđượcchịgiúpviệckếtlạithànhmộttráitimnhỏ.Cuộcđờichúlínhchì,vớiniềmđammêtìnhái,canđảmchốngchọigiữadòngrácrưởi,vàsuýtchếttrongbụngconcámăng…chứađựngtấmlòngtrắcẩnsâuxacủaAndersenvềnhữngconngườibấttoàn.Chúlínhchìmộtchânvàcôvũnữcũngchỉđứngmộtchângiữamộtđámđồchơinhaonhác,đầytâmđịa…làmộtnétvẽthiêntàivềthếgiớikhổnglồcủaconngười.Chúlínhchìbịchảyratronglửa,nhưngchúvẫntiếptụchóathànhmộtmónđồchơimới:mộttráitim(mónđồchơicủachịgiúpviệc);nhưthểđờinàysangđờikhác,trongvóchìnhmộtmónđồchơi,chúlạitiếptụcdũngcảmsốngvàchếtđi,tiếptụclàcâuchuyệntrongthếgiớiđồchơi.Vàtiếptụcnhữngbikịchmới.

TruyệnBùnhìntuyếtcóhìnhbóngmộtẩndụ.GiốngnhưRuyđibịbiếnthànhđồchơicủacácâmthầnvàbịchếttheobănggiá,bùnhìntuyếtkhibịtanracòntrơcáicánchổi.Thếmàhắntừngcómộtkhởiđầuvinhquang:“Bùnhìntuyếtsinhragiữanhữngtiếngreomừngcủalũtrẻem,giữatiếngnhạcngựakéoxetrượttuyếtvàgiữatiếngroiquấtcủacácanhxàíchtrẻtuổi”.Rồikhimùaxuânđến,mặttrờilênrựcrỡ,bùnhìntuyếtbiếnmấttrongquênlãng.Trongsuốtquãngđời“bùnhìn”củamình,bùnhìntuyếtđãkhaokhátbiếtbaomộtngọnlửasưởiấmtrongnhà,mộtvầngmặttrờiđỏ,màkhôngbiếtnhữngthứấysẽthiêucháychínhmình.Bởivìnókhônghềýthứcđượcrằngnóchỉlàmộtloạiđồchơiphùphiếm,rằngsựphùphiếmvàgiớihạncủanókhôngthểdùngđểphánxétvàtìmkiếmvĩnhcửu.

III.VàbikịchhồnnhiêntrongtruyệncổAndersen:

KhônggiancổtíchđãtạoramộtchântrờirộnglớnchoAndersenkhithiếtkếcácnhânvậtvàtìnhhuốngtrongcảmhứngsâukínvềtìnhđời,tìnhngười.NhânvậtcủaAndersenthườngchơivàbịchơi.Nhưngcácchúbé,côbéchơiđùakiachỉlàđònbẩy,làcáibóngđểsoisangphíabênkiacủacácconvậtbịbiếnthànhđồchơi,hoặcnhữngconvậtlàđồchơivìvốnchúngđãnhưthế.MilanKunderakhibànvềtiểuthuyếtCervantesđãdùngcụmkháiniệm“hiềnminhcủalưỡnglự”[2].ChúngtacóthểtìmthấytínhchấthiềnminhấytrongcâuchuyệncổcủaAndersen.Cácnhânvậtbuộcphảichọnvàsốngtrongđờisốngbìnhthườngvớinhữngtổnthươngtinhthầnsâusắcvàphổbiến.“KhiĐôngKisốtbướcrakhỏinhàvàkhôngcònđủsứcnhậnrathếgiớinữa”[3].CácnhânvậtcủaAndersen,dùlàconngườihayconvật,đồvật,cũngđềumangmộtsựimlặngnhẫnnạitrướcmấtmátvàquênlãng;họchơivàbịchơitrongmộtthếgiớihỗnloạn,vàkhôngthểnhậnbiếtchắc

chắnmộtđiềugì,ngoàisựngâythơcủahọ.Họkhôngthuộcchỉthuộcvềcổtích,thếgiớicủatrẻthơgiảndị;họcònthuộcvềtiểuthuyết,thếgiớicủangườilớnđađoan.Tuynhiên,ẩnứcbithảmđượckhắchọabằngnhữngcáichếtvànỗioankhônglấnátsựsángtạohồnnhiênvàdồidàocủaAndersen.CảmgiáclớnnhấtmàngườiđọctìmthấyởAndersenvẫnlàniềmyêusốngtuyệtvời,nơicácnhânvậtđãcónhữngkhoảnhkhắcsốngđẹpđẽhếtmìnhchomọiướcmơ,đượcsốnghồnnhiênchođếnhếttấnbikịchcủamình.

Làbikịch,bởivìnhânvậtcủaAndersenđãphảichọnlựaquánhiềutrướckhátvọnghoànthiệnvàsựbấtlựctấtyếu.Làhồnnhiên,bởivìmỗimẫuchuyệncủaAndersenđềukểvềmộtthếgiớiquáxachúngta,thếgiớicổtíchmànhữngđượcmấtđềuchỉlàhồiquangcủamộtcuộcchơinàođó.Làbikịch,bởivìkhôngcónhânvậtnàocủaAndersenmàkhôngcómộtnỗimấtmátriêngbịgiấuđitrongquênlãng…Làhồnnhiên,bởivì,nướcmắtvànụcườitrongtruyệncổAndersenluônđồnghành,luônsoibóngtrongnhữngcâuchuyệndùkếtcụcchọnlựalàsốnghaychết,tốthayxấu.

Trongthếgiớitưởngtượngngộnghĩnhvàtrắcẩnấy,cóbaomảnhđờitrôinổigiữarủimay,baonhâncáchbịbiếndạng,baotìnhyêubịtannát,baocáichếtoanuổng…ThếgiớinhânsinhthậtsựluôncómặttrongmỗitròchơinhonhỏcủaAndersen,tròchơimàôngđãphảicặmcụisuốtđời,mộtcách“chậmchạpvàkhónhọc”đểsángtạoranó.

VàmỗimẫuchuyệncổtíchtrongsángcủaAndersenvẫnánhlênsâukínbikịchhồnnhiêncủamọikiếpngười.

[1]Trích“Ngườikểchuyệncổtích”,lờinóiđầucủaPautopxkitrongtuyểntập“TruyệncổAnđecxen”,NXBVănhóaThôngtin,2004.

[2]Xem“Nghệthuậttiểuthuyết”,MilanKundera,NguyênNgọcdịch,NXBĐàNẵng,1998,tr.11.

[3]Nghệthuậttiểuthuyết,Sđd,tr.11.

CâyThôngMộtcâythôngnonxinhtươimọctrongrừng.Thôngmọcchỗcónắngvàquangđãng.Khắpchungquanhcónhiềucâythôngkháclớnhơn.Thôngnontacũngmuốnlớnbằngnhữngcâyấy.

Thôngnonrấtghétcáctrẻcontronglàngvừabibabibôvừađiquađilạiđểháiquảdâu,rồilúctrởvề,tayxáchgiỏdâu,ngồigầngốcthôngmàkhen:“Ồ!Câythôngnonxinhquá”.

Nókhôngthíchngườitagọinólà“thôngnon”.Nămsaunólớnthêmmộtđốt,mọcthêmđượcmộtcành,nămsaulạithêmmộtlớpcànhnữa;cácbạnhẳncũngđãbiếtlànhưthếchỉcầnđếmcáclớpcànhlàcũngđủnhậnratuổimộtcâythông.

Câythôngnonthởdài:

-Ôi!Giátacũngtolớnbằngnhữngcâykhácnhỉ!Lúcấytasẽvươnnổicácnhánhrấtxaraxungquanhvàtừtrênngọntacóthểngắmnhìnkhắpđồngquê.Chimchócsẽđếnlàmtổtrêncáccànhcủatavàkhigióthổitacũngsẽnghiêngmìnhmộtcáchđườngbệnhưcáccâykhác.

Bởivậythôngnoncủachúngtakhôngthíchbấtcứmộtthứgì,từnắngấmchođếnchimchóc,thậmchícáiđámmâyhồngsángchiềubayquatrênngọnthông.

Đôngđến,bốnbềtoànlàtuyếttrắngphaulấplánh.Mộtconthỏrừngchạyngangqua,nhảyvọtquangọnthôngnon:thôngtalấylàmnhụclắm.

Nhưngquahaimùađôngnữathôngnoncủachúngtalớnđếnmứclũthỏđànhphảichạyvòngquanh.

Nólớnlên,lớnmãi,trởnêncaovàgià.Trênđờinày,còngìđẹpchobằng,thôngnonvẫnđinhninhnhưthế.

Hàngnămcứđếnmùathucácbáctiềuphulạivàođốnítcâytonhất.

Câythôngnonbâygiờđãkháto;nósuynghĩvềsốphậnnhữngcâytovàđẹpđangđổxuốngđấtrầmrầm.Ngườitachặtcànhvàbócvỏđi,câythànhradàivàthon,khôngnhậnrađượcnữa.Sauđó,ngườitađặtcâylênxengựa,chởrakhỏirừng.

Câyđiđâuthếnhỉ?Sốphậncâyrồisẽrasaođây?Đếnmùaxuân,khicòvàchimnhạnbaytrởvề,thôngnontrướckiacủatahỏi:

-Cácbạncóbiếtngườitamangnhữngcâytođiđâukhông?Cácbạncógặpcáccậuấykhông?

Chimnhạnchẳnghềbiết,nhưngmộtconcòcóvẻđứngđắn,gậtgùđáp:

-Cólẽtôibiếtđấy!TôiđãgặprấtnhiềutàubèmớitinhtừAiCậpvề.Cộtbuồmnhữngtàuấyrấtlộnglẫy,vàtôingửithấythơmthơm,hìnhnhưgỗthôngthìphải.

-Chaoôi!Ướcgìtôiđủsứclớnđểcũngđượcbồngbềnhtrênmặtbiển.Biểnấynhưthếnàonhỉ?

-Nóirathìdàidònglắm.Còđáprồibayđi.

Nhữngtiamặttrờibảothông:

-Cậuhãyvuisướngvớicáituổitrẻcủacậu.Hãytậnhưởngchấtnhựatươitắnvàtuổithanhxuâncủacậu!

Gióhônthôngvàsươngtrangđiểmchothôngnhữnghạtlónglánhnhưngọc,nhưngthôngchẳngxúcđộngmảymaytrướcsựchămsócấy.

GầnđếnlễNoel,ngườitađếnchặtnhiềucâycon,bévànonhơncâythôngcủachúngta,lúcnàychỉmuốnrờibỏcánhrừng.Cáccâynonấycànhlálưathưanênngườitađểnguyênlênxengựachởrakhỏirừng.

Thôngtatựhỏi:

-Chúngđiđâuthếnhỉ?Chúngchẳnglớngìhơnta,cómộtcâycònbéhơntanữakia.Saongườitalạigiữcảcànhvàđemchúngđiđâuthế?

Đànchimsẻchiêmchiếp:

-Chúngtớbiết!Chúngtớbiết!Chúngtớđãnhìnquacửakínhcácnhàtrongthànhphố.Chúngtớbiếtngườitađemcâynonđiđâu.Ngườitamangchúngđếnnhữngnơihộihè,tưngbừngkhôngthểtưởngtượngđược.Nhìnquacửakính,chúngtớthấyngườitatrồngchúngvàogiữamộtgianphòngấmáp,trangđiểmchochúngbằngnhữngvậtđẹpnhất,nàotáo,nàobánhngọt,cácthứđồchơivàhàngmấytrămngọnnến.

-Saonữa?–Thôngvừahỏivừarunglên,rungcảcànhlẫnlá.Saonữa?Saurồithếnào?

-À,chúngtớchỉbiếtcóđếnthếthôi!Thậtlàhuyhoàng!

Thônglẩmbẩm:

-Sốmìnhkhôngđượchưởngcáitươnglaisánglạnấyhaysao?Cònthíchhơnlàđibiểnnhiều.Ôi!GiábâygiờlạilàlễNoelnhỉ?Naymìnhđãlớnchẳngkémgìnhữngcâyđượcngườitađemđinămngoái.Ôi!Giámìnhđượclênxe,đượctrồngtrongcănphòngấmáp,giữanhữngvậthuyhoàngấy!Nhưngsauđósẽrasao?Hẳnlàsẽcógìnữa,nếukhôngthìngườitatrangđiểmchocâynhưthếđểlàmgì?Phải,nhấtđịnhsẽcócáigìtuyệthơn.Khônggìkhổbằngchờvớiđợi!Nóngruộtquáđimất.

Gióhiuhiuvàánhnắngbảothông:“Hãyvuithúvớichúngta.Hãybằnglòngvớituổithanhxuânmơnmởn,vớibầutrờikhoángđãng!”

Thôngchẳngvuilòngchútnào.Nólớnlên,lớnlênmãi,mùahèchochímùađông,cànhlálúcnàocũngđẹpmộtmàuxanhthẫm,aitrôngcũngkhen:“Câythôngđẹpquá!”vàtrướclễNoelmấyngàyngườitachặtnótrướctiên.Lưỡirìuchặtđứtcâyđếntậnlõi,câythốtramộttiếngthởdàirồiđổxuống.Nóđauđớnđếnnỗikhôngcònmơtưởngđếnmộtchúthạnhphúcnàonữa.Nónhớtiếcchỗnómọc,nơinóđãlớnlên.Nóbiếtrằngtừnaytrởđichẳngbaogiờnócònđượcgặplạicácbạncũthânmếncủanó,cácbụicây,bụihoamọcxungquanhnó,vàbiếtđâuđấy?Cóthểlàngayđếnmộtconchímnócũngkhôngđượcgặplại.Đúng,nórađimàlòngkhôngvui.

Câythôngcủachúngtabừngtỉnhtrongsânnhà,nơinguờita,lôinórakhỏixecùngvớicácbạnkháccủanó.

Nónghethấymộtngườilêntiếng:“Câynàyđẹpđấy!Tớđangcầnmộtcâynhưthếnày!”

Rồicóhaingườihầumặcđồngphụcđếnkhiêngnóvàomộtgianphòngrộngrãiđẹpđẽ.KhắpxungquanhcónhữngbứcchândungtrêntườngvàtrênchiếclòsưởilớnbằngsứcóhailọđộcbìnhTrungQuốcchạmtrổđầynhữngrồngvàhoathếpvàng.

Lạicòncónhữngcáighếbànhtuyệtđẹp,nhữngghếtrườngkỷbọclụa,nhữngchiếcbànlớnchứađầysáchvàđồchơiquýgiá,đánghàngmấytrămmấynghìnđồngtiềnvàng.

Cấythôngđượcđặtvàomộtcáithùngđầycát,nhưngngườitakhôngthểnàobiếtrằngđấylàmộtcáithùnggỗvìxungquanhcórèmxanhphủkín.Thôngtakhôngnénnổicảmđộng.Rồisaonữađây?Cáccôgáivàbạnđầytớbắttayvàotrangđiểmchothông.Họtreonhữngcáibaodàinhỏbằnggiấymàuxanhđựngđầykẹolêncànhthông.

Nhữngquảhạtdẻvàtáovàngtrĩuxuốngnhưmọctừcànhthôngra.Rồisauhọcắmnhữngcâynếntrắngxanhđỏ,đặtnhữngconbúpbênomnhưngườithậtlêncáccành;tấtcảnhữngthứđóthôngtachưađượcnhìnthấybaogiờ.Chótvóttrênngọnthônghọcắmmộtngôisaolớnbằnggiấytrángkimtuyệtđẹp.Xungquanhthôngmọingườiđềureolên:

-Đếntốitấtcảsẽsángrựclênphảibiết!

Thôngtatựnhủ:

-Ồ!Saochochóngđếntốinhỉ?Đènnếnthắplênthìphảibiết!Rồicòngìnữanhỉ?Giácáccâytrongrừngđếnđượcđâymàngắmta!Cólẽlũchimcũngsẽđếnngắmtaquacửakínhđấy.Liệuđôngqua,hạtới,tacóđượctrồngởđâymãivớitấtcảtrangsứcnàykhông?

Thếlànóđãđoánrađượcviệcsẽxảyrasaunày,nhưngvìquásốtruột,nócảmthấycácláđềunhứcnhối,đốivớimộtcâythôngnhứclácũngkhóchịunhưchúngtanhứcđầu.

Saucùng,ngườitathắpnếnlên.Sángquá,huyhoàngquá!Sungsướng,thôngtarùngmìnhđếntậncáccànhnhỏ,đếnnỗimộtngọnnếnbắtlửavàomộtcànhcháykhétlènlẹt.

-Trời!–cáccôgáikêulênvàlaovàodậplửa.

Thôngtakhôngdámrùngmìnhnữa,chỉsợhỏngmấtđồtrangsức.Nólonglanhsángrựclên.

Cửaravàobỗngmởtoangravàmộtlũtrẻconùavàodườngnhưmuốnxôđổcâythông.Ngườilớnđiềmtĩnhtheosau.Lũtrẻcondừnglại,lặngđingắmnghíacâythông,nhưngsaumộtlátchúnglạivuicườiầmĩvàbắtđầunhảyvòngtrònxungquanhgốccây.Nhữngđồchơidầndầnbịlấytuốtcả.Thôngtatựhỏi:“Chúnglàmgìthếnày?Sắpcóchuyệngìchảbiếtđược?”

Nếnđãtànvàkhicháygầnhếtngườitabèntắtđi.LúcấytrẻconđượcphépphácâyNoel,chúngùavàolàmcáccànhthônggãyrăngrắc.Nếukhông

đượcchônchặtắtlàthôngtađãđổnhào.

Sauđólũtrẻconnhảymúavớinhữngđồchơixinhđẹpcủachúng,chẳngđoáihoàigìđếnthôngnữa.Chỉcómỗibàvúgiàđếnnhìnngócáccành,nhưngchỉđểtìmxemcócáikẹohoặcquảtáonàocònsótlạichăng.

-Kểchochúngcháunghemộtchuyện!Kểchochúngcháunghemộtchuyện!-Bọntrẻconvừareovừakéomộtngườithấpbéođếnngồidướigốcthông.Ngườiấynói:

-Thếlàchúngmìnhngồigiữacànhláxanhtươivàchắcthôngcũngthích.Nhưngchỉkểmộtchuyệnthôinhé!CáccháucóthíchnghechuyệnIvetAvalhaychuyệnKlumpêĐumpêngãthanggácnhưngvẫntrèođượclênngôivuavàđượclấycôngchúakhông?

Đứathìkêu:

-IvetAvet.

Đứathìkêu:

-KlumpêĐumpê.

Chúnglàmồnlên.Riêngcâythôngvẫnđứngimvàtựhỏi:

-Họkhôngđếmxỉagìđếnmìnhnữaà?Khôngcầnđếnmìnhnữachắc?

ÔnggiàkểchuyệnKlumpêĐumpê,bọntrẻconvừavỗtayvừala:“Nữa!Nữa!”ChúngcònmuốnnghecảchuyệnIvetAvet,nhưngchỉđượcnghecómỗimộtchuyệnKlumpêĐumpê.Thôngtatrầmlặngsuynghĩ,chimchóctrongrừngchưabaogiờkểchonónghemộtchuyệnnàogiốngnhưchuyệnKlumpêĐumpêbịngãthanggác,nhưngvẫnlấyđượccôngchúa,Thôngnghĩthầm:

-Ừphải!Ởđờinàycũngcóthếthật.Chuyệnôngcụkểchắclàkhôngngoa,cóvẻthậtlắm.Biếtđâuđấy?Cóthểmìnhcũngsẽrơixuốngcầuthang,đểrồisẽlấyđượcmộtnàngcôngchúa.

Nókhấpkhởimừngthầmvàtưởngtượngđếnngàyhômsautrênngườinósẽlạimắcđầynến,đồchơi,giấytrángkimvàhoaquả.

Nótựnhủ:

-Đếnmaimìnhsẽkhôngrunnữa.Mìnhsẽtràntrềhạnhphúc.ĐếnmaimìnhsẽlạiđượcnghechuyệnKlumpêĐumpêvàcólẽcảchuyệnIvetAvetnữa.

Đêmhômấy,nólặnglẽmơmàng.

Sángra,bọnhầugáibướcvào,thôngtahíhửng:

-A!Lạibắtđầumởhộiđây.

Nhưngkhông!Ngườitakhiêngnórakhỏiphòngđểđưalênmộtcáikhotrêngác,quẳngvàomộtxótốinhưbưng.

Thôngnghĩthầm:

-Thếnàylàthếnào?Đếnchốnnàythânmìnhsẽrasaonhỉ?Lầnnàymìnhsẽđượcnghekểchuyệngìnhỉ?

Rồinódựavàováchmàmơmàng.

Ngàythángtrôiqua,chẳngcómanàotrèolênnhàkhovànếucóngườilênđếnnơicũngchỉlàđểđemvứtvàođấynhữngchiếchòmlớn.Thôngtađànhphảitinlàmìnhđãbịquênhoàntoàn.

Nótựnhủ:

-Ngoàikia,đôngđãđếnnơirồi.Đấtđãcứngravàphủđầytuyết.Giờthìngườitakhôngđemtrồngmìnhđượcnữarồi.Tấtnhiênlàmìnhphảiởđâyđếntậnmùaxuân.Tấtcảđềutuyệtmỹvàloàingườicũngtốtthôi.Giácáikhogớmghiếcnàyđỡtốimộtchútthìhayquá!Chẳngcólấymộtchúthỏnào!Trongrừngkhituyếtrơivàđànthỏchạyngangquathậtlàvui…thếmàhồiđómìnhlạiđâmcáukhichúngnhảyquangọnmình.Chốnnàyquảlàhoangvuđángsợ.

-Chít!Chít-Mộtconchuộtnhắtvừakêuvừanhảynhótđếngầnthông,rồimộtconnữatheosau,cảhaiđềuđánhhơirồitrèolêncànhthông.Chúngxuýtxoa:

-Rétđâumàkhiếpthế.Nếukhôngrétthìởđâycũngsướngđấychứ,phảichăngbácthônggià?

Thôngđáp:

-Tađâuđếnnỗigià,còncókhốikẻgiàhơnta.

-Thếbácởđâuđếnđây?Bácbiếtgìnào?Hãytảnhữngdanhlamthắngcảnhtrêntráiđấtchochúngtôinghe.Bácđãđiđếnnhữngnơiđóchưa?Bácđãđượcđếncáichạnđựngđầyphómáttrêncácngăn,cóđùilợnsấylủnglẳngtreotrênnóc,nơicóthểkhiêuvũtrênnhữngcâynếnlàmbằngmỡ,nơimàkhivàothìgầy,khirathìbéonungnúckhông?

-Không,takhôngbiếtnơiấy.Nhưngtabiếtcánhrừngcómặttrờilấplánhvàchimmuôngcahát.

Thôngkểchochuộtnhắtnghecuộcđờiniênthiếucủamình.Chưabaogiờchúngtừngđượcnghemộtchuyệnnhưvậy,chúngdỏngcảtailên,miệngnói:

-Bácbiếtđếnlànhiềuchuyện.Saobácsướngthế?

-Tamàsướngư?Nóirồithôngngẫmnghĩvềcâuchuyệnmìnhvừakể.Phải,suychocùng,hồiấyquảcósướngthật.

RồithôngkểđếnchuyệnđêmNoel,thânnóđầynhữngbánhngọtvànến.

Chuộtnhắttrầmtrồ:

-Trời,bácthônggià,saobácsướngthế?

Thôngnói:

-Tađãgiàđâukiachứ!Ngườitamớiđemtaởrừngvềtừmùađôngthôimà.Tavừamớilớnlênmàhọđãtốngtavàomộtcáithùng.Rõthậtlàkhóchịu.

Chuộtnói:

-Báckểchuyệnhayquáđimất!

Đêmsau,haiconchuộtnhắtrủthêmbốnconnữađếnđểnghethôngkểchuyện.Thôngnói:

-Phải,hồiấyquảcósướngthật,nhưngrồilạicũngsẽcónhữngngàynhưvậy.KlumpêĐumpêngãthanggácmàcònlấyđượcmộtnàngcôngchúa.Rấtcóthểtacũngsẽvớđượcmộtnàngcôngchúa.

Nóirồithôngtưởngnhớđếnmộtcâyphongxinhxắntrongrừngmànótưởngtượnglàmộtnàngcôngchúathật.

Lũchuộtnhắthỏi:

-KlumpêĐumpêlàgìthế?

Thôngtakểlạicâuchuyệnkhôngsótmộtchữ.Lũchuộtnhắtthíchquá,tưởngnhưmuốnnhảylênđếnngọnthông.

Đêmsau,chuộtnhắtkéođếnđônghơnvàđếnchủnhậtlạicóthêmcảhaigãchuộtchù,nhưnghaigãtuyênbốrằngcâuchuyệnchảcógìlýthú,làmcholũchuộtnhắtbuồnxỉu.Vìthếcâuchuyệnđốivớichúng,từđótrởđi,cũngkémphầnlýthú.

Chuộtchùhỏi:

-Bácchỉbiếtcómỗichuyệnấythôià?

-Ừ,chỉcóthếthôi–thôngtrảlời–đólàchínhcâuchuyệntađượcnghekểtrongbuổitốisungsướngnhấtcủađờita,nhưnglúcđó,takhôngbiếtlàsungsướngđếnmứcnào.

-Chuyệncủabácthậtchánngấy!Thếbáckhôngbiếtởđâucómỡmiếngvànếnlàmbằngmỡà?Báckhôngbiếtchuyệnnàonóivềcáichạnđựngthứcănà?

-Không!Thôngnói.

-Thếthìxinchàobác!Nóirồichuộtchùkéonhauvề.

Lũchuộtnhắtcũngrútluinốt.

Thôngtalẩmbẩm:

-Dẫusaonhìnlũchuộtnhắtngồiquâytrònquanhmìnhnghekểchuyệncũngthấythúvị.Nhưngcảnhđócũngchẳngcòn.Chỉkhinàongườitalôimìnhrakhỏinơinàythìhạnhphúcmớitrởlại.

Baogiờđếnlúcấynhỉ?

Mộtbuổisángđẹptrời,ngườitađếndọndẹpkhothóc,khuânhòmđivàkéo

câythôngrakhỏixónhà.Nóbịquăngxuốngđấthơimạnh,nhưngliềnđócómộtngườivácnóđemquamộtcầuthangsángsủa.

-Đờilạivunvútlênrồi!Thôngnghĩthầmkhiđượcmangrasânvàcảmthấycógiómátvàánhnắngđầuxuân.

Thôngmảinhìncácvậtquanhmìnhđếnnỗiquêncảbảnthânmình.Liềnvớicáisâncómảnhvườnđầyhoanở.Hoahồngtươithơmngátrủtrênbờrào,bồđềđangrahoavàchimnhạnvừabayvừahót:kia–rơ–vi–rơ–vít.

-Giờđâytalạisắpđượcsống!-Thôngthìthầmvàvươncànhra.Thanôi!Cànhđãkhôvàng.Ngườitaquẳngthôngvàomộtxógiữađámcâytầmmavàcâygai.Ngôisaobằnggiấyvẫncònđínhtrênngọnvàlấplánhánhnắng.

TrongsâncóvàiđứatrẻconhômlễNoelđãnhảymúaquanhcâythôngvàthấythônghômấyrấtđẹp.Đứabénhấtchạylạicầmlấyngôisaovàngóng,reolên:

-Ồ,xemnày!NgôisaohãycònđínhtrêncâythôngNoelgiàxấuxínày!

Nóirồi,nódậngiàylêncànhthônggãyrăngrắc.

Thôngtanhìnnhữngđóahoađẹpvàkhuvườnxanhtươimátmẻrồilạinhìncáithânmình.Nómuốnquaytrởlạixótốitrongkhothóc.Nónghĩđếnthờithanhxuâncủanótrongrừng,nghĩđếncáiđêmNoelvuisướngvànghĩđếnnhữngconchuộtnhắtthíchnghekểchuyệnKlumpêĐumpê.

-Thếlàhết!Aibảolúcsướnglạichảbiếtđườngmàsướng?

Mộtanhđầytớđếnchặtcâyratừngmảnh,đượcmộtbócủitođemđunbếp.Ngườitanghethấynhữngtiếngthởdàivànhữngtiếngkêuthấtthanh.Bọntrẻconchạylạiđứngtrướcngọnlửamàreo:“Phì!phì!”nhưngnhữngtiếngphìphìcủacâythônglànhữngtiếngthởdàithựcsự.Nónghĩđếnnhữngngàyhètrongrừng,nhữngđêmđôngngoàibầutrờikhoángđãng,nhữngsaolấplánhtrêntrời.NónghĩđếnđêmNoelvàđếnKlumpêĐumpê,câuchuyệnđộcnhấtđãhọcđượcvàkểlạiđược.

Thếrồi,chẳngcònsótlạimộttígìcủacâythôngnonnữa.

Lũtrẻconlạichạyrasân,đứabénhấtcònđeotrênngựcngôisaovàngmàthôngđãđượcđeotrongcáitốisungsướngnhấtcủađờinó.

Cáitốihômấykhôngcònnữavàcâuchuyệncủachúngtacũnghếtnhưtấtcảcáccâuchuyệntrênđờinày.

EmbébándiêmRétdữdội.Tuyếtrơi.Trờiđãtốihẳn.Đêmnaylàđêmgiaothừa.

Giữatrờiđônggiárét,mộtemgáinhỏđầutrần,chânđiđất,đangdòdẫmtrongđêmtối.

Lúcrakhỏinhàemcóđigiàyvải,nhưnggiàyvảiphỏngcótácdụnggìkiachứ!

Giàyấycủamẹemđểlại,rộngquá,emđãliêntiếplàmvăngmấtcảhaichiếckhiemchạyquađường,vàolúchaichiếcxengựađangphóngnướcđại.

Chiếcthứnhấtbịxesongmãnghiến,rồidínhtheotuyếtvàobánhxe;thếlàmấthút.Cònchiếcthứhai,mộtthằngbélượmđược,cườisằngsặc,đemtunglêntrời.Nócònnóivớiembérằngnósẽgiữchiếcgiàyđểlàmnôichoconchósaunày.

Thếlàemphảiđiđất,chânemđỏửnglên,rồitímbầmlạivìrét.

Chiếctạpdềcũkỹcủaemđựngđầydiêmvàtayemcòncầmthêmmộtbao.

Emcốkiếmmộtnơicónhiềungườiqualại.Nhưngtrờirétquá,kháchquađườngđềurảobướcrấtnhanh,chẳngaiđoáihoàiđếnlờichàohàngcủaem.

Suốtngàyemchẳngbánđượcgìcảvàchẳngaibốthíchoemchútđỉnh.Embéđángthương,bụngđóicậtrét,vẫnlangthangtrênđường.Bôngtuyếtbámđầytrênmáitócdàixõathànhtừngbúptrênlưngem,emcũngkhôngđểý.

Cửasổmọinhàđềusángrựcánhđènvàtrongphốsựcnứcmùingỗngquay.Chảlàđêmgiaothừamà!Emtưởngnhớlạinămxưa,khibànộihiềnhậucủaemcònsống,emcũngđượcđóngiaothừaởnhà.Nhưngthầnchếtđãđếncướpbàemđimất,giasảntiêutánvàgiađìnhemđãphảilìangôinhàxinhxắncódâytrườngxuânleoquanh,nơiemđãsốngnhữngngàyđầmấm,đểđếnchuirúctrongmộtxótốităm,luônluônnghenhữnglờimắcnhiếc,chửirủa.

Emngồinéptrongmộtgóctường,giữahaingôinhà,mộtcáixâylùilạimộtchút.

Emthuđôichânvàongười,nhưngmỗilúcemcàngthấyrétbuốthơn.

Tuynhiênemkhôngthểnàovềnhànếukhôngbánđượcítbaodiêm,haykhôngaibốthíchomộtđồngxunàođemvề;nhấtđịnhlàchaemsẽđánhem.

Vảlạiởnhàcũngrétthếthôi.Chaconemởtrêngác,sátmáinhàvà,mặcdầuđãnhétgiẻráchvàocáckẽhởtrênvách,gióvẫnthổirítvàotrongnhà.Lúcnàyđôibàntayemđãcứngđờra.

Chà!Giáquẹtmộtquediêmlênmàsưởichođỡrétmộtchútnhỉ?Giáemcóthểrútmộtquediêmraquẹtvàotườngmàhơngóntaynhỉ?Cuốicùngemđánhliềuquẹtmộtquediêm.Diêmbénlửathậtlànhạy.Ngọnlửalúcđầuxanhlam,dầndầnbiếcđi,trắngra,rựchồnglênquanhquegỗ,sángchóitrôngđếnvuimắt.

Emhơđôitaytrênquediêmsángrựcnhưthanhồng.Chà!Ánhsángkỳdiệulàmsao!Emtưởngchừngnhưđangngồitrướcmộtlòsưởibằngsắtcónhữnghìnhnổibằngđồngbóngnhoáng.Tronglò,lửacháynomđếnvuimắtvàtỏarahơinóngdịudàng.

Thậtlàdễchịu!Đôibàntayemhơtrênngọnlửa;bêntaycầmdiêm,cáingóncáinóngbỏnglên.Chà!Khituyếtphủkínmặtđất,gióbấcthổivunvútmàđượcngồihànggiờnhưthế,trongđêmđôngrétbuốt,trướcmộtlòsưởi,thìkhoáibiếtbao!

Emvừaduỗichânrasưởithìlửavụttắt,lòsưởibiếnmất.Emngồiđó,taycầmquediêmđãtànhẳn.Embầnthầncảngườivàchợtnghĩrarằngchaemđãgiaochoemđibándiêm;đêmnay,vềnhàthếnàocũngbịchamắng.

Emquẹtquediêmthứhai,diêmcháyvàsángrựclên.Bứctườngnhưbiếnthànhmộttấmrèmbằngvảimàn.Emnhìnthấutậntrongnhà.Bànănđãdọn,khăntrảitrắngtinh,trênbànbàytoànbátđĩabằngsứquýgiá,vàcócảmộtconngỗngquay.Nhưngđiềukỳdiệunhấtlàngỗngtanhảyrakhỏidĩavàmangcảdaoăn,phóngsết,cắmtrênlưng,tiếnvềphíaembé.

Rồi...quediêmvụttắt;trướcmặtemchỉcònlànhữngbứctườngdầyđặcvàlạnhlẽo.

Thựctếđãthaythếchomộngmị:chẳngcóbànănthịnhsoạnnàocả,màchỉcóphốxávắngteo,lạnhbuốt,tuyếtphủtrắngxoá,gióbấcvivuvàmấtngừơikháchquađườngquầnáoấmápvộivãđiđếnnhữngnơihẹnhò,hoàn

toànlãnhđạmvớicảnhnghèokhổcủaembébándiêm.

Emquẹtquediêmthứba.BỗngemthấyhiệnramộtcâythôngNoel.Câynàylớnvàtrangtrílộnglẫyhơncâymàemđãđượcthấynămngoáiquacửakínhmộtnhàbuôngiàucó.Hàngngànngọnnếnsángrực,lấplánhtrêncànhláxanhtươivàrấtnhiềubứctranhmàusắcrựcrỡnhưnhữngbứcbàytrongcáctủhàng,hiệnratrướcmắtembé.Emvớiđôitayvềphíacây...nhưngdiêmtắt.Tấtcảnhữngngọnnếnbaylên,baylênmãirồibiếnthànhnhữngngôisaotrêntrời.

-Chắchẳncóaivừachết,embétựnhủ,vìbàem,ngườihiềnhậuđộcnhấtđốivớiem,đãchếttừlâu,trướcđâythườngnóirằng:"Khicómộtvìsaođổingôilàcómộtlinhhồnbaylêntrờivớithượngđế".

Emquẹtmộtquediêmnữavàotường,mộtánhsángxanhtỏaraxungquanhvàembénhìnthấyrõrànglàbàemđangmỉmcườivớiem.

-Bàơi!Embéreolên,chocháuđivới!Cháubiếtrằngdiêmtắtthìbàcũngbiếnđimấtnhưlòsưởi,ngỗngquayvàcâyNoelbannãy,nhưngxinbàđừngbỏcháuởnơinày;trướckia,khibàchưavềvớithượngđếchínhân,bàcháutađãtừngsungsướngbiếtbao!Dạoấybàđãtừngnhủcháurằngnếucháungoanngoãncháusẽđượcgặplạibà;bàơi!cháuvanbà,bàxinvớiThượngĐếchínhânchocháuvềvớibà.ChắcNgườikhôngtừchốiđâu.

Quediêmtắtphụtvàảoảnhrựcsángtrênkhuônmặtembécũngbiếtmất.

Thếlàemquẹttấtcảnhữngquediêmcònlạitrongbao.Emmuốnníubàemlại!Diêmnốinhauchiếusángnhưgiữabanngày.Chưabaogiờemthấybàemtolớnvàđẹplãonhưthếnày.Bàcụcầmlấytayem,rồihaibàcháubayvụtlêncao,caomãi,chẳngcònđóirét,đaubuồnnàođedọahọnữa.HọđãvềvớiThuợngđế.

Sánghômsau,tuyếtvẫnphủkínmặtđất,nhưngmặttrờilên,trongsáng,chóichangtrênbầutrờixanhnhợt.Mọingườivuivẻrakhỏinhà.

Trongbuổisánglạnhlẽoấy,ởmộtxótườngngườitathấymộtemgáicóđôimáhồngvàđôimôiđangmỉmcười.Emđãchếtvìgiáréttrongđêmgiaothừa.

Ngàymồngmộtđầunămhiệnlêntrêntửthiembéngồigiữanhữngbaodiêm,trongđócómộtbaođãđốthếtnhẵn.Mọingườibảonhau:"Chắcnómuốnsưởichoấm!."Nhưngchẳngaibiếtnhữngcáikỳdiệuemđãtrông

thấy,nhấtlàcảnhhuyhoànglúchaibàcháubaylênđểđónlấynhữngniềmvuiđầunăm.

CâylúamạchNếubạnđiquacánhđồnglúamạchsaucơnbãobạnsẽthấylúađennhưthểlàbịcháy.Tôisẽkểchobạnnguyênnhânlúabịđen,quacâuchuyệnmộtchúchimsẻ,chútađãnghetừlờikểcủamộtôngliễugiàmọcởgầncánhđồngngôvàlúamạch.

Ôngliễunàycaovàrấtđượccoitrọng,nhưngvàothờiđiểmấyôngđãgiàcỗi,nhănnheo.Thâncâybịchẻlàmđôi,cỏcâymâmxôimọclenvàokẽnứt;ôngliễungãraphíatrướcvàcáccànhlácủaôngxõaxuốngmặtđấtnhưmộtmáitócxanhdai.Cónhiềucâyngôtốtsốngtrêncánhđồng,quâycâylúamạch.Nhữngbắpngôđượcnuôidưỡngtốtvàbắpcàngmậpbaonhiêuthìlạivítcâynằmngảxuốngbấynhiêu.Lúamạchtavốnkiêungạonêncứngẩngthẳngvàvươncaođầulên.Nónghĩthầm:"Mìnhcókhốibắpvàngnhưcâyngô.Mìnhcònđẹphơnhẳnhắntanhiều.Nhữngbônghoacủamìnhđẹpnhưnhữngnụtáovậy...".Thếrồi,Lúamạchnói:

-Nàybácliễugià,bácđãtừngthấycáicâynàođẹpnhưtôichưahả?

Ôngliễugậtđầu.

Lúamạchlalên:

-Cáilãothậtdớdẩn.Lãotagiàquárồi.Cỏmọccảvàotrongóclãorồi.

Vàchợtmộtcơnbãoậpđến.Đámhoatrêncánhđồngxếpcánhlạivàcúigậpnhữngngọnđầuxinhxinh.Lúamạchtavẫnkiêungạovươncaocổlên.Nhữngbônghoabảonó:

-Hãycúiđầuxuốngnhưchúngtôiđi.

Lúamạchđáp:

-Khôngthểđượctôisẽchẳngchịucúiđầu.

Ôngliễugiàbảo:

-Hãyxếpnhữngcánhhoavàxếpgọnlávào.Đừngcónhìnvàocáctiachớpkẻolạinhìnthấythiênđàngsớm.Ngaykểcảconngườicũngmùnếuhọnhìnvàotiachớp.Nếubọntavươnđầulênthìcáigìsẽxảyravớiđámcỏdạichúngmình?

Lúamạchkêulênkhinhbỉ:

-Cỏdại!Quảthật!Tôichẳngsợnhìnlêntrời.

Tronggiâyphútấycảthếgiớinhưchìmtrongbãotốvàtiachớplửa.

Ngaysauđó,cơnbãođãđiqua,rồisaumộttrậnmưamọivậtmớingọtngàolàmsao.Nhữngbônghoadạingẩnglênhítthởkhítrời,nhữngcâyngôlạiđungđưatheochiềugió.Chỉcócâylúamạchnằmxoàitrênđấthéotàn,cháyđen.Ôngliễugiàlắcđầu.Mộtgiọtnướctorơixuốngtừđámláliễunhưthểôngliễugiàđangkhóc.Nhữngchúchimsẻlíulo:

-Tạisaoônglạikhóc,ôngkhôngthấysựtươimátcủahoavàlásao?

Ôngliễugiàkểlạisựviệcxảyravớicâylúamạchkiêungạovàtôingheđượccâuchuyệnnàytừcácchúchimsẻvàocáibuổitốimàtôigợichuyệnvớichúng

AnhchàngchănlợnNgàyxưa,cómộthoàngtửrấtnghèochỉcómộtgiangsơnnhỏhẹp.Tuynhiên,giangsơnấynhỏthìnhỏthật,nhưngcũngđủđểchochàngkénđượcmộtngườivợvàlúcnàychínhlàlúcchàngđangmuốntìmngườilàmbạntrămnăm.

Chàngrấtsẵnsànghỏicôngchúaconhoàngđế:"Nàngcóbằnglòngkếtduyênvớitakhông?"Chàngrấtcóthểlàmthế,vìdanhtiếngcủachàngvanglừngkhắpvùngvàcóthểđếnhàngtrămcôngchúanghechànghỏinhưthếsẽtrảlời:"Vâng"

Nhưngđâylạilàcongáihoàngđế!Cácbạnhãyngheđầuđuôicâuchuyện:

Trênmộvuachamọcmộtcâyhồng.Trời!Câyhồngmớiđẹplàmsao!Cứnămnămnómớirahoamộtlần,lạichỉmọccómộtđóa,nhưngđólàmộtđóahồngthơmdịuđếnnỗichỉngửihoathôicũngđủquênhếtưuphiền.Hoàngtửlạicòncómộtconhọamihóthaytuyệtvời.Từcáicổhọngnhỏxíucủanóphátranhữngkhúcđiệuthánhthót.Congáihoàngđếnghehọđồnvậymuốncócảhoahồngvàhọami.Hoàngtửbènđặtcảhaithứvàohaitrápbạcgửibiếunàng.

Hoàngđếchođemnhữngthứấyđếnchongàixemtrongđạiđiện,nơicôngchúađangchơitròtiếpkháchvớicáccungnữ.Vừanhìnthấynhữngtrápbạc,nàngvỗtayhoanhỉreolên:

-Ướcgìđượcconmèoconthìthúquá!

Nhưngngườitalạilôicâyhồngratrước.

Cáccungnữrúlên:

-Ố!Đẹpquá!

Hoàngđếnói:

-Đẹp,chưađủ,phảinóilàtuyệtmỹmớixứng.

Nhưngcôngchúachạyrangửihoavàphụngphịunói:

-Ồ!Tâuphụvương,hoathậtchứkhôngphảihoagiả!

Bọnnịnhthầnphụhoạ:

-Ôichao!Hoahồngthật!

Hoàngđếphán:

-Hãyxemcáitrápkiađựnggìđã,rồihãybựcmìnhcũngchưavội.

Ngườitamởtrápchoconhọamira.Nócấttiếngcathánhthót,haykhôngcònchêvàođâuđược.

BọncungnữnóibằngmộtthứtiếngPháprấtdởnhưhọthườngdùng:

-Charmant!Merveilleux!(Dễthươngquá!Tuyệtquá!)

Mộtlãonịnhthầntán:

-Conchimnàylàmhạthầnnhớlạiđếncáihộpđựngthuốcbàocómáyhátcủacốhoànghậu,giốngnhưhệt,từgiọngchođếnđiệu.

-Đúnglắm!Đúnglắm!Hoàngđếnóirồiòalênkhócnhưmộtđứatrẻcon.

Côngchúanói:

-Khôngthểtinđâylạilàmộtconhọamithật.

Nhữngngườiđemchimđếnvộitâu:

-Thưađúnglàchimthậtđấyạ!

-Thếthìchonóbayđithôi!

Vànàngkiênquyếtkhôngchohoàngtửvàocung.

Nhưngchàngkhônghềnảnlòng.Chànglấyphẩmnâuvàphẩmđenbôilênmặt,kéomũsụpxuốngtậnmắt,giảvờđikhậpkhiễng,bướcvàotrìnhdiệnvànói:

-Thánhthượngvạntuế!Cúixinthánhthượngchokẻbầytôivàohầuhạtronghoàngcung.

-Cónhiềungườixinviệcquárồi.Nhưngtacầnmộtngườichănlợn,nhàngươicólàmđượcviệcấykhông?

Hoàngtủnhậnchănlợn.Ngườitachochàngmộtcănbuồngtồitàngầnchuồnglợn.Chàngcặmcụisuốtngàyvàngaytốiđầutiênchàngđãlàmxongmộtcáinồixinxắncógắnđầynhạc.Mỗikhiđặtnồilênbếp,nhạcrunglênmộtđiệukhúccổxưacủanướcĐức.

Ach!dulieberAugustin!

Allesistvack,vack,vack!

(Ônày!Augustinthânmếnơi!mọiviệcđềunhưý,nhưý,nhưý!)

Nhưngkỳdiệunhấtlàmỗikhithòngóntayvàođámhơibốcởnồirathìlậptứcngửingaythấymùitấtcảcácmónănđangxàonấutrêntấtcảcácbếptrongkinhthành.

Nhấtđịnhlàcáinồiấykhácxamộtbônghồng!

Côngchúacùngtấtcảcáccungnữđichơiquanghethấytiếngnhạc,dừnglạinghevàmêtít,vìnàngcũngbiếtchơibảnnhạcấy.

Ach!dulieberAugustin!

Nhưngphảinóithật:nàngchỉbiếtchơicómỗimộtcâuấy,vàchỉbiếtđánhđànkiểumổcòthôi.Côngchúathốtlên:

-Chínhlàcáiđiệukhúctađãthuộc.Tênchănlợnchẳngphảilàngườinguđầnđâu.Hãyvàohỏihắntaxemcáiđàncủahắntađánggiábaonhiêutiền.

Mộtcungnữchuivàochuồnglợn,trướckhivàochuồngkhôngquênđiguốc,rồihỏi:

-Cáinồinàyanhlấybaonhiêutiền?

-Tôilấymườicáihôncủacôngchúa.

Cungnữkêulên:

-Trờiơilàtrời!

-Khônglấykémđâu.

Cônchúahỏi:

-Hắntabảosao?

Cungnữđáp:

-Conchẳngdámnhắclạiđâu.Khiếplắm!

-Nóithầmchotahayvậy.

Ngườicungnữtuânlệnh.

-Quânthôtục.

Côngchúakêulênvàbỏđi.Nàngđichưađượcmườibước,nhạclạibắtđầuthánhthótngânvang:

Ach!dulieberAugustin!

Allesistvack,vack,vack!

-Chạylạihỏihắntacóbằnglòngnhậnmườicáihôncủacáccungnữkhông?

Chàngchănlợntrảlời:

-Không,xincảmơn!Mườicáihôncủacôngchúakia,khôngthìxincứđểnồiđấychotôi.

Côngchúanói:

-Bướngbỉnhthật!Thôiđành,cácngườiđứngvâylấyta,đừngđểaitrôngthấy.

Cáccungnữquâytrònlạivàcăngváyra.Chàngchănlợnđượcmườicáihôn,còncôngchúathìđượccáinồi.

Mọingườiđềuvuisướng.Ngườitađemcáinồirachơisuốtbuổitối.Khôngcònmộtbếpnàotrongkinhthànhgiữbímậtđượcnữa.Từquanthịvệchođếncácthợgiày,aiăngìhọđềubiếtcả.Cáccungnữthíchquá,vừavỗtayvừanhảycẫnglên.

-Chúngmìnhbiếthết:aisẽlàngườiănxúpvớihạnhnhânhaytrứngtráng,ailàngườisẽănthịtquayvàmónbộtnấuvớisữa.Tuyệtthật!

-Đúngthế.Quangiámthịtrongcungphụhoạ.

Côngchúadặnthêm:

-Cốtnhấtlàkhôngđượcbépxépgìvìtalàcongáihoàngđế,nghechưa?

Tấtcảcáccungnữđồngthanh:

-Trờisẽgiữmồmgiữmiệngchochúngcon!

Chàngchănlợn,tứclàhoàngtửmàmọingườitưởnglàmộtanhchănlợnchínhcống,khôngđểmộtngàygiờtrôiquamàkhôngsángchếramộtthứgìmới.

ChànggọtđượcmộtcáiCơrêxenrấtxinh.(Crécelle:mộtthứnhạccụbằnggỗhìnhtròn,cócácthanhgỗtonhỏ,khiquaycómộtcáicầnđậpvàocácthanhgỗphátratiếng)

Khiquay,cáiCơrêxenấyphátranàolàđiệuvalse,nàođiệuphingựa,điệuponka,tómlại,đủcácđiệunhảytrênđời.

Côngchúađiqua,phảithốtra:

-Hayquáđimất!Tachưatừngđượcnghethứnhạcmêlyấybaogiờ.Vàohỏihắntaxemcáivậtấyđánggiábaonhiêu;nhưnglầnnàythếnàothìthế,tacũngkhônghônhắnđâuđấy.

Ngườicungnữvàohỏirồitrởratrảlời:

-Lầnnàyanhtađòimộttrămcáihôn.

Côngchúanói:

-Điên!-vànàngbỏđi.

Nhưngđichưađượcmườibướccôngchúađãdừnglạiphán:

-Phảikhuyếnkhíchnghệthuật.TalàcongáiHoàngđế.Vàobảohắnlàtasẽbanchohắnmườicáihônnhưhômqua,cònbaonhiêuthìcungnữcủatasẽhônchođủsố.

Cungnữgiẫynẩy:

-Hôncáianhchàngthôlỗấyà?

Côngchúanói:

-Thìđãlàmsao?Đếntađâycũngcònhônđượchuốngchicácngươilàbềtôidotanuôichoănvàtrảtiền!

Ngườicungnữlạiquayvàochuồnglợn.Chàngchănlợnkhăngkhăng:

-Mộttrămcáihôncủacôngchúa,khôngthìaigiữlấycủangườiấy.

Côngchúatruyền:

-Đứngquâylấyta.

Cáccungnữđứnglạithànhvòngtrònvàchàngchănlợnbắtđầuhôn.

Hoàngđếđangđứngtrênbaolơntrôngra,tựhỏi:

-Cóchuyệngìgầnchuồnglợnthếkia?

Ngàidụimắtvàđeokínhvào.

-À!Bọncungnữđùanghịch.Phảiraxembọnchúngđùanghịchgìmớiđược!Hoàngđếđigiàybăngtúpvào,xuốngthanggácrõnhanh.

Xuốngđếnsân,ngàirónrénlạigần.Thậtralàmthếcũngbằngthừavìcáccungnữcònđangmảiđếmtừngcáihônđểgãchănlợnkhỏihônquásốđượchưởng.

Họkhôngbiếtcóhoàngđếđitới.Ngàikiễngchânnhìnvàovàkêulên:

-Thếnàylàthếnào?

Rồingàirútgiàybăngrúpquậtbọncungnữtúibụi.

Chàngchănlợnđanghônđếncáithứtámmươisáuthìhoàngđếcáutiếthét:

-Cútngay!

Thếlàchàngchănlợnvàcôngchúabịđuổirakhỏivươngquốc.

Trờimưanhưtrútnước.Côngchúaòalênkhóc.

Nàngthanvãn:

-Khổthânchotôi!Saotôichẳnglấychànghoàngtửđángyêucóhayhơnkhông?

Chàngchănlợnchạynấpsaumộtgốccây,lausạchphẩmnâuvàphẩmđentrênmặt,cởibỏbộquầnáoxấuxíra,trởlạichỗcôngchúatrongbộquầnáohoàngtửcủamìnhvànói:

-Tađếnđâycốtđểnóichocôngchúabiếtlàtarấtkhinhcôngchúa.Côngchúakhôngmuốnyêumộthoàngtửthậtthàphúchậu,côngchúakhônghiểugiátrịcủabônghồnglẫnhọami,nhưngvìmộtvậtnhỏmọnmàcôngchúahônmộttênchănlợn!Chođángkiếp!

Chànglậptứcquayvềnướcmình,vàonhàvàkhóachặtcửalại.Côngchúađếntrướccửanhàchànghátmãi:

Ach!dulieberAugustin!

Allesistvack,vack,vack!

Nhưngchẳngcóhiệuquả.

Hoàngtửchẳngmởcửa.

ConquỷsứcủaônghàngtạphóaNgàyxưacómộtanhchàngsinhviênnghèo,thậtthà,ngaythẳng,sốngtrongmộtcăngácxép,chẳngcólấymộttígì.Cũngtrongnhàấylạicómộtôngbánhàngtạphóalươngthiệnvàlàchủnhà.Bạncủaônglàmộtconquỷsứ.ĐêmNoelôngchonómộtbátbộtngàosữavàmộtmẩubơtotướng.Conquỷsứởngaytrongcửahàng,nơinóbiếtđếnlàlắmchuyện.

Mộtbuổitốikia,chàngsinhviênđicửasauvàomuanếnvàphómát.Chàngkhôngcóaigiúpviệcvàvẫnphảitựđimualấycácthứ.Ngườitagiaohàngvàchàngtrảtiền.Vợchồngnhàhànggậtđầuchàochàng.

Chàngsinhviênđáplễvàdừnglạiđọctờgiấygóimiếngphómátcủamình.Đólàmộttờgiấyxéởmộtcuốnsáchcũ,lẽrakhôngnênxévìcuốnsáchấylàmộttậpthơ.

Ôngchủhàngbảo:

-Cuốnsáchấycónguyênvẹnđâu.Cómộtbàlãođemđổichotôilấymộtnắmcàphêđấymà.Đưatôitámsiling,tôisẽđưanốtchỗcònlạichoanh.

-Không.Cóđổilấymiếngphómátthìđổi.Tôiănbánhmìvớibơthôicũngđủ.Xémộtcuốnsáchnhưvậythậtđángtiếc.Báclàmộtconngườikhônngoanvàthựctế,nhưngđốivớithơca,báccũngchỉhiểubiếtđạikháinhưcáisọtnàymàthôi!

Nóinhưthếcũngkhávôlễ,nhấtlàđốivớicáisọt,nhưngôngchủhàngvẫncười,anhsinhviêncũngcười…

Họđùanhau,nhưngconquỷsứthấycóngườinóinhưvậytứclắm,vìôngchủhiệutạphóabánloạibơngonnhất,lạilàchủcủanó.

Đếnđêm,lúcmọingườiđingủcả,trừchàngsinhviên,conquỷsứbènlẻnvàobuồngbàchủlấyhàmrănggiảcủabà.Cáihàmrăngấycóphépkỳdiệu.Chỉcầnđặtnólênbấtkỳvậtgìtrongbuồng,lậptứcvậtấysẽnóiđượcvàsẽphátranhữngtưtưởngvàcảmxúccủanó,khôngkémgìbàchủ,cóđiềulàkhôngbaogiờnóicùngvớibàtacả;thếcũngmay,nếukhôngthìđâmracảhaicùngnóitrongmồm.

Conquỷsứđặthàmrăngvàotrongsọtđựngbáocũvàhỏisọt:

-Cóđúnglàmàykhôngbiếtthơlàgìphảikhông?

-Biếtlắmchứ-sọtnói–thơlàcáitavẫnthấyởphíadướicáctờbáovàthườngđượcngườitacắtraấymà.Tôitưởngrằngtôicònchứanhiềuthơhơnmộtanhsinhviênấychứ,nhưngvívớiôngchủthìtôicònkémxa.

Conquỷđặthàmrănggiảlêncáicốixaycàphê,rồiđặtlênhũđựngbơvàngănkéođựngtiền.Chúngđềuđồngýkiếnvớicáisọt.Phảitôntrọngýkiếncủađasố.

Quỷsứnói:

-Thôiđếnlượtanhsinhviên!

Nótrèolênthanggácnhàbếp,lênđếntậncăngácxéptồitàncủachàngsinhviên.Bêntrongvẫncònsáng.Conquỷsứnhòmqualỗkhóathấychàngsinhviênđangngồiđọcnhữngtrangsáchnáttrongcuốnsáchcủaôngchủhàng.Nhưngsaocănphònglạisángđếnthế!Cuốnsáchphátramộttiasángtỏaranhưmộtgốccây,vươnlênrấtcaovàxõacànhtrênđầungườiđọcsách.Tấmlánàocũngtốttươi,mỗiđóahoalàmộtcáiđầuthiếunữxinhtươivớinhữngcặpmắthuyềnđenláyhoặcnhữngđôimắtxanhcựckỳtrongsáng.Mỗiquảlàmộtvìsaolấplánhvàtrongphòngvanglêntiếngđànhátmêhồn.

Quỷsứchưatừnghìnhdungnổinhữngcảnhtuyệtvờinhưthếbaogiờ.Nókiễngchân,đứngđựcrađấy,mắtnhìnchằmchằm,chođếnkhiánhsángtrongphòngvụttắtđi.

Saulúcchàngsinhviênđingủ,quỷsứvẫnkhôngnhúcnhíchvìtiếnghátvẫnngânlênêmáivàquyếnrũruchochàngsinhviênngủ.

Quỷsứlầmbầm:

-Thếmớituyệtvờichứ!Mìnhkhôngngờđấy.Khôngbiếtcónênđếnởvớianhsinhviênnàykhôngnhỉ?

Nósuynghĩhồilâurồitựnhủ:

-Nhưnghắnlấyđâurabộtngàosữachomìnhăn?

Nghĩthếnóquyếtđịnhtrởvềởvớiôngchủhàngtạphóa.

Nóvềvừađúnglúcvìcáisọtdùnghàmrănggiảnóiquánhiềunênđãgần

mònhết.Quỷsứmanghàmrănggiảvềtrảchobàchủ.Nhưngtừđótrởđi,cảcửahàng,từngănkéođựngtiềnchođếnhũbơđềutánthànhýkiếncủasọt,đềukínhnểvàhoàntoàntintưởngởsọt.Thậmchíđếnôngchủhàngđọcbài“Tintứcvănnghệvàsânkhấu”đăngtrongtờbáobuổichiềucũngcứtưởnglàbàicủasọt.

Nhưngquỷsứcònkhôngngồiyênđượclấymộtlúc.Khoahọcvàđạolýthulượmđượctronghàngtạphóađốivớinólàkhôngđủ.

Đènvừathắptrongkhothócthìdườngnhưcónhữngtiasángnhưnhữngsợidâythừngkéonólêntrêngác.Nóchạyvộilênnhìnqualỗkhóavàlúcđómộtcảmgiácmạnhmẽnổilêntrongngườinó,giốngnhưngườiđibểgặpphongba.

Chẳnghiểusaonókhócòalênvàcảmthấynguôinguôiquahànglệ.

Giáđượcngồibênchàngsinhviêndướigốccâylớnthìthúvịbiếtbao!

Thanôi!Khôngđược.Nóđànhnhìnqualỗkhóavậy.

Gióbắtđầuthổiquakẽhởtrênmáinhà,nhưngnóvẫnđứngđấy,đứngtrênvángácgiálạnh.

Dẫucórétđếnmấynócũngchẳngbaogiờcảmthấygìtrướckhiánhsángtrongphòngtắtđivàtiếngcanhạcimhẳn.Chỉđếnlúcấynómớicảmthấycóng,nórunrẩytrởvềcửahàng;dướiấymớidễchịuvàấmáp,ấylàchưanóiđếnmónbộtngàosữađêmNoelvàmẫubơtotướng.

Ônghàngtạphóacòngiữđượcnólàởchỗđó.Mộtđêmkia,tiếngồnàodữdộilàmquỷsứbừngtỉnh.Nhìnquacửasổnóthấythiênhạđangkêucứu.

Báctuầncanhđangbáođộng.

Cháysángrựccảphố.Cháycửahàngtạphóahaycháynhàbêncạnh?Thậtlàkhủngkhiếp!Bàhàngkinhhoảngđếnnỗitháongayhoataibỏvàotúi,nghĩrằngmìnhcũngđãchạyđượcchútđỉnh.Ônghàngchạycáikétbạcvàchịngườiởchạycáikhănvuôngbằnglụacủachị.

Aicũngmuốnchạyvậtgìquýgiánhất.

Quỷsứnhảylên.Đếntậnbuồnganhsinhviên;anhtađanglặnglẽđứngtrướccửasổxemđámcháyphátratừnhàbêncạnh.Quỷsứvớlấyquyển

sáchkỳdiệuđangđểtrênbàn,nhétvàocáimũtrùmđầumàuđỏcủanóvàgiữkhưkhưbằngcảhaitay:thếlàcủaquýnhấtnhàvẫncònnguyênchưaviệcgì!

Nóchuiquaốngkhói,chuồnlênmáinhà.Nóngồiđấy,ngồitrongánhlửacủacănnhàbêncạnhđangcháy,haitaygiữcáimũmàuđỏcủanó,trongđựngcủaquý.

Giờđâynóđãbiếttâmhồnnóphảingảvềđâuvàconngườinóthuộcvềai.Nhưngkhiđámcháytắtthìlýtrílạithắngthế.Nótuyênbố:

-Tasẽsốngsansẻvớicảhaingười.Khôngthểbỏđứtôngchủhàngtạphóađược,vìmónbộtngàosữaquảthậtlàngonquá.

Điềuđócũngrất“conngười”vậy.

Chúngtacũngthếthôi,chúngtacũngsẽquaytrởvềvớiôngchủhàngtạphóachỉvìmónbộtngàosữa.

GiăngbịthịtỞgiữavùngthônquê,cómộtcáilâuđàicổ,tronglâuđàicómộtônghoànggiàvàhaicậucontrai.

Cáccậunàythôngtháiđếnnỗingườikhácchỉcầnhiểubiếtbằngmộtnửacáccậucũngđãkháuyênbácrồi.Họđềumuốnhỏicongáinhàvuavàhọcóthểlàmviệcấyvìcôngchúađãtuyênbốsẽlấyngườinàocótàiứngphótrướcmặtnàng.

Cảhaicậudànhratámngàyđểchuẩnbị.Côngchúachỉrahạncótừngấyngày,nhưngnhưthếcũngthừađủđốivớicáccậu:cáccậutàicaohọcrộngnênsautámngàyđãchuẩnbịxongxuôi.Mộtcậuhọcthuộclòngcảquyểntựvịlatinhvàtấtcảcácsốbáohằngngàyratrongthànhphốbanămgầnđây,đọcxuôihayđọcngượccũngđược.Cậukiahọcthuộclàubộluậtvàtấtcảsựhiểubiếtcủamộtvịquantòa;cậuchorằngmìnhcóđủtàiđểngồibànviệcnước.Cậulạicònkhéotaybiếtcảthêuthùanữa.Cảhaiđềutựphụrằngmìnhsẽlấyđượccôngchúa.

Chacáccậuchomỗingườimộtconngựa;cậuthuộctựđiểnvàbáochíđượcconngựađen;cậuthuộcluậtvàbiếtthêuthùađượcconngựatrắngnhưsữa.Họcòndùngdầuhạnhnhânbôinhờnmépđểcóthểnóiđượclâu.

Khicáccậulênngựa,quânhầuđầytớđếntrựcsẵncảởsânnhàdưới.Lúcđócậuemgiaithứbađến.Đúnglàbaanhem,nhưngcậuthứbaquádốtnênchẳngaiđếmxỉađến.NgườitachỉgọicậulàGiăngbịthịtmàthôi.Cậuhỏicácanh:

-Cácanhđiđâumàdiệnquầnáongàyhộithế?

-Đilênkinhđôđàmđạovớicôngchúađây.Màykhôngnghequânlínhđánhtrốngloanbáokhắpnướcà?

Rồihọkểlạichocậungheđầuđuôicâuchuyện.Giăngbịthịtbảo:

-Này,tôisẽđivớicácanh.

Nhưngcácanhcậuthìcườiồlênvàphingựađithẳng.Giăngbịthịtkêulên:

-Thưacha,xinchacũngchoconmộtconngựa.Conmuốnlấyvợlắmrồi.Nếucôngchúaưnglấyconthìlấy,nếunàngkhônglấythìconcũngcứlấy

nàng.

-Không!Chẳngcóngựachomàyđâu.Màykhôngnênđợi,nóikhôngnênlời,cóđâuđượclịchsựgiỏigiangnhưcácanhmày.

-Khôngcóngựaà?Đượcrồi,consẽcưỡicondêcủacon,cầngì!

Cậunhảyphóclêncondêđựccủacậu,lấygótchânthúcchonómấycáivàohôngrồithẳngđườngcáiquanrađi.

Hấp!Hấp!Cậuphinhanhphảibiết!

-Cóemđây!-Cậugọitovàcótiếngvangđáplại.

Haingườianhlặngthinhrongruổiphíatrướctrênmìnhngựa,họchẳngnóichẳngrằngvàcònmãinghĩđếnnhữngcâuvănhoacầnphảinghiêncứuchokỹđểđemrathithốvớicôngchúa.

Giăngbịthịtgọito:

-Hấp!Hấp!Cóemđây.Emnhặtđượcvậtnàydọcđườngđâynày.

Nóirồicậugiơramộtconquạchết.

-Bịthịtđángthươngơi!Emđịnhdùngcáicủaấylàmgìthế?

-Tặngcôngchúa.

-À!Hayđấy!

Họvừanóivừacườirồiđithẳng.

-Hấp!Hấp!Hấp!Cóemđây!Cácanhhãyxemđây:chẳngmấykhinhặtđượccáicủanàytrênđườngđâu.

Haingườiquaylại,nhìnxemcáigìvànói:

-Bịthịt!Chiếcguốccùnấymàycũngđịnhđemtặngcôngchúachắc?

Bịthịttrảlời:

-Vâng,đúngthếđấyạ.

Haingườilạicườirộvàphingựabỏđitrướcrõxa.Mộtlátsaubịthịtlạigọito:

-Hấp!hấp!hấp!Cóemđây!Quảthậtmỗilúcmộtphấnchấn,cácanhạ.Cáinàythìtuyệt!

-Lạinhặtđượcgìnữathếhử?

-Mộtthứvôsong,phennàycôngchúahẳnphảivừaý.

-Eoơi!Bùnbốcdướicốnglênđấyà?

-Vâng,đólàthứbùnmịnnhấtđấyạ.

NóirồiBịthịtbốcbùnbỏđầytúi.Cácônganhchongựaphinướcđại,đếncổngthànhtrướcGiăngcóđến1tiếngđồnghồ.Ngườitaphátsốthứtựchonhữngkẻđếncầuhônvàhọđứngsắphàngsau,chennhauđếnnỗikhôngnhúcnhíchnổicánhtay.Làmthếlàcầnthiết,nếukhônghọsẽđánhnhauvìngườinọtranhnhauđứngtrướcngườikia.

Nhândânđứngxúmquanhcungđiện,nhìnquacửasổđểxemcôngchúakénchồng.Thươngthaychocácanhchàng!Vừavàođếnnơiđãtịtmítkhôngnóiđượcmộttiếng.

Côngchúatruyền:

-Đếnlượtngườikhác.

ĐếnlượtmộtngườianhcủaBịThịt,ngườiđãhọcthuộclòngquyểntựvị,nhưngchỉmớiđứngxếphàngthôi,cucậuđãquênráocả.Lúcbướctrênsànkêukènkẹtvànhìnvàotrầnláttoànbằnggương,cậuthấynhưlàđilộnngược,đầuxuốngđất,chânlêntrời.Bêncửasổlạicòncóbaviênlụcsựvàmộtphápquanngồighichépcáccâutrảlời,ghiđếnđâulậptứcđượcđănglêntờbáobánởđầuphố,haixumộtsố.Thếthìlàmgìmàchẳngcuốngcuồng!Cũngcầnnóithêmrằnglòsưởiđốtnhiềuthanđếnnỗitrôngcứđỏrựclên.

Anhchàngđếncầuhônnói:

-Ởđâynóngquá!

Côngchúađáp:

-Làvìhômnayvuachachoquaygà.

Chếtcha!Thậtlàmộtvấnđềbấtngờđốivớicucậu.Tịt!Cucậuđứngđựcrachẳngnóiđượclấymộttiếngnào,vìcucậucònđangmảisángtácmộtcâuthậtdídỏm.Thếlàtịt!Tịt!Côngchúalạiphán:

-Lạimộttênnữakhôngragì.Đếnlượtngườikhác!

Cucậuphảichuồn,nhườngchỗchongườiem.Anhchàngnàylạinói:

-Ởđâynóngkhiếpquá!

-Phải,tạihômnaychúngtôiquaygàấymà.

-A!A!Thếnàokia?

Anhtanóixong,cácthầykýlụcvộivàngvàosổ:“A!A!Thếnàokia?”

Côngchúaphán:

-Lạimộttênnữakhôngragì!Đếnlượtngườikhác!

LúcấyđếnlượtGiăngbịthịt.Cậudắtcảcondêvàophòngvàkêuto:

-Nónggìmànóngkhiếpthếnày.

Côngchúanói:

-Làvìchúngtôiđangluộcgà.

Bịthịtđápngay:

-Ồ!Thếthìcòngìbằng!Choluộcnhờconquạnàyđượckhông?

-Đượclắmchứ!Côngchúanói;nhưnganhcócáigìđựngkhông?Takhôngcónồicũngchảcóxoongđâu.

-Cóđây,nồiđây!

NóirồiBịthịtchìachiếcguốccùnravàđặtconquạvàotrong.

Côngchúabảo:

-Thếthìđượcbữaănngonđấy;nhưnglấyđâuranướcsốt?

-Trongtúiđây–Giăngnói–màcòncóthừađểbánlạinữakiađấy!

Nóirồicucậumóctrongtúiramộtítbùn.

Côngchúanói:

-Đượcđấy!Anhtrảlờiđượcđấy,biếtănnóiđấy.Anhsẽlàchồngta.Nhưnganhcóbiếtrằngtừngcâu,từngchữchúngtađangnóivàđãnóiđềuđượcghibằngtốckývàsẽđăngtrênbáokhông?Anhcótrôngthấybaviênlụcsựvàvịphápquangiàngồigầncửasổkiakhông?Lãogiàấygớmlắm,đúnglàmộtcondiềuhâu!

Dọathế,côngchúatưởngGiăngbịthịtsợ;vừalúcấybaviênlụcsựcũngphùngmangtrợnmắt,hấtđổcảlọmựcxuốngđất.Giăngnói:

-Cácngàinàyấyà?Được,tasẽbiếuviênphápquanphầnlớnnhất.

NóirồiGiăngbịthịtlộntráitúiáolấybùnnémvàođầymặtviênphápquan.

Côngchúareolên:

-Hoanhô!Hoanhô!Đếntacũngkhôngnghĩra,nhưngbâygiờthìtahọcđượccáchxửsựấyrồi.

Giăngbịthịtđượclàmvua,vừađượcvợ,vừađượccảmũmiệnlẫnngaivàng.

Câuchuyệnnàytôiđọcđượctrongmộttờbáodoviênphápquanviết,nhưngtruyệnnàyliệucóđángchochúngtatinhaykhôngnhỉ?

CôbéchănngỗngNgàyxưa,cómộtbàhoànghậutuổiđãcao.Đứcvuachếtđãlâu,bàcómộtcôcongáirấtxinhđẹp.Khilớnlên,nàngđượchứahônvớimộtchànghoàngtửconvuamộtnướcxaxôi.Đãđếnlúctổchứclễcưới,nàngcôngchúachuẩnbịsẵnsàngđinướcxalạ.Mẹnàngchuẩnbịchonàngnhữngvậtquýgiá:đồtrangsức,vàng,bạc,cốc,châungọc,tómlạilàtấtcảnhữnggìxứngđánglàmcủahồimônchomộtcôngchúavìmẹnàngrấtmựcyêunàng.Mẹnànggửigắmmộtthịnữcónhiệmvụdẫnnàngđiđếnchỗởcủangườichồngchưacưới.Mỗingườicưỡimộtconngựa.NgựacôngchúacưỡitênlàPha-la-da,biếtnói.Đếnlúcchiatay,bàhoàngvàotrongphòngngủ,lấymộtcondaoconchíchngóntay,đểchảybagiọtmáu.Bàchomáunhỏxuốngmộtcáikhăntrắngnhỏ,đưachocongáivàdặn:

“Conthânyêu,hãygiữgìncẩnthậncáikhănnày,nósẽcóíchchocontrênđườngđi”.

Haimẹconbuồnbãtừbiệtnhau.Côngchúađểcáikhănáptrướcngực,nhảylênyênngựađểđiđếnnơiởcủangườiyêu.Saukhiđãđiđượcmộttiếng,côcảmthấykhátkhôhọng,côbảothịnữ:

-Emhãyxuốngngựa,lấycốccủatamúcnướcsuốikiavàmanglạiđâychota,takhátnướclắm.

-Nếucôkhát,thịnữtrảlời,thìhãytựnhảyxuống,rồivươnngườiratrênmặtnướcmàuống.Tôikhôngphảilàđầytớcủacô.

Côngchúakhátlắm,bènxuốngngựa,cúixuốngdòngnướcsuốiđểuốngnước.Nàngkhôngdámuốngnướcbằngcốcvàng.

-Trờiơi!-nàngkêuto.Bagiọtmáutrảlờicô:

-Nếumẹcôbiếtsựtìnhthếnày,thìhẳntimbàsẽtannáttrongngực.

Nhưngcôngchúalàngườicanđảm.Nàngkhôngnóigìvàlạinhảylênngựa.Ngựaphinướcđạiđượcvàidặm.Trờithìnóngnực,chẳngmấychốcnànglạikhátnước.Tớimộtconsông,nàngbảothịnữ:

-Emhãyxuốngngựavàchotauốngnướcbằngcáicốcvàng.

Côđãquênđứtnhữnglờiđộcáccủathịnữ.Nhưngthịnữlạitrảlờingạo

mạnhơn:

-Nếucôkhátthìhãyđimàuốngnướcmộtmình,tôikhôngphảilàđầytớcủacô.

Côngchúakhátquá,nhảyxuốngngựa,cúixuốngdòngnướcchảyxiết,khócvàkêulên:

-Trờiơi!

Bagiọtmáuliềnđáplại:

-Nếumẹcôbiếtsựtìnhthếnàythìhẳntimbàsẽtannáttrongngực.

Trongkhicôcúixuốngđểuốngthìcáikhăncóbagiọtmáu,tuộtkhỏingựccôvàtrôitheodòngnướcmàcôkhônghaybiếtgì,vìlúcđócôrấtsợhãi.Thịnữthìlạitrôngthấyhếtvànórấtvuimừnglàtừgiờtrởđicôngchúasẽbịnótrị.Từlúcđánhmấtbagiọtmáu,côngchúatrởnênyếuđuối,khôngđủsứctựbảovệnữa.KhinàngđịnhtrèolênconngựaPha-la-dathìthịnữbảo:

-TôisẽcưỡiconPha-la-da,còncô,côhãycưỡiconngựatồicủatôi.

Côngchúađànhlàmvậy.Tiếpđóthịnữralệnh,lờilẽgaygắt,bắtnàngphảicởiquầnáohoàngcungravàmặcquầnáocủanóvào.Côlạiphảithềcótrờilàkhiđếncungđiệnsẽkhôngnóilộgìra.Nếucôkhôngchịuthềthìnósẽgiếtchếtcôtạichỗ.NhưngconPha-la-dađãquansáttấtcảvàghinhớtấtcả.

ThịnữthìcưỡiconPha-la-da,còncôngchúathìcưỡiconngựatồi.Họlạitiếptụcđi,cuốicùngđếnlâuđàinhàvua.Ởđấy,mọingườirấtvuimừngkhihọtới,vàhoàngtửvộichạyđếntậnnơiđónhọ,đỡthịnữxuốngngựa,vìtưởngrằngđólàvợchưacướicủamình.Thịnữđilênbậcthanglâuđài,cònnàngcôngchúathìphảiđứnglạingoàithềmlâuđài.Vuachanhìnra,quacửasổthấynàngduyêndángvàtuyệtđẹp.Ngườivàotrongcungvàhỏicôgáiđượccoilàvợchưacướicủahoàngtửxemcôgáiđứngngoàisânlàai.

-Tâuvuacha,conđãgặpcôgáiđótrênđườngđivàconđãđưacôtađicùngđểđỡlẻloimộtmình.Xinvuachachocôtalàmviệcgìđóđểcôtakhỏiphảivôcôngrỗinghề.

Nhưngvuachakhôngcóviệcgìgiaochocôlàmcả.Ngườibảo:

-Ởngoàikia,tacómộtthanhniênchănngỗng,hãyđểcôấygiúpviệcanhta

vậy.

ChàngthanhniêntênlàCuốc.Vợchưacướicủahoàngtửphảigiúpanhchănngỗng.

Ítlâusau,vợchưacướigiảtâuvớihoàngtử:

-Chàngthânyêuơi,emmuốnmộtđiều,chànghãylàmvuilòngemnhé!

Hoàngtửnói:

-Đượcthôi!

-Chànghãychogọingườithợlộtdađếnđậpchếtconngựaemcưỡiđếnđây,vìtrongkhiđiđườngnóđãlàmembựctức.

Thậtrathìnósợconngựakểlạicáchnóđốixửvớicôngchúa.ĐếnlúcconngựatrungthànhPha-la-daphảichếtthìcôngchúađượctin.Nànghứavớingườithợlộtdalàsẽbímậtbiếuanhmộtđồngtiềnbạcnếuanhgiúpnàngmộtviệcnhỏ.Trongđôthịcómộtcáicổngtorấttối,hàngngày,sớmtốinàngphảidẫnđànngỗngđiqua.NàngxinngườithợlộtdahãyđóngđanhtreođầuconPha-la-davàocáicổngấyđểnàngcóthểluônluôntrôngthấynó.Ngườithợlộtdahứasẽlàm,bácđóngđanhchặtcáiđầuconngựavàodướicáicổngtốiom.

Sángsớm,khicùngCuốcđiquacổng,côbảocáiđầu:

“Ôi,Pha-la-da,màybịtreoởđâyư?”

Cáiđầutrảlời:

“Ôi!Nàngcôngchúacủatôi,nàngquađâyư?

Nếumẹnàngbiếtnôngnỗinày

Timmẹsẽvỡtantành”.

Lặnglẽ,côđikhỏiđôthị,dẫnđànngỗngracánhđồng.Đếnđồngcỏ,côngồixuốngvàrũtócra.TóccôóngánhnhưvàngnguyênchấtvàCuốcrấtthíchnhìnmớtócấylóesáng.Anhmuốnnhổvàicọngtóc.Côngchúabènnói:

“Takhócđây,takhôngđây!Hỡilàngiónhẹ,

HãycuốncáimũcủaCuốcđi!

Chođếnkhinàotóctachảivàtếtxong”.

TứcthìgióthổimạnhcuốnđicáimũcủaCuốc.Anhtachạytheongay.Khianhtrởvềthìcôngchúađãchảiđầuxongvàanhkhôngnhổđượcsợitócnào.Anhrấtbựcvàkhôngnóinănggìvớicônữa.Họlạitiếptụcchănngỗngđếnchiều,rồicùngvềnhà.

Sángsớmhômsau,khilùađànngỗngquacổng,côgáinói:

“Ôi,Pha-la-da,màybịtreoởđâyư?”

Đầungựatrảlời:

“Ôi!Nàngcôngchúacủatôi,nàngquađâyư?

Nếumẹnàngbiếtnôngnỗinày

Timmẹsẽvỡtantành”.

Đirakhỏiđôthị,côlạingồitrênđồngcỏvàlạirũtócrachải.Cuốcmuốnnắmlấymớtóc.Côvộivàngnói:

“Takhócđây,takhôngđây!Hỡilàngiónhẹ,

HãycuốncáimũcủaCuốcđi!

Chođếnkhinàotóctađãchảivàtếtxong”.

Giónổilên,cuốncáimũđi.Cuốcphảichạytheo.Khianhtavềthìcôđãchảiđầuxongtừlâu,vàanhkhôngnắmđượcmớtócấy.Vàrồihaingườilạicùngchănngỗngđếnchiều.

Nhưngchiềuhômấy,vềtớinhà,Cuốcđếngặpvuacha,vàtâu:

-Kínhthưahoàngthượng,conkhôngthểchănngỗngvớicôgáinàynữa.

-Tạisaovậy?,vuahỏi.

-Suốtngàycôtalàmconbựcmình!

Vuachabảoanhkểlạisựviệcđãxảyra.Cuốcnói:

-Buổisáng,chúngcondẫnđànngỗngquacáicổngtốiom,ởđấy,cómộtcáiđầungựatreotrêntường,côtanóivớinó:

“Ôi,Pha-la-da,màybịtreoởđâyư?”

Cáiđầutrảlời:

“Ôi!Nàngcôngchúacủatôi,nàngquađâyư?

Nếumẹnàngbiếtnôngnỗinày

Timmẹsẽvỡtantành”.

VàCuốckểcácsựviệcđãxảyraởcánhđồngchănngỗngvàtạisaoanhtalạiphảichạytheocáimũ.Vuachadặnanhngàyhômsaucứđichănngỗngnhưthườnglệ.Sángsớm,ngàithânchinhđếndướicáicổngtốiomvàngheđượcnhữngcâucôgáinóivớicáiđầuPha-la-da.Ngàitheoracánhđồngvànấpvàomộtbụicây.Chínhmắtngàitrôngthấyanhthanhniênvàcôgáikialùangỗngthếnàovàsaumộtlúccôgáingồixuốnggỡmớtócvàngxõaxuốnglóesáng.Rồicôlạinói:

“Takhócđây,takhôngđây!Hỡilàngiónhẹ,

HãycuốncáimũcủaCuốcđi!

Chođếnkhinàotóctachảisóngmượtvàtếtxong”.

Mộtcơngióthổimạnh,cuốncáimũđộiđầucủaCuốcđi.Anhphảichạytheorấtxa.Côgáichănngỗngchảitócvàcuốnthànhnhữngbúp.Vuachanhìnthấytấtcả.Khôngainhậnrangàivìngàirờikhỏinơiđó.

Chiềuđến,côgáivềnhà,ngàichogọicôđếnvàhỏitạisaocôlạilàmnhưthế.

-Tâubệhạ,conkhôngthểnóiđược,côtrảlời.Conkhôngthểkểnỗikhổcủaconvớibấtcứaitrênthếgiannày,conđãthềnhưvậyđểkhỏibịngườitagiết.

Vuachaépcônói,nhưngngàikhôngbiếtđượcgìthêm.Ngàibènnói:

-Nếuconkhôngmuốnnóivớitathìconhãykểnỗikhổcủaconvớicáibếplònày.

Rồiôngbỏđi.Côđếnngồigầncáibếplò,thankhóc,thổlộtâmgan.

-Tangồiđây,bịcảthếgianruồngbỏ,dùtalàconvua.Mộtconthịnữácđộcđãápbứcta,bắttađổichonóquầnáohoàngcung.Nóđãthaythếtađểlàmvợchưacướicủangườiyêuta,vàtabắtbuộcphảilàmcôngviệcbìnhthườngcủangườichănngỗng.Nếumẹtabiếtnôngnỗinày,timbàsẽtannát.

Vuachađứngởphíatườngbênkiagầnốngthônghơi,ngàiđãnghethấyhết.Ngàitrởvềvàgọicôhãyrờicáilòvàđếngặpngài.

Ngườitamangđếnchocôquầnáohoàngcung,cômặcvàođẹpnhưcóphéplạ.Vuachogọicontraiđếnvàbảochoconbiếtvềcôvợchưacướigiảmạo.Côngườiyêuthậtđứngtrướcmặtchàng,đấylàcôgáichănngỗng.

Hoàngtửthấycôrấtđẹpvàphúchậunênlòngtrànngậpniềmvui.Mộtbữatiệcđượcsửasoạnđểmờitấtcảbạnbèthânthuộc.Hoàngtửvàcôngchúangồiởđầubàn,trướcmặthọlàconthịnữ.Nóbịchoángngợpvàkhôngnhậnracôchủtrangsứclộnglẫy.Khihọđangănuốngvuivẻ,vuacharamộtcâuđốchothịnữ.Nóphảitrảlờilàmộtngườiđànbàlừadốichủsẽbịxửtộithếnào.Ngàikểcácsựkiệnđãxảyravàhỏinó:

-Nhưthếsẽxứngđángvớihìnhphạtgì?

-Nóxứngđángphảiđuổiđikhỏiđấtnước.

-Kẻấychínhlàmày,vuachanói.Màyđãrabảnánxửtộimày,màysẽbịxửtộinhưmàynói.

Saukhihìnhphạtđượcthihành,hoàngtửcướinàngcôngchúalàmvợvàhọtrịvìđấtnướctronghòabìnhvàhạnhphúc.

BácLàmVườnVàNhàChủCáchthủđồchừngmộtdặmđườngcómộttòalâuđàitườngdày,cácchòiđềucólỗchâumaivàmáinhọn.Đólàmộtlâuđàicổvàhùngvĩ.

Mộtgiađìnhquýpháivàgiàucóchỉởđấyvàomùahè.Trongtấtcảcáctàisảncủahọ,lâuđàinàyđượccoinhưngọctrai,châubáu.Ngườitavừamớitubổphíangoàilâudài,tranghoàngvàbàitrílàmnórựcsánglênmộtmàutuơitắnmớitinh.Phíatronglâudàicóđầyđủtiệnnghi,chẳngthiếumộtthứgì.Bêntrêncửalớncóchạmtrổhuyhiệucủagiađình.Nhữngtrànghoahồngmỹlệđụcvàođácuốnlấynhữngconvậtquáidịtrêntấmgiahuy.

Đằngtrướclâuđàilàmộtbãicỏrộng.Ngườitathấyởđấymọclêngiữathảmcỏxanhnhữngchùmhoasơntràmàuđỏ,hoasơntràtửkimmàutrắng,nhữngluốnghoahiếmcó,khôngkểđếnnhữngthứhoatuyệtvờimọctrongnhàkínhvàđượcchămsócrấtchuđáo.

Giađìnhquýpháiấycómộtngườilàmvườntuyệtkhéo,chonênđidạochơivườnhoa,vườnrauvàvườncâyquảlàmộtđiềukháthúvị.Đằngđầuvườncâyhãycònlạimộtmảnhvườncủathờixưa.Đólànhữngbụicâyhoàngduơngvàcâythủytùngxénthànhhìnhkimtựthápvàvànhkhăn.Phíasaulàhaicâycổthụlớn.Chúnggiàđếnnỗihầunhưkhôngcònlánữa.Ngườitacóthểtưởngtựonglàmộtcơngiônghaygiólốcđãbốctừngđámbùnvàphânchuồngrắclêncây,nhưngđóchỉlànhữngtổchimchiếmcứgầnhếtcáccành.

Khôngbiếttừthuởnào,cảmộtđànquạkhoangvàquạđenlàmtổởđấy,tụhọplạinhưmộtđôthị.Nhữngconchimấyđãsinhcơlậpnghiệptrướctấtcảmọingười,nenchúngcóthểtựcholàchúatểnơiđó.Vàthậtthế,chúngtỏvẻrấtkhinhthườngcáibọnngườiđãđếnchiếmđấtđaicủachúng.Tuynhiên,khinhữngvậthạđằngkhôngbiếtbayấybắnvàiphátsúngởvùnglâncậnthìquạkhoangvàquạđenthấyớnxuơngsống,chuồnthẳngcánhmàlalên:rạc,rạc.

Báclàmvườnluônluônnóivớichủvềnhữngcâycổthụ,bànnênđẵnđivìchúnglàmkhuvườnmấtcânđối.Hơnnữacòncócáilợilàthoátđượccáiđámchimkêunhưđâmvàotaiấy,buộcchúngđilàmtổnơikhác.Ôngbàchủkhôngchịunghelờibác,khôngmuốnmấtcây,cũngchẳngmuốnmấtlũquạ.Họbảo:

"Đólàditíchcủathờixưađángkính,khôngnênhủyhoạiđi"Họnóithêm:"Lacxenthânmến,anhcóthấyrằngnhữnggốccâynàylàgiatàicủalũchimkhông?Lấyđilàsaiđấy!"

GiờchắccácbạncũngbiếtLacxenlàtênbáclàmvườn.

Nhàchủnóitiếp:

"Dễthườnganhkhôngcóđủchỗđểthithốtàinănghaysao?Anhđãcócảmộtvườnhoalớn,lại1nhàkínhrộngvà1vườnraubátngát.Anhcầnthêmđấtđểlàmgì?"

Thứcra,khôngphảibácthiếuđất.Bácđãcuốcxớiđấtrấtkhéo.Nhàchủsẵnsàngcôngnhậnđiềuđó.Tuynhiên,họcũngthườngnóithẳngrarằngthỉnhthoảnghọtrôngthấyvànếmởcácnhàkhácnhữngthứhoaquảhơnhẳnhoaquảvườnnhà.Conngườitrunghậuấylấylàmbuồnvìnhậnxétđó,bởibácrấtthạonghềvàđãlàmtậnlực,luônluônnghĩđếnviệclàmvừalòngnhàchủ.

Mộthôm,ngườitachogọibáclênphòngkháchvàdùnggiọnghếtsứcdịudàngvànhântừbảobácrằnghọđãđượcănnhữngquảlêthơmngontuyệthảođếnnỗitấtcảquankháchđềukhenngợi.Nhàchủnói:

"Nhữngquảấychắchảnkhôngphảilàgiốngquảcủanướcta,màlàcủanướcngoàiđemvềgâygiống.Ngườitabảolàmuaởhàngbánhoaquảlớnnhấtthànhphố.Anhhãylấyngựavàđếnnhàhắnxemhắntakiếmđượcnhữngquảấyởđâu.Tasẽxincànhcủaloạicâyấyvềghép,cònthìtùyởsựkhéoléocủaanhđểtiếptụcnốtcôngviệc."

Báclàmvườnrấtquenngườibánhoaquả,chínhbácđãbánhoaquảthừatrongvườnchoanhta.Báccưỡingựaratỉnhvàhỏingườibánhoaquảxemnhữngquảlêthơmngonmànhàchủcủabácđượcăncóđượctừđâu.Vànhậnđượccâutrảlời:

-Chínhởvườnbácchứđâu.Rồianhtachỉchobácnhữngquảlêgiốngthếđặttrongnhữngthùnggỗmàbáclàmvườnđãtựtayxếpvào.Cácbạncũngđoánralàbácmừngrỡđếnchừngnào!Bácchạyvềvàkểlạichochủnhàngherằngnhữngquảlêấychínhlànhữngquảmọctrongvườnnhàhọ.Chủbáckhôngtin:"Khôngthểnào,anhLacxenthânmếnạ!Này,tôicượcrằnganhbánhoaquảkhôngdámchứngnhậnchoanhviệcấybằnggiấytờ".

Hômsau,lúcLacxenmanggiấychứngnhậncóchữkícủangườibánhoa

quảvề,chủbácnói:

"Thậtquáưlạlùng!"

Từđấytrởđi,ngàynàongườitacũngbàylênbànnhữnggiỏđầyloạilêấy.Ngườitagửibiếuchocácbạnởthànhphốvàvùngquê,vàcảbạnbèhọởnướcngoàinữa.

Nhữngmónquàấylàmmọingườivuithích,kểcảngườinhậnlẫnngườibiếu.Nhưngmuốnchobáclàmvườnkhỏikiêungạoquá,nhàchủcẩnthậnđếnnỗichỉnóivớibáclàmùahạnàyhoaquảmọctốt,nơinàocũngđượcmùa.

Ítlâusau,giađìnhquýpháiấyđượcmờivàodựtiệctrongtriềuđình.Hômsau,báclàmvườnlạiđượcgọivàophòngkhách.Ngườitabảobácrằngtrongbữatiệccủanhàvuacónhiềuquảdưatâyrấtthơmngon.

-Nhữngquảdưaấyđượctrồngtrongvườnkínhcủanhàvua.Phảilàmthếnàoxinanhlàmvườncủahoàngthượngvàihạtgiốngcủathứquảvôsongấy,anhLacxenạ!

Báclàmvườnvuivẻtrảlời:

-Bẩmngài,chínhnhữnghạtgiốngấylàcủatôichobácta.

Quanlớnbènnói:

-Nếunhưvậtthìanhtabiếtcáchtrồngđặcbiệtvìtachưatừngđượcăndưangonnhưthế.Mỗilầnnghĩđếnlàtalạichảynướcmiếng.

Báclàmvườnnói:

-Nhưthếlạicànglàmchotôivinhhạnhthêmnữa.XintrìnhquanlớnbiếtnămnaybáclàmvườncủaHoàngthượngkhôngđượcmaymắnlắm.Mấyhômgầnđâybácấycóđếnchơivớitôi.Bácấythấydưacủatôiđẹp,vàsaukhinếmthử,đãxintôigửichobaquảđểmangvềdângĐứcvua.

-Khôngphải,khôngphải,anhLacxentrunghậucủataơi!Chớcótưởngtượngrằngnhữngquảdưakìdiệumàchúngtađãnếmqualàdưacủavườnanh.

Lacxentrảlời:

-Tôitinchắcchắnvậyvàtôisẽcóbằngchứngmangvềtrìnhquanlớn.

Bácđitìmbáclàmvườncủanhàvuavàbảobáctacấpgiấychứngnhậnnhữngquảdưaăntrongbữatiệctạitriềuđìnhhômấyđúnglànhữngquảmọctrongvườnkínhcủachủbác.

Chủbácngạcnhiênkhôngtảđược.Họchẳnggiấudiếmgìchuyệnấy.Hơnnữa,aimuốnxem,họđềuđưatờgiấychứngnhậnra.Dođóngườitađếnxinhọhạtgiốngdưavàcànhgiốngcácloạicâyănquảrấtđông.Cáccâyđêmvềđâugiốngcũngtốt,quảmọcrađềuđượckhắpnơigọibằngtêncủachủnhânlâuđà,đếnnỗicáitênđólừngdanhsangtậnAnh,Đức,Pháp.

Cóaingờđượcđếnnhưvậy?

ÔngbàchủcủabácLacxenbảonhau:

-Cầnnhấtlàlãolàmvườncủachúngtađừngtựđánhgiácaoquá.

Nỗilongạicủahọkhôngcócăncứ.Khôngnhữngkhôngkiêuhãnhvìđãđựocnổitiếngmàkhônghềnghĩngợi,bácLacxenlạihoạtđộngchămchỉhơn.Mỗimộtnămbáclạicốgắngsángtạoravàitácphẩmmới.Hầunhưbácluônthànhcông,nhưngbácvẫncònphảingheôngbàchủnhắcđếnluônrằngchỉcólêáinămđượcmùadạonọvànhữngquảtốtnhấttừtrướcđếnnay.Dưavẫntiếptụcraquả,nhữngchẳngđâuthơmbằngnhữngquảdưatrongcungvua.Dâuănngonthật,nhưngkhôngđâungonbằngdâucủanữbátướcvùngXen-dơ.Vàđếnnămcủcảihỏngthìhọlạichỉnóiđếnmấycủcảiđángghétấythôi.Cònnhữngloạiraukháctốthoàntoànthìkhôngđượclấymộtcâukhenngợi.hìnhnhưnhàchủcảmthấythựcsựhảlòngkhikêulên:"Saocủcảitồiquáthế!Ừ,đúngđấy,nămnayxấutrời:chẳngtrồngđượccáigìtốtcả".

Mỗituần,haihoặcbalần,báclàmvườnđemhoalêntranghoàngphòngkhách.Báccỏnghệthuậtcắm

hoarấtđặcbiệt,báckhéosắpxếplàmchomàusắchoanàytônvẻđẹpcủahoakialên,làmchohoađẹplạiđẹpđếnmêhồn.

Nhàchủbảo:

-Ngườicóconmắtthẩmmỹkháđấy,Lacxenthânmếnạ!Thậtđấy!NhưngchớquênđólàdođứcChúatrờibanchongươitừkhimớilọtlòng,chứbảnthânmìnhthìchẳngcógìđángkểđâu.

Mộthômbáclàmvườnlênphòngkhách,mangtheonhữngđóahoalớnmàuxanhlamrựcrỡ,đuơctôđiểmbằngnhữngđóahồngnhungcònchúmnụgiữanhữnglácâykhêtôn.

Ônglớnthíchthúreolên:

-Thậtlàđẹpquáchừng!TrôngcứnhưmộtbônghồngẤnđộấy.

Banngày,chủbácđểnódướinắngnomchóilọi,đếntội,họđểnócướimộtngonđènphađểchiếusángchonó.Ngườitaphônóvớitấtcảmọingười;aicũngđếnngắmnghíanó.Ngườitatuyênbốrằngnólàmộtloạihoahiếmcónhất,chưatừngthấybaogiờ.Ýkiếnđólàcủamộtvịtiểuthưquýpháinhấttronglâuđài:nànglàcôngchúaduynhấtcủađứcvuatạivị.Ngoàiranàngcònlànguờicótàitrívàgiàutìnhcảm.Nhưngđốivớiđịavịcủanàngđóchỉlàmộtchitiếtthừa.Ônglớnvàbàlớnlấylàmvinhhạnhđượcbiếucôngchúabônghoakỳdiệu,bènchomangngaybônghoavàocung.Rồihọravườnđểtìmkiếmnhữngbôngkhác.Họđikhắpvườn,chuivàotậncácxóxinh,nhưngvôhiệu.Ngaycảtrongvườnkínhcủavậy,họkhôngtìmđựocmộtbônghoanàonhưthế.Họgọibáclàmvườnvàhỏibáclấybônghoamàulamđóởđâu?

BácLacxentrảlời:

-Ôngbàlớnkhôngthấynóvìôngbàlớnkhôngtìmvườnrau.Khôngphảilàmộtbônghoađặcbiệtgìđâu,nhưngtuyvậynócũngvẫnđẹp,đóchỉlàhoarauActisothôi.

Ôngbàlớnkêulên:

-Trờiơi!HoarauActisoư?Nhưngđồkhốn,lẽrangươiphảibảotangaytừđầu.Côngchúasẽnghĩnhưthếnào?Chúngtathậtlàphạmthượngđốivớinàng.Thếlàchúngtamắctộivớitriềuđìnhrồi.Côngchúađãtrôngthấycáihoatrongphòngkháchnhàta,nàngđãtưởnglầmrằnglàmộtgiốnghoahiếmcótừxađưavề;tuynàngcógiỏivềthựcvậthọc,nhưngkhoahọcđâucódạyvềraucỏ.Lacxen,ngườinghĩthếnàomàlạitốngvàonhàtamộtcáihoaquátầmthường!Ngươilàmchochúngtatrởthànhláoxượchoặclốlăngmấtrồi!

Ngườitakiềngkhôngđặtlạivàophòngkháchnhữngbônghoarauấynữa.ÔnglớnvàbàlớnchạyvộivàocunggặpcôngchúađểxinlỗivàtrúttộilênđầuanhLacxenđãcócáikiểuchơilạlùngvàdođóđãbịmộttrậnkhiểntráchnênthân.

Côngchúatrảlời:

-Nhưthếlàsailầm,bấtcông.Đúngthế!Hắnđãlàmtalưuýđếnmộtbônghoatuyệtđẹp,màtakhôngbiếtđánhgiáchođúng.hắnđãlàmchotatìmrasắcđẹpởnơimàtakhôngnghĩđến.Thếmàcácngườilạimắnghắnvềviệcấy!Actisorahoathìmỗingàytayêucầuhắnmangchota1bôngvàocung!

Thếlàxong.VềphíacácngàichủbácLacxen,cácvịvỗivãbàylạibônghoamàulamvàophòngkháchvàởmộtnơitrôngthấyrõràngnhưlầntrước.

Họnói:

-Ừ,hoanàyđẹpthật,chẳngaidámchốicãiđiềuđó.Thậtlàkỳlạ,mộtcáihoarauActiso!

Báclàmvườnđượckhen!Nhàchủbảonhau:

-Ô!Cáimàhắnthíchnhấtlànhữnglờikhenngợi,catụng,màhắncứnhưđứabéđượcnuôngchiềuấy.

Mộtngàythu,mộttrậnmưabãodữdộinỗilên;càngvềđêmgiócàngtăngchođếnsáng.Trênrìarừngcảmộthàngcâylớnđãbịnhổbậtrễ.Haigốccâyđầytổchimcũngbịlậtnhào.Ngườitangheđếntậnsángtiếngkêuthấtthanh,tiếngrítchóitaicủanhữngconquạhoảngsợđếnđậpcảcánhvàocửasổ.

Nhàchủnói:

-Lacxen!Thếlàngươimãnnguyênnhé!Mấycâycổthụđángthuơngđãngãrakiarồi.Bâygiờchẳngcònvếttíchcủathờicổnữa,tấtcảđãbịpháhủyhết,thậtlàvừaýngươi.Nhưngviệcđólạilàmchúngtabuồn,thậtthếđấy!

Báclàmvườnkhôngtrảlời,bácđãnghĩngayđếnviệcphảilàmgìtrênkhoảngđấtmớiđầyánhnắng.Khiđổxuống,haicâytođãđèbẹpnhữngbụihoàngdươnghìnhkimtựtháp.Lacxenđãthaythếchúngbằngnhữngloạicâyconkiếmđượctrongrừngvàngoàiđồngruộngvùngấy.Chưacóngườilàmvườnnàocósángkiếnấycả.BáctậptrungởđấynhữngdảicâyđổtùngmọcởđồithạchthảoxứGiuytlang,giốnghệtnhưloàicâyđẹpnhấtcủaxứđạilợi;nhữngcâyoroxanhtốtquanhnăm,nhữngcâyđuôichồngiốngnhưnhữngcâydừa,nhữngcâyđuôihổtrắngmàngườitadễnhầmvớinhữngngọnbạchlạpởnhàthờ.Mặtvườnđầynhữnggiốnghoađẹpcủanúirừng

vàthảonguyên.ỞchỗnhữngcâycổthụmọctrướccódưngmộtcộtcờphâtphớilácờcủaxứĐannơbơrô,xungquanhcắmnhữngconsàođểchocáccâyleomọclênvàomùahè.MùađôngđếnngàyNôen,theophongtụccũ,bólúamạchđượctreolênmộtngọnsàogầnđóđểchochimchóccũngđượcphầnănlễ.

Chủbáclàmvườnnói:

-CáilãoLacxennàyvềgiàlạitrởnênđasầuđacảm,nhưnglãotavẫnlàngườiđầytớtrungthànhvàtậntụy.

Gầntết,mộttờhọabáonổitiếngnhấtkinhđôđăng1bứchọalâuđàicổ.NgườitatrôngthấybứchọacộtcờxứĐannơbơrôvàbólúamạchtreotrênngọn1câysào.Vàtrongbàibáo,ngườitanêubậtlêncáiđángxúcđộngnhấtlàphongtụccổđãtụhọpđượcchimchóccủaThượngđếvềdựcuộcvuivầytrongngàylễNôen.Vàngườitađãkhenngợinhữngngườiđãlàmsốnglạiphongtụcấy.

Nhàchủlạinói:

-Thựcra,cáigìmàlãoLacxenlàmlậptứclàcóngườikhenngợirùmbengcả,hắnquảlàcóvậnmay.Chúngtaphảilấylàmhãnhdiệnnếuhắnvẫnbằnglònglàmchochúngta.

Đóchỉlàmộtcáchnói.họkhônghãnhdiệnchútnàovàhọcũngkhôngquênrằnghọlàchủ.Nếuhọmuốn,họcóthểđuổibáclàmvườn,làmbáccóthểchếtđivìbácrấtyêuquícáivườnđó;vìthếhọkhônglàmnhưvậy.Đólànhữngngườichủtốtđấychứ?Nhưngtintôiđi,nhânđứccáikiểuấycũngkhôngđếnnỗihiếmlắmvàthậtmaythaychonhữngngườinhưbácLacxen.

NhữngbônghoacủacôbéIdaCôbéIdalẩmbẩm:

-Nhữngbônghoatộinghiệpcủamìnhhéotiệtcảrồi.Mớitốiquacònđẹplàthếmàhômnayđãtàn!Tạisaothế,anhnhỉ?

Emcấttiếnghỏimộtanhsinhviên,mộtngườibạnlớntuổicủaem,đangngồitrênmộtchiếctrườngkỷngheemnói.Anhsinhviênbiếtnhiềuchuyệnhayvàđangcắtbìacứngthànhnhữnghìnhngộnghĩnh:nàolàquảtim,bêntrêncócácbàtíhonđangnhảymúa,nàolàhoa,nàolàlâuđàinguyngacócửasổmởramởvàođược.

-Tạisaohoacủaemhômnaycóvẻbuồnrầuủrủư?Làvìđêmquachúngđikhiêuvũchứsao!

-Hoathìnhảylàmsaođượchởanh?

-Cóchứ!Đếnlúctốimịt,khichúngtađingủ,chúngvuichơi,nốithànhvòngtròn,nhảymúavớinhau.Hầunhưđêmnàochúngcũngcódạhộikhiêuvũ,emạ!

-Ởđấyhọcóchotrẻconvàokhông,anh?

-Có.Cảhoacúcvàlinhlannữa

-Hoanhảyởchỗnàocơ?

-Emcóđếntrướccủalâuđàinghỉmátmùahècủanhàvua,nơicómộtkhuvườntatrồngvôvànhoa,baogiờchưa?Chắcemđãtrôngthấynhữngconthiênngabơilạigầnemkhiemvứtbánhmìchochúngđấychứ?Đấy,dạhộikhiêuvũtổchứcởchỗấyđấy!

-Hômquaemcóđicùngvớimẹemvàokhuvườnấy,nhưngchảcócáicâynàocònlá,hoacũngkhông.Chúngđiđâuhảanh?Hồihè,emthấybaonhiêulàhoacơmà!

-Chúngởtronglâuđàichứởđâu!Emphảibiết:hễvuavàtriềuđìnhtrởvềkinhđôthìcáchoaliềnvuivẻchạytừvườnvàolâuđàingay.Chà!Giáemđượcnhìnthấychúngnhỉ?Haibônghồngđẹpnhấtngồilênngaivàtrởthànhvuavàhoànghậu.Thượcdượcđứngsangmộtbênrồiváilạy"chúng

làthịthần".Rồitấtcảcáchoađẹpnhấtcùngkéonhauđếnvàcuộcdạhộikhiêuvũbắtđầu.Nhữngbônghoaviolettímxanhtượngtrưngchonhữnglínhthủytrẻtuổi.Chúngnhảyvớinhữngbôngdạhươnglanvàkỵphùlammàchúnggọilàtiểuthư!Cácbônguấtkimhươngvàbáchhợpđỏtotướnglànhữngbàgiàđứngcoisócchomọingườinhảyđứngđắnvàmọiviệcđâuvàođấy.

BéIdahỏi:

-Nhưngcáchoađếnnhảytronglâuđàicủavuamàkhôngainóigìhảanh?

-Chẳngaihềbiếtgì.Trongnhữngđêmhè,cóngườiquảnlýgiàvẫnđếnlâuđàituầntrađấy.Ôngtađeomộtchùmchìakhoálớn,nhưngcácbônghoavừanghethấytiếngchìakhóavanhauloẻngxoẻng,chúngliềnimlặngtrốnsaubứcrèmvàchỉthòđầurathôi."Hìnhnhưcómùihoathơmđâuđâythìphải?",cụquảnlýgiànóithế,nhưngkhôngthểtrôngthấyhoa.

-Vuiquá!Idavừanóivừavỗtay.Nhưngcònem,emcónhìnthấyhoađượckhông?

-Cóchứ.Chỉcầnnhìnquacửakínhlàsẽthấyhoa.Hômnayanhcũngđãlàmnhưvậy.Anhđãtrôngthấymộtbônghoathủytiênvàngđứngvươnvaitrênmộtcáighếbành.Đólàmộtcungnữ.

-Thếcáchoacórangoàivườnbáchthảođượckhông?Chúngcóđinổiquãngđườngdàinhưvậyđượckhônganh?

-Nhấtđịnhlàđượcchứ.Hoamuốnbaycũngđượcnữalà.Emkhôngnhìnthấycácchimmùahè,lôngđỏ,lôngvàngvàlôngtrắngư?Chúnggiốngnhưhoa,vìtruớckiachúnglàhoađấy.Chỉkhácởchỗchúnglànhữngbônghoađãbayrờikhỏicọng,cánhhoavẫyvùngnhưthểcánhchim.Nếuchúngngoanngoãn,chúngsẽđượcphépbaycảlúcbanngàyvàkhôngphảiquaytrởlạisốnglặnglẽtrêncáccọngnữa;cuốicùng,cáccánhhoacứthếtrởthànhnhữngcánhchimthật.Chắcemcũngđãnhìnthấyrồichứ?Vảlại,rấtcóthểlànhữngbônghoatrongvườnbáchthảochưabaogiờvàolâuđàicủanhàvuavàkhôngbiếttrongấyngườitachơivuiđếnthếlúcđêmkhuya.

Bâygiờanhbảoemcáinày:cócáchtrêumộtvốchoônggiáosưthựcvậthọc,nhàởgầnđấy(embiếtôngấychứ?)Khivàođếnvườn,emsẽmáchchomộtbônghoabiếtlàcóđạihộikhiêuvũtronglâuđài.Nósẽkểlạivớicáchoakhácvàtấtcảsẽđidự.Lúcấy,nếugiáosưvàovườnbáchthảothìsẽkhôngthấymộtbônghoanàonữavàcũngkhôngthểbiếtchúngđãđi

đâu.

-Nhưnghoachuyệntròvớinhaulàmsaođược?Chúngbiếtnóihảanh?

Anhsinhviênnói:

-Không,chúngkhôngbiếtnóihẳnhoiđâu,nhưngchúngrahiệuchonhau.Emkhôngbaogiờthấykhicógió,cáchoavẫncúichàovànghiêngnghiêngnhữngđàihoamàuxanhcủachúnghaysao?Đốivớichúng,đólàmộtthứngônngữdễhiểuchẳngkémgìtanóivớinhau.

BéIdahỏi:

-Thếchúngrahiệuchonhaunhưthế,ônggiáosưcóhiểuđượckhông?

-Hiểuquáđichứ.Cómộtbuổisángôngtaxuốngvườnvàthấymộtcâytầmmalớnđanglấylárahiệubảomộtbônghoacẩmchướngbé,màuđỏnhưthếnày:"Côxinhlắm,tôiyêucôthathiết".Giáosưtứcgiậnbènđánhvàocâytầmma,tứclàđánhvàongóntaytầmma,nhưngđâmngayphảigai,phồngcảtayvàtừdạoấytrởđiôngtakhôngbaogiờdámđụngđếnmộtcâytầmmanàonữa.

-Buồncườiquánhỉ!-CôbéIdavừanóivừacười

-Ailạiđemnhữngchuyệnnhưthếnhồivàoóctrẻconbaogiờ!

Ônghộithẩm,tínhhaygắtgỏng,vừađếnchơi,ngồivàoghếtrườngkỷmànóivậy.

Ôngtakhôngưaanhsinhviênvàmắnganhtaluônvềcáitộicắtnhữnghìnhthùngộnghĩnh:khithìcắtmộtngườilủnglẳngtrêngiátreocổ,taycầmmộtquảtim,ýgiảlàmộttênăntrộmtim;khithìcắtmộtmụphùthủygiàđangcưỡimộtconngựabằngcánchổivàcôngkênhanhchồngtrênmũi.

Ônghộithẩmkhôngchịuđượccáitròtrẻconấyvàđãthêmmộtlầnnữa:

-Ailạiđemnhữngcâuchuyệnnhưthếnhồivàoóctrẻconbaogiờ!

NhưngcôbéIdathấychuyệnanhsinhviênkểvềhoaấyrấtthúvị.Lúcnàoemcũngnghĩđếnchuyệnấyvàtinlàcácbônghoacủaemrũđầuxuốngnhưthếlàdĩnhiên,vìđãnhảysuốtđêm,dođóđâmraốm.

Emcầmhoalênvàđếnthămcácđồchơikhácđặttrêncáibànxinhxắn.Ngănkéođầynhữngđồchơi.Trongcáigiườngbúpbê,conXôphicủaemđangngủ.

Idabảo:

-Xôphidậyđi!Đêmnaychịukhóngủtrongngănkéonhé!Nhữngbônghoatộinghiệpnàyđangốm.Cólẽđượcnằmgiườngmàychúngsẽđỡchăng?

Idanhấcbúpbêlên.Nóbĩumôigiậndỗi,chẳngnói,chẳngrằng.Nócáuvìkhôngđượcnằmgiường,đắpchănchochúngrồidỗchochúngnằmimđểemcònđiphanướcchèchochúng.Đếnmaichúngsẽkhỏivàcóthểdậyđược.Rồiemkéomànchechiếcgiườngnhỏđểnắngkhỏilàmchóimắtchúng.Suốtcảbuổitối,Idakhôngthểkhôngsuynghĩđếncâuchuyệnanhsinhviênđãkểchoemnghe.Emphảighémắtquarèmcửasổnhìnnhữngbônghoaxinhđẹpcủamẹemđểđấyrồimớiđingủđược.

Embảochúng:

-Mìnhbiếtlắmđêmnaycáccậusẽđidựhộikhiêuvũ!

Cáchoalàmnhưkhônghiểugìvàkhôngđộngđậymộtchiếclánàocả:nhưngIdakhônglạgì,vìembiếttỏngrarồi.Lêngiườngnằmmàemvẫnmơướchồilâu:giáđượcxemcácbônghoakiềudiễmkhiêuvũtronglâuđàicủanhàvuathìthíchphảibiết!Emtựhỏi."Cácbônghoacủatađãcóđidựhộithậtkhôngnhỉ?"

Nhưngrồiemcũngngủthiếpđi.

Nửađêmembỗngbừngtỉnhgiấc.Emvừamơthấyanhsinhviênvàcácbônghoa.Ônghộithẩmđangquởtráchanhsinhviênlàđãnhồichocôbénhữngýnghĩdởhơi.CănphòngcủaIdaimlặngnhưtờ.Ngọnđènđêmleoléttrênbàn,bốvàmẹđangngủ.

Emtựhỏi:

-CácbônghoacủatacócònnằmtrêngiườngcủaXophikhôngnhỉ?Phảixemxemmớiđược.

Emnhổmdậyvànhìnquacửabuồngvẫnđanghémở.Emlắngtaivàhìnhnhưnghetiếngđàndươngcầmvẳngratừphòngbên,tiếngđànrấthay,em

chưathừngnghethấytiếngđànnàohaybằng.

-Chắchẳncáchoađangkhiêuvũ!Trời!Phảiđixemmớiđược!

Emkhôngdámđộngđậy,sợlàmmấtgiấcngủcủabốmẹ.

-Chỉướcgìcáchoađếnđây!

Nhưngcáchoakhôngmuốnđến.Âmnhạcvẫntiếptục.Idakhôngcầmlòngnổinữa.Emtuồnrakhỏigiường,nhẹnhàngbướcrađếntậncửavànhìnvàophòngbêncạnh.Ôichao!Emđượcxemthíchquá!

Trongấykhôngcóđènngủ,nhưngánhtrăngchiếuquacửasổsángvằngvặcnhưbanngày.

Dạhươnglanvàuấtkimhươngxếpthànhhaihàngtrênsànnhà;trêncửasổchỉcònchậuhoatrốngkhông.Cáchoađangnhảyvòngtròngiữaphòng,bôngnọnắmlắynhữngláxanhdàicủabôngkia.Mộtbôngbáchhợpvàngđangchơidươngcầm.ChắcbéIdađãtrôngthấynótrongvụhèvừarồi,emcònnhớrõràngcâuanhsinhviênnóivềnó:

-Kìa,nomcứnhưcôLinấy!

Lúcấymọingườiđềucười,nhưnggiờđâyIdacũngcảmthấybônghoatomàuvàngấytrônggiốngcôLinthật.

Tưthếchơiđàncủahoachẳngkhácgìcôthiếunữấy.Khuônmặttráixoancũngnghiêngbênnàynghiêngbênnọvàcáiđầucũnggậtgậtđánhnhịp.

KhôngaitrôngthấyIda.Mộtbônghoakỵphùlamdàitừmặtbànđểđồchơiđiđếnchỗgiườngbúpbê,véntấmrèmchecácbônghoaốmlên.

Chúngliềnđứngdậyngaylậptứcvàrahiệumuốnnhảyvớicáchoakhác.Chúngthíchnhảyquátrôngkhôngcònvẻgìlàốmyếunữa.

Bỗngnhiênhìnhnhưcócáigìrơitừtrênbànxuống.Đólànhững"quelễMùachay"vừamớinhảyxuốngđất.Chúngcũngtựcoilàhoanhưai.

Trênmỗiđầuquecóbuộcmộtconbúpbênhỏbằngsáp,đầuđộimộtchiếcmũrộngbèra,giốnghệtnhưmũônghộithẩm.Cácquenhảygiữađámhoabằngbacáicẳngđỏcủachúng.

Chúnglàmồncảlên,vìchúngnhảyđiệuMaduyêcka.Cáchoakháckhôngbiếtnhảyđiệuấyvìhoanhẹquá,khôngdậmnhịpchânđược.

Conbúpbêbằngsápvươnmìnhlên,quaytrêncácbônghoagiấycàiởthắtlưng.Nókêu:

-Ailạiđemnhữngcáidạidộtnhưthếdạytrẻconbaogiờ?

Lúcấynomnógiốnghệtônghộithẩmvớichiếcmũbècủaông,cũngđỏmặtvàtứcgiậnnhưôngta.Cácbônghoagiấyđậpvàochânnó.Nóbènthôinhảyvàlạitrởthànhconbúpbênhưcũ.

DángđiệuconbúpbêlúcấyngộnghĩnhđếnnỗibéIdacứcườirũra.Mỗikhiconbúpbênhảyônghộithẩmcứphảinhảytheo,muốnlàmravẻngườilớnhaytrẻconcũngcứphảinhảy.

Cáchoaphảixindùmchoông,nhấtlànhữngbônghoađãnằmtronggiườngbúpbê.Cácquecắmbúpbêcũngngảlòng.

VừalúcđótừngănkéođựngconbúpbêXôphicủaIdavàcácđồchơikhácphátramộttiếngđộngto.Conrốimáylưnggùbụngphệcúixuốngcạnhbàn,bòsátđấtđếnmởngănkéo.

Xôphichuiđầurangoài,nhìnquanhvànói:

-Ơkìa!Cókhiêuvũlàmsaolạikhôngaibảochotôibiếttrướcthế?

Chúrốimáylưnggùbụngphệhỏiluôn:

-Côcómuốnnhảyvớitôikhông?

-Thếà!Nombộdạnganhthậtđúnglàvũnữđấy-Xôphivừatrảlờivừaquayngoắtđi.

Nóngồixuống,nghĩbụngthếnàochảcómộtđóahoađếnmờinhảy.

Chẳnghoanàođến.Nóbènđằnghắng:"Hừm!Hừm!Hừm!".Côngtoi!

Chúrốimáylưnggùbụngphệđãbắtđầunhảymộtmình,cũngkhôngđếnnỗivụnglắm,thậtđấy!

Vìthấyhìnhnhưchẳngaiđểýđếnnó,Xôphibèngieomìnhtừtrênngăn

kéoxuống.

Thếlànáođộngcảlên!

TấtcảcáchoađềuchạyđếnhỏiXôphicóđaukhông.Hoanàocũngâncần.Nhấtlànhữnghoađãnằmnhờgiườngnó.

Xôphikhôngviệcgì.NhữngbônghoacủaIdacámơnXôphi,nângnódậyvàkhiêuvũvớinó.NhữngbônghoakhácnhảythànhmộtvòngchungquanhnhữnghoacủaIda.Xôphimêtít;nóbảovớicácbạnmớicủanócứgiữlấygiườngnómànằm.Nónằmtrênghếtrườngkỷlàdễchịulắmrồi.

Cáchoađáp:

-Cámơnbạnlắm!Nhưngchúngtôikhôngsốnglâuđượcđâu.Đếnmaichúngtôisẽchết.NhưngnhớnóivớibéIdachônchúngtôicùngmộtchỗngoàivườnvớiconbạchyếncủacôấynhé.Đếnhèsangnămchúngtôisẽmọclạivàsẽcònđẹphơnbâygiờkia!

-Không,cácbạnsẽkhôngchếtđâu,Xôphivừanóivừaômhônchúng.

Vừalúcđó,cửaphòngmởravàcảmộtlũhoavừanhảyvừađivào.

Idakhônghiểuchúngnótừđâuđến.Chắchẳnlànhữngbônghoatronglâuđàicủanhàvua.Haibônghồnglộnglẫyđộimũmiệndẫnđầu.Đólàvuavàhoànghậu,.

Rồiđếnnhữngbôngcẩmchướngxinhđẹpcúichàobốnphía.

NhưngbônghoathumẫuđơntotướngthổikènbằngvỏđậuHòaLanđếnnỗiđỏmặttíatai.Hoamuốngvàhoabìmbìmxanhbiếcrunglên,kêunhưchuông.Thậtlàmộtdànnhạckỳdiệu.

Sauđórấtnhiềuhoakhácvừanhảyvớinhauvừatiếnvào,nàoviolettímxanh,nàocúctrắng,nàolinhlanmàumỡgà.

Rồitấtcảcáchoathânáiômhônnhau.

Cuốicùng,chúngchúcnhaungủngon.

CôbéIdatrởvềđingủvàmơthấytấtcảnhữnghìnhảnhvừaqua.

Sánghômsau,vừamởmắt,emđãchạyngayrabànxemcáchoacócònđấyhaykhông.Emvénrèmchechiếcgiườngnhỏlên.Cáchoavẫncònđấy,nhưnghéohơntốihômquanhiều.Xôphinằmtrongngănkéo,hômquađặtđâu,hômnayvẫnnằmđấy,nhưngmặttrĩuxuốngvìbuồnngủ.BéIdahỏinhỏ:

-Màycónhớmàyphảinóivớitaođiềugìkhông?

NhưngXôphivẫngiữvẻmặtngâydạivàkhôngđáplạilờinào.

-Nhưthếlàkhôngngoanrồi.Màyđãchảđượcnhảyvớitấtcảcáchoalàgì?

Idalấymộtcáihộpbênngoàicóvẽnhiềuchimđẹp.Emmởhộp,đặtcáchoavàovàbảo:

-Mộcủacácbạnsẽđẹplắm.KhinàocácanhhọcủatôiởNauyvềđếnđây,chúngtôisẽđemchôncácbạnngoàivườnđểđếnmùahècácbạnlạimọclên,đẹphơncảbâygiờ.

NhữnganhhọởNauyvềlàhaicậubékhỏemạnhtênlàGiônatvàAđônphơ.Chacáccậumớichocáccậuhaikhẩusúngbắnchim.CáccậuđịnhđemkhoevớiIda.

Côbékểchuyệnnhữngbônghoabịchếtchocáccậunghevàcáccậunhậnlờiđichônchúng.

Haicậuvácsúngđitruớc.SauđếncôbéIdabưngchiếchộpđựnghoa.Họđàomộtcáihuyệttrongvườn.Idachôncácbônghoa,rồiđặtchúngcùngvớicáihộpxuốngmộ.

Súnghỏamaivàsungthầncôngchẳngcó.GiônatvàAđônphơbắnsúnghơitốngtáng.

BộquầnáomớicủahoàngđếNgàyxưa,cómộtvịhoàngđếgiàusangvàquyềnlựcthíchquầnáomớiđếnnỗingàiluônmuốnmìnhphảilàngườiđầutiênsởhữunhữngbộquầnáomớinhất,đẹpnhất,vàđộcđáonhấttrongthiênhạ.Suốtngàyngàichỉlàmmộtviệcduynhấtlàthayquầnáomới.Ngàichẳngngóngànggìtớibinhsĩ,triềuchính.Ngườitathườngnói:"Hoàngđếđanglâmtriều."Nhưngđốivớivịvuanàyngườitaphảinói:"Hoàngđếđangmặcáo.",cóvậyngàimớivừaý.

Mộthôm,cóhaingườilạmặtđếnhoàngcungtựxưnglàthợdệtvàkhoerằnghọcóthểdệtramộtthứvảituyệtđẹpxưanaychưatừngcótrongthiênhạ.Quầnáomaybằngthứvảiấycómộtđặctínhkỳlạ:ailàkẻnịnhnọthoặcnguxuẩnthìkhôngcáchnàonhìnthấyđượcbộquầnáo,dùđứngrấtgần.

Hoàngđếtựnhủ:"Ðấymớilàbộquầnáoduynhất,tachỉcầnmặcvàolàbiếtngaytrongđámquanlạicủatađứanàonịnhnọt,đứanàonguxuẩn,đứanàokhônglàmtrònbổnphận...Taphảimaymộtbộnhưvậymớiđược."

Haingườithợmaybàyrahaikhungcửirồingồivàolàmnhưđangdệtthật,nhưngtuyệtnhiênkhungchẳngcógì.Họđòibằngđượcthứsợitơđẹpnhất,thứvàngquínhất,đembỏtúirồigiảvờlàmviệctrênkhungcửirỗngtuếch.Hoàngđếnónglòngmuốnxemhọlàmviệc,nhưngnhớđếnđặctínhkỳlạcủathứvảiấy,tựnhiênNgàiđâmngại.Ngàibènsaiquanthừatướngđếnxem.

Quanthừatướngvừagiươngtođôimắtvừatựnhủ:

"LạyChúa,tachẳngnhìnthấygìcả".

Nhưngmaymàôngnénlạiđược,khôngnóirađiềuấy.Haingườithợmayđếngầnbắtchuyệnvàhỏingàixemvảicóđẹpkhông.

-Thậtlàtuyệt!Hoavăn,màusắcthậtkhôngthứvảinàosánhnổi.Chiếcáosẽrấthợpvớivịchủnhântươnglaicủanó!

Quantểtướngtrảlờinhưngtronglònglongayngáy.Ônglohọbắtđầungờrằngmìnhlàkẻnịnhnọt,nguxuẩn,ngốcnghếchvàtrễnảivớicôngviệc.

Haingườilợidụngdịpmay,lạikỳkèoxinthêmvàngđểthêuvàovải.Họlạithủvàngvàotúivàsaysưalàmviệctrênkhungcửirỗngkhông.

Chẳngbaolâu,hoàngđếlạicửmộtviênđạithầnkhácđếnxemvải.Haingườichỉvàotấmvảitưởngtượngvàchứngminhchoquanđạithầnđâylàtấmvảixưanaytrênđờicómộtkhônghai.

Quanđạithầntựnhủ:"Mìnhđâuphảilàthằngnguhaylàmìnhkhônglàmtrònphậnsự.Dẫusaocứdấubiếnđilàhơncả."

Nghĩvậy,ngàivờngắmnghía,vuốtvetấmáotưởngtượngrồiđưataylênxoacằm,gậtgùchépmiệng.Sauđóngàiquảquyếtvớihaingườikialàngàichưathấythứvảinàođẹpbằngvàcũngnhưquanthừatướnglầntrước,ngàilạitrởvềvàkínhcẩntâuvớihoàngđế:"Muôntâubệhạ,khôngcógìđẹpbằng,chiếcáoấyhợpvớibệhạvôcùng."

Khắpkinhthànhnônứcbàntánvềthứvảikỳlạấy.Khôngthểdằnlòngđược,hoàngđếđànhphảiđíchthânđếnxemvải.Ngàikhôngquêndắttheomộtbọnnịnhthần.

Ðếnnơingàithấyhaingườivẫnđangmãimêlàmviệc.Hoàngđếnghĩthầm:"Quái,tachẳngnhìnthấygìcả.Chẳnglẽmộtvịhoàngđếmàlạinguư?Ngàibèngậtđầulialịa:"Ðẹplắm,đẹplắm."Ngàiravẻhàilòngngắmnghíahaichiếckhungcửi,khôngdámthúnhậnlàchẳngnhìnthấygì.

Bọnnịnhthầnxuýtxoaphụhọa:"Thậtlàtuyệtvời."Vàhọkhuyênhoàngđếnênmặcbộquầnáovôsongđótrongngàylễrướcthầnsắptới.

Hoàngđếbanchohaithợdệtmỗingườimộttấmbộitinhvàdanhhiệu"Thợdệtcủanhàvua."Suốtđêmhômtrướcngàylễrướcthần,haithợdệtlàmviệccậtlựcdướiánhsángcủa16ngọnđèn.Họgiảvờcắt,may,khâu,đínhsuốtđêm.

Cuốicùngbộquầnáocoinhưmayxong,kịpchongàylễrướcthần.Hoàngđếvàcácvịđạithầntới.Haiôngthợdệtcủanhàvuavờgiơtaylêntrờinhưnângvậtgìvàtâu:

-Ðâylàquần,cònđâylàáothưaBệHạ.Quầnáonàynhẹnhưmàngnhện,mặcvàomàtưởngnhưkhôngvàđấycũnglàmộttrongnhữngđặctínhquíbáuvôcùngcủathứvảinầy.

-Ðúngđấyạ!-Bọnnịnhthầnphụhoạtuythậtrachẳngaitrongsốhọthấy

gì.

Haiôngthợmaylạinói:

-Muôntâuthánhthượng,cúixinngàicởiquầnáoravàđứngtrướcgươnglớn,chúngthầnxinmặcáomớichobệhạ.

Hoàngđếcởisạchtrơnquầnáo.Haiôngthợdệtcủanhàvualàmbộnhưmặctừngcáiquần,cáiáomớivàongườihoàngđế,rồiquàngtayquanhthânngàinhưkhoácđailưng.Hoàngđếquayđiquaylạingắmnghíatrướcgương.Bọnnịnhthầnđồngthanhhôto:

-Trời,bộquầnáosaomàđẹpquáchừng,từthưởchasanhmẹđẻtớigiờchúngthầnchưabaogiờđượcchiêmngưỡngmộtkiệttácthầntiêngiữacõitrầnnhưvậy.

Quantrưởnglễbáotin:

-Longtánđãđến,chờHoàngThượngđirướcthần.

Nhàvuađáp:

-Tađãsẵnsàng.

Rồingàilạinhìnvàogươngmàngắmnghía.Cácquanthịvệcónhiệmvụđỡđuôiáo,thòtaysátđấtgiảđònhưcầmlênmộtvậtgì,rồivừađivừađỡcáivậtvôhìnhđótrênkhông,chẳngdámnóilàmìnhkhôngnhìnthấygì!

Ngoàiphốmọingườicũngliêntụctrầmtrồkhenbộquầnáomớicủahoàngđếvìkhôngaimuốnmangtiếnglànguxuẩnhoặckhônglàmtròntráchnhiệm.Nhưngrồi,từmộtgócnàođó,mộtđứabéthốtlên:

-Kìa!Hoàngđếcởitruồngkìa.

Mọingườichungquanhđềungherõcâunóicủađứabénhưngaicũnggiảvờnhư...chẳngnghe.Ðứcvuatruyềnlệnhquayvềlậptức...Cólẽngàicảmthấychoángváng...Mộtchiếckiệuvàngđượcvờiđến,bốnchiếcrèmngọcđượcbuôngxuốngvàđoànnhạccấtcaobản"Hồicung".

ConlợnốngtiềnCănphòngcủatrẻconđầynhữngđồchơilàđồchơi.Trênmặtcáitủnhiềungănkéocómộtcáiốngtiềnbằngsành,hìnhconlợn.Dĩnhiênlàlợntacómộtcáikhesaulưng,vàngườitađãlấydaorạchrộngrađểcóthểbỏlọtcảđồngbạcvàođược.Trongốngcóhaiđồngbạc,chưakểđếnvôkhốitiềnsiling.Lợntachậtníchnhữngtiềnđếnnỗilắckhôngkêu.Khôngthểnàobắtnóchứathêmđượcnữa.

Bâygiờlợntađượcđặttrênnóctủ.Nóđưamắtnhìnkhắpphòngđểtỏrarằngvớisốtiềnchứatrongbụngmình,nócóthểmuađượctấtcảcácthứđồchơitrongbuồng.Giàuđếnnhưthế,làmgìchẳngkiêu?Đâycũngđúnglàdưluậncủacảbuồng,tuyrằngchẳngcóainóira,vìcònđangmảinóinhiềuchuyệnkhác.Cácngănkéotủđểngỏ.Trongđócómộtconbúpbêlớnhơicũ,cómộtcáimócsắtsaugáy.Cônàngnhìnquanhrồilêntiếng:“Chúngtachơitròchơingườilớnnào!Vuiđáođể!”

Thếlàầmĩcảlên.Ngaycảcácbứcchândungcũngquaymặtvàotườngđểtỏramìnhcũngcóhaimặt,nhưngkhôngcóýphảnđốiđềnghịcủabúpbê.

Nửađêm.ChịHằnglấplánhquacửakínhvàchiếusángkhônglấytiền.Đãđếngiờkhaimạc,tấtcảđềuđượcmờiđến,kểcảchiếcxenôi,tuyrằngnóthuộcloạiđồchơihơithô.

Xenôitrầntình:“Ngườinàocócáihaycủangườiấychứ!Cóphảitấtcảthiênhạđềulàconnhàquýpháicảđâu.Ngườitachảthườngnóingườinàophậnnấy,làgì?”

Chỉcómỗilợntanhậnđượcmộtthiệpmời,vìngườitachorằngnóvắtvẻotrêncaothếthìdùcókêutolênmàmờinócũngchẳngnghethấynào.Mặcdùthế,lợncũngkhôngtrảlờicóđếnhaykhông,và,quảnhiênnókhôngđến.Nếunómuốn,nósẽdựcuộcvuitạichỗ;thuxếpthếnàothìthuxếp!Vàmọingườiđànhphảichiềunó!

Lậptứcngườitasửasoạnmộtcáisânkhấumúarốinhỏvừatầmđểlợncóthểxemđược.Đầutiênlàdiễnkịch,sauđólàtiệctrà,rồiđếnmấytròchơitrongnhà.Cuộcvuibắtđầu.

Ngựagỗđọcmộtbàidiễnthuyếtngắnvềnhữngvậtbằnggỗvàtínhchấtquýpháicủaconnhàdòngdõi.Xênôinóivềđườngsắtvàsứcmạnhcủahơi

nước.Đấylànhữngvấnđề“tủ”củachúngnênchúngnóirấtthạo.Đồnghồquảlắcthuyếttrìnhmộtvấnđềchínhtrịvàlớntiếngkếtluận:

-Tíchtắc!Thờicơđãđến!

Côngchúngxìxào:

-Cólẽchịtakhôngđượckhỏelắmthìphải!

MộtchiếcgậybằngsongTâyBanNhakhoekhoangmộtcáchkiêuhãnhcáiđầubịtsắtvàcáitaycầmbằngbạccủanó.Haichiếcđệmthêuđặttrênghếtrườngkỷchẳngnóigì,chúngcóvẻdễthươngnhưngđầnđộn.

Đếnmụchàikịch.

Mọingườingồixuốngxem.Cóýkiếnphátbiểulànênvỗtayvàdậmchânđểtánthưởng.

Cáiroidalêntiếng:

-Tôithìchẳngbaogiờvỗtayhoannghênhnhữngngườigiàmàchỉhoannghênhnhữngngườichưa“hứahôn”.

Mộttayhayđùanói:

-Tôithìcứvỗtaytuốttuột.

Ốngnhổchenvào:

-Thôi,giờnàoviệcnấy!

Mọingườiđềutánthành;aicũngmuốnxemhàikịch.Kịchbảnkhônghaylắm,nhưngdiễnxuấtkhá.Diễnviênnàocũngcốýphôphíanàocónướcsơnđẹpnhấtra,aicũngdiễntàicả.Nhữngdâybuộcquanhconrốihơithômộttí,nhưngnhưthếngườitacàngthấyrõhơn.Conbúpbêcảmđộngđếnnỗirơibéngcảcáimócsắtcắmsauđầu,cònlợntathìcũnghàilòngđếnnỗiđịnhtặngchodiễnviênmộtcáigìđấy.Theothóiquencủanó,“nósẽghitêndiễnviênấytrêntờdichúcvàngườiấysẽnằmtrongmồvớinólúcnóchết”.

Thậtgầnnhưkhôngthểnàohiểunổi.Thoạtđầuchẳngaisuynghĩđểhiểuthấucả.

Tiệctràxong,chuyểnsangcáctròchơicóvẻtríthức,tứclàchơitròchơigiảlàmngười.Chỉlàtròchơimàthôi,khôngcóácýgìcả.

Sauđó,mỗingườilặngyênsuynghĩmộtmìnhvềnhữngcâuhỏicủalợn,suynghĩmộtcáchnặngnhọc,vìcóliênquanđếnmộttờdichúcvàmộtđámtang.

Baogiờthìchuyệnấysẽxảyra?

Nóxảyrasớmhơnchúngtatưởng.

Cạnh!Conlợnrơitừtrênmặttủxuống,vỡtantừngmảnhtrênsànvàcácđồngsilingnhảymúavunglên:đồngbéquay,đồnglớnlăn,nhấtlàđồngbạctrướcnayvẫnmuốnthoátkhỏinơigiamhãm.Lợnchết,cảtiềnlẫnbạcđềuđượcgiảiphóng.Nhưnglạicómộtconlợnkhácthaythếngaytrênmặttủ,connàycũngbằngsành,lúcnàyđâychưacómộtsilingtrongbụngvàngườitakhôngcầnphảilắcnólàmgì.

Tấtnhiênlàbanđầuđốivớilợnốngtiềnbaogiờcũngthế.Vớichúngta,thếlàhếtchuyện.

NàngTiênCáTítngoàibiểnkhơikia,nướcxanhhơncánhđồnghoamuabiếcnhất,trongvắtnhưphalê,nhưngsâuthămthẳm,sâuđếnnỗineobuôngkhôngtớiđáy,phảichồngchấtvôsốngọnnúiđámớilêntớimặtnước.

Chớtưởngrằngđáybểchỉtoànlàcáttrắng.Nơiđấy,cỏcâyvẫnmọc,nhữngloạicâykỳdiệu,thânlámềmmạiđếnnỗimộtgợnnướccũngcóthểlàmchocâyđuđưa.Cálớn;cábélướtgiữanhữngcànhlánhưchimbayquacácvòmcâytrênmặtđất.Nơisâunhất,sừngsữnglâuđàicủavuaThủyTề,tườngbằngsanhô,cửasổcaohìnhcungnhọn,bằnghổpháchtrongsuốt,máilợptòanvỏốc,mởrakhépvàotheochiềunước.Thậtlàtránglệ!NguyênmộttrongnhữnghạtngọcnằmtrongtừngvỏốccũngđủtrangsứcchomũmiệncủamộtbàHoàngHậurồi.VuaThủyTềgóavợtừlâu,côngviệctrongcungdoHoàngTháihậuđiềukhiển.Bàlàngườikhônngoan,nhưngrấtkiêuhãnhvềdòngdõiquýtộccủabà.Bàcàitớimườihaiconngọctraiởđuôi,trongkhinhữngbàkháctrongHòangtộcchỉđeođếnsáuconlàcùng.Bàcónhiềuđứctínhtốt,nhưngtốtnhấtlàbàrấtmựcyêuthươngcáccôcháugái,cácnàngcôngchúanơithủycung.Cáccônàngđềuxinhđẹp,riêngnàngútđẹphơncả.Nàngcólàndanhỏmịnnhưcánhhồng,cóđôimắtxanhthẳmnhưnướcbiển.Nhưngnàngcũnggiốngcácchị,khôngcóchân,chỉcómộtcáiđuôinhưđuôicá.

Suốtngàycácnàngnôđùatrongnhữngcungthấtrộngrãi,hoanởkhắpcáchốctường.Cửasổbằnghổpháchmởrộng,cátungtăngbơivàonhưchiménbayvàonhàchúngtakhicửangỏ.Chúngxánđếnchocáccôngchúavuốtve.

Trướclâuđàilàmộtvườnrộng,cànhláxanhthẫm,quảvànglónglánh,cánhhoađỏửngtựathanhồng,cùngvớicuộnghoarungrinhkhôngngớt.Mặtđấttoànmộtthứcátrấtmịn,xanhnhưngọnlửadiêmsinh.Mộtluồngánhsángxanhbiếchuyềndiệuchiếutỏakhắpnơi.Khigiólặng,sinhvậtdướiđáybiểncóthểnhìnthấymặttrờilónglánhnhưmộtônghoađỏthắmđangtỏaánhsángxuốngđáybiển.

Mỗinàngcôngchúacómộtkhoảnhvườnnhỏđểcóthểvunxới,trồngtrọttheosởthích.Nàngnàysắnluốngtheohìnhcávoi,nàngkiatheohìnhtiêncá,nàngútsắnluốngthànhhìnhtrònnhưvầngtháidương,trồngthuyềnthànhmộtloàihoađỏtíanhưmặttrời.

Tínhtìnhnàngúttrầmlặngvàđoantrang.Trongkhicáccôchịbàybiệnnhữngvậtkỳlạchìmtheonhữngcontàubịđắm,thìngoàinhữngbônghoađỏtíanhưmặttrời,nàngchỉthíchmộtbứctượngrấtđẹprơixuốngbiểnbữanào.Ấylàtượngmộtcậubéxinhxắntạcbằngđátrắngnhưtuyết.

Nàngtrồngbênphotượngmộtnhánhliễuđỏtía,liễumọcrấtnhanh,cànhlárậmrạpchiếubóngmàutímxuốngnềncátxanh.Nàngthíchnghenóichuyệnvềloàingườisốngtrênmặtđấtcóhươngthơmmàloàihoadướibiểnkhôngcó,trênấyrừnglạixanhbiếcvàcálạicóđậutrêncànhcâycấttiếnghótmêhồn.Vìnàngchưahềtrôngthấychim,nênHoàngTháihậuphảigọichimlàcá,khôngthìnàngkhôngthểhiểuđược.

Bànóithêmrằng:

-Khinàolênmườilămtuổicháusẽđượcphépngồitrênmặtbiển,ngồidướiánhtrăng,trênmộtmõmđámànhìntàubèđilại.Lúcđócháusẽđượctậnmắtnomthấyrừngnúivàthànhphố.

Nămsau,côchịcảmớiđếntuổimườilăm.Cácnàngsinhnămmột,vìthếnàngútcònphảiđợinămnămnữamớimớiđượcphéplênmặtbiểnxemtrênấycónhữnggì.Cácnànghứasẽlầnlượtkểchonhaunghenhữngđiềumắtthấytrênmặtbiển,vìbàTháihậuchưabiếtđấyđủ,cònvôkhốicáimàcácnàngtòmòmuốnbiếtrõhơn.

Ngườinóngruộtnhấtlànàngút,vìnànglàngườiphảichờđợilâunhất.Banđêm,đứngbêncửasổ,nhìnqualànnướcxanhsẫm,nàngthấycảtrăngsao.Qualànnước,ánhtrăngmờnhạtđi,nhưngtrăngsaolạitophìnrakhácthường,vàmỗilầnchúngbịmộtvậtgìchekhuấtnhưmộtđámmâylớn,nàngbiếtđólàmộtconcávoiđangbơiphíatrênhaylàmộtchiếctàulớnchởđầyngười.Hẳnhọkhôngngờrằngcómộtnàngtiêncánhỏnhắnđanglặnglẽđứngdướiđáybiểnvớiđôitaytrắngvềphíacontàu.

Thếlàđếntuổimườilămnàngcôngchúacảđượcphéplênmặtbiển.

Trởvề,nàngkểlạihàngngàncâuchuyện.Theonàng,tuyệtnhấtlàđượcngồidướiánhtrăngtrênbãicát,khibểlặngvànhìnthấythànhphốlớngầnbờbiển,cóhàngtrămánhđènlấplánhnhưsaosa,đượcnghetiếngcanhạc,tiếngxecộ,tiếngngườiầmĩ,đượctrôngthấythápnhàthờ,vànghethấytiếngchuôngngânvang.

Côngchúaútchămchúnghechịkể.Chiềuchiều,khitrởlạiđứngbêncửasổnhìnqualànnướcxanhthẫm,tâmtrínàngbaybỗngvềcáithànhphốlớncó

nhiềutiếngồnào,vàlúcđódườngnhưcótiếngchuôngngântớitậntainàng.

Nămsau,chịhaiđượcphéplênmặtnướcđểvùngvẫythỏathích.Nànglólênkhỏimặtnướcvàolúchoànghônvànàngchorằngkhôngcòngìđẹpbằngkhungcảnhlúcấy.Bầutrờinhưtoànbằngvàng,cònmâythìnhuộmmộtmàuđỏkỳdiệu.Gầnnơimặttrờilặn,mộtđànthiênngabaylàlàmặtnướctrôngnhưmộtdảidàibằngsatrắng.Chúngmấthúttheohướngấy,rồimặttrờilặnxuốngnước,ánhhàoquangvụttắttrênmặtbiểnvàtrêncácđámmây.

Nămsaunàngthứbađượclênmặtnước.Nàngbạodạnnhấttrongnămchịem.Nàngbơingượcdòngmộtconsôngđổrabiểnvàthếlànàngthấyđượcnhữngđồinhorựcrỡ.Thànhphố,lâuđàihiệnrasaudảirừngxanh.Chimhótríurít;mặttrờinóngbỏngđếnnỗinàngphảiluônluônngụpxuốngnướcchomátdamặt.

Nàngtrôngthấymộtđámtrẻcontrầntruồngnôđùanhảyxuốngnướctrongmộtcáivịnhnhỏ.Nàngmuốnvuichơicùngchúng,nhưngchúnghoảngsợbỏchạy.Mộtconvậtđenxì,mộtconchómànàngchưahềthấybaogiờ,chạytới.Nósủadữdộiđếnnỗinànghoảngsợ,vộivãbơinhanhrabiểnkhơi.Nhưngchẳngbaogiờnàngquênđượcnúirừnghùngvĩ,gòđốngxanhtươi,vànhữngđứatrẻđángyêubơilộirấtgiỏimàchẳngcầnđếnđuôicá.

Nàngthứtư,vốnnhútnhát,thảmìnhđongđưatrênngọnsóng,chorằngkhôngcòngìthúbằng.Mặtbiểnquanhnàngrộngtớihàngmấydặm,bầutrờinhưmộtquảchuôngvĩđạibằngthủytinh.Nhìnxaxathấytàubiển,nàngtưởngđólàgiốngchóbể.

Bầycáheonhàolộntrướcmặtnàng,mấyconcávoikhổnglồphunnướcquahailỗmũilàmchonàngtưởngmìnhđangbơigiữahàngtrămvòinướcđangphun.

Đếnlượtnàngnăm.Ngàysinhnàngvàomùađôngnênngàyđầutiêntrênmặtbiển,cảnhvậtnàngtrôngthấykhônggiốngcảnhvậtcácchịnàngđãđượcmụckích.Bểxanhngắtmộtmàu.Xungquanhnàngnhữngtảngbăngnổikhổnglồrậprờntrênmặtbiểnnhưlànhữngviênngọcquýlónglánhvàlớnhơnthápchuôngnhàthờ.Hìnhthùchúngrấtquáidị.Nàngngồitrênmộttảngđátonhất,gióđùatrênmáitóc,cátungtăngbơilặnxungquanh.

Chiềuđến,mâyđenphủkínbầutrời,sấmsétnổilên,từngđợtsongđen

ngòmnângbỗngnhữngtảngbăngkhổnglồsángrựcdướiánhchớp.

Tấtcảtàubèđềuhạbuồm.Ainấyđềukinhhãi.Riêngnàngtiêncávẫntrầmlặngngồitrênnúibăngngắmngíanhữngtiachớpnổrantrênmặtbiểnngầubọt.

Thoạtmớilênmặtnướcnàngnàocũngsaymêvớinhữngcảnhvậtmớilạ,nhưngdầndầnđượctựdođilạicácnàngđãthấydửngdưng.Cácnàngvộiquayvềlâuđàidướinướcvàchỉmộtthángsauđãchorằngkhôngkỳdiệubằngđáybiển.

Thườngbuổichiều,nămchịemcầmtaynhaubơilênmặtbiển.Cácnàngcógiọnghátmêhồn,hayhơnbấtcứgiọnghátnàotrêntrầngian.

Khigiôngtốnổilên,tưởngchừngnhưsắpđánhtàubè,cácnàngliềnbơiđếntrướcmũitàu,cấtgiọngmêhồncangợivẻđẹpnơiđáybiển,khuyêncácthủythủchớcósợgìvàmờihọtheocácnàngvềthủycung;nhưngthủythủchẳnghiểugìvàchorằngđólànhữngtiếnggàothétcủacơngiôngtố.

Vảchăng,khixuốngđáybiển,họchẳngthểnhìnthấycảnhđẹphuyhoàngởđấy,vìnếutàuđắmhọsẽchếtđuối,vàchỉcònlànhữngcáixáckhônghồn.

Chiềuchiều,khinămchịemrủnhauđi,nàngútởlạimộtmình,ngótheocácchị,nhữngmuốnkhóclên.Nhưngnànglàcá,khôngcónướcmắt,nênlòngcàngthêmđauđớnbộiphần.Nàngthởdài:“Ướcgìtađủmườilămtuổi!Chắcrằngtasẽyêucuộcđờivànhữngconngườitrênấy”.

Cuốicùngnàngđãđếnmườilămtuổi.

Bàbảonàng:

-Thếlàcháuđãtrưởngthành.Lạiđâyđểbàtrangđiểmcho,nhưcácchịcháu.

Bàđặttócnàngmộtmũmiệnhìnhhoasen,dátngọc,vàralệnhchotámconngọctraicặpvàođuôinàngđểtỏrõngôithứcủanàng.

Côngchúakêulên:

-Đauquá!

Bànàngbảo:

-Muốnđẹpthìphảiđaumộttí!

Nàngtiêncáchỉmuốnquẳngtấtcảngọctraivàmũmiệnnặngtrìnhtrịchđi!Nàngthíchtrangđiểmbằngnhữngbônghoanhỏtrồngtrongvườnkia,nhưngnàngkhôngdámtráilệnhbàTháihậu.

-Cháuđiđây,bàạ!

Nàngreovừalaomìnhlênmặtbiển,nhẹnhàngnhưbọtbongbóng.

Nànglêntớimặtbiểnthìmặttrờilặn,mâycònánhmàudacam,vàtrênbầutrờirựclửa,saohômđãlấplánhsangngời.Khôngkhíêmđềm,mátmẻ,mặtbiểnphẳngnhưgương.Giólặng.Mộtconthuyềncóbacộtbuồmđứngimphăngphắc,chỉtrươngmộtcánhbuồm.Thủythủđangnghỉngơi.Tiếngđàn,tiếnghátvọngravàđếnđêm,hangngànngọnđènlồngthắpsangtrưng.

Quốckỳcủatấtcảcácnướcdănglêntrênthuyềnvàtungbaytrướcgió.NàngtiêncáBơiđếngầncáccửasổởmạnthuyền,vàmỗilầnsóngnângnànglên,nàngnhìnđượcvàocảbêntrongthuyền.Trongấycórấtnhiềungườiănmặcsangtrọng,ngườimặcđẹpnhấtlàmộtHoàngtửchạcmườisáutuổi.Hômnaychínhlàngàyhộimừngsinhnhậthoàngtử.ThủythủnhảymúatrênthuyềnvàkhiHoàngtửbướcra,hàngtrămpháohoabayvụtlênkhôngtrung.

Pháohoarựcsángnhưbanngàylàmnàngtiêncásợhãilặnxuốngnước.Nànglạinhôđầulênvàtưởngchừngnhưtấtcảcácsaotrêntrờirơixuốngđầunàng.Chưabaogiờnàngđượcxemđốtpháohoa.Cóbôngđỏrựcnhưmặttrờivừaquaytítvừarítlên,cóbôngbayvútlênbầutrờixanhvàtấtcảphảnchiếuxuốngmặtbiểntrongvắt.Trênthuyềnsángrực,nhìnrõtừngvật,nhìnngườilạicàngrõhơn.Hoàngtửmớiđẹplàmsao!Chàngtươicườithânmậtnắmtaymọingười,giữatiếngnhạcvanglừngtrongmànđêmlặnglẽ.

Đêmđãkhuya,nhưngnàngcôngchúavẫnkhôngrờimắtkhỏiconthuyềnvàchàngHoàngtửđẹptrai.Đèntắt,khôngcònpháohoa,khôngcòntiếngđạibácnổnữa.Ngườitachỉcònnghethấytiếngbiểncảgầmthét.Nàngtiêncávẫnngồitrênsóng,nhìnquacửasổởmạnthuyền.

Giónổi,thuyềnnhổneo,buồmlầnlượtcănglênrồisónglớnmãi,mâyđenkéođến.Chẳngbaolâusấmchớpnổilênvàmộtcơnphongbakhủngkhiếpđổtới.Thủythủvộivãhạbuồm.Chiếcthuyềncheoleotrênmặtbiểnđangđộnglêndữdội.Từngđợtsóngdânglên,đenngòm,caonhưnhữngngọnnúikhổnglồ,hămdọađổsậpvàocáccộtbuồm.Conthuyềndânglênhạ

xuốngtheonhữngđợtsóngngầubọt.Thủythủrấtlolắng,cònnàngtiêncáthấycảnhtượngấylạilấylàmthíchthú.

Nhữngtấmvândầygãygậptrướcnhữngđợtsónghunghãn.Conthuyềnvỡtanra,cộtbuồmchínhgãyđôinhưmộtcâysậy,thuyềnnghiêngsangmộtbên,nướcậpvàokhoang.

Lúcđónàngtiêncámớihiểulàngườitrênthuyềnđanggặpcơnphongbanguyhiểm,vàchínhnàngcũngphảicẩnthậnđểkhỏivavàocácmảnhthuyềnvỡtungđangtrôilềnhbềnh.Cólúctrờitốingòmđếnnỗinàngkhôngcònphânbiệtđượcvậtgìnữa;nhưngánhchớplóelênlàmnàngnhậnratừngngườitrênthuyền.Nàngchỉchúýnhìntheochànghoàngtửtrẻtuổivàkhithuyềnchìmhẳn,nàngthấychàngcũngchìmtheo.

Thoạtđầunàngmừngrỡ,tưởngrằngsẽđượcgặpchàngnơiđáybiển.NhưngnàngsựcnhớrằngconngườikhôngsốngđượcdướinướcvàkhitớigiangsơncủavuaThủytềthìchàngđãchết.Chếtư?Không,khôngthểđểchochàngchếtđược!

Nàngnângđầuchànglênkhỏimặtnướcvàcùngchàngphómặcchosóngcuốn.

Sánghômsau,cơnbãotápđãqua,nhưngchẳngcòndấuvếtgìcủaconthuyềnnữa.Mặttrờiđỏửngchóilọitrênmặtbiển,Hoàngtửtrôngnhưcònsống,nhưngđôimắtvẫnnhắmnghiền.Nàngtiêncáhônlêntránchàng.Ngườichàngđãlạnhtoátnhưphotượngcẩmthạchtrongvườnhoacủanàng.Nànghônmãilêntránchàng,lòngthathiếtmongchàngsốnglại.

Độtnhiên,nàngtrôngthấyđấtliền,thấynhữngrặngnúicao,mộtmàuxanhbiếc,đỉnhphủtuyết,lónglánhnhưđànthiênngađangngủ.Dướichânnúi,gầnbờbiển,cónhữngkhurừngđẹpđẽxanhtươivàmộtngôinhà,nhàthờ,nhàtuhaynhàgìđó,nàngchẳngrõ.

Chanh,camđầyvườn,dừamọctrướccửa.Biểnxóivàobờtạothànhmộtcáivịnhnhỏ,nướclặngvàsâu,cónúiđábaoquanh.NàngdìuHoàngtửvềphíađó,đặtchànglênbãicátmịnvàcẩnthậnnângcaođầuchànglên.

Tiếngchuôngnhàthờđổhồitrongngôinhàtrắngxinhxắnvàmộtđoànthiếunữchạyravườn.Nàngtiêncávộibơiranấpsaumộttảngđá,lấyrongbiểnphủđầuvàtrướcngựcđểkhỏilộbộmặtkiềudiễm.NàngcốýtheodõixemchàngHoàngtửtộinghiệpsẽrasao.

Mộtlátsau,cómộtthiếunữađitới.Lúcđầu,côtasợ,nhưngcáccôkhácđãkéođến.NàngtiêncánhìnthấyHoàngtửđãhồitỉnhvàmỉmcườivớicácthiếunữ.Chỉriêngvớinàng,ngườiđãcứuchàng,nhưngchàngkhônghềbiết,chàngkhôngtặngmộtnụcườinàocả.Thếlànàngbuồnthỉu.VàkhiHoàngtửđãvàokhuấttrongngôinhà,nànglặnxuốngnước,quayvềnơithủycung.

Từđó,sáng,chiều,nàngbơilênnhìnlạinơinàngđãđặtHoàngtử.Nàngthườngthấycóngườiraháitráicây,nàngthấytuyếtlónglánhtrênnúicao,nhưngnàngchẳngthấyHoàngtử,vàcứthếnànglạitrởvề,càngbuồnbãhơn.

Niềmanủiđộcnhấtcủanànglàngồitrongvườn,ômlấyphotượngcẩmthạchtrônggiốngHoàngtửnhưđúc.Nàngchẳngcònthiếthoanữa,bỏmặchoalanracảlốiđi,cuốncànhcuốnlávàocảcáccâylớn.

Cuốicùng,khôngchịunổinữa,nàngkểlểnỗiniềmvớimộtcôchị.Cácchịkháccũngđượcbiếtchuyệnvàkểlạivớivàibạngiángliềngthânthiếtnhất,trongsốđó,cómộtcôbiếtrõgiangsơncủaHoàngtử.

-Đinào,côembébỏng!

Cácchịgọinàngrồitaycầmtay,họnốiđuôinhaubơilênmặtnước,tớitrướclầuHoàngtử.

Lầunàyxâybằngcácthứđámàurựcrỡvàcónhữngcầuthanglớnbằngcẩmthạchchạyxuốngtậnmắtnước.Mặtlầucuộntrònvàthếpvànglộnglẫy.Giữacáccột,quanhlầu,cónhữngbứctượngbằngcẩmthạchtrôngnhưngườithật.Nhìnquacửasổcao,ngườitathấynhữngcănphònglộnglẫy,trảithảmlụa,vànhữngbứcchândungkỳdiệudăngđầytường.Chínhgiữacănphònglớn,mộtvòinướcphunlêntớitậnmáitròn.Từmáilầumặttrờirọixuốngmặtnướcvàcỏcâymọctrongbểcạn.

BâygiờnàngtiêncáđãbiếtnơiHoàngtửở.Từđó,chiềuvàđêm,nàngthườngtrởlạiđấy,ngồitrênmặtbiển.Nàngcònbơixahơncáccôchị,bơisâuvàođấtliền,đếntậnconkênhđàochảydướichâncácbểbựcthanglộnglẫyxâybằngđácẩmthạch.NàngngồiđóngắmngíaHoàngtử,cònHoàngtửthìtưởngrằngchỉcómộtmìnhmìnhdướiánhtrăng.

ThườngvàobuổichiềuHoàngtửdạochơigiữatiếngđànnhạc,trênmộtconthuyềnmắcđầycờxí.Lúcđó,nàngvượthẳnlênmặtnước,gióđùatrênmáitócmàubạccủanàng,trônghệtnhưmộtconthiênngađanggiươngcánh.

Thườngthường,nghenhữngngườidânchàiđánhcábanđêmcatụngHoàngtử,nàngcảmthấysungsướng,vìđãcứuchàngđêmnàobậpbềnh,ngoắcngoảigiữalànsóng,vànànglạicàngsungsướngmỗikhinghĩđếnlúcômghìđầuchàngvàongựcmàhôn.Nhưngchàngđâucóhềhaybiếtchuyệnấymànghĩđếnchuyệnanủinàng.Càngngàynàngthấyyêumếnloàingười,nànglạicàngmuốngầnhọ,càngmuốnsốngvớiloàingườitrêncáithếgiớirộnghơngiangsơncủanàngrấtnhiều.Loàingườicóthểlướttrênsóngbằngthuyềnbè,cóthểleolêntậnđỉnhnúicaotít.Rừngnúi,độngruộngcủahọrảirađếntânchântrờibaola.Cònbiếtbaonhiêuđiềunàngmuốnrõmàcácchịnàngkhônggiảiđápchonàngđược.

NàngtìmđếnbàTháihậulàngườibiếtrõvềcáithếgiớibêntrên,mànànggọilà“xứtrênbể”.Nànghỏi:

-Bàơi,nếuloàingườikhôngchếtđuốithìhọcóthểsốngvĩnhviễnđượckhông?Họcóchếtnhưchúngtaởdướibểkhông?

TháiHậubảo:

-Cóchứ,họchếtvàđờihọcònngắnhơnđờichúngtanữakia!Chúngtacóthểsốngtớibatrămnăm,nhưngkhilìađờichúngtasẽbiếnthànhbọtsóngvàkhôngcómồmảđểđượcchôncấtgiữanhữngngườithânyêu.Linhhồnchúngtakhôngtồntạiđượclâunêntakhôngthểhóathànhkiếpkhácđược,cũngvínhưcâyrongbểđãcắtrồilàhếtxanhtươi.Loàingười,tráilạicómộtlinhhồnbấttử,ngaycảkhithânthểđãnằmimtrongnấmmồ,linhhồnhọlúcấybaylênkhôngtrung.Cũngnhưchúngtabơilênmặtnướcđểnhìnđấtliền,linhhồnhọbaylênnhữngmiềnmàchúngtakhôngthểnàonhìnthấyđược.

Nàngtiêncábuồnbãhỏi:

-Saochúngtalạikhôngcómộtlinhhồnbấtdiệt?Cháusẵnsànghiếnbatrămnămcủacháuđểđượcthànhngười,dùchỉsốngcómộtngàyđểlinhhồnđượclênThiênđàng.

TháiHậubảo:

-Cháuđừngnghĩnhảm;dùsaochúngtacònsungsướnghơnloàingườinhiềulắm.

-Thếlàcháusẽphảichếtvàhóathànhbọtbểư?Lúcđóchẳngcònnghethấytiếngsóngvỗnhịpnhàng,chẳngcònnhìnthấyhoanởvàmặttrờiửng

hồngsao?

TháiHậunóithêm:

-Khôngcháuạ,chỉcầncómộtngườiyêuthươngcháuthiếtthahơnchamẹ.Nếutâmhồnvàtìnhyêungườiđódồncảchocháuvàcómộtđứcchađặttaycháuvàongườiđóthìlúcấyhồnngườiđótruyềnquacháuvàcháusẽđượchưởngphầnhạnhphúcdànhriêngcholoàingười.Nhưngviệcđókhôngbaogiờcóđược.Ởdướiđáybểchúngtachocáiđuôicálàđẹpnhấtthìloàingườicholàgớmghiếc.Họcholàcặpchânnặngnềcủahọmớilàđẹpkia!

Nàngtiêncáthởdàibuồnbãnhìncáiđuôicủamình.

TháiHậubảo:

-Thôicháuđivuichơivớibà.Bàcháutasẽnhảynhótchothỏabatrămnămcủachúngta.Cuộcđờinhưthếcũngđủlắm.Cháuđivớibà!Tốinaycóđạihộikhiêuvũtrongcungđấy.

Thậtvậy,ởtrênmặtđất,ngườitakhôngthểtưởngtượngđượcmộtkhungcảnhlộnglẫyđếnthế.Gianphòngkhiêuvũrộnglớn,tườngvàtrầntoànbằngmộtthứthủytinhdầy,trongsuốt.Hàngmấytrămconngaokhổnglồxanhđỏxếpthànhhaihàngdọc;cạnhchúngtalànhữngngọnđuốccóánhlửaxanhlamchiếutỏakhắpphòngtrônghệtnhưmộtbểánhsángrựcrỡ.Hàngngàncálớn,cácon,vẩyđỏ,vẩyvàng,vẩybạc,bơitungtăngbênngoàitườngkính.

Thanhniêmnamnữsốngdướiđáybiểnnhảymúavàcahátêmáitrênmộtdòngnướcchảygiữagianphòng;loàingườikhôngthểcógiọngháthayđếnthế.Nàngcôngchúaútháthaynhất.

Mọingườihoannghênhnàngvàcólúcnàngsungsướngnghĩrằnggiọnghátcủanàngcóthểhaynhấttrầngian,trênđấtliềncũngnhưtrênmặtbiển.Nàngchợtnghĩđếnthếgiớitrênmặtđất.NàngkhôngthểnàoquênđượcchàngHoàngtửtrẻtuổivàcảmthấyđaukhổvìkhôngthểcóđượcmộtlinhhồnbấtdiệt.Giữalúcmọingườivuichơi,cahát,nànglẩntránhrangoàilâuđàicủavuacharồingồiâusầutrongkhuvườnnhỏcủamình.Bỗngnhiênnàngnghethấynhữngtiếngđộngtruyềnqualànnướcbiểnvọngtớinàng.

Nàngnghĩthầm:

-Chắclàtiếngchàng,ngườimàtaluônluônnghĩtới,ngườimàtayêuquý

hơnchamẹ,ngườimàtamuốngửigắmcảcuộcđời.Tadámlàmtấtcảmọiviệcđểđượcgầnchàng,đểđượccómộtlinhhồnbấtdiệt.Tronglúccácchịcònđangmãimúatronglâuđàicủavuacha,tathửtìmđếnmụphùthủymàchođếnbâygiờtavẫnkhiếpsợ,mayramụcóthểkhuyênbảovàgiúptađiềugì.

Nghĩthếnàngbơiđếnđộngcủamụphùthủy,ởdướicáivưcxoáyđanggầmthét.

Nàngchưahềquanẻođườngnày,mộtconđườngchẳngcóhoavàrongrêugìcả,chỉcócátmịnrảitớitậnmiệngvực,nướcxoáylồnglộngnhưdướibánhcốixaymáy.

Nàngvượtqualànsóngvàotậnxàohuyệtcủamụphùthủy,ởgiữamộtkhurừngkỳlạ.Câycối,bờbụiđềulànhữngloạisanhô,nửađộngvật,nửathựcvật,trôngnhưnhữngconrắntrămđầumọctừdướiđấtlên,cànhcâygiốngnhưnhữngconrắntrămđầumọctừdướiđấtlên,cánhcâygiốngnhưnhữngcánhtaydàinhầynhụa.

Nàngcôngchúakinhhãiđứngtrướcnhàmụphùthủy,timđậpmạnh.Nàngtoanbỏchạynhưngnghĩđếnhoàngtửvàlinhhồnconngườinàngtrởnêncanđảm.Nàngquấnmớtócdàiđểtránhkhôngchonhữngconsanhônắmđược,khoanhtayvàotrướcngực,bơirõnhanhnhưcá,láchquacácconsanhôgớmghiếcđanggiơnhữngcánhtaykhủngkhiếpvềphíanàng.Nàngthấyhàngtrămcánhtaycủachúng,hệtnhưnhữngcáikimsắt,cặpchặtlấynhữngbộxươngtrắnghếucủanhữngngườibịchếtđuối,nhữngxácsúcvật,vàcáilàmchonàngkinhhãinhấtlàcócảxácmộtnàngtiêncá.

Cuốicùng,nàngđếnmộtcánhđầmlầy,lúcnhúcnhữngconrắngớmghiếc,ởgiữalànhàmụphùthủyxâybằngsọnhữngngườichếtchìm.Trướccửanhà,mụphùthủyđangngồichoconcócănnhưloàingườimớmthứcănchochimbạchyếnvậy.

Mụbảo:

-Tabiếtngươimuốngìrồi.Hỡinàngcôngchúaxinhđẹp,ngươithậtlàđiênrồ,ngươisẽbịđaukhổ,nhưngtacũngcứgiúpngươi.Muốnchohoàngtửyêungươivàchiasẻlinhhồnvớingươi,ngươiphảivứtbỏcáiđuôicávàthayvàođóđôichânnhưcủaloàingười.Ngươiđếnthậtđúnglúc,vìnếungươiđếnsauđêmnaythìmộtnămnữatamớicóthểgiúpngươiđược.Tasẽchếchongươimộtliềuthuốc,rồingươibơivàobờ,uốnghếtliềuthuốc

đóvàsẽbiếnthànhmộtngườicongáiđẹptuyệttrần.Dángđicủangươisẽnhẹnhànguyểnchuyểnnhưmộtvũnữ,nhưngcứmỗibướcđingươisẽthấynhưkimchâmvàứamáuchânra.Nếungươichịuđượcđauđớntasẽgiúpngươi.

-Tôixinchịuhết,nàngtiêncávừarunrẩytrảlờivừanghĩđếnhoàngtửvàlinhhồnbấtdiệt.

Mụphùthủybảo:

-Nhưnghãynghĩchokỹ.Mộtkhiđãbiếnthànhngườirồingươikhôngthểtrởthànhthủynữnữađượcnữa.Khôngbaogiờngươigặplạicácchịngươi,đượcquayvềthủycungnữa.VànếungươikhôngchiếmđượctìnhyêucủaHoàngtửđểchàngyêuquýngươihơnchamẹchàng,nếuchàngkhôngchịulàmlễthànhônvớingươithìngươikhôngthểcólinhhồnbấtdiệtđược.Ngaysángsauhômhoàngtửlấyngườikháclàmvợ,timngươisẽtannátvàngươisẽbiếnthànhbọtbiển.

-Tôixinchịuđựngcả,nàngcôngchúanhắclại,mặttáinhợtnhưngườichết.

Mụphùthủybảo:

-Nhưnghãynghĩchokỹ.Mộtkhiđãbiếnthànhngườirồingươikhôngthểtrởthànhthủynữađượcnữa.Khôngbaogiờngươigặplạicácchịngươi,đượcquayvềthủycungnữa.Vànếungươikhôngchiếmđượctìnhyêucủahoàngtửđểchàngyêuquýngươihơnchamẹchàng,nếuchàngkhôngchịulàmlễthànhônvớingươithìngươikhôngthểcólinhhồnbấtdiệtđược.Ngaysángsauhômhoàngtửlấyngườikháclàmvợ,timngươisẽtannátvàngươisẽbiếnthànhbọtbiển.

-Tôixinchịuđựngcả,nàngcôngchúanhắclại,măặttáinhợtnhưngườichết.

-Nhưngngươiphảitrảcôngchotakhôngphảilàít.Giọnghátcủangươihaynhấtnơiđáybiểnnày,vàngươitưởngrằngsẽdùngtròmêhoặchoàngtử,nhưngchínhgiọnghátấyngươiphảitraochota.Tamuốnđổiliềuthuốccủatalấycáiquýbáunhấtcủangươikia,vìchínhtacũngphảichíchmáucủatađểchếthànhliềuthuốcchongươiuống.Nósẽcônghiệunhưmộtthanhkiếmhailưỡivậy.

Thủynữlolắng:

-Nhưngnếumụlấymấtgiọnghátcủatôithìtôichẳngcòngìnữaư?

-Còncáisắcđẹp,cáidángđinhẹnhàng,duyêndángvàđôimắttìnhtứcủangươi.Bấynhiêucũngđủsayđắmmộtconngườirồi.Thếnào?Hayngươilạisợrồi?Thècáilưỡiconconrachotacắtđểđổilấyliềuthuốc.

-Được,thủynữđáp.

Liềnđó,mụphùthủylấymộtcáinồirađểphathuốc.

-Sạchsẽvẫnlàmộtthóitốt!Vừanóimụvừalấymộtbúitoànlàrắnđểchùinồi.

Rồimụrạchngựcchomáuchảyxuốngvàthêmhếtvịthuốcnàyđếnvịthuốckhácchovàotrongnồi.Mộtlànkhóidầyđặcbốclên.Cuốicùngliềuthuốcđãchếxong,lúcnàytrongsuốtnhưnước.

-Đâycầmlấy.

Mụphùthủynóirồicắtluônlưỡinàngtiêncá.Thếlàtừđấynàngtiêncákhôngthểhátvànóiđượcnữa.

-Khiquarừng,nếuloàisanhôđịnhbắtngươicứrẩychochúngvàigiọtnướcnày.

Nàngtiêncáchẳngcầnphảilàmthế.Cácthủyquáivừathấybìnhthuốclónglánhnhưsaotrongtaynàngđãsợhãirụttaylại.Nàngvượtquacánhrừngvàcácvựcsâubìnhyênvộsự.

Nàngđãlạinhìnthấylâuđàicủavuacha.Cácngọnđuốcnơiphònglớnđãtắt,mọingườiđangsaysưayêngiấc.Nàngchẳngdámđánhthứcaicả,nhấtlàbâygiờnàngđãcâmrồi.Nàngsắpphảivĩnhviễnlìaxatấtcả.Lòngnàngselạivìđaukhổ.Nànglénravườnháitrongmộtkhoảnhvườncủacácchịmộtbônghoa,gửihàngnghìnchiếchônvềphíalâuđài,rồibơiqualànnướcxanhthẳm,nhoilênmặtbiển.

Mặttrờichưamọc,hoàngtửđangbướclêntrênnhữngbậcthangcẩmthạchrựcrỡ.Trăngchưalặn,tỏamộtánhsángdịudàng.Nàngtiêncáuốngliềuthuốcnóngbỏng.Nàngthấyhìnhnhưcómộtthanhkiếmhailưỡiđâmxuyênqualàndathịtmềmmại,vànàngnằmđấy,ngấtđi.Khimặttrờichiếusángtrênngọnsóng,nàngtỉnhdậy,vàthấyngườiđaunhói.Chànghoàngtửtrẻtuổiđãđứngtrướcmặt,đôimắtđennhánhchămchúnhìnnàng.Nàngnhìn

xuốngthấyđuôicáđãbiếnmất,thayvàođấylàmộtcặpchântrắngmuốtnhưchâncủamộtngườicongái.Thấymìnhthânthểlõalồnàngvộilấylàntócdàiquấnvàongườinhưmộtcáiáochoàng.Hoàngtửhỏinànglàai,ởđâu,nàngnhìnchàngvớiđôimắtxanhthẳm,âuyếmnhưngbuồnrầu,khôngnóiđượcmộtlời.

Hoàngtửcầmtaydắtnàngvềlầu.Mỗibướcđi,đúngnhưlờimụphùthủynói,nàngcảmthấynhưgiẫmlênkimhaygốcrạphátnhọn,nhưngnàngcốchịuđựng,khônghềkêuca.Nàngđibênchàng,nhẹnhưbônghồng,vàchàng,cũngnhưmọingườitronglầu,đềusaymêdángđiuyểnchuyển,nhẹnhàngcủanàng.

Ngườitamặcchonàngquầnáolượtlà.Tronglâuđàinày,nànglàngườiđẹpnhất,nhưngchẳngbiếtnóimàcũngchẳngbiếthát.Rấtnhiềucungnữ,quầnáolụadátvàng,đếncaháttrướchoàngtử,vuavàhoànghậu,ngườinàohátcũnghayvàđượchoàngtửvỗtaykhenngợitrướctiên.Nàngtiêncárấtbuồnrầuvìbiếtrằngmìnhcòncóthểháthayhơnthế.

Nàngnghĩ:

-Ôi!Nếuchàngbiếtđượcrằngtađãphảivĩnhviễnhysinhgiọnghátcủatachỉvìmuốnđượcsốngbênchàng!

Hátxong,cungnữnhảymúatheođiệunhạcrấtdudương.Nàngtiêncáliềngiơcaođôicánhtaynõnnà,nhấcgótlên,đầugótchânlướttrênmặtsàn,cấtbướcnhảymúamộtbàituyệtđẹp.Mỗicửchỉlàmtônvẻđẹpcủanànglênvàđôimắtnànglàmxúcđộngtâmhồnhơncáccungnữ.

Mọingườiđềungấtngây,nhấtlàhoàngtử.Chànggọinànglàcôbélạcloài.Nàngvẫntiếptụcnhảymúa,mặcdầumỗilầnchạmchânxuốngđấtnàngcảmthấyđauđớnnhưgiẫmlêngốcrạvótnhọn.Hoàngtửlưunànglạivàchophépnàngngủtrênchiếcđệmnhung,ngaytrướccửaphòngmình.Hoàngtửcònchomaymộtbộnamphụcđểnàngcóthểcưỡingựađichơicùngchàng.Haingườiđidạoquanhữngcánhrừngthơmngát,cànhláxanhtươirủxuốngvuốtvevàovaihọ,trêncànhchimhótlíulo.Nàngcùnghoàngtửleolênnúicao.Khimọingườinhìnthấychânnàngđẫmmáunàngvẫnmỉmcườivàcùngchàngleolênmãiđếnkhithấymâybaydướichântựanhưnhữngđànchimbaytừngđànvềxứnóng.

Khimọingườiđãngủyêntronglâuđài,nàngngồixuốngbậcthangcẩmthạchbênbờbiển,dúngđôichânnóngbỏngxuốngnướclạnhchodịucơn

đau.Dầndầnchânbớtđau,nàngnhìnbiểncả,chạnhlòngnhớđếnnhữngngườithânyêudướiđáybiển.Nàngbỗngthấycácchịđangcầmtaynhauhiệntrênmặtbiển,vừabơivừahátvéovon.Nàngvẫyhọvàcácchịđãnhậnranàng,nóichonàngbiếtnỗiâusầutừkhinàngbỏđi.Từđấyđêmnàocácchịcũngđến,vàcólầnnàngtrôngthấycảbàTháiHậulàngườiđãhàngbaonămnaykhônglênđếnmặtbiển;nàngtrôngthấycảvuaThủytề,đầuđộimũmiệngvàng.Haingàigiơtayvềphíanàng,nhưngkhôngdámvàogầnbờnhưcácchịnàng.

Mỗingàythủynữcàngyêuhoàngtử,nhưnghoàngtửchỉyêunàngnhưyêumộtngườiemgáihiềnhậu,dễthươngthôi.Chẳnghềbiếtrằngnếuchàngkhônglấynàngthìnàngsẽkhôngthểnàotrởthànhngườicólinhhồnbấtdiệtđượcvàsaungàychànglấyngườikháclàmvợ,nàngsẽphảibiếnthànhbọtbiển.

Anhkhôngyêuemhơntấtcảmọingườisao?

Đôimắtngườithủynữhìnhnhưhỏivậykhihoàngtửxiếtchặtngườinàngtrongtayvàhônlêntránnàng.

Hoàngtửbảonàng:

-Đúnglắm,tayêuemvìemcómộttấmlòngtốthơncả.Emlàbạnquýnhấtcủata.Emgiốnghệtnhưmộtthiếunữmàtađãgặp,nhưngrồicólẽtachẳngbaogiờgặpnữa.Khiđótađangởtrênmộtchiếctàubịđắm.Sóngbiểnđánhgiạttavàomộtnhàtu,nơicónhiềuthiếunữđãnguyệndốclòngđitheoThượngđế.Nàngtrẻnhấtthấytanằmsóngsượttrênmặtbiểnđãcứutathoátchết.Tachỉgặpnàngcómộtlần,nhưngchỉcónànglàngườitacóthểyêuđượcthôi.Emgiốnghệtnàngvàgợilạihìnhảnhnàngtrongtâmtríta.Nàngđãđitu,nhưngnàngđãcửemđếnđâynhưmộtsứgiảcủatìnhbạn.Chẳngkhinàotacònđượcgặpnàngnữa.

Nàngtiêncánghĩthầm:

-Trờiơi!Chàngkhôngbiết,chínhtađãcứuchàngthoátchết.Chínhtađãvượtsóngđưachàngđếntậnnhàtutrongrừng.Chínhtađãnấpsautảngđámongmỏicóngườithấymàcứuchàng,vàchínhtađãtrôngthấyngườicongáimàchàngyêuhơnta.

Nàngkhôngkhócđược,nhưngthởdàinãoruột,tựnhủ:

-Chàngđãchẳngbảorằngcôtađituhaysao?Nhưthếthìchẳngbaogiờcô

tađượcravàhọchẳngthểgặpnhauđược.Cònta,tasốnggầnhàngngàytrôngthấychàng,tamuốnđượchầuhạ,yêuquýchàngvàhiếndângchochàngcảcuộcđờicủata.

Trongcung,ngườitađãbàntánđếnchuyệnhoàngtửsắplấymộtnàngcôngchúaxinhđẹp,convuanướcgiángliềng.Ngườitađãchuẩnbịmộtchiếctàutranghoànglộnglẫy.

Nhândânđồnđại:

-Hoàngtửnóilàđiviếngthămnhàvua,nhưngchínhlàsangxemmặtcôngchúa.Hoàngtửmangtheorấtnhiềutùytòng.

Nàngtiêncámỉmcười,lắcđầuvìnàngbiếtrõhơnaihếtýđịnhcủahoàngtử.Hoàngtửnóivớinàng:

-Phải,chínhtađixemmặtcôngchúa,vìvuachavàhoànghậubắtbuộcta,nhưngchamẹchẳngthểbắtbuộctaphảicướicôngchúađược,chắcchắnlàcôngchúakhôngthểnàogiốngđượcngườithiếunữtrongnhàtu.Nếutalấyvợ,ngườiđósẽlà"nàng",haylàemngườiemgáilạcloài,giốnghệtnhư"nàng",chỉnóibẳngmắtmàkhôngnóibằnglời.

Nóirồichànghônlênđôimôiđỏthắm,mâmmêbộtócdàicủanàngépđầunàngvàongựcchàng.Suốtđêmđónàngtiêncáđángthươngmơđượcsốnghạnhphúcvàcómộtlinhhồnbấtdiệtnhưloàingười.

Khitàusửasoạnxong,hoàngtửhỏinàng:

-Emcâmcủata,emkhôngsợbiểncảđấychứ?

Rồichàngnóivềnhữngcơngiôngtố,vềcảnhtrờiyênbểlặng,vềnhữngconcábiếnkìdị.

Nghechàngnói,nàngmỉmcười,vìnàngbiếtrõđáybiểnhơnbấtcứmộtngườinào.

Mộtđêmtrăng,khimọingườiđãyênngủ,trừngườihoatiêu,nàngcúitrênthànhtàunhìnqualànnướcbiếc,tưởngnhưnhìnthấylâuđàicủachanàng.Bànàngngồiđónhìncontàuqualànsóngđangcuốnlêndữdội.Nàngvẫytayrahiệumuốnnóichocácchịbiếtrằngmìnhrấtsungsướng,nhưngchợtcómộtanhthủythủđến,cácchịvộilặnxuốngnước.Anhthủythủtưởngrằngđấychỉlàmộtđámbọtsóng.

Sánghômsau,tàucậpbếntạikinhđônướcgiángliềng.Chuôngnhàthờkéovang,línhtrángmangcờ,súngcắmlưỡilê,dànthànhcơđộiđểduyệtbinh.Mỗingàycónhữngcuộcvuimới;yếntiệc,khiêuvũliêntục,nhưngnàngcôngchúavẫnchưavề.Ngườitanóirằnghiệnnàngđangởmộtnhàtuxađểtraudồiđứchạnhtheolễgiáocủacácvuachúa.Cuốicùng,nàngđãvề.

Thủynữnónglòngmuốnbiếtmặtngườicongáicósắcđẹplừngdanhấy.Nàngđãphảicôngnhậnđiềuđó.Nàngchưabaogiờthấymộtngườidễthương,cólàndamịnmàng,đôimắtxanhthẳmlónglánhdướihànglôngmàyđenvàdàinhưvậy.

Hoàngtửreolên:

-Chínhem,chínhemđãcứutakhitamêmantrênbãibiển.

Rồichàngômlấyngườivợchưacướivàbảonàngtiêncá:

-Hạnhphúcquá!Điềumơướcthathiếtnhấtđờitađãthựchiệnđược.Côbạnquýmếncủataơi,emhãychiaxẻhạnhphúcvớita!

Nàngcôngchúathủycunghôntayhoàngtử,nhưngcảmthấycõilòngtannát.Ngàycướichàngsẽlàngàynàngtừgĩcõitrầnvàbiếnthànhbọtbiển.

Chuôngtấtcảnhàthờkhuavang,sứgiảchạykhắpphốphu7o2ngbáotincôngchúakếthôn.Trênkhắpcácnhàthờ,dầuthơmbốclênnghingúttrongnhữngcâyđènbạcquýgiá.Cácchacốlắclưđỉnhtrầm;cặpvợchồngmớicầmtaynhaunhậnphướctrướcđứagiámmục.Nàngtiêncábậnáolụathêuvàng,nângđuôiáocủacôngchúa.Nhưngnàngchẳngcònnghethấytiếngnhạcdudương,chẳngcòntrôngthấylễcướitưngbừng.Nàngcònphảinghĩđếncáichếtđêmnayvàtấtcảnhữnggìsẽmấtđi,đốivớinàng,trênthếgiannày.

Ngayđêmđó,cặpvợchồngmớicướitrởlạicontàugiữatiếngsúngchàovàcờbayphấpphới.Chínhgiữatàulàcánlềucócăngmànđỏrựcthêuvàng,nơimàcặpvợchồngmớicướisẽnghỉđêm.

Giócăngbuồmvàtàulướtnhẹnhàngtrênlànnướctrongvắt.

Đêmđến,ngườitađốtđuốcsángtrưng,thủythủnhảymúavuivẻtrênboong.Nàngtiêncánhớlạiđêmđầutiênnàngđượcphéplênmặtbiển.Nàngđãđượctrôngthấymộtcuộcdạhộitưngbừngnáonhiệtnhưđêmnay.Lúcnàynàngcònđủcanđảmđểkhiêuvũ;nàngnhảymúanhẹnhưénliệng

làmmọingườiphảithánphục;chưabaogiờnàngnhảyđẹpnhưđêmnay.Chânbướcnhưgiẫmlêngốcrạvótnhọn,nhưngnàngđâucócảmthấyđau,vìcòncómộtnỗiđaukhổmãnhliệthơnđangdàyvòtâmcannàng.Nàngbiếtrằngđêmnaylàđêmcuốicùngnàngđượcnhìnthấyconngườimàvìainànglìabỏchamẹ,quêhương,hysinhtiếngnóivàgiọngháthuyềndiệu,vàngàylạingày,nàngđãphảiâmthầmchịuđựngbaonhiêunỗiđauđơnêchềmàkhôngaibiếttới.Đêmnaylàđêmcuốicùngnàngđượcthởchungbầukhôngkhívớingườiđó,nàngđượcnhìnthấybiểnsâuvàsaotrờivằngvặc.Mộtđêmsâuthẳm,vĩnhviễn,mộtđêmvôtrivôgiác,khôngmơ,khôngmộng,đangchờđónnàng,chỉvìnàngkhôngcóvàchẳnghềcómộtlinhhồnbấtdiệtđược.

Cuộcvuirộnrãtrêntàukéodàiđếnnửađêm;nàngtiêncáđangthươngvẫntươicươivànhảymúa,nhưngđãchếtcãcõilòng.Hoàngtửômluônngườivợxinhđẹp,nàngđùavàomáitóccủachàngvàhọkhoáctaynhauvàonghỉtrongcănlềulộnglẫy.

Tàutrởlạiyêntĩnh.Hoatiêungồitrongbuồnglái.Nàngtiêncádựavàodâybuồmvàđưamắtnhìnánhbìnhminhlólênởphươngđông.Nàngbiếtchắcrằngánhtháidươngđầutiênsẽgiếtchếtnàngngaytạichỗ.

Bỗngnàngthấycácchịnàngnổilên,trôngmặthọcũngtáimét,chẳngkémgìnàng,mớtócdàiđãbịcắtcụt,khôngcònphấtphơtrướcgiónữa.Họnói:

-Cácchịđãbiếumụphùthủytấtcảtócđểcứuemkhỏicáichếtngàyhômnay.Mụđãcholạicácchịcondaogămnàyđây.TrướcTrướckhimặttrờimọc,emphảicắmnóvàotimhoàngtử.Hễmáuchàngchảyxuốngchânem,lậptứcđôichânsẽbiếnthànhđuôicá.Emsẽtrởthànhnàngtiêncá,nhảyxuốngnướclàsốngđủbatrămnămchođếnngàyhóathànhbọtbiển.Nhưngmaulênem!Chànghayem,mộttronghaingười,phảichếtlúcmặttrờimọc.VìemmàTháiHậubuồnphiềnđếnnỗicũngphảiđểchomụphùthủy

Trướckhimặttrờimọc,emphảicắmnóvàotimhoàngtử.Hễmáuchàngchảyxuốngchânem,lậptứcđôichânsẽbiếnthànhđuôicá.Emsẽtrởthànhnàngtiêncá,nhảyxuốngnướclàsốngđủbatrămnămchođếnngàyhóathànhbọtbiển.Nhưngmaulênem!Chànghayem,mộttronghaingười,phảichếtlúcmặttrờimọc.VìemmàTháiHậubuồnphiềnđếnnỗicũngphảiđểchomụphùthủycắtmấtmớtócbạc.Giếthoàngtửđivàvềvớicácchịnhanhlênem!Emcótrôngthấycáivạchđỏởchântrờikiakhông?Trongmấyphútnữa,mặttrờisẽmọcvàemsẽchếtđấy!

Cácchịthởdàinãoruộtvàlặnxuốngbiển.Nàngtiêncávénrèmchecửalênvàtrôngthấyngườivợtrẻngủdựađầutrênngựchoàngtử.Nàngcúixuốnghônvàocáitrántrơnmịncủachàng,nhìnvềphíachântrời,nơivừngđôngmỗilúccàngđỏtía.Nàngngắmnhìnlưỡidaogămtrongtay,rồiđưamắtnhìnhoàngtửđangnhẩmtênngườivợtronggiấcmơ.

Phải,chàngchỉnghĩđếnvợchàngthôi.Condaogămrunglêntrongbàntaynàngtiêncá.Độtnhiênnàngquẳngnóxuốngbiển.Nướcbắntóelênnomnhưnhữnggiọtmáuđỏsẫm.

Nàngnhìnhoàngtửmộtlầncuốicùngrồigieomìnhxuốngbiểnvàcảmthấythânthểtanthànhbọt.

Vừalúcấyvừngdươngnhôlênkhỏimặtbiển.Nhữngtianắngấmáp,dịudàng,chiếutrênđámbọtlạnhngắtvànàngtiêncácảmthấymìnhchưachết.Nàngtrôngthấyvừngdươngsánlạn.

Trênmặtnướchàngtrămsinhvậtđangbaylượnvàcahát.Quathânhìnhtrongvắtcủanhữngsinhvậtấy,nàngnhìnthấynhữngcánhbuồmtrắngcủacontàutrênnềntrờiđỏrực.

Tiếnghátcủacácsinhvậtrấtdudương,nhữngkẻphàmtụckhôngthểnghethấy,cũngnhưconmắtngườithườngkhôngthểtrôngthấycácsinhvậtấy.Chúngkhôngcócánh,nhưngvẫnbaylượnđược,vìthânthểquánhẹnhàng.Nàngtiêncácũngbiếnhìnhgiốngchúngvàthoátdầnrakhỏibọtbiển.

-Tađangởđâuthếnhỉ?Nàngtựhỏibằngmộtgiọnggiốngnhưcácsinhvậttrênkhông,nhẹnhàngđếnnỗikhônggiọngnóitrầntụcnàosánhkịp.

Cótiếngđáp:

-Hiệnnaynàngđangởvớingườicongáicủakhôngtrung.Cáctiêncákhôngcómộtlinhhồnbấtdiệt,vàchỉcóđượclànhờvàotìnhyêucủamộtngườiđànôngtrênmặtđất.Đờihọvĩnhviễnhaykhônglànhờvàokẻkhác.Chúngtôi,nhữngngườicongáicủakhôngtrung,khôngcólinhhồnbấtdiệt.Nhưng,nếuchúngtôilàmđượcnhữngđiềuthiệnthìchúngtôicóthểcómộtlinhhồn.Chúngtôibayđếnxứnóng,nơiôndịchhànhhoànhđểcứuvớtloàingười.Chúngtôithảtrongkhôngtrunghươnghoathơmngátđểchữabệnhchohọ.Trongbatrămnăm,nếuchúngtôimanghấttâmlựclàmđiềuthiện,chúngtôisẽcómộtlinhhồnbấtdiệtvàchúngtôisẽđượccùngloàingườichiasẽhạnhphúcvĩnhviễn.

-Thếcòntôi?

-Nàngư?Nàngtiêncáđángthương,nàngđãđaukhổquánhiều,vàđãlàmđượcnhiềuđiềunhânđức,nênnàngcũngđượcnânglênlàmnàngcongáicủakhôngtrung,vàtừbâygiờ,nếunànglàmđượcnhiềuđiềuthiệntrongbatrămnăm,nàngcũngsẽcómộtlinhhồnbấtdiệt.

Nghevậynàngtiêncádangđôitaytrongvắtlêngiờivàlầnđầutiênđôimắtnàngđẫmlệ.

Trêntàu,tiếngđộngvàtiếngồnàotrởlại.Nàngnhìnthấyhoàngtửvàcôngchúaxinhđẹpđangchămchútìmnàng.Họlolắngnhìnxuốnglànnướcngầubọt,nhưngờrằngnàngđãgieomìnhxuốngbiển.

Nàngtiêncávôhìnhhônlêntráncôngchúa,mỉmcườivớihoàngtửrồinhậpvàođoàncongáicủakhôngtrung,cưỡitrênđámmâyhồng,baybỗngtrêntrời.

-Batrămnămnữachúngtasẽđượcbaynhưthếnàylênthiênđàng,mộtnàngcongáicủakhôngtrungnói.

Mộtnàngkhácbảo:

-Cóthểsớmhơn.

-Tạisao?

-Chúngtasẽlenlỏivàonhànhữngngườitrầncóconcái,vàmỗilầntìmthấymộtđứabéngoanngoãnlàmvuilòngchamẹ,xứngđángđượcchamẹyêuquý,Thượngđếsẽrútngắnthờigianthửtháchchochúngta.Cáccháubékhôngbiếtchúngtabaylượntrongphòngvàmỗilầnchúngtamỉmcườivớimộtcháubéngoan,chúngtasẽbớtđimộtnămtrongsốbatrămnăm.Nhưngmỗilầntagặpphảimộtđứabégianáclàmchochúngtaphảirỏlệđaubuồn,thờigianthửtháchcủachúngtasẽtănglênmộtngày.

IPvàcôbéCrixtinConsôngGu-đơ-naxinhđẹpvàtrongvắtchảyquamiềnBắcbánđảoJutland,chạydọctheomộtcánhrừngbátngát,rảisâuvàohậuphương.Đấtnhôlênhìnhlưnglừanomnhưmộtbờlũyxuyênquarừng.Venrừngphíađôngcómộtnhànôngdân,chungquanhcómộtkhoảnhđấtmàu,nhưngxấulắm.Nhìnxuyênquađámlúađạimạchmọcmộtcáchkhókhănởđấy,tathấyđâucũnglàcátcả.

Cáchđâyítnăm,nhữngngườitrunghậusốngởđóvẫncầycấy.Họcóbaconcừu,mộtconlợnvàhaiconbò.Họsốngđủăn,cáiđủăntheonghĩachắtchiu,sốngvớimứctốithiểu.NgườinôngdânấytênlàJeppoGiăngx.Mùahạ,báctachămchỉlàmruộng,mùađôngchỉđẽoguốc.Báctacómộtchúhọcviệc,cũngnhưbác,biếtđẽonhữngđôiguốcvừachắcchắnvừanhẹnhàngmàhìnhdánglạiđẹpđẽ.Họgọtcảthìavàcácdụngcụkhácbằnggỗ,bánchạy,vàdầndầnJeppoGiăngxtrởnênkhágiả.

Đứacontraiđộcnhấtcủabác,thằngxuIplênbảytuổi.Nóthíchxembốnólàmviệc,nóbắtchướcbố,cũngđụcđẽogỗvàthỉnhthoảnglạibịđứttaymộtmiếngkháto.Nhưngmộthôm,nóđemkhoevớibốmẹ,vẻmặtđắcthắng,mộtđôiguốcvừađẹpvừaxinh.NónóilàsẽđemtặngcôbéCrixtin.

Crixtinlàcongáiôngláiđò.Emxinhxắnvàthanhlịchnhưconnhàquan.Nếuemđượcmặcquầnáođẹp,khôngaingờrằngemlạisinhratrongmộttúplều,trênmảnhđấthoangcạnhđấy.Đólànhàchaem.Ôngtagóavợ.ÔngsinhsốngbằngnghềđốncủitrongrừngrồidùngchiếcthuyềntocủanhàchởđếnbánởđịahạtXinkobovàđếntậncảthànhphốRăng-đe.ỞnhàchẳngcóaigiữCrixtincả,chonênhầunhưlúcnàoôngcũngđemnótheotrênthuyềnhoặcvàorừng.NhưngkhinàoôngphảiratỉnhthìôngdẫnemđếngửinhàôngJeppoGiăngxởbênkiabãithạchthảo.

CrixtinkémcuIpmộttuổi.Haiemlàđôibạnrấtthân,chianhautừngmiếngbánh,từngquảquấtrừngvàcùngchơiđàolỗtrêncátvớinhau.Chúngchạylontonkhắpvùng,chơibời,nhảynhót.Thậmchícóhôm,chúngmạohiểmđikhásâuvàotrongrừng,đượctrôngthấychimrẽ,chúngcũngcholàmộtsựkiệnđángghinhớ.

CuIpchưabaogiờđượcđếnnhàCrixtinhayđượclênthuyềncủaôngláiđò.Nhưngmộthôm,ôngtađưaemquabãihoangvềnhàôngđểchoemngắmphongcảnhvàsôngnước.Sánghômsau,haiemđượclênthuyềnngồi

vắtvẻtrênnhữngbócủi.CuIptrốmắtnhìn,quêncảănbánhmìvàquấtrừng.

Ôngláivàngườibạncùngđidùngsàođẩythuyền.Họtheoluồngnướcvàlướtnhanhquanhữnghồdoconsôngtạonên.Cáchồnàylắmlúctrôngnhưhoàntoànbịchekínsaunhữnghànglausậyvànhữngcâysêncổthụnghiêngmìnhtrênmặtnước.

Nhiềulúchọnhìnthấynhữngcâytrăngiàngảranằmngangdướimặtsông,xungquanhcóđầyhoasenvàhoakhêtôn,màungũsắc,nomnhưmộthònđảoconxinhđẹp.Cácemngắmmãikhôngngớt.NhưngkhiđếngầnlâuđàiXin-kơ-bơ,nơicócáiđậplớnngănđểbắtchạch,trôngthấynướcchảyầmầmquacửađập,sủisụcvàngầubọtthìIpvàCrixtinthíchlắm,chorằngnơiấyđẹpquáchừng.

Thờiấyởchốnnàychưacóthịtrấnvànhàmáy.Ngườitachỉthấyvàocáitrạicóchừngmươimườihainôngdân.ChínhlàtiếngnướcchảyvàtiếngvịtgiờilàmchoXin-kơ-bơnáonhiệt.

Khuâncủilênxong,ôngláithuyềnmuamộtgiỏchạchđầyvàmộtconlợnsữavừamớicắttiếtxong.Ôngchotấtcảvàocáisọtđểphíasauthuyềnrồiquayvề.Họcăngbuồmlênvàthuyềnđượcgióchạyngượcsôngnhanhnhưcóhaingựakéo.Họvềđếngầnsátnhàngườibạncủaôngláithuyền.Haingườiphảirẽvào.Họcộtchặtthuyềnvàobờ,dặnkỹhaiembéphảingồiyên,rồirađi.

IpvàCrixtinngồiyênđượcvàiphút,rồicácemralấysọtvàoxembêntrongcócáigì.Chúngmởnắpsọtvàchorằngmuốnđỡbuồncầnphảilôiconlợnsữarađểsờmóvàlậtđilậtlại.Haiemvỗvềconlợn,loayhoaythếnàolàmrơitõmxuốngnướcvàconlợnbịnướccuốnđimất.Thậtlànguy!Tronglúchốthoảng,Ipnhảytótxuốngđấtvàbỏchạy.CrixtinnhảyngaysauemvàgọiIpchođitheo.Thếlàhaiđứabéhoảngsợchạytrốnbiếnvàotrongrừng.

Chẳngbaolâucácemđãvàogiữabụirậmđểkhỏitrôngthấyconsôngđángghétđãcướpmấtconlợnmàcácemhyvọngsẽđượcchénmộtbữaratrò.Nghĩthếnêncácemcứđimãi.Kìa,Crixtinvấpphảimộtrễcây,ngãxuống.Emòalênkhóc,Ipbảo:

-Canđảmlênmộttí.Nhàmìnhởđằngkiakìa.

Nhưngđằngấylàmgìcónhànào.Tộinghiệp!Cácembécứđimãi,chânchúngdẫmlạosạolêncànhcâygẫyvàlákhôtừnămngoái.Bỗngcácem

nghethấytiếngngườigọithethé.Cácemdừnglạinghe.Ngaylúcđócótiếngchimưngđángghétrítlênlàmchúnghoảngsợ.Chúngtiếptụcchạytrốn.Nhưngchợtchúngthấyvôsốquấtrừngrấtđẹp,nhiềukhôngđếmxuể.Thếlàhếtcảsợ.Chúngháiquấtăn,mồmvàmáxanhđỏnhoenhoétcảra.

Tiếngngườigọilạicấtlêntừxa.Crixtinbảo:

-Chúngmìnhsẽbịphạtnênthân.

Ipbàn:

-Tatrốnvềnhàbốđi,ởđâuđâytrongrừngnàynày.

Chúnglạiđi,gặpmộtconđườngnhỏliềnmentheo;conđườngấykhôngdẫnđếnnhàôngJeppoGiăngx.

Đêmđến,trờitốimịtvàcácemrấtsợ.Mọinơiđềuimphăngphắc.Chốcchốc,chúngchỉnghethấytiếngcúvàtiếngchim,chảbiếtchimgì.Chúngmệtlắmrồi,tuyvậychúngvẫncứđi.Cuốicùngchúnglạcvàogiữabụirậm.Crixtinkhóc,cuIpcũngkhócnốt.Titỉmộtlúc,chúnglănkềnhtrênlákhôvàngủthiếpđi.

Mặttrờilênkhácaochúngmớitỉnhdậy,ngơngác.Quacácgốccây,nhìnthấymộtngọnđồitrọc,chúngbènchạyđếnđểsưởinắng.CuIptưởngtrèolênđồicaothìsẽnhìnthấynhàmình,nhưngcácemđãlạckháxavàomộtphíarừngkhác.Chúngtrèorấtcaolêntrênđồivàđứngsữnglạivìngạcnhiên:chúngnhìnthấyphíadướicómộtcáihồrấtđẹp,nướctrongxanh.Rấtnhiềucábơitrênmặtnướcđểsưởinắng.Bêncạnhchúnglàmộtcâylạctâynặngtrĩuquả,nhânlạchãycònnonvàmềm.

Bỗngchúngdừnglại,đờngườivìsợhãi.Đứnggầnchúng,nhưvừaởđấtchuilên,làmộtbàgiàcaolớn,mặtnâusẫm,tócbóngánh,lòngtrắngconmắtsángnhưmắtngườidađên.Bàtkhóacmộtcáitúitrênlưng,taycầmmộtchiếcgậycónhiềumấu.ĐólàmộtngườiđànbàBô-hê-miêng.Bàtanóivớichúngcáigìấy,nhưngchúngchưakịphoànhồnnênlúcđầuchẳnghiểugìcả.Bàtacầmbahộtlạctâyto,giơchochúngxemvànóirằngđấylànhữngquảlạcthần,bêntrongcónhữngthứđẹpnhấttrênđời.

Cuốicùng,cuIpđánhbạonhìnthẳngvàomặtbàta.Bàtanóivớimộtgiọngdịudàngđếnnỗiemtrởlạibạodạnvàhỏixinmấyquảlạctâyấy.Bàtachoemvàlạiháinhữngquảkháctrêncây.IpvàCrixtintrốmắtnhìnbaquảlạc.

Iphỏi:

-Trongquảnàyliệucóđượcmộtcáixesongmãkhônghởbà?

NgườiđànbàBô-hê-miêngđáp:

-Trongnàycómộtcáixethiếpvàngvàcóhaingườikéobằngvàng.

Crixtinnói:

-Thếthìchotôiđi.

CuIpđưachoemvàngườiđànbàbuộcquảlạctâyvàomộtđầukhănquàngcủaCrixtin.Iplạihỏi:

-Còntrongquảnày,liệucócáikhănquàngđẹpnhưcáiCrixtinquấnởcổkhông?

-Cómườicáiđẹphơnthếvàvôsốquầnáođẹp,giàythêu,mộtcáimũcóchăngmạngđăngten.

Crixtinreolên:

-Thếthìcũngphảiđưachotôi!

CuIptarộngrãicholuôn.Cònlạiquảthứbatrôngđenxì,Crixtinbảo:

-Quảnàycậuphảigiữlấy,trôngcũngđẹpđáođểđấy.

IphỏingườiđànbàBô-hê-miêng:

-Nhưngởtrongcógìthếhởbà?

Bàtatrảlời:

-Cócáihơntấtcảnhữngcáitrongcảbaquả.

Cậubénắmchặtlấyquảlạccủamìnhnhưmộtvậtquýbáo.Ngườiđànbàhứadẫncácemrađúngđườngvềnhà.Cácemđitheo,nhưngconđườngnàylạingượchẳnvớiđườngvề.TuynhiêntacũngkhôngnênnghilàngườiđànbàBô-hê-miêngđịnhdụdỗhaiđứabéđi.Cóthểlàbảnthânbàtacũngnhầm.

Đếnnửađường,haiemgặpônggácrừng.ÔngnhậnracuIpvàdắthaiđứavềnhàôngJeppoGiăngx.Ởnhàmọingườiđanglolắngvềchúng.Tuynhiên,cảnhàcũngthatộichocácem,saukhigiảnggiảirằngcácemđángphảiphạtnặng,trướchếtlàđãđánhrơiconlợnsữaxuốngsông,nhưngđángphạtnhấtlàsauđólạichạytrốnvàorừng.

NgườitađưaCrixtintrởvềnhà,còncuIpởlạicănnhànhỏvenrừng.Đếntối,khicómộtmình,việcđầutiênlàemrútởtrongtúiraquảlạctây,bêntrongcóvậtquíhơncảmộtcáixengựathiếpvàng.Emđặtnómộtcáchthậntrọngvàokhecửahémở,sátngaybảnlềvàkéocánhcửavào.Vỏquảlạcvỡra,bêntrongđãbịsâuănhếtkhôngcònnữa,chỉcònlạimộtthứbộtgiốngnhưthuốclávụnhayđấtđen.CuIpnghĩthầm:"Mìnhđãbiếtngaymà!Quảlạcbénhưvậythìlàmgìcóchỗchứanhiềuthứđẹpthế,nhữngthứđẹpnhất!Crixtinchắccũngchảhơngìminh,chảđượcquầnáođẹpvàxesongmãcóhaingựavàngkéođâu."

Đôngquaxuântớivànhiềunămđãqua!Ipsắpphảiđichịulễbanthánhthểvàlễkiêntínlầnđầutiên.Suốtcảmùađôngemđượcgửiđếnnhàôngmụcsưtronglànggầnđấynhấtđểđọckinh.Cũngthờigiannày,ôngláithuyềnđếnchơinhàIpvàbáorằngCrixtinđiởchongườita.Đólàmộtdịpmay:Crixtinsẽđếnlàmchonhữngngườitốtnhấttrênđời,chủhàngcơmởHecming,cáchrừngnàynhiềudặmđường,rấtxavềphíađông.Đếnđó,emsẽphảigiúpngườitathổinấu,dọndẹp,phụcvụbánhàng.Emsẽlàmlễbanthánhthểđầutiênởđó.Nhàchủđịnhđếnlúcấy,nếuemtỏrachămchỉ,ngoanngoãn,khôngcógìđángngạinữa,thìsẽgiữemlạilàmconnuôi.

NgườitađitìmIpvềđểemcóthểtiễnchânCrixtin,vìngườitavẫngọichúnglàđôivợchồngchưacướitýhon.Lúcsắplênđường,CrixtingiơchoIphaiquảlạctâymàIpđãchoemtrongrừng.EmnóithêmlàemcũngđãcấtcẩnthậnvàotrongtrápđôiguốcxinhmàIpđãlàmtặngemkhicònbé.Sauđó,cácemchiataynhau.

ThếlàIpđãđượcchịulễkiêntín.Chachết,emđãquayvềởvớimẹvàđãtrởthànhmộtngườithợguốckhéotay.Mùahèemlàmruộng,đỡchomẹphảithuêngườicày.

ChỉlâulâungườitamớiđượcmộtngườiđưathưhaymộtngườichởhàngthuêchobiếttintứcCrixtin.Emsốngởnhàngườichủhàngcơmrấtdễchịu.Khiemđượclàmlễkiêntínđầutiên,emviếtmộtláthưrõdàichochaem,trongđóemgửilờihỏithămIpvàmẹIp.Emkểrằngbàchủemđãchoemsáucáiáolótmớivàmộtchiếcáodàirấtđẹpmớidùngcómộtlần.Đólà

nhữngtinrấtđángmừng.

Mùaxuânnămsau,cóngườigõcửanhàmẹIp.Chẳngphảiaixalạ,chínhlàôngláithuyềnvàCrixtintiệndịpđinhờmộtchuyếnxechơimộthôm.Trôngcôxinhđẹpnhưmộttiểuthưngoàitỉnh.Cômặcmộtchiếcáorấtvừavàđẹp,vìlàáomaychocôchứkhôngphảilàáocũcủabàchủ.

ThếlàCrixtinđãvề,quầnáorấtsangtrọng.CònIpthìvẫnmặcbộáothườngngày.Anhkhôngnóiđượccâunàocả.Anhcầmtayngườithiếunữvàgiữlạitrongtaymình.Anhcảmthấysungsướnglắm,nhunganhlíulưỡikhôngnóinênlời.CònCrixtinthìtráilại,khôngngớtmiệnglíulokểchuyệnvàômhônIpkhôngchútngượngngập.Khichỉcòncóhaingười,côhỏiIp:

-Anhkhôngnhậnngayraemư?Anhcứimnhưthócấy!

ThựctìnhlúcấynhưđờravìkinhngạcnênnắmmãitayCrixtin.Cuốicùnganhmớinóiđượcrằng:

-Đólàvìemđãtrởthànhmộttiểuthưsangtrọng,cònanhthìlôithôilếchthếchnhưmộtnôngdânnghèokhổ.

Vàhọkhóactaynhaudạochơitrênbãiđấtsaunhà.Họngắmphongcảnhxungquanh,consông,cánhrừngvànhữngngọnđồimọcđầythạchthảo.IpsuynghĩrằngtấtnhiênCrixtinsẽlàvợmình.Ngườitavẫnluônluôngọihọlàđôivợchồngchưacướitýhon.Việcđóđốivớianhhìnhnhưlàchuyệnđãrồi.Haingườiđãướchẹnvớinhau,tuyrằngchưaaibàytỏvớiai.Ngaytốihômấy,Crixtinphảiquayvềlàng,nơixeđổ,đểhômsaulêntỉnhtừsángsớm.ChacôvàIpđưacôđi.Đêmhômấytrờiđẹp,trăngsaovằngvặc.KhitớinơivàlúcIplạinắmtayCrixtin,anhcảmthấykhôngbiếtlàmthếnàođểrờicôrađược.Anhkhôngrờimắtnhìnnétmặtdịudàngcủacô.Anhcốnóinhữnglờithốtratựđáylòng:

-EmCrixtin,nếuemkhôngquensốngsangtrọngquárồi,nếuemcóthểvềnhàmẹanh,làmvợanh,thìmộtngàykiachúngtasẽlấynhau.Nhưngchúngtacòncóthểchờđợinhau.

Cônắmtayanhvànói:

-Đúngthế,chúngtakhôngnênquávội.Emtinởanhvàcũngrấttinrằngemyêuanh,nhưngemmuốnsuynghĩthêmchochínchắn.

Anhâuyếuhôncô,rồihọchiataynhau.Trênđườngvề,anhnóichuyệnvới

ôngláithuyềnlàanhvàCrixtincảhainhàđãđínhhônvớinhauvàlầnnaỳlàchuyệnđứngđắnchứkhôngphảichuyệnđùa.Ôngbốtrảlờilàôngkhôngmonggìhơn.ÔngđicùngIpvềnhàmẹanh,ởlạirấtkhuyavàtốihômđóhọchỉbànđếnchuyệncướixinsaunày.

Mộtnămqua,IpvàCrixtinviếtchonhauhailáthư."Trungthànhvớinhauchođếnkhichết",làdòngchữghiởdướicùng.

Mộthôm,ôngláithuyềnđếngặpIpvàchuyểnlờihỏithămcủaCrixtin.Rồiôngbắtđầukểrấtnhiềuchuyện,nhưnglúngtúngvàkhôngđượcrànhmạchlắm.CuốicùngIpmớihiểunhưthếnày:"Crixtinđãtrởnênxinhđẹphơntrước.Tấtcảmọingườiđềuyêuquývànângniucô.ContraiôngchủhàngcơmcóđịavịkhátrongmộthãngbuônlớnởthủđôCô-pu-nha-gơđãvềHec-mingchơi.Anhtathấycôđángyêuvàcũngđãlàmchocôtamếnanh.Bốmẹanhcũnglấylàmvuimừngvàmongchohaingườiưngnhau.NhưngCrixtinđãkhôngquênrằngIprấtyêucô,chonêncôsẵnsàngtừchối."Nóiđếnđấy,ôngláithuyềnimbặt,bốirốihơnlúcđầu.Ipđãnghetấtcảcâuchuyện,chẳngnóichẳngrằng,nhưngnétmặtanhtáimétđi.Cuốicùng,anhlắcđầuvàlắpbắp:

-Không,Crixtinkhôngđượcgạtbỏhạnhphúccủacôấy.

Ôngláithuyềnbảo:

-Thếthìanhviếtchonómấychữ.

Anhngồixuống,lấygiấybút.Saukhisuynghĩkỹ,anhviếtvàichữrồilạixóangayđi.Anhlạiviết,rồilạixóa.Anhxéđiviếttờkhác,rồilạixóa.Mãiđếnsánghômsau,anhmớiviếtđượctrơntruláthưsauđâyđưachoôngláithuyềnđưachoCrixtin:

"Anhđãđọcthưmàemđãviếtchobốem.Quađóanhđượcbiếtlàchođếnnay,đốivớiemmọiviệcđãđượcthuxếpvừaývàemcòncóthểsungsướnghơnthếnữa.Crixtin,emhãyhỏilạilòngemvàsuynghĩkỹvềsốphậnđangchờđợiem,nếuemlấyanh.Anhchẳngcócủacảigì.Đừngnghĩđếnanh,màcũngđừngngĩrằnganhsẽthếnào,hãynghĩđếnhạnhphúcvĩnhviễncủaem.Khôngmộtlờihứahẹnnàoràngbuộcemvớianhcảvànếutrongthâmtâmemđãcólầnhứathầmvớianh,anhgiảitrừlờithềđóchoem.Crixtin,anhmongrằngemsẽcónhiềuhạnhphúc.Thươngđếsẽanủianh.

Ngườibạnluônluôntrungthànhcủaem:Ip."

Crixtinthấyanhlàmộtngườitốt.Đếnthángmột,tinkếthônđượccôngbốvàsauđócôđiCô-pu-nha-gơvớibàmẹchồngtươnglai.Lễcướisẽđượctổchứctạithủđôvìchúrểbậncôngviệckhôngđixađược.Dọcđường,chacôtheokịp.CôhỏithămIprasao.Ôngláithuyềnkhônggặpanh,nhưngđượcbàmẹanhchobiếtlàanhrấtlầmlì,luônluônsuynghĩmộtmình.Trongkhinghĩngợi,IpnhớđếnbaquảlạctâymàngườiđànbàBô-hê-miêngđãchoanh.Haiquảbêntrongcóxengựavàng,quầnáođẹp,anhđãtặngCrixtin,vàquảnhiênlàcôsắpsửađượchưởngnhữngthứtốtđẹpấy.Vớianhlờitiênđoáncũngđãthànhsựthực:anhđãđượchưởngphầnmộtítđấtđen.NgườiđànbàBô-hê-miêngđãnói:"Đólàcáihơntấtcả."Ipnghĩthầm:"Saomàbàtađoánđúngthế!Đấtđennhất,nấmmồtốitămnhất,phảichăngđólànhữngvậtthíchhợpvớimìnhnhất?"

Mấynămqua,khôngnhiềulắmnhưngđốivớiIplàcảmộtthếkỷ.Ôngchủhàngcơm,rồiđếnbàvợchếtđi.Họđểlạichongườicontraiđộcnhấthàngngànđồngtiềnvàng.LúcđóCrixtinđươcmộtchiếcxengựađẹpvàvôsốquầnáolộnglẫy.

Hainămnữaqua.Ôngláithuyềngầnnhưkhôngcótintứcgìcủacongái.Cuốicùngôngnhậnđượcmộtbứcthưdàicủacô.Mọiviệcđãthayđổinhiềulắm.Cảcôvàchồngcôđềukhôngbiếtquảnlýtàisảntolớncủahọ.NgườitachorằngThượngđếđãkhôngphùhộchohọ.Họbắtđầulâmvàocảnhtúngthiếu.

Thạchthảođãlạirahoađểrồilạibắtđầukhôhéo.Tuyếtậpxuốngkhurừng,chechởchonhàIpkhỏinhữngcơngióbão.Rồimùaxuânđemlạiánhnắng.Ipđangcàyruộng,bỗnglưỡicàyvấpphảimộtvậtrấtcứng,anhbớiđấtvàlôiramộtcáigìtựanhưmộtcáivòngtovàđen,óngánhdướinắng.Đólàmộtcáixuyếnbằngvàngkhốitừngôimộtmộtngườikhổnglồmàra.Đàothêm,anhcòntìmthấynhiềuvậtkhácdùnglàmđồtrangsứccủamộtvịanhhùngthờixưa.Anhđưatấtcảchoôngmụcsựxem,vàôngviếtmấychữgiớithiệuanhvớiquanchánhán.Quanchánhánbảoanh:

-Nhữngthứmàanhđàođượclànhữngvậtrấtquývàhiếmcónhất.

Ipchuaxóttựnhủ:

-Chắcôngtatưởngrằngđấylànhữngvậtquýhơntấtcảdànhchomọingườinhưmình.Thôiđược,vìnhữngvậtnàyđãđượccoilàquýhơntấtcảthìngườiđànbàBô-hê-miêngđãtiênđoánđúnghết.

Theolờikhuyêncủaquanchánhán,IpmangnhữngvậyquýđólênviệnBảotàngCô-pu-nha-gơvànhậnđượcmộtsốtiềnlớnlà600đồngvàng.Sauđó,anhđidạochơitrongthànhphố,địnhngaysángsausẽđápcontàuđãđưaanhđếnđóđểvềnhà.Buổitốianhlạcvàotrongkhuphốquanhqueovàtớivùngngoạiô.Anhvàomộtngõnghèonànvàchẳngthấyaicả.Tuynhiên,cũngcómộtemgáinhỏtừmộttrongnhữngnhàtồitànnhấtđira.Anhhỏithămđườngembé.Emsợhãinhìnanhvàòalênkhóc.Độnglòngthương,anhhỏitạisaoemkhóc.Emthầmthìmấylờilàmanhchẳnghiểugìcả.Ipcùngđivớiemvàibướcđếndướimộtngọnđènchiếusángđúngvàomặtembé.Anhgiậtmìnhsửngsốt.TrướcmặtanhlàCrixtin,nhưhồicònbé.Anhkhôngthểnàoquênđượcvìnhữngđườngnétđóđãkhắcsâuvàokýứcanh.Anhbảoembéđưaanhvềnhàvàđứabéthấyanhcóvẻtốtnhưvậynênnínkhócvàđưaanhvềcănnhànghèonàn.Họtrèolênmộtthanggácxépcaotíttậndướimáinhà.Khôngkhíởđâyuếtạpvànặngnề.Cótiếngngườithởkhòkhèvàrêntrongmộtgócnhà.Ipđánhmộtquediêmvàdướiánhsángmờ,anhthấymộtngườiđànbànằmtrênmộtcáivõngtồitàn.Đólàmẹembé.Anhnói:

-Bàcầngì,tôixingiúpđỡ.Embéđãdẫntôivàođây,nhưngtôiởnơikhácđến,khôngthôngthuộcthànhphốnày.Bàcóquenaibêncạnhhoặcquenngườinàomàtôicóthểgọiđếnđâygiúpđỡbàkhông?

Cũnglúcấyđầucủangườiốmchệchrakhỏigối,anhnhấcđầuchịtalênvàđặtlạitửtế.Rồianhnhìnmặtngườiđànbànghèokhổ:ĐólàCrixtin,hoànghậuxưakiacủarừngthạchthảo!ĐãtừlâuIpkhôngthấyainóiđếntênnàng.Ngườitađãtránhnhắcđếntênnàngtrướcmặtanh,đểkhỏigợilạichoanhnhữngkỷniệmđaukhổ.Hơnnữa,ngườitacũngchỉnhậnđượcnhữngtinđángbuồnvềCrixtin.Chồngcôđãmấttrísaukhiđượchưởngcáigiatàilớncủabốmẹđểlại.Ytưởnggiatàiấykhôngbaogiờhết.Yđãxinthôiviệcvàđidulịchnướcngoài,ăntiêunhưônghoàng.TrởvềCô-pu-nha-gơ,yvẫntiếptụcxàiphí.Khihếttiền,ymắcnợ,càngngàycàngphásản.Bạnbècủay,nhữngngườiđãtậntâmgiúpyăntiêuhếtcủa,naylảngtránhy,họcònnóirằngykhổsởnhưvậylàđángkiếp.Mộtbuổisángnọ,ngườitathấyxácytrongconsôngđào.

TừlâuCrixtinđãchếthẳncõilòng.Đứaconnhỏ,rađờigiữalúckhốnquẫn,đãmất.NàngchỉcònlạimộtđứacongáimàIpvừagặp.Haimẹconsốngđơnđộc,đóiréttrongcáixótồitànnày.BệnhtậtđãđếnhànhhạnàngCrixtinđángthương.Ipnghenànglẩmbẩm:"Thếlàtôisắpchếtđi,đểlạiđứabéđángthươngnày,khôngtiềnkhôngngườinuôinấng.Khôngbiếtrồinósẽrasao?"Kiệtsức,nànglịmđi.Iptìmđượcmộtmẩunến,thắplênvà

cănbuồngsánghơnmộtchút.AnhngắmđứacongáinhỏvàmỗilúclạicàngthấyrõhơnnétmặtcủaCrixtinvàotuổiđóvàbỗngnhiênanhcảmthấyvìyêungườimẹ,anhsẽâuyếm,chiềuchuộngđứatrẻmớigặplầnđầutiên.

Ngườithiếuphụhấphốitrôngthấyanh.Nànggiươngtođôimắt.Khôngbiếtnàngcónhậnraanhkhông?Chẳngbaogiờanhbiếtđượcđiềuđó.Mộtlátsau,nàngtắtthở,khôngthốtđượclấymộtlời.

BâygiờchúngtalạiquayvềcánhrừnggầnsôngGuy-đơ-na.Hoathạchthảođãrụng.Gióthuthổimạnh,lùanhữngchiếclákhôxàoxạcquabãihoangđếntậntúplềucủaôngláiđò,nayđãcóngườikhácđếnở.Nhưng,núpcạnhmộtgòđất,dướibóngnhữngcâyto,nhàôngJeppoGiăngxthìtráilại,tườngquétvôitrắngxóa.Trongnhàcóđốtmộtđốnglửato.Khiemvuicười,mấpmáyđôimôiđỏchót,ngườitatưởngchimđanghót.Sứcsốngvàniềmvuicùngemngựtrịtronggiannhà.LúcnàyemđangngủtronglòngIp,màemcoivừalàbốvừalàmẹ.MẹemđãyênnghỉởnghĩađịathànhphốCô-pu-nha-gơ.Embéchỉcònhơihơinhớđếnmẹthôi.Ipđãtrởnênkhágiả:côngviệclàmăncủaanhphátđạt,anhđãlàmsinhsôinảynởsốvànglôitừlòngđấtlên,vàanhlạitìmthấycôbéCrixtinnămxưacủaanh.

Đôigiàybát-kếttựđiđượcCómộtlần,đôigiàybátkếttựbướcđi.Đãtừlâuđôigiàyvốncủanhàvôđịchchạyđua.Mộthômanhtavứtvàosọtrác.

Thếlàđôigiàyquyếtđịnhđilấy,vàcảchạynữa.Nhưngchiếcnọlạichạynhanhhơnchiếckia.Chúngcãicọ,đánhlộnvàquậtnhaubằngnhữngchiếtdâybuộc.

Mộtconếchlalênkhinhảyquađấy:

-Dừnglạiđi!Anhemsinhđôimàlạiđánhnhau,dạidộtthế!

-Chịemsinhđôichứ!*-Mộtchiếcgiàycảichính.

Conếchnói:

Tađangcómộtchuyếnđixa,cácbạncóthểgiúptađượckhông?Tacócảhànghoámangtheonữa.

Nhữngchiếcgiầybátkếtnhậnlời.Conếchchấttấtcảnhữngchiếcvalinhỏ,xinhvàomộtchiếcgiầychạychậm.Cònnóthìngồivàochiếcgiầykia,chiếcgiầychạynhanh.

-Tasẽchỉđường.Cứđiđi!

Nhữngchiếcgiầynẩylên.Banđầuchiếcgiầychạynhanhcònchờbạnđồnghành,nhưngrồinóbựcbội,nóbènlấyhếthơi,hếtsứcvượtlêntrướcbỏchiếcgiầyđầyvalilạisau.

Ếchvộinói:

-Đừngchạynhanhnhưvậy,nókhôngthuộcđườngđâu!

Rồichiếcgiầychởhàngbịlạc.Thếlàconếchbắtđầukhóc.Lạiphảiquaytrởlạitìmchiếcgiầyđángthươngkia.Mấtbaonhiêulàthìgiờ!

Đoạn,chúngtheođườngcaotốc,vượtcảcácxedulịchvàxetảidướiconmắtngơngáccủanhữngbáctàixế.Mộttoáncảnhsáttuầntrachặnlạigiữađườngvìtốcđộquálớn.Hơiđâumấtthìgiờ!Nhữngchiếcgiầyvẫncứchạynhanh.

Đãbalầnchúngnhầmđường;lạimấtbiếtbaothờigianvàđểbùlại,chúnglạilaolênnhưsaobăng.

-Dừnglại!"Cáccô"đãchạyvàomộtsânvậnđộngmấtrồi!-Độtnhiênconếchlalên.

Chúngnókhôngchịunghe,vượtcảnhữngvậnđộngviênđangchạy.Quáchậmrồi.Chiếcgiầybátkếtđãgiànhlấyvinhquang.

-Nóđãthắng100mét!Hoanhô!Mộtủyviêngiámkhảohôto.Nhưngcònmộtchiếcđâu?Đó,kiarồi!Ồ!Đâylànhữngchiếcgiầycủanhàvôđịchthếgiớichạy100mét!Tôibiếtđôigiầynàymà.Nhưngdùsaocũngchưađăngkýdựthi!

-Chắcôngtađãủyquyềnchonhữngchiếcgiầycủaông-mộtủyviênkhácnói-Vớicảchúếchvàhànghoánữa.

Conếchtrảlờixuấtsắcnhữngcâuphỏngvấncủacácnhàbáo.Nhưngtrướcđôngđảocôngchúngvâyquanhngưỡngmộ,nóchỉhơilúngtúng,nóilắpbắpmàthôi.Nhữngchiếcgiầybátkếtlạicãinhau,quậtnhaubằngsợidâybuộc.Ngườitanóiđólàbứchoạtrựctiếpsinhđộng.

-Phảitiếptụcđithôi!-Conếchnói-Cuộchànhtrìnhcủatôichưakếtthúc.Nhanhlên,taphóngđi!

Đôigiầybátkếtthoátrađượcvàlạilênđường.Khiđếnnơiconếchrấtbuồnsẽphảixachúng.Nónói:

-Ởlạiđâyvớitôi.Cácbạnlàmtàixếchotôi.Chúngtasẽcùngnhauđithămđấtnước.

Nhữngchiếcgiầybátkếtthúvịnhậnlờingay.

Vậythì,thưacácbạnthânmến,cácbạnphảicẩnthậnđấy.Nếumộtngàynàođó,cácbạnthấymộtđôigiầybátkếtbênlềđườngthìcầnphảixemxétkỹnếumuốnướmchânvào.Cóthểcómộtchúếchconđangngồitrongđó.

DướibóngliễuThịtrấnKjogehoanglạnhnằmngaybênbờbiểnvốnrấtđẹpvớinhữngcánhđồngphẳngbaoquanh,nhữngconđườngđitậnđếnrừng.Khitađượcsinhra,làtađượcmộtngườimẹbanchosựsống,vàmộtmiềnđấtnuôitamộtquêhươngmàtađauđáusuốtđời.Ởđótatìmthấychoriêngmìnhnhữngthứtươiđẹpvôngần,dùđiđếnnhữngmiềnđấtlạcótránglệđếnđâutrênthếgian,tavẫnmongvềlạichốncũ.Kjogecũnglàmộtquêhươngnhưthế.Câuchuyệntôisắpkểchocácbạnnghexảyraởngoạiôcủatrịtrấn,nơicónhữngkhuvườnkhiêmtốnnằmdọchaibênconsôngnhỏchảyrabiển,nhữngkhuvườnthựcsựđẹpvàomỗimùahè.

Cóhaiđứatrẻthườngchuitắtquahaitrongnhữngkhuvườnnhưthế,dướinhữngbụicâylýgairậmđểchơiđùavớinhau.Vườnbênnàycómộtcâycơmcháy,cònbênkiacómộtcâyliễugià.Chẳnghiểusaohaiđứatrẻthíchchơidướihaigốccâygiànàylắm.Dẫuhaigốccâyrấtgầnbờsôngvàchúngcóthểdễbịrơixuốngnước,chamẹchúngvẫnchophépchúngchơiởđó.CólẽChúađãchechởlũtrẻ,nếukhôngnơiđóthậtchẳngbaogiờantoàn.Cũngmaylà,cảhaiđứađềucẩnthậnkhôngtớigầnnước,thậmchícậubétraicònrấtsợnước.Cậusợđếnmứcmỗimùahèoibức,tấtcảnhữngđứatrẻkhácđềuđùanghịchdướinướcbiển,chúngcũngkhôngtàinàodỗcậuthamgiacùngđược.Bọntrẻđôilúcchếnhạo,nhưngcậubécứlầmlìchịuđựng.MộtlầnJoanna(têncủabégái)mơthấymìnhláimộtconthuyềnlướtsóngvàKnud(tênbétrai)lộixuốngnướccùngđivớiem.Nướcngậpđếntậncổ,lênquacảđầuvàcậubébiếnmất.JoannakểlạigiấcmơchoKnudvàcậubécườihếtsứchảhê.SaugiấcmơKnudvẫnlàcậubésợnước.Nhưngtrongthâmtâm,Knudnghiễmnhiêncoinhưđólàmộtviệclàmcanđảmnhấtcủaemvậy.

Chamẹcácemrấtnghèo,họthườngngồivớinhauvànhìnhaiđứatrẻchơiđùatrongvườnhayngoàiđường.Conđườngchạydọcgiữahaihàngliễuvàsongsongvớimộtconmương.Haihàngliễubịcắtngọn,tấtnhiênchúngđượctrồngđểlấygỗhaylàmcủichứchẳngphảichomộtcảnhđẹpnào.Thếnêncâyliễugiàtrongvườnđẹphơn,vàhaiđứatrẻthíchngồidướigốccâyấy.Trongthịtrấncómộtkhoảngrộngdùnglàmnơihọpchợ.Tớiphiênchợngườitadựnglênnhữngdãyphốdàitoànbằnglềuvàrạp.Trongnhữngcáirạpấynàolànhữngdảilụamàu,nhữngđồchơi,giàyủng,vàmọithứtamuốnmua.Toànngườilàngười,họchenchúcnhau,nhữngngàymưanướcbắncảlênnhữngchiếcáokhoáclenđangmặchayđangbàybán.Nhưngkhôngvìthếmàtakhôngthấyđượcmùithơmphứcquyễnrũcủanhững

chiếcbánhmậtvàbánhgừngtrongmộthàngbánhnhỏ.Hàngbánhấyđặcbiệtbởicóbácchủhàngrấttuyệt.CứđếnphiênchợbáclạiởtrọnhàchamẹKnud.Thỉnhthoảngemlạinhậnđượcbánhgừngcủabáclàmquà,vàtấtnhiênmộtnửasốbánhấyemsẽdànhchoJoanna.Báchàngbánhcóbiệttàikểchuyệnrấthay.Mộtbuổitốinọ,báckểcâuchuyệnvềchínhnhữngchiếcbánhgừngcủacủamình,mộtcâuchuyệnlàmhaiđứatrẻxúcđộngđếnsuốtđời.Câuchuyệncũngchẳngdàilắm,nêntôisẽkểrađâychocácbạnnghe.

“Ngàyxửangàyxưa”,báccấtgiọng,“trongsốbánhcủanhàbáccóhaicáibánhhìnhngười,mộtanhcontraiđầuđộimũvàmộtchịcongáiđểtóctrần.Họchỉcómặtngườixinhxắnphíatrước,ởmặtsauthìrấtkhác.Ờ,màconngườithậttacũngthếnhỉ,cáimặttốtđẹpnhấtchínhlàcáimàtacẩnthậnthểhiệnratrướcngườikhácđấythôi.Phíangựctráicủachàngtraibánhgừng,chỗcótráitimấy,làmộthạnhnhânđắng,còncôgáithìđượclàmhoàntoànbằngbánhmậtnhé.Họcùngđượcbàylàmmẫutrongtủhàngcủabác,cùngnhauởđấylâulắm,lâuđếnnỗicuốicùngđâmrayêunhau.Nhưnghọchẳnghềtỏtìnhvớinhaubaogiờ,chúngtakhôngnênlàmthếnếumuốntìnhcảmcủamìnhđixahơncáccháunhỉ.Côgáibánhgừngnghĩthầm“anhấylàcontrai,anhấynênnóitrước”.Côcảmthấyhoàntoànhạnhphúcvàtintìnhyêusẽđến.Cònchàngtraithìnhiềuthamvọnghơn,đànônhthườngvẫnthếmà.Chàngmơthấymìnhlàmộtđứatrẻthậtởngoàiphố,nhưbiếtbaođứavẫnđiquatrướcquầybánhhàngngày,vàướccóđượcbốnxutiềnthật,chàngsẽdùngđểmuanàngmàngấunghiến,đànôngthìphảiănngấunghiếnnhữnggìhọyêumà.

Đôibánhgừngvẫncứnằmtrongtủtừngngày,từngtuầnđếnkhôcứnglại.Suynghĩcủacôgáingàycàngtrởnênđacảmvànữtínhhơn.Mộthômnàngnói“tađượcởbênchànglâuđếnthếnàycũnghạnhphúclắmrồi”.Rồinàngvỡlàmđôi.

Chàngtrainghẹnngào,“nếunàngbiếttìnhyêucủatathìchắchẳnnàngđãcốđểsốngbêntalâuhơnrồi”.

Báchàngbánhnóitiếp:“Câuchuyệnchỉcóthế.Vàđâychínhlàhaichiếcbánhtavừakểchocáccháu.Vậylàcáccháubiếtrồinhé,tìnhyêucâmlặngrồisẽchẳngđiđếnđâu.Đây,haichiếcbánhnàylàdànhchocáccháu”.BácđưaJoannachiếcbánhhìnhngườicontraihãycònnguyênvẹn.Knudđượchaimảnhtrướckialàchiếcbánhhìnhcôcongái.Haiđứatrẻxúcđộngvìcâuchuyệnđếnnỗikhôngnỡăncặptìnhnhânbánhấy.

Hômsau,chúngđemhọranghĩađịa.Chúngngồixuốngcỏ,nơiđâybên

tườngnhàthờtừhạsangđôngphủđầynhữngtrànghoatrườngxuân.Chúngđặthaichiếcbánhngọtvàomộtcáikhámxâytrongtườnggiữađámhoalátrànđầyánhnắngvàkểlạicâuchuyệnvềmốitìnhcâmlặngchẳngđiđếnđâuchomộtlũtrẻconkhácnghe.

Đứanàocũngđồngýcâuchuyệnthậtlàthúvị.NhưngkhiKnudvàJoannaxemlạicặptìnhnhânbánhthìcôgáibịvỡđãbiếnmất.Mộtđứacontrailớntrongbọnđãănmấtrồi.LúcđầuKnudvàJoannakhócsướtmướt,sauhaiđứanghĩlàkhôngnênđểchàngtraitộinghiệpphảisốngmộtmìnhtrênđời,chúngđemchàngraănnốt.Còncâuchuyệntìnhlặnglẽkiathìhaiđứakhắcvàotronglòng.

Chúngtiếptụcchơivớinhaubêncâycơmcháyvàdướigốcliễugià.Côgáinhỏhátnhữngbàicahaynhấttrênđời,bằngmộtgiọngtrongvắtnhưtiếngchuôngbạc.Knudvụngvềkhôngcógiọngháthaynhưngemthuộclònglờicủanhữngbàicaấy.MỗikhiJoanahát,dânởKjogeaicũngdừnglạinghe,ngaycảvợôngchủhiệuđồchơiđãtừngsốngởkinhđôcũngnói:“Giọnghátcủacôbéngọtngàođếnphithường”.

Nhữngngàyhạnhphúcchẳngđượcbaolâuthìhaigiađìnhphảixanhau.MẹJoannachếtvàbốemđịnhlấyvợkhácởtậnkinhđô.Nghenóiởđócómộtcửahiệubuônlớnhứathuêônglàmngườichạygiấy.Hainhàlánggiềngchiataytrongnướcmắtcủahaiđứatrẻ.Nhữngngườilớnhứaviếtthưchonhaumỗinămítnhấtmộtlần.

Knudđượcgửihọcnghềtạimộthiệuđónggiầy.Cậuđãlớnvàkhôngthểlôngbôngthêmđượcnữa.HơnnữacũngsắpđếnlúccậuđượcchịulễBanThánhthể.Chà,thậthạnhphúcbiếtbaogiánhưtrongngàyhộiấycậuđượcraCopenhagengặpJoanna.NhưngchắccậuvẫnphảiởlạithịtrấnKjogethôi,thậtkhócócơhộitrôngthấythànhphốhùngvĩấy,dùchỉcáchthịtrấncónămdặmđường.KnudthườngdõimắtquavịnhmỗibuổichiềuvàthấynhữngngọnthápcaocủaCopenhagen.HômchịulễBanThánhthểcậucòntrôngthấyrõràngcâythánhgiácủaNhàthờlớnlấplánhdướiánhmặttrời.KnudtựhỏiliệuJoannacócònnghĩđếncậukhông?Cólẽlàcóđấy.VàodịplễNoelchaJoannacógửimộtbứcthưnóirằnghọsốngởCopenhagenrấtkhágiảvàđặcbiệtgiọngháttuyệtvờicủacôhứahẹnmộttươnglairựcrỡ.Joannađangđượcháttạimộtdànhợpxướng,côbésớmkiếmđượctiềnnhờcahát,vàchínhcôcòngửichonhàlánggiềngthânmếnởKjogemộtđồngtiềnvàngđểlàmquàtốiNoel.Côtựtayviếtmộtcâuvàophầntáibúttrongbứcthư:“ThânmếngửiKnud”.

CảgiađìnhKnudđãkhóc,nhữngtinvuiấylàmhọkhócvìvuisướng.NgàynàohìnhảnhJoannacũngxâmchiếmtâmhồnKnud,giờđâycậutinrằngcôcũngnghĩđếnmình.Gầnđếnngàyhếthạnhọcviệc,KnudcảmnhậnthấyrõmộttìnhyêudànhJoanna,cậunhấtđịnhsẽlấyJoannalàmvợ.Nghĩđếnđâymôicậumỉmmộtnụcười,vànhữngđườngchỉkhâugiàycủacậubỗngnhanhhơn,cậutìmạnhvàođaidađếnnỗiđâmcảvàongóntaymộtlỗsâu,nhưngcáiđócũngchẳnghềgì!Cậutựdặnlòngsẽchẳngbaogiờđóngvaimộtngườitìnhcâmlặngnhưcâuchuyệnđôitìnhnhânbánhgừngngàynào.

Thếlà,chàngKnudthànhmộtthợgiàythựcthụ.Balôtrênvai,chàngraCopenhagennhậnviệc,cómộtôngchủhiệuđãhứamướnchàngởđó.Joannasẽngạcnhiênvuimừngbiếtmấy!Nămnaynàngđãmườibảyvàchàngmườichín.ChàngmuốnmuachonàngmộtchiếcnhẫnvàngngayởKjoge,nhưngởCopenhagenchắccòncónhiềucáiđẹphơn.Mộtngàythumuộn,dướitrờimưa,chàngbướcchânrờithànhphốchônnhaucắtrốn.Lúcđólárụngnhiều,chàngtớikinhđô,ướttừđầuđếnchântrướccửanhàôngchủmới.

ChủnhậtngaysauđấychàngvộivãđếnthămnhàJoanna.ThắngbộquầnáovàcảchiếcmũmớimuaởKjoge,Knudrờiphòngtrọ.HỏithămmộthồilâumớiđếnđượcnhàJoanna,trênđườngđichàngthấykinhsợkhinhìnnhữngngôinhàquánhiềutầng.Saongườitacóthểsốngchồngchấtlênnhautrongcáithứấynhỉ?Ởthànhphốthậtlàkhủngkhiếp…

Đólàmộtcănhộcóvẻkhágiả,chaJoannatiếpchàngmộtcáchthânmật.NgườivợkếcủaôngchưatừngbiếtKnud,tuynhiênbàcũngbắttaychàngvàmờichàngmộtlynướcấm.

“Joannachắcchắnsẽrấtmừnggặplạicháu”,ngườichanói,“Cháuđãtrởthànhmộtngườiđànôngthựcthụrồiđấy!Đểbácđưacháuđigặpnóngaynhé,ôinólàđứacontốtbiếtbao,nólàmbáchạnhphúcbiếtbao.ƠnChúa,rồinósẽcònlàmbáchạnhphúchơnthếnữa.Emnócómộtcănbuồngriêng,tựnótrảtiềnthuêđấy”.Vàngườichanhẹnhànggõcửacănphòng,hệtnhưônglàmộtkháchlạ.Cănphòngnhỏmớiđẹplàmsao!ChẳngthểnàotìmthấyởKjogemộtcănphòngnhưthế.Đếnphòngcủanữhoàngchắccũngchẳngmấyđẹphơnđâunhỉ.Nàolàthảmtrảiphòng,thảmtrảicầuthang,rèmcửarủxuốngtậnđất.Đâucũngcóhoavàtranhảnh.Mộtcáighếbọcnhung,mộttấmgươnglớnnhưcánhcửa,gươngtrongđếnnỗitadễlầmbướcvàovìtưởngđấycũnglàmộtcănphòng…MỗimộttrongnhữngthứnàychỉthoángquamắtKnudgiâylát,rồiánhmắtchànglạiquayvềvớiJoannađangđứngtrướcmặtchàng.NàngđãlớnvàkhácvớingườimàKnud

hằngtưởngtượng,nàngđẹphơnrấtnhiều.CólẽkhắpthịtrấnKjogekhôngcómộtthiếunữnàođẹpbằngnàng.Quamộtthoángngạcnhiên,nànglaovềphíachàngvàdườngnhưsắpômhônngaychàng,nhưnglạithôi.Nàngtỏrahếtsứcvuimừngđượcgặplạingườibạnthờithơấu,mừngđếnchảycảnướcmắt.NànghỏiKnudkhôngbiếtbaonhiêulàcâu,vềchamẹchàng,vềcâycơmcháyvàcâyliễugiàmànànggọilà“mẹcơmcháy”và“chaliễugià”,cứnhưchúnglàngườithật,vàvềnhữngcáibánhgừng.Rồihọônlạicâuchuyệntìnhyêucâmlặngcủacặpbánhgừng,chúngđãsốngcùngnhauvàbịtanvỡnhưthếnào.Mỗikhinàngcấtnựcườitươi,Knudthấytimchàngđậpmạnhvàmáurạorựctronghuyếtquản.Nàngdườngnhưthậtgầngũixiếtbao,nàngnóivớichamẹgiữchàngởlạichơisuốtbuổitốihômấy,rồiróttràmờichàng.Nàngđọcmộtđoạnvềtìnhyêutrongmộtcuốnsách,Knudnghenhưđoạnvănđangnóiđếnchínhtâmtrạngcủachàng,tìnhyêucủachàng.Nànghátmộtbàihátquenquen,quachấtgiọngtuyệtvờiấy,bàihátbỗngtrởthànhmộtcâuchuyệnthật,hệtnhưnàngđangtrảilòngmìnhquatừngnốtnhạc.

“Nànghiểutìnhyêucủatamà”–Knudlặngđi,khôngthốtđượclờinàonữa.

Lúcchiatay,nàngsiếtchặttaychàngvànói:“Knudthânyêu,anhhãymãilàmộtngườitốtthếnàynhé”.Chàngđãthứcsuốtđêmvớinhữnggìcóđượctrongbuổitốihạnhphúcấy.

Rồihàngđêm,saunhữnggiờlàmviệcdướiánhnến,chànglạilangthangquaconphốnơigiađìnhJoannađangsống,nhìnlêncửasổphòngnàng.Hầunhưtrênđólúcnàocũngcóthắpđèn.Mộtlầnnàngbanchochàngmộtânhuệđượcnhìnthấycáibóngcủanàngintrênchiếcrèmchemờsáng.Bàchủnhàbắtđầuphànnànvìnhữngchuyếnvềkhuyacủachàng,ôngchủthìxemravẫncònthôngcảm.

Knudnghĩthầm:“Joannayêudấu,chủnhậtnàygặplại,tasẽnóivớiemtấtcảnhữnggìchứađựngtrongtráitimvàlinhhồnnày,emnhấtđịnhlàvợcủata.Tabiếtmìnhchỉlàmộtthợgiầynghèo,nhưngtasẽgắngsứclàmviệcvàphấnđấuđểtrởthànhôngchủ.Chúngmìnhđềubiếtmộtmốitìnhcâmsẽkhôngđemlạikếtquảgìcả.Câuchuyệnnhữngchiếcbánhgừngdạythếmà”.

Chủnhậtchàngđếnthìgiađìnhnànglạivừađượcmờiđidựmộtcuộcvuibênngoàithànhphố.Joannanắmtaychànghỏi“Anhđếnnhàhátbaogiờchưa?Anhphảiđếnđómộtlầnđi.Thứtưnàyemsẽhátởđấy,hômấy,nếuanhrỗiemsẽgửitặnganhmộtvé”.Ôi,nàngtửtếlàmsao!Đếntrưathứtư,

chàngnhậnđượcmộtphongbìdánkín,bênngoàichẳngcóchữnàongoàicondấu,nhưngtronglàmộtcáivé.BuổitốiấylàlầnđầutiênKnudvàomộtrạphát.TrênsânkhấucómộtJoannalộnglẫy,chàngthấynànglấymộtngườilạ,làkịchthôimà.Khôngthếthìchắcchắnnàngchẳngnỡlòngnàolạigửichochàngmộtcáivéđểchàngđượctậnmắttrôngthấycảnhtượngấy.MọingườivỗtayvàlớntiếngkhenngợicònKnudthìhétlênđểcổvũnàng.ChàngthấytậnmắtchínhđứcvuacũngmỉmcườivớiJoanna,cóvẻngàithíchnghenànghátlắm.Knudcảmthấymìnhthậtbénhỏ.Nhưngchàngyêunàngbiếtbao,vànghĩnàngcũngyêumình.Vàngườiđànôngphảingỏlờitrước,côgáibằngbánhngọtchẳngđãnghĩthếmà.Câuchuyệntrẻconấydạychàngbiếtbaođiều.

ChủnhậtsauKnudđếnkhitrongnhàchỉcómộtmìnhJoanna,mộtdịpmayhiếmcó.

“Mayquá,đangđịnhnhắnchoanh,nhưngemđoánthếnàotốinayanhcũngđến.Chẳnglà,emđangchuẩnbịđiPháp,thứsáunàysẽkhởihành.Emmuốntrởthànhmộtnghệsỹhàngđầuvàđólànơitốtnhất”.

Knudtộinghiệpcảmthấycontimnhưmuốnvỡ.Khôngcónướcmắt,nhưngtấtcảnỗibuồnđãhiệnratrênkhuônmặtchàng.

“Anhrấttốtbụngvàthậtthà,Knudyêuquý…”.NàngchưadứtcâuthìtấtcảnhữngyêuthươngtrongKnudbỗngbậtravànóithànhlờitrênđôimôichàng.NhưngmặtJoannachuyểnsangsắctái.Nàngbuôngthõngtay,trảlờichàngrànhrọtphachútbuồnrầu:“Đừnglàmkhổcảhaita,vìsẽchẳngcókếtcụcnàođâuKnudyêuquý.Emsẽmãilàmộtngườiemgáitincậycủaanh,nhưngkhôngthểcógìxahơnthế”.RồinàngđặtbàntaytrắngmềmlênvầngtránnóngbỏngcủaKnudvànói“Chúachochúngtasứcmạnhđểvượtquatấtcả,nếuchúngtacốgắngđểvượtqua”.

Đúnglúcấyngườimẹkếcủanàngđivào.Joannavờnóinhanh“Knudrấtbuồnvìconphảiđixa”.“Hãylàmmộtngườiđànôngđinào”–nàngtiếp,tayđặtlênvaichàng“Anhcòntrẻconlắm,giờanhphảingoannhưkhichúngmìnhcònbé,cáingàycònchơivớinhaubêngốcliễuấynhé”.

Knudnghemàtưởngnhưtrờisađấtsụp.Hồnchàngnhưmộtsợichỉtơmấthướngbayphấtphơtronggió.Chàngđứnglặng,chẳngnhớnổilàlúcđóngườitacómờichàngngồilạihaykhông,nhưngchàngnhớJoannatốtbụngcóhátchochàngnghemộtlầnnữa.Khúchátvớichấtgiọngngọtngàoấygiờkhôngcònởcáicungbậclúctrước,nhưngvẫnlàmtimchàngòavỡ.

Chàngđứnglênravề,quêncảchìataychoJoanna.Nhưngnànghiểuývànói:“Anhkhôngđịnhbắttayemgáitrướckhixacáchsao,anhtraithơấu?”.Hàngnướcmắtlăntrêngòmánàngnhưnhữngcảnhchiataythườngthấy,nàngnhắclại“Anhtrai”.Rồihọchiataynhau.

NànglêntàusangPháp,cònKnudởlạilangthangtrêncácconphốlầylộicủaCopenhaghen.NhữngngườithợbạncủaKnudchứngkiếnnỗiuuấttrongchàng.Mộtđôilầnchàngthửtheohọđếndạhộikhiêuvũ.NhưngđôimắtnàochàngthấycũnglàmắtJoanna,giọngnóinàochàngnghecũngthànhgiọngJoanna.Nơinàochàngnghĩcóthểquênnàng,thìnànglạicànghiệnhữurõhơntrongkýức.“Chúachochúngtasứcmạnhđểvượtquatấtcả,nếuchúngtacốgắngđểvượtqua”,mỗilầnnghĩđếnnhữnglờinày,mắtchànglạisánglênnhữngtiahyvọng.

Đôngtới,mặtnướcđóngbăng,mọithứnhưbịchônvùitronggiálạnh,chếtchóc.Nhưngkhixuânvề,khicontàuđầutiênlạirakhơi,Knudbỗngthấymuốnlangthangxakhắpthếgiới,bấtcứnơinàomiễnkhôngphảilànướcPhápcủaJoanna.Vàchànggóighémlênđường,hànhtrìnhđầutiênxuyênquanướcĐức.Hếtthànhphốnàysangthànhphốkhác,nhưngkhôngđâuKnudtìmthấysựthanhthản,bìnhyên.MãikhiđếnthànhphốNuremberg,chàngmớithấybìnhtĩnhlạiđượcđôichút.Chàngdừnglạitrênđôichânrãrờivàquyếtđịnhlưulạiđây.

Nuremberglàmộtthànhphốcổkínhdiệukỳ,hệtnhưnóđượclấyratừmộtcuốntruyệntranhcổvậy.Nơiđâyphốxácứtùyýmàchạyngoằnngèo,ngangdọc,nhàcửathìmọcchẳngcầntheohànglốigì.Nhữngđầuhồicókèmthêmmộtngọnthápnhỏ,nhữngmáilượn,trụnghiêngcóthểthấyởkhắpnơi,kểcảởcổngthành.Nhữngmáinhàdịthường,vòinướchìnhrồnghayhìnhnhữngchúchóngộnghĩnhđuanhauvươnracảđườngphố.

Knudvaikhoácbalô,dừngchângầnmộtcáivòinướccũđangphunlêndòngnướclấplánh.Bêntườngđượctrangtrírấtđẹpbằngvàihìnhvẽcácnhânvậtlịchsửhaytrongkinhthánh.Mộtngườihầugáixinhđẹpvừađổnướcvàođầyđôithùng,liềnmờichànguốngmộtchútnướcmát.ChịtặngKnudmộtbôngtrongbóhoahồngđangcầmtrêntay,nhưđemđếnchochàngmộtđiềmlành.Từngôinhàthờlớngầnkềvẳngđếntiếngnhạc,giaiđiệuquenthuộcchợtnhắcchàngnhớđếntiếngorgannhàthờởKjogequênhà.Chàngmuốncầunguyệnnênbăngquađườngđếnđó.Ánhnắngxuyênquanhữngcửasổbằngkínhsơnmàu,chiếusángđôicâycộtcaomanhdẻ.ĐứctintrànngậptâmtríKnudvàbìnhyênvềlạitrongtâmhồnchàng.

Ngườitangănđườnghàocũbaoquanhbứcthànhcổvàchuyểnchúngthànhmộtsốvườnraunhỏ,nhưngnhữngbứctườngthànhcaothìvẫnsừngsữngvớinhữngngọnthápnặngnề.Métrongnhữngbứctường,nhữngngườibệnthừngđangxoắndâythừngdọclốiđi,hệtnhưtrongmộttriểnlãm.Trongkẽnứtcủanhữngbứctường,câycơmcháymọcthànhtừngđámxanhrậmrạp,vươncànhlêntrênnócnhữngmáinhànhỏ.MộttrongnhữngngôinhàấylànhàôngchủvừanhậnthuêviệcKnud.

Mộtcâycơmcháyvươncànhquaôcửasổnhỏởcáigácxépnơichàngngồi.Knudlưulạiđấysuốtmùahèvàmùađông.Nhưngkhixuânđến,chàngbỗngthấycáicảmgiácdườngnhưkhôngchịuđựngđượcmộtthứgìđótrongtim.Câycơmcháytrổhoa,cáimùihươngthơmngátbỗnggợinỗinhớnhà.NólàmchoKnudnhớvềhaimảnhvườnnhỏởKjoge.Thếlàchàngtừgiãnơiấyđitìmmộtngườichủkhácxahơntrongthành,nơikhôngcónhữngcâycơmcháy.

Nơilàmviệcmớicủachàngkềngaybênmộtcâycầuđácũ,phíadướilàmộtdòngsuốingàyngàychảylàmquaymộtchiếccốixaynướcầmĩ.Đốingượcvớikhungcảnhấy,gầnkềđólànhữngcănnhàcũkỹvớibancôngđổnát,nhưsẵnsàngrơixuốngnướcbấtkỳlúcnào.Ởđâykhôngcónhữngcâycơmcháy,thậmchỉchẳngcólấymộtcáichậucâycảnh.Nhưngngayđốidiệnxưởnglàmviệclàmộtcâyliễugiàbámrễvàovườnnhànhưđểkhỏibịdòngnướccuốnđi.Câyliễurủnhánhxuốngsuối,hệtnhưcâyliễutrongvườnởKjogetỏabóngxuốngdòngsông.ĐúnglàKnudđịnhtránh“mẹcơmcháy”thìlạigặpphải“chaliễugià”.Nhữngtốisángtrăngchàngcảmthấycócáigìđóbuốtlạnhchạythẳngvàotim.Vẫncáicảmgiáckhôngthểchịuđựngđượcnữaấy,thứtìnhcảmmàchỉcócâycơmcháyđươnghoahaycâyliễugiàkiabiếtrõ!Sautấtcảnhữngchuyệnnày,chàngđànhtạmbiệtNurembergđểđitiếpcuộchànhtrình.

KnudđơnđộcgiấucâuchuyệnvềJoannatậnsâutrongtimchàng.Giờchàngcũngđãhiểurõcảnhữngýnghĩaẩnsâutrongcâuchuyệnhaichiếcbánhxưa.Tạisaochàngtraibánhgừnglạicómộthạnhnhânđắngbêntaytrái?Knudbiếtmìnhmanghươngvịđắngcủahạnhnhân.Tráilại,Joannalúcnàocũngngọtngào,vìnàngcũngbằngđườngvàmậthệtnhưcôgáitrongcâuchuyệnngâythơkia.Tronghànhtrìnhcủamình,mỗikhiýnghĩcủachàngdừnglạiởđây,Knudbỗngthấychiếcquaibalônhưxiếtchặtlồngngựcđếnnghẹtthở.Chàngnớichiếcquairamộtchút,nhưngchẳngthấyđỡhơn.Chàngnhìnthấythếgiớitáchthànhhainửa,mộtnửahiệnhữuxungquanh,nửacònlạiđeonặngtheochàngsuốtđờivàotrongtừngýnghĩ.ChínhcáinửabêntrongấylàthứđãkhiếnchàngphảirờibỏNuremberg.

Mộtlầnchàngthấytrướcvẻhùngvĩcủanhữngđỉnhnúicao,thếgiớitrởnênnhẹnhànghơnđôichút.ChàngthấydãynúiAlpsgiốngnhưđôicánhcủatráiđấtđanggấplại.Khixòera,chúngsẽlàmộtbứctranhvớicácsắcmàucủabóngtối,biểncả,mâymùvàbăngtuyết.“Cuốicùng,tráiđấtrồicũngxòeđôicánhrộngấyđểbayvútlêncao,nổtungranhưbongbóngxàphòngtrướcánhsángchóilòacủađấngChúatrời”,chàngnghĩlanman,rồithởdài“Cuốicũngthìhômnayđãlàngàytậnthếchưanhỉ?”

ChànglặnglẽlangthangquamộtmiềnlạthuộcdãyAlps.Cảmộtmiềnrộnglớntrôngnhưmộtvườncâyănquảđượcphủđấtmềm.Từtrênbancôngnhữngcănnhàgỗ,cácthiếunữđangngồithêuáogậtđầuchàokhichàngđiqua.Nhữngđỉnhnúicaobừngsắcđỏtrongbuổichiềuhoànghôn,phảnchiếuxuốngnhữnghồnướcnằmngaydướinhữngvòmcâytốisẫm.ÝnghĩtrongchàngquayvềvớibờbiểntrênvịnhKjoge.Đólàthứđẹpđẽduynhấtvẫnnằmtrongtráitimchàngmàchẳnggâyranỗiđau.Ởđó,lànơiconsôngRhineđổranhưmộtconsónglớnrồitanthànhnhữngbôngtuyếttrắng,nơinhữngcụmmâyngũsắclunglinhnhưthểnóvừađượcsinhrangaytrênsóng,nơinhữngchiếccầuvồngrunrẩynhưmộtdảiruybăngtrướcgió.ChàngcóthểđãsẵnlònglưulạiởmộttrongnhữngthànhphốđâuđóbênbờsôngRhinetươiđẹp.Nhưngởđócóquánhiềunhữngcâycơmcháy,quánhiềunhữngcâyliễu.

Chàngtiếptụcrađi,quanhữngconđườngnhưmạngnhệnchằngchịttrênváchnúi.Nhữngconđườngtrêncaođếnmứcmâycũngởdướichânngười.ChànglangthangquanơicógiốnghoahồngAlps,nơicónhữngcâykếsữa,nơicótuyếtlạnhmùađông,nơicóánhnắngmùahè.TừgiãnhữngxứphươngBắc,chàngđitheonhữngconđườngrợpbóngnhoquấnquítlấynhữngcâyhạtdẻ,chàngđitớinhữngcánhđồngngô.Giờthìnúinonhiểmtrởnhưmộtbứctườngthànhvĩđạigiúpngăncáchchàngvớinhữnggìcótrongkýức,nhưchínhchàngvẫnthườngmongtựmìnhcóthểlàmđược.

CuốicùngchàngthợgiàycủachúngtađếnthànhphốMilanrộnglớnhuyhoàng.MộtôngchủngườiĐứcthuêchànglàmviệc.Cảhaivợchồngônglãođềuthậthiềnlành.Haingườirấtmếnanhthợngoanđạo,lặnglẽ,nóiítmàlàmnhiều.KnudtưởngnhưChúađãgiảithoátgánhnặngchotâmhồnchàng.Chàngthườngleolêntậncùngtrênnócgiáođườnglàmbằngcẩmthạchtrắng,đểngắmnhìnxungquanh.Knudthấytrongkhungcảnhấynhữnghìnhvẽ,nhữngthápnhọn,tườngcaocủaquêhươngchàngởphươngBắc.Từmỗigócnhà,hốctườngxaxa,nhữngphotượngnhưluônmỉmcườivớichàng.Phíatrênlàtrờicaoxanhbiếc,phíadướilàthànhphốvàđồngbằngtrảirộngbátngátxứLombardy,xanữalànhữngngọnnúicaotuyết

phủ.ChàngnhớtớinhàthờKjoge,nhớtớinhữngbứctườngđỏphủđầyhoatrườngxuân.Nhưnggiờchàngkhôngcònmuốnvềlạinơiấy.Chàngmuốnđượcchếtđivàchônvùiởdướinhữngnúicaocủachốnnày.

Thấmthoắtđãbanămtrôiđikểtừngàyrờibỏxứsở,cũnglàmộtnămtrênđấtMillan.

Mộthômôngchủnhàđưachàngđichơiphố,đếnmộtrạpháttrongmộttòanhàlớnvớiphongcảnhnguyngatránglệ.Rạphátđượcbàitrívớisânkhấuởchínhgiữa,nhữngtầngghếtrảitừmặtđấtđếntậngầntrầnnhà,rèmcuốnbằnglụamỏng,nhữngghếngồisangtrọngchocácquýbàcóhoahồngcàisẵn.Cácquýôngănmặcxahoavàlịchlãm.Khungcảnhbêntrongsángrựcnhưdướimặttrời,nhạcđiệuhoànhtrángvanglênkhắptòanhà.KnudliêntưởngđếnkhungcảnhđơnsơtrongrạphátởCopenhaghenquênhà,liêntưởngmộtchútđếnJoanna.“Chắcnàngvẫnthườnghátởnhữngchốnnhưthếnày…”

Thếrồi,cứnhưmộtphépmàu,quảđúnglànàngcũngđangởđó.Khitấmmànsânkhấuđượcvénlên,Joannanghiêmtrangtrongbộđồdiễnlụalàgắnđầyvàngbạc,chiếcvươngmiệnlộnglẫytrênđầu.Nàngđứngđó,cấttiếnghátnhưgiọngcủamộtthiênthần.Rồinàngbướclênphíatrướcmỉmcười,vẫnlànụcườiấy,dườngnhưnàngnhìnthẳngvàoKnud.Knudtộinghiệpbámvàotayôngchủ,chàngnghẹnngào“Joanna”,nhưngchẳngainghethấytiếngchàngtrừôngchủnhà,vìnơiđâyâmnhạcđangởbêntrêntấtthảy.

“Phảirồi,đólàcôJoanna”,ôngchủnói,taygiơratờgiấymờivàchỉvàotênnàngđượcinrõràngđầyđủ.Vậylàkhôngphảitrongmơ.Tấtcảcửtọahoannghênhnhiệtliệt,tungtừngvònghoalênsânkhấuvềphíanàng.Mỗikhinàngluivàotrong,ngườitalạitunghôtênnàng,rồicứthếnànglạiradiễnnhữngtiếtmụccủamình.

Rađếnngoàiđườngphố,đámđôngvâykínquanhcỗxengựacủanàng,cứthếhọđẩychocỗxeđi.Knudđứngngayhàngđầu,chànghétlênsungsướng.Khicỗxedừngtrướcngôinhàrựcrỡánhđèn,chànglenvàođứngngayngaycửaxe.Cửamở,nàngnhẹbướcra,ánhsángchiếutrêngươngmặtthânquen,nàngmỉmnụcườidịudàngnhưđểcảmơnnhữngngườihâmmộ.Knudnhìnthẳngvàogươngmặtnàng,vànàngnhìnlạichàng,nhưngánhmắtấykhôngnhậnrachàng.Mộtquýđànôngtrongtrangphụcxahoavớingôisaolấplánhtrênngựcgiơtayrađónnàng.Ngườitanóihọđãđínhhôn.

Knudvềnhàgóighémlạibalô.Chàngthấycầnphảitrởvềngôinhàcủatuổithơ,vớicâycơmcháy,vớicâyliễugià.Phảirồi,dướibóngliễugiàấy,ngườitacóthểsốnglạicảcuộcđờichỉtrongmộtgiờ.

Vợchồngôngcụchủnhàgiữchàngởlạivớihọ,nhưngvôích.Họnhắcchàngmùađôngsắpđến,tuyếtđãbắtđầurơitrênnúi.Nhưngchàngtrảlời,rằngchàngsẽlầntheovếtxengựađểthấyđường,rằngchẳngcầngìngoàichiếcbalôtrênlưng,lốiđinằmtrênđầucâygậy,chàngsẽnhanhchóngvềđượcđếnnhà.RồiKnudbắtđầuhànhtrìnhquacácnúiđèo,hếtlênrồilạixuống.Chàngđimãivềphươngbắcchođếnkhibắtđầukiệtsứcmàkhôngthấynhàcửa,làngmạc.Nhữngvìsaosángmãitrênđầuchàng,ánhsángtỏaxuốngthunglũnglấplánh,nhưcómộtbầutrờikhácngaydướichânchàng.Chàngthấymìnhhoamắt,bướcchânvấpngã.Ánhsaophảnchiếudướithunglũngngàynhiềulênvàsánghơn,chàngthấychúngchuyểnđộngqualại,vàđoánchắcrằngcómộtngôilàngxađâuđây.Thuhếtsứctàn,chàngcốđivềhướngấyvàtìmđượcchỗtrúchântạimộtquántrọnghèo.Chàngởlạiđóđêmấyvàsuốtcảngàyhômsau.Chàngcầnđượcnghỉngơichohồiphục,khiấytrongthunglũngcũngđangcómưavàbăngtuyếttan.Nhưngđếnsángsớmngàythứba,mộtônggiàđitớivớicâyorgan,ôngchơimộtgiaiđiệuquênhàthânquen.Knudkhôngthểnàolưulạilâuhơnnữa,chànglạilênđườngđivềphươngBắc.Ròngrãbaongàychàngvộivãnhưsợrằngtấtcảmọingườithânnơiquênhàsẽchếttrướckhichàngkịpvềtớinơi.Nhữngtâmsựcứlặnglẽtronglòng.Khôngaitin,khôngaihiểuđượcnỗibuồntrongtimchàng,mộtnỗiđausâunhấtcóthểthấyđượctừconngười.Nỗiđauấykhôngdànhchothếgiới,khôngdànhchosựchiasẻcủatìnhbạn.Vàchàng,mộtngườiđànôngkhôngbạnbè,mộtngườixalạlangthangtrênnhữngmiềnđấtlạmongtìmvềquênhà.Knudnhậnđượcduynhấtmộtláthưtừgiađình,đãvàinămtrước.“ConkhôngphảilàmộtngườiĐanMạchnhưchúngtađangởnhà.Chúngtayêumiềnđấtcủamình,cònconchỉyêunhữngmiềnđấtlạ”

Mộtbuổiđêmchàngđitheoconđườngrộng,miềnđấtquanhchàngbằngphẳnghơn,córuộngnươngvàđồngcỏ.Tiếttrờiđangrétđậm.Mộtcâyliễutomọcngaybênđường,mọithứgợichoKnudcảnhvậtchốnquênhà.Mệtmỏi,chàngngồixuốnggốccâyvàgụcđầunhắmmắtngủthiếpđi.Chàngvẫnnhậnracâyliễuvươncànhtỏabóngbêntrênmình.Trongcơnmơcâyliễudườngnhưmộtngườilớntuổikhỏemạnh–“chaliễugià”đangẵmtrêntayđứacontraimệtmỏicủamìnhvàđưanóvềnhà,vềmảnhvườntuổithơbênbờbiểnKjogeyêntĩnh.VàchàngmơthấyđâythựcsựlàcâyliễutrongvườnnhàKjogecủachàng.Chínhnóđãđikhắpthếgiớiđểtìmchàng,giờđãthấychàngvàsẽmangchàngvềngôivườnnhỏbêndòngsôngthơấu.Ở

đócóJoannathiênthần,vớichiếcvươngmiệnvàngtrênđầugiốngnhưlầncuốichàngnhìnthấy,nàngđangđứngdangtayđónchàngtrởvề.Vàchàngcũngthấyxuấthiệnđôitìnhnhânấy,trônggiốngconngườihơnrấtnhiềusovớihìnhảnhcủahọngàychàngcònthơấu.Họđãthayđổinhiều,nhưngchàngvẫnnhậnrađólàhaichiếcbánh,mộtngườiđànông,mộtngườiđànbà.Họđangphơibàyragươngmặttốtnhấtcủamìnhtrướcthếgiớimuônmàu,họthậtđẹp.

“Cảmơnanh”,họnóivớiKnud,“Anhđãdạychochúngtôibiết,hoặclànhữngýnghĩcầnđượcnóirathànhlời,hoặclàsẽchẳngcógìđếnvớita.Vàgiờtìnhyêuđãđến,chúngtôiđãđínhhôn”.Nóirồihọbướcđi,taytrongtay,băngquanhữngđườngphốcủaKjoge.Trônghọthậtđángtrântrọng,tronggươngmặttốtđẹpnhấtmàhọđãphơibàyratrướcđời.Họrảobướcvềphíanhàthờ,KnudcùngvớiJoannatheosau,haingườicũngtaytrongtay.Vàởđó,làngôinhàthờcổkínhtườngđỏ,phủđầynhữngbụihoatrườngxuânmàuxanh.

Cửanhàthờlớnmởrộng.Họbướctrênlốigiữavàogiáođường,trongtiếngnhạcmềmmạitừcâyorgan.“Mờiôngbàchủlêntrước”,rồiđôitìnhnhânbánhnhườngchỗchoKnudvàJoanna.KhihọquỳtrướcbệthờChúa,JoannangảđầuvềphíaKnud,khóemắtnànglănranhữnggiọtlệlạnhbuốtrơitrênmặtchàng.

ĐóthựcsựlànhữnggiọtlệbănggiátrongtimJoannađượctìnhyêuquậtcườngcủachànglàmtanchảy.Nhữnggiọtlệtrênmálàmchàngbừngtỉnh.

“Đólàgiờphúthạnhphúcnhấttrongđờita,dẫuchỉlàmộtgiấcmơ”,chàngnói,“Nào,hãyđểtamơlạilầnnữa”.Rồichàngnhắmđôimắtmộtlầnnữa,bắtđầulạimộtcơnmơ.

Gầnvềsáng,tuyếtbắtđầurơinhiều,tuyếttheogióphủlênmìnhchàng.Nhưngchàngvẫnngủ.Dânlàngbắtđầuđilễnhàthờsớm,họtrôngthấybênđườngmộtngườithợngồiyên.Ngườithợđãchết,cáichếtđóngbăngdướibóngcâyliễugià.

ChuyệnConNítTạinhàôngláibuôngiàucónhấttrongtỉnhtụtậpmộtđámtrẻ,concáicácgiađìnhgiàucóvàquyềnquý.Ôngláibuônlàngườicóhọccũngđãthicửvàđỗđạt.Đólànguyệnvọngcủaôngcụthânsinhđángkính,xuấtthânlàláibuônsúcvật.Haibốconđềulinhhoạt,lươngthiệnvàđãlàmănphátđạt.

Ôngláibuônlàngườivừathôngminh,khéoléovàtốtbụng.Ngườitanóinhiềuđếncủacảicủaônghơnlànóiđêncáitốtcủaông.Luitớinhàôngcónhữngngườisangtrọng,nhữngngườitríthức.Cónhữngngườitríthứclàconôngcháuchavàcảnhữngngườitầmthườngkhôngcóhọcthức.

Tốihômấy,trẻcontụtậptạinhàôngláibuôn.Nhữngđúanhỏấychuyệntrònhiều,quánhiềuvànóituộtranhữngýnghĩcủachúng.

Trongsốchúngnó,cómộtđứacongáicựckỳxinhđẹp.Nhữngsaomàconbékiêungạođếnthế!Đólàlỗicủanhữngngườiởđãphỉnhvàchiềunóquá.Tráilạibốmẹnólànhữngngườitốtvàcũngchỉtựhàođúngmứcvớiđịavịquýpháicủahọ.Bốnólàquannộithần.Hẳnđólàmộtđịavịcao;conbébiếtthếvàbảocácbạn:“Taolàconcậnthần”.Nócũngcóthểlàconnhàthườngdân.Nhưngđiềuđóđâucóphảilàtựnómuốnthếnàođượcvậy?Nóluônluônnhắcchocácbạnbiếtrằngnólàconôngcháucha.Nónóithêm:“Nếusinhrakhôngphảilàconôngcháuchathìthậtlàvậnrủikhôngthayđổiđược.Ngườitasẽkhônglàmnêncáigìcả.Dùchobiếtđọcbiếtviết,họcthuộcbàiđinữa,cũngphícôngvôích:khôngthểlàmnêntròtrốnggì.Lạicònnhữngđứamàcuốitêncóvần“xen”(1)nữa.Ôithôi!Bọnấythìchẳngbaogiờnênngườicả.Khiđứnggầnchúngnóthìphảichốngtaylêncạnhsườnđểrẽchúngnóra”.

Vànóchốnghainắmtaynhỏxinhlêncạnhsườn,giơnhữngkhuỷutayrõnhọnlênđểlàmđiệubộngăncáchbọnthườngdânnhưthếnào.Tuynónhỏxíuvàtrôngnócóvẻxinhxắntệ!Congáiôngláibuônnghecâuấykhôngkhỏitứcgiận.BốnótênPotecxen,nókhôngmuốnngườitacoithườngnhữngngườicóvần“xen”ởcuốitên,nócốhếtsứclấygiọngkiêukỳmàbảorằng:

-Màycóbiếtlàbốtaogiàu,cóđủmộttrămđồngtiềnvàngđểmuakẹotungchotrẻconngoàiphốkhông?

Embéconmộtnhàbáonói:

-Thếnhưngbốtaolạicóthểchobốmàyvàbốtấtcảnhữngđứatrẻkháclênbáocủabốtaocơ!Tấtcảmọingườiđềusợbốtaovàtờbáocủabốtao;mẹtaobảobốtaolàmộtthếlựcđấy.

Thếrồicáiđámlaunhauấyđuanhauưỡnngực,lấyđiệubộháchdịch,ngắmnghíanhaukhinhbỉvàlàmdángđiệucủaconvuacháuchúa.

Ngoàiphòngkhách,mộtemtrainghèokhónhìnquacánhcửahémởnhữngvậttuyệtđẹptrongphòngdạhội.Emchẳngđánglàcáigìtrênđờicảnênkhôngđượcphépvào.Emđãgiúpchịbếpquaytiêmnướngchảvàđểthưởngem,ngườitachoemlênngócuộchộihọpgồmtoànnhữngtrẻconxinhđẹp,ănmặcrấtsangtrọngấy.Nhưthếcũnglàmộtdiễmphúcchoemrồi!.

Emnghĩthầm:“Ưocgìmìnhlàmộttrongchúngnónhỉ?”Emđãtừngnghethấynhữngđứacongáinóivàemthấybuồntrĩutronglòng.Bốmẹemnghèonàn,chẳngcóchứcvị,chẳngcótiềncủa,chẳngcóbáochí,chẳngcóchứcvị;vàbuồnhơnnữa,tênbốmẹvàemcũnglạicóvần“xen”;nhưvậyemkhôngcònhyvọnggìvàchẳngbaogiờlàmgìnênthântrênđờinàycả.

Dùsaomcũngthấyrằngcáiviệcmìnhkhôngsinhra(2)làmộtđiềuphilý,vìngườitađãnóichoembiếtngàysinhcủaem.

Đólàviệcxảyratốihômấy.

Nhiềunămtrôiqua.Nhữngđứatrẻấyđãkhônlớn.Trongthànhphốngườitadựnglênmộtcănnhàhuyhoàng,hayđúnghơn,mộtcáilâuđàichứađầynhữngmỹnghệphẩmkỳdiệuvànhữngvậtbáuthậtquýgiá.Tấtcảmọingườiđềumuốnvàothămnơiấyvàchođấylàmộtdahdự.Mộtđámđôngcácvịtaitomặtlớnthườngđếnđểchiêmngưỡngnhữngvậtphẩmđẹpđẽấy.Lâuđàinàylàchỗởcủamộttrongnhữngđứabémàtavừamốiđến.Đứanàonhỉ?

Chínhlàđứacontrainghèokhónămxưađãđứngnghesaucánhcửa.Đứabéấyđãtrởthànhmộtnhânvật,mặcdầutênnócóvần“xen”ĐólàThooc-vanđơxen(3),nhàđiêukhắclừngdanh.

Vàcònbađứakia,nhữngđứacongáimàlàmdòngdõigốc,tiềncủa,quyềnthếcủabốmẹđãchochúngtrởnênkiêucăng,hiệnnaythếnào?Tôikhôngbiếtgìthêm.Cólẽchúngởtrongđámđôngnhữngngườivôdanh.Chắcchúngcũngchẳngđếnnỗihưhỏngvìtrờiđãphúchochúngnhiềutưchấttốt.Nhưngchúngcũngcóthểthấyrõràngcâuchuyệnchúngnóitốihôm

xưachỉlà“nhữngchuyệnconnít”.

VịtconxấuxíMùahèđến.Giữatrờinắngchangchang,dướichânmộtlâuđàicổ,chịvịtđãxâyxongchomìnhchiếctổ,chịnằmngayvàođẻvàấptrứng.Vìđãlâu,chịđợichờcácconrađời,nênbâygiờchịbắtđầusốtruột.

Vànhữngquảtrứngcũngtừtừnứtra,từngcáimột,nhữngchúvịtconchàođời….Riêngquảtrứngtonhấtvẫnchưanứtra.Phảichờbaolâunữa???Vịtmẹvẻcaucókhóchịu,cáitrứngnàythậtlàphiềnphức,rồibựcdọcnằmxuống…

Rồithìquảtrứngtonhấtcũngnứtvàvỡtoác,vịtmẹtrợnmắt,saolạilàmộtchúvịtconthôkệchvàkhủngkhiếp…Nhữngngàytiếptheodiễnrathậtbuồnvớichúvịtconxấuxí,vịtchavịtmẹcãicọhầmhừlẫnnhauvànhìnchúđầyáccảm,lạnhlùng.

Cònchúvịtngâythơthìvẫnchẳnghiểunổitạisao,vẫnhồnnhiêntheobầy

——

Chođếnmộtngàychúvịtđangthươngkiabịtấtcảcácloàicócánhởđâyxuađuổi.Thậmchíngaycảcácanhchịcủachúcũngđốixửtệbạc,ácđộcvớichú.Chúbơvơ,đơnđộc.Chúvịtxấuxíđãlàmcuộchànhtrìnhrờixakhuđầmlầy…

Cuốicùng,chúvịtconxấuxíđãtìmđượcđồngloạicủamình,hóarachúvốnlàmộtchúthiênngalạcbầy.Chúđãtrảiquanhữngdaydứt,dằnvặtkhichưanhậnramìnhlàai…đếnhạnhphúcngậptrànkhibiếtmìnhlàchúthiênngacủamộtbầyđànđẹpđẽởvùnghồ

ChúlínhchìdũngcảmNgàyxưa,cóhaimươilămanhlínhchì,họlàanhruột,vìhọđượcđúcratừmộtcáimuỗngchìcũ.Họmangtrênvaimỗingườimộtcâysúngtrường,mặcbộquânphụcxanhnẹpđỏrấtoaivệ,vàđứngtrongtưthếnghiêm,mắtnhìnthẳngphíatrước.

Tiếngnóimàcácanhlínhchìnghelầnđầutiêntrongđờilàkhichiếchộpđượckhuira,mộtembénhìnthấycácanh.Đãvỗtayreolênthíchthú:

Cácchúlínhoaiquá!

Hômđólàngàysinhnhậtcủaem,vàemđượctặngcácanhlínhchì.

Embéchẳngmấtnhiềuthìgiờđểsắpcácanhlínhchìlênbànmình.Haimươilămanhtrônghoàntoàngiốngnhau,trừmộtanhchàngchỉcómộtchân.Sốlà,anhnàyrađờisaucùng,ngườithợkhôngđủchìđểchoanhcáocảhaichân.Tuythế,anhlínhcụtvẫnđứngnghiêmchỉnhtrênmộtchâncủamìnhnhưcácanhkia,vàcũngdothếmàanhtasaunàytrởnênnổitiếnghơn.

Trênchiếcbànmàcácanhvừađượcđặtlên,cócơmannàolàđồchơiđẹpmắt;nhưngvậtlàmcácanhchúýnhấtlàtoàlâuđàibằnggiấycạctôngrấtuynghivàtỉmỉ.Bạncóthểnhìnquanhữngkhungcửasổbéxíuđểthấybêntrong.Bênngoàilàhàngcâynhỏbaoquanhmộtmiếngkínhsoigiảlàmhồnước,mặthồphảnnhữngconthiênngabằngsápđangbơilộitrênđó.

Nhìnchung,cảnhtrírấtnênthơ,nhưngvậtxinhxắnnhấtlàmộtcôbéđứngởcửalâuđài.Côbécũngđượccắtbằnggiấybìa,cômặcbộváybằngvoanmỏng,cósợiđăngtenmàuxanhquanhvaiáo.Côđứngxoètayratrongmộttưthếđangmúabalê–côlàmộtnữvũcôngmà–mộtchâncôgiơcaolênkhuấtphíasauanhlínhchìtưởngcôcũngbịcụtchânnhưmình.

“Phảichitalấyđượccôbénàylàmvợ”.–Anhnghĩ,–“Nhưngcôtatrôngsangtrọngquá.Côởtrongtoàlâuđài,còntachỉcóchiếchộpmàchenchúcnhữnghaimươilămanhem.Tachẳngcóchỗxứngđángchonàng.Nhưngđượcthôi,tasẽlàmchonàngdầnthíchnghi”

Anhdựangườiratrênmộtchiếchộpkhác,thoảimáinhìnngắmcônàngkỹhơn,trongkhicôvẫcứmúatrênmộtchânmàvẫngiữthăngbằng.

Đếntối,cậubécấtcácanhlínhvàohộpđậylại,đểsótanhlínhcụtchân,cảnhàđingủ.Bâygiờmớilàlúccácđồchơisốnglạivàcùngnhauvuiđùa,chúngthămviếngtròchuyệnvớinhau,đámnàythìchơibanh,đámkiathìvậtlộn,ôithôiđủthứvuináonhiệt.Từtronghộp,cácanhlínhchìnghetiếngồnào,đâmranáonứctìmcáchra,nhưnghọkhôngsaomởđượcnắphộp.

Trênbàn,mọivậtđangnhảymúa,nhàolộn,ngoàihainhânvậtcứđứngyênlặngtừtrướcđếngiờ,đólàcôvũnữvàanhlínhchìcụtchânbịcậubébỏquên.Cônàngvẫnởtrongtưthếmúabalê,vớimộtchânnhónlênvàmộtchânkháchấtvềphíasau;anhlínhchìcũngđứngtrênmộtchânđămđămnhìncônàngmộtcáchsaymê.Thìnhlình,chuôngđồnghồgõmườihaitiếngbáohiệunửađêm.Pốp!Mộttiếngđộngvanglên.Mộtchiếchộpbậtmởra,lòxobunglên,hiệnramộtchúquỷđennhỏxíu.

-A!Tênlínhchì!Miđểmấtmũiđâumàkhôngnétarahử?–Tênquỷháchdịchhỏi.Anhlínhgiảngơkhôngthèmtrảlời.

-A!Taynàyngonnhỉ!Đểsángmaimàysẽbiếttayta.–Conquỷdoạ.

Đếnsánghômsau,cậubéthứcdậylậtđậtlôicácanhlínhchìrasắptrênthànhcửasổ.

Chẳngbiếtcóphảidolờinguyềnrủacủaconquỷđentốiqua,hayvìmộtngọngióvôtình,cửasổbậtmở,anhlínhchìcụtchânrơixuốngđấttừcănphòngởtrêntầnglầuba.

Thậtlàkhủngkhiếpchoanh,anhchúiđầuxuốngđất,maycóchiếcnónchìđỡchoanhkhỏivỡsọ,cáichânđộcnhấtchĩathẳnglêntrời.Cậubévàtêntớtraichạyxuốnglầutìmanh,nhưngchúngkhôngtrôngthấyđược,vìanhbịkẹtgiữahaiphiếnđálótđường.

Phảichianhchịukhólêntiếng,mayracậubéđãcứuđược.Nhưnganhlínhnàytôntrọngkỷluậtnhàbinh,khôngthểlalênkhiđangởtrongtưthếnghiêmchỉnh.

Trờibỗngđổmưa,cànglúcmưacànglớnhạt.Nướcchảythànhdòng,dọctheovenđường.Khimưatạnh,cóhaicậuhọctròtìnhcờđiquađó.

-Ê!Coikìa!Cómộtanhlínhchì!Đểtanhặtlênchơi.”

Chúngxégiấytập,xếpthànhmộtconthuyềnvàđặtanhlínhchìvàođó,

xongthảchotrôitheodòngnước.Anhlínhchìsợchếtđiếng,nhưngvẫnphảitỏradũngcảm,anhkhônghềbiểulộramặtmàvẫnchữngchạcđứngvớicâysúngtrườngnhưđangthihànhlệnhgác.

Chiếcthuyềngiấybỗngchuivàomộtconđườnghầmtămtối,cólẽcũngtốinhưtrongchiếchộpcủaanh.

-Tađangởđâuthếnày?–Anhnghĩ:

-Chắclàconquỷđennóámhạimình!Phảichicócônàngởvớitatrênchiếcthuyềnnàythìdùcóchuixuốngđịangụctacũngcamlòng.”

Mộtconchuộtcốngđâuchuiđến:

-Đưacoigiấythônghành!Cókhôngthìbảo?”

Anhlínhimlặng,nắmchặtbángsúng;thuyềncứtrôi,conchuộtchạytheosátphíasau,nónghiếnrăngtrulên:

-Chặnnólại,chặnlại,têngiánđiệpkhôngcógiấythônghành,nólạichẳngbiếtmậtkhẩu.

Dòngnướctrôinhanhhơnđẩythuyềnđixa,anhlínhđãthấyánhsángởcuốiđườnghầm,nhưngcùnglúcanhnghenhữngtiếnggầmvangdội,tiếnggầmkhủngkhiếpđủchonhữngkẻbạogannhấtcũngphảirùngmình.

Bạnthửtưởngtượngcoi!Nơicuốihầm,dòngnướcthôngramộtcáivịnhlớn,nướcởđâytuônranhưmộtcáithác,aimàchịuđựngnổikhibịphóngnhàoxuốngvớimộttốcđộkhủngkhiếpthế.

Anhlínhchìlosợnhìnmiệngcốngcànglúccànggầnmàkhôngsaodừngthuyềnlạiđược.Chiếcthuyềnnhàoxuốngthácnước,anhlínhcốhếtsứcmìnhđứngthậtvữngchờviệcgìtớisẽtới.Thuyềnquayđimấyvòngrồirơitõmxuống,nướctrànngậpkhoangthuyềnkéonóchìmdầnxuốngđáyvực.Anhlínhđứngbấtlựcnhìnnướcngậptrànquađầuanh.

Trongphútcuốicùngđó,anhnghĩđếncôvũnữxinhđẹpmàanhkhôngbaogiờcòngặplại,bêntaianhnhưcótiếnghátmộtkhúcquânhành.

Ngàybaohùngbinhtiếnlên…Bờcõivanglừngcâuquyếtchiến…

Thuyềnchìmhẳn,vàanhlínhchìđángthươngđangchơivơigiữamànnước

thìmộtchúcábơiđến,đớptrọnanhvàobụng.

Trongbụngcátốiơilàtối,vảlạinóchậtquá,chẳngcọquậygìđược.Anhlínhchìvẫnnghiêmtranggiữđúngtưthếngườilínhgác.Hồilâu,anhcảmthấynhưconcáquẫymạnhmấycáirồibấtđộng,mắtanhbỗngloálênvìmộttiasángrọivào.

Lầnnữa,anhlínhthấylạiánhsángmặttrời,anhnghecótiếngnói:

-A!Mộtanhlínhchì!

Hoárachúcábịsalưới,bắtmangrachợbán.Mộtchịsenmuacá,đemvềlàmthịt,vừamổbụngrathìbắtgặpanhlínhcủachúngta.Chịtamócanhchàngra,đemkhoevớimọingườivàkểchuyệnvềcuộcphiêulưukỳthúcủaanhlínhkếtthúctrongbaotửconcá.

Anhlínhthìchẳngthấyvuivàhãnhdiệnchútnào.Chịsenđemanhđặtlênbàn.Lạthay,anhlínhthấylạicảnhvậtcũ,cũngembéchủnhâncủaanhngàynào,cũngnhữngthứđồchơixinhxắnvànhấtlàcôvũnữcònđứngmúamộtcáchduyêndángbêncổngtoàlâuđàibằnggiấybìacáctông.

Nàngvẫnđứngtrênmộtbànchân,haicánhtayxoèra,chânkiaduỗithẳngphíasau…Anhlínhnhìnnàngvàthấyđôimắtnàngcũngnhìnlạimình,nhưnghọkhôngnóivớinhaumộtlời.Bỗngdưng,mộtđứabé–bạncậuchủnhà–chụplấyanhlínhchì,khôngthèmgiảithíchlấynửalời,quẳnganhvàotronglòsưởiđangcháyrực.Khôngcònnghingờgìnữa,chínhtênquỷlùnđãbuônglờinguyềnđộcđịachoanh.Anhlínhđứnggiữangọnlửa,cháysánglên,anhthấynóngbừngbừng.

Anhchẳngphânđịnhđượclàcáinóngcủabếplửahaylànhiệthuyếttrongtâmhồnanh.Màudaanhtừtừđổitừxámsangmàuđỏhồng;anhvẫnđứngnhìnvềcôvũnữvàthấycônhìnanh.Sứcnónglàmanhchảytanrathànhchấtchìlỏngnhưnganhvẫncốgiữthânmìnhđứngthẳngbăng,taynắmchắcbángsúng.

Cửachợtmở,mộtcơngióthổitungcôvũnữvàođốnglửa,áoquầncôbắtcháyvàcảcônữa,côcũngcháytiêuratro,bêncạnhanhlínhchìdũngcảm.

Sángsau,ngườitớgáiquétlòsưởi,tìmthấymộtcụcchìcóhìnhdạngmộttráitimnhỏxíunằmgiữađámtrotàncủacôvũnữ.

ChuyệnconcócGiếngthìsâunêndâykéophảidài,đểkéođượcgầunướclênđếnmiệnggiếngthìxoayxởcũngthậtkhókhăn.Mặttrờichẳngthểrọixuốnglònggiếngđểsoichiếuánhsángtrênmặtnướcđược,tuythếnướcvẫntrong;vàđámcâyxanhxoayxởvớiítánhnắnghiếmhoiđó,vẫnlớnlêngiữanhữngkẽđábênthànhgiếng.

Giađìnhnhàcócsốngtậnsâudướigiếng.Chúnglànhữngkẻnhậpcư,thựcracómộtmụcócsaukhicắmđầuxuốnggiếngđãsinhconđẻcáiởđấy.Nhữngchúếchxanhthìđãđịnhcưởđólâurồi,chúngbơilộitungtăngtrongnước,xemlũcócnhưhọhàngvàgọiđámcócđólà“kháchcủagiếng”.Songnhữngkẻmớiđếnlạicóýđịnhcưngụlâudài;Chúngsốngrấtchilàdễchịutrênvùngđấtkhôráo,đấylàlũcócgọinhữnghònđáướttronggiếngnhưthế.

Ếchmẹcũngtừngmộtlầnviễndu.Mụnằmtrongmộtcáigầunướckhiđượckéolên,nhưngánhsángtrênđấychóichangquákhiếnmắtmụbịđau.MaymắnlàẾchmẹđãnhảyrakhỏicáigầu.Mộtcú“tiếpnước”thậtkhủngkhiếpvàsauđómụtanằmbệtxờlệtbangàyliềnvớicáilưngđaudừ.ThậtraẾchmẹcũngchẳngkểgìnhiềuvềthếgiớitrênmiệnggiếngcả.Nhưngmụtacũngnhưmọicưdândướiđấyđềubiếtcáigiếngkhôngphảilàcảthếgiới.CònCócmẹcũngđãcóthểkểđiềunàyđiềunọởcáithếgiớibênngoài,nhưngmụlạichẳngbaogiờtrảlờikhichúnghỏi,nêncũngchảaithèmhỏigìnữa.

‘Mụtavừađầnđộn,xấuxívừaxùxìbéoú!’,nhữngchúếchxanhnói,‘Màlũconnhàđấycũngxấukhiếpđiđược,mẹnàoconnấy!’

‘Cóthểthế,’Cócmẹtrảlời,‘nhưngthểnàocũngcómộtbécóccontacóviênngọctrongđầu,hoặclàviênngọcấyởchínhtrongđầuta.’

Lũếchxanhtrốlồicảmắtranghe.Nhưngchúngkhôngthích,mặtmũikhóchịu,vàchúnglặnùmxuốngnước.Cònlũcócconlạiduỗihaichânsauvớisựkiêuhãnhtràntrề;bởiconnàocũngtinmìnhđangcómộtviênngọctrongđầu,vìthếchúngngồivàgiữcáiđầumìnhyênlặng,nhưngcuốicùngchúngbănkhoănhỏicócmẹcáigìđãlàmchochúngtựhàothếchứ,vàviênngọcđấythậtsựlàcáigìmớiđược.

‘Ồđólàmộtthứvôcùngquýgiávàlộnglẫykhôngsaotảxiết!’,Cócmẹ

nói,‘Đólàmộtthứkhiđeovàothìlàmchongườitatrởnênquýphái,vàlàmngườikhácbựcbội.Nhưngthôiđừngcóhỏinữa,mẹsẽkhôngtrảlờiđâu!’

‘Chắclàconchẳngcóviênngọcgìđóđâu,’concócnhỏnhấtcấtlời,trôngnóxấuxíđếnkhiếp.‘làmsaoconlạicóđượccáithứđẹpđẽấychứ?Chảđẹpđẽgìnếumàcáicủanợđólàmngườikhácbựcmình.Conthìchỉướclúcnàođấylênkhỏicáigiếngnàyđểnhìnrathếgiớimàthôi.Trênấychắclàđẹplắm!’

‘Tốthơnlàhãyởyênđấy!’Cócmẹgiàdặnnói.‘Chẳngđâubằngnhàmìnhcả.Màliệuhồnvớicáigầunướcđấy,nóđậpbẹpconkhôngchừng;mànếuconcókhônghềhấnkhichuivàođấyđichăngnữathìvẫncóthểbịngãrangoài.Khôngphảiaicũngngãmộtcúmaymắnnhưmẹđâu,chântaychảgẫygiếcgìcơthểlạibìnhanvôsự.

‘Quạp!’Cócbékêulên,cũnggiốngchúngtatặclưỡi‘chậc’ấy.

Cócbéthèmđượcleolênmiệnggiếngđểnhìnrathếgiới;nóướcgìlênđượcchỗđámcâyxanhtrênấy;sánghômsaukhicáigầuđầynước,thậttìnhcờdừnglạimộtláttrướctảngđánóngồi,convậtnhỏbérunrẩynhảyvàorồichìmxuốnglànnướctronggầu,nóđượckéolênmiệnggiếng.

Ngườitađổnướctronggầuravàkhithấycócbélãokêuầmlên:‘úigiời,quỷthamabắtconchếttiệt!thứquáiquỷnhấtmàtatừngthấy!’nóirồibáctalấychânđiguốcgỗđávàocócbé,mémtíthànhcócquè,nhưngmaymàthoátđượcnhờnóchuồnvộivàobụitầmmađầygaimọcquanhđấy.Nónhìnđámthântầmmachichít,rồinónhìnlên;ánhsángmặttrờichiếuquakẽlá,nhìnthậtlàtrongtrẻo;đâyđúnglàthứánhsángdànhchonó,cũnggiốngnhưánhsángdànhchoconngườichúngtakhiđivàorừng,nơitianắngchiếuquacànhcâykẽlá.

‘Đángyêuhơnhẳndướigiếng.Mìnhướcđượcsốngởđâycảđời!’Cócbénóixongliềnnằmườnracảtiếng,màcókhicảhaitiếngliền.‘Màmìnhkhôngbiếtthếgiớingoàikiacógìnhỉ?Mìnhđicũngkháxarồi,cókhimìnhnênđixahẳnkhỏicáigiếngxemsao!’.Nóirồinórasứcbòthậtnhanhđếntậnđườngcái,mặttrờichiếulênmìnhnóvàbụiphủkhắpcơthểkhinóvượtquađườnglớn.

‘Đâyđúnglàvùngđấtkhôráo,’Cócbénói;‘Mìnhđãcóbaonhiêulàthứtốtlành;nólàmmìnhthíchthúquáthể!’

Giờthìnóđếnchỗrãnhnước,hoalưulymọcthànhđámxinhxắn;gầnđấy

làhàngràocâytáogaivàbụicâycơmcháy;cònđámhoabìmbìmtrắngthìleotràncảlên.Nơinàymàusắcrựcrỡ;đâyđóbướmbaytungtẩydậpdờn;Cócbélạinghĩđólàbônghoatựgẫyrụngđểchiêmngưỡngthếgiớirõrànghơn;màđấyrõlàviệchoàntoàntựnhiên.

‘Giámìnhmàcũnglượnlờđượcnhưthếnhỉ’,cócbénói.‘Áichà,thếmớithúchứ!

Nóởbêncáirãnhnướcđúngtámngàytámđêm,vàchảthèmăncáiquáigìcả.Đếnngàythứchín,nónghĩ‘giờthìtiếnlênthôi!’nhưngrồinócókhámphárathứgìđẹpđẽhơnkhôngnhỉ?Cókhilạithấycócbénàokhác,hoặcvàiconếchxanhkhôngchừng.Đêmcuốicùngtrôiquacùngvớiâmthanhcủaanhemhọhànglâncậnđâuđâythoảngđưatronglàngió.

‘đúngthậtlàđángsống!rakhỏicáigiếng;nghỉngơigiữađámtầmmagaigóc;phiêulưutrênconđườngbụibặm,rồilạithưtháitrongcáirãnhđẫmnước!Nhưngvẫnsẽtiếnvềphíatrướcxemnào!Đitìmlũếchhoặccócbénàođấycáiđã;khôngthểsốngthiếulũấyrồi;Thiênnhiênthôithìsaomàđủđược!’Vàrồinólạibướcvàoconđườngphiêudiêumới.Nóđếnmộtcánhđồng,tiếpđấylàaolớnxungquanhđámcóimọcdày,vànónhảythẳngvàođấy.

‘Ởđâyquásứclàẩmướtvớiđằngấyđấynhỉ?’Mộtconếchhỏi,‘dùsaovẫnnhiệtliệtchàomừng!Mànàyđằngấylàcôhaycậuđấy?Thôikệđi,dùgìthìđằngấyvẫnđượcchàođónởđây.

Buổitối,cóctađượcmờiđếndựmộtbuổihòanhạc,đấylàchươngtrìnhhòanhạcgiađình;aicũngnhiệttìnhvớigiọngcaaicũnghiểu“đấylàgiọnggìrồiđấy”.Chẳngcóănnhẹ,ăngiữabữachihếtcả,nhưngnướcthìthoảimái,đầycảaomà,miễnphí,aithíchuốngbaonhiêuchảđược.

‘Tôiphảitiếptụcchuduđây!’Cóctalêntiếng.Nóluônkhaokhátmộtđiềugìđótốtđẹphơn.Nónhìnnhữngtinhtúlấplánh,cácngôisaototrongsáng;nónhìnmảnhtrăngthượnghuyền,rồinónhìnthấyrạngđông,mặttrờiđanglêncaodầncaodần.

‘Mìnhvẫnởtronggiếng,chẳngqualạilàmộtcáigiếngtohơnmàthôi;Mìnhphảilêncaohơnnữa!Cómộthammuốnkhátkhaoluônámảnhmình.’

Vàkhitrăngrằmtròntrịa,cóccontộinghiệplạinghĩ,‘mặttrăngkialàcáigầu,khinóhạxuốngmìnhcóthểnhảyvàovàmìnhsẽđượclêncaotíttrên

đấy!Haymặttrờilàcáigầulớnnhỉ?tothật,trôngmớirạngrỡlàmsao;nócóthểmangmìnhlêncao.Mìnhphảichờcơhộiđếnmớiđược!ồ,saođầumìnhlạisángngờilênthếnhỉ!Viênngọckiachắccũngkhôngthểrựcrỡnhưthếđược!Nhưngmàmìnhđâucóviênngọcấy,vàmìnhcũngchảkêucathanthở.Không;mìnhsẽlêncaođếnnơihuyhoàngvàtoạinguyện!Mìnhthấycũngtựtin,nhưngvẫncònđôichútengạichocáibướcnhảysắptới!Nhưngvẫnphảinhảythôi!Tiếnlênthôi!Thẳngtiếnrađườngcáiquannào!’

Nónhảybướcmột,rồinócũngđãđếnđườngcáiquanởkhudâncư;Cócảvườnhoalẫnvườnrau.Nóngồinghỉgầnbênvườnrau.

‘ởđâycóbiếtbaothứkháclạmàmìnhchưabaogiờbiết!Thếgiớithậtlàrộnglớnvàkìdiệulàmsao!Nhưngcũngphảiđichobiếtđóbiếtđây,ngồilỳmộtchỗbiếtngàynàokhôn’.Nghĩthếnêncóctaliềnnhảyluônvàotrongvườnrau.

‘Ởđâyxanhmướtthếcơchứ!đángyêuquá’

‘Tấtnhiênrồi!’sâubướmởtrênchiếclánói.‘Nàylácủatôilàtonhấtởđâyđấy!nóchecảnửathếgiới,nhưngtôiquantâmđếnthếgiớilàmquáigìchứ’

Chợtcótiếng‘Cục,cục’,vàlũgàthoănthoắntiếnvàovườnrau.Ảgàmáiđiđầuđànmắtrấttinh,thấyngaysâubướmtrêncáiláxoăn,nóliềnmổmộtcái,làmsâubướmtaténhàoxuốngđấtrồiquằnquạivặnvẹogiãydụa.Ảgàmáinhìnbằngmộtmắt,rồinhìnbằngmắtkia,vìảkhôngbiếtcáiđốngđangvặnvẹobòđiấylàcáigì.

‘Chắcchảcóýđịnhhayhogìđâu’gàmáinghĩ,ảngửngđầulênđểchuẩnbịcúixuốngmổconsâu.Cócbékhiếpđảm,nónhảythẳngđếnchỗgàmái.

‘Áichàlạicòngọiđồngbọnragiúpnữakiađấy!’gàmáinói,‘nhìncáiđồbòlêbòtoàinàykìa.’Nóirồiảquayngườibỏđi.‘Tathèmvàocáimẩubétíxanhlèđấy,chảbỏdínhrăng:Chỉtổngứahọngmàthôi’.Lũgàcũngđồngýthếnêntấtcảđềubỏđi.

‘Mìnhcóbòvặnvẹoquằnquạitínhưnglạitránhxađượcmụgàmáií!’Sâubướmcấtlời,‘maylàmìnhnhanhtrí;nhưngvẫnđầyrẫykhókhăn,làmthếquáinàomàmìnhquaytrởlạicáilábắpcảiđượcbâygiờ.Màcáiláấyởđâurồikhôngbiết?

Thấythếcócbétiếnđếnbàytỏcảmthương.Cóctađangkhoáitrávìcáingoạihìnhxấuxíkinhdịcủanólàmcholũgàkhiếpđảm.

‘Cậunóithếlàsao?’Sâubướmhỏi.‘Ấylàtôitựthoátrakhỏiđámgàđấychứ.Màtrôngcậukinhthậtđấy!Giờtôicònkhôngđượcyênthântrongnhàcủamìnhnữaư?Àmìnhđãngửithấymùibắpcảirồi,gầnđếncáilácủamìnhrồi!Đúnglàkhôngcógìđẹpđẽbằngnhàcủamình.Nhưnggiờmìnhphảileolêncáiđã’.

‘Đúng,phảilêncao!’Cócbénói,‘Lêncao!đólàcảmgiácmìnhtừngcó,nhưnghômnaytâmtrạngsâubướmkhôngđượcvuicholắm;chắclàdohoảngloạnsaukhiẩuđả.Chúngtaaicũngcóướcmuốnđượclêncao!’Nóirồicóctangướcnhìnthậtcao,thậtcao.

Cóchúcòởtrongcáitổđượclàmtrênnócnôngtrang.Còconđangríurítcòncòmẹthìhuyênthuyên.

‘Họsốngtrêncaothậtđấy!’Cócconnghĩ;‘phảichimìnhcũnglêncaođược.’

Cóhaichàngsinhviêntrẻsốngtrongcănnhàthônquêấy.Mộtchànglàthisĩ,cònchàngkialànhàtựnhiênhọc;mộtchàngthìvừahátvừahânhoanviếtvềnhữngthứtạohóađãsắpđặt,nhữngđiềucảmnhậntừtráitim;chàngcấttiếnghátvớigiaiđiệutrongsángdudương.Trongkhianhchàngkialạithíchkhámphábảnchấttựnhiênsựvật;luônmổxẻsựvậtnếucầnthiết;vớichàngmọivậtmàtạohóađãsắpđặttựanhưmộtbiểuthứclớntrongsốhọc,cộngtrừnhânchialẫnlộn,chàngmuốnhiểutườngtậnbảnchấtsựvậtmộtcáchtoàndiệncảtronglẫnngoài,rồinóilênquanđiểmcủamìnhvềvấnđềấy;vàđấyluônlànhữnghiểubiếtbáchọc,nhưngchàngrấtsaysưakhiđượcbànluậnvềnhữngvấnđềấymộtcáchthôngthái.Cácchànglànhữngngườitốtbụngvuivẻ.

‘concócđangngồiđằngkiamàlàmmẫuvậtsẽrấttốtđây’,nhàtựnhiênhọcnói.‘Tôiphảichonóvàocồnthuốcmớiđược.’

‘Cậuđãcóhaiconrồicòngì,’chàngnhàthơnói,‘chonóngồiyêntậnhưởngcuộcsốngcủanóđi’

‘Nhưngnóđúnglàtuyệthảoxấuxí,’

‘Ừh,nếumàchúngtatìmđượcviênngọcởtrongđầunóthìtớcũngsẽgiúpcậubổcáiđầunóra,’nhàthơtrảlời.

‘Ngọcá!’nhàtựnhiênhọcnói;‘cậucũnghiểubiếtlịchsửtựnhiênđấychứ!’

‘Nhưngchẳngphảilàcónhữngđiềurấttốtđẹptrongniềmtincủadângian,rằngconcóc,conxấuxíkinhkhủngnhấttrongcácloàivật,trongđầulạimangmộtviênngọcquýbáunhất.Cũngtựanhưconngườicòngì?Aesopđãcóngọccòngì,cảSocratesnữa!’

Cócbékhôngcònnghethấygìnữa,thậtranócũngchảhiểuđượcđếnmộtphầnnhữnggìnóđượcnghe.Haingườibạnbỏđi,vàcóctathoátkhỏikiếplàmtiêubản.

‘Haicậuchàngkianhắcđếnviênngọc!’,cócnghĩ.‘Tốtquá,mìnhchảcóviênngọcấy,khôngthìmìnhđãrắcrốito.’

Cótiếngríurítởtrênmáinhà.Còbốđangdiễnthuyếtlênlớpchogiađìnhmình,vàlũcòngờvựcnhìnxuốnghaichàngtraitrẻtrongvườnrau.

‘Conngườilàgiốngtựcaotựđạinhấttrongmuônloài!Còbốnói.‘Nghethìthấyhọkhuamôimúamépthếnàorồiđấy!màhọcóbahoamộtcáchtửtếđượcđâu.Họảotưởngvềsứcmạnhcủadiễnvănvàngônngữ!nhưngđấyđúnglàloạingônngữhiếmcó!Họcứxêdịchthìngôntừlạitrởthànhvônghĩa.Chẳngaihiểuai.Cònngônngữcủaloàicòthìchúngtacóthểnóitrênkhắpquảđất,từĐanMạchchođếnAicập.Mànhé,loàingườicóbayđượcđâu!Vớihọbaycónghĩalàđitrêncáiphátminhmàhọgọilàtàuhỏa,đểrồilâulâulạingãgãycổ.Èo,cứnghĩđếnđấylàtalạirùnghếtcảmỏlại;thếgiớinàyvẫncóthểtồntạikhikhôngcóconngười.Chúngtacóthểlàmtấtmàcóccầnđếnhọ.Chỉcầngiữlạilũgiunđấtvàếchnháilàđủ.

‘Quảlàmộtbàidiễnthuyếthùnghồn!’cócconbébỏngnghĩ.‘Đúnglàmộtgãvĩđại,màgãngồimớicaolàmsao,trướcgiờmìnhchưatừngthấyaingồicaothếcả!Đãthếgãcònbiếtbơinữachứ!’Cóctahúhétầmĩkhigãcòxòerộngđôicánhbayvútlênkhôngtrung.

CòmẹởtrongtổbắtđầukểvềxứxởAiCập,vềdòngnướcsôngNile,cảvềlớpbùntuyệthảochỉcóởvùngđấtxaxôiấythôi;nhữngđiềumớimẻvừangheấyđãlàmcóctamêmẩnlắmlắm.

‘MìnhphảiđếnAiCậpmớiđược,’Cócbénói‘phảichigãcòấymangmìnhđitheo,hoặccòconnàođấycũngđược.Mìnhsẽbiếtơnhọlắm.Đúngrồi,mìnhtinlàsẽđếnđượcAiCậpvìmìnhquálàmaymắn.Nếumàcóviênngọctrongđầucũngchảlàmmìnhsướngbằngcónhữngniềmvui,ướcmơ

vàkhátkhaoấy.

Màchínhcócbécóviênngọcđóchứcòngì.Đóchínhlàkhátkhaohammuốnlànỗlựccốgắngkhôngngừngvươntới,viênngọcấylấplánhtrongđầu,rạngrỡniềmvui,khátkhaochiếurọi.

Độtnhiêngãcòsàxuống.Nóđãnhìnthấycócbétrongđámcỏvàcúixuốngmổconvậtbébỏngấychẳngdịudàngtẹonào.Mỏgãkẹpchặtlạirồibaylên,giórítviuvíu;khôngdễchịutínàocả,nhưngnóđangbaytrêncao,mụctiêuhướngvềAiCập,cóctabiếtđiềuđó;mắtnólấplánh,tinhquangrạngngời.‘Quạp!oạp!’

Cócbéđãbịgiếtchết,chỉcònlàcáixáckhônghồn.Nhưngmộtthoángtinhquangtừđôimắtcủacócbéđãtrởthànhgìnhỉ?

Ánhnắngđãđónlấytiasángấy;vànắngđãmangviênngọctừđầucủacócbéđirồi.Nhưngđiđâuvềđâucơchứ?

Bạnđừnghỏinhàtựnhiênhọcnhé,hỏinhàthơthìhơn;Chàngấysẽkểchobạnnghemộtcâuchuyện;mộtcâuchuyệncósâubướm,cógiađìnhnhàcò.Tưởngtượngnhé!Sâubướmđãhóathântrởthànhmộtchúbướmxinhđẹp!Giađìnhnhàcòbayquanúicao,quabiểnsâu,đếnChâuPhixaxôi,vàrồivẫntìmđượcconđườngngắnnhấttrởlạiĐanMạch,đếnvùngđấtcũ,vàtrởlạimáinhàxưa.Nghenhưlàmộtcâuchuyệncổtíchấynhỉ,nhưngđấyđúnglàsựthậthiệntiềnbạnạ!Bạncứhỏinhànghiêncứutựnhiênmàxem;chàngtasẽthừanhậnđiềunày.Cònbạncũngđãbiếtrồiđấy,bạnđãchứngkiếncâuchuyệnnàyrồicòngì.

Thếviênngọctrongđầucócbéthìsaonhỉ?

Thửtìmtrongmặttrờixemsao,biếtđâubạnlạithấy.

Ánhsángchóichanghuyhoàng.MắtcủachúngtavẫnchưathểnhìnthấyđượcnhữngvầnghàoquangmàChúatrờiđãtạora,nhưngmộtngàynàođóchúngtasẽthấy,

Vàđólàcâuchuyệntuyệtđẹpmàchúngtađềuđượcdựphần.

Tấmgươngvànhữngmảnhgươngvỡ

Tôisẽkểchocácbạnnghecâuchuyệnvềmộtconquỷ.Mộthômquỷtarấtsungsướngvìđãlàmramộttấmgươngrấtkỳlạ.Nhữngvậttốtđẹpsoivàođấyđềunomchẳngragìcả,tráilạicácvậtxấuxílạicàngrõnétvànổibậthẳn lên, trông lại càngxấu xí hơn.Nhữngphong cảnh đẹpvào gương thìtrôngnhưmớraumuốngluộc;nhữngngườitốtnhìnvàolạitrởthànhđángghét,điđầulộnxuốngđất,cókhimấtcảbụng,mặtthìméomókhôngnhậnra ai nữa.Nếu trênmặt cómột vết tàn nhang thì nhìn vào gương, vết tànnhangấylạithấyloangrakhắpmặt,mũimồmđềulàtànnhang.Quỷlấylàmthích thú lắm.Khimột người có ý nghĩ tốt thì ý nghĩ đó phản ánh tronggương thànhnhữngvếtnhănnhó,quỷcườikhoái trávềsựphátminhxảoquyệtcủamình.

Đồđệcủaquỷkểlạirằngtấmgươngấylàmộtkỳquan.Chúng

bảo:

-Bâygiờngườitacóthểbiếtbộmặtthậtcủathếgiớivàloài

người.

Vàchúngmanggươngđikhắpnơi,chẳngmộtvậtnào,chẳngcóngườinàokhôngbịchúnglàmméomóđi.ChúngcònmuốnbaylêntrờiđểnhạobángcáctiênđồngvàcảChúaTrờinữa.Chúngcàngbaycao,gươngcàngnhănnhó,.Khónhọclắmchúngmớigiữnổigương.Chúngbaylên,baylênmãivàcuốicùnglênđếngầnThượngđếvàcáctiênđồng.Tấmgươngnhănnhórúmrólại,congqueovàtuộtkhỏitaylũquỷ,vỡtanthànhtriệutriệumảnh.

Sự việc bây giờ trở nên vô cùng tồi tệ, tồi tệ hơn trước nhiều,mỗimảnhgươngvỡnếubayvàomắtaithìgămchặtvàođấy,làmchongườiấynhìnmọivật sai lệch,chỉ thấynhữngcáixấuxa,mỗimảnhgươngcóphépmanhư tấmgương lớn, cóbaonhiêumảnhgương làbằngấy tấmgương.Vôcùngtaihại!Mộtsốngườibịmảnhgươnggămvàotim,timhọtrởnênbănggiá.Cómấymảnhto,người

tacắtralàmkínhcửa,nhưngchớcónhìnbạnbèquanhữngvuôngkínhấy!

Haiembé

Giờđếnmộtchuyệnthứhai.

Giữamộtthànhphốlớn,dâncưđôngđúc,nhàcửachensít,chẳnghởtíđất,muốncóítcâyxanh,phảitrồngvàochậu.Đâylàvườncâycủahọ.

Haiembénhànghèođãcómộtmảnhvườnnhưthế.Chúngkhôngphảilàanhemruột,nhưngchúngyêunhaunhưconmộtnhà.Chamẹchúngởcạnhnhau, trênhai buồnggác sátmái nhà. ở giữahai cănbuồng cómộtmángnước,mỗibuồngcómộtcửasổnhỏ.Chỉcầnbướcquamángnướclànhànọsangnhàkiađược.Chamẹchúngtreodướimáinhàmộtcáithùnggỗlớn,trồng rau trong thùngđểănvàcảmộtcâyhoahồngnữa.Nhưvậy làmỗithùngcómộtgốchông,nhữnggốchồngnàymọcrấtkhoẻ.

Chamẹchúngđặthaithùngtrênmángnướclàmthànhcáicầubắcgiữahaicửasổ;cóthểgọiđólàmộtcáivườnnhỏ,cácthứcâytrongvườnmọctốt.Nhữngquảđậulủnglẳngtrênthùnggỗ,hồnguốnthànhmộtcáivòmquanhcửasổ,trôngnhưmộtkhảihoànmônxanhtươikếtbằnglá.

Haiđứatrẻchơivớinhautrênmặtthùng.Chúngngồitrênnhữngchiếcghếcon,dướicụmhoahôngvàchơiđùangoanngoãn.Mùađôngđến,cửakínhphủđầybănggiá.Haitrẻ,emtraitênlàlàKay,emgáilàGiecđa,lấytiềnsi-linhđồnghơvàobếplò,rồiépvàotấmkínhlạnhngắt;nhưthếlàtrênmỗicửa kính lạnh ngắt; như thế là trênmỗi cửa kính thành hìnhmột lỗ kínhtrong,trònvànhỏ,cóthểnhìnquađược.

Mùahèchỉnhảymộtbước làchúngđãsang tớinhànhau rồi;nhưngmùađông thì phải leo lên, leo xuống rất nhiều cầu thangmới gặp nhau được,ngoàitrờituyếtbaytớitấp.

BàcủaKaynói:

-Đànongtrắngvoveđấy.

-Chúngcóchúakhônghởbà?Kayhỏibà,vìnóbiếtrằngôngphảicóchúa.

Bàđáp:

-Nhấtđịnhlàcóchứ!Ongchúabayởnơituyếtrơidàyđặcnhất.Ongchúatonhất đànvà chẳngbaogiờđậu trên tất cả.Nóbay luôn luônvào trong

mây.Nhiềuđêmđôngnóbayquacácphốtrongthànhvànhìnquacửakính.Lúc đó cửa kính phủ đầy băng giá, hành hình những bông hoa trắng đẹptuyệtvời.

-ồ!Vâng,cháuđãthấyrồi,haiđứatrẻđồngthanhnói:-BàchúaTuyếtcóđượcvàokhônghảbà

Giecđahỏi:

-Cóchứ,bàđáp.

-Cứvàođâymàxem!Kaynói.Mìnhsẽchobàấylênbếplònóngđểchobàấycháytanra.

BàKayvuốttóccháuvàkểsangnhữngchuyệnkhác.

Buổitối,Kaymặcáolót,trèolênchiếcghếtựadựagầncửasổvànhìnquamộtlỗrangoàitrời.Mấybôngtuyếtrơixuống,mộtbônglớnlên,lớnmãi,rồibiếnthànhmộtngườiđànbàmặcáotrắngdàirựcrỡ,trôngnhưdệtbằngứctriệusợibôngnhỏtícóđiểmsao.Trôngbàtalịchsựvàđángyêu,nhưngngườibàtoànbănggiá,trongloácảmắt.Tuyvậybàtavẫncóvẻnhưmộtngườithật.

Mắtbànhưhaingôisaosáng,nhìnmãikhôngchớp.Bàtanhìnvềphíacửasổ,gâtđầuvàvẫytay.Kayhoảngsợnhảytọtxuốngdướighế.Hìnhnhưcucậutrôngthậymộtconchimlợnbayquacửasổconsátmáinhà.

Ngày hôm sau trời rét khan.Rồi tuyết tan,mùa xuân lại tới.Mặt trời rọisáng,câycỏxanhtươi,chimnhạnlàmtổ,cửasổmởvàhaiđứatrẻlạingồichơitrongcácvườnnhỏcaotít,trênchốccáctầnggác,gầnmángnướcsátmáinhà.

Mùahètới,hồngtrổhoarựcrỡ,béGiecđađãhọcthuộcmộtbàithánhcanóivềhoahồng,béhátchoKaynghe:

"Hoahồngmọctrongthunglũng.

NơimàđứcChúaGiêsuđangphánbảota..."

Đôitrẻcầmtay,hônvàonhữngbônghồng,ngắmnhìnmặttrờitrongsángcủaThượngđếvànóivớilênnhưlànóivớichúaGiêsuvậy.Nhữngngàyhèsaomàđẹpthế!Sungsướngthaycáicảnhđượcrachơivớinhaubênnhững

gốchồngtươitốtkhôngngừngnởhoa!KayvàGiecđađangngồixemtranhvẽsúcvậttrongmộtquyểnsách.ĐồnghồởgácchuôngnhàthờđiểmnămgiờbỗngdưngKaykêulên:

-ái!Mìnhđaunhóiởtimvàcóvậtgìbắnvàomắtmìnhấy!GiecđaníulấycổbạnvàKaygươngtomắtlên.Giecđachẳngtrôngthấygìcả.

-Cólẽnóbắnrarồi!Kaynói.

Nhưngkhôngphải.Mộttrongnhữngmảnhgươngquáiác,chắccácbạncònnhớtấmgươngquỷquáilàmchotấtcảnhữnggìcaoquývàđẹpđẽkhisoivào nó sẽ trở thành bần tiện xấu xa. Kay đáng thương vừa bị mộtmảnhgươngấybắnvàotim,từđấytimcủanólạnhnhưbănggiá.Kaykhôngthấyđauđớnnữa,nhưngtaihoạđãđếnvớiem.

KayhỏiGiecđa:

-Saolạikhócthế?Giecđahétlên.

Thấybạnsợhãi,KayvặtthêmmộtbônghồngnữavàchạyracửasổxachỗGiecđađứng.

Giecđamang tập tranh đến.Kay chế giễu những bức tranh đẹp và quyểnsáchtốtấy.KhibàKaykểchuyệncổtích.Kayvẫnđếnnghenhưnglàmsaocắtnghĩađượcsựthayđổicủachúbé?Chúngồirađằngsaubàcụ,đeokínhvào rồi nhai lại những điều bà cụ kể? Chú bắt chước khéo lắm làmmọingườibuồncười.ítlâusauchúbắtchướcvàđitheotấtcảmọingườitrongđườngphố.Aicó tậtgìkỳquáihoặcxấuxí,Kaybắtchướcđượcngayvàmọingườiđềukhen:

-Thằngbénàythậtthôngminh!

Chínhmảnhgươngvỡđãgămvàomắtem,đãchuivàotimem,vì thếmàemđãchếnhạomọingườichếnhạocảGiecđalàngườimàtrướcđâyemrấtyêuquý.Nhữngtròchơigiữahaiđứatrướcvuilàthếmànaytrởthànhchánngắt.

Mộtngàymùađông,tuyếtrơikhôngngớt,Kaymangrangoàitrờimộtkínhhiểnvirồigiơvạtáohứngnhữngbôngtuyết.Kaybảo:

-Giecđanhìnquakínhmàxemnày!

Mỗibôngtuyếthìnhnhưlớnhẳnlên, trônggiốngnhưmộtđoáhoarựcrỡhaynhưmộtngôisaomườicánh.Thậtlàđẹp!

-Saomàđẹpthế!Kaynói.Giecđathấykhông?

Đẹpbằngmấyhoathậtấychứ!Hoatuyếtchẳngcótívếtnàocả,thậtlàhoàntoànchođếnlúcnótanthànhnước.

Látsau,Kaytađigăng,vácchiếcxetrượttuyếttới.Emnóivới

Giecđa:

-Tớđượcphépđitrượttuyếtởquảngtrườngvớimọingườiđây.Nóirồinóra chỗ bãi trượt tuyết.Những trẻ can đảm nhất thường hay buộc xe trượttuyếtsauxecácbácnôngdânđểđượcđichơixa.Tròchơithậtthúvị.Bọntrẻđangnôđùavớinhaubỗngcómộtchiếcxetrượttuyếtlớnđitới,xesơnmàutrắngtuyết,trongxecómộtngườiđànbàngồi,trênmìnhkhoácchiếcáochoàng lông trắng,đầuđộimũmàu trắng.Chiếcxechạyquanhbãihaivòng.

Kaybuộcxecủanóvàoxekiavàtrượttheo.

Họđivàophốcạnhđấy.Chiếcxe trượtđimỗi lúcmộtnhanhhơn.NgườiđànbangồitrênxequaylạicườivớiKay.Hìnhnhưbàquenbiếtnóthìphải.MỗilầnKayđịnhtháoxecủamìnhrathìngườibàlạmặtlạilắcđầurahiệu,làmchoKaykhôngdámcửđộngnữa.Cứnhưthếhọra tớicửaô.LúcấytuyếtrơidàyđặcđếnnỗiKaykhôngnhìnthấyhaibàntaycủanónữa.

Kayvộivàngtháodâythừngnốixecủanóvàoxetrượttuyếtlớn,nhưngvôhiệu.Chiếcxenhỏcủanónhưbịgắnliềnvàoxelớnvàbịbôinhanhnhưgió.

Kaykêuto,nhưngkhôngainghethấytiếngnó.Tuyếtrơiquaycuồngvàxevẫncứchạy.Thỉnhthoảngxelạixóclênnhưchạyquanhữngcánhđồngvàthảonguyênvậy.Kaylosợ.Nómuốnđọcmộtbảnkinh,nhưngnóchỉnhớcóbảncửuchươngthôi.

Nhữngbôngtuyếtlớn,lớnmãi,lớnbằngnhữngcongà.Ngựakéoxebỗngnhảytránhsangmộtbên.Chiếcxedừnglạivàngườingồitrênxeđứngdậy.áochoàngvàmũcủabàtađầynhữngtuyết.Đólàmộtbàcóvequýphái,caolớn,cứngcỏi,trắngtoát:bàchúaTuyết.

-Thếlàchúngtađãđếnnơibìnhyênvôsự!Bànói.Nêuemrétthìchuivàotấmdagấucủata.BàđặtKayvàotrongxecạnhbàvàkéochiếcáochoànglôngthúlênngườinó.Nóngồđấynhưbịvùitrongđốngtuyết

-Emcòn rét không?Bàhỏivàômhôn lên tránnó.Cáihôn lạnhbuốtvàthấmvàotậntimKay,trái timbịlạnhnhưbănggiá.Nócảmthấynhưsắpchết.

Nhưngcảmxúcấychỉthoángquamộtlátthôi.

Xungquanhnómọivậtđềumờnhạt,trôngkhôngrõ.Nókêulên:

-Cáixetrượttuyếtcủatôi!Chớquêncáixetrượttuyếtcủatôi!

Đólàvậtđầutiênnónghĩsaukhitỉnhlại.

Bà tabuộcxe củanó lên lưngmột congà trắng, congàbay sau lưnghọ,mangtheochiếcxetrênlưng.BàlạihônKaymộtlầnnữa,làmnóquênhẳnbéGiecđa,bàvàbốmẹnó.

-Tachỉhônemlầnnàynữathôi,bàchúaTuyếtnói,vìemsẽchếtnếutahônemthêmmộtlầnnữa.

Kaynhìnbàta.Bàrấtđẹp.Khôngcómộtkhuônmặtnàokiễmlệhơn.Bàkhôngcóvẻlạnhlùngnhưbănggiánhưhômbàvẫytayrahiệuchonóngoàicửasổnhànó.Nóthấybàthậttoànmỹ.Nókhôngcảmthấysợhãinữavàkểvớibàrằngnóbiếtlàmtínhnhẩm,biếtlàmtínhquytắctamxuất,biếtdiệntíchvàdânsốcủamộtvàinước.BàchúaTuyếtmỉmcười.Kaycảmthấysựhiểubiếtcủamìnhchưavàođâu,vàđưamắtnhìnrakhoảngkhôngbaola.Gióbãorítlênđiêncuồngnghenhưcótiếngvọngnhữngbàihátcổ.

Họvượtquanhiềurừngrậm,hồao,biểncảvàđấtđai.Mộtluồnggiólạnhnhưbăngthổidướichânhọ,chósóihúvang,tuyếtlónglánh,quạđenvừabayvừakêuran.Banđêmtrănglấplánh,chiếukhắpbầutrời.BanngàyKayngủdướichânbàChúaTuyết.

Vườnnhàbàbiếtlàmphéplạ

KhiKayđirồithìGiecđanghĩgì?Kayđiđâu?Chẳngaibiết.Đivềhướngnào,cũngchẳngaihay.ChỉnghebọntrẻconkểlạirằngchúngđãtrôngthấyKaybuộcchiếcxecủanóvàomộtchiếcxetrượttuyếtlớnvàđivềphíacửaô.BéGiecđađãkhóc,khócnhiềulắm.CuốicùngngườitađoánlàKayđãrơixuống sônggầnđấyvà chết đuối rồi.Mùaxuânđãđến.Mặt trời xuấthiệnchóilọi.

-ChắclàKayđãchếtởmộtnơixa.Giécđanói.

-Takhôngtinlànhưthế!Mặttrờibảo.

-ChắclàKayđãchếtởnơirấtxa,bénóivớiđànchimnhạn.

-Chúngtôikhôngtinđiềuđó,đànchimtrảlời.

CuốicùngGiecđacũngkhôngtinlàKayđãchết.Mộtbuổisángemnói:

-MìnhđiđôigiầyđỏmớitinhnàyvàrasônghỏixemKayđangởđâu.Trờimớitangtảngsáng.Nóhônbànólúcnàycònđangngủ,xáchđôigiầyđórađimộtmình,theolốicửarasông.

-Sôngơi!Cóthựclàsôngđãbắtđứabạnthườngvẫnchơivớitôikhông?Tôisẽbiếusôngđôigiầyđỏnếusôngtrảlạibạnchotôi!Hìnhnhưcácngọnsóngđangniềmnởchàođónnó.Nónémđôigiầymànóquýnhấttrênđờixuốngdòngnướcđangchảyxiết.Nhưnggiầyrơigầnquá,sônglạiđánhgiạtvàobờ,nhưcóýtừchốicáicủaquýnhấtcủaGiecđavìsôngcóbắtKayđâu.Nótưởngvìnémchưaxa,nênnótrèolênchiếcxuồngđangnổigiữabụicói,điratậnmũi

xuồng để ném đôi giầy lần nữa. Chiếc xuồng không buộc nên trôi ra xa.Thấy thế,nóvộiđivềphíađuôixuồng,nhưngxuồngđã trôicánhbờhơnmộtmétrồivàngàycànglướtđinhanhhơn.Giecđasợquáoàkhóc,nhưngchẳng ai nghe tháy, ngoài đàn chim sẻ.Chim chẳng thểmang emvào bờđược.Chúngvừabaydọchaibênbờvừahótnhưđểanủinó.

-Cóchúngtôiđây!Cóchúngtôiđây!

Xuồng trôi theo dòngnước tách xa hẳn bờ sông.Giecđa ngồi trên xuồng,chânnóvẫnđitất.Đôigiầynổiởphíasau,khôngtrôikịpxuồng.Haibênbờ

trămhoađuanở,câycổthụumtùm,hàngđànbòvàcừugậmcỏtrêncánhđồng,nhưngkhôngcómộtbóngngười.

-CólẽdòngsôngsẽđưatađếnvớiKaybénhỏcủatachăng?Giecđathầmnghĩ.

Ýnghĩđólàmnóvuihẳnlên.Nóđứngdậyvàngắmnghíahaibênbờxanhtươihànggiờ.Xuồngtrôiquamộtkhuvườnlớntrồngtoànanhđào.Trongvườncómộtngôinhànhỏ,cónhữngcửasổsơnxanhđỏtrôngrấtkỳquặc.Nhàlợpra,trướcnhàcóhaichúlínhgỗbồngsúngnhưchàongườiqualại.Giecđatưởngđấylàngườithậtkêucứu.Khôngthấyhọtrảlời.Dòngnướcđẩyxuồngvàosátngôinhà.

Giecđakêutohơn.Mộtbàcụtrongnhàđira.Bàchốngnạngvàđộichiếcmũcóilớn.Bàsuýtxoa.

này?

-Khốnkhổconbé!Saolạibịdòngnướcchảyxiếtcuốntrôithế

Bànóivàlấynạngkhều,kéochiếcxuồngvàobờrồiđỡGiecđa

lênbờ.

Giecđasungsướngđượclêntrênmặtđất,nhưngtronglòngcóýsợbàlãolạnày.

-Cháu lạiđây!Cháu làconnhàai?Saocháu lạingồi thuyền trôimãiđếnđây?

Giecđakểlạichobàlãonghesựviệcđãxảyra.Bàlãolắcđầu.Hừ!Hừ!

Khi Giecđa hỏi bà có trông thấy Kay đâu không, bà trả lời không thấy,nhưngchắcrồiKaysẽđến.Nhưthếthìchẳngnênbuồn,màhãynếmnhữngquảanhđàothơmngọtvàngắmnhữnghoađẹp,đẹphơncácbônghoatrongcáctậptranhnhiều.

Mỗibônghoađẹpcònbiếtkểmộtchuyệnrấtdài.BàlãocầmtayGiecđadắtvàonhàrồiđóngcửalại.Mộtánhsángkỳdiệuquacáccửasổrấtcaovàcácôkínhmàuđỏ,xanh,vàngdọivàonhà.Trênbànbàyđầynhữngquảanhđàotrôngrấtngon.Giecđamuốnănbaonhiêucũngđược.Bàlãolấychiếclượcbằngvàngchảitócchonó,uốnthànhnhữngbúpvàngónganhxungquanh

khuônmặtxinhxắnđángyêucủaGiecđa.Đãtừlâubàmơướccómộtcháugái,bànói:

-Bàsẽtìmmọicáchlàmchocháukhỏibuồn.

ĐượcbàlãochảitócchoGiecđadầndầnquêncảKay,ngườibạnthânnhấtcủanó,vìbàlãocóphéplạ.Nhưngbàkhôngphảilàmộtphùthuỷácnghiệt.Bàchỉlàmđiềulành;bàmuốngiữGiecđalại.Bàravườnlấynạngchĩavàocác khómhồng làm cho hoa đang nở đẹp bỗng chui ngay xuống đất đen,khôngcòntrôngthấydấuvếtgìnữa.BàlãosợrằngkhitrôngthấyhoahồngGiecđalạinhớđếnKayvàbỏđimất.

BàdẫnGiecđaravườnhoa.Cảnhởđâytuyệtđẹp,hươngthơmngàongạt.ởđâycóđủcácloạihoa,nhiềukhôngtưởngtượngđược,hoacủacảbốnmùa,muônmàumuônvẻ.Khôngcótậptranhnàocóđầyđủmàusắcvàđẹpnhưthế.Giecđavuivẻnhảynhótkhắpnơi.Nóvuiđùađếnlúcmặttrờilặnsauđámcâyanhđào.Bàlãosửasoạnchonómộtchiếcgiườnglộnglẫycógốiđỏviềntímđểnóngủmơthấynhữnggiấcmộngđẹpnhưnhữnggiấcmộngcủamộtbàhoàng.

Sánghômsaungủdậynólạichơivớihoadướinắngấm.Nhiềungayquađinhưvậy.Giecđa thuộc từngbônghoa.Hoahồngnhiều thếnhưngnó thấythiếumộtbông.Bônggìnókhôngbiết,chỉthấylàthiếu.

MộthômGiecđađangngồi, chợtnhìnvàochiếcmũcói covẽhoacủabàlão.Bônghoađẹpnhấtlàmộtbônghồng.Bàlãođãlàmphépchocácbônghồngchuixuốngđất,nhưnglạiquênmấtbônghồngtrênmũ.ởđờiaimàlạicóthểnghĩđếntấtcảmọithứtrongmộtlúc!

-Sao?Giecđahỏi,ởđâykhôngcóhoahồngàbà?

Nóchạyvàocácluốnghoa,tìmmãi,tìmmãi,cũngchẳngthấycóhoahồng.

Nóngồixuốngoàlênkhóc.

Nướcmắtnónhỏđúngvàochỗcâyhoahồngđãbiếnđilàmướtđất;tứcthìhoahônglạimọclên,tươitắnnhưtrướclúcchuixuốngđất.Giecđaômlấycâyhồng,hônlênhoa,nghĩđếnhoahồngởnhàrồinghĩluônđếnKay.

Nónói:

-Chết,mìnhbỏphíbaonhiêuthờigianrồi!MìnhphảiđitìmKaychứ?Hoa

có biếtKay ở đâu không?Hoa có tin rằngKay đã chết ởmột nơi rất xakhông?

Hoahồngđáp:

-Kaychưachếtđâu!Chúngtôivừaởdướiđấtchỗởcủanhữngngườichếtlên,nhưngkhônggặpcậuta.

Giecđacảmơnhoarồiđi tớicáchoakhác.ĐếnhoanàocũngngóvàođàimàhỏicóbiếtbâygiờKayởđâukhông.

Hoahuệđỏnói:

-Emcónghethấytiếngtrốngđánhkhông?HaitiếngTùng,Tùngmà?Emhãynghetiếnghátcủangườiđànbàgoáchồng!Hãynghecáctănglữcầukinh!Mộtphụnữngườiấnmặcáodàiđỏtrèolêngiànhoảthiêu;ngọnlửaquấnquanhlấybàvàxácchồngbà;nhưngbàlạinghĩđếnngườicóđôimắtsángrựchơncảgiànhoả,ngườimàcáinhìnnồngcháythâmnhậpvàobàmạnhhơncảngọnlửasắpthiêucháythânthểbàthànhtrobụi.Ngọnlửacủatráitimcóthểchếttrongngọnlửagiàncủikhôngnhỉ?

Giecđanói:

-Mìnhchịukhôngthểhiểuđược.

-Đólàmộtchuyệnđãxảyratrongđờitôi,huệđỏnói.

-Cònhoabìmbìmđịnhkểchuyệngìnào?Bìmbìmnói:

-Trênnúikiacómột toà lâuđài.Câycốixanh tươiquanhnăm,mọc trênnhữngbứctườngmàuđỏđếntậnbaolơn.Trênbaolơncómộtcôgáiđẹpđứngđấy.Nàngthườngcúinhìnquakhenúixuốngđường.Trongđámhoahônglủnglẳngtrêncànhchẳngcóđoánàotươiđẹpbằngnàng.Hoamậnbịgió cuốn đi cũng không nhẹ nhõm hơn nàng. Bộ áo lụa nàng mặc phậpphồngtrướcgió.Cònchàng,saochàngchưatớinhỉ?

Giecđahỏi:

-HoanghĩđếnKayphảikhông?Bìmbìmtrảlời:

-Mìnhchỉkểlạiđờimình,thuậtlạigiấcmơcủamìnhthôi.Hoamaolươngkểchuyệngìđấy?

Maolươngnói:

-Giữahàngcâyngườitatreodâyvàvángỗlàmđu,haiembéxinhđẹpđangđánhđu,trênmũmỗiemcóđínhmộtbônghoahồngtrắngnhưtuyếtvàmộtdải lụaxámphấtphơ theochiềugió.Haiemngồibỏ thõngchân,cònanhcủacácemthìđứngtrênđu.Emtraiquấncánhtayvàodâyđểgiữđuchochắchơn,vìmộttayemcònphảicầmcáibút,taykiacầmcáiốngthổibọtxàphòngbằngđất.Emvừađánhđuvừathổihàngdâybongbóngbằngnướcxàphòng,chúngbaylênvàtrôngnhưnhuộmbằngnhiềumàusắc.Cáibongbóngcuốicùngdínhvàoốngthổivàbịgióthổingảvềmộtbên.Mộtconchómựcconđứngvươnhaicẳngsauđểvớitheođu.Đubay,chúchóngãxuốngvàsủaomlên.Bongbóngxàphòngvỡdần.Mộtmảnhvánbay,mộtbongbóngvỡ,đólàcâucacủatôi.

-Chuyệnhoakểhayđấy,nhưnggiọnghoabuồnlắmvàsaokhôngthấynhắcđếntênKay.Dạhươnglannóigìnào?

-Cóbachịem,trongtrắngvàđángyêu.Mộtcôáođỏ,mộtcôáoxanh,mộtcôáotrắng.Taycầmtay,cáccônhảymúatrênmặthồphẳnglặngdướiánhtrăng.Khôngkhíngáthươngthơm.Họbiếnvàotrongrừng,hươnglạicàngthơmngát.

Mộtlátsau,cỗquantài,cóbacôgáinằmtrongđó,từtrongrừngtốiomtuộtxuốngmặthồ.Đomđómđậutrêncànhcâylập loè,hồngnhưnhữngngọnđèncon.Cáccôgáiđangngủhay tắt thở rồi?Hương thơmcủamuônhoalàmchotacảmthấyrằngcáccôgáiđãchết!Chuôngnhàthơrunglênbảncầuhồn...

-Hoakể làmmìnhsợquá!Giuđanói!hươnghoanồngquá làmchomìnhcảmtưởngnhưcáccôđãchếtvàcảKaynữa,nhưngnócóthậtlàKaychếtrồikhông?NhữngbônghoahồngđãbịchônxuốngđấtbảorằngKaychưachết,cóthậtthếkhông?

-Kínhcông!Hoadạlanhươnghìnhchuôngrunglên.ChúngtôikhôngrungchuôngcầunguyệnchoKayđâuvàchúngtôikhôngbiếtKaylàaicả.Chúngtôichỉhátlênbàicacủachúngtôi,bàihátđộcnhấtmàchúngtôibiết.

Giecđađiđếnbônghoatuyếtđanglấplánhtrongchùmláxanhbiếc.Nónói:

-Hoađẹpnhưmặttrờicontrongsáng.HãychỉchomìnhnơimìnhcóthểtìmthấyKay,ngườibạnchíthâncủamình.

HoatuyếtâuyếmnhìnGiecđa,hoahátbàigìbâygiờnhỉ.BàihátcủahoacũngchẳngliênquangìđếnKaycả.

Ngàyđầuxuân,mặttrờinóngbỏngsoixuốngcáisânnhỏ.Tianắnglướttớitậnbứctườngtrắngnhàbêncạnh,nơiđómọclênnhữngbônghoamàuvàngđầutiênlónglánhnhưvàngthật.Đólàchuyệncủahoatuyếtkể.

-Trời!Tamấtbaonhiêuthờigian!Giecđakêulên.Đãsangthurồiư?Thếthìmìnhchẳngnênnghỉngơinữa!

Nónóirồiđứngdậylênđường.

Chânnómỏirồi.Xungquanhnómọivậtđãchìmvàotronggiálạnh.Láliễuđãvàngúavàrỏsươngxuốngmặtnước.Lábắtđầurụng.Riêngcómộtcâydươngmaiđangnặngtrĩunhữngquảchátlè,ănvàoghêrăng.Cảnhvậtxámxịtvànặngnề.

Hoàngtửvàcôngchúa

Giecđađànhphảingồinghỉ.Gầnchỗnóngồicómộtconquạlớn,quạđậuởđấy từ lâu, nhìn em, lắc đầu rồi cất tiếng kêu: "quạ! quạ! quạ! quạ!" quạkhôngthểnóirõhơnđượcnữa,nhưngtỏralưuýđếncôbévàhỏinóđiđâumộtmìnhnhưvậy.

Giecđangherõhaitiếng"mộtmình",nóthuậtlạicuộcđờivànỗilolắngcủanócủanóchoquạnghe,rồihỏiquạcótrôngthấyKayđâukhông.

Quạlắcđầu,suynghĩmộtlúcrồinói:

-Cóthể!Cóthể!

-Thậtư?Giecđareolênvàômghìlấyquạmàhôn,suýtnữalàmquạchếtngạt.

-Làmgìmàrốilênthế?quạbảo.TôinghĩrằngcậubémàtôiđãthấycólẽđúnglàKay.Nhưnggiờthìchắclàcậutathíchcôngchúahơnvàđãyêucôrồi.

-Kayởnhàmộtnàngcôngchúaư?Giecđahỏi.

-Phải,côhãyngheđây,quạđáp,nhưngnóicáitiếngcủacôkhóquáđimất.Giácôbiếtnóitiếngchimthìhaybiếtmấy!

-Không,tôichưahọctiếngchimbaogiờ.Bàtôithìbiết.Tiếcquánhỉ!Nếutôichịukhóhọcbàtôithìhayquá!

-Khôngsao!quạnói.Tôisẽcốgắngnóithếnàođểcôcóthểhiểuđược.

Vàquạkểlạitấtcảnhữnggìmàquạbiết.

-Tronggiangsơnchúngtôiđangđứngđâycómộtnàngcôngchúarấtmựcthôngthái,đãhọcquatấtcảsáchvởtráiđấtnày,nhưngđượccáiquênngay.Giờnàngđã lênngôibáu rồi.Thiênhạđồn rằngnàng thườnghátbài"Tamuốnlấychồng"vớimộtgiọngnghenhưoánnhưsầu.Thậtlàbàihátđầyýnghĩa!Nàngmuốn lấy chồng nhưng lại kénmột người biết nói năng chứkhông phải người chỉ có bề ngoài chững chạc.Cái vỏ ngoài, nàng cho làkhôngquantrọngmàcònlàmchonàngkhóchịunữalàkhác.Bỗngnhiêncómộtngàynàngbắtcácmệnhphụtrongtriềuhọcđánhtrốngvàhọcũngthích

thúđượchọccáimônấy.Họđồngthanhnói:

-Hayquálàhay!Chínhchúngtôicũngđãnghĩđếnđiềuấy.Quạkểtiếp:

-Côcó thể tinnhữngđiều tôikể.Tôi cómộtcôbạngáiđãđượcngười tamangvềnuôi,đượcbaynhảytựdotrongcungvàkểlạitấtcảchotôinghe.

Côbạnấylàmộtảquạcái,vìquạđựcthìchỉđánhbạnvớiquạcáichứsao.

Mộthômtrênbáođăngchândungcôngchúacóđóngkhunghìnhquảtimvàintêncôngchúa,cógạchdướihẳnhoi.Báocònđăngrõràngtấtcảcácchàngtraimặtmũisángsủađềucóthểvàolâuđàinóichuyệnvớicôngchúa.

Chàngnàonóinănglưuloát,hoạtbátthìđượclấycôngchúa.áichà!Thậtlànáonhiệt!Cácchàngtraivàochenchúcnhau.Nhưngsuốthaingàychẳngmộtaithànhcông.ởbênngoàithìanhnàocũngnóinăngliếnthoắng,nhưngmộtkhiđãbướcvàolâuđài,trôngthấylínhgácbậnáogiátbạc,thấyquânhầuđeotuaruavàngđứngtrêncầuthang,khibướcvàocáccănphòngsángtrưng,cácanhchàngđâmhoảngvàkhiđếntrướcngaivàng,nơicôngchúangồi,thìchẳngnóiđượcgìhơnlàlặplạitiếngcuốicùngtronglờiphánbảocủacôngchúa.Cáchđốiđápấychẳnglàmnàngthíchthúchútnào.Cóthểnóicácchàngấyđãhútquánhiều thuốc làonênngâyngấtnhưngườisaythuốc.Chỉđếnkhiratớingoàiphốhọmớilạibahoachíchchoè.Họđônglắm,xếpthànhhàngdài.

Tôiđậugầnđấyđểxemhọ.Họchờlâuđếnnỗiphảinhịnđói,nhịnkhát,thếmàởlâuđàingườitachẳngchohọđếnmộtcốcnướclã.Cóanhmangtheobơvàbánhmỳnhưngchẳngchiasẻchoaicả.Nhưnganhấynghĩrằngcứđểchohọđóilảđi,trônghọthảmhại,côngchúasẽgạthọra".

-NhưngcònKay?Giecđahỏi.Kaycóởđấykhông?

-Khoantíđã!GiờđếnlượtKayrồiđây.Sangngàythứba,bỗngngười tathấymộtcậubéchẳngcóxengựagìcả,vuivẻđibộtớilâuđài.Mắtcậutalónglánhnhưmắtcôvậy.Tóccậutadàivàrấtđẹp,nhưngquầnáothìxấuxí.

-Kayđấy!Giecđavỗtayreolên.ĐúnglàKayrồi!

-Trênlưngcậutađèomộtcáitúivảito.

-Khôngphảitúivảiđâu,đấylàxetrượtcậuấymangtheokhi

rađi.

-Cũngcóthể,quađáp,vìtôikhôngnhìncậutakỹcànglắm,

nhưngcôbạnkểrằngkhivàolâuđàitrôngthấylínhgácmặcáogiátbạcvàlên thanggácgặpquânhầuđeo tuaruavàng,cậu takhônghềngạcnhiên.Cậutachàohọvàbảo:Đứngởcầuthangnhưcácanhthìchánchết"Tôithìtôithíchvàotrongnhàhơn".

Cáccănphòngđềusángchoang,mộtđoàncácquan lớn,quanbé,đichânkhông,taybưngnhữngcáikhaybằngvàng.GiầycủaKaykhualộpcộpđôigiầyấytrongnhàbànội.

-Đúng,đúngđôigiầykhualộpcộp!quạnói.Anhchàngđi thẳngđếnchỗcôngchúa.Nàngngựtrênmộtviênngọctobằngchiếcguồngquaysợi.Cácmệnhphụtrongtriềucùngđámthịtỳlớnbé,cácquanlớncùngđámthịvệvà línhhầuđủ các cỡđứng im lặngxungquanh công chúa.Cóđiều lạ làcàngđứnggầncửaravào,xacôngchúahọlạicàngvênhváo.Mộttênthịvệhạngbétđigiầybăngtúp,vácmặtlênvớivẻkiêucăng,rấtkhocoi.

-Trôngđángghétquảnhỉ!Giecđanói.NhưngcònKaythìsao?Bạntôicólàmvừalòngcôngchúakhông?

-Nếutôikhônglàquạthìdùđãđínhhônvớikẻkhác,tôicũngchiếmđượccôngchúa.Chắcchắn làKaycũgnóinănghoạtbát chẳngkémgì tôi, tuyrằngtôinóitiếngnhàquạ.Cậutarấtbìnhtĩnhvàrấtđángyêu.Cậutakhôngđếnđểcầuhônmàchỉđếnđểxemcôngchúathôngtháiđếnmứcnào.Cậutanhận thấy công chúa thông thái thật vànàng cũngnhận thấy cậu ta thôngminhcóthừa.

-ĐúnglàKayquáđirồi!Cậutahọcgiỏiquá,cóthểlàmđượctínhnhẩmvàlàmnhữngbàitoánđốcóbaphéptính,quạhãyvuilòngdẫntôiđếnlâuđài.

-Chẳngdễđâu!Quạđáp.Làmthếnàomàvàođấyđượccơchứ?Tôisẽhỏicôbạntôixem.Chắchẳncôtasẽhiếnchotamộtkếhay.Tôicũngphảinóiđểcôbiếtrằngmộtembénhưcôchẳngkhinàođượcphépvàolâuđàiđâu.

-Thậtthếư?Kaymàbiếttôiởđâythìchắclàcậutasẽđóntôivàongay.

-Đợitôiởcộtcâysốnàynhé!Quạnóirồibayđi.Mãiđếnchiềutốiquạmớibayvềvànói:

-Quạ!Quạ!Tôimangđếnchocôlờichàocủacôbạntôivàđây

làmộtchiếcbánhnhỏbạntôiđãlấytrongbếpđểbiếucô.Chắclàcôđóilắmrồi.Côkhôngcógiầydépgìcảnênkhôngthểđếnlâuđàiđượcđâu.Línhgácvàquânhầusẽkhôngchocôvào.Nhưngchớcókhóc!Rồicôcũngsẽvàođượcthôi.Côbạntốtcủatôicóbiếtmộtthanggáccon,bímật,dẫnvàophòngngủvàcôtalạicóthểmượnđượcchìakhóabuồngnữa...

Họđivàovườn,theoconđườnglớn,lárụnglảtả.Khiđèntronglâuđàitắthết, quạdẫnGiecđađếnmột chiếc cửa saubỏngỏ.Giecđa lo sợvànóngruột,timđậpthìnhthịch.Emcảmthấynhưsắplàmmộtđiềugìxấu,nhưngthựcraemchỉmuốngặpKay.Phải,đúng

cậutarồi!GiecđanhớlạiđôimắtthôngmìnhcủacậuKay,lạibộtóc

dàinữa.NócảmthấyKaymỉmcườinhưlàhaiđứađangngồichơivớinhauởnhà,bêngốccâyhoahồng.ChắcKaysẽsungsướngđượcgặplạinó,đượcbiếtrằngnóphảiđikhôngbiếtbaonhiêuđườngđất

đểgặpKya,đượcbiếtrằngởnhàmọingườibuồnbãnhưthếnàokhikhôngthấyKayvề.

Giecđathấytronglòngvừalosợvừavuisướng.

Họđãtớithanggác.ởđấycómộtngọnđènđặttrênmộtcáitủđựngbátđĩa.Côảquạđangđậudướiđất,quạquayđầunhìnquanhnhìnquẩntronglúcGiecđalễphépcúiđầuchàotheokiểucáchmàbàemđãdạychoem.

-Anhchồngchưacướicủatôiđãnóitốtvềcôvớitôirấtnhiều,quạcáinói:Cuộcđờicôthậtlàcảmđộng.Côhãycầmlấyđèn,tôisẽđitrước.Chúngtatheoconđườngthẳngmàđi,nhưthếsẽkhônggặpai.

-Hìnhnhưcóaiđangđiởđằngkia!Giecđanói.Đúngvậy,cótiếngrítgầmbênem.

Giecđathấycómộtđoànônglớnbàlớncưỡinhữngconngựa

chânthonbờmphấtphơ,đisănthú.

-Đólàcácthầnmộngthôi,quạnói:

Giecđavàquạtiếnvàotrongphòngthứnhất,cantoànlụađỏvàđínhhoagiả

trên tường.Có tiếng thầnmộngvừabayquavừarít lên,nhưngchúngbaynhanhquáGiecđakhôngnhìnthấy.Rồihọvàocácbuồng,buồngnàocũnglộnglẫy.

Thoạt tiênhọvàobuồngngủ.Trầnnhànhưmột cây cọ lớn, lá bằng thuỷtinh.Giữabuồngđặthaicáigiường,trônggiốngnhưhaibônghuệ,mỗicáiđặttrênmộtcáibệbằngvàng.Trênchiếcgiườngcăngrèmtrắng,côngchúađang ngủ. Có lẽ Kay đang ngủ trên chiếc giường căng rèm đỏ bên cạnh.Giecđavạchrèm,trôngthấymộtngườinằmnghiêng,quaylưngrangoài,daởgáymàuhunghung.

-A!ĐúngKayrồi,côkêulênvàdèdặtđếncạnhgiường.

Cótiếngrítcủacácthầnmộngcưỡingựaphiquanhphòng.Ngườinằmngủchợttỉnh,quayra...KhôngphảiKay!

Hoàng tử chỉ giốngKayở cái gáymà thôi.Trông chàng trẻ vàđángyêu.Côngchúatừgiườngbêncạnhcórèmtrắngngósangvà

hỏichuyệngìxảyra.Giecđaoàkhóc, thuật lạichuyệnđờimìnhvàkhôngquênkểđếnsựgiúpđỡcủađôiquạ.

-Côbéđángthươngthay!Hoàngtửvàcôngchúađồngthanhnóivàphánbảođôiquạrằnghọkhônggiậnquạđâu,nhưnglầnsaukhôngđượclàmnhưthế.Họcũnghứasẽthưởngchochúng.

Côngchúahỏi:

-Cácngườimuốn tựdohaymuốnnhậnchứcquạ củahoànggiavàđượchưởngcácthứcănthừatrongbếp.

Đôiquạnghiêngmìnhcảmtạvàxinnhậnchứctrongtriều.Chúngnghĩđếntươnglaivàtâurằngvềgià,đờisốngđượcbảđảmlàquýnhất.

Hoàngtửngồidậy,nhườnggiườngchoGiecđa.Côbéchắptaylạyvàsuynghĩ:"Dẫusaongườivàvậtđềutốtbụngcả".

Nóirồinónhắmmắtngủthiếpđi.Thầnmộnglạiquaylại.Lầnnàyhọbiếnthànhnhữngtiênđồngkéomộtchiếcxetrượttuyết

trongcóKayngồi.TrôngthấyGiecđachúbégiơtayvẫychào.Nhưng

đóchỉ làmộng thôi.KhiGiecđa tỉnhgiấc thìchẳng thấyKay,cũngchẳngthấyxevàtiênđồngđâu.Tấtcảbiếnmất.

Congáiquâncướpđường

Hôm sau người ta mặc cho nó toàn nhung gấm lụa là, từ đầu đến chân.Người ta lưunóởlại lâuđàiđểhưởngvinhoaphúquý,nhưngnóchỉxinmột chiếcxenhỏ,một conngựavàmột đôi giầybăng túpnhỏ.NómuốnbăngquathếgiớibaolađểtìmKay.

Ngườitachonómộtđôigiầyvàmộtchiếcbaotayrấtvừa.Khirađinóthấymộtcỗxesongmãthiếpvàngmớitinh.Giahuycủahoàngtửvàcôngchúalấplánhởtrênxe.Ngườiđánhxe,ngườihầuvàlínhhộvệđềuđộimũbằngvàng.HoàngtửvàcôngchúađặtGiecđavàotrongxevàchúcnóđiđườngbìnhanvôsự.

Quạcáigiờđãthànhhôn,tiễnchânnóbadặmđườngvàđậungaycạnhnó,vìquakhôngmuốnbaytheoxe.Quạđượcđậutrêncổnglâuđài,vẫycánhchàotừbiệt.Chútakhôngratiễnđượcvìtừngàynhậmchức,chúănnhiềuquánênbịbệnhđauđầutrầmtrọng.

Bêntrongxexếpđầybánhngọt,trênghếđểhoaquảvàbánhmì.

lên.

-Đinhé!Cầuchúaphùhộchoem.Hoàngtửvàcôngchúahô

Giecđakhócoàlên,quạcáicũngkhóctheo.

Điđượcmấydặmđường,quạcũngtừbiệtnốt.Cảhaiđềubuồnrườirượi.Quạ bay lên cành cây và tiếp tục vỗ cánh cho đến lúc xe chơ Giecđa đikhuất.

Xeđếnmộtkhurừngtốiom.Bọncướptrongđóthấyxelấplánh,hoacảmắtreolên:

-Vàngđấy!Vàngđấy!

Chúngbảonhaulaoratúmlấyxe,giếtchếtngựa,giếtchếtlínhhầu,ngườihộvệ,cảxàíchrồikéoGiecđarakhỏixe.

Mụhầugiàcủabọncướpcóbộrâudài,rậmvàđôilôngmàyrủxuốngtậnmắtreolên:

-Conbénàybéokhoẻ.Tuyệtlắm.Ngậynhưnhânhạtdẻấy.Trôngnónhưmộtconcừubéo.Thịtnóchắclàngon!

Mụgiànóirồirútcondaosángquắctrônggớmghiếcra.

-ái!ái!Mụthétlênvìbịđứacongáibíulấycổvàcắnvàotai.Trôngnócóvẻdữtợnvàthíchthú.

-Hỗnnào!MụmắngconvàsắpsửachọctiếtGiecđa.

-Đểchonóchơivớicon!Đứacongáinói.Nósẽchoconcáibaotayvàáođẹpcủanó.Nósẽngủchungvớicon.

Nóirồinólạingoạmvàotaymẹnólàmmụgiãynảylên.Bọncướpcườiầmvànói:

-Trôngmẹconnhànókhiêuvũkìa!

Đứaconbọncướpnói:

-Conmuốnđixengựa.

BọncướpnótrèolênxengựavớiGiecđavìnólàmộtđứatrẻbướngbỉnhthườngđượcnuôngchiều.Xelaovàorừng,băngquagốccâycụtvàhồao.CongáilũcướpcũnglớnbằngGiecđanhưngkhoẻmạnhhơn,vairộng,mắtnâu.Cặpmắtđencủanóhơibuồn.NóômnganglưngGiecđavàbảo:

-Nếu tớkhônggiậnđằng ấy thì chúng chẳngdámgiết đằng ấyđâu.Hẳnđằngấylàmộtcôngchúa?

-Không,Giecđađáprồikểlạiđờimình.NónóithêmrằngnóyêuquýmộtcậubétênlàKay.

ConbénghiêmnghịnhìnGiecđavàlắcđầunói:

-Chúngnókhônggiếtđằngấyđâu.Chỉkhinàotớcáuvớiđằngấythìchínhtớsẽgiếtđằngấy.

NóixongnólaunướcmắtchoGiecđavàthọchaitayvàocácbaomềmmạivàấmáp.

Xedừnglại.Cảbọnvềtớilâuđàinhưhoangtàncủabọncướp.Quạkhoang

vàquạđentừcácnơiàođến.Lũchóngaototườngnhảycẫnglên.Mỗiconđủ sức nuốt chửngmột người. Trongmột góc nha, bảy tám con ngựa đãthắngyêncươngsẵnsànglênđường,buộcquanhcộtnhà.Trêntườngbinhkhírỉnát,áochoàngráchbươmtreolộnxộn.

Giecđabướcvào,congáibọncướpdắttaynó.Lúcmớiđến,nóchưaphânbiệtđượcgìcả,lolắngbướckhôngvững.

Trongphònglớnđấybồhóngmộtđốnglửabốccháytrênsànnhà.Khóibốcnghingútlêntrầnnhàrồiloanhquanhtìmlốithoátrangoài.Bọncướpnấuxúptrongmộtcáinồiđặttrênđốnglửavàđangquaytrênđónàolàthỏrừng,nàolàthỏnhàđểnguyêncảcon.CongáibọncướpnóivớiGiecđa:

-Đêmnayđằngấyngủởđâyvớicảbầysúcvậtxinhxinhcủa

tớ.

Ănxong,chúngnằmlăntrongmộtgócnhàcólótrơm.Bêntrênchỗnằmcóhàngtrămchimbồcâuđậutrêngiáquenbắcngang.Hìnhnhưchúngđangngủ,nhưngkhihaiđứađếnthìđámchimngẩngđầulênnhìn.

-Tấtcảbầychimnàylàcủatớ,conbénói.

Nó bắtmột con gần đấy, tóm lấy chân lắc làm con chim đập cánh phànhphạch.

-Hônnóđi!ConbéreolênvàquẳngconchimvàomặtGiecđa.

-Đâylàđôibồcâurừngmấtdạy,conbénóitiếpvàchỉvàonhữngthanhsắtchắnngangmiệngcáchốc trên tường.Khôngnhốt lại làchúngchuồnmấtngay.Vàđâylàembéyêucủatớ.

Nóvừanóivừanắmlấysừngmộtchúnaicóchiếcvòngđồngđeocổđangbuộcgầnđấy.

Đólàmộtconnaigiàcóđôimắthiềntừđangnhìnđứacongáilũkẻcướpnhưcóvẻmuốnvanxinnóthatội.Lôngnaiđãbạcgầnhếtvàđôichỗđãrụng, trông thấycảda.Trôngnóngười tacó thểđoánrằngnóđã langbạtnhiềunơivàđãtừngtrảinhiềuhơnđaukhổ.Congáibọncướplạinói:

-Convậtnàycũngphảibuộccẩnthận,khôngthìnósẽđimất.Tốinàocáocũngdứnóbằngmộtmũidaolàmchonóhoảnglênđếnlàhay.

Nórồiconbérútởkhetườngramộtcondaogămvàdứvàocổnai.Convậtkhốnkhổlồnglộnlênlàmconbécườisằngsặc.

Rồichúnglêngiườngngủ.

Mớiđầu,Giecđanằmcorotrongmộtgóc.Conbéhỏigiọnghơisẵng:

-Saođằngấylạitránhtớthế?Đằngấysợà?Lạigầnđâynào!

Giecđahơisợ,hỏi:

-Cậugiắtcảdaogămđingủà?

-Tấtnhiêncongáicướpđáp.Aibiết trướcđượcđiềugìxảyratrongđêmhôm.Nhưngthôi,hãykểchuyệnKaychotớnghevàchotớbiếttạisaocậutalạiđichudukhắpthiênhạnhưthế.

Giecđamảimêthuậtlạichuyệncủanókhôngquênmộtchitiết,đểkhỏiphảinghĩđếncáinơikhủngkhiếpmàtaihoạđãdẫnnóđến.Trongkhikểnhữngnỗilobuồnđãqua,nótạmquênmốilohiệntại.Giecđakểrấtdài,dàilắm.Đànbồcâuvẫngùtrongchuồng,còncácchimkhácđãngủcả.ConcáilũkẻcướpmộttayquàngcổGiecđa,taykiacầmdaogămcũngngủtuốt.NhưngGiecđakhôngsaochợpmắtđược.Embănkhoănkhôngbiếtrằngchúngcóđểemsốngkhônghaylàchúngsẽgiếtem.Bọnkẻcướpngồiquanhđốnglửauốngrượuvàcahát.Mụhầucũngsaykhướt,ngãsấpngửa.Giecđasợrunlên.

Đànbồcâunóivớinó:

-Gù!GùChúngtôiđãtrôngthấyKay.Mộtcongàtrắngmangxetrượttuyếtcho cậu ấy, còn cậu ấy thì ngồi trongxe củabà chúaTuyết.Xe chạyquarừng,nơichúngtôilàmtổ.Bàchúađãhàhơilàmchúngtôichếtrétcảbọnchỉcònhaiđứasốngsótthôi.Gu!Gù!

Giecđareolên:

-Nàycácbạntrênkianóigìthế?BàchúaTuyếtđiđâurồi?Cácbạncóbiếttintứcgìkhông?

-ChắclàbàtađiđếnxứLapônirồi,vìnơiấycóbăngtuyếtquanhnăm.Cứhỏibácđangbuộcởdướiđấythìbiết.

Nainói:

Quanhnămchỉtoànbăngvàtuyếtthôi,thậtlàthích.ởđấyđượcvùngvẫytựdo trongcái thung lũng rộng rãi và thoánđãng.Chínhđấy lànơibà chúaTuyếtdựnglềuvảivàomùahè,nhữnglâuđàicủabàtaởtít trênbắccực,trênmộthònđảolàSpitbe.

Giecđalẩmbẩm:

-Kay!Kay!

-Nằmim,congáibọncướpdoạ,nếukhôngtớsẽchomộtnhátdaovàbụngbâygiờ.

SángdậyGiecđakểlạichocôbạnnghenhữnglờibồcâunóitốiqua.Congáibọncướptrởnênnghiêmnghị,vừalắcđầuvừanói:

-Biếtthếcóíchgì?Giecđahỏinai:

-NaicóbiếtxứLapôniởđâukhông?

-Cònaibiếtxứấyhơntôinữa?Naiđáp.Tôisinhraởnơiấyvađãsốngkhálâutrêncáiđấtphủđầytuyếtấy.

ThếbàchúaTuyếtcóởgầnLapônikhông?

-TôichưatrôngthấybàchúaTuyếtbaogiờ,mặcdùquêtôiđầytuyếtphủquanhnămvàlàmộtxứsởđẹpnhấtthếgiới.

-Thôiđi,lãogiàlẩmcẩm,congáilũkẻcướpgạtđi,tớcóhỏicảmtưởngcủanaivềxứLapôniđâu.Imđi,khôngtasẽcứacổđấy.Thấynairùngmình,conbéhỏitiếp:

-Thôiđược,naibiết rõxứLapôninhư thế, liệunaicó thểdẫnđườngchomộtngườiđiđếnđókhông?

-Dùcómùhaimắt, tôicũngdẫnđếnnơiđếnchốnđược,vìnơiấylàquêhươngtôi,chỉcầnhítkhôngkhínơiấytôicũngtìmđượchướngđi.

-Nàyđằngấy!ConbénóivớiGiecđa,ngườicủatađicảrồi.Cònlạimẹtớnhưnggầnsángthìmẹtớuốngmộtchairượubổrồiđingủ.Tớmuốngiúpcậumộtđiều.

Nónhảyrakhỏigiườngômlấycổmẹnó,giậtbộriamépcủamụrồinói:

-Chàocondêgiàcủatôi!

Congáilạinóivớimẹnhưvậythậtlàvôlễ.Nhưngmụgiàkhônghềtỏraphậtý.Mụchỉcườigằn,làubàumộttíthôi,rồimụ

búngvàomũiconbélàmchomũinótímbầmlại.Nhưngđấykhôngphảimụphạtnómàlàmụtabúngyêunóđấy.

Sauđómụvớitaylấychairượutọpmộthớp,rồihaihớp,cuốicùngmụngơngácnhìnchungquanh,rồinằmsoàirađánhmộtgiấc.Mụcònmởmắtravàilượtnữa,rồimụngáyinhnhà,đúngnhưconbéđãnóilúcnãy.

CongáilũcướpcầmtayGiecđa,nhétdaovàotúi,mởhécửanhìnrangoàixemcóaikhông.

-Cẩnthậnbaogiờcũnghơn.

NónóithếrồiquaylạibảoGiecđa:

-Lạiđâyvớitớ,đằngấysẽrấtngạcnhiên.Đếngầnconnainóbảo:

-Tớcũngmuốngiữconnaiởđâyđểvuốtvenóbằngmũidaocủatớ,vìnaitrônghaytệ.Nhưngthôi,tớsẽthảnairađểchonóvềxứLapôni:NhưngnaiphảichạythậtnhanhvàcõngcôbénàyđếnlâuđàibàchúaTuyếtnơicậuKayhiệnđangở.Naiđãngherõchuyệncôấyrồi.Côấynói to thế thìaichẳngnghethấy?Nailạithínhtaihơnaihết.

Naisungsướngnhảycẫnglên.CongáibọncướpnhấcGiecđalênlưngnaivàbuộclạicẩnthận.NócònchoGiecđamộtcáigốiđểngồilêntrên.

-Đằng ấy đi giầy băng túp lót lông, như vậy là tốt lắmvì trời sẽ trở rét,nhưng cái bao tay thì tớ lấy.Đằng ấy không sợ cóng tay đâu.Đây là đôigănglótlôngcủamẹtớ,đằngấycầmlấyxỏvàothìđếntậnkhuỷutayđấy.Nào,xỏtayvào!Giờtrôngđằngấygiốngbàmẹxấuxícủatớrồiđấy,ítnhấtcũnggiốngởđôitay.

Giecđakhóclênsungsướng.

-Tớchẳngthíchđằngấykhócđâu!conbenói.Phảitươitỉnhlênchứ.Nào,đây làbánhmìvàgiămbông, cầmđi ănchođỡđói.Nói rồi conbébuộc

miếngbánhvàchiếcgiămbôngvàolưngnai,mởcửanhốtlũchólại,lấydaocắtthừngbuộcnaivànói:

-Chạyđi!Nhơtrôngnomcôbécẩnthận.

Giecđachìatayđeogăngchocongáilũkẻcướpvànóivàilờitừbiệt.Rồinailaovàorừng,nhảyquabụirậm,vượtquađồngruộngvàđầmlầy.Chósóivàcáohúlênnghenhưtiếngháthỏidồndậptrongkhôngtrung.

Nainói:

-Trôngkìa!Bắccựcquangquenthuộccủatôiđangloésángkhắpbầutrời.Nai chạy cảngày lẫnđêm.Giecđa ănhết cảbánhmìvàgiămbông.CuốicùngnaiđãđưanóđếnLapôni.

BàlãoxứLapônivàbàlãongườiPhầnLan

Mộttúplềunhỏtiềutuỵvàyêntĩnh,mãiúpxuốngtậnmặtđất,cửathấp,ravàophảiúpngườixuốngtrườnnhưrắn.TrongnhàchỉcómộtbàlãongườixứLapôniđangngồinướngcátrênchiếcđènbằngmỡhảicẩu.

NaikểchobànghechuyệncủaGiecđa.Giecđabịrétcứngcảngườikhôngnóiđược.NhưngtrướckhikểchuyệnGiecđa,naiđãkểchuyệncủamìnhvìnóchorằngchuyệncủanóquantrọnghơn.

-Cácbạncònphảiđixahơnnữa,bàcụLapôninói.CácbạncònphảiđiítralàmộttrămdặmmớiđếnđấtPhầnLan,nơibàchúaTuyếtở,nơibàtachiềuchiềuđốtlênmộtbóđuốcđỏrực.Tôisẽviếtchocácbạnvàichữlênmộtconcákhô,vì tôi khôngcógiấy.Cácbạn sẽđưa thư ấy chobà cụngườiPhầnLanởtrênấyvàbàcụsẽđưachỉdẫnchocácbạnrõhơn.

KhiGiecđađãsưởiấmvàănuốngxong,bàcụviếtmấychữvàoconcákhô,dặndòGiecđagiữcẩn thận,buộcnó lên lưngnaivànai lại tiếp tụcchạy.Hú! hú!Vẫn có tiếng hú trong không trung.Bắc cực quang toả ánh sángxanhnhạtsuốtđêmngàykhắpvòmtrời.NaivàGiecđatớiđấtPhầnLanvàgõvàoốngkhóimộtcáinhàkhôngcócửa.

Trongnhànóngrựcquá!Bàcụởtrongđóchỉmặcmộtbộquầnáomỏng.Ngườibàbénhỏ,damặtnhănnheo.BàcởiquầnáochoGiecđa,tháogăngtayvàgiầybăngtuýpcủanóra,rồiđặtmộtmẩunướcđálênđầuchúnai.Bàđọcnhữngchữviếttrênconcákhô,đọcđiđọclạichothuộclòng,rồivứtcảvàonồi,vìcáấyănvẫnngon,bàtakhôngmuốnbỏphí.

NaikểchuyệnmìnhtrướcrồiđếnchuyệnGiecđa.BàcụPhần

Lanchớpchớpđôimắtthôngminhnhưngchẳngnóigì.

Nainói:

-Cụbiếtnhiềuđiều.Ngườitađồnrằngcụcóthểbuộcgióbốnphươngbằngmộtsợichỉ.Nếucụchỉtraosợichỉấychomộthoatiêu, thìanhtachỉcởimộtnútàanhtathuậnbuồmxuôigió,cởinútthứhaigióthổimạnhthêm,cởinútthứbathứtưtrờisẽlàmgiôngbão,lậtđổnhàocáckhurừng.Cụhãychocôbénàyuốngmột thứthuốcgìđểcôtacósứcmạnhbằngmườihaingười,đủsứcvậtngãbàchúaTuyết.

Bàcụhỏilại:

-Khoẻbằngmườihaingườiư?ừ,đúnglàphảikhoẻđếnthế!Nóirồi,bàđivềphíacáigiácónhiềungăn,lấymộttấmdakhôcuộntrònvàmởraxem.Mồhôilonglanhtrêntrán,bàcụđọcnhữngchữkỳdịviếttrêntấmda.

NainằnnìcầuxinbàcụbanphépchoGiecđa.Giecđakhócsướtmướt,nhìnbàcụbằngđôimắtcầukhẩn.Thấyvậy,bàcụchớpmắt,lôinaivàomộtgócnhà,vừathìthầmvừađặtmiếngnướcđálênđầunai:

-CậubéKayđangởnhàbàchúaTuyếtthậtvàcậutalấylàmmãnnguyệnđượcởđấy.Nhưvậylàvìcậutabịmộtmảnhgươngquỷbắnvàotimvàmộtmảnhbắnvàomắt.Trướchếtcầnphảilấymảnhgươngấyra,nếukhôngcậurachẳngbaogiờtrởlạibìnhthườngvàvẫnbịbàchúaTuyếtmêhoặc.

NainóithêmvớibàcụPhầnLan:

-Cụthửnghĩxemcụcóthểchocôbémộtphéplạgìđểcôbécóthểchiếnthắngđượcconquỷấykhông?

-Takhôngthểchocôấymộtquyềnlựcnàolớnhơnquyềnlựcmàcôấysẵncó.Nai không thấy cô ấy đã làm được những gì ư?Nai không thấy rằngnhiềungườivàsúcvậtđãphảilàmtheoýcôtađấysao?Naikhôngthấycôtađãđirấtnhiềunơimàchỉđibộthôiư?Chúngtachẳngcầnphảigiúpcôtanữa.Côtasẵncómộtsứcmạnhtrongtráitim,trongtấmlòngtrunghậuvàtrong trắng của cô ta.Nếu cô ta không tựmìnhđi đếnnơi ở của bà chúaTuyếtđểgỡnhữngmảnhgươngđanggămtrongtimvàtrongmắtcủaKayrathìchẳngcóailàmđượcviệcấy.VườncủabàchúaTuyếtcáchđâyhaidặmđường.Naicóthểđưacôtađếnđấyđược.Naisẽdừnglạiởmộtbụicâylớn,cóquảđỏ,xungquanh toàn tuyếtphủ,naichỉđưaGiecđađếđấy thôi, rồiđứngchờGiecđa.

BàcụphúchậuđặtGiecđa lênmìnhnai, naiphóngđi rấtnhanh.ĐangđibỗngGiecđakêulên:

-Ôithôi!Tôiquênmấtgiầyvàbaotayrồi!

Cáirétcứngngườilàmchocôbénhớđếnbaotayvàgiầy,nhưngnaikhôngdừnglại.Nóchạymộtmạchđếnbụicâylớncóquảđỏ,hônvàomôiGiecđa,nướcmắtnóứarachảytrênmáembé.Giecđatiếp tụcđimộtmình,chânkhônggiầytaykhônggăng,giữađấtPhầnLanphủđầybăngtuyết.

Nórasứcchạy.Nógặpmộtđámbôngtuyếtlớn.Tuyếtkhôngrơitừtrêntrờixuống,lúcnàybắccựcquangcònđangchiếusáng;bôngtuyếtbaolàlàmặtđất,càngtớigầncànglớnlên,Giecđachợtnhớlạingàynàonhìnquakínhhiểnviởnhàbôngtuyếthiệnrarấtto,nhưngsovớibôngtuyếtnàythìchẳngthấmvào đâu, những bông tuyết này to lớn đáng sợ và y như những loàiđộngvậtvậy.Chúngcónhữnghìnhthùrấtkỳquặc.Mộtsốtrônggiốngnhưnhững con lợn lòi hoặcnhững connhím;một sốgiốngnhưnhững rắn rếtđangngócđầulên;còncácbôngkháclạigiốngbầygấu,conlớn,connhỏ,lôngdựngngược.Tấtcảđềutrắngtoát.Tấtcảđềulànhữngbôngtuyếtsống.

Giecđađọcbàikinhcầunguyện.Rétđếnnỗinótrôngthấyhơithởra.Hơithởbốclênnhưđámkhói,càngngàycàngdàyđặc,vàbiếnthànhnhữngtiênđồng,trướcnhỏtí,sauđólớnmãilênrồiđặtchânxuốngđất.Cảbọnđềuđộimũsắt,mộttaycầmgiáo,mộttaymangmộc.Càngngàyđộingũtiênđồngcàngđôngthêm.ĐếnkhiGiecđađọcxongbàikinhthìcótớimộtđạoquânđứng quanh nó.Họ cầm giáo đập vào bông tuyết làm chúng tan ra thànhmuônmảnh.NhờthếGiecđacóthểungdungtiến lênphía trước.Cáctiênđồngvỗvàochânvàotaynóchođỡrét.VàthếlànóđitớilâuđàibàchúaTuyết.

NhưngKaybâygiờrasaorồi?NókhônghềnghĩgìđếnGiecđavànókhôngngờrằngGiecđađếnbênngoàilâuđài.

ViệcxảyratronglâuđàibàchúaTuyết.

Tuyếtrơiquanhlâuđàithànhmộtbứctườngdày.Cửaravàovàcửasổlànhưng lỗ hổng qua đấy gió bấc rít lên. Lâu đài có tới hàng trăm phòng,phòngnàocũngcó tuyết rơi lả tả.Phòng lớnnhất rộng tớimột trămdạm.Bắccựcquangchiếusángkhắpnơi.Tấtcảcácphòngđềutrốngrỗnglạnhbuốtvàlónglánh.ởđâychẳngbaogiờcóhộihè,chẳngbaogiờcókhiêuvũ,hoànhạchaytiệctrà.Trongmộtgianphòngtrốngrỗngvàlớnnhấtcómộtcái hồ trống rỗng và lớn nhất cómột cái hồ đóng băng.Mặt hồ vỡ thànhnhiềumảnh,mảnhnàocũnggiốngnhau,trôngnhưmộttácphẩmnghệthuật.Gianphòngnày lànơibàchúaTuyếtngựkhibà taởnhà.Bà thườngnóirằngbàngồitrêntấmgươngcủatríthôngmìnhvàđólàhạnhphúclớnnhấttrênđờinày.

Ởnơiấy,Kaytímsậmđivìrét,nhưngnókhôngnhậnthấyđiềuấy,vìtimnóđangđóngthànhbăngvànóghépnhữngmảnhbằngnhỏthànhcáchìnhthùđủ loại và còn ghép thành chữ nữa, nó gọi trò chơi ấy là "trò chơi thôngminh"có tầmquan trọngđặcbiệt,vìnóvẫnbịmộtmảnhgươngquỷnằmtrongmắtmêhoặc.Nhưngloay

hoaymãinókhôngsaoghépđượchaichữ"VĩnhCửu".BàchúaTuyếtnói:

-Nếuemxếpđượchaichữấy,emsẽlàmchủđượcmình.Tasẽchoemcảthếgiới vàmộtđôigiầy trượt tuyếtmớ tinh.Chúc em thànhcông.Giờ taphải bay xuống xứ nóng, đến núi lửa Etna vàVêduyvơ. Tamuốn nhuộmtrángchúngnómộtchút.Nhưthếhợpvớichúnghơn,hợpvớinhữngvườnchanhvàvườnnhomọctrênsườn

núi.

BàchúaTuyếtnóixongbỏđi.Kaycònlạimộtmìnhtronggian

phòbănggiá.

Nóngắmnhìnnhữngmảnhbăng.Nóthấynhưthânthểđanggãyrăngrắc.Cứngồi im lặngvà cứngnhắcnhư thế cókhi cuối cùng rồi nó cũngbiếnthànhbăngchứchảchơi!

ĐúnglúcấyGiecđabướcquacửalớnvàolâuđài.Gióthổinhưquấtvàomặtnó.Nóđọcbàikinhcầunguyệnbantối.Giódịuđi.Nóbướcvàogianphònglớnlạnhlẽo,trốngrỗngvànhìnthấyKay.

Nónhậnracucậu,bácổômchặtlấycậutavàreolên:

cậu!

-Kay!Kayyêucủamình.Thếlàcuốicùngmìnhđãtìmthấy

NhưngKayvẫntrơtrơvàlạnhlẽo.Giecđaoàlênkhóc.Những

giọtnướcmắtnónghổi rơi trênngựcvà thấmvào tận timKay.Nướcmắtlàmtannướcđávàđánhtancảmảnhgươngquỷ.KaynhìnGiecđa.Nóhátbàikinhcầunguyện.

"Hồngmọcđầythunglũng

NơicậubéGiếuphánbảota".

Bỗng nhiên Kay ứa nướcmắt. Nó khóc đến nỗimảnh gương quỷ trôi rangoài.Nónhậnracôbạngái,saysưanhìnGiecđavàvuimừngreolên:

-Giecđa!Giecđa dịu hiền củamình.Cậu đi đâu từ bấy lâu nay thế?Cònmình,khôngbiết tại saomình lạiởđây thếnày?Câubíu chặt lấyGiecđađang lúccười lúckhócvì sung sướng.Giâyphút ấycảmđộngđếnnỗi cảnhữngmảnhbăngvỡcũngnhảynhót

vuimừng,chođến lúcmệtnhoàichúngmớichịunằm im.Nhưngkỳdiêuthay,chúngnằmimthìmặtđấthiệnrahaichữ"VĩnhCửu"dobàchúaTuyếtđềra.ThếlàKayđãtựchủđượcmìnhvàbàchúaTuyếtsẽphảitặngcậucảthếgiới vàđôi giầy trượt tuyếtmới tinh.GiecđaômhônKay làmhaimáKayửngđỏlênnhưhoa,nóhônlênmắtKay,mắtKayánhlênnhưmắtcủanó,nólạihônlênchântaycủaKay,chântaycủaKaylạitrởnênmạnhmẽnhưcũ.HaiđứakhôngphảiđợibàchúaTuyếttrởvềvìhaichữ"VĩnhCửu"kiađãchuộclạiquyềntựdochoKay.

Haiđứadắttaynhauvàthoátkhỏitoàlâuđàirộnglớn.Chúngnóichuyệnvềbàcủachúng,vềhaicâyhồngtrồngsátmáinhànhau.Chúngđiđếnđâuthìởđấygiótắtvàmặttrờihiệnralấplanh.Khichúngđitớibụicâyquảđỏ,naivẫnđangđợichúng.Đứngbênnaicómộtconnaicái,vúcăngsữa,đangchođànconbúvàđanghônlênmõmchúng.TrướchếtKayvàGiecđađếnnhàbàcụPhầnLan-Chúnghỏithămbàcụđườngvề.SauđóchúngđếnnhàbàcụLapôni; bàmayquầnáomớivà chữa lại xe trượt tuyết cho chúng.Vợchồngnhànaichạytheoxeđếntậnbiêngiới.Khinhìnthấyngọncỏđầutiênnhôlênmặtđất,chúngtừbiệtđôinaivàbàcụLapôni.Tiếnghótcủanhững

conchimđầutiênchúngtrôngthấyvanglên.Trongrừngmầmnonđãnhúmọc.Mộtconngựađangchạytới,chínhlàmộttronghaiconđãkéocỗxethếpvàng.Cưỡitrênmìnhngựalàmộtembéđộimũmàuđỏrực,mỗitaychĩa rađằng trướcmộtkhẩusúngngắn.Đó làcongái lũcướp,cháncảnhnhà định đi về phươngBắc, rồi khi nào không thích ở đấy nữa lại đi nơikhác.Haiembénhậnranhauvuimừngkhônxiết.

Đứacongáilũcướpnói:

-Đằngấythậtliềulĩnh.Đằngấybắtngườitađitheođằngấykhắpthiênhạphỏngcóíchgì!

Giecđatátyêuvàomácôbạnvàhỏitintưcvềcôngchúavàhoàngtử?

-HọđãđidulịchranướcngoàisaukhitiễnchânGiecđađiLapôniđượcvàingày.Từdạoấychẳngaibiếttintứcgìvềhọcả,vàcũngchẳngbiếtkhinàohọvề.

-Conquạđenthìsao?Giecđahỏi.

Quạđãchếtrồi,vợhắnđểtangbằngbuộcmộtsợlenmàuđenvàochân.Saukhi chồngchết, quạ tỏvẻ thươngxót, nhưngchẳngqua làđể chemắt thếgianmàthôi!

-Quạđentộinghiệpcủatôi!Giecđanói.Quạđốivớitôirấttốt.Quạđãchếtsớmvìtựdongoàitrời,khôngquensốnggòbótrongbốnbứctường.

-Dàoôi!Đứacongáilũcướpnó.Quạchếtvìbộithựcđấythôi,đểchuyệnấyđấy.HãykểchotớnghecậulàmthếnàomàtìmđượcKay.

GiecđavàKaytranhnhaukể.Nghexongđứacongáilucướp

nắmlấytayhaiđứavànói:

-Đượcrồi!Tốtlắm.

Nókhenvàhẹnhaiđứarằngnếumộtngàykiacódịpđiquathànhphố,nơihaiđứaở,nósẽghélạithăm.Nóirồinóthúcngựalênđường.

KayvàGiecđanắmtaynhaubướcđi.Lúcnàyđãsangxuân,khắpnơicâycốixanhtươi,trămhoađuanở.Chuôngnhàthờngânvang.Chúngđãnhậnranhữngthápcaocủathànhphố,nơihaiđứađãsốngtrướcđây.Chúngđi

vàothànhphốvềđếntrướccửanhà,leolêntầnggáccaonhấtvàbướcvàophòng,tấtcảmọivậtđềuynguyênnhưcũ.

Chiếcđồnghồquảlắcđungđưatíchtắc.Haichiếckimvẫnquayđều.

Nhưnglúcvàonhà,chúngnhậnthấymọingườiđãgiàđi.Hồngvẫnnởhoagầnnơicửasổ,ởđóvẫncònnhữngchiếcghếnhỏ.Mỗiđứangồivàoghếcủamìnhvànắmlấy taynhau.Nhưvừaquacơnácmộng,chúngđãquênnhữngvậtkỳlạởlâuđàibănggiávàđìuhiucủabàchúaTuyết.Bàcácemngồidướiánhnắng,cấtcaogiọngđọctrongthánhkinh.

"Nếu ngươi không trở thành những đứa trẻ ngươi sẽ không được đi vàogiangsơncủachúa".

KayvàGiecđanhìnnhau.Đếnlúcấychúngmớihiểuthấuýnghĩacủacâuthánhthi:

"Hồngmọcđầytrongthunglũng

NơicậubéGiêsuđangphánbảota"

Giờđâycảhaiđứađãlớn,nhưngtâmhồncácemvẫnlàtâmhồntrẻcon,vàmùahạsángrựclên,mùahạnóngbứcvànhânhậu.

Chiếckimthô

Mộthômcómộtcáikimthôdùngđểlượcquầnáo,tựcholàthanhtúlắm,nêncứtưởngmìnhlàmộtcáikimkhâu.Côảbảocácngóntayđangsắpcầmmìnhrằng:

-Này,giờthìcácanhphảichúýgiữtôichokhéonhé!Chớmàcóđánhrơitôiđấy!Tôimàngãxuốngđất thìchắcchắnlàkhôngbaogiờtìmthấytôiđượcđâu.Ngườitôinhỏnhắnthếnàycơmà!

Cácngóntaybảo:

-Cứmặcchongườitalàmnào!-Nóirồichúngtómlấyngườicô

ả.

này.

-Nhìnđâymộttímàxem.Tôiđếnvớiđoàntuỳtòngcủatôiđâyảkimthôvừanóivừakéotheomìnhmộtsợichỉdài,nhưnglà

sợichỉkhôngthắtnút.

Cácngóntayđiệuảkimtavềphíachiếcgiầy"băngtúp"củachịnấubếp.Dagiàyphíatrênbịráchcầnphảikhâulại.ảkimbảo:

-Vảigìmàthôđếnthế!Tôikhôngthểnàochọcthủngđượcđâu;

tôiđếngãymất,gãymấtthôi!

Vàquảnhiên,côảgẫythật.ảkêuầmlên:

-Tôichẳngbảothếlàgì?Ngườitôimảnhdẻlắmcơmà!

Cácngóntaybảonhau:

-Bâygiờthìchẳngdùngđượcvàoviệcgìnữarồi.

Nói thếnhưngchúngvẫngiữcôả.Chịnấubếp làmchocôảmộtcáiđầubằngximăngrồidùngcôảđểcàikhănquàng.ảkimnói:

-Thếlàmìnhtrởthànhtrâmcàirồi!Mìnhbiếtlắm,biếtlàmìnhdanhgiámà!

Khiconngườitavốndĩđãcógiátrịthếnàocũngnổidanh.

Rồicôả làmbộkiêuhãnh,ngónghiêng tứphíachẳngkhácgì cậuxà íchđánhxengàyhội.Chịđanhgimlánggiềngbảo:

-Dámxinhỏiquýnương,cóphảiquýnươngbằngvàngkhôngđấyạ?Diệnmạoquýnươngxinhđẹpvàquýnươngcócáiđầukỳlạlắm!Songlevànóchỉhơibémộtchútthôi,quýnươngnêngắngsứclàmchonónhỉnhramộttíđểkhỏiphảidùngđếnxinhưcáckẻkhác.

Nghe vậy cô nàng kiêu hãnh ưỡn người nghểnhmạnh cái đầu đến nỗi từkhănquàngrơixuốngcáimánggiặt,nơichịbếpđangvòquầnáo.ảkimbảo:

-Thếlàtasắpđượcchudumộtphen.Miễnrằngđừngcóthấtlạclàđược.

Quảnhiêncôảbịthấtlạc.Trongkhinằmdítrongmánggiặt,côảlẩmbẩm:

-Mìnhthậtquánhỏnhắnđốivớicáithếgiannày.Tacũngtựbiếttalắm,biếtmìnhthìbaogiờcũngđượcvừalòngđôichút.

Nhưngảvẫncứhớnhởgiữbộđiệukiêuhãnh.Rồimộtloạtcácthứbơiquatrênđầuả;nàolàdằmgỗ,nàolàrơmrạvànhữngmẩu

báocũ.ảlẩmbẩm:

-Hãyxemcáitụikiabơivớilôi

kìa!Thậmchímìnhnằmngay

đâymàchúngcũngchẳngngờrằngbêndướichúngcócáigìcả?Kìa,mộtchúdằmgỗngoiquakìa!Cucậuchẳngnghĩđếnaitrênđờinàyngoàicucậuracả,hừ,ngoàicucậura!Lạimộtcôảrơmđangdungoạn!Côảđangquaycuồngvùngvẫygớmchưa!Này,đicẩnthậnđấynhá,kẻolạivađầuvàođáđấy.Còncáimảnhbáocũnàynữa.

Đếnlàvênhvang!Nhưngmàtừlâulắmthiênhạcũngchẳngnhớhắntađãđăngtingìrồi.Chỉcómìnhtalàvẫnkiêntâmvàbìnhthản;tatựbiếttalắmvàluônluôngiữlấygiátrịcủata.

Mộthômcôảcảmthấycóvậtgìnằmcạnh,mộtvậtsángrựcrỡmàcôảcholàmộtviênkimcương.Đólàmộtmảnhchaivỡ.Thấyhắntalónglánhtrôngnhưmộtcáitrâmcàiđầu,kimbèncấtgiọngsănđón:

-Chắchẳnbàchịlàkimcương?

-Mộtloạinanánhưthế.

Thếlàảnọcứtưởngảkiaquýpháilắm.Vàrồicâuchuyệngiữahaiđứanởran,đặcmộtgiọngkiêukỳchúasoáiởtrênđời.Kimtalêngiọng:

-Mìnhở trongmộtcái trápcủa tiểu thư.Vị tiểu thưấy làmnghềnấubếp.Mỗibàntaycủanàngcónămngón.Mìnhchưahềthấyaikiêucăngtựphụnhưcác lãongón tayấy, thếmàchúngcũngsinhrađểnângmìnhrakhỏihộprồilạicấtmìnhvàothôi.

Mảnhchaihỏi:

-Thếcáclãongóntayấycóthuộcdòngdõiquýphảikhông?Kimđáp:

-Quýphái!Khôngđâu,nhưngkiêucăng.Chúngnótấtcảnămanhemvàtấtcảđều thuộcdòngdõi...họnhàngón tay.Chúng tuydàingắngkhácnhaunhưngđứngcạnhnhaumộtcáchhợmhĩnh.Ngónngoài,cũnggọi làngóncái,lùnvàmậpđứngtáchriêngravìhắnchỉcótrầnmộtkhớpnênchỉcóthểgậplạimộtđốtthôi,nhưnghắnluônluônkhoerằngnếungườinàomàcụtmấthắnthìkhôngthểnàomàlàmviệcnhàbinhđược.

Ngón thứhai lúcnếmmứt, lúcnếmmù tạt; hắn còn chỉ chỏđược cảmặttrănglẫnmặttrờinữavàchínhhắnấnquảnbútkhingườitaviếtláchđấy.Lãothứba thìcaohơntấtcảcác lãokia.Lãothứtưđeomộtcáiđaibằngvàngvàlãothứnămbénhấtchẳnglàmăngìcả.Vìthếnênhắnkiêungạolạthường.Bọnchúnglúcnào

cũnglàmbộlàmtịch,bắcbậckiêukỳ,nênmìnhđãbỏchúngmàđinơikhácđấy.

Mảnhchaibảo:

-Cóthếchúngmìnhmớingồivớinhauởđâymàlấplánhchứ.Lúcđóngườitađổnướcvàománggiặt.Nướcchảylênthành

mángvàcuốnhaiđứađi.Kimthởphào:

-Đấy,thếlàchúngtalạitiếnbướcrồiđấy.

Mảnhchaitiếptụclănđi,cònảkimđọnglạiởdướisuối.

-ấyđấy!Mìnhmảnhdẻqúa,khôngnhúcnhíchđượcnữa;

nhưngcũngđànhvậybiếtsao?

Quảnhiêncôảnắmdíởđây,ômấpnhữnghoàibãovĩđạicủa

côả.

-Mìnhrồicũngđếnphảitinrằngmìnhlàconcủamộttianắng

vìmìnhnhỏnhắnthếnàykiamà!Hìnhnhưnhữngtianắngxuốngtậnđáynướctìmmìnhthìphải.Nhưngmìnhnhỏnhắnđếnnỗithânmẫumìnhchẳngtìmthấymìnhđâu.Giávíthửngườitachưađánhgãymấtcáimắtcủamìnhthìmìnhcũngcònkhócđượccơđấy!Nhưngkhông,mìnhchẳngmuốnkhóc,mìnhmàlạithankhócà?

Mộthôm,trẻconđếnsụcsạodòngsuối.Chúngmòtìmđanhcũ,xuđồngvàcáccủatươngtựloạiấy.Côngviệcchẳnghàohứnglắm,nhưngchúngthíchlàmviệcấyvàđứanàonhặtđượcgì thì lấynấy.Mộtđứatrongbọnbịcáikimđâmvàotaykêulên:

-ôichao!Cáiđồănmàynày!

ảkimvộicãi:

-Tôikhôngphảilàănmàyđâu.Tôilàmộttiểuthưkhuêcác

đây.

Nhưngnàocóaithèmnghenó.Đếnlúcấycáiđầuxicủanóđã

tuộtđimấtrồivàkimtalạitrởnênđenxìtừđầuđếnchân;nhưngcàngđenthìthânhìnhtrôngcàngcóvẻnhỏđi,nêncôảtưởngmìnhmảnhdẻhơnlúcnàohết.Trẻconbànnhau:

-Cócáivỏtrứngtrôiđếnkiarồi!

Thếlàchúngcắmkimvàovỏtrứng.Côảhíhửng:

-May lắm!Giờ thìmìnhnổibật rồi,vìmình thìđenmà thànhquáchxungquanhlạitrắngtoátmộtmàu.ítrathiênhạcũngnhậnramìnhngay.Miễnlàchớcósaysóngmàgãytanxác

Côảkhôngsaysóngnênchẳnghềbịgãy.

-Đibiểnmàcócáibụngbằngthépnhưmìnhthìthậtlàmaymắnlắmthay!Mìnhhơnngườiởchỗấyđấy.Aidámtựhàocóđượccáibụngnhưta?Thểchấtmìnhtốtthật!Màcàngnhỏbaonhiêuthìlạicàngtránhđượctainạnbấynhiêu.

Mộtchiếcxetảihàngchẹtlên,vỏtrứngvỡđánh"rắc"mộtcái.Kimrênla:

-Trời!Saomìnhbịđèkhiếp thếnày!Hìnhnhưmìnhbị saysóng thìphải.Mìnhbịgãynátmấtrồi.

Tuybịchẹtxenhưngảkimkhônggãy.Côảvẫnnhưtrước,nằmsõngsượtdướilòngsuối.Mặcxácả!

Côbébándiêm

Đêmgiángsinhnămấytrờithậtlạnh.Đãmấyngàyliềntuyếtrơiliênmiên,nhưhốihảđiểmtrangchothànhphốvẻthánhkhiếtđểđónmừngngàykỷniệmChúaCứuThếrađời.

Embétayômbaogiấyđầynhữnghộpdiêm,vừađivừacấtgiọngraomời.Lạnh thếmàbéphải lêđôi chân trần trênhèphố.Đôidép cũ rích củabésángnaybịlũnhócngoàiphốnghịchngợmdấuđimất.Trờilạnhnhưcắt.Haibànchâncủabésưngtímcảlên.Bécốlêtừngbướcsátdướimáihiênchođỡlạnh,thỉnhthoảngđôimắtngâythơngướcnhìnđámđônghờhữngqualại,nửavanxin,nửangạingùng.Khônghiểusaobéchỉbáncómộtxumộthộpdiêmnhưmọingàymàđêmnaykhôngaithèmhỏiđến.

Càngvềđêm,trờicànglạnh.Tuyếtvẫncứrơiđềutrênhèphố.Bébándiêmthấyngườimệtlả.Đôibànchânbâygiờtêcứng,khôngcònchútcảmgiác.Béthèmđượcvềnhànằmcuộnmìnhtrênchiếc

giường tồi tàn tronggócđểngủmộtgiấcchoquênđói,quên lạnh.Nhưngnghĩđếnnhữnglờiđaynghiến,nhữnglằnroivunvútcủangườimẹghẻ,bérùngmìnhhốihảbướcmau.Đượcmột lát,bébắtđầudánmắtvàonhữngngôinhàhaibênđường.Nhànàocũngvuivẻ,ấmcúngvàtranghoàngrựcrỡ.Chỗthìđènmàunhấpnháy,chỗcócâygiángsinhvớinhữngquàbánhđầymầu.Cónhàdọn lênbàngà tây, rượu,bánh trái trông thậtngon lành.Bất giác bé nuốt nướcmiếng,mắt hoa lên, tay chân run bần bật, bé thấymìnhlạnhvàđóihơnbaogiờhết.Đưataylênômmặt,béthấtthểubướcđitrongtiếngnhạcgiángsinhvăngvẳngkhắpnơivàmọingườithảnnhiên,vui

vẻ,sungsướngmừngChúarađời...

Càngvềkhuya,tuyếtcàngrơinhiều.Bóngtối,cơnlạnhlẫncơnđóinhưphủlên,nhưquấnvàohìnhhàinhỏbéốmyếu.Bévàonúpbênvỉahègiữahaidẫynhàcaođểtránhcơngióquáiácvàtìmchúthơiấmtrongđêm.

Ngồinghỉmộtlát,chợtnhớrabaodiêm,bélấyramộtcây,quẹtlênđểsưởichomấy ngón tay bớt cóng. Cây diêm cháy bùng lên thật sáng, thật ấm,nhưngchỉmộtlátthìtắtmất,làmbécàngbựcmìnhhơntrước.Béthửquẹtlênmộtcâydiêm thứhai.Khicâydiêmcháybùng lên,bé thấy trướcmặtmìnhmộtbànđầythứcăn,nhữngmónđặcbiệtcủangàylễgiángsinh.Bémừngquá,đưatayrachụplấythìngaylúcấycâydiêmtắt,đểlạibétrongbóngtốidầyđặc,vớicáilạnhbâygiờcàngkhủngkhiếphơn.Bésợquá,sợlạnh,sợtối,vộivànglấybaogiấyđổdiêmrahết,rồicứquẹtlêntừngcâymột,hếtcâynàyđếncâykhác.Trongánhsángcủamỗicâydiêmbé thấymìnhđượcvềnhà,đượcgặplạingườimẹthânyêu.Mẹâuyếmbếbéđếngầnbênlòsưởi,mặcchobéchiếcáochoàngdàithậtấm,thậtđẹp,xongnhẹnhàngđútchobétừngmiếngbánhngon.Mẹtrìumếnômbévàolòng,vuốtve,hỏihanđủchuyện.Mồilầnquediêmtắt,hìnhảnhngườimẹthânyêutanbiến,béhoảngsợ,vộivàngquẹtlênmộtquekhác,mẹlạihiệnra.Cứnhưthế, taybé cứ say sưaquẹt hếtmớdiêmnàyđếnmớdiêmkhác.Rồi nhưngườiđiên,bélấyquediêmchâmvàocảhộpdiêm.Khiánhlửabùnglên,béthấymẹcúixuốngbếbé lên,mangbébaybổngvềnơiđầy tiếnghát,đầynhữngngườithânyêu,békhôngcònthấylạnh,thấyđóigìnữa.

Sánghômsau,nhữngngườitrongphốtìmthấyembéđángthươngnằmchếtbêncạnhđốngdiêmvãitungtóetrongngõhẻm.

Côbétíhon

Ngàyxưacómộtbàhiếmhoi,mongcómộtđứaconmàmãikhôngđược.Bàphảitìmđếnmộtmụphùthuỷđểnhờgiúp.Bànói:

-Tôimuốncómộtđứacon,bàbảogiùmtôiphảilàmthếnào.

-Tasẽgiúp-mụphùthuỷtrảlời-Hãycầmhạtlúanày.Nókhônggiốngnhư lúamìvẫnmọcngoàiđồng,cũngkhônggiống lúavẫnchogàvịt ăn.Đêmvềgieovàochậuhoa,mộtthờigiansausẽ

biết.

-Cảmơnbà-bàhiếmcontrảcôngvàchàomụphùthuỷrồi

đemhạtlúavềnhàgieo.Chẳngmấychốcnómọcthànhmộtcâyhoatuyệtđẹp,giốngnhưhoauấtkimcương,nhưngcánhhoacuộnlạinhưmộtcáinụ.

-Hoađẹpquá!-Bàthốtlênvàđặtmôilênhoa.Nhưngbàđanghônbônghoathì bỗng có tiếng độngmạnh làm hoa bừng nở. Nhìn bông hoa, bà ngạcnhiênthấyởgiữabônghoacómộtcháubéxinhđẹpngồitrênnhuỵhoa,nhưngồitrênchiếcghếtựamàuxanh.BéchỉlớnbằngngóntaycáinênbàđặttênchobélaBétíhon.Bàlấyvỏhạtdẻđểlàmchobémộtchiếcnôirấtđẹp,bên trong trải nệm bằng cánh hoa tím, chăn đắp cho bé làmột cánh hoahồng.Banđêmbéngủởđấy,cònbanngàybéchơitrênbàn.Bàđặttrênbànmộtcáiđĩađựngđầynước,vànhđĩakhoanhmộtvònghoa.Cánhhoanổitrên mặt nước. Có một cánh hoa cánh hoa uất kim cương to dùng làmthuyền.Béngồivàođấydạochơinhưdạothuyền,mộtchiếclôngngựadùnglàmmáichèo.Bévừachèovừahát,giọngthậtêmái,dịu

dàng.

Mộtđêm,bétíhonđangngủ,bỗngmộtconcóctotướngvừa

béovừanhớttrôngphátkhiếpchuiquaôkínhvỡtrêncửasổvào

phòngvànhảylênbàn,nơicôbétíhonđangngủdướicánhhoahồng.

mê.

Nónghĩthầm:

-Contraimìnhđượcconbénàylàmvợ,hẳnlàcucậusướng

Thếlànóchộplấycáivỏhạtdẻ,trongcóBétíhonđangngủ,

chuiquaôkínhvỡnhảyravườn.Trongvườncómộtdòngsuốinhỏ,haibờlầylội.Đấylàchỗởcủahaibốconnhàcóc.Khiếp!Cócconcũngbéophịnhưbố,trôngrấtsợ.Haibốconsaogiốngnhauđếnthế!Trôngthấycôbéxinhđẹptrongvỏhạtdẻ,cócconreolên:cọc,cọc,cọc,kẹc,kẹc,kẹc!

-Cócbốbảo:

-Khẽchứ!Khôngnóthựcdậy,nótrốnmất.Chúngtasẽđặtnólênmộtlásen to. Nó bé, ở đấy như ở một hòn đảo, không chạy trốn đi đâu được.Chúngtasẽlàmchonómộtcănnhàởngaychỗbùnlầynày.

Giữadòngsuốicónhiềugốcsen,láxoètobậpbềnhtrênmặt

nước.Cócbốbơiragiữadòngsuối,nơicótàulátonhất,đặtchiếcvỏhạtdẻđựngbéTíhonvàođấy.

Sánghômsau,thứcdậyBéTíhonthấymìnhđangởtrêntàulá,bốnchungquanhlànước.Nósợquá,oàlênkhóc,khôngcócáchvàobờ.

Lúc này, bố con nhà cóc đang trang hoàng phòng cưới, căng lên tườngnhữngchiếclásenxanh,đínhlênnhữngbôngsentrắngvớinhữngnhịsenvàng.Xongrồihaibốconbơiratậngiữasuốiđóndâu.CócgiàcúichàobéTíhonvànói:

-Tagiớithiệuvớiconđâylàthằngcontraita.Chồngcủaconđấy.Haiconsốngtrongcănphòngđẹpđẽgiữachốnbùnlầynày.Cócconlại:Cọc,cọc,cọc,kẹc,kẹc,kẹc!

Haibốconngậmtàu lásen to lôivàobờ.BéTíhonngồi trên tàu lákhócsướtmướt.Nókhôngmuốnởnhàcủalãocócgiàghêtởmvàkhôngmuốnlấythằngcontraigớmghiếccủalão.

Maysaolúcấycóđàncáconđangbơilộidướisuốitrôngthấy.Chúngnhôlênmặtnướcđểxemcôbé.

Chúngthấybéxinhquálạirấtbuồnvìphảisốngvớihaiconcócghêtởm.

-Không!Khôngthểđểthếđược!Đàncábảonhauvàbơiđếndướitàulácó

BéTíhonđangngồitrênvàcắnđứtcuộngsen.Thếlàdòngnướccuốntàuláđi,đưacôbéraxa,rõxa,bốconnhàcóckhôngthểbơitớiđóđược.

rằng:

BéTíhontrôiquanhiềuthànhphố.Chimchóctrongbờbụihót

-Côbéxinhquá!

Tàuláđưacôbéquanhiềuxứlạ.Mộtconbướmtrắngbaylượn

hồilâutrênđầucôbéđậuxuốngtàulá.Côbésungsướngvìthoátkhỏihaibốconnhàcóclạiđượcngắmnhìnphongcảnhđẹpởnhữngmiềnđấtxalạtàulátrôiqua.Dướiánhnắng,nướcsuốilónglánhnhưvànglỏng.Côbécởidâylưng,buộcmộtđầuvàocánhbướm,mộtđầuvàotàulá.Khibướmbaynókéotheocảtàulá.Bỗngmộtconbọdừaxuấthiện,lấychânquắpcôbéđemđếnmộtcànhcây,chiếcláthìvẫnchaolượncùngconbướm.Bướmgỡrakhỏidâybuộcmàkhôngsaogỡđược.

KhibọdừađemBéTíhonlêncây.Bésợlắm.Bésợcảchobướmtộinghiệpbịbuộcchặtvàotàulá,nếukhôngđượcaigỡrachothìbướmchếtđóimất.Nhưngbọdừacónghĩgìđếnchuyệnấy!NóđặtBéTílênmôtchiếcláto,đemnhuỵhoađếnchoBéănvàkhenBéđẹp.

Nhiềubọdừabạnbènóđếnchơi,nhìnchằmchằmBéTíhonvànóinhữngcâuláoxược.Mộtảbọdừatrẻkêulên

-Nóchỉcóhaichânthôicácbạnạ!Mộtconkhácvộithêm:

-Nókhôngcórâuchúngmàyạ!

Nhiềuconkhácchếnhạo:

-Trôngnóxấunhưgiốngngườivậy!

ThậtraBéTírấtxinh.LúcmớiđemBéTívề,nócónghĩnhưcácbạnnóđâu.Chỉcócácbạnnódèmpha,nóiranóivàomãinênbọdừacũngtinlàBéTíxấuvàkhôngthíchBénữavàđemBéđặtxuốngmộtcâycúctrắng.

Tưởngrằngmìnhxấuđếnmứcbọdừacũngkhôngưa,BéTíkhócnứcnở,buồnphiền.NhưngthậtrathìBérấtxinh,thanhtú,dịudàng,chẳngkhácgìmộtcánhhồng.

BéTíhonsốngmộtmìnhsuốtmùahạtrongkhurừnglớn.Bélấycọngrơmlàmchomìnhmộtcáivõng,treodướimộtláthumẫuđơntođểtránhmưa.Béănnhuỵhoavàuốngnhữnghạtsươngrơi.Bésốngnhưvậysuốtcảmùhèvàcảmùathu.Nhưngrồimùađôngđến,mùađôngdàidằngdặcvàlạnhgiá.NhữngconchimnhỏthườnghótchoBénghegiờcũngbayđitránhrét.Câyrụnghết lá,hoađều tàn,chiếc lá thumẫuđơnchechỗnằmcũnghéoquắt,chỉcònlạichiếccọngvàngkhô.Quầnáoráchbươm,Bérétrun.

Tuyếtrơi,mỗigiọttuyếtrơixuốngBénặngnhưhònđákhôngchịunổi.Bénúpmình trongmộtchiếc lákhô,nhưngchẳngấm thêmchútnào,vẫn rétruncầmcập.

BéTíhonbỏkhurừngđếnmộtruộnglúagầnđấy.Ruộnglúavừamớigặtchỉcòngốcrạtừdướiđấtgiálạnhtuatủagaiđâmlên.Điquađámruộng,BéTí hon cũng thấy vất vả như người đi qua một cánh rừng, nó đi chệnhchoạngngãlênngãxuốngnhiềulần.BéTíhonlầnđượcđếncổngnhàmụchuộtđồng-mộtcáihốcdướigốcrạ.Chuộtđồngsốngởđấyrấtthoảimái,lạicóđầylúavàcácthứcănkhác.BéTíhonvàonhàmuchuộtđồngxinmộthạtlúamạchănchođỡđói,đãhaihômnaybékhôngđượcăngìvàobụng.

Chuộtđồngbảo:

-Tộinghiệpconbé!Vàođâyănvớitacháuạ!ThấyBéTíhondễthương,chuộtbảo:

-Cháucómuốnởđâyvớitakhông?Chỉcầngiữgìnnhàcửachosạchvàkểchuyệnchotanghe.Tathíchnhấtlànghekểchuyện.

BéTíhonlàmtheolờichuộtvàđượcchuộtđốiđãtửtế.Mộthômchuộtnói:

-Sắpcókháchsangchơiđấy.Ôngbạnlánggiềngtalàmộtngườigiàucó,nhà cao cửa rộng.Ông thườngmặc chiếc áo lôngđennhánhnhư sa tanh.Cháu mà lấy được ông ta thì may lắm. Nhưng ông ta mù, cháu phải kểchuyệnchoôngtanghe.

Rồingayhômấy,ChuộtchũihàngxómđếnthămChuộtđồng.Hắnmặcbộáolôngđennhánhnhưsatanh.Chuộtđồngnóilàhắngiàuvàcóhọc.NhàhắnrộnggấphaimươilầnnhàcácconChuộtChũikhác.Nhưnghắnkhôngthíchnắngvàhoa.Hắnluônnóixấuánhnắngvàhoa.ChúngbảoBéTíhonhát.Béhátrằng:"Bayđi!Bọdừabayđi".Béhátrấthay.Giọngbédịudàng,Chuộtchũinghethíchlắm,nhưnghắnkhôngnóigì.

ChuộtchũiđãđàomộtngáchtừnhàhắnănthôngsangnhàChuộtđồng.HắnmờiBéTíhonvàbạnbèhắnvàođấychơi.Tronghangcóxácmộtconchimchếtrét.Chuộtchũingậmmộtmẩugỗmụcnátcóphátraánhsángđitrướcsoiđường.Đếngầnchỗxácconchim,chuộtchũilấymõmhúclêntrầnchothủngmộtlỗ,đểchoánhsánglọtvào.

Nhờcóánhsánghọtrôngthấyconchiménnằmgiữahang,haicánhgậplại,lôngchekínđầu,châncoquắp.Rõrànglàchimđãchếtrét!Thậttôinghiệp!BéTíhonthươngchimlắm.NóđãhótchoBénghesuốtcảmùahè.Nhưngchuộtchũilạilấychânđẩychiménva

nói:

-Nókhônghótđượcnữa!Buồnthaychosốphậnnhữngcon

chimbénhỏ!Ngoài tiêngkêuchiêmchiếpchimchẳngbiếtgìnữa, rồi cứđếnmùađônglạichếtrét.Lạytrờiđừngbắtcáccontôisaunàyhoáthànhchim.

Chuộtđồnghưởngứng:

-Bácnói rấtđúng!Ngoài tiếngkêuchiêmchiếpchimcóbiết làmgìđâu!Mùađôngtớilàchếtđóivàchếtrét.

-BéTíhonkhôngnóigì;đợilúchaiconchuộtquaylưngđi,nócúixuống,vạchlôngchim,hônlênhaimắtnhắmnghiềncủachimvànói:

-Đúngconchimnàyđãhótchomìnhnghesuốtcảmùahèvừa

qua.Conchimxinhquá,hótthậtlàhay.

ỞnhàChuộtchũiravề,suốtđêmBéTíhonkhôngngủđược.Bévùngdậylấyrơmtết thànhmộtcáichănđemđắpchoconchimchếtrét.Bécònlấynhuỵhoađemphủxungquanhthânchim.Bénói:

-Vĩnhbiệtchimthânyêu.Cảmơnchimđãhótchotanghe

suốtcảmùahè,khiánhnắngsưởiấmchúngta,câycốixanhtươivàlàmdịumắtta.

BéTíhonlấytayghìđầuchimvàongựcmình.BỗngBéthấycóvậtgìđộngđậydướitayBé.Đólàtráitimcủachim.Conénchỉmớibịcóngvìrét,giờ

đâyđượcsưởiấmnótỉnhlại.

Mùathuénthườngbayvềphươngnamtránhrét.Nếucóconnàolọtlạithìnóbịrétcóng,rơixuốngvàbịtuyếtvùi.

Nghĩvậy,BéTíhonthươngconchim,lấythêmnhuỵhoarắclênmình,lấylábạchàBéthườngdùnglàmchănđắpphủlênđầuchim.

ĐêmhômsauBéTíhontrởlạithămchim,thấychimvẫnsống,nhưngyếulắm,chỉmởmắtmột tínhìnBérồii lạinhắmnghiền.Béđứngcạnhchim,cầmmộtmẩugỗmụcthayđèn.Mộtlúcchimcấttiếngnói:

-Cảmơncôbélắm!Cảmơncôbéthânyêu!Toithấytrongngườiđãnónglên,đãlạisức.Tôisẽcóthểbayvềnơiấmnắngcùngvớibèbạn.

BéTíhonđáp:

-Chớ!Bênngoàiđầybăngtuyếtcònlạnhlắm.Chimcứởlạiđây,nằmcáigiườngbénhỏnày.Tôisẽchămsócchochimrấtchuđáo.

Bélấymộtcánhhoamúcnướcđemlạichochimén.Uốngnướcxong,chiménkểhcoBénghechuyệnchimbịthươngởcánhkhibaytừtrongmộtbụigaira,vìvậykhôngkịpbaytheođànvàrơixuốngđất.Chimchỉnhớđượccóthếvàkhôngbiếtsauđấythếnào,bâygiờđangởđâu.

ChiménởlạitronghangsuốtmùađôngvàđượcBéTíhonhếtlòngchămsóc.NórấtyêuquýBé.ChuộtđồngvàChuôtchũikhôngbiếttýgì.Nếubiếtchúngđãđuổichimđi.

Mùaxuânđãđến.Nhữngtianắngđầutiênxuấthiện.ChiménhỏiBéTíhoncómuốnđitheokhông.ChimsẽcõgBétrênlưngđưavềrừng.NhưngBéTíhonlắcđầunói:

Tôikhôngmuốnlàmnhưthế.Làmthếlàphụơnchuộtđồng.

-Thếthìtừbiệtbạnthânyêu.

Chiménnóirồibayvútlênkhông,giữabầutrờichanhoàánhnắng.BéTíhonbuồnrầunhìn theo,Bécũngrấtmếnchim,chimđi rồiBébuồn.SuốtngàyBéphảiởtrongnhà,khôngrangoàinắngđượcấmđược,vìlúangoàiđồngmọc lên cao. Đối với Bé, thửa ruộng lúa ấy rậm rạp nhưmột cánhrừng.

MộthômChuộtđồngbảobé:

-Mùahạchỉcònthờigiannữa,lễcướisápđếnnơirồi,ôngnnạlánggiếngđãđemlễsangdạmhỏi.Cầnphảisửasoạnquầnáomớichocháu.Tasẽchocháunhiềucủahồimônđểcháuđemvềnhàchồng.

RồichuộtđồngbảoBéngồiquaysợi.Cảbốnconnhệndệtđêmngày.ChiềunàoChuộtchũicũngsangchơivànóirằnghễquamùahè,trờibớtnóng,làhắncướiBéTíngay.

NhưngBéTíhonkhôngưachuôtchũi.Nókhôngmuốnlấylãota,muốnđikhỏinơiđây.Sángsáng,lúcbìnhminh,vàchiềuchiềulúcmặttrờisắplặn.Khigióthổicácbônglúarạpxuống,héchoBénhìnthấybầutrờixanhbiếc,bélạimơướccuộcsốngbênngoài,mongChiménbaytrởlại.

Bé:

Khithusang,quầnáocướiđãchuẩnbịxong,chuộtđồngbảo

-Bốntuầnnữathìlàmlễcưới.

BéTíoàlênkhóc,nóirằngkhôngthíchchuộtchũi.Chuộtđồngmắng:

-Đừngcóõngẹo!Taogảmàyvàonơidanhgiáthếcòngì!Đến

ngayHoàngđếcũngchảcónbộáoxatanhđenbóngnhưnó.MàyphảicảmơnTrờiphậtmớiđúngchứ!

Đếnngày cưới,Chuột chũi tới đểđemBéTí honđi.Béphải xuốngdướihangvớichuộtchũi,xaánhnắng,vìchuộtchũighétánhsáng.ởnhàchuộtđồngítraBécũngcòncóthểđứngởcửahangngắmmặttrờimọc.

-Mặttrờinóngấmơi!Vĩnhbiệt!Bévừanóivừagiơtaylên.RồiBétíhonrờinhàchuộtđồng.

-Vĩnhbiệt!Vĩnhbiệt! -Bévòng tayômmộtbônghoanhỏ -Nếuhoacóthấychiménchotagửilờichào.

-Chiêmchiếp!Chiêmchiếp!

Vừalúcấy,BéTíhonnghecótiếngchimhóttrênđầu.Bénhìnlên.Đúnglàchimén!

Chiménnhìn thấyBémừngquá!Békểchochimnghenỗibuồnphải lấychuộtchũi,phảixuốngởhangsâu,phảixamặttrời.Chiménnói:

-Mùađôngsắpđếnrồi,tôisắpquayvềxứnóng.Bécómuốncùngđivớitôithìtrèolênlưngtôi,lấydâylưngbuộcngườivàomìnhtôi.Chúngtatrốnxachuộtchũivàchỗởghêtởmcủanó.Chúngtasẽđithậtxa,quanúinonđếnnhữngxứnóng,ởđấy có ánhnắng chanhoà, suốt năm lúcnào cũngnhưmùahạ,hoalácỏcâyxanhtươiđẹpđẽ.Trốnđivớitôi,BéTíhonthânyêu,ngườiđãcứusốngtôilúctôiđãnằmcứngđơdướihangsâunhàchuộtchũi.

-Vậythìchúngtađithôi!

BéTíhonđápvà trèo lên lưngchimén, lấy thắt lưngbuộcmìnhvàolôngchim.

Chimén vút lên không trung, bay qua hết rừngnàyđến biển nọ, bay quanhữngngọnnúituyếtphủquanhnăm.BéTírétrunchúivàobộlôngdàycủachimén,chỉlóđầuranhìntấtcảnhữngcảnhhuyhoàngdọcđường.

Rồiđôibạntớivùngxứnóng.ởđâynắngchóilọi,trờilồnglộngcao.Trêncànhcâyđungđưanhữngchùmnhomọngquảđenđẹp,nhữngcamchanhchíuchít.Cónhữngđứatrẻxinhđẹpchơiđùatrênđườngcái.

Chiménvẫnbayxamãi,phongcảnhmỗilúcmộtđẹphơn.CuốicùngchiménđưaBéTíhonđếnmộtnơi,dướibóngcâyxanh,gầnmộtdảihồnướcxanhbiếc,sừngsữngmọttoàlâuđàicổbằngcẩmthạchtrắng.Nhovàcâyutrườngxuânleokíncáccột.Chiménlàmtổtrênmộtcáicộtấy.ChimnóivớiBéTíhon:

-Nhàtôiđấy!Bécó thấycỏmọcởdướikhông.Tôisẽđặtbéxuốnggiữađámcỏ,sốngởđấy,Bésẽthấysungsướng.

-Vâng!-BéTíhonvỗtaytrảlời.

Ởđấycómộtcáicộtbằngcẩmthạch trắngvỡlàmbamảnh,chungquanhmọcđầyhoatrắngrấtđẹp.ChiménđặtBéTíhonxuốngđấytrênmộtchiếcláto.Bébỗngngạcnhiênkhithấyởđâycómộtchàngtraibénhỏtrongnhưthuỷtinh.ChàngkhôngtolớngìhơnBéTíhon.Trongmỗibônghoađềucómộtngườibénhỏnhưthế.Chàngtrai trongbônghoacúctrắnglàvuacủahọ.

-BéTíhonthìthầmvớichimén

-Trời!anhchàngđẹptraiquá!

Hoàngtửtíhonrấtsợchimén,vìđốivớichàngbénhỏvàmảnhkhảnhthìchiménquảlàmộtconchimkhổnglồ.

VừanhìnthấyBéTíhon,Hoàngtửmêsayngay.Chưabaogiờchàngtrôngthấymộtngườicongáixinhđẹpnhưthế!ChàngnhấcchiếcmũmiệnđangđộiđặtlênđầucôbéTíhonngỏýmuốnlấybé.Lấychàng,Bésẽtrởthànhnữchúacủacácloàihoa.

Thậtlàđẹpđôi,chẳngnhưthằngCócconvàlãochuộtchũi!BéTíhonbằnglòng.Từmỗibônghoabướcramộtnam,mộtnữ,quầnáosangtrọng.Đôinàocũngxinhđẹp,nhưgxinhđẹpnhấtvẫnlàđôivơchồngmớicưới.NgườitalắpcánhvàochoBéTíhon;Bécóthểbaytừbônghoanàysangbônghoakhác.Khắpnơiđềuvuimừng.Trênngọncộtđácẩmthạch,chiménrángsứchótmừngđôitânhôn,tuyrằngchimrấtbuồnvànhớcôbé.

HoàngtửbảoBé:

-Cái tênBéTíhonxấu lắmmàemthì lại rấtđẹp.Từnay tênemsẽ là làTiểuNgọc.

Tạmbiệt!Tạmbiệt!Chiménhótchàođểrờixứnóng,trởvềphươngBắc.

Conchiménấy làm tổởcạnhcửa sổnhàngườikểchuyệnnày.Nódùngtiếngnói"chiêmchiếp!"màkểchuyệntrênđâychoôngtanghevànhờđóchúngtabiếtthêmđượcmộtchuyện.

Conchimhọami

ỞTrungQuốc,nơimàHoàngđế làmộtngườiTrungQuốcvà tấtcảquầnthầncũng làngườiTrungQuốc,cácbạnhẳncũngbiếtđiềuđó,đãcómộtcâuchuyện.

Câu chuyệnnàyxảy ra lâu lắm rồi, nhưng chính vì thếmàphải kể lại đểngườitakhỏiquênđi.

CungđiệncủaHoàngđếđẹpnhất trầngian, làmbằngmột loạisứrấtquý,nhưng dễ vỡ,mỗi khi chạm đến phải thật nhẹ tay, nhẹ chân. Trong vườnThượnguyểntrồngtoànnhữngloạihoaquý,rấtkỳlạ,nhữngbônghoađẹpnhấtphảiđeolụclạcbằngbạcđểchodukháchkhiđếnxemphảilưuý.Khuvườnđượcchămsóckỳcôngvàtrảirộng,ngayngườilàmvườncũngkhôngbiếtđếnđâulàhết.Càngđicànggặpnhiềuđiềukỳthú,nhữngcâycaobóngcảvươndài,nhữnghồrộngmênhmôngsâuthẳm.Rừngthoaithoảixuốngbiển,

trênlànnướcxanhnhữngconthuyềnlớncóthểlướtdướibóngcây.Nơiđâycóconhoạmithườngcấttiếnghótmêhồn.Mộtanhthuyềnchàinghèokhổlòngchứachấtbaonỗi lo toandănglướiđiqua,nghetiếngchimhótcũngphảidừnglạinghe.Anhreolên:"Trờiơi,Thánhthótbiếtbao".

Nhưngrồimảimêvớicôngviệc,anhtaquênchimngay.Đêmsauđidănglướiquađấy,anh lạinghe tiếngchimhót:anh lạiđứng lạinghevà lại reolên:"Trờiơi,Thánhthótbiếtbao"

Khách thamquan từnhiềunước trên thếgiớikéođếnhoàng thành.Họcangợihoàngcungvàvườnthượnguyển;nhưngkhinghehoạmihót,họđồngthanh reo lên: Đấymới là điều kỳ diệu". Trở về quê hương, họ thuật lạinhững điều mắt thấy tai nghe. Nhiều học giả đã viết thành sách ca tụnghoàngthành,hoàngcungvàvườnthượnguyển;nhưngngườitacatụnghoạminhiềuhơncả,nhữngthisĩnổitiếngđãlàmnhữngbàithơkiệttácđểcangợiconchimhoạmihóthaytrongkhurừngbênbờbiển.Sáchđượctruyềnđikhắpnơi,cóquyểnlọtvàotayHoàngđế.Ngườichămchúđọc,nhiềulúcgậtđầutánthưởngnhữngđoạnvănhaycatụnghoàngthành,hoàngcungvàvườnthượnguyển.

Đọctiếp,ngườithấycóđoạnviết:"Nhungconchimhoạmimớithậtlàkỳdiệu!"Hoàngđếngạcnhiên:

-Gìthếnày?Conchimhoạmià?Saotalạikhôngbiếtnhỉ?Cóđúnglàtronggiangsơnta;hơnnữalạingaytrongvườncủata,lạicómộtconchimnhưthếkhông?Tachưahềnghenóibaogiờ,lạthật!Hoàngđếtruyềngọiquanthị lang làngườicầmquyềncaochức trọng;mỗikhicókẻdướiđến trìnhbáohaythỉnhcầuđiềugì,ngàichỉtrảlờicộclốc:"Hớ!"

Hoàngđếphánhỏi:

-ởđâychừngnhưcómộtconchimngười tagọi làhoạmi.Thiênhạchorằng con chim này là loại chim quý hiếm. Vậy sao chưa thấy ai tâu vớiTrẫm?"

Quanthịlangthưa:

-"Muôntâubệhạ,chínhhạthầncũngchưanghethấynóibaogiờvàcũngchưathấyaiđemđếntiếncử".

-VậyngaytốinayphảiđemnóđếnhótchoTrẫmnghe.ThiênhạbiếtđếnvậtbáucủaTrẫmmàriêngTrẫmlạikhôngbiết!QuanThịLangtâu:

-Muôntâubệhạ,thựctìnhhạthầnchưahềthấyconchimấy,nhưnghạthầnxinđitìmnhấtđịnhsẽtìmđược.

Nhưngtìmđâu?QuanThịLangđãleolênkhắplầusongáctía,quakhắpcáccung điện và đường lối đi lại, gặp ai cũng hỏi, nhưng chẳng ai biết gì vềchimhoạmicả.

QuanThịLanglạivàochầuhoàngđế:

-Tâuthánhthượng-Ngàinói-Cólẽsáchđãđánhlừađộcgiả,xinbệhạđừngtin,đâychỉlàchuyệnhoangđường.

Hoàngđếphán:

-NhữngsáchtaxemlànhữngsáchcủaHoàngđếNhậtBảngửitặng,lẽnàolạilàchuyệnbịađặt?Trẫmmuốnđượcnghechimhoạmihótngaytốinay.Trẫmsẽban thưởngchochimnhiều ânhuệ.Nếukhôngđưađượchoạmiđếnthìcảtriềuđìnhsẽbịphạtgiẫmlênbụngsaukhiăncơmno.

QuanThịlangcúichàoHoàngthượngravề.Rồingàichạytớichạylui,leolên leo xuống, khắp cả lầu son gác tía, vào khắp các phòng trong hoàngcung,sụcsạomọingõngách,mộtnửatriềuthầncũnglàmnhưthế,vìchẳng

aimuốnchịutộigiẫmlênbụng.RõlàmộtcuộcchạyđualoạnxạđểtìmmộtconchimcảthiênhạbiếttiếngchỉtrừHoàngđếvàđìnhthần.

Cuốicùnghọvớđượcmộtcôbéthịtì.

-Trờiơi! -Côbékêu lên-Conchimhoạmi!cháubiết!Nóhóthay lắm!Chiều nàomang cơm thừa chomẹ đang ốm, lúc vềmỏi chân đứng nghỉtrongrừng,cháucũngđượcnghenóhót.Nhữnglúcấycháuthấysungsướngđếnchảynướcmắtnhưkhiđượcmẹcháuômhônvậy.

QuanThịlangnóinhưreo:

-Cháubéngoan lắm!Cháuhãyđưa tađếnchỗhoạmiđậu, tasẽbanchocháumộtchứcvịởtrongnhàbếpvàchophépcháuđượcvàoxemHoàngđếngựthiện.CháucầnđingayvìtốinayđãphảiđemchimđếnhótchoHoàngđếnghe.

Cảmộtnửa triềuđình theoconbé thị tìvào rừngnơi cóhoạmihót.Dọcđườngbỗngnghetiếngbòrống,mộtthịđồngreolên:Hoạmiđấy!Chimgìmàlớntiếngthế!Hìnhnhưtôiđãđượcngheởđâurồi!Nữtìnói:

-Khôngphảiđâu!Bòrốngđấy!Cònphảiđilâumớitới!Lúcsaulạicótiếngìuômcủamộtconễchươngởtrongao.Pháptăngtrongtriềucũngđitheođoànreolên:

-Hoạmiđấy!Nghesaomàthánhthótthế!Chưabaogiờbầntăngđượcnghemộtgiọngchimhóthaynhưthế!

Nữtìnói:

-Khôngphảiđâu!Đấylàếchương!

Đithêmmộtquãng,thịtìbảomọingười:

-Hãyimlặngmànghe!Nóđấy!Hoạmiđấy-Thịtìnóivàchỉmộtconchimnhỏlôngxámđangđậutrênmộtcànhcây.

QuangThịlangngạcnhiên:

-Hoạmiđấyà?Tacứtưởngnóđẹpkiachứ?Bộlôngnótrôngtầmthườngquá!Haylàtrướcmặtđôngđủquầnthầnnósợ,táisắcđi?

Thịtìcấttiếnggọi:

-Hoạmiơi!Hoàngđếmuốnnghehoạmihótđấy.

-Rấtvuilòng!-Hoạmitrảlời.

Vàcấttiếnghótthánhthótmêhồn.Quanthịlangkhen:

-Nghetrongnhưnhữngtiếngnhạcbằngphalê.Cáicổhọngnóxinhxắncứphậpphồng.Thếmàchưabaogiờđượcnghehoạmihótcũngtiếcthật.Vàohoàngcungchắcnósẽđượctriềuđìnhvàhoànggianhiệtliệthoannghênh.

Tưởnghoàngđếcomặtởđấy,hoạmihỏi:

-Tôicóphảihótlầnnữachothánhthượngnghekhông?Quanthịlangnói:

-Hoạmiơi!NgườihãytheochúngtavềcunghótchoHoàngđế

mêsay.

-Giọnghótcủatôiởchốnrừngnày,dướivòmcâynày,mớilàhaynhất.

Hoạminóithế,nhưngkhibiếtHoàngđếmuốnnóđếnhóttạihoàngcung,nócũngvuilòngđitheo.

Ởhoàngcungngườitađãchuẩnbịtiếpthậtlongtrọng.Hàngngàncâyđènbằngvàngsángchóitrênsânrồngvàtrêncácbệbằngsứ.Hànghiênrựcrỡnhữngchậuhoahiếmthấy,chuôngbạcngânvangmỗikhigióthoảngnhẹ.

Chínhgiữađạidiện,nơiHoàngđếngựcóđểsẵnmộtcànhcâybằngvàngcho chimđếnđậu.Vănvõ bá quan tề tựu đôngđủ; cả cô thị tìmới đượcphongchứcđầubếp,cũngđượcphépđếnnấpnghesaucánhcửa.Cácquanđềumặcphẩmphục,chămchúchiêmngưỡngconchimmàuxámđanglíulotrêncànhvàng.HoạmihóthayđếnnỗiHoàngđếxúcđộng,sụtsùi,nướcmắtgiàngiụa.Ngườirấthàilòng,truyềnđeochiếcthẻbàbằngvàngvàocổchimđểthưởngcông.Nhưnghoạmikhướctừnói:

-Như thếnày làvinhdựcho tôi lắmrồi!Được thấynhữnggiọtnướcmắtcủaHoàngđếnhỏkhinghetôihótlàmộtânhuệlớnđốivớitôi.

Hoạmilạicấttiếnghótêmđềmthấmthíanhưđểtạơn.Cácbàphunhânthìthàovớinhau:

-Khôngcòngìtuyệtbằng.

Cóbàcònngậmtínướcvàomiệng,khẽlấygiọngrorotrongcổbắtchướctiếng chim. Trong bụng nghĩ cứ làm như thế giọng các bà sẽ biến thànhgiọnghoạmi.

Ngaycảcácnữtì,thịvị,nhữngngườikháchkhótínhnhấtcũngnhiệtliệtcangợigiọnghótcủahoạmi.

Nhưvậyhoạmiđượccảtriềuđìnhvàhoànggiacangợi.Hoàngđếtruyềnbanchohoạmimộtchiếclồngsơnsontreotrongcung,chimđượcphéprangoàimỗingàyhailầnmỗiđêmmộtlần.Mỗikhirangoàichimđượcmườihaiquanhầuđitheo,mỗingườinângmộtsợitơbuộcvàochânchim.Kiểudungoạnnhưvậy,hoạmichẳngthíchthúgì.

Cảkinhthànhnáonứcvềconchim.Aiđẻconcũngmuốnđặttênlàhoạmi,kểcảnhữngđứacógiọngkhànkhàn.

MộthômHoàngđếnhậnđượcmộtgóigửiđếnbênngàiđềhai chữ"Hoạmi".

Hoàngđếmởgói,bụngnghĩchắclạilàmộtquyểnsáchnóivềchimHoạmi.

Nhưngkhôngphải.Tronggóilạilàmộtconhoạminhântạo,giốnghệtconhoạmithật,mình,dátđầykimcương,ngọcxanhngọcđỏ.Hễvặnmáychimlạihótlênnhưhoạmithật,cáiđuôivẫyvẫyóngánhsợivàngsợibạc.Cổchimhoạmiđeomộtcáivòng,trênkhắcdòngchữ:

"TôilàhoạmicủaHoàngđêNhậtBản,tôichưasánhđượcvới

HoạmicủahoàngđếTrungHoa".

Cảtriềuđìnhreolên:

-Tuyệtquá!

Hoàngđếphongchongườimanghoạmigiảmộtchứcvịcaovàbanthưởng.

Triềuthầncóngườibànchohaiconchimcùnghót,đểđượcnghemộtbảnsongcacủahaiconchimhoạmituyệtdiệu.Ngườitađãthửnhưngkhôngđược,vìconchimhoạmithậthótmột

kiểuriêngcủanó,cònhoạmigiảcứhóttheonhịpba.Quanchưởngnhạcđãbiệnhộchohoạmimáynói rằngnóhótkhôngsaiđâu, rấtđúngnhịp, tôicũngthườngdạytrênlớpnhưthế.Nghequanchưởngnhạcnóivậy,ngườitabènchochimgiảhótmộtmình.Nóhótrấthay,chẳngkémgìchimthật,lạiđẹpnữa,lúcnóhótcưlónglánhnhưnạmkimcương.

Nócóthểhótthôngluônmộtlúcbamươilầnmàvẫnhay,ngườinghekhôngthấychán,vẫncứmuốnnghenữa.NhưngHoàngđếtruyềnđểchimthậthótmộtlúc.

Nhưngnhìntrướcnhìnsauchẳngthấychimthật.Thìratronglúcmọingườimảimênghechimgiảhótthìchimthậtđãbayvềchốnrừngxanh.

Hoàngđếsửngsốt:

-Thếlàthếnào?

Quầnthầntỏvẻtứcgiận,kếttộichimvongânbộinghĩa.Cũngcóngườianủinhưvậycònlàmayvìcòngiữđượcconhaynhất.Thếlàchimgiảlạiphảihót,cómộtbàimànócứhótđihótlạiđếnmấychụclần.

Quan chưởngnhạc hết lời ca tụng chimmáy, quanquả quyết nó hơnhẳnchimthật,khôngchỉvìnocóbộlôngđẹpmàchínhvìtàinghệcủanó.

-Muôntâubệhạ-quanchưởngnhạctrìnhlênHoàngđế-vớiconchimthật,chẳngaibiếtđượcnósẽhótbàigì;nhưngvớiconchimmáythìcácbàihótđượcsắpxếptheomộttrậttựnhấtđịnh,cứmởmáycácbàisẽlầnlượthótlên.Cứviệctháomáyra,xemcácbánhxesắpđặtthếnàothìhiểuđượccáchchuyểnđộngcủamáyvàcáchphátratiếnghót.

Mọingườitánthànhýkiếncủaquanchưởngnhạc.Hoàngđếphánrằngphảiđểdânchúngđượcnghechimmáyhót,nênchủnhậtquanChưởngnhạcđemchimmáychodânchúngnghe.Dânchúngđượcnghehoạmihót,aicũngtấmtắckhen,saumỗibàimọingườilạichỉtaylêntrời,lắcđầukêu"ồ"!

Nhưngcómộtanhthuyềnchàinghèo,đãnhiềulầnđượcnghehoạmihót,lạinóinhưthếnày.

-Kháhayđấy!Khágiốnghoạmithậtđấy!Nhưngnghenhưcònthiếumộtcáigìấy.

Vậylàchimthậtđãrakhỏihoàngcung;chimmáyđượcđưalênđịavịđộc

tôn.

Ngườitađặtnótrênmộtđệmgấm,bêncạnhgiườngngự,xungquanhxếpđầy những bội tinh, châu báu, vàng ngọc là những thứ chim được banthưởng.Nóđượchoàngđếphongchochứctướccaoquý.Vềngôithứlâmtriều,chimđượcxếphàngđầu,bêntrái,làthứbậccaonhấttriềuđình.

Quangchưởngnhạcviếtmộtphosáchmườilămchươngcatụngchimhoạmimáy,lờilẽuyênbác,caosiêu.Aiđọcbộsáchấycũnggậtgùtỏrathônghiểu,đểkhỏimangtiếngdốtnát.Saumộtnăm,Hoàngđế,triềuthần,vàcảnướcđềuthuộclòngnhữngbàidochimmáyhót.Người tacóthểđồngcavớichim.TừHoàngđếđếnchúbéngoàiphốcũngbiếthót.

Rõthậtlàhay!

Nhưngmộthôm,chimmáyđanghótchoHoàngđếnghethìbỗngcótiêngkêuđánh sạch trongnụngchim.Dườngnhưcócáigìbịgẫy, cácbánhxequayloạnxạnghexoànxoạt,rồichimngừnghót.Hoàngđêtruyềngọiquanngự y đến bắtmạch chữa cho chim.Nhưng quan ngự y từ chối vì khôngthuộcchuyênmôncủangười.Triềuđìnhphảichogọimộtthợchữađồnghồđến.Anhthợđồnghồtháotungcỗmáyxemxétnóirằngcácbánhxemònnhiều,khôngcóđồthay;chỉcóthểlắplạidùngtạm,mỗinămchỉđượcchochimhótmộtlần.Nghetinthầndâncảnướcbànghoàng.Tiếngchimmáyhót bâygiờnghe rèn rẹt, nhưngquan chưởngnhạcvẫnkhăngkhăng rằngtiếngchimmáyhótvẫndudươngnhưtrước.

Nămnămsau,nhândân trongnướcnghemột tindữ.Hoàngđếmuônvànkínhyêucủahọ lâmbệnhnặng,khôngcứuchữađược.Đình thầnđãchọnngườikếvị.Dânchúngnhớnnhácđếndinhquanthịlanghỏithămtintức.

Hoàngđếtáingắt,giálạnhtronglongsàng.Vănvõbáquantưởngngườiđãbănghàrốirít,xunxoequanhvịvuamới.Tróngkhiđóthịvịvànữtìvuichơi,thoảthíchchuyệngẫuvàuốngnướcchè.Hoàngđếđángthươngđanghấphối,ngườichỉcònthoithópthở.Cảmthấycóvậtgìđèlênngực,ngườimởmắt vànhìn thấy thần chết đang cười với người.Thần chết đã lộtmũmiệncủangười,mộttaycầmxạkíchmộttaycầmhoàngkỳ.Từcácnếpmànchequanhlongsànglóranhữngcáiđầulâukỳquái;cónhữngcáitrônggớmghiếc,lạicónhữngcáitrôngnhântừ.ĐólàcôngđứcvàtộilỗicủaHoàngđếhiệnvềtrongkhithầnchếtđènặnglêntráitimngười.

-Cònnhớkhông?Nhàvuacònnhớkhông?

Cáiđầulâulầnlượthỏitộinhàvua.Chúngkểrakhôngbiếtbaonhiêulàtội,khiếnnhàvuatoáthếtcảmồhôivàkêulên:

-Nhưngtađâucóbiếtnhữngchuyệnấy?

Rồingàihò:Cửnhạclên!Khuatrốngcáilên!Takhôngmuốnnghenhữnglờimaquáinữa!

Mặtmavẫncứtrơtrơ,cònthầnchếtthìvẫnlắclưcáiđầu.Hoàngđếlạithétlên:

-Cửnhạc!Cửnhạcmau!Chimvàngthânyêu!Hãyhótđi!Hótlên!Tasẽban thưởngchongườivàngbạc,châubáuvàchiếcbàivàng.Hót lên!Hótlênđi!

Nhưng chẳng có ai vặnmáy, nên chim cứ im lìm. Còn thần chết thì vẫngiươngđôimắtthaoláo,trốnghốc,nhìnchằmchằmHoàng

đế.

Giữalúcđó,từngoàicửasổnổilêntiếnghóttuyệtvời.Chim

hoạmibénhỏđãtừrừngxanhbayvềđậutrêncànhcâyngoàivườn.NghetinHoàngđếốmnặng,chimđãbayvềmanglạichongườinguồnsinhlựcbằngtiếnghótcủamình.

Tiếnghótcủahoạmivang lên,bóngma tandần,máu lại lưu thông tronghuyếtquảncủanhàvua.Thầnchếtcũngphảilặngđitrướctiếnghótcủahoạmi,rồilạikhuyếnkhích:

-Cứhótđi!Hoạmi!Cứhótđi!

đế!

-Được!nhưngphảitraolạikiếmvàngvàmũmiệnchoHoàng

Saumỗibàihótcủachim,thầnchếtlạitraotrảmộtbảovật.

Chimtiếptụchót,cangợicảnhthanhbìnhnơinghĩatrangđầyhoathơm,cỏlạ.Thầnchếtkhôngcầmnỗilòngmongmuốntrởlạikhuvườncủamình,đãhoáthànhmộtđámmấytrắngbayquacửasổvàbiếnmất.

Hoàngđếreolên:

-Cảmơnchim!Cảmơnchimyêuquí!Tađãnhậnrahoạmirồi.Tađãvôtìnhđểchimrakhỏihoàngcung,vậymàchimvẫnquayvề,lạigiúptaxuađuổitàma,cứutarakhỏitaythầnchết.Ơnấykhôngbaogiờtaquên.

Hoạmiđáp:

-Nhàvuaban thưởngchochimnhiều rồi.Nhữnggiọtnướcmắt, nhàvuanhỏ lầnđầu tiênnghe chimhót, chimkhôngbaogiờquên cảnh tượngấy.Đốivớimộtcasĩ,khôngcóvàngbạcchâubáunàoquýgiábằng.BâygiờxinHoàngđếyênnghỉđểhoạmihótchongườinghechomaubìnhphục.

Rồihoạmilạihót,hoàngđếlạithiếpđitronggiấcngủhồisinhêmđềm.

Lúc ánh bìnhminh chiếu qua cửa sổ rọi tới long sàng, nhà vua tỉnh giấctrongngười sảngkhoáivôcùng.Chungquanhchẳngcóaiđếnhầu,vìhọyêntrívônhàvuađãbănghà.DuychỉcóhoạmivẫnmộtmìnhlíulobêncạnhHoàngđế.

Hoàngđếbảochim:

-Từnayhoamiluônởbêntađểhótchotanghe,cònconchigiảtasẽđậptanthànhtrămmảnh.

Hoạmivộican:

-Xinnhàvuađừnglàmnhưvậy.Chimmáyđãlàmhếtsứccủanó,nêngiưnólại.Còntôi,tôikhôngquensốngtronghoàngcung.Xinnhàvuachophéptôivềrừng,chiềuchiềutôisẽbaylạiđây,đậutrêncànhcây,trướccửasổnàyđểhótchonhàvuanghe.Chimsẽhótlêncuộcđờicủanhữngkẻsungsướngnhưngcuộcđờicũngnhưcuộcđờicủanhữngngườiđaukhổ.Chimsẽhótlênnhữngđiềutốtcũngnhưnhữngđiềuxấungườitachungquanhnhàvua.Tiếnghótcủahoạmibénhỏnàysẽlọttớinhữngngườidânchàinghèokhổ,củanhữngnôngdânbầnhàn,đếntậnnhữngnơixahoàngđếvàtriềuđình.Hoạmikínhtrọngtấmlòngnhàvuahơncảngaivàng,mặcdầungaivànglàbiểuhiệnthiêngliêng.

Chimsẽđến,sẽhót,nhưngchỉxinnhàvuamộtđiều

-Chimmuốnxingìtrẫmcũngban-nhàvuanóivàđứngdậyghichặtthanhkiếmnạmngọcquívàongực.

-Chimchỉxinbệhạmộtđiềulàđừngnóichobấtcứaibiếtrằngbệhạcómộtconchimnhỏđãtâulênchobệhạbiếttấtcảmọiđiều.Nhưthếmọiviệcsẽêmđẹp.

Nóirồichimcấtcánhbayđi.

Lúc ấy triều thần bước vào.Họ yên trí hoàng đế đã băng hà.Nhưngmọingườisửngsốtthấynhàvuađứngdậyquayvềphíahọmàphánrằng:

-Chàocácngươi!

Đôigiầyđỏ

Karen làmột cô gái nhỏ rất xinh xắn và rất ngoan.Mẹ cô nghèo nên côchẳngcógiầydépgì,mùahèđichânđất,mùađôngđiguốcgỗ,chânkhôngchịuđượcrét,đỏửnglên.

Tronglàngcómộtbàthợgiầygià.Thươngcôbé,bànhặtnhữngmẩudađỏchắpváchocôbémộtđôigiầy.Đôigiầyấychẳnglấygìlàmđẹplắmvìbàlãophúchậuấymắtđãkém, tay lại run,nhưngbà lãođã tặngvật ấychoKarenvớitấmlòngtrìumến.Côbéthíchquá.

Ngayngàyhômấymẹcôquađời.Đúngra,nhàcótangkhôngđượcđigiầyđỏ.Nhưngvìkhôngcóđôigiầynàokhácnêncôbéđànhphảiđigiầyđỏvậy.Côbévừađivừakhócrũ rượi.Chợtcómộtcỗxengựa lớnvàcũđiqua,trêncómộtbàquípháigià.Trôngthấycôbémồcôiđangnứcnở,bàđộnglòngthương,nóivớicụđạohỏixincôbé.Bànói:

-Cụchotôixincôbénày,tôisẽđemvềnuôinấngvàchămsóccẩnthận.

LúcđầuKarencứtưởngbàgiạlưuýđếnemvìemcóđôigiầyđẹp,nhưngbàlạibảođôigiầyxấulắmphảivứtđi.Rồibàchoemănmặcđẹpđẽsạchsẽ, lại cho emhọcviết, họcđọc, họcmayvá.Mọingườikhen emđẹpvàngoan.Nhìnvàogương,gươngcũngbảoemđẹpvàngoan.

Mộthômnhàvua,hoànghậuvàcôngchúangựgiáđếnthànhphốgầnđấy.Nhândânnônứckéonhauđếnchiêmngưỡnglongnhan.CôbéKarencũngtheo người lớn đến xem. Cô trông thấy công chúa bận toàn xatanh trắngđứngtrênbaolơnđểchomọingườidântrôngthấy.Dướichâncôngchúađiđôigiầydadêmàuđỏrấtđẹp,kháchẳnđôigiầybàcụthợgiầynghèophúchậuđãtặngKaren.ĐếnngàyKarenchịulễthêmsức,bàquýpháimaychocôquầnáođẹpvàdẫncôđếnnhàngườithợgiầygiỏinhấtthànhphốthuêđóngchocômộtđôigiầy.Đếnnơi,Karenchìađôichânbénhỏchobácthợgiầyđo.Cônhìnchungquanhthấytrongtủcómộtđôigiầyđỏcũngđẹpnhưđôigiầycôngchúađihômtrước.Karenreolên:Đôigiầymớiđẹplàmsao!Cháuthíchđôigiầyấylắm!Bácchocháuđithửnếuvừathìbánchocháu.Bácthợgiầyđưachobéthửvànói:

-Đôigiầynàylàcủacongáivịbátướcđặt,nhưngnhỏquáđichậtkhôngvừanêntôicònđểđây.

-Giầybằngdadêphảikhông,bàquýpháinói,trôngbóngbẩyvàđẹpquá!

-Thưavâng,bằngdadêđấyạ.

Đôi giầyKaren đi rất vừa nên bà quy pháimua ngay cho em.Nhưng bàkhôngbiếtlàmàuđỏ,vìbàkémmắt;nếubiếtmàuđỏ,bàđãkhôngđểchoKarenđivàongàychịulễthêmsức.

ThấyKarenđigiầyđỏvàonhà thờmọingười lắcđầu.Khiđiquangưỡngcửa tấtcacácbức tranh treo trên tườngchằmchằmnhìncô.Karenkhôngnhững không ngượngmà còn hãnh diện. Cụ đạo nhắc nhởKaren về bổnphậncủacôgáiđếntuổibiếtsuynghĩvàbướcvàohàngngũconchiên.Đạiphongcầmvanglênđiệunhạcthánhca.Dànhợpxướngnhiđồngcũngnổilênbàihátcầungắmnghíađôigiầyđỏđẹpnhưgiầycủacôngchúa.

Chiềuhômấynghemọingườixìxàobàquýpháimớibiết.Bàbảocôbé:

-Vàonhà thờdự lễ, lạiđigiầyđỏnhư thế làngạonghễ.Từnayđãbướcchânđếnnhàthờphảiđigiầyđen,dùcũdùráchcũngphảiđi.

ChủnhậtsauKarenphảiđichịulễbanthánhthế.Nhớlờibà

quýpháidặn,Karenđãđigiầyđenvào.Nhưngnhìnđinhìnlạiđôigiầyđỏ,thấyđẹphơn,côbélạitháogiầyđenra,đigiầyđỏ.

Hôm ấy trời đẹp.Muốn tận hưởng ánh nắng ấm áp, bà cụ quý phái dẫnKarenđiquacácconđườngnhỏrồimớirađườngcáiđểđếnnhà thờ.Họphảiđiquaconđườngđầybụi.Mộtôngcụgiàthươngbinhchốnggậythấyhaingườiđiđến.Ôngcụxinbàgiàquýpháichođánhgiầy.Bàgiàđồngý,Karenchìađôigiàynhỏnhắnchoôngcụchảibụi.

-Chàđôigiầykhiêuvũđẹpquá!Khikhiêuvũcôphảichogiầybámchặtvàochânkẻorơi.

BàquýpháichoônglãotàntậtmộtđồngbạcrồicùngKarenbướcvàonhàthờ.Cả cử toạ trợn tomắt nhìn đôi giầy đỏ.Các bức chândung treo trêntườngcũngdánmắtvàođôigiầy.CònKarenthìcứmảinhìnđôigiầyquêncảcầunguyệnkhichịubanlễthánhthể,côlơđãngchỉnghĩđếnđôigiầyđỏdướichân.Côcứtưởngchungquanhngườitaghentịvớicôvìđôigiầyđỏ.

Ởnhà thờ ra, bàquýphái lên chiếcxeđã chờ sẵnngoài cửa.Karen cũngbướclêntheo.

Ônggiàtàntậtlúcnàyvẫnđangcònđấy.TrôngthấyKaren,ônglạitấmtắc.

-Đôigiầykhiêuvũđẹpthật!

BỗngKaren thấy người như nhấc bổng lên, đôi chân nhún nhảy liên hồi,muốnghìmkhôngđược.

Ngườiđánhxeômvộilấycôấnvàoxe.Vàoxerồicôbévẫnnhảy,đãcảvàobàgiàquýphái.Nhưngrồixecũngvềđếnnhà.Chịhầuphòngphảibếvộicôbévào,tháongayđôigiầyquáigởra,khôngthìcònnhảynhótmãi.BấygiờaichânKarenmớiđượcnghỉngơi.Đôigiầyđượcbỏvàotủ,khoáchặtlại.MỗingàyKarenđếnngắmnghiáhàngchụclần.

Được ít lâubàgiàquýpháiốm,cầncóngườiởbên trongnomchămsóc.ĐấylànhiệmvụcủaKaren.Cũngvàohômấycôlạinhậnđượcgiấymờiđidạhội.Côđãnghĩmìnhphảiởnhàđểchămsócânnhân.Nhưngrồicôlạinghĩbàgiàchẳngcònsốngđượcbaolâu,chămsóccóíchgì!ThếlàKarenmởtủlấygiầy,đôigiầyđỏvẫncấtđấytừlâu.Sỏchânvàogiầycônghĩđidạhộimanggiầynàycósaisótgì.

Thếlàcôrađi.Nhưngvừabướcchânrakhỏicửahaichânđãlạinhảynhót,hếtđậpvàonhau,lạinhảysangphải,rồinhảysangtrái.Thấycôxinhđẹp,nhảykhéo,ngườiđiđườngdừngcảlạixem.Suốtdọcđườngtừnhànơiđếndạ hội,Karen cứ nhảy nhót như thế đến nỗimệt lử không còn lê vào hộitrườngđượcnữa.Côphómặcchođôigiầyđưakhắpnơiquacácphố,rồirangoạithànhđếncáckhurừngxa.Đếnđâycôbélạinhìnthấyônglãotàntật.Ônglãonói:

-Chàocôemxinhđẹp.Côcóđôigiầykhiêuvũkháuquá.

ĐếnlúcnàyKarenmớinhậnralãogiàtàntậtlàmộttênphùthuỷ.Lãođếnkhôngphảixinđánhgiàyđểkiếmtiềnmàđểphùphép.Côbépháthoảnglên,muốntrútbỏđôigiầy,nhưngkhôngsaolôirađược.Đôigiầycứdínhchặt vào chân và bắt cô bé phải cử động liên hồi, không sao ngồi xuốngđược.

Cô bé cứ nhảy nhót như thế, băng qua đồng cỏ, ruộngmương, rừng núi,chẳngđượcnghỉngơilấymộtgiây,chẳngkịplấylạihơithở.Hếtngàynọquangàykiacôbékhôngngớtquaycuồngcảdướiánhnắngnhưlửađốt,cảtronggiálạnhvàmưarào.

Côbịcuốnvàomộtnghĩađịa,cốbámlấymộtngôimộ,nhưnglạibịbậtrangay,khôngsaonúiđược.Cô lạibị lôiđếnmộtnhà thờ,cômuốnẩnvàothánhthấtcầuxinthượngđếxáchotộiđãngạomạnngười.Nhưngmộtvị

tiêncánhdàichấmđất, tháiđộnghiêmkhắc,vungthanhgươmsángloángbảocô:

-Concứnhảyđi,nhảymãivớiđôigiầyđỏmàconquýhơnmọicái,nhảychođếnlúcchỉcòndabọcxương,chođếnthântànmadại.Khinàoquanhànhữngđứa trẻhaysĩdiệnvà tựphụ,conhãygõcửagọichúngraxemđểchúngbiếttínhkiêungạothiệthạinhưthếnào.Nhảyđi!Nhảymãiđi!

-Xinthatội!Xinthatộichotôi.

Karenkêuvannhưngđôichânđãkéocôđixakhôngnghethấytiếngtrảlờicủavịtiênnữa.

Hômsaucôbéđếnmộtngôinhàtrôngquenthuộc.Mộtđámngườimặcđồtangđưatừtrongramộtcỗquantàitrêntrảiđầyhoa.Đólàđámmabàgiàquý phái, ân nhân củaKaren.Karen đã bỏmặc bà ở nhà để đi khiêu vũ.Karencảmthấycótội.

Đồigiầyvẫntiếptụclôicôbéđiquanúinon,rừngrậm,gaigóccàoráchcảmặt,xướccảchântay.Rồicôđếntrướccửamộtnhàmàcôbiếtlàđaophủ.Côđậpcửagọi:

-Ôngơi!ôngrađây!Cháuvanông!Cháukhôngvàođược.Đôigiầycứbắtchâncháuquaycuồngliêntục,khôngsaongừngđược.

-Gọiralàmgì?Côbiếttalàaikhông?Talàngườichặtđầunhữngkẻgianác.Búatạđangreolênđâyhẳnlàsắpcóviệc.

-Vâng!Karennói-Nhưngxinôngđừngchặtđầutôi,đểtôicònsámhối;ôngchặtchântôithôi.

Nóithếrồicôbéthuhếttộilỗđãngạomạn.Đaophủtúmchặtcôchặtmộtnhátđứtphănghaichân.

Hai chân vẫn tiếp tục quay cuồngmang theo đôi giầy đỏ, biến thẳng vàorừng,sauđấycôbéđiđếnnhàthờđểmọingườithấyrằngcôđãđượcxátội.

Nhưngvừa tớinhà thờ,côđã thấyđôichânđigiầyđỏcủacôđã lạiđangnhảymúaởđấyrồi.Côbéùtéchạy.

Cô lang thang khắp chốn, sống nhờ của bố thí.Cô buồn phiền, nướcmắttuônrơinhưsuối.

Côbérờinhàthờđếnnhàôngmụcsưxinôngđượclàmngườigiúpviệc,xinnhậnmọicôngviệccóthểlàmđược,miễnlàítphảiđilạivàkhônghỏicôngxágì,chỉcàncóchỗdungthânmàthôi.Bàvợôngmụcsưthươngtìnhgiữcô lại.Karenđã tỏ raquyết tâm tiếnbộvàchămchỉ làmviệc.Cô trởnêntrầmtĩnh,lặnglẽ.Buốitốikhiôngmựcsưđọckinh,côchúýlắngnghe.Cácem nhỏ rất quý cô, nhưng hễ thấy chúng khoe khoang với nhau, đứa nàoxinh,đứakiacóquầnáođẹplàcôkhuyênnhủbảorằngđólànhữngthóixấucầnphảitránh.

Đếnmộtngàylễ,mọingườiđếnnhàthờdựlễ.Côkhôngđiđược,thấybuồn,khóc thút thít. Cô leo lên gian phòng nhỏ củamình quỳ xuống đọc kinh.Giữa lúc đang tĩnh tâm cầu nguyện, tiếng đại phong cầm vọng đến. Côngướcmắtnhìnlêntrờicầukhẩn:"Xinthượngđếhãycứuvớtcon".

Bỗngquanhmìnhcôánhhàoquangrựcsáng.Trướcmặtcôhiệnramộttiêncô đã trông thấy ở nhà thờ hôm trước.Những lúc này vị tiên không cầmgươmmàcầmmộtbônghồngrựcrỡ.Ngườiđẩybônghônglêntrầnnhà,tứcthì các bức tường mở ra, Karen được đưa vào giữa nhà thờ. Teiéng đạiphongcầmvanglên,khibàihátchấmdứt,ôngmụcsưnhìnthấycôvàbảo:

-Conđãđếnđấyà?Tốtlắm!Côbéđáp:

-Thượngđếxátộichoconrồi!

Tiếngđạiphongcầmlạivanglên.Cácemnhỏcấttiếnghátbàicầunguyện.Mộttianắngrựcrỡxuyênquacửakính,rọivàoKaren.

Timcôtrànđầysungsướng,hồncôlaotheotianắnglênthiênđường.

Đôigiàyhạnhphúc

Trongmộtngôinhà,cạnhHoàngtrườngmới,phốĐông,thànhCôpenhagơ,chủnhàđangtiếpkhách.Kháchômấyrấtđông,chủnhàvốnlàhiếukhách,hơnnữalàđểđượcmờilại.

Kháchkhứangườithìtậptrungvàobànthờ,ngườithìxúmnhautròchuyện.Xenvàonhiềuchuyệnkhác,họbànđến thờiTrungCổ.Hầuhết cho rằngthờiấykhônghơn thờinay,chỉ riêngngàihội thẩmKnapvà thêmbàchủnhàkiênquyếtphảnđốiýkiếnấy.Haingàichorằngtừtrướctớinay,thờivuaHanxlàthờiđạihuyhoàngnhất,hạnhphúcnhất.

Lúcnàyngoàiphòngđợi,đàyáochoàng,gậychống,ô,giầy,cóhaingườihầugái,mộtgiàmộttrẻ.Nhưngkháchđãnhầm,haibàkhôngphảilàngườihầuphòng.Haibà làhainàng tiên.Cứnhìnhọmàxem:bàn tay thanh tú,dángngồi,điệuđilịchsự.Quầnáocủahọcũngkhácthường,đầyvẻtaonhã.

NàngtiêntrẻlàthịtỳcủangườihầuphòngcủaThầnmayrủi,cònbàtiêngiàlàThầntrừngphạt.NàngtiêntrẻcónhiệmvụđiphátcủaThầnmayrủi.BàtiênThầntrừngphạtcónétmặtnghiêmkhắcđikiểmsoátkếtquảcủacôngviệc.

Haibàđangkểchonhaunghenhữngcôngviệcđãlàmhômấy.Nàngtiênthịtỳnóimới làmđượcmấyviệc lặtvặt:giữchochiếcmũkhỏibịướtmưa,chuyểnchongườitàilờichàomừngcủamộtkẻvôlạinổitiếngvàmấyviệcnữacũngđạiloạinhưthế.Nhưngnàngcònphảilàmmộtviệcnữa,mộtviệcdịthườnglàđemđôigiầylàmquàchongườilớndướitrần.Đôigiầycóphéplạhễaixỏchânvàonhà thìmuốnđiđếnđâuhoặcmuốnsốnglại thờiđạinàocũngđượcngaytứckhắc.Thậtlàsướng!Nàngkếtluận.

-Chưa chắcđâu!Bà tiêngià, khôngkhéo lại khổgần cửa ra vào, ai nhặtđượcthìnhặt.

Đêmđãkhuya,chuyệnđãvãn,ngàithẩmphánravề.Rađếncửa,đầuóccònđangmãinghĩvềthờiđạivuaHanx,ngàithẩmphánxỏnhầmvàođôigiầyngườithì tỳvừađặt.ĐườngvềnhàngàiquaphốĐông,ngàibướcvềphíaấy,nhưngphéplạcủađôigiàylạiđưangàiquaytrởlạithờivuaHanx,chânngài lộivàobùnvàquacácvũngnước,vì thờiấycácđườngphốchưađổnhựa,hèphốchưalátbêtôngnhưbâygiờ.Ngàivừađivừacacẩm:

-Bùnkhiếp thật!Hephốchẳngcòn,đèncũng tắtngấm.Trăngchưamọc,

sươngmùnhiều,mọivậtchìmtrongđêmtối.ởmộtgócđườnggầnđấycótreomộtngọnđènhắtánhsángxuốngpho tượngđứcmẹnhưngánhsángmờquáphảiđếntậnnơimớinhìnrõ,trôngthấyđứcmẹđangbếHàiđồngtrêntay.Ngàinghĩthầm:

-Cólẽđâylàmộtcửahàngmỹphẩmmàngườitaquêncấtmẫuquảngcáo.

Vừalúcấycóhaingườimặcquầnáothờicổvượtlêntrướcngàithẩmphánnói:

-Họănmặclạnhỉ.Cólẽhọvừađidựbuổikhiêuvũtráhình

về.

Cótiếngtrốngvàtiếngsáonổilên,ngàiđứnglạithấymộtđám

rước diễu qua. Đi đầu là trống rồi đến thị vệ cầm cung tên và binh khí.Ngườichỉhuyđámrướclàmộtnhàtuhành.Ngạcnhiênvớicảnhlạ,ngàilẩmbẩm:"saolạithếnhỉ?Ngườiấylàai?"Cótiếngtrảlời:

-ĐấylàĐứcgiámmụcXilen.

-Saođứcgiámmụclạithế?Cólẽkhôngphảiđâu,cácngàinhầmđấy.

Mảisuynghĩ,chẳngnhìnđường,ngàihộithẩmđiquaphốĐôngvàquảngtrườngCầu lớn.Khôngsao tìmđượccáicầubắcsangquảng trườngCungđiện,ngàichỉthoángnhìnthấymộtconsông

rộngvàgặphaingườiđangngồi trênmột chiếc thuyền.Họhỏi: "Ngài cómuốnquasôngHôlôngkhông?

-Qua sôngHô lông à?Sao lại qua sông?Hỏi vớvẩn.TôimuốnđếnngõCrixtianhavukhuphốchợ(ngàihộithẩmquênlàmìnhđangsốngtrởlạithờivuaHanx)

Thấyhaingườikiangạcnhiênnhìnngài,ngàinóitiếp:

-Cácôngchỉdùmchotôilốilêncầu.Chẳngcóđènđuốcgìcả,tốiđennhưmực,lộibìbàbìbõmnhưđitrongruộnglầyvậy.Bùnơilàbùn!

Ngàicàngnóichuyệnvớihaingườithuythủlạicàngngạcnhiên,chẳnghiểuhọnóigì.Ngàivùngvằng:

-Chẳngthểnàohiểuđượctiếngđịaphươngcủacácbác!Ngàibựctứcquayphắtđi.Ngàikhôngthểnàotìmrađượccáicầu,ngaycảlancandọcbờsôngcũngchẳngcó.Ngàilẩmbẩm:

-Loạnthật!

Ngài chưa bao giờ thấy thời đại của ngài đang sống lại thảmhại đến thế.Ngàinghĩbụng:

-Cólẽphảigọimộtcáixemàđimớiđược.

Nhưngtìmđâuraxe?tRôngmỏimắtcũngchẳngcócáinào.Ngàitựnhủ:

-PhảiquayvềHoàngtrườngmớimàkiếmcáixechứkhôngthìchẳngđếnđượcCrixtianhavuđược.

NgàithẩmphánquaytrởlạiphốĐông;đigầnđếnphốthìtrănglên.TrôngthấycổngthànhphíaĐông,ngàikêulên:

-Trờiơi!Ngườitadựngcáiđàinàyởđâyđểlàmgìkiachứ?Cuốicùngngàithẩmpháncũng tìm rađượccỗxengựavà rađếnquảng trườngmớihiệnnay.Thờixưachỗnàyylàmộtbãitrốngchỉcócỏmụcvàmộtvàibụicây;cómộtconsôngđàochảyqua,đổrabiển.Bờbênkiacómộtvàitúplềugỗtồi tàn củanhững thuỷ thủxómHalăng (vì vậynơi ấynayđặt tên làmũiHalăng).Ngàithẩmphánnghĩbụng:maquỷámmìnhhaymìnhsayrượuthế

này?Saolạilungtungchẳngcònhiểuthếnàonữa!Cókhimìnhốmrồi!

Ngàyquaylại.Vàođếntrongphố,ngàinhìnthấyrõnhàcửahơn,đasốváchthủngbằngthanh,máilợprạ.

Ngàilẩmbẩm:

-Saongườikhóchịuquá!Mìnhchỉuốngcómộtcốcrượuphađườngthôithìsaothấykhóchịuthế?Lạichomìnhrượuphađườngvớihồinóngnữachứ.Thậtlàđiên!Cácbàvợquannộithầnnàyácthật!Haylàmìnhquaylạiđểchohọbiếthọlàmănlinhtinh.Nhưngchắcgìhọcònthức?Mànhưvậycũngdởlắm.

Ngàitìmsânnhà,nhưngtìmkhôngra.Ngàilẩmbẩm:

-KhôngsaonhậnraphốĐôngnữa.Chẳngcòncáinửahiệunào!Chỉthấy

trênnhữngtúp lềucũkỹ tồi tànnhưởRôtxôkinhayởRinhxtet.Mìnhốmthật rồi!Nhàquannội thần đâu rồi nhỉ?Quái thật! Sai ta lại ốm thế này!Thấymột nhà có ánh sán lọt qua khe cửa. Đây làmột quán trọ thời vuaHanx, một quán rượu bia. Căn phòng giống như quán rượu ở vùngHonxtanh.Trongquánđangcómộtsốlínhthủy,mấyngườithànhthịvàhainhàbáchọc.Cảmấyngườiđangtròchuyệnnáonhiệt,trướcmặtmỗingườimộtcốcbia.Ngàihội thẩmmởcửabướcvào.Họvẫn tiếp tục tròchuyệnkhôngđểýđếnngài.Bàchủquánchạyđến.Ngàihỏi:

-Thưabà,tôi thấytrongngườikhóchịunhưmuốnốm.BàcóthểgiúptôigọihộmộtcáixechởtôivềCrixitianhavuđượckhông?Bàchủquánngóra,lắcđầutrảlờibằngtiếngĐức.NgàihộithẩmcholàbàkhôngbiếttiếngĐanMạch,nênhỏibàtalầnnàybằngtiếngĐức.Nghetiếngnóivàcáchănmặccủaôngthẩmphán,bàchủquantinrằngônglàngườinướcngoài.Bàtahiểulàôngấyốmvàmangrachoôngmộtcốcnướcmớihứngởvòiranhưngcóvịmặn.Nhắpthử,ngàilắcđầu:

Ngàiômtránthởdàisuynghĩvềnhữnghiệntượngkỳlạchungquanhmình.

Thấybàchủquángấpmộttờgiấykhổrộng,ngàihỏi:

-Cóphảitờbáo"Banngày"mớiratốinayđấykhông?

Bàtakhônghiểungàimuốnnóigì,cứchìachongàitờgiấyđanggấp.Đấylàmộttờtranhkhắcgỗ,vẽmộthiệntượngthiênvănnhưôngđãnhìnthấyởCôlônhơ.Ngàinói:

-Bức tranhnàycổ lắm!Bà làm thếnàomàkiếmđượcbức tranhhiếmcónày?Quýđấy!Nhưnglờigiảithíchghitrongtranhkhônghợpthờinữa,nócóvẻhoangđường.Bâygiờngườitagọihiệntượngấylàmộtbắccựcquan,dođiệngâyra.

Nhữngngườingồigầnđấythấyngàithẩmphánnóiđềulấylàmngạcnhiên.Mộtngườiđứngdậy,cungkínhnói:

-Thưangài,chắchẳnngàilàmộtnhàbáchọcđạitài!

-Khôngđâu!Tôichỉmỗithứbiếtmộttí,nhưmọingườithôi.

-Ngàikhiêmtốnquá!

-Tôibiếtthếthìnóinhưthế,cácngàibiếtthêmgìchotôiđượchọc.Ngài

hộithẩmnóivớingườikia:"Ngàicóthểchotôibiếtquýdanhđượckhông?"

-Tôilàtútàithánhthư,ngườikiatrảlời.

Họcvịcủangườiấycũngphùhợpvớicáchăn.Nhưngngàihộithẩmnghĩthầm:

-Đâyhẳnlàmộtlãohươngsựloạnóc,cònsótlạiởmộtnơihẻolánhcủaxứGiuytlăng.

Ngườixưnglàtútàithánhthưnóithêm:

-Đây không phải làmột diễn đàn, nhưngmời ngài cứ tiếp tục phát biểu.Chúntôirấtthíchhđượcnghe,chắclàngàiamhiểucáctácgiathờixưa.

-Vâng,sáchthờixưabổíchlắm,tôirấtthíchđọc.Tôicũngbiếtnhiềusáchthờinay.Nhưngnhững"Truyệnhàngngày"thìtôikhôngthíchvìcuộcsốngthựctếcũngđãđủlắmrồi.

-"Truyệnhàngngày"làtruyệngìthưangài?

-Lànhữngquyểntiểuthuyếtmớiviếthiệnnay.

-Tôithấynhữngquyểntiểuthuyếthiệnnaycũngthúvịđấychứạ!Đứcvuacũnghayđọc.Ngườithíchnhấtcuốn"IpventiênsinhvàGôđiôtiênsinh"kểchuyệnvuaActuýtvàcáchiệpsĩbàntròn.

-Chuyệnấytôichưađượcđọc.ChắclàsáchmớicủanhàxuấtbảnGiêmen.

-ÔngGiêmenlàtácgiảcuốntruyệncóphảikhông?Cáitênấynghexưalắmnhỉ.ĐúnglàtênnhàxuấtbảnđầutiêncủanướcĐanMạchđấy.

-Đúngạ.NhàinđầutiêncủachúngtalànhàinGiêmen.Câuchuyệnđangvuibỗngcóngườinóiđến trậndịchhạchxảy ragầnnămấynênhọcũngnhắc luôn cả chuyện quân cướp người Anh xông vào tận hải cảng cướpthuyềnbè.Nghe thấy thếngàihội thẩm lại tưởnghọnóivềcuộcmưu sátnăm1801, nênnhững lời ngài nguyền rủaquânAnh trongvụmưu sát ấycũngvẫnkhớpvớicâuchuyện.

Nhưngvềsaucâuchuyệntrởnênchuệchchoạc.Cứôngnóigàbànóivịt,chẳngbênnàohiểubênnào.Họngẩnngườiranhìnnhau.Đếnkhibíquá,vịtútàiphảiphátbiểubằngtiếngLatinhhyvọngvớithứtiếngấyngườitasẽ

hiểu ông. Nhưng cuối cùng thì ngài thẩm phán không hiểu ông, mà ngàithẩmphánnóigìôngcũngkhônghiểu.

Bàchủkéotayáongàithẩmphánhỏi:

-Bâygiờngàithấythếnàorồi?

Câuhỏicủabàchủquánlàmngàisựctỉnh.Vìmảinóichuyện,ngàiđãquêntất cảnhữngsựviệcvừaxảy ra lúc trước.Rồikhinhớ lại chuyệncũngàichoángngườikêulên:

-Đâylàđâuthếnày,cácông?Mộtvịkháchhôlớn:

-Cùngnhaucạnchén,cácvị!Rượumậtongphavớibiaxứ

Brêmơ.Xinmờingàichạmcốcvớichúngtôi.

Haichịhầubànbừngkhayra,cúichàokháchrồirótrượu.

- Rượu gì thế này? Ngài hội thẩm tự hỏi, không dám uống. Nhưng thấyngườitamờichàoquánênbuộclòngphảiuốngvậy.Cóngườibảongàisayrượu,ngài tinvậyvànhờ thuêgiúpchomộtcáixengựađểvềnhà.Nghethấyngàinói,ngườitalạitưởngngàinóitiếngNga.Ngàichưatiếpxúcvớinhữngngườithôlỗnhưthếbaogiờ.Đấtnướcnhưlùilạithờitàgiáo.Ngàinghĩthầm:

-Đâyđúnglàgiờphútkinhkhủngnhấttrongđờimình.Ngàibènchuixuốnggầmbànđểbòracửa.Ngàibòragầnđếnnơithìcóngườitrôngthấy.Họvộinắmcẳngngàilôilại.Đôigiàytụtrakhỏichân,phéplạcũngbiếnmất.Ngàihộithẩmnhìnthấytrướcmặtlàmộtcộtđènđangchiếusáng,cònphíasaulàmộttoànhàlớn.Bêncạnhngôinhàlớnlànhiềungôinhàkhácđangđứngxếphàngtiếptheonó.LúcnàyngàiđangởphốĐông.Ngàivẫncònđươngbòdướiđấttrướcmộtcáicửa.Ngàitrôngthấyngườituầncanhđangngủsaytrướcmặtmình.Ngàingồilên,chungquanhvàkêulên:

-Quái thật!Saomình lạinằmgiữađườngmàngủ thếnàynhỉ.Giữangayphố Đông! Đèn ơi! Cảm ơn mày nhé!Mình chỉ uống một cốc rượu phađườngmàsaynhưthế!Khiếpthật!

HaiphútsaungàiđãlênxetrởvềCrixtinanhavu.Ngàinhớlạinhữnglosợkhổ ải vừa trải qua và thầmkhen cuộc sống thực tại sung sướng và hạnhphúc,thấyrõràngthờiđạichúngtachưahoànhảolắm,nhưngđãhơnnhiều

cáithờiđạingàisốnglúcnãy.

Báctuầncanhnghetiếngđộngbừngtỉnhvàreolên:

-Ơnày!Đôigiầycủaai thếnày?Chắclàcủaquantrunguýtrêngácnày.Nhưngsaongàilạiđểgiầyởđấythế?

Báctuầncanhđãđịnhbấmchuônggọicửađemtrảlạigiầychongài.Nhưngbácthấynhưvậycácnhàbêncạnhsẽmấtngủnênlạithôi,đểsángmaisẽbáochongàibiết.

Rồibuồntay,bácsỏthửgiầyvàochân,miệngkhen:

”Vừakhít.Damềmquá!Điêm!“Xỏthửvàogiầyrồibácngồinghĩ:

-Ngàitrunguývậymàsướng!Chẳngvợchẳngcon,khôngbấnbíugì.Tốiđếnlạiđitiêukhiểnđếncácgiớigiàusang.Ướcgìmìnhđượcnhưngàithìsướng.

Mongđượcướcthấy.Dophéplạcủađôigiầy,báctuầncanhvừaướcthếthìliềnnhậpcảhồn lẫnxácvàquan trunguý.Bác thấymìnhđang sống trêngác,trongcănphòngcủaquantrunguý,taycầmmộtmảnhgiấylàbảnthảomộtbàithơdoquantrunguýviết.Đúnglàcủaquantrunguý.Trongđờiaimàchảcólúchồnthơlailáng.Lúcấyngườitaviếtnhữngýnghĩcủamìnhragiấythếlàthànhthơ.Nhưngbáctuầncanhkhôngthíchthơvàcũngkhôngthíchlàmquantrunguý.Mớithửmộttímàbácđãthấychán,tiếccáinghềtuầncanhcủamình,nóvấtvảnhưngmàthích.

Dophéplạcủađôigiầy,bácđangthởdàithìtừtrunguýbáclạithànhtuầncanh,mừnglàđãtừbỏđượccáinghềmớicủamình.Vậylàthântuầncanhlạitrởvềvớiphậntuầncanh.

Mìnhvừamơthấymộtgiấcmơkỳcục;tựdưnglạithànhôngtrunguýởtrêngác,chẳngđượchơncáigìmàlạiđâmranhớmẹthằngcuvàmấyđứacon.

Bácngồixuốngcáighếvẫnngồicanhcúiđầusuynghĩmông lung.Bỗngtrêntrờicómộtvìsaođổingôi.Báclẩmbẩm:

-Saođổingôi!Chắclàđổisangmộtthếgiớisungsướnghơn.Ướcgìmìnhđượcđếngầnvì tinhtúấymàxemnhỉ.Nhấtlà lạiđượcđếnmặttrăngthìtuyệt.Giáđượcđichơimộtvòngtrênấythìnếucóchếtởbậccửanàycũngcam.

Trênđờinàycónhiềuđiềuphảidèdặttronglờinói.Xỏđôigiầyhạnhphúcvàolạicàngphảithậntrọng.Chuyệnđãxảyđếnvớibáctuầncanhnhưsau:

Vừadứtlời,báctuầncanhđãvượtquasáuvạndặmlêntớicungtrăng.BáctuầncanhsavàomộtngọnnúilửathườngthấyvẽtrêntấmbảnđòmặttrăngcủanhàbáchọcHat-le.Mặttrăngđượccấutạobằngmộtchấtnhẹhơntráiđấtcủachúngta,tựanhưtuyếtkhimớirơixuốngđất.BáctuầncanhthụtsâuxuốngđếnnửadặmĐanMạch.Bêndưới làmột lànghoàn toànmộtmàulòngtrắng

trứnghoàvớinước,nhưngnomrõcảcáitháptròn,cửacuốnbanthờđungđưatrênkhông.Tráiđấtcủachúngtatựanhưmộtngọnđènkhổnglồtreolơlửngtrênđầu.Trênmặttrăngcónhiềusinhvậtmàtráiđấttagọilàngười,nhưnghọkhônggiốngchúngta.Họcũngcótiếngnóilinhhồnbáctuầncanhnghehiểuđược.

Trênmặt trănghọcũngcónhữngcuộc tranh luậnvề tráiđấtchúng ta.Họnêugiảthuyếttráiđấtcóngườisinhsốngvàbàncãi.Nhiềuýkiếnchorằngkhôngkhíởtráiđấtdầyđặcquá,khôngthểsốngđược,chỉcómặttrănglàcósinhvậtmàthôi.Mặttrănglàtinhtúhoànhảonhất.Đấylànơitrúngụcủangườinhàtrời thờicổxưa.ChúngtaquaylạiphốcửaĐôngxembáctuầncanhbâygiờthếnào.Bácđangnằmchếtởbậccửa,mắtbácngướclênmặttrăng,nơihồnbácđangdungoạn.Mộtngườiđiđườnghỏi:

-Mấygiờrồibác?

Thấybáckhôngtrảlời,ngườitavéovàomũibác,lấytayvảvàomồmbác.Bácvẫnnằmsóngsượtbấttỉnhnhưmộtxácchết.Aithấythếcũngsợ.Họcholàbácchếtrồi,khôngthểcứuchữađược.Nhưngtảngsánghọvẫnđưabácvàonhàthương.Chúngtatưởngtượngxemkhitrởbácvềtráiđấthồnbáckhông tìm thấyxác thìbối rốibiếtchừngnào.Chắchẳnhồnbácphảichạyđếnsởcảnhsát,rồiđếnphònggiữđồđạc,đánhmấtvàcuốicùngđếnnhàthương.Hồnconngườiđượcthả lỏngthì tinhkhônlắm.Chỉkhinhậpvàoxác.Hồnmớitrởthànhđầnđộn,nhấtđịnhnósẽtìmđượcxácbáctuầncanh.Khiđembácvàonhàthương,ngườitađưabácngayxuốngnhàxác.ởđâyngườitachuẩnbịđểnhậpquan.Trướctiênphảicởibỏquầnáocũvàgiầydépđểlaurửachobácrồimặcáoquầnmới.Ngườihộlývừatụtđôigiầyởchânbáctuầncanhrabỗngbácbậtdậy.Thìrahồnbácđãquayvềtìmđượcxácbácvànhậpvàovàbácsốnglại.Báctuầncanhđãkểlạicâuchuyệntrongđêmvànóirằngđêmấylàmộtđêmkhủngkhiếpnhấttrongđờibác.Cóchobáchaiđồngtiềnmàbảobácsốnglạimộtđêmnhưthế,báccũngxin

chịu.

Ngayhômấybácraviện,nhưngđôigiầythìởlạitrongnhàthương.

Người dân thủ đô Côpenhahagơ không ai biết cách cửa vào bệnh việnFrêđêrich,nhưngtấtcảcácbạnđọcsáchcủatôikhôngphảiaicũnglàngườiCôpênhagơ,nêntôimuốngiớithiệuvắntắtvài

nét.

Từngoàiphốđivàonhàthươngcómộthàngràosắtkhácao,

chấnsongsắttovàthưa,đủchotrẻconchuiqua.Thôngthườngthìcócáiđầulàkhóchuinhất.Hễđầuđithìđuôicũnglọt,ngườitavẫnnóithếmà.Nhưngtrườnghợpsắpkểdướiđâycókhác.Mộtanhytáphụtrẻ tuổicủanhàthươnghômấycóphiêngácđêm.Mưaràonhưnganhtavẫnmuốnbỏtrốnđichơimườilămphút.Tốitrờilạimưa,chẳngairangoàilúcnày,nêncậugácchuiqualốicổngchính.

Vừalúcấycậutatrôngthấyđồigiầybáctuầncanhđểquên.Giờimưađượcđôigiầyđi thì tiệnquá.Cạuliềnvơlấyxỏluônvàochân.Rồicậuraphíacổngđểchuiquahàngrao.Vừađicậuvừalẩmnhẩmnhưcầunguyện:”Lạygiời, sao chođầu tôi lọt qua được!“Nhờphép lạ của đôi giầy, cái đầu totướng của cậu chui quamột cách dễ dàng.Giờ đến lượt cáimình. cậu cứtưởng đầu đi thì đuôi lọt. Nhưng loay hoaymãi vẫn không lách bụng rađược.

-Khôngngờmình lại tobéo thế.Cậu lẩmbẩmmộtmình.Xoayngườiđi,xoayngườilạiđếnráchcảáo,cậutavẫnkhôngsaoquađược.

Oái oămhơnnữa là rút đầu lại cũngkhôngđược.Thế là tiến thoái lưỡngnan!Cậunổicáu,khôngcòngiữđượcvuivẻnhưngày thường.Giẫygiụamãicũngkhôngănthuagì.Thếmớichếtchứ!Trờivẫnmưanhưtrútnướcxuống,phốxávắngtanh.Muốnvớicáichuôngđểgiậtnhưngkhôngvớitới.Làm thếnàođể thoátkhỏibướcnguykhốnnày.Chưabiết chừngcứphảiđứngnhưthếnàychođếnsáng,rồinhờôngthợkhoáđếncưamộtsongsắtđi.Nhưngvậythìlâuquá,mưarétthấmvàongườicảmmất;rồicácchịnhàbếpvàbọntrẻconkéonhauđếnxemvàbêuxấumình.

-Ôinguyquá!Nguyquá!Ướcgìthoátkhỏinơinày!Cậuvừadứtlờiliềnrútđượcđầu ra ngay.Giá cậu biết đôi giầy có phép lạ thì phải ước sớmhơnnhưngcậukhônghaybiếtgìcả.

Hếttộiấylạiđếntộikhác,rõkhổchocậuphụtábệnhviện.Tôixinkểtiếpđểbạnđọcnghe.

Ngaytốihômấytạicâulạcbộcóđêmvănnghệ.Chươngtrìnhcótiếtmụcngâmthơ.Đầuđềbàithơlà:"Đôikínhlãocủabànội".Nộidungbàithơnhưsau:Bà nội có đôi kính nhìn thấy suốt tâm canmọi người, nhìn ai là đọcđượcnhữngýnghĩthầmkíncủangườiấy.Cậuphụtánhàthươngcũngcómặttrongbuổivănnghệấy.Trờimưađườnglộinêncậutavẫnkéođôigiầybắtđượchômtrước,vìkhôngthấyaiđếnđòi.

Cậutacứsuynghĩvềchủđềbàithơvàướcaocóđượccáikínhnhưthếnàothìcậucũngcóthểthấusuốttâmcanmọingười.Nếumìnhđộtnhậpvàođáylòngcácôngbàkhángiảngồighếhàngđầukiathìmìnhsẽlụclọikhắpchỗtronglònghọnhưlụclọimộtkhohàng.Lòngbànàythìnhưmộtngănchứađầyquầnáođủkiểuđủmốt;lòngbàkiathìrộngtuếchchẳngcógì.Lòngbàthứbacontimthấymìnhmờichàorốirítlạixem.giámìnhlọtđượcvàomộtcontimnhỉ!

Cầuđượcướcthấy.

Cậuchuingayvàotimmộtbàsangtrọng.Cậuthấytimbàtanhưmộtmỹviện.Cậuvàomộtcănphòng,trêntườngtreonhiềuchântaydịdạng.ởđâykhácvớimỹviện.ởmỹviện,người tàn tậtđếnmới làmkhuôn,còn trongtìmbàthìnhữngconngườitộinghiệpkhôngcầntrìnhdiệncũngđượclàmkhuônvàkhuônđượcgiữlạicẩnthận.Bàchủcótoànbộchândungcácbạncủabàrấtphongphúlàmnổibậtnhữngnhượcđiểmvềthểchấtvàtinhthầntừngngười.Lụclọixongtráitimbàthứnhất,cậuphụtásangtráitimmộtbàkhác.Timbà thứhai nàygiốngnhưmột toànhà thờ rộng lớnvà thầnbí.Chimbồcâutrắngtượngtrưngchosựtrongsạchxoècánhtrênbànthờ.Nếukhôngphảiđisangtráitimkhácthìcậutađãquỳxuốngrồi.Sangđếntráitimkhácvẫncònnghevọngthấytiếngphongcầm.Tìmtrongdanhsáchcácvịtaitomặtlớnthếnàocũngthấytênbà.

Bướcsangtráitimkhác,anhthấynhưvàomộtphòngkháchdáttoànbằnggươngnhưtronglâuđàiRôxăngponhưngkhácởlâu

đàikia làgươngởđâyphóngđạimọivật lên tomộtcáchghêghớm.Saucùngcậutavàomộttráitim,cậuthấybírì,gỡmãimớitìmđượclốira.

Đến đây thấy mệt rồi, cậu đình chỉ việc khám nghiệm. Cậu thấy choángváng, đầu óc quay cuồng, thân thể bất an..Và cậu ta nghĩ ngay đến cách

chữalànướctắmnướcnóng.

-Ướcgìmìnhđượcởtrênbậccaonhấtcủaphòngtắmđểnướcđầyđủvàcóđộnóngtốtnhất.

Cầusaođượcvậy.Hơinướctụ thànhgiọtnhỏxuốngmặtcậu.Nướcnóngquá!Cậuthétlênvànhảybổsangphòngtắmnướclạnh.Cậuhầuphòngthétlênkhithấycậutamặccảquầnáovàobuồngtắm.Cậutađãnhanhtríbiệnbạch.

-Tôichơiđánhcuộcđấymà.

Vềđếnnhà,việcđầutiênlàcậutadánngaymộtlácaolêngáyvàlưngđểkhỏiphátđiên.Vậymàhômsaulưngcậutavẫnrộpcảlên.

Điđôigiầyhạnhphúcvào,cậutasướngthếđấy.

Mấyhômsaucũngchẳngthấyaiđếnnhậnđôigiầy,báctuầncànhđểđemđếnsởcảnhsát.

Mộtôngthamlàmviệctạiđó,ngắmnghíađôigiầy,rồiđặtcạnhđôigiầycủamình,ôngbảo:

-Haiđôigiầygiốngnhaunhưhệt.Ngaythợgiầycũngkhóphânbiệtđôinàovớiđôinào.

Cóngườicầmláđơnđếntrình:

-Bẩmquantham!

Ôngthamquaylạinóivàicâu,rồiquaylạichỗđểgiầy.Nhưngôngchẳngcònnhớđôigiầynàolàcủamình.Ôngnghĩđôinàoướtlàcủamình.

Nhưngôngtađãnhầm,chínhđôigiầyướtlàđôigiầyhạnh

phúc.

Ôngthamxỏgiầy,nhétcôngvănvàotúiđemvềnhàxem.ThấyđẹptrờiôngđidạomộtlúclênquảngtrườngFrêđêrich.Vừađiôngvừangắmcảnh.Ôngnhìnchimchócnhảynhótcahátvuivẻtrêncànhvànóinhưthanthở:

-Chúngsướngthật!Sướnghơntanhiều!Baybổngtít trêntrời,đimâyvề

gió,thahồtungcánh.ướcgìmìnhcũngbayđượcnhưchúng!

Vừanóixong, cánh tayvàvạt áo củaôngbiến thànhcánhchim,vảibiếnthànhlông,giầybiếnthànhchânchim.Ôngđãthayhìnhđổidạngvànghĩthầm:

-Vậylàmìnhđãthànhchim,thahồbaylượn.Tấtcảvạnvậtđềuởdướita.Bạncủatalànắng,làgió,làmây.

Vừanóimộtmìnhnhưthế,ôngthambâygiờlàchimsơnca,chaolênđảoxuống.Một lúc lâu,ôngxàxuống,ngónghiêng tứphía.Bỗngcócáigì tolớnúpchụp lênngườiông.Thì ramộtchúbỏđingangquađấy, thấyconchimđẹpliềnlấymũchụplấyvànắmchắcmangđi.

Ôngthamhoảngquá,ôngkêulên:

-Bỏtaora,đồranhcon!Cóbỏrakhông?

Thằngbéchỉnghetiếngchimchiêmchiếpnênchẳngbiếtlàôngtham.

Dọcđường,nógặphaicậuhọctrò.Cáccậuhỏmuathằngbéđồngýbánvớigiá tám si linh.Thế làông thamđượcchúngđemvềphốGốt, kinh thànhCôpennhagơ.

Mấyđứatrẻmangôngvàomộtngôinhàđẹp.Mộtbàtobéorađónchúng.Nhưngbà tỏvèkhông thíchchimsẻ(bàgọichimsơnca, tứcông thamlàchimsẻ);bàtachỉchođemvàomộtngàythôimàphảinhốtvàolồng,treoởcửasổ.

-CólẽPốpthíchlắmđây!Bàvừanóivừachỉtayvàomộtconvẹtxanhtotướngđang lắc lư cái đầu trongchiếc lồngbằngđồng thau.HômnayvừađúnglàngàysinhnhậtcủaPốp.Conchimsẻsẽchúcmừngnó.

Mộtconhoàngyếntronglồnghótvang.Bàtobéomắngvàvứtcáigiẻtrắngtrùmlên lồngnó.Conchimhoàngyếnkêu thêmvài tiếngrồi imbặt.Ôngtham (tức chim sẻ) đượcnhốt vào lồngbên cạnh lồnghoàngyến, đặt gầnlồngconvẹt.Convẹtoangoangmộttràngtiếngngườimàchủdạynó."Thôithôiđểyênchochúngtaosốnglàmngườivớichứ!".

Hoàngyếncũnghótlênchongườibạnmớinólàconchimsẻ

nghe:

"Mớiđâykhônglâutôicònbaylượndướibóngdừaxanhvà

bóngcâyhạnhđangnởhoa.Tôibaycùngcácanhchịtôitrênrừnghoathơmngát,trênmặtbiểntrongvắt,trênbờrợpbóngcây.Tôicũngđãnghenhiềuconvẹthótnhiềuchuyệnrấthayrấtlạ.

Vẹtngắtlời:

-Anhngheđấylàvẹtrừng.Chúngkhôngđượcdạydỗgìcả."Thôiđểyênchochúngtasốnglàmngườivớichứ!Saomàykhôngcườilên.Bàchủvàkháchcũngđangcườikiakìa.Màykhôngbiết thưởng thứcnhữngcáihaycáidởởđời.Thôithôi!đểyênchochúngtaosốnglàmngườivớichứ!

Hoàngyếncũnghótlênchongườibạnmớinólàconchimsẻ

nghe:

"Mớiđâykhônglâutôicònbaylượndướibóngdừaxanhvà

bóngcâyhạnhđangnởhoa.Tôibaycùngcácanhchịtôitrênrừnghoathơmngát,trênmặtbiểntrongvắt,trênbờrợpbóngcây.Tôicũngđãnghenhiềuconvẹthótnhiềuchuyệnrấthayrấtlạ.Vẹtngắtlời:

-Anhngheđấylàvẹtrừng.Chúngkhôngđượcdạydỗgìcả."Thôiđểyênchochúngtaosốnglàmngườivớichứ!Saomàykhôngcườiầmlên.Bàchủvàkháchcũngđangcườikiakìa.Màykhôngbiếtthưởngthứcnhữngcáihayởđời.Thôi!thôiđểyênchochúngtaosốnglàmngườivớichứ!

-Màycònnhớbóngdángcáccôxinhđẹpnhảymúadướirặngchuốiđangtrổhoahaykhông!Cónhớnhữngkhu rừnggià rợpbóngmátvàđầyhoathơmquảngọtkhông?

Vẹtđáp:

-Cóchứ!Nhưngbâygiờtaothấysungsướnghơn.Taođượcnuôinấngđầyđủ,đượcđốixửtửtế.Taothấythếnàyylàthoảmãnrồikhôngcòngìhơnnữa.Từnaytrởđichúngtahãysốngnhưngườithật.Hãybogiọnghótbiaicủamàyđi!Hãynóicáigìlàmchongườitacườilên.Tiếngcườibiểuhiệnsựthôngminhđãđếntuyệtđỉnh.Chóhayngựacóbiếtcườiđâu?Chúngnókêuthìđược,chứcườithìkhông.Chỉcóloàingườimớibiếtcười.

Từnaytrởđichúngtasẽsốngnhưngườithật.Hoàngyếnquaylạisẻnói:

-NàychúchimsẻxứĐanMạch.Thếlàchúcũngbịcầmtùrồi.Chúsốngtrongcánh rừngchắc rét lắm,nhưngmàđược tựdo.Hãyquayvềđi thôi.Chuôngchúngườitaquênđóngcửa.Phíatrênlạicócáicửasổđểngỏ.Trốnđượcđấy!Trốnđi!

Khôngmộtphútdodự,chimsẻnhảyphắtrakhỏi lồng.Cùnglúccó tiếngcửaphòngrítlên.Mộtocnmèomắtxanhlẻnvàosănchim.Hoàngyếnvùngvẫykêulên.Từnaychúngtahãysốngvớinhaunhưngườithật!Ôngthamsợquá,vộibayvọt rakhỏi lồng, rồichẳngphươnghướnggì,cứmảimiếtbay,quanhàcửa,phốphường.Đếnlúcmỏicánh,ôngdừnglạixảhơi.Thấynhàbêncạnhquenquen,cómộtcửasổđểngỏ,ôngbayvào.

Lạichínhnhàông!Ôngngồingayvàobàn,chẳngsuynghĩgì,chỉnhắclạicâunóicủaconvẹt:"Từnaytrởđichúngtahãysốngnhưngườithật".

Và,kỳdiệusao,ôngthamlạibiếnthànhôngđangngồiởbàn.Ôngkêulên:

-Lạytrờiphùhộ!Thếnàomàmơxong,mìnhlạingồiđây!Lúcnãymớilolàmsaochứ!Thậtlàdạidột!

Sáng sớm tinhmơhômsau,ông thamcònđangnằm trêngiườngđãnghetiếnggõcửa.Đấylàmộtanhsinhviênkhoathầnhọc,nhàởphòngbêncạnh,cùngmộtgác.Anhbướcvàokhẩnkhoản:

-Bácchotôimượnđôigiầy.Ngoàivườnướtquá,tôimuốnrathởhítkhôngkhítronglànhbuổisáng.

Anhxỏgiầyvàochânvàxuốngngaydướivườn.Trongvườnchỉcómộtcâytáovàmộtcâymận.NhưnggiữathủđôCôpenhagơmàcóđượcmộtmảnhvườndùnhỏcũnglàthúvị.Anhsinhviênđibáchbộ.Trờicònsớm.Chưađếnsáugiờ.Ngoàiphốbỗngvanglêntiếngtùvàcủangườiđánhxengựa.Nghe tiếngvóngựa lọccọc trênđườngcáiquan,anh liên tưởngngayđếnchuyệndulịchvàkêulên:

-Ôidulịch!Dulịchthậtlàsungsướng,thậtlàhanhphúcởđời.Takhôngmonggìhơn.Đólàliềuthuốcanthầngiữalúctađangbịtâmcancắnrứt.ƯớcgìtađượcsangThuỵSĩmộtchuyến,rongruổiquanướcý.

Cầuđượcướcthấy.Cũngnhưnhữngngườitrướcanhxỏđôigiầyhạnhphúcvàochân,ướccáigìđượcngaycáiấy.Anhsinhviênướcđidulịch,lậptứcđôi giầy đã đưa anh sang nước ý đúng nhưmongước của anh.Anh ngồitrongmộtcáixengựa,giữamấykiệnhàng.Anhthấynhứcóc,khóthở,đầu

nặngnhưchì,máudồnxuốngđôichânnhétchậtcứngtrongủng.Anhthấynhưnửatỉnhnửamê;túibênphảianhđểphiếutíndụng,túibêntráiđểgiấythônghành,trênngựclạilủnglẳngmộtcáitúiđựngmấyđồngtiềnvàngvàkhâukỹbêntrong.Cứhễchợpmắtlạimơthấymộtthứgìđấy.Thếlàanhgiậtmìnhtỉnhdậy,vộivàngsờxemcócònkhông.Chẳngđêmnàođượcngủyêngiấc.Suốtngàycứnhưthấycókẻđếncướpđếntrấnlột.Rồimũ,ô,gậyquặctrênmuixecứđungđưavàvàođầuvàomặtlàmanhbứtrứtkhóchịu.

Cảnhvậtxungquanhvĩđại,oainghiêm,nhữngcánhrừngtừngnhôratrênváchnúidựngđứng,đỉnhnúikhuấttrongsươngmù.Tuyếtbắtđầurơi,trờilạnh.Anhbắtđầucảmthấycháncảnhngaodunơiđây.Anhnghĩthầm:

-ƯớcgìlạiđượcsangphíabênkiadãynúiAnpơ!Sangbênấysẽđượcsốngkhí hậumùa hè và được lĩnh tiền bằng phiếu tín dụng. Giá lạnh thế nàychẳngmuốnởlạiđấtThuỵSĩnữa.Làmsaosangđượcbênkianúinhỉ!

Điềumongướccủaanhsinhviênlậptứcđượcthựchiện.Chỉmộtchớpmắtanhđãthấyởbênkiadãynúi,trênđấtý,giữaFlorăngxơvàRômơ.NướchồTraxinenlấplánhdướiánhnắngchiềutànomnhưvànglỏnggiữamàuxanhthẫmcủanúinon,nơixưakiaAnnibanđãđánhbạinhữngcâyduthụxanhtươimộtcáchthanhbình.Bọntrẻconmìnhtrầnđangchănđànlợnđentrongcánhrừngnguyệtquêmàuhồngtoảhươngthơmngáthaibênđường.Giátôicótàimôtảđượcđầyđủcảnhtượngmỹlệnơiđây,chắcbạnđọcphảikêulên:"nướcýđẹpquá!"Nhưnganhsinhviêncủachúngtavàcáckháchduđicùngxevới anh, chẳng ai reo lênnhư thếmột lời nào.Côn trùngvà ruồimuỗibayquanhchiếcxe.Họlấycànhximxuachúngđinhưngkhôngđược.Khôngmộtngườinàotrongxekhôngbịchúngđốtchosưngmặt.Chúngbâuvàocảmắtmặtnhữngconngựakéoxe, làmngựaphảivấtvảmớinhìnrađườngđi.Từngđànruồixôngvàođốtchúng,ngườiđánhxeliêntụcxuốngxe đuổi ruồi cho chúng. Lúc mặt trời lặn, gió nổi lên làm cảnh vật rungchuyển.Núinontoànmộtmàuxanhngắt.Đếntậnnơingắmmớithấythậtlàhùngvĩ.Những lúcnàydukháchđangđóibụng.Họmongđượcgặpmộtquántrọđểănnghỉhơnlàcảnhđẹpthiênnhiên.Lúcquamộtcánhrừngô-liu,anhsinhviênthầnhọclạinhớvềtổquốcmình.Anhthấynhữngcâyô-liu ấy không đẹp bằng những cây liễu già xu xi đấymấu nơi quê hươngmình.Đi thêmmộtquãngnữa,họđếnmộtquán trọquạnhhiu.Trướccửaquán làmột tốp ănmày,người thì chân thọt, người thìmụnnhọtđầy tay,ngườithìtaythọtđếntậnkhuỷu.Họthinhaukêuxincứugiúp,giọngrềnrĩxéruộtxégan.Anhsinhviênvấtvảlắmmớithoátkhỏivòngvâycủahọ,đểvào quán trọ.Chủ quán làmộtmụ già, quần áo bẩn thỉu, đi đất, tóc xoã,miệngmỉm cười, trông ghớm ghiếc như con quỷ cái, ra mời khách. Cửa

quánbuộcbằngdây thừng, trầnnhàđầydơiđậu,mộtmùihôikinhkhủngvàomũi.

Mộtkháchhànghỏi:

-Dọnbànănxuốngchuồngngựacóđượckhông,bàchủ.Xuốngđấychỉcóriêngmùiphânngựa,chứởđâyđủmọithứmùi,ngồiđâyănsaonổi.

Bàchủquánhiểuý,ghémởcửaphòngchothoáng;nhưngcửavừamở,cảđoànănxinxôđến,vannài:

-Xincácôngcácbàcứukhổcứunạn,giúpchokẻkhốncùng.Nhàhàngbưngmâmra.Vừađặtmâmxuốngmùihạttiêuvàdầuxảxônglên.Trứngthìung,thịtgàthìkhét,rượuvangthìpha,khóuốngquá,đắngnhưthuốc.

Đêmngủkhôngantoàn.Kháchphảilấyxíchsắtcửa,thaynhauthứcđểcanhgác. Trong nhà không khí ngẹt thở. Bên ngoài lũ ănmày vẫn lảm nhảm:"Xincácôngcácbàcứukhổcứunạn,giúpchokẻkhốncùng."

Trong lúc còn đangmắt nhắmmắtmở, anh sinh viên thần học cứ tưởngmìnhđangtrêngiườngmộtcănphòng,giữathủđôCôpenhagơ,dướikialàmảnhvườnnhỏcócâytáovàcâymận.

Đếnlúctỉnhhẳn,anhtamớinhớrarằngmìnhđangtrênđườngđidulịchtạinướcý.Dầndầnanhnhớranhữngnhọcnhằnvừa trảiquavànhữngchánngángặpphảitrênđường.Rồianhnằmchenchúctrênmộtổrơmhôihám,chốcnữamớidậylạingồivàobànănmóngàkhétlẹt,trứngtrángung,rượuvangphauốngđắngnhưuốngthuốctrongmộtcănphòngbíhơi,vừaănvừanghelũănnàylảmnhảmngoàicửa:"Lạyông,lạybà,cứukhổcứunạn,giúpkẻbầncùng".

Anhsinhviênnghĩbụng:

-Giáđidulịchmàchỉđemtheocáihồnthôithìkhoáibiếtmấy!Chứnhưthếnàythìphiềntoáiquá!Ướcgìmìnhchỉcólinhhồnkhôngthôinhỉ.Nhưvậykhoáihơn,cứnhưthếnàychẳngkhoáitínào!

Anhsinhviênnghĩnhưthếbỗngdưnganhthấymìnhđangởquênhà.Rèmtrắngdàibuôngrủtrêncáccửasổ.Giữaphòngđặtmộtchiếcquantàisơnđen,trongđóxácanhsinhviênđangnằmngayrabấtđộng,cònlinhhồnthìđangchuduthiênhạ.MộthọcgiảAtencổđạilàXôlôngđãcólầnnói:

chết".

"Đừngcóvộivàngnhậnđịnhaisungsướngtrướckhingườiấy

Câunóiấycủanhàhọcuyênthâmđãđượcthểhiệntrongcâu

chuyệntôikểtrênđây.

Hai cái bóng bước vào phòng.Đó là thần Trừng phạt và sứ giả của thầnHạnhphúc.Haithầnghéxuốngnhìnxácchết.

ThầnTrừngphạthỏi:

-Đigiầyhạnhphúcđãđemlạihạnhphúcgìchongười trần?Thầnkia trảlời:

-Đãđemcáichếtdịudàng,cáichếtgiữatuổithanhxuânchoanhtatrướckhianhtaphảinếmmùikhổhạnhcủacuộcsống.

-Cônhầmrồi!Thầntrừngphạtlạinói.-Anhtađãchếtquásớm.Sốngchưahếtkiếp.Dovậytuyanhtacóquyềnhưởnghạnhphúcsaunhiềuthửtháchgianlao,nhưnganhtađãkhôngđượchưởng.Tasẽthựcsựcứugiúpanhta.

Nói rồi thần trừngphạt tháođôigiầyhạnhphúc từ chânanh ra.Anh sinhviênbỗngtỉnhdậy.CảthầnTrừngphạtlẫnđôigiầybiếnmất.

Mộtbàmẹ

Mộtbàmẹđangngồicạnhđứaconnhỏ.Bàrấtbuồnvìlonóchếtmất.Đứabéxanhrớt,mắtnhằmnghiềnđangthoithóp.Thấynórênrỉrấtthiểunão,bàcúixuốngsátmặtnó,lòngselại.Cótiếnggõcửa.Mộtônggiànghèokhổ,chùmkíntrongtấmchănráchbướcvào.Bênngoàituyếtphủkhắpnơi,gióvunvútquấtvào

mặt.

Ônggiàrétruncầmcập,ngồixuốngruđứabé.Mẹnóđương

nhómlòhâmlạicốcsữa.Xongviệcbàquaylạingồivàochiếcghếcạnhônggià,nhìnđứabéốmyếuvẫnđangthoithópthở.Bàhỏi:

-Liệunócóviệcgìkhông?Thượngđếcó thabắtnóđikhông?Ônggià-chínhlà thầnchết lắcđầumộtcáchkhóhiểu.Bàmẹgụcđầuxuống,nướcmắtròngròngtrêngòmá.Đãbahômnay,bàkhôngngủ,ngườirãrời.Bàthiếpđimộttí,rồichợtrùngmìnhvìrétbàchoàngdậy.

-Đâurồinhỉ?Bàhoảnghốtkêulên,mắtnhìntứphía.Ônggiàvàđứaconbàbiếnđâumất.Lãođãđemconbàđirồi.Chiếcđồnghồquảlắcvẫntíchtắctrongxónhà.

Bàmẹtộinghiệpvùngdậychạyrangoàigọicon.

Mộtbàcụmặcáodàiđen,ngồigiữađámtuyếttrênsânbảobà

mẹ:

-Tôithấythầnchếtmangconchịchạyđirồi.Lãotachạy

nhanhhơngió.Đãcướpaiđi,lãokhôngbaogiờmangtrảlại.

Bàmẹkhẩncầu:

-Xincụbảotôilãođiđườngnào.Tôisẽđuổikịp.Bàcụđáp:

-Được!Nhưngmuốntachỉđường,chịphảihátchotanghetấtcảnhữngbàihátmàchịđã ruconchị.Tađãđượcnghechịhát ruconchịnhiều, ta rấtthích.Talàthầnđêmtối.Tađãtừngtrôngthấynướcmắtchịtrànrakhichịrucon.

Bàmẹvanvỉ:

-Tôixinháttấtcả,sauđóbàchỉđườnggiúpđểtôiđuổitheothầnchếtđòilạiđứacon tôi.Nhưng thầnđêm tốichẳngnóigì.Bàmẹvặnvẹođôi tay,nướcmắtđầmđìa,vừanứcnởvừahát,tiếngnấcátcảlờihát.

Nghehátxong,Thầnđêmtốibảo:

-Rẽ sangphải rồiđivào rừng thông tốiomkia.ThầnChếtmangconchịbiếnvàođấy.

Đếngiữarừng,gặpmộtngãba,bàmẹphânvânkhôngbiếtrẽtráihayphải.Chỉ cómột bụi gai khônghoa, không lá, tuyết phủđầy, cànhnặng trĩu làxuốngđếnmặtđất.Bàmẹhỏi:

-Cóbiếtthầnchếtđemcontađilốinàokhông?Bụigaitrảlời:

-Cónhưngmuốntôichỉ,bàphảiủtôivàolòngchoấmlên.Tôi

đangrétcóng,sắpthànhbăngđếnnơi.

Bàmẹômbụigaivàolòngđểsưởiấmchonó.Ngựcbàgaiđâmtoémáu.Bụigainónglại trổhoaxanhtốtngaygiữađêmđônggiá lạnh.Đượcsưởiấmrồi,bụigaichỉđườngchobàmẹ.Bàđếnmộtcáihồlớn,chẳngthấycómộtbóng thuyền.Mặthồ lớpbăngmỏngquákhônggiẫm lênđểđiđược,nướchồlạiquásâukhônglộiquađược.Bàmớicúixuốngđểuốnghếtnướchồ.Bàcũngbiếtviệcấylàquásứcmình,nhưngvìquáđâukhổ.Bàmongthượngđếcứugiúp.

Hồnướcbảobà:

-Khônglàmthếđượcđâu.Tathươnglượngvớinhauthìhơn.Tôirấtthíchngọctrai.Haimắtbàlàhaiviênngọctrairấtrấttrong.Bàhãykhócchođếnlúcrơihaimắtxuống.Tôisẽđưabàđếnmộtcáinhàkínhlànơithầnchếtvuntrồngcáccâyhoa,mỗicâylàmộtkiếpngười.

Bàmẹnứcnở,nướcmắttầmtã,haimắttheodònglệrơixuốngđáyhồhoáthànhhaiviênngọc.

Bàđượchồnướcnângbổnglênvàthoắtmộtcáiđưađếnmộtngôinhàkỳlạ,chẳngbiếtđấylàmộtquảnúivớihangsâurừngthẳmhaylàmộtcôngtrìnhtuyệthảo,tuyệtmỹcủaconngười.Mắtbàkhôngcònnênkhôngtrôngthấy

gì,bảhoi:

-Cóthấythầnchếtđemcontôiđiđâukhông?Mộtbàgiàcanhvườnươmcủathầnchếtnói:

-Thầnchếtchưavềđếnđây.Bàlàmthếnàomàđếnđượcnơi

này?Aiđãgiúpbà?

-Thượngđếgiúp-bàmẹtrảlời-Ngườiđãthươngtôi,vậybàcũngrủlòngthươngbảochotôibiếtcontôiởđâu.

Bàgiànói:

-Tôikhôngbiếtmặtconbà.ởđâynhiềucâylắm.Mỗicâytượngtrưngsinhmệnhmộtconngười.Chúngcũngcótim,timchúngđập.Bàcứlạigầncáccây,nghenhịptimđậpchắcbàsẽnhậnracâynàomangsinhmệnhconbà.Nhưngbàmuốntôihướngdẫnthìbàtrảơntôicáigìnào?

-Tôicòngìđểchobànữađâu!Bàmẹtrảlời.

-Bàcómớtócđennhánh-bàgiànói-bàchotôivànhậnlạimớtócbạccủatôi.Đổinhaumà.

-Nếuchỉcóthếthôithìđược-bàmẹvộitrảlời,rồibàtraomớtócđenchobàcụvànhậnlấymớtócbạc.

Haingườibướcvàovườnkínhrộnglớncủathầnchết.Nơiđâycórấtnhiềucâycỏđủ loại.Cónhữngcâymộc lanhươngmảnhdẻ,nhữngbông thượcdượctovàmậpmạp.Cónhữngcâymọcdướinước,câyxanhtươi,câykhôcằn,rắnquấnquanhgốc.Đâylànhữngcâycọ,cây tiêuhuyền,kia làđámmùivàxạhương.Mỗicâymỗihoamangmột tênngười, tượng trưngmộtkiếpngười.

Cónhữngcâylớntrồngtrongchậunhỏtíđangsắplàmvỡchậu.Ngượclạicónhữngcâybéconlạitrồngtrênnhữngvuôngđấtrộngphủrêuxanhmượt.Ngườimẹđaukhổrạpxuốngtừnggốccây,lắngnghenhịpđậptừngtráitimcủachúng.Vàgiữamuônvàn trái timấybànhậnranhịpđậpcủa trái timconbà.

-Contôiđâyrồi!Bàreolên,chìataytrênmộtgốckỵphùnhỏmàulamốmyếuthânnghẹosangmộtbên.

Bàgiàngănlại:

-Đừngđụngvàohoa.Cứđợiởđây.Thầnchếtsắpvề.KhôngchoThầnnhổcâyhoanày.

Ngaylúcđómộtlàngiólạnhbuốtnổilên.Thầnchếtđãđến.Thầnhỏi:

-Saongươilạitìmđượcđếnđây?Màlạiđếntrướcta?

-Talàmẹ!Bàmẹtrảlời.

Thầnchếtvươnbàntaydàingoẵngvềphíacâyhoamảnhdẻ,bàmẹvòngđôibàntaygiữlấykhôngchoThầnchếtlấy.

-Ngươikhôngchốnglạiđượctađâu!-Thầnchếtnóivàhàhơivàotaybàmẹ,bàthấylạnhbuốt-Tacũngchỉtuântheolệnhcủathượngđếmàthôi.Tatrông nom khu vườn của ngườimang theo những cây cỏ ở đây lên trôngtrong vườn của thượng đế theo lệnh người. Còn sau đó trên ấy ra sao takhôngbiết.

-Giảconchotôi!-Bàmẹvanxinvàđịnhtúmlấytayhaicây.Thầnchếtbảo:

-Chớđụngvào!Ngươinóirằngngươiđaukhổmàngươilạimuốnlàmchomộtngườimẹkhácphảiđaukhổhaysao?Bàmẹđauthươngbuônghaicâyhoara

Thầnchếtnóithêm:

-Đây là đôimắt của ngươi, ta thấy lón lánh dưới đáy hồ ta vớt lên đấy.Ngươihãynhậnlại.Vànhìnxuốngđáygiếnggầnđấy.Tasẽchongươibiếttênhaiđứatrẻcóhaihaibônghoaấy.Ngươisẽthấyrõcảcuộcđờivàquákhứvàtươnglaicủachúng,thấyrõtấtcảnhữnggìmàngươiđịnhhuỷhoại.

Bàmẹnhìnxuốngđáygiếng.Bàthấymộttronghaibônghoaánhlênniềmvuiđầyhạnhphúc,cònbônghoakiathìhoàncảnhtrầmluân,khổải.

Thầnchếtnói:

-CảhaikiếphoađềudoThượngĐếđịnhđoạtcả

Ngườimẹhỏi:

-Thếhoanàolàhoahạnhphúc,hoanàolàhoabấthạnh?Thầnchếtđáp:

-Takhông thể tiết lộ thiêncơ.Nhưngmột tronghaibônghoaấychính làcủaconngươi,làhìnhảnhtươnglaicủanó.

Bàmẹgàolên:

-Hoanàotronghaihoaấylàcủacontôi?Hãybảochotôibiết.Nếuđờinósaunàysẽđaukhổthìhãymangnóđi,mangngayvềThiênđường.Xinhãythathứchonhữnglờitôicầunguyện.Xinhãyquênđitấtcảcả,coinhưtôiđãmêsảng.

Rồibàvặntayvàonhau,quỳxuốngcầukhẩn:

-Xinthượngđếđừngnghelờiconnếuconcócầukhẩnnhữnglờisaitráivớiýngười.

Rồibàgụcđầuxuốngngực:

Vàthầnchếtmangđứabéđếncáixứsởxalạấy.

Mộtchuyệncóthật

-Thậtlàmộtcâuchuyệnrùngrợn!Mụgàmáigiàởbênlàng,nơidiễnratấnthảmkịchkêulênnhưvậy.Sânkhấucủacâuchuyệnrùngrợnấylàmộtcáichuồnggà.Thậtlàđêmquatôisợchẳngdámnhủmộtmình.Maysaochúngtôilạiđậuđôngcảtrêncùngmộtcầu.

Rồimụbènkểlểsựbiếnấyvớimộtgiọnglàmchocửtoạ,kểcảlãogàsốngcóbộmàorủ,cũngphảisợdựngđứngcảlônglên.

-Việcấyxảyratrongchuồnggà,bêncạnhchuồngtôi.Mặttrờilặn,bọnbàmái leocả lêncầu.Trongbọncócôả lông trắng, chânngắn,đẻ trứng rấtđều,vàxưanaychưatừngcóđiềutiếnggì.Leolênđếncầu,ảtabènlấymỏrỉalông.Mộtcáilôngnhỏrơira,ảlẩmbẩm:Thếlàmìnhlạirụngmấtlôngrồi!ảcótínhhaynóiđùa;ngoàira,nhưtôiđãnói,chảaichêtráchđượcảtađiềugì.Sauđóảtangủthiếpđi.

Trờitốiđennhưmực.Bọngàmáiđậuxítvàovớinhau.Mộtđứa,đậugầnảmáitrắngvừanóilúcnãy,khôngngủ.Mơmàngnghĩcáchsungsướngtrênđờinày,nóđangmuốnchuyệngẫutíchútvớimộtđứabạn.

-Này,đằngấycónghengườitanóigìkhông?Tớkhôngmuốnchỉđíchdanh,nhưngmộtcôảvừathúnhậnrằngđãchảilônglàmđỏm.Tớmàlàgàsốngthìcứlàtớkhinhđứt!

Ngaytrênđầulũgàcóvợchồngconcáinhàcúmèo.Cảcáigiađìnhấyđềurấtthínhtaivàđãnghethấyhếtcảmọichuyện.Cúcon,mắttrợntrònxoe,còncúmẹthìvỗcánhphànhphạch.Mụbảocáccon:

-Khôngnênrìnhmònghechuyệncủaaicả.Nhưngdẫusaotacũngerằngchúngbaynghethấycảrồi.Chínhtacũngnghethấyhết,vìcònđôitaithìcònvôkhối làchuyệnphảinghe.Dướikia,cómộtcôảgàmáimấtgiốngđếnnỗirỉalôngđểchàigàsống.

Cúđựcbảovợ:

-Coichừngbọntrẻconđấy.Đừngcóđểchochúngnghenhữngchuyệnấy.

Cúmẹđáp:

-ừ, tôi chỉmuốnkể lại chochị cúmèonghengaybêncạnhđấy thôi.Bạn

thânnhấtcủatôiđấy.

-Huhú!Cảhaimụcúmèovừabayvềphíachuồngchimvừarúclên-Huhú!Cómộtảgàmáinhổtiệtcảlôngđểlàmđỏmvớigàsống.Phennàythìcứgọilàchếtrétchứchẳngchơi.

Đànbồcâugùlên:

-ởđâuthế?ởđâuthế?

-Trongchuồnggàbênkiakìa!Việcnàygầnnhưchínhtôiiđượctrôngthấy.Kểlạithìhơikhó,nhưngchuyệnnàycóthậtđấy.

Bồcâugậtgù:

-Bọntôitincácbácchứ!

Rồi chúng đem ngay câu chuyện sang chuồng gà bên cạnh. Chúng kể lểrằng:

-Cómộtmụgàmái,ngườithìbảohaicơđấy,muốnlàmravẻkhácthường,nhổtiệtcảlôngđiđểchàigàsống.Thậtlàmộttròchơinguyhiểm.Nhưthếcóthểbịcảmlạnh,hoặclêncơnsốt,thậmchícóthểchết,vàquảlàcảhaiđứacũngđãchungsốphậnấyrồi.

-Dậyđithôi!

Gàsốngvừabaytótlênmáichuồngvừagáyvanglên.Lãocònhơingáingủ,nhưnglãovẫnbôbôlên:

-Cóbaảmáitơ...thấttìnhvớimộtgàsống,đãchếtvìđaukhổ...Cáccôảđãtựvặttiệtcảlôngđi.Thậtlàkhủngkhiếp.Tôithấycầnphảiloanbáochobàconbiếtchuyệnnày.

Tấtcảquangquáclên:

-Kểtiếpđi!Kểtiếpcâuchuyệnđi!Bọnbàsốnggáyomlên.

Thếlàcâuchuyệntruyềntừchuồnggànàysangchuồnggà

khácvàcuốicùnglạitrởvềnơixuấtphát.Ngườitađồnrằng:

-Cónămảgàmáiđãtựvặt tiệtcảlôngđiđểthixemđứanàogầymònđinhấtvìtươngtưmộtanhgàtrống.Sauđóchúngđánhnhau,máumeđầmđìarồichếtcảnút.Thậtlàđiếmnhụcgiaphongvàlạicònlạithiệthạilớnchonhàchủnữa.

ảgàmáilúcđầuđãđánhrụngmộtcáilôngcon,bâygiờkhôngnhậnrađượcđấylàchuyệncủachínhmình,vốnđứngđắn,ảtakêu

lên:

-Nhụcnhãthaychonhữngmụgàmáiấy!Cũngmaylàcái

hạnggànhưthếcũngchảcómấy!Phảiphổbiếnrộngrãicâuchuyệnnàyramớiđược, tasẽ làmđủmọicáchđểtruyềncâuchuyệnnàyranướcngoài.Thậtlàđángkiếpchonhữngquânkhốnnạnấy!

Thếlàcâuchuyệnđượcđăngdướinhanđề:"mộtchuyệncóthật"

Cácbạnđãthấychưa?Chỉcómộtcáilônggàconthôimà

thànhranămcongàmáiđượccơđấy!

NàngCôngChúaVàHạtĐậu

Ngày xưa, cómột hoàng tửmuốn cướimột nàng công chúa, nhưng côngchúaphảichoracôngchúa,phảitoànthiệntoànmỹ.Hoàngtửbènchudukhắpthiênhạđểkénvợ.Côngchúathìchẳngthiếugì,nhưngnàngnàocũngcóvàinhượcđiểmhoặt tậtxấu.Thếlà,mộtngàykia,hoàngtửđànhbuồnrầutrởvềnhà.

Đếntối,nổilênmộtcơngiôngtốkinhkhủng.Mưàoàonhưxối.Cótiếnggõcửalâuđài.Lãovươngthânchinhramởcửa.Bênngoàilàmộtnàngcôngchúa, nhưngmưagióđã làmchonàng tiều tụyquá thể.Đầu tóc, quần áonàngvõngnhữngnướcvàcònrỏgiọttừmũixuốnggiầynàng.Nàngtựgiớithiệu là nàng công chúa toàn thiện toàn mỹ mà hoàng tử đang chờ đợi.Hoànghậunghĩthầm:“Được,cứđểxemxem!”Rồihoànghậuvàobuồngngủthắpđènlênvànhétmộthạtđậuxuốngdướiđệmgiường.Sauđóngàiđặthaim]wicáiđệmchồnglêntrêncáiđệmđãđặttrước.Đấychínhlàcáigiườngdànhchocôngchúa.

Sángra,ngườitahỏithămđêmquanàngngủcóyêngiấckhông.Nàngđáp:

-Suốtđêmtoikhôngchợpmắt,vìnằmphảivậtgìrănrắn,thâmtímcảmìnhmẩy.

Hoànghậubènphán:

-Côngchúaracôngchúathật!Đâychínhlànàngcôngchúatoànthiệntoànmỹ,nằmtrênhaimươilầnđệmnàngvẫnthấyđauvìmộthạtđậu.

Hoàngtửcướinànglàmvợvàhạtđạuđượcbàytrongmộtphòngtriểnlãm,đếngiờvẫnvàoxemđược,vìchưacóailấyđicả.Chuyệntôikểđếnđâylàhếtvàtôixincamđoanvớicácbạnlàchuyệncóthậtđấy.

Ngườibạnđồnghành

Chanóđangốmthậptửnhấtsinh.Nórấtbuồn.Trongtúplềunhỏchỉcóhaichacon.Chanóbảo:"Giăngơi!conthậthiếuthảo!ChacầumongThượngđếphùhộchocontrênđườngđời."Giăngoàkhóc.Nóchẳngcònaitrênđờinày nữa! Khôngmẹ, không cha, không anh không em. Nó quỳ bên cạnhgiườnghôntaycha,nướcmắtgiàngiụa.Mộtlúcnómệt,nằmthiếpđi,gụcđầuxuốngthànhgiườngbằnggỗcứng.

Nómơmộtgiấcmơkỳdiệu.Nóthấymặttrờivàmặttrăngsàxuống,chanómạnhkhoẻ, cười với nónhưnhững lúc chavui.Một côgái xinhđẹp, độichiếcmũmiệnchìataychonó.Chanólạicườivàbảo:"Ngườivợtươnglaichasắpcướichoconđấy!"

Giăngbừngtỉnh.Trướcmặtnólàsựthựcđángbuồn:Chanóđãchết,nằmsóngsượttrêngiường,ngoàirachẳngcómộtai.Tộinghiệpchonó!

HômsauGiăngđitheoquantàingườichathânyêuramộ.Thếlàtừnaynóchẳngbaogiờđượcthấymặtchanó.Lòngnặngtrĩubuồnphiền,timnónhưtannátthànhmuônmảnh.Ngườiđiđưamahátmộtbàithánhthi.Tiếnghátlàmnóchanhoànướcmắt,giọtlệlàmnhẹbớtđaukhổ.Ánhdươnglấplanhtrênhàngcâyxanhnhưanủinó:"Đừngbuồnphiền!Hãynhìnlêntrờixanh.Chacậuđangtrênđóvàđangcầunguyệnchocậugặpmọisựtốtlànhthànhđạttrongmọiviệc".

Giăngđáp:"Còntôi,tôisẽănởtốtlànhđểsaunàyđượclênấygặplạivàđoàntụvớichatôi".

Giăngmỉmcười,haihànglệlăntrêngòmá.Trêncâymấyconchimnoncấttiếnghót:quyvit!quyvit!Chúngvừachứngkiếnđámtang.ChúngcũngtinrằnggiờđâyngườichađangởtrênThiênđường,ôngsungsướngmỉmcườivìđãsốngphúchậukhiởdướitrần.

Giăngthấyđànchimchuyềntừcànhnọsangcànhkiarồicùngnhaubayvútlêncao.Giăngthấykhaokhátđượcbaytheochúng.Nhưngnókhôngquênđẽomộtcây thập tựbằnggỗđemcắmbênmộcha.Khimangcây thập tựđến,nóđãthấyngôimộcócỏđắpvàcắmđầyhoa.Bạnbèđãđemđếntranghoàngmộông,vìaicũngquýông.Chôncấtchaxong,sánghômsauGiănggóiquầnáothànhmộtbọcnhỏvàdắtlưngtoànbộgiatàigồmcónămmươiđồngtiềnvàngvàvàihàobạc.Nóđịnhdùngmóntiềnấyvàđichuduthiênhạ.Trướckhiđi,Giăngranghĩađịa,tìmđếnmộcha,quỳxuốngkhấn:"Vĩnh

biệtchathânyêu.Connguyệntrướcvonghồnchalúcnàocũngsẽănởtốtlành.XinchayênlòngcầuThượngđếphùhộcho

con".

TrênnhữngcánhđồngGiăngđiqua,nóthấyhoanàocũngtươi

đẹpdướiánhnăngấm.ChúngnghiêngmìnhtronggiónhẹnhưchàomừngGiăng.

ĐiđượcmộtquãngGiăngđứnglạinhìnngôinhàthờcổkính,nơinóđãđếnvớichađểnghegiảngđạo.

Nónhìnthấytrêncửatòvògácchuônganhlùngácchuôngnhàthờđầuđộimũđỏ,tayđangchemắtđểtránhnhữngtianắng.Nóvẫytayvĩnhbiệtanhta.

Anhlùncũngchàolại,vẫychiếcmũ,lấytaygửichoGiăngnhiềuchiếchôngió,tỏýchúcGiănglênđườngmạnhkhỏegặpnhiềumaymắn.

Giăngvừađivừanghĩđếnnhữnggìsẽgặptrênđường.Nóđi,đimãi;chưabaogiờđixathế.Trênđườngchẳnghềgặpmộtngườinàoquen,thànhphốcũnglạ.Nóđãđếnmộtnơichưabaogiờđặtchân.

Đêmđầutiênnóngủtrongmộtđốngrơmvìkhôngtìmđượcchỗnàokhác.Tuyvậynóthấyrấtmaymắn,đếnvuacũngkhôngcóđượcchỗngủnhưthế.Nàynhé;mộtcánhđồngmộtconsông,mộtđốngrơmvàbầutrờixanhtrênđầu; còn có các phòng ngủ nào đẹp hơn thế! Thảm cỏ xanh có điểm hoatrắngđỏ.Hươngmộcvàvàdãtườnglànhữngbóhoatrangtrítuyệtđẹp;rửamặtthìđãcócảmộtconsôngvàlànnướctrongmátinbóngnhữngvìsaotừtrêntrờisoi

xuống.Chịhằngnhưmộtđènlớntreolơlửngtrênbầutrờixanhchẳngcònsợbénlửasangrèmcửa,nênGiăngcóthểyênchínằmngủ.

Lúctỉnhdậy,mặttrờiđãlêncao,khắpnơichimchóclíulo:

"Chàocậu!Chàocậu!"

Hômấy đúng vào ngày chủ nhật.Chuông nhà thờ rộn rã.Giáo dân trongvùngkéonhauđếnnhàthờ.Giăngđitheohọvàonhàthờvàcùnghátvớihọ.Nótưởngnhưđangđứngtrongnhàthờquênhànơinóđãchịulễbanthánh

thểvàđếnlễvớicha.

Ngoàinghĩađịacónhiềumộ.Cónhữngngôimộcỏmọccao.Giăngnghĩđếnngôimộcủachaởquênhà,thiếungườichămsóc,chắccũnggiốngthế.Nóngồixuốngnhổcỏ,dựnglaịnhữngcâythánhgiábịđổ,xếplạinhữngbóhoabịgiócuốnđi.

Nónghĩ:"cólẽmộchamìnhcũngđượcngườikhácchămsócthaymìnhnhưthếnày".

Cómộtônglãonghèođangđứngởnghĩađịa.Giăngchoôngmấyhàolẻrồitiếptụcchuduthiênhạ.

Chiềutốigặpmộtcơngiôngkhủngkhiếp.Giăngrảobướctìmnơitrúẩn.Nóđã tìmđượcmộtngôinhà thờbiệt lập trênmộtquảđồi.Nó thấycửamở,chẳngcóngười.Nóvàongồixếpnghỉvàcầukinh.Chưahếtmộtbàimắtđãdíurồingủthiếpđilúcnàokhôngbiết.

Lúctỉnhdậy,đãnửađêm,cơngiôngđãtan,trănglấplánhngoàicửa

kính.Giữanhàthờnónhìnthấymộtchiếcquantàimởnắp,bêntrongcómộtthihàisắpđemchôn.Giăngkhôngchútsợhãi.Nóbiếtrằngngườichếtrồikhônghạiai.Cóchăngchỉnhữngkẻcònsốngcó tâmđịaxấuxamới tìmcáchhạingười,mớiđángsợ.Giữalúcấycóhaitêncóvẻlàbọnbấtlương,địnhlôixácchếtrađểquẳngđi.Vốnlàngườinhânđức,Giăngđộnglòngthương,hỏi:-Cácanhđịnhgiởtrògìthế?Phảitộichết.Ngườitachếtrồi,đểchovonghồnngườitayên.

-Khôngđược!Hai tênbất lương trả lời.Nónợ tiềnchúng tao,không trả.Bâygiờnóvàoáoquanrồimàchúngtaochẳngđượclấy

một xu. Chúng tao phải quẳng nó ra cửa nhà thờ cho bõ tức.Giăng điềuđình.

-Người ấynợ các anhbaonhiêukhôngbiết.Đây tôi có tất cảnămmươiđồngvàng,tôisẽđưacảchocácanhrồiđểchongườiấyyênlành.Còntôivẫnđangkhỏemạnh,lànhlặn.Thượngđếsẽphảiphùhộtôi.

-Được!Nếuanhmuốntrảnợ thaychonó thìđâyđồngý tha.Chúngcầmtiền,cườingấtbỏđi,chắphaitayngườichếtvớinhau,từbiệtbướcđivàokhurừnglớn.Rakhỏikhurừngthìtrờivừasáng.BỗngGiăngnghecótiếnggọisaulưng:

-Anhbạnvềđâuthế?

-Đichuduthiênhạ.Giăngđáp.Tôilàđứatrẻkhôngchakhôngmẹ,nhưngThượngđếsẽphùhộtôi.

-Tôicũngchudu thiênhạđây -người lạmặtnói -Chúng tacùngđivớinhauchăng?

-Nhấttrí,Giăngđápvàhọcùngđivớinhau.

Chỉmườilămphútsau,họđãtrởthànhđôibạnýhợptâmđầu.Vìcảhaiđềulàngườitốt.NhưngGiăngthấyngườibạnđồnghành,khônhơnmìnhnhiều.Anhtađãđinhiều,từngtrảinhiều,chuyệngìcũngbiết.

Họbảonhauhãyngồixuốnggốccâynghỉvàănsáng.Vừalúcấy,cómộtbàcụđitới.

Bàcụ lụkhụ, lomkhomchốngnạng, trên lưngmangmộtbócủikhônhặttrongrừng,dướitạpdềlòirađầubacáiroibằngcâyđuôichuồnvàdươngliễu.Còncáchhaingườimộtquãng,bàcụngãlănkềnhra,kêuthétlên.

Giăngmuốnkhiêngbàcụvềnhà,nhưngngườibạnđồnghànhbảo:"Khôngcần,tôicóthứthuốcbôivàobàlãodậyđượctựđivềnhàngaynhưkhôngcóchuyệngìxảyra".Nhưnganh tađòibàcụphải trảcôngbacái roi,cụdắtdướitạpdề.

-Thế thì đắt quá đấy!Bà cụ nói, ngần ngừ khôngmuốn đưa.Nhưng gãychânnằmđấythìkhổ,cụđànhphảiđưabacáiroichongườikia.Anhtalấythuốcbôivàochỗchânđau,bàcụđứngngaylên,điđược.

Thậtlàmộtthứthuốccônghiệuítthấy.

Xongrồihaianhbạnrađi.Giănghỏianhkia:

-Cậulấymấycáiroiấylàmgì?

-Mìnhhaythíchnhữngcáilặtvặtnhưthế.Tínhmìnhvậy.Haingườiđimộthồikhálâu.Giăngnhìnvềphíatrướcvànói:

-Nomkìa!Nhữngđámmâyđenđangkéođếnmùmịtkhiếp

quá!

-Khôngphảimâyđâu!Anhbạnđồnghànhnói-Đấylànhững

ngọnnúicao.

Thựcvậy.Đấychỉ lànhữngngọnnũi.Trônggầnmàhoáraxa.Đicảmộtngàyròngrãmớitớinơi.Rừngởđâyrậm,mọctoàncâythẳngđứng.Lạicòncónhữnghònđá cực to.Vượt quanơi nàykhôngdễ, hai người bànnhaunghỉlạimaiđisớm.

Trongquántrọbêndướimộtđámđôngngườiđangtụtập.Mộtngườiđanglàmtròmúarối.Khángiảngồixemchungquanh.Trênhàngđầulàmộtlãohàngthịtbéophị.Cạnhlãolàmộtconchótoxù,nomdữtợnnhưsắpcắnngười.Mởđầubuổidiễnlàmộthàikịch.Hainhânvậtchínhlàvuavàhoànghậu,đầuđộimũmiệnvàng,khoácáochoàng,ngồitrênngai.Nhữngchúlínhhầuxinhxắn,mắtbằngthuỷtinh,đứnggáccửa.Cửađóngramởvàoliêntụcđểlấygióvàocung.Mànkịchthậtvui,khángiảvỗtayranran.Đếnlúchoànghậurasânkhấu,dạođượcvàibước,thìchảbiếtthếnào,conchócủalãohàngthịtnhảylênngoạmvàolưng,hoànghậungãvậtxuống.Chủgánhxiếc rấtbuồn,phầnvìmấtvaihoànghậu làcon rốiđẹpnhất,phầnvìmấtbuổidiễn.NhữngngườibạncủaGiăngbiếtanhtacothểchữađược.Anhtalấy lọ thuốc vừa dùng chữa chân cho bà lão lúc nãy, bôi cho con búp bêhoànghậu.Conbúpbêđứngngaylênvàbiểudiễn luôn, lạikhôngcầncódâyđiềukhiển.Màkhéonhưngườithật,chỉkhôngbiếtnói.Chủxiếcmừngquá.

Hết buổi diễnmọi người ra về.Người trong quán trọ đi ngủ cả.Bỗng cótiếng rên rỉvọng lên.Mọingườidậyxem, thì thấyđámcon rốinằmngổnngang,nàovua,nàocậnthần,nàolínhhầu,giươngtođôimắtthuỷtinhrênrỉthảmhại,cầuxinđượcbôithuốcđểcóthểtựngọnguậyđượcnhưhoànghậu.

Thấyvậy, hoànghậu quỳxuống, hai tay nângmũmiện kêu van xin "ônglang"bôithuốcvàtấtcảnhữngngườitrongcung.NgườichugánhháthứaanhbạncủaGiăngxinbiếutấtcảtiềnbánvévàocửatốiấychỉcầuanbôithuốcchotấtcảnhữngconbúpbêcònlại.Nhưnganhbạnchỉđòimỗithanhgươmđeocạnh sườnquốcvương.Nhậngươm rồi, anhbạnbôi thuốc chomấyconbúpbê.Tứcthìtấtcảmấycontựhoạtđộngđược,khôngcầngiậtdây, trông thật làbuồncười.Cáccôcậuhầubàncườingặtnghẹovànháytheo chúng. Cả người đánh xe, cả bác bếp, cả những khách trọ đang ngủcũngbậtdậyômnhaunhảy.Lạicảxẻng,cáicặpthancũnghốihảchạyvàonhảy.Rõthậtlàvui.

Sánghômsau.Giăngvàanhbạnđồnghànhtừbiệtmọingườilênđường.Họvượtquanhữngcánhrừngbátngát,leolênnhữngđỉnhnúicaochótvót.Họtrông được rất xa, nhìn đến tận những nơi họ chưa từng đến, ngắmnhiềucảnhđẹphuyhoàng.Mặttrờilấplánhtrênkhoảngtrờixanhmátrượi.Tiếngkènsănchốcchốcvẳnglêntừcáckhenúi.

Saysưatrướccảnhthiênnhiênhùngvĩ,haianhbạnđườngđứngchắptaytạơnThượngđếđãchohưởngnhữngcảnhtuyệtdiệutrênthếgiannày.Bỗngtrênđầucótiếngvang.Ngẩnglênhọthấymộtconthiênngađangbaylượntrongkhôngtrungvàkhôngbiếtthếnàolạilảođảorồirơibịchxuốngngaydướichânhọ.AnhbạncủaGiăngtrầmtrồ:

-Đôicánhđẹpquá!Tôiphảicắtmớiđược.Cậuxemmìnhlấythanhgươmđemđi,cóđượcviệckhông?

Rồianhlấygươmchặtphăngđôicánh.Xongrồihọlạiđi.Saumấyngàyhọđếnmột kinh thành lớn xungquanh cómột trămngọn tháp lấp lánh dướinắngnhưlàmbằngbạc.Giữakinhthànhlàmột

toàlâuđàibằngđácẩmthạch,máibằngvàng.Đấylàcungđiệnnhàvua.

Giăngvàngườibạnđồnghànhvàomộtquántrọnghỉngơivàsửasanglạiquầnáochonghiêmchỉnhtrướckhibướcchânvàothànhphố.Tròchuyệnvớichủquán,họđượcbiếtrằngnhàvuarấtnhântừ,đôlượng.Nhưngcôngchúa,conngười lại rấtghêghớm.Đẹp thìcóđẹp,nhưngnàngnhamhiểmđộcác,đãtừnglàmchếtnhiềuhoàngtử.

-Saovậy?AnhbạncủaGiăngngạcnhiênhỏi.

-Nàngchophépbấtkỳaiđếncầuhôncũngđược,khôngkểngườiquyềnquýhay thứdân.Nàng chỉ yêu cầu trả lờimột điều nànghỏi.Nếu trả lờiđúngsẽđượclấynàng.Nếukhôngđúngsẽbịtreocổhoặcchặttay.

-Thếtừtrướcđếngiờthếnào?Haingườihỏi.

-Chưaai trả lờiđược.Đềubịnàngchặt tayhoặc treocổ.Chanàngcũngkhôngsaocankhuyênđượcnàngvàtuyênbốkhôngdínhđếnchuyệnchồngcon của nàng,mặc nàngmuốn làm thế nào thì làm.Cũng có lần nhà vuacùngtriềuđinhquỳxuốngvanxinnhưngcôngchúavẫnkiênquyếtkhôngnghecứlàmtheoýmình.

Giăngnghethấythếliềnbảo:"Mụcôngchúanàyghêghớmthật!Phảiđánh

chomụtamộttrậnđểmụtachừathóiđánhácmớiđược".

ThấyGiăngnóivậyaicũngcankhuyên,đừngnóngnẩymàthiệtthân.

-Không!Giăngkiênquyết.Tôisẽvàocunggặpnàngxintrảlờicâuhỏi,đểxemrasao.

Giữalúcấydânchúngreohò.Côngchúangựdungoàiphố.Giưnglenđámđôngraxem.Côngchúaquảlàmộttrangtuyệtthếgiainhân.Nàngcưỡitrênmột con ngựa trắng,mình đầy kim cương châu báu. Nàngmặc quần, dệtbằngsợivàngchiếcroingựatrongtaylónglánhnhưmộttiamặttrời.Chiếcmũmiệntrênđầulấplánhnhưcácvìsao,tấmáochoàngóngánhnhưmuốnngàncánhbướm.

Thậtlàtuyệt!Nhưngtuyệthơncảlàsắcđẹpcủachínhnàng,mộtsắcđẹpmêhồn,khôngthểrờimắtđược.Lạicònmộtđiềukỳlạnữalànànggiốnghệtnhưcôgáiđẹpanhmơthấyđêmhômchaanhchết.Anhnghĩthầm:

-Mộtngườicongáisắcnướchươngtrờithếnàymàlạinhamhiểmđộcácthậtlàvôlý!Tacứđếnxemsao!

Vậy làbất chấpnhững lời canngăncủamọingườikể cảngườibạnđồnghành.Giăngkiênquyếtvàocungvuađểgặpcôngchúaxin trả lờicâuhỏicủanàng.Anhchảigiầyvàquầnáo, rửamặtmũi rồi raphốđểvàocung.Nghetiếnggõcửa,nhàvuaphán:

-Cứvào!

Giăngmởcả thấynhàvuamặcquầnáongủ,đihài thêu,ra tiếpanh.NgàiđưataychoGiăng.

Khibiếtlàchàngđếncầuhôn,ngườioàkhóclên,bỏrơiquyềntrượngxuốngđất,lấyaolaunướcmắtvànói:

-Đừngdạimàvàođấy!Ngươisẽkhôngtránhkhỏisốphậnnhữngngườiđitrướcđâu.Hãyđitheota!

NhàvuadẫnGiăngrakhuvườn.Trêncâylủnglẳngnhữngbộxươngngười,dướiđấtlănlócnhữngđầulâu.

Đấylàxácchếtcủanhữngngườiđãđếncầuhonnhưngkhôngtrảlờiđượccâuhỏicủacôngchúa,bịnàngtreocổ.

Vuahỏi:Thấychưa?Tốtnhấtlànênquayvề,khôngthìsẽmấtxácvôích.

Giănghôn taynhàvuanhânđứcvà tâurằng tìnhyênmãnh liệtcủachàngđối với công chúa sẽ giúpnàngvượt qua tất cả.Vừa lúc công chúađi dungoạnvề.NàngmờiGiăngvàophòngkhách tròchuyệnvàhẹn sánghômsaunàngsẽtiếp.Hộiđồnggiámkhảovàcácquantưphápsẽhọpđểngheanhtrảlờivàphánquyết.Sẽcóbacâuhỏi.Trảlờiđượccâuthứnhấtmớiđược trả lời câu sau.Nếu ngay từ đầu đã trả lời sai thì coi nhưmất đầu.Giăngchấpnhậntấtcảcácđiềukiện,khôngsợhãi,rồiravềquántrọnghỉ,đểhômsauvàocung.

Vanđơmavàcáccongái

Cácbạncómuốnnghegiókểchuyệnkhông?Gióbiếtnhiềuchuyệnhơntấtcảchúngta,chuyệnphiêulưu,chuyệncổtích,vànhiềuchuyệnkhác.HômnaychúngtahãynghegiókểchuyệnVanđơmavàcáccôgáiôngta.

Giókể:

-Vốndòngdõivuachúa,nênôngtarấtkiêuhãnh.Ôngtauốngrượuvàsănbắnthìítaibắng.Bàvợôngtalúcnàocũngquầnlượtlàthêuvàngdátbạc.Sànnhàbaogiờcũngbóngloáng.Cácphòngởtrảithảmrựcrỡ,bàynhữngđồđạcquýgiá,chạmtrổtinhvi;nhiềuthứlàcủahồimôncủabàchủđemtừnhàbốmẹvề.Hầmnhàđầyắprượuquí.Đànngựađenhítrongchuồng.

-Ôngbàcóbacôcongái,cônàocũngxinhđẹp.TênbacôlàIđa,GianvàĐôrôtê.Cảbađềugiàusangphúquý.Vivu,vivu..Tấtcảđềutrôiđi.

(Tronglúckểchuyện,gióhayđưavàođiệpkhúcấy)

-Bàchủnhàởđâykhôngngồiquaytơvàophòngvớibọnthịtỳnhưởnhiềunơikhác.Bàchủởđâychỉđànhát.Lâuđàilúcnàocũngnáonhiệt,kháchkhứaravàotấpnập.Tiếngcốcchénvachạmvàonhau,tiếngcanhạc,átcảtiếnggióthổi.

-Mộtsángthángnămtaởphíatâythổivề(vẫnlờicủagio),rongruổitrênbờbể,quacáckhurừngvàđồngbằng,vượtquasôngBen.

Đếnkhurừngdẻgai,gầnlâuđàiBôrôby.

Vừalúcấycómộtchiếcxedátvàngcósáungựakéođitới.Trênxebàbátướcvàbanàngcongáixinhđẹp,dịudàng;mộtngười trôngnhưđoáhoahồng,mộtngườinhưhoahuệ,ngườithứbanhưhoadạhương.Bàmẹcũngxinhđẹprựcrỡ.Mấyđứatrẻthấyxeđến,đứng

dậycúichào.Tatrôngthấybanàngcongáixinhđẹpvàtựhỏiaisẽlàchồngcủahọ?Chắcphảilàcáchiệpsĩ,hoặccáchoàngtửxứngđángvớihọ.

Vivu,vivu...Tấtcảsẽtrôiđi!

Chiếcxequayrồi,nhữngđứatrẻlạitiếptụcnhảymúa.ởlàngnàynhândânthườngvuichơinhưvậyđêđónmùahạ.Đếnđêm,bàchủlâuđàiđãngủlịm

đi,khôngbaogiờthứcgiấcnữa.Bàtađãquađờinhưtấtcảmọingười.

Vanđơmasốngmột thờigianâm thầmvà loâu.Nhưng rồiông ta tựnhủ:Ngọncâycứngcápnhấtcũngcólúcphảiuốnmình,nhưngnócũngcóthểlại vươn lên.Cácnàng congái trong lâuđài vàgia nhân ai cũngkhócvàthươngxótbàquýphái.Bàđãmất,tacũngbayđinơikhác,vìmọivậtđềutrôiđi,vivu,vivu...

Nhưngrồiítlâusautalạitrởlại.Tađãtừngngồitrênbờbiểngầnbôrôdyvàtrongkhu rừnggần đấy.Trong rừng có nhiều loài chim trú ngụ: cò, diêc,chimcu,quạkhoang,quạđen.Nhiều conđãđẻ trứng,nhiều trứngđãnở.Bỗng có sự huyên náo khác thường.Chim cò bay vút lên, gào inh ỏi.Cótiếngrìuđốncây,ngườisắpphátrịukhurừng.Vađơmađóngmộtchiếcbatầngđểbánchonhàvua.Vì thếôngngả rừngnơi trúngụcủachimchóc.Đàncúvộivàngbayđi trốn.Chúngkêugàoầmĩ trênkhurừng.Quạđen,quạkhoangchếdiễu:"Bịtốngcổrồi!Bịtốngcổrồi!Quạ!Quạ!"

Vađơmacùngcáccongáivànhữngtiềuphuthấyvậyphálêncười.RiêngcôcongáiútĐôrôtêthấymủilòng.Mộtcâytrêncótổquạđen,quạconđangthòđầurangoàikêu.Ngườitacũngđịnhchặtcảcâyấy.NhưngĐôrôtêđãvanxin,nênriêngcâyấyđượcđểlại.Họđẵncây,cưagỗ,đóngchiếcthuyềnbatầng.Người trôngnomđiềukhiểncôngviệckhôngphảiconnhàquyềnquýnhưngcótríthôngmình.Đôimắtvàvầngtránanhbiểulộtàisángtạo.VanđơmavàcôcongáicảIdathíchngheanhkểchuyện.

Trongkhithiếtkếchongườichacontàu,thìanhcũngthiếtkểtrongócmộttoàlâuđàichomìnhvàcôcongáicảcủaông.Nhưngvìchỉlàtưởngtượngnênkhôngthànhsựthực.Vàlàmxongcontàu,

ngườitrẻtuổiấylạirađi.Côbécũngđãyêuanh.Đànngựađenđangdậmchântrongchuồng.

Mộtvịthuỷsưđôđốcđượcnhàvuacửđếnxemxétcontàuvàbànviệcmuabán.Nhưngchẳngbiếtthếnàoviệcmuabánkhôngthành,contàuvẫnnằmtrênbến, chẳngbaogiờđượchạ thuỷ,vivu.Mọiviệc trôiqua, trôiqua...Đấy là thất bại đầu tiên củaVanđơma.Mùađông, tuyêt phủđầymặt đất,nhữngtảngbăng trôigiạt trêndòngsôngBen.Từngđànquạbaykéođến,đậutrênchiếctàubỏchỏngchơtrênbờsông.Chúngkêuthanvềcảnhrừngbịphá,cảnhquạnonquạgiàkhôngcóchỗlàmtổvàtấtcảnhữngtaihọađãxảyradoviệcđóngcontàugâynên,contàukiêucăngchẳngbaogiờđượcnổitrênmặtnước.

Ta cuộn tuyết lên phủ quanh thân tàu, kín đến tận nóc và cao giọng thổithànhcơngiôngtố.Talàmmọicáchđểchocontàubiếtthếnàolàcuộcđờitrênbiểncả.Vivu,vivu...mọiviệctrôiqua!Đôngqua,Xuântới.Cácmùatiếpnốinhaunhưgióthoảngqua.Tuyếttan,hoanở,lávànglạirụng...

Tấtcảđềutrôiqua.Đờingườicũngvậy.CáccôcongáiVanđơmavẫntrẻmăng.NàngIđamơnmởnnhưđoáhoahồng.Cólúctathổivàobộtócmàuhạtdẻcủanàngkhinangngồitrầmngâmdướigốccâytáotrongvườn.Tarũtócnàngravàphủlênđầyhoa.Giancôemthứhaitươitắnnhưbônghuệ,nhưng điệu bộ cứng nhắc, kiêu kỳ, giống như bàmẹ.Nàng hay vào gianphòngnơitreochândungnhữngngườitronggiađình.Cácbàtrongtranhănmặclịchsự,trêntócúpmộtchiếcmũnạmngọc,trôngthậtduyêndáng.Cácôngchồngthìáogiápthéphoặcáochoàngloạiđắttiền.Cácôngkhôngđeokiếmởhôngmàđeoởđùi.

Đôrôtêlàmộtcôbémườibốntuổi.Tínhcôtrầmlặngvàchínchắn.Côcócặpmắtto,xanhtựasóng,lúcnàocũngmơmàng,mộtnụcườitươitắnluônnởtrênmôi.Nàngluônởngoàivườnhaytrênđồngruộngđểháihoabứtcỏ.

Vanđơmalàngườicứngrắnvàkiêungạonhưngrất thôngthái.Ngaygiữamùahèôngvẫnđốtlò,cửabuồngđóngkín.Suốtngàyông

ở trongđó,chẳngbaogiờnóivớiaicôngviệcông làm.Ôngmuốn tìmramộtvậtquínhấttrênđời.ấylàvàngđỏ.

Vìvậykhóiluônbaytrênmáitoàlâuđài,trongbuồngVanđơmaluônluôncólửa,lửatừtronglòloèra.Mọivậtsẽbiếnthànhthantro,thantrothànhkhói.NgaycảVanđơmarồicũngsẽcháytanra thànhkhói.Vivu,vivu...mọivậttrôiqua!

Nhữngconngựaoaiphongtrongchuồngbiếnđâucả?Tấtcảsúcvật,vàngbạc,trangtrạivàcảlâuđàinữa,biếnđâurồi?Chúngchảythànhnướccảrồi,chảytantrongnồinấuvàng,nhưngchẳngnấuratívàngnào.

Chẳngcònchútgìtrongcácngăntủvàtrongkhothóc.Ngườihầugiảmđimàchuộtthìlạitănglên.Cửakínhcứvỡdầnnaymộttấm,maimộttấm,taravàotựdo,tìnhhìnhtrongnhàthếnàotađềubiếtcả(vẫnlàlờigiókể).

Bữaăncủachủnhàtrởnênđambạc.CácnàngcongáicủaVanđơmacũngchỉđắplênngườimộttấmda.Chẳngcòngìăn,chẳngcòncủiđểsưởi.Cuộcđờimộtquítộcphásảnlànhưthếđấy.Vivu,vivu.Mọivậttrôiqua!

Sốnggiữakhóithanvàtrobụi,quabaoloâuphiềnmuộn,râutócVanđơmangảmàu xám, nước da tái nhợt, nhưng đôimắt vẫn ánh lênmột niềmhyvọng.Ôngnói:"Đôngquarồixuânsẽtới.Saucơnbĩcựcđếntuầntháilai.Rồitasẽcóvôsốvàng.GắngchịuđếnngàylễPhụcsinh.

Sángngàylễphụcsinh,tiếngchuôngnhàthờvanglên.Nắnglàmtươivuihẳnbầutrời.Trongcơnlolắng,Vanđơmađãthứcsuốtđêm,nấuchảyrồiđểnguội, pha trộn rồi gạn lọc. Lão thở dài, rồi cầu nguyện, nín thở.Đèn tắtngấmmàlãocũngchẳngđểý.Tathổivàođámcủitàn,ánhlửasoisángmặtlãohốcháctrắngbệch.Mắtloâu,sâutrũng,trònxoe,toramãinhưmuốnbậtkhỏi tròng."Vàngđâyrồi!" lãoreolên-nótinhkhiếtvàđặcsệt".Lãonhấcbìnhthuỷtinhluyệnkimlên,tayrunrun,miệnglắpbắp:"vàngvàng!"Lãocầmbìnhthuỷtinhvàophòngnhữngđứacongáimình,giơcaolênhét:"Chếravàngrồi!"Taylãorunrun.Chiếcbìnhrơixuốngvỡ

tan tành.Niềmhyvọngcuốicùngcủa lão tan tành.Vivu,vivu,mọiviệctrôiqua.

Vàomộtngàycuốinămngắnngủi,ở lâuđàiBôrôby,ÔvơRamen,chủnợcủaVanđơmađangngồiđấyvớibảnkhếướccầmcốgiasảncủaVanđơma.IđavàĐôrôtêoàlênkhóc,Gianngồicắnmóngtay.

ÔvơRamonđãmờiVanđơmaởlạilâuđàisuốtđời,nhưnglãochỉcảmơn.Lão chỉ còn quần áomặc trên người, vàmột cái bình thuỷ tinhmớimuađựngnướcluyệnkimvétdướiđất,thứnướcquýbáuhứahẹnnhiềunhưngchẳngđemlạigì.Lãochúađấttrướckiagiàcó,nayômchặtcáibình,mộttaychốnggậycùngcácconrakhỏilâuđàiBôrôđy.Tathổihơilạnhbuốtvàođôimá lão, laychòmrâuxámvàbộ tócbạccủa lão.Tahét:vivu,vivu..Mọiviệctrôiqua!Thếlàhếthạnhphúc.

IđavàĐôrôtêđicạnhlão.Giantrướckhiđitheocònquaylạinhìnngôinàhcũmộtlần.Cácnàngđitheoconđườngmàtrướcđâyhọthườngđidạobằngxengựa.Ngườinàocũnglếchthếchnhưnhữngkẻănxin.Họđếnmộtngôinhàđấtmới thuêmỗinămmườimác, tườngváchtrốngtrơn.Đànbayqualượnchungquanhgào:"Họbịđuổiđi!Họbịđuổiđi!"

GiócònbiếtVanđơnmavàcáccôgáisaunàyrasaonữakia.Giókể:

-NămmươinămsautagặplạiĐôrôtê.Lúcấynàngđãgià, lưngđãcòng.Nànglàngườicuốicùngtronggiađìnhcònsốngvàcònnhớlạimọichuyệncũ.Nàngđãkểthếnày:"GiữađồngbằngtrongthànhphốViho,mọclênmột

toàlâuđàisangtrọngcủamụcsư,xâybằngđáđỏ,khóinghingúttoảtrênmái.

Giađìnhchủnhàmớiđứnggầncửasổnhìnquakheláleotrênđầu,vềphíađồngcỏmàunâunhạt.Họnhìnmộttúplềutiềutuỵ,trênmáilànhữngtổcò.Cáilềuthậtthảmhại.Cácbạnchỉđứngxemchớcóđộngvào.

Cáilềuấyđánglẽphảipháđivìnólàmxấucảcảnhquan.Xongôngmụcsưkhôngnỡ.Vìtrongtúplềuấycòncómộtbàgià.

Thếlàtúplềucònlạivàngườiđànbàđángthươngcònđượcởtrongđó.

QualờibàgiàĐôrôtê,chúngtacònđượcbiết:ÔngVanđơmađãchếtmộtcáchđángbuồn,chẳngcómộttiếngchuông,chẳngcómộtlờicầunguyện,Iđa lấymột người nông dân, ông bố rất đau khổ chả là con rể chỉ làmộtngườibìnhdânmàông thườngkhinh rẻ.CònGiansaunàyxungvào línhthuỷ.Nàngluônlầmlỳvàủrũnhưngchẳngthanphiềngì.Trongmộtcơnbão,chiếctàutrênnànglàmviệcđãchìmxuốngbiển,kéotheonhiềungườitrongđócóGian.NgườicuốicùngcủagiađìnhVanđơmalàĐôrôtêđãhátlờicầunguyện trong túp lều tiều tuỵvàomộtngày lễPhụcSinh.Nàngđãquađời.

CâylãnhsamỞtậncuốirừng,nơicónắngấmvàkhôngkhítronglành,cómộtcâylãnhsamconxinhđẹp.Tuynhiên,nókhôngđượcvuicholắmmàcứmuốnmìnhcũngphảicaolớnnhưnhữngcâythôngvàlãnhsambạnmớithậtthích.Mặttrờitỏanắngvàbầukhôngkhíêmđềmlayđộnglácây,mấyđứabéconnhànôngdânđiqua,miệngríuraríurít,ấyvậymàcâylãnhsamcóthèmđểýđếnđâu.Thỉnhthoảngchúnglạixáchquamộtrổtướnggồmnhữngquảmâmxôivàdâutâycóphủròmởtrên.Vàkhingồixuốnggầncâylãnhsam,chúngnói:

-Câyconnàykhôngđẹpsao?

Nghethấythế,lãnhsamtalạicàngbuồnchánhơntrước.Tuynhiên,trongsuốtthờigianđó,mỗinămlạithấycâylãnhsammọcramộtcáimấukhiếnnócaohơnlên,vàquasốmấutrênthânmộtcâylãnhsammàtacóthểbiếtđượctuổicủacâyđấy.Nhưnglớnthếmàcâylãnhsamvẫnphànnàn:

-Trời,mìnhmuốnđượccaonhưnhữngcâykia,rồimìnhsẽtỏacànhramọiphíavàngọncâycủamìnhsẽnhìnbaoquátcảmộtthếgiớimênhmông.Mìnhsẽđểchochimchóclàmtổtrêncành,vàkhigióthổi,mìnhsẽcúixuốngmộtcáchđườngbệuynghinhưnhữngngườibạncaolôncủamìnhkìa.

Cáicâyđórấtkhôngvừalòngđếnnỗinắngấm,chimcướccahátvànhữngđámmâyhồngtrôitrênđầusuấtsángtớichiềumànócũngchẳngthấyvui.Đôilúcvàomùađông,khituyếtphủtrắngmộtmàu,sánglonglanhtrênmặtđất,mộtchúthỏnhảytontótquavàvọtlêntrêncâylãnhsămconđó.Ôi,mộtcảmgiácthậtxấuhổlàmsao!Haimùađôngtrôiqua,vàkhimùađôngthứbatrầnđến,câylãnhsamkiađãlớnvọthẳnlên,caongấtngưởngđếnnỗichúthỏkiabuộcchỉcócáchlàchạyquanhthâncâymàthôi.Ấythếmàcâylãnhsamđóvẫnchưathấythỏamãn,miệngcửthanvãn:“Ôi,ướcgìmìnhcứcaolênvàtrưởngthànhmãi.Trênđờinàychẳngcòncógìkhácđểquantâmnữa”.Khimùathuđến,nhưthườnglệ,nhữngbáctiềuphuchặtnhữngcâycaonhất,cònchúlãnhsamnontrẻkialúcnàyđãcàongạonghễphảirùngmìnhkhinhìnthấynhữngcâycaokiađangngãvậtxuốngđấtầmầm.Saukhinhữngcànhcâybịvặttỉa,thâncâytrôngmảnhdẻvàtrơtrụiđếnnỗikhôngcònnhậnrachúngnữa.Sauđó,chúngđượcchấtlênnhữngchiếcxevàđượcngựakéorakhỏirừng.

-Nhữngcáicấyấyđiđâunhỉ?Điềugìsẽxảyravớichúng?

Câylãnhsamnonkiarấtmuốnbiếtđiềuđó,vìthếmùaxuânđến,khinhữngchúchimnhạnvàcòbayđến,câytađãhỏi:

Cácbạncóbiếtnhữngcâykiađượcmangđiđâukhông?

Cácbạncógặphọkhông?

Nhữngchúchimnhạnkhôngbiếtgì,nhưngchúcòsuynghĩmộtlátđãgậtđầunói:

-Cótớcótrôngthấy.TớđãgặpnhiềuchiếctàuthủykhitớbaytừAiCậpđến.Nhữngchiếctàucónhữngcộtbuồmđẹptỏahươnggỗcủacâylãnhsam.Tớtinchắcđóphảilànhữngthâncâyđãđốn.Chúngtrôngđườngbệ,hùngvĩlắm,thậtđấy.

-Ôi,ướcgìtớlớnlênđểđượcđibiểnnhỉ,-câylãnhsamnói.-Thếbiểnlàgì?Trôngnórasao?

Giảithíchthìmấtthìgiờlắm,-concònói,bayvộiđi.

Nhữngtianắngkianhắcnhở:

-Hãytậnhưởngtuổitrẻcủaanhbạnđi;hãytậnhưởngtuổithanhxuânvàcảcuộcsốngtươitrẻtrongngườicậuấy.

Rồimộtcơngiómơntrớnvànhữnggiọtsươngtươimátnhỏxuốngcây,songcâylãnhsamđókhôngthèmđểýđến.NgàylễGiángSinhđangđếngầnvànhiềucâynonđượcchặtxuống,cómộtsốcâycònnhỏhơncảcâylãnhsamđónữa,trongkhiđócâylãnhsamđứngngồikhôngyên,cứmongsaođượcrờikhỏingôinhàrừngcủamình.Nhữngcâynonkiađẹpnênđượcgiữnguyêncànhvàđượcchấtlênnhữngchiếcxecóngựakéorakhỏirừng.

-Chúngđiđâunhỉ?-Câylãnhsamhỏi.-Chúngcócaobằngmìnhđâucơchứ,cócâycònbétýnữa.Ờ,màtạisaohọkhôngchặtcànhđinhỉ?Chúngđiđâuvậy?

Chúngtớbiếtđấy,-nhữngconchimnhạnnói-bọntớnhìnvàoôcửasổcủanhữngngôinhàtrongthànhphốvàbiếtchúngđãđượcsửdụngnhưthếnào.Chúngđượckhoácnhữngbộquầnáolộnglẫyvôcùng.Chúngtớnhìnthấynhữngcâygỗđóđứngởgiữamộtcănphòngấmcúng,vàtrênthânchúng

đượctranghoàngvớiđủmọithứ,saomàđẹpthế,nàobánhmậtong,nhữngquảtáolàmbằnggiấytrangkim,đồchơivàvôvànnhữngngọnnếnnhỏxíu.

-Vậyrồi...,-câylãnhsamhỏi,nhữngcànhcủanórunrẩy,-vậyrồiđiềugìxảyra?

-Chúngtớkhôngcònnhìnthấygìnữa,-nhữngconchimnhạnnói,-nhưngnhưthếlàđủvớibọntớrồi.

-Khônghiểuliệucóđiềugìđẹpnhưvậylạixảyđếnvớimìnhkhôngnhỉ-câylãnhsamnghĩ–Điềuđósẽtuyệthơnđibiểnnhiều.Mìnhkhaokhátđiềuđóđếnchếtđược.Ồ!ĐếnkhinàothìnàolễGiángSinhsẽcómặtởđâynhỉ?Mìnhbâygiờđãcaolớnvàtrưởngthànhcókhácgìnhữngcâyngườitachặtvàmangđivàonămngoáiđâu.Ôi!Ướcgìlúcnàymìnhđượcchấtlênxehoặcđượcđứngtrongcănphòngấm,vớimọithứlộnglẫy,huyhoàngquanhmình!Phảicócáigìđótuyệtvờisẽđếnsau,chứkhôngtạisaonhữngcâykialạiđượctranghoàngđẹpđếnthế.Nhưvậynhữnggìđếnsausẽlộnglẫy,đẹpđẽhơn.Nhưngliệunólàgìnhỉ?Mìnhkhaokhátđượcxemquáđimất.

Hãyvuicùngbọntớ,-khôngkhívànắngnói-Hãytậnhưởngcuộcsốngrựcrỡcủachínhbạntrongbầukhôngkhímátlànhđi.

Nhưngcâylãnhsamvẫnkhôngvui,dẫuchonólớnlênmỗingày:Thếrồimùađôngvàmùahèđến,tánláxanhsẫmcủacâynổibậttrongrừng,khiếnchonhữngngườiđiquaphảitrầmtrồ:

“Ôi,cáicâynàyđẹpquá!”

SắpđếnngàylễGiángSinh,câylãnhsamđầybấtmãnkialàcâyđầutiênngườitachặtxuống.Khichiếcrìubổvào,cắmsâuvàolõi,câylãnhsamđổvậtxuốngđất,kêuđauđớn,ngấtxỉuđivàquênmọikhaokháthạnhphúc,rồilãnhsamtađaubuồnkhiphảirờingôinhàrừngcủamình.Nóbiếtthếlàtừnaysẽkhôngbaogiờcònđượcgặplạicácbạnbèthânyêuxưanữa,khôngbaogiờđượcthấycáccâylớnvànhữngbụicâynhỏ,cùngbiếtbaohoatươiđẹpmọcquanhmình,cóthểcảnhữngchúchimnữa.Màchuyếnđicũngchănglấygìlàmlýthúcả.Câylãnhsamthoạttiênhồitỉnhkhingườitađặtcậutaxuốngsânmộtngôinhàgiữanhiềunhữngcâykhác.Cậutanghethấycóngườinói:

-Chúngtôichỉcầnmộtcâythôi,màcâynàylàđẹpnhất.

Haigianhântrongbộđồngphụcchoánglộntiếnlạivàkhiêngcâylãnhsam

đóvàotrongmộtcănhộđẹp,rộng.Trêntườngcótreonhữngbứctranhvàgầnbếpsưởilớncóhaibìnhsứ,nắpcóhìnhconsưtử.Trongnhàcòncónhữngchiếcghếxíchđu,nhữngchiếcghếbànhbọclụa,nhữngchiếcbàntobàyởtrêntoàntranhảnh,sáchvàđồchơi,cùngvôkhốitiền-ítrathìnhữngđứatrẻđãnóithế.Sauđó,câylãnhsamđượcđặttrongmộtcáibồnto,đứngngạonghễtrênmộttấmthảmđẹpvôcùng.Câylãnhsamrunghêquá!“Khônghiểuđiềugìsẽxảyrađây?”.Cómấycôthiếunữđếnvànhữnggianhângiúphọtrangtrícâythông.Trênmộtcành,họtreonhữngcáitúinhỏlàmtừgiấymàu,mỗitúiđượcnhétđầykẹo;trênnhữngcànhcâykháclànhữngquảtáovànhữngquảhồđàolàmbằnggiấytrangkim,trôngcứnhưchúngđãmọcsẵnởđórồi;trêncùngvàxungquanhcâycógắnkhôngbiếtbaonhiêunhữngngọnnếnbéxíuđủmàu:xanh,đỏvàtrắng.Nhữngconbúpbêtrôngchẳngkhácnhữngđứabétíhonđượcđặtởdướinhữngcànhláxanh-câylãnhsamchưabaogiờđượcnhìnthấynhữngthứđó.Ngoàira,trênngọncâycóđínhmộtngôisaolấplánhlàmbằngdâykimtuyến.Ôi,saođẹpthế!

-Tốinaysẽlộnglẫyvôcùng!-Bọnhọreolên.

“Ồ,ướcgìđãlàbuổitốivàmọingườiđãđốtnếnlên–câylãnhsamnghĩ-nhưthếmìnhsẽbiếtlàđiềugìsẽxảyra.Liệunhữngcâytrongrừngcóđếnthămmìnhkhông?Khônghiểunhữngchúchimnhạncóbayđếnvàngóquacửasổkhôngnhỉ?Liệumìnhcócònlớnlênởđâykhông?Vàgiữnhữngđồtrangtrínàysuốtcảmùađôngvàmùahèkhôngnhỉ?”.

Nhưngmàđoáncũngcóíchgì,chỉtổlàmchocácvỏcâythêmđau,mànỗiđaunàyđốivớicâylãnhsamcũngchẳngkhácgìlúcchúngtađauđầuấymà.Cuốicùng,nhữngngọnnếnbéxíukiađượcthắplênvàthếlàcâylãnhsamsángbừngrựcrỡ.Mọicànhlácủanórunrẩyvìvuisướng,khiếnchomộtngọnnếnrơimắcvàolávàđãđấtcháymấyláliền.“Ôi,giúptôivới!Giúptôivới!cáccôgáikêulên,nhưngkhôngcógìnguyhiểmvìhọđãnhanhchóngdậptắtđượcngọnlửa.Sauđócâylãnhsamkhôngdámrunlênnữa,dẫuchođámcháyđãlàmchocậutasợ,vìcậuấylolàmnhưthếsẽlàmchonhữngvậttrangtrítrêncâybịđau,chodùngaycảlúcđóchúngvẫnbónglộn,làmcậuhoacảmắt.Đếnlúcnày,cánhcửaxếpmởtoangvàmộtđàntrẻemchạyồvàocứnhưchúngđịnhxôđổcáicây.Theosauchúnglàngườilớnítồnàohơn.Trongchốclát,nhữngđứatrẻđứngngạcnhiên,imlặng,rồichúnghéttolênsungsướng,chođếnkhicảcănphòngreovangvàbọntrẻnhảyquanhcâylãnhsam,lầnlượtchúnglấynhữngtặngphẩmtreotrênđó.

“Bọnchúngđanglàmgìthếnhỉ?Điềugìsẽxảyratiếpkhôngbiết?”–câylãnhsamnghĩ.Cuốicùngnhữngngọnnếncháytrụixuốngtậnnhữngcànhcâyvàtắtngấm.Sauđóbọntrẻđượcphépxôngvàocướpphácáicây.

Trời,thếlàchúngchạyàotới,cànhlákêugãyrăngrắc,vànếunhưcâylãnhsamcùngngôisaolấplánhkhôngđượcbuộcchặtvàotrầnnhà,thìchắcchắnnóđãđổkềnhxuốngmấtrồi.Sauđóbọntrẻnhảyquanh,taycầmnhữngđồchơiđẹp,khôngaiđểýđếncáicây,trừcôbảomẫucủabọntrẻchạyđếnngóvàogiữanhữngcànhláxemcóaiquênquảtáohayquảvảnàođókhông.

-Ôngkểchuyệnđi,ôngkểchuyệnđi.-Bọntrẻreolên,kéomộtngườibéobéovềphíacáicây.

Nào,cáccháungồixuốngdướibóngcâyxanhnào,-ngườiđónói,ngồingayxuốngbêncạnhcâyLãnhsam,-đểchocáicâycũngđượcvuisướngnghechuyệnchứ,nhưngchúchỉkểmộtcâuchuyệnthôiđấy;chuyệngìbâygiờnhỉ?ChuyệnIvedeAvedehayHumpty-Dumptyngãcầuthang,nhưnglạiđứngngaydậyvàcuốicùnglấycôngchúanhé.

-ÔngkểchuyệnIvedeAvedeđi,-mấyđứareolên.

-ÔngkểchuyệnHumptyDumptycơ,-mấyđứakháclạikêulên,vàthếlàbọntrẻnhaonhaolên,ầmĩ.Nhưngcâylãnhsamvẫnđứngyênvàtựnghĩ:“Liệumìnhcócandựgìđếnnhữngviệcnàykhông?”nhưngthậtracâyđãlàmchobọntrẻvuithỏathuêđóthôi.VàônggiàkiađãkểchochúngnghechuyệnHumptyDumpty,chuyệnlàanhtađãngãcầuthangrasaovàlạiđượcđỡlênvàlấycôngchúanhưthếnào;Bọntrẻvỗtayvàreoto:“Ôngkểchuyệnkhácđi,ôngkếchuyệnkhácđi,”vìchúnglạicònmuốnnghecảchuyệnIvede-Avedenữa,nhưngchúngđãđượcnghechuyệnHumpty-Dumptyrồi.Sauđó,câylãnhsamđứngimlặng,tưlự.CóbaogiờlũchimkiakểnhữngcâuchuyệnnhưlàchuyệnvềHumpty-Dumptyđâu,ngườiđãngãcầuthangvàrồilạicướiđượccôngchúa.

“Ravậy,trênđờinàylạicónhữngchuyệnnhưvậy!”câylãnhsamnghĩ;nócũngtinmọithứ,bởivìchuyệndomộtngườitốtbụngthếkiakểcơmà.Rồicáicâylạinghĩ:“Hừm,aimàbiếtđược?Cóthểmìnhngãvàrồilấycôngchúathìsao?”,thếlàcâylãnhsamkhấpkhởimongmỏichođếntốingàyhômsau,cứngongngóngmìnhlạiđượctrangtríbằngnhữngbóngđènvànhữngđồchơivàngóngánhgiấytrangkimcùnghoaquả.“Ngàymaimìnhsẽkhôngrunrẩynữa,”câylãnhsamnghĩ,“mìnhsẽtậnhưởngmọivẽhuyhoànglộnglẫy,vàrồimìnhsẽlạiđượcnghecâuchuyệnvềHumpty-Dimpty

vàcóthểcảchuyệnvềIvede-Avedenữa.”

Vàcâylãnhsamđứngimlặng,trầmtưsuấtcảđêmhômđó.Sánghômsau,nhữngngườihầuvàmộtgianhânđến.Câylãnhsamliềnnghĩ:“Nào,toànthântalạisắpđượclấplánhđây”.Nhưngnhữngngườiđólạilôicâylãnhsamrakhỏiphòngvàlêntậngácxép,rồiquẳngnóvàomộtgóctốitrênsànnhà,nơikhôngcóánhsángbanngày,rồihọbỏđi.

“Thếnàylàthếnào?”-câylãnhsamnghĩ–“Mìnhphảilàmgìởtrênnày?Nằmởđâycònnghethấygìđượcnữa?”.Vàthếlàcâylãnhsamlạicóthờigianđểsuynghĩ,vìngàyđêmquađimàkhôngcóaiđến.Nhưngcuốicùngđãcómộtngườiđến,nhưngchỉđểxếpnhữngcáihộptovàotronggóc.Thếlàcáicâybịchekhuấthoàntoàn,cứnhưnóchẳngbaogiờtồntạitrênđờinày.“Chắcgiờđãlàmùađông,câylãnhsamnghĩ,mặtđấtchắcrắnlạivàphủđầytuyết,nênngườitakhôngthểtrồngmìnhđược.Dứtkhoátmìnhphảiởđâychođếnkhixuânvề.Mọingườisaolạichuđáovàtốtvớimìnhvậy.Tuythế,mìnhmongsaonơinàyđừngtốivàhẻolánhquá,thậmchíkhôngcólấymộtconthỏchạyquađểđượcnhìnmộttý.Ởtrongrừnglúcnàymớithấydễchịulàmsaotrongkhituyếtvẫncònphủdàymặtđất,khithỏkiachạyqua,ừ,màcònnhảycảlênngườimìnhnữachứ,mặcdùlúcấymìnhchẳngthíchtýnào.Ôi,saonơinàycôđơnvậy!”

“Chútchít,chútchít”mộtchúchuộtnhắtkêulên,lòròbòđếnchỗcáicây;tiếpđếnmộtconkhác,rồicảhaicondímũivàocáicâyvàleolêncành.

-Ôi,trờilạnhquá,nếukhôngởtrênnàydễchịubiếtbao,cóphảikhông,hỡicâylãnhsamgiànuaơi?

-Tôiđâucólạnh,-câylãnhsamnói,-cònbaonhiêucâykhácgiànuahơntôinhiều.

Cậutừđâutớiđấy?Màcậubiếtgìcơchứ?-Nhữngconchuộtkiahỏi,tỏrarấttòmò.-Cậucóđượcnhìnthấynhữngnơiđẹpnhấttrênthếgiớikhôngvàcậukểchochúngtôingheđi?Vàcậucóởtrongnhàkho,nơicóphomátđểtrêngiávàgiămbôngtreotrêntrầnnhàkhông?Ngườitacóthểchạynhảytrênnếnlàmbằngmỡđộngvật,chuivàođólúcngườicòngầyđét,nhưnglúcchuira,ngườibéođẫyđà.Tôchẳngbiếtgìvềnơiđócả,-câylãnhsamnói–nhưngtớbiếtcánhrừngmànơiđócóánhnắngchanhòavàchimchóchótlíulo-rồicâylãnhsamkểchobọnchuộtnghevềthờithanhniêncủamình.Bọnchuộtchưabaogiờđượcnghecâuchuyệnđótrongcuộcđờicủachúng.Vàsaukhilắngnghechămchú,bọnchuộtnói:“Gớm,saomàcậu

biếtnhiềuthứthế?Chắccậuphảisungsướnglắm”.

-Sungsướngquá!-Câylãnhsamkêutolên,rồicậutasuynghĩnhữnggìmìnhđãkểchobọnchuộtnghe,nênnóitiếp.Ừ,sautấtcảnhữngngàyhạnhphúcđó.-NhưngkhicâylãnhsamnóitiếpvàkểvềcâythôngNô-en,vềviệccậutađượctrangtríđẹpnhưthếnào,gồmcóbánhngọtvàđèn,bọnchuộtnói:

-Hẳncậuhạnhphúclắm,câylãnhsamgiànuaơi!

-Tôiđâucógiàgì.-Câylãnhsamnói.-Tôimớichỉtừrừngđếnvàomùađôngnàythôimà.Giờđâytôiđangbịcòicọc.

-Cậukểchuyệnsaomàhấpdẫnthế,-nhữngchúchuộtnhắtnói.

Rồiđếnđêmhômsau,bốnconchuộtnữađếnđểnghecâylãnhsamkểchuyện.Càngkể,câylãnhsamcàngnhớvàtựnhủ-Đólànhũngngàytươiđẹp,nhưngcóthểchúngsẽlạikéođến.Humpty-Dumptyngãtừtrêncầuthangvàanhtađãcướicôngchúa;cóthểtôicũngcướiđượccôngchúa-Rồicâylãnhsamnghĩvềcâyphongnhỏxinhđẹpmọctrongrừng,màtheocậuta,đómớilàcôngchúađẹpthậtsự.

AilàHumpty-Dumpty?-Nhữngchúchuộtnhắthỏi.Thếrồicâylãnhsamkểtoànbộcâuchuyện;cậunhớtừnglờimộtvànhữngchúchuộtsungsướnglắngnghe,khiếnchúngmuốnnhảylênthẳngngọncây.ĐêmhômsaucóbaonhiêuchuộtnhắtxuấthiệnvàvàongàyChủNhật,cóhaiconchuộttođếncùngvớibọnchúng,nhưngchúnglạinóiđókhôngphảilàchuyệnhay,vànhữngchúchuộtnhắtkiacảmthấytiếcvìnhưthểlàmchứngbớthứngđi.

-Thếcậuchỉbiếtcómộtchuyệnthôià?–Nhữngchúchuộttokiahỏi.

-Chỉmộtchuyệnthôi,-câylãnhsamtrảlời-tớngheđượcvàomộtchiềuhạnhphúcnhấtcủađờimình,nhưnglúcđótớđâucóbiếtmìnhlạihạnhphúcđếnthế.

-Chúngtớthìlạichorằngchuyệnđóbuồnmớiphải,-nhữngchúchuộttođónói.-Thếcậukhôngbiếtchuyệngìvềthịtmuốihoặcvềmỡđộngvậtđểtrongnhàkhoà?

-Không,-câylãnhsamtrảlời.

-Thếthìcảmơncậunhé,-nóixong,haiconchuộttochuồnthẳng.

Nhữngchúchuộtnhắtcũngbỏđi,còncâylãnhsamthìthỏdài,nói:

-Khinhữngchúchuộtnhắtkiaởquanhmìnhvàlắngnghemìnhkểchuyệnsaomàlýthúvậy.Giờđâymọichuyệnđãquađi.Tuynhiênmìnhsẽvẫntựcoimìnhsungsướngnếucóaiđóđếnlôimìnhrakhỏichỗnày.

Nhưngđiềuđócóbaogiờxảyrakhông?Cóđấy.Đólàvàomộtbuổisángkhimọingườilêngácxệpđểdọndẹpnhữngcáihộpđượcmangđi,còncâylãnhsamđượclôirakhỏicáigócđóvàbịquẳngmạnhxuốngsàn;sauđóngườihầulôinóxuốngcầuthang,nơicóánhnắngchiếurựcrỡ.

-Thếlàcuộcsốnglạibắtđầu-câylãnhsamnóimộtcách,vuimừngtrongánhnắngvàkhôngkhítronglành.Sauđóloángmộtcáingườitađãmangnórasân,nhanhđếnnỗinókhôngcònkịpnghĩgìchobảnthân,màchỉbiếtnhìnquanhvàthấycóbaonhiêuthứđểngắmnhìn.Sânlạigầnvườn,nơimọithứđangnởrộ.Nhữngbônghoahồngtươi,thơmngátleotrênhàngràobéxinhxinh.Nhữngcâyđoạnđangnởhoa,trongkhiđónhữngchúchiménbaylảlơi,miệngkêu,“Chiếp,chiếp,bạntìnhcủatôiđangtới”,nhưngdĩnhiênkhôngphảilàchúngnóiđếncâylãnhsamrồi-Giờmìnhsẽsống-câylãnhsamnói,vuisướngtỏacànhlára,nhưngthanôichúngđãtànúacả,vàngvọtvànónằmgiữađámcỏdạivàcâytầmma.Ngôisaolàmbằnggiấykimtuyếnvàngvẫncònđínhtrênngọncâyvàlấplánhtrongnắng.Trênsâncóhaiđứabéđangnôđùa,chạyquanhcâythôngNoelvàchúngrấtvuisướng.Đứabénhìnthấyngôisaovàng,liềnchạylạivàbứtrakhỏingọncây.

Anhơi,cócáigìgắnvàongọncâylãnhsamgiànày-đứabévừanóivừagiẫmlêncànhcây,kêurăngrắcdướiđôiủngcủanó.Còncáicâynhìnthấymuônvànbônghoanởrựcrỡtrongvườn,rồilạinhìnvàomình,mongsaonócứnằmmãitrongcáigóctốitămtrêngácxépcònhơn.Nónhớđếnnhữngngàythanhxuâncủamìnhởtrongrừng,nghĩđếnbuổitốilễGiángSinh,đếnnhữngchúchuộtnhắtngồinghechuyệnkểvềHumpty-Dumpty-Quákhứrồi!Tấtcảđãlàquákhứrồi!-Câylãnhsamgiànói.-Ôi,ướcgìmìnhđượctậnhưởnglúccòncósứclực?Nhưnggiờđâyđãquámuộn.

Sauđócómộtthanhniênđến,chặtcâyđórathànhnhữngkhúcnhỏ,chođếnkhithànhmộtđốngtolùlùtrongsân.Nhữngmẩugỗđóđượcchấtbênlòsưởi,dướimộtcáinồiđồng,vàloángmộtcáilửađãbùnglên,tronglúccáicâythanvãnnghethiểunãothìmỗimộtkhúcgỗthởdàinghenhưmộtphátsúnglục.Bọntrẻđangchơichạylạivàngồixuốngtrướcbếplửa.Chúngnhìnvàovàreolên:“Đốp,đốp”.Vàsaumỗitiếngnổ“đốp”đólàmộttiếng

thởdàisâulắng,vàcáicâylạinghĩđếnnhữngngàyhètrongrừng,đếnbuổitốilễGiángSinhđóvàđếncâuchuyệnkểvềHumpty-Dumpty,câuchuyệnduynhấtmànóđượcnghehoặcbiếtcáchkểlại,chođếnlúccuốicùngnótanthànhtrobụi.Bọncontraivẫncònchơingoàivườn,đứabénhấtgắnngôisaobằnggiấykimtuyếnmàngườitađãdùngđểtrangtríchocâylãnhsamtrongngàysungsướngnhấtcủađờinótrênngực.Giờđâymọiviệcđãquađivàcảcâuchuyệncũngkhôngcònđượckểnữa,vìtấtcảcâuchuyệncuốicùngđềuđiđếnhồikếtthúc.