test 1...coĞrafya bÖlÜm – 5 palme yayıncılık basınç - rüzgârlar 180 1. aşağıdaki...

CO

ĞR

AF

YAB

ÖL

ÜM

– 5

Pal

me

Yay

ıncı

lık

Basınç - Rüzgârlar

178

1. Atmosfer basıncı yere ve zamana bağlı olarak değişir.

Buna göre, aşağıdakilerden hangisi atmosfer basın-cının değişimi ve dağılışı üzerinde etkili değildir?

A) Yer çekimi B) Sıcaklık

C) Gaz miktarı ve yoğunluğu D) Yükseklik

E) Yağış

2. Atmosfer basıncı ile ilgili aşağıdaki açıklamalardan hangisi yanlıştır?

A) Alçalıcı hava hareketlerinin etkili olduğu yerlerde at-mosfer basıncı yüksektir.

B) Atmosferde sıcaklık azaldıkça basınç yükselir.

C) Atmosferde basınç farkı rüzgâr oluşumuna neden olur.

D) Yüksek basınç alanlarında yükselici hava hareket-leri vardır.

E) Atmosfer basıncın oluşmasında ve değişiminde ter-mik ve dinamik faktörler etkilidir.

3. Sıcaklık ile basınç ters orantılıdır. Havanın sıcak olduğu yerlerde atmosfer basıncı düşerek alçak basınç oluşur.

Aşağıdakilerden hangisi, hava sıcaklığı yüksek ol-masına rağmen sürekli yüksek basınç alanıdır?

A) Orta Kuşak karalarının batı kıyıları

B) Ekvator ve yakın çevresi

C) 60° Kuzey ve Güney enlemleri

D) 30° Kuzey ve Güney enlemleri

E) Kutuplar ve yakın çevresi

4. Yükseldikçe atmosfer basıncının azalması aşağıda-kilerden hangisiyle açıklanabilir?

A) Bulutların azalmasıyla

B) Gaz yoğunluğunun azalmasıyla

C) Sıcaklığın azalmasıyla

D) Buharlaşmanın azalmasıyla

E) Işımanın azalmasıyla

5. Bir dağ yamacı boyunca yükselirken veya Ekvator’a doğ-ru yaklaştıkça yer çekimi azalır. Bunun sonucu olarak ta atmosfer basıncı azalır.

0°

23°27'

23°27'

66°33'

66°33'

b

c

d

e

a

90˚

90˚

Yukarıdaki şekilde noktaların yüksekliklerini aynı kabul edersek, hangi noktada atmosfer basıncının daha az olması beklenir?

A) a B) b C) c D) d E) e

6. Atmosfer basıncının düştüğü yerlerde hava bulutlu veya yağışlı iken atmosfer basıncının yükseldiği yerlerde ha-va durgun ve açıktır.

Alçak basınç alanlarında havanın yağışlı olmasının en önemli nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Doğal bitki örtüsünün gür olması

B) Havanın taşıyabileceği nem miktarının fazla olması

C) Havanın yükselici hareket yapması

D) Soğuk su akıntılarının etkili olması

E) Havanın alçalıcı hareket yapması

7. Yüksek basınç alanlarında hava genelde durgun ve açık-tır. Hava olayları nadiren değişir.

Yüksek basınç alanlarında hava olaylarının çok en-der değişmesinin temel nedeni aşağıdakilerden han-gisidir?

A) Sürekli alçalıcı hava hareketlerinin oluşması

B) Yıl boyunca sıcaklık değerlerinin düşük olması

C) Yıl boyunca havanın neme ihtiyacının az olması

D) Sürekli yükselici hava hareketlerinin oluşması

E) Yer şekillerinin engebesinin az olması

Test1

1. E 2. D 3. D 4. B 5. C 6. C 7. A

Pal

me

Yay

ıncı

lık

BÖ

LÜ

M – 5

CO

ĞR

AF

YA

179

8. Ankara’da yılın herhangi bir gününde belli bir süre içinde ölçülen basınç değeri 910 mb ise aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlış olur?

A) Rüzgârlar Ankara’ya doğru esmektedir.

B) Hava kütleleri Ankara üzerinde alçalıcı harekete geçmiştir.

C) Ankara’da havanın bulutluluk oranı artmıştır.

D) Ankara’da yerin ısı kaybı azalmaya başlamıştır.

E) Ankara’da alçak basınç koşulları yaşanmaktadır.

9. Yüksek basınç alanlarında hava kütleleri alçaldıkça ısı-nır ve genişler. Buna bağlı olarak böyle ortamlarda su buharı yoğunlaşmaz. Bu nedenle, yüksek basıncın etkili olduğu yerlerde hava genelde açık ve güneşlidir.

Ekvator

III

III

IVV

Buna göre, yukarıdaki Dünya haritasında taralı alan-ların hangisinde yıl boyunca havanın açık olması beklenir?

A) I B) II C) III D) IV E) V

10. Aşağıdaki şekillerde iki farklı basınç merkezindeki yatay hava hareketlerinin durumu gösterilmiştir.

I. Merkez II. Merkez

Buna göre, şekillere bakarak aşağıdakilerden hangi-si söylenemez?

A) I. merkez Kuzey Yarım Küre’de alanıdır.

B) II. merkez alçak basınç alanıdır.

C) I. merkezde hava açık ve güneşlidir.

D) II. merkezde rüzgârın hızı I. merkezden daha faz-ladır.

E) I. merkez 30° enleminde yıl boyunca oluşur.

11. Herhangi bir ortamda sıcaklığın düşmeye başlaması ha-vanın hacminin daralmasına neden olur. Hacmi daralan havanın ağırlığı artarak alçalıcı hareket yapmaya baş-lar. Bunun sonucunda ise havanın alçalıcı hareket yaptı-ğı yerlerde atmosfer basıncı yükselmeye başlar.

Ekvator b

a

d

c

e

Buna göre, ocak ayında haritadaki taralı alanların hangisinde atmosfer basıncı en yüksektir?


12. Yüksek basınç alanlarında hava genelde açık ve güneş-li iken alçak basınç alanlarında hava genelde bulutlu ve yağışlıdır.

I II

III IV

Buna göre, yukarıdaki basınç alanlarından hangile-rinde hava bulutlu ya da yağışlıdır?

A) I ve II B) I ve III

C) II ve III D) II ve IV

E) III ve IV

13. Sıcaklığa bağlı olarak oluşan basınçlara termik kökenli basınçlar adı verilir. Sıcaklığın artması termik kökenli al-çak basıncın, sıcaklığın azalması da termik kökenli yük-sek basıncın oluşmasına neden olur.

III

III

IV

V

Buna göre, ocak ayında yukarıdaki Türkiye harita-sında numaralandırılarak verilen alanların hangisin-de termik kökenli yüksek basınç oluşma ihtimali da-ha yüksektir?


8. B 9. C 10. D 11. A 12. C 13. C

CO

ĞR

AF

YAB

ÖL

ÜM

– 5

Pal

me

Yay

ıncı

lık


180

1. Aşağıdaki şekil, bir yerde, herhangi bir anda etkili olan basınç merkezini ve yatay yöndeki hava hareketlerini göstermektedir.

Buna göre, bu basınç merkezinin;

a. ortalama yüksekliği,b. hava durumuc. ortalama sıcaklık değeri,d. yatay hava hareketinin yönü

özelliklerinden hangileri kesinlikle belirlenebilir?

A) a ve b B) a ve c

C) b ve d D) b ve c

E) c ve d

2. Aşağıdaki şekilde, bir merkezdeki hava hareketleri nu-maralandırılarak gösterilmiştir.

III

III

IV

V K

Yer şekillerinin etkisiz olduğu kabul edilirse, bu mer-kezden doğan rüzgârlardan hangisi gittiği yerin sı-caklık değerlerini arttırıcı etki yapar?


3. Aşağıdakilerden hangisi, yüksek basınç alanlarının özelliklerinden biri değildir?

A) Havanın neme olan ihtiyacı fazladır.

B) Alçalıcı hava hareketleri görülür.

C) Yatay hava hareketleri merkezden çevreye doğru-dur.

D) Hava bulutlu ve yağışlıdır.

E) Yeryüzeyinde hava yoğunluğu fazladır.

4. Temmuz ayında, Kuzey Yarım Küre’deki karalar alçak basınç konumundayken Güney Yarım Küre’deki karalar yüksek basınç konumundadır. ocak ayında da bu duru-mun tersi oluşmaktadır.

Her iki yarım küredeki karaların üzerinde temmuz ve ocak aylarında oluşan basınçların farklı olmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?

A) Dünya’nın günlük hareketi

B) Karaların farklı ısınması ve soğuması

C) Karaların Kuzey Yarım küre’de daha fazla yer kap-laması

D) Her iki yarım kürenin yıllık sıcaklık ortalamalarının farklı olması

E) Dünya’nın eksen eğikliği

5. Sıcaklıkla atmosfer basıncı ters orantılıdır.

Yukarıda verilen kurala aşağıdaki basınç merkezle-rinden hangisi uymamaktadır?

A) Kışın karalardaki yüksek basınç

B) Yazın denizlerdeki yüksek basınç

C) Ekvator’daki sürekli alçak basınç

D) 30° enlemlerindeki yüksek basınç

E) Kutuplardaki sürekli yüksek basınç

6. Dünya ekseni etrafında dönmeseydi genel atmosfer dolanımı aşağıdakilerden hangisindeki gibi olurdu?

A) B)

C)

E)

D)

Test2

1. C 2. D 3. D 4. E 5. D 6. B

Pal

me

Yay

ıncı

lık

BÖ

LÜ

M – 5

CO

ĞR

AF

YA

181

7. Aşağıdaki haritada ocak ayında yeryüzündeki basıncın dağılışı gösterilmiştir.

YB YB

YB YB

AB

AB

AB AB

Bu haritadan yararlanarak aşağıdaki sonuçlardan hangisine ulaşılamaz?

A) Karalar, Kuzey Yarım Küre’de çok soğuduğu için yüksek basınç alanlarıdır.

B) Ekvator çevresi sürekli alçak basınç alanıdır.

C) Kuzey Yarım Küre’de aynı enlem üzerinde basınç aynı değildir.

D) Güney Yarım Küre’de denizler karalardan az ısındığı için yüksek basınç alanıdır.

E) Ekvator’dan kutuplara doğru gidildikçe basınç dü-zenli bir şekilde artmaktadır.

8. Aşağıda bir bölgede yılın herhangi bir gününde ölçülen izobar değerleriyle hazırlanmış izobar haritası verilmiş-tir.

a

c

d

925

900

b

e

Buna göre, hangi noktada yağışın oluşma ihtimali daha fazladır?


9. V

III

IV

II

100

I

Deniz

Yukarıdaki izohips haritasında belirtilen noktaların sıcaklıklarının eşit olduğu düşünülürse, hangi nok-tada basıncın en fazla olduğu söylenebilir?


10.

V II

IIV

III

1014

10121012

1010

1010

Yukarıdaki izobar haritasında gösterilen hangi nok-tada güneşlenme miktarının daha fazla olduğu söy-lenebilir?


11. Dünya’nın ekseni etrafındaki hareketine bağlı olarak, her iki yarım kürenin 30° enlemleri ve 60° enlemleri üzerinde dinamik kökenli basınç kuşakları oluşmaktadır.

30° enlemlerinde oluşan basınç kuşağı ile ilgili aşa-ğıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Havanın yıl boyunca neme olan ihtiyacı azdır.

B) Sürekli alçalıcı hava hareketleri görülür.

C) Sürekli olarak çevrelesine rüzgâr gönderir.

D) Dünya’nın en sıcak sahalarıdır.

E) Kayaçlarda fiziksel çözünme hâkimdir.

12. Matematik konumu bilinmeyen bir merkezde hava hare-ketlerinin sürekli olarak yükselici şeklinde olduğu göz-lemlenmiştir.

Bu merkez için aşağıdakilerden hangisi kesin olarak söylenemez?

A) Genelde hava kapalıdır.

B) Yıl boyunca yeryüzünün enerji kaybı fazladır.

C) Yıl boyunca bulutluluk oranı fazladır.

D) Yıl boyunca havanın neme olan ihtiyacı azdır.

E) Ekvator üzerinde olabilir.

13. Rüzgârlar 1’ deki gibi en kısa yolu değil 2 ‘deki gibi uzun yolu izlerler.

YB AB

Dünya kendi ekseni etrafında dönmeseydi

Dünya kendi ekseni etrafında döndüğü için

1

2

2

Bu durumun temel nedeni nedir?

A) Basınç merkezleri arasındaki mesafe

B) Dünya’nın ekseni etrafındaki hareket etmesi

C) Basınç merkezlerinin yer değiştirmesi

D) Basınç merkezlerinin konumu

E) Dünya’nın küresel şekli

7. E 8. E 9. C 10. D 11. A 12. B 13. B

CO

ĞR

AF

YAB

ÖL

ÜM

– 5

Pal

me

Yay

ıncı

lık


182

1. Herhangi bir yerde rüzgârın başlamasına neden olan temel faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bitki örtüsü B) Nemlilik

C) Yağış D) Basınç farklılığı

E) Yer şekilleri

2. Rüzgârların esiş yönü üzerinde çeşitli faktörler etkili ol-maktadır.

Buna göre, basınç merkezlerinin;

I. konumu,

II. aralarındaki mesafe,

III. arasındaki basınç farkı,

IV. yer şekilleri,

gibi fökterlerden hangileri bir merkezdeki rüzgârın esiş yönü üzerinde etkilidir?

A) I ve II B) I ve IV


E) III ve IV

3. Hava kütlesinin birim zamanda yatay yönde yaptığı yer değiştirme hızına rüzgârın hızı denir. Rüzgârın hızı üze-rinde çeşitli faktörlerin etkisi vardır.

Aşağıdakilerden hangisi bu faktörlerden biri değil-dir?

A) Merkezler arasındaki basınç farkı

B) Merkezler arasındaki mesafe

C) Dünya’nın eksen eğikliği

D) Yer şekillerinin engebelilik özelliği

E) Dünya’nın ekseni etrafındaki hareketi

4. Türkiye, bulunduğu coğrafi konumu gereği bazı rüzgârların etkisinde kalmaktadır.

Aşağıdakilerden hangisi Türkiye’de etkili olan rüzgârlardan biri değildir?

A) Karayel B) Lodos

C) Yıldız D) Samyeli

E) Bora

5. Basınç farkı aynı olsa bile, birbirine farklı uzaklıktaki merkezler arasında esen rüzgârın hızı da farklı olur. Ör-neğin; birbirine yakın olan merkezler arasında rüzgârın hızı fazlayken, uzak olan merkezler arasında rüzgâr da-ha yavaş eser.

V

IIIIV

II

I

1100 900

Buna göre, yukarıda verilen izobar haritası üzerinde işaretlenen oklar doğrultusunda esen rüzgârlardan hangisinin daha yavaş estiği söylenebilir?


6. Aşağıda A noktasının ve yakın çevresinin gösterildiği to-poğrafya haritası verilmiştir.

K

Deniz

A

Yukarıdaki topoğrafya haritasındaki, A merkezindeki yıl boyunca görülen rüzgâr frekansı gülü aşağıdaki-lerden hangisidir?

A)K

G

DB

B)K

G

DB

C)K

G

DB

D)K

G

DB

E)K

G

DB

Test3

1. D 2. B 3. C 4. E 5. C 6. A

Pal

me

Yay

ıncı

lık

BÖ

LÜ

M – 5

CO

ĞR

AF

YA

183

7. A ve B merkezleri arasında oluştuğu görülen rüzgârın bir süre sonra sona dindiği yani erdiği gözlemlenmiştir.

Bu durum öncelikli olarak aşağıdakilerden hangisi-ni kanıtlar?

A) Merkezlerde basınç karakterlerinin tersine döndü-ğünü

B) Merkezler arasında basınç farkının ortadan kalktı-ğını

C) Merkezlerde sıcaklık değerlerinin yükseldiğini

D) Merkezlerde nem açığının arttığını

E) Merkezlerde sıcaklık değerlerinin düştüğünü

8. Aşağıdaki şekilde aynı coğrafi bölgede yer alan beş kentte aynı anda ölçülen basınç değerleri gösterilmiştir.

I II III IV V

1500

1200

900

600

300

0

Basınç (milibar)

Kentler

Rüzgârın hızı sadece basınç farkına bağlı olsaydı, hangi iki kent arasında oluşan rüzgârın hızı daha faz-la olurdu?


C) I ve IV D) II ve III

E) III ve IV

9. Aşağıda birbirine komşu olan iki kentin yılın herhangi beş gününde ölçülen basınç değerleri verilmiştir.

: I. Kent : II. Kent

1500

1200

900

600

300

0I

Basınç (milibar)

GünlerII III IV V

Buna göre, bu iki kent arasında oluşan rüzgârlardan hangi günde esen rüzgârın hızı daha fazladır?


10. Rüzgârlar geldikleri yerin sıcaklık özelliklerini gittiklere yerlere götürürler. Bunun sonucunda, gittikleri yerlerde hava sıcaklığını ya arttırır ya da azaltırlar.

20°

10°

0°

0°

10°I

IIIII

IV

Buna göre, yukarıdaki şekilde ok yönünde esen nu-maralandırılmış rüzgârlar ulaştıkları alanların sıcak-lığını sırasıyla nasıl etkilerler?

I II III IV

A) Arttırır Değiştirmez Azaltır Azaltır

B) Arttırır Arttırır Arttırır Azaltır

C) Azaltır Azaltır Azaltır Değiştirmez

D) Değiştirmez Arttırır Değiştirmez Azaltır

E) Azaltır Azaltır Değiştirmez Arttırır

11. Aşağıdaki rüzgârlardan hangisinin etki alanı en dar-dır?

A) Muson rüzgârları B) Alize rüzgârları

C) Kutup rüzgârları D) Föhn rüzgârları

E) Batı rüzgârları

12. Karalar çabuk ısınır çabuk soğur, denizler ise yavaş ya-vaş ısınır yavaş yavaş soğur.

Deniz

Kış

-I-

Kara Deniz

Yaz

-II-

Kara

Deniz

Kış

-III-

Kara Deniz

Yaz

-IV-

Kara

Buna göre, yukarıdaki şekillerde belirtilen dönemler de ok yönünde esen rüzgârlardan hangileri hava sı-caklığını düşürücü etki yapar?



E) III ve IV

7. B 8. A 9. C 10. A 11. D 12. E

CO

ĞR

AF

YAB

ÖL

ÜM

– 5

Pal

me

Yay

ıncı

lık


184

1. I. Muson rüzgârları

II. Batı rüzgârları

III. Kutup rüzgârları

IV. Alize rüzgârları

Yukarıdaki rüzgârlardan hangileri estikleri karalara her mevsim yağış bırakır?

A) I ve II B) II ve III

C) II ve IV D) III ve IV

E) I, II ve IV

2. Kutup rüzgârlarıyla, Batı rüzgârları 60° enlemlerinde karşılaşarak cephe oluşturur.

Bu rüzgârları birbirine çeken faktör aşağıdakilerden hangisidir?

A) 30° enlemlerindeki yüksek basınç

B) Ekvator’daki alçak basınç

C) 60° enlemlerindeki alçak basınç

D) Kutuplardaki yüksek basınç

E) Yazın karalardaki alçak basınç

3. I. Kaynağı dinamik yüksek basınçtır.

II. Okyanuslar üzerinden geçerken bol miktarda nem alır.

III. Orta kuşak karalarının batı kıyılarına yağış getirir.

Yukarıda bazı özellikleri verilen rüzgâr türü aşağıda-kilerden hangisidir?

A) Kutup rüzgârları B) Alize rüzgârları

C) Batı rüzgârları D) Muson rüzgârları

E) Föhn rüzgârları

4. Aşağıda verilen rüzgârlardan hangisi Dünya’nın ek-seni etrafındaki hareketine bağlı olarak oluşan ve daha sonra yönü değişerek devirli rüzgâr özelliği ka-zanan, etki alanı dar olan bir rüzgârdır?

A) Meltem rüzgârları B) Muson rüzgârları

C) Föhn rüzgârları D) Alize rüzgârları

E) Tropikal rüzgârlar

5. Tropikal sahada yükselici hava hareketlerine neden olan sürekli rüzgâr ve yağış bıraktığı yer aşağıdaki-lerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Batı rüzgârları – Ilıman kuşak karalarının batısına

B) Alize rüzgârı – Ekvatoral kuşak karalarının doğusu-na

C) Kutup rüzgârları – Soğuk kuşak karalarının doğu kı-yılarına

D) Muson rüzgârları – Güneydoğu Asya karalarının gü-neyine

E) Alize rüzgârları – Ekvatoral kuşak karalarının batı-sına

6. I. Alize rüzgârları

II. Batı rüzgârları

III. Kutup rüzgârları

IV. Muson rüzgârları

V. Meltem rüzgârları

Dünya’nın günlük hareketi durdurulabilse yukarıda-ki rüzgârlardan hangileri oluşmaz?

A) I ve III B) II ve III

C) III ve IV D) IV ve V

E) I, II ve V

7. Yazın Asya Kıtası ısınarak alçak basınç alanı oluş-tururken aynı anda Hint Okyanusu daha serin oldu-ğu için yüksek basınç konumundadır. Dolayısıyla Hint Okyanusu’ndan Asya Kıtası’na doğru esen ve bol mik-tarda yağış oluşturan rüzgârlar belirir. Bu rüzgârlara yaz musonları adı verilir.

Muson rüzgârlarının yazın yağış getirmesinin nede-ni nedir?

A) Muson rüzgârlarının yazın daha hızlı esmesi

B) Muson rüzgârlarının Alize rüzgârlarıyla birleşmesi

C) Musonların altı ay boyunca denizden karaya doğru esmesi

D) Asya kıtasında yükselici hava hareketlerinin oluş-ması

E) Yaz mevsiminde cephelerin etkili olması

Test4

1. C 2. A 3. C 4. A 5. B 6. E 7. C

Pal

me

Yay

ıncı

lık

BÖ

LÜ

M – 5

CO

ĞR

AF

YA

185

8. Kara ve denizlerin yıl içinde farklı ısınıp farklı soğumala-rı sonucunda, kara ve deniz arasındaki basınç farkından dolayı oluşan rüzgârlardır. Yazın denizden karaya eserek bol yağış getirirlerken, kışın karadan denize doğru kurak olarak eserler.

Yukarıda özellikleri anlatılan rüzgâr aşağıdakilerden hangisidir?

A) Batı rüzgârları B) Meltem rüzgârları

C) Muson rüzgârları D) Tropikal rüzgârlar

E) Föhn rüzgârları

9. Aşağıdakilerden hangisi meltem rüzgârlarının özel-liklerinden değildir?

A) Kara-deniz ya da alçak-yüksek yerlerin basınç far-kından dolayı oluşurlar.

B) Etki alanları dar olan rüzgârlardır.

C) Esiş süreleri kısadır.

D) Etkili oldukları yerlerde sıcaklığı arttırıcı ve bunaltı-cı etki yaparlar.

E) Gün içinde yön değiştirme özellikleri olduğu için de-virli rüzgârlardır.

10. Bir dağın yamacı boyunca aşağıya inen, inerken sıcaklı-ğı her 100 m’de 1°C artan rüzgârlara föhn adı verilir.

Aşağıdakilerden hangisi föhn rüzgârlarının özellik-lerinden değildir?

A) Etkili oldukları yerlerde sıcaklığı arttırıcı etki yapar-lar.

B) Tarım ürünlerinin erken olgunlaşmasını sağlarlar.

C) Çığlara neden olabilirler.

D) Havanın neme olan ihtiyacını arttırırlar.

E) Yamaç yağışlarına neden olurlar.

11. Aşağıdaki şekillerde kara meltemi ile deniz melteminin

gün içindeki esme durumları verilmiştir.

Deniz

Serin Sıcak

Gündüz

Kara Deniz

Gece

Kara

SerinSıcak

Bu rüzgârlar yılın hangi döneminde daha etkili ol-maktadırlar?

A) İlkbahar B) Yaz

C) Sonbahar D) Kış

E) Her mevsim

12. Ekvator’da yükselerek bol yağış bırakan Alize rüzgârları,

kutuplara doğru harekete geçtiklerinde Ters Alizeler adı-

nı alırlar. Ters Alizeler 30° enlemlerinde merkezkaç kuv-

vetinin etkisiyle yeryüzüne alçalmaya zorlanırlar. Yere

inen bu hava kütleleri tekrar Ekvator’a doğru yatay hare-

kete geçtiklerinde ilk önce etkili oldukları alanlara toz sü-

rükleyip buraları çölleştirirler.

Bu durum, Ters Alize rüzgârlarının temelde hangi özelliğiyle ilgilidir?

A) Alçalıcı hareket yaparken ısınmalarıyla

B) Yatay harekete geçtiklerinde hızlarının azalmasıyla

C) Merkezden çevreye doğru esmeleriyle

D) Neme olan ihtiyaçlarının fazla olmasıyla

E) Karalar üzerinde esmeleriyle

13. Aşağıdaki şekilde, sürekli basınç merkezlerindeki hava

hareketleri gösterilmiştir.

60° 60° 90°30°0°da b c e f g

da b c e f g

30°90°

Bu şekil üzerinde a, c, e, g harfleriyle gösterilen yer-lerin ortak özelliği aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yıl boyunca çevrelerinden rüzgâr alırlar.

B) Hava kütleleri yıl boyunca alçalıcı hareket yaparlar.

C) Yıl boyunca kapalı ya da yağışlı yerlerdir.

D) Kış ayları boyunca cephe oluşumları görülür.

E) Doğal bitki örtüleri sık ormanlık alanlardır.

8. C 9. D 10. E 11. B 12. A 13. B

186

CO

ĞR

AF

YAÜ

NİT

E – 5

14. Kış mevsiminde estiği zaman Anadolu’da ki ayaz hava-yı kırar, karları eritir, yüksek kesimlerde çığ oluşturur, yer yer baca zehirlenmelerine neden olan rüzgârdır.

Yukarıda hangi rüzgârın özellikleri anlatılmıştır?

A) Karayel

B) Poyraz

C) Keşişleme

D) Lodos

E) Fön

15. Yerden yükseldikçe atmosferin yoğunluğu azalır.

Atmosfer yoğunluğunun azalması, aşağıdakilerden hangisinin de azalmasına sebep olur?

A) Sıcaklığın

B) Atmosferin saydamlığının

C) Basıncın

D) Rüzgâr hızının

E) Işınların düşme açısının

16. 30° enlemlerinde bulunan çöllerde, hava sürekli olarak alçalıcı yönde hareket eder.

Bu hava hareketi aşağıdakilerden hangisi ile çelişir?

A) Isınan havanın yükselmesi

B) Alçalan havanın yağış getirme olasılığı

C) Rüzgâr hızı

D) Çöllerdeki fiziksel çözülme olayı

E) Çöllerin bulunduğu enlem derecesi

17. Hava kütleleri çeşitli özelliklere sahiptir.

Aşağıdaki seçeneklerde verilen hava kütlelerinin özelliklerinden hangisi yanlıştır?

A) Basınç farkı artınca rüzgâr hızı artar.

B) Basınç merkezleri yer değiştirince rüzgâr yönü de-ğişebilir.

C) Alçalan hava ısındığından yağış bırakmaz.

D) Yükselen hava yoğunluğu azaldığı için yağış bırak-maz.

E) Yamaçlardan sürtünerek inen hava ısınır.

18. Bazı rüzgârlar, havadaki nem oranını artırırken bazıları azaltır.

Aşağıdaki rüzgârlardan hangisi nemin azalmasına neden olur?

A) Kuzeybatıdan esen karayel

B) Dağ yamaçlarından esen föhn

C) Denizden esen yaz musonu

D) Gündüz esen deniz meltemi

E) Kuzeyden esen yıldız

19. Rüzgârlar; sürekli, devirli ve yerel rüzgârlar olarak sınıf-landırılabilir.

Aşağıdakilerden hangisi ülkemizin de içinde bulun-duğu kuşakta esen sürekli rüzgârlardır?

A) Muson

B) Meltem

C) Karayel

D) Batı

E) Föhn

20. Aşağıdakilerden hangisi rüzgâr hızının azalmasına neden olur?

A) Basınç merkezlerinin birbirine yakın olması

B) Deniz ve kara yüzeyinin geniş olması

C) Yüzey şekillerinin engebeli olması

D) Isınma farkının artması

E) Basınç farkının artması

CO

ĞR

AF

YAB

ÖL

ÜM

– 5

14. D 15. C 16. A 17. D 18. B 19. D 20. C

Pal

me

Yay

ıncı

lık

test 1...coĞrafya bÖlÜm – 5 palme yayıncılık basınç - rüzgârlar 180 1. aşağıdaki...

Documents