temel tarimsal gÖstergeler - sbb...11.12 buğday denge tablosu 18 ii. 13 arpa denge tablosu 18 ii....
TRANSCRIPT
T.C. Başbakanlık Devlet Planlama Teşkilatı Müsteşarlığı T.R. Prime Ministry Undersecretariat of State Planning Organizatîon
TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER
Main Agricultural Indicators
• • •
; • . -
W
rler ve Koordinasyon Genel Mü< orate of Economic Sectors and Coo"
s 20ÖÖ, May
j |
9
I *l
>•*""*% T.C. BAŞBAKANLIK O ^ ! DEVLET PLANLAMA TEŞKİLATI MÜSTEŞARLIĞI DPT/ l*nu**s T.R. Prime Ministry Undersecretariat of State Planning Organization
TEMEL TARIMSAL GÖSTERGELER Main Agricultural Indicators
İKTİSADİ SEKTÖRLER ve KOORDİNASYON GENEL MÜDÜRLÜĞÜ
General Directorate of Economic Sectors and Coordination
MAYIS 2008
ISBN 978-975 – 19 – 4312-5 (basılı nüsha)
Bu yayın 1000 adet basılmıştır. Elektronik olarak, 1 adet pdf dosyası üretilmiştir
Bu Çalışma Devlet Planlama Teşkilatının görüşlerini yansıtmaz. Sorumluluğu yazarına aittir. Yayın ve referans olarak kullanılması Devlet Planlama Teşkilatının iznini gerektirmez; İnternet adresi belirtilerek yayın ve referans olarak kullanılabilir. Bu e-kitap, http://ekutup.dpt.gov.tr/ adresindedir.
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural Indicators
İÇİNDEKİLER SAYFA PAGE
CONTENTS
İçindekiler
Önsöz
I Contents
1 Foreword
Birinci Bölüm Makro Tarımsal Göstergeler 3 Part One Macro Agricultural Indicators
Tablo 1.1 Gayri Safı Milli Hasıla (cari, YTL) 5 1.2 Gayri Safı Milli Hasıla (sabit, YTL) 5 1.3 Gayri Safı Milli Hasıla (cari, dolar) 5 1.4 Büyüme Hızları 5 1.5 GSYİH, Tarım Büyüme Oranları, 6 Çeyreklik Dilimler
Grafik I.l Büyüme Karşılaştırması, GSYİH-Tarım 6
Tablo 1.6 Kent ve Kır Nüfusu 7 1.7 Sivil İstihdam 7 1.8 İşgücü Verimliliği 7 1.9 Tarımsal İşletmelerde Ücret Yapısı 8 1.10 TEFE 8
İkinci Bölüm Sektörel Göstergeler 9
Tablo II. 1 Bitkisel Ürünler Üretimi 11 11.2 Organik Tarım Üretimi 13 11.3 Organik Tarım İhracatı 13 11.4 Entegre Mücadele 13 11.5 Hayvancılık 14 11.6 Su Ürünleri Üretimi İçinde Avcılık ve 15 Yetiştiricilik Üretiminin Payları 11.7 Deniz Ürünlerinin Pazarlama Şekli 15 11.8 Balıkçı Teknelerinin Uzunluklarına Göre 15 Sayıları 11.9 Gıda Sanayi Verileri 16 11.10 Gıda Sanayi İşletmelerinin Dağılımı 16 11.11 Ormancılık 17 11.12 Buğday Denge Tablosu 18 II. 13 Arpa Denge Tablosu 18 II. 14 Mısır Denge Tablosu 19 11.15 Şeker Denge Tablosu 19 II. 16 Ayçiçeği Denge Tablosu 20 II. 17 Fındık Denge Tablosu 20 II. 18 Çay Denge Tablosu 21
Tables 1.1 Gross National Product (current, TRY) 1.2 Gross National Product (base, TRY) 1.3 Gross National Product (current, dollars) 1.4 Growth Rates 1.5 Grovvth Rates, GDP and Agriculture, by Quarters
Graphic I.l Grovvth Rate Comparison, GDP-Agriculture
Tables 1.6 Urban and Rural Population 1.7 Civilian Employment 1.8 Labour Productivity 1.9 Agricultural Holdings' Wage Structure I.10WPI
Part Two Sektoral Indicators
Tables II. 1 Production of Plant Production 11.2 Organic Farming Produciton 11.3 Organic Farming Export 11.4 Integrated Pest Management 11.5 Livestock Production 11.6 Shares of Capture Fishery and Aquaculture Production 11.7 Marketing Types of Fishery Products 11.8 Number of Fishing Vessels According to their Lengths 11.9 Food Industry Data 11.10 Distribution of Food Industry Enterprises II. 11 Forestry 11.12 Wheat Balance Sheet 11.13 Barley Balance Sheet 11.14 Maize Balance Sheet 11.15 Sugar Balance Sheet 11.16 Sunflovver Balance Sheet 11.17 Hazelnut Balance Sheet II. 18 Tea Balance Sheet
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural Indicators
İÇİNDEKİLER SAYFA CONTENTS PAGE
Üçüncü Bölüm Dış Ticaret 23 Part Three Foreign Trade
Tablo III. 1 İthalat 25 111.2 İhracat 25 111.3 Dış Ticaret Verilerine Dayalı Oranlar 25 111.4 Standart Ticaret Sınıflandırmasına Göre 26 Tarım ve Gıda Ürünleri İthalatı 111.5 Standart Ticaret Sınıflandırmasına Göre 27 Tarım ve Gıda Ürünleri İhracatı 111.6 Tarife Profili 28 111.7 Ticaret Hadleri 29
Dördüncü Bölüm Tarımsal Destekler 31
Tablo IV. 1 Tarımsal Destek Ödemeleri (YTL) 33 IV.2 Tarımsal Destek Ödemeleri (dolar) 33 IV.3 Bazı Tarımsal Ürünler Destekleme 34 Alımları IV.4 OECD Tanımlamasına Göre Tarımsal 35 Destekleme Göstergeleri IV.5 Üretici Destek Tahmininin Destekleme 35 Araçları Arasında Dağılımı IV.6 OECD Tarımsal Destekleme Göstergeleri 35 Bağlamında Bazı Oranlar
Beşinci Bölüm Tarımsal Yapı Göstergeleri 37
Tablo V.l Tarım ve Orman Alanları 39 V.2 İşletme Büyüklüğüne Göre İşletme 39 Sayısı ve Arazi Dağılımı V.3 Bölgelerin 10 Yıllık Sıcaklık 40 Ortalamaları V.4 Bölgelerin 10 Yıllık Yağış Ortalamaları 40 V.5 Sulama Göstergeleri 41 V.6 Tarımsal Örgütlenme 41
Altıncı Bölüm Girdiler 44
Tablo VI. 1 Kimyevi Gübre Fiyatları ve Kullanımı 45 VI.2 Zirai İlaçlar 45 VI.3 Traktör ve Biçerdöver Sayısı 46 VI.4 Tarımsal Krediler 46
Tables III. 1 Import 111.2 Export 111.3 Ratios Based on Foreign Trade Data 111.4 Import of Agricultural and Food Products by SITC, Rev.3 III. 5 Export of Agricultural and Food Products by SITC, Rev.3 111.6 Tariff Profile 111.7 Terms of Trade
Part Four Agricultural Supports
Tables rV.l Agricultural Support Payments (TRY) IV.2 Agricultural Support Payments (dollars) rv.3 Support Purchases for Some Particular Products IV.4 Agricultural Support Indicators, Based on OECD Data and Defınition IV.5 Distribution of Producer Support Estimate Among Support Tools rV.6 Some Ratios Based on OECD Agricultural Support Indicators
Part Five Agricultural Structure Indicators
Tables V. 1 Agricultural Land and Forest Area V.2 Number of Holdings and Distribution of Area According to Size of Holdings V.3 Regional Average Temperature by Decades V.4 Regional Average Rainfall by Decades V.5 Irrigation Indicators V.6 Producer Organizations
Part Six Inputs
Tables VI. 1 Chemical Fertilizer, Use and Prices VI.2 Pesticides VI.3 Number of Tractor and Combine-Harvester VI.4 Agricultural Credits
JJ http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/goslerge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural İndicators
İÇINDEKILER SAYFA PAGE
CONTENTS
Yedinci Bölüm Yatırımlar 47 Part Seven Investment
Tablo VII. 1 Sabit Sermaye Yatırımları 49 VII.2 Kamu Yatırım Deflatörleri (2008= 1) 49 VII.3 Kamu Yatırım Deflatörleri (1994= 1) 49 VII.4 Kamu Yatırımlarının Sektörel Dağılımı 50 (cari, YTL) VII.5 Kamu Yatırımlarının Sektörel Dağılımı 50 (sabit, YTL) VII.6 Kamu Yatırımları Artış Oranları 50 VII.7 Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının 51 Bütçe Türlerine Göre Dağılımı (cari, YTL) VII. 8 Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının 51 Bütçe Türlerine Göre Dağılımı (sabit, YTL) VII.9 Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının 52 Kuruluşlara Göre Dağılımı (sabit, YTL) VII. 10 Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının 52 Kuruluşlara Göre Dağılımı (cari, YTL)
Tables VII. 1 Fixed Investment VII.2 Public Investment Deflators (2008=1) VII.3 Public Investment Deflators (1994=1) VII.4 Distribution of Public Investment Among Sectors (current, TRY) VII.5 Distribution of Public Investment Among Sectors (base, TRY) VII.6 Grovvth Rates of Public Investments VII.7 Distribution of Agriculture Sector Public Investment Among Budget Types (current, TRY) VII.8 Distribution of Agriculture Sector Public Investment Among Budget Types (base, TRY) VII.9 Distribution of Agriculture Sector Public Investments Among Institutions (base, TRY) VII. 10 Distribution of Agriculture Sector Public Investments Among Institutions (current, TRY)
III http://ekutup.dpt.gov. tr/tarim/gosterge/2008.pclf
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricullural Indicators
ÖNSÖZ
Bu çalışma ile; çeşitli kurumlar tarafından yayımlanan mevcut verilerin biraraya getirilerek, kullanıcı ve karar alıcılara başvuru niteliğinde bir belge oluşturulması, tarım sektörü ve diğer sektörler/diğer alanlar (ekonomik, sosyal, çevresel, ulusal ve uluslararası) arasında ilişkilerin daha anlaşılır bir şekilde ifade edilmesi ve son olarak da tarım politikaları ve politika araçlarının izlenmesi ve değerlendirilmesinde bir kaynak olarak kullanılması ve daha sağlıklı politikaların geliştirilmesine yardımcı olması amaçlanmaktadır.
Veriler, genel olarak 1994 yılından başlayarak mevcut en son yıl gerçekleşmeleri çerçevesinde yıllık olarak alınmıştır. Belgenin bölümleri; makro tarımsal göstergeler, sektörel göstergeler, dış ticaret, tarımsal destekler, tarımsal yapı göstergeleri, girdiler ve yatırımlar şeklindedir. Her bölüm girişinde ilgili bölümde yer alan verilere dair kısa bir açıklama metnine yer verilmiştir. Ayrıca, yabancı kişi ve kurumların faydalanabilmeleri amacıyla tüm ifade ve yorumların İngilizce karşılıklarına da yer verilmiştir.
Niteliği itibarıyla ilk defa tasarlanan bu çalışmanın gelecekte daha da geliştirilip, eksikliklerinin giderilerek güncellenmesi amacıyla, çalışmada yer alan verilerle ilgili görüş, öneri ve eleştiriler önem arzetmektedir. Daha kapsamlı, daha amaca yönelik ve uluslar arası alanda kabul görmüş göstergelerin belirlenmesi çalışmalarının sürdürülmesini ve bu çalışmanın kullanıcılarına faydalı olmasını diliyoruz.
iktisadi Sektörler ve Koordinasyon Genel Müdürlüğü
Tarım Dairesi
PREFACE
This document aims; to be a commonly referred handbook for decision makers and other users; to identify the relationships betvveen agriculture sector and other sectors/fields (economic, social, environmental, national and international); to be a resource for monitoring and evaluation of current agricultural policies and to assist generating better policies, by combining various data and statistics published or held by different institutions.
Covered data generally starts from 1994 and provided on annual basis, considering the latest realizations on the related subjects. The main parts of the document are; macro agricultural indicators, sectoral indicators, foreign trade, agricultural supports, agricultural structure indicators, inputs and investments. Every part has its own brief description section at the beginning of that part. Besides, any kind of statement is given with its English translation, in order to allovv foreign individuals and institutions make use of this document.
So as to improve and update the document by decreasing its deficiencies; it is so important to receive feedback and criticisms from stakeholders on it, which seems to be a unique one considering its qualifications. Hope to see continuous efforts tovvards creating a more comprehensive and more target oriented updates of this document while continuing to determine commonly used international types of data and hope that ali stakeholders benefits from this document.
General Directorate of Economic Sectors and Coordination
Department of Agriculture
1 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agrieultural Indicators
BİRİNCİ BOLUM MAKRO TARIMSAL GÖSTERGELER
PART ONE MACRO AGRICULTURAL INDİCATORS
3 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural Indicators
Bu bölümde tarım sektörünün ülke milli gelirine
katkısı, milli gelirle tarım katma değerlerinin
büyüme performansları, istihdam ve nüfus
gelişmeleri ile enflasyon ve ücret değişiklikleri
içerilmiştir.
TÜİK ulusal hesaplar kaynaklı milli gelir
verilerinde; cari ve sabit fiyatlarla GSMH ve
GSYİH serileri ile birlikte Tarım sektörünün
toplam ve alt açılımlı katma değer serileri
sunulmaktadır. Yine aynı seriler cari dolar
birimine de çevrilerek sunulmaktadır.
Tarım sektörü çeyreklik büyüme hızları yine
GSYİH çeyreklik büyüme hızları ile birlikte
karşılaştırmalı olarak sunulmakta ve grafiksel
gösterimi de içerilmektedir.
Devamla, kır-kent nüfus karşılaştırmaları ve sivil
istihdam verileri içerisinde tarımın durumu
verilmektedir. İşgücü verimliliği verileri ise sabit
katma değer verilerinin, ilgili sivil istihdam
verilerine bölünmesi ile elde edilmiştir.
Bu bölümde son olarak, yine TÜİK tarafından
üretilen mevsimlik ve sürekli işçi gelirleri ile genel
ve tarımsal enflasyon gelişimlerini karşılaştırmak
amacıyla toptan eşya fiyat endeksleri içerilmiştir.
This part covers; the contribution of agriculture
sector to Turkey's national income, grovvth rates
of national income and agricultural value added,
developments in employment, population,
inflation and wage structures.
National income data, which is provided by
TURKSTAT, is presented in GDP and GNP series
in current and fixed prices, together with
agriculture sector's value added data; both in total
and as subsectors. Ali those series are also
presented in "current dollar" values.
Agriculture sector's quarterly grovvth rates are
displayed together vvith GDP quarterly grovvth
rates in order to allovv comparisons, by also using
graphical demonstration.
Follovving section includes the population data
making the urban-rural comparisons and the
civilian employment data vvith the agriculture's
share in it. Labour productivity information is
derived from dividing fixed value added data vvith
related civilian employment data.
Finally, this part covers some other data
produced by TURKSTAT. These are;
developments in the incomes of seasonal and
permanent vvorkers and vvholesale price indices
that includes both general and agricultural
products' price indices.
4 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Tablo 1.1 - Gayri Safi Milli Hasıla (cari fiyatlarla, bin YTL)
Table 1.1 - Gross National Product (at current prices, in thousands of TRY)
GSMH GSYİH Tanm Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Tanm Katma Değeri/GSMH (%)
1994 3887.903 3868.429
598.169 553 283
19.330 25556
15,4
1995
7854 887 7.762.456 1.218.178 1.132.238
41.907 44.033
15,5
1996 14.978.067 14.772.110 2.489 774 2.334.310
82.853 72.610
16,6
1997 29.393.262 28.835.883
4.170.001 3926.815
112 092 131.094
14,2
1998 53.518.332 52224945 9.113.454 8.643 023
228.417 242.014
17,0
1999
78.282 967 77.415.272 11.851.055 11.196.398
286699 367 958
15,1
2000
125.596.129 124583.458
17.540.631 16.564.936
423.482 552.213
14,0
2001
176.483.953 178.412.438 21.521.043 20 263.268
508 944 748.830
12,2
2002 275.032.366 277.574.057
32.114.870 30.236.619
912.115 966.136
11,7
2003 356 680.888 359762.926 42.126.246 39.550.179
1.268.139 1.307.928
11,8
2004 428.932.343 430.511.477
48.394.672 44.905.361
1.702.823 1.786.488
11,3
2005 486.401.032 487 202 362
49.957.330 46.141.237
1.756.925 2059168
10,3
2006
575783.962 576.322.231
53.084.044 48.754.324
1.917.299 2.412.420
9,2
GNP GDP Agriculture Agriculture and üvestock Production Forestry Fishing Agricultural Value Added/GNP
Kaynak: TÜİK, Ulusal Hesaplar Source: TURKSTAT, National Accounts
Tablo I.2 - Gayri Safi Milli Hasıla (87 fiyatlarıyla, bin YTL)
Kaynak: TÜİK, Ulusal Hesaplar
Table 1.2 - Gross National Product (at 87 prices, in thousands of TRY)
GSMH GSYİH Tanm Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Tanm Katma DeğerifGSMH (%)
1994
91.733 91.321 14.358 13.266
752 341 15.7
1995 99 028 97.888 14.640 13.490
832 318 14,8
1996 106.080 104.745
15.284 14.176
792 316 14,4
1997 114.874 112 631
14.927 13.884
730 314 13,0
1998 119.303 116.114
16.176 15.080
725 372 13,6
1999
112.044 110.646
15.369 14.306
695 368 13,7
2000
119.144 118.789
15.962 14.888
714 360 13,4
2001 107.783 109.885
14.923 13.898
656 369 13,8
2002 116.388 118.612
15.948 14.837
756 354 13,7
2003 123.165 125.485
15.549 14.501
689 359 12,6
2004 135.308 136693
15.863 14.683
793 387
11,7
2005 145.651 146.781
16756 15.624
735 397
11,5
2006
154.343 155.732
17.241 16.002
803 437 11,2
GNP GDP Agriculture Agriculture and üvestock Production Forestry Fishing Agricultural Value Added/GNP Source; TURKSTAT, National Accounts
Tablo I.3 - Gayri Safi Milli Hasıla (cari fiyatlarla, milyon dolar)
Kaynak: TÜİK, Ulusal Hesaplar
Table 1.3 - Gross National Product (at current prices, in millions of dollars)
GSMH GSYİH Tanm Çiftçilik ve Hayvancılık Ormancılık Balıkçılık Tanm Katma DeğerifGSMH (%)
1994 130.887 130.231 20 137 18.626
651 860 15,4
1995 171.859 169.837 26 653 24.773
917 963 15,5
1996
184.495 181.958 30 668 28.753
1.021 894 16,6
1997 194.107 190.426 27.538 25.932
740 866 14,2
1998 205.808 200.835
35.046 33.237
878 931 17,0
1999 187.468 185.390 28380 26.813
687 881 15.1
2000 201.357 199 733 28.121 26.557
679 885 14,0
2001
144.313 145.890
17.598 16.570
416 612 12,2
2002
182.795 184 484 21.344 20.096
606 642 11,7
2003
238.534 240.595
28172 26450
848 875 11,8
2004
301.532 302 642
34.021 31.568
1.197 1256
11,3
2005 362.715 363313
37.254 34.408
1.310 1.536
10,3
2006 402.815 403.192
37.137 34.108
1.341 1.688
9,2
GNP GDP Agriculture Agriculture and üvestock Production Forestry Fishing Agricultural Value Added/GNP Source: TURKSTAT, National Accounts
Tablo I.4 - Büyüme Hızlan Table I.4 - Grovvth Rates
1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Tanm Sanayi GSMH
0,7 5,7
* , 1
2,0 12,1 8,0
4,4
7,1 7,1
-2,3 10,4 8,3
8,4 2,0 3,9
-5,0 -5,0 -6,1
3,9 6,0 6,3
-6,5 -7,5 -9,5
6,9 9,4 8,0
-2,5 7,8 5,8
2,0 9,4 9,9
5,6 6,5 7,6
2,9 7,4 6,0
Agriculture İndustry GNP
Kaynak: TÜİK, Ulusal Hesaplar Source: TURKSTAT, National Accounts
Tablo 1.5 - GSYİH, Tanm Büyüme Oranlan, Çeyreklik Dilimler
(yüzde)
Büyüme, GSYİH
Büyüme, Tarım
Büyüme, GSYİH
Büyüme, Tanm
Büyüme, GSYİH
Büyüme, Tanm
Q1 I 5,2
1,5
Q1 I -8.2
5,5
Ol |
11.8
2,7
1994
Q2 I Q3 l Q4 01
-10,7 -7,8 -5,5 -1,5
-0,7 -5,3 14,2 0,2
1999
Q2 | Q3 | 04 0 1
-2.2 -6,3 -2,1 5,6
-8,3 -5,8 -3.5 1,4
2004
Q2 I Q3 | Q4 0 1
14,4 5,3 6,3 6,6
4,3 -1,4 9,1 4,3
1995
Q2 I 03
13,5 9,0
3,9 2,8
2000
Q2 I 03
6.9 7,8
1,8 1,6
2005
Q2 I Q3
5,5 7,7
8,2 7,5
Q4
6.6
-1,2
Q4
8,6
12,2
Q4
9,5
-0,1
0 1
8,7
-2.0
Q1
-1,0
5,8
01
6,7
7,6
1996
Q2 | Q3
8,1 5,3
5,0 2,1
2001
Q2 I 03
-9,8 -7,5
-4,0 -6,0
2006
Q2 | Q3
8,3 4,8
-0,4 0,5
04
7,0
13,3
04
-10,3
-13,2
04
5.2
9,7
01
6.9
-6,9
01
2,3
-1.2
Q1 6.8
2,9
1997
Q2 | 03
8,5 7,0
-0,8 0.8
2002
Q2 I 03
8,9 8,0
1,9 5.8
2007
02 I Q3
4.1 1,5
-2,1 -7,8
04
7,8
-10,3
04
11,7
16,3
Q4
Table 1.5
Q1 I 9,2
5,2
01 I 8.1
2,0
- Growth Rates
1998
02 I Q3 I 3,3 2,7
3,9 6,8
2003
Q2 I Q3 I 3,9 5,5
-0,8 -0,6
GDP and Agriculture, by Ouarters
(percent)
Q4
-1,2
18,0
04
6,1
-9,6
Grovvth Rate, GDP
Grovvth Rate, Agriculture
Grovvth Rate, GDP
Grovvth Rate, Agriculture
Grovrth Rate, GDP
Grovvth Rate, Agriculture
Kaynak: TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi Source: Central Bank of Turkey, Electronic Data Delivery System
20,0
15,0
10,0
5,0
0,0
-5,0
-10,0
-15,0
Büyüme Karşılaştırması, GSYİH-Tarım Grovvth Rate Comparison, GDP-Agriculture
• • /
•A'.
o \ cr. a Mİ _ fc- / N . r̂ • r» . oo oo oo oo\ a 'P>\ ç> & o o o o *-\ •*-0Î O) O) O ) . O) tt-Oî-CT) Ol O) Qi \ Qi VOi\Qi /&> O O O O O \ Q
o a o / p o o o o o d o o o o o o o o
V 1 /
N P) n cö' a ~ o o o . o
~8~ ̂ -8~v8; a t n
(7 <o o (O
O <£> o <o o
*-a N;.
P l
a r» ' 3 3 3 3 , . , -8—S 8 8 8—88 8—8 8—8" 8 8—8 \8 i
Büyüme, Tarım - Growth Rate, Agriculture — Büyüme, GSYİH - Grovvth Rate, GDP
Tablo 1.6-Kentve
Kır, yüzde Kent, yüzde Toplam, bin kişi
Kır Nüfusu 1994
78,2 21,8
27.755
1995 71,3 28,7
35.605
1996 67,1 32,9
40 348
1997 64,1 35,9
44.737
1998 54,1 45,9
50.664
1999 48,7 51,3
56.473
2000 42,7 57,3
67.420
2001 42,0 58,0
68.407
2002 41,2 58,8
69.388
2003 40,4 59,6
70.363
2004 39,7 60,3
71.332
Table I.6 2005
37,9 62,1
72.065
- Urban and Rural Population 2006
37,3 62,7
72.974
Rural, per cent Urban, per cent Total, thousands
Kaynak: DPT, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler (1950-2006) * 2000-2006 yılları arası yıl ortası tahminleridir.
Source: SPO, Economic and Social Indicators (1950-2006) * Years between 2000-2006 are mid-year estimations.
Tablo I.7 - Sivil İstihdam (bin kişi)
Table I.7 - Civilian Employment (in thousands)
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Sivil İstihdam Tanm Tarımın payı %
20.009 8.813 44,0
20.587 9.080 44,1
21.197 9.259 43,7
21.205 8.837 41,7
21.780 9.039 41,5
21.324 8.856 41,5
21.580 7.769
36,0
21.524 8.089 37,6
21.354 7.458 34,9
21.147 7165
33,9
21.791 7.400 34,0
22.046 6.493 29,5
22.330 Civilian Employment 6.088 Agriculture 27,3 Share of Agriculture
Kaynak: DPT, Ekonomik ve Sosyal Göstergeler (1950-2006) Source: SPO, Economic and Social Indicators (1950-2006)
Tablo I.8 - İşgücü Verimliliği (87 fiyatlarıyla, bin YTL)
Table 1.8 - Labour Productivity (at 87 prices, in thousands of TRY)
Tarım Genel
1994 1,63 4,56
1995 1,61 4,75
1996 1,65 4,94
1997 1,69 5,31
1998 1,79 5,33
1999 1,74 5,19
2000 2,05 5,50
2001 1,84 5,11
2002 2,14 5,55
2003 2,17 5,93
2004 2,14 6,27
2005 2,58 6,66
2006 2,83 6,97
Agriculture Total
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo 1.9 - Tarımsal İşletmeler Ücret Yapısı (cari fiyatlarla, YTL)
Table 1.9 - Agricultural Holdings' Wage Structure (at current prlces, TRY)
Mevsimlik İşçi (günlük ortalama) Sürekli İşçi (aylık ücret)
1994 -
1995 -
1996 -
1997 1,0 30
1998 2,2 57
1999 3,4 107
2000 5,2 139
2001 6,6
200
2002 7,7
244
2003 10,5 297
2004 13,2 360
2005 15,3
391
2006 18,4
488
Seasonal VVorker (daily average)
Permanent VVorker (monthly wages)
Kaynak: TÜİK, Tarımsal İşletmelerde Ücret istatistikleri Source: TURKSTAT, Wage Statistics at Agricultural Holdings
Tablo 1.10 - TEFE (94=100)
Table 1.10 - VVholesale Price Indices (94=100)
Genel Tanm Ormancılık
Balıkçılık İmalat-Gıda Ürünleri ve İçecekler
1994 100 100 100 100
100
1995 186 208
197 228 184
1996 327 383 405 501 334
1997 595
728 617 741 621
1998 1.022 1.362 1.155 1.325 1.124
1999 1.565 1.934
1.630 1.813 1.656
2000 2.370 2.681 2.305 2.113
2.406
2001 3.830 3.800 3.387 3.268
3.772
2002 5.750 5.990 4.864 4.315
5.708
2003 7.219 7.948 8.031
6.075 7.148
2004 8.020 8.973 9.360 8.067 8.015
2005 8.681 9.129
10.189
6.902 8.442
2006 9.529 9.797 9.689
7.114 8.470
Total Agriculture
Forestry Fisheries
Manufacturing (food, bever.) Kaynak: TÜİK, Enflasyon ve Fiyat * 2006 Ocak ayından itibaren seriler 2003=100 temel yıllı Üretici Fiyatları Endeksi aylık değişim oranlanna göre devam ettirilmektedir.
Source: TURKSTAT, Inflation and Price * The index numbers following January 2006 are derived using the monthly rate of change in 2003=100 producer
price index.
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agricultural Indicators
İKİNCİ BOLUM SEKTÖREL GÖSTERGELER
PART TWO SECTORAL INDİCATORS
g http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agriculüıral İndicators
ikinci bölümde; tarım sektörünün alt sektörleri
olarak bahsedilebilecek bitkisel üretim,
hayvancılık, su ürünleri ve ormancılık ile gıda
konusundaki bazı verilere yer verilmiştir.
Yılda 3 defa yapılan tarımsal ürün üretim
tahminleri çalışmaları sonuçlarına göre belirlenen
başlıca bitkisel bitkisel ürünler üretimi rakamları
bu bölümün ilk verileridir.
Günümüzde önemi giderek artan ve dünya
talebinde de ciddi artış kaydedilen organik
tarımda ülkemizdeki üretim ve dış ticaret
gelişmeleri ile kamu öncülüğünde yürütülen
bitkisel üretimde zararlılarla mücadele
çalışmalarından entegre mücadeleye dair veriler
de devamla sunulmaktadır.
Hayvancılık alt sektörüne dair bölümde içerileri
bilgiler ise, hayvan popülasyonu ile birlikte, et,
süt, yumurta gibi sektörün öne çıkan üretim
rakamları ile fiyat verileridir. Bir kısım dış ticaret
istatistiklerine de yer verilen bu bölümdeki veriler
değişik kurumlardan sağlanan bilgiler ile
derlenmiştir.
Su ürünleri bölümünde TÜlK'in Su Ürünleri
İstatistikleri başlığı altında yayınladığı verilerden
bir bölümü özet şekilde sunulmaktadır.
FAO, DPT ve Tarım ve Köyişleri Bakanlığı
kaynaklı, gıda sanayii ile ilgili bazı belirgin
verilerin içerildiği bölüm sonrasında, ülkemiz
tarımsal yapısında hayati öneme haiz bazı
tarımsal ürünlere ait denge tabloları
sunulmaktadır.
Bu tablolar, tarımsal ürünlerin arz kaynaklarını ve
kullanım şekillerini belirli bir referans dönem
boyunca karşılaştırarak ayrıntıları ile ortaya koyan
tablolardır.
Second part covers the data regarding the
subsectors of agriculture such as; plant
production, livestock production, fisheries and
forestry and some data on food stuffs.
The first group of data for this part is the
production of plant products that are determined
according to the "studies on agricultural products'
production estimates" carried out three times a
year.
İn the second section of this part, domestic
production and foreign trade data for organic
farming, which is an emerging agricultural
production style, are presented. Then comes the
data for integrated pest management, carried out
in the pioneering work of public sector.
The data for livestock production subsector cover
the animal population, meat, milk and egg
production and some price data as well. Together
with some foreign trade data, the whole set is a
compilation of various institutions' records.
Fisheries section is composed of the data from
TURKSTAT's related title of Fisheries Statistics,
in a summerized manner.
After the section of food industry data produced
by FAO, State Planning Organization and Ministry
of Agriculture and Rural Affairs; balance sheets of
some outstanding products, which are so
important for Turkey's agriculture scale, are
presented.
Supply balance sheets compare the supply
resources and uses of an agricultural product in a
country över a reference period.
\ 0 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Tablo 11.1 - Bitkisel Ürünler Üretimi (ton)
Table 11.1 - Production of Plant Products (tonnes)
Tahıllar Buğday
Arpa
Mısır
Endüstriyel Bitkiler Şeker Pancarı
Pamuk (saf)
Tütün (*)
Yağlı Tohumlar
Ayçiçeği
Pamuk Tohumu (Çiğit)
Baklagiller
Nohut
Kırmızı Mercimek
Fasulye
Yumru Bitkiler
Patates
Soğan (Kuru)
Yem Bitkileri Yonca (Yeşil ot)
Yonca (Kuru ot)
Fiğ (Yeşil ot)
Fiğ (Kuru ot)
Korunga (Yeşil ot)
Korunga (Kuru ot)
1994 26.934.400
17.500.000
7.000.000
1.850.000
13.825.327 12.944.223
628.286
186 954
1.859.052 740.000
929 902
1.675.251 650.000
510.000
180.000
6.315.000 4.350.000
1.800.000
1.570.439
1.292.772
293.895
236.650
149.946
321.154
1995 28.083.560 18.000.000
7.500.000
1.900 000
12.300.547
11.170.569
851.487
204.440
2.391.660 900 000
1.287.527
1.846.002 730.000
515.000
225000
7.785.000 4.750 000
2.850.000
1.803.190
1.399.341
390.658
350.232
271.909
316.391
1996 29.231.100
18.500.000
8000 000
2000.000
15.602.077 14.543.277
784 047
225.216
2.165.632 780.000
1.219.679
1.828.850 732.000
520.000
230.000
7.040.000 4.950 000
1.900.000
1.935.087
1.444.466
395 000
315.000
274.715
346.481
1997 29.650.575 18 650.000
8.200.000
2080 000
19.575.580
18.400.734
831 672
286.414
2.254.767
900.000
1 193 286
1.696.304
720.000
410.000
235.000
7.400.000
5.100.000
2.100.000
1 905 800
1.364.200
310000
336 000
205.800
255.300
1998 33.060.972 21.000.000
9.000 000
2.300.000
23.495.134 22.282.539
882.154
250.556
2.407.398
860 000
1.334.778
1.596.260 625.000
440.000
236.000
7.720.000
5.250.000
2270.000
1.750.000
1 550.000
325.000
340.000
203.150
350.900
1999 28.749.720 18.000.000
7.700.000
2.297 000
18.216.751
17.102.326
791 298
243 468
2.308.577 950.000
1.157.583
1.357.001
560.000
300 000
237.000
8.708.000
6.000.000
2.500.000
1.594.670
1.641.000
340.000
360.000
185.000
310.000
2000 32.108.694 21 000 000
8.000 000
2300 000
19.963.403 18.821.033
879.940
200 280
2.253.448
800.000
1.295 066
1.313.007 548.000
280 000
230 000
7.791.000 5370.000
2.200 000
1.807 000
1 540 000
395.000
261 000
200 000
330 000
2001 29.426.560 19.000.000
7500.000
2.200.000
13.757.375
12632.522
914.404
144.786
2.171.314 650.000
1 353 888
1.450.800 535.000
460.000
225.000
7.383.000 5000.000
2.150.000
1.830.000
1.563.000
420.000
310.000
203.000
334.000
2002 30.686.650
19.500.000
8.300 000
2.100.000
17.776.872 16.523.166
988.120
152 856
2.514.827 850.000
1.457.122
1.640.100 650.000
500 000
250.000
7.485.000 5.200.000
2.050.000
1.900.000
1 700.000
450.000
368 000
204.000
350 000
2003 30.658.000 19.000 000
8.100 000
2.800 000
13.776.957 12622.934
919.531
112.158
2.387.925
800.000
1.337.065
1.558.050
600 000
485 000
250.000
7.308.000
5300 000
1.750.000
2.100.000
1.800.000
455.000
370.000
220.000
360.000
2004 33.957.910
21 000 000
9000.000
3.000.000
14.668.527 13.517.241
935.928
133.913
2.501.419 900.000
1.425.850
1.583.800 620 000
480 000
250.000
7.084.000 4.800.000
2.040.000
2300 000
2000.000
540 000
410.000
270.000
330 000
2005 36.231.600 21.500.000
9.500.000
4.200.000
16.269.628 15.181.247
863.700
135.247
2.421.338
975.000
1.291.180
1.565.360
600.000
520.000
210.000
6.407.000
4.090.000
2070.000
2.100.000
2.400.000
750 000
550.000
250.000
420 000
2006 34.364.586 20.010.000
9.551.000
3 811.000
15.630.533
14.452.162
976.540
98.137
2.789.149
1.118.000
1.476.556
1.606.100
551.746
580.298
195.970
6.390.272 4397.305
1.765.396
1.814.990
2.820.225
1.026.324
1.210.618
124843
496.313
Cereals Wheat
Barley
Maize
Industrial Crops Sugarbeet
Cotton (lint)
Tobacco (*)
Oll Seeds Sunflovver
Cotton Seed
Pulses Chick Peas
Red Lentils
Dry Beans
Tuber Crops Potatoes
Onion (Dry)
Fodder Crops
Alfalfa (Green)
Alfalfa (Dried)
Cow vetches (Green)
Cow vetches (Dried)
Sainfoin (Green)
Sainfoin (Dried)
"2006 rakamları geçicidir * 2006 figures are temporary
Tablo 11.1 - Bitkisel Ürünler Üretimi (devam) (t°n)
Table 11.1 - Production of Plant Products (continued) (tonnes)
Yaprağı yenen sebzeler
Lahana (Beyaz)
Ispanak
Pırasa
Meyvesi yenen sebzeler
Domates
Kavun-Karpuz
Bakiagil sebzeler
Taze Fasulye
Soğansı, yumru ve kök sebzeler
Soğan (Taze)
Havuç
Turp (Kırmızı)
Yaş Çay Yaprağı
Yumuşak çekirdekli meyveler
Elma
Armut
Sert kabuklu meyveler
Fındık
Ceviz
Taş çekirdekli meyveler
Kayısı
Şeftali
Kiraz
Erik Üzüm ve üzümsü meyveler
Üzüm
İncir
Çilek
Zeytin (Sofralık) Zeytin (Yağlık)
Turunçgil Meyveler
Limon
Portakal
Mandalina
1994 1.451.350
595.000
170.000
310.000
15.080.000
6350.000
5.400 000
567.700
435.000
602.400
215.000
225 000
115.000
654.000
2.604.400
2.095.000
410.000
773.000
490.000
120.000
1.307.700
400.000
375.000
160 000
204.000
3.984.307
3.450.000
279.000
65000
350.000
1.050.000 1.877.900
470.000
920.000
430.000
1995 1.491.930
573 000
180.000
315000
16.101.000
7.250 000
5400 000
601.900
460.000
669.500
235.000
250.000
131.000
523.465
2.598.500
2100 000
410.000
715.000
455 000
110.000
1.105.400
250.000
340 000
186.000
187.000
4.108.744
3.550.000
300 000
76.000
206.000 309.000
1.781.650
418.000
842 000
453 000
1996 1.506.080
575000
180 000
316.000
17.321.000
7800.000
5.800.000
607.750
455.000
696.450
230.000
270 000
150.000
600.000
2.717.900
2200 000
415.000
729.000
446.000
115.000
1.125.400
206 000
360.000
200 000
195 000
4.285.618
3.700.000
290 000
107.000
435.000 1.365.000
1.819.790
401.000
890 000
450 000
1997 1.527.400
577.000
181.000
312000
15.933.000
6.600 000
5.550.000
595.500
450.000
643.750
235 000
240.000
120.000
752.000
3.060.100
2550.000
400.000
689.000
410.000
115.000
1.214.400
270.000
355.000
215000
200 000
4.236.790
3700.000
243 000
110.000
200.000
310.000 1.433.000
270000
740.000
365 000
1998 1.598.750
612.000
191.000
302.000
18.246.500
8.290.000
5.815.000
603.000
455.000
620.830
210.000
232.000
130.000
978.589
2.921.500
2.450 000
360.000
826.000
580.000
120.000
1.459.600
490.000
410.000
195.000
200 000
4.153.870
3.600.000
255.000
120.000
430.000 1.220.000
1.943.475
390.000
970.000
480.000
1999 1.633.680
621.000
200 000
314.000
19.122.500
8956.000
5725000
622.000
471.000
628.660
218.000
239 000
126 000
1.095.532
2.968.700
2500 000
360 000
786.000
530.000
120.000
1.366.200
335.000
400 000
250.000
195.000
3.989.405
3.400.000
275 000
129.000
240.000 360.000
2.263.400
520.000
1.100.000
500 000
2000 1.670.650
622 000
205 000
308 000
19.283.500
8890 000
5805.000
660.000
514.000
653.450
228 000
235.000
145.000
758.038
2.901.100
2400.000
380.000
758.000
470.000
116 000
1.557.300
530.000
430 000
230.000
195000
4.182.500
3.600 000
240.000
130000
490.000
1.310.000 2.222.200
460 000
1.070 000
560 000
2001 1.670.050
610.000
210.000
300.000
18.880.000
8425.000
5.795.000
648.000
490.000
644.700
225.000
230.000
145.000
824.946
2.928.000
2.450 000
360.000
860.000
625,000
116.000
1.564.000
470.000
460.000
250 000
200.000
3.823.540
3250.000
235 000
117.000
235.000 365.000
2.478.000
510.000
1.250.000
580.000
2002 1.683.950
620.000
220.000
290.000
20.596.000
9.450.000
6.395.000
686.000
515.000
642.700
210000
235.000
155.000
791.700
2.666.400
2200.000
340.000
843.000
600.000
120.000
1.332.700
315.000
455.000
210.000
200.000
4.138.250
3.500.000
250.000
145000
450.000
1.350.000 2.493.000
525.000
1.250.000
590.000
2003 1.696.600
629 000
220 000
305.000
20.678.500
9820.000
5.950.000
709.000
545.000
826.580
220 000
405.000
153.000
869.000
3.097.000
2.600.000
370.000
789.000
480 000
130.000
1.605.900
460.000
470.000
265.000
210000
4.311.820
3.600.000
280.000
150.000
350.000 500.000
2.487.650
550.000
1.250.000
550.000
2004 1.686.100
605 000
213.000
295 000
19.747.000
9.440 000
5.575.000
756.000
582.000
841.560
207 000
438 000
150.000
1.105.000
2.513.450
2.100.000
320000
592.000
350 000
126.000
1.331.900
320.000
372 000
245 000
210.000
4.220.600
3500 000
275000
155 000
400.000 1.200.000 2.707.500
600 000
1.300.000
670 000
2005 1.749.950
583 000
238.000
326 000
20.753.000
10050.000
5.795.000
793.500
555.000
787.367
200.000
388 000
152.000
1.192.004
3.046.300
2.570000
360.000
835.000
530.000
150.000
2.060.500
860.000
510.000
280.000
220.000
4.660.675
3.850.000
285 000
200 000
400.000 800.000
2.913.000
600.000
1.445.000
715 000
2006 1.771.754
605.218
242.231
320.091
20.393.552
9.854 877
5,570.911
774.030
563.763
799.421
200.875
394 725
149.527
1.121.206
2.442.778
2.002 033
317.750
997.713
661.000
129614
1.696.018
460182
552 775
310.254
214.416
4.866.977
4.000.063
290.151
211.127
555.749 1.211.000 3.220.435
710.401
1.535.806
791.255
Leafy or edlble stem vegetables
Cabbage (White)
Spinach
Leek
FruK bearing vegetables
Tomatoes
Melons-VVater Melons
Leguminous vegetables
Green Beans
Root, bulb and tuberous vegetables
Onion (Green)
Carrots
Radish (Red)
Green Tea Leaves
Pome fruits
Apples
Pears
Nuts
Mazelnuts
VVainuts
Stone Fruits
Apncots
Peaches
Cherries
Plums
Grape and grape-ljke fruits
Grapes
Figs
Strawbemes
Olive (Tables)
Ollve(forOII)
Cltrus Fruit Lemons
Oranges
Mandarins
Kaynak: TLIIK. Bitkisel Üretim İstatistikleri Source: TURKSTAT, Plant Production Statistics
Tablo 11.2 - Organik Tarım Üretimi Table 11.2 - Organic Farmıng Productıon
Üretim Miktarı (ton)
Üretim Alanı (hektar)
2000
237.210
59.985
2001
280.328
111.324
2002
310.125
89.827
2003
323.981
113.621
2004
378.803
209.573
2005
421.934
203.811
2006 458.095 Productıon (tonnes)
192.789 Area (hectares)
Kaynak: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Source: MARA
Tablo II.3 - Organik Tarım İhracatı Table II.3 - Organic Farming Export
Değer (milyon dolar)
Miktar (bin ton)
1998
19,37
8,62
1999
24,56
12,05
2000
22,76
13,13
2001 27,24
17,56
2002
30,88
19,18
2003
36,93
21,08
2004
33,08
16,09
2005 26,23
9.32
2006 28,24 Value (million dollars)
10,37 Quantity (in thousand tonnes)
Kaynak: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Source: MARA
Tablo II.4 - Entegre Mücadele Table II.4 - Integrated Pest Management
Entegre Mücadele (Alan, dekar)
Entegre Mücadele (Ağaç Sayısı)
Kullanılan İlaç Miktarı (ton)
2000
47.070
51.804
74,1
2001
20.049
56.652
83,3
2002
14.820
82.403
75,3
2003
20.293
91.659
82,0
2004
17.151
89.332
84,5
2005
13.472
104.032
82,0
2006
21.458
126.027
84,0
Int. Pest Management (area, decares)
Int. Pest Management (number of trees)
Pesticide Use (tonnes)
Kaynak: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü
* Veriler 16 değişik üründe yapılan mücadeleyi kapsar
' Entegre Mücadele: Bitkisel üretimi artırmak, kaliteli ve pestisit kalıntısı bulunmayan ürünler elde etmek, doğal dengeyi korumak ve çevre kirliliğini önlemek için uygulama talimatları hazırlanan 16 adet ürün programa alınmıştır. Ülke genelinde, mücadele yapılan toplam alan içinde entegre mücadele programlı alan %1'in altındadır.
Source: MARA, General Directorate of Protection and Control
* Thİs data covers the management program induding 16 different product.
* Integrated Pest Management: 16 types of product are covered in this program which aims to increase crop production, proviöe qualtfied products with no pestiside residue, protect balance ofnature and
prevent pollutıon. Integrated Pest Management area is tess than 1 % of the total area in whıch some kind of pest management activity is carried out.
Tablo 11.5 - Hayvancılık Table 11.5 - Livestock Production
Sığır (bin baş) Kültür Melez Yerli Koyun (bin baş) Kırmızı Et Üretimi (bin ton) Sut Üretimi (bin ton) Beyaz Et Üretimi (bin ton) Yumurta Üretimi (bin adet)
1994 11.901
1.512 4543 5846
35.646 466
10.561
_ 9.845 407
1995 11.789
1.702 4.776 5.311
33.791 415
10.602 282
10.268 668
1996 11.886 1.795 4.909 5182
33.072 417
10.761 422
9.787.220
1997 11 185
1715 4690 4780
30 238 517
8650 472
12089 341
1998 11.031 1.733 4.695 4.603
29.435 533
9.971 488
13.887.864
1999 11.054
1.782 4.826 4.446
30.256 511
10 082 610
14.090.023
2000 10.761 1.806 4738 4.217
28.492 491
9.794 663
13.508.586
2001 10.548 1 854 4620 4074
26.972 436
9496 630
10.575.046
2002 9804 1 860 4358 3586
25.174 421
8409 727
11.554.910
2003 9.789 1.941 4.285 3.563
25.431 367
10.611 905
12.666782
2004 10.069 2.109 4.395 3.565
25.201 447
10.679 914
11.055.557
2005 10.526 2355 4538 3.633
25.304 409
11 108 979
12.052.455
2006 10.872 2772 4694 3.405
25.617 439
11.952 935
11.733.572
Cattle (in thousands) Culture Cross-Breed Domestic Sheep (in thousands) Meat Production (in thousand tons) Milk Production (in thousand tons) Chicken Meat Production Eqg Production
Kaynak: TÜİK Source: TURKSTAT Besi Yemi Fiyatı (S/Kg) Süt Üretici Fiyatı (S/L) Süt/Yem Fiyat Paritesi
0,15 0,20 1,32
0,19 0,27 1,46
0,23 0,24 1.07
0,17 0,26 1,54
0.23 0,27 1,17
0,18 0,20 1,08
0,19 0,26 1,37
0,19 0,19
1,01
0,19 0,20 1,09
0,23 0,26
1,11
0,29 0,31 1.07
0.29 0,29 1,02
0.28 0,28 1,02
Price of Concentrated Feed for Beef ($/Kg)
Milk Producer Price (S/L) Milk/Feed Price Parlty
Kaynak: TZOB
I Sığır Eti Üretici Fiyatı (S/Kg) 2,56 3,93 3,07 3,25 4,15 3.86 3,45 1,76 2,71 3,86 4,68 5,09 5,15
Source: TZOB
Beef and Veal Producer Price ($/Kg) I Kaynak: Et Balık Kurumu
Pili; Eti Perakende Satış Fiyatı (S/Kg) Yumurta Üretici Fiyatı (S/Adet)
2,06 2,66 2,26 2,21 2,69 2,25 0,044
1,94 0,050
1,56 0,039
1.69 0,053
2,02 0,052
2,13 0,068
2,32 0,059
2,31 0,118
Source: Meat and Fish Coorporation
Chicken Meat Retail Price (S/Kg) Eqq Producer Price ($/Piece)
Kaynak: BESD-BİR
Damızlık Sığır İthalatı (Baş) Kasaplık Sığır ithalatı (Baş) Kasaplık Koyun ihracatı (Baş) Yumurta ihracatı (Bin Ton)
7.664 14.000
1 545 582 0,2
74.056 350.000 738.255
-
50.927 119.219 395.885
1.0
51
-377 122
27,0
--
226.313 35,0
608
-55.185
20,4
3290
-163 4,0
290
-433 044
18.0
--
297.090 2,0
2.128
-30.496
7,7
--
22.980 10,5
1 822
--
10,7
235
-1.555.310
11.9
Dairy Cattle Import (Head) Beef Cattle Import (Head) Sheep Exportation (Head) Egg Export (Thou. Tons)
Source: BESD-BİR
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo 11.6 - Su Ürünleri Üretimi İçinde Avcılık ve Yetiştiricilik Üretiminin Payları (yüzde)
Table 11.6 - Shares of Capture Fishery and Aquaculture Production (percent)
Avcılık Yetiştiricilik
1994 97,3
2,7
1995 96,7
3,3
1996 94,0
6,0
1997 90,9
9,1
1998 89,6
10,4
1999 90,1
9,9
2000 86,4
13,6
2001 88,7
11,3
2002 90,3
9,7
2003 86,4
13,6
2004 85,5
14,5
2005 78,3
21,7
2006 80,5
19,5
Capture Fishery Aquaculture
Kaynak: TUIK, Su Ürünleri istatistikleri Source: TURKSTAT, Fisheries Statistics
Tablo II.7 - Deniz Ürünlerinin Pazarlama Şekli (yüzde)
Table II.7 - Marketing Types of Fisheries Products (percent)
Balık Unu-Yağı Fab. Kooperatif ve Birlikler Komisyoncu Konserve Fabrikalan Doğrudan Tüketici
1994 20,1
5,2
61,5 7,5
5,7
1995 8,9
4,9 83,5
0,7
1,9
1996 3,9 6,3
84,2 2,6
3,0
1997 5,4
4,2
84,0
3,2
3,2
1998 7,1 3,6
84,5
1.1 3,7
1999 29,2
2,0
60,2
1,1 7,5
2000 15,7
4,0
69,8 8,4
2,1
2001 13,3
15,0
66,9
1,6 3,2
2002 30,1
2,6
62,1
2,3
1,2
2003 26,9
2,2 59,5
3,5
1,9
2004 21,4
3,0 64,0
7,0
2,8
2005 8,0 2,3
83,3
3,1
1,5
2006 12,8
2,2
69,0 7,7
7,4
Fish Meal-Oil Factories Cooperatives and Associations Commission Agents Canning Factories Directly to Consumers
Kaynak: TUIK, Su Ürünleri İstatistikleri Source: TURKSTAT, Fisheries Statistics
Tablo II.8 - Balıkçı Teknelerinin Uzunluklarına Göre Sayıları Table II.8 - Number of Fishing Vessels According to Their Lengths
(m)
1-4,9 5-9,9 10-19,9 20+ Toplam
1994 149,0
7040,0 1258,0
399,0
8846,0
1995 277,0
7584,0
1393,0 456,0
9710,0
1996 142,0
7432,0 1547,0
469,0
9590,0
1997 148,0
7599,0
1483,0 510,0
9740,0
1998 226,0
7709,0
1579,0
509,0 10023,0
1999 127,0
11160,0
1998,0
512,0
13797,0
2000 163,0
10594,0 2018,0
606,0
13381,0
2001 60,0
10524,0
1824,0 581,0
12989,0
2002 372,0
14571,0
2231,0 522,0
17696,0
2003 472,0
15586,0
1930,0
554,0 18542,0
2004 260,0
15467,0
1654,0
572,0 17953,0
2005 172,0
15379,0
2018,0 827,0
18396,0
2006 158,0
15073,0 1745,0
847,0
17823,0
(m)
1-4,9 5-9,9 10-19,9 20+ Total
Kaynak: TÜİK, Su Ürünleri İstatistikleri Source: TURKSTAT, Fisheries Statistics
Tablo 11.9 - Gıda Sanayii Verileri Table 11.9 - Food Industry Data
Fert Başına Yıllık Et Tüketimi (kanatlı dahil, kg)
Fert Başına Yıllık Süt Tüketimi (kg)
Fert Başına Yıllık Buğday Tüketimi (kg)
Fert Başına Günlük Ortalama Gıda Enerji Arzı (kcal)
1994
18,6
145,0
200,6
3.582
1995
18,2
143,2
194,3
3.538
1996
17,5
139,6
189,3
3.601
1997
17,5
134,9
185.7
3.579
1998
18,0
131,0
184,5
3.567
1999
18,8
127,0
184,9
3.547
2000
18,9
120,5
185,7
3.518
2001
18,8
114,5
185,5
3.458
2002
19,2
112,7
183,3
3.435
2003
20,1
118,2
179,0
3.421
2004
21,2
127,0
173,6
3.415
2005
22,3
137,0
168,0
3.416
Annual PerCapita Meat Consumption (kg)
Annual Per Capita Milk Consumption (kg)
Annual Per Capita VVheat Consumption (kg)
Aver.Daily Food Energy Supply Per Capita (kcal)
Kaynak: FAO, FAOSTAT
işlenmiş ürünlerin (gıda sanayii) ihracatının toplam ihracat içinde payı (%)
İşlenmiş ürünlerin (gıda sanayii) ihracatının, ithalatına oranı
Gıda Kentsel Yerler Tüketici Fiyat Reel Endeksi (1994=100)
9,1
2,5
102,3
9,0
1,1
97,6
9,1
1.4
101,2
7,4
1,4
99,9
6,4
1,6
90,1
5,5
1,3
87,1
5,6
1,7
84,7
4,4
1.1
87,7
4,8
1,4
90,1
5,1
1.7
-
5,6
2,0
-
Source: FAO, FAOSTAT
Share of Food Industry Exports in Total Exports (%)
Food Industry Exports/ Food Industry Imports
Urban Areas Reel Consumer Prlce lndex (food) (1994=100)
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo 11.10 - Gıda Sanayii İşletmelerinin Dağılımı (yüzde)
Table 11.10 - Distribution of Food Industry Enterprises (percent)
Et ve Et Ürünleri
Süt ve Süt Ürünleri
Mevye ve Sebze İşleme
Su Ürünleri
Un ve Unlu Ürünler
Bitkisel Yağ ve Margarin
Şeker ve Şekerli Ürünler
Tasnif Dışı Ürünler
Toplam
Toplam (İşletme Sayısı)
1994 2,1
14,7
14,1
0,1
58,1
4,0
3.6
3,3
100,0
22.058
1996 1,8
13,8
14,4
0,1
59,7
3,7
3,3
3,1
100,0
23.469
1998 1,8
14,2
9,8
0,2
63,1
3,7
3,6
3,5
100,0
23.780
2000 1,1
11,1
11,5
0,2
65,8
3,4
3,2
3,7
100,0
27.392
2002 1,7
8,8
4,1
0,4
72,8
3,0
3,6
5,7
100,0
24.532
2004 2,2
8,0
4,1
0,4
71,6
2,9
3,8
7,1
100,0
26.791
Meat and Meat Products
Milk and Dairy Products
Processed Fruit and Vegetable Products
Processed Fishery Products
Flour and Other Cereal Products
Vegetable Oil and Margarine
Sugar and Confectionery
Others
Total
Total (number of facilities)
Kaynak: Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, 2004 Source: MARA, 2004
Tablo 11.11 - Ormancılık (Ha.)
Kaynak: DPT
* tahmin
Table 11.11 - Forestry (Ha.)
Odun Üretimi Amaçlı Ağaçlandırma
Erozyon Kontrolü Amaçlı Ağaçlandırma
Ağaçlandırma (Toplam)
Yangın
1994
39.652
10.180
49.832
20.982
1995
24.257
6.144
30.401
4.790
1996
37.927
26.329
64.256
14.922
1997
32.031
26.124
58.155
6.316
1998
25.959
29.430
55 389
6.764
1999
11.529
22.571
34.100
5.804
2000
24.494
30.449
54.943
26.278
2001
25672
32.780
58.452
7.411
2002
28.647
18.608
47.255
8.514
2003
36.914
42.042
78.956
6.644
2004
34.016
37.573
71.589
4.876
2005
21.439
44.108
65.547
2.821
2006
25.319
58.542
83.861
7.762
Afforestation (Wood Production)
Afforestation (Erosion Control)
Afforestation (Total)
Fires
Source: SPO
* eslmate
Tablo 11.12- Buğday Denge Tablosu (ton)
Table 11.12 - Wheat Balance Sheet (tonnes)
1- Ekilen Alan (Ha) 2- Üretim 3- Üretim Kayıpları 4- Arz (5+6) 5- Kullanılabilir Üretim (2-3) 6- İthalat 7-Kullanım (8+13) 8-Yurtiçi Kullanım (9+10+11+12 9- Tüketim 10- Tohumluk Kullanım 11-Yemlik Kullanım 12-Piyasa Kayıpları 13-İhracat 14- Stok Değişimi (4-7)
200ÛT01 9.400.000
21.000.000 378.000
21.043.299
20.622.000
421.299 20.994.686
19.362.092 15.078.072
1.683.000 2.020.157
580.863 1.632.594
48.613
2001/'02 9.350.000
19.000.000
342.000 19.622.379
18.658.000 964.379
20.379.382 19.780.130
15.628.978
1.674.000 1.883.748
593.404
599.252 -757.003
2002/'03 9.300.000
19.500.000
351.000 20.616.336
19.149.000 1.467.336
20.733.908 19.857.496
15.644.603 1.638.000 1.979.168
595.725 876.412
-117.572
2003/'04 9.100.000
19.000.000 342.000
20.129.271
18.658.000 1.471.271
19.843.180 18.956.801
14.781.687
1.674.000 1.932.410
568.704 886.379 286.091
2004/'05 9.300.000
21.000.000
378.000 21.069.764
20.622.000 447.764
21.665.029
19.402.319 15.132.552 1.665.000 2.022.697
582.070 2.262.710
-595.265
Area Sown (Ha) Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Human Consumption Seed Use Animal Feed Marketing Losses Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000^01-2004/"05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000^01-2004/'05
Tablo 11.13 - Arpa Denge Tablosu (ton)
1-Ekilen Alan (Ha) 2- Üretim 3- Üretim Kayıpları 4- Arz (5+6) 5- Kullanılabilir Üretim (2-3) 6- İthalat 7- Kullanım (8+9) 8- Yurtiçi Kullanım 9- İhracat 10- Stok Değişimi (4-7)
2000/'01 3.629.000 8.000.000
112.000 7.931.879 7.888.000
43.879 7.848.302 7.714.559
133.743 83.577
2001/'O 2 3.640.000 7.500.000
105.000 7.418.503 7.395.000
23.503 7.136.039 6.612.468
523.571 282.464
2002/'03 3.600.000 8.300.000
116.200 8.227.198 8.183.800
43.398
8.536.720 8.019.409
517.311 -309.522
2003/'04 3.400.000 8.100.000
113.400
8.251.506 7.986.600
264.906 8.427.587 8.425.844
1.743
-176.081
Table 11.13 - Barley Balance Sheet
2004/'05 3.600.000
9.000.000 126.000
8.962.714
8.874.000 88.714
8.952.489 8.947.284
5.205 10.225
(tonnes)
Area Sown (Ha) Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000/'01-2004/'05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000/'01-2004/'05
Tablo 11.14 - Mısır Denge Tablosu (ton)
Table 11.14 - Maize Balance Sheet (tonnes)
1- Ekilen Alan (Ha) 2- Üretim 3- Üretim Kayıpları 4- Arz (5+6) 5- Kullanılabilir Üretim (2-3) 6- İthalat 7- Kullanım (8+9) 8- Yurtiçi Kullanım 9- İhracat 10- Stok Değişimi (4-7)
20007'01 555.000
2.300.000 23.000
3.048.400 2.277.000
771.400 3.114.704 3.083.748
30.956 -66.304
2001/'02 550.000
2.200.000 22.000
3.374.987 2.178.000 1.196.987 3.374.978 3.358.758
16.220 9
2002/'03 500.000
2.100.000 21.000
3.192.372 2.079.000 1.113.372 3.192.094 3.161.112
30.982 278
2003/'04 560.000
2.800.000 28.000
4.189.712 2.772.000 1.417.712 4.172.925 4.144.592
28.333 16.787
2004/'05 570.000
3.000.000 30.000
3.893.617 2.970.000
923.617 3.493.204 3.461.333
31.871 400.413
Area Sown (Ha) Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000/'01-2004/,05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000/'01-2004/,05
Tablo 11.1 S - Şeker Denge Tablosu (ton)
Table 11.15 - Sugar Balance Sheet (tonnes)
1-Arz (2+3) 2- Kullanılabilir Üretim 3- İthalat 4- Kullanım (5+6) 5- Yurtiçi Kullanım 6- İhracat 7- Stok Değişimi (1-4)
2000T01 2.539.496 2.533.503
5.993 2.627.496 1.757.318
870.178 -88.000
2001/'02 1.655.981 1.652.364
3.617 1.855.615 1.431.103
424.512 -199.634
2002/'03 2.161.375 2.157.393
3.982 1.899.093 1.689.940
209.153 262.282
2003/'04 1.766.643 1.762.373
4.270 1.985.303 1.681.596
303.707 -218.660
2004/'05 1.947.523 1.939.853
7.670 1.885.489 1.780.989
104.500 62.034
Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000/'01-2004/,05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000/'01-2004/,05
Tablo 11.16 - Ayçiçeği Denge Tablosu (ton)
1- Ekilen Alan (Ha) 2- Üretim 3- Üretim Kayıpları 4- Arz (5+6) 5- Kullanılabilir Üretim (2-3) 6- İthalat 7- Kullanım (8+9) 8- Yurtiçi Kullanım 9- İhracat 10- Stok Değişimi (4-7)
2000T01 542.000 800.000
6.400 1.345.807
793.600 552.207
1.329.205 1.132.491
196.714 16.602
2001/'02 510.000 650.000
5.200 1.468.305
644.800 823.505
1.593.866 1.491.654
102.212 -125.561
2002/'03 550.000 850.000
6.800 1.170.962
843.200 327.762
1.163.341 993.972 169.369
7.621
2003/'04 545.000 800.000
6.400 1.737.727
793.600 944.127
1.670.555 1.500.660
169.895 67.172
Table 11.16
2004/'05 550.000 900.000
7.200 1.853.761
892.800 960.961
1.889.067 1.730.887
158.180 -35.306
- Sunflovver Balance Sheet (tonnes)
Area Sown (Ha) Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000^01-2004/,05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000^01-2004/'05
Tablo 11.17 - Fındık Denge Tablosı (ton)
1-Üretim 2- Üretim Kayıpları 3- Arz (4+5) 4- Kullanılabilir Üretim (1-2) 5- İthalat 6- Kullanım (7+8) 7- Yurtiçi Kullanım 8- İhracat 9- Stok Değişimi (3-6)
J
2000/TJİ 470.000
4.230 467.789 465.770
2.019 468.032
96.612 371.420
-243
2001/'02 625.000
5.625 624.350 619.375
4.975 702.153 209.129 493.024 -77.803
2002/'03 600.000
5.400 601.019 594.600
6.419 645.270 141.429 503.841 -44.251
2003/'04 480.000
4.320 478.388 475.680
2.708 565.735 139.498 426.237 -87.347
Table 11.17 - Hazelnut Balance Sheet
2004/'05 350.000
3.150 350.193 346.850
3.343 499.477
98.121 401.356 -149.284
(tonnes)
Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000/'01-2004/,05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000/'01-2004/'05
Tablo 11.18 - Çay Denge Tablosu (ton)
20007*01 2001/*02 2002/'03 2003/*04 2004/"05
Table 11.18 - Tea Balance Sheet (tonnes)
1- Üretim 2- Üretim Kayıpları 3- Arz (4+5) 4- Kullanılabilir Üretim (1-2) S- İthalat 6- Kullanım (7+8) 7- Yurtiçi Kullanım 8-İhracat 9- Stok Değişimi (3-6)
758.038 113.706 669.666 644.332 25.334
669.666 667.418
2.248 0
824.946 123.742 715.056 701.204
13.852 715.056 698.117
16.939 0
791.700 118.755 679.113 672.945
6.168 679.113 654.889 24.224
0
869.000 130.350 754.970 738.650
16.320 754.970 728.021 26.949
0
1.105.000 165.750 956.701 939.250
17.451 956.701 928.863 27.838
0
Production Farm Losses Supply Usable Production Imports Use Domestic Use Exports Change in Stocks
Kaynak: TÜİK, Bitkisel Ürün Denge Tabloları 2000/'01-2004/,05 Source: TURKSTAT, Crop Products Balance Sheets 2000/'01-2004/'05
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural lndicators
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM DIŞ TİCARET
PART THREE FOREIGN TRADE
23 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agricultural Indicators
Dış ticaret kapsamına giren verilerin içerildiği bu
bölümde ilk olarak genel ihracat ve ithalat
rakamları ile tarım ve tarıma dayalı sanayi verileri
karşılaştırmalı olarak sunulmuştur. ISIC, Rev.3
sınıflandırmasına göre verilen bu verilere dayalı
olarak gösterge niteliğinde bir takım oranlar
tarafımızca hesaplanarak ek bir tablo halinde
sunulmaktadır.
Bu bölümün ikinci ve üçüncü sayfalarında
sırasıyla ithalat ve ihracat rakamları; SITC, Rev.3
sınıflandırmasına göre, tarımla ilgili ürün grupları
(fasıllar) halinde detaylı bir şekilde sunulmaktadır.
Bölüm devamında DTÖ Sekreteryasınca üye
ülkelere yönelik belirli aralıklarla yapılmakta olan
Ticaret Politikası Gözden Geçirme çalışmaları
kapsamında, ülkemiz için 1998, 2003 ve 2007
yıllarında yapılmış olan gözden geçirme
çalışmalarında içerilen tarım sektörü fasıllarındaki
tarife yapımızı gösterir tablo bulunmaktadır.
Tabloda ayrıca karşılaştırma yapılabilmesi
açısından DTÖ Tarım Anlaşması nezdinde
ülkemizin bağlı tarife oranları bulunmaktadır.
Bölümde son olarak ticaret hadlerine yer
verilmektedir. İhracatı ve ithalatı yapılan ürünler
fiyat endekslerinin göreli durumlarını gösteren dış
ticaret hadleri, genel ve tarım olarak
karşılaştırmalı sunulmaktadır. Tarımsal ürünler
fiyatlarının ülke içindeki diğer sektörlerdeki fiyat
gelişimlerine göre kıyaslandığı iç ticaret hadleri
ise tarımın tarım-dışı ile sanayi sektörleri ile
karşılaştırılması şeklinde yapılmıştır.
İn this part, where foreign trade data are covered,
the general export and import data are presented
together with agriculture's and food industry's
respective data. Some other useful ratios are
calculated and presented as well, taking the
previous information based on ISIC-Rev.3
classification, into account.
İn the follovving pages of this part, detailed import
and export figures are presented in SITC-Rev.3
classification in agricultural products' chapters.
Then comes Turkey's tariff profile table in vvhich
tariff levels are displayed in chapters of
agricultural products. This table is prepared by
using the information presented in Trade Policy
Revievv Mechanism studies of WTO Secretariat
carried out in1998, 2003 and 2007 for Turkey.
The table also includes Turkey's bound tariff rates
in WTO Agreement on Agriculture in order to
allow comparisons.
This part finally cover the terms of trade data.
External terms of trade indices, vvhich shovv the
respective price developments for exported and
imported goods, are included as general and
agriculture based figures. Internal terms of trade
indices, vvhich shovv the subject sector's internal
price developments as a ratio of other sectors'
price developments, are calculated both as
regard to non-agriculture group and industry
sector.
2 4 http://ekutup.dpt.gov. tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Tablo 111.1- İthalat (ISIC, rev.3, milyon dolar)
Table 111.1-Import (ISIC, rev.3, in millions of dollars)
TOPLAM Tarım ve Hayvancılık Ormancılık Su Ürünleri Gıda Ürünleri ve içecek Tütün Ürünleri Sanayi
1996 43.627
2.018
148
1.5
2.009
34
1997 48.559
2.295
122
1,7
1.762
42
1998 45.921
1.980
145
1.1 1.453
52
1999 40.671
1.524
121
1.2 1.050
46
2000 54.503
1.974
149
1,7
1.156
43
2001 41.399
1.321
88
0.9
1.014
40
2002 51.554
1.591
112
1,2
1.362
46
2003 69.340
2.384
152
2,4
1.634
58
2004 97.540
2.527
230
7,9
1.904
73
2005 116.774
2.541
260
24.2
2.114
94
2006 139.576
2.634
268
33
2.453
84
2007 (*) 169.987
4.352
288
31
2.661
82
TOTAL Agriculture and Animal Husbandry Forestry Fisheries Food Products and Beverages Tobacco Products Industry
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri
* 2007 yılı verileri geçicidir
Source: TURKSTAT. Foreign Trade Statistics
" dafa for 2007 is provisional
Tablo III.2- İhracat (ISIC, rev.3, milyon dolar)
Table III.2- Export (ISIC, rev.3, in millions of dollars)
TOPLAM Tanm ve Hayvancılık Ormancılık
Su Ürünleri Gıda Ürünleri ve İçecek Tütün Ürünleri Sanayi
1996 23.224
2.147
5
27
2.455
95
1997 26.261
2.349
5
33
2734
118
1998 26.974
2.351
7
17
2.357
84
1999 26.587
2.049
8
38
2.040
83
2000 27.775
1.652
7
25
1.836
123
2001 31.334
1.968
9
30
2.016
81
2002 36.059
1.744
10
51
1.881
100
2003 47.253
2.104
16
81
2.650
90
2004 63.167
2.526
16
103
3.349
78
2005 73.476
3.314
15
140
4.272
122
2006 85.535
3.467
14
131
4.339
182
2007 (*) 107.154
3.708
16
158
5.161
195
TOTAL Agriculture and Animal Husbandry Forestry Fisheries Food Products and Beverages Tobacco Products Industry
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri
* 2007 yılı verileri geçicidir
Source: TURKSTAT, Foreign Trade Statistics
" data for 2007 is provisional
Tablo III.3- Dış Ticaret Verilerine Dayalı Oranlar (yüzde)
Table III.3- Ratios Based on Foreign Trade Data (percent)
Tarımın ithalatta Payı
Tarımın İhracatta Payı
ihr./ith. Toplam
İhr./İth. Tanm ve Hayvancılık
İhr./ith. Toplam Tanm
1996 9,65
20,36
53,23
106,42
112,33
1997 8,69
19,95
54,08
102,33
124.10
1998 7,91
17,85
58,74
118,71
132.60
1999 6,74
15,87
65,37
134.46
153,82
2000 6,10
13.11
50,96
83.69
109,59
2001 5,95
13.10
75,69
148,92
166,53
2002 6,04
10,50
69,94
109,62
121,68
2003 6,10
10,45
68,15
88,26
116,79
2004 4,86
9,61
64,76
99,95
128,06
2005 4,31
10,70
62,92
130,42
156,22
2006 3,92
9.51
61,28
131,59
148.61
2007 (*) 4,36
8,62
63,04
85,20
124,59
Share of Agriculture in Import
Share of Agriculture in Export
Exp.Amp. Total
Exp./lmp. Agriculture and Animal Husbandry
Exp./lmp. Total Agriculture
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret İstatistikleri
* 2007 yılı verileri geçicidir
Source: TURKSTAT, Foreign Trade Statistics
* data for 2007 İs provisional
Tablo 111.4- Standart Ticaret Sınıflandırmasına (SITC, Rev.3) Göre Tarım ve Gıda Ürünleri ithalatı Table 111.4 - Import of Agricultural and Food Products by SITC, Rev.3 (milyon dolar) ( in millions of dollars)
TOPLAM
Tarım ve Gıda Ürünleri Toplamı
Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri
Canlı hayvanlar
Et ve et ürünleri
Süt, süt ürünleri ve yumurtalar
Balıklar ve diğer deniz ürünleri
Hububat, hububat ürünleri
Meyva ve sebzeler
Şeker, şeker ürünleri ve bal
Kahve, çay, kakao, baharat ve ürünleri
Hayvanlar için gıda maddeleri
Çeşitli yenilebilir ürünler
İçkiler ve tütün
İçkiler
Tütün ve tütün mamulleri
Akaryakıt hariç yenilmeyen hammadde
İşlenmemiş kösele, deri ve kürk
Yağlı tohumlar, yağ veren meyvaler
Mantar, odun ve kereste
Başka yerde belirtilmeyen işlenmemiş hayvani, bitkisel ürünler
Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yağlar, mumlar
Hayvansal sıvı ve katı yağlar
Hazırlanmış bitkisel sıvı ve katı yağ
işlenmiş sıvı, katı yağlarmumlar
1996
43.626,6
3.765,6
1.775,7
167,4
26,0
42,8
35.5
787.7
100,5
293,5
106,4
149,7
66,1
0,0
296,1
18,6
277,5
677,5
250,4
182,9
74,3
508,8
82,8
394.3
31.6
1997
48.558,7
3.488,3
1.426,4
18,9
1,5
32,5
52,1
718,6
175,7
43,7
120,1
184,0
79,2
0,0
393,1
10,1
383,0
589,2
259,6
167.1
83,1
569,9
76,1
461,6
32,1
1998
45.921,4
2.979,7
1.165,4
26,1
0,6
36,9
43.2
480,3
183,1
14.5
131,9
157,8
91,1
0.0
319,4
12,0
307,4
373,2
305,1
186,8
108,3
521,4
73,2
417,3
30,9
1999
40.671,3
2.396,1
1.074.6
23,6
0,7
40,2
30,1
417,7
159,2
17.0
123,3
176,2
86,6
0.0
308,0
14,6
293,4
102,2
219,2
157,0
98,6
436,4
52,0
352.8
31,6
2000
54.502,8
2.639,8
1.159,2
33,5
1,8
36,9
37,3
408,3
193,0
15,6
124,0
206,6
102,1
0,0
365,3
14,6
350,7
224,7
233,4
182,8
99,0
375,4
51,3
291.6
32,5
2001
41.399,1
1.934,2
735,7
22,8
0,6
23,8
11.6
192,5
118,1
12,3
122,5
136,1
95,4
0,0
296,4
13,3
283,2
274.8
133,6
99,5
73,1
321,0
33,4
268,9
18,8
2002
51.553,8
2.589,8
1.055.6
15,9
0,2
39,0
19,1
392,0
142,1
20,5
155,8
144,1
126,9
0,0
218,0
10,1
207,9
453,1
223,5
121.2
103,6
414,8
49,1
336,9
28,7
2003
69.339,7
3.535,6
1.604,0
11.8
0,5
52,6
33,1
721,5
131,5
35,5
254,7
199,9
162,8
0,0
250,2
15,4
234,9
440,6
425.0
165.5
138,1
512.1
63,7
409,2
39,2
2004
97.539,8
3.929,0
1.817,6
9,8
0,9
70,8
54,7
557,6
161,7
38,6
291,1
401,5
231,0
0,0
270,0
30,7
239,3
396,8
470.2
287,4
155,1
531,9
60,7
424,9
46,3
2005
116.774,2
4.113,4
1.615.9
14,1
0,8
78,4
69.2
226,3
284,1
46,0
275,4
341,5
280,1
0.0
298,9
23,4
275,5
293,3
624,8
361.6
174,3
744,7
73,1
626,2
45,5
2006
139.576,2
4.489,7
1.729.8
15,5
0,6
84.6
84.6
211,8
347,8
40,4
296,8
316,5
331,1
0,0
295,9
39,6
256,3
336,8
527,8
475,7
191,0
932,7
84,0
792,0
56,6
2007
169.986,9
6.252,7
3.079.5
23.9
1,4
119,2
97,1
1.023,5
456,4
57,2
373,6
546,5
380,8
0.0
353,1
51,0
302,1
327,3
901,8
540,4
221,6
829.0
109,7
641.3
78,0
TOTAL
Total, Agricultural and Food Products
Food and live animals
Live animals other than animals of division 03
Meat and meat preparations
Dairy products and birds eggs
Fish, crustaceans, molluscs and aquatic invertebrates, and preparationns thereof
Cereals and cereal preparations
Fruits and vegetables
Sugar, sugar preparations and honey
Coffee, tea, cocoa, spices and manufactures thereof
Feeding stuff for animals
Miscellaneous edible products and prepar.
Beverages and tobacco
Beverages
Tobacco and tobacco manufactures
Crude materials, inedible, except fuels
Hides.skins and furskins, ravv
Oil seeds and oleaginous fruits
Cork and wood
Crude animal and vegetable materials. n.e.s
Animal and vegetable oils, fats and waxes
Animal oils and fats
Fixed vegetable fats and oils. crude refined or fractionated
Animal and vegetable fats and oils. processed; waxes of animalor vegetable origin; inedible mixtures
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret istatistikleri Source: TURKSTAT, Foreign Trade Statistics
Tablo III.5 - Standart Ticaret Sınıflandırmasına (SITC, Rev.3) Göre Tarım ve Gıda Ürünleri İhracatı Table III.5 - Export of Agricultural and Food Products by SITC, Rev.3 (milyon dolar) ( in millions of dollars)
TOPLAM
Tarım ve Gıda Ürünleri Toplamı
Canlı hayvanlar ve gıda maddeleri
Canlı hayvanlar
Et ve et ürünleri
Süt, süt ürünleri ve yumurtalar
Balıklar ve diğer deniz ürünleri
Hububat, hububat ürünleri
Meyva ve sebzeler
Şeker, şeker ürünleri ve bal
Kahve, çay, kakao, baharat ve ürünleri
Hayvanlar için gıda maddeleri
Çeşitli yenilebilir ürünler
İçkiler ve tütün
içkiler
Tütün ve tütün mamulleri
Akaryakıt hariç yenilmeyen hammadde
işlenmemiş kösele, deri ve kürk
Yağlı tohumlar, yağ veren meyvaler
Mantar, odun ve kereste
Başka yerde belirtilmeyen işlenmemiş hayvani, bitkisel ürünler
Hayvansal, bitkisel katı ve sıvı yağlar, mumlar
Hayvansal sıvı ve katı yağlar
Hazırlanmış bitkisel sıvı ve katı yağ
işlenmiş sıvı, katı yağlar;mumlar
1996
23.224,5
4.655,8
3.559,3
85.0
27.2
36,8
101,5
507,5
2.218,9
211,0
144,3
14,6
212,6
742,4
104,8
637,6
4,2
23,1
17,5
77,6
231,7
8,2
126,9
96,5
1997
26.261,1
5.249,0
4.078,6
82,7
26,6
51,9
124,6
636,5
2.466,3
269,6
172.2
7,6
240,7
753,6
70,9
682,7
2.8
29.7
31,1
81,6
271.5
0.8
170,4
100,2
1998
26.974,0
4.824,2
3.771,4
47,9
23,9
51,5
94,6
581,0
2.357,4
232,3
158,8
4,7
219,4
644,5
54,7
589.9
22,0
32,6
30,3
84.1
239.3
0,8
156,8
81,6
1999
26.587,2
4.199,7
3.190,3
11,6
16,7
32,6
98.1
379,2
2.132,7
216,9
129,8
6,0
166,8
602,8
40,8
562,0
9,6
35,8
24,2
81.1
255,8
0,7
214.4
40.8
2000
27.774,9
3.649,3
2.890,7
2,3
13,4
21.7
88,6
406,1
1.816,9
238,7
139,6
10,5
152,8
528,9
37,5
491,4
26,5
22,8
16,5
63,7
100,3
1,6
72,4
26.2
2001
31.334,2
4.124,4
3.316,2
43,6
19,1
41,8
73,1
327,4
2.142,1
342,6
149,5
25,4
151.7
471,1
35,7
435,4
30,5
29,4
40,5
56,2
180,5
0,4
165.4
14,7
2002
36.059,1
3.815,1
3.117,7
31,3
16,8
34,8
120,7
298,7
2.061,9
183,3
171,8
12,9
185,5
426.1
40,8
385,3
34,3
26,5
36,4
76,2
97,9
3,3
75,8
18.9
2003
47.252,8
4.888,3
3.943,8
8,2
23,1
49,1
152,1
409,0
2568,1
225,9
243,1
14,4
250,9
488.6
69,8
418,8
34,0
48,0
21,2
98,0
254,7
5.0
225.6
24,2
2004
63.167,2
6.050,1
5.044,3
7,3
26,8
54,3
211,7
520,2
3.405,5
236,7
296,7
11.6
273,5
590,9
113,1
477,8
30.4
50,9
21,2
106,9
205,5
0.7
174,6
30,2
2005
73.476,4
7.864,5
6.512,3
5,2
41,3
80,8
243,2
891,9
4.373,6
211,4
309.4
17,6
338,0
736,4
146,4
590,0
24.7
59,6
25,2
100,9
405,3
0,1
358,9
46.3
2006
85.534,7
8.078,0
6.594,5
8,5
36,1
107,4
258,6
876,1
4.260,9
282,7
344,8
10,4
409,1
820,0
135,1
684,9
18,9
79,5
28.8
98,7
437,6
0,0
307,5
130,0
2007
107.153,9
9.159,6
7.817,2
7,1
54,1
178,7
302,6
1.035,5
4.900,3
304,0
462,6
12,4
560,0
804,4
160.6
643,8
16,4
90,8
32,7
108,2
289,9
0,1
205,6
84,1
TOTAL
Total, Agricultural and Food Products
Food and live animals
Live animals other than animals of division 03
Meat and meat preparations
Dairy products and birds eggs
Fish, crustaceans, molluscs and aquatic invertebrates, and preparationns thereof
Cereals and cereal preparations
Fruits and vegetables
Sugar, sugar preparations and honey
Coffee, tea, cocoa, spices and manufactures thereof
Feeding stuff for animals
Miscellaneous edible products and prepar.
Beverages and tobacco
Beverages
Tobacco and tobacco manufactures
Crude materials, inedible, except fuels
Hides.skins and furskins, raw
Oil seeds and oleaginous fruits
Cork and vvood
Cinde animal and vegetable materials, ne.s
Animal and vegetable oils, fats and waxes
Animal oils and fats
Fixed vegetable fats and oils. crude refined or fractionated
Animal and vegetable fats and oils, processed; waxes of animalor vegetable origin; inedible mixtures
Kaynak: TÜİK, Dış Ticaret istatistikleri Source: TURKSTAT, Foreign Trade Statistics
Tablo 111.6 - Tarife Profili Table 111.6 - Tariff Profile
Fasıl No
ISIC Code
Toplam 01-24
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 41 50 51 52
Tanım
Canlı Hayvanlar Et ve diğerleri Balık ve diğer ürünler Süt mamulleri ve diğerleri Diğer et ürünleri Ağaç. kök, çiçek ve diğerleri Yenilebilir sebze, kök ve yumrular Yenilebilir mevve ve sert kabuklular Kahve, çay, baharat ve diğerleri Tahıllar Değirmencilik ürünleri Yağlı tohumlar, tohum, v.b. Resin ve diğer sebze müstahzarian Diğer sebzeler Hayvansal ve bitkisel yağlar Et ve balık ürünleri Şeker ve mamulleri Kakao ve mamulleri Tahıl, un, nişasta ve süt müstahzarian Sebze ve meyve mamulleri Diğer yenilebilir mamuller Alkollü ve alkolsüz içkiler Gıda sanayii kalıntılan Tütün ve mamulleri Ham deriler ipek Hayvan yünü ve kılları Pamuk
Tarife kalemi sayısı
Number of Lines
19.506 3357
103 238 460 224 48 57
183 213 61 63 59
125 47 31
225 147 66 29 76
374 72
170 82
204 114 56
238 981
1998
Basit ortalama
Simple Averaqe
12.7
47.9
5 2 4
130.3
48.3
77.6
3.7
2 2 8
2 2 3
45.2 3 5 5
2 6 4
32.9
18.9
2.3
0.0
2 0 2
90.1
3 7 0
12.9
21.4
61.7
15.4
49.5
8.9
27.7
1.7
4.7
4.2
8 1
Aralık
Range
0-365
0-365
0-115
27-240
0-65
0-140
0-20
4-49
0-51
18-119
0-145
0-45
23-48
0-35
0-25
0-0
0-55
58-100
0-144
0-52
9-69
9-145
0-50
0-365 0-14
20-89
0-7
0-8
0-13
0-9
Standart sapması
Standard Deviation
2 4 0
42.0
49.3
7 0 8
8.9
40.5
5.9
21.2
10.6
18.2
30.1
14.6
9.0
10.2
6.0
0.0
11.9
14.4
44.0
11.6
13.0
17.7
12.1
37.6
4.4
12.1 2 3
2.8
5.2
2 2
Tarife kalemi sayısı
Number of Lines
19.478 4856
120 243 484 229
47 52
168 201
54 64
120 134 47 27
240 146 68 29 88
390 71
197 84
204 163 56
239 891
2003
Basit ortalama
Simple Average
11,8
31,6
54,7
140,0
31,7
91,3
3,7
19,5
21,3
43,0
35,7
35,3
40.5
16,9
2,1 •
20,0
102,0
36,5
12,7
15,4
56,6
14,6
41,0
Aralık
Range
0-227,5 0-227,5 0-136,5
24-227,5 0-37,5 0-17C
0-20 4-47,3
0-5C 15,8-147.4
0-145 0-85 4-82 0-35 0-25
0-C 0-50
54,6-122,8 0-136,5 0-64,87
4,5-46,9 0-137,4
0-50
Standart sapması
Standard Deviation
25,8 18,6 58,1 75,4 6,0
52,6 5,9
19,8 10.0 20,5 32,1 21,0 13.7 9.7 5,9
11,5 24,7 43,4
Tarife kalemi sayısı
Number of Lines
18 3.065
87 239 336 209
45 54
167 196 57 65
117 123 35 21
201 146 66
13,7 29 9,9 88
16,3 392 13,4 70
0-7C 33,1 201 7,6 0-13,6 4,5 85
26.9 10-74,9 9,4 36
1.4 0-6,5 2.4 99 4,6 0-7,5 2,9 56
3,1 7,1
0-8,9 3,7 144 0-8,2 2,1 751
2007
Basit ortalama
Simple Averaqe
11,6
45,5 137,9 28,4 98,1
3,1 17,1 20,6 44.E 38.4 48,3 39,6 17,3 4,3 0,0
21,1 101,1 71,0
8,4 8,5
53,8
Aralık
Range
0-225 0-225 0-135
23,4-225 0-37,5 0-170 0-2C
3,9-46,8 0-49,5
15,4-145,8 0-145 0-130
4-82 0-35 0-25 0-0
0-50 54-121,5
0-135
Standart sapması
Standard Deviation
26,4
52.C
74,5
11,0
58,8
5,5
18,1
10,1
20,7
32,8
40,7 14,4
10,0
8,4
0,0
12,1 24,1
62,8
0-20 3,4 3,8-37
0-135,9 5,7
17,1
11,6 0-58,5 12,2 40,2 0-70 33,5
9,1 0-13,5 4,1 35,6 10-74,9 20,5 2.4 0-6.5 2,7
4,7 0-7.5 2.8 3,7 0-8 3,2 7.0 0-8 1,9
Bağlı Tarifeler (*) Bound Tariffs (*) Basit
ortalama
Simple Average
30.4
66.5
31.5
150.8
25.0
157.7
11.0 18.4
23.C
44.3
70.1
107.1
42.9
2 3 3
30.7
13.2
30.3
102.0
123.1
78.0
57.9
55.5
50.1
Aralık
Range
0-225
Description
Total 0-92 01-24
4-135 23-225
25-25 13-180
0-31 4-47
10-75 15-146 16-168 45-180 19-103
4-75 7-50 5-20 6-68
54-122 19-135 25-90 39-90
20-136 4-75
85.2 15-102
10.1 4-14
Uve animals
Meat and edlble meat ofTal
Fish and others
Dalry products
Other animal products
Uve trees and other plants
Edlble vegetables, roots and tubers
Edible fruit and nuts
Coffee, tea, mate and spices
Cereals
Products of the mjlling Industry
Oil seeds and oleaginous fruits
Lacs other vegetable saps
other vegetable products
Animal or vegetable fats and olls
Preparations of meat of fish
Sugars and sugar confeetionery
Cocoa and cocoa preparations
Prep.s of cereals, flour, starch or milk
Prep.s of vegetables, fruit nuts
Miscellaneous edible preparations
Beverages, spirits and vinegar
Residues and waste from the food ind.
66.7 45-167 Tobacco and tobacco products 24.3 3-36 Raw hides and sklns 18.2 18-20 silk
12.7 2-24 vvool, fine or coarseanlmal hair
7 7 6-13 cotton
Kaynak: DTÖ Ülke Ticaret Politikaları Gözden Geçirme Raporları: Türkiye, 1998, 2003 ve 2007
Not: Basit ortalama verileri ilgili baslıkların ağırlık/andırılmamış basit tarife ortalamalarını göstermektedir.
*DTÖ Tarım Anlaşması bağlı tarife oranlarıdır
Source: WTO Trade Policy Review Reports: Turkey, 1998, 2003 and 2007
Atofe: simple averages ofspeciSc lines under the group names have been calculated wrth no weights used
* bound tariffs covered in WTO's Agreement on Agriculture
Tablo 111.7 - Ticaret Hadleri Table 111.7 - Terms of Trade
Genel Dış Ticaret Haddi (2003=100)
Tarım Dış Ticaret Haddi (2003=100)
jç Ticaret Haddi (Tanm/Tanm Dışı) (1987=100)
İç Ticaret Haddi (Tanm/Sanayi) (1987=100)
1995
96,4
79.4
103,6
112,0
1996
109,3
79,8
114,3
129,6
1997
114,0
96,4
106,2
125,2
1998
114,1
107,3
127.4
162,5
1999
112,6
118,4
108,5
138,3
2000
103,0
118,1
104,2
128,5
2001
100,7
112,8
83,5
98,7
2002
100,1
108,4
83,4
99,3
2003
100,0
100,0
93,2
113,5
2004
101,0
115,2
95,6
116,5
2005
99,7
159,7
87,7
104,7
2006
95,1
126,8
81,5
98,6
General External Terms of Trade
Agricultural External Terms of Trade
Internal Terms of Trade (Agriculture/Non Agriculture)
Internal Terms of Trade (Agriculture/lndustry)
Kaynak: TÜİK (Dış Ticaret Endeksleri) ve DPT Source: TURKSTAT (Foreign Trade lndexes) and SPO
Gene( Dış Ticaret Haddi: (İhracat Fiyat Endeksi / İthalat Fiyat Endeksi] Tanm Dış Ticaret Haddi: [Tanm İhracat Fiyat Endeksi I Tanm İthalat Fiyat Endeksi]
İç Ticaret Haddi (TannVTanm Dışı) : [GSYİH Tanm Deflatörü IGSYİH Tanm-Dışı Detlatörü] İç Ticaret Haddi (Tanm/Sanayi): [GSYİH Tanm Deflatörü /GSYİH Sanayi Deflatörü]
General Extemal Terms of Trade: (Export Price lndex / Import Price lndex] \ Agricultural Extemal Tenrıs of Trade : [Agr. Export Price lndex I Agr. Import Price lndex] j
Internal Terms of Trade (Agriculture/Non Agriculture): [GDP Agr. Deflator/ GDP non-Agr. Deflator] Internal Terms of Trade (Agriculture/lndustry) [GDP Agr. Deflator/ GDP Industry Deflator)
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agriculltıral lndicators
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM TARIMSAL DESTEKLER
PART FOUR AGRICULTURAL SUPPORTS
3 1 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricullural Indicators
Tarımsal destekler bölümünde ülkemiz tarımına aktarılan transfer niteliğindeki kaynakları gösteren tarımsal destek ödemeleri tablosu hem YTL hem de dolar bazında verilmiştir. Bu tablo sadece Tarım ve Köyişleri Bakanlığı bütçesinde yer alan transfer bütçesi kalemlerini içermekte olup, Ziraat Bankası'nca sağlanan kredi desteği, tarımsal KİT'lere yapılan transferler gibi kalemler içerilmemektedir.
Bölümün devamında kamu tarafından alımı yapılan bazı tarımsal ürünlerin alım miktarları ve fiyatları ile OECD tarafından özellikle tarifeler gibi kamu müdahaleleri ile oluşturulan piyasa fiyat farklılaştırması yoluyla sağlanan etkinin de yardım olarak hesaplandığı Üretici ve Tüketici Destek Tahmini çalışmaları sunulmaktadır. Bu bağlamda ortaya çıkan terimlerin açıklamaları aşağıda sunulmaktadır.
OECD Tarımsal Destek Göstergeleri
OECD destek göstergeleri, OECD tarafından politika analizlerine yardımcı olması amacıyla tarım politikaları nedeniyle ortaya çıkan transferleri ölçebilmek için kullanılmaktadır.
ÜDT: Tarım politikaları sonucunda belli bir yılda tüketicilerden ve vergi mükelleflerinden (bütçeden) üreticilere yapılan transferleri gösterir. Bu kalem; piyasa fiyat desteği, doğrudan ödemeler, girdi destekleri, faiz sübvansiyonları gibi destekleri kapsar.
TüDT: Bir yıl içerisinde yine yukarda bahsedilen politikalar neticesinde tüketicinin gıdalara ulaştığı fiyat ile olması gereken piyasa fiyatı arasında oluşan marjdan hesaplanır. Genelde olduğu gibi tarifelerle veya diğer politikalarla ürün fiyatı, serbest piyasa koşullarına göre daha yukarda oluşuyor ise, bu durumda bu değer negatif olmaktadır ki; bu durumda ÜDT'nin piyasa fiyat desteği kalemi yüksek değerlere ulaşabilmektedir.
GHDT: Tarımı desteklemek amacıyla, üretim, gelir veya tüketimden bağımsız olarak uygulanan önlemlere (ar-ge, eğitim, pazarlama yardımları, yayım hizmetleri vb.) sağlanan harcamaları göstermektedir.
ToDT: Genel bütçeden, diğer kamu kaynaklarından ve tüketicilerden yapılan transferlerin tümünden ithalat vergilerinin çıkarılması ile elde edilen transferlerin yıllık
İn the agricultural supports part, table on agricultural support payments, including the transfer type of resources given to Turkey's agriculture, is presented. This table includes only the topics covered by the transfer budget of Ministry of Agriculture and Rural Affairs, but excludes the other measures such as credit support scheme implemented by Ziraat Bank and transfers to Agricultural SEE's.
These data are follovved by some products' public purchase amounts and intervention prices and OECD based Producer and Consumer Support Estimate data that cover the market price support element of agricultural support systems especially created due to tariff rates. The specific terminology for OECD support indicators is decribed below.
OECD Agricultural Support İndicators
OECD support indicators are produced by OECD, in order to examine and evaluate the agricultural policies implemented and to measure the extent of transfers given to the sector.
PSE: İn a certain year, displays the amount of transfers from consumers and taxpayers (budget) tovvards the producers because of the implemented agricultural policies. This title covers the market price support, direct payments, input and interest subsidies type of support tools.
CSE: İt is calculated by using the gap betvveen the price that the consumers charged to pay due to the policies and the free market price of the product. İn general, the case is a negative CSE value because of the high prices led by the policies such as high tariff rates. Thus, these high prices are reflected as high market price support for PSE.
GSSE: İncludes the payments (R&D, education, marketing, extension services ete.) made for agriculture independent of the produetion, income or consumption.
TSE: Calculated by adding ali the transfers from the budget, other public resources and consumers, and subtracting import revenues generated by these policies.
32 http://ekutup.dpt.gov.tr/tariin/gosterge/2008.pdf
Tablo IV. 1- Tarımsal Destek Ödemeleri (cari fiyatlarla, milyon YTL)
Kaynak: DPT
* tahmin " alan bazlı mazot ve gübre desteklemeleri dahildir. *** 2007 yılında 300 milyon YTL kuraklık desteği vardır.
Table IV.1- Agricultural Support Payments (at current prices, in millions of TRY)
DGD Ödemeleri ve Alan Bazlı Tarımsal Destekleme Ödemeleri (**) Prim ödemeleri Hububat Primi ödemeleri Çay Prim ve Budama Desteği Hayvancılık ödemeleri Tarım Reformu Uygulama Projesi Tarım Ürünleri Sigortası Kırsal Kalkınma Amaçlı Tarımsal Destekler Gübre Girdi Desteği Diğer (***) Toplam Toplam/Cari GSMH, yüzde
1999
0 98 0 0 1 0 0 0
122 0
221 0,28
2000
0 195
0 0
11 0 0 0
120 0
326 0,26
2001
0 336
0 26 49
0 0 0
121 0
532 0,30
2002
1.877 200
0 40 75 84 0 0 0 0
2.276 0,83
2003
2.530 269
0 39
126 51 0 0 0 0
3.015 0,85
2004
2.480 294
0 70
209 31 0 0 0 0
3.084 0,72
2005
2.352 622 205 113 345
29 0 0 0
41 3.707 0,76
2006
2.653 1 085
120 142 661
14 2 0 0
70 4.747
0,82
2007 (*)
2.465 1.270
435 144 711
36 50 90
0 375
5.576 0,86
DIS Payments and Other Area Based Agricultural Supports (") Premium Payments Cereal Premium Payments Tea Premium and Trimming Support Livestock Payments ARIP Agricultural Insurance Rural Development Supports Fertilizer Input Support Other (***) Total Total/GNP, percent
Source: SPO * estimate
' includes area based fertilizer and diesel support *** includes a 300 billions TRY drought support
Tablo IV.2- Tarımsal Destek Ödemeleri (cari fiyatlarla, milyon dolar)
Kaynak: DPT * tahmin ** alan bazlı mazot ve gübre desteklemeleri dahildir, *** 2007 yılında 300 milyon YTL kuraklık desteği vardır.
Table IV.2- Agricultural Support Payments (at current prices, in millions of dollars)
DGD Ödemeleri ve Alan Bazlı Tarımsal Destekleme ödemeleri (**) Prim ödemeleri Hububat Primi Ödemeleri Çay Prim ve Budama Desteği Hayvancılık ödemeleri Tanm Reformu Uygulama Projesi Tanm Ürünleri Sigortası Kırsal Kalkınma Amaçlı Tarımsal Destekler Gübre Girdi Desteği Diğer (***) Toplam Toplam/Cari GSMH, yüzde
1999
0 235
0 0 2 0 0 0
292 0
529 0,28
2000
0 313
0 0
18 0 0 0
192 0
523 0,26
2001
0 275
0 21 40
0 0 0
99 0
435 0,30
2002
1.248 133
0 27 50 56 0 0 0 0
1.513 0,83
2003
1.692 180
0 26 84 34 0 0 0 0
2.016 0,85
2004
1.743 207
0 49
147 22 0 0 0 0
2.168 0,72
2005
1.754 464 153 84
257 22 0 0 0
31 2.764 0,76
2006
1 856 759 84 99
462 10 1 0 0
49 3.321 0,82
2007 (*)
1 863 960 329 109 537 27 38 68
0 283
4.215 0,86
DIS Payments and Other Area Based Agricultural Supports (**) Premium Payments Cereal Premium Payments Tea Premium and Trimming Support Livestock Payments ARIP Agricultural Insurance Rural Development Supports Fertilizer Input Support Other (***) Total Total/GNP, percent
Source: SPO
* estimate " includes area based fertilizer and diesel support
"* includes a 300 billions TRY drought support
Tablo IV.3 - Bazı Tarımsal Ürünler Destekleme Alımları Table IV.3- Support Purchases for Some Particular Products
Buğday
Arpa
Mısır
Pamuk (•)
Tütün
Şeker Pancarı
Ayçiçeği
Fındık
Çay
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kq)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTUKq)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kg)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kq)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kg)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kq)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kq)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kg)
Alım Miktan (bin ton)
Alım Bedeli (bin YTL)
Ortalama Ürün Fiyatı (YTL/Kq) Toplam Alım Miktarı (bin ton)
1995 41
302
0,007
74
403
0,005
49
333
0,007
305
12318
0,040
113
11.409
0,101
8.820
24.247
0,003
239
4.311
0,018
34
2805
0,083
428
5252 0,012
10.103
1996
632
13.972
0,022
623
9.416
0,015
239
4036
0,017
282
19216
0,068
105
19 805
0,189
11.414
54 502
0,005
269
10.228
0,038
105
21656
0,206
524
13.169
0,025
14.193
1997 3.435
120 691
0,035
1.841
46 924
0,025
454
12.910
0,028
277
38.521
0,139
124
47.798
0,385
14.908
180.797
0,012 396
26.811
0,068
65
34.513
0,534
560
28.236
0,050
22 060
1998 5.212
279.175
0,054
1.914
74.860
0.039
696
31.680
0,046
536
96 679
0,180
166
111.560
0.672
17.619
312.009
0,018 443
49.453
0,112
239
184.367
0,772
718
62.799
0,087
27.542
1999 4309
335.976
0,078
819
49.207
0,060
382 24.771
0,065
439
109,486
0,249
191
205,698
1,077
13.223
368740
0,028
411
53.395
0,130
142
153.770
1,080
843
106.095
0,126
20759
2000 3.011
312.484
0,104
512 39767
0,078
260
24.411
0,094
354
143.153
0.404
153
199.511
1,302
14.678
525.417
0,036
424
69.950
0,165
92
99.003
1,080
499
81.103
0,162 19.983
2001 1.459
229183
0,157
952
120 725
0,127
1
88
0,088
439
280 096
0,638
93
168.243
1,809
9783
483.534
0,049
241
88.158
0,366
124
188 622
1,521
540
136.742
0,253
13 632
2002 333
76.321
0,229
380
57 470
0,151
78
16 804
0,215
461
345.992
0,751
35
83.706
2,392
12.211
958 608
0,079
411
189 069
0,460
48
77 781
1,620
552
176.678
0,320
14.509
2003 545
192.253
0,353
27
6.351
0,235
381
110.205
0,289
342
350.897
1,026
10
10832
1,083
9.131
865.541
0,095
427
207 079
0,485
8
20 831
2,604
517
206.800
0,400
11.388
2004 1.880
658 882
0,350
1
269
0,269
471
150.063
0,319
405
366 647
0,905
--. 9528
1 022 827
0,107
468
240 978
0,515
15
76 308
5,087
587
270.020
0,460
13.016
2005 4.320
1 432 269
0,332
799
199.616
0,250
655
158.254
0,242
260
201 768
0.776
. -_ 9603
989.409
0,103
530
257 966
0,487
51
366 485
7,186
604
310 834
0,515
16822
2006 1.456
509.770
0.350
725
187.050
0,258
--.
264
222.992
0,845
. -. 6.688
599.589
0,090
491
257.835
0,525
202
799.273
3,957
627
357.507
0,570
10.453
2007 (**) 121
50.481
0,417
3
856
0,285
30
10.800
0,360
--, ---6300
642600
0,102
-----
650
416000
0,640
7.104
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Prtce (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
Amount (in thousand tonnes)
Total Value (in thousands TRY)
Average Price (TRY/Kg)
VVheat
Bariey
Maize
Cotton (*)
Tobacco
Sugarbeet
Sunflower
Hazelnut
Tea
Total Amount Purchased (in thousand tonnes)
Kaynak: DPT
* destekleme primi hariçtir
"gerçekleşme tahmini
Source: SPO
* exduding premium payments
**estimate
Tablo IV.4- OECD Tanımlamalarına Göre Tarımsal Destekleme Göstergeleri (cari fiyatlarla, milyon YTL)
Üretici Destek Tahmini (ÜDT) (1) İç-Dış Fiyat Farkına Dayanan Piyasa Fiyat Desteği Üretilen Ürün Miktanna Bağlı Ödemeler Cari Alan/Hayvan Sayısına Bağlı Ödemeler üretim şartı var Cari Olmayan Alan/Hayvan Sayısına Bağlı Ödemeler, üretim şartı yok (Doğrudan Gelir Desteği Ödemeleri) Girdi Kullanımına Yönelik Destekler Tüketici Destek Tahmini (TDT) (II) Genel Hizmetler Destek Tahmini (GHDT) (III) Toplam Destek Tahmini (ToDT) (IV=I+III)
1994 112 55
1
4
0 52
-48 11
123
1995 193 96
3
3
0 92
-101 92
285
1996 444 262
7
6
0 169
-247 197 640
1997 1 266
937 20
2
0 306
-890 376
1.643
1998 2.680 2.186
12
4
0 479
-2064 978
3.658
1999 3.137 2.307
112
3
0 715
-2.466 1.859 4.996
2000 4217 3.465
223
16
0 514
-3.419 2.353 6.570
2001 915 -49 558
26
84 297
-129 3923 4839
2002 8748 6229
205
42
1.877 396
-5 959 3093
11.841
Table IV.4- Agricultural Support Indicators, Based on OECD Data and Definitions (at current prices, in millions of TRY)
2003 16.523 13.011
309
39
2.645 423
-12.889 1479
18.001
2004 15.921 12387
504
5
2481 544
-11.329 946
16 867
2005 17.784 13.652
1.104
47
2.353 628
-12.400 2.311
20.096
2006 14.514 9.067 1.455
60
2689 1.242
-7.675 2.382
16.896
Producer Support Estlmate (PSE) (I) Market Price Support Payments based on output Payments based on current area/animal numbers/receipts/income, production required Payments based on non-current area/animal numbers/receipts/income, production not required Payments based on Input use Consumer Support Estimate (CSE) (II) Gen. Services Support Est. (GSSE) (III) Total Suport Estimate (TSE) (IV=I+III)
Kaynak: OECD, Üretici ve Tüketici Destek Tahminleri, OECD Veritabanı 1986-2006 Source: OECD, Producer and Consumer Support Estimates, OECD Database 1986-2006
Tablo IV.5- Üretici Destek Tahmininin Destekleme Araçları Arasında Dağılımı (yüzde)
1994 İç-Dış Fiyat Farkına Dayanan Piyasa Fiyat Desteği 48,89 Üretilen Ürün Miktarına Bağlı Ödemeler 0,89 Cari Alan/Hayvan Sayısına Bağlı Ödemeier, üretim şartı var 3,60 Cari Olmayan Alan/Hayvan Sayısına Bağlı Ödemeler, üretim şartı yok (Doğrudan Gelir Desteği Ödemeleri) 0,00 Girdi Kullanımına Yönelik Destekler 46,62 Toplam 100,00
1995 49,54
1,44
1,52
0.00 47,50
100,00
1996 59,11
1,47
1,39
0,00 38,03
100,00
1997 74,02
1.60
0,19
0,00 24,19
100,00
1998 81,57
0,44
0,13
0,00 17,86
100,00
1999 73,54
3,58
0,09
0,00 22,79
100,00
2000 82,16
5,28
0,37
0,00 12,19
100,00
2001 -5,38 60.96
2,85
9,14 32,44
100,00
2002 71,20
2,34
0.47
21,45 4,53
100,00
Table IV.5-
2003 78,75
1,87
0,24
16,01 2,56
100,00
2004 77,80
3,17
0,03
15,58 3,42
100,00
Distribution of Producer Support Estimate Among Support Tools (percent)
2005 76,76
6,21
0,27
13,23 3,53
100,00
2006 62,47 10,03
0,41
18,53 8,56
100,00
Market Price Support Payments based on output Payments based on current area/animal numbers/receipts/income, production required Payments based on non-current area/animal numbers/receipts/income, production not required Payments based on Input use Total
Kaynak: OECD, Üretici ve Tüketici Destek Tahminleri, OECD Veritabanı 1986-2006 Source: OECD, Producer and Consumer Support Estimates, OECD Database 1986-2006
Tablo IV.6- OECD Tarımsal Destekleme Göstergeleri Bağlamında Bazı Oranlar (yüzde)
Table IV.6- Some Ratios Based on OECD Agricultural Support Indicators (percent)
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Toplam Destek Tahmini/GSYİH Bütçe Transferleri/Toplam Destek Tahmini Bütçe Transferleri/GSYİH
3,19
1,94
3,68 69,06
2,54
4,33 59,47
2,58
5,70 43,98
2,51
7,00 39,36
2,76
6,45 46,72
3,02
5,27 46.15
2,43
2,71 96,44
2,62
4,27 48,37
2,06
5,00 23,32
1,17
3,92 23,72
0,93
4,12 29,77
1,23
2,93 47,24
1,38
Total Support EsSmate/GDP Budget Transfere/ Total Support Estimate Budget Transfere/ GDP
Kaynak: OECD, Üretici ve Tüketici Destek Tahminleri, OECD Veritabanı 1986-2006 Source: OECD, Producer and Consumer Support Estimates, OECD Database 1986-2006
Temel Tarımsal Göstergeler / Main Agricultural Indicators
BEŞİNCİ BÖLÜM TARIMSAL YAPI GÖSTERGELERİ
PART FIVE AGRİCULTURAL STRUCTURE INDİCATORS
3 7 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agricultural Indicators
Bu bölümde ülkemiz tarım sektörüne ait bazı yapı
göstergeleri bulunmaktadır.
İlk olarak sahip olunan tarım ve orman arazilerinin
yıllık olarak değişimini gösteren TÜİK serileri
bulunmakta, ardından 1991 ve 2001 Genel Tarım
Sayımı sonuçlarına göre ülkemizdeki tarımsal
işletmelerin arazi büyüklük sınıflarına göre
dağılımını resmeden bir tablo verilmektedir.
Devamla, Devlet Meteoroloji İşleri Genel
Müdürlüğünden temin edilen bölgelere göre uzun
yıllar yağış ve sıcaklık ortalamaları bilgileri
sunulmaktadır. Yapısal değişimi uzun yıllar alan
bu tarz verilerin daha anlamlı olması açısından
sunumlarında 10 yıllık dönemler tercih
edilmektedir.
Sulama alanında yapılan kamu yatırımlarının
bütçesel büyüklüğü, bu kapsamda DSİ tarafından
sulamaya açılan toplam alan ile sulama
randımanı ve sulama oranı gibi bu alanda
gösterge niteliği taşıyan iki önemli oranın içerildiği
sulama verileri, bu bölümün bir diğer önemli
bileşenidir.
Bu bölümde son olarak, Tarım ve Köyişleri
Bakanlığı verilerine dayalı olarak çiftçilerimizin
örgütlenme seviyelerini ve türlerini gösterir tablo
sunulmaktadır.
This part is composed of some certain structural
data of Turkey's agriculture.
At the first stage are the series of agricultural and
forest areas provided by TURKSTAT as shovving
the changes on annual basis. They are follovved
by the table of classification of agricultural
holdings' according to their land sizes. The table
is prepared by using the data of Agricultural
Census 1991 and 2001.
The next items are the regional average rainfall
and temperature data produced by Turkish State
Meteorological Service. Since the structural
changes are observed through long time periods
for this kind of data, they are presented in
decades.
Irrigation data constitute another important
section of this part by covering; budgetary outlays
for public irrigation investments, the total area
opened to irrigation via those investments carried
out by State Hydraulic Works, and two distinct
indicators for this field as: rate of irrigation and
yield of irrigation.
This part is finalized by a cross-section table
prepared by using Ministry of Agriculture and
Rural Affairs' records, vvhere the extent and type
of producer organizations are shown.
3 g http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Tablo V.1- Tarım ve Orman Alanları (bin hektar)
Table V .1 - Agricultural Land and Forest Area (İn thousand hectares)
İşlenen tarla alanı E k i l e n
Nadas
Sebze bahçeleri Bağlar
Meyve ağaçlarının kapladığı
Zeytin ağaçlannın kapladığı
TOPLAM TARIM ALANI
Ormanlar
alan
alan
1994 18.641
5.255
709
567
1.618
881
27.671
20.199
199S 18.464
5.124
785
565
1.340
556
26.834
20.199
1996 18.635
5.094
785
560
1.344
568
26.986
20.199
1997 18 605
4.917
775
545
1.364
658
26.864
20.703
1998 18.751
4.905
783
541
1.389
600
26.969
20.703
1999 18.450
5.039
790
535
1.393
595
26.802
20 703
2000 18.207
4.826
793
535
1.418
600
26379
20.703
2001 18.087
4.914
799
525
1.425
600
26.350
20 703
2002 18.123
5.040
831
530
1.435
620
26 579
20.703
2003 17.549
4.991
818
530
1.500
625
26.013
20.703
2004 18.110
4.956
805
520
1.558
644
26 593
21.189
2005 18.148
4.876
806
516
1 598
662
26 606
21.189
2006 17 540 Cultivated fleld area (sown)
4 673 Cultivated fleld area (fallovv)
779 Vegetable gardens
514 Vineyards
1624 Area of fraK trees
712 Area of olive trees
25 842 TOTAL AGRİCULTURAL LAND
21 189 Forests
Kaynak: TÜİK
' 199S yılından itibaren sadece meyve ve zeytin kapalı alanları verilmiş olup dağınık ağaçların kapladığı alan dahil edememiştir
Source: TURKSTAT
* Since 1995, only me ctosed area of fruit and oSve trees is gjven, the area of scatterred trees is notinduded
Tablo V.2- İşletme Büyüklüğüne Göre İşletme Sayısı ve Arazi Dağılımı Table V.2- Number of Holdings and Distribution of Area According to Size of Holdings
İşletme Büyüklüğü (dekar)
(dekar / decares)
1991 İşletme Sayısı / Number
of Holdings
(yüzde -pereent)
(bin adet - İn thousands)
Arazi /Area
(yüzde -pereent)
(bin dekar / i n thousand decares)
2001 İşletme Sayısı / Number
of Holdings
(yüzde • pereent)
(bin adet • in thousands)
Arazi / Area
(yüzde -pereent)
(bin dekar / İ n thousand decares)
Size of Holdings
(dekar / decares)
Arazisi olmayan 2,50 101,61 1,77 54,52 Holdings without land
< 5 6,19 251,69 0,28 667 5,79 178,01 0,26 482 < 5
5 - 9 9,37 381,29 1,07 2.511 9,44 290.46 1,06 1.952 5 - 9
10 - 1 9 18,49 752,16 4,28 10.043 17,55 539,82 4,00 7.378 10 - 1 9
20 - 49 31,33 1.274,61 16,49 38.669 30,91 950,84 16,02 29.532 20 - 49
5 0 - 9 9 17,53 713,15 19,94 46.751 18,20 560,05 20,68 38.127 5 0 - 9 9
100 -199 9,42 383,32 20,99 49.217 10,64 327,36 23.81 43.884 100 -199
200 - 499 4,27 173,77 19,82 46.487 5,00 153,69 22,82 42.075 200 - 499
500 - 999 0,59 ' 24,20 6,39 14.982 0,57 17,43 6,09 11.219 500 - 999
1000-2499 0,25 10,27 5,91 13.857 0,14 4,20 2,97 5.477 1000-2499
2500-4999 0,05 1,93 2,79 6.538 0,01 0,22 0,38 696 2500-4999
5000 + 0,01 0,44 2,04 4.789 0,00 0,06 1,91 3.526 5000 +
Toplam 100,00 4.068,43 100,00 234.511 100,00 3.076,65 100.00 184.348 Total
Kaynak: TÜİK. 1991 ve 2001 Genel Tanm Sayımı Sonuçlan Source TURKSTAT, 1991 and 2001 Agricultural Census Data
Tablo V.3 - Bölgelerin 10 Yıllık Sıcaklık Ortalamaları Table V.3 Regional Average Temperature by Decades
Akdeniz
Güneydoğu Anadolu
Ege
Marmara
Karadeniz
Ic Anadolu
Doğu Anadolu
1940-1949 17,1
16,2
15,2
13,4
12,4
10,5
9,1
1950-1959 17,4
16,0
15,5
13,9
12,7
10,7
9,5
1960-1969 17,5
16,2
15,6
14,0
12,8
10,9
9,4
1970-1979 17,2
16,1 15,2
13,7
12,5
10,5
9,0
1980-1989 17,1
16,0
15,3
13,6
12,3
10,5
9,2
1990-1999 17,5
16,4
15,6
13,9
12,6
10,6
9,4
2000-2006 17,9
16,8
15,8
14,4
13,0
11,1
9,8
Mediterranean
Southeastern Anatolia
Aegean
Marmara
Blacksea
Central Anatolia
Eastern Anatolia
Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Source: Turkish State Meteorological Service
Tablo V.4 - Bölgelerin 10 Yıllık Yağış Ortalamaları Table V.4 Regional Average Rainfall by Decades
Akdeniz
Güneydoğu Anadolu
Ege
Marmara
Karadeniz
Ic Anadolu
Doğu Anadolu
1940-1949 838
648
721
642
854
424
439
1950-1959 783
652
678
627
816
402
409
1960-1969 872
684
738
670
820
438
434
1970-1979 740
596
667
630
790
398
398
1980-1989 802
645
662
642
829
424
415
1990-1999 759
602
631
659
841
418
398
2000-2006 826
611
675
645
881
391
415
Mediterranean
Southeastern Anatolia
Aegean
Marmara
Blacksea
Central Anatolia
Eastern Anatolia
Kaynak: Devlet Meteoroloji İşleri Genel Müdürlüğü Source: Turkish State Meteorological Service
Tablo V.5 - Sulama Göstergeleri Table V.5 • Irrigatlon Indlcators
Sulama Oranı (yüzde)
Sulama Randımanı (yüzde)
DSİ-Sulama Yatırımları (cari fiyatlarla, bin YTL, gerçekleşme)
DSİ-Sulama Alanı (net, kümülatif, bin hektar)
GAP DSİ-Sulama Yatırımları (cari fiyatlarla, bin YTL, gerçekleşme)
1994
58
39
11.883
1.832
1.139
1995
65
44
17.931
1.898
2231
1996
67
43
41.315
1.979
4.944
1997
67
43
105.979
2.058
17.359
1998
65
41
133.732
2.155
22428
1999
65
40
170.595
2.203
25.275
2000
65
41
324.144
2.252
67.470
2001
60
47
424.247
2296
123.243
2002
63
48
975.871
2340
369 565
2003
63
41
642401
2353
189.458
2004
66
38
852.741
2.396
199.627
2005
65
43
1.188.157
2.459
236.581
2006
63
43
1.338.896
2.527
154.379
2007*
70
1 243 987
2.598
112.274
Rate of Irrigation (%)
Yıeld of Irrigation (%)
SHVV-Imgation Investfnents (at current prices, thousands TRY, realizabon)
SHW - Irrigation Area (net, cumuiattve, thousands hactares)
GAP SHW-lrrigatjon InvestnMnts (at current prices, thousands TRY, realization)
Kaynak: DSİ Genel Müdürlüğü
* tahmin
Sulama Oranı, sulanan atan/net sulama alanı
Sulama Randımanı: bitki tarafından kullanılan su/kaynaktan bırakılan su
Source: General Directorate of State Hydraulic VVorks * estimate
Rate of Irrigation: irrigated area/net inigated area
Sulama Randımanı: water use by plant/ vtater released from the source
Tablo V.6 • Tarımsal Örgütlenme Table V.6 - Producer Organizations
Ziraat Odaları
Tanm Satış Kooperatifleri
Tan m Kredi Kooperatiften
Tarımsal Kalkınma Kooperatifleri
Eski Çok Amaçlı Koop.
Tanm
Hayvancılık
Ormancılık
Çay
Sulama Kooperatifleri
Su Ürünleri Kooperatifleri
Pancar Ekicileri Kooperatifleri
Kooperatif Sayısı
Number of Cooperatives
703
330
1,926
7.403
2.410
517
31
Kooperatife Uye Sayısı
Number of Cooperative Members
4.500.000
678.928
1.284.737
790.265
285.214
28.141
1.587.486
Birlik sayısı
Number of Unions
17
16
82
15
10
32
18
7
11
13
1
Birliğe Uye Kooperatif Sayısı
Number of Union Member Cooperatives
Agricultural Chambers
330 Agricultural Sales Cooperatives
1.926 Agricuitural Credit Cooperatives
3.844 Agricuitural Development Cooperatives
1.415 Old Multi-Purpose Cooperatives
328 Agricutture
1.167 Livestock
882 Forestry
52 Tea
644 Irrigation Cooperatives
178 Fisheries Cooperatives
31 Sugarbeet Grovvers Cooperatives
Kaynak: TKB, TEDGEM Kayıtlan * 26 11 2007 itibarıyla
Source: MARA / TEDGEM Entries
'as of 26 11 2007
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agricultural Indicators
ALTINCI BOLUM GİRDİLER
PART SIX INPUTS
4 3 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agrieultural Indicaıors
Girdiler bölümünün ilk bileşeni, tarımsal üretimin
önemli üretim faktörleri arasında yer alan gübreye
dair tüketim ve fiyat bilgilerinden oluşmaktadır.
İkinci olarak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Koruma
ve Kontrol Genel Müdürlüğü verilerine dayalı
olarak sunulan zirai ilaçlar tüketim miktarı ve
içerilen aktif madde miktarı istatistiği yer
almaktadır.
Ardından tarımsal mekanizasyonun en önde
gelen göstergeleri olan traktör ve biçerdöver
sayıları girdiler bölümünün bir diğer alt başlığı
olarak verilmektedir.
Girdiler bölümünde son olarak tarımsal üreticilerin
önemli bir finansman kaynağı olan Ziraat Bankası
tarafından kullandırılan sübvansiyonlu kredilere
dair yıllık gelişimlerin sunulduğu tablo yer
almaktadır.
The first item of the part of inputs is composed of
the usage and price information of fertilizer that is
an important factor in agrieultural produetion.
Secondly, pesticide use and ineluded aetive
ingredients data are presented, based on the
records of Ministry of Agriculture and Rural
Affairs, General Directorate of Protection and
Control.
After that, number of tractors and number of
combine-harvesters, vvhich may be deemed to be
the most crucial indicators for agrieultural
mechanization, are ineluded as another sub-title
for inputs part.
The table, displaying the annual changes for the
soft loans provided by Ziraat Bank to agrieultural
producers for their financial needs, is the last item
of this part.
4 4 http://fkutup.dpt.gov.tr/tarim/goslerge/2008.pdf
Tablo VI.1 - Kimyevi Gübre Fiyatları ve Kullanımı Table VI.1 - Chemical Fertilizer, Use and Prices
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006
Ortalama Kimyevi Gübre Fiyatı (ağıriıkiıklı, YTL/ton)
Kimyevi Gübre Tüketimi, (fiziki toplam, bin ton)
Average Chemical Fertilizer 7,6 5,9 11,4 22,3 31,9 46,8 84,1 191,0 224,6 281,1 335,9 364,6 375,5 Price (vveighted average,
TRY/tonnes)
Chemical Fertilizer Used 3.998 4.386 4.596 4.642 5.465 5.581 5.294 4.262 4.529 5.094 5.175 5.199 5.367 (physical aggregate, in
thousand tons)
Kaynak: TKB * Ortalama gübre fiyatına, belli başlı gübre çeşitlerinin fiyatlarının kullanımlarıyla ağırlıklandınlıp ortalaması alınarak ulaşılmıştır.
Source: MARA 'Average fertilizer price is calculated via; taking the average ofsome outstanding fertilizer types'
prices by using their consumptıons as weights.
Tablo VI.2 - Zirai İlaçlar (ton)
Table VI.2 - Pesticides (tonnes)
1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Aktif Madde Miktarı
İlaç Tüketim Miktarı
13.370 13.976 15.575 13.931 12.208 12.257 13.413 11109 13.211 13.440 19.851 23.390 Active Ingredients
33.924 36.123 33 713 35.487 32.230 33.548 29.798 30.792 35.665 35.123 44.335 53.860 Quantity of Pesticide Use
Kaynak: TKB, Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü Source MARA, General Directorate of Protection and Control
Tablo VI.3 - Traktör ve Biçerdöver Sayısı Table VI.3 - Number of Tractor and Combine-harvester
Traktör sayısı
Biçerdöver sayısı
1994 757-505
11649
1995 776.863
12.706
1996 807.303
11.993
1997 8 7 * 9 9 5
12.385
1998 902.513
12.564
1999 924.471
12.563
2000 942.441
12.578
2001 948.416
12.053
2002 970.083
11.539
2003 997 620
11.721
2004 1 009.065
11.519
2005 1.022.365
11.811
2006 1.037.383 Number of Tractor
12.359 Number of Combine-harvester
Kaynak: TÜİK, Tarımsal Al«t Makine Sayılan Source: TURKSTAT, Agricultural Tools and Machinery Numbers
Tablo V1.4 - Tanmsal Krediler (cari fiyatlarla, bin YTL)
Table VI.4 - Agricultural Credits {at cuırent prices, m Ihousands of TRY)
Doğrudan Üreticilere Kullandırılan Krediler
Tarım Kredi Koop.'ine Kullandırılan Krediler
Tarımsal KTTİere KuHandırılan Kred i ler '
BANKA KAYNAKLI KREDİLER TOPLAM
Fon Kaynaklı Kredi ler3
TARIMSAL KREDİLER GENEL TOPLAM
Tanmsal Kredi Ortalama Faiz Oranları 4 (yüzde)
1994 19.608
19725
83.924
123-257
0
123.257
43
199S 57.774
47 522
86.560
191.856
141.166
333.022
43
1996 148.173
91 107
404.345
643.625
40.301
683.926
43
1997 243.409
161.873
1.021.231
1.426.513
109.919
1.536.432
49
1998 439.106
278.487
268.614
986.207
316.850
1.303.057
62
1999 664.269
483.200
139.883
1.287,352
855.858
2.143.210
60
2000 832.370
703.909
133,390
1.669.669
1.739.084
3.408.753
41
2001 541.309
213.198
14.986
769.493
2.179,001
2.948.494
94
2002 443.934
145.626
9.615
599.175
2.284.976
2.884.151
66
2003 454 739
73.071
5 7 5 9
533.669
3028 .458
3.562.027
51
2004 1.218.036
72.717
2.326
1.293.079
2 723 831
4.016.910
30
2005 2.207.540
92.097
605
2.300.242
2.983727
5.283.969
22
2006 3.378.130
259.860
706
3.638.696
1.733.121
5.371.817
18
2007 4.154.677
408.990
795
4.S64.462
1.354 359
5.918.821
18
Dvectty to Farmers
Via Agt Credit Coop.s
Via SEEs '
TOTAL (Provtded by Ziraat Bank)
Credits From F u n d '
GRAND TOTAL
Aver Interest Rate (Agr Credrts)' (percent)
Kaynak: Ziraat Bankası
Tanm Satış Kooperatiften. TMO, TİGEM. Çay-Kur. Et Balık Kurumu v b Tanmsal KlTlere kutlandırılan kredilerden oluşmaktadır
2 31/08/2007 itibarıyla
3 Destekleme Fiyat İstikrar Fonu (DFİF) basta olmak Özere, değişik fonlardan kutlandırılan tanmsal krediler
* Tanmsal kredi faiz oranlan, 1997 yılı öncesinde kredi konusu ve mktan. 1997 - 2000 döneminde ise kredi konusu bazında değişkenlik arz ettiğinden, bitkisel ve hayvansal üretim konularında doğrudan Üreticilere kullandırılan kısa vadeli kredilere uygulanan faiz oranlan ortalaması esas alınarak ortalama faiz oranı tespit edilmiştir
Source: Ziraat Bank
' covers the credits directed to AgrSaies Coop.s, TGB, TİGEM. Çay-Kur, and other Agricultural S£Es
1 as ot 31/08/2007
3 Agricultural credits from various funds. with the majör contnbution of Support and Price StabUization Fund
Interest rates of agncuftural credits are calculated by taking the average of the interest rates of the short-term credits given directly to the farmers. taking the issue of subject and amount of the credits behveen the periods mto account.
Temel Tarımsal Göstergeler / Maiıı Agricultural Indicators
YEDİNCİ BÖLÜM YATIRIMLAR
PART SEVEN INVESTMENTS
4 7 http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Temel Tarımsal Göstergeler/ Main Agrieullural Indicators
Yatırımlar bölümünün ilk tablosu, özel sektör ve
kamu tarafından gerçekleştirilen toplam yatırımlar
ile tarım sektörüne yönelik yatırımları toplu olarak
gösteren bir niteliktedir.
Bölüm devamında DPT Müsteşarlığı bünyesinde
merkezi çalışmaları yürütülen kamu yatırımları
konusundaki detaylı veriler sunulmaktadır.
Bu alt bölümün ilk başlığını, kamu yatırım
rakamlarının cari - sabit dönüşümlerinde
kullanılan kamu yatırım deflatörleri verisi
oluşturmaktadır.
Ardından, tarım sektörüne yönelik yapılan kamu
yatırımları, sektörle ilişkili alt sektörler bağlamında
ve toplam kamu yatırımları figürü ile
karşılaştırmalı olarak sunulmaktadır. Bu veriler
hem cari hem de sabit (94 fiyatlarıyla)
içerilmektedir.
Devamla, yine cari ve sabit fiyatlarla tarım
sektörüne yönelik kamu yatırımlarının bütçe
türlerine göre dağılımı, son olarak ta bu
yatırımların kurumlar arasındaki dağılımını
gösterir tablolar verilmektedir.
The first table of the investments part, covers the
total and agricultural investments that are made
by both public and private sector.
İn the rest of this part, the public investment
figures, vvhich are disseminated by
Undersecretariat of State Planning Organization,
are presented in a detailed manner.
Public investment deflators, used for
transformation of public investment figures in
current-fixed prices, constitute the first set of data
for this section of the investment part.
Then comes the public investment figures for
agriculture sector shown in sub-sectors, also in
comparison with the total public investment
figures. These data are shown both in current and
fixed prices.
Likevvise, the distribution of public investment
figures for agriculture sector is also displayed
according to the public budget types and then
public institutions using those funds, in the
follovving tables of the part.
4 $ http://ekutup.dpt.gov.tr/tarim/gosterge/2008.pdf
Tablo VII.1- Sabit Sermaye Yatırımları (87 fiyatlarıyla, bin YTL)
Table VII.1- Fixed Investments (at 87 prices, in thousands of TRY)
Kamu
Özel
Toplam
Tan m
Toplam
Tarım
Toplam
Tarım
Toplam Toplam SSY/GSMH
değer pay%
değer pay%
değer pay %
1994 462 10.2
4.531 466 2,6
17938 929 4,1
22.470 24,5
1995 485 11.7
4.142 803 4,1
19.587 1.288
5,4 23.730
24,0
1996 551 10,2
5.407 997 4,7
21.207 1.548
5,8 26614
25,1
1997 752 10,8
6.967 999 4,3
23 237 1.752
5,8 30.204
26,3
1998 607 8,1
7489 1.034
4,8 21.540
1.641 5,7
29.029 24,3
1999 622 8,4
7.404 505 2,9
17.398 1.126
4,5 24802
22,1
2000 710 8,7
8.160 625 3,3
18.946 1.335
4,9 27.106
22,8
2001 690 10,0
6.901 284
2,1 13.540
974 4,8
20.441 19,0
2002 674 9,2
7.326 242 1,9
12754 916 4,6
20.080 17,3
2003 481 7,9
6.083 371 2,7
13.746 852 4,3
19.829 16,1
2004 522 9,2
5.671 767 4,0
19.181 1.289
5,2 24.852
18,4
2005 586 8,0
7.320 680 3,1
21.921 1.265
4,3 29.240
20,1
2006 515 6,9
7.461 875 3,5
25.010 1 390
4,3 32470
21,0
value share
value share
value share
Agriculture
Total
Agriculture
Total
Agriculture
Total
Public
Private
Total
Total Fixed Investment / GNP Kaynak: DPT, Temel Ekonomik Göstergeler Source: SPO, Main Economic Indicators
Tablo VII.2- Kamu Yatırım Deflatörleri (2008=1)
Table VII.2- Public Investment Deflators (2008=1)
Tanm Deflatöru imalat Sanayi Deflatöru
1994 0,0101 0,0134
1995 0,0171 0,0233
1996 0,0313 0,0416
1997 0,0594 0,0732
1998 0,1027 0,1276
1999 0,1585 0,1913
2000 0,2232 0,2699
2001 0,3636 0,5057
2002 0,4860 0,7130
2003 0,5710 0,7601
2004 0,6531 0,8219
2005 0,7032 0,7890
2006 0,8357 0,8726
2007 0,9519 0,9519
2008 1,0000 Agriculture 1,0000 Manufacturing Industry
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo VII.3- Kamu Yatırım Deflatörleri (94=100)
Table VII.3- Public Investment Deflators (94=100)
Tanm Deflatöru İmalat Sanayi Deflatöru
1994 100 100
1995 169 174
1996 309 311
1997 587 546
1998 1.015
953
1999 1.566 1.428
2000 2206 2.015
2001 3593 3.775
2002 4802 5 323
2003 5.642 5.674
2004 6453 6.136
2005 6.949 5.890
2006 8.258 6514
2007 9.407 7.106
2008 9 882 Agriculture 7.465 Manufacturing Industry
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo VII.4- Kamu Yatırımlarının Sektörel Dağılımı (cari fiyatlarla, bin YTL)
Table VII.4- Distribution of Public Investments Among Sectors (at current prices, İn thousands of TRY)
TOPLAM KAMU YATIRIMLARI Tanm YaU Top. Kamu Yat. Tanm
- Toprak ve Su Kaynaklan - Bitkisel Ürünler - Hayvancılık - Su ürünleri
- Ormancılık İmalat (Gıda+lçki+Tutün)
-Gıda Sanayi -içki Sanayi
-TutOn ve mamulleri San.
1994
182.702 11,9
21.813 17.252 1.774
160 322
2.315 1.567
777 320 470
1995 226.651
9,6 21.750 15.067 2264
456 410
3.553 2.708
791 1.017
900
1996 466.577
9,9 46.179 34.061 3.603
669 804
7042 3.904 1 328 1 386 1.190
1997 1.008.100
11,5 115.777 89 845 7198 2.259 3725
12.750 3979 1.489 1.090 1.400
1998 2535 000
6,1 154.560 120.100 10.639 3.006 4.615
16.200 18.870 4.570 3800
10 500
1999 3.560 000
6,8 242.340 183.025 18.530 4.300 6.985
29 500 37 805 12.385 10 350 15.070
2000 5.905.000
6,7 397 000 302650 29.619
7.611 11.450 45.670 62.850 21.550 16.300 25.000
2001 6.887.000
7,3 503.060 346.495 57 598 22.502 15.570 60.895
102.830 27 480 30 350 45.000
2002 9.835.000
8,4 823710 560.717 112.829 33.609
23.605 92.950
124.100 38.600 42500 43.000
2003 12.464.000
9,2 1.141.525
814.600 126.270 48.920 26 790
125.945 127.600 39.500 48.100 40.000
2004 11.977.543
9,7 1.167.450
869 609 78.696 58.815 26 510
133 820 60.100 37.600 11.000 11.500
2005 16.174.256
8,4 1.355.271 1.034.228
94.649 29 384 26 300
170.710 95240 45.640
-49.600
2006 17.521.667
7,6 1.336.525 1030 784
104.486 34.315 34.775
132.165 126 850 46.850
-80.000
2007 17.076.806
8,8 1.508.710
1 070.827 115.361 67.750 48.000
206.772 138.270 50.270
-88.000
Total Public Investment Agr. lnv./Tot. Public Inv. Agricutture Soil and VVater Resources Crop Production Livestock Fisheries
Forestry Manufacturing(food,bever.,tobac Food Industry Beverages Industry Tobacco Products
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo VII.5- Kamu Yatırımlarının Sektörel Dağılımı (94 fiyatlarıyla, bin YTL)
Table VII.5- Distribution of Public Investments Among Sectors (at 94 prices, in thousands of TRY)
TOPLAM KAMU YATIRIMLARI Tanm
- Toprak ve Su Kaynaklan - Bitkisel Ürünler - Hayvancılık - Su ürünleri
- Ormancılık İmalat (Gıda+lçki+Tutün)
-Gıda Sanayi -içki Sanayi
-Tütün ve mamulleri San.
1994 182.702 21.813 17.252
1.774 150 322
2.315 1.567
777 320 470
1995 131.977
12.881 8.923 1.341
270 243
2.104 1.559
456 586 518
1996 151.131
14.953 11.029 1.167
217 260
2.280 1.256
427 446 383
1997 180 809
19.714 15 299
1.226 385 634
2.171 728 272 199 256
1998 262 301
15.227 11.832
1.048 296 455
1.596 1.981
480 399
1.102
1999 243.614
15.474 11.687
1.183 275 446
1 884 2647
867 725
1.055
2000 286.509
17.997 13.720
1 343 345 519
2070 3.120 1.070
809
1.241
2001 186.393
13.999 9642 1.603
626 433
1695 2.724
728 804
1.192
2002 191.845
17.152 11.676 2.349
700
492 1.935 2.331
725 798 808
2003 220 872
20.233 14.438 2.220
867 475
2.232 2249
696 848 705
2004 192.534
18.091 13.475
1.219 911 411
2.074 979 613 179 -187
2005 260.157
19.504 14884
1.362 423 378
2.457 1.617
775
-842
2006 248 092
16.185 12.482
1.265 416 421
1.600 1.947
719
-1.228
2007 218.868
16.039 11.384
1 226 720 510
2198 1.946
707
1.238
Total Public Investment Agricutture Soil and VVater Resources Crop Production Livestock Fisheries Forestry Manufacturing(food,bever.,tobac Food Industry Beverages Industry Tobacco Products
Kaynak: DPT Source: SPO
Tablo VII.6- Kamu Yatırımları Artış Oranlan (yüzde)
Table VII.6- Grovvth Rates of Public Investments (percent)
TOPLAM KAMU YATIRIMLARI Tanm
İmalat (Gıda+içki+Tütün)
1994
--
1995 -27.8 -40,9 -0,5
1996 14,5 16,1
-19,4
1997 19,6 31,8
-42,0
1998 45,1 -22,8 172,0
1999 -7,1 1,6
33,7
2000 17,6 16,3 17.9
2001 -34,9 -22,2 -12,7
2002 2,9
22,5 -14,4
2003 15,1 18,0 -3,6
2004 -12,8 -10,6 -56,4
2005 35,1 7,8
65,1
2006 -4,6
-17,0 20,4
2007 -11,8
-0.9 -0,1
Total Public Investment Agricutture Manufacturing(food,bever.,tobac
Kaynak: DPT
Tablo VII.7- Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının Bütçe Türlerine Göre Dağılımı (cari fiyatlarla, bin YTL)
Table VII.7- Distribution of Agriculture Sector Public Investments Among Budget Types (at current prices, in thousands of TRY)
Merkezi Yönetim Bütçesif) Döner Sermaye
KİT Özelleştirme Kapsamındaki KİT
TOPLAM (TARIM) (**) TOPLAM KAMU YAT1RIMLARI(***)
1994 19.576
1.462
775
-21.813
182.702
1995 18.013
2.722
1.015
-21.750
226.651
1996 38.675
5.737
1.767
-46.179
466.577
1997 103.800
9.577
2.400
-115.777
1.008.100
1998 137.400
12.420
4.740
-154.560
2.535.000
1999 212.500
20.900
8.840
100
242.340
3.560.000
2000 352.500
30.400
14.000
100
397.000
5.905.000
2001 440.000
41.000
22.000
60
503.060
6.887.000
2002 751.000
55.710
14.000
3.000
823.710
9.835.000
2003 1.050.800
69.575
17.500
3.650
1.141.525
12.464.000
2004 1.078.295
73.800
11.250
4.105
1.167.450
11.977.543
2005 1.255.648
79.900
16.478
3.245
1.355.271
16.174.256
2006 1.282.675
29.850
22.500
1.500
1.336.525
17.521.667
2007 1.441.500
37.770
28 000
1.440
1.508.710
17.076.806
Central Administration Butgetf) Revoiving Funds
SEEs SEEs Under Privatization Total (Agriculture) (**)
Total Public Investments (***)
Kaynak: DPT
(*) 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereğince, 2006 yılı öncesi genel-katma bütçe kapsamındadır.
(") 1998 yılında özelleştirme geliri olarak tanm sektörüne tahsis edilen 70.350 bin YTL hariçtir.
(***) Mahalli İdareler hariç olmak üzere tüm sektörlerde yapılan yatırımların toplamıdır.
Source: SPO
O According to the Law on Public Financial Administration and Control (No. 5018), central administration budget are referred as Consolidated budget before 2006.
(**) excludes a 70.350 thousands New TL of privatization revenue altocated lor agriculture
(***) is the grand total ofpublic ınvestments excluding local administrations' expenditures
Tablo VII.8- Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının Bütçe Türlerine Göre Dağılımı (94 fiyatlarıyla, bin YTL)
Table VII.8- Distribution of Agriculture Sector Public Investments Among Budget Types (at 94 prices, İn thousands of TRY)
Merkezi Yönetim Bütçesi(') Döner Sermaye KİT
Özelleştirme Kapsamındaki KİT TOPLAM (TARIM) (**)
TOPLAM KAMU YATIRIMLARIf")
1994 19.576
1.462
775
-21.813
182.702
1995 10.668
1.612
601
-12.881
131.977
1996 12.523
1.858
572
-14.953
151.131
1997 17.675
1.631
409
-19.714
180.809
1998 13.537
1.224
467
-15.227
262.301
1999 13.569
1 335
564
6
15.474
243.614
2000 15.980
1.378
635
5
17.997
286.509
2001 12.245
1.141
612
2
13.999
186.393
2002 15.638
1.160
292
62
17.152
191.845
2003 18.625
1.233
310
65
20.233
220.872
2004 16.709
1.144
174
64
18.091
192.534
2005 18.070
1.150
237
47
19.504
260.157
2006 15.533
361
272
18
16.185
248.092
2007 15.324
402
298
15
16 039
218.868
Central Administration Butgetf*) Revoiving Funds SEEs SEEs Under Privatization Total (Agriculture) (**) Total Public Investments (***)
Kaynak: DPT
(') 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu gereğince, 2004 yılından sonra genel ve katma bütçenin yerini merkezi yönetim bütçesi almıştır.
("*) 1998 yılında özelleştirme geliri olarak tanm sektörüne tahsis edilen 70.350 bin YTL hariçtir.
("*) Mahalli idareler hariç olmak üzere tüm sektörlerde yapılan yatınmlann toplamıdır.
Source: SPO
(*) According to the Law on Public Financial Managemenet and Control (No. 5018), consoüdated budget was replaced by central administration budget after 2004.
(**) excfudesa 70.350 thousands New TL of privatization revenue aSocated for agriculture
(***) is the grand total ofpublic Investments excluding local administrations' expenditures
Tablo VII.9- Tarım Sektörü Kamu Yatırımlarının Kuruluşlara Göre Dağılımı (cari fiyatlarla, bin YTL)
Table VII.9- Distribution of Agriculture Sector Public Investments Among Instltutlons (at current priccs, in thousands of TRY)
Devlet Su işleri Gn. Md. Karayolları Gn. Md.
Köy Hizmetleri Gn. Md. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Tanm ve Köy işleri Bakanlığı (Döner Sermaye)
Toprak Mahsulleri Ofisi Gn. Md. Tanm Reformu Gn. Md.
Tanm işletmeleri Gn. Md. T. Şeker Fabrikaları A.Ş. Gn. Md. A O Ç . Md. (DönerSermaye)
Devlet Meteoroloji İşi. Gn. Md. T. Zirai Donatım Kurumu Gn. Md. Devlet istatistik Enstitüsü Bşk.
Ulaş. Bak. DLH inşaatı Gn. Md. Tübitak Başkanlığı Orman Bakanlığı
Orman Bakanlığı (Döner Sermaye) Orman Gn. Md.
Orman Gn. Md. (Döner Sermaye) istanbul Ün.
Dokuz Eylül Ün.
GAP Bölge Kalkınma İd. Bşk. Sanayi ve Ticaret Bak. Hazine Müsteşarlığı Çevre ve Orman Bak. Çevre ve Orman Bak. (Döner Sermaye) TOPLAM (•)
1994
13290
12
3.950
1.100
9
700
40
39
25
3
25
11
9
250
35
830
-35
1.450
-• • --
21.813
1995
12857
10
2200
1 595
15
900
60
60
40
7
40
15
40
278
80
773
-80
2.700
--
-21.750
1996
29 020
1
5.040
2.326
28
1.540
126
112
98
11
84
17
34
525
168
1.190
98
154
5.600
7
--• -
46.179
1997
78.104
150
11.591
6.810
54
1.700
252
450
232
18
160
18
50
3238
100
2 995
1.300
250
8205
100
• • --
115.777
1998
100.650
750
18700
8.070
160
3.620
550
800
300
60
350
20
80
4.050
• 3.500
2.700
500
9.500
150
50
--
154 560
1999
154.425
450
27.900
12.355
300
7.000
850
1.240
600
100
466
100
194
6.200
50
6450
4500
2.500
16000
140
60
460
----
242.340
2000
255.650
350
46 000
20.000
600
11.400
1.350
1.500
1 100
200
700
100
250
10.000
100
10.500
6.800
5.500
22.800
200
100
1.100
700
-
397.000
2001
290.160
340
55500
50.340
3600
17.000
2.900
3.200
1800
600
910
60
520
13.000
160
16.500
8.500
7.500
28300
150
60
1.235
725
---
503.060
2002
469.500
500
90 000
72.600
7000
8.525
4800
5.475
2.913
860
1.350
87
415
19.750
-37.500
9.500
7.500
38.350
--1.750
1.020
44.315
823.710
2003
708.800
-105.000
94 860
8750
10.650
5.250
6.850
3650
1.000
1.620
-440
21.680
56.600
11.875
9400
47.950
-1.940
1.009
44.201
--
1.141.525
2004
745.349
123.500
99.846
7.000
5.250
5230
6000
4.105
1.100
1.750
200
21.420
---
10.000
52.500
--2.000
11.000
58.000
13.200
1.167.450
2005
893.478
-140.000
74.550
7.700
7780
13.266
8.698
3.245
1.200
1.760
-80
21.500
-15.600
56.500
1.914
-9.500
84.000
14.500
1.355.271
2006
1.030.000
89750
2880
13.000
21.300
9.500
1.500
420
1 800
29 325
15.500
11.550
-2000
-3.000
90 000
15000
1 336 525
2007
1.070.000
125.750
3160
17.000
23.300
11.000
1.440
460
2000
42600
75000
17 680
2.250
-3.100
97.500
16470
1 506.710
Gen. Dir. of State Hydraulic VVorks
General Direc. of Highvvays General Direc. of Rural Services
MARA MARA (R.F.) Turkish Grain Board General Direc. of Agr. Reform
General Direc. of Agr. Enterprises Turkish Sugar Factories
Atatürk State Farm (R.F.) Turkish State Meteorological Service
General Direc. of Agr. Supplies
State Institute of Statjstics GDRHAC Turkish Scientific & Research Counc.
Ministry of Forestry
Ministry of Forestry (R.F.) General Direc. Of Forestry General Direc. Of Forestry (R.F.) istanbul University Dokuz Eylül University GAP Regional Development Adm.
Ministry of Industry and Trade ündersecretariat of Treasury
Min. of Env. and Forestry Min. of Env. and Forestry (R.F)
Total (•)
Kaynak. DPT
(') 1998 yılında özelleştirme geliri olarak tanm sektörüne tahsis edilen 70350bin V
Source: SPO
O excludes a 70.350 thousands New TL of privatization revenue altocated tor agriculture sector in 1998
RF Revolving Fund
Tablo VII.9- Tanm Sektörü Kamu Yatırımlarının Kuruluşlara Göre Dağılımı (94 fiyatlarıyla, bin YTL)
Table VII.9- Dlstıibutlon of Agrlculture Sector Public Investments Among Instltutions (at 94 prices, in thousands of TRY)
Devlet Su işleri Gn. Md.
Karayolları Gn. Md. Köy Hizmetleri Gn. Md. Tanm ve Köy işleri Bakanlığı
Tanm ve Köy İşleri Bakanlığı (Döner Sermaye) Toprak Mahsulleri Ofisi Gn. Md. Tanm Reformu Gn. Md.
Tanm İşletmeleri Gn. Md. T. Şeker Fabrikaian A Ş . Gn. Md. A.O.Ç. Md. (Döner Sermaye) Devlet Meteoroloji İşi. Gn. Md.
T. Zirai Donatım Kurumu Gn. Md. Devlet istatistik Enstitüsü Bşk.
Ulaş. Bak. DLH İnşaatı Gn. Md. Tübitak Başkanlığı Orman Bakanlığı Orman Bakanlığı (Döner Sermaye)
Orman Gn. Md. Orman Gn. Md. (Döner Sermaye) İstanbul Ün. Dokuz Eylül Ün. GAP Bölge Kalkınma id. Bşk. Sanayi ve Ticaret Bak.
Hazine Müsteşarlığı
Çevre ve Orman Bak. çevre ve Orman Bak. (Döner Sermaye) TOPLAM (*)
1994
13.290.0
12,0
3.950,0
1.100,0
9,0
700,0
40,0
39,0
25,0
3,0
25,0
11,0
9,0
250,0
35,0
830,0
-35,0
1.450,0
---• • -
21.813,0
1995
7.614,2
5,9
1.302,9
944,6
8,9
533,0
35,5
35,5
23,7
4,1 23,7
8,9
23,7
164,6
47.4
457,8
47,4
1 599,0
-
-
12.880,9
1996
9.396,6
0,3
1.631,9
753,1
9.1 498,6
40,8
36,3
31,7
3,6
27,2
5,5
11,0
170,0
54,4
385,3
31,7
49,9
1.813,3
2,3
-• --
14.952,6
1997
13.299.4
25,5
1.973,7
1.159,6
9,2
289,5
42,9
76,6
39,5
3.1
27,2
3.1
8,5
551,4
17,0
510,0
221,4
42,6
1.397,1
17,0
--
--
19.714,3
1998
9.916,0
73,9
1 842,3
795,1
15,8
356,6
54,2
78,8
29,6
5,9
34.5
2,0
7,9
399,0
• 344,8
266,0
49,3
935,9
14,8
4,9
--
15.227,2
1999
9.860,5
28,7
1.781,5
788,9
19,2
447,0
54.3
79,2
38,3
6,4
29,8
6,4
12,4
395,9
3,2
411,9
287,3
159,6
1.021,6
8,9
3,8
29,4
•
-15.474,1
2000
11.589,1
15,9
2085,3
906,6
27,2
516,8
61,2
68,0
49,9
9,1 31,7
4,5
11,3
453,3
4,5
476,0
308,3
249,3
1.033,6
9,1 4,5
49,9
31,7
--
17.996,8
2001
8.074,7
9,5
1.544.5
1.400,9
100,2
473,1
80,7
89,1
50,1
16,7
25,3
1.7
14,5
361,8
4,5
459,2
236,5
208,7
787,5
4,2
1,7 34,4
20,2
--
13.999.4
2002
9.776,4
10,4
1.874,1
1.511,7
145,8
177,5
100,0
114,0
60,7
17,9
28,1
1,8
8,6
411,3
-780,9
197.8
156,2
798,6
--
36,4
21,2
922,8
-17.152,1
2003
12.562.9
-1.861.0
1.681,3
155,1
188.8
93,1
121,4
64,7
17,7
28,7
7.8
384,3
-1003,2
210,5
166,6
849,9
-34,4
17,9
783,4
-20 232,6
2004
11.549,7
-1.913,7
1.547,2
108,5
81,4
81,0
93,0
63,6
17,0
27,1
3,1 331,9
-
155,0
813.5
-31,0
170,5
898,8
204,5
18090,5
2005
12.858,0
-2.014,7
1.072,8
110,8
112.0
190,9
125,2
46,7
17,3
25,3
-1,2 -
309,4
--224,5
813,1
-27,5
136,7
1.208,8
208,7
19.503,6
2006
12.472,9
--
1.086,8
34,9
157,4
257,9
115,0
18,2
5,1
21,8
-355,1
--187,7
139,9
--
24,2
• 36,3
1.089,9
181,6
16184,8
2007
11.374,8
-1.336,8
33,6
180,7
247,7
116,9
15,3
4,9
21,3
-452,9
--797,3
188,0
-23,9
33,0
1.036,5
175,1
16.038.6
Gen. Dir. of State Hydraulic VVorks
General Direc. of Highv/ays General Direc. of Rural Services MARA MARA (R.F.)
Turkisfı Grain Board General Direc. of Agr. Reform General Direc. of Agr. Enterprises
Turkish Sugar Factories Atatürk State Farm (R.F.) Turkish State Meteorological Service
General Direc. of Agr. Supplies State Institute of Statistics GDRHAC
Turkish Scientific & Research Counc. Ministry of Forestry Ministry of Forestry (R.F.) General Direc. Of Forestry
General Direc. Of Forestry (R.F.) istanbul University Dokuz Eylül University GAP Regional Development Adm. Ministry of Industry and Trade
Undersecretariat of Treasury Min. of Env. and Forestry Min. of Env. and Forestry (R.F) Total C)
Kaynak: DPT
f*> 1998yılında özelleştirme gelin olarak tarım sektörüne tahsis edilen 162,7bin YTL hariçtir
Source; SPO
(*) exdudes a 162,7 thousands TRY of pnvatızatıon revenue aliocated for agriculture sector in 1998
RF Revotvıng Fund
Vv* Devlet Planlama Teşkilatı
Yayın ve Temsil Dairesi Başkanlığı Yayın ve Basım Şube Müdürlüğü, Ankara - 2008
DPT YAYINLARI BEDELSİZDİR SATILAMAZ
ISBN:978-975-19-4312-5