tamtar[manc,ab;rbqamggmebibukrlyy...
TRANSCRIPT
RbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYyenAkm<úCa
TamTar[manc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy
EdlmanbTdæanGnþrCatisRmab;km<úCa
rYmKñaRbqaMgGMeBIBukrlYy
karRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYyenAkm<úCa
karTamTar[manc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYysRmab;km<úCaEdlmanbTdæanGnþrCati
e)aHBum<pSayelIkTI 3
Ex tula qñaM 2005
kare)aHBum<pSayelx 4 - 2005
eyIgelIkTwkcitþ[elakGñkftcmøgEpñkNamYy b¤ RKb;EpñkTaMgGs;énesovePAenH
nigEckpSayeTAGñkdéTeTot .
e)aHBum<eday eragBum<haév pÞHelx 278Ga mhavifI em:AesTug
TUrs½BÞ ³ 855-23¦ 993 923 ¼ 012 456 987
kare)aHBum<enHGaceFVIeTA)antamry³karKaMRTfvikaedayTIPñak;garGPivDÆn_GnþrCatishrdæGaemrik. TsSn³TaMgLayEdl)anbgðajenAkñúgkare)aHBum<enHminqøúHbBa©aMgTsSn³rbs;TIPñak;garGPivDÆn_GnþrCatishrdæGaemrik b¤rdæaPi)alshrdæGaemrikeT.
]btßmÖeday
matika
1
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
2
4
6
12
14
16
17
18
20
esckþIepþIm
etIc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYyRtUvGnum½tdUcemþc ?
etIbTdæanGnþrCatimanGVIxøH ?
sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYyÉkraC
etIc,ab;KYrrYmbBa©ÚlcMNucGVIxøH ?
etImanc,ab;GVIxøHnaeBlbc©úb,nñenHedIm,IRbqaMgGMeBIBukrlYYy ?
etI´GaceFVIGVIxøHedIm,IFana[c,ab;RsbeTAnwgbTdæanGnþrCati ?
snÞanuRkm
B½t’manbEnßm
esckþIepþIm
kic©xitxMRbwgERbgnanaEdlCMruj[manc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYyenAkñúgRbeTskm<úCa cab;epþImeLIgtaMgBIqñaM
1994 mk. BRgagc,ab;nImYy²Edl)anbegáIteLIgkñúgry³eBl 10 qñaM knøgmkenH KWCaBRgagEdlsßitenAeRkambTdæan
GnþrCati. naeBlfµI²enH raCrdæaPi)al)anbBa¢ak;fakarGnum½tc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYymYYyEdlRsbtambTdæanGnþrCati
KWCaGTiPaBd¾cMbgenAkñúgyuT§sa®sþctuekaNsRmab;kMeNInrbs;xøÜn. enAÉkic©RbCMuBieRKaHeyabl;CamYyniwgshKmn_
Gñkpþl;CMnYyGnþrCati kalBIEx FñÚ 2004 knøgmk raCrdæaPi)alkm<úCa)anRBmeRBogfa nwgGnum½tc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBI
BukrlYy EdlmanbTdæanGnþCatimin[hYsdMNac;qañM 2005 xagmuxenH.
naeBlbc©úb,nñenH BRgagc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy kMBugRtUv)anEksRmYledayRksYgTMnak;TMngrdæsPa-
RBwT§sPa nigGFikarkic© edaymankarshRbtibtþikarCamYynwgTIRbwkSabec©keTsGnþrCatimYycMnYn. BRgagc,ab;enH
RtUv)aneKrMBwgfanwgrYcral;sRmab;karBieRKaHeyabl;CasaFarN³enAkñúgGMLúgEx sIha qañM 2005 xagmuxenH
rYcbnÞab;mknwgdak;CUnKN³rdæm®nþIedIm,IBinitü.
raCrdæaPi)alkm<úCak¾)ansnüapgEdrfa nwgshkary:agx¢ab;x¢ÜnCamYynwgGñkBak;B½n§TaMgGs;enAelIBRgag
c,ab;enH. kñúgnamCaRbCaBlrdæénRbeTskm<úCa TaMgenAkñúgrdæaPi)al EpñkÉkCn nigsgÁmsIuvilepSg² GñkmansiT§iedIm,I
Fanafa raCrdæaPi)aleKarBtamkarsnüarbs;xøÜn edIm,IbegáItc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYyEdlmanbTdæanGnþrCati nigFanafa
kic©xitxMRbwgERbgTaMgLayenAkñúgkarRbqaMgGMeBIBukrlYyenHRtUv)anGnuvtþy:ageBjeljCamYynwgFnFanEdlsm
Rsb.
2
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
edIm,IRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy eyIgRtUverobcMc,ab;mYyeGay)anl¥ nigsuRkitü RBmTaMgynþkarRtYtBinitütamdanGMeBIBukrlYy edIm,IFanaeGaykarGnuvtþn_TTYl lT§pll¥CaTIKab;citþ edaykat;bnßy)aneRcInbMputtamEdlGaceFVI)an nUv»kasRbRBwtþGMeBIBukrlYy nigedayelIkTwkcitþdl;karcUlrYmtamdanBIsMNak;mhaCnCaBiesstamry³bNþajsarB½t’manEdlmansIlFm’viC¢aCIv³ skþism nigmankarTTYlxusRtUvx<s;. dUecñH
eyIgKb,IRtUvbnþkic©karenHy:agp©itp©g; CamYynwgRKb;édKUBak;B½n§ edayRbtibtþitamviFanénc,ab;CaFrman.
snÞrkfarbs;semþc h‘uunn Esnn EføgenAkñúg»kasebIksnñisITCati sþIBIkarBRgwgGPi)alkic©l¥ edIm,Ikat;bnßyPaBRkIRk nigkarGPivDÆn_ PñMeBj éf¶TI 14 Ex FñÚ qñaM 2004
skmµPaBrbs;eyIgkñúgkarRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvEtmanPaBrlUn. dUcenH karGnum½tc,ab;KWCalkçxNÐmYykñúgcMeNamlkçxNÐcaM)ac;CaeRcIneTot edIm,Ikat;bnßyPaBminRbRktIenH. eyIgk¾nwgeFVIkarGPivDÆn_smtßPaBbEnßmeTotpgEdr edIm,IBRgwgkarGnuvtþn_kargar. raCrdæaPi)almanCMenOkñúgkarelIkmkbgðajnUvyuT§sa®sþ nigkmµvíFIrbs;xøÜn edayRbwgERbgpþl;kic©shkarKñakñúgkarRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy edaycab;
epþImBIkMENTMrg;rdæ)alrhUtdl;kMENTMrg;hirBaØvtßúsaFarN³ RBmTaMgkMENTMrg;tamvís½yepSg² dUcCakarRKb;RKgFmµCati ¬dIFøI rukçaRbmaj; nigvís½yClpl¦. Rbsasn_rbs; Ék]tþm ]bnnaykrrdæm®nnþI suux Gann EføgenAkñúgkic©RbCMuRkumBieRKaHeyabl; éf¶TI 6 ExFñÚ qñaM 2004
3
4R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
etIc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy
RtUvGnum½tdUcemþc ?
Exmifuna qñaM 2003BRgagc,ab;fµIcugeRkaybMput RtUv)anbBa¢ÚneTA
rdæsPa nigbnÞab;mkRtUv)anbBa¢ÚnRtLb;mk
raCrdæaPi)alvijedIm,IeFVIkarBinitübEnßmeTot
Exkkáda qñaM 2004
raCrdæaPi)alkm<úCa )anRbkasenAkñúg }yuT§sa®sþ
ctuekaNedIm,IkMeNIn}fa GaTiPaBd¾cMbgrbs;xøÜnKW
GPi)alkic©l¥ ehIyEdlnwgepþatCaBiesselIkar
RbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy
KN³rdæm®nþI
BRgagc,ab;RtUv)anEksRmYl nwgbBa¢ÚneTAKN³-
rdæm®nþI. RbsinebIesckþIRBagc,ab;enHGnum½teday
KN³rdæm®nþI naykrdæm®nþI nwgbBa¢Únc,ab;enH
CamYynwgesckþIEføgehtueTARbFanrdæsPaCati
RbFanrdæsPa
RbFanrdæsPa RbKl;BRgagc,ab;sþIBIkarRbqaMg
GMeBIBukrlYy CamYynwgesckþIEføgehtueTAKN³-
kmµaFikarGcié®nþy_énrdæsPa
RbFanRBwT§sPa
RbsinebIesckþIesñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enHRtUv
)anGnum½tedayrdæsPa RbFanrdæsPanwgbBa¢Ún
esckþIesñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enHeTARbFan
RBwT§sPa ehIyRBwTæsPaeFVIkarBinitü nigGnum½t
c,ab;dUcKñanwgdMeNIrkarTaMgLayrbs;rdæsPaEdr
RbFanrdæsPa
rdæsPa nigRBwT§sPa bgVilc,ab;eTAvijeTAmkrvag
sßab½nTaMgBIr edIm,IeFVIkarEks®mYlelIesckþI
esñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enH. RbsinebIesckþI
esñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enHRtUv)anGnum½teday
sPaTaMgBIr RbFanrdæsPa nwgbBa¢ÚnesckþIesñIc,ab;
b¤esckþIRBagc,ab;enHeTARkumRbwkSa- FmµnuBaØ
5
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
KN³kmµaFikarGcié®nþy_énrdæsPa
KN³kmµaFikarGcié®nþy_énrdæsPa BinitüelIesckþI
RBagc,ab; b¤esckþIesñIc,ab; rYcbBa¢Ún[KN³kmµkar
CMnajrbs;rdæsPa
KN³kmµkarCMnajrbs;rdæsPaKN³kmµkarrbs;rdæsPa sikSay:aglMGitelI
esckþIesñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab; nwgRtUv ³
1> pþl;eyabl;CUnrdæsPa faminKYrBinitüelI
esckþIesñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enH
2> esñIeyabl;dl;rdæsPa faetIKYrBinitüelI
esckþIesñIc,ab; b¤esckþIRBagc,ab;enH
3> esñIeGayrdæsPa BinitüesckþIesñIc,ab; b¤
esckþIRBagc,ab; CakarRbjab;
ExFñÚ qñaM 2004raCrdæaPi)alkm<úCa)ansnüaenAkñúgkic©RbCMuBieRKaH
eyabl;Cam Yyn wgG ñkp þl ;C Mn YyGn þrCat ifa
n wgGnum ½tc,ab ;sþ IB IkarRbqa MgGMeB IB ukrlYy
EdlRsbnwgbTdæanGnþrCatienAdMNac;qañM 2005.
ExsIha qñaM 2005
BRgagc,ab; RtUv)anbgðajCUnsaFarNCn edIm,I
pþl;eyabl;
RkumRbwkSaFmµnuBaØ
RkumRbwkSaFmµnuBaØ manGMNackññ úgkarbkRsay
c,ab; faetIc,ab;EdlGnum½tedayrdæsPa nig
RBwT§sPa RtwmRtUvtamrdæFmµnuBaØEdrb¤eT ?
RBHmhakSRt
RBHmhakSRt RTg;LayRBHhsßelxaelIRBHraC
Rkm Rbkas[eRbIc,ab;.
6
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
etIbTdæanGnþrCatimanGVIxøH ?
enAÉkic©RbCMuBieRKaHeyabl;CamYyniwgshKmn_Gñkpþl;CMnYyGnþrCati kalBIExFñÚ 2004 knøgmk raCrdæaPi)al
km<úCa )ansnüafanwgEksRmYlBRgagc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYynaeBlbc©úb,nñenH [RsbeTAnwg }bTdæanGnþr-
Cati}. GnusBaØarbs;GgÁkarshRbCaCatiRbqaMgGMeBIBukrlYy (UNCAC) nig EpnkarskmµPaBRbqaMgGMeBIBukrlYyrbs;
ADB-OECD sRmab;tMbn;GasIu)a:sIuhVic KWCabTdæanGnþrCatiEdlmansar³sMxan;bMput ehIyBRgagc,ab;enHRtUveFVI[
RsbtambTdæanenH.
EpnkarskmµPaBRbqaMgGMeBIBukrlYyrbs; ADB-OECD sRmab;tMbn;GasIu)a:sIuhVic
naéf¶TI 04 dl; 06 mina qñaM 2003
raCrdæaPi)alkm<úCa)anÉkPaBKaMRTEpnkarskmµPaB
RbqaMgGMeBIBukrlYyrbs; ADB-OECD sRmab;tMbn;
GasIu)a:sIuhVic. EpnkarskmµPaBenHBMumancMNg
katBVkic©CapøÚvc,ab;eT b:uEnþbNþaRbeTsEdlKaMRT
TaMgLay)anÉkPaBfa nwgcat;viFankaredIm,I }raraMg
Tb;sáat; nigRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYyenARKb;
RsTab;TaMgGs; } nig }xitxMcat;viFankarsMxan;²nana}
EdlsßitenAeRkamssrsþmÖTaMgbI ¬3¦ énskmµPaB
RbqaMgGMeBIBukrlYydUcteTAenH ³
ssrsþmÖ 1 begáItRbB½n§d¾manRbsiT§PaB nigtmøaPaBnanasRmab;esvasaFarN³
1> }RbB½n§nanaEdlmantmøaPaB enAkñúgkareRCIserIsmnusSbeRmIkargar nigkarEtgtaMg edIm,IeCosvagkarrMelaP
nanaEdlnaM[man bri)alkic© RKYsarniym nigbkçanueRKaHniym b¤ehAfakarlMeGogniym}.
2> RkmsIlFm’ EdlmanEcgGMBI }karhamXat; b¤kardak;kRmitepSg²eTAelITMnas;plRbeyaCn_ }
3> RbB½n§nanasRmab; }karbgðj¼RbkasRTBüsm,tþi nig¼b¤RtYtBiinitüelIRTBüsm,tþi b¤bMNulpÞal;xøÜn}
4> viFankarnanaedIm,IFanafa mRnþIsaFarN³RtUvEtraykarN_BIGMeBIBukrlYy nigedIm,IkarBarsuvtßiPaB nig
muxtMEMNgrbs;m®nþIEdlraykarN_enaH.
5> }Rkbx½NÐc,ab;d¾manRbsiT§PaB} EdlBRgwgtmøaPaBsareBIBn§ niItiviFImantmøaPaB sRmab;karedjéføsaFarN³
nig }samBaØkmµCMuvijRbB½næbBaØtþic,ab; tamry³karlubbM)at;ecalnUvbBaØtþic,ab;EdlCan;Kña manPaBminc,as;
las; b¤maneRcInhYsRbmaN Edldak;bnÞúkelIFurkic©nana}.
ssrsþmÖ 2 BRgwgskmµPaBRbqaMgkarsIusMNUk
nigbegáInsucritPaBenAkñúgRbtibtþikarFurkic©nana
1> }bBaØtic,ab;dak;TNÐkmµ edIm,IRbyuT§RbqaMgbTelµIskñúgkarsIusMNUkrbs;m®nþIsaFarN³nana }
2> }karGnuvtþc,ab;RbqaMgkarlagluykxVk;[manRbsiT§PaB Edlc,ab;enHdak;eTaselIkarlagluykxVk; Edl
)anmkBIGMeBIBukrlYy nig]Rkidækmµ}
3> }viFanEdlFanafa bTelµIsTTYlsMNUk RtUv)anTTYlkaresIubGegát nigecaTRbkan;eTasy:aghµt;ct;eday
GaC£aFrEdlmansmtßkic©nana}
4> karesIubGegát nigkarkat;eTas Edl }KµankareRCotERCkBI\T§iBlminsmRsb nigmanmeFüa)ayRbkbeday
RbsiT§PaB kñúgkarRbmUlP½sþútag edayeFVIkarkarBarCnTaMgLayNa EdlCYysmtßkic© kñúgkarRbqaMgGMeBIBuk
rlYy nigedaypþl;karbNþúHbNþal nigFnFanhirBaØvtßúsmRsb
5> ynþkarshRbtibtþikarGnþrCati sRmab;karesIubGegát nigdMeNIkarbþwgpþl;Epñkc,ab;epSg² EdlBak;B½n§eTAnwg
¬k¦ karpøas;bþÚrB½t’man ¬x¦ kareFVIbtüab½n nig ¬K¦ kardksiT§i rwbGUs nigkareFVImatuPUminivtþn_RTBüsm,tþi
6> }c,ab; EdllubbM)at;ecalkarKaMRTedayRbeyalNamYydl;bTsIusMNUk mandUcCa karkat;bnßyBn§edIm,I
sMNUkepSg²}
7> }c,ab; EdltRmUv[manKNnIRkumh‘unRbkbedaytmøaPaB niwgkardak;TNÐkmµ cMeBaHkarlubbM)at;ecal
b¤karEkøgbnøMepSg² kñúgeKalbMNgsUk):an;m®nþIsaFarN³NamYy b¤k¾lak;kM)aMgGñksUk):an;TaMgenaH
Bak;B½n§dl;bBa¢I Éksar KNnI nigr)aykarN_hirBaØvtßúrbs;Rkumh‘unTaMgenaH}.
8> karbdiesdmin[TTYl)ankic©snüavis½ysaFarN³nana CaTNÐkmµsRmab;karsUk)a:n;mRnþIsaFarN³}.
ssrsþmÖ 3KaMRT[mankarcUlrYmBIsaFarNCny:agskmµ
1> yuT§nakarelIkkMBs;karyl;dwgCasaFarN³ skmµPaBGgÁkarminEmnrdæaPi)alnana EdlBRgwgsucritPaB
nigGgÁkarviC¢aCIv³ nigBaNiC¢kmµnana
2> karBarGñkbkGaRkatGMeBIBukrlYy .
7
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
8
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
1
2
3
4
5
karTb;sáat;
cat;CabT]Rkidæ
karGnuvtþc,ab;
karTarykRTBüsm,tþimkvij
karpøas;bþÚrB½t’man
GnusBaØarbs;GgÁkarshRbCaCatiRbqaMgGMeBIBukrlYy (UNCAC)
GnusBaØarbs;GgÁkarshRbCaCatiRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUv)anGnum½tedaymhasnñi)atGgÁkarshRbCaCati
tamesckþIseRmccitþ elx 58¼4 kalBIéf¶TI 31 Extula qñaM 2003 . mkdl;bc©úb,nñenH manbNþaRbeTsRbmaN
124 )ancuHhtßelxaelIGnusBaØaenH nigmanRbeTscMnYn 27 énbNþaRbeTsTaMgenH)anpþl;sc©ab½nrYcehIy.
RbeTskm<úCa minTan;)ancuHhtßelxa b¤pþl;sc©ab½nenAeLIyeT.
eKalbMNgrbs;GnusBaØaenH KW ³
- elIkkMBs; nigBRgwgviFankarTaMgLayNaEdlTb;sáat; nigRbyuT§RbqaMg
GMeBIBukrlYy[manRbsiT§PaB
- elIkkMBs; CYysRmbsRmYl nigKaMRTshRbtibtþikarGnþrCati nigCMnYy
bec©keTsenAkñúgkarTb;sáat; nigkarRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy edayrYm
bBa©ÚlTaMgkarRbKl;mkvijnUvRTBüsm,tþiEdlBak;B½n§nwgGMeBIBukrlYy
- BRgwgsucritPaB KNenyüPaB nigkarRKb;RKg[)ansmRsb nUvkic©kar
saFarN³ nigRTBüsm,tþisaFarN³
GnusBaØaenHman bTdæan viFankar nigviFand¾TUlMTUlay EdlRbeTsTaMgGs;GacGnuvtþtam edIm,IBRgwgRbB½n§
c,ab; nigbTbBaØtþiTaMgLayrbs;RbeTsTaMgenaH kñúgkarRbqaMgGMeBIBukrlYy. GnusBaØaenH k¾GMBavnav[manviFankar
Tb;sáat;nana nigkardak;[eTACabT]Rkidæ cMeBaHGMeBIBukrlYYyRKb;rUbPaB TaMgenAkñúgvis½ysaFarN³ nigÉkCn.
RbeTskm<úCa RtUv)aneKrMBwgfa nwgpþl;sc©ab½nelIGnusBaØaenH enAeBlEdlbMeBjtamtRmUvkarnanaEdlkMNt;
enAkñúgkarpþl;sc©ab½nenH. bnÞab;BI)anpþl;sc©ab½nelIGnusBaØaenH RbeTskm<úCaRtUvmankatBVkic©eKarBtambTbBaØtþinana
énGnusBaØaenaH.
GnusBaØaenH rYmmanlkçxNÐ nigGnusasn_elIvis½ycMnYn 6 sMxan;²KW ³
6kic©shRbtibtþikarGnþrCati
9
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
karTb;sáat;- sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYymYyEdlÉkraCü ¬maRta 6>2¦
- eKalneya)ayRbqaMgGMeBIBukrlYy EdlsRmbsRmYlCamYyeKalneya)ayepSgeTot ¬maRta 5¦
- karcUlrYmy:agskmµBIsgÁmsIuvil nigGgÁkarminEmnrdæaPi)al enAkñúgkarRbyuT§RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy ¬maRta
13¦
- RbB½n§lT§kmµRbkbedaytmøaPaB edaykñúgenaHrYmmanTaMgkaredaHRsaytampøÚvc,ab;pg sRmab;karrMelaPbMBan
TaMgLay ¬maRta 9>1¦
- viFankarsmRsbedIm,IelIkkMBs;tmøaPaB nig KNenyüPaBenAkñúghirBaØvtßúsaFarN³ ¬maRta 9>2¦
- nItiviFI b¤bTbBaØtinana edIm,Ipþl;siT§iTTYl)anB½t’mansaFarN³ ¬maRta 10¦
- elIkkMBs;sucritPaB nigTb;sáat;»kasEdlnaM[mankarRbRBwtþGMeBIBukrlYyenAkñúgcMeNamsmaCikEdlmansiT§i
kñúgkarecaTRbkan; kat;eTas nigenAkñúgRbB½n§yutþiFm’ ¬maRta 11¦
- Tb;sáat;GMeBIBukrlYyenAkñúgEpñkÉkCn EdlrYmmankardak;eTasbBaØtþiEpñkrdæb,evNI rdæ)al b¤RBhµTNÐ
cMeBaHTMnas;plRbeyaCn_epSg² ¬maRta 12>1¦
- cat;viFankarcaM)ac; edIm,IhamXat; ³
1> karbegáItesovePAKNnIeRkAbBa¢I
2> karbegáItesovePAeRkAbBa¢I b¤Rbtibtþikaresdækic©epSg²EdlminGacsMKal;)an
3>karkt;RtacMNayTaMgLayEdlminmanBit
4> kMNt;RtacUlbBa¢IbMNul EdlmanGtþsBaØaNminRtwmRtUveTAelIkmµvtßú
5> kareRbIR)as;ÉksarEdlEkøgbnøM
6> karbMpøajÉksarbBa¢IkarKNenyü edayectna.
EdlGMeBITaMgGs;xagelIenH eFVIeLIgkñúgeKalbMNgedIm,IRbBwtþiGMeBIBukrlYy dUcEdl)anEcgenAkñúgc,ab; ¬maRta
12>3¦
cat;CabT]Rkidæ
- FanaeGaymaneTasbBaØtþismRsbeTAtamsmamaRt nigRtwmRtUv manGP½yÉksiT§i mankic©karBar ¬maRta 30¦
- FanasiT§irbs;CnrgeRKaHBIGMeBIBukrlYy kñúgkarEsVgrksMNg ¬maRta 35¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarérGgÁas b¤karTTYlyksMNUkedaymRnþIsaFarN³ ¬maRta 15-16¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarekgbnøM b¤karykmUlniFinanaeFVICarbs;pÞal;xøÜn EdlRbRBwtþedaymRnþIsaFarN³ ¬maRta
17¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarpþl;sMNUk eTA[mRnþICati breTs b¤GnþrCati ¬maRta 15-16¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarlagluy EdlRbmUl)anBI]Rkidækmµ ¬maRta 23¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarbgár]bsKÁdl;kargaryutþiFm’ EdlTak;Tgdl;karRbqaMgGMeBIBukrlYy ¬maRta 25¦
- begáItCakatBVkic©TTYlxusRtUvxagRBhµTNÐ nigrdæb,evNI sRmab;nItibuKÁl ¬dUcCaRkumh‘un .l.¦ ¬maRta 26¦
- cat;TukCabT]Rkidæ nUvkarcUlrYm karCYyeRCamERCg b¤karjúHjg; [manbT]Rkidæ EdlBak;B½n§dl;GMeBIBukrlYy
¬maRta 27>1¦
1
2
10
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
karGnuvtþc,ab;
- sßab½nGnuvtþc,ab;RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy EdlmanÉkeTs ¬maRta 36¦
- kic©karBard¾manRbsiT§PaB cMeBaHsakSI nigGñkCMnaj ¬maRta 32¦
- dak;ecjnUvviFankarTUlMTUlaysRmab;pþl;CMnYyEpñkc,ab;eTAvijeTAmk enAkñúgkaresIubGegát nigkarkat;eTas
EdlBak;B½n§dl;GMeBIBukrlYy ehIynwgcat;taMgGaCJaFrmCÄwmmYy edIm,ITTYlsMeNInanaEdlesñIsMu[manCMnYyEpñk
c,ab;eTAvijeTAmk ¬maRta 46>1 nig 46>13¦
- bec©keTsesIubGegátBiess nigsmRsb ¬maRta 50¦
- kMNt;GaC£ayukalyUrGEgVg sRmab;bTelµIsEdlBak;B½n§nwgGMeBIBukrlYy ¬maRta 29¦
- c,ab;l½kçkarN_sm¶at;rbs;FnaKar EdlminraraMgdl;karkat;eTasGMeBIBukrlYy ¬maRta 40¦
karTarykRTBüsm,tþimkvij
- CYysRmYldl;skmµPaBrbs;tulakar kñúgkareFVIbdiTan b¤karRbKl;[vijnUvRTBüsm,ti Carbs;PaKIbreTsnana
¬maRta 53¦
- minGnuBaØat[mankarbn§ÚrbnßyBn§¼kat;rMelaHBn§ elIkarcMNaynana EdlnaM[ekItmankarsIusMNUk ¬maRta12>4¦
- rbbRbB½n§nIy½tkmµTUlMTUlaykñúgkarRbqaMgnwgkarlagluykxVk; sRmab;FnaKar nigsßab½nhirBaØvtßú EdlminEmnCa
FnaKar ¬maRta 14¦
- karrwbGUsykpl b¤RTBüsm,tþinana EdlTTYl)anBI b¤Tak;Tgdl;]Rkidækmµ EdlBak;B½n§nwgGMeBIBukrlYy RsbeTA
tamlT§PaB edIm,IkMNt;GtþsBaØaN tamdan Xat;Tuk b¤rwbGUsykvtßúnanaTaMgGs; nigkarcab;ykÉksarTaMgT,ay
sRmab;tulakar ¬maRta31¦
- Gac[mankarbgVilRTBüsm,tþiEdl)anrwbGUseTAvij ¬maRta 57¦
- tRmUveGaysßab½nhirBaØvtßúnana eFVIkarepÞógpÞat;GtþsBaØaNrbs;GtifiCn ehIyGnuvtþviFankarnanaedIm,IkMNt;
GtþsBaØaN nig eFVIkartamdanRbtibtþikarTaMgT,ayNaEdlmankarsgS½y nigEdleFVIeT,IgedayCnsgS½y ¬maRta
52¦
3
4
11
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
]RkidækmµEdlmankarcat;taMg KWCakarKMramkMEhgcMeBaHsnþiPaB nigsnþisuxGnþrCati enAkñúgstvtSTI 21enH. smaCGgÁkarshRbCaCati sþIBIkarTb;sáat;]Rkidækmµ nigtulakar]Rkidæ GacCakarCYyrMlwkGMBIfaetIeyIgRtUveFVIGVIbEnßmeTot edIm,IttaMgnwgkarKMramkMEhgenH. yuT§saRsþCasklrbs;eyIg rYmmankarpþl;sc©ab½nCaskl nigkarGnuvtþGnusBaØaGgÁkarshRbCaCatiRbqaMgnwgbT]RkidæEdlmankarcat;taMgqøgRbeTs nigBiFIsarrbs;xøÜn GnusBaØasþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy nigviFanCasklTaMg12 y:ag
sMrab;RbqaMgGMeBIePrvkmµ kñúgeKalbMNgFana[)annUvkarRbkan;x¢ab;Caskl nigkareKarBtamy:ageBjeljcMeBaHviFanTaMgenH>>> ´sUmGMBavnavdl;bNþardæTaMgGs; sUmpþl;sc©ab½n nigGnuvtþGnusBaØaTaMgenH ehIyenAeBlCamYyKñaenH sUmCYyKñaeTAvijeTAmk kñúgkarBRgwgRbB½n§yutþiFm’RBhµTNÐkñúgRsuk
nigRbB½n§nItirdæ énbNþardæpgTaMgT,ay. ´sUmGMBavnavdl;bNþardænana [eqøót»kasenAkñúgRBwitþikarN_énsn§isBaØaBiess enAkñúgGMT,úgeBlkic©RbCuMkMritCan;x<s; énsmaCenH nigRBiwtþikarN_énsn§isBaØaenH kñúgGMT,úgén sm½yRbCMuTI 60 énmhasnñi)atGgÁkar shRbCaCatiedIm,Ipþl;sc©ab½n nigcUlCasmaCik. Rbsasn_rbs; GKÁelxaFikarrGgÁkarrshRbCaCati kUUhVI GaNann; EføgkñúgsmaCGgÁkarshRbCaCatielIkTI 11 sþIBIkarTb;sáat;]Rkidækmµnigtulakar]Rkidæ naéf¶TI 18 Ex msa qñaM 2005
kic©shRbtibtþikarGnþrCati
- pþl;esckþIcmøgénc,ab;nana Edlman\T§iBleTAelIbBaØtþisþIBIkarRbqaMgkarlagluykxVk; eTA[GKÁelxaFikarén
GgÁkarshRbCaCati ¬maRta 23 d ¦
- begáItyutþaFikareTAelIbTelµIsEdl)anRbRBwtþ ³ ¬k¦ enAkñúgrdæ ¬x¦ enAelInava b¤ynþehaH EdlsßiteRkam
Tg;Catirbs;rdæenaH ¬maRta 42¦
- shkarCamYyPaKIrdænanasþIBIkareFVIbtüab½n ¬maRta 44¦
- GnuBaØat[mankarTTYlsÁal;nUvbTbBa¢aBItulakarbreTs nigedIm,IrwbGUsykRTBüsm,tþi Xat;Tuk b¤cab;ykFnFan
nana eTAtamlkçN³smRsb ehIypþl;esckþIcmøgénc,ab; nigbTbBaØtþiTaMgLay Edlman\T§iBleTAelImaRtaenH
CUneTAGKÁelxaFikar ¬maRta 54¦
- eFVIkarxitxMRbwgERbgedIm,IsRmbsRmYlCamYybNþaGgÁkarGnþrCati nigGgÁkartMbn; edaybNþaRbeTsGPivDÆn_Ca
GñkCYydl;bNþaRbeTskMBugGPivDÆn_ ¬maRta 62¦
karpøas;bþÚrB½t’man
- elIkTwkcitþ[mankic©shRbtibtþikarrvagGaCJaFrCatinana nigEpñkÉkCn kñúgeKalbMNgRbqaMgGMeBIBukrlYy
¬maRta 38 - 39¦
- elIkkMBs;kic©shRbtibtþikar nigTMnak;TMng nigkarEckrMElkB½t’manCamYyGaCJaFrGnuvtþc,ab;Bak;B½n§rbs;rdædéT
eTot elIskmµPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy ¬maRta 48¦
5
6
12
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
GMNackñúgkaresIubGegátÉkraC
edIm,I[sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy GacGnuvtþParkic©rbs;xøÜnkñúgkarRbqaMgGMeBIBukrlYy nigbMeBjeTAnwgl½kçx½NÐ
rbs;GnusBaØashRbCaCatiRbqaMgGMeBIBukrlYy sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy caM)ac;RtUvmanGMNackñúgkaresIubGegát
RKb;RKan;. m®nþIsßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy GaceFVIkaresIubGegátGMeBIBukrlYyRKb;rUbPaBTaMgGs; nigGaceFVIkarEqkeqr
Xat;Tuk nigeFVIkarXat;xøÜn bnÞab;BImankarGnuBaØatBIEpñkyutþiFm’. GMNacesIubGegátrbs;sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy
RtUvbBa¢ak;[)anc,as;las;enAkñúgc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy.
sßab½nÉkraCRbqaMgGMeBIBukrlYyUNCAC maaRtaa 16 nig 36
raCrdæaPi)alkm<úCa )anebþC£afanwgbegáItsßab½nRbqaMg
GMeBIBukrlYymYykñúgeBlqab;bMputtamEtGaceFV IeTA)an.
sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy KWCasßab½nkNþald¾sMxan;kñúgkar
GnuvtþskmµPaB nigBRgwgkarGnuvtþc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy .
maRta 36 énGnusBaØaGgÁkarshRbCaCatiRbqaMg
GMeBIBukrlYy KUsbBa¢ak;fa saßb½nRbqaMgGMeBIBukrlYy nigm®nþI
TaMgT,ay {RtUvTTYl)annUvÉkraCPaB edayGnuelameTAtam
eKalkarN_CamUldæanénRbB½n§Ktiyutþirbs;RbeTsnImYy² edIm,I
p þl;lT§PaB[sßab ½nenaHGacGnuvt þParkic ©rbs;x ø Ünman
RbsiT§PaB nigedayKµan\T§iBlminsmrmüNamYymkelIkar
Gnuvtþrbs;xøÜn }.
karBnül;bMPøWGMBIsßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYyxageRkam
enH KWEp¥keTAelIrcnasm<½n§Edl)anesñIeLIgenAkñúgBRgagc,ab;
EdlmanBImun nigkardak;bBa¢ÚlnUv]TahrN_mYycMnYnén
bTdæanGnþrCati edIm,IFanafa sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYyCa
sßab½nmYyÉkraCtamkarebþCJa nigtaMgcitþrbs;raCrdæaPi)al .
]tþmRkumRbwkSaCati
edIm,IRbqaMgGMeBIBukrlYy raCrdæaPi)alnwgCMrujkarGnuvtþn_c,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy [)anxøaMgkøabMputbnÞab;BIc,ab;enHRtUv)anrdæsPa Gnum½trYc RBmTaMgbegáItGgÁPaBRbqaMgGMeBIBukrlYy. ÉksarreKalnneya)ayrrdæaPi)al }} karrGnnuuvtþyuuT§sa®sþnnigtRmUUvkarrCMnnYYyGPivDÆÆnn__ }}
GñkCMnajkarRbqaMgGMeBIBukrlYyGnþrCati)anesñIeyabl;fa ]tþmRkumRbwkSaRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvmansmaCikcMnYn 7 rUb nig CYbRbCMutameBlkMNt; nigmantYnaTICaTIRbwkSapþl;eyabl;[sßab½nGMeBIBukrlYy. ]tþmRkumRbwkSa begIátCaeKalneya)ay sRmab;karTb;sáat; Gb;rMnigkaresIubGegát cMeBaHGMeBIEdlBak;B½n§nwgGMeBIBukrlYy. smaCikTaMgR)aMBIr ¬7¦ rUb mansmasPaBdUcteTA ³ 1> \sSrCntMNagsgÁmsIuvilmYyrUb EtgtaMgedayRBHmhakSRt/ 2> \sSrCnmYyrUb eRCIstaMgedayRBwT§sPatamsemøg 2 PaK 3 éncMnYnsmaCikRBwT§sPaTaMgmUl/ 3> \sSrCnmYyrUb eRCIstaMgedayrdæsPatamsemøg 2 PaK 3 éncMnYnsmaCik rdæsPa TaMgmUl/4> \sSrCnmYy eRCIstaMgedayRkumRbwkSaFmµnuBaØ / 5> \sSrCnmYYyrUb eRCIstaMgedayraCrdæaPi)al/ 6> \sSrCnmYyrUb eRCIstaMgeday]tþmRkumRbwkSaénGgÁecARkm/ 7> \sSrCnmYyrUb eRCIstaMgedayGaCJaFrsvnkmµCati. kñúgcMeNamsmaCikTaMgGs;enHy:agehacNas;RtUvmansmaCikmYyrUbCa®sþI.
edIm,I[sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy Gac
mansmtßPaBRKb;RKan;kñúgkaresIubGegát nig
dak;eTaselIkrNIepSg²énGMeBIBukrlYy sßab½nenH
RtUvmanÉkraCPaB nigBMumankareRCotERCkBIxageRkA
k¾dUcCakarbgçitbgçMepSg². enHmann½yfa kareRCIserIs
nigkarEtgtaMgbuKÁlik karesIubGegát nigfvikarbs;
sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYyRtUvEtman
ÉkraCü.
?ehtuGVI)anCacaM)ac;
RtUvmanÉkraCü ?
13
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
GKÁelxaFikar
elxaFikardæan
énsßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYyKN³kmµkarpþl;
eyabl;saFarN³
naykdæan naykdæannaykdæan
fvikaÉkraCsRmab;sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy
sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvmanfvikasVy½tmYy EdlGnum½tedayrdæsPa edIm,IGnuBaØateGaysßab½nenH
bMeBjParkic©rbs;xøÜn nigedayminTTYl\T§iBlBIKNbkSneya)ayepSg². tamkarpþl;eyabl;rbs;GñkCMnajkar
RbqaMgGMeBIBukrlYyGnþrCati sßab½nenH RtUvmanKNnImYyedayELk sRmab;ebIkfvika nigkñúgry³eBlmYyqañMmþg.
sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvmankareFVIsvnkmµedaysßab½nxageRkACasaFarN³. ]tþmRkumRbwkSa RtUveFVIkarBinitü
eTAelIkarpþl;viPaKTan edayGgÁkarGñkpþl;CMnYy edIm,IeCosvagTMnas;plRbeyaCn_EdlGacekItman EdlcMNucenH
KWCaeKalkarN_mUldæanRKwHénGnusBaØashRbCaCatiRbqaMgGMeBIBukrlYy nig EpnkarskmµPaB ADB-OECD.
karRbqaMgGMeBIBukrlYy manviFIsMxan;²cMnYnbIKW ³karGb;rM karTb;sáat; nigkarGnuvtþc,ab;. GñkCMnajkarRbqaMgGMeBIBukrlYyGnþrCati)anpþl;eyabl;fa sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvmannaykdæancMnYnbI dac;edayELk EdlGnuvtþyuT§sa®sþTaMgbIenH. tYnaTI nigkarTTYlxusRtUv énnaykdæanTaMgenH RtUvbBa¢ak;[)anc,as;enAkñúgc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy.
edIm,IelIkkMBs;karcUlrYmBIsaFarNCnenAkñúgkargarrbs;sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy naykdæanTaMgbIrbs;sßab½nenHRtUvmanKN³kmµkarpþl;eyabl;saFarN³ P¢ab;enACamYy EdlmansmasPaBmkBIsgÁmsIuvil nigEpñkÉkCn. KN³kmµkarpþl;eyabl;saFarN³ RtUveFVIr)aykarN_CUnsaFarNCn kñúgry³eBlmYyeTogTat;GMeBIkarGnuvtþParkic©rbs;naykdæannImYy².
GKÁelxaFikar nigGKÁelxaFikarrg RtUvmansiT§iGnuvtþGMNacRbtibtþirbs;xøÜn elIelxaFikardæanRbqaMgGMeBIBukrlYyedayÉkraCüedayrYmbBa©ÚlkarGnuvtþParkic© karRKb;RKgbuKÁlik énelxaFikardæan nigeKalneya)ayrbs;naykdæanTaMgbIpgEdr.
ÉkraCüénGKÁelxaFikar nigGKÁelxaFikarrg
tYnaTIGKÁelxaFikar nigGKÁelxaFikarrg énsßab½nenH KWCatYnaTIEdlminBak;B½n§nwgKNbkSneya)ay
ehIykareRCIserIsebkçPaB[cUlbeRmIkargarkñúgtYnaTITaMgBIrenH RtUvmantmøaPaB nigmankarebIkcMhcMeBaHkarBinitü
Bic½©yedayl¥itl¥n;BIsaFarNCn. GñkCMnajkarRbqaMgGMeBIBukrlYyGnþrCati k¾)anpþl;eyabl;pgEdrfa enAeBlEdl
ebkçCn RtUv)aneRCIserIs (short-listed) ]tþmRkumRbwkSa RtUvTTYlxusRtUvkñúgkarbBa¢ÚnebkçPaBcMnYn 3 rUb én
GKÁelxaFikar nigGKÁelxaFikarrg eTArdæsPa edIm,IBinitü nigBicarNa. bnÞab;mk rdæsPa nwgeFVIkareRCIserIs
GKÁelxaFikar nigGKÁelxaFikarrg tamry³kare)aHeqñatedaysMeLg 2 PaK 3 rYc fVaybBa¢IraynamenaHdl;
RBHmhakSRt edIm,IRTg;LayRBHhsßelxa elIRBHraCRkitüEtgtaMg.
14
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
etIc,ab;KYrrYmbBa©ÚlcMNucGVIxøH ?
RbsinebIraCrdæaPi)alkm<úCaeKarBtamkarsnüarbs;xøÜn edIm,IeGayBRgagc,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYyenH
RsbtambTdæanGnþrCati c,ab;enHRtUvrYmbBa©ÚlnUvFatupSMsMxan;²CaeRcIn. FatupSMTaMgenH qøúHbBa©aMgnUvtRmUvkarBiess
rbs;RbeTskm<úCa k¾dUcCabTdæanEdlTTYlsÁal;CaGnþrCati.
karTb;sáat;
GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy CMBBUkTI 3 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD
raCrdæaPi)alkm<úCa )anebþC£afanwgeFVIkarEkTMrg;rdæ)al nigBRgwgtmøaPaBenAkñúgrdæaPi)al.
ehtudUcenH c,ab;enHRtUverobcMeLIgedayeqøIytbeTAnwgkarebþCa£citþenH nigRtUvcat;viFankarsMxan;²
edIm,IlubbM)at;ecal»kasEdlnaM[manGMeBIBukrlYyedaybuKÁlEdlkan;kab;muxtMENgsaFarN³.
karcUlrYmBIsaFarNCn nigkarGb;rM
GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy maaRtaa 13 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD ssrsþþmÖÖTI 3
RKb;RbCaBlrdækm<úCaTaMgGs; RtUvTTYl)annUv»kasedIm,ITTYlkaryl;dwgGMBIGMeBIBukrlYy
nigRtUvTTYlsÁal;nUvtYnaTIrbs;xÜønEdlmanenAkñúgkarbM)at;GMeBIBukrlYyenH. c,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBI
BukrlYy RtUvrYmbBa©ÚlbTbBaØtþimYycMnYnEdlCMruj[mankarcUlrYmBIsaFarNCn karGb;rM nigkarTTYl
)anB½t’man.
kardak;eTascMeBaHGMeBIBukrlYyTaMgLay nigkarkMNt;niymn½y
c,as;las;
GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy CMBBUkTI 3 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD ssrsþþmÖÖTI 2
bTelµIsnImYy²RtUvmanniymn½ykMNt;[)anc,as;las; nigmankardak;eTassmRsbeTAnwg
bTelµIsenaH edIm,IraraMgkarRbRBwtþGMeBIBukrlYy. bTelµIs nigkardak;eTasnana RtUvmanPaBdUcKñaeTAnwg
GnusBaØaGgÁkarshRbCaCati nigc,ab;EdlmanenAkñúgRsuk EdlmandUcCa BRgagRkmRBhµTNÐ
RkmnItiviFIRBhµTNÐ nigc,ab;sþIBIkarlagluykxVk;CaedIm.
15
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
karRbkasRTBüsm,tþi
GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy maaRtaa 52 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD ssrsþþmÖÖTI 1 ³
edIm,IBRgwgtmøaPaB[)anRbesIreLIg nigedIm,Ikat;bnßy»kasEdlnaM[ekItmanTMnas;pl
RbeyaCn_ c,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvtRmUv[m®nþIsaFarN³eFVIkarRbkasRTBüsm,tþirbs;xøÜn
nigRtUvbegáItkardak;eTasmYycMnYnEdlTak;Tgnwgkarman)anedayBMuRsbc,ab; EdlktþaenH CaviFanRKwH
sRmab;[sßab½nRbqaMgGMeBIBukrlYy bMeBjGaNtþiTb;sáat;rbs;xøÜn)aneCaKC½y.
karkarBarGñkbkGaRkatGMeBIBukrlYy GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy maaRtaa 32 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD ssrsþþmÖÖTI 2 nig 3 ³
RbsinmanbuKÁlNamYYy raykarN_B½t’mankñúgeKalbMNgl¥GMBIGMBIBukrlYy CnenaHRtUvTTYl)an
karkarBarBIrdæ edayrYmbBa©ÚlTaMgkarkarBarGtþsBaØaNrbs;CnenaH karpøas;bþÚrTIkEnøg nigviFankarsm
RsbdéTeTotpgEdr.
RtUvmannItiviFIGb,rma
eBlevlakMNt; sRmab;karcab;epþImGnuvtþc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy manry³eBl 6 Ex EdlCa
ry³eBlmYyd¾xøI. dUecñH c,ab;enHRtUvmannItiviFIkñúgkRmitmYyCaGb,brma EdlGac»ysßab½nRbqaMgGMeBI
BukrlYycab;epþImbMeBjParkic©rbs;xøÜn)an kñúgry³eBld¾qab;rh½stamEtGaceFVIeTA)an edayBMucaM)ac;rg;
caMGnuRkitümYycMnYnkñúgkarGnuvtþkargarmYycMnYndUcCa karGb;rM karTb;sáat; nigkarGnuvtþc,ab;enaHeT,Iy.
shRbtibtþkarGnþrCati
GnusBBaaØaashRbCaaCaatiRbqaaMgGMeBBIBBukrllYy CMBBUkTI 4 nig EpnkaarskmµµPaaBBRbqaaMgGMeBBIBBukrllYyrbs;ADB-OECD ssrsþþmÖÖTI 2 ³
]RkidækmµEdlmankarcat;taMg KWCakarKMramkMEhgcMeBaHsnþiPaB nigsnþisuxGnþrCati enAkñúg
stvtSTI 21 enH. RbeTskm<úCa man»kaskñúgeFVICaédKUenAkñúgkarRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy nig
ePrvkmµCaskl. c,ab;sþIBIkarRbqaMgGMeBIBukrlYy RtUvrYmbBa©ÚlmaRtamYycMnYnsþIBIkarshRbtibtþkar
GnþrCati CMnYyEpñkc,ab;eTAvijeTAmk nigkarpþl;btüab½n.
edIm,IRbyuT§RbqaMgGMeBIBukrlYy eyIgRtUvcat;viFankarc,as;las; dUcCa karEklMGnitiviFIrdæ)al karsRmYl nigTMenIb-nIkmµRbB½n§Bn§dar karlubbM)at;bTbBaØtþimincaM)ac; nigkarelIkTwkcitþmRnþIraCkar edIm,Ikat;bnßykalanuvtþPaBkñúgkarRbRBwtþGMeBIBukrlYy. eyIgenAmankargarCaeRcIneTotEdlRtUveFVI edIm,IBRgwgGaCJaFrsvnkmµCati nigbegáItGgÁPaB
svnkmµépÞkñúgenAtambNþaRksYg¼sßab½n edIm,IFana[mantmøaPaB nigkarTTYlxusRtUvkan;EteRcIneLIg.snÞrkfarbs; semþc huu‘nn Esnn EføgenAkñúgkic©RbCMuBieRKaHeyabl;elIkTI 7 enARkugPñMeBj éf¶TI 6 Ex FñÚ qñaM 2004
16
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
etIbc©úb,nñenHmanc,ab;GVIxøH sRmab;RbqaMgGMeBIBukrlYYy ?
kñúgxN³rg;caMkarGnum½tc,ab;RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy c,ab;mYycMnYnk¾manrYcRsab;mkehIyEdr EdlGac[mRnþI
eyIgeFVIkarvinicä½yeTaskarRbRBwtþGMeBIBukrlYYy)an. c,ab;RBhµTNÐGnþrkal G‘untak; qñaM1992 rYmmanmaRtamYycMnYn
Bak;B½n§eTAnwgbTelµIssuIsMNUkskmµ nigGksmµy:agTUlMTUlay.
maRta 37 ³ karéKbM)at;eFVIeT,IgedayGñkrdækar?
1- CnCatMNagCab;eqñat GñkrdækarsuIvil nigeyaFaTaMgGs; RKb;Pñak;garpøÚvkar rbs;PaKINamYyénPaKIkm<úCaTaMgbYn
énkic©RBmeRBog)a:rIs RKb;GñkTTYlxusRtUvxagneya)ayEdlkñúgRkbx½NÐmuxgarxøÜn b¤kñúg»kasbMeBjmuxgarenH
)anykeFVICaRTBüsm,tþipÞal;xøÜn lk; CYl éKbM)at;CaRbeyaCn_xøÜn b¤CaRbeyaCn_ttIyCn NamYy nUvRTBüsm,tþi
esvakmµ ®)ak;kas buKÁlik plRbeyaCn_ Éksar esckþIGnuBaØat b¤muxgarEdlCarbs;smUhPaBNamYyeFVICa
kmµsiT§i b¤CasiT§iGaRs½ypl RtUvmaneTasBIbT]RkidæéKbM)at;sm,tþisaFarN³ ehIyRtUvpþnÞaeTasdak;KukBIbT
]Rkidæ BI 3qñaM eTA 10qñaM.
2- CnNaEdl)anRbRBwtþbTelµIsxagelIenH nwgGacRtUvtulakardkhUtmuxgarecjBIGaNtþi énkareRCIstaMgrbs;xøÜn
ehIymü:ageTot nwgGacRtUvhamXat;min[QreQµaHe)aHeqñat b¤min[kan;muxtMENgEdlmankarTTYlxusRtUv
NamYykñúgrdæ)alsaFarN³kñúgry³eBlBIrqñaM eRkayBI)anTTYleTasrbs;xøÜnrYcehIy.
3- mü:ageTot CnRbRBwtþbT]RkidæenaH nwgRtUvpþnÞaeTasBin½yCaR)ak;esµInwgBIrdg éntémøRTBüsm,tþi b¤TwkR)ak;Edl
)anéKbM)at;edaybnøMenaH.
maRta 38 ³ karsuIsMNUk
1- edayminKitdl;TNÐkmµxagvin½yCayfaehtu RKb;Gñkrdæ)alsuIvil b¤eyaFa RKb;Pñak;garpøÚvkarrbs;PaKINamYy
kñúgcMeNamPaKITaMgbYnénkic©RBmeRBogRkug)a:rIs RKb;GñkTTYlxusRtUvneya)ayEdlesñIsuM b¤b:unb:gnwgesñIsuM
b¤TTYl b¤b:unb:gnwgTTYl kñúgRkbx½NÐénmuxgarxøÜn b¤kñúg»kasbMeBjkargar nUvRTBüsm,tþi esvakmµ R)ak;kas
buKÁl muxgar Éksar esckþIGnuBaØat b¤plRbeyaCn_GVImYYy CafñÚrénrbs;NamYYykñúgcMeNamrbs;TaMgenH
KW)anRbRBwtþbT]RkidæsuIsMNUkGkmµ ehIyRtUvpþnÞaeTasdak;KukCabT]RkidæBI 3qñaM eTA 7qñaM.
2- CnEdl)anRbRBwtþbTelµIsxagelIenH nwgGacRtUvtulakardkhUtmuxgarecjBIGaNtþiénkareRCIstaMgrbs;xøÜn
ehIymüa:geTot nwgGacRtUvhamXat;min[QreQµaHe)aHeqñat b¤min[kan;muxtMENgEdlmankarTTYlxusRtUv
NamYy kñúgrdæ)alsaFarN³kñúgry³eBl 2qñaM eRkayBI)anrgeTasrbs;xøÜnrYcehIy.
3- mü:ageTot CnRbRBwtþbT]RkidæenaH nwgRtUvpþnÞaeTasBin½yCaR)ak;esµInwgBIrdg éntémøRTBüsm,tþi b¤TwkR)ak;Edl
)anéKbM)at;edaybnøMenaH.
maRta 58 ³ GMeBIsUk):an;
CnNaEdlsUk b¤b:unb:gsUk RKb;GñktMNagCab;eqñat RKb;GñkrdækarsuIvil nigeyaFa ®Kb;Pñak;garpøÚvkarrbs;PaKI NamYy
kñúgcMeNamPaKIExµrTaMgbYnénkic©RBmeRBogRkug)a:rIs b¤RKb;KNbkSneya)ayEdl)ancuHeQµaHkñúgbBa¢IkñúgRkbx½NÐ
muxgarrbs;xøÜn b¤kñúg»kasbMeBjmuxgarGs;TaMgenH edaysnüaRbKl;dl;GñkTaMgenaHnUvRTBüsm,tþi esvakmµ R)ak;
buKÁlik muxgar Éksar esckþIGnuBaØat b¤kéRmGVImYYyCafñÚr edIm,I[)anrbs;NamYykñúgcMeNamrbs;TaMgenaH KWCa
karRbRBwtþbTmCÄwmsUk)a:n;skmµ ehIyRtUvmaneTasCab;KukBI 1qñaM eTA 3qñaM.
17
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
etI´GaceFVIGVIxøH edIm,IFana[)annUvc,ab;mYyEdlRtUvtam
sþg;darGnþrCati ?
- cUlrYmsikçasala nigkic©RbCuMnanasþIGMBIBRgagc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy edIm,IsMEdgkarTamTareGayc,ab;enHRsb
tambTdæanGnþrCati
- sMEdgkarcab;GarmµN_rbs;GñkenAkñúgkic©RbCMuBieRKaHeyabl;nana EdlerobcMeLIgedayrdæaPi)al
- GeBa¢IjmRnþIrdæaPi)al cUlrYmkñúgkic©BiPakSasaFarN³
- FanafakarTamTareGaymanc,ab;RbqaMgGMeBIBukrlYy EdlmanbTdæanGnþrCatiRtUv)anpþl;CaGTiPaBsMrab;
kic©RbCMuRtYtBinitüRbcaMRtImaskic©RbCMuBieRKaHeyabl;enAkñúgExkBaØa nigenAkñúgkic©RbCMuBieRKaHeyabl;ExFñÚxagmuxenH
- RbCuMCamYyGñkBak;B½n§TaMgGs; edIm,IekNÐRbmUlkmøaMgsaFarNCn
- bBa©úHbBa©ÚlsmaCikrdæaPi)al smaCiksPa nigRBwT§sPa EdlCaGñkTTYlxusRtUvkñúgkarGnum½tc,ab; tamry³kar ³
- erobcMkarCYbBiPakSa rvagbuKÁl nigbuKÁlpÞal;
- sresrlixit b¤GuIem:l nigTUrs½BÞTak;Tg
- eFVIBaØti
- dak;sMBaFelIrdæaPi)al [QaneTApþl;sc©ab½nelIGnusBaØashRbCaCati RbqaMgnwgGMeBIBukrlYyPøam² eRkayBI
c,ab;RtUv)anGnum½t
sTÞanuRkm
18
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a1818
karniymbkçBYk b¤bkçanueRKaH
KWCakarniymbkçBYkminsmRsbenAkñúgkareRCIserIs b¤EtgtaMgbuKÁlNamñak;[cUlbeRmIkargarsaFarN³ ¬sUmemIl
maRta 8¦.
karrwbGUs
EdlrYmbBa©ÚlTaMgkardkhUttamEdlGaceFVIeTA)an mann½yfakarbgçaMgTukCaGcié®nþy_énRTBüsm,tþi edaydIkaBI
tulakar b¤esckþIbBa¢aBIrdæGMNacmansmtßkic©.
TMnas;plRbeyaCn_
KWCaplRbeyaCn_CaTwkR)ak; plRbeyaCn_neya)ay plRbeyaCn_sRmab;RKYsar b¤plRbeyaCn_pÞal;xøÜn EdlGacman
\T§iBl b¤karRbtibtþirbs;CnNamñak;kñúgkatBVkic©CapøÚvkarrbs;xøÜn.
RTBü
KWCasm,tþiRKb;RbePT eTaHbImanragkay b¤minmanragkay eTaHcln³ b¤Gcln³ rUbIu b¤CaGrUbIu nigÉksarKtiyutþi
b¤]bkrN_bBa¢ak;vtßútag b¤k¾plRbeyaCn_enAkñúgRTBüsm,tþienaH.
plRbeyaCn_)anmkBIGMeBI]Rkidæ
KWCaRTBüsm,tþiEdlelcecj b¤TTYl)anmk eTaHedaypÞal; b¤edayRbeyaltamry³karRbRBwtþbTelµIsRBhµTNÐ
NamYy.
plRbeyaCn_
mann½yfa
k> GMeNayGVImYy kMcI témøQñÜl rgVan; b¤kéRm eCIgsar CaTwkR)ak; b¤Cavtßúmantémø b¤CaRTBüsm,tþi b¤kéRmCa
RTBüsm,tþiRbePTCaGVImYYy
x> kariyal½y muxgar b¤kic©RBmeRBogGVImYYy
K> karbg;R)ak; karelIkElg karlubecal karlubbM)at;nUvR)ak;kMcIGVImYy katBVkic© b¤bMNuldéTeToteTaHCaTaMgmUlkþI
b¤edayEpñkkþI.
X> esvakmµÉeTot² b¤karpþl;CaKuNRbeyaCn_ ¬eRkAGMBIkarkMsanþ¦ rYmTaMgkic©karBarmin[mankarpakBin½yEdl
elcecjGMBIGMeBI b¤dMeNIrkarénkardak;vin½yCaEbbrdæb,evNI b¤RBhµTNÐ eTaHbICamanc,ab;Ecg b¤minTan;man
k¾eday.
g> karGnuvtþn_ b¤karXaXaMgmin[GnuvtþnUvsiT§i b¤GMNac b¤Parkic©GVImYy ehIynwg>>>
c> karesñICUn b¤karsnüafaesñICUn eTaHbImanlkçxNÐ b¤KµanlkçxNÐkþInUvplRbeyaCn_ dUcmanEcgkñúgsµartIénkfax½NÐ
¬k¦ ¬x¦ ¬K¦ ¬X¦ ¬g¦.
19
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a
mRnIþsaFarN³
KWmann½yfa
k> buKÁlbeRmIkarenAkñúgsßab½nnItibBaØtþi nItiRbtibtþi eyaFa rdæ)al b¤sßab½ntulakar eTaHCaedaykarEtgtaMg b¤eday
kare)aHeqñatkIþ eTaHCaGcié®nþy_ b¤beNþaHGasnþkIþ eTaHCa)anTTYlR)ak;QñÜl b¤min)ankIþ edayminKitGMBIGayu
v½yrbs;buKÁleT,Iy
x> buKÁlÉeTotEdleFVIkarkñúgmuxgarsaFarN³rYmTaMgTIPñak;garsaFarN³ b¤shRKassaFarN³ b¤pþl;nUvesva
saFarN³EdlmanEcgenAkúñgc,ab;énRBHraCaNac®kkm<úCa
K> buKÁldéTeTotdUcEdlmanEcgenAkñúgc,ab;Exµrfa {m®nþIsaFarN³}
GMeNay
KWCaRTBü b¤CaesvaEdlRtUvpþl;[eTAbuKÁlNamñak; b¤edIm,ICaRbeyaCn_dl;buKÁlNamñak; EdlminRtUv)ancat;TukCakic©
RBmeRBog EdleRkABIkic©RBmeRBogpøÚvkar b¤elIsBIcMnYnGb,brma.
GMeBIBukrlYy
GMeBIBukrlYy KWkareRbItYnaTI Parkic© GMNac b¤\Ti§Blrbs;buKÁl edayKµanc,ab;GnuBaØat nigedayxusc,ab;
edIm,ITajykRbeyaCn_pÞal;xøÜn CaR)ak; Cavtßú b¤plRbeyaCn_CasmÖar³epSg²eTot edIm,IxøÜnpÞal; edIm,IRKYsarxøÜn
b¤edIm,IGñkdéT b¤GgÁPaBdéT c,ab;enHecaTCabTelµIscMeBaHGMeBIBukrlYymYycMnYn nigbTelµIsBak;B½n§nwgGMeBIBukrlYy
edayminrab;bBa©ÚlTaMgc,ab;bEnßmeTotEdldak;TNÐkmµelIGMeBIBuklYy.
R)ak;kéRm
KWCaR)ak;kéRm)anmkGMBI kic©kar kariyal½y zan³ muxgar b¤kargar EdlrYmTaMgR)ak;ebovtS R)ak;QñÜl nigR)ak;bEnßmÉ
eTot.
B½t’manbEnßm
RbsinebIelak-Gñkcg;)anB½t’manbEnßmGMBIc,ab;RbqaMgnwgGMeBIBukrlYy b¤cMNucNamYyénsþg;darGnþrCati
Edlc,ab;enHRtUvykCamUldæan sUmTak;Tg ³
epk km<úCa
PñMeBj swneFI Can;TI3 kac;RCugpøÚv RBHsIuhnu nigpøÚvRBHsuFars
PñMeBj
TUrs½BÞ¼TUrsar ³ 023 217 855
20
R by u T § R bq a M gn w gG M e B I B u k rl Yy en Akm < ú C a2020
]btßmÖeday
pliteday