1

SZKOLNY PROGRAM

PROFILAKTYKI

SZKOŁA PODSTAWOWA NR 2

W

MIASTECZKU ŚLĄSKIM

na lata

2015/2016

2016/2017

2017/2018

2

Wstęp

Podstawowym założeniem Szkolnego Programu Profilaktyki jest wspomaganie uczniów w

rozwoju, wspieranie w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi ich prawidłowemu

rozwojowi, a także likwidowanie czynników niekorzystnych dla ich zdrowia i życia.

Głównym celem działań profilaktycznych jest więc szeroko pojęta ochrona ucznia przed

wszelkimi zakłóceniami rozwoju.

Zaplanowane i systematyczne działania profilaktyczne dostosowane do wieku uczniów

stanowią niezwykle istotny element w procesie wychowania, a realizacja założonych celów

wspomaga podstawowe priorytety funkcjonowania szkoły.

ZAŁOŻENIA SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI

A. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Szkoły

Podstawowej nr 2 w Miasteczku Śląskim i jest wynikiem diagnozy, w której

uwzględniono potrzeby rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki

środowiska szkoły oraz przemian społeczno – ekonomicznych w kraju. Diagnozy

dokonano na podstawie: obserwacji uczniów, wywiadów z nauczycielami i z rodzicami,

analizy dokumentacji szkolnej, raportu z ewaluacji wewnętrznej przeprowadzonej w roku

szkolnym 2014/2015.

B. Podstawowym założeniem programu jest eliminowanie rozpoznanych czynników ryzyka i

wzmacnianie czynników chroniących.

C. Program jest skierowany do uczniów, rodziców i nauczycieli. Program jest zorientowany

na ucznia, uwzględnia jego potrzeby oraz specyfikę okresu rozwojowego dziecka w

młodszym wieku szkolnym. Rodzice stanowią podmiot wspomagający profilaktykę w

szkole. Rodzice współtworzą program poprzez wskazywanie najistotniejszych problemów

oraz uczestniczą w nim, podnosząc swoje umiejętności rodzicielskie i wychowawcze,

współpracując z gronem pedagogicznym w imię szeroko pojmowanego dobra dziecka.

Nauczyciele są realizatorami programu oraz jego podmiotem. Stale podnoszą swoje

kompetencje wychowawcze i interpersonalne poprzez uczestniczenie w szkoleniach i

kursach oraz kontakt z najnowszą wiedzą z dziedziny profilaktyki.

D. Szkolny Program Profilaktyki jest spójny ze Szkolnym Programem Wychowawczym i

harmonizuje z przedmiotami nauczania, godzinami do dyspozycji wychowawcy i

zajęciami pozalekcyjnymi.

E. Realizacja programu, po zaopiniowaniu i zatwierdzeniu przez Radę Pedagogiczną i Radę

Rodziców spoczywa na wszystkich nauczycielach i pracownikach administracji i obsługi

szkoły, przy współpracy ze specjalistami z Powiatowej Poradni Psychologiczno –

Pedagogicznej i innych instytucji działających na rzecz dzieci i rodziny (policja, sąd,

3

kuratorzy, Tarnogórski Ośrodek Terapii Uzależnień Profilaktyki i Pomocy

Psychologicznej TO TU, MOPS, PCPR).

F. Profilaktyka w Szkole Podstawowej nr 2 jest realizowana poprzez:

- działania zintegrowane z aktualną podstawą programową,

- uczestniczenie w ogólnopolskich i lokalnych akcjach, kampaniach i programach

skoncentrowanych wokół szeroko rozumianej profilaktyki,

- incydentalne działania, które są formą odpowiedzi na konkretne zdarzenia zaistniałe w

szkole lub środowisku.

G. Szkolny Program Profilaktyki podlega ewaluacji wewnętrznej i obowiązuje przez okres

trzech lat szkolnych: 2015/2016, 2016/2017, 2017/2018.

H. Poszczególne elementy programu (np.: proponowany przez autorów sposób realizacji)

mogą ulegać modyfikacji.

PODSTAWA PRAWNA

Akty prawne obowiązujące przy konstruowaniu i realizacji

Szkolnego Programu Profilaktyki:

1. Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 nr 78,

poz. 483)

- Art.72 ust.1: „Rzeczpospolita Polska zapewnia ochronę praw dziecka. Każdy ma

prawo żądać od organów władzy publicznej ochrony dziecka przed przemocą,

okrucieństwem, wyzyskiem i demoralizacją.”

2. Konwencja Praw Dziecka (przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów

Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r)

- Art. 3 pkt 1 „ We wszystkich działaniach dotyczących dzieci, podejmowanych przez

publiczne lub prywatne instytucje opieki społecznej, sądy, władze administracyjne lub

ciała ustawodawcze, sprawą nadrzędną będzie najlepsze zabezpieczenie interesów

dziecka.”

- Art. 19 pkt1 „ Państwa – Strony będą podejmowały wszelkie kroki w dziedzinie

administracyjnej, społecznej oraz wychowawczej dla ochrony dziecka przed

wszelkimi formami przemocy fizycznej bądź psychicznej, krzywdy lub nadużyć,

zaniedbania bądź niedbałego traktowania lub wyzysku, a w tym wykorzystywania w

celach seksualnych dzieci pozostających pod opieką rodzica/ów/, opiekuna/ów/

prawnego/ych/ lub innej osoby sprawującej opiekę nad dzieckiem.”

- Art.33 „ Państwa – Strony będą podejmowały wszelkie odpowiednie kroki, w tym

środki ustawodawcze, administracyjne, socjalne oraz środki w dziedzinie oświaty, w

celu zapewnienia ochrony dzieci przed nielegalnym używaniem środków

narkotycznych i substancji psychotropowych, zgodnie z ich zdefiniowaniem w

odpowiednich umowach międzynarodowych, oraz w celu im zapobiegania

wykorzystywania dzieci do nielegalnej produkcji tego typu substancji i handlu nimi.”

3. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2015 r. poz. 2156 oraz

z 2016 r. poz. 35, 64 i 195). 4. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 sierpnia 2015 r. w sprawie

zakresu i form prowadzenia w szkołach i placówkach systemu oświaty działalności

wychowawczej, edukacyjnej, informacyjnej i profilaktycznej w celu przeciwdziałania

narkomanii (Dz.U. z 2015 r. poz. 1249).

4

5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie

podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w

poszczególnych typach szkół (Dz.U. z 2012 r. poz. 977).

6. Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (tekst

jednolity Dz.U. z 2014 r., poz. 382).

7. Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii z dnia 29 lipca 2005 r. (tekst jednolity Dz. U.

z 2012 r., poz. 124)

8. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 września 2012 r.

w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o wychowaniu w trzeźwości i

przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. 2012 poz. 1356) .

9. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 lutego 2015r. w

sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami

używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. 2015, poz. 298).

10. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 15 września 2011r.

w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie zdrowia psychicznego (Dz.

U. 2011 nr 231, poz. 1375).

11. Statut Szkoły Podstawowej nr 2 w Miasteczku Śląskim.

12. Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 2 w Miasteczku Śląskim.

Cele Szkolnego Programu Profilaktyki

Szkolny Program Profilaktyki powstał jako narzędzie służące wszystkim jego

adresatom: uczniom, nauczycielom oraz rodzicom/opiekunom prawnym. Wobec

potencjalnych i realnych niebezpieczeństw zarówno pochodzących ze świata zewnętrznego,

jak i samej jednostki ma na celu wyposażenie swoich odbiorców w taką wiedzę i umiejętności

oraz wyrobienie takich nawyków, które pomogą im w stawieniu czoła współczesnym

zagrożeniom. Poprzez celowe i świadome działania ma pełnić funkcję ochronną prze

oddziaływaniem czynników ryzyka oraz wzmacniać czynniki chroniące.

Cel główny Bezpieczeństwo jako uniwersalna wartość zapewniająca rozwój we wszystkich sferach życia.

Cele szczegółowe

rozpoznawanie i przezwyciężanie trudności w nauce oraz przeciwdziałanie

niepowodzeniom szkolnym,

organizowanie form pomocy dzieciom mającym trudności w nauce lub wykazującym

niechęć do nauki szkolnej oraz w miarę potrzeb i możliwości szkoły wzbogacanie

form pomocy dzieciom,

otoczenie opieką i wsparciem wszystkich uczniów, zwłaszcza znajdujących się w

trudnej sytuacji materialnej oraz zagrożonych marginalizacją,

rozwijanie umiejętności życiowych ułatwiających funkcjonowanie w grupie

społecznej,

kształtowanie w uczniach poczucia własnej wartości oraz motywowanie do

podejmowania w środowisku szkolnym różnych form aktywności zaspokajających

ich potrzeby psychiczne, fizyczne, emocjonalne, społeczne i duchowe,

kształtowanie umiejętności komunikowania się, uczenie zachowań asertywnych,

5

rozwijanie umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach (rozwiązywanie

problemów i sytuacji konfliktowych, umiejętności mediacji i negocjacji),

uczenie radzenia sobie w sytuacjach stresogennych, radzenia sobie ze złością,

zapewnienie uczniom poczucia bezpieczeństwa podczas wszystkich form zajęć

realizowanych w szkole oraz w relacjach rówieśniczych,

wskazywanie różnych form zdrowego stylu życia i sposobów osiągania satysfakcji

osobistej i sukcesu życiowego bez sięgania po używki,

pogłębianie wiedzy o realizacji zachowań i postaw prozdrowotnych w ochronie,

utrzymaniu i poprawie zdrowia,

uświadomienie konsekwencji stosowania różnych form używek (alkohol, papierosy,

narkotyki, środki psychoaktywne),

wspieranie rodziców w kształtowaniu ważnych umiejętności wychowawczych oraz

informowanie ich o sposobach zapobiegania uzależnieniom,

integrowanie środowiska szkolnego i rodzinnego uczniów w celu budowania

wzajemnego zaufani

Diagnoza środowiska szkolnego

Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na potrzeby Szkoły Podstawowej

nr 2 w Miasteczku Śląskim i jest wynikiem diagnozy, w której uwzględniono potrzeby

rozwojowe uczniów, potrzeby wynikające ze specyfiki środowiska szkoły oraz przemian

społeczno – ekonomicznych w kraju. Diagnozy dokonano na podstawie: wywiadów z

uczniami i z rodzicami, obserwacji uczniów, analizy dokumentacji szkolnej, raportu z

przeprowadzonej ewaluacji wewnętrznej.

Identyfikacja problemów:

- potrzeba wzmocnienia bezpieczeństwa dzieci, ze szczególnym uwzględnieniem dzieci ze

specjalnymi potrzebami edukacyjnymi;

- niedostateczna wiedza uczniów i niestosowanie się do zasad zdrowego stylu życia;

- niska kultura języka, używanie wulgaryzmów;

- agresja słowna i przemoc we wzajemnych kontaktach między uczniami;

- bezkrytyczny odbiór wzorców i zachowań prezentowanych w mediach;

- niski status ekonomiczny niektórych rodzin.

Czynniki ryzyka i czynniki chroniące

W programie uwzględniono czynniki ryzyka, które stanowią zagrożenie dla

prawidłowego rozwoju dzieci oraz czynniki chroniące, których występowanie wzmacnia

ogólny potencjał zdrowotny dzieci i zwiększa ich odporność na działanie czynników ryzyka.

Czynniki ryzyka

pasywne formy spędzania czasu wolnego (TV, internet, gry komputerowe, kino

domowe),

przeciążenie dzieci pracą intelektualną, co skutecznie ogranicza ruch i wysiłek

fizyczny,

agresja i przemoc w kontaktach między uczniami,

6

promowanie egocentryzmu – dziecko jest najważniejsze i cały świat powinien

koncentrować się na jego potrzebach,

podważanie podstawowych autorytetów społecznych, jak rodzice, nauczyciele,

duchowni),

redefiniowanie wartości – na skutek specyficznego interpretowania lub kontekstu

sytuacyjnego dotychczasowe wartości nabierają nowego znaczenia, często wręcz

sprzecznego z dotychczasowym (wolność – samowola, otwartość – bezkrytycyzm,

tolerancja – akceptacja wszystkiego).

Czynniki chroniące

środowisko rodzinne – rodzina zaangażowana w życie dziecka,

otoczenie społeczne – rola nauczyciela, który może stać się dla dziecka, drugą, co do

ważności osobą znaczącą, wsparcie ze strony nauczyciela może kompensować brak

wsparcia ze strony rodziców i rówieśników,

środowisko rówieśnicze – kontakty z rówieśnikami akceptującymi normy społeczne, z

aspiracjami edukacyjnymi, prospołecznymi, z dziećmi, które pozytywnie podchodzą

do problemów życiowych i szukają konstruktywnych rozwiązań.

Strategie działań profilaktycznych

W programie zastosowano różne strategie działań profilaktycznych, które zapewnią

kompleksowe oddziaływania profilaktyczne:

STRATEGIE INFORMACYJNE

Ich celem jest dostarczenie wiarygodnych, rzetelnych informacji na temat skutków

zachowań ryzykownych i tym samym umożliwienie dokonywania racjonalnego wyboru.

STRATEGIE EDUKACYJNE

Mają pomóc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych

(umiejętności nawiązywania kontaktów z ludźmi, radzenia sobie ze stresem, rozwiazywania

konfliktów, opierania się naciskom ze strony otoczenia itp.).

STRATEGIE DZIAŁAŃ ALTERNATYWNYCH

Ich rolą jest pomoc w zaspokojeniu ważnych potrzeb (np. sukcesu, przynależności)

oraz osiąganie satysfakcji życiowej przez stwarzanie możliwości zaangażowania się

w działalność pozytywną (artystyczna, społeczna, sportowa itp.).

STRATEGIE INTERWENCYJNE

Celem tych działań jest pomoc osobom mającym trudności w identyfikowaniu

i rozwiązywaniu ich problemów oraz wspieranie w sytuacjach kryzysowych. Interwencja

obejmuje towarzyszenie ludziom w krytycznych momentach ich życia.

Przewidywane efekty

utrzymanie wizerunku szkoły przyjaznej i bezpiecznej,

zminimalizowanie zjawiska agresji w szkole (w tym agresji słownej),

zwiększenie poziomu wiedzy uczniów,

7

zbudowanie przyjaznych relacji pomiędzy uczniami i ich rówieśnikami oraz uczniami,

a osobami dorosłymi,

wykreowanie postaw społecznie pożądanych nastawionych na współdziałanie i na

drugiego człowieka,

wyposażenie uczniów w umiejętności radzenia sobie w trudnych sytuacjach

życiowych i podejmowania właściwych decyzji.

UCZNIOWIE

· posiądą wiedzę na temat profilaktyki uzależnień,

· zdobędą istotne umiejętności psychospołeczne (skuteczne odmawianie, asertywność,

umiejętności komunikacyjne, empatię)

· uporządkują własny świat wartości,

· utrwalą postawę odrzucającą nałogi oraz przemoc i agresję,

· podniosą poczucie własnej wartości,

· zwiększy się ich poczucie bezpieczeństwa w środowisku szkolnym,

· będą umieli ocenić swoje możliwości i zasoby,

· będą wiedzieć, na czym polega zdrowy styl życia

RODZICE

· usystematyzują swoją wiedzę na temat uzależnień i ich skutków, mechanizmów agresji i

przemocy,

· podwyższą swoje kompetencje wychowawcze oraz profilaktyczne,

· zacieśni się współpraca nauczycieli, rodziców i środowiska lokalnego we wspólnych

działaniach profilaktycznych.

NAUCZYCIELE

· będą doskonalili swoje umiejętności w prowadzeniu pracy profilaktycznej.

8

SZCZEGÓŁOWY PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH

Wszystkie klasy

CELE FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI TERMIN

REALIZACJI

Zapobieganie

niepowodzeniom

szkolnym uczniów

Zapewnienie pomocy dzieciom o specjalnych potrzebach edukacyjnych

(zajęcia dydaktyczno – wyrównawcze i specjalistyczne: rewalidacyjne,

logopedyczne, korekcyjno – kompensacyjne).

Stworzenie uczniom możliwości uczestniczenia w kołach zainteresowań.

Informowanie rodziców o rodzajach i formach pomocy proponowanych

przez instytucje wspierające szkołę.

Pomoc psychologiczno – pedagogiczna na terenie szkoły zgodnie z

rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i

organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych

przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 30.04.2013 r. (Dz.U. 2013

poz.532)

Dostosowanie wymagań do indywidualnych potrzeb i możliwości uczniów.

Monitorowanie spełniania obowiązku szkolnego i obowiązku nauki oraz

frekwencji uczniów.

Współpraca z poradnią psychologiczno – pedagogiczną.

Współpraca z rodzicami – informowanie o postępach szkolnych uczniów

(sukcesy i trudności edukacyjne), udzielanie wskazówek do pracy z

dzieckiem w domu, kierowanie uczniów na badania do poradni

specjalistycznych, wspieranie rodziców w rozwiązywaniu trudności

wychowawczych.

Koordynowanie pomocy materialnej dla uczniów – usunięto wyprawkę

szkolną stypendia szkolne i zasiłki szkolne, finansowanie obiadów w

stołówce szkolnej i inne wynikające z potrzeb uczniów.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

dyrektor szkoły

IX - VI

Zapoznanie uczniów i

rodziców z

dokumentami

Zapoznanie uczniów na godzinach wychowawczych ze Statutem, WZO,

Programem Wychowawczym, Programem Profilaktyki, Procedurami

postępowania w sytuacjach zagrożenia, z dokumentem Normy i Zasady

wychowawcy klas

IX

9

szkolnymi i

obowiązującym

regulaminami

Zachowania Uczniów, Regulaminem Szkolnym, regulaminami sal

lekcyjnych i innych pomieszczeń w szkole (m.in. świetlica, stołówka, sala

gimnastyczna, biblioteka).

Zapoznanie rodziców ze Statutem Szkoły, WZO, Programem

Wychowawczym Szkoły, Szkolnym Programem Profilaktyki.

Tworzenie

bezpiecznego,

wolnego od uzależnień

środowiska

wychowawczego

szkoły.

Dyżury nauczycieli na korytarzach, monitoring – wykorzystywanie zapisu z

monitoringu w celu wyjaśniania nieporozumień między uczniami.

Organizowanie spotkań z funkcjonariuszem policji z wydziału do spraw

nieletnich i z wydziału ruchu drogowego.

Informowanie o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu uczniów.

Warsztaty „Jak radzić sobie z przemocą i agresją”.

Współpraca z Policją oraz z instytucjami wspierającymi szkołę w

profilaktyce uzależnień.

Informowanie o zasadach bezpiecznego wypoczynku w czasie wolnym od

zajęć dydaktycznych – ferie zimowe, wakacje letnie, przerwy świąteczne.

Współpraca z podmiotami wspierającymi szkołę w działalności

dydaktycznej, opiekuńczej i wychowawczej: policją, sądem, kuratorami,

MOPS-em, PCPR-erem, TOTU, Pełnomocnikiem Burmistrza ds.

Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, parafią, Fundacją na rzecz

Dzieci Miasteczko Śląskie, z ośrodkami profilaktyki i reedukacji w Polsce

Usunięto udział w konkursie „Bezpieczna szkoła – bezpieczny uczeń”.

dyrektor szkoły

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX - VI

Uczniowie klas I – III

CELE ZADANIA, FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI

Rozwijanie

samoświadomości,

samopoznanie

Ja i inni

Integracja zespołów klasowych.

Rozwijanie i wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów poprzez

stwarzanie sytuacji umożliwiających osiąganie sukcesów na miarę

możliwości uczniów.

Rozwijanie umiejętności rozpoznawanie i nazywanie emocji (złość,

agresja jak sobie z nią skutecznie radzić).

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX - VI

10

Wyrabianie postawy tolerancji w stosunku do wszelkich odmienności

(religijnych, rasowych, kulturowych, środowiskowych).

Kształtowanie prawidłowego stosunku do osób niepełnosprawnych.

Zapewnienie

bezpieczeństwa

fizycznego i

psychicznego.

Zapoznanie z podstawowymi zasadami bezpieczeństwa.

Informowanie uczniów, gdzie szukać pomocy w różnych sytuacjach

problemowych.

Uświadomienie dzieciom różnic w kontaktach międzyludzkich (zaufanie i

ostrożność w kontaktach z osobami, które znamy i z nieznajomymi),

Uświadomienie i różnicowanie sytuacji bezpiecznych i niebezpiecznych.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX - VI

Umiejętność radzenia

sobie ze złością, agresją i

przemocą oraz radzenia

sobie w sytuacjach

trudnych.

Zajęcia „Jak radzić sobie z przemocą, agresją i złością”.

Spotkania z policjantem na temat „Zasady bezpiecznego zachowania się

w szkole i poza nią”, „Zasady bezpiecznego poruszania się w ruchu

drogowym”.

Spektakle i filmy profilaktyczne.

Warsztaty profilaktyczne dotyczące tematyki łagodzenia napięć,

rozwiązywania konfliktów dla uczniów, rodziców i nauczycieli

prowadzone przez specjalistów.

Wstępna diagnoza występujących problemów (emocjonalnych,

wychowawczych, zdrowotnych) wśród dzieci 6-letnich.

Kierowanie na badania specjalistyczne uczniów, którzy w jakiejkolwiek

sferze funkcjonowania przejawiają trudności oraz dostosowanie wymagań

edukacyjnych do potrzeb tych uczniów.

Objęcie szczególną opieką dzieci sześcioletnich, udzielanie wsparcia

rodzicom tych dzieci, udzielanie im porad i wskazówek.

Organizowanie dla dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi zajęć

specjalistycznych: rewalidacyjnych, dydaktyczno – wyrównawczych,

logopedycznych.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX – VI

IX

IX - VI

Promowanie zdrowego

stylu życia.

Kontynuowanie programów „Szklanka mleka” oraz „Owoce w szkole”.

Pogadanki na temat szkodliwości dymu nikotynowego.

Pogadanki nt. roli i zasad przestrzegania higieny osobistej, filmy

edukacyjne.

Przybliżenie uczniom i rodzicom zagadnień związanych z problematyką

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX - VI

11

wad postawy.

Kształtowanie u uczniów prawidłowych nawyków związanych z

gospodarowaniem czasu wolnego.

Zajęcia dotyczące zagrożeń płynących z mediów.

Propagowanie turystyki pieszej.

Uświadamianie, czym są substancje niebezpieczne, gdzie występują i

jakie są konsekwencje ich stosowania.

Konkursy plastyczne, ulotki i gazetki dotyczące tematyki

niebezpieczeństw i sposobów zapobiegania im oraz zachowania w

sytuacji realnego zagrożenia.

Zagospodarowanie czasu

wolnego uczniów.

Zajęcia świetlicowe - opiekuńczo- wychowawcze.

Stworzenie uczniom zdolnym możliwości rozwijania zainteresowań

poprzez przygotowywanie do udziału w konkursach oraz organizowanie

zajęć rozwijających zainteresowania.

Organizowanie wycieczek, imprez klasowych i szkolnych.

nauczyciele,

wychowawcy,

nauczyciele świetlicy

IX - VI

Uczniowie klas IV – VI

CELE ZADANIA, FORMY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNI

Rozwijanie

samoświadomości

(kim jestem?)

Kształtowanie umiejętności rozpoznawanie i nazywanie emocji (jak sobie

radzić ze złością i stresem).

Szukanie swoich słabych i mocnych stron (jaki jestem).

Poznawanie samego siebie (jak być nastolatkiem, problemy dojrzewania,

higiena osobista).

Odkrywanie i rozwijanie zainteresowań i pasji uczniów.

Rozwijanie u uczniów umiejętności rozpoznawania i określania swoich

mocnych i słabych stron. Rozbudzanie motywacji do pracy nad

pokonywaniem własnych słabości i ograniczeń.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

pielęgniarka szkolna

IX - VI

Kształtowanie

umiejętności

interpersonalnych

Uświadamianie dzieciom praw i obowiązków uczniów oraz praw i

obowiązków wynikających z Konwencji Praw Dziecka.

Wprowadzanie zasad dobrej komunikacji (jak słuchać, jak mówić,

komunikacja

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX – VI

12

niewerbalna, komunikacja jednokierunkowa i dwukierunkowa).

Co to jest przyjaźń? Czy zasługuję na prawdziwego przyjaciela?

Życzliwość wobec siebie i innych.

Zajęcia na temat: Postrzegamy siebie i rozumiemy uczucia swoje i

innych.

Rozwijanie umiejętności rozwiązywania konfliktów, dostrzegania i

rozumienia potrzeb innych ludzi.

Kształtowanie

właściwych postaw

społecznych,

wychowanie do wartości,

wspieranie rodziców w

w wypełnianiu funkcji

rodziny

Zajęcia dotyczące praw i obowiązków uczniów.

Warsztaty „Asertywność jako postawa dzięki której możemy zachować

swoją tożsamość i poczucie własnej wartości”.

Uroczystości i imprezy klasowe i szkolne z udziałem rodziców i

społeczności lokalnej (Dzień Matki, Dzień Ojca, Dzień Babci, Dzień

Dziadka, ślubowanie uczniów klas I, pożegnanie absolwentów, wigilie

klasowe).

Pedagogizacja rodziców – zagadnienia dotyczące uzależnień, potrzeb

okresu dojrzewania, przemocy i agresji, wychowawczej funkcji rodziny.

Kształtowanie postaw tolerancji wobec wszelkiej odmienności (religijnej,

kulturowej, rasowej, płciowej).

Uwrażliwianie na potrzeby osób niepełnosprawnych.

Zorganizowanie zajęć praktycznych z ratownikiem medycznym dot.

pierwszej pomocy przedmedycznej.

Współpraca z instytucjami służącymi dziecku i rodzinie (MOPS, policja,

sąd, poradnia psychologiczno – pedagogiczna, Fundacja na rzecz dzieci

Miasteczko Śląskie).

Wspieranie rodziców/opiekunów prawnych w stworzeniu w domu

najbardziej optymalnych warunków do nauki poprzez informowanie

rodziców i koordynowanie rządowych programów wsparcia rodzin –

wyprawka szkolna, stypendia szkolne o charakterze socjalnym, zasiłki

szkolne.

Uświadamianie rodzicom ich obowiązków względem dzieci na

spotkaniach z wychowawcami klas oraz na zajęciach ze specjalistami

(policjant, edukator).

Wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

IX – VI

według

harmonogramu

IX – VI

IX – X

IX - VI

13

Analiza postaw różnych ludzi na lekcjach wychowawczych oraz języka

polskiego w oparciu o literaturą, zachowania kolegów, przykłady z

mediów. Wskazywanie właściwych autorytetów do naśladowania.

Debaty klasowe na temat właściwych postaw i zachowań ludzi w różnych

sytuacjach życiowych (np. prawdomówność, zaufanie, uczciwość,

dobroczynność, bezinteresowność).

Niwelowanie przejawów

przemocy i agresji

Zwiększenie świadomości, że uczeń może skutecznie poradzić sobie z

sytuacjami nacisku (przemocy, agresji).

Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z własną i cudzą agresją.

Zwiększenie poczucia własnej wartości i poszanowanie tożsamości

własnej i rówieśników.

Zwiększenie umiejętność radzenia sobie z emocjami, stresem i

zagrożeniem.

Prowadzenie zajęć wychowawczych na temat radzenia sobie w

sytuacjach trudnych.

Prowadzenie zajęć wychowawczych integrujących zespoły klasowe.

Spotkania z funkcjonariuszem policji z wydziału ds. nieletnich na temat

odpowiedzialności karnej nieletnich, skutków zachowań agresywnych.

Praca nad szacunkiem wobec siebie i innych.

Postawa nauczyciela – szacunek wobec ucznia; nauczyciel – wzorem.

Organizowanie warsztatów profilaktycznych ze specjalistami.

Współpraca z policją – informowanie o sytuacjach rażącego naruszania

norm współżycia społecznego przez uczniów, zorganizowanie spotkania

dla rodziców na temat odpowiedzialności prawnej za własne dziecko.

Uświadamianie uczniom na zajęciach z wychowawcami i pedagogiem,

czym jest stalking i cyberstalking oraz jakie konsekwencje przewiduje

polskie prawo wobec osób stosujących te formy przemocy.

Rozwijanie u uczniów umiejętności właściwego reagowania wobec

cyberprzemocy.

Zorganizowanie dla uczniów spotkania z policjantem lub z innym

specjalistą zajmującym się problematyką stalkingu i cyberstalkingu.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

dyrektor szkoły

IX - VI

Motywowanie Aktywizowanie uczniów do nauki przez stosowanie aktywnych metod wychowawcy klas IX - VI

14

uczniów do nauki. pracy.

Organizowanie zajęć wzmacniających samoocenę.

Rozwijanie zainteresowań uczniów poprzez poszerzanie oferty kół

zainteresowań.

Indywidualizacja procesu nauczania i oceniania w stosunku do

wybranych uczniów.

Wzmacnianie motywacji w systemie oceniania – nagrody, dyplomy,

wyróżnienia.

Uświadamianie rodzicom przyczyn niepowodzeń dydaktycznych ich

dzieci udzielanie porad na temat pracy z uczniem w domu w czasie

konsultacji dla rodziców, zebrań rodziców z wychowawcami oraz

spotkań indywidualnych.

Konsekwentne przestrzeganie zaleceń wydanych przez Powiatową

Poradnię Psychologiczno – Pedagogiczną.

Objęcie szczególnym wsparciem dzieci ze specjalnymi potrzebami

edukacyjnymi – dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb i

możliwości dzieci, organizowanie na terenie szkoły zajęć

specjalistycznych: rewalidacyjnych, korekcyjno – kompensacyjnych,

dydaktyczno – wyrównawczych.

Monitorowanie absencji uczniów i szybkie reagowanie w sytuacji

częstych nieobecności uczniów zgodnie z procedurą postępowania w

przypadku wysokiej absencji ucznia.

Organizowanie konkursów szkolnych, wiedzy, artystycznych,

sportowych.

Stosowanie na lekcjach krótkich form kontroli wiedzy i umiejętności.

Zachęcanie uczniów do czerpania informacji z różnych środków

przekazu (Internet, środki masowego przekazu, książki, atlasy,

przewodniki) oraz uczenie krytycznego podejścia do informacji, jakie

docierają do ludzi z różnych źródeł.

Rozbudzanie ciekawości poznawczej uczniów i motywowanie do nauki

poprzez wykorzystywanie na zajęciach tablicy multimedialnej.

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

Promocja zdrowia Kontynuowanie programów „Szklanka mleka” oraz „Owoce w szkole”. dyrektor szkoły IX - VI

15

i zapobieganie

uzależnieniom

Zajęcia na temat „Jak radzić sobie ze stresem”.

Kształtowanie postaw asertywnych.

Warsztaty profilaktyczne dotyczące tematyki uzależnień dla uczniów,

rodziców i nauczycieli prowadzone przez specjalistów.

Zajęcia na temat szkodliwości stosowania używek.

Zapoznanie z zasadami bezpiecznego korzystania z komputera i

Internetu.

Informowanie uczniów o korzyściach i zagrożeniach związanych z grami

komputerowymi.

Organizowanie szkolnych i międzyszkolnych zawodów sportowych.

Modelowanie zachowań związanych z dokonywaniem właściwych

wyborów i zachowań asertywnych.

Propagowanie turystyki pieszej.

Organizowanie akcji promujących zdrowy styl życia (np. Dzień Promocji

Zdrowia).

Gromadzenie i udostępnianie uczniom, rodzicom i nauczycielom

materiałów nt. narkomanii i jej skutków (także prawnych).

Pogadanki oraz zajęcia ze specjalistami dla rodziców na temat

narkomanii i jej skutków oraz form pomocy zagrożonym uzależnieniem.

Przygotowanie plakatu pod hasłem: „Stop dopalaczom”.

Gazetki informacyjne w klasach, na korytarzach oraz w świetlicy na

temat uzależnień (narkotyki i dopalacze, papierosy, alkohol) oraz

problemów zdrowotnych.

Współpraca z podmiotami służby zdrowia, instytucjami i organizacjami

działającymi na rzecz profilaktyki uzależnień.

Pogadanki, prelekcje z wykorzystaniem filmów profilaktycznych,

rozmowy indywidualne i grupowe na tematy związane z chorobami,

zdrowiem psychicznym, nałogami i uzależnieniami.

Udział w Ogólnopolskim Programie Edukacyjnym „Trzymaj Formę”

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

pedagog szkolny

Zagospodarowanie

czasu wolnego uczniów.

Dodatkowe zajęcia pozalekcyjne - koła zainteresowań, zajęcia sportowe,

przygotowywanie uczniów do konkursów.

Zajęcia opiekuńczo - wychowawcze w świetlicy szkolnej.

wychowawcy klas

nauczyciele

przedmiotów

IX - VI

16

Organizowanie i udział w konkursy, wycieczki, imprezy szkolne.

Zajęcia przygotowujące do sprawdzianu szóstoklasisty.

Rozwijanie umiejętności właściwego gospodarowania swoim czasem

wolnym.

pedagog szkolny

17

EWALUACJA

Ewaluacja programu.

Celem ewaluacji są:

1. kontrola realizacji programu;

2. rozwój wiedzy o efektywności programu;

3. rozwiązywanie problemów powstających w trakcie jego realizacji;

4. wnioski do zmian.

Ocenie podlegają następujące elementy programu:

1. zasoby jakie są używane w trakcie realizacji programu;

2. zastosowane strategie oddziaływań profilaktycznych;

3. osiągnięte wyniki bezpośrednie obejmujące zmiany postaw i zachowań uczniów;

W trakcie realizacji programu, ewaluacja będzie miała charakter kształcący i polegać będzie

na poprawie i wzbogacaniu programu profilaktyki (bieżąca korekta określonych części

programu). Systematyczną diagnozę i rozpoznawanie zagrożeń związanych z uzależnieniem,

przejawami zachowań ryzykownych uczniów oraz sytuacji życiowej rodzin dysfunkcyjnych

dokonują wychowawcy klas.

Po 3 latach zostanie przeprowadzona ewaluacja podsumowująca, która określi czy program

powinien być kontynuowany, czy jest efektywny i pozwolił osiągnąć wyniki zgodne z

oczekiwaniami, oraz czy działania były jednoznaczne i właściwie dobrane.

Podstawę dla formułowania ocen realizacji programu profilaktyki stanowią narzędzia:

1. sprawozdania;

2. analizy, dane statystyczne;

3. zapisy w dokumentacji szkolnej.