strukturno-tektonska analiza krednog fliša istoèno od barajevasajiæ (1987) prikazuje...

Katarina Kovaèeviæ i Nemanja Cvetkoviæ

Strukturno-tektonska analizakrednog fliša istoèno od Barajeva

Interpretiran je tektonski sklop krednih flišnih sedimenata istoèno od

Barajeva. Strukturno-tektonskom analizom terena izmereni su elementi

pada uoèenih elemenata sklopa i uraðena je statistièka obrada, analiza i

interpretacija strukturno-tektonskih podataka o sklopu. Rekonstruisan je

nabor koji je klasifikovan kao prevrnut i stisnut sa osom koja blago tone ka

jugozapadu. Na osnovu rekonstrukcije tektonskih osa mo�e se zakljuèiti da

je uzrok nastanka ovog nabora dejstvo kompresije u pravcu SI-JZ. Pret-

postavlja se da je ovaj kinematski akt zapoèet u gornjoj kredi i nastavljen u

kenozoiku. Kompresija je prouzrokovana kontinentalnom kolizijom nakon

zatvaranja Vardarskog okeana. S obzirom da orijentacije tektonskih osa

rekonstruisanih na osnovu nabora i na osnovu pukotinskih sistema ne od-

stupaju jedne od drugih, pretpostavlja se da su ove deformacije nastale u

istom kinematskom aktu. Uoèena je samo jedna rasedna struktura. Rased je

klasifikovan kao normalan levi. Nastao je u ekstenzionom tektonskom re-

�imu pravca ekstenzije SSI-JJZ. Pretpostavlja se da je ova ekstenzija imala

postkolizioni karakter i dešavala se istovremeno sa otvaranjem Panonskog

basena, kao i drugih manjih basena u Dinaridima krajem gornjeg oligo-

cena i poèetkom donjeg miocena. Vezana je za ekstenziju prouzrokovanu

povlaèenjem Jadranske mikroploèe i ekstenziju u Panonskom basenu.

UvodPodruèje istra�ivanja nalazi se u centralnoj Srbiji u okolini Barajeva,

na 22 km ju�no od Beograda i 17 km istoèno od Obrenovca. Prostire seistoèno od Barajeva. Na slici 1 prikazan je geografski polo�aj istra�ivanogpodruèja.

Najranija istra�ivanja geoloških karakteristika ovog podruèja izveli su�ujoviæ (1893, 1903) i Cvijiæ (1909, 1921-1926). Anðelkoviæ u svom radu„Geologija mezozoika okoline Beograda” (1973) prikazuje detaljne po-datke o rasprostranjenju i tektonskim karakteristikama mezozojskih tvo-revina okoline Beograda. Sajiæ (1987) prikazuje strukturno-tektonski sklopolovo-cinkovog le�išta Babe i ukazuje na slo�ene deformacije ovog

ZBORNIK RADOVA 2015 GEOLOGIJA • 267

Katarina Kovaèeviæ(1998), Beograd,Zvezdarskih jelki 12,uèenica 2. razredaTreæe beogradskegimnazije

Nemanja Cvetkoviæ(1996), Novi Beograd,Jurija Gagarina275/76, uèenik 4.razreda Devetegimnazije „MihailoPetroviæ Alas” uBeogradu

MENTOR: dr AnaMladenoviæ,Departman zaregionalnu geologijuRudarsko-geološkogfakulteta Univerzitetau Beogradu

268 • PETNIÈKE SVESKE 74 DEO II

podruèja. Toljiæ i Triviæ (1996) su prouèavali gornjokredne deponate šireokoline Beograda, a Toljiæ (2006) se u svojoj doktorskoj disertaciji bavigeološkom graðom Vardarske zone na podruèju izmeðu Avale i Kosmaja.On govori o pet faza formiranja sklopa podruèja istra�ivanja (kompresijapravca SZ-JI krajem donje krede, kompresija pravca SSZ-JJI poèetkompaleogena, tenzija pravca SI-JZ i SZ-JI tokom gornjeg oligocena, kom-presija pravca SI-JZ poèetkom miocena i ekstenzija S-J i I-Z poèetkombadena).

Na podruèju istra�ivanja zastupljene su stene jurske, kredne, neogene ikvartarne starosti (slika 1) (Filipoviæ i Rodin 1980; Pavloviæ 1980).

Najstarije tvorevine na ovom podruèju su stene gornjejurskog ofiolit-skog melan�a (J3

2,3). Tvorevine neokomskog fliša (K11,2) predstavljene su

pešèarima, alevrolitima, laporcima, glincima, breèastim kreènjacima ikalkarenitima. Tvorevine alba (K1

5) predstavljene su crvenkastim, gvo�ðe-vitim pešèarima, reðe sitnozrnim konglomeratima, laporovitim pešèarima ipeskovitim kreènjacima i laporcima. Peskoviti kreènjaci alb-cenomana(K1,2) javljaju se u severnom delu istra�ivanog podruèja i po svom izgledupodseæaju na gornjejurske kreènjake. U odnosu na ostale tvorevine, najras-prostranjeniji je turon-senonski fliš (K2

2,3). Razlikuju se dve facije – pre-flišna i flišna (Filipoviæ i Rodin 1980). Preflišna facija izgraðena je odvapnovitih, peskovitih laporaca, dok je flišna facija izgraðena od krupno-zrnih pešèara, sitnozrnih pešèara, vapnovitih sitnozrnih subpešèara i ale-vrolita. Piroklastiti kvarclatitnog sastava (�) izgraðeni su od nesortiranihfragmenata krednih sedimenata, vezanih vulkanskim materijalom kvarc-latitnog sastava. Kvarclatiti (x�) imaju jako malo rasprostranjenje. U sar-matskim sedimentima izdvajaju se dva horizonta (Stevanoviæ 1949):peskoviti (1

2M31) i kreènjaèki horizont (1

3M31). U najni�im delovima pa-


Slika 1 (naspramna strana). Geološka karta podruèja istra�ivanja sa legendom kartirtanih jedinica(prema OGK SFRJ 1:100000 L34-125 Obrenovac i L34-126 Smederevo)1 – aluvijum; 2 – deluvijalno-proluvijalni sedimenti; 3 – laporovite gline, ugljevite gline, dijatomejskezemlje, pesak (pont); 4 – aglomerat, šljunak, peskovi, peskovite gline, pešèari (panon); 5 – kreènjaci,laporoviti pešèari i pesak (donji sarmat); 6 – pesak, gline, laporci, organogeni – oolitski i peskovitikreènjaci (donji sarmat); 7 – kvarclatiti; 8 – piroklastiti; 9 – fliš: peskoviti laporci, pešèari, kreènjaci,alevroliti, glinci (turon – senon); 10 – peskoviti kreènjaci (alb-cenoman); 11 – peskoviti laporci,laporoviti kreènjaci, kreènjaci, gvo�ðeviti pešèari sa amonitima (alb); 12 – pešèari, alevroliti, laporci,glinci, kreènjaci (neokom); 13 – ofiolitski melan�: olistoliti, alevroliti, blokovi i klasti kreènjaka,ro�naca i pešèara (kimerid� – portland);a – rased, utvrðen; b – rased, pretpostavljen; c – osa antiklinale.

Figure 1 (opposite page). Geological map of investegated area with a legend of mapped units(OGK SFRJ 1:100000 L34-125 Obrenovac and L34-126 Smederevo)1 – alluvium; 2 – deluvial-proluvial sediments; 3 – marl clays, coal clays, diatomaceous earth, sands;4 – agglomerates, gravels, sands, sand clays, sandstones; 5 – limestones, marl sandstones and sand;6 – sands, clays, marls, limestones; 7 – quartz latites; 8 – pyroclastics; 9 – flysch: sand marls,sandstones, limestones, alevrolytes, slates; 10 – sand limestones; 11 – sand marls, marl limestones,limestones, ferruginous sandstones with amonites; 12 – sandstones, alevrolytes, marls, slates,limestones; 13 – ophiolite melange: olistolytes, alevrolytes, limestones, hornfels and sandstones;a – fault, certain; b – fault, covered; c – anticline axis.

nona (M32) javljaju se beli slojeviti laporci, preko kojih le�e nevezani

kvarcni peskovi. Pontski sedimenti (Pl1) le�e konkordantno preko panon-skih naslaga, od kojih se u litološkom pogledu ne razlikuju. Kvartarnideluvijalno-proluvijalni sedimenti (dpr) su izgraðeni od peskovitih glina sakarbonatnim manganskim konkrecijama, glinovitih peskova i šljunkovitogmaterijala. Aluvijum (a) je izgraðen od sitnozrnih peskova, alevrita i alev-ro-pelita.

Po svom regionalnom geotektonskom polo�aju podruèje istra�ivanjapriprada Vardarskoj zoni (Dimitrijeviæ 1995).

Plikativni (naborni) sklop u krednim sedimentima istra�ivanog po-druèja odlikuje se nabornim strukturama, meðu kojima su najzastupljenijinecilindrièni nabori sa vergencama koje tonu prema istoku ili zapadu.Naborne strukture najèešæe su formirane frikcionim smicanjem (Toljiæ2006).

Disjunktivni (rupturni, razlomni) sklop podruèja karakteriše se posto-janjem raseda na zapadnoj periferiji širokog rasednog koridora razvijenogod okoline Beograda do kontakta Vardarske zone sa Srpsko-makedonskommasom (Toljiæ 2006). Dominantan normalni rased je Barajevsko-gube-revaèki rased kod kog su sedimenti sarmata i panona relativno spušteni uodnosu na turon-senonski fliš. Manji rasedi, kao i glavne dislokacije, imajupravac pru�anja SZ-JI. Drugi sistem raseda ima pravac pru�anja S-J iliSSI-JJZ (SI-JZ) i uglavnom je du� ova dva sistema raseda izvršeno horizon-talno pomeranje i dijagonalno normalno spuštanje blokova i stvaranjeparketne strukture ovog podruèja.

Strukturni oblici prouèavani su u okviru turon-senonskog fliša (Fili-poviæ i Rodin 1980, Pavloviæ 1980).

Cilj ovog istra�ivanja je interpretacija tektonskih karakteristika flišnihsedimenata terena istoèno od Barajeva korišæenjem metode strukturno--tektonske analize terena.

Materijal i metodeIstra�ivanje je izvedeno tokom jula i avgusta 2015. godine strukturno-

-tektonskom analizom terena (Dimitrijeviæ 1964). Terenski rad obuhvataoje merenje elemenata pada uoèenih plikativnih i disjunktivnih elemenatasklopa. Podaci prikupljeni na terenu su statistièki obraðeni, analizirani iinterpretirani i izraðeni su odgovarajuæi strukturni dijagrami.

Metodološki postupak se sastojao iz dva dela: (1) strukturne analizeplikativnog sklopa i (2) strukturne analize disjunktivnog sklopa.

Strukturna analiza plikativnog (nabornog) sklopa

Na terenu su odreðeni elementi pada slojevitosti na 74 izdanka po-druèja istra�ivanja. Prikupljeno je ukupno 545 podataka o elementima padaslojevitosti.

Statistièka analiza je izvršena korišæenjem programa SpheriStat v3.2(1990-2010 Pangea Scientific, www.pangeasci.com). Metodološki po-


stupak korišæen za izradu dijagrama pomoæu raèunarskog softvera pred-stavljen je kod Banjca i Maroviæa (1990). Analizom slojevitosti izraðeni sukonturni dijagrami, a njihovom daljom interpretacijom rekonstruisan jenabor. Za utvrðivanje nabornih oblika na osnovu prouèavanih slojnihpovrši i rekonstrukciju tektonskih osa iskorišæen je standardni postupak(Dimitrijeviæ 1964). Na osnovu dva najizra�enija maksimuma gustineslojevitosti rekonstruisana su krila nabora. Nabor je klasifikovan premaFleuty (1964) i Marshak i Mitra (1988). Na osnovu nabora rekonstruisanesu tektonske ose a, b i c, kao i sistemi tenzionih, kompresionih i pukotinasmicanja.

Strukturna analiza disjunktivnog (razlomnog) sklopa

Na terenu je prikupljeno ukupno 110 podataka na 23 izdanka o ele-mentima pada pukotina i uoèen je jedan rased. Izvršena je genetska kla-sifikacija pukotina u tri osnovne grupe – tenzione, kompresione i pukotinesmicanja.

Analiza pukotina je izvršena standardnim metodom (Dimitrijeviæ1964) uz izmene Banjca i Maroviæa (1990) korišæenjem programa Spheri-Stat v3.2 (1990-2010 Pangea Scientific, www.pangeasci.com). Analitièkimpostupkom (Dimitrijeviæ 1964; Petroviæ 1991) na osnovu tenzionih longitu-dinalnih pukotina i izra�enijeg sistema pukotina smicanja rekonstruisane sutektonske koordinatne ose a, b i c (Dimitrijeviæ 1964; Dimitrijeviæ 1978).

Kinematska analiza raseda izvršena je primenom postupka inverzijenapona, Simple Shear Tensor Average (Spang 1974; Delavux i Sperner2003). Ovaj metod radi po teorijskim principima Angeliera i Goguela(1979) i Angeliera (1989). Korišæen je raèunarski program MyFault v1.05(2005-2013 Pangea Scientific, www.pangeasci.com; Sperner et al. 1993).Inverzijom napona na osnovu izmerenih elemenata pada rasedne površi ia-lineacije odreðene su glavne ose napona �1 (najveæi), �2 (srednji) i �3(najmanji) i izraèunat je linearni odnos njihovih magnituda R = (�2 – �3)/(�1– �3), gde R ima vrednosti izmeðu 0 i 1 (Sperner et al. 1993). Izraðen jeŠmitov dijagram (Van der Plujim i Marshak 2004) ovog raseda An�e-lijerovim metodom (Angelier i Goguel 1979) i Morov krug napona (Schei-degger 1963). Dijagrami predstavljaju rezultat inverzije tenzora napona. NaŠmitovom dijagramu prikazane su aktivirane rasedne površi. Rezultatidinamièke analize raseda prikazani su na Morovim krugovima napona, kojipredstavlja grafièki prikaz odnosa magnituda glavnih osa napona. Morovidijagrami se koriste u cilju odreðivanja komponenti napona koje su izazvalenastanak raseda.

Rezultati i diskusijaStatistièkom analizom prostornog polo�aja slojnih površi izraðen je

konturni dijagram (slika 2a). Na dijagramu se uoèavaju maksimum (saelementima pada 88/59) i podmaksimum gustine (sa elementima pada33/57), koji markiraju krila nabora. Izra�eno jugozapadno krilo nabora


(K1) ima elemente pada 268/31. Manje izra�eno krilo nabora (K2) padaprema jugozapadu i ima elemente pada 213/29. Aksijalna površ nabora(AP) ima elemente pada 238/29 (slika 2b).

Statistièki nabor se karakteriše kao prevrnut i stisnut sa osom kojablago tone ka jugozapadu. Osa ima elemente pada 244/28. Raspon krila je28°, a ugao vergence je 61° i tone ka severoistoku.

Na osnovu statistièkog nabora odreðene su tektonske ose i rekonstru-isani sistemi pukotina (tabele 1a i 1b). Osa a nalazi se u jugoistoènom kva-drantu, osa b nalazi se u jugozapadnom kvadrantu, dok se osa c nalazi useveroistoènom kvadrantu (slika 2c). Iako se na dijagramu slojevitostinazire �-pojas koji je jedan od indikatora prenabiranja, on u ovom radu nijediskutovano.

Na osnovu nabora su rekonstruisana i sva tri sistema pukotina – kom-presione, tenzione (popreène i longitudinalne) i pukotine smicanja (slika2c).


Slika 2. Strukturni dijagrami dobijeni statistièkom analizom slojevitosti: a – konturni dijagramslojevitosti; b – statistièki nabor rekonstruisan na osnovu merenih slojevitosti; c – dijagram polo�ajatektonskih osa i rekonstruisanih sistema pukotina statistièkog nabora.

Figure 2. Structural diagrams as result of statistical analysis of bedding: a – contour diagram of bedding;b – statistical fold reconstructed according to mesaured bedding orientations; c – diagram of tectonicaxis and reconstructed joint systems based on orientation of statistical fold.

Tabela 1a. Statistièke vrednosti tektonskih osa

Tektonske ose Elementi pada

a 150/3b 244/28c 58/62

Tabela 1b. Statistièke vrednosti rekonstruisanih pukotinskih sistema

Rekonstruisani pukotinski sistemi Elementi pada

Kompresione pukotine 238/29Tenzione popreène pukotine 63/31Tenzione longitudinalne pukotine 333/88Pukotine smicanja 168/66 i 317/62

Na osnovu rekonstrukcije tektonskih osa mo�e se zakljuèiti da je nabornastao pod dejstvom kompresije pravca SI-JZ. Pretpostavlja se da je kom-presija zapoèeta u gornjoj kredi i nastavljena u kenozoiku. Prouzrokovanaje kontinentalnom kolizijom nakon zatvaranja Vardarskog okeana (Schmidet al. 2008).

Na terenu su uoèena tri genetska sistema pukotina – kompresione, ten-zione (popreène i longitudinalne) i pukotine smicanja (tabela 2). Pru�anjekompresionih pukotina je SSI-JJZ (slika 3a). Tenzione pukotine se javljajuu dva sistema. Tenzione popreène pukotine (TP) imaju pravac pru�anja SZ--JI, a tenzione longitudinalne (TL) imaju pravac pru�anja ISI-ZJZ (slika3b). Pukotine smicanja (h0l1 i h0l2) imaju pru�anje ISI-ZJZ i ZSZ-IJI (slika3c).


Slika 3. Strukturnidijagrami pukotinskihsistema:a – rozeta pru�anjakompresionihpukotina; b – rozetapru�anja tenzionihpukotina; c – rozetapru�anja pukotinasmicanja.

Figure 3. Structuraldiagrams of jointsystems:a – roset ofcompressional joints;b – roset of tensionaljoints; c – roset ofshear joints.

Na osnovu polo�aja tenzionih longitudinalnih i izra�enijeg sistemapukotina smicanja rekonstruisane su tektonske ose. Tektonska osa a nalazise u jugoistoènom kvadrantu, tektonska osa b u jugozapadnom, dok setektonska osa c nalazi u severoistoènom kvadrantu (tabela 3, slika 4).

Tabela 2. Statistièke vrednosti merenih pukotinskih sistema

Pukotinski sistem Elementi pada

Kompresione pukotine 168/12Tenzione popreène pukotine 280/19Tenzione longitudinalne pukotine 148/20Pukotine smicanja 347/3 i 21/56

S obzirom da polo�aj tektonskih osa rekonstruisanih na osnovu naborane odstupa od polo�aja tektonskih osa rekonstruisanih na osnovu puko-tinskih sistema (slika 2c i slika 4), pretpostavlja se da su ove deformacijenastale u istom kinematskom aktu.

Tabela 3. Statistièke vrednosti tektonskih koordinatnih osa

Tektonske ose Elementi pada

a 148/20b 255/38c 37/45

Na terenu je uoèena jedna rasedna struktura. Pru�anje ovog raseda jeZSZ-IJI. Kretanje po rasedu je normalno levo, što je odreðeno na osnovua-lineacije. Rasedna površ je blagog pada (Dimitrijeviæ 1978). Metodom


Slika 4. Dijagrampolo�aja tektonskihosa a, b i crekonstruisanih naosnovu merenihtenzionihlongitudinalnihpukotina i pukotinasmicanja

Figure 4. Diagram oftectonic axis a, b and cbased on mesauringthe orientation oftensional longitudaljoints and shear joints

inverzne analize napona definisane su orijentacije glavnih osa napona (�1,�2 i �3), na osnovu èega su pretpostavljeni uslovi nastanka napona tokomkog je rased formiran. Osa minimalnog napona (�3) nalazi se u severoza-padnom kvadrantu i ima elemente pada 355/39. Osa srednjeg napona (�2) senalazi u jugozapadom kvadrantu i ima elemente pada 248/19. Osa najveæegnapona (�1) nalazi se u jugoistoènom kvadrantu i ima elemente pada139/45. Odnos magnituda osa napona (R) iznosi 0.49. Dominantan pravackompresije je ZSZ-IJI, a tenzije SSI-JJZ (slika 5).

Analizom Morovog kruga napona utvrðeno je da je kretanje po raseduimalo normalni karakter, sa jakim uticajem smièuæe komponente (slika 6).

Pod pretpostavkom da je normalan rased nastao u ekstenzionom tek-tonskom re�imu pravca ekstenzije pribli�no SSI-JJZ, ta ekstenzija se deša-vala krajem oligocena i poèetkom miocena i bila je povezana sa poèetnomfazom otvaranja Panonskog basena i manjih sedimentnih basena u Di-


Slika 5.

Rezultati analizenapona

1 – rasedna površ2 – a-lineacija3 – ose napona �3, �2 i�1, redom4a – kompresija4b – tenzija

Figure 5.

Results of stressanalysis

1 – fault plane2 – a-lineation3 – stress axis �3, �2and �1, respectivly4a – compression4b – tension

Slika 6.Morov krug napona1 – rešeni napon2 – maksimalni napon

Figure 6.Mohr’s circle of stress1 – resolved stress2 – maximum stress

naridima. Pretpostavlja se da je ekstenzija u ovom podruèju vezana za ek-stenziju uslovljenu delaminacijom i povlaèenjem Jadranske mikroploèe,kao i za ekstenziju u Panonskom basenu (Mladenoviæ 2015). Ova eks-tenzija je postkolizionog karaktera (Zeliæ et al. 2010; Schmid et al. 2008).

ZakljuèakOvim istra�ivanjem interpretiran je tektonski sklop krednih flišnih

sedimenata podruèja u okolini Barajeva. Strukturno-tektonskom analizomterena izmereni su elementi pada uoèenih elemenata sklopa i uraðena jestatistièka obrada, analiza i interpretacija strukturno-tektonskih podataka osklopu terena.

Rekonstrukcijom tektonskih osa na osnovu morfoloških elemenatanabora utvrðeno je da je ova naborna struktura formirana u kompresionomtektonskom re�imu. Pravac kompresije je SI-JZ. Pretpostavlja se da jekompresija zapoèeta u gornjoj kredi i nastavljena u kenozoiku. Prouzroko-vana je kontinentalnom kolizijom nakon zatvaranja Vardarskog okeana ugornjoj kredi.

Kako se tektonske ose rekonstruisane na osnovu pukotinskih sistemapoklapaju se sa osama rekonstruisanih na osnovu statistièkog nabora, pret-postavlja se da su pukotine nastale u istom kinematskom aktu kao rekon-struisani nabor.

Uoèena je jedna rasedna struktura, pa je bilo moguæe uraditi samoopštu analizu napona i mehanizma stvaranja. Rased je klasifikovan kaonormalan levi. Nastao je u ekstenzionom tektonskom re�imu pravca eksten-zije SSI-JJZ. Pretpostavlja se da je ova ekstenzija imala postkolizioni ka-rakter i da je vezana za ekstenziju uslovljenu delaminacijom i povlaèenjemJadranske mikroploèe, kao i za ekstenziju u Panonskom basenu. Ova eks-tenzija se dešavala od gornjeg oligocena do sredine donjeg miocena, isto-vremeno sa poèetnom fazom otvaranja Panonskog basena i drugih basena uDinaridima.

S obzirom da su uoèeni neki od indikatora prenabiranja, dalja istra-�ivanja trebalo bi posvetiti detaljnijem prouèavanju plikativnog sklopa radipotvrðivanja postojanja prenabiranja.

Zahvalnost. Autori upuæuju veliku zahvalnost mentoru dr Ani Mla-denoviæ na savetima i sugestijama za vreme izvoðenja istra�ivanja i tokomizrade samog rada. Takoðe se zahvaljuju Dušici Petrašinoviæ i Oliveri Jo-simoviæ, profesorkama u Geološkoj i hidrometeorološkoj školi „MilutinMilankoviæ“ u Beogradu, kao i dr Ani Èernok, Open University London, nabrojnim korisnim komentarima, savetima i idejama tokom pisanja rada.


Literatura

Angelier J., Goguel J. 1979. Sur une méthode simple dedétermination des axes principaux des contraintes pour une popu-lation de failles. Comptes Rendus de l’Académie des Sciences,288: 307.

Angelier J. 1989. From orientation to magnitudes in paleostress de-terminations using fault slip data. Journal of Structural Geology,11: 37.

Angelier J. 2002. Inversion of earthquake focal mechanisms to ob-tain the seismotectonic stress IV – a new method free of choiseamong nodal planes. Geophysical Journal International, 150:558.

Banjac N., Maroviæ M. 1990. O jednom metodu izrade konturnih iprstenastih dijagrama pomoæu raèunara. Geološki anali Balkan-skog poluostrva, 54: 173.

Delvaux D., and Sperner B. 2003. New aspects of tectonic stress in-version with reference to the TENSOR program. U New Insightsinto Structural Interpretation and Modelling (ur. D. Nieuwland).Geological Society, London, Special Publications, 212, str.75-100.

Dimitrijeviæ M. 1964. Strukturna geologija – skripta. Beograd:Rudarsko-geološki fakultet

Dimitrijeviæ M. 1978. Geološko kartiranje. Beograd: ICS

Dimitrijeviæ M. 1995. Geologija Jugoslavije. Beograd: Geoinstitut

Filipoviæ I., Rodin V. 1980. Tumaè za list Obrenovac L34-125 OGKSFRJ. Beograd: Savezni geološki zavod

Fleuty M. J. 1964. The description of folds. Proceedings of the Geol-ogists’ Association, 75: 461.

Fossen H. 2010. Structural Geology. New York: Cambridge Univer-sity Press

Marshak S., Mitra G. 1988. Basic Methods of Structural Geology.New York: Prentice Hall

Mladenoviæ A. 2015. Evolucija naponskog polja podruèja InternihDinarida u Srbiji tokom Alpske orogeneze. Doktorska teza,Rudarsko-geološki fakultet Univerziteta u Beorgadu, Ðušina 7,11000 Beograd

Pavloviæ Z. 1980. Tumaè za list Smederevo L34-126 OGK SFRJ.Beograd: Savezni geološki zavod

Petroviæ B. 1991. Strukturna geologija – praktikum. Beograd:LMGK RGF

Scheidegger A.E. 1963. Principles of Geodynamics. Berlin:Springer-Verlag


Schmid S., Bernoulli D., Fügenschuh B., Matenco L., Schefer S.,Schuster R., Tischler M., Ustaszewski K. 2008. The Al-pine-Carpathian-Dinaride orogenic system: correlation and evo-lution of tectonic units. Swiss Journal of Geosciences, 101: 139.

Spang J. H. 1974. Numerical dynamic analysis of calcite twinlamellae in the Greenport Center Syncline. American Journal ofScience, 274: 1044.

Sperner B., Ratschbacher L., Ott R. 1993. Fault-Stress analysis: aTurno Pascal program package for graphical presentation and re-duces stress tensor calculation. Comp & Geosci, 19 (9): 1361.

Stevanoviæ P. 1949. O geološkim ispitivanjima u Šumadiji izmeðureke Jasenice i Ralje. Beograd: Glasnik SAN

Van der Pluijm B. A., Marshak S. 2004. Earth Structure: An Intro-duction to Structural Geology and Tectonics. New York: Norton

Toljiæ M. 2006. Geološka graða centalne Vardarske zone izmeðuAvale i Kosmaja. Doktorska teza, Rudarsko-geološki fakultetUniverziteta u Beorgadu, Ðušina 7, 11000 Beograd

Zeliæ M., Marroni M., Pandolfi L., Triviæ B. 2010. Tectonic settingof the Vardar suture zone (Dinaric-Helenic belt): the example ofthe Kopaonik area (southern Serbia). Ofioliti, 35 (1): 49.

Katarina Kovaèeviæ and Nemanja Cvetkoviæ

Structural Analysis of Cretaceous Flysch East ofBarajevo

Our investigation area is located in Central Serbia near Belgrade andObrenovac. The rock units in our investigation area are of Jurassic, Creta-ceous, Neogene and Quaternary age, but our research was focused on Up-per Cretaceous flysch. According to its regional geotectonic position, thisarea is part of the Vardar Zone.

The tectonic setting of Cretaceous flysch and the conditions of gener-ating tectonic structures are determined by the interpretation of structuraldata. The method of structural-tectonic analysis is used for analyzing basicelements of ductile and fracture structures. The method includes field ob-servations, statistical analysis and interpretation of structural data.

The fold is reconstructed according to bedding orientation and it isclassified as tight and gently inclined with a gently plunging axis towardSW. Based on the reconstruction of the tectonic axis, it is concluded that thefold is formed under the influence of NE-SW compression. It is assumedthat this kinematic event happened at the end of Upper Cretaceous and con-


tinued during the Cenozoic. The compression was caused by continentalcollision after the closure of the Vardar ocean in Upper Cretaceous.

Based on the reconstruction of the tectonic axis, according to the sta-tistic fold and joint systems, it is assumed that these deformations areformed during the same kinematic event.

The observed fault is classified as normal left. It was activated underthe influence of NNE-SSW extension. It is assumed that this extension hada postcollisional character and that it was related to an extension in thePannonian basin, as well as an extension caused by the retreat of the Adri-atic microplate. This kinematic event happened during Upper Oligoceneand Lower Miocene, probably at the same time as the forming of thePannonian basin and other smaller basins in the Dinarides.


strukturno-tektonska analiza krednog fliša istoèno od barajevasajiæ (1987) prikazuje...

Documents