statin ve diyabet riski
TRANSCRIPT
STATİNLER DİYABET GELİŞİMİNE
NEDEN OLMAKTA MIDIR?
Dr Dilek Gogas YavuzMarmara Üniverstesi Tıp fakültesiEndokrinoloji ve Metabolizma BD
Kolesterol diye bir şey yok
Kole
ste
rol skandalı
Yağyemiyorsanız
büyük hatayapıyorsunuz.
Kan kolesterolü yüksek olsa bile
hüce içindeki normalmiş diyolla
• Statinler lipid düşürmede işe yarıyor mu?
• Lipid düşürmek kardiyovaskülerolayları azaltıyor mu?
Tedavi sırasındaki LDL-K düzeyleri KKH olayları ile yakından ilişkilidir
Rosenson RS. Exp Opin Emerg Drugs 2004;9(2):269-279, LaRosa JC et al. N Engl J Med 2005;352:1425-1435.
Ulaşılan LDL-K düzeyi mg/dL
WOSCOPS – Pl
AFCAPS - Pl
ASCOT - Pl
AFCAPS - Rx WOSCOPS - Rx
ASCOT - Rx
4S - Rx
HPS - Pl
LIPID - Rx
4S - Pl
CARE - Rx
LIPID - Pl
CARE - Pl
HPS - Rx
0
5
10
15
20
25
30
40 60 80 100 120 140 160 180
6
Rx - Statin tedavisiPl – PlaseboPra – pravastatinAtv - atorvastatin
200
PROVE-IT - Pra
PROVE-IT – Atv
TNT – Atv10
TNT – Atv80
Sekonder Koruma
Primer Koruma
Statin kullanımının major vasküler olaylara etkisi
Cholesterol treatment trialists collaborationLancet 2010 376:1670
Statinler Majör kardiyovasküler olay riskini azaltmaktadır
ADA kılavuzu: Major statin çalışmaları ve diyabetik
hastalarda alt grup sonuçları
Lancet 2004;364:685
Diabetes Care 2006;29:1220
Lancet 2003;361:2005
Diabetes Care 2006;7:1478
Diabetes Care 1997;20:614
* orta-yüksek Diyabet riski olanlarda 1 MI önlemek için tedavi edilemsi gerekn hasta sayısı : 3-50
ADA Standards of Care; Diabetes Care, January 2011
Statinler diyabete yol açıyor mu?
WOSCOPS: Pravastatin ile yeni diyabet gelişiminde azalma
Circulation 2001,103:357-362WOSCOPS: west of scotland coronary prevention study
40 mg Pravastatin alan kişilerdeplaceboya kıyasla diyabet insidansı%30 azalmıştır
Justification for the Use of statins in Prevention:
an Intervention Trial Evaluating Rosuvastatin
The JUPITER Trial
Amaç: hsCRP düzeyi yüksek olan Sağlıklı kadın ve erkeklerde rozuvastatin’in ilk majör kardiyovasküler olay gelişim sıklığına etkisini araştırmak
erkek > 50 yaş
kadın> 60 yaş
KVH, DM yok
LDL < 130 mg/dL
hsCRP > 2 mg/L
17802 kişi
Rozuvastatin 20 mg
plasebo
MI
SVO
Unstabil angina
KVS ölüm
CABG/PTCA
0
1
2
3
4
5
hsC
RP
(mg
/L)
0
20
40
60
80
100
120
140
LD
L
(mg
/dL
)
Months
0 12 24 36 48
Months
12 ayda LDL %50 azalma
hsCRP 12 ayda %37 azalma
Ridker et al NEJM 2008
Placebo 251 /
8901HR 0.56, 95% CI 0.46-0.69
P < 0.00001
- 44 %
0 1 2 3 40
.00
0.0
20
.04
0.0
60
.08
Cu
mu
lati
ve In
cid
en
ce
Number at Risk Follow-up (years)RosuvastatinPlacebo
8,901 8,631 8,412 6,540 3,893 1,958 1,353 983 544 1578,901 8,621 8,353 6,508 3,872 1,963 1,333 955 534 174
Rosuvastatin 142 / 8901
JUPITERPrimer sonlanım noktası kardiyovasküler olaylar (MI,SVO,CVS bağlı ölüm)
JUPITERYan etkiler ve ölçülen güvenlik parametreleri
olay Rosuvastatin Plasebo P
Herhangi yan etki 1,352 (15.2) 1,337 (15.5) 0.60
Kas güçsüzlüğü 1,421 (16.0) 1,375 (15.4) 0.34
miyopati 10 (0.1) 9 (0.1) 0.82
rabdomiyoliz 1 (0.01)* 0 (0.0) --
Kanser 298 (3.4) 314 (3.5) 0.51
Kansere bağlı ölüm 35 (0.4) 58 (0.7) 0.02
Hemorajik inme 6 (0.1) 9 (0.1) 0.44
GFR (ml/min/1.73m2 at 12 mth) 66.8 (59.1-76.5) 66.6 (58.8-76.2) 0.02
ALT > 3xULN 23 (0.3) 17 (0.2) 0.34
Açlık kan şekeri (24 . ay) 98 (91-107) 98 (90-106) 0.12
HbA1c (% 24. ayda) 5.9 (5.7-6.1) 5.8 (5.6-6.1) 0.01
Glukozüri (12. ay) 36 (0.5) 32 (0.4) 0.64
Yeni diyabet ** 270 (3.0) 216 (2.4) 0.01
*çalışma bittikten sonra görülmüş, travmaya bağlı. Tüm veriler median (interquartil aralık) veya N (%)**doktor bildirimi
Ridker et al NEJM 2008
CVS olay gelişimi %44 azalmakta
Diyabet insidansı %26 artmakta
JUPITER
0.25 0.5 1.0 2 4
WOSCOPS Pravastatin
HPS Simvastatin
ASCOT-LLA Atorvastatin
JUPITER Rosuvastatin
PROVE-IT AtorvastatinVS
Pravastatin
0.70 (0.50–0.98)
1.20 (0.98–1.35)
1.20 (0.91–1.44)
1.11 (0.67–1.83)
1.25 (1.05–1.54)
Statin daha iyi Statin kötü
HR (95% CI)
PROSPER Pravastatin 1.34 (1.06–1.68)
Ridker et al NEJM 2008
JUPITER
Statinler ve diyabet gelişimi
Statinler yüksek diyabet riski ile ilişkilidir
91140 denekYeni diyabet gelişimi
Statin: %4.89Plasebo:%4.5
Yeni diyabet riski: %9
4 yıl statin tedavisi alan 255 hastanın 1 inde
tip 2 diyabet gelişiyor
Farklı statinlerin diyabet gelişimine
etkileri farklı mıdır?
Farklı statinlerin diyabet gelişim riskine etkileri
Sattar et al. Lancet 2010,375:735
Evet : Rosuva,Atorva,Simva Hayır: Prava,Lova
Statin dozu diyabet gelişiminde önemli midir ?
Statin dozu Tip 2 diyabet ve KVS hastalık
JAMA 2011:305:2556,2564
Yüksek doz atorvastatin ve simvastatin düşük doza kıyasla Diyabet riskini daha fazla arttırıyor
Taiwan genel popülasyon kohortunda
8412 statin kullanan33648 statin kullanmayan
Statin kullanımı yeni diyabet
gelişim sıklığını arttırmaktadır
7.2 yıl takipYıllık diyabet gelişim sıklığıMajör KVS olay gelişimi
Yıllık diyabet gelişim hızı:statin kullananlarda %2.4Kullanmayanlarda %2.1
P<0.001
Statin kullanımından sonra gelişen Diyabette:• hastanede ölüm riski yüksek• Yüksek riskli ve sekonder koruma
grubunda ölüm riski benzer
Diyabetiklerde önceden statin
kullanımı= daha az major
kardiyovasküler olay
En kötü KVS sonuçlar:
Diyabetik olup statin ile tedavi
edilmeyen hastalarda izlenmiştir
Diyabet risk faktörü yok (n=6095) En az bir diyabet risk faktörü var (n=11508)
JUPİTER çalışmasından bir analiz:kardiyovasküler kazanımlar ve diyabet riski
Diyabet riski olmayanlarda diyabet riskini
etkilemiyor
Diyabet riski olanlarda diyabet
riskini arttırıyor0 diyabet gelişimine
karşılık 86 vasküler olay / ölüm
engellenmekte
54 diyabet gelişmine karşılık 134 vasküler
olay/ölüm engellenmekte
JUPİTER çalışmasından bir analiz:kardiyovasküler kazanımlar ve diyabet riski
Bazal Açlık kan şekeri düzeyine göreYeni diyabet tanısı
Diyabet tanısına kadar geçen süre:Plasebo : 89.7 hafta Rosuvastatin : 5.4 hafta
Statinler yüksek riskli grupta diyabetin
ortaya çıkışını hızlandırıyor olabilir
2012 şubatFDA uyarı
Statin ve diyabet ile ilgili verileri değerlendirirken
dikkat edilmesi gerekenler
• Çalışmaların primer sonlanım noktası diyabet gelişimi değildir
• Sonlanım noktası diyabet gelişimi olan statin çalışmaları devam etmektedir
FIN-D2D PROJECT : Birinci basamakta Statinler yaşam tarzı değişikliği ile birlikte diyabet gelişimini etkiliyor mu?1 yıllık takip
10149 tip2 DM riski yüksek denek484 kişi statin kullanıyor1 yıl sonunda OGTT ile tarama
DM gelişimiStatin kullananlarda %7.5Kullanmayanlarda %6.5
AKŞ: Statin kullananlarda o.o8 mmol/LKullanmayanlarda 0.07 mmol/L
P=0.44
P=0.042
Primer sonlanım noktası diyabet olan
Statin çalışması: J PREDICT
• N:1240 bozulmuş glukoz toleransı
• Randomizasyon: yanlızca yaşam tarzıpitavastatin+yaşam tarzıdeğişikliği
• Sonlanım noktası: yeni tip 2 DM
• Başlama zamanı: Nisan 2006
• Tahmini bitiş zamanı: Mart 2013
Statinler ve Glukoz /Insülin Metabolizması
Olası mekanizmalar
• Pankreas adacık vasküler yapı değişikliği?• Insüiln sekresyonunu arttırma veya azaltma• Insülin duyarlılığını arttıma veya azaltma
IRS-1/GLUT4 etkisilipide bağlı etkiAdipokin etkisiAnti-inflamatuar etkiDiğer?
• Diyabet ve prediayabet üzerine farklı etkiler?• Grup etkisi
• Statin tedavisi ile Diyabet gelişim riski artmaktadırDiyabet riski statin dozu ile ilişkilidirDiyabet gelişimini hızlandırmaktadırDiyabet risk faktörü varlığı diyabet gelişimi ile ilişkilidir
Sonuç
Statin tedavisi ile kardiyovasküler
kazanımlar diyabet gelişim riskinden daha
yüksektir
Statinler kılavuzlar doğrultusunda
kullanılmaya devam edilmelidir
Kardiyovasküler riski düşük,Kardiyovasküler kazancı kanıtlanmamış durumda statin tedavisi düşünülüyorsaDiyabet riski göz önüne alınmalıdır
Anti hipertansifler ve yeni diyabet gelişimi
Messerli F H et al. Circulation 2008;117:2706-2715
Institute of Medicine Report, November 2010
Teşekkür
ederim