ครูวรรณี สีสุขสาม

หนวยการเรียนรูที่ 3 ปฏิกิริยาเคมี

ครูวรรณี สีสุขสาม

Smog แบงได 2 ประเภท1. London หรือ classical smog2. Photochemical smog

ครูวรรณี สีสุขสาม

1. London smog หรือ classical smogเกิดจากแกสซัลเฟอรไดออกไซด และฝุนละอองที่ปลอยมาจากโรงงานอุตสาหกรรมและแหลงชุมชนที่ใชถานหินและน้ํามันเปนเชื้อเพลิง จะเกิดในฤดูหนาว และเกิดในตอนเชาตรูทําใหเกิดอาการแสบจมูกและแสบคอ

ครูวรรณี สีสุขสาม

2. Photochemical smog เกิดจากโอโซน ออกไซดของไนโตรเจน

ไฮโดรคารบอน คารบอนมอนอกไซด ทําปฏิกิริยากันอยางซับซอนทําใหเกิด

สาร PAN (peroxyacetyl nitrate) สารนี้ทําใหแสบตามักเกิดในฤดูรอนตอนเที่ยง

วันที่มีแดดจา

ครูวรรณี สีสุขสาม

ในวันที่อากาศปลอกโปรง SO3 และ NO2 ลอยสูงไปตามกระแสลมเมื่อไดรับความชื้นในอากาศจากเมฆและฝน

SO3 จะรวมกนเปนกรดกํามะถัน(H2SO4 )NO2 รวมกับละอองน้ําเปนกรดไนตริก

(HNO3 ) และกรดไนตรัส (HNO2 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

SO3 + H2O H2SO4

ปฏิกิริยาการเกิดกรดกํามะถัน (H2 SO4 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

2NO2+H2O HNO3 + HNO2

ปฏิกิริยาการเกิดกรดไนตริก ( HNO3 ) และกรดไนตรัส ( HNO2 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

4Fe + 3O2 2Fe2O3

ปฏกิิรยิาการเกิดสนิมเหล็ก ( Fe2O3 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

2NaHCO3Na2CO3 + CO2 + H2O

ความรอน

ปฏิกิริยาการสลายตัวของโซเดียมไฮโดรเจนคารบอเนต

( NaHCO3 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

2H2O2 2H2O + O2

ปฏิกิริยาการสลายตัวของไฮโดรเจนเปอรออกไซด ( H2O2 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

ปฏิกิริยาระหวางตะกั่ว(Pb)ทําหนาที่เปนขั้วบวก(+)และตะกั่วไดออกไซด(PbO2) ซึ่งทําหนาที่เปนขั้วลบกับกรดซัลฟวริก (H2SO4)

Pb+PbO2+2H2SO4 2PbSO4+ 2H2O

ปฏกิิรยิาในแบตเตอรีช่นิดตาง ๆ

ครูวรรณี สีสุขสาม

เปนแบตเตอรี่ที่มีขนาดเล็กมากมีสังกะสี(Zn) เปนขั้วบวก(+) และปรอทออกไซด(HgO) เปนขั้วลบ(-) ในสารผสมระหวางโพแทสเซียมไฮดรอกไซด(KOH) กับสังกะสีไฮดรอกไซด([Zn(OH)2])และน้ําZn + HgO ZnO + Hg

ปฏิกิริยาในแบตเตอรี่ปรอท

ครูวรรณี สีสุขสาม

CaCO3 CO3 + CaO

ปฏิกิริยาการสลายตัวของหินปูน ( CaCO3 )

ครูวรรณี สีสุขสาม

เปนปฏิกิริยาระหวางหินปูนหรือแคลเซียมคารบอเนตกับกรดกํามะถัน

หรือดินประสิวซึ่งมีในฝนกรด

ปฏิกิริยาการเกิดแคลเซียมซัลเฟต( CaSO4 )หรือแคลเซียมไนเตรต

([Ca(NO3)2 ]) และCO2

ครูวรรณี สีสุขสาม

CaCO3+ 2HNO3

Ca(NO3)2+ CO2+H2O

CaCO3+ H2SO4

CaSO4+ CO2+H2O

ครูวรรณี สีสุขสาม

ยกตัวอยางปฏกิิรยิาเคมีอื่น ๆ ที่นักเรียนพบเห็นในชีวิตประจําวันพรอมทั้งอธิบาย และเขียนสมการแสดงการเกิดปฏิกิริยาเคมีดังกลาว

ครูวรรณี สีสุขสาม

เขียนสมาการเคมีแสดงปฏกิิรยิาที่เกิดขึน้Mg(s)+ 2HCl(aq) MgCl2(aq) + H2 (g)

ครูวรรณี สีสุขสาม

เขียนสมาการเคมีแสดงปฏกิิรยิาที่เกิดขึน้Zn(s)+ 2HCl(aq) ZnCl2(aq) + H2 (g)

ครูวรรณี สีสุขสาม

เขียนสมาการเคมีแสดงปฏกิิรยิาที่เกิดขึน้HCl(aq)+ NaOH(aq) NaCl(aq)+ H2O (l) + ความรอน

ครูวรรณี สีสุขสาม

อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีและ

การวัดอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

สาระการเรียนรู

ครูวรรณี สีสุขสาม

นักเรียนสามารถทดลอง อภิปราย และอธิบายอัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

ปจจัยที่มีผลตอการเกิดปฏิกิริยาเคมีได

ผลการเรียนรูที่คาดหวงั

ครูวรรณี สีสุขสาม

อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

ครูวรรณี สีสุขสาม

สํารวจปฏิกิริยาเคมีที่พบเห็นทั่วไป และประเมินวาปฏกิิรยิาเหลานั้นเกิดเร็ว คอนขางเร็ว คอนขางชา หรือชามาก

ครูวรรณี สีสุขสาม

การเปลี่ยนแปลงทางเคมีที่เกิดขึ้นอยางรวดเร็วเชน การเผากระดาษ การระเบิด

ของดินปน ปฏิกิริยาเคมีระหวางแมกนีเซียมกับกรดไฮโดรคลอริก ปฏิกิริยาเคมีระหวางสารละลาย

โซเดียมไฮดรอกไซดกับแผนอะลูมิเนียม

ครูวรรณี สีสุขสาม

การเปลี่ยนแปลงทางเคมีที่เกิดขึ้นอยางชาๆ เชน การบูดของนม

การหมักแอลกอฮอลจากน้ําตาล การเกิดสนิมเหล็ก

ครูวรรณี สีสุขสาม

การวดัอัตราการเกิดปฏกิิรยิาเคมี

ครูวรรณี สีสุขสาม

อัตราเร็วของปฏิกิริยาเคมีวัดจาก ปริมาณของสารเริ่มตนที่ลดลง หรือปริมาณของสาร

ผลิตภัณฑที่เพิ่มขึ้นใน 1 หนวยเวลา

เรียกวา อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีครูวรรณี สีสุขสาม

อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

ปริมาณของสารเริ่มตนที่ลดลง เวลาที่ใชในการเกิดปฏิกิริยา

=

อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมี

ปริมาณของผลิตภัณฑที่เกิดขึน้ เวลาที่ใชในการเกิดปฏิกิริยา

=

ครูวรรณี สีสุขสาม

การวัดปริมาณของผลิตภัณฑที่เกิดขึ้นหรือสารตั้งตนที่ลดลงทําไดหลายวิธีขึ้นอยูกับลักษณะและสมบัติของสารเชน1.ชัง่หามวลของสารเมือ่สารเปนของแข็ง2. วัดปริมาตรของสารเมือ่สารเปนแกส

ครูวรรณี สีสุขสาม

3. วัดความเขมขนของสารเมือ่สารเปนสารละลาย

4. เวลาวัดเปนวินาที หรือ ชั่วโมง หรือ วันขึ้นอยูกบัปฏิกริิยาวาเกิดชาหรือเร็ว

ครูวรรณี สีสุขสาม

วัดอัตราการเกิดปฏิกิริยาและเขียนสมการแสดงการเกิดปฏิกิริยาได

อัตราการเกิดปฏิกิริยาของลวดแมกนีเซียมกับกรดไฮโดรคลอริก

ครูวรรณี สีสุขสาม

ครูวรรณี สีสุขสาม

กจิกรรม 4.2เรื่อง อตัราการเกิดปฏิกิริยาของลวดแมกนีเซียมกบักรดไฮโดรคลอลกิจุดประสงคการทดลอง1. อธิบายวิธีการ และสามารถทําการทดลองเพือ่หาขอมลูของปฏิกิริยาระหวางโลหะบางชนิดกับกรดได

ครูวรรณี สีสุขสาม

2. เขียนกราฟและอธิบาความสัมพันธระหวางเวลากับปริมาตรของแกสไฮโครเจนที่เกิดขึน้ได3. คํานวณหาอัตราเฉลี่ยของการเกิดแกสในปฏิกิริยาได

ครูวรรณี สีสุขสาม ครูวรรณี สีสุขสาม

ตัวอยางผลการทดลอง

80170270

123

เวลาที่ใช(วินาที)ปริมาตรของH2(cm3)

ครูวรรณี สีสุขสาม

ตัวอยางผลการทดลอง

390545795

456

เวลาที่ใช(วินาที)ปริมาตรของH2(cm3)

ครูวรรณี สีสุขสาม

อัตราการเกิดปฏิกิริยาเมื่อเริ่มตนจะเร็ว และจะชาลงเรื่อยๆตามเวลาที่ผาน แตอัตราการลดลงไมคงที่ทําใหไดเสนกราฟเปนรูปกราฟเอกซโพเนนเชียล (exponential)

ครูวรรณี สีสุขสาม

1. เขียนสมการเคมีระหวางโลหะแมกนีเซียม(Mg) กับกรดเกลือ(HCl)

2. อัตราการเกิดปฏิกิริยาเคมีเมื่อเกิดแกสH2 ได 2 cm3 เปนเทาใด

ใบงาน

ครูวรรณี สีสุขสาม

3. อัตราการเกิดปฏิกิริยาในชวงที่เกิดแกส H2 ระหวางปริมาตรที่ 4 ถึง 5เปนเทาใด

4. อัตราการเกิดแกส H2 ทุก ๆ 1 cm3

เทากันหรือไม เพราะเหตุใด