www.gazeta-shqip.com

Adresa e redaksisë:Rr. Sami Frashëri,

Pallatet e Aviacionit, Nr. 4Tel: 04 272 565 • 068(9) 20 35 300

E-mail: info@gazeta-shqip.com

Viti II - Nr. 201 (491) E mërkurë, 25 korrik 2007 E përditshme e pavarur Çmimi 30 lekë, 1.5 euro

PER REKL AMA KONTAKTONI NE NUMRAT: 069 20 50 420 • FA X 04 272 567 • 069 20 50 458GAZETA SHQIP marketing@gazeta-shqip.com

Drejtor

Kryeredaktor

Zv/Kryeredaktor

BESNIK MYFTARI

BLEDAR ZAGANJORI

URIM BAJRAMI

Moisiu i dorëzon pasardhësit çelësat e zyrës dhe dosjen e punës: Kujdes, detyra është delikate. Milo e Ceka: Qeveri me bazë të gjerë

Topi President, nderon edhe RamaBerisha, Nano dhe kreu i PS-së në ceremoni. Zogaj: Gati shkarkimi i Sollakut

Moisiu i rikthehetshtëpisë së vjetërte “Xhorxh Bush”

Ish-presidenti Alfred Moisiu,pas 5 vjetësh është rikthyerdje në lagjen e tij të vjetër, në

rrugën që para dy muajsh moriemrin "Xhorxh Bush". Pasi kadorëzuar zyrtarisht mandatin ekreut të shtetit drejt Bamir Topit...

NE FAQEN 2

NE FAQET 2,3,5

Bamir Topi është betuar djezyrtarisht para Kuvendit siPresidenti i ri i Republikës.

Ceremonia e marrjes së detyrëssë Presidentit të ri të Republikëska nisur në Kuvendin e Sh-qipërisë sipas orareve ...

DURRES

Saliu ekzekutohet në lokalin e tij. Plagoset administratori

Hakmarrja, vritet vëllaii rivalit të Lul Berishës

NE FAQEN 21NE FAQEN 29

SHBA-ja ofronbursa falas

për pedagogëtshqiptarë

Çelet aplikimi në internet

ENERGJIA

Bllokohet rrjeti rajonal. Pa drita edhe Greqia e Maqedonia

Bie sistemi i transmetimit,Shqipëria 1 orë “black out”

NE FAQEN 27

Situatë kritike në të gjithë vendin

Llogaraja në flakë,Shqipëria kërkon

ndihmë nga fqinjët

SPECIALE

Operacioni “Autoblinda”, arrestohen një këshilltar bashkie dhe dy ish-anëtarë të Komitetit të Shpëtimit Kombëtar

Masakra e Cërrikut, pranga kapoveData 23 maj 1997 është e

shënuar thellë jo vetëmnë jetët e familjeve të

gjashtë gardistëve të vrarë, poredhe në jetën e banorëve të Cër-rikut, të cilët u bënë dëshmitarëtë një ngjarjeje tejet absurde.Gardistët, që kishin ardhur për tëvënë rendin dhe qetësinë në njëvend, ku shtetit i kishte mbeturvetëm hija, u përballën me tur-

Dosja për ekzekutimin meantitank të 6 efektivave të

Gardës rihapet pas 50dëshmive të reja

Prokuroria: Pritenarrestime të tjera së shpejti,kemi edhe 10 të dyshuar

për ngjarjen makabre

mat e armatosura. Arrestimi i tëdyshuarve për këtë ngjarje 10 vjetmë pas ndoshta do ta qetësojëdisi shpirtin e trazuar të famil-jarëve të viktimave. Masakra eCërrikut është cilësuar si një ngangjarjet më të rënda dhe që nukmund të shkëputet nga trazirat evitit '97. Si kudo në Shqipëri, edhenë Cërrik viti i "luftës ...

NE FAQET 8-9

NE FAQEN 6

OKAZION

OKAZION

NE FAQEN 12

VARKAROPINIONE

ANDREA STEFANI

NE FAQEN 11

Menjëherë pas një votimitë dyshimtë moralisht,Kryeministri Berisha

nxitoi të deklaronte se zgjedhja eBamir Topit në postin e Presiden-tit të Republikës nuk do të për-doret për revansh politik. Duketse i ndërgjegjshëm për dyshimete mëdha që ka ngjallur fiksimi i tijpër të zgjedhur President një kan-didaturë të PD dhe jo të opozitës,Berisha po përpiqet të davarisëme fjalë skepticizmin e shfaqurmbi mundësinë që Topi të ngrihetnë rolin e një Presidenti mbipar-tiak. Dhe premtoi se ai vetë...

Topi, në gjurmëte Berishës

Kur Sali Berisha u bë President i vendit në vitin1992, ai nuk ishte as 50

vjeç sa në fakt është sot BamirTopi, që pak ditë më parë ështëzgjedhur Presidenti i ri i vendit.Ndoshta jo vetëm për koinci-dencë moshore, por karriera poli-tike e zotit Topi të paktën tani etutje ka të ngjarë që të përputhetdhe në shumë plane të jetë e ng-jashme me atë të zotit Berisha.Duke u nisur nga zhvillimet ak-tuale dhe ato të pritshme...

ARBEN VATA

NE FAQEN 11

Karta e djegure OKB-së

Këshilli i Sigurimit të OKB-së u gjunjëzua nga Rusia,pa arritur të miratojë rezo-

lutën për Kosovën. Insistimet evazhdueshme të Serbisë, që përbazë kanë Kartën e OKB-së, nukarritën të marrin përgjigje, madjeedhe atë të thjeshtën: Ç'është kjoKartë… dhe çfarë shkruan në të,kujt i referohet dhe çfarë na rreg-ulloka ajo në renditjen e rebotërore, kur një shtet edhe mundtë trazojë një rajon të tërë tëEvropës. Meqë Ekipi i Unitetit...

AGIM POPOCI

NE FAQEN 12

ISH-PRESIDENTI

Ky popull emeriton

qeverinë që kaFILIP ÇAKULI

Në kulmin e vapës, kur temperatura në hije po i kalon të 40 gradët dhekondicionerët punojnë 'non stop',

qeveria jonë na jep sihariqe të reja: Ndër-prerja e energjisë për Tiranën do të shkojënë 7 orë në ditë, ndërsa në rrethe sa t'i dojëkokrra e qejfit KESH-it. Një ditë më parë,ndërprerja e korrentit për Tiranën ishte 4orë në ditë. Dhe sipas njoftimeve nga Kor-porata Elektroenergjetike, nesër do të sh-tohen orët e ndërprerjeve, sepse ka rënëniveli i Fierzës në 30 cm në ditë dhe rajoniqenka keq me korrentin...

ESSE

E MERKURE, 25 KORRIK 2007SHQIP 2 P O L I T I K EJETA E REE ISH-PRESIDENTIT

Banorët: Megjithëse ështëplakur, do vazhdojmë t’ithërrasim zoti President

“Moisiu të ndjekëshembullin e një lideri, tëshkruajë autobiografinë”

Moisiu i rikthehet lagjessë vjetër te “Xhorxh Bush”

Ish-presidenti, i mirëpritur nga fqinjët e tijERJON AJAZI

Ish-presidenti Alfred Moisiu,pas 5 vjetësh është rikthyerdje në lagjen e tij të vjetër, nërrugën që para dy muajsh

mori emrin “Xhorxh Bush”. Pasi kadorëzuar zyrtarisht mandatin ekreut të shtetit drejtBamir Topit, ish-pres-identi Moisiu ka lënëvilën 4 dhe pasi katransportuar të gjithasendet drejt aparta-mentit të tij në katin edytë të rrugës“Xhorxh Bush”, aiështë rikthyer të je-tojë me vajzat e tij.Gjatë gjithë kësajkohe ishte vajza evogël, Mirela, e cilaështë kujdesur qënga transportimi iplaçkave deri te lyer-ja dhe remonti i apar-tamentit dy dhomë enjë kuzhinë. Moisiuka braktisur “folenë”e tij të vjetër për vilënpresidenciale pesëvjet më parë dhe popas pesë vjetësh nukka kërkuar një shtëpitë re, por ka zgjedhurta kalojë pjesën embetur të jetës pranështëpisë së dikurshme, me tëcilën i lidhen shumë kujtime. Ko-mshinjtë dhe miqtë e tij të dikur-shëm kanë qenë entuziastë që dot’u rikthehet në pallat dhe në lagjenjeriu që ka drejtuar shtetin përpesë vjet me radhë. Ndryshe ngakushtet e mira dhe qetësia abso-lute në rezidencën presidenciale,nga sot dhe në vazhdim, ish-numri një i shtetit duhet të mëso-het me kufizimin e dritave dhezhurmën e pub-eve e të maki-nave që kalojnë në atë zonë,ndonëse edhe pallati ku ai ështëstrehuar që prej mbrëmjes sëdjeshme ndodhet në buzë tërrugës. Megjithëse vajza e tij evogël është kujdesur të mbajësekret çdo detaj, deri në rikthimine ish-presidentit në apartamen-tin e vjetër, të gjithë banorët elagjes janë përgatitur për ta priturdhe për t’i uruar mirëseardhjenish-presidentit Moisiu, të cilin 5vitet e fundit e kanë parë vetëmnëpërmjet ekranit të televizionitdhe faqeve të gazetave. Të paktëkanë qenë ata të cilët kanë pasurfatin të takohen me të, gjatë kohëskur Presidenti i atëhershëm kavotuar pranë shkollës pedagogjikenë zgjedhjet e 3 korrikut 2005 dheato të 18 shkurtit 2007.

Banorët“Të presim zoti President”.

Edhe pse tashmë Alfred Moisiurenditet ndër radhët e ish-presi-dentëve të vendit si Ramiz Alia,Sali Berisha dhe Rexhep Mejdani,banorët e rrugës “Xhorxh Bush”vazhdojnë ta quajnë atë Presi-dent. “Ndihemi krenarë, sepse naka përfaqësuar shumë mirë. Kaqenë një President i të gjithëvedhe jo President i partive politike”,tha Fatmir H., komshi i ish-presi-dentit. Fatmiri, me profesionoficer, dikur nën urdhrat e ish-presidentit Moisiu, tregon detajeinteresante të jetës së Moisiut.“Është plakur, prandaj s’mund tëjapë në të ardhmen më shumë seçka dhënë deri më sot, as me sports’mund të merret më, i cili ështëhobi i tij, por në lagjen tonë, gë-zon një reputacion të shkëlqyerdhe të gjithë e duan”, tha ai.

E ardhmjaPara se të bëhej President,

hobi i Alfred Moisiut ka qenësporti. Sipas miqve të tij më tëmirë në lagjen ku ka jetuar përshumë vjet, Moisiu me gjithëmoshën e madhe që kishte dilteçdo mëngjes për të vrapuar.

Ndonëse nuk presin të njëjtën gjënga ish-presidenti Moisiu, atashprehen se ka ardhur koha qëish-numri një i vendit të shkruajënjë libër autobiografik për veten,ashtu siç kanë bërë edhe liderëtperëndimorë. “Humbja e djalit edëmtoi shumë, është plakur dhe

koha e lirëSporti, hobi i ish-presidentit

Ish-presidenti Moisiu tashmë do të ketë mëshumë kohë të lirë në dispozicion sesa këtopesë vjet, të cilat kanë qenë tepër të ngjeshura

me ngjarje delikate dhe aspak të thjeshta nëdrejtim të Presidencës. Miq të afërm të AlfredMoisiut pohojnë se gjatë kohës së lirë, ai ështëmarrë me sport, ku para se të bëhej President aidilte çdo mëngjes të vraponte. Megjithëse në ditëte sotme të tilla veprime do të jenë të vështira përAlfred Moisiun, banorët e lagjes “Xhorxh Bush” ikanë sugjeruar vajzës së tij që t’i mbushë mend-jen të atit të shkruajë autobiografinë e jetës së tij.“Ai ka shumë për të treguar”, thonë ata, duke po-huar se do ta blenë, pavarësisht çmimit. Ushqimii skuqur është një tjetër preferencë e ish-presiden-tit Moisiu. Ana, një nga shitëset e një qebaptorejeafër shtëpisë së ish-kreut të shtetit, pohon seqoftet kanë qenë ushqimi i preferuar i Moisiut.“Nuk vinte vetë t’i blinte, por dërgonte të tjerë. Ainuk bënte pazar vetë. Po kështu vepronte edhe tenjë vend tjetër në Rrugën e Kavajës”, thotë Ana.

jeta e rePa drita dhe plot zhurmë

Duke filluar nga sot, ish-numri një i shtetit, Alfred Moi-siu, do të rifillojë të mësohet me kushtet e jetës së bërëpesë vjet më parë në lagjen e tij të vjetër. Tashmë që

s’do të jetë më President nuk do t’i dëgjojë më ankesat e sh-qiptarëve që s’kanë drita, ujë dhe janë të rrethuar nga zhur-mat pranë shtëpisë së tyre, por do të bashkohet me hallin etyre dhe do të jetojë ashtu siç jetojnë rreth 3.5 milionë sh-qiptarë. Duke u nisur nga fakti që shtëpia e vjetër e Moisiutndodhet pranë rrugës kryesore, që mban emrin “XhorxhBush”, ish-presidenti duhet të mësohet tashmë me zhurmate makinave të shumta që kalojnë aty. Përveç kësaj, problem-atike kjo zonë ka qenë para një jave edhe për ujin e pijshëm,ku përveç kufizimeve ka pasur edhe ditë që nuk ka ardhur ujii pijshëm. Gjithsesi, situata e ujit në këtë zonë duket si e sta-bilizuar, megjithëse banorët vazhdojnë të tremben se mospërsëritet historia. Pas kësaj, një tjetër problem është edhe aii energjisë elektrike. Në zonën ku ish-presidenti Moisiu do tëkalojë ditët në vazhdim ka kufizim të energjisë elektrike nga3-4 orë në ditë. Nuk ngelet gjë tjetër veçse edhe Moisiu, ashtusi pjesa tjetër e shqiptarëve, të mendojë në momentet që ikindritat, fjalët e qiriut të Naim Frashërit.

MIQTEMiqtë e dikurshëm të Moisiut janëshprehur entuziastë për rikthimin e tijnë lagjen e vjetër. Ata, 5 vitet e fundit,e kanë parë vetëm nëpërmjet ekranittë televizorit dhe faqeve të gazetave.Të paktë kanë qenë ata të cilët kanëpasur fatin të takoheshin me Moisiun,gjatë kohës kur Presidenti iatëhershëm ka votuar pranë shkollëspedagogjike në zgjedhjet e 3 korrikut2005 dhe ato të 18 shkurtit 2007

MESAZHI

Partia për Drejtësi dheIntegrim ka përgëzuarzgjedhjen e Bamir To-

pit si Presidenti i Republikëssë Shqipërisë, ndërkohë qëkanë falënderuar publikishtish-presidentin Moisiu përqëndrimin konstruktiv, kura-joz dhe serioz të mbajtur gjatëushtrimit të detyrës së Presi-dentit të Republikës së Sh-qipërisë në lidhje me çësh-tjen kombëtare dhe atë çamenë veçanti. “Ne dëshirojmëgjithashtu të falënderojmëAlfred Moisiun për qën-drimin konstruktiv, kurajozdhe serioz të mbajtur gjatëushtrimit të detyrës së Presi-dentit të Republikës së Sh-qipërisë në lidhje me çësh-tjen kombëtare në përgjithë-si dhe atë çame në veçanti”,tha kreu i PDI-së, Tahir Mu-hedini. “Partia për Drejtësidhe Integrim deklaron se in-stitucioni i lartë i Presidentittë Republikës mund të gjejëmundësi dhe hapësira ligjoree politike që të promovojëidenë politike që e sheh pak-icën greke në Shqipëri dhe tëdrejtat e çamëve në Greqi sidy bazat e pashmangshme tënjë miqësie të sinqertë midisdy vendeve fqinje dhe se mo-himi apo injorimi i njërës prejtyre padyshim përbën njëhandikap të pashmang-shëm”, thuhet në komuni-katën e Partisë për Drejtësidhe Integrim. “PDI-ja i uronPresidentit të ri të Repub-likës së Shqipërisë, BamirTopit, punë të mbarë dhepërgjegjësi politike e ko-mbëtare në ushtrimin edetyrës në zyrën më të lartëtë shtetit shqiptar”.

PDI-ja uronTopin si President

Për 5 vjet, ish-Presidenti ka dekoruar njerëz të shquar vendas dhe të huaj

2002-’07, Moisiu dha300 dekorata në 5 vjet

MEDALJET

Bilanci i dekoratave tënderit të dhëna në këtopesë vjet nga ish-presi-denti Alfred Moisiu shkon

në 300 gjithsej. Në vitin 2003-2004,si President i vendit, ai ka dhuruarnumrin më të madh të medaljevedhe dekoratave të shpërndara nëemër të atyre që kanë kontribuarpër Shqipërinë. Në këto dy vjetjanë shpërndarë 84 tituj nderi ngaPresidenti Moisiu. Në vitin 2005-2006 janë dhënë për secilin vit nga83 dekorata dhe për vitin 2007,Presidenti Moisiu ka shpërndarëgjithsej 40 prej tyre. Një maratonëe vërtetë dhënie titujsh janë bërënë këto pesë vjet, madje edhe nëditët e fundit të mandatit të Pres-identit Moisiu. Medalje e Artë e Sh-qiponjës, për merita të veçantacivile, urdhri “Naim Frashri i

Argjendtë”, medalje e mirënjohjesjanë disa nga titujt e dhënë gjatëkëtyre viteve për personalitetet ehuaja dhe atyre shqiptare. Ndërtitujt e veçantë të dhënë nga ish-numri një i shtetit, Alfred Moisiu,janë ato ku ai ka dekoruar radionBBC, seksioni shqip me medaljenpër merita të veçanta civile.

Edhe personalitetet e botës sëartit janë nderuar me medalje ngaPresidenti gjatë këtyre viteve tëfundit. Këngëtarja Myfarete Lazeështë nderuar me urdhrin “NaimFrashëri i Argjendtë”. Me medaljene mirënjohjes janë dekoruar, FilipÇakuli, Maria de Filipi, edhe ish-

ambasadorët si Bashkim Zenelibëjnë pjesë në dhënien e këtyremedaljeve nga Presidenti Moisiu,ku ky i fundit e ka dekoruar atë pome medaljen e mirënjohjes. Nëkëto pesë vjet, ish-kreu i shtetit kadhënë gjithsej 300 tituj, ku duke ukrahasuar me liderët e tjerë të ven-dit, ai ka mbajtur numrin rekord përdekorata të njerëzve të shquar. Njëpjesë e konsiderueshme e tyrekanë qenë të huaj, megjithëse njëpjesë e madhe e atyre që kanë për-fituar medalje nga funksionari më ilartë i shtetit kanë qenë shqiptarët.Vetëm gjatë ditës së djeshme, pakorë para se Moisiu të dorëzonte kar-rigen e tij presidenciale, ai ka dekre-tuar katër ligje të rëndësishme:shpalljen e ligjit nr. 9777, “Për rati-fikimin e marrëveshjes financiarendërmjet Këshillit të Ministrave tëRepublikës së Shqipërisë dhe Ko-misionit të Komuniteteve Evropi-ane për programin vjetor rajonalCARDS 2006 të asistencës komuni-tare, për autoritetet tatimore dhedoganore të Ballkanit Perëndimor”.

Gjithashtu, Presidenti ka dekre-tuar shpalljen e ligjit nr. 9778, “Përratifikimin e Konventës trepalëshendërmjet Republikës së Shqipërisë,Republikës së Bullgarisë dhe Re-publikës së Maqedonisë për sistem-in e naftësjellësit transballkanik”dhe shpalljen e ligjit nr. 9779, “Përsigurinë e përgjithshme, kërkesatthelbësore dhe vlerësimin e konfor-mitetit të produkteve joushqimore”.

Ligji i fundit i dekretuar nga Moi-siu është ai “Për inspektimin endërtimit”. Dekretet janë në mbësh-tetje të neneve 93 dhe 84, pika 1 eKushtetutës.

nuk është më si dikur. Por kashumë për të dhënë akoma. Më emira që mund të bëjë tani që doketë kohë të mjaftueshme ështëtë shkruajë një libër auto-biografik”, thotë Ana S., shitëse nënjë nga lokalet afër pallatit të ish-presidentit.

OSBE:

Urime Topit, vlerësime MoisiutKryetari i radhës i OSBE-së, ministri i Jashtëm i Spanjës,

Miguel Angel Moratinos, shprehu nëpërmjet një komuni-kate për shtyp se ka mirëpritur përfundimin e zgjedhjeve pres-idenciale në Shqipëri. “Kryetari i radhës së OSBE-së i dërgoiurimet më të mira Presidentit të zgjedhur Bamir Topi përkëtë detyrë dhe shprehu vlerësimin e tij për Presidentin Al-fred Moisiu, që largohet nga detyra për kontributin që ai kadhënë në forcimin e demokracisë në Shqipëri”, thuhet në njëdeklaratë të zyrës së shtypit pranë zyrës së OSBE-së nëTiranë. Bamir Topi u zgjodh nga Kuvendi në postin e Presi-dentit të Republikës në seancën parlamentare të datës 20korrik, ndërsa mori zyrtarisht detyrën pasditen e djeshme.Pro kandidaturës së Topit votuan 85 deputetë, nga 90 qëishin të pranishëm në sallën e Kuvendit. Pas zgjedhjes sëPresidentit të ri, Departamenti i Shtetit, përmes një deklaratepër shtyp, përshëndeti përfundimin e zgjedhjes së Presidentit.Gjithashtu, vlerësime pozitive dhe mbështetje për Presiden-tin e ri të vendit dhanë edhe zyrtarë të Bashkimit Evropian.

EVA GJURA

Bamir Topi është betuardje zyrtarisht para Kuvendit si Presidenti i ri iRepublikës. Ceremonia

e marrjes së detyrës së Presidentittë ri të Republikës ka nisur në Ku-vendin e Shqipërisë sipas orarevetë përcaktuara më parë nga pro-tokolli i shtetit. Të parët që kanëmbërritur në sallën e Kuvenditkanë qenë deputetët e saj. Rrethorës 17:50 minuta, pranë dyervetë Kuvendit është paraqitur famil-ja e re presidenciale, bashkëshort-ja me dy vajzat. Më pas, në orën18:10 minuta, Kryetarja e Kuven-dit, Topalli, në hyrje të godinës, ecila ishte shtruar me tapet të kuq,ka pritur Presidentin e ri, BamirTopi, të cilin e ka shoqëruar bren-da në sallën e Kuvendit. Këtë herë,Topi ka hyrë në sallën e Kuvenditsi President dhe jo si deputet. Sal-la e Kuvendit, e mbushur sirrallëherë plot e përplot, ka ndry-shuar edhe lukun e saj larg atyreseancave të zymta e të bezdis-shme. Kudo kishte atmosferë fes-tive, të zbukuruar me flamuj kuq ezi, ndërsa në qendër të saj ka qenëi vendosur flamuri i BE-së. Topiështë ulur në krah të kryetares To-palli, në karrigen presidenciale,duke përshëndetur deputetët epranishëm në sallë, ku nuk kanëmunguar dhe ata të opozitës, ish-kryetari i PS-së, Fatos Nano, dhedeputetë të tjerë. Gjithashtu, nësallë ka qenë i pranishëm në loz-hën qendrore ish-presidenti i Re-publikës, Alfred Moisiu, i cili kashfaqur një padurueshmëri, pasidy herë radhazi ka parë orën se kurniste ceremonia e betimit, e cilandryshe nga protokolli ka vonuar10 minuta. Në sallë kanë qenë për-faqësues të trupit diplomatik nëvendin tonë, drejtues të institu-cioneve të pavarura dhe sh-tetërore, familja e Presidentit të ri,ndërsa në lozhën e madhe kanëqenë zëvendësministra,këshilltarë, artistë, dekanë, për-faqësues të komuniteteve fetare,gazetarë e mjaft të ftuar të tjerë.Ceremoninë e hapjes, sipas Kush-tetutës, e ka bërë Kryetarja e Kuv-endit, Topalli, e cila e ka uruar Pres-identin e ri për detyrën, duke i of-ruar bashkëpunimin me institu-cionin që ajo drejton. Vetë Presi-denti i ri, Bamir Topi, është betuarmbi Kushtetutë se do të respek-tojë vetëm ligjin dhe Kushtetutën,duke u shkëputur jo vetëm fizik-isht, por edhe shpirtërisht nga par-tia e cila e bëri President, pasi njëgjë të tillë ia kërkon vetë Kushtetu-ta. Gjatë kohës së betimit të Presi-dentit të ri, jashtë ambienteve tëKuvendit janë hedhur fishekzjar-rë të shumtë, duke krijuar një at-mosferë krejtësisht festive.

Topi në PresidencëI pari që është larguar nga salla

e Kuvendit ka qenë ish-presidentiAlfred Moisiu, jo se ishte i mërziturnga ceremonia, por ai duhet të sh-konte i pari në ish-zyrën e tij tëpunës, në Presidencë, për të pri-tur pak minuta më vonë Presiden-tin e ri, Bamir Topi, të cilit ish-pres-identi Moisiu i ka dorëzuar zyrëndhe dosjet e tij të punës, duke iuruar suksese në misionin e lartëqë ai ka ndërmarrë.

Pritja në Pallatin eBrigadaveGjatë kohës që ish-presidenti

Moisiu dhe Presidenti i ri, Topi,këmbenin zyrën dhe dosjet krye-sore të punës, në Pallatin e Briga-dave kishin nisur të vinin të ftuarite parë, të cilët kanë qenë pjesë eceremonisë festive. Sipas funk-sionarëve të Presidencës, në këtëceremoni janë ftuar rreth 400 per-sonalitete. Në 18:50 minuta, nëoborrin e Pallatit të Brigadave kaardhur familja e re presidenciale.Gjithashtu, pas tyre kanë mbërri-

kryetari i PS-së, Edi Rama, në orën19:20 minuta ka mbërritur kryetarii grupit parlamentar të PS-së, BenBlushi, i cili ka qenë nën shoqërinëe republikanit Sabri Godo, në orën19:21 minuta ka mbërritur Kryem-inistri Berisha i shoqëruar ngabashkëshortja e tij. Në orën 19:25minuta, në Pallatin e Brigadave kambërritur ish-presidenti AlfredMoisiu dhe dy minuta pas tij kambërritur ish-kryeministri Fatos

Nano. Në 19:30 minuta, në ambi-entet e Pallatit të Brigadave kambërritur Presidenti i ri, BamirTopi, i shoqëruar nga katër motor-ët e eskortës presidenciale. Gjatëgjithë parakalimit Presidentin e rie ka shoqëruar banda frymore eshtetit. Në hyrje të Pallatit Presi-dencial, Presidenti i ri, Bamir Topi,është pritur nga ish-presidenti Al-fred Moisiu, i cili i ka uruarmirëseardhjen. Më pas, është

kënduar Himni Kombëtar dhe nëtë njëjtën kohë janë dëgjuar 21 tështënat e topit, për nder të Presi-dentit të ri. Më pas, ish-presidentii Republikës ka uruar Presidentine ri për detyrën e rëndësishme dhedelikate që ai ka marrë, duke ga-rantuar mbështetjen e tij në këtëdetyrë të lartë. Ndërsa vetë Presi-denti i ri, Bamir Topi, gjatë fjalës sëtij është zotuar se do të respektojëKushtetutën dhe ligjin, duke i bërëftesë opozitës për të bashkëpunu-ar për integrimin e vendit në BEdhe NATO.

Largimi i MoisiutMë pas, i zoti i ri i shtëpisë, tash-

më Bamir Topi, ka falënderuar dhenjë herë ish-presidentin Moisiupër punën e bërë dhe duke shkëm-byer disa fjalë të momentit e kashoqëruar atë deri te makina e tij,e cila është larguar ashtu siç epërmban protokolli nën shoqërinëe katër motorëve presidencialë.Moisiu është larguar duke për-shëndetur të ftuarit që ishin në atëceremoni. Më pas, Presidenti i ri,Bamir Topi, ka ftuar të gjithë tëpranishmit të merrnin pjesë nëpritjen e organizuar për marrjen edetyrës së re.

Vëmendja e vajzës dhee babaitNë gjithë atë ceremoni luksoze,

ku gjithçka vajti shumë mirë, tëpaktën në pamje të jashtme, dukeiu përmbajtur rreptësisht protokol-lit shtetëror, dy ishin personat që tëbinim më shumë në sy. Vajza e mad-he e Presidentit të ri, Bamir Topi, ecila e ka ndjekur të atin me vëmend-jen më të madhe në çdo hap që aika hedhur, në çdo lëvizje dhe fjalëqë ka nxjerrë për gjatë gjithë cere-monisë. Vëmendja e së bijës kaqenë mjaft e madhe; ajo nuk ia kandarë sytë të atit për asnjë moment,duke marrë një pamje statike. Vë-mendje, e cila mesa duket nuk kakaluar pa u vënë re nga babai i saj,i cili në momentin që ka marrë famil-jen e tij për të pritur të ftuarit në cer-emoni, ndryshe nga sa ndodhherët e tjera, nuk ia ka hedhurdorën në sup bashkëshortes, por tëbijës, duke e shoqëruar atë deri nësallën e pritjes. Ndërsa personi idytë, i cili e ka ndjekur po me aqankth ceremoninë e betimit të Pres-identit të ri ka qenë babai i BamirTopit. Pavarësish viteve të shumtadhe vapës së madhe, plaku rreth të90-ve ka ndjekur me një vëmendjetë madhe të gjitha fjalët që ka sh-qiptuar i biri gjatë fjalimit të tij pres-idencial. Shpeshherë, në sytë eplakut janë vërejtur lot mallëngji-mi, që pavarësisht moshës duket senuk e ka fshehur kënaqësinë përsuksesin dhe nderimin që po i bë-nin të birit.

Ceremonia e pritjesNë ceremoninë e pritjes kanë

qenë plot miq, diplomatë, ministra,deputetë, drejtues institucioneshshtetërore e kushtetuese, si dhekryetarë të partive politike. BamirTopi, në pritjen e organizuar prej tij,i ka shtrënguar dorën të gjithë tëftuarve dhe mes tyre edhe kryetar-it të PS-së, Edi Rama. Pas kësaj cer-emonie, ku janë trokitur gotat eshampanjës, i pari që ka ikur ngaceremonia ka qenë kryetari i LSI-së,Ilir Meta, rreth 15 minuta pas tij kaikur ish-kryetari i PS-së, Fatos Nanodhe dy minuta pas Nanos ka ikurkryetari i PS-së, Edi Rama. Më pas,të ftuarit e tjerë, duke u lënë ven-din miqve më të ngushtë.

P O L I T I K EE MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 3

KRONOLOGJIA

18:10MINUTAka nisur

ceremoniazyrtare në

Kuvend, ku ubetua Presidentii ri, Bamir Topi

18:20MINUTA

ish-presidentiAlfred Moisiuka pritur nëzyrën e tij

Presidentin e ri,Bamir Topi

19:15MINUTA

ka mbërriturnë Pallatin

e Brigadavekryetarii LSI-së,Ilir Meta

19:17MINUTA

ka mbërriturnë Pallatin

e Brigadavekryetarii PS-së,

Edi Rama

19:20MINUTA

ka mbërriturnë

Pallatine BrigadaveKryeministriSali Berisha

19:25MINUTA

kambërriturnë Pallatin

e Brigadaveish-presidentiAlfred Moisiu

19:27MINUTA

kambërriturnë Pallatin

e Brigadaveish-kryeministri

Fatos Nano

19:30MINUTA

kambërriturnë Pallatin

e BrigadavePresidenti i ri,

Bamir Topi

tur në ceremoni të gjithë deputetëte Kuvendit, drejtuesit e institu-cioneve të ndryshme, përfaqë-sues të mediave dhe të komuni-tetit fetar, si dhe përfaqësues tëtrupit diplomatik. Në 19:01, ndry-she nga sa pritej, në ceremoni kambërritur i vetëm Prokurori iPërgjithshëm, Theodhori Sollaku.Rreth orës 19:15 minuta ka mbër-ritur kryetari i LSI-së, Ilir Meta, nëorën 19:17 minuta ka mbërritur

Të gjitha detajet e ceremonisë së betimit të Presidentit të ri të Republikës. Të ftuarit dhe emocionet e familjarëve

Topi, sot zyrtarisht Presidenti i ri i venditKryetari i PS-së, Edi Rama, merr pjesë në ceremoni. Blushi mungon në Kuvend

mesazhi

Ambasada amerikane uron Presidentin e ri për detyrënMe anë të një njoftimi për shtyp, am

basada amerikane në Tiranë kapërshëndetur popullin dhe Parla-

mentin e Shqipërisë për përfundimin mesukses të zgjedhjes së Presidentit të ri të Re-publikës, duke i uruar Bamir Topit suksesenë detyrën e tij të re. Por, nëpërmjet këtijnjoftimi, ambasada amerikane u ka bërë thir-rje Parlamentit dhe qeverisë së Shqipërisëpër bashkëpunim. “Të përqendrohen dhe tëpunojnë së bashku tani për të zbatuar refor-

mat e nevojshme në interes të njerëzve dhevendit, përfshi atë zgjedhore dhe reforma tëtjera të nevojshme për integrimin në NATOdhe BE. Ne i bëjmë thirrje Presidentit të ri tëpërdorë postin e tij për të nxitur bashkëpun-imin dhe stabilitetin midis institucionevedemokratike të Shqipërisë”, thuhet nënjoftim. Gjithashtu, ambasada ka bërë edhenjë falënderim të veçantë për ish-presidentinAlfred Moisiu, për bashkëpunimin e ngrohtëme të gjatë pesë viteve të mandatit të tij.

Në ceremoninë e betimit tëPresidentit të ri, dje ka qenëedhe Prokurori iPërgjithshëm, TheodhoriSollaku, i cili ka ardhur vetëmnë ceremoni dhe ështëbashkuar me të ftuarit e tjerë

SollakuAlfred Moisiu, tashmëish-president i vendit,është larguar nga pallatipresidencial rreth orë 20:00,duke përshëndetur të ftuaritpër pjesëmarrjennë këtë ceremoni

Ish-presidentiRruga nga godina ePresidencës deri në Pallatin eBrigadave ka qenë e mbushurme qytetarë të shumtë, tëcilët prisnin kalimin ePresidentit të ri për tapërshëndetur atë

Qytetarët

DETAJET

Pas betimit në Kuvend, tëparin që ka takuar ngadeputetët e ParlamentitPresidenti i ri, Topi, ka qenëish-kryeministri Fatos Nanodhe më pas deputetët e tjerëdhe Kryeministrin Sali Berisha

Nano-TopiKryetari i PSD-së, SkënderGjinushi, nuk është parënë ceremoninë shtetëroretë organizuar për betimine Presidentit të ri, as nëKuvend dhe as nëPallatin e Brigadave

GjinushiMenjëherë pas betimit tëPresidentit të ri, funksionarët ePresidencës kanë ndërruarfaqen zyrtare të internetit,duke vënë fotografinë ePresidentit të ri, Bamir Topi,dhe CV-në e tij

Faqja e internetit

DETAJET

SHQIP 4 E MERKURE, 25 KORRIK 2007P O L I T I K E

E majta “rikthen” qeverinë me bazë të gjerëVasili: Propozimet për kapërcimin e krizës, pas konsultës me popullin

Paskal Milo propozon qeverinë e unitetit kombëtar. Idenë e kishte hedhur edhe Koçi

ale. Kjo qeveri, sipas tij, duhet të ketë përmision kryerjen e një reforme elektoralederi në vjeshtën e vitit 2007 dhe kon-vertimin gjithëpërfshirës politik në për-pjekjet për të marrë ftesën e NATO-s nëSamitin e Bukureshtit në vitin 2008. Njëtjetër kërkesë është ajo e zhvillimit tëzgjedhjeve të parakohshme parlamentarenë vitin 2008. Sekretari i Përgjithshëm i

LSI-së, Petrit Vasili, vlerësoi se përpara setë flasim për mundësinë e zgjidhjes së sit-uatës së krizës, LSI-ja ka zgjedhur të ko-munikojë me qytetarët. "Cilado zgjidhjeqë ne mund të deklarojmë do jetë ajo qëduan qytetarët. Para se të marrin çdo llojvendimi politik do dialogojmë me qyteta-rët nga Tirana në gjithë Shqipërinë", thaVasili. Sipas tij, ky dialog do zhvillohet në

sheshe, tavolina, salla të mëdha me bi-znesmenë, studentë, nxënës shkollashetj. "Do flasim për shqetësimin e krizësdhe do marrim mendimin e tyre përzgjidhjen e krizës. Pasi ky sensibilitet tëjetë në krye të çdo gjëje, do formulojmë secila do ishte zgjidhja politike", theksoi ai.Për Vasilin, pranimi i përgjegjësive ngaqeveria është elementi i parë, që ajo tëpranojë për energjinë që ka gënjyer sh-qiptarët. Këtë, sipas tij, LSI-ja ka zgjedhurtë mos e kërkojë në salla të mbyllura, pornë sheshe.

PrecedentëtNë Shqipëri rezulton se në vitet e

demokracisë ka pasur dy qeveri me bazëtë gjerë. E para është drejtuar nga Ylli Bufinë vitin 1991 nga muaji qershor deri në dh-jetor dhe u quajt "Qeveria e Stabilitetit".Më tutje, në vitin 1997, nga muaji marsderi në korrik, Bashkim Fino u zgjodhKryeministër i një kabineti që mbajti em-rin "Qeveria e Pajtimit Kombëtar". Realiz-imi i një qeverie të tillë do të çonte në trekabinete të këtij formati në total gjatë 17viteve demokraci.

Kabineti "Fino"Qeveria tjetër e profilit mebazë të gjerë përfaqësimiështë krijuar në vitin 1997nga muaji mars deri nëkorrik. Bashkim Fino uzgjodh Kryeministër i njëkabineti që mbajti emrin"Qeveria e PajtimitKombëtar"

SOCIALISTET

ikon 15 poste sekretarësh, mes tëcilëve sekretar politik, organiza-tiv, kordinativ, për burimet njerë-zore, marrëdhëniet me jashtë,çështjet ekonomike, marrëdhëni-et me publikun dhe informim,çështjet elektorale, për politikatarsimore dhe shëndetësore,çështjet juridike, pushtetin ven-dor, sigurinë kombëtare, inte-

grimin e bujqësinë, punën dhepensionet.

QëndrimiBurimet pranë ish-kryetarit

Nano sqarojnë se mbështetësit etij do të jenë të pranishëm nëmbledhjen e Asamblesë. Sakaq,nuk saktësohet nëse vetë Nanodo preferojë të marrë pjesë përherë të parë në një mbledhjeAsambleje pas 3 korrikut 2005 apojo. Petro Koçi vlerësoi dje se argu-mentimi për përjashtimin e 6 de-putetëve nga pikëpamja statu-tore konsiderohet korrekt, porthirrja e mbledhjes dhe mungesae kandidatëve për t'u përjashtu-ar në të ishin qartësisht antistat-utore. "Mendoj se ata që votuanhapur ministrin Ndoka në Parla-ment nuk e kanë të drejtën mo-rale të vrapojnë për të dënuar"grupin armiqësor" në parti", thaai. Koçi vlerësoi se dështimi iopozitës në zgjedhjen e Presiden-tit të ri të Republikës kanëpërgjegjësi të gjithë palët.

D.Malaj

KONSTITUIMIAsambleja do tëketë mbledhjen eparë tëkonstituimit të sajsi organ i dalënga Kongresi ifundit zgjedhor

"Ju siguroj se pavarësisht ngamanovrat jo të ndershmeBerisha e kapërceu krizënpresidenciale, por nuk ekapërcen dot krizënenergjetike"

Meta

THANE

"Një krizë e thellëekonomike e sociale po iafrohet vendit. Përballimi isaj kërkon qeveri të re tëunitetit kombëtar që tëngrihet në vjeshtë"

MiloSipas platformës "Koçi",qeveria me PD-PS, paBerishën Kryeministër duhettë kryejë reformënzgjedhore dhe të përgatisëzgjedhjet në vitin 2008

KoçiPërgjegjësinë e qeverisëpër situatën LSI-ja kazgjedhur të mos e kërkojënë salla të mbyllura, pornë sheshe ku do mblidhengjithë qytetarët

VasiliVetëm pak ditë më parë,opozita dështoi nëtentativën për të shkaktuarzgjedhje të parakohshmenë momentin e zgjedhjessë Presidentit

Dështimi

DARDAN MALAJ

Pak ditë pasi dështoi në tentativënpër të shkaktuar zgjedhje të parakohshme, opozita hedh në skenën

politikë idenë e krijimit të qeverisë së uni-tetit kombëtar. Kryetari i Partisë Demokra-cia Sociale, Paskal Milo, ka propozuar zyr-tarisht ndërmarrjen e këtij hapi në vjeshtë.Ndërsa më parë, e njëjta alternativë ështëartikuluar nga nënkryetari i grupit par-lamentar të Partisë Socialiste, Petro Koçi.

PropozimiPartia Demokracia Sociale, në koalicion

me socialistët, vë re se një krizë e thellëekonomike e sociale po i afrohet vendit."Përballimi i saj kërkon qeveri të re të uni-tetit kombëtar", theksohet në deklaratënpër shtyp të PDS-së. Kjo qeveri kërkohettë ngrihet në vjeshtë me detyrën parësoretë plotësimit të reformave për integriminnë NATO. Partia e Milos, gjithsesi, nuk jepdetaje se sa gjatë mund të vazhdojë kjo llojqeverisjeje dhe kriteret mbi të cilat dofunksionojë. Lëvizja për Politikë Institu-

cionale e përfaqësuar nga Petro Koçi kadeklaruar më parë se mbetet insistuese nëalternativën për një marrëveshje të mad-he politike, ku përfshihen disa pika krye-sore. Së pari, kërkohet krijimi i një qeverietë përbashkët mes Partisë Demokratikedhe Partisë Socialiste, pa pasur Sali Ber-ishën Kryeministër, por një Kryeministërtë partisë më të madhe të shumicës aktu-

Kabineti "Bufi"E para qeveri me bazë të

gjerë në vitet edemokracisë ka qenë ajo edrejtuar nga përfaqësuesi iPartisë Socialiste, Ylli Bufi,

në vitin 1991 nga muajiqershor deri në dhjetor dhe

u quajt "Qeveria eStabilitetit"

Partia Socialiste pritet tëmbledhë sot Asamblenë Ko-

mbëtare, si organi më i lartë ven-dimmarrës pas kongresit. Në këtëforum, partia më e madhe e të ma-jtës do të realizojë ngritjen e disaforumeve kryesore. Ndërsa doshënohet përplasja e radhës mesdy rrymave brenda partisë, situatëqë është ndezur pas përjashtimittë gjashtë deputetëve që votuanpër Bamir Topin President.

VendimetAsambleja do të ketë mble-

dhjen e parë të konstituimit të sajsi organ i dalë nga Kongresi i fun-dit zgjedhor. Fillimisht në të do tëvotohet për zgjedhjen e kryetarittë këtij forumi, që mendohet tëjetë një figurë, e cila garanton bal-ancat mes palëve. Burimet par-tiake rrëfejnë se këtë post ka gjasata marrë Gramoz Ruçi ose NamikDokle. Nuk dihet nëse këto figu-ra do të pranojnë të marrin për-sipër këtë detyrë, që në bazë tëstatutit të ri është në radhën e hi-

Partia Socialiste pritettë mbledhë sot

Asamblenë Kombëtare,si organi më i lartë

vendimmarrës

erarkisë numri dy i selisë rozë.Socialistët do duhet të votojnëedhe përbërjen e re të Kryesisë.Emrat propozohen nga kryetari,njihet e drejta e përfshirjes sëemrave të tjerë si propozime ngaanëtarët e Asamblesë. Nëse nukka konsensus kalohet në votim tëfshehtë me lista, ku kandidatëtkanë edhe emra të tjerë, dukedyfishuar numrin e preten-dentëve. Kryesia do të ketë nëpërbërje 25 anëtarë, ndryshe ngamë parë që kishte vetëm 19 tëtillë. Në Kryesi pritet të mos jenë

Burimet pranë ish-kryetarit Nano sqarojnëse mbështetësit e tij dotë jenë të pranishëm nëmbledhje

Ndryshimet

Në pikëpyetje prezenca e Nanos në mbledhje. Emrat që mund të futen dhe largohen nga lidershipi

Asambleja, PS-ja zgjedh sotKryesinë dhe sekretariatin

Zgjidhet kryetari i Asamblesë Kombëtare, i favorizuarGramoz Ruçi

Zgjerohet kryesia e partisë, nga 19 që ishte deri tani,në 25 anëtarë

Pritet të dalin nga kupola rozë emra të tillë si ViktorDoda, Artan Nelaj

Do të zgjerohet organika e sekretariatit në bazë tëproblematikave

Pritet rikonfirmimi i sekretarëve aktualë Fino, Dade,Klosi, Blushi

Mund të futen në Kryesi Kastriot Islami, Fatmir Xhafa,Marko Bello, Shpëtim Idrizi, Alfred Dalipi

Duhet të zgjidhet Komisioni Qendror i Zgjedhjeve nëPartinë Socialiste

më emra të tillë si: Viktor Doda,Artan Nelaj, Vjollca Ibro etj. Ndër-sa mendohet se ka një numër per-sonazhesh që kanë kreditet më tëlarta dhe synojnë futjen në këtëforum të lartë. Në këtë linjë janëFatmir Xhafa, Kastriot Islami, Ar-ben Isaraj, Marko Bello, AlfredDalipi, Shpëtim Idrizi. Për sekre-tariatin ka dy ide: së pari, të vazh-dojë të jetë kjo formë organizimi ideritanishëm me shtimin e vetëmnjë posti të sekretarit për ekonom-inë dhe financat. Ndërsa skematjetër e kabinetit "hije" parash-

SHQIP 5E MERKURE, 25 KORRIK 2007 P O L I T I K E

Deputeti i PD-së, Preç Zogaj tregon dy rrugët si mund të shkarkohet numri një i Prokurorisë së Përgjithshme

“Emri i Kryeprokurorit do të ishte një patate përvëluese në duart e shumicës”ERJON AJAZI

Stafi i Presidentit të ri të vendit i ka gati modalitetet përshkarkimin e Kryeprokurorit

të Përgjithshëm, Theodhori Sol-laku. Lajmi është bërë i ditur ngadeputeti i Partisë Demokratike,Preç Zogaj. Tashmë dihet qëKryeprokurori Sollaku i ka ditët enumëruara në Prokurorinë ePërgjithshme, por sa kohë do tëkërkojë mazhoranca për ta larguaratë dhe për të zgjedhur drejtuesine ri të prokurorisë? "Kjo është në ax-hendën e Presidentit. Ai ështëkoishent se është në atë post edhepër të përmbushur kërkesat emazhorancës. Nuk është kushtdhe nuk e ka marrë këtë post mekokën e prokurorit", tha Zogaj.

Deputeti Zogaj u shpreh seTopi ka votuar si deputet imazhorancës për shkarkimin eProkurorit, megjithëse PresidentiMoisiu nuk e shkarkoi. "Topi ështënë koherencë me votën që kadhënë edhe vetë, por nuk mundtë flasë për afatin. Është në ax-hendën e tij. Nuk mund ta them,sepse nuk është se o nesër o ramëe vdiqëm", vijoi ai.

Largimi i Sollakut"Në stafin e Presidentit të ri do

ketë njerëz kompetentë, të cilët dotë përcaktojnë modalitetin. Përmodalitetet do të jenë ekspertëtqë do të përcaktojnë rrugën, porunë mendoj që kjo nuk është thel-bi i problemit. Vullneti i Presiden-

QEVERI-DREJTESI

Që pas 3 korrikut, qeveria mobilizohet në një luftë të hapur mediatike ndaj kreut të prokurorisë

Odiseja e PD-së për largimine Prokurorit të Përgjithshëm

Që pas ardhjes në pushtetmë 3 korrik të 2005-ës,mazhoranca e sotme ka

kërkuar me ngulm shkarkimin eProkurorit të Përgjithshëm, Theod-hori Sollaku. I pari që ka hedhurakuza publike ndaj figurës së num-rit një të prokurorisë ishte Kryemi-nistri Sali Berisha. Berisha ka dek-laruar se Sollaku ka penguar ek-stradimin e 200 personave tëkërkuar dhe se është bërë pengesënë luftën kundër krimit dhe kor-rupsionit. Kreu i qeverisë, pas kë-tyre akuzave, premtoi se do të sh-konte më larg sekaq dhe se do tëketë beteja qe-veri-drejtësi. Ngaana tjetër, kundërkreut të prokuror-isë është mobili-zuar edhe Minis-tria e Drejtësisë.Aldo Bumçi, atëkohë ministër iDrejtësisë ështëshprehur se do të vazhdojnë inspe-ktimet ndaj Prokurorisë sëPërgjithshme dhe se "prokurorëttanë do të hetojnë Sollakun". Shu-mica edhe në ditë festash ka sul-muar kreun e prokurorisë. Në ditëne Bajramit, ministri i Drejtësisë kadeklaruar se hetimet ndajProkurorit të Përgjithshëm janëduke u zhvilluar. Theodhori Sol-

donte të mos tërhiqej nga ideja përtë larguar Sollakun nga Prokuroriae Përgjithshme, duke këmbëngu-lur në shkarkimin e tij. Edhe pse nëKushtetutë është e cilësuar seProkurori i Përgjithshëm shkarko-het vetëm nga Presidenti i Repub-likës, mazhoranca vazhdonte e bin-dur në këmbënguljen e saj dukegjetur një mënyrë të dytë për sh-karkimin e tij. Sipas planit tëmazhorancës, anashkalohet rrugakushtetuese, pasi Prokurori iPërgjithshëm shkarkohet vetëm

nga Presidenti i vendit.Bumçi është shprehur sepavarësisht nga vendimii Presidentit, qeveria do tëvazhdojë të bëjë punën esaj. Kreu i drejtësisë sh-qiptare asokohe katreguar rrugën e dytë përtë shkarkuar ProkurorinSollaku, pa kaluar te Pres-identi. Ministria e Drejtë-sisë ka si detyrim ligjor tëkontrollojë veprimtarinë

e prokurorisë. Nga hetimi i bërë prejprokurorëve, nëse gjykata e nxjerrfajtor, atëherë ai mund të shkarko-het edhe pa vendimin e Kuvendit."Nëse ka një vendim gjyqësor tëshkallës së prerë, që e përcaktonprokurorin të fajshëm, atëherë aishkarkohet pa vendimin e Kuven-dit", ka deklaruar publikisht ish-ministri Bumçi.

laku ishte fokusuar prej kohëshnga mazhoranca për t'u larguarnga detyra e drejtuesit të Prokuror-isë së Përgjithshme. "Grupi iprokurorëve, që ekziston pranëMinistrisë së Drejtësisë, do të vazh-dojë të bëjë inspektime të tjera

pranë Prokurorisë së Përgjiths-hme", është shprehur ministri iDrejtësisë asokohe, Aldo Bumçi.

Sipas Bumçit, grupi i pro-kurorëve në Ministrinë e Drejtë-sisë, do të bënte hetime mbiKryeprokurorin Sollaku. Para se

Bumçi të dilte në këtë deklaratë nëfund të muajit tetor, KryeministriBerisha ka kërkuar me ngulm ng-ritjen e një grupi prokurorësh tëpavarur për të hetuar Krye-prokurorin Theodhori Sollaku.Megjithëse ish-ministri Bumçi zb-

‘‘SOLLAKU

"Jam gati tëpërballem meKryeministrin Berishapublikisht për tëgjitha akuzat e tij"

‘‘BERISHA

"Sollaku ka penguarekstradimin e 200

personave dhe ështëpengesë në luftën ndaj

korrupsionit"

ndërmarrë edhe hapa ligjorë përtë zëvendësuar Prokurorin ePërgjithshëm", tha ai. Zogaj thek-soi se shkarkimi i Sollakut nukmund të bëhet pa u gjetur më parëmodalitetet ligjore, nuk mund tëbëhet në mënyrë joligjore. "Pormodalitetet ekzistojnë, sepseprokurori që s'ka mandat të limi-tuar shkarkohet në çdo kohë. Përfaktin që ka mandat të përjet-shëm, ai është vulnerabël në këtëpikëpamje, sepse shkarkohet nëçdo kohë me një motiv apo arsye

që mazhoranca dhe Presidenti eargumentojnë", shtoi Zogaj.

Dy skenarëtShumica, pasi ka zgjedhur

Presidentin e ri të vendit, epiqen-drën e ka fokusuar te mandati iprokurorit dhe emërimi i një emritë ri. Deputeti i PD-së, Preç Zogajtregon dy mënyrat se si mund tëlargohet numri një i prokurorisë."Duke e parë në aspektin politik,janë dy rrugë, njëra është që tëbëhet ajo që u propozua nga krye-

tari i PD-së gjatë negociatave përPresidentin konsensual që të për-caktohet me ligj kohëzgjatja eProkurorit të Përgjithshëm, tëvendoset një afat 5-vjeçar dhe mekëtë rast mandati i Sollakut konsi-derohet automatikisht i mbaru-ar", tha ai.

Ndërsa, sipas Zogajt, rrugatjetër është që të shkarkohet ngaPresidenti. "Çështja eKryeprokurorit nuk duhet parë sipjesë e paketës së reformimit tëdrejtësisë, sepse ajo është një pa-ketë që do të implementohet përdisa vjet dhe s'mund të shpiketdhe të zbatohet menjëherë. Kursendryshimi i Kryeprokurorit ështëtashmë një kërkesë e njohur emazhorancës aktuale", tha ai.

Prokurori i ri"Reformat e mëdha nuk mund

të kryhen pa pjesëmarrjen eopozitës". Kjo ka qenë deklarata qëka lënë të nënkuptohet se shumi-ca do të lërë në dorë të një pjese tëopozitës emrin e Kryeprokurorit tëri. I pyetur nëse për emrin eProkurorit të Përgjithshëm, shumi-ca do të pranojë të bashkëpunojëme atë pjesë të opozitës që e ndih-moi për të zgjedhur Presidentin eri, Zogaj, u përgjigj se "nëse e lua-jmë me këtë ligj që kemi, unë sug-jeroj që të bashkëpunohet. Ne nuke duam për vete prokurorin. Do tëishte një patate përvëluese në du-art tona. Ne sigurisht që kemi rol nëzgjedhjen e prokurorit, por do tëkonsultohet edhe me opozitën,pastaj është Presidenti që vendos".

KERKESA"Sollaku ose të

japë dorëheqjenose Presidenti

do ta shkarkojë"

Topi:“Sollaku, pjesë

e reformës”Dy ditë më parë, Presidenti i

ri i vendit është shprehurse kreu i shtetit nuk zgjidhetduke u kondicionuar nga pozi-cioni i Prokurorit të Përgjiths-hëm. "Presidenti i Republikëssikundër është premtuar do tëjetë iniciues dhe bash-këpunues në reformimin esistemit të drejtësisë, i cili ështëshfaqur mjaft problematik. Kynuk është koment dhe pozicionqë është marrë vetëm nga par-titë politike shqiptare, poredhe nga institucionet ndërko-mbëtare, çka presupozon qëinstitucioni i Prokurorit tëPërgjithshëm është një etapë ecila duhet tejkaluar patjetër jovetëm për shkak të punës tëpamjaftueshme dhe mjaftproblematike, por për shkak tëatij pozicioni të palimituar që eçon institucionin e Prokurorit tëPërgjithshëm, në një mandat tëpaprecedentë, ndërkohë që tëgjithë personalitetet qoftë këtonë nivelet më të larta të shtetitdhe qofshin këto në nivelin eProkurorit të Përgjithshëm nëvendet e tjera ka një afat".

uloi strategjinë e re të shumicës përtë shkarkuar prokurorin, ky i funditgjeti mbështetjen e Presidentit, çkabëri të dështojë plani i mazho-rancës. Pavarësisht vendimit tëPresidentit të Republikës, AlfredMoisiu, Partia Demokratike vazh-

Gati shkresa për shkarkimin e Sollakut

tit të ri është përcaktues në këtëproblem", tha Zogaj. Sipas tij,mazhoranca është gati sërish tëripropozojë vendimin dhedëshirën për të shkarkuarProkurorin e Përgjithshëm, ashtusi Kryeprokurori mund të marrëvendim vetë në rrethanat e krijua-ra dhe të japë dorëheqjen. "Një gjëështë e njohur tashmë, që jo vetëmBamir Topi, por çdo President izgjedhur nga mazhoranca aktualedo të duhet që në kuadër të re-formimit të sistemit të drejtësisë të

STAFI“Stafi i Presi-

dentit do tëpërcaktojë

modalitetin eshkarkimit të

Sollakut"

SHQIP 6 E MERKURE, 25 KORRIK 2007E K O N O M I

Mbingarkesa në sisteminrajonal të transmetimit tëenergjisë shkaktoi njëbllokim të përkohshëm të tij

Aktualisht, vendi mbështetetnë burime prodhuese tëbazuara gati 100% nëenergjinë e prodhuar nga uji

ERVIN QAFMOLLA

Për rreth 60 minuta i gjithëvendi u ndodh në një mungesë totale energjie elek-

trike, rreth orës 16:00 të pasditessë djeshme. Energjia u kthyeplotësisht në të gjithë vendin podje, ndërkohë që në ato zona kuaktualisht ka ndërprerje, thjeshtpo respektohet grafiku i kufizi-meve të Korporatës Elektroenerg-jetike Shqiptare. Pas rreth një orendërprerjeje, dritat u kthyen filli-misht në kryeqytet, ndërkohë qëOperatori i Sistemit të Trans-metimit, shoqëri që merret metransmetimin e energjisë, krejt epavarur nga KESH-i, po mun-dohej të furnizonte edhe qytetete tjera të vendit, të cilat vazhdo-nin të mos kishin energji apo tëkishin probleme me furnizimin.Furnizimi i plotë i vendit u reali-zua brenda diçka më shumë se njëore. Mbingarkesa në sistemin ra-jonal të transmetimit të energjisëshkaktoi një bllokim të përkohs-hëm të tij, duke shkaktuar "blackout" në Shqipëri, Kosovë, Maqe-doni dhe Greqi. Probleme kishteedhe Mali i Zi, ku pati një ndërpre-rje të madhe, por jo gjithëpërf-shirëse të energjisë elektrike. Kjoavari erdhi si pasojë e importeveshumë të mëdha nga të tria ven-det njëkohësisht, si pasojë e va-pës dhe e përdorimit masiv tëkondicionerëve këto orë të pas-dites. Ndonëse linjat e trans-metimit janë rivënë tërësisht nëfunksion, përsëri rivënia e rrjetitnë punë hasi probleme, çka sh-kaktoi më shumë se një ore ndër-prerje të energjisë elektrike në tëgjithë vendin. Ky "incident"duket se vërteton paralajmërimine njërit prej drejtuesve të lartë tëEVN-së, një shoqëri austriake eenergjisë, i cili tha se brenda 5vitesh Ballkani do të përballej menjë krizë të rëndë energjetike, sipasojë e burimeve të kufizuara,rritjes së fortë të kërkesës për en-ergji dhe çmimeve që gjithashtujanë në rritje. Ndonëse kjo dek-laratë u përkufizua nga disa ek-spertë të sektorit energjetik, si njëtentativë për të justifikuar njërritje çmimesh, rezulton se Ball-kani po përballet sakaq me njëkrizë reale, ndërkohë që kriza epritshme, e pas disa viteve,parashikohet të ketë pasoja vërtettë rënda për këto vende, eveçanërisht për Shqipërinë, e cilaparaqitet jashtëzakonisht keq përsa u përket burimeve prodhuesetë energjisë. Aktualisht, vendimbështetet në burime pro-dhuese të bazuara gati 100% nëenergjinë e prodhuar nga uji, çkae lë sistemin prodhues të venditnë mëshirën e kushteve atmos-ferike. Në vitin 2005, u bë publiklajmi se Bullgaria do të duhej tëmbyllte një nga centralët e sajbërthamorë në fund të vitit 2006,me pasoja të forta në tregun ra-jonal të energjisë elektrike. Insti-tucione të specializuara ndërko-mbëtare thanë se krijimi i kapac-iteteve të reja për të kompensuarhumbjen e shkaktuar nga mbyll-ja e impianteve bullgare, nukparashikohej të ndodhte paravitit 2009, ndaj në rajon, presio-net mbi çmimet do të ishin jash-tëzakonisht të mëdha, tëndikuara edhe nga një rritje ekërkesës për energji elektrike, sirrjedhojë e zhvillimit të përshpe-jtuar ekonomik. Si të mos mjafton-te koniunktura e frikshme etregut të 2006-'07, edhe moti

Përdorimi në masë i kondicionerëve për të luftuar vapën çoi në kolaps sistemin ballkanik të interkonjeksionit. Rajoni, errësirë totale

Bie rrjeti rajonal, vendi 1 orë “black out”Mbingarkesa bllokon sistemin. Shqipëria, Kosova, Maqedonia dhe Greqia, pa drita

paralajmëroi probleme. Njëraport special i BBC-së, si dhevlerësime nga agjenci të ndry-shme të orientuara nga informa-cioni ekonomik, paralajmëruannë dhjetor të 2005-ës se viti 2007parashikohej veçanërisht i thatë

dhe sektori hidrik do të prekejrëndë, sidomos në zonën e Mesd-heut dhe në Ballkanin Perëndi-mor. Por, sipas të njëjtave parash-ikime, një pjesë e dramës do të fil-lohej të luhej që në vitin 2006,duke iu bashkangjitur proble-

meve të afërta të energjisë elek-trike. Të njëjtin alarm dhanë edhekompanitë e shpërndarjes së en-ergjisë në rajon, të cilat deklaru-an se 2006-'07-a ishte plot lajmetë zymta për prodhimin me hidro-central. Nga ana tjetër, parala-

jmërimet tradicionale të vetë ek-spertëve shqiptarë mbi domos-doshmërinë e investimeve në ka-pacitete prodhuese elektrike,kanë të paktën 5 vjet që fshihennga kujtesa e ndërgjegjja e qever-ive të nesërmen e publikimit.

LSIMeta: Të premten

qytetarët protestojnëpër energjinë

Lëvizja Socialiste për Integrim ka paralajmëruar

protesta popullore për krizënenergjetike. Kreu i kësaj par-tie ftoi opinionin publik për njëlëvizje të përbashkët, që syn-on në sensibilizimin e gjithëqytetarëve dhe taksapa-guesve shqiptarë, të cilëtndodhen dhe po përjetojnënjë krizë të tmerrshme tëenergjisë elektrike. "Nëpë-rmjet kësaj lëvizjeje të arrijmëqë t'i shkojmë deri në fund njëbeteje shumë të rëndë-sishme për të ardhmen evendit, asaj të zgjidhjes së sit-uatës energjetike", tha Meta.Ai shprehu bindjen se kjo ësh-të betejë e vështirë, por tash-më është bërë e domo-sdoshme, pasi shqiptarët nukmunden që çdo vit të jenë nëmëshirën e krizave dhe të jus-tifikimeve absurde e mash-truese të qeveritarëve dhe tëkryeqeveritarit aktual. LSI-jashprehet e sigurt, se duke fil-luar nga dita e premte nëkryeqytet, të shkojë në tëgjithë Shqipërinë, të ftojë tëgjithë qytetarët dhe taksapa-guesit që të ngrihen në këm-bë për të protestuar për këtëerrësirë, për këtë mungesëperspektive, për këtë prob-lem kaq të madh ekonomik,social dhe njerëzor, me tëcilët po ndeshen qytetarëtshqiptarë. "Për këtë pengesëtë frikshme për zhvillimin evendit, për zhvillimin e biznesitpër nxitjen e investimeve tëhuaja dhe në veçanti kundërpapërgjegjshmërisë totale tëqeverisë dhe të KryeministritBerisha", tha Meta. Ai e kon-sideroi mjaft të rëndësishëm,jetik dhe vendimtar për fatete vendit zgjidhjen e problemittë energjisë, duke akuzuarBerishën si një mashtrues tëpaparë, i cili premtoi gjatëkrizës së vjetshme që në2007-ën Shqipëria jo vetëmqë nuk do të kishte krizë en-ergjetike, por ajo do ishte njëvend eksportues. "Ne duamta sigurojmë atë, që vërtet ekaloi me manovra të pander-shme krizën presidenciale,por me keqqeverisjen e tij,me keqmenaxhimin e tij, memungesën e vizionit të tij, mekorrupsionin e qeverisjes sëtij, ai ka përgatitur një krizëenergjetike, ku zgjidhja e sëcilës jam i bindur që kërkonvetëlargimin e Berishës",vlerësoi Meta. Ai nënvizoi senuk mund të durohet edhenjë vit, edhe dy vjet Sali Beri-sha, që të na mashtrojë përinvestimet prej miliarda eu-rosh për të zgjidhur këtë krizë."Nuk mund të dëgjojmë tënjëjtën përrallë të Sali Ber-ishës, që kjo është vera më ethatë në 300 apo 400 vitet efundit", theksoi kreu i LSI-së.

D.Malaj

Sistemi energjetik ka nevojë për rreth 1.6 miliardë euro për të dalë nga vështirësia

Energjia, vendi në terredhe për tre vjet të tjera

PARASHIKIMI

KLODIAN TOMORRI

Krizat energjetike do tëpërsëriten në Shqipëri tëpaktën edhe për tre vitet e

ardhshme. Ky është parashikimi iekspertëve të Bankës Botërore, qëmonitorojnë Korporatën Elektro-energjetike dhe sektorin e en-ergjisë në tërësi në vendin tonë.Ekspertët kanë deklaruar se kufi-zimet e energjisë nuk do të elimi-nohen, pa përfunduar më parëndërtimi i disa burimeve të rejaenergjetike si TEC-i i Vlorës apo

dhe ai i Fierit, të cilët do të rrisninkapacitetin prodhues të energjisënë vendin tonë. Këto deklarata atai kanë bërë gjatë prezantimit tëstrategjisë kombëtare të energjisënga ministri i Ekonomisë, Tregtisëdhe Energjetikës, Genc Ruli. Sipaskësaj strategjie, Shqipëria kanevojë për investime në shumakolosale për të përmirësuar situ-atën energjetike në vend. Për këtë,donatorët kanë shtuar presioninmbi qeverinë për të rritur çmimine energjisë elektrike, duke lënë tënënkuptohet se nga kjo do të varet

edhe një pjesë e mirë e projektevetë parashikuara për t'u financuarme kreditë e tyre. Ekspertët kanësugjeruar qeverinë, që brenda dyviteve të ardhshme të barazojëçmimin e energjisë për konsuma-torët me ato të vendeve të Bash-kimit Evropian, pasi ndryshesistemi energjetik në vend do tëvazhdojë të mbetet në krizë përshumë kohë.

InvestimetDuke iu referuar strategjisë, min-istri Ruli tha se deri në vitin 2020Shqipëria duhet të investojë rreth1.6 miliardë euro për të dalë ngasituata e vështirë energjetike dhepër të eliminuar kufizimet e en-ergjisë. "Nga këto, rreth 970 mil-ionë euro, ose 60 për qind, duhettë investohet në prodhimin e en-ergjisë, duke ndërtuar burime tëreja në formën e hidrocentralevedhe termocentraleve, ndërsa pje-sa tjetër, prej 40 për qind, duhet tëinvestohet në sistemin e trans-metimit të energjisë", tha Ruli. Mëkonkretisht, strategjia parashikonse, për të dalë nga kriza gjatë 13viteve të ardhshme duhet që ka-paciteti prodhues në vend të rritetme rreth 1 100 megavat. Special-istët thonë se është e domos-doshme që Shqipëria të diversi-fikojë burimet e saj të energjisë,për të mos qenë më e varur ngakushtet klimatike. Për rrjedhojë,mendohet se mbi 70 për qind eburimeve të reja energjetike që dotë ndërtohen, do të jenë burimetermike ose termocentrale, siç nji-hen ndryshe. Qeveria parashikonqë brenda dy viteve të ardhshmetë ketë të përfunduar TEC-in eVlorës dhe atë të Fierit, të cilët sëbashku kanë një kapacitet të insta-luar prej afro 300 megavat. Mëvonë pritet që të ndërtohen edhedisa hidrocentrale në kaskadën eDevollit, Vjosës dhe Drinit.

E MERKURE, 25 KORRIK 2007SHQIP 8

10 vjet më parë, qyteti iCërrikut përjetoi ditën më

të errët të historisë

Gardistët kishin mbërriturnë qytet në emër të shtetitpër të vënë rendin

HISTORIA

23 maj 1997, si uekzekutuan 6 gardistët

Tragjedia

Gardistët morën statusin “Dëshmorët e Atdheut”Dekorimi u bë nga ish-ministri i Brendshëm, Sokol Olldashi, por pa përcaktuar motivacionin

Një vit më parë, ish-ministri iBrendshëm, Sokol Olldashi, ka dekoruar me sta-

tusin “Dëshmorët e Atdheut” gjas-htë gardistët e vrarë në vitin 1997.Por, ajo që ka mbetur ende epaqartë nga dhënia e një statusi tëtillë, ka qenë fakti nëse kjo ështëbërë pas një kërkese të familjarëveapo të vetë Ministrisë sëBrendshme. “Kam vërtet privi-legjin t’ju dorëzoj certifikatat edëshmorit, që iu janë akorduar nga

qeveria shqiptare të afërmve tuaj.Është obligim i shtetit shqiptar dhei çdo individi të shoqërisë sh-qiptare, respektimi i sakrificës sub-lime që kanë bërë ata në emër të njëparimi të shenjtë të respektimit tëdetyrës dhe përgjegjësisë ndajvetes”, u është drejtuar në atë kohëfamiljarëve të gardistëve, tashmë“Dëshmorë të Atdheut” ministriOlldashi. Ministria e Brendshme kasqaruar procedurat që janë ndjekurnë dhënien e këtij statusi, gjashtë

gardistëve të vrarë në Cërrik. Dukeu mbështetur në ligjin 8607, Komi-sioni i Statusit “Dëshmorët e Atd-heut” ka vendosur që gjashtë gard-istët që humbën jetën në Cërrik tëshpallen “Dëshmorë të Atdheut”.Por, gjatë këtyre dhjetë viteve nukka pasur asnjëherë një pasqyrë tëqartë për ngjarjen e ndodhur, ndër-sa forcat politike nuk kanë ngurru-ar që të bëjnë akuza dhe kundëra-kuza, duke u fajësuar reciprokisht.

Kështu, Partia Demokratike ka

akuzuar drejtues të PS-së për orga-nizimin e kësaj masakre, ku hum-bën jetën gjashtë gardistë, ndërko-hë që socialistët kanë akuzuarkundërshtarët e tyre politikë përshtypjen e revoltës popullore,nëpërmjet forcave të Gardës, edhenë Cërrik. E ndërsa për shumë vjetka munguar qëndrimi i strukturaveshtetërore për punonjësit e vrarë nëkrye të detyrës gjatë ’97, vetëm njëvit më parë ata dekorohen nga Min-istria e Brendshme. Aida Harka

Ngjarja nuk ështëzbardhur ende

plotësisht, ndërsaforcat politike kanëakuzuar njëra-tjetrën

NgjarjaMëngjesine 23 majit

1997, nëqytetin eCërrikut

zbarkojnëdhjetëragardistë

ngaTirana

TanketBandat eCërrikut,që kishinnë dorëqytetin,janë irrituarpasi kanëparëzbarkimine tankevenë rrugë

AIDA HARKABESIM DYBELI

Data 23 maj 1997 është eshënuar thellë jo vetëmnë jetët e familjeve të gjas-

htë gardistëve të vrarë, poredhe në jetën e banorëve tëCërrikut, të cilët u bënëdëshmitarë të një ngjarjejetejet absurde. Gardistët, qëkishin ardhur për të vënërendin dhe qetësinë në njëvend, ku shtetit i kishtembetur vetëm hija, u për-ballën me turmat e armato-sura. Arrestimi i të dyshua-rve për këtë ngjarje 10 vjetmë pas ndoshta do ta qetë-sojë disi shpirtin e trazuar tëfamiljarëve të viktimave.

Masakra e Cërrikut ësh-të cilësuar si një nga ngjar-jet më të rënda dhe që nukmund të shkëputet ngatrazirat e vitit ‘97. Si kudo nëShqipëri, edhe në Cërrikviti i “luftës pa armiq” do tëlinte gjurmët e tij, aq mëtepër në kujtesën njerëzore.

Pikënisja e kësaj ngjarje-je tragjike ishte “sulmi”rebel ndaj postës së policisë, qëkryengritësit do ta motivonin mevrasjen e një qytetari cërrikas disaditë më parë, në fushat e fshatitMuriqan, pasi ishte armatosur mearmë e municione në uzinën ush-tarake të Mjekësit. Urdhri për tështypur revoltat në Cërrik dhe ataqë shkatërruan postën e policisë,u mor në Tiranë, pa folur për ataqë u ra për hise të ekzekutoninkëtë “mision”. Mëngjesi i majit qëpërkon me ndërhyrjen e forcavespeciale dhe të atyre të Gardës nëkëtë qytet, shënon fyerjen dhezemërimin e krejt komunitetit meqeverinë e asaj kohe. “Ushtria”qeveritare do të hynte në këtëqytet me “mllefin” e shtypjes mearmë të revoltës, por që fatkeqë-sisht nga të dërguarit me këtë llojmisioni do të mbeteshin së pakugjashtë persona të vrarë.

Në atë kohë ishte sulmuar ko-misariati i policisë nga një grupnjerëzish të armatosur. Menjëherë

niset një grup nga Reparti 711,pjesë e Gardës së Republikës nëdrejtim të Elbasanit. Përgjatëgjithë natës policia e Elbasanit, nëbashkëpunim me efektivët eGardës, kanë hartuar planin e ve-primit për të rikthyer normalitetinnë qytet dhe për të nxjerrë ngakthetrat e bandave Cërrikun.Forcat rebele sapo janë futur nëqytet, në qendër ku ndodhet kine-maja, në mes një shesh dhe për-

ballë disa pallate, kanë qëlluar mebreshëri armësh nga më të ndry-shmet, duke filluar nga kundra-tanku e duke përfunduar te grana-tat. Ndërsa autoblinda me gardis-tët i ndiqte nga pas. Fillimisht ësh-të qëlluar mbi blindin ku kanë nge-lur të vdekur katër efektivë tëGardës: Sali Martini, 42 vjeç, HalitHaxhia, 27 vjeç, Bashkim Mella, 21vjeç, Besnik Syla, 21 vjeç. Personatqë qëllonin kanë qenë të dislokuar

në katër pika të larta mbi ndërte-sat dhe i qëllonin efektivët e poli-cisë dhe gardistët nga katër pikatë ndryshme të kryqëzuara. Nëkëtë shkëmbim zjarri u vranë edhe

dy të tjerë, Qemal Mehme-ti, 25 vjeç, efektiv i Gardësdhe Petrit Gjonaj, 25 vjeç,efektiv i policisë së gat-shme, u plagosën 9 efek-tivë.

Të vrarët janë përcjellëgjithë përkujdesje në spi-talin e qytetit dhe atij të El-basanit, me shpresën eringjalljes, kurse të plago-surit janë trajtuar si bijtë etyre në familjet cërrikase.Po ashtu, edhe të ashtu-quajturit të marrë “peng”,që janë ushqyer e janë ve-shur nga gra cërrikase nëfamiljet e tyre.

Pak vite më parë, shtetinderoi të vrarët e kësaj ng-jarjeje. Ata ishin “idealistë”për përfundimin e njëdetyre, por të paqartë sepër çfarë kishin ardhur nëkëtë qytet. Ky i fundit,ndoshta për faj të disa per-sonave, ruan ende ndjen-

jën e fajit për jetët e humbura. Por,nga Cërriku i varfër gëlon paqe eurtësi.

Ngjarja e rëndë në këtë qytet dotë ishte evituar nëse drejtuesit eatëhershëm do të kishin zëvendë-suar nervozitetin me logjikën eftohtë. Nga autoritetet më të lartatë pushtetit vendor, sikurse ishtekryetarja e bashkisë, MishelinaXhelo, kryetari i rrethit, Ilir Balliu,kreu i PD-së i patën kërkuar SaliBerishës që ai të mos e vizitonteCërrikun e varfër nga mbizotërimii kaosit, për të cilin ata e fajësoninkreun e shtetit për trazirat që përf-shinë vendin. Pjesa më e madhe eqytetit nuk u përfshi fare në këtëngjarje dhe sa herë që kujtohetmasakra e majit 1997 ata e ndiejnëvetën të turpëruar përpara kombitqë mbajnë këtë njollë turpi. Nukdihej e nuk dihet ende se kush ish-in organizatorët e vërtetë të asajmasakre, që dhe 10 vjet më pasvazhdon të shkaktojë plagë.

Gardistët e vrarë1. Sali Martini, 1. Sali Martini, 1. Sali Martini, 1. Sali Martini, 1. Sali Martini, 42 vjeç, efektiv i Gardës së Republikës2. Halit Haxhia, 2. Halit Haxhia, 2. Halit Haxhia, 2. Halit Haxhia, 2. Halit Haxhia, 27 vjeç, efektiv i Gardës së Republikës

3. Bashkim Mella, 3. Bashkim Mella, 3. Bashkim Mella, 3. Bashkim Mella, 3. Bashkim Mella, 21 vjeç, efektiv i Gardës së Republikës4. Besnik Syla, 4. Besnik Syla, 4. Besnik Syla, 4. Besnik Syla, 4. Besnik Syla, 21 vjeç, efektiv i Gardës së Republikës

5. Qemal Mehmeti, 5. Qemal Mehmeti, 5. Qemal Mehmeti, 5. Qemal Mehmeti, 5. Qemal Mehmeti, 25 vjeç, efektiv i Gardës së Republikës6. P6. P6. P6. P6. Petrit Ndoj, etrit Ndoj, etrit Ndoj, etrit Ndoj, etrit Ndoj, 22 vjeç, efektiv i policisë së gatshme

S P E C I A L E SHQIP 9E MERKURE, 25 KORRIK 2007

Prej tri javësh ka filluarprocedimi penal përekzekutimin e 6 gardistëve

Janë shoqëruar rreth 50persona, dëshmitarë tëngjarjes makabre në ‘97-ën

Pranga autorëve tëmasakrës së Cërrikut

Arrestohen Met Bozi, Llazar Bicia dhe Roland Xhapaxhiu

SOKOL ÇOBOBESIM DYBELI

Arrestohen ideatorët dhevrasësit e masakrës sëCërrikut, ku humbënjetën gjashtë gardianë.

10 vjet pas ngjarjes tragjike,Prokuroria e Krimeve të Rënda kaurdhëruar rihapjen e hetimeve,pas informacioneve operative tëDrejtorisë së Policisë së Elbasan-it. Në pranga kanë rënë Met Bozi,49 vjeç, anëtar i këshillit bashkiaktë Bashkisë së Cërrikut, Llazar Bi-cia, 45 vjeç dhe Roland Xhepaxh-iu, 39 vjeç. Detajet e operacionittë koduar “Autoblinda” janë bërëdje publike nga drejtori iPërgjithshëm i Policisë së Shtetit,Ahmet Prençi. “Ndaj shtetasve tëndaluar rëndojnë akuzat për‘vrasje me dashje, për shkak tëcilësive të veçanta të viktimës’, ekryer në bashkëpunim më shumëse një herë”.

Arrestet në CërrikTri urdhër-arreste janë lëshu-

ar këtë fillimjavë dhe disa urdhër-arreste të tjera pritet të lëshohensë shpejti për të dyshuarit si au-torë të masakrës së 6 gardistëvenë qytetin e Cërrikut, ngjarje kjoqë ndodhi gjatë trazirave të vitit

fliteshin emrat e tyre, por çuditër-isht nuk u arrestuan të gjithë au-torët e saj.

Hetimet e prokurorisëTri javë më parë, Drejtoria e

Policisë së Elbasanit dërgoi nëProkurorinë e Krimeve të Rëndanjë informacion për prova të rejapër masakrën e Cërrikut. Men-jëherë filloi procedimi penal, kudëshmitarët okularë të ngjarjes së23 majit 97 janë marrë në pyetje.Qyteti i Cërrikut, edhe pse njëqytet i vogël, u bë arenë e përg-jakjes dhe gjatë një periudhe tëshkurtër, numri i viktimave shkoimbi 10 persona. Ekzekutimi meantitank i 6 gardistëve mbetet përqytetin e Cërrikut një nga ngjar-jet më tragjike dhe më të përgjak-shme të trazirave. Ekzekutimi ityre u krye me antitank nga tarra-ca e një pallati në qendër të qy-tetit. Dy nga të dyshuarit si autorëtë krimeve të kryera në qytetin eCërrikut, gjatë kohës së traziravetë mars–qershorit 1997, atëherëishin anëtarë të komitetit tëshpëtimit dhe kanë qenë nga mëaktivët në përpjekjet e bëra ngaqytetarët në rivendosjen e rendite të qetësisë publike. Ndërsa ngahetimet intensive të kryera ka re-zultuar se jo rrallë ata dyshohet sejanë implikuar edhe në krime.

HetimetDisa nga anëtarët e bandës kanë vdekur, të tjerët janë në burg

Prokuroria: 10 të dyshuar për ekzekutimetProkuroria e Krimeve të Rënda

thotë se janë dhjetë të dyshuarpër masakrën e Cërrikut. Lista epersonave të dyshuar është e

gjatë dhe provat për një pjesë të të dys-huarve janë siguruar plotësisht. Në këtëlistë figuron edhe Sokol Buzanit, i cili uekzekutua në atë periudhë, Arjan Toska,i dënuar me burgim të përjetshëm e disatë tjerë që kanë vuajtur disa viteheqje lirie. Drejtori i Përgjiths-hëm i Policisë së Shtetit tha sedisa të arrestuar ndodhen nëburg, ndërsa pritet që këto ditët’u komunikohen edhe akuzat.“Dua të bëj me dije se disa ngaautorët e kësaj ngjarjeje janë tëarrestuar kohë më parë për ve-pra të tjera penale, por këto ditëdo t’u komunikohen edheakuzat e mësipërme”, thaPrençi. Ndërkaq, burimet eprokurorisë thanë se dyshohetse mjaft nga të dyshuarit si tëimplikuar në këto krime kanëkrijuar lidhje të forta me politi-kanë të majtë e të djathtë gjatë

10 viteve që kanë kaluar që kur ndodhimasakra e 6 gardistëve në qytetin e Cërrikut.Gardistët që mbetën viktima të kësajmasakre disa vite më pas u shpallën dësh-morë të demokracisë, ndërsa shqiptarët dhetë afërmit e tyre, përveç imazheve rrën-qethëse të pamjeve filmike të bëra nga njëbanor i këtij qyteti, për këtë ngjarje nuk më-suan deri më sot se kush ishin ata që e shkak-

tuan gjakderdhjen. Mësohet senë orët e pasdites së djeshmegrupi hetimor, i përbërë ngaprokurorë dhe oficerë të policisëgjyqësore kanë marrë në pyetjetë arrestuarit në Drejtorinë e Pol-icisë së Tiranës. Mësohet se tretë arrestuarit nuk kanë pranuarakuzat e ngritura nga prokuror-ia, duke mohuar në mënyrë kat-egorike pretendimet e prokuror-isë. Pritet që gjatë ditës së sotmet’u komunikohen edhe akuzat tëarrestuarve, të cilët dyshohenpër disa krime të tjera. Akuza thase ka prova të pakundërsh-tueshme për implikimin e dhjetëtë dyshuarve.

Dyshohet se mjaft nga tëarrestuarit si të implikuar në

këto krime kanë krijuar lidhjetë forta me politikanë të

majtë e të djathtë

AUTORETEkzekutimi me antitank i 6gardistëve mbetet për qytetine Cërrikut një nga ngjarjetmë tragjike dhe më tëpërgjakshme të trazirave. Dynga të dyshuarit si autorë tëkrimeve të kryera në qytetine Cërrikut gjatë kohës sëtrazirave të mars–qershorit1997 në atë kohë, anëtarë tëkomitetit të shpëtimit dhekanë qenë nga më aktivëtpër rivendosjen e rendit e tëqetësisë publike

SHOQERIMINdërkohë që prej një jave

janë shoqëruar e janëmarrë e rimarrë në pyetjemë se 50 shtetas që kanë

parë e kanë dijeni përngjarjen më të dhimbshmetë trazirave të vitit 1997, atë

të ekzekutimit të 6gardistëve në qendër të këtijqyteti. Dhjetëra punonjës tëpolicisë, të cilët gjendeshin

në detyrë në atë kohë, janëshoqëruar në Prokurorinë e

Krimeve të Rënda

“Autoblinda”MASAKRAE CERRIKUT

thirrur edhe ish-zyrtarë të lartë tëDrejtorisë së Policisë së Elbasan-it në kohën kur ndodhi masakra.Autorët e kësaj masakre barbarepër 10 vjet me radhë mbetën tëpanjohur, ndërkohë që në opin-ionin qytetar të Cërrikut, por dhepërtej kufijve të këtij qyteti për-

të ekzekutimit të 6 gardistëve nëqendër të këtij qyteti. Dhjetërapunonjës të policisë, të cilëtgjendeshin në detyrë në atë kohë,janë shoqëruar për disa ditë meradhë në Prokurorinë e Krimevetë Rënda, ku kanë dhënë dësh-mitë përkatëse. Në prokurori janë

këshillit të Qarkut të Elbasanit sipërfaqësues i të majtës, SkënderCani dhe Llazar Bicia. Ndërkohëqë prej një jave janë shoqëruar ejanë marrë e rimarrë në pyetje mëse 50 shtetas që kanë parë e kanëdijeni për ngjarjen më të dhimb-shme të trazirave të vitit 1997, atë

1997, kohë kur Shqipëria u përf-shi nga trazirat e dhunshme.Mëngjesin e ditës së martë, meurdhër të Prokurorisë së Krimevetë Rënda janë vënë në prangadhe janë shoqëruar me forca tëshumta policie, nën masa tepër tërrepta sigurie, Met Bozi, anëtar i

Roland Xhapaxhiu, ish-anëtar i Komiteti Shpëtimit Kombëtar Llazar Bicia, ish-anëtar i Komiteti Shpëtimit Kombëtar Met Bozi, aktualisht anëtar i Këshillit të qarkut Elbasan

SHQIP 11E MERKURE, 25 KORRIK 2007 O P I N I O N

VARKARANDREA STEFANI

Menjëherë pas një votimi të dyshimtë moralisht, Kryeministri Berisha nxitoi të deklaronte se zgjedhja e Bamir Topit në pos-

tin e Presidentit të Republikës nuk do të përdoretpër revansh politik. Duket se i ndërgjegjshëm përdyshimet e mëdha që ka ngjallur fiksimi i tij për tëzgjedhur President një kandidaturë të PD dhe jotë opozitës, Berisha po përpiqet të davarisë me fjalëskepticizmin e shfaqur mbi mundësinë që Topi tëngrihet në rolin e një Presidenti mbipartiak. Dhepremtoi se ai vetë, Berisha, do të provojë me faktetë kundërtën. Por, është pikërisht kjo deklaratë, nëformë garancie e Kryeministrit, që jo vetëm nuk efashit, por e shton edhe mëshumë skepticizmin. Prej sajmund të nënkuptohet se garan-ci për pavarësinë e institucionittë Presidentit të Republikës nukdo të jetë vetë Topi (ashtusikundër deri dje ishte vetë Moi-siu), por Kryeministri Berisha. Kyështë një absurd politik, sepseofron si garanci për pavarësinëe institucionit të Presidencësnga institucioni i Kryeministrit,pikërisht këtë të fundit.

Në thelb është njësoj si t'i be-sosh premtimit të "ujkut" se nukdo t'i hajë mëlçitë që ia kanëvarur në qafë. Që nga momentikur lind nevoja që Kryeministritë bëjë publikisht një premtimtë tillë, kuptohet se sistemi i in-stitucioneve të pavarura karënë. Nënkuptohet pra seKryeministri e ka në dorë pavar-ësinë e Presidentit, ashtu si njënjeri mund të ketë në dorë lirinëe një zogu të kapur. Por, pavarë-sia e institucionit të Presidencësnga institucioni i Kryeministritnuk duhet të varet qoftë edhe nga vullneti i mirë iKryeministrit. Pavarësia e Presidentit duhet të jetëe garantuar, edhe sikur Kryeministri të mos jetëvullnetmirë. Shkurt, me demokracinë nuk ndodhkështu si po ndodh këto ditë në Shqipëri. Nëdemokraci nuk janë kryeministrat që garantojnëpavarësinë e institucioneve, por institucionet e pa-varura që nuk lejojnë kryeministrat të skllavërojnëinstitucionet dhe demokracinë.

Mjerisht, me zgjedhjen President të nënkryetarittë partisë në pushtet që ka për kryetar të saj Kryem-inistrin, është hedhur një hap tjetër drejt kapjes sëgjithë institucioneve nga Kryeministri. Kjo nuk do

të ndodhë vetëm për shkak të ndonjë mrekullie.Dihet që mrekullitë janë një gjë shumë e rrallë nëkëtë botë dhe në këtë rast, si për ironi, mrekulliamund të fshihet pikërisht aty ku është përqendru-ar edhe dyshimi më i madh, te Bamir Topi.

* * *Gjatë viteve të monizmit mes fëmijëve

qarkullonte një fabul me ujk, dele, lakër, varkar dhelumë. Varkari kuptohet që kishte një varkë me tëcilën donte të kalonte në anën tjetër të lumit sëbashku me të tre "pasagjerët". Por ishte në hall.Sepse varka mund të mbante njëherazi vetëmvarkarin dhe një nga ngarkesat pra, ose varkarindhe delen, ose varkarin dhe lakrën, ose varkarin

dhe ujkun. Problemi ishte se nëasnjë rast ujku nuk duhet të lihejvetëm me delen, sepse varkari edinte që ujku do ta hante delenedhe sikur t'i premtonte për tëkundërtën. Por, edhe delja do tahante lakrën nëse varkari do tëbënte gabim ta linte vetëm me të,ndërkohë që merrte ujkun për takaluar në anën tjetër të lumit. Sizgjidhej ky problem? Shumë fëm-ijë arrinin ta zgjidhin atë përbukuri, duke "udhëzuar" varkarinqë të mos lejonte në asnjë rast qëujku të mbetej vetëm me qengjinapo delja vetëm me lakrën. Askujtnuk ia merrte mendja se pikërishtzgjidhja që i jepnin atij rebusi, dotë qe pikërisht edhe thelbi i njësistemi politik që do të vinte paspërmbysjes së komunizmit.

Dhe ky thelb i demokracisëështë që t'i ndajë pushtetet dhetë mos lërë bashkë dhe pa arbitërdy pushtete, kur ekziston rrezikuqë njëri mund ta hajë tjetrin. Por,pikërisht këtë mësim të dalë nganjë lojë fëmijësh, shqiptarët nuk

kanë mundur ta zgjidhin politikisht asnjëherë siduhet në këto 17 vjet tranzicion jo thjesht drejtEvropës, por drejt demokracisë. Sepse, të thuashqë po shkojmë drejt Evropës, i jep tranzicionit mëshumë konotacionin e një rravgimi gjeografik, dukelënë disi në surdinë thelbin e vërtetë të procesit,që është tranzicioni politik nga një sistem i mbyl-lur, në një sistem të hapur, nga një sistem pa liri, nënjë sistem me liri, nga totalitarizmi në demokraci,nga një sistem ku pushtetet dhe institucionet janënë një dorë, në një sistem ku ato janë të ndara dhejo në një dorë. Me përmbysjen e komunizmit nëShqipëri nuk erdhi demokracia, sikundër rëndom

thuhet, por u hap shtegu për të udhëtuar drejt saj.Dhe që të vijë demokracia shqiptarët duhet tëbëjnë çmos për të mos lejuar që "ujku" të mbetetvetëm me "delen", por edhe as "delja" vetëm me"lakrën". Mjerisht nuk e arritën as tani.

* * *Shqiptarët nuk kanë arritur t'i ndajnë asn-

jëherë sa dhe si duhet pushtetet dhe institucionetnga njëri-tjetri. Edhe sot në "demokraci". In-teligjenca e tyre demokratike është ende poshtëasaj të një fëmije dhe shqetësimi i tyre për liritë etyre politike mjaft i pakët. Ky mbetet një avantazhi madh për liderë të përjetshëm të tipit Berisha apoNano, që prej vitesh ushtrojnë presione nga më tëndryshmet që t'i mbajnë tëgjithë pushtetet, institucionetdhe partitë, hapur ose fshehtazi,nën kontrollin e tyre. Edhe sab-otimi që Nano dhe Berisha i bënënjë konsensusi të mundshëm qëdo të nxirrte President konsensu-al Neritan Cekën, duke vënë nëlëvizje deri edhe pazare të turp-shme votash (Nano sapo e pra-noi publikisht me krenari au-torësinë e një poshtërsie të tillë),është një përsëritje e kësaj sin-drome të rrezikshme sadisto-au-toritare për të kontrolluar gjithç-ka. Prandaj, edhe skepticizmindaj premtimeve të Berishës (potë donte vërtet një President tëpaanshëm përse sabotoi kon-sensusin?) është gjëja më e natyr-shme, më normale për njëqytetar që e çmon lirinë e vet dhetë institucioneve që mbrojnëkëtë liri, që kërkon ta mbrojë këtëliri nga vullnetet e politikanëvetë ndryshëm, të cilët vërtet karaste kur mund të jenë të mira,por ka edhe më shumë raste të tjera, kur mund tëjenë të këqija. Dhe kur arrin puna që Kryeministripremton (qoftë edhe butë si një dele) se Presiden-ti do të jetë i pavarur, kjo duhet t'u japë të kuptojëqytetarëve se "lakra" e lirive të tyre nuk do të mbro-het më nga një "institucion" i pavarur, si për shem-bull "varkari", por nga vetë institucioni i "deles" nëkëtë rast, i "buti" Kryeministër. Dhe besojeni se in-stitucioni i "deles" i mbetur vetëm me lakrën ështëpo aq i egër dhe gllabëronjës sa edhe institucioni i"ujkut" i mbetur vetëm me delen. Madje, ndon-jëherë "delja" mund të dalë më e egër se "ujku".Në këtë kuptim tani mund të shpresohet se liritë eqytetarëve nuk do të preken në atë masë që mund

të shpresohet se delja nuk do ta prekë lakrën. Kjodo të qe një mrekulli. Ndërkaq, një shpresë e mby-tur në dyshime është roli që do të luajë "varkari".Rregulli bazë i demokracisë është: ndaji gjithnjë in-stitucionet, duke futur varkarin në mes të ujkut dhedeles apo deles dhe lakrës, vendos në mes tyregjithnjë një varkar, por që është i pavarur, që nukështë i varur as nga delja dhe as nga ujku. Sepsenëse është i varur nga ujku, do ta lërë atë ta shqye-jë delen dhe nëse është i varur nga delja, do ta lërëtë hajë lakrën.

* * *Në veprën e tij të famshme, "Shoqëria e hapur

dhe armiqtë e saj", Karl Poper, një nga filozofët mëtë shquar të Perëndimit, kritikonfilozofinë e Platonit si një nga triburimet filozofike të mendësisëtotalitare. Sipas Poperit, filozofi imadh i antikitetit ka bërë njëpërqasje të gabuar, kur e ka përm-bledhur problemin e politikës nëpyetjen: Kush duhet të qeverisë?Sepse, kjo të çon në përgjigje tëtilla si "më i miri", "populli", "më izgjuari", që në fakt nuk japin njëpërgjigje. Kjo, për faktin se,sikundër sqaron Poperi, sun-duesit apo qeverisësit nuk janëasnjëherë mjaftueshmërisht "tëmirë" dhe "të zgjuar" dhe se nukështë fare e lehtë që njeriu të gje-jë një qeveri për t'u mbështeturthelbësisht në mirësinë apo zg-juarsinë e saj. Prandaj, kur punëtjanë kështu, mendimi politikdemokratik i ka dhënë me kohëpërgjigje edhe një situate, kurnga zgjedhjet mund të dalë njëqeveri e keqe. Përse të mos për-gatitemi për liderë të këqij,ndërkohë që shpresojmë për më

të mirët? - pyet Karl Poper. Kjo kërkon që më shumëse për problemin kush duhet të qeverisë, qyteta-rët dhe demokracia e tyre duhet të fokusohen nënjë tjetër problem: "Si mund t'i organizojmë insti-tucionet tona politike në mënyrë që qeveritarë tëkëqij dhe inkompetentë të parandalohen të bëjnëshumë dëm"? Dhe përgjigjja e këtij problemi thel-bësor për politikën e demokracisë gjendet tegjëegjëza e varkarit, te liria e varkarit, te pavarësiae varkarit. Në varkën e demokracisë roli i "varkarit"është shumë i rëndësishëm, prandaj çështja e pa-varësisë së tij reale nuk mund të neglizhohetsikundër po bëjnë sot jo vetëm ca shqiptarë, poredhe ca "ndërkombëtarë", duke thënë: Varja!

Në varkën edemokracisë roli i"varkarit" është

shumë i rëndësishëm,prandaj çështja epavarësisë së tij

reale nuk mund tëneglizhohet sikundërpo bëjnë sot jo vetëm

ca shqiptarë, por edheca "ndërkombëtarë",duke thënë: Varja!

Rregulli bazë idemokracisë është:

ndaji gjithnjëinstitucionet, duke

futur varkarin në mestë ujkut dhe deles apo

deles dhe lakrës,vendos në mes tyre njëvarkar, por që është

i pavarur, që nuk ështëi varur as nga delja

dhe as nga ujku

Topi, në gjurmët e Berishës

Shumë syresh qënuk kanë lënë gjëpa thënë për Bamir

Topin, "djalin e bindurtë Berishës", njeriunqë ka qenë "fryma etij në Kuvend" etj.,etj., menjëherë sapoai u zgjodh në krye tështetit nxituan t'i bëjnë

atij "lapidar politik"akoma pa u ulur nëkarrige, akoma pa

dhënë asnjë shembulltë vlerave të tij të

njohura humane dhedinjitoze, bashkë-

punuese dhe paqtuese

vite Sali Berisha me Bamir Topin.

* * *Largimi i Bamir Topit nga postet

politike në Partinë Demokratike,por edhe lënia e mandatit të depu-tetit pritet ndërkohë të sjellë dhe zh-villime jo krejt të qeta në gjirin ekësaj partie. Posti i nënkryetarit tëpartisë dhe kryetarit të grupit par-lamentar është një pozicion i lak-muar për shumë figura politike tëkësaj partie, të cilët e shohin këtë sinjë mundësi për "trampolinë" poli-tike në të ardhmen, ashtu siç në fakte shfrytëzoi shumë mirë Bamir Topi.Konkurrentë për këtë post ka shumëfigura të njohura të vjetra dhe tëreja në PD, ndërkohë që me rastin ekësaj gare brenda partisë duket sedo të riaktivizohet edhe gara e lënënë mes për sekretarin e Përgjiths-hëm të PD pas kërkesës së Berishëspër lënien e mandatit partiak përministrat e qeverisë së tij. Në këtëkompeticion pritet sidomos me in-teres vazhdimi i betejës së ArbenImamit, shefit të kabinetit të zotitBerisha, i cili në këto momentemund të "shpërblehet" nga Kryem-inistri ndoshta edhe me kandidiminpër deputet në zonën 31 në Tiranëpas lënies bosh nga Bamir Topi.Edhe për këto zgjedhje të pjesshmenë PD pritet garë ku mes rivalëvemund të jetë edhe Sokol Olldashiapo ndonjë tjetër.

* * *Zgjedhja e Bamir Topit si Presi-

dent i vendit veç një atmosfere le-htësuese dhe gëzimi te pjesa më emadhe e shqiptarëve, biznesit dheadministratës e medias në veçanti,të cilat u siguruan se tashmë s'kazgjedhje të parakohshme e për pa-

sojë s'ka as frikë për spastrime ngazyrat e shtetit dhe që mund të bëjnëtë qetë pushimet e planifikuara tëverës, po përvijon këto ditë një ngashfaqjet më të ndyra të një pjese tëopinion-bërësve në këtë vend, ser-vilizmin. Shumë syresh që nuk kanëlënë gjë pa thënë për Bamir Topin,"djalin e bindur të Berishës", njeri-un që ka qenë "fryma e tij në Kuv-end" etj., etj., menjëherë sapo ai uzgjodh në krye të shtetit nxituan t'ibëjnë atij "lapidar politik" akoma pau ulur në karrige, akoma pa dhënëasnjë shembull të vlerave të tij tënjohura humane dhe dinjitoze,bashkëpunuese dhe paqtuese. Si-pas preferencave politike të mo-mentit, këta analistë këtë gjë kanëbërë edhe me Presidencën e zotitMoisiu, edhe me luhatjet politike tëFatos Nanos, edhe me ato të SaliBerishës, të Edi Ramës, e kujtdotjetër. Integriteti moral i Bamir To-pit, sigurisht që nuk ndikohet ngaopinione të tilla dhe përfaqësues tëtyre, të cilët më shumë sesa t'i bë-nin elozhe atij akoma pa hedhurasnjë firmë, do të ishte më mirë qët'i bënin atij kritika që në krye tëherës kur mund edhe të gabojë aponxitohet politikisht, por jo t'i "rua-jnë" këto kritika në një momenttjetër kur koniunktura do t'ua kërko-nin që t'i suleshin Topit President.Kurse ata që kanë qenë konsistentëme kritikat ndaj tij, sigurisht që dotë jenë më të vlerësuarit nga Presi-denti Topi, të cilit çdo shqiptar pa-varësisht nga ngjyrimet politike, iuron me gjithë zemër, "punë tëmbarë në krye të shtetit".

ARBEN VATA

Kur Sali Berisha u bë Presidenti vendit në vitin 1992, ai nukishte as 50 vjeç sa në fakt ësh-

të sot Bamir Topi, që pak ditë mëparë është zgjedhur Presidenti i ri ivendit. Ndoshta jo vetëm për koin-cidencë moshore, por karriera poli-tike e zotit Topi të paktën tani e tutjeka të ngjarë që të përputhet dhe nëshumë plane të jetë e ngjashme meatë të zotit Berisha. Duke u nisur ngazhvillimet aktuale dhe ato të prit-shme tek e majta, kjo qeveri e ka tësigurt përfundimin e plotë të man-datit aktual dhe ndoshta nuk ështëçudi që nëse me të vërtetë ndodhashtu siç thotë Berisha, një sh-këputje ekonomike e Shqipërisë, kjomazhorancë mund të marrë edhenjë mandat tjetër politik në zgjedh-jet e radhës së vitit 2009. Por pavar-ësisht rezultatit të këtyre zgje-dhjeve, ku normalisht asnjë prejkrahëve politikë nuk mund të mar-rë 60 për qind të vendeve në Parla-ment për të zgjedhur Presidentin eardhshëm në vitin 2012, performan-ca e Bamir Topit në Presidencë meshumë gjasa do të jetë më e mira deritani e ndonjë kreu të shtetit sh-qiptar. Çka do t'i japë atij krediteedhe më të mëdha për të qenë sër-ish President i vendit për 5 vite tëtjera, për shkak se ashtu siç ështëpërfolur këto kohë politika ka ndër-mend që në një kohë të caktuarndoshta pas zgjedhjeve të vitit 2009,të ratifikojë Kushtetutën dhezgjedhjen e Presidentit të ri t'ia be-sojë referendumit popullor.

Por, pavarësisht nëse ndodh kjoapo jo, pavarësisht nëse PD do t'i fi-tojë apo zgjedhjet e 2009-ës, është esigurt se kur kjo e fundit të ndodhë,Sali Berisha nuk do të jetë më kry-etar i Partisë Demokratike dhe kyvend pret që të zihet nga Bamir Topi,kurdo që ai të largohet nga Presi-denca. Aktualisht, por edhe përshumë vite të tjera, Partia Demokra-tike nuk mund të ketë një figurëtjetër të plotësuar dhe të respektu-ar politike si ajo e Bamir Topit për tëqenë pasues i Berishës kur partia etij të humbasë zgjedhjet.

Nga ana tjetër, një mandat i den-jë i zotit Topi në krye të shtetit, çkaveç të tjerash në kohë do të thotëedhe më shumë përvojë politike, dota përforconte edhe më mendimine shumë njerëzve se Topi do të jetëlideri tjetër historik i së djathtës, sig-urisht pas largimit të zotit Berisha, icili ka deklaruar se do të japëdorëheqje nga partia nëse do tëhumbasë një palë zgjedhje të njohu-ra ndërkombëtarisht. Një BamirTopi në krye të PD, gjë të cilën e kapërmendur me xhelozi në fakt edheopozita, është një garanci më shumëqë PD të mund të vijë më pas shumëshpejt në pushtet dhe brenda pakkohësh ose jo, Topi do ta shohë vet-en në krye të PD-së dhe rrjedhi-misht edhe Kryeministër të vendit,njësoj siç ngjau me zotin Berisha.Deri në këto kohë, zoti Topi do tëketë thuajse të njëjtën moshë naty-rore me atë që ka sot zoti Berishadhe do t'i takojë më pas atij që tëdrejtojë partinë e parë opozitare nëvend drejt sfidave të Bashkimit Evro-pian (ku dashtë Zoti do të jemianëtarë), por edhe njëkohësisht tëpërgatisë një tjetër pasardhës për nëkrye të PD, siç edhe në fakt bëri këto

SHQIP 12 E MERKURE, 25 KORRIK 2007O P I N I O N

AGIM POPOCI

Këshilli i Sigurimit të OKB-së u gjunjëzua nga Rusia, pa arritur tëmiratojë rezolutën për Kosovën. Insistimet e vazhdueshme tëSerbisë, që për bazë kanë Kartën e OKB-së, nuk arritën të marrin

përgjigje, madje edhe atë të thjeshtën: Ç'është kjo Kartë… dhe çfarëshkruan në të, kujt i referohet dhe çfarë na rregulloka ajo në renditjen ere botërore, kur një shtet edhe mund të trazojë një rajon të tërë të Evropës.Meqë Ekipi i Unitetit nuk ia ka lëshuar sytë fare kësaj Karte… vlen t'ikujtohet se taksapaguesit kosovarë, përveçse kanë fatin në duart e tyre,edhe buxheti i këtij Ekipi nuk është menduar për gallatë. Pra, Karta eKombeve të Bashkuara…

Karta e KoshtunicësKoshtunica nuk ka përmendur kurrë, në asnjë moment në zhargon-

in e tij, Biblën a Kuranin, Kushtetutën apo ndonjë rregullore, kur ishtefjala për zgjidhjen e çështjes së Kosovës, por vetëm Kartën e OKB-së.Por, shqiptarët e Kosovës, me sy të drejtuar nga qielli dhe SHBA-ja, dukemenduar se pavarësia e tyre është në mikrovalë, vetëm duke u ngrohur,nuk u morën fare me fjalët e shefit të qeverisë serbe. Madje, nuk u morënas me këtë çudinë që quhet Kartë e OKB-së. Kjo gjendje patriotike, papikën e lidhjes, më kujtoi një gazetar amerikan, i cili, ndërsa ishte intere-suar të bënte një reportazh për gjakmarrjen në Sh-qipëri, fillimisht kërkoi dhe e lexoi Kanunin e LekëDukagjinit. Duke e lexuar, diskutonim me orë të tëralidhur me shkruesin e kësaj rregulloreje për rrethanashqiptareske dhe shumë gjëra pozitive që përmbanteai. Në çdo të dhjetën faqe, mund të gjeje ndonjë për-caktim, që nuk kishte të bënte me trurin e pas shek-ujve XVIII, por që për rrethanat e kohës mund t'ia gje-je arsyen. Ai e studioi mirë, e kuptoi gjenezën e gjak-marrjes dhe arriti të bëjë reportazh… Në rastin e Kos-ovës, shqiptarët duan të bëjnë shtet, ta kalojnë pavar-ësinë e këtij shteti përmes KS të OKB dhe nuk e kup-tuan dhe as nuk do ta kuptojnë se cilës Kartë… i refer-ohet Kryeministri i Serbisë, Vojisllav Koshtunica. Ekipii Unitetit, si Ekip shumë i zënë që është, nuk e morimundimin që ta lexojë as fillimin e kësaj Karte… oseKapitullin V, që flet për Këshillin e Sigurimit dhe funk-sionimin e tij.

Që në fillim, kemi një argument shumë interesant,me të cilin do të mund t'i përgjigjeshim Koshtunicës.Titulli është:

Karta e Kombeve të BashkuaraNe, popujt e Kombeve të Bashkuara, të vendosur

që të shpëtojmë gjeneratat e ardhshme nga tmerret eluftës, i cili dy herë gjatë jetesës sonë i ka shkaktuarnjerëzimit vuajtje të papara…

Njerëzimi për të cilën flet kjo Kartë… edhe paslindjes së saj, ka përjetuar shumë tmerre, por kalimthimund të flasim për Darfurin, Ruandën, Srebrenicëndhe Kosovën, masakra të cilat nuk ndodhën pa priturdhe pa kujtuar, por me qetësi olimpike, ndërsa KS iOKB-së po diskutonte për ligjet dhe mënyrat që mundtë evitoheshin, që ky numër të mos jetë edhe më imadh. Dikush thotë burokraci, dikush thotë ishtefundjavë, por fatkeqit dhe dëshmitarët okularë

thoshin dhe thonë vetëm një fjalë: ishte gjenocid.Në asnjë rresht dhe në asnjë moment të kësaj Karte… nuk shkruan

se nënshkruesit e saj kanë të drejtën të keqtrajtojnë, përdhunojnë,dëbojnë nga shtëpitë e tyre dhe vrasin njerëz aq sa ushtritë e tyre kanëfishekë në depot e tyre! Demagogjia për vendosmërinë rreth shpëtimittë gjeneratave të ardhshme nga tmerret e luftës, nuk dihet se për cilinshtet vlen, por shqiptarët para dy rasteve të Kartës… dhe as pas lindjessë kësaj Karte… nuk shijuan, pika, nenet, kapitujt dhe kokën e kësajKarte të djegur për shqiptarët.

Kosovarët pa shtetSikur Ekipi i Unitetit ta lexonte me kujdes vetëm Kapitullin VII për

Marrëveshjet Rajonale të kësaj Karte, do ta kuptonte se kush është Rusiadhe pse kosovarët nuk kanë shtet. Pika 2 e Nenit 53 të këtij kapitulliështë shumë e qartë: "Shprehja 'shtet armik', siç është përdorur në pikën1 të këtij neni, zbatohet për çdo shtet, i cili gjatë Luftës II Botërore ishtearmik i cilitdo nënshkrues të kësaj Karte".

Imagjinoni se çfarë u duhej bërë shteteve përreth Kosovës sikur ajotë gëzonte shtetësinë. Të gjitha shtetet përreth Kosovës kanë keqtraj-tuar dhe vrarë shqiptarët dhe kjo nuk ka ndodhur vetëm në një rast, atanuk kanë takuar rreth e rrotull gjallesa shqiptare.

Pra, jo vetëm se Rusia nuk lejoi që përmes këtij organizimi të kësajKarte të djegur për shqiptarët të shpallet pavarësia eKosovës, por edhe për arsyet e shumta që ndodhënpas Luftës II Botërore, kur kishim një Kartë… dhe OKB,reforma është e pashmangshme. Katër rastet e sipër-përmendura, Darfuri, Ruanda, Srebrenica dhe Koso-va i luajnë qelizat e trurit të gjithë atyre që kanë pasurrastin të lexojnë Kartën e OKB-së, që aq për zemër e kaKoshtunica. Ai mendon se gjashtë zyrtarë të lartë ser-bë do të dënohen për të pabërat në Kosovë dhe e gjithado të harrohet, madje edhe prezenca 8-vjeçare endërkombëtarëve në Kosovë.

Ndërsa ambasadori i Rusisë në OKB, Vitalij Çurkin,mendon se në rast se Ekipi i Unitetit nuk e lexon Kartëne OKB-së, edhe shqipfolësit e tjerë nuk do ta lejojnë.Ambasadori Çurkin, që me aq devotshmëri mbronpopullin serb dhe bëmat e tij, të lexojë të paktën Kush-tetutën serbe, e cila edhe pse shumë më moderne seKarta, nuk lejon rrahjen e qenve, por nuk mbron ngakjo edhe shqiptarët.

Duke mos u marrë me historira, vetëm në vitin1999 në Kosovë janë keqtrajtuar dhe dëbuar nga sh-tëpitë e tyre mbi 1 milion veta, janë përdhunuar mbi10 mijë gra dhe janë vrarë mbi 10 mijë njerëz. Am-basadori Çurkin duhet ta dijë se gjykatat serbe janëkënaqur me dërgimin e gjashtë personave nëGjykatën e Hagës. Dhe, vetëm disa muaj më parë,Gjykata e Pestë e Beogradit ka dënuar 32-vjeçarinSllobodan Pleçash me katër muaj burg, sepse kakeqtrajtuar qenin. Imagjinoni se sa burgje do të du-heshin për të arrestuar militarë dhe paramilitarë ser-bë, që keqtrajtuan jo kafshët, por shqiptarët në Ko-sovë, qofshin ata të dënuar edhe vetëm me katërmuaj burg. Aq burgje nuk ka as shteti i Çurkinit, edhepse shumë, shumë i madh. Ja pra, pse kjo karta e Ko-shtunicës është Kartë e djegur e OKB-së dhe pseKosova është "sui generis".

Karta e djegur e OKB-së

FILIP ÇAKULI

Në kulmin e vapës, kur temperatura në hije poi kalon të 40 gradët dhe kondicionerëtpunojnë 'non stop', qeveria jonë na jep si-

hariqe të reja: Ndërprerja e energjisë për Tiranën dotë shkojë në 7 orë në ditë, ndërsa në rrethe sa t'i dojëkokrra e qejfit KESH-it. Një ditë më parë, ndërprerjae korrentit për Tiranën ishte 4 orë në ditë. Dhe sipasnjoftimeve nga Korporata Elektroenergjetike, nesërdo të shtohen orët e ndërprerjeve, sepse ka rënëniveli i Fierzës në 30 cm në ditë dhe rajoni qenka keqme korrentin.

Pas këtyre njoftimeve, pyeta njerëz të mi, të afërmnë Greqi dhe Itali, nëse për shkak të situatës edheatje ka ndërprerje korrenti. As që bëhej fjalë. Madje,në një ndërprerje nga një defekt teknik u bë namidhe Elektriku u detyrua të kompensonte humbjet ekonsumatorëve dhe bizneseve. Pra, në botë funk-sionon rasti i famshëm i Nju-Jorkut, gjatë Luftës sëDytë Botërore. Për një ndërprerje të energjisë mëpak se një orë, përgjegjësin kryesor të defektit e ulënnë karrigen elektrike. E përfytyroni sikur edhe këtutë veprohej me të njëjtën mendësi ç'do të ndodhte?

Do të kishim mbetur me kohë pa politikanë, pa qe-veritarë, pa KESH dhe do të na duheshin me qindrakarrige elektrike. Le që ç'them dhe unë. Këtu do tëshpëtonin të gjithë, se karrigia elektrike nuk do tëfunksiononte për mungesë të korrentit.

Pas njoftimeve të përditshme për oraret e reja tëndërprerjeve të energjisë nga KESH, vijnë njoftimenga Ndërmarrja e Ujësjellësit për një orë ujë në ditë,në disa zona dhe tri herë në ditë, nga gjysmë ore nëzona të tjera. Në ato zona që ka më shumë se dy orëujë në ditë, Ministria e Shëndetësisë i këshillonqytetarët të mos e përdorin, sepse uji është i ndoturdhe me fekale. Kjo pamje, për sa i përket Tiranës, sepër rrethet as e vë njëri ujin në zjarr, sepse s'ka asujë, as zjarr.

Dhe populli ynë trim, punëtor e liridashës, i dëg-jon përditë njoftimet dhe mërmërit: "Ç'faj ka qever-ia e shkretë! Thatësirë e madhe…". Po vendet për-reth nesh nuk paskan thatësirë, që nuk e ndërpres-in asnjë orë energjinë? Po pse qeveria, në programine saj garanton drita 24 orë që në vitin e dytë të qever-isjes në zonat bregdetare, ndërkohë që në oraret esotme të Korporatës, Durrësi, Vlora dhe Sarandakanë nga 4 orë ndërprerje? Ku janë termocentralet epremtuara në fushatën elektorale? Ku ështëstrategjia e qeverisë, afishuar në programin e saj, përdrita dhe ujë pa ndërprerje ose me kufizime mini-male të papërfillshme? Nuk besoni? Po u sjell vetëm

një nga deklaratat e shumta të Kryeministrit: "Qever-ia do të garantojë furnizimin me ujë të pijshëm pandërprerje në të gjitha zonat turistike brenda këtijviti"! Jemi në janar të vitit 2006, në përurimin eujësjellësit të Manskurisë, në rrethin e Kavajës. Dhemeqë jemi më 2006, ja edhe një rresht i marrë ngaprogrami i qeverisë për këtë vit: "Sigurimi i furniz-imit me ujë dhe energji 24 orë për të gjitha qytetetturistike, nga Saranda deri në Velipojë"!

Populli ynë trim i ka dëgjuar këto premtime, kabrohoritur e duartrokitur për to dhe, i bindur në re-alizimin e tyre, votoi me ballin lart e krenar qeverinëdemokratike, me shokun Sali Berisha në krye. Porshoku Sali na del një mashtrues pa skrupuj. Këtë,populli ynë trim e kupton, aq me tepër që Kryemi-nistri nuk lodhet shumë për ta fshehur mashtrimin.E bën ashiqare në mes të diellit përvëlues dhe nuki bën syri tërr. Se e di ç'popull të mrekullueshëm ka.E do trim, po, e do liridashës, po, e do punëtor, s'ka siai. Ndaj e meriton qeverinë që ka. U rrokullis tenx-herja dhe gjeti kapakun, i thonë kësaj.

Dikur, këtu e 4000 vjet më parë, në Babiloninë elashtë, një mbret i quajtur Nabukodonosor, dëgjon-te se populli fliste keq për të. Kërkoi ndihmën ekëshilltarëve dhe ata i thanë që t'ua përgjysmonteracionin e bukës, d.m.th, të ushqimit. Pas ca kohe,mbreti pyet se ç'thonë qytetarët e tij. Vazhdojnë tëflasin kundër teje, i raportuan. "Shkurtoje akoma

Njerëzimi për të cilën flet kjo Kartë…edhe pas lindjes së saj, ka përjetuarshumë tmerre, por kalimthi mund të

flasim për Darfurin, Ruandën,Srebrenicën dhe Kosovën, masakra të

cilat nuk ndodhën pa pritur dhe pakujtuar, por me qetësi olimpike, ndërsa

KS i OKB-së po diskutonte për ligjet dhemënyrat që mund të evitoheshin, që ky

numër të mos jetë edhe më i madh

ESSE

Ky popull e meriton qeverinë që karacionin e bukës", e këshilluan. Dhe ashtu bëri. Poprapë kishte njerëz që e shanin. Pasi ua shkurtoipërsëri racionin, populli i heshtur nuk kishte më ngetë merrej me mbretin, por si të siguronte bukën egojës, si të zinte radhë që në mëngjes për të marrëatë pakogjë racion dhe për të mbajtur frymën gjallë.

Nuk e di pse më vjen ndërmend ky mbret i lash-të, sa herë shoh që populli im, domethënë edhebrenda në të, hesht edhe kur i vete thika në kockë.Po të paktën, mbreti që përmendëm ka bërë njëmrekulli, jehona e së cilës arriti deri në ditët tona:Kopshtet e varura të Babilonisë. Ndërsa ky i yni, paka shumë mbret, të vetmen mrekulli që di të bëjëështë: U talla me ju dhe do të tallem derisa të kemfuqi dhe mbështetjen tuaj. Me ju, unë nuk kam vde-kje kurrë. Rroftë populli ynë i mrekullueshëm! Rroftëqeveria demokratike me në krye mua… Amin!

Më pyeti një gazetar i huaj, se ç'bëjnë shqiptarëtkur qeveria u pret dritat. Ç'bëjnë, u them, atë që s'ebën asnjë popull i botës. E sfidojnë hapur dhe nëmënyrë demonstrative qeverinë e tyre. "Bravo, - makthen i huaji, por si e sfidojnë qeverinë". "Duke nx-ituar për të blerë gjeneratorë", ia kthej unë. Ja, kësh-tu, pak ju duket juve?

Më pyeti një gazetar i huaj, se ç'bëjnë shqiptarët kur qeveria upret dritat. Ç'bëjnë, u them, atë që s'e bën asnjë popull ibotës. E sfidojnë hapur dhe në mënyrë demonstrativeqeverinë e tyre. "Bravo, - ma kthen i huaji, por si e sfidojnëqeverinë". "Duke nxituar për të blerë gjeneratorë", ia kthej unë.Ja, kështu, pak ju duket juve?

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 13

Platformë virtuale për debatine presidencialeve amerikane.You Tube i Googlit, protago-nist kryesor i zgjedhjeve

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○ ○

Sa më primitiv, aq më i lumtur?Jetojnë pa drita, ujë e shtëpi, por ngazëllehen me njëri-tjetrin dhe bekojnë çdo ditë të re që u fal Zoti

Për banorët e ishujve Vanatu, sekreti është të kënaqesh me çfarë ke

NE FAQET 14-15

Në këtë vend është e pamundur të jesh i qetë. Ështëe diel dhe kjo ditë përkon

me një nga festat më të rëndë-sishme kombëtare të vitit. Tëgjithë banorët e Vanatusë mbajnëveshur veshjet e tyre më të buku-ra tradicionale. Përballë tribunëssë nderit, në kryeqytetin Port Vila,një numër i madh ushtarësh ecinpara e pas, duke u rënë borive.Presidenti, i cili sapo ka mbërriturme limuzinën e tij të zezë dheKryeministri, që përgatitet të lex-ojë diskutimin e tij për gjendjen eshtetit, janë gjithashtu të pran-ishëm në këtë paradë. Duket njëceremoni normale shteti, ku mar-rin pjesë të gjitha trupat ushtar-akë. Të gjithë janë të gëzuar sepseështë festë, është dita e pavarësisësë vendit. Papritur, banda fillon tëndryshojë llojin e muzikës, dukekënduar me zë të lartë një këngëqë flet për fatin e madh që të jeto-sh në këtë ishull. "Yumi, yumi,yumi, I glad o man blong vanatu",këndojnë të gjithë njëzëri (Jemi tëkënaqur që jetojnë dhe i përkasimVanatusë), ndërsa më pas vazh-dojnë: "Jemi të kënaqur, jemi tëkënaqur, jemi të kënaqur". Kohëte fundit, "New Economist Foun-dation" (NEF) ka deklaruar senjerëzit më të lumtur të planetitjetojnë në këtë parajsë tropikale.Arkipelagu, që gjendet mesGuinesë së Re dhe ishujve Fixhi,duket se u ofron atyre kushtet mëtë mira për arritur lumturinë abso-lute. Në të vërtetë, asnjë nga shte-tet më të industrializuara të botësprej brezash nuk arrin t'u japëqytetarëve atë çka Vanatu arrin t'uofrojë "falas". Është e sigurt qëgjermanët, amerikanët dhe japon-ezët jetojnë në bollëk dhe mund...

KINEMA

Ultimatumi i Bornit,agjentit që sfidon 007

Është koha e përgjimevedhe hetimeve mbi CIA-n, jo vetëm në realitet,

por edhe në kinema. Kjo duketse është zgjedhja e gjetur në ep-isodin e tretë të sagës së trajtu-ar nga librat e Robert Ludlum.Si në vitin 2002, ashtu edhe në2004 është po aktori Met De-mon që interpreton person-azhin e Xhezon Born, një ngafilmat më vizionarë të Ludlum.Spiunazhi është i mbushur plotme probleme, ku aventuratjanë "zhvendosur" kine-matografikisht nga kohërat eLuftës së Ftohtë në ditët tona.Filmi do të dalë këto ditë në ki-nematë amerikane, ndërsa nëEvropë pritet të vijë në vjeshtëdhe mendohet se mund të jetënjë nga më të suksesshmit everës. Regjisori - si në serinë edytë - është anglezi Pol Grin-gres i cili fillimisht ka qenë njëdokumentarist shumë i zoti, mëpas autor i filmave që kërkojnënjë përkushtim maksimal, siçështë ai kushtuar avionit tëkatërt, të cilin e "pushtuan" ter-roristët e 11 shatorit. "Filmi -shpjegon Gringres - paraqetglobalizimin e çarë të botës sëspiunazhit dhe tregon hetimetqë bën protagonisti për të kuj-tuar të shkuarën, pasi ka hum-bur kujtesën. Ky është pikërishtsubjekti kryesor i librave tëLudlum. Ngjarja zhvillohet mesLondrës, Virxhinias (ku ka edheqendrën zyra qendrore e CIA-s), Tanxherisë, Spanjës...

NE FAQEN 20

NE FAQEN 19

Shërbimet sekrete, gjithnjë emë tepër në kërkim të femrave.Në Britani më të preferuaratjanë nënat me fëmijë

TENDENCA

NE FAQEN 18

RISIA

Të vraposh me taka tëlarta, madje edhe tërrezikosh të ndrydhëshkaviljen a më keq, pornëse ia del mbanëmund të fitosh 10 mijëeuro. Kjo është sfidadhe sakrifica e disaruseve që në shem-bullin e holandezevekanë organizuar nëShën Peterburg njëgarë me taka në vendtë këpucëve sportive

Diku gjetkë, nëkontinentin e zi, keminjë tjetër garë shpe-jtësie, këtë herë garëprofesionistësh nëlojërat afrikane. Njëriprej atletëve, njësprintier nga Republi-ka e Afrikës Qen-drore vrapon këm-bëzbathur, pasikështu ia do zakoni ivendit nga vjen dhesigurisht, sipas tij, elirshme këmba jepmë shumë rezultat

FOTO KONTRAST

SHQIP 14 E MERKURE, 25 KORRIK 2007N D R Y S H E

Më të lumturit e planetit jetojnë në ishujt Vanatu në Paqësordhe nuk kanë asnjë lidhje me përcaktimin që sa më i lartë tëjetë standardi i jetesës së një vendi aq më të lumtur janënjerëzit. Aty banorët jetojnë në varfëri ekstreme, pa ujë, dritae shtëpi. Sekreti? Kënaqen me atë që kanë

Vanatu, bota e përsosurNë këtë vend është e pamundur

të jesh i qetë. Është e diel dhekjo ditë përkon me një nga festat më të rëndësishme ko-

mbëtare të vitit. Të gjithë banorët e Vana-tusë mbajnë veshur veshjet e tyre më tëbukura tradicionale. Përballë tribunës sënderit, në kryeqytetin Port Vila, një numëri madh ushtarësh ecin para e pas, duke urënë borive. Presidenti, i cili sapo ka mbër-ritur me limuzinën e tij të zezë dhe Kryem-inistri, që përgatitet të lexojë diskutimin etij për gjendjen e shtetit, janë gjithashtutë pranishëm në këtë paradë. Duket njëceremoni normale shteti, ku marrin pjesëtë gjitha trupat ushtarakë. Të gjithë janëtë gëzuar sepse është festë, është dita epavarësisë së vendit. Papritur, banda fil-lon të ndryshojë llojin e muzikës, dukekënduar me zë të lartë një këngë që fletpër fatin e madh që të jetosh në këtë ishull."Yumi, yumi, yumi, I glad o man blongvanatu", këndojnë të gjithë njëzëri (Jemitë kënaqur që jetojnë dhe i përkasim Vana-tusë), ndërsa më pas vazhdojnë: "Jemi tëkënaqur, jemi të kënaqur, jemi tëkënaqur".

Me hap të ngadaltëKohët e fundit, "New Economist Foun-

dation" (NEF) ka deklaruar se njerëzit mëtë lumtur të planetit jetojnë në këtë para-

jsë tropikale. Arkipelagu, që gjendet mesGuinesë së Re dhe ishujve Fixhi, duket seu ofron atyre kushtet më të mira për arri-tur lumturinë absolute. Në të vërtetë, as-një nga shtetet më të industrializuara tëbotës prej brezash nuk arrin t'u japëqytetarëve atë çka Vanatu arrin t'u ofrojë"falas". Është e sigurt që gjermanët,amerikanët dhe japonezët jetojnë nëbollëk dhe mund të plotësojnë çdo dëshirëtë tyre materiale, por nuk mund të jenë tëlumtur. Këto shtete janë edhe ato qëshënojnë numrin më të madh tëvetëvrasjeve si pasojë e depresionit. Nëfakt është e çuditshme se banorët e Vana-tusë që nuk kanë asgjë, as ujë, drita, shtë-pi apo telefon janë shumë herë më të lum-tur se ata që i kanë të gjitha, edhe pse kyarkipelag me 83 ishuj është një vend nëzhvillim e sipër, që preket shumë shpeshnga tërmete dhe uragane.

Vanatuja numëron rreth 200 mijë ban-orë, të ardhurat e të cilëve nuk janë mëshumë se tre mijë euro në vit, ndërsanjerëzit jetojnë mesatarisht deri në 68.8vjeç. Vanatuja është republikë demokra-tike, e pavarur që prej vitit 1980. Më parëvendi ka qenë nën sundimin britaniko-francez. "Kam ngelur vërtet pa fjalë. Derinë atë moment nuk kisha dëgjuar të flitejkurrë për Vanatunë", tregon Nic Marx, njëringa autorët e kërkimit për të hartuar

"Happy Planet Index" të NEF-it. Në fakt,që kur u publikua raporti i lumturisë, pos-ta elektronike e Kiery Manassah ështëgjithmonë plot. Manassah është kryere-daktor i "Vanatu Daily", e vetmja gazetë epërditshme në këtë vend. Është intervis-tuar nga "BBC"-ja dhe "Reutersi", ndërsanjë trupë televizive japoneze dhe një re-porter i "New York Times" ka deklaruar sesë shpejti do të jetë aty për xhirime të ndry-shme. Deri më tani, arkipelagu nuk kish-te tërhequr kurrë vëmendjen e botës. Tëgjithë duan të dinë se si ka mundësi qëbanorët në atë tokë të largët janë kaq tëlumtur. Ndoshta për këtë arsye, nga ko-mpjuteri i tij, Manassah përpiqet t'i kthe-jë botës një përgjigje. "Nuk kemi shumë,por gjithçka që kemi e ndajmë mes nesh",pranon ai, ndërsa kërkon një kartëvizitë.Tavolina e tij, e "mbytur" në letra gjendetnë dhomë jo të ndriçuar mirë, përkrah aty-re të tetë bashkëpunëtorëve të tjerë. Ma-nassah mban veshur një kostum sportiv,ndërsa në këmbë një palë sandale plazhi."Jemi të lumtur sepse kemi një sens për-katësie shumë të fortë. Jemi një shoqëripak a shumë e barabartë", vazhdon më tejai. Më pas kujtohet se i ka mbaruar prejkohësh kartëvizitat, ndërsa i vjen ndër-mend se faqja speciale për festën e pavar-ësisë duhej të ishte mbyllur në atë orë.Fillon të qeshë me të madhe: "E sheh,

duket se është ky principi kryesor i lum-turisë sonë. Nuk nxitojmë asnjëherë përt'i bërë gjërat", thotë. Në të vërtetë, jetakëtu rrjedh shumë ngadalë, të paktënkështu duket po ta krahasosh me atë nëishullin kryesor, Eftage. Dielli po zhduket,është perëndim. Në shumë prej fshatravenuk ka drita elektrike, telefona apo inter-net. Kush ka pasur mundësi ka marrë huandonjë televizor dhe gjenerator që ngakoha e kampionatit botëror të futbollit. Nëatë kohë, të rinjtë dilnin shëtitje me bluzate Bekamit dhe Balakut, duke kaluarpërmes gjetheve të mëdha të palmavedhe pemëve qindra vjeçare tëavogadrove, ndërsa në shtëpi nënat gatu-anin patate të ëmbla dhe mish të kuq.Njerëzit, kryesisht burrat, mblidheshinpothuajse të gjithë në shesh për të parëndeshjet. Pastaj pas finales i kthyentelevizorët andej nga i kishin marrë. "Epërse duhej t'i mbanim", pyet Ralph Re-genvanu, që është drejtor i muzeut ko-mbëtar të Vanatusë dhe një "ruajtës" i tra-ditës kulturore të ishullit. Ai mbledh reliketë kohës, kur Vanatuja konsiderohej ngamisionarët e krishterë një ishull kani-balësh i populluar nga "të zinj të egër". Nëatë kohë, njerëzit praktikonin akoma sh-këmbimin, ndërsa për të paguar përdor-nin guaskat në vend të parasë. Kjo ështëedhe tema e preferuar e Regenvanu-së:

Vende& bashkëjetesë

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 15N D R Y S H E

paraja. "Paraja gjeneron varfëri", pohonai. Është i bindur plotësisht për këtë,ndoshta nga ajo që ka parë se si jetohet nëPerëndim. Antropologu i përket brezit tëri të "ni-van"-ëve. Çdo vit, rreth 20 të rinjnga ishulli shkojnë të studiojnë jashtë mebursa studimi të ambasadës australiane,apo asaj neozelandeze. Regenvanu kaqenë edhe në Evropë dhe ka pasurmundësi shumë të mira për të punuar nëLondër apo Paris, por i kishte refuzuar tëgjitha ofertat. "Preferoj të angazhohempër të mbrojtur njerëzit e Vanatusë ngadoktrina perëndimore", thotë dhe men-jëherë të vjen ndërmend pyetja se çfarëka ndërmend kur thotë këtë? "Që natyrana ka dhënë gjithçka që kemi nevojë përtë jetuar, tokë dhe familje. Sigurisht që nukkemi nevojë për televizorë për të qenë tëlumtur", përgjigjet. Në vitin 2005, Vanatujaimportoi mallra për një vlerë rreth 16 mil-ionë euro, ndërsa eksporti ishte vetëm 3milionë. Sipas Dhomës së Tregtisë dheBankës Botërore, vendi duhet të rrisë ek-sportimet për t'u zhvilluar. Vite më parë,politikanët kishin menduar të transformo-nin vendin në një parajsë fiskale ndërko-mbëtare, domethënë të pengonin inves-titorët dhe të rrisnin prodhimin ebrendshëm dhe eksportimet. Por tentati-va e tyre dështoi. Joe Ligo, administrator ideleguar i Bankës Botërore për reklamim-

in e investimeve të Vanatusë, viziton rreg-ullisht ishujt më të largët të arkipelagut.Ai prezantohet në ato vende me një "valix-he" plot me ide të Bankës Botërore, mbësh-tetësja kryesore financiare e vendit. Kurështë në ato anë, çdo mbrëmje ulet rrethzjarrit me kryetarët e fiseve të vendit dhepi me ta kava, një pije narkotike tipike evendit, e përdorur që nga lashtësia. Prejshekujsh, çdo fis i përballon kështu prob-lemet, me pijen e ftohtë, ngjyrë balte, e meshije të hidhur, sepse pa kava në Vanatunuk mund të diskutohet. Madje, disambështesin faktin se arsyeja kryesore përtë cilën ishujt janë kaq paqësorë është senjerëzit aty nuk pinë alkool, që të eksitondhe të bën agresiv, por vetëm kava. Nëfakt, Joel Ligo, kërkon t'i bindë njerëzit qëtë merren me më shumë investime për tëjetuar më mirë. "Mund të mbështeteni tekpemët e santalit", i ka propozuar Ligo ko-hët e fundit disa fiseve, duke i argumen-tuar se të ardhurat që do të arrinin të fito-nin nga vaji i drurit të santalit do të ishinmarramendëse, duke parë çmimin me tëcilin shitet në tregun botëror. "Mund tëfitoni më shumë para, të blini më shumëgazoil, të sillni elektricitetin në çdo shtëpi,të merrni telefon, të ndërtoni shtëpi tëreja, apo të blini këpucë të reja si këto tëmiat", është munduar t'i bindë ai. "Nëfillim, u duk sikur e pranuan menjëherë

kërkesën time kur panë këmbët e tyre tëzbathura, ndërsa më vonë u mblodhënpër të bërë pak muzikë, sepse të gjithëkëtu i bien kitarës, ndërsa më vonë shkuanpër të fjetur në rrogozat e tyre prej gjinesh-tre", tregon ai.

Pushimet e fshatarëveKur Joe Ligo u kthye në ishuj disa muaj

më vonë, nuk kishte ndryshuar asgjë. Igjeti njerëzit që peshkonin në lagunën etyre, barkat e vjetra të vendosura në tënjëjtin vend. Dukej sikur koha kishtendalur. "I pyeta se si shkonte puna mepemën e santalit dhe më thanë se kjo gjënuk u interesonte madje dikush shtoi senuk kishte veshur kurrë sandale në jetëne tij, përse duhej ta bënte tani diçka tëtillë", tregon Ligo që më shumë se i zhgën-jyer ishte zbavitur shumë me këtë projekt."Çfarë mund të bëjë tjetër, këtu njerëzitnuk duan të kultivojnë bimën e santalit eas të kenë lekë më shumë. Janë të kënaqurme atë që kanë. Në Vanatu nuk është vësh-tirë të jetosh. Në këtë klimë të ngrohtë dhetë lagësht rriten arrat e kokosit, mangoja,avogaroja, banania, gerpfruti. Uji irrjedhshëm sigurohet nga përrenjtë,ndërsa edhe pa karburant mund t'ia diletmbanë, sepse pjesa më e madhe e autom-jeteve punojnë me naftë biologjike mebazë vaj koku. Një herë një vit, ndonjë cik-

lon shkatërron gjithçka, por njerëzit janëmësuar dhe kjo nuk u bën përshtypje. Atyfamiljet janë shumë të mëdha, pothuajseme dhjetë deri në dymbëdhjetë anëtarëdhe me më shumë se 8 fëmijë. Po ashtu,në çdo kohë njerëzit janë të gatshëm përtë ndihmuar njëri-tjetrin për të ndërtuarkasollet. 80 për qind e banorëve të ishujvemë të largët jetojnë nën një regjim prak-tikisht autonom. Peshkojnë aq sa ështënevojshme për të jetuar dhe merren merritjen e perimeve në kopsht. I mirëpresinme buzëqeshje investitorët e huaj, tëcilëve u drejtojnë pyetje të tilla të pakup-timta: si ju quajnë, nga vini, kë njihni. Nëkryeqytetin Port Vila, ku prej pak kohëshjanë hapur kioskat e para që tregtojnë "hotdog" dhe bankomatët e parë, ka filluarkoha e pushimeve për njerëzit e pasur, qëpreferojnë të shkojnë nëpër plazhe pri-vate dhe të hanë nëpër restorante. Vetëmnatën, kur rëra duket e bardhë nën dritëne Hënës dhe "mysafirët" e hoteleve flenë,mund të ndodhë që të dëgjosh ndonjë"ni-van" që i bie kitarës në plazh. Qëndronulur mbi një shkëmb, ku së shpejti do tëndërtohen rreth 30 vila të reja për të tur-istët. Këndon për një peshkatar të lumtur,që në mes të detit ka nostalgji për të sho-qen dhe nuk dëshiron asgjë tjetër.

Marrë nga: "Die Zeit"Përgatiti: Arlinda Balla

Vendi më i lumtur në botëështë Vanatu, arkipelagunë Paqësor. 250 mijëbanorët dinë që t'ishfrytëzojnë më mirëburimet dhe jetojnë nëmënyrë të shëndetshme etë kënaqshme. Në këtëvend nuk ka as të pasurdhe as të varfër dhe moshamesatare është 68 vjeç

RAPORTIKohët e fundit, "New Economist Foundation" (NEF) kadeklaruar se njerëzit më të lumtur të planetit jetojnënë këtë parajsë tropikale. Arkipelagu, që gjendet mesGuinesë së Re dhe ishujve Fixhi, duket se u ofronatyre kushtet më të mira për arritur lumturinë abso-lute. Në të vërtetë, asnjë nga shtetet më të industriali-zuara të botës prej brezash nuk arrin t'u japë qyteta-rëve atë çka Vanatu arrin t'u ofrojë "falas"

SHQIP 16 P R O G R A M I D I T O R I D I G I T A L B

DOKUMENTAR

"MURDER ONE"

Nga e hëna në të premte, ora 23. 00

Teo Hofman një avokat I suksesshëm që ushtronprofesionin në një firmë prestigjioze në Los Anxhelos.Çështje të rëndësishme që do të shënojnë edhekarrierën e tij. Me aktorët: Mary McCormack, MichaelHayden, J.C. MacKenzie, Barbara Bosson John Fleck,Markus Redmond, Daniel Benzali.

FILM SERIALFILM SERIALFILM SERIALFILM SERIALFILM SERIAL

E MERKURE, 25 KORRIK 2007

KATASTROFAT -2

ora 21:00

Natyra shpeshherë tregohet e pamëshirshme,duke lëshuar mbi tokë fenomene që kr i jojnëkatastrofa të vërteta dhe shkatërr ime tëpaimagj inueshme. Ndiqni histor i tëmbijetesave heroike dhe pamje rrënqethësetë katastrofave.

KRIM, DRAMË, THRILLERKRIM, DRAMË, THRILLERKRIM, DRAMË, THRILLERKRIM, DRAMË, THRILLERKRIM, DRAMË, THRILLER GJEOGRAFI/ EVOLUCIONGJEOGRAFI/ EVOLUCIONGJEOGRAFI/ EVOLUCIONGJEOGRAFI/ EVOLUCIONGJEOGRAFI/ EVOLUCION

PER TE GJITHE FEMIJET

8:00 Bernie Mac Show eps 88:30 Dinosauret eps 139:00 Tribu eps 129:30 Ne zbulim te misterit10:50 Femijet e hekurudhes12:30 Shkolla e superheronjve14:05 Kampi hapesinor15:45 Princi dhe i varfri17:15 Shfaqja muzikore e shkolles19:00 Balamori19:30 Bukuroshet e fermes21:00 Ditari i princeshes22:50 Misioni i fshehte0:05 Ne zbulim te misterit1:25 Femijet e hekurudhes3:05 Shkolla e superheronjve4:40 Kampi hapesinor6:20 Shfaqja muzikore e shkolles

9:00 Ujku Alberto9:15 Historitë e Kiki9:30 Bonkers10:00 Dragon Ball 213-214

(Premierë)11:00 Batfink 1/2 (Premierë)12:50 Laki Luk13:30 Dinozauri këmbëvogël -

mrekullitë14:45 Uini dhe tigri16:00 Sigma 617:00 Ujku Alberto17:20 Historitë e Kiki17:40 Bonkers18:30 Dragon Ball 213-214

(Premierë)19:10 Batfink 1/2 (Premierë)19:30 Laki Luk20:15 Barbi dhe magjia e Pegasus21:30 Johan Padan23:00 Ivani dhe magjia e ponit0:30 Batman dhe zoti Friz2:00 Histori të ëmbla3:30 Historia e majmunëve5:00 El Sid - legjenda6:30 Ditari I Barbit8:00 Tomi dhe Xherri

"PO IA NIS NGA E PARA" PJ.2

Regjisor: Rossella IzzoProdhuar nga: R.T.I. S.p.a.Aktore: Barbara D`Urso, Gioele Dix, Debora Caprioglio, Arnoldo Foa,Francesca Reggiani, Ricky Tognazzi, Stefania Sandrelli, etc.

Vera Molinari, gruaja e pasur dhe perkedhelur e nje mjeku te mirenjohurroman, do t'i kthehet gjithe bota permbys ne jeten e saj kur i shoqi, iakuzuar per korrupsion dhe i kerkuar nga ligji, do te zhduket pa lenegjurme...Situata financiare e turbullt dhe e papritur me te cilen i duhet asaj teperballet, do te thote qe ajo duhet te largohet dhe te vendoset ne tevetmen pasuri te pakonfiskuar: shtepine e vjeter te prinderve te saj ne njeqytet te vogel provincial.

DOKDOKDOKDOKDOKUMENTUMENTUMENTUMENTUMENTARARARARAR

8:55 100 zbulimet më të

mëdha-3

9:20 Apollo 13 - Pjesa 1

10:15 Dominimi në det

11:05 Balonat

12:40 Dallga e baticës

13:35 Beretat e gjelbra

14:20 Perëndimi i egër-2

14:50 E ardhmja e makinës-1

15:45 Elita luftarake

16:15 Dangerzone-3

17:05 Fifth Gear-3

17:55 S.A.S-2

18:45 Shkenca e thellësive-2

19:30 Avioni Hawker Hunter

20:20 Ferr në paqësor-1

21:00 Katostrofat-2 (Premierë)

22:00 Frika nga fluturimi

22:55 Gjuetia për Bin Laden

23:45 Aeroporti i Hong Kongut

0:40 Planet i tërbuar - El Nino

1:30 Mafia ruse

2:25 Fifth Gear-1

3:15 Kush e vrau makinën

elektrike-1

4:10 Kush e vrau makinën

elektrike-2

5:00 Duke vëzhguar yjet

5:55 Kur anestezia dështon

6:45 Forcat e padukshme

7:40 Ura mbi lumin Kuper

8:35 Motoçikletat klasike

9:00 Familja Spageti9:30 Pimpa10 :00 Xhim Hënori (Premierë)11:00 Bing dhe Bong12:00 Koko Bill12:45 He Man13:20 Ndihmë, u bëra peshk!14:35 Vëllai Ari-216:15 Familja Spageti16:45 Pimpa17 :05 Xhim Hënori (Premierë)17:55 Bing dhe Bong18:20 Koko Bill19:35 He Man21:00 Për darkë me Timon dhe

Pumba22:15 Kazani i zi23:30 Scooby Doo - Përbindëshi i

liqenit0:55 Rrjeta e Sharlotës2:10 Përrallë amerikane4:00 Pafajësia5:30 Inspektori Gaxhet7:00 Asteriksi dhe vikingët8:00 Klasikët e Kartonave

06.45 Info

07.30 Good Morning Albania

08.58 Programi i dites

09.00 Lajme

09.20 Moti

09.23 Horoskopi

09.30 Film Serial ritr. "Eliza e Rivombrozes"

pj.6 (a+b)(sez.2)

11.00 Ritr. Video Gazmore Amerikane pj.14

(7b)

11.28 TN Ritr. "Gjarperinj e Hardhuca" pj.12

11.58 Programi i dites

12.00 Lajme

12.15 Moti

12.20 TN Ritr. "Belissima" pj.92

13.13 Film Serial "Po ia nis nga e para" pj.1

14.05 Film Serial Ritr. "West Wing" pj.21

(sez.3/21)

14.58 Programi i dites

15.00 Lajme

15.30 Moti

15.35 Top Select Pr. (direct)

17.00 TF Pr. "100 Vitrinat" pj.952

17.28 Programi i dites

17.30 Lajmet

17.50 Moti

17.55 TN Pr. "Gjarperinj e Hardhuca" pj.13

18.30 TN Pr. "Belissima" pj.93

19.28 Programi i dites

19.30 Lajmet

20.10 Moti

20.15 Video Gazmore Amerikane pj.15 (8a)

20.50 Film Serial Pr. "West Wing" pj.22 (sez.3/

22)

21.42 Film serial Pr. "Po ia nis nga e para"

pj.2

22.30 Lajme

23.00 Moti

23.05 Talk Show ritr. "Déjà vu" 3

Te ftuar: Besnik Mustafaj & Adi Krasta

01.00 Lajme e Moti

01.25 Ritr. Video Gazmore Amerikane pj.15

(8a)

02.03 Top Select (rit)

03.30 Lajme e moti

03.45 Muzike

CIKLI: PLANETI TOKË PJ. 5"SHKRETËTIRAT"

ora 22:001/3 e tokës në planetin tonë, është shkretëtirë.Sipërfaqe të mëdha që duket sikur ato janë pa jetë,por çuditërisht, në të gjitha, jeta arrin në njëfarëmënyrë të mbijetojë. Saharaja e Afrikës ështëshkretëtira më e madhe në botë. Ka përmasat eShteteve të Bashkuara, dhe burimi më i madh irërës dhe pluhurit në mbarë rruzullin.Jo të gjithashkretëtirat janë të nxehta. Erërat me mbi 80 km/hqë fryjnë nga Siberia, sjellin borë në shkretëtirënGobi në Mongoli. Nga një verë me temperatura 50gradë celsius, dimri shënon deri në minus 40, dukee bërë këtë shkretëtirën më të vështirë.

06 00 Roswell 13 (II)

07 00 Mr.Motivator

09 00 Kloni 249

10 00 Shpirtrat binjake 1

11 00 Dawson’s creek 2 (II)

12 00 Roswell 13 (II)

13 00 Alias 1 (I)

14 00 Grey’s anatomy 4 (II)

15 00 Murder one 5 (II)

16 00 Cirku i diellit: Journey

of man

17 00 Kloni 250

18 00 Dawson’s creek 3 (II)

19 00 Roswell 14 (II)

20 00 Shpirtrat binjake 2

21 00 Alias 2 (I)

22 00 Grey’s anatomy 5 (II)

23 00 Murder one 6 (II)

00 00 Roswell 14 (II)

01 00 Alias 2 (I)

02 00 Shpirtrat binjake 2

03 00 Kloni 250

04 00 Dawson’s creek 3 (II)

05 00 Grey’s anatomy 5 (II)

7:00 Qytetërime të Humbura,

Roma

8:00 Planeti Tokë, Pj. 3

9:00 Aventurë e Çmendur, Pj. 3

10:00 Koha e Jetës Suaj, Viti 1974

11:00 Një vit në Eksmor, Pj. 3

12:00 Perëndimi i egër, Pj. 1

13:00 Gratë faraone

14:00 Jimi Hendrix, 24 orët e fundit

15:00 Një Histori e Britanisë,

Britania e Bashkuar

16:00 Parisi, Një Simbol i Shekullit

XIX

17:00 Rojtarët e farit, Portugali

18:00 Deti i Njufaundlendit

19:00 101 Gjërat që S’duhen lënë

Pa Bërë

20:00 Woodstock, Pj. 3

21:00 Historia Kenedi

22:00 Planeti Tokë, Pj. 5 (Premierë)

23:00 Odisea e Oqeanit, Pj. 2

0:00 Greqia - Koha e shkëlqimit

1:00 Planeti Tokë, Pj. 1

2:00 Aventurë e Çmendur, Pj. 1

3:00 Koha e Jetës Suaj, Viti 1972

4:00 Një vit në Eksmor, Pj. 1

5:00 Vollga, Shpirti i Rusisë

6:00 Vendet më Tërheqëse të

Amerikës

ora 21:40

SHQIP 17E MERKURE, 25 KORRIK 2007 P R O G R A M I D I T O R I D I G I T A L B

HOROSKOPI

PESHQITPak shkëmbime në marrëdhëniet mepartnerin. Dita do të jetë e favorshme,edhe pse nuk do të jeni shumë tëpërqendruar. Do të kaloni pjesën më tëmadhe të kohës duke kërkuar tëargëtoheni.

UJORINë dashuri do të jeni ju që do të merrniiniciativat e duhura, sidomos në qoftë sepo jetoni një raport të ri. Pozitive do tëparaqitet dhe fusha ekonomike, llogarisnimirë propozimet e shumta që ju bëhen.Keni humbur disa kile, do të rikuperoheniduke u ushqyer në mënyrë të ekuilibruar.

BRICJAPIKush është në kërkim të eksperiencavetë reja në dashuri mund të bëjë njëtakim me të vërtetë entuziast. Do tëmerrni kënaqësi të mëdha personale nëfushën profesionale, ndërsa për sa ipërket asaj ekonomike duhet të prisni.

SHIGJETARIDo të dini të vlerësoni partnerin, edhepse shpesh keni nevojë të qëndronivetëm. Kujdes me luhatjet e humorit.Ditë pozitive për ata që kanë një biznesprivat, do të keni hyrje të paprituraparash. Shëndeti paraqitet i mirë.

AKREPINë dashuri do të bëni projekteinteresante për sa i përket jetës në çift.Do ju duhet të përballoni ndonjëvështirësi financiare, por mos ushqetësoni, bilanci juaj nuk do tëcenohet. Shëndeti dhe humori paraqitenmirë.

PESHORJADo të merrni një kompliment të papriturnga dikush që nuk është partneri juaj.Personave më të rinj në moshë, dita esotme do t'u dhurojë një histori dashurie.Mundohuni të bëni ndonjë pushim tëvogël herë pas here duke mos ipërballuar të gjitha impenjimet përnjëherë.

LUANIMundohuni të mos diskutoni shumë menjeriun e zemrës duke ndjekur instinktintuaj. Edhe në sektorin e punës gjithçkado të jetë e zezë. Mos i shkarkoni tëgjithë problemet tuaja te të tjerët.Shëndeti fizik paraqitet i mirë, nëmbrëmje do të ndiheni i stresuar.

GAFORRJADo të jetë e shkëlqyer klima që dokrijohet midis jush dhe partnerit sot.Puna ecën shkëlqyeshëm, por prapëndiheni të pakënaqur. Mund të ndodhintë papritura që mund t'ju prishinhumorin. Shëndeti nuk do të paraqitet aqi mirë.

BINJAKET Mundohuni të mos i lini pas dore miqtëpër shkak të njohjeve të reja që mund tëkeni. Do të bëni lëvizje me takt dhe memënyrën tuaj të të folurit do të bëni përvete dikë që ju pëlqen shumë. Shëndetiparaqitet i mirë vetëm bëni pak ushtrimefizike në ajër të pastër.

DEMIDo të jetoni një ditë në sintoni të plotëme partnerin. Personat që i përkasinbrezit të ri duhet të tregohen tëkujdesshëm me personat që frekuen-tojnë. Shëndeti do të jetë i mirë vetëmevitoni duhanin dhe përdorimin e tepërttë pijeve alkoolike.

DASHIProgramoni argëtime të ndryshme memiqtë në qoftë se jeni me pushime.Shkëlqyeshëm paraqitet dashuria dheharmonia me partnerin. Mundohuni tëtregoheni pak më shumë tolerantë mekolegë që nuk i pëlqeni shumë. Humorijuaj nuk do të jetë i qëndrueshëm.

SPORT

KALENDKALENDKALENDKALENDKALENDARI SPORARI SPORARI SPORARI SPORARI SPORTIVTIVTIVTIVTIV

KINEMA

LUFTËTARI I 13-TË ora 23:00ora 23:00ora 23:00ora 23:00ora 23:00

REGJIA: John McTiernanAKTORET: Antonio Banderas

PERMBAJTJA :Një vitin 922 Pas Krishtit një arab dotë bëhet shoqërues i një ushtrieVikingësh drejt Veriut në përpjekjepër të luftuar Prijësin barbar Uendol.Gjatë udhëtimit ai do të mrekullohetnga zakonet e tyre, seksualiteti i tyrei hapur, shpërfillja e tyre përrregullin e pastërtinë dhe sakrificate tyre gjakftohta.

PERËNDIMI I EGËR Ora 21:30 Ora 21:30 Ora 21:30 Ora 21:30 Ora 21:30

AKTORET: Will Smith, KevinKline, Salma Hayek

PERMBAJTJA:Dy agjentë speciale të qeverisëdërgohen për të kapur gjeniundiabolik Dr. Arliss Loveless, I cili pothur nje komplot për të vrarëpresidentin e SHBA-se. BukuroshjaRita Escobar kërkon të marr pjesënë planin e kapjes.

MOS THUAJ ASNJË FJALËora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30ora 21:30

Regjia: Rohan Sippy

Përmbajtja:Historia e Rait që kërkon ta jetojë jetëndhe Namratës bukuroshe, detyra e sëcilës është t'i gjejë Rait një nuse. Por,për ndjenjat nuk duhen bërë kurrëplane. Dashuria dhe kurajoja do t'ibashkojë bashkë, pa thënë asnjë fjalë.

BETIMIOra 21:00Ora 21:00Ora 21:00Ora 21:00Ora 21:00

Regjia: Williams Heins, StrathfordHamiltonAktorë: Paris Hilton, Paula Garces,Sarah Carter, Simon Rex, etj.

Victor ia Engl ish, b jondjamarramendëse nuk e n jehhumbjen. F i tor ja , është emr i dhes inon imi i sa j . Në shko l lë , tëg j i thë i kanë sytë tek a jo . Tëgj i thë f las in për të . Por nukmjaf ton! A jo do që edhe rev is tattë f las in për të ! Bota duhet tad i jë që a jo është këtu dhe eGatshme ta pushto jë dhe…përt ' ia ar r i tur që l l imi t a jo do të vërënë lo jë të g j i tha b jondet eshkol lës

KOMEDI AVENTURË

ROMANCË AKSION

VIRGJERESHAProfesioni juaj do të jetë në qendër tëvëmendjes, do të mbani të qëndruesh-mëri dhe impenjim të madh gjatë gjithëditës. Të shkëlqyeshme energjitë që jushoqërojnë për t'u përmirësuar. Kujdes,mos e teproni me ushqimin.

KOMEDI MUZIKOREKOMEDI MUZIKOREKOMEDI MUZIKOREKOMEDI MUZIKOREKOMEDI MUZIKORE

BALAMORI - NE KERKIM TEBABAGJYSHIT

ORA 19:00

Ne qytetin e mrekullueshem te Balamorit,atje ku femijet mesojne gjera te reja cdodite duke u zbavitur me kenge e kercime,ka ardhur sezoni i festave dhe te gj ithe pokerkojne Babagjyshin e vit it te Ri.

KINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANEKINEMAJA KOREANE

VIRGJËRESHA E ZHVESHUR

ORA: 21:30REGJIA: HONG SANG-SOOSU JONG ËSHTË NJË SKENARISTETELEVIZIVE. DY BURRAT MË TËRËNDËSISHËM NË JETËN E SAJ DO T'ISHPREHIN NDJENJAT E TYRE PA E DITUR SEAJO NË TË VËRTETË ËSHTË ENDE EVIRGJËR. SU JONGUT I DUHET TË VENDOSËSE CLI PREJ TYRE DO TË JETË I ZGJEDHURI ISAJ.

THRILLER, KRIMTHRILLER, KRIMTHRILLER, KRIMTHRILLER, KRIMTHRILLER, KRIM

EDHE ËNDRRAT BËHEN REALITET

ora 21:30REGJIA: Tom HanksAKTORËT: Tom Hanks, Tom Everett Scott,Liv Tyler, Charlize Theron

PËRMBAJTJA:Historia e një grupi të muzikës pop që uformua një vit pas Bitëllsave dhe tronditi tëgjithë Amerikën. Gaj Paterson, i cili punon nëdyqanin e familjes, pranohet në një grupmuzikor, pasi bateristi i tyre thyen krahun.Pasi Gaj sjell ritmin e tij në këtë grup, atabëhen menjëherë të famshëm.

FILM PER ADOLESHENTEFILM PER ADOLESHENTEFILM PER ADOLESHENTEFILM PER ADOLESHENTEFILM PER ADOLESHENTE

KUPA E LIGES GJERMANI,TURI GJYSEM FINAL

Nurnberg - Schalke20:30 P1

LIGËSI

ORA: 21:00

Aktorët: Alec Baldwin, Nicole Kidman, BillPullmanRegjia: Harold Becker

Përmbajtja: Po sikur t'i hapni derën një miku tëvjetër, i cili më pas, me ligësi t'ju marrë gjithçkazotëroni...edhe qetësinë tuaj? Një çift i ridëshirojnë të lindin fëmijë. Gjithçka përmbysetpasi takohen me doktorin Xhed Hill.

SHQIP 18 E MERKURE, 25 KORRIK 2007N D R Y S H E

Platforma më popullore virtuale, injektohetnë debatin më të madh politik në SHBA

Për herë të parë, kandidatët presidencialë amerikanë të thirrur për një debat tëhapur televiziv, janë pyetur për idetë e tyre nga qytetarët e vendit me anë tëvideoklipeve. Përveç të tjerash, tetë kandidatët rivalë të demokratëve duhej tëparaqisnin 40 produksione të bëra nga ata vetë, e të dërguara me anë të platformave"YouTube". Kanë spikatur sërish senatorja Clinton e rivali i saj, Obama

Garapresidenciale

Kush ishinkandidatët?Kandidatët demokratëvihen përballë pyetjevetë përdoruesve tëplatformës virtuale"YouTube". Nga emajta: ish-senatoriMike Gravel (Alaska),senatori ChristopherDodd (Connecticut),ish-senatori JohnEdwards (KarolinaVeriore), ish-zonja eparë dhe senatorjaHillary Clinton (Nju-Jork), senatori BarackObama (Illinois),guvernatori Bill Rich-ardson (New Mexico),senatori Joe Biden(Delaware), deputetiDennis Kucinich (Ohio)dhe moderatori i CNN-it, Anderson Cooper

Për herë të parë, kandidatët përgarën presidenciale në SHBAjanë pyetur në një debatteleviziv të drejtpërdrejtë nga

qytetarët, edhe pse ata nuk ndodheshinnë sallën e debatit. Tetë rivalëve të tënjëjtit kamp politik, iu është dashur tëparaqesin rreth 40 nga gjithsej rreth 3000prodhime të bëra vetë në videoportalinmë të njohur në internet, "YouTube".Kanali i famshëm televiziv amerikan CNNishte ai që bëri përzgjedhjen dhe e trans-metoi emisionin drejt-përdrejtë nga Charles-ton i shtetit të Karolinëssë Jugut.

Me pyetjen e drej-tuar nga videoplatfor-ma virtuale se "në cilatpika ju do të kishitqenë ndryshe, kraha-suar me rivalët e tjerë?"një djalosh i ri nga njëuniversitet i Karolinëssë Jugut, çeli dhe de-batin spektakël, i cili usponsorizua nga rrjeti ifamshëm televizivamerikan CNN dheplatforma në internet,"YouTube". "Njëra ndër gjërat që unë dotë sjell me vete nëse fitoj, është një pers-pektivë e qartë", u përgjigj senatori BarackObama. "Uashingtoni duhet të ndry-shojë", tha ai. Senatorja Hillary RodhamClinton, ndërkohë tha se gjatë punës dheeksperiencës disavjeçare në politikë,kishte qenë gjithmonë krah ndryshimevetë vazhdueshme dhe reformave. "Çësht-ja është se kur do të jetë dita jonë e parë nëkëtë rrugë", tha ajo. "A mund t'i përgjigje-ni ju si politikanë në fakt më shumë py-etjeve, në vend që t'i bini rrotull e rrotull?",ka ndërhyrë njëri ndër përdoruesit e tjerënëpërmjet platformës "YouTube".

Përgjigja e të gjithë kandidatëve kaqenë: Po. Shumë prej pyetjeve vërtitenrreth problemeve sociale dhe nevojavemë të ngutshme, siç është problemi mesistemin shëndetësor amerikan. Vetëmnjë pjesë e tyre ka dashur pastaj të pyesëe të dijë rreth problemit të luftës në Irak.Kandidatët demokratë që udhëheqin ak-tualisht nëpër sondazhe, përkatësisht,Hillary Clinton e Barak Obama, demon-

struan një farë papërputhshmërie në fak-tin se sa shpejt duhej të veprohej me masaradikale ndaj shteteve të tilla si Irani, Ko-reja e Veriut apo Venezuela.

Ndërsa senatori nga shteti i Illinois ushpreh se e miratonte paraprakisht njëveprim të tillë, zonja Clinton u shpreh sefillimisht do të parapëlqente të konsu-monte të gjitha hapat e nevojshme diplo-matike, përpara se të ndërmerrte vendimekaq të rëndësishme. Senatori John Ed-

wards u prezantuandërkohë gjatë de-batit si mbështetës igrave. GuvernatoriBill Richardson folipër të drejta të bara-barta për homosek-sualët, ndërsa sena-tori Chris Dodd,premtoi "t'i sjellënjerëzit më pranë".Më parë çdo kandi-dati, iu ishte kërkuarqë të prodhonte njëklip të bërë nga atavetë. Edwards nisimadje të bënte hu-mor me faktin se sa

shumë vëmendje i kishte kushtuar fri-zurës së tij të shtrenjtë. Nën shoqërimin ekolonës zanore të filmit të mirënjohur"Hair" u panë sekuenca të shumta të pre-rjeve të flokëve të tij, e më pas erdhënpamje nga lufta në Irak. Në mbyllje të de-batit u shtrua pyetja se "çfarë është me tëvërtetë e rëndësishme, është fakti që'Vendos ti".

Videoklipi i Clinton mbaroi me fjalinë:Ndonjëherë, burri më i mirë për të bërë njëpunë, është një grua".

Vlerësimi nga ana e CNN-it i këtij debatisi "historik", u gjykua me nuanca të ndry-shme pas përfundimit të tij nga publiku.Një zgjedhës që kishte dërguar pyetjen etij me videoklip, u shpreh se: "ishte nëpërgjithësi shumë zbavitës si debat, dukevijuar me një pikëpyetje: Por a ishte po aqinformativ?". Ish-këshilltari presidencialDavid Gergen, tha më pas, se përkundrazi:Fitues i vërtetë i debatit ishte formati i tij iveçantë". Ngaqë pyetjet kishin qenë tëvështira të parashikoheshin, kandidatëtnuk kishin pasur thuajse aspak kohë nëdispozicion për t'u përgatitur.

Ç'thonë specialistët?

Risi e ngjashme me debatin Nixon-KennedyMe një mbështetje të madhe,rrjeti CNN ka vulosur kësisoj mesukses bashkëpunimin e parë tëtij me një "qenie të panjohur" përinteresat e tyre: operatorin emirënjohur në sferën e bloger-ave në internet, që politikanët eparapëlqejnë më shumë për tëbërë fushatën e mbledhjeve tëfondeve, për shkak të kostove tëulëta, të thjeshtësisë në për-dorim e aksesin që ato ofrojnë.Rregullat e lojës në to kërkojnëdhënien e të dhënave personale,duke hequr dorë nga anonimite-ti. Secili duhet të fusë në to tësaktë emrin dhe vendbanimin(qytetin). Tashmë, me të njëjtën

metodë, në lojë, në shtator dotë hyjnë ndoshta më me forcë,republikanët, e kësisoj të dyjakëto debate mund të krahaso-hen nga vlerat historike me de-batin televiziv, Nixon-Kennedy nëvitet '60. Asokohe, amerikanëtpanë se si kandidatët rivalë pres-idencialë "u zunë" për herë të

parë në një kanal televiziv përidetë dhe platformat e tyre. Dhee gjetën Nixon-in atëherë të par-ruar mirë e të djersitur, më paktë përshtatshëm për ta zgjedhursi "njëshin" e tyre se sa vezul-luesin JFK. Këtë radhë, ekspertëtpo ziejnë në diskutimin se "urtë-sia e masës" dhe besimi në "in-teligjencën kolektive", kanë dalësërish në skenë si faktorë ven-dimtarë, tamam si ajo kohë,katër-pesë dekada më parë. Mefutjen e teknologjisë dixhitale,demokracia, sipas tyre, ka gje-tur sërish rrënjët e saj të vërtetae i është nënshtruar vlerave e di-mensioneve të reja.

Asokohe, amerikanët panë sesi rivalët "u zunë" për herë të

parë në një kanal televizivpër platformat e tyre

LUFTA NË IRAK

Barack Obama dëshmoigjatë debatit se që në

fillim kishte qenë kundërluftës në Irak, ndërsa

Hillary Clinton u shprehse në 2002 kishte votuar

pro ndërhyrjes

REPUBLIKANET

Kandidatët presidencialë tërepublikanëve do t'unënshtrohen gjithashtupyetjeve të përcjella ngakomuniteti i përdoruesve të"YouTube". Shfaqja e tyredo të nisë më 17 shtator

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 19N D R Y S H E

PROFESIONI:

AGJENT SEKRET

Femrat preferohen më shumë se meshkujNë të gjithë botën, tashmë më të

preferuarit nuk janë agjentëtsekretë meshkuj, por ato femra. Dhe sidomos gratë e martu-

ara, mundësisht edhe me fëmijë, të cilatme pamjen e shqetësimit të përditshëmpër t'u preokupuar ndaj fëmijëve, të mosbien fare në sy të atyre që janë duke het-uar. Dihet se femrat spiune kanë ekzistu-ar gjatë gjithë kohës, por kohët e fundit atojanë bërë më të përdorshme, si në Lindje,ashtu edhe në Perëndim. Por ndryshimi ivetëm është se, nëse në Lindje ka femratë cilat përveç agjenturës, pranojnë edhetë hidhen në erë për suksesin e aksionit,apo të vetëvriten kur u del sekreti, agjen-tet perëndimore janë më moskokëçarëse.Ato pranojnë madje edhe të punojnë mekohë të pjesshme. Një gjë tepër e çudit-shme kjo, po të mendosh se në mes të ak-sionit, një femër agjente t'i thotë koleguttë saj: "Po iki në shtëpi te fëmijët, ti e di qëunë punoj part time...". Gjithsesi, kërke-sat për femra agjente po shtohen gjith-monë e më shumë në shtete të caktuara,si Britania e Madhe për shembull, edheme anë të agjencive publicistike. Në fillimjanë shfaqur disa lajmërime në dhomat ezhveshjeve nëpër palestrat e Londrës:"Detyra jonë është që të mbrojmëMbretërinë e Bashkuar. Kërkojmë person-el për role operative dhe që të dinë të lua-jnë në skuadër. Bëhet fjalë në veçanti përvajza që dinë të flasin dialekte të ndry-shme arabe dhe gjuhë aziatike, si atë'urdu' dhe 'gujarati'. Nëse jeni të intere-suara ...". Njoftimi vazhdonte duke lënëadresën përkatëse. Një përpjekje kjo qëpër punë spiunazhi, të cilat kanë të bëjnëme mbikëqyrjen e dukurive të caktuara,të zgjedhurat të ishin vetëm femra. Por kjogjë nuk mjaftoi. Pasi në fakt nuk u bënëshumë kandidate dhe kështu, fushatapublicistike ka vendosur të shkojë gjith-sesi përpara, duke vënë lajmërime të tillanë stacionet e këtij metropoli apo nëvendqëndrimet e autobusëve. Dhe kjo,pasi Shërbimi i Sigurisë Britanike, i njohurme shenjën MI5, paraqet një nevojë dra-matike për t'u forcuar. Janë të paktën 200celula ekstremiste dhe 1.600 terroriste, tëcilat, sipas burimeve zyrtare të Britanisësë Madhe, po projektojnë sulme ndajMbretërisë së Bashkuar. Dhe ndërkaq,agjentët të cilët duhet të jenë në gjuajtjetë tyre, janë të pakët në numër: vetëm 3mijë. Kështu që, objektivi i paraqitur përt'u përmbushur me çdo kusht nga shtetibritanik, është ai i shtimit të numrit të kë-tyre agjenteve me rreth 500 të tilla. Dheqë skuadrat britanike të arrijnë të futennë ato të terroristëve, nevojiten patjetëragjentë të zotë dhe në mënyrë sa më tëmiksuar, që të mos bien në sy. Pra, jo vetëmshtetase britanike, por edhe të kombësive

të tjera, kryesisht atyre aziatike, të cilat tënjohin mentalitetin dhe gjuhët përkatëse.Por, në kërkim të talenteve femërore përtë qenë agjente, Shërbimi Sekret Britan-ik, MI5, ka gjetur tashmë një konkurrent,i cili po ia merr të gjitha: Shërbimi SekretInteligjent, i cili vepron jashtë vendit dhei njohur si MI6: Agjencia e James Bondit.Dhe për të gjetur sa më shumë njerëz,Bond ka vendosur në faqen e tij të inter-netit edhe një sektor të titulluar "Women

in SIS" - ("Gra në Shërbimin Sekret"), i cilipremton që të jetë një mik familjar. Nëkontratën përkatëse me femrat ështëparashikuar një trajtim shumë i mirë dheme një pagë deri në 12 muaj të periudhëssë pritjes. Për ta bërë sa më bindëse ako-ma edhe më shumë situatën, MI6 ka fu-tur brenda kësaj faqeje edhe dëshminë enjë agjenteje, të koduar Izabela, e cila tre-gon: "Jam futur në Shërbimin Inteligjentvetëm 10 vjet më parë, kur kisha edhe njëfëmijë. Selia e qendrës sime ishte në njëvend aziatik dhe atje më ka shoqëruaredhe burri im. Kur u ktheva në Londër, mëcaktuan për sesionin e Lindjes së Mesmedhe kam punuar me orar të përgjysmuar,katër ditë në javë, në mënyrë që të kishasa më shumë kohë për t'ua dedikuar fëm-ijëve". Por nuk mjaftohet me kaq. Ajo tre-gon edhe se është përdorur si një karremmjalti. Ndërkaq, përshtypja se ShërbimiSekret kërkon të përdorë femra vetëm qëato të joshin të tjerët dhe t'i marrin sekre-tet nën çarçaf, sipas këtij institucioni ësh-të e gabuar. "Absolutisht jo. Shërbimi nukpërdor taktika të tilla", theksohet nënjoftimin përkatës. Duke shtuar se nukpajton njerëz në punë as për të vrarë, apopërndjekur ndokënd. Në këtë mënyrë, aii qetëson të gjitha femrat, të cilat kanë frikëse nëse do t'i hyjnë kësaj valleje, do të kenëshqetësime morale, etike apo edhe njerë-zore. Ndërkaq, fushata e dy agjencive tëngjashme me atë të Shërbimit Sekret Bri-tanik, nisi menjëherë pasi në "Financial

Times" u publikua një studim i realizuarmes 44 studentëve, i cili tregonte se shër-bimi në BBC, mblidhte preferencat e shu-micës së tyre. Kështu, radio-televizionipublik britanik, arriti të grumbullonte 18.9për qind të preferencave. Ndërkaq, Shër-bimi Shëndetësor kombëtar përfshintepreferencat e 11.2 për qind të tyre, ndërsaShërbimi Sekret Britanik, pëlqimet e 8.4për qind të të rinjve, të cilët në këtë

mënyrë shprehnin dëshirën se donin tëbëheshin agjentë sekretë menjëherë passtudimeve të tyre. Të bëhesh një agjent itillë është në dëshirën e rreth 12.8 për qindtë studentëve britanikë. Shumë prej tyreshpreheshin se është gjë e bukur tëgjendesh mes një operacioni kolegëshdhe dikush të thotë: "Unë po shkoj te fëm-ijët, se ti duhet ta dish që unë punoj meorar të përgjysmuar". Por të rinjtë britan-ikë shtojnë të çuditur edhe faktin nëse"Al-Kaeda" është kaq e ndjeshme ndajnevojave të familjes, kur projekton tëhedhë njerëz në ajër ... Mata Hari, arketipii femrës spiune Balerina holandeze, mod-eli i femrës spiune ekzotike dhe joshëse, uarrestua në Francë dhe u pushkatua nëvitin 1917. Femra më e famshme në his-torinë e spiunazhit ka qenë Mata Hari.Enigmatikja Mata Hari, e cila u godit ngaplumbat e ekzekutuesve të saj në tetor tëvitit 1917, qe shumë larg karakterit të va-jzës holandeze të lindur më 7 gusht 1876në Leenvarden, me emrin Margaret Ger-trude Zele. Pas një martese të dështuardhe gjithë probleme, ajo kthehet në MataHari, një emër skenik që e kishte krijuardhe që do të thoshte "Sytë e mëngjesit".Mata Harit iu vu numri agjenturor gjer-man "H.21", ku prefiksi H, siç u mësua mëvonë nga kundërzbulimi aleat, qëndron-te për spiunët e rekrutuar para gushtit1914. Kur filloi lufta në vitin 1914, MataHari ishte një spiune me përvojë për Gjer-maninë, një vend të cilin ajo e adoptoi përatdhe. Por kjo u zbulua nga francezët, tëcilëve u kishte premtuar gjithashtu bash-këpunim. Në këto kushte, ata morën ven-dim pas një gjyqi të posaçëm, që ta push-katonin.

Anglia kërkonagjente sekrete,pasi sipas saj, kavetëm 3 mijë tëtilla kundrejt 200celulaveekstremiste dhe1.600 terroriste

SHQIP 20 E MERKURE, 25 KORRIK 2007

Në kinematë amerikaneështë shfaqur episodi i

tretë i sagës së Ludlum

BORNkundër

BONDRikthehet spiunazhi, kësaj here është një sulmkundër CIA-s dhe cinizmit të qeverisë së SHBA-së

Është koha e përgjimeve dhehetimeve mbi CIA-n, jovetëm në realitet, por edhe

në kinema. Kjo duket se ështëzgjedhja e gjetur në episodin etretë të sagës së trajtuar nga librate Robert Ludlum. Si në vitin 2002,ashtu edhe në 2004 është po ak-tori Met Demon që interpretonpersonazhin e Xhezon Born, njënga filmat më vizionarë të Ludlum.Spiunazhi është i mbushur plot meprobleme, ku aventurat janë "zh-vendosur" kinematografikishtnga kohërat e Luftës së Ftohtë nëditët tona. Filmi do të dalë këto ditënë kinematë amerikane, ndërsanë Evropë pritet të vijë në vjeshtëdhe mendohet se mund të jetë njënga më të suksesshmit e verës.

Regjisori - si në serinë e dytë -është anglezi Pol Gringres i cili filli-misht ka qenë një dokumentaristshumë i zoti, më pas autor i filmaveqë kërkojnë një përkushtim mak-simal, siç është ai kushtuar avion-it të katërt, të cilin e "pushtuan"terroristët e 11 shatorit. "Filmi -shpjegon Gringres - paraqet glo-balizimin e çarë të botës së spi-unazhit dhe tregon hetimet qëbën protagonisti për të kujtuar tëshkuarën, pasi ka humburkujtesën. Ky është pikërisht sub-jekti kryesor i librave të Ludlum.Ngjarja zhvillohet mes Londrës,Virxhinias (ku ka edhe qendrënzyra qendrore e CIA-s), Tanxher-isë, Spanjës, Parisit, Madridit, Ber-linit, Nju-Jorkut... Torinos (qytetittë shumë mistereve dhe të paprit-urave)".

Xhezon Born, që tashmë përshumë veta është "Agjenti 007",për epërsinë - jo vetëm për pam-jen dhe karakterin, por edhe përmënyrën e të qenit mashkull dheasnjëherë maskilist - kthehet nëqendër të një drame të ndërlikuar,por pa ndihmën e së shkuarës sëtij. "Xhejms Bond - buzëqesh 36-vjeçari Met Demon, është pjesë esistemit, ndërsa Born është njëspiun kundër spiunëve. Aipërpiqet të kuptojë deri në fundshkakun që e shtyu të bëhej njëvrasës, ta shihte të vdekur tëdashurën e tij (Franka Potente, nëpjesën e dytë të serisë) dhe të për-lyente duart me gjak".

Mbi skenën e madhe shfaqencopëza kujtimesh në bardhezi osenë ngjyrë të nxirë sepjeje - që nakujton një operacion misterioz tëCIA-s, i cili në filmat e tjerë ështëquajtur "Tredstone". Tani, i zëv-

endësuar nga një tjetër operacionedhe më sekret, i quajtur "Black-briar". Dosja është mbyllur bash-kë me fashikujt e agjentëve të vde-kur ose të vrarë, në kasafortën e njëprej drejtuesve më të mëdhenj tëCIA-s, Noa Vosejn, interpretuarnga Dejvid Strejthejrn. Artistin ekujtojmë me rolin e gazetarit Mur-ou në filmin e Xhorxh Klunit, "Goodnight, and good luck" (Natën emirë dhe paç fat).

Historia të lë të kuptosh se ekz-istojnë lidhje të komplikuarandërmjet CIA-s dhe politikanëve(është e qartë deri në një farë pikese Vosen ka marrëdhënie me emratë spikatur të qeverisë). Kjo të bëntë mendosh për disa ngjarje të kro-nikës, për të cilat flasin gazetat. Nëfilm kthehen dy agjente femra tëCIA-s, Niki dhe Pamela (të inter-pretuara nga Xhulia Stajls dheXhoan Alen) dhe gjithashtu dok-

tor Albert Hirsh, i cili ka një rol kyçnë intrigë, për të kuptuar të sh-kuarën e Born, që interpretohetnga i madh i Albert Finej.

"Për momentin - thotë produ-centi Frank Marshall - nuk po men-dojmë për një pjesë të katërt, edhepse filmi rezervon një surprizë tëfundit; rënien vertikale të Bornitnga një gradaçelë në një lum".Duke e konsideruar një sukses nësallat e kinemasë (dy pjesët e para

kanë fituar më shumë se 500 mil-ionë dollarë në botë dhe vetëm nëAmerikën Veriore janë shitur 20milionë kopje në dvd) çdo fjalë"fund" është e dhënë hipotetikeduke parë pasionin e Hollivuditpër historitë e lidhura me CIA-n,që këtë vit kanë ngjitur në skenëagjentë të ndryshëm. Mjafton tëkujtosh "Breach" (Çarja) apo"Hija e pushtetit", ku edhe DeNiro dëshironte si protagonist

Met Demon, ndërsa "best seller"-at e autorëve të rinj "spy story" poshitem me miliona dollarë.Mbaroi koha e një lloj propagan-de nga Hollivudi dhe filmat si"Bourne Ultimatum" shërbejnë,siç pohon regjisori, "për të bërë njëdiskutim të plotë, mbi besnikët epolitikës, për pamjaftuesh-mërinë e informacionit që lidhetme shumë teknika, për sulmetndaj të vërtetave të fshehura".

Filmi "Ultimatumi i Bornit"ndihmon në një farë mënyre përtë rindërtuar historinë e rrjetit mëtë fuqishëm të spiunazhit, por menjë qëndrim kritik.

Në pjesën e re të arratisjes,Born do të zbulojë se në të vërtetëquhet Dejvid. "Filmat e parë tëserisë - shpjegon Gringres - shtro-nin dy pyetje kryesore: "Kush jamunë?" dhe "Kush e vrau gruantime?". Në një farë kuptimi ështëpërshtatja e filmit të dytë në Ber-lin, qyteti kufi i Luftës së Ftohtë,që i bënte homazh edhe një ma-trice të së kaluarës. Por përgjigjetnuk ishin të kompletuara. Ndër-sa tani, episodi i ri u bën të kup-tojë spektatorëve dhe vetë pro-tagonistit, si dhe pse Xhezon Bornishte bërë agjenti Born".

Regjisori, që së shpejti do të fil-lojë një film të ri me Demon, mar-rë nga libri i një gazetari të Uash-ington Post, mbi kaosin e luftës nëIrak, pohon se ka mbetur imagjepsur që në fillim, si spekta-tor i filmit, nga ky njeri që nuk kamë as atdhe dhe as kujtesë. Ështënjë paranoik, një hero aksioni ab-solutisht jo tradicional, larg nga tëmirët dhe të këqijtë: "Udhëtimi iBorn na tregon shumë ma-nipulime të qeverisë, por qëudhëhiqet nga një personazh ifuqishëm. Jam krenar që kam drej-tuar dy prej tyre".

“Xhezon, personazhiim, kërkon të kuptojë mënë fund se çfarë e shtyu

të bëhej vrasës”

NE AKSIONMet Demon, në një skenë aksioni të filmit "The BourneUltimatum". Lart, aktori në një skenë tjetër së bashku meXhulia Stajls, e cila interpreton Nikin, një tjetër agjente eCIA-s. Në këtë episod të serisë Born do të zbulojë emrine tij të vërtetë: Dejvid

Pol Gringres ka lindur nëAngli, në Surrej më 13

gusht 1955. Ai kastudiuar në Kembrixh

dhe përpara se t'ipërkushtohej kinemasë,

ka qenë gazetar. Siskenarist dhe regjisor, iadedikon famën "Bloody

Sunday", filmi i vitit 2002mbi masakrën e bërë

nga anglezët më 30janar 1972 në Derri, në

Irlandën e Veriut

Regjisori

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 21A K T U A L I T E T

Aktiviteti i bandës së LulzimBerishës dhe Klodian Saliut nis para vitit 1994, por i

dokumentuar mbetet periudhanga ky vit e më tutje. Deri më1998-ën, banda do të merrej krye-sisht me trafiqe ilegale për të ni-sur vrasjet katër vjet më vonë, tëpaktën vrasjet e njohura dhe tëpërfshira në dosjen e gjerë tëkësaj bande, e cila akuzohet përtrafik ndërkombëtar lëndëshnarkotike, prostitucion dhe trafikarmësh.

Viti 1994 — Prokuroria eHamelmit, në distriktin e Hano-verit, lëshon një urdhër-ndalimindërkombëtar. Sipas saj, ai kish-te trafikuar një sasi shumë tëmadhe heroine në itinerarin Sh-qipëri-Itali-Gjermani, por pas ar-restimit Berisha deklarohet ipafajshëm. Pas Gjermanisë, Ber-isha u përball me akuzat eProkurorisë së Barit, por sërishshpallet i pafajshëm për mung-esë provash. Pas disa muajsh,Berisha kthehet në Shqipëri,duke vazhduar aktivitetin ngaDurrësi.

17 TETOR 1998 — Regjis-trohet vrasja e parë e organizatëskriminale të drejtuar nga LulzimBerisha dhe Klodian Saliu. Bandaakuzohet për vrasjen e shtetasitDritan Sallaku nga Durrësi.

29 TETOR 1998 — Nukvonon shumë dhe ndodh njëtjetër vrasje e dyfishtë. Organiza-ta e Berishës dhe Saliut akuzohetse ka realizuar ekzekutimin e sh-tetasve Viron Curri e Arjan Paja.Në këtë ngjarje mbeti i plagosuredhe Marsel Sotiri.

22 GUSHT 1999 — Pa umbushur një vit, i vetmi i mbijet-uar nga atentati i 29 tetorit 1998ekzekutohet nga banda e Lul Ber-ishës në plazhin e Durrësit.

24 MAJ 2000 — LulzimBerisha arrestohet në Riçione tëItalisë për trafik ndërkombëtarlëndësh narkotike. Në shkurt tëkëtij viti, në Itali ishte arrestuarshtetasi Erjon Hoxha i

9 KORRIK 2000 — Njëtjetër vrasje rëndon mbi bandën.Në atentatin e kësaj date të kor-rikut 2000 vritet në fshatinShënavlash të Durrësit shtetasiDritan Disha.

14 JANAR 2002 — Poli-cia dhe prokuroria vendosin njëtjetër vrasje në dosjen e krimevetë bandës. Banda akuzohet se më14 janar të vitit 2002 ka ekzekutu-ar shtetasin Ervin Lame në lagjenNr. 3 të Durrësit.

VITI 2003 —VITI 2003 —VITI 2003 —VITI 2003 —VITI 2003 — Ky vit shënondhe ndarjen e organizatës në dybanda të veçanta. Shkak, kon-tradiktat e forta mes dy drej-

tuesve të saj. Krijohen bandat ri-vale të drejtuara nga Lulzim Ber-isha dhe Klodian Saliu. Në fakt,rivaliteti kishte nisur më herët,madje duke u pozicionuar dhepolitikisht në kahe të kundërta.

26 SHKURT 2005 — Klo-dian Saliu, pasi kishte nisur aktiv-itetin normal të mundësuar nganjë vendim i Gjykatës së Durrësit,që e lë të lirë duke e shpallur tëpafajshëm për mungesë provash,do të vihej në shënjestër. LulzimBerisha dhe banda e tij në një at-entat në autostradë vrasin Klodi-an Saliun, duke shuar kështu njënga të fortët e Spitallës.

5 MAJ 2005 — Policia de-klaron se po punon për zbardhjene autorëve të krimit, ndërkohëshokët e Saliut e njohin autorin.Organizohet një atentat farepranë ish-fermentimit të privati-zuar nga Lul Berisha, te lokali i tij“C’era una volta “. Në këtë aten-tat Berisha plagoset në këmbëdhe po ashtu shoqëruesit e tij,Isuf Morina dhe Kujtim Haxhia.

13 TETOR 2005 — 8 muajpas vrasjes se Saliut dhe 5 muajpas atentatit ndaj Berishës, orga-nizata e Saliut, e drejtuar nga In-drit Dokle, reagon. Më 13 tetorvritet Avni Gashi në Tiranë, trupi itë cilit më pas u gjet i flakur në njëkanal në fshatin Romanat të Dur-rësit.

30 TETOR 2005 — Hak-marrja e grupit të kryesuar tash-më nga Indrit Dokle nuk ështëndalur me kaq. Organizohet vras-ja e shtetasit Ilir Kolgjini, i njohursi mik i Lul Berishës, më 30 tetor2005, pranë stadiumit “QemalStafa”.

4 DHJETOR 2005 — Vilae Berishës në periferi të qytetitsulmohet me një predhë anti-tank. Mbetet i plagosur dhëndri iBerishës. Ai vetë i shpëton përmrekulli dhe këtij atentati të dytëbrenda disa muajsh.

19 MARS 2006 — Struk-turat e Policisë së Shtetit të Minis-trisë së Brendshme, në bash-këpunim me Prokurorinë e Kri-meve të Rënda, deklarojnë se pasnjë pune intensive kanë bërë tëmundur shkatërrimin e një orga-nizate kriminale të kryesuar ngashtetasit Lulzim Berisha dhe Klo-dian Saliu. Ky i fundit është vrarënë vitin 2005. Lulzim Berishashpallet në kërkim.

6 PRILL 2006 — I forti iDurrësit, Lulzim Berisha, arresto-het në një apartament modest nëTetovë të Maqedonisë. Thyhetmiti i krijuar rreth tij, ndërsa drejtë-sia, e cila për shumë kohë heshttendaj tij dhe bashkëpunëtorëve erivalëve, është vënë në lëvizje.

Policia e Durrësit kashoqëruar rreth 30 tëdyshuar për ngjarjen

Shkëlqim Saliu vritetdy vjet pas vrasjes sëtë vëllait, Klodianit

Hakmarrja, ekzekutohetvëllai i Klodian Saliut

Vritet në lokalin e tij Shkëlqim Saliu, plagoset administratoriVALI QYRFYÇI

Rivaliteti mes bandave tëgoditura në Durrës kashënuar një tjetër viktimë.

Ndërsa Lul Berisha, Indrit Dokledhe të tjerë anëtarë të bandave tëDurrësit gjenden pas hekurave,në proces gjykimi, hakmarrja nëqytetin bregdetar nuk rresht. Dyvjet pas vrasjes së Klo-dian Saliut në au-tostradën Tiranë-Durrës, vdekja godetsërish në familjen e tij,duke marrë jetën e tëvëllait, 45-vjeçarit Sh-këlqim Saliu. Sipasburimeve policore,viktima nuk ka pasurprecedentë penalë,por kjo nuk e përjash-ton nga pista e hak-marrjes ende të pa-shuar mes grupeve ri-vale të Lul Berishësdhe atij që më parëdrejtohej nga i ndjerivëllai i tij, Klodiani.Dhjetëra të shoqëru-ar në policinë e Dur-rësit nuk kanë mun-dur ende të hedhindritë mbi identitetin eautorit të krimit tëndodhur një orë paramesnatës. E sigurt për grupin he-timor të vrasjes mbetet pista e hak-marrjes, ndonëse nuk përjashto-hen as të tjera pista, drejt të cilavemund të orientohet hetimi në ditëte ardhshme. Vrasja e Shkëlqim Sa-liut nga Spitalla ndodhi në orën23:00 të ditës së hënë, në ambien-tet e pasme të lokalit të tij “Cava-lieri”, në lagjen Nr. 18. Në ngjarjembeti i plagosur edhe Sterio Xhani,22 vjeç, i cili ishte i punësuar si ad-ministrator në lokalin e Saliut. Ngaplumbat e marrë, Saliu është pla-gosur rëndë dhe ka gjetur vdekjenrreth 20 minuta më pas, ndërsaXhani është plagosur lehtë. Të dykanë qenë mbrëmjen vonë të sëhënës në pjesën e prapme tëlokalit, kur janë qëlluar nga njëperson. Autori i paidentifikuar kaqenë në një motor së bashku menjë tjetër dhe pas të shtënave janëlarguar menjëherë nga vendi i ng-jarjes, duke lënë pas errësirë dhegjak. Kanë qenë dëshmitarët nëvendin e ngjarjes që treguan sevrasja u krye nga dy persona, tëcilët lëviznin me motor. Atenta-torët, fytyrat e të cilëve kanë qenëtë fshehura nën skafandra, janëafruar me shpejtësi dhe kanë qël-luar me armë me silenciator mbiSaliun dhe Xhanin. Shënjestra kaqenë 45-vjeçari Saliu, i cili ka gje-tur dhe vdekjen, ndërsa i plagosurii ngjarjes është marrë dje në pyetjenga policia për të hedhur dritë mbiatentatin e një nate më parë.

Drejtoria e policisë së QarkutDurrës bëri të ditur zyrtarisht sepër ngjarjen janë shoqëruar nëpolici 26 persona, të cilët janë krye-sisht familjarë të kundërshtarëvetë grupit rival të Klod Saliut apodhe anëtarë jo shumë aktivë tëkëtij grupi, të cilët mund të jenëgjallëruar në kushtet e mungesëssë kapove të tyre, që ndodhen pashekurave. I plagosuri Xhani, i ciliështë marrë në pyetje, nuk kamundur të hedhë shumë dritë mbikarakteristikat e dy personave qërealizuan krimin, pasi kanë qenëtë maskuar. Dëshmia e tij nuk kamundur të çojë në krijimin e iden-tikitëve për të kërkuarit, porhetuesit nuk janë tërhequr. Njëpjesë e të shoqëruarve kanë para-

qitur alibi për të shmangur dy-shimet ndaj tyre. Hakmarrja mesgrupeve, që dikur ishin tëunifikuara, ka çuar në një tjetër

vrasje, e cila ka thyer brishtësinë erendit, e sigurisë së vendosur nëqytet që nga koha e arrestimit tëkapobandave të Durrësit. Hak-

marrja është ringjallur për të sh-tuar numrin e të vdekurve. Pasvrasjes së Shkëlqim Saliut, poli-cia pritet të marrë masa të forta,për të vënë nën kontroll rinisjene një serie tjetër vrasjesh nëzonën e nxehtë të Spitallës, qënuk është shuar ende, me gjithëgoditjet e forta që ka marrë dyvitet e fundit.

AUTORËTKanë qenë të paktëndy persona memotor që kanë marrëpjesë në vrasje

BANDATBanda e drejtuar ngaKlodian Saliu kishtepërplasje me bandëne Lul Berishës

Shkaku qësolli konfliktinmes Berishëse Saliut ishinedhe bindjete tyre politike,ku njëri ishte idjathtë dhetjetri i majtë

Berisha–Saliu, miqësiaqë u kthye në armiqësi

HISTORIA

Aktiviteti i bandave që nga viti 1994 dhe ndarja në vitin 2003

Lul Berisha Klodian Saliu

Shkëlqim Saliu

E MERKURE, 25 KORRIK 2007SHQIP 22 A K T U A L I T E T

Shkodër, kapet skafi me cigare kontrabandëShpejtësia e madhe e mjetit lundrues i kishte shpëtuar disa kontrabandistë nga policia

Një skaf me 51 koli cigare kontrabandë qëvinte nga Mali i Zi është bllokuar nga poli-

cia kufitare dje në orët e para të mëngjesit nëbrigjet e liqenit të Shkodrës. Kontrabandistëtkanë arritur t’i shpëtojnë policisë, duke brakti-sur mallin. Sipas burimeve zyrtare të policisë,skafi prej tre vjetësh ishte në ndjekje dhe dihejaktiviteti kontrabandist që kryhej me të, porshpejtësia mjaft e madhe e këtij mjeti lundruesme dy motorë kishte bërë që policia të dorëzo-

hej disa herë gjatë ndjekjes në liqen.Ka qenë ora 02:30 e mëngjesit, kur patrulla e

policisë kufitare në liqenin e Shkodrës ka vënëre lëvizje të dyshimta në vendin e quajtur Do-ber, që i përket Malësisë së Madhe. Menjëherëdrejt vendit në fjalë janë afruar forca të shumtapolicie, që kanë konstatuar se kontrabandistëtpo shkarkonin me dhjetëra koli me cigare ngaskafi në një furgon. Kontrabandistët kanë arri-tur të largohen, sapo kanë parë afrimin e poli-

cisë, duke braktisur mallin dhe mjetet, ndërsapolicia ka sekuestruar në cilësinë e provës ma-teriale 51 koli cigare, mjetin lundrues me gjatë-si 7.3 m e me 2 motorë nga 250 kuaj fuqi secilidhe dy automjete. Sipas policisë, është vërtet-uar se automjetet janë në pronësi të 39- vjeçaritEsat Kukaj nga Kopliku, i cili është shpallur per-son në kërkim për veprën penale të “kontra-bandës me mallra të akcizës”.

A.Hoti

Dënohet njëri nga turqit e trafikutKalonin klandestinë nga Aeroporti i Rinasit drejt Francës e Austrisë

Ali Çalik do të qëndrojë 2 vjet në burg, ndërsa Erkan Cakin është shpallur i pafajshëm

FLORION SERJANI

Kishte menduar të shfrytëzonte lehtësitë që ofronhyrja në Shqipëri, për të zh-

villuar trafik klandestinësh drejtvendeve të Evropës, por tashmë dot’i duhet të vuajë 2 vjet heqje lirie nënjë nga burgjet e vendit tonë. Sh-tetasi turk, Ali Çalik, është dënuardje nga Gjykata e Tiranës me 3 vjetheqje lirie dhe një gjobë prej 4 mil-ionë lekësh, ndërkohë që gjykata ika dhënë pafajësinë për ErkanÇakin, një tjetër shtetas turk i aku-zuar për të njëjtën vepër penale.Procesi gjyqësor ndaj Çalik, 55-vjeçar dhe bashkëkombësit të tij,Çakin, 27 vjeç, nuk ka zgjatur shumë,pasi të dy të pandehurit kanëkërkuar gjykim të shkurtuar, çkaështë pranuar nga trupi gjykues. Nëkëto kushte, pas tri seancash gjyqë-sore, bazuar në provat e paraqituranga prokuroria, Gjykata e Faktit në

kryeqytet ka dënuar Çalik, i cili, gjith-sesi, ka përfituar uljen e 1/3 sëdënimit dhe ka liruar Çakin.

Të dy shtetasit turq janë arres-tuar në flagrancë në mesin e muajitmars të këtij viti, gjatë një operacio-ni policor të koduar me emrin “Ri-nasi 2”. Ata kanë qenë duke pritur

në aeroportin “Nënë Tereza” dyshtetas të tjerë turq, të cilët do t’indihmonin të kalonin ilegalishtdrejt Maqedonisë e më pas drejtFrancës dhe Austrisë. Sipas akuzës,dy klandestinët që u bllokuan, metë vënë këmbë në vendin tonë, ikishin paguar Ali Çalik nga 3000

euro secili për të mundësuarudhëtimin. Çalik dhe Çakin kanëqenë prej disa kohësh me banimnë vendin tonë dhe duket se lehtë-sia për të hyrë e dalë nga Shqipëriae ka tunduar 55-vjeçarin që të pro-vonte të bënte trafik ilegal.

Në momentin e arrestimit, AliÇalikut i ishte gjetur dhe sekuestru-ar një pasaportë me emrin KenanCavdar, e cila ishte e falsifikuar, sidhe disa dokumente të tjera edheato të falsifikuara. Më pas, zyraqendrore Interpol Tirana arriti tëzbardhte identifikimin e vërtetë tështetasit turk. Të dy shtetasit turqu gjykuan për akuzën e “dhëniesndihmë për kalim të paligjshëm tëkufirit” dhe “falsifikim të letërnjof-timeve, pasaportave apo vizave”,sipas neneve 298/2 dhe 186/1 tëKodit Penal shqiptar. Në përfun-dim të gjykimit të shkurtuar, gjyka-ta e shpalli fajtor Ali Çalik, ndërsaliroi Erkan Çakin.

pagesaÇalik umerrte nga3000 euroklande-stinëve

identitetiAi ështëprezantuarmeidentitet tërremë

Plagosen edhe dy të tjerë

Vritet emigrantishqiptar

Një emigrant shqiptar u vra,ndërsa dy të tjerë u plagosënnë qytetin Volos në GreqinëQendrore. Ngjarja ndodhi nëoborrin e një klubi, në kohënqë tre shqiptarët nuk u lejuantë hyjnë brenda tij. Fillimisht,rojet e lokalit i shanë dhe mëpas i larguan me forcë emi-grantët shqiptarë, të cilët re-aguan pas kësaj sjelljeje.Ende nuk dihen rrethanat ekonfliktit mes tyre, që de-gjeneroi në përleshje trupore.Tre rojet greke të lokalit kanëqëlluar ndaj emigrantëve tëpambrojtur shqiptarë medoreza dhe leva, ndërsa njëriprej tyre ka goditur për vde-kje emigrantin nga Lezha, IlirCarku. Dy shqiptarët e tjerë,nga Kukësi, kanë mbetur tëplagosur rëndë. Njëri prej tyreështë në koma, ndërsa i dytindodhet jashtë rrezikut përjetën. Viktimat jetonin në këtëzonë me leje të rregullt qën-drimi. Policia, e mbërritur nëvendin e ngjarjes, tha se kandaluar njërin prej autorëvetë krimit, një ish-polic, 28 vjeç,anëtar i një grupimi fashist.Ndërkohë, dy autorët e tjerëjanë arrestuar pak orë mëpas. Mësohet se ata ishin njo-hës të mirë të arteve marciale.

A.Bibe

GREQI

SHQIP 24 E MERKURE, 25 KORRIK 2007K U L T U R E

ALDA BARDHYLI

Ka qenë adhurimi ai që e çoi drejt eksplorimittë letërsisë dhe jetës së një prej autorëve mëinteresantë të letërsisë shqipe. Behar Gjo-ka, sot një nga studiuesit më të njohur të

veprës së tij, e kujton ende atë kohë kur për të herëparë mori në dorë libërthin e tij me përralla “Xinxifil-lua”. Gjithçka gjeti aty ishte aq afër përfytyrimeve qëkishin zgjuar në imagjinatën e tij përrallat dhe legjen-dat e gjyshit. Sot një burrë që ka lidhur jetën me letrat,ai ua faturon dy njerëzve këtë dashuri, gjyshit dheKutelit.

Ne kërkojmë të ndalemi te Kuteli, te ky prozatorkaq elegant i letërsisë sonë, i cili pati një jetë jo të qetë.Këtë vit Ministria e Kulturës e ka shpallur “Viti Kute-lian”, të cilin e ka nisur me një sërë aktivitetesh kush-tuar personalitetit të tij. Por sa e njohim ne këtë sh-krimtar shumëdimensional, i cili në të gjallë jetoi njëkalvar vuajtjesh, duke mos e shijuar për së gjalli mer-itat e letërsisë së tij.

Për Gjokën, Kuteli ende nuk është në vendin eduhur. Mospërkthimi i veprave të tij në gjuhë të ndry-shme, e ka bërë atë të qëndrojë vetëm në një aneks tëjetës sonë letrare, duke mos u bërë një faktor ndosh-ta më i gjerë. Ndëshkimet me të si autor nuk kanëqenë vetëm të aspektit njerëzor, ku kemi parasyshkëtu jetën e tij, burgosjen dhe persekutimin si autor.Sipas Gjokës, te Kuteli ka pasur dhe një ndërhyrje nëtekst, gjë që ka bërë që proza e tij të mos vijë në di-mensionin real.

Si u gjendët në letërsinë e Kutelit për t’ukthyer më pas në një nga adhuruesit e stu-diuesit besnikë të tij?

Mund ta quaj lidhjen time me Mitrush Kutelin njërastësi. Isha student kur më ra për herë të parë në duarlibri i tij me përralla “Xinxifillua”. Më kujtohet se e kamlexuar dhe rilexuar disa herë. Ajo çfarë më tërhiqte nëkëtë libër ishte fakti se rrëfimet e Kutelit më zgjoninpërrallat dhe rrëfimet që më kishte treguar gjyshi immbi legjendat shqiptare.

Tashmë kanë kaluar shumë kohë nga ai momentkur unë u njoha për herë të parë me letërsinë e tij, porsot mendoj se dy janë njerëzit të cilëve unë u kushtojlidhjen time me letrat. Gjyshi im për fantazinë emrekullueshme që më zgjoi nëpërmjet përrallave dheKuteli nëpërmjet artit që më dhuroi në rini.

Kuptohet se njohja ime me këtë autor pas asaj çfarëmund të quhet edhe si “takimi i parë” nisi të bëhejmë e thellë, për të vijuar më pas në vitet 1990 në atëkohë kur Kuteli u botua i plotë.

I kam lexuar dhe rilexuar disa herë veprat e tij dhekuptova se ishte vërtet një shkrimtar i panjohur, portepër i vlefshëm, sidomos në raport me prozën. Tëgjitha këto më çuan në një situatë ku Kuteli do të ish-te objektivi i studimeve të mia. Libri im i parë si stu-dim ka qenë “Rrëfenja dhe pasrrëfenja”, ku unë nd-jek lidhjen shpirtërore me Kutelin. Pas këtij momentivjen edhe lidhja logjike me këtë autor për ta studiuarpër ta rivlerësuar dhe për ta nxjerrë nga ajo hije ku aiqëndronte. Pasi unë mendoj se Kuteli edhe në këtomomente që ne flasim është i pazbuluar në tërësi, ipavlerësuar si prurje, pasi ky shkrimtar është njëdukuri letrare në të gjitha kuptimet e kësaj fjale.

Sa i aftë keni qenë të ndani pasionin per-sonal ndaj këtij autori nga studiuesi, i ciliduhet të jetë më i kthjellët në gjykimin qëdo të japë?

Është një nga pyetjet më të vështira për t’iupërgjigjur, pasi unë vazhdoj të besoj se Kuteli ështënjë nga prozatorët tanë më të mirë. Kjo edhe në kup-timin se pas tij ka disa ndjekës, disa autorë që kanë

ecur në rrugën e tij, si Xoxe, Trebeshi-na, Laço gati një plejadë e tërë sh-krimtarësh. “Gjoli” letrar i Kutelit kaprodhuar jo pak letrarë të tjerë, por përmua për të qenë edhe studiues, edheverifikues i vlerave ka qenë mjaft ivështirë.

Njohja pas viteve ‘90 me teoritë endryshme letrare më dha mundësi përtë qenë më i kthjellët në vështrimin ekëtij autori, të distancohem disi.

Ashtu si në konceptin e Bartit përvdekjen e autorit si shenjë simbolikedhe metaforike, por në raport me çdol-loj teksti, ai duhet të jetë një realitet përstudiuesin.

Të them të drejtën ka qenë një dis-tancim mbase jo i plotë në raport meadmirimin, por kam tentuar dhe veri-fikimi letrar më ka mundësuar që megjithë vlerësimin maksimal që unë kampër Kutelin, të çohet vëmendja edhe tendalimi si figurë.

Për Kutelin nuk është folur vetëm sinjë shkrimtar, por edhe si poet apo kri-tik. Për të qenë të qartë në këto përcak-time, unë mendoj se ai vërtet ka lëvru-ar poezi, por në këtë gjini ai nuk mundtë krahasohet me Lasgushin. Ai ështëmarrë edhe me kritikë, por nuk ka di-mensionin e Arshi Pipës, nuk ka dimen-sionin e Sabri Hamitit apo të Ibrahim Rugovës etj.Plotësia ose shpërndarja që Kuteli është marrë mekrijimtarinë na çon në njëndarje, ku unë vlerësoj mak-simalisht prozën. Proza e tijështë e tillë që lexohet e rilex-ohet dhe gjithsesi, mbetetsërish diçka për t’u zbuluar.Pra, ka qenë një përpjekje,por sa është realizuar nuk jami aftë ta jap këtë përgjigje.

Pse ende sot nukkemi një Kutel, figura etij në raport me letrat tëdiskutohej edhe nëarenën ndërkombëtare.Të kishim p.sh. kritikaapo studime të au-torëve të huaj për të. Psenuk kemi ende një Kuteltë përkthyer?

Mendoj se ka arsye letraredhe jashtëletrare. Do ta fillo-ja me arsyet letrare, pasi ai upërzu për gati 45 vjet nga vler-at letrare. U përzu për arsye

të niveleve shkrimore të admirueshme. Së dyti, Kutelinuk lëvron në asnjë lloj situate apo rrethane, letërsi

e cila mund të përdoret siideologji. Ai lëvron vetëmletërsi që mund të shihet siart. Së treti, do të thosha senë momentin e mospër-dorimit të sistemit apo të re-alizmit socialist, për nevojate letërsisë me tezë, pasiKuteli është lëvrues i letër-sisë pa tezë.

Janë këto arsyet letrareqë pamundësojnë që ai tëkomunikojë me lexuesinperëndimor.

Nëse librat e tij do të ko-munikonin me lexuesin ehuaj, përveç bashkëkohë-sisë që do të ngjallnin veprate tij, letërsia e përbotshme dotë kishte dhe një shtesë mëshumë dhe jo në kuptimin eemrave, por të teksteve. Pje-sa e prozës së tij, sidomos ajoe novelave, si e “E madhe

është gjëma e mëkatit”, “Vjeshta e Xheladin Beut” urrinë fare mirë emrave të shquar si Borges, Markezitetj., si nivel letrariteti. Jo si një nivel ngjashmërie tekni-ke, por ka edhe arsye jashtëletrare. Veprimet dhekundërvëniet e tij ndaj sistemit janë të ditura tash-më, pasi ato e çuan edhe në burg. Heshtja e mëte-jshme do të jetë disi e trishtueshme, pasi është mirëqë letërsia shqipe të prezantohet me nivele të për-dorimit.

Më fol pak për Kutelin jashtë skemaveletrare, për Kutelin njeri?

Në dimensionin si njeri për Kutelin ka shumë përtë treguar. Mund t’ju rrëfej një episod tragjik të jetëssë tij. Vetëm një vit pasi të ndërronte jetë, ai përjetoinjë ngjarje tepër të trishtë.

Kështu, pjesë e ndëshkimit ka qenë edhe varrosjae tij për së gjalli. Atë e kanë varrosur për së gjalli në El-basan dhe e kanë lënë për 24 orë atje. Pasi ka dalë prejasaj gjendjeje, ai nuk ka qenë më në një gjendje nor-male. Kjo është një sprovë e jashtëzakonshme për qe-nien njerëzore, por Kuteli meqë kishte udhëtuar nëbotën e ferrit, dinte të mbijetonte.

Sigurisht, si shkrimtar, ai ka jetuar edhe kënaqësi,të cilat mund t’i gjejmë te një nga kryeveprat e tij qëështë “E madhe është gjëma e mëkatit”...

Ky është vetëm një episod që na ndriçon tërë kalva-rin e burgimeve e ndëshkimeve të Kutelit, nga jetasociale ose shoqërore intelektuale dhe artistike, që natregon në një farë mënyre se ajo çfarë ne prekim nga kyshkrimtar është shoqëruar edhe me humbje të pallog-aritshme me humbje tekstesh, me humbje jete ose tëvlerave gjuhësore.

Humbje tekstesh. Si mund ta kuptojmëkëtë?

Po, është e vërtetë. Te Kuteli ka pasur ndërhyrje nëtekst në leksik, në fjalë dhe kjo ka bërë që ne ta shohimgjysmën e tij si shkrimtar. Unë di që në botimet që janëbërë në vitin 1972, sidomos në botimin e vitit ‘90 ngaredaktorët është gjykuar që disa fjalë, të cilat ishin in-stiktive të origjinës së tij nga Pogradeci apo Korça, tëhiqeshin. Kjo ka bërë që Kuteli nuk është ai në tekstet

BEHAR GJOKA/ Njënga studiuesit e veprës së

Mitrush Kutelit rrëfen jetëne tij dhe rolin që ka ky

autor në letërsinë shqipe

Viti i Kutelit

Mund t’ju rrëfej një episod tragjiktë jetës së tij. Vetëm një vit pasi

të ndërronte jetë, ai përjetoi një ngjar-je tepër të trishtë.

Kështu, pjesë e ndëshkimit kaqenë edhe varrosja e tij për së gjalli.Atë e kanë varrosur për së gjalli nëElbasan dhe e kanë lënë për 24 orëatje. Pasi ka dalë prej asaj gjendjeje,ai nuk ka qenë më në një gjendjenormale. Kjo është një sprovë e jash-tëzakonshme për qenien njerëzore,por Kuteli meqë kishte udhëtuar nëbotën e ferrit, dinte të mbijetonte.

Sigurisht, si shkrimtar ai ka jetuaredhe kënaqësi, të cilat mund t’i gje-jmë te një nga kryeveprat e tij “E mad-he është gjëma e mëkatit”...

Varrosja për së gjalli

Për Gjokën, Kuteli ende nukështë në vendin e duhur.

Mospërkthimi i veprave të tij nëgjuhë të ndryshme, e ka bërë atë

të qëndrojë vetëm në një aneks tëjetës sonë letrare, duke mos u

bërë një faktor ndoshta më i gjerë

Atë e kanë varrosur për së gjallinë Elbasan dhe e kanë lënë për24 orë atje. Pasi ka dalë prej asajgjendjeje, ai nuk ka qenë më nënjë gjendje normale. Kjo ështënjë sprovë e jashtëzakonshmepër qenien njerëzoreBehar Gjoka

SHQIP 25E MERKURE, 25 KORRIK 2007 K U L T U R E

KUTELII CENSURUAR

Që sot e për 5 ditë me radhë, Ulqinit turistik, do t’i bëjë karshillëk, Ulqini i librit, ilexuesit. Plazhistit të këtij qyteti, vendas

apo të huaj, do t’i qëndrojë përballë njeriu që eka librin kult, fe, mik e bashkudhëtar në jetë. Kjopasi, qyteti karakteristik i strukur në një xhep tëmagjishëm bregdetar, do organizojë panairintradicional të librit, me një pjesëmarrje goxha tëmadhe dhe impresionuese. Rreth 6 mijë tituj li-brash të rreth 60 botuesve, do të serviren për t’uprezantuar në disa tenda që janë ngjitur dhepërgjatë bregut. Prurja do t’i përkasë botësmbarëshqiptare të librit: Shqipëri, Kosovë, Maqe-doni, por dhe nga Mali i Zi e Bosnja. Veç kësaj,panairi do të jetë dhe një lloj salloni, ku do të tako-hen disa nga emrat më të mëdhenj të letrave sh-qipe, por dhe atyre nga disa rajone të ish-Jugosllavisë, duke i dhënë përmasën e një vend-takimi prijësish, në fushën e prozës, poezisë, stu-dimeve letrare e historike, albanologjike e encik-lopedike. Çelja e panairit, do të shoqërohet dheme koncerte muzikore të grupeve të ndryshmeshqiptare e malazeze. Mbështetur si çdo vit ngaMinistria e të Drejtave dhe e Pakicave Kombëtaree Malit të Zi dhe nën kujdesin e drejtpërdrejtë tëkryetarit të Komunës së Ulqinit, Gëzim Hajdina-ga, panairi i sivjetshëm është i shtati radhazi qëorganizohet në këtë qytet dhe do të ketë ngjyrat enjë veprimtarie ndërkombëtare rajonale, edhepse do të jetë libri shqip dhe botuesit shqiptarëata që do të dominojnë. E sipas traditës së krijuardhe në këtë edicion, panairi do të ketë të ftuar tëveçantë, personalitete nga fusha e kulturës, aka-demikë, administrata shtetërore apo politika. Nëvitet e kaluara, shiritin e inaugurimit të kësaj vep-rimtarie e kanë prerë personalitete të tilla si: DritëroAgolli, Ismail Kadare, Fatos Arapi, Fatos Kongoli, AliPodrimja, Jevren Brkoviq, Luan Starova, SretenAsanoviq, ministrat e Kulturës të Shqipërisë e tëMalit të Zi, akademikë e parlamentarë të të dyvendeve, ish-presidenti i Shqipërisë, RexhepMeidani, ndërsa para dy vitesh, në vitin jubilar të5-vjetorit të këtyre panaireve, presidentët e dyvendeve, Alfred Moisiu i Shqipërisë dhe Filipoviç iMalit të Zi. Këtë vit, në edicionin e 7-të të tij, të ftu-ar të veçantë dhe në qendër të vëmendjes së pub-likut bashkë me veprën e tyre do të jenë poeti, stu-diuesi dhe pedagogu Agim Vinca, Zuvdi Hoxhiqnga Mali i Zi, romancierja Diana Çuli, si dhe proza-tori Bashkim Shehu, i cili aktualisht jeton në Span-jë. Mbrëmjet në vazhdim, pas çeljes së panairit, dot’u kushtohen ekskluzivisht autorëve të mësipërmnë përurime të veçanta për secilin, takim me lex-uesit dhe paraqitjen publike të veprës së tyre nëKalanë e Ulqinit, ndërsa për këto figura do të flasingjerësisht: Ali Aliu, Piro Misha, Ali Podrimja, BasriÇapriqi, Mehmet Kraja, Fatmir Toçi etj.

e tij në kuptimin gjuhësor e letrar. Pasi ashtu siç thotënjë kritik i njohur “shkrimtari është në gjuhën e tij”.Ndërtesa e një shkrimtari është gjuha. Në këtë kup-tim, ajo çfarë ka ndodhur me tekstet e tij është e pakra-hasueshme për nga humbjet.

Pasi vërtet i përzunë nga letërsia shqipe Martin Ca-majn, Arshi Pipën, apo Trebeshinën, por tekstet e tyrenuk i prekën.

Në këtë mënyrë, ndëshkimi ndaj Kutelit është ishumëfishtë, është jetësor dhe letrar. Por pavarësishttë gjitha këtyre, ne gjejmë tek ai autor vlera të jashtëza-konshme edhe me këtë dhembje.

Pse nuk ka ende një biografi të këtij au-tori?

Mendoj se është një vërejtje dhe gjykim me vend.Por midis biografisë së shkrimtarit dhe asaj të tekstitunë do të preferoja të shqyrtoja biografinë e teksteve.Megjithatë, autori dhe teksti nuk janë shumë larg.Megjithëse teoria moderne e zhvendos autorin dhenuk merret fare me biografinë e tij. Me rastin e Kutelit,për shkak të ndëshkimeve apo jetës tejet të vështirë,nuk është thjesht në interes të lexuesit, por të gropaveqë kanë mbetur të pashpjegueshme me fatin e tek-steve të tij, me ndryshimet gjuhësore me ato sprova qëtentojnë të rrokin dukurinë letrare, në kuptimin e gju-hësisë, e thellësisë.

Them kështu, në kuptimin e gjuhësisë, pasi nuk kagjini letrare që Kuteli të mos e ketë lëvruar. Sipas gjykim-it tim, kjo ka ndodhur pasi ai e ndiente se çfarë pondodhte me letërsinë shqipe, e cila ishte një truall boshdhe ai kërkoi që ta mbushë, ka lëvruar prozën në tëgjitha llojet letrare. Edhe sot e kësaj dite, mbetet papërgjigje pyetja në ai ka lëvruar roman? Sipas gjykimittim po. Është fjala për një tekst, i cili është 241 faqe. Kjosasi, sigurisht që nuk mund të rreshtohet në tregim,por edhe si novelë është e diskutueshme. Por nisur ngafakti që ka disa linja dhe të gjitha mbyllen, nisur ngafakti që ka shumë personazhe dhe ata jetojnë në tëgjithë kurbën e vetë ekzistenciale. Kësaj ideje i mës-hon edhe mjeshtri tjetër, Martin Camaj, në një studimqë ka bërë për Kutelin apo studiuesi Kujtim Shala.

Kuteli është dukuri letrare, pasi ai është edhebotues. Është e çuditshme, por po të mos ishte Kuteli,ne nuk do të kishim të plotë Poradecin apo Nolin. Ataekzistonin, por si tekste i kemi falë Kutelit.

Cilat kanë qenë lidhjet e Kutelit me bash-këkohësit?

Bashkëkohësit e tij janë Poradeci, Noli, Kris Malokudhe përgjithësisht ajo plejada e shkrimtarëve të ndriturtë viteve 1912-1944. Ai ka pasur lidhje miqësore dheprofesionale me këta autorë. Njihet dhe është e dësh-muar miqësia e tij me Poradecin. Madje, ata kanë qenëpasqyrë e njëri–tjetrit.

Nëse Poradeci është i pakrahasueshëm në gjininë epoezisë, i tillë është edhe Kuteli në prozë dhe kjo ështënjë dhënie-marrie shumë interesante që ata kanë pa-sur nga kjo miqësi.

Por në jetën e tij dihet dhe interesi që ai ka pasur sinjë individ ndaj jetës sociale apo ekonomike. Janë dyfakte që kanë bërë me një ndërhyrje vendimtare tëKutelit në mbrojtje të lekut shqiptar. Në vitet e luftësështë ndërhyrja e tij që e shpëtoi nga falimenti bankënshqiptare. Kjo do të ndodhë dhe më pas më 1944-ënme jugosllavët. Këto momente dëshmojnë natyrën ehapur dhe komunikuese të tij. Pas 1946-ës kur fillonburgosja e tij dhe sigurisht që marrëdhëniet e tij memiqtë ndryshojnë. Të gjithë ishin të rrezikuar. Por teKuteli njeriu, shkrimtari, intelektuali sipas njohjessime janë në ekuilibër. Nuk mundet që një njeri ishëmtuar të realizojë vepra si “E madhe është gjëmae mëkatit”. Nuk mundet që një njeri i rëndomtë tëkryejë akte qytetarie në mbrojtje të Bankës Sh-qiptare. Është ky ekuilibër që mua vazhdon të mëjoshë dhe të më mbajë ende pas tij.

Por ai është edhe shkrimtari që në gjallje nuk pro-voi asnjë fjalë vlerësuese. Ndoshta duhet t’u besojmërregullave që në gjallje heshtet për vlerat dhe në am-shim nis vlerësimi i tij.

Qielli letrar nuk mund të kuptohet vetëm me hënëdhe me diell, qielli letrar kuptohet me gjithë pasurinëe vet, me yjet dhe yjësit ku Kuteli është një nga perlate letërsisë shqipe që nëse do të përkthehej në gjuhë tëndryshme, do të komunikonte me lexuesin përtej kë-tyre kufijve, letërsia shqipe do të vlerësohej ndryshe.

Mitrush Kuteli është pseudonimi i DhimitërPaskos, i njërit prej prozatorëve më të njo-

hur të letërsisë sonë, ushqyer që në fëmijëri melegjendat dhe baladat e Jugut, sidomos me ato tëmalësisë së Pogradecit, qytetit të lindjes së tij. Dukenjohur thellë edhe letërsinë botërore, ai arriti tëkrijojë një prozë realiste origjinale, të fuqishme,me një fantazi të jashtëzakonshme. Mësimet emesme i kreu në Selanik, kurse të lartat në Buku-resht, ku më 1934-ën mori titullin “Doktor i shken-cave ekonomike”. Më 1942 u kthye në atdhe, kupunoi në fillim si ekonomist dhe më vonë e derisavdiq, më 4 maj 1967, si përkthyes. Mitrush Kuteli,si një personalitet demokrat që i shpalli hapur e meguxim pikëpamjet e tij, u keqtrajtua nga shteti mo-nist derisa u dënua edhe me burgim. Keqtrajtimi i tijvazhdoi edhe pas daljes nga burgu, kur ai u detyruata vazhdojë punën e tij krijuese në kushte të vështiraekonomike dhe i lënë në harresë nga shtypi zyrtar.

Veprimtarinë letrare e nisi me botimin e vjer-shave e tregimeve, po edhe me artikuj që kishin njëfrymë antizogiste në gazetën “Shqipëria e re”, nëKostancë (Rumani). Vepra letrare të tij janë vëlli-met: “Net shqiptare”, “Ago Jakupi”, “Kapllan aga iShaban Shpatës”, “Dashuria e berberit Artan”,“Shënimet letrare”, “Sulm e lot”, “Këngë e britmanga qyteti i djegur”, “Mall e brengë”, “Havadan mëhavadan”, “Tregime të moçme shqiptare” etj. Sipërkthyes, ai pasuroi kulturën shqiptare me kryeve-pra të letërsisë botërore si “Kujtimet e një gjahtari”të Turgenjevit, “Tregimet e Petërburgut” dhe “Shpir-tra të vdekura” të Gogolit, “Zotërinj Gollovlinovë” tëSllatikov Shçedrinit, vepra të Gorkit, të A.Tolstoit,të Paustovskit, poezi të Pablo Nerudës etj.

Tregimet e Kutelit ose rrëfimet, siç i quan ai,përbëjnë në përgjithësi një prozë realiste me tërëshqetësimet e jetës së fshatit malor të Jugut. Nëtregimin e tij gjejmë traditat më të mira të letërsisësonë, për sa i përket rrymës së thellë demokra-tike. Personazhi i tregimit të Kutelit është fshatarishqiptar, i dhënë në marrëdhënie e raporte ko-mplekse me klasën feudale, në luftën e tij përmbijetesë në një shoqëri ku sundon anarkia. Nërrëfimet e tij pasqyrohet e kaluara e fshatit sh-qiptar, por, duke shprehur pakënaqësinë ndaj re-alitetit ose shqetësimin për fatin dhe dinjitetin enjeriut të thjeshtë e për vlerat shpirtërore të tij nëkushtet e rendit obskurantist, feudal, ai u vu nëopozitë edhe me shoqërinë e kohës. Pra, e kalu-ara në rrëfimin kutelian u bën jehonë mjaft prob-lemeve të realitetit shqiptar të kohës, si gjendjessë rëndë të fshatarësisë, shfrytëzimit të egër feu-dal, përpjekjeve dhe luftërave të saj për të ruajturlirinë e për të jetuar me dinjitet.

Në këto tregime pasqyrohen edhe disa plagëtë rënda të shoqërisë shqiptare si: kurbeti e vël-lavrasja.

Një fshat i tërë shuhet nga veprimet çnjerëzoretë beut, mali mbushet me kaçakë të betuar përhakmarrje, dashuria fshihet thellë e më thellë,shpirti i mërgimtarit digjet nga malli për vendin evet, gërmadhat skuqin nga pushtuesit, kurse fëm-ijët i kthejnë hallet e rënda të prindërve të tyre nëmotive të lojës së pafajshme dhe kështu fillojnë tëndiejnë peshën e jetës.

Dallohen për problematikën e rëndësishme, përtonin e rreptë antifeudal, për dashurinë ndaj atd-heut e ndaj njeriut të thjeshtë të popullit, për për-buzjen ndaj gjithçkaje të huaj që vjen të shkatër-rojë një traditë të bukur tregimet: “Vjeshta e Xhela-din Beut”, “Hanet e karvanet”, “Si u takua Ndonime Zallorët”, “Gjonomadhë e Gjatollinj”, “XhaBrahua i Shkumbanares”, “Kujtimet e kujtimeve”,“Natë muaji Shembiteri”, “Natë marsi”, “Qetësi para

Kohët e një shkrimtariretrospektivë

fërtyne” etj. Dramaciteti i këtyre tregimeve ështëgërshetuar me një humor shumë të hollë, që vjengjithnjë organikisht, si sfidim i tragjicitetit. Ai për-faqëson optimizmin karakteristik të thjeshtë e mepasione të fuqishme. Tregimet e para të Kutelit ushquan për lirizmin dhe përshkrime dehëse, kursetë tjerat u shquan për thellësinë dhe vërtetësinë epërshkrimit të jetës.

Historiani, etnografi e filozofi janë shkrirë mepoetin, që i këndoi rrjedhshëm në prozë jetësinë epopullit të tij. Tregimet më të mira të tij si: “XhaBrahua i Shkumbanares”, “Vjeshta e XheladinBeut”, “Kujtimet e kujtimeve” etj., karakterizohennga vërtetësia e pasqyrimit nga ngrohtësia e nd-jenjës dhe bukuria e mendimit. Në gjithë krijim-tarinë e tij gjejmë përjetësimin e krahinës, të gjithëmalësisë së Pogradecit. Ai i bëri në prozë krahinëssë tij atë përjetësim që i bëri Lasgushi në poezi.Proza kuteliane dallohet për lidhjen e saj të gjallëme traditën gojore, përrallën, legjendën e sido-mos me baladën e Jugut, që ndikuan thellësisht nëkrijimtarinë e tij. Ky ndikim ndihet në mënyrën edhënies së personazhit, në formën e shpalosjes sëfantazisë e nostalgjisë, në mënyrën e trajtimit tëmotiveve e detajeve të shumta epike e lirike, tëdhënies së botës shpirtërore, të personazheve,në ngjyrat e ndezura dhe tonet e ngrohta, në zh-dërvjelltësinë e gjuhës, në humorin dhe ironinë ehollë dhe humanizmin e thellë. Asnjë prozatorshqiptar nuk është mbështetur kaq fort te proza epasur gojore e popullit, te balada e rapsodia. Nëtregimet e Kutelit, të konceptuara në përgjithësinë trajta epike, ndihet poezia e një jete të lashtëshqiptare të rizgjedhur nga shpirti i kombit. Nëdisa tregime si “Qysh e gjeti Ago Jakupi rrugën ezotit”, “I pasuri që ish i varfër fort”, “I vdekuri dhei gjalli”, “Rinë Katerinëza” etj. Kuteli kërkon njëpërsosje shpirtërore, një drejtim të njeriut ndaj sëmirës dhe humanes sipas filozofisë kristiane. Atokarakterizohen nga tone romantike e ngjyra im-presioniste. Pjesa më e madhe e krijimeve të këtijautori, janë tregimet mjeshtërore, që e ngritënprozën tonë të shkurtër në një shkallë të lartëideoartistike. Proza e Kutelit është e fuqishme mefrymë të theksuar popullore, me një gjuhë shumëtë pasur e të përpunuar. Në përgjithësi, ajo ështërealiste, por, krahas realizmit, ndihen dhe toneromantike. Pothuaj në të gjitha tregimet, ngjarjetzhvillohen në të kaluarën. Por kjo e kaluar ështënjë mjedis ku ai qëmton probleme e motive tërëndësishme të kohës. Ai vështron në të kalu-arën, për të sjellë jehonën dhe shembullin egjithçkaje të mirë, që ruajti populli ynë nga rrebesh-et e kohës. Proza e Kutelit bën pjesë në fondin eartit të letërsisë sonë. Ai i ruan vlerat kryesoreideoartistike ngrohtësinë e poezinë e saj dhe ësh-të shembull i mbështetjes krijuese në traditën pop-ullore. Në vitet ‘30, ky autor kontribuoi shumë përngritjen ideoartistike të prozës sonë të shkurtërnë nivelin e poezisë, sepse deri atëherë ajo kishtembetur prapa saj. Mitrush Kuteli zë një vend tëveçantë në kulturën shqiptare edhe si studiueskritik. Ai shkroi mjaft artikuj, por studimi, vlerësimii drejtë e botimi që u bëri ai veprës së dy poetëvetë shquar të viteve ‘20-‘30 Fan Nolit dhe LasgushPoradecit, e renditi atë në radhën e kritikëve tëtalentuar shqiptarë, me shije të përparuar, meintuitë artistike, gjykim të thellë e kulturë të gjerë.Ai gjithashtu, mbetet një folklorist i pasionuar.Materialet që ai mblodhi me durim e kujdes, ipërmblodhi në vëllimin “Këngë e britma nga qy-teti i djegur”, Fryt i përpunimit me mjeshtëri i ma-terialeve folklorike ishte edhe vëllimi “Tregime tëmoçme shqiptare” etj.

Në qytetin malazez, çelet sot panairi i 7-të i librit

Ulqini i librit,karshillëk atij

të turizmit

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 27S O C I A L E

Dyshohet se zjarri ështëvënë nga persona ende tëpaidentifikuar

Autoritetet shqiptare kanëkërkuar ndihmën e fqinjëvepër përballimin e situatës

ShkodërShënohen nëqark 75 zjarreStrukturat e PMNZSH-së

të Qarkut Shkodër deri tanikanë përballuar dhe menax-huar rreth 75 zjarre vetëm përmuajin korrik.

Me qëllim që këto struktu-ra të përballojnë e parandal-ojnë zjarret që mund të ndo-dhin në të ardhmen, nga drej-tues të këtij institucioni i ësh-të kërkuar Prefekturës sëQarkut Shkodër një fond prej2.5 milionë lekësh. Në qytetine Shkodrës, deri tani kanërënë 9 zjarre nga të cilat 2 prejtyre janë në aktivitet, njërivazhdon në fshatin Maja eZezë të Komunës Velipojë kujanë angazhuar dhe popunojnë të gjitha strukturat eushtrisë dhe tjetri në fshatinGjadër Komuna Mnel Vig.Dëmet e konstatuara: deri tanijanë djegur 23 ha nga të cilatpyje 1.5 ha shkurre të degrad-uara 1 ha 0.5 ha pyll pishe dhekullota 20.5 ha. Në Pukë, deritani, kanë rënë rreth 28 vatrazjarri, ndërsa në zonën e Malë-sisë së Madhe janë shfaqurrreth 18 vatra zjarri, kryesishtnë Komunat Gruemirë,Kelmend, Koplik Qendër dheKastrat. A.H.

Hidroplan nga Janina për zjarretErsekë, deri tani janë djegur afro 500 hektarë pyje

TragjediaFier e Durrës, 2

viktima nga vapaNjë 22-vjeçar ka humbur

jetën ditën e djeshme nëplazhin e Durrësit, teksa kaqenë duke bërë një garë menjë shokun e tij. Sipas buri-meve të policisë, mësohet se iriu nuk ka qenë më shumë se100 metra larg nga bregu nëmomentin e mbytjes, ndërko-hë që ende nuk janë bërë tëditura shkaqet e vdekjes sëtij. Një 54-vjeçar nga Fieri kagjetur vdekjen si shkak i tem-peraturave të larta. Ndërsakishte konsumuar sasi tëmadhe alkooli, gjendja ku e çoikjo e fundit është rënduar sishkak i temperaturave përtej40 gradëve regjistruarmbrëmjen e kaluar. Ky faktkonfirmohet edhe nga mjekëte spitalit rajonal të Fierit, përtë cilët është rasti i parë i njëviktime nga vapa. NikollBushi, 54 vjeç banor i fshatitNdërmënas, Komuna Libof-shë, 11 kilometra larg nga Fi-eri ka vdekur gjatë rrugës përnë spitalin e Fierit, duke mospasur mundësi që të merrtedhe ndihmën e bluzave tëbardha.

Zjarri i fuqishëm që ka shpërthyer në pyllin e Gërmenjitvazhdon të jetë jashtë kon-

trollit, ndërsa tashmë janë ngrituredhe dyshimet e para për zjar-rvënie të qëllimshme në këtë zonë.Burimet policore të zonës së Kolon-jës kanë bërë të ditur se zjarret nëpyllin e Gërmenjit mbeten prob-lematike, edhe pse janë të an-gazhuara të njëjtat forca si një ditëmë parë. Nga ana e saj, prefektjaElfrida Zefi ka bërë të ditur në orëte mëngjesit se pas kontakteve mepalën greke dhe premtimit të Drej-torisë së Emergjencave për të pa-sur një marrëveshje të zbatuar nëterren me shtetin fqinj, në pyllin eGërmenjit i vetmi përforcim kaqenë një hidroplan. Prefektja Zefi,

e cila dy ditë më parë mbeti për pakkohë e bllokuar nga flakët, pasikishte shkuar për të parë situatënnë vend, ka deklaruar se vetëm njëhidroplan ka ardhur nga shtetigrek, por pasi ka spërkatur vetëmdy herë me ujë zonën e pushtuarnga flakët mjeti ajror është larguar.Ndërsa dëmet në pyllin e Gërmenitjanë të pallogaritshme, nga ana epolicisë së zonës është deklaruarse zjarret kanë prekur më shumëse 500 ha, ndërsa janë aktivizuaredhe disa vatra të tjera. Kjo kandodhur, sipas prefektes që drej-ton edhe shtabin e emergjencave,jo shumë kohë pas ikjes së hi-droplanit. Sipas saj, kanë qenëdisa erëra që kanë bërë që të riak-tivizohen zjarret, ndërsa duket se

as ndihma e palës greke nuk kasjellë asnjë rezultat konkret. Tëpaktën deri në mesditë, zjarretkanë qenë jashtë kontrollit në këtëzonë, ku vazhdojnë të qëndrojnënë gatishmëri të plotë 150 vetamidis të cilëve edhe banorë të fs-hatit. Prefektja e Korçës ka bërë tëditur gjithashtu, se forcat e ush-trisë po mbahen me trajtim ushqi-mor. “Kemi kërkuar nëpërmjet sh-tabit të emergjencave edhe ndih-mën e ambasadës franceze për tëna vënë në dispozicion një heliko-pter për të përballuar këtë situatë.Hidroplani që ka ardhur nga ana epalës greke ka punuar për pak kohëvetëm me dy spërkatje, por nuk kamundur ta shuajë zjarrin, pasi ësh-të dashur të rikthehet në shtetin

fqinj si rrjedhojë e situatës atje.Ndërkohë, fatmirësisht, në sajë tëndërhyrjes sonë janë siguruar ush-qime për personat e angazhuar nëndërhyrjen për shuarjen e zjarrit.Për sa u përket ushtarëve ështëzgjidhur problemi i ushqimit për ta,madje është vënë në dispozicion tëtyre dhe në gatishmëri të plotëedhe spitali i qytetit të Ersekës. Atygatuhet edhe për forcat e ushtrisëdhe ushqimi më pas dërgohet nëzonë. Kam parë nga afër situatënatje dhe duke u nisur nga fakti qënjerëzit që po punojnë, po për-ballen me një situatë të rëndë dhetë nxehtin kemi bërë çdo përpjekjeqë të paktën t’ju sigurohet ushqi-mi”, ka thënë Elfrida Zefi.

J.Dhimitri

Hapen vatra të reja, zjarret e rëna rrezikojnë parqet kombëtare

Vlorë, policia arreston 9 personapër zjarrvënie të qëllimshme

SITUATA

GjirokastërZjarret, rrezikohenfshatrat minoritare

Situata e zjarreve ishte dje më se alarmante në zonën e minoritetitetnik grek, pasi një zjarr i ardhur nga zona e Lëshnicës në Sa-

randë në drejtim të zonës malore të Kërrës në komunën e Dropullittë Sipërm është shtrirë dhe afruar në zonat e banuara dhe rrezikonseriozisht shtëpitë e banorëve vendas në Jorgucat, Zervat, Bularatdhe Bodrishtë të Dropullit të Sipërm në Gjirokastër. Zjarri i ardhurnga Saranda, pasi ka rrezikuar dy ditë më parë shtëpitë e fshatitKërrë ka përshkuar rreth 550 ha sipërfaqe kullosore malore sipërfshatrave Jorgucat, Zervat, Bularat e Bodrishtë dhe është përqen-druar në fshatin Bularat, duke u afruar pranë banesave të këtij fs-hati. Shefi i repartit të zjarrfikësve, Lefter Qirici, deklaroi nga vendii ngjarjes se situata në këtë zonë të përfshirë nga zjarri është mjaft evështirë. “Zjarrfikësit janë duke treguar një përkushtim heroik dhemjetet mbrojtëse individuale nuk mund të përballojnë dot temper-aturat dhe tymin. Kemi mundur të parandalojmë përfshirjen nëzjarre të disa banesave në Jorgucat, por situata këtu në Bularat ësh-të më e vështirë, pasi zjarri është më afër banesave”, tha Qirici. Sipastë dhënave të zyrës së emergjencave në Prefekturën e Qarkut tëGjirokastrës, gjendja paraqitet më se problematike në shpatet e Malittë Gjerë, ku situata ka dalë krejtësisht jashtë kontrollit, pasi terreniështë mjaft i vështirë dhe autozjarrfikëset nuk mund të afrohen nëvatrat që vazhdojnë të përhapen prej disa ditësh. E.Serjani

Policia e Vlorës ka arrestuar dje9 barinj, si shkaktarë tëvënies së zjarrit në

zonën mes Karaburunitdhe Llogorasë. VironNelaj, Patriot Beluli,Agron Aliçkaj, AlenDedenika, Gjikë Hundaj,Bardhosh Bello, ShemeXhelili, Muhamet Kashe-na, Jazo Godo të gjithë ngaDukat Fshati, janë arres-tuar nga policia e Vlorës dhe akuzo-hen për shkatërrim të pronës pub-like. Pasi ka kaluar kohë nga zjarrete rëna, në Llogora dhe në zonën eDibrës, rrezikohet djegia e pyjevetë shpallura parqe kombëtare.

Kështu, prej pesë ditësh, i gjithëKaraburuni ka qenë i mbuluar ngaflakët e zjarrit, të cilat kanë rrezikuarjo vetëm kullotat e kësaj zone, poredhe banorë të Dukat Fshatit, Trag-jasit dhe Pyllin e Llogorasë. Gjithçkaka nisur me vatra të vogla zjarri, tëcilat ende nuk dihet nga janë shkak-tuar, pasi temperaturat e larta, poredhe vendosja e zjarreve në këtozona nga vetë çobanët dhe banorëtpër rigjenerimin e zonës janë sh-kaqet e këtyre zjarreve. Kanë qenëbanorët e zonave përreth Karabu-runit, të cilët kanë lajmëruar në Drej-torinë e Zjarrfikësve dhe në Drej-torinë e Pyjores. Zjarri, sipas drejtorittë Pyjores, Agim Muça, pati një shtr-

irje të gjerë dhe kjo ka rrezikuarpërhapjen e saj në gjithë zonën e

Tragjasit dhe në Dukat tëfshatit. Prej katër ditësh,ka vazhduar lufta përshuarjen e këtij zjarri, i cilipati një shtrirje rreth 8 ha,por që ka rrezikuar sëtepërmi gjithë parkun eLlogorasë. Nga zjarret erëna prej gati një jave, nëmasivin pyjor të Tërnovës,

në rrethin e Bulqizës, është vënë nërrezik djegie edhe “parku natyror” iLiqenit të Zi, pasi flakët nga momen-ti në moment, mund të arrijnë te kypark, i vetmi nga ekonomitë pyjoretë këtij rrethi, që ende nuk ështëprekur nga zjarret. Në mbrojtje të tijkanë ardhur edhe forca të ushtrisë,që po punojnë intensivisht së bash-ku me banorë të komunave Zerqandhe Fushë-Bulqizë, për izolimin ekëtyre zjarreve, që ata të mos prekinpikën e Liqenit të Zi. Burime ngaDrejtoria e Shërbimit Pyjor, bëjnëme dije, se aktualisht ka 5 vatra zjar-resh, ku tre prej tyre janë të izoluaradhe dy të tjera, njëra në Tërnovë dhetjetra në afërsi të Liqenit të Zi, janëtepër aktive. Shifra edhe pse jozyr-tare, bëjnë fjalë për rreth 70 hektarëpyje janë përshkuar nga zjarret, prejtë cilave 15 hektarë janë pyje të lartame ah dhe pishë.

M.M/H.L.

Dyshohet se zjarriështë vënë nga

banorët e zonës dhenga barinjtë

Përhapja e zjarrevemasive tani ështëkthyer edhe në njëdëm ekologjik

Tre të moshuar në spital

Kuçovë, termometrishënon 44 gradë

Më e larta që nga viti 1985

Kukës, 41.4 gradëditën e djeshme

Termometri ka shënuar djenë qytetin e Kuçovës 44

gradë. Rritja e temperaturaveka bërë që shumë të moshuardhe fëmijë të shtrohen në spi-tal për të marrë ndihmënmjekësore. Sipas special-istëve, një rritje e temper-aturës në shkallën 44 gradënuk është parë ndonjëherë nëkëtë qytet. Sipas special-istëve të stacionit meteo-rologjik mësohet se dhe nëditët në vazhdim pritet njërritje tjetër e temperaturave.Tre të moshuar që kishin dalëpër të bërë pazarin e ditëskanë mbetur në mes të bule-vardit të qytetit të shtrirë nëgjendje të fikëti nga temper-aturat e larta kanë qenë disadrejtues makinash që u kanëardhur në ndihmë, ku më pasi kanë transportuar për në spi-talin e qytetit ku kanë marrëndihmën mjekësore. Kryetari ibashkisë, Artur Kurti, në bash-këpunim me drejtuesit e spi-talit dhe të ndërmarrjeve pomarrin masa urgjente për t’uardhur në ndihmë banorëve tëkëtij qyteti. Ata kanë hapurpika shëndetësore nëpër lagjetë qytetit dhe në fshatra për t’uardhur në ndihmë banorëvenë raste nevoje. Këto pika janëplotësuar me personel për-katës. Dhe orët e punës janëreduktuar nga rritja e temper-aturave. Edhe në qytetin e Be-ratit, temperatura ka shënuarshifrën 40 gradë. D.XH.

Në Kukës është shënuartë martën temperatura më elartë e këtyre viteve, madjemë e larta që nga viti 1985.Sinoptikanët tregojnë se qënë orën 11:00 deri në 16:30temperatura në zonën eKukësit ka kapur vlerat e41.4 gradëve pa ndryshuargjatë këtyre orëve. Vlera tëlarta të temperaturave janëshënuar gjatë gjithë ditëvetë fundit, ndërsa dje u arritshifra më lartë e këtyreviteve. Vetëm në vitin 1985në Kukës, sipas përgjegjësittë shërbimit sinoptik nëKukës, Mustaf Kaculli, kapasur vlera edhe më të lartase të djeshmet, 42 dhe 43gradë. Në atë vit, siç mbahetmend, ka pasur edhe njëdimër tepër të fortë me tem-peraturat negative prej mi-nus 22 gradë. Temperaturate larta nga ana tjetër po fa-vorizojnë përhapjen e zjar-reve në masivet pyjore.Përveç malit të lartë të Gjal-licës në afërsi të Kukësit mbifshatin Shtiqën, dje ka nisurnjë tjetër vatër e rrezikshmezjarri në malet e Surroit. Zjar-ri i përhapur nga malet eFanit të Mirditës, pasi ka dje-gur qindra ha me pishë tëzezë në zonë ka depërtuarderi në Trull të Surroit nëafërsi të Tunelit të au-tostradës. Këtu rrezikohetdhe masivi me pyje dhepishë të zezë. S.D.

KARABURUNVetëm dje

është bërë emundur shuarja

e zjarrit qëpërpiu 8 ha

pyje

DIBËRMalet dhe egjithë luginaZerqan -Bulqizë është embuluar ngatymi i dendur

SHQIP 29E MERKURE, 25 KORRIK 2007 S O C I A L E

Aplikimi është i hapurpër të gjithë pedagogëte brendshëm tëuniversiteteve në vend

Formulari i aplikimitgjendet në uebinwww.jfdp.org dhe dorëzohetderi më datë 07 shtator

Kriteret kryesore janëeksperienca në punë dhenjohja shkëlqyeshëm egjuhës angleze

VENDIMI

Objekteve të biznesit turistik, që nga dita e sot-

me i mungon kompleksi"Kristal", i ngritur në një sipër-faqe rreth 3 ha, në vendin qënjihet me emrin Pema e Thatë,atje ku brigjet e Ksamilit dukendhe janë vetëm 2 milje largfshatrave të Korfuzit përballë.Në fakt, ka qenë një investim ingritur në konceptin e fshatitturistik, qëështë rrafshuardje. Personime të cilin au-toritetet e poli-cisë ndërti-more kanëkontaktuar njënatë më parë,të cilit i kanëkërkuar që tëheqë mallinnga lokalet, ka qenë roja ifshatit turistik, Koço Buzi. Përrojen e kontaktuar dhe pronarët,kjo goditje e dhënë në kulm tësezonit veror është si tëdënosh biznesin dhe turizminme pushkatim. Më shumë senjë muaj në parë, policia ndërti-more u kishte kërkuar pron-arëve të çmontonin kapriatat edisa lokaleve të fshatit turistik,

SARANDE/ Objekti prishet në pikun e sezonit të pushimeve

Ndërtimorja shembnjë kompleks turistik

që ngjiteshin në lartësi disi tëtejkaluar dhe ata ishin mirëkup-tuar e ashtu kishin bërë. Por,pavarësisht nga kjo, policiandërtimore është shfaqur nëmbrëmjen e së hënës në këtomjedise dhe kur ishte dukezbardhur dita e sotme ka nisuroperacioni i rrafshimit të inves-timit. Gëzim Kosturani, shef ipolicisë ndërtimore të Qarkut

Vlorë, thapër "Shqip"se kjo ndë-rhyrje ështënë vazhdëne goditjessë paligjsh-mërisë sëobjektevenë Ksamil,kur, sipas tij,janë shem-

bur sivjet rreth 70 prej atyre qëkanë rezultuar pa leje. Lidhurme momentin e organizimit tëoperacionit në pikun e sezonit,ai u shpreh se ishin të detyru-ar, pasi ndërtimet në këtë terri-tor po bëheshin shqetësuese,ndërkohë që disa prej tyrekishin hyrë në funksionim, tëtjerat vazhdonin të ngriheshin.

Th.Nika

Pikët shumëzohen me koeficient në bazë të degës së preferuar të kandidatit

Konkursi, koeficientetpër Universitetin e Tiranës

MATURA

Për të garuar në universitet, notat e maturës shumëzohen me

koeficient. Veprime këto që kryhennga një staf i Ministrisë së Arsimitdhe nxjerrin pikët përfundimtarepër secilin kandidat. Në bazë tërregullave të maturës, koeficientetjanë ato që bëjnë diferencën mesnjë kandidati që ka mbaru-ar X shkollë të mesme dhenjë tjetri që ka mbaruar Y.Duke iu referuar të dhënavetë mëposhtme, rezulton seFakulteti i Shkencave So-ciale i ka dhënë koeficientmaksimal si nxënësve tëprofilit shoqëror ashtu edhenatyror, me koeficient 1.4.Ndërkohë që ka vlerësuarmë pak ata që kanë mbaru-ar shkollë të mesme tëpërgjithshme të paprofili-zuar, me koeficient 1.3.Fakulteti i Shkencave tëNatyrës ka dhënë koeficienttë ndryshëm për tipat e sh-kollave në varësi të degëvetë këtij fakulteti. Kryesishtështë vlerësuar me koefi-cient maksimal shkolla e mesme epërgjithshme në profilin natyror.Një ndër fakultetet më të kërkuara,ai i Mjekësisë, ka vendosur koefi-cient maksimal për nxënësit e sh-kollave të mesme të përgjithshme

të paprofilizuara, si dhe për ato tëprofilizuara të drejtimit natyror. Silëndë të preferuara në këtëfakultet janë kimia, biologjia dhefizika. Po e njëjta praktikë ështëndjekur edhe nga Fakulteti i Infer-

mierisë, me disa ndryshime nëkoeficientet e shkollave. Mat-urantët që konkurrojnë përfakultet kanë dhënë tre provime,prej të cilave dy të detyruara dhenjë me zgjedhje. Nëse një mat-

urant ka dhënë provim lëndët his-tori-gjeografi dhe anglisht dhekonkurron në drejtësi, pikët qëmori në provim i shumëzohen me1.3. Pra, ka avantazh për të fituar.Ndërsa një tjetri që merr fizikëndhe biologjinë dhe konkurron përdrejtësi, pikët i shumëzohen me

zero. Por ky kandidat kashanse të fitojë në mjekësiapo infermieri, ku këtolëndë kanë koeficient 1.3.Ndërsa pikët që mat-urantët marrin në dyprovimet e detyruara,matematikë dhe letërsishumëzohen me koeficien-tin e llojit të shkollës. Kësh-tu, nëse një maturant që kambaruar shkollë të mesmetë përgjithshme (gjimna-zin) të profilit natyror dhekonkurron për drejtësi,pikët e marra në provimet edetyruara i shumëzohenme 1.3, por nëse i njëjti per-son kon-kurron në mjekësipikët i shumëzohen me 1.4,pasi lloji i shkollës që ai ka

mbaruar është e preferuar në këtëfakultet. Skema e koeficientevetregon avantazhet dhe dizavan-tazhet që ka secili kandidat nëkonkursin e shkollës së lartë.

ri.de.

Pikët e matematikësdhe letërsisë

shumëzohen mekoeficientin e llojit

të shkollës

Fakulteti i Mjekësisëka vendosur koeficientmaksimal për shkollat

e mesme tëpaprofilizuara

Departamenti amerikan i Shtetit ofron bursa për pedagogët shqiptarë. Mbulon të gjitha shpenzimet

Pedagogët, specializim në AmerikëÇelet aplikimi në internet. Bursat janë 5-mujore, janar-maj 2008

T ë gjithë pedagogët shqiptarë që kanë mbi dyvjet punë mund të ap-

likojnë për një bursë specializi-mi në SHBA. Departamentiamerikan i Shtetit ka ofruar bur-sa JFDP (Junior Faculty Develop-ment Program), të cilat adminis-trohen nga American Councils forInternational Education. Këtobursa janë për pedagogë tëbrendshëm të universiteteve sh-qiptare dhe kanë si synim trajn-imin e stafit akademik shqiptarpranë universiteteve amerikane.Përpos Shqipërisë, në këtë pro-gram janë të përfshira edhe shte-tet e mëposhtme: Armenia, Azer-bajxhani, Bosnjë-Hercegovina,Kroacia, Gjeorgjia, Kazakistani,Maqedonia, Serbia, Taxhikistani,Turkmenistani dhe Kosova.

Lajmi bëhet i ditur nga ambas-ada amerikane në Tiranë. Përmesnjoftimit për shtyp, ajo bën të di-tur se "aplikimi është i hapur përtë gjithë pedagogët, si për ato tëTiranës, ashtu edhe të univer-siteteve të rretheve. Dy janëkushtet e para të aplikimit, eks-perienca e punës që duhet të jetëdy vjet e lartë, si dhe stadi i punësqë duhet të jetë pedagog ibrendshëm dhe jo i jashtëm".

Specializimet janë 5-mujoredhe fillojnë nga muaji janar 2008deri në maj 2008.

Afati i fundit për dorëzimin eaplikimeve është data 07 shtator2007. Për informacione më tëhollësishme në lidhje me këtëprogram, ju lutemi shihni faqene internetit: www.jfdp.org, prejku mund të shkarkoni dhe for-mularin e aplikimit, ose kontak-toni në adresën e e-mail-it: acie

albania@yahoo.com. Kandi-datët duhet të shkarkojnë formu-larin që gjendet në këtë uebsitedhe ta printojnë atë. Më tej duhettë ndjekin udhëzimet nga ambas-ada amerikane në Tiranë, përprocedurat e tjera të aplikimit.

Mësohet se nuk ka një numërtë caktuar kuotash pranimi. Dotë pranohen të gjithë ata qëplotësojnë kriteret. Dhe kryesoriështë njohja në mënyrë të sh-

këlqyer të gjuhës së huaj an-glisht. Në faqen e internetit shk-ruhet se aplikantët do të bëjnëintervistën në anglisht, nëmënyrë që komisioni të vlerësojënjohuritë e tyre. Po kështu, njëkusht tjetër është se "të gjithë ap-likantët duhet të deklarojnë sepas specializimit do të kthehennë vendet e tyre të origjinës, nëtë kundërt nuk mund të marrinbursë". Pedagogët e interesuar

për të aplikuar që plotësojnë kri-teret e lartpërmendura, mund tëaplikojnë që sot e deri më datë 7shtator ora 17:00. Bursat janë përperiudhën janar-maj 2008. Bur-sat janë për degë të karakteritsocial. Janë plot 21 degë ku atamund të aplikojnë. Natyrisht,në një degë të përafërt apo tënjëjtë me atë që japin mësim nëShqipëri.

ri.de.

TE DHENA

Degët e specializimit:

- studime amerikane

- arkitekturë dhe

planifikim urban

- menaxhimi i arteve

- administrim biznesi

- antropologji kulturore

- ekonomik

- administrim arsimi

- studime për mjedisin

- histori

- marrëdhënie

ndërkombëtare

- gazetari

- drejtësi

- linguistikë

- arkiva

- letërsi

- filozofi

- shkenca politike

- psikologji

- administrim publik

- shëndeti publik

- marrëdhënie me

publikunPedagogë të Universitetit Politeknik

Një ndër kriteret përpedagogët është qëtë mbulojnë vetë

shpenzimet për vizëndhe udhëtimin

E MERKURE, 25 KORRIK 2007SHQIP 30

BOTEAkuzoheshin se kishin infektuar qëllimisht fëmijët libianë. Në atdhe falen nga Presidenti

Të lirë pas tetë vitesh burg në LibiKthehen në Sofje pesë infermieret bullgare dhe mjeku me origjinë palestineze

Janë kthyer në atdhe, të lirë,pesë infermieret bullgare dhemjeku me origjinë palestineze,

të burgosur në Libi që prej tetëvjetësh. Avioni i presidencësfranceze (Parisi u angazhua në lin-jën e parë të negociatave), u ulmëngjesin e djeshëm në Sofje dhenë bord ishin gjashtë punonjësit eshëndetësisë, që më nëfund ishin të lirë pas njëodiseje që zgjaste që nga1999-a. Bashkë me ta, nëavion ishin edhe Zonja eParë e Francës, CeciliaSarkozi, dhe komisionerjaevropiane, Benita FerreroValdner. Gjashtë të liruaritishin dënuar me vdekje(dënim që më pas u konver-tua në burg të përjetshëm)nga një gjykatë libiane, porme të mbërritur në atdhe ufalën nga Presidenti GeorgiParvanov: nuk duhet pra tëkryejnë më asnjë lloj dënimi.E nëse Presidenti francez,Nikolas Sarkozi, vazhdon tëpretendojë se për lirimin etyre nuk është paguar asnjëshpërblim, nga Brukseli po-hohet se janë dhënë për fon-din që do të shkojë në ndih-më të viktimave, 461 milionëeuro. Komisioni Evropianështë angazhuar që në fondinndërkombëtar të Bengazit të derd-het një shumë e tillë, 1 milion europër çdo familje të fëmijëve të infek-tuar me AIDS. Kjo, në fakt, ështëkonfirmuar nga komisionerja evro-piane për marrëdhëniet me jashtë,Benita Ferrero Valdner. “Komisionii Bashkimit Evropian”, ka thënë ajo,“do të derdhë nga ana e tij 12.5 mil-ionë euro”. Fondi është krijuar nëfund të vitit 2005 nga Tripoli dhenga organizatat joqeveritare bull-gare, nën monitorimin e BashkimitEvropian. Por, deri më tani, nuk ish-te akoma e qartë se cilat vende apoinstitucione kishin kontribuar nëtë. “Për lirimin e të burgosurve nukështë paguar as edhe një euro ngaFranca apo nga Bashkimi Evropi-an”, ka thënë në anën tjetër Niko-las Sarkozi, në një konferencë përshtyp. Gjithsesi, nga Tripoli kambërritur përgënjeshtrimi: tëgjithë, përfshi Parisin e Brukselin,kanë kontribuar në këtë fond. Sipasakuzës, infermieret bullgare kish-in infektuar me virusin HIV/AIDS438 fëmijë libianë. Dënimi me vde-kje u konvertua në dënim me burgtë përjetshëm nga Këshilli i Lartë iDrejtësisë, në shtetin afrikan, pasnjë marrëveshjeje për dëmshpër-blimin e familjeve të viktimave.Faza vendimtare e tratativave udrejtua personalisht nga Presiden-ti francez, Nikolas Sarkozi, i mbësh-tetur edhe nga Bashkimi Evropian.Gjithsesi, në plan të parë ka qenëZonja e Parë, Cecilia, e cila dy herëradhazi ka zbritur në Libi për të ne-gociuar drejtpërsëdrejti me AishaGedafin. Gjashtë të liruarit u pritënme gëzim në aeroportin e Sofjes, kuu shoqëruan nga bashkëshortja eSarkozisë. Menjëherë pas zbritjesnga avioni francez, pas përshënde-tjeve me autoritetet, janë përqafuarnga të afërmit që i prisnin nëaeroport që një natë më parë. Tufame lule dhe përqafime pa fund,mallëngjim dhe lot në sytë e famil-jarëve që kanë ritakuar të dashurite tyre pas shumë vitesh ankth.“Presidenti i Republikës Franceze,Nikolas Sarkozi, dhe presidenti iKomisionit Evropian, Hoze ManuelBarroso, përgëzojnë marrëveshjene arritur, që mundësoi edhe lirimin

dhe kthimin në Bullgari të infer-miereve bullgare dhe mjekut pal-estinez pas tetë vjetësh dhe përvënien në zbatim gjithashtu të njëakordi për kujdes më të mirë përfëmijët, viktima të AIDS-it”, shkru-hej në një deklaratë të Presi-dencës franceze. Gëzimi i madhështë shprehur edhe nga ana e

Sofjes zyrtare. Presidenti i Repub-likës, Georgi Parvanov, ka thënë seishte thellësisht i kënaqur dhe ilumtur që çështja ishte përmbyl-lur me sukses dhe ka falënderuarPresidentin Sarkozi dhe bash-këshorten Cecilia, si edhe kreun eKomisionit Evropian, Barrozo, përpërkushtimin e tyre.

Presidenti francezdeklaron: “Nuk ështëpaguar asnjë euro nga

Parisi apo BE-ja”

Brukseli angazhohetpër të derdhur 461milionë euro për

familjet e viktimave

KRONOLOGJIA

NJË ODISETETËVJEÇARE

Çështja e pesë infermierevebullgare dhe mjekut me origjinëpalestineze ka filluar tetë vjetmë parë. Ja një kronologji e ng-jarjeve kryesore:

16 gusht 1999 - Valja Çer-venjashka, Snezana Dimitrova,Nasja Nenova, Valentina Sirop-ulo, Kristiana Valceva e AshrafAhmad Jum’a, arrestohen nëLibi nën akuzën se kanë infek-tuar qëllimisht me virusin HIV/AIDS 426 fëmijë në spitalin eBengazit.

16 qershor 2001 – Kërkohetdënimi me vdekje i tyre, por tëgjashtë të akuzuarit deklarohentë pafajshëm.

26 gusht 2002 – Tre nga tëakuzuarat pretendojnë se janëkeqtrajtuar dhe torturuar për tëpranuar krimin.

3 shtator 2003 – Dëshmiae profesorit italian, VitorioColizzi, dhe e francezit Lyk Mon-tanjer. Sipas mendimit të tyre,infektimi është rezultat i kush-teve higjienike në spital. Në këtëçështje, ndërhyjnë shkencëtarëtë famshëm që lëshojnë apeledhe që publikojnë studime,duke provuar të shfajësojnëpunonjësit e shëndetësisë.

6 maj 2004 – Infermieretdhe mjeku dënohen me vdekjedhe bëjnë kërkesë për apel.Gjykata Supreme Libiane, nëfund të vitit anulon vendimindhe urdhëron një proces të ri.

11 maj 2006 – Fillon proce-si i ri në Tripoli.

19 dhjetor 2006 – Të aku-zuarit dënohen sërish me vde-kje dhe paraqesin apel kundërdënimit.

31 maj 2007 – Idriz Lagha,zëdhënës i familjarëve të vikti-mave, bën të ditur se përfaqë-suesit e familjeve të fëmijëvedhe Kryeministri britanik, ToniBler, kanë arritur një akord përarritjen e një zgjidhjeje me ko-munitetin ndërkombëtar, që tëkënaqë të gjitha palët.

10-11 qershor – Negocia-ta mes të dërguarve evropianëdhe diplomatëve libianë.

19 qershor – Sofja lajmëronse i ka dhënë shtetësinë bull-gare mjekut palestinez.

20 qershor – Fillon procesinë apel.

27 qershor – Infermieretdhe mjeku gjykohen në Tripoliedhe për shpifje, pasi janërrahur, torturuar me elek-troshok dhe kërcënuar me qen.Gjithsesi ata shpallen të pafa-jshëm në përfundim të procesittë iniciuar nga tre policë dhe njëmjek.

10 korrik – Fondacioni“Gedafi” lajmëron se është mar-rë miratimi i familjeve të fëm-ijëve të infektuar që kanë pran-uar dëmshpërblimet, çka e bënmë të afërt perspektivën për njëzgjidhje të rastit.

11 korrik – Gjykata Su-preme konfirmon dënimin mevdekje.

12 korrik – Vizitë surprizënë Libi e Zonjës së Parë tëFrancës, Cecilia Sarkozi, që tako-het me infermieret dhe famil-jarët e disa fëmijëve të infektu-ar dhe pritet gjithashtu ngakoloneli Gedafi.

15 korrik – Fondacioni“Gedafi” lajmëron se familjarëte fëmijëve të infektuar kanëpranuar dëmshpërblimin prejnjë milion dollarësh për secilënviktimë.

17 korrik – Familjet marrindëmshpërblimin dhe heqindorë nga dënimi me vdekje përgjashtë të akuzuarit. Këshilli iLartë i Drejtësisë lajmëron sedënimi me vdekje është konver-tuar në dënim të përjetshëm.

MOTI EKSTREM

Temperaturat mbeten të larta në Evropën Juglindore, Britania përpëlitet nën ujë

I nxehti përvëlon Ballkanin,30 viktima si pasojë e vapës

Zjarret në pyje kanë gllabëruar Greqinë, ndërsa temperaturat në të gjithë Evropën

Juglindore nuk po njohin rënie ederi më tani u kanë marrë jetën mëshumë se 30 personave e kanëshkaktuar vështirësi të mëdhaekonomike. I nxehti i madh kon-siderohet fajtor për 30 të vdekurnë Rumani dhe disa të tjerë nërajon. Fermerët në Serbi, ndërko-hë, nuk kanë parë të mbijë asgjënë arat e tyre. I nxehti që thyençdo rekord është edhe shkaku injë numri të madh vatrash zjarri.E në kontrast me këtë panoramë,pjesë të Evropës Veriore, janëpërfshirë nga përmbytjet dheshirat e rrëmbyeshëm, çka kandezur akoma më shumë edhefrikën se ndryshimet klimaterikeqëndrojnë në thelb të këtij motiekstrem. Si rrallëherë, temper-atura prej mbi 40 gradë Celsiusështë regjistruar në pjesë të ndry-shme të Evropës Jugore dhe asajLindore. Në Bullgari, termometrishënoi 45 gradë Celsius, dukeregjistruar kështu ditën më tënxehtë, qëkur vala e të nxehtit fil-loi. Në Rumani, temperatura kakapur shifrën 41 gradë Celsiuspër të dytën ditë me radhë, dukei detyruar autoritetet të vënë nëgjendje alarmi shërbimet eurgjencave thuajse në tërë ven-din. Në Serbinë fqinje, ministri iShëndetësisë thotë se 30 përqind e të korrave të përvitshmejanë shkatërruar për shkak të tënxehtit. Beogradi, ndërkohë, ka

vënë në fuqi masa që kufizojnëeksportin e produkteve bujqë-sore. Qindra zjarre janë raportuarnë pyjet e Greqisë, ku dy pilotëhumbën jetën të hënën, pasi njëavion që përpiqej të shuanteflakët nga qielli u rrëzua. Një tjetëravion i tillë, duke fluturuar mbi njëvatër të ngjashme zjarri në një pyllnë Itali, u rrëzua gjithashtu duke imarrë jetën tre personave. NëMaqedoni, ndërkohë, mijëra zjar-rfikës, ushtarë dhe banorë lokalëjanë përpjekur përgjatë tërë natëstë pengonin flakët që të arrinin nëqytetin e dytë më të madh të ven-dit, Manastir. Sipas agjencisë sëlajmeve “Associated Press”, flakëtpo rrezikojnë të rizgjojnë mina dhearmë që janë groposur në këtëvend, që nga Lufta e Parë Botërore.E ndërkaq, Britania e Madhe vazh-don të përpëlitet nën ujë. Qytetianglez i Oksfordit është zhyturthuajse tërësisht nën ujë dhethasë të panumërt me rërë janëvendosur në dyert e çdo shtëpie.Druhet tani se lumenjtë do tëkapërcejnë çdo digë a pengesëdhe do të zënë përfund gjithçkagjejnë përpara, kjo si pasojë epërmbytjeve më të këqija në Brit-aninë e Madhe në më shumë se 60vitet e fundit. Të moshuarit janëvendosur nëpër qendra kujdesi,ndërsa qindra mijëra shtëpi kanëmbetur në pjesën perëndimore tëvendit pa ujë të pijshëm. Shër-bimet e emergjencës, ndërkohë,po punojnë për kthimin e en-ergjisë elektrike në shumë zona.

Himni KombëtarSpanjollët në dilemë...

me tekst apo jo?Është debati i verës në Spanjë: T’i jepet apo jo një tekst Himnit

Kombëtar? Bashkë me Bosnjë-Hercegovinën dhe SanMarinon, Spanja është i vetmi vend evropian që ka një himn pafjalë. Komiteti Olimpik ka hapur një konkurs: “Kur luhet himni dheatleti shkon të marrë medaljen, emocionet janë intensive, thotëPresidenti Alehandro Blanko. “Jetojmë në një vend, në të cilinnjerëzit normalisht këndojnë, por mungojnë fjalët që shprehinkëto ndjenja. E nuk është thjesht kërkesa e sportistëve, por edhee miqve, trajnerëve, familjeve dhe spektatorëve”. Komiteti pret tëmarrë 5 mijë propozime brenda shtatorit. Por, entuziazmi i disavekorrespondon me ftohtësinë e të tjerëve: “Mrekulli, duhej të ishtebërë më herët”, thotë një qytetar. “Mendoj se është një ide e keqe,gjithnjë ka qenë kështu, vetëm muzikë. Jam kundër”, deklaronndërkohë një i ri. “Nuk do të bëjë gjë tjetër veçse do të shkaktojëpolemika”, thotë edhe një tjetër vajzë e re. “Nuk ka vlerë”. Pas njëseleksionimi të parë të bërë nga Komiteti Olimpik Kombëtar, fjalae fundit do t’i takojë qeverisë dhe Parlamentit.

E MERKURE, 25 KORRIK 2007 SHQIP 31S P O R T

TensioniSllovenët kanë kërcënuar se doankoheshin tek UEFA, e mendërhyrjen e drejtuesve bardheblusituata është zgjidhur

StarovaTrajneri i kampionëve tëShqipërisë beson tekualifikimi i skuadrës dhepremton një lojë ndryshenga sfida e parë

Incident përpara Champions-itNdizet sfida e “Qemal Stafës”Domzhale donte stërvitje me prozhektorë, çështja rrezikoi UEFA-n

ERALD KODHELI

Tensionohet sfida Tirana-Domzhale, e vlefshme përturin e parë eliminator të

Ligës së Kampioneve. Gjithçka kandodhur për shkak të kushteve(kërkesa më se normale), që kam-pionët e Sllovenisë pretendoninpër stërvitjen e fundit përparandeshjes. Stafi teknik i miqve kakërkuar me ngulm që përgatitjetnë terrenin e “Qemal Stafës” tëzhvilloheshin me prozhektorë, porkanë hasur në kundërshtimin edrejtuesve të stadiumit, të cilëtpretendonin se të paktën nëpjesën e parë të stërvitjes kjo nukishte e nevojshme. Për të arriturqëllimin e tyre, sllovenët kanëkërcënuar se do ankoheshin tekUEFA dhe me ndërhyrjen e drej-tuesve bardheblu situata ështëzgjidhur. Ndërkohë, në një takimqë kanë pasur me skuadrën, dona-torët e Tiranës i kanë kërkuar im-penjim maksimal për të përmby-sur humbjen 1-0 të përpara njëjave dhe për t’u kualifikuar nëturin e dytë. Sipas burimeve bren-da klubit, mësohet se ata kanëvendosur t’i rrisnin edhe premionlojtarëve për kualifikimin, duke ipremtuar nga 2500 euro për secil-in.

Domzhale ka mbërritur në Ti-ranë në orët e vona të pasdites sëdjeshme dhe pas një periudhe tëshkurtër relaks, i është drejtuarstadiumit kombëtar “QemalStafa”, për t’i dhënë dorën e funditskuadrës për ndeshjen e sotme.Sapo kanë shkelur në impiantinmë të madh në vend, ata kanë pre-tenduar ndezjen e prozhektorëve,por duke qenë se në vendin tonënë orën 20:00 është ende ditë,drejtuesit e stadiumit janë mund-uar të shtyjnë afatin e ndezjes sëdritave për stërvitjen me të paktën30 minuta. Miqtë nuk kanë qenëdakord me këtë ide, madje kanëkërcënuar drejtuesit bardheblu senëse nuk do t’u plotësohej kërke-sa do ankoheshin te UEFA. Mendërhyrjen e sekretarit ShkëlqimMuça, që natyrisht ka qenë ishqetësuar për ndonjë masë tëmundshme ndaj skuadrës, situa-ta e tensionuar është zgjidhur dheDomzhale ka vazhduar punën si-pas planit. Nëse çështja do të kish-te shkuar deri në zyrat e Nionit nëZvicër, Tirana rrezikonte deri nëskualifikim, pasi klubi vendas du-het të plotësojë të gjitha kushtetpër kundërshtarët, e stërvitja ekëtyre të fundit zhvillohet për t’uambientuar me terrenin (në këtërast edhe me prozhektorët) për-para ndeshjes.

Pavarësisht këtij shqetësimi nëkampin bardheblu janë optimistëpër marrjen e një rezultati pozitiv.Dje në mbrëmje, donatorët janëtakuar me skuadrën dhe i kanëkërkuar kualifikimin për në turin edytë të Ligës së Kampioneve. Përtë qenë të sigurt se Tirana do

përsërisë historinë e këtyre vitevetë fundit në Champions, ku bard-heblutë e kanë kaluar gjithmonëturin e parë eliminator, drejtuesitkanë vendosur t’i rrisin premionfutbollistëve. Nëse fillimisht atakishin menduar të jepnin nga2000 euro secilit, tashmë shuma

që do përfitohet për “kokën” eDomzhales është 2500 euro.

Besim të plotë në kalimin e tu-rit ka shprehur edhe trajneri Sule-jman Starova, i cili ka premtuar njëTiranë krejt ndryshe nga ajo endeshjes së parë. “Jemi përgati-tur shumë mirë gjatë këtyre

ditëve dhe kemi besim të plotë tekualifikimi në turin e dytë”, kathënë drejtuesi i stolit bardheblu.“Lojtarët do të japin më të mirënnë fushën e lojës dhe qëllimi ivetëm është që ta kalojmëDomzhalen. Disavantazhi i njëgoli natyrisht që luan kundër

nesh, por fakti që tifozeria eshumtë do na mbështesë na jepshumë besim. Jam optimist se dokualifikohemi, pasi i njoh vleratdhe kualitetin e skuadrës time.Këtë radhë në fushë do jetë njëTiranë ndryshe nga ajo e takimittë parë”.

KampionatiLicencimet: Gjendja tek

inferiorët, alarmanteAshtu siç ndodh në çdo fillimsezoni, një nga problemet më të

mëdha mbeten licencimet e stadiumeve. Sipas zëdhënësit tëFederatës Shqiptare të Futbollit, Lysjen Nurishmi, pjesa më emadhe e impianteve që do presin ndeshjet e kategorive të ndry-shme nuk janë brenda normales. Ai madje, duke iu referuar sta-diumeve të Kategorisë së Parë dhe të Dytë, e ka cilësuar gjendjenalarmante. “Situata e licencimeve është kaotike, veçanërisht përklubet e kategorive inferiore”, ka thënë Nurishmi. “Probleme kaedhe në Superiore, por duhet të theksoj se në Kategorinë e Parëdhe të Dytë duhen marrë menjëherë masa, pasi data e fillimit tëkampionatit po afron dhe nuk do ketë më kohë”. Pak javë më parë,shefi i garave, Hito Hitaj, kishte bërë të ditur se FSHF-ja nuk do tëtoleronte dhe se skuadrat rrezikonin të mos luanin në kampi-onatet ku ndodhen, nëse nuk do plotësonin kushtet e stadi-umeve.

er. ko.

KundërshtarëtStojanoviç: Edhe në

Tiranë me lojë ofensiveFitorja minimale 1-0 nuk i siguron Domzhales kalimin e turit

përballë Tiranës. Përkundrazi, gjithçka është e hapur.Duket pikërisht kjo arsyeja përse trajneri i kampionëve të Sll-ovenisë, Slavisa Stojanoviç ka deklaruar se nuk do luajë në“Qemal Stafa” për t’u mbrojtur. “Ne kemi në skuadër futbol-listë që janë shumë të mirë në fazën ofensive”, tha ai. “Nëtakimin me Tiranën, nuk do ndryshojmë asgjë nga mënyra jonëe lojës. Morali i skuadrës është i lartë, por me lojën që kemipërgatitur duhet të jemi të kujdesshëm edhe në fazënmbrojtëse, ku pësimi i një goli mund të na e komplikojë situ-atën”. Më tej, Stojanoviç ka folur për Tiranën: “Në ndeshjen eparë shqiptarët nuk më kanë befasuar, kam parë atë që prisja.Duro, Abazaj, Mukaj dhe Fortuzi janë lojtarët kyç të Tiranës”.Ndërsa sipas Nemec “Domzhale do provojë të shënojë e paradhe të luajë në mënyrë kompakte”.

er. ko.

KOMENT

Kundër Starovës, moda e re sllaveSAIMIR DEMI

Ende pa filluar mirë detyrën e re, trajneri i Tiranës, Sulejman Starova, është vënë në shënjestër dhe përflitet

çdo ditë. Këtë radhë, kritikat vijnë nga përtej kufirit. Tra-jneri i ekipit kombëtar, Oto Bariç, ka sfiduar moshën dheka vendosur të shpenzojë energji, dukesulmuar pa asnjë mëshirë një nga tra-jnerët më të kërkuar në tregun aktual sh-qiptar. Bariç flet për rreshtim të gabuar tëfutbollistëve të Tiranës, në ndeshjen eparë kundër Domzhales, por në këtë rastbën një gabim, që ndoshta nuk e ka bërëedhe kur ka qenë djalë i ri. Trajneri i Ko-mbëtares ka njohje shumë të kufizuarapër Tiranën dhe nuk e ka idenë që atalojtarë, të cilët bënë figurë të keqe në Sll-oveni janë alternativa e vetme e Starovës,pas një merkatoje mediokre që bënë do-natorët e kampionëve. Ata që ishin nëfushë, ishin pikërisht në vendet e tyre dhe nëse nuk ilëvizin këmbët, ky sigurisht që nuk është faji i Starovës, icili ka mbërritur te pankina e Tiranës vetëm një muaj mëparë. “Oto Maksimale”, që ne e kemi trajtuar si shpëtimtartë futbollit shqiptar, tani ka luksin të bëj komandantin epërgjithshëm të fushës së trajningut dhe pas 75 vjetëshjetë, demonstron euforinë e një fëmije. Ndeshja e

Domzhales ishte vërtet shumë e dobët, por sidoqoftë, nësenë vendin e Starovës do të ishte plaku kroat, padyshim nukdo të kishte mundësi të bënte asgjë më shumë. “Maksima-li”, talentin dhe eksperiencën e tij mund ta bënte më efikas,vetëm po të analizonte emra të përveçëm të asaj dite, pasinë këtë rast do të ishte një plak shumë më interesant.

Më e keqja është, se në faqet e shtypitshqiptar, kritikat e të huajve nuk mbarojnëtek Oto Bariç. Një farë Dragan Skoçiç, tra-jner i Interblock të Ljubjanës, nuk lë fjalëpa thënë për taktikën e gabuar të Starovësnë ndeshjen e parë ndaj Domzhales. Kyzotëria anonim, që drejton një skuadëranonime, pa e pasur asnjë ide se çfarë ësh-të Tirana, përkthehet menjëherë në shqipnga ne, që njëherësh pëlqejmë kseno-fobinë dhe ksenomaninë, duke e eliminu-ar logjikën e ekuilibrit. Askush nuk e di nësezoti Skoçiç është “maksimal” apo “mini-mal”, nëse është plak apo i ri, por sido që të

jetë nuk është fajtor. Ata që i vënë një mikrofon me logo sh-qip përpara fytyrës, sigurisht që janë fajtorë. Tirana eStarovës, pavarësisht nga “defektet” e tmerrshme të rresh-timit, do të tentojë në “Qemal Stafa” ta përmbysë avantazhin1-0 të Domzhales, por nëse kjo ndodh, padyshim nuk do tëjetë meritë e leksioneve të “maksimalit” Bariç dhe “mjesh-trit” Skoçiç…

VinokurovPozitiv në

“Tour de France”Çiklizmi botëror, e në veçan-

ti “Tour de France” ka marrë njëtjetër goditje të fortë: Ale-ksandër Vinokurov ka rezultu-ar pozitiv. Lajmi i publikuar mëparë nga sajti elektronik i“L’Equipe”, është konfirmuaredhe nga skuadra “Astana”. 33-vjeçari ka rezultuar pozitiv tështunën, pasi ka fituar garën ekronometrit individual dhemendohet se në venat e tij ësh-të bërë transfuzion gjaku. Kjopasi në analizat laboratorike tëzhvilluara për çiklistin nga Ka-zakistani kanë zbuluar dy llojeqelizash të kuqe në gjak. Vi-nokurov ka fituar gjithashtuedhe etapën e 15-të të mbajturtë hënën, e përgjigjja e anali-zave antidoping për këtë garëpritet të dalë brenda pakditësh.

MekLarenRrezikohet

heqja e pikëveMekLareni po përgatitet për

sfidën më të vështirë të këtij se-zoni në Formula 1. Të enjten,drejtuesit e skuderisë anglo-gjermane do paraqiten nëKëshillin Botëror të FIA-s, nëlidhje me skandalin e spi-unazhit industrial. Ron Denisua ka besuar katër avokatëvembrojtjen e skuadrës së tij, përtë treguar se nuk ka përfituarnga asnjë prej projekteve tëFerrarit, që iu gjetën kryetekni-kut Kuglan. Gjithsesi, media tëndryshme ngrenë hipoteza sesanksionet do jenë shumë tëforta: mundësia më e madheështë që skuadra të humbasëtë gjitha pikët e grumbulluaranë botërorin për konstruktorë,por flitet edhe për një pezullimnga dy garat e ardhshme.

KakaNuk largohem

nga MilaniRikardo Kaka, më në fund ka

dalë në konferencë për shtypdhe ka zbuluar synimet e tij.Nga qendra stërvitore e kampi-onëve të Evropës, Milanelo,mesfushori brazilian ka sqaru-ar gjithçka. “Dëshira ime ështëqë të bëhem simbol i Milanit.Nuk kam ndërmend të largo-hem nga ky klub”. Një frazë qëfshin çdo shpresë të Realit tëMadridit, edhe për të ardh-men. “Asnjëherë nuk kamdashur të largohem prej këtej,nuk është i vërtetë as spekuli-mi se kam kërkuar një takim medrejtuesit e klubit, për të vlerë-suar mundësinë e prishjes sëkontratës”, ka deklaruar Kaka,duke shtuar se “qëndrimi meMilanin nuk varet aspak ngaçështjet ekonomike”.

Bremen4 milionë euro

për SanogoLojtari i përfaqësueses së

Bregut të Fildishtë, BubakarSanogo i ka dhënë lamtumirënHamburgut e ka firmosur përkatër vjet me Verder Bremenin.Sulmuesi 24-vjeçar ka kaluarnjë sezon shumë të vështirë nëHamburg, ku ka pasur edheprobleme me tifozët eskuadrës. Sanogo ka zgjedhurVerderin përpara kampionëvetë Shtutgartit dhe transferimi itij besohet të ketë kapur vlerëne 4 milionë eurove. Ai shihet sizëvendësuesi i Miroslav Kloses,golashënuesit më të mirë tëBotërorit 2006, që gjatë kësajvere kaloi te Bajerni i Mynihutpër 12 milionë euro. Sanogo doluajë sezonin e tretë në Bundes-ligë, pas aventurave me Kaizer-slautern dhe Hamburg.

PremiotDonatorët e Tiranës kanëvendosur që të rrisinpremion për kalimin eDomzhales, duke premtuar2500 euro për çdo lojtar

TransmetimiTakimi që do luhet sot në orën20:30 në stadiumin “QemalStafa” do transmetohetdirekt nga platformasportive “Super Sport”