n° 751 deu 04/02 au 10/02/201012

Seguisson las piadas dels primièrs òmes d’Euròpa

Es un estatjant d’una comuna vesinaqu’a balhat l’alèrta. Dins una carriè-

ra situada dins la comuna erautesa deLesinhan de la Ceba, a descobèrt detròces d’òsses ancians qu’a mostratpuèi a un professor de sciéncias natura-las en pòste a Pesenàs. Aquel professora transmesa l’informacion a Jean-YvesCrochet de l’universitat de Montpelhièrqu’a pas esperat abans de menar un pri-mièr estudi patrimonial in situ.

« Constatam uèi que la jaça de Lesinhan de

la Ceba es probablamentlo site mai vièlh d’Euròpa

occidentala. »

Èra pas question de fisar lo trabalh ad’amators tant passionats que foguès-son.Jean-Yves Crochet dirigís ara unacòla de professionals compausada al’encòp d’universitaris especialistas delperiòde e tanben de doctorants. Ajudatspels carrièrs qu’an cavat de trencadas,los paleontològues an descobèrt detròces d’òsses de vacumi, de cervids,d’equids, de rinocerotidats o encara deproboscidians (animals qu’an una trom-pa) jos una jaça de basalt vièlha. La pre-séncia d’òsses de mamots seriá de fòra-bandir pas. Aqueles animals aurián vis-cut a la debuta de l’Edat quaternària,l’edat geologica mai recenta que vivèmencara.

Un site « milionari »Se trobavan mesclats a aqueles òsses

fossilizats d’artefacts (d’objèctes fabri-cats per l’òme) del meteis periòde. Enmai de far avançar la coneissença delclimat e de l’environament d’aquel per-iòde aquela descobèrta deuriá per-metre, a flor e a mesura de l’avançada

de las investigacions, de ne saber maisul moment quand arribèron los pri-mièrs ominids en Euròpa de l’oèst. « Esfòrça rare de trobar aquela mena de siteen Euròpa, çò explica Jean-Yves Crochetque dirigís l’escavament, per un periòdeanterior a un milion d’annadas, i a undetzenat de sites per Euròpa tota qu’anliurat de fossiles de la fauna d’aquel per-iòde mesclats a d’artefacts. Constatamuèi que la jaça de Lesinhan de la Ceba esprobablament lo site mai vièlh d’Euròpaoccidentala. » Demest los autres siteseuropèus ont se mesclan de fossiles delPleistocèn inferior (primièr periòde delquaternari) e artefacts i a los sitesd’Atapuerca (Espanha, vièlh d’1,2milions d’annadas) e de Kozarnika (Bul-garia, vièlh de 1,4 milions d’annadas).Los primièrs ominids fargaires d’otissesapareguèron en Africa de l’èst fa 2,5milions d’annadas e foguèron presents alas pòrtas d’Euròpa 1,8 milions d’anna-das a. La descobèrta del site de Lesi-nhan de la Ceba « vielhís » de 200 000

san doncas qu’aurián afar a d’HomoErectus (« òme dret » en latin) qu’a vis-cut entre un milion e 300 000 ans abansl’Edat nòstra. Se deurà far un trabalhd’analisi dels artefacts trobats per èstreplan segurs de lor periòde de fabrica-cion. An retrobat per exemple decòdols. Calrà veire se foguèron plan tal-hats per l’òme e lo talhar de la pèirademòra quicòm qu’es pas de bon pro-var. Espèran pas trobar de rèstas uma-nas completas. « Cal pas esperar, dinsaquel contèxte geologic de tornar trobarde cranes entièrs, çò ditz Crochet, se calpas far d’illusions. Podèm trobar de rès-tas d’ossamentas, de falanjas o de dentsdins aquel contèxte. »

Un climat caudL’autra question a la quala deuràn

respondre en seguida de la segondacampanha d’escavament serà de tornarcrear l’environament d’aquel periòde.Fa un milion d’annadas, a de qué sem-blava Lengadòc ? Crochet a ja un ele-ment de responsa. « Èra un climat caud,çò ditz, amb una vegetacion pro forestiè-ra. Èra al limit entre la sèlva e la savanaafricana. Seriá çò que se ditz una «sava-na arborèa» e quitament fòrça arborèa. »Se’n poiràn rendre compte en far unestudi dels sediments e dels pollèns quepoiràn balhar d’unas precisions sus laqualitat dels sòls. Compte tengut del faitqu’an trobat fòrça rèstas d’equids, nededusisson qu’èra un mitan pro dobèrt.La preséncia de cervids e de carnièrsconfirma de son costat la tèsi d’unmitan pro arborèu. Lor quista perreconstituir Lengadòc del temps del’Homo Erectus fa pas que començar. •

mai tard en Euròpa occidentala que nonpas en Asia. A l’ora d’ara pensanqu’aquela colonizacion se faguèt enmeteis temps pels dos continents.

Aquò mena a una revision leugièra de

l’istòria de la conquistad’Eurasia pels primièrs

òmes.

Dels dos costats aquò remontariá (ala gròssa) a un milion tres cents milaans. Aquela impossibilitat supausadad’aver d’ominids per Euròpa e Asia enmeteis temps s’explicava per una barra-dissa freja e forestièra situada en Eurò-pa centrala e que corrissiá del nòrd capal sud. Ara los paleontològues an lapròva qu’aquela « cortina » forestièraexistissiá pas.

Serián d’Homo ErectusLa jaça de basalt que cobrís lo site

remontariá a 1,57 milions d’annadassegon las estimacions. Demòra pas maia la còla de Jean-Yves Crochet de poderdatar los vestigis que se tròban dejósdins la segonda temporada de la cam-panha d’escavaments que se debanaràongan. Pensan trobar d’òsses umansdins aquela jaça inferiora mas sabonpas encara amb precision de quinaespècia d’ominids s’agís. En se fisar al’atge dels artefacts, sabon pasmensque s’agís de las primièras èrsas decolonizacion umana en Eurasia... pen-

Una còla de paleontològues es a far d’escavaments al ras de Lesinhan de la Ceba.

Los scientifics an desgatjat vestigis de l’Edatquaternària.

Una maissa d’equid.

La còla dels responsables de l’escavament. (Fòtos ASPROGEO)

ans la preséncia atestada d’ominids enEuròpa de l’oèst. Lo site de rèstas maivièlhas en Eurasia se tròba en Georgia,amb de vestigis vièlhs de 1,8 milionsd’annadas. Crochet se rend plan compteque la coneissença avança amb çò quese tròba. Se poiriá plan que de sites maiancians que lo site erautés foguèssondescobèrts. Los sites aqueles pertòcantotjorn una zòna geografica pro estequi-da. Pasmens, per ara, es lo site de Lesin-han que ganha la cocarda.

Son a la debuta d’òbras largas. L’anque ven, procediràn a una segonda ava-loracion mai tecnica del site. Tornarànprendre l’escavament en 2011 aprèsaver analizat çò qu’an trobat pendent lasegonda campanha. Aquò mena ja a unarevision leugièra de l’istòria de laconquista d’Eurasia pels primièrs òmes.Se considerava que l’òme èra arribat