DỰ ÁN: XANH MÀU ÁO,

SẠCH MÀU NƢỚC Nhóm: Chuồn Chuồn

1

Mục lục

Vấn đề

Giới thiệu

dự án

• Những con số biết nói.....

• Tình hình nước sạch miền Trung

• Một số giải pháp

• Mục đích dự án

• Điểm nổi bật của dự án

• Hệ thống

• Truyền thông dự án

2

I. Vấn đề1. Những con số biết nói

• Trong toàn bộ lượng nước của thế giới, chỉ có 3% là nước sạch và chỉ có một phần rất nhỏ trong con số 3% đó có thể dùng làm nước sinh hoạt.

• Trên thế giới, 3 người thì 1 người thiếu nước.

• Mỗi ngày, ô nhiễm nước gây ra xấp xỉ 14000 cái chết trên toàn thế giới, chủ yếu do ăn uống nước bẩn chưa xử lí.

• Việt Nam hiện có khoảng 17,2 triệu người (tương đương 21,5% dân số) đang sử dụng nguồn nước sinh hoạt từ giếng khoang, chưa được kiểm nghiệm hay qua xử lý, theo thống kê của Viện Y học lao động và Vệ sinh môi trường

3

15%

85%

Số liệu chất lượng nước miền Trung

năm 2011

Nước sạch

Nước ô nhiễm

4

Theo báo cáo Đánh giá ngành nước sạch và vệ sinh môi trường lần thứ nhất Việt Nam:

“Trách nhiệm của người dân trong quảnlý, sử dụng, bảo vệ và giám sát côngtrình cấp nước chưa cao. Nhiều nơi đãcó công trình cấp nước tập trung vớichất lượng tốt, nhưng tỷ lệ đấu nối cònthấp, nhiều hộ chỉ dùng nước máy đểăn uống, còn sinh hoạt vẫn dùng nướcchưa đảm bảo vệ sinh. “

2. Tình hình nước ở miền Trung

Đó là chưa kể đến thực trạng mà người dânhuyện Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị phải đốimặt mỗi mùa lũ đến. Nghịch lý là nướcngập tới nóc nhà nhưng lại không tìm đâura nước uống sạch. Tại đây có đến 20% hộgia đình thiếu nước và hơn 50% hộ gia đìnhđang sử dụng nước giếng khoan, giếng đàovà nước sông. Một nửa hộ dân ở đây đangsử dụng trực tiếp nguồn nước bẩn này màkhông có bất cứ biện pháp xử lý nào, vàđáng buồn thay, chỉ 1.6% người dân đượchỏi hiểu được đầy đủ khái niệm thế nào lànước sạch.

Ảnh hưởng của ô nhiễm nước:Theo thống kê của Bộ Y tế năm 2008 các bệnh liên quan đến nước: tiêu chảy, hội chứng lỵ, lỵ trực khuẩn là 3 trong số 10 bệnh có tỷ lệ mắc cao nhất, trong đó tiêu chảy là bệnh đứng thứ 6 trong các bệnh có tỷ lệ tử vong lớn nhất (0,009/100 000 dân). Năm 2009 tình hình cũng chưa được cải thiên, tỷ lệ mắc/100 000 dân với bệnh tiêu chảy là 1081,66 ; tả là 0,56 ; lỵ trực khuẩn là 30,55 ; lỵ amip là 10,97 ; thương hàn là 1,77. Tỷ lệ mắc các bệnh này chỉ đứng thứ 5 sau một số bệnh đường hô hấp. Số mắc thương hàn ở trẻ em năm 2008 là 1316 trẻ, bệnh tả là 1049 trẻ. Năm 2009 các tỷ lệ này có giảm (thương hàn 823 trẻ và tả 474 trẻ), nhưng tỷ lệ chết không thay đổi.

5

3. Một số giẢi pháp các vùng lũ đang áp dụngGiải pháp đơn giản Ưu điểm Nhược điểm

Làm trong nước bằng phèn chua. Dễ sử dụng, hiệu quả nhanh chóng

Giải pháp tạm thời

Xử lí nước bằng Clo Chi phí thấp, dễ sử dụng, hiệu quả phạm vi rộng với vi sinh vật

Clo có tính ăn mòn cao, độc hại nên cần kiểm soát an toàn

Bột lọc nước P&G Purifier of Water

Một gói bột có thể lọc được 10l nước sạch an toàn sau 30 phút

Giải pháp tạm thời, mô hình mang tính thời điểm

6

Giải pháp công nghệ cao Ưu điểm Nhược điểm

Bộ dụng cụ lọc nước IET (Viện Công nghệ môi trường)

Tốc độ lọc 2-3l/1 giờ, thiết kế nhỏ gọn, dễ sử dụng, không dùng điện

Chi phí cho một hệ thống khá tốn kém,khả năng lan truyền rộng rãi chưa cao.Máy lọc nước nano Sunny-Eco

mobile cho vùng lũTiết kiệm vấn đề vận tải và thời gian.

II. Giới thiệu dự án: “Xanh màu áo, sạch màu nước”1. Mục đích dự ánTrước thực trạng ô nhiễm nguồn nước ở Việt Nam, đặc biệt là miền Trung – nơi các

địa phương thường gặp lũ lụt, thiên tai vào các tháng mưa bão, nhóm ChuồnChuồn mong muốn mang đến một dự án với tính khả thi cao nhất, có thể thựchiện và áp dụng được ngay chỉ với chi phí thấp, nhằm mang lại nguồn nước sạchquý giá cho những hộ gia đình đang phải sống trong cảnh thiếu thốn nướcsạch, hoặc không đủ tiền chi trả cho những hệ thống lọc nước tốn kém.

7

2. Điểm nổi bật của dự án2.1. Tính hệ thống:

• Hệ thống đơn giản, dễ làm và phù với địa lý, kinh tế của vùng dân cư hay có lũ lụt xảy ra.

• Hệ thống có thể sử dụng lâu dài (5-7 năm).

• Linh hoạt trong việc chọn nguyên vật liệu của hệ thống. Có thể sử dụng nhiều nguyên vật liệu để thay thế (Ví dụ: Xơ dừa có thể thay thế bằng bã mía hoặc rơm rạ, than hoạt tính có thể thay bằng than củi….).

• Khả năng nhân rộng mô hình: Hệ thống đơn giản, bền nên có khả năng triển khai tại nhiều vùng miền.

2.2. Tính cộng đồng:

Khả năng kết nối cộng đồng: Dự án có thể huy động được lực lượng lớn sinh viên, giới trẻ tại các câu lạc bộ tình nguyện và hội đồng hương để cùng triển khai và thực hiện dự án.

8

3. Hệ thống lọc nước đơn giẢn bằng xơ dừa

Tại sao là xơ dừa?

Xơ dừa – nguyên vật liệu không nhiều người chú trọng và thường được xem là vật bỏ đi sau khi sửdụng làm nước uống hay nấu nướng. Đồng thời, đây cũng là nguồn rất dễ tìm kiếm và có mặt nhiềuở các tỉnh, vùng nông thôn trải dài từ các tỉnh Bắc Trung Bộ, Tây Nguyên đến Nam Trung Bộ theokhảo sát của nhóm.

Tại sao đối tượng mục tiêu của dự án không phải ở những nơi quen thuộc ở miền Bắc, Nam, đô thị, thành phố…?

Mục đích của dự án là hướng tới đối tượng những người dân không có điều kiện sử dụng nước sạch,các hệ thống lọc nước phức tạp hay tốn nhiều chi phí. Vì vậy, dự án được triển khai chủ yếu đối vớiđối tượng là các vùng nông thôn, nơi tập trung nhiều hộ gia đình nghèo, dùng nước bằng giếngkhoan hoặc nước ngầm không đảm bảo chất lượng.

9

3.1. Cấu tạo, thành phần, công dụng hệ thống

10

Cấu tạo chung của hệ thống:

Hệ thống gồm 2 bình lớn có kích thước: đường kính 60 cm, chiều cao 1,2m:- Một bình dùng để lọc nước- Một bình dùng để chứa nước sạch sau khi lọc Hai bình được thông nhau bởi một ống nước có van điều khiển. (Đường kính 10cm)

BẢng thành phần chi tiết

LớpThànhphần

Độ dày Cách thức tiến hành Công dụng

1 Lưới sắt 5mmCắt hình tròn có đườngkính gần bằng đườngkính bình 1

Chỉ cho nước chảy qua và các vật bẩn (lá cây, túi nilon…) sẽ bị giữlại.

2 Xơ dừa 5cm

Kết thành các chuỗitiết diện tròn, đườngkính 5cm, dài 100cm.Sau đó các chuỗi đượcbuộc song song vớinhau.

- Hấp thụ chất bẩn có trong nước và loại bỏ các ion kim loại nặng.- Cung cấp chất dinh dưỡng cho các vi sinh vật giúp cho phản ứngphân hủy chất hữu cơ diễn ra nhanh chóng.- Chỉ số BOD (lượng oxy cần thiết cho một phản ứng phân hủy cácchất hữu cơ) được giảm đến 90%.

3Đá ong vàsỏi

10cmĐập nhỏ vụn để tăngdiện tích bề mặt tiếpxúc.

- Khi nước đi qua, các vụn hữu cơ và chất cặn bẩn bị giữ lại.- Đá ong và sỏi còn giúp loại bỏ mangan và độ phèn.

11

Lớp Thành phần Độ dày Cách thức tiến hành Công dụng

4 Bao dứa 5mmBao dứa được rải đều đểphủ kín bề mặt của bình

Giúp ngăn cách các lớp, tránh cho các nguyên liệubị pha tạp vào nhau.

5 Cát thạch anh 5cmCát thạch anh được rảiđều lên trên bao dứa, nénchặt đều

- Trong quá trình lọc, lớp bề mặt cát thạch anh sẽtạo ra lớp màng lọc hỗ trợ cho quá trình lọc, đặcbiệt khi Fe (OH) 3 kết tủa trên bề mặt cát thạchanh sẽ giúp hấp thụ asen có trong nguồn nước đểtránh nguy cơ bị nhiễm asen.

- Cát thạch anh với kích thước hạt nhỏ, cụ thể bề mặt lớn nên có hiệu quả lọc cao.Vì vậy khi nước đi qua lớp cát này, độ tinh khiết của nước sẽ cao hơn. Lượng Asen sẽ bị giảm đến tối đa.

6Than hoạt tính(hoặc than củi)

10cmĐặt ngay ngắn các lớpthan hoạt tính chồng lênnhau

Khi nước đi qua đây, than củi, than hoạt tính sẽgiúp khử mùi và loại bỏ các ion kim loại còn dư.Giúp cho nước đảm bảo độ sạch và không có mùi.

12

3.2. Lắp đặt hệ thống

13

2) Lớp xơ dừa dầy khoảng 5-7cm. Sơ dừa

được kết thành chuổi tiết diện tròn

đường kính 5-7cm và dài từ 80-100cm.

3) Phủ một lớp bao dứa lên.

4) Đổ lớp cát thạch anh dầy khoảng 5cm.

5) Phủ một lớp bao dứa lên.

6) Đổ một lớp đá ong và sỏi lên bao dứa

dày khoảng 10cm. Đá ong và sỏi được

đạp vụn nhỏ.

7) Lớp trên cùng sẽ là một lớp xơ dừa dày

5cm. Sau đó đậy một lớp lưới nhỏ.

Bước 1:Tạo giàn mưa bằng vòi phun mưa:

Dùng ống nhựa tiền phong bịt một đầu

lại, trên đường ống cứ cách 3cm khoan

một lỗ (chỉ khoan phần ống nằm trên bể).

Mục đích của việc tạo giàn mưa nhằm tăng

cường quá trình oxy hóa sắt.

Bước 2: Đổ vật liệu

Đổ các lớp vật liệu theo thứ tự và độ dầy

như sau:

1) Đổ lớp than hoạt tính mỏng (khoảng

3cm) rồi đặt ống thu nước lên trên rồi

đổ tiếp phần than hoạt tính còn lại lên

ống- khoảng 7cm.

3.3. Cơ chế hoạt động của hệ thống

14

Nước bẩn

Nước được loại bỏ các vật thể lạ (lá, túi nilon…)

Nước sạch, tinh khiết

Nước được loại bỏ các vụn hữu cơ, các chất cặn bẩn, mangan, phèn

Nước được loại bỏ các ion kim loại nặng, các chất hữu cơ

Nước được khử mùi, các chất độc hại trong nước bị loại bỏ tối đaNước được

loại bỏ asen, có độ tinh khiết cao hơn

Lưới

Lớp xơ dừa

Lớp đá ong và sỏi Lớp cát thạch anh

Lớp than hoạt tính

Ống dẫn khoan lỗ nhỏ

15

Nước được bơm từ vòi phun mưavào thùng từ trên xuống .

Lớp 1: Qua lớp lưới nhỏ banđầu, nhờ các lỗ nhỏ của lưới nêncác vật thể lạ như: lá cây, túinilong…sẽ bị giữ lại và chỉ chonước đi qua.

Lớp 2: Nước chảy qua lớp xơdừa, nhờ vào cấu trúc nhiều lỗxốp và thành phần gồm cácpolymer nhưcellulose, hemicelluloses, pectin, lignin và protein. Các polymer nàycó thể hấp phụ nhiều loại chất tanđặc biệt là các ion kim loại hóa trịhai như Fe2+, Ni2+, Cd2+ và cáckim loại nặng có nhiều trong nướcbẩn sau lũ. Do đó khi nước đi

qua, các ion và kim loại nặng nàysẽ bị giữ lại.

Lớp 3: Đi qua lớp đá ong vàsỏi, mangan và các ion kim loạinặng còn sót lại sẽ bị giữ lại. Thêmnữa, Asen có trong nước sẽ bị loạibỏ xuống hàm lượng cho phép.Các chất độc hại khác cũng sẽ bịgiữ lại.

Lớp 4: Nước qua lớp cát thạchanh, độ tinh khiết của nước sẽđược cao hơn, lượng asen còn sótlại sẽ tiếp tục bị lọc thêm.

Lớp 5: Tiếp đó nước sẽ được lặp lạivòng lọc bằng lớp sơ dừa thứ 2giúp cho nước an toàn và sạchhơn.

Lớp 6: Cuối cùng khi nước qua lớpthan hoạt tính ở dưới cùng củabình, nước sẽ được khử mùi. Cáctạp chất bẩn và thành phần chứaclo, benzen sẽ bị hấp thụ giúp chonước có độ ngọt của nước tinhkhiết.

Sau khi trải qua các quá trình lọc antoàn và sạch như trên, nước sẽchạy qua các lỗ nhỏ được khoantrên đường ống dẫn có đườngkính 20cm để sang tới bể chứanước sạch.

3.4. Điểm sáng của hệ thống

Hệ thống sử dụng những nguyên vậtliệu đơn giản và có khả năng thay thếbằng những nguyên vật liệu khác.(Nguyên liệu được tận dụng từ nhữngthứ thường không được tận dụng nhiềunhư: Xơ dừa, bao dứa....).

Hai bình được thông nhau bằng mộtống dẫn giúp cho những nguyên vật liệubên bộ phận lọc luôn được trong môitrường ẩm. Điều đó sẽ giúp tuổi thọ củahệ thống và hiệu suất lọc nước của cáclớp được giữ lâu hơn.

16

Ống dẫn bên lọc nước được khoanlỗ nhỏ 5mm giúp cho nước đi qua vàcác vật liệu lọc: Than, cát, đá ong, sỏikhông thể chui qua đường ống được.Điều đó sẽ giúp cho nước được sạchan toàn tối đa.

Nước được trải qua hai lần lọc bằngcác lớp xơ dừa giúp cho ion kim loại vàcác chất độc hại được lọc nhiều lần.Điều đó sẽ làm nước được loại bỏ cácđộc tố nhiều nhất có thể.

4. Kế hoạch truyền thông4.1. Kênh offline

• Truyền thông điệp, tiếp yêu thương

Giai đoạn 1

• Gửi yêu thương đong đầy miền Trung

Giai đoạn 2• Yêu thương lan

tỏa

Giai đoạn 3

17

Giai đoạn 1: Truyền thông điệp, tiếp yêu thương

18

Liên hệ Đại sứ nước 2014 -Trần Minh Phượng làm đại sứ dự án.

Nội dung: Cùng với đại sứ nước 2014 kết nốitới các CLB sinh viên tình nguyện, hội đồnghương các tỉnh miền trung để truyền tải cáchxây dựng hệ thống, tặng cẩm nang hướngdẫn sử dụng hệ thống lọc nước xơ dừa chocác bạn.

Lí do:- Các đội tình nguyện, CLB sinh viên các tỉnh miền trung là những bạn trẻ có sẵn lòng nhiệt huyết, đam mê và sẵn sàng làm những việc tình nguyện có ý nghĩa cho cộng đồng và người dân.

- Họ là những công dân của các hộ gia đình đang trong tình trạng hoặccó nguy cơ thiếu nước sạch và không đủ kinh phí xây dựng các bể lọcnước tốn nhiều chi phí. Do đó những hành động này mang lại lợi íchtrực tiếp tới gia đình, người thân và dân cư nới các bạn đang sinh sống.

Chính vì những lí do đó, dự án được mang tên “Xanh màu áo, sạch màunước”. Một cá nhân, chúng ta chưa thể thay đổi được cộng đồng;nhưng một tập thể, chúng ta sẽ thành công. Hành động xuất phát từtình nguyện, từ tấm lòng của mỗi người sẽ giá trị và thiêng liêng hơnbao điều khác.

19

Các CLB, Hội đồng hương nhóm Chuồn Chuồn sẽ liên hệ:

• Clb C25 trí việt• Xây đò tặng áo phao.• Đội tình nguyện đồng hương Nghệ - Tĩnh các

trường đại học Ngoại thương, Kinh tế Quốcdân, Thương mại, Học viện ngân hàng…

Cẩm nang Yêu thương có gì?

Hướng dẫn chi tiết cách lắp đặt hệ thống.

Cách sử dụng và tiết kiệm nguồn nước hợp lí và hiệu quả.

Hình minh họa sinh động, gần gũi.Dự kiến: 6 trang.

Cách thức liên hệ tới các tổ chức:• Liên hệ với chủ tịch các CLB tìnhnguyện, hội đồng hương tại Hà Nội(thời điểm ban đầu của dự án).• Tổ chức các buổi hướng dẫn tìnhnguyện viên cách lắp đặt hệ thống,phát cẩm nang cho các bạn để sau đóchính các bạn sẽ đưa về cho gia đình,người thân và những người khó khăntại miền trung, địa phương áp dụngtriển khai dự án.

Giai đoạn 2: Yêu thương đong đầy miền Trung Ở giai đoạn này, sau khi các bạn sinh viên tình nguyện đã nắm rõ cách xây dựng hệ

thống, Đại sứ nước 2014 bạn Trần Minh Phượng sẽ cùng các hội sinh viên về một sốđịa phương cụ thể tại miền trung để triển khai dự án. Chi phí đi lại sẽ được nhãnhàng Comfort tài trợ và đồng hành.

Bước 1: Hội sinh viên sẽ chia thành các đội nhóm đến các thôn, xã thiếu nước sạch.

Bước 2: Các bạn sinh viên sẽ giúp đỡ các hộ dân trực tiếp xây dựng và hoàn thiện hệthống. Nhóm Chuồn chuồn cùng đại sứ nước sẽ thay mặt cho chương trình “Mùa hènước” gửi tặng thùng nước miễn phí cho các hộ gia đình hoàn cảnh đặc biệt khókhăn.

20

Giai đoạn 3: Yêu thương lan tỏa

Ở giai đoạn này, mô hình hệ thống được nhân rộng, cải tiến để phù hợp với địa lí các các địa phương.

Đánh giá, theo dõi kết quả thu được từ các hộ gia đình đã sử dụng hệ thống.

Phát triển cuốn cẩm nang

Liên hệ tới các địa phương để phát triển hệ thống phù hợp với các nguyên liệu sẵn có ở địa phương đó.

21

Lịch trình thực hiện

Mục Giai đoạn 1 Giai đoạn 2 Giai đoạn 3

Thời gian Tháng 8 – 9 Tháng 9 – 10 Tháng 11 - 12

Địa phương áp dụng Hà Nội, Hồ Chí Minh Quảng Trị (huyện Hải Lăng)

Nhân rộng mô hình

Số sinh viên tình nguyện tham gia dự án

150 400 8500

Số lượng hệ thống dự kiến được lắp đặt

500 1500

Số lượng cẩm nang dự kiến được phát hành

200 700 2000

22

Dự kiến: 100 hộ dân tại huyện Hải Lăng được hỗ trợ 100% chi phí lắp đặt hệ thống, 50 người được hỗ trợ 1 bình 80cm*1,2m để làm hệ thống.

4.3. Kênh onlineĐối với kênh online, nhóm Chuồn Chuồn định vị đây là kênh bổ trợ cho kênh mạnh nhất là

truyền thông trực tiếp, do đó các hoạt động trước, trong và sau dự án sẽ được dự kiến phân bố như sau (khung thời gian của kênh online sẽ phù hợp với kênh offline) :

23

Giai đoạn

Thờigian

Kênh truyền thông

Kế hoạch cụ thể

1 Tháng8 – 9

Mạng xã hội (facebook, diễn đàn, các trang về nguồn nước, tình nguyện…)

-Truyền thông về dự án, kêu gọi các tình nguyện viên tham gia dự án cùng đại sứ nước.- Clip truyền thông: nội dung về tình hình thiếu nước sạch ở miền trung và về mùa nước lũ sắp tới gần, qua đó giới thiệu về dự án “Xanh màu áo, sạch màu nước”, kêu gọi người dân, các bạn trẻ cùng chung tay thực hiện hệ thống lọc nước đơn giản bằng xơ dừa.- Cẩm nang online: Hướng dẫn cách tự làm hệ thống.

24

Giai đoạn

Thờigian

Kênh truyềnthông

Kế hoạch cụ thể

2Tháng9 - 10

Mạng xã hội

-Clip sinh viên tình nguyện làm hệ thống và giúp đỡ người dân nghèo.- Thúc đẩy mạnh các hoạt động giới thiệu về dự án để nhiều người biết tới, đặc biệt khu vực thành phố các tỉnh miền trung để họ có thể chung tay hỗ trợ được trực tiếp tới dự án.

Quan hệ công chúng

- Liên hệ tới báo chí để đưa tin về dự án.- Tổ chức sự kiện thu gom nguyên liệu và hỗ trợ bình nước cho những người dân có hoàn cảnh khó khăn.

Đại sứ thương hiệu

Liên hệ với những người nổi tiếng, mời làm đại sứ thương hiệu cho dự án, kết nối và lan tỏa dự án tới nhiều người hơn.

3Tháng11 – 12

Kết hợp các kênh

Tổng hợp sự hỗ trợ của các kênh để dự án được đón nhận đông đảo hơn ở nhiều nơi trên cả nước và áp dụng hệ thống phù hợp với địa lí của các vùng cụ thể.

Kinh phí dự kiếnNội dung Chi tiết Giá thành dự kiến (VND)

1. Chi phí 1 hệ thống 2 Thùng nước 300.ooo

1 vòi nước 10.000

1 lưới sắt 15.000

Than hoạt tính 15.000

2 Bao tải dứa (có thể tự kiếm) 5.000

Tổng 345.000

2. Chi phí truyền thông 700 cuốn cẩm nang hướng dẫn sử dụng hệ thống (thiết kế + in ấn)

1.200.000

Hỗ trợ kinh phí di chuyển cho các tình nguyện viên

7.000.000

Khác 2.000.000

Tổng 10.200.000

Tổng 10.545.000

25

XIN CÁM ƠNNhóm: Chuồn Chuồn

26