scratch 3 editie nederland
DESCRIPTION
Scratch is een relatiemagazine van Stabiplan BV ontwerpsoftware voor de installatiebranche.TRANSCRIPT
3
Edit
iE
NEdER
LANd
StAbicAd foR REvitA wiNNiNg tEAm
Rivm gAAt vooRkwALitEit EN bESchikbAARhEid
StEm op uw fAvoRiEt
3d dESigN coNtEStu kuNt Nog mEEdoEN!
LivE @ Ziggo domE
Lees dit magazine onLinewww.stabipLan.nL/scratch
uLc: mEERwAARdE3d iN bim
magaz ine van Stab iplan – ontwerpSoftware voor de inStallat iebranCHe
Stabiplan (ontwerpsoftware voor de installatiebranche) zoekt mensen die eruit
springen. Beter: die erin stappen. In de wereld van 3D. Daar is plaats voor een
software engineer, een medewerker internal sales, een administratief
medewerker en een support engineer. Bezoek onze nieuwe jobsite.
43
klant aan het woord
uLc optimaliseertinterne processen voor BIM
StabicAdfor RevitA winning team
Beemster Elektrotechniek Live @ ziggo dome 83d design contest: Doe mee en stem! 10Wat u altijd al wilde weten over bim 18Kort nieuws en Events 19
Begin juni was er het congres van de Bouw Informatie Raad
(BIR). Onder de titel ‘De BIM-revolutie: berichten van het
front’ passeerden veel onderwerpen de revue. De essentie:
iedereen gelooft wel op een of andere manier in BIM. Goed,
de manier waarop het in de praktijk gebracht wordt verschilt
per organisatie. Maar dat is niet erg. BIM heeft niet voor niets
alles te maken met strategie en als er iets is dat een organi-
satie uniek maakt, is dat wel de strategie.
Aan het eind van de congresdag keken we (zoals het hoort)
vooruit naar toekomst. Waarschijnlijk praten we in 2025 over
BIM zoals we nu praten over de tekentafel. “In 2012 wilden
we met BIM…” Is dat erg? Helemaal niet. Nieuwe inzichten
en innovaties houden het spannend. Die spanning tekent ook
dit nummer van de Scratch.
Veel leesplezier.
bim? bim, ja!
colofonstabipLan bV | SlOEp 1 | pOStBuS 128 | 2410 AC BODEGRAvEN | WWW.StABIplAN.Nl | [email protected] | 0172 65 02 65
modeL pagina 15 | WOltER & DROS WARNSvElD | lABORAtORIuM ZGt HENGElO | vAltOS ARCHItECtEN ADvISEuRS Bv
| SCHREuDERS BOuWtECHNIEk
Kwaliteit en beschikbaarheid: tekeningbeheer bij RIvM 12 15
ScRAtch
SCRATCH
4
…hoogwaardige uitvoering en reductie faalkosten geen loze kreten…
kLANt AAN hEt wooRd
5
als de praktijk spreekt dan komen de voordelen van bim direct naar de
oppervlakte. dan zijn kwalitatief hoogwaardige uitvoering en reductie van de
faalkosten geen loze kreten vanuit een idee over samenwerken in de branche. maar
vertegenwoordigen ze directe bim-ervaring vanuit aansprekende projecten in heel
nederland. Johan bredenbeek, hoofd voorbereiding w bij ULc installatiegroep, ziet
de mogelijkheden. Voor interne processen en coördinatie van alle bouwdisciplines.
“Het delen van 3D ontwerpinformatie met alle
bouwpartners via een Bouw Informatie Model
(BIM) leidt tot een echte verbetering van het totale
bouwproces. Maar BIM is niet alleen van grote waarde
in het proces van ontwerp en realisatie. Het vormt
tevens de basis voor jarenlang adequaat beheer en
gebruik van de technische gebouwinstallaties.”
Een goede aanpak van BIM begint bij het optimaliseren
van interne processen en disciplines zoals engineering
en werkvoorbereiding, maar ook planning, calculatie,
onderhoud en beheer. Johan legt uit dat alle afdelingen
worden betrokken, omdat BIM raakvlakken heeft met
iedereen binnen ulC. “Niet alleen de projectteams in
de voorbereiding, maar ook andere afdelingen; p&O
net zo goed als automatisering. Waar nodig worden
medewerkers, van projectleider tot tekenaar, opgeleid
en bijgeschoold.”
Deze verandering in tekenwijze is bij ulC niet van
vandaag of gisteren. De ontwikkeling is al ingezet
in 2005 bij de start met 3D tekenen. Johan heeft
het allemaal meegemaakt: “Met de komst van
het distributiemodel in StabiCAD en daarmee de
mogelijkheid om tekeningen in 3D om te zetten, werd
het visualiseren van een installatie naast de bestaande
bim niet doelmaar middel
ScRAtch
uLc installatiegroep: met komst bim
grotere meerwaarde 3d-tekenen
Lees verder
SCRATCH
6
3D-model van het Filmmuseum Amsterdam
…consequenties van
wijzigingen eerder
zichtbaar…
2D-werktekeningen een stuk makkelijker. Dit hebben we bij ulC
op grote schaal gebruikt en steeds verder geoptimaliseerd. Met
de huidige generatie software is de mogelijkheid ontstaan om de
3D-tekeningen in te lezen in een bouwkundig of constructief model
en aanlopers in kaart te brengen. Het filmmuseum in Amsterdam
is een voorbeeld van een project waar we, door onze installaties in
een constructief 3D-model zichtbaar te maken, veel ervaring met
3D hebben opgedaan. De echte meerwaarde zit hem in het aan
alle bouwpartners zichtbaar kunnen maken van de complexiteit
van de installaties.”
“van groot belang is dat je met
elkaar aan het begin van een
BIM-project goede afspraken
maakt en deze vastlegt. Als
het goed gaat is er niets aan
de hand, maar waar liggen
de verantwoordelijkheden
als het misgaat. uiteraard
is de basis voor een goede
samenwerking wederzijds
vertrouwen en begrip voor
elkaars werkzaamheden. Er
moet een sfeer ontstaan dat
wijzigingen van tevoren met
elkaar worden overlegd, waardoor consequenties van wijzigingen
eerder zichtbaar zijn.”
ulC wil samen met Stabiplan stappen maken en vooraan blijven
lopen in de snelle ontwikkelingen in de markt. Johan: “Stabiplan
moet met ons meedenken en luisteren naar wat wij – de installa-
teurs - en andere marktpartijen willen. Er zijn nog flink wat stappen
te maken met de uitwisseling tussen diverse pakketten of het opzet-
ten van families binnen Revit. De opdrachtgever of eindgebruiker
maakt het vaak niet uit met welke software er is getekend, als hij
of zij het data model maar kan uitlezen. Deze data kan dan worden
gebruikt in software met andere doeleinden, bijvoorbeeld voor
beheer en gebruik van technische gebouwinstallaties.
Wij beseffen wel dat aan de kant van Stabiplan de ontwikkeling
van de software en aan onze kant de implementatie van proces-
veranderingen en het opdoen van ervaring tijd kost. Dat op elkaar
kLANt AAN hEt wooRd
7…basis voor goede
samenwerking is
vertrouwen…
afstemmen is de uitdaging waarvoor we staan. Deze pakken wij
met twee handen aan!”
Om aan die uitdaging vorm te geven zijn de engineers van ulC
inmiddels naast professionals op het gebied van goed en efficiënt
gebruik van StabiCAD 8 for AutoCAD ook opgeleid in Revit MEp en
StabiCAD 8 for Revit. “van de kracht van AutoCAD zijn we al jaren
overtuigd en dat zal met BIM niet zomaar overboord gaan. Revit
heeft binnen een 3D Bouw Informatie Model als grote voordeel
dat het volledig 3D georiënteerd is en de mogelijkheid biedt om
met meerdere partijen in één model samen te werken. Hierdoor is
er voortijdig een check op aanlopers tussen de diverse disciplines
mogelijk en kan er direct effectief overleg plaatsvinden om deze op
te lossen.”
In de toekomst dus helemaal over naar Revit? Johan: “Wie
zal het zeggen, worden alle projecten in BIM uitgevoerd? De
ontwikkelingen in de markt gaan nu snel op alle gebieden. Hopelijk
zal het tekort aan technisch personeel de innovatiekracht van de
branche niet tegenwerken.”
www.ulcgroep.nl
ScRAtch
8
projectmanager Ruud Muntjewerff en werkvoorbereidend tekenaar
kenny kolk zijn tevreden over deze prestatie van Beemster en
StabiCAD lt. Ruud Muntjewerff: “Je kunt er haast niet bij dat straks
1 miljoen bezoekers per jaar gebruik maken van de installatie die
je hebt ontworpen. De Ziggo Dome is het grootste project dat wij
tot nu toe hebben gerealiseerd. Dat betekent continu zo’n 25 man
op locatie. In totaal hebben zij 4 kilometer kabelgoot, 3 kilometer
ladderbaan en 80 kilometer datakabel getrokken, 43 verdeelkasten
aangesloten en 2.700 armaturen gemonteerd. Neusje van de zalm
zijn de 90.000 led-lampjes, waarmee straks delen van het concert
op de buitenkant van het gebouw zichtbaar kunnen zijn.”
kenny vult aan: “StabiCAD lt heeft ons goed geholpen bij dit pro-
ject. vooral het maken van installatieschema’s is bij deze omvang
een flinke klus. Dat kan echt niet meer met de hand. StabiCAD
genereert de schema’s uit de tekening en bij wijzigingen in de
installatie heb je in no-time weer een nieuw schema gemaakt. Een
ander groot voordeel zijn de materiaallijsten, bijvoorbeeld voor de
calculatie, maar ook voor de werkvoorbereiding en bestellingen.”
Een groot project zorgt soms voor zware tekeningen. kenny: “Als
dat voor problemen zorgt, kunnen we altijd bij de Stabiplan
helpdesk terecht. In zo’n project werk je ook veel samen met
andere partijen. De dwg’s vliegen over en weer en dat gaat prima.”
Natuurlijk blijft er altijd wat te wensen. kenny: “voor dit project
was een koppeling met Dialux handig geweest. Ik begreep dat dit
mogelijk is in StabiCAD 8 pRO, dus wellicht dat we hier voor ons
volgende grote project gebruik van maken.’’
www.beemster.nl
beemster Elektrotechniek live @ Ziggo Dome
kLANt AAN hEt wooRd
naast de arena in amsterdam is de laatste vier jaar een enorm bouwwerk gerealiseerd. het is de grootste muziekhal van nederland
met een oppervlakte van 10.000 m2 waarin totaal 17.000 mensen hun favoriete muziek kunnen beleven. beemster elektrotechniek in
heerhugowaard heeft de complete elektrotechnische installatie met een aansluitvermogen van 4mVa gerealiseerd. en dus zijn er nu
stabicad tekeningen van dit indrukwekkende gebouw.
ScRAtch
ScRAtch
9
ScRAtch
10
wiNEEN ipAd 3of één van de andere prijzen*
VOTE
kerkwijk in Didam
Alex Stein
wassink
stem!
Stem nu op uw favoriete tekening op
www.stabiplan.nl/vote! De tekening
met de meeste stemmen wint de
publieksprijs op onze tweejaarlijkse
gebruikersbijeenkomst
in november.
doe mee in 3d!
Bent u de volgende die van ons een
pluim krijgt? Of bent u degene die
tijdens SuM 2012 zelfs de hoofdprijs,
de nieuwste ipad, in ontvangst neemt?
Doe mee met onze International 3D
Design Contest! Ga naar
www.stabiplan.nl/designcontest.
Alex Stein is tekenaar en werkvoor-
bereider bij Installatiebedrijf Wassink
in Winterswijk. Hij leverde in februari
zijn inzending in voor de International
3D Design Contest van Stabiplan.
Samen met Wilbert Simmelink, hoofd
tekenkamer, neemt Alex de eerste
kwartaalprijs in ontvangst, een pluim!
Alex Stein: “Het is leuk om met
StabiCAD te tekenen, maar nog leuker
om op deze manier waardering te
krijgen voor mijn werk.”
cREdit foR youR woRk!
winnaar kwartaal 1
ScRAtch
SCRATCH
11
ScRAtch
Renovatie Stadhuis lelystad
Edgar Movsisyan
KoVo
tR vd valk hotel Zwolle
Erik-peter Dantuma
bam techniek regio noordwest
Westfriesgasthuis Hoorn
Nico Weerheim
werkendamse Verwarmings industrie
Johan verhoeven
Unica bodegraven
WkO Rotterdam Airport
Onno frings
KoVo
Zevenakkers Harderwijk
Wim Evertse
burgers ergon
Muziekpaleis utrecht
paul Mesker
tcL installatietechniek
dh tekenburo doetinchem
David Harianto
burgers ergon
Apollo House Amsterdam
Rene Hameeteman
kwartaal 2
kwartaal 1
voor meer inzendingen ga naar www.stabiplan.nl/vote.
12
StabiBASE WEB Server perfecte oplossing bij Rivm
Bert Jongerden, beheerder technische documentatie, is bij het RIvM verantwoordelijk voor
het beheren van alle gebouwtekeningen. kwaliteit en beschikbaarheid zijn sleutelwoorden en
daarom maakt hij gebruik van de StabiBASE WEB Server. “In totaal zijn het 20.000 tekening-
bestanden van 52 gebouwen, voornamelijk laboratoria. via de handige mapstructuur van
StabiBASE heb ik de tekeningen ingedeeld per gebouw, verdieping en discipline. via internet en
intranet kunnen deze door tientallen medewerkers bekeken en afgedrukt worden.”
kLANt AAN hEt wooRd
ScRAtch
13
cAd-proceduresvia een rechtenstructuur bepaalt Bert wie toegang heeft
tot welke tekening, niet iedereen mag bijvoorbeeld de
beveiligingstekeningen inzien. Op deze manier hoeft hij
bovendien niet meer iedere tekening zelf uit te geven en te
emailen. “In StabiBASE hebben we aparte bouwkundige-,
E-, W-, data-, zwakstroom- en beveiligingstekeningen die
gebruikt worden door projectmanagers, storingsmonteurs,
de energieverantwoordelijke en de complete technische
en facilitaire dienst. Ook de afdeling huisvesting gebruikt
de tekeningen om te bepalen hoe de oppervlakte van de
gebouwen het beste ingedeeld kan worden. Men is constant
aan het verhuizen en reorganiseren binnen het RIvM. Als
er tekeningen van een nieuwe installatie binnenkomen,
digitaliseer ik deze meteen. Zo houd ik de StabiBASE WEB
Server zo up-to-date mogelijk.”
“Het handhaven van de kwaliteit van het tekeningbestand is
erg belangrijk voor ons. Daarbij is het CAD-procedureboek,
dat we samen met Stabiplan hebben opgesteld, de leidraad.
tekeningen voor renovatie of andere projecten worden
uitgegeven via de projectmanager. Hij zorgt ervoor dat
de tekening bij het juiste bedrijf terecht komt en is
verantwoordelijk voor het handhaven van de afgesproken
CAD-procedures.”
EfficiencyHet RIvM onderkent in de hele organisatie het belang van
goed tekeningbeheer en is daarom in 2011 overgestapt van
StabiCAD v naar StabiCAD 8. “Als je het beheer niet goed
regelt, is de kans groot dat tekeningen zich gaan kruisen door
verschillende revisies. Het beheren van tekeningen met de
StabiBASE WEB Server is de perfecte oplossing. Het maakt mij
zeker van de kwaliteit – ik weet welke tekeningen up-to-date
zijn en welke zijn uitgegeven aan derden.”
...stabibase
geeft zekerheid
van kwaliteit...
ScRAtch
Lees verder
ScRAtch
14
De verantwoordelijkheid voor het up-to-date houden van
de tekeningen wordt door alle gebruikers gedragen, merkt
Bert. “Als er iets niet klopt aan een tekening dan krijg ik dat te
horen. Bijvoorbeeld dat er nog een revisie doorgevoerd moet
worden. De gebruikers van de WEB Server hebben er oog voor.
Ze zijn directer betrokken omdat het systeem toegankelijk is.
Het werkt momenteel veel moderner en compleet anders.
Er is nu één plek op de server waar alles staat en ik merk ook
dat StabiCAD 8 veel sneller is met veel intuïtieve functies. Zo
kan ik een groot aantal tekeningen tegelijk aanleveren voor
een revisie. Handig vind ik het gebruik van wijzigingscodes,
deze geven we weer in de onderhoek. Zo weet iedereen zeker
dat hij de meest recente versie in handen heeft.
Een andere sterke verbetering vind ik de vernieuwde
zoekoptie - het vergrootglas. Makkelijker en flexibeler zoeken
zorgt voor een meer toegankelijke tekeningdatabase. En dat
zorgt weer voor een grotere efficiency en snelheid in ons werk.
StabiCAD 8 werkt en daar ben ik heel blij mee!”
Support trajectDe implementatie van de WEB Server is begeleid door
een support engineer van Stabiplan. “Na de intake en een
goede afstemming met de ICt-afdeling over bijvoorbeeld
de inrichting van de virtuele server, zijn we gestart met
een gefaseerde overgang naar StabiCAD 8. Bij de installatie
hebben we tegelijk een update naar de nieuwste AutoCAD
versie meegenomen. De eerste drie gebruikers hebben de
kastanjes voor ons uit het vuur gehaald. De punten die we
tegenkwamen rapporteerden we aan de support engineer en
die loste alles snel op. Na een trainingsdag hier op locatie zijn
alle gebruikers met de WEB Server gaan werken.”
vlekkenplan“We willen graag zelf vlekkenplannen maken met StabiCAD 8.
Onze tekeningen zijn er klaar voor, want we hebben de
ruimtelijnen, oppervlakten en ruimtenummers toegevoegd.
En na de volgende update hebben we ook de nieuwste
ruimtefuncties van StabiCAD 8 bij de hand en kunnen we
aan de slag. Mijn toekomstplan om via de server thuis de
beschikking te hebben over alle tekeningen in StabiBASE is
technisch gewoon al mogelijk. tenslotte blijven we samen
met Stabiplan kijken hoe we ons ruimte- en tekeningbeheer
verder kunnen professionaliseren, bijvoorbeeld in combinatie
met planon.”
www.rivm.nl
iN dE cLoudSteeds vaker komt software beschikbaar als cloud oplossing.
Dat wil zeggen dat de gebruiker niet meer in het bezit hoeft
te zijn van de software als desktop applicatie, maar dat hij via
een licentie gebruik maakt van software via het internet. Ook
voor StabiCAD worden de eerste stappen hierin gezet. Zo is de
functionaliteit van de StabiBASE als cloud service beschikbaar.
Hierdoor is het niet meer nodig een eigen StabiBASE WEB Server
in te richten. vanuit de dagelijkse werkomgeving (StabiBASE)
zijn dwg’s en andere documenten te uploaden naar StabiBASE
Cloud. Op dat moment zijn de tekeningen direct via de internet
browser in te zien in de formaten pdf en dwf. Andere partijen
en/of medewerkers hebben zo inzicht in uw tekeningen en
kunnen daarop reageren via functionaliteit in de applicatie. u
behoudt de controle door in gebruikersbeheer aan te geven wie
toegang krijgt tot deze online mappen en bestanden. StabiBASE
Cloud kunt u personaliseren en configureren naar eigen
bedrijfstandaarden.
ScRAtch
15
FOR REVIT
revit ontwikkelt zich wereldwijd in hoog tempo tot een krachtig
ontwerpplatform. de nieuwste versie revit mep 2013 is weer een
mooie stap vooruit. stabicad for revit gaat in deze vaart mee.
ten opzichte van revit mep biedt stabicad 8 functionaliteit een
grote meerwaarde in ontwerpefficiency en bruikbare output.
Alle functies krijgen een logische plaats op de diverse Ribbons met bekende
namen als StabitOOlS, E-installatietechniek en W-installatietechniek. En ook
de functiebenamingen klinken de StabiCAD 8 engineers bekend in de oren.
Met andere woorden: combineer het gebruiksgemak van StabiCAD 8 en de
mogelijkheden van Revit MEp en er staat een winnend team. De instructie voor
softwareontwikkeling bij StabiCAD for Revit is dan ook meteen duidelijk: maak
het makkelijk. Never change a winning team. Op deze pagina’s illustreren we hoe
we werken met Revit MEp vereenvoudigen met StabiCAD 8 for Revit.
A winning team
Kaders en stempelsOm project- en ontwerpinformatie in het model zichtbaar te
krijgen, kunnen met de uit StabiCAD 8 for AutoCAD bekende
functies kaders en stempels geplaats worden op sheets. Deze
stempels zijn gekoppeld aan de projectinformatie in StabiBASE,
zodat informatie met een enkele muisklik is te updaten.
De geoefende tekenaar zal de knoppen ‘Wijzigen stempel’,
update StabiBASE’ en ‘update stempel’ herkennen en het resultaat
van wat ze doen is hetzelfde als in StabiCAD 8 for AutoCAD.
a-2a indelingHet indelen van roosters of armaturen kan direct
vanuit de ribbon StabitOOlS via de functie ‘Indeling’.
De A-2A indeling heeft de bekende StabiCAD 8 werking:
selecteer een ruimte of een deel van de installatie,
selecteer een family en deze wordt meerdere keren in
een ruimte geplaatst, afhankelijk van het aantal
ingestelde rijen en kolommen.
ScRAtch
SCRATCH
16
FOR REVIT
maak stabicad familyNaast het gebruiken van meegeleverde of gedownloade
families is er ook de Revit variant van ‘Maak StabiCAD
symbool’. In StabiCAD for Revit heet dat ‘Maak StabiCAD
family’. Met deze functie maakt u een zelf aangemaakte
of van internet gedownloade family onderdeel van
StabiCAD for Revit. De parameters worden overgenomen
en de family is herkenbaar en in rapportages terug te vinden.
installatieschemaDe ribbon E-installatietechniek is verder uitgebreid met nog meer
families voor verlichting, brandmeld- en beveiligingsinstallaties. In
de family is zowel de 3D informatie als de symbolische weergave
opgeslagen. StabiCAD for Revit laat afhankelijk van de gekozen
view, de juiste representatie zien. tijdens het ontwerpen is het
vertrouwde plaatsingsscherm, de ‘property inspector’ voorhanden
om snel groep/kastinformatie in te kunnen vullen. Ook de functie
om deze informatie naar het installatieschema te sturen is in
StabiCAD 8 for Revit beschikbaar. Het zogenaamde SIf-bestand
voor uitwisseling staat in StabiBASE voor u klaar en heeft de
juiste inhoud om in StabiCAD 8 for AutoCAD automatisch het
installatieschema te genereren.
Family browserEen belangrijke toevoeging aan de standaardfunctionaliteit
van Revit MEp is de ‘family Browser’. Daarmee kunt u,
afhankelijk van de plaats in de boomstructuur, families snel
selecteren en in het model plaatsen. Naast de steeds groter
wordende meegeleverde standaard families kunnen dit ook
gedownloade en in de Custom-folder opgeslagen families zijn. via een
snelle zoekfunctie zijn de opgeslagen families eenvoudig terug te vinden.
SCRATCH
17
Families in de databaseBinnen de W-modules zijn bochten, t-stukken,
verlopen, etc. gebaseerd op de aanwezige
databases in StabiBASE. via het uit StabiCAD 8
for AutoCAD bekende scherm ‘Elementselectie’
genereert StabiCAD for Revit de juiste
family op basis van de door de fabrikanten
aangeleverde gegevens. Zo kunt u families
voor sanitair, riolering, technische ruimten
en lucht eenvoudig en snel in het gebouw- en
installatiemodel plaatsen. De verschillende
leidingreeksen zijn standaard opgenomen in
StabiCAD for Revit, zodat u snel een compleet
installatiesysteem kunt modelleren.
Views en sheetsHet aanmaken van views en Sheets is in StabiCAD for Revit zo
geautomatiseerd dat het u veel handmatig werk uit handen
neemt. Snelheid en uniformiteit zijn het resultaat. Bijvoorbeeld
bij het overnemen van verschillende verdiepingen op basis
van een gelinkt bouwkundig model naar nog aan te maken
floorplans. StabiCAD for Revit herkent het gelinkte model, u
selecteert de aan te maken views en vervolgens doet StabiCAD 8
de rest en maakt voor de geselecteerde disciplines de juiste
views aan. Het automatisch aanmaken van sheets op basis van
floorplans werkt op dezelfde manier.
18
hoe smaakt een broodje bim?De aanleiding voor deze BIM fAQs. Rondom een nieuw onderwerp
ontstaan al snel veel zelfbenoemde deskundigen. Bij gebrek aan
duidelijkheid worden hun verhalen al snel voor waar aangenomen,
ook al zijn ze verzonnen: de ‘broodje aap’ verhalen. Broodje BIM is de
bouwkundige variant hiervan.
wat is bim?BIM staat voor Building Information Modeling: het proces om tot
een ontwerp van een compleet bouwwerk te komen, inclusief alle
gerelateerde informatie. Denk aan tekeningen, berekeningen, bestek-
ken, materiaallijsten, planning. BIM is op te splitsen in klein en groot:
• little BIM: het proces binnen een bouw- of installatiebedrijf om het
ontwerp en de realisatie zo goed mogelijk intern af te stemmen.
• Big BIM: het proces tussen alle bouwpartners om het ontwerp en
de realisatie zo goed mogelijk met elkaar, extern, af te stemmen.
wat betekenen de bim-termen Lod en ipd?Lod = Level of development
Beschrijft de verschillende niveaus van ontwikkeling van een
ontwerp, van lOD100 tot en met lOD500. Hoe hoger de lOD,
hoe meer details. Er is een goede vergelijking mogelijk met onze
fasering vO (voorlopig ontwerp), DO (definitief ontwerp), werkteke-
ning en revisietekening.
ipd = integrated project delivery
Is een set van documenten inclusief contracten die de samen-
werking tussen de bouwpartners vastlegt. Doel is een complete
projectdocumentatie waarbij alle partijen hun kennis en ervaring
inbrengen om te komen tot een succesvol project.
Goed om te weten dat organisaties als Nl-ingenieurs nadenken
of het verstandig is om deze uS-terminologie en contractvormen
aangepast naar onze bouwcultuur over te nemen of niet.
FaQs. zijn dat niet die teksten van softwarebouwers? inderdaad: Frequently Asked
Questions zijn veel gestelde vragen over de werking van een softwarepakket. en daarbij
draait het natuurlijk om de bijbehorende antwoorden. onze sales en support engineers
merken in de praktijk dat er bij adviseurs en installateurs nogal wat vragen leven
rondom bim. op deze pagina’s een greep uit de veelheid aan vragen.
bim: vraag maar!
wat zijn families of wat is content? families zijn bibliotheken van symbolen en modellen van installatie-
technische componenten. ter vergelijking: AutoCAD kent symbolen
en elementen, veelal in de vormen van blocks. Basis families zijn
door Stabiplan in StabiCAD for Revit aangepast aan de Nederlandse
normen en wensen. Ze bevatten meerdere detailniveaus en hebben
koppelingen met handelsinformatie zoals die door 2BA geleverd wordt.
Materiaallijsten vanuit Revit-modellen kunnen zo goed gebruikt worden
voor het bestelproces.
wat is de Rgd bim Norm?De actuele Rijksgebouwendienst Bouwwerk Informatie Model Norm,
kortweg Rgd BIM Norm stelt op meerdere punten nog slechts
algemeen geformuleerde eisen Met andere woorden: er is geen sprake
van het certificeren van software. Het gaat veel meer om het confor-
meren aan afspraken – iedere gebruiker van StabiCAD for AutoCAD
en StabiCAD for Revit kan participeren in een BIM proces conform
de Rgd BIM Norm.
Voor meer en meer-uitgebreide vragen en antwoorden, zie www.stabiplan.nl/bimfaq.
hoe begin ik aan bim? BIM start met bewustwording: alert zijn op mogelijke verbeterin-
gen op het gebied van communicatie en afstemming (voor wie
bekend is met de lean approach: ‘continuous improvement’). Die
bewustwording moet niet alleen in uw organisatie plaatsvinden,
maar ook gedeeld worden met alle bouwpartners in een project.
Dan pas komt communicatie en gegevensuitwisseling op gang.
wat zijn belangrijke stappen en aandachtspunten in een bim-project?• Acquisitie/projectverwerving • Werkafspraken
• Uitvoering • Revisie
• Software • Training
ScRAtch
ko
Rt
NiE
uw
SEv
ENt
S
19
nieuwbouw met stabicad 8Harry Grosveld is tekenaar bij het laurentius Ziekenhuis in
Roermond en bekend met alle ins en outs van StabiCAD. Hij heeft
de overstap van StabiCAD v naar 8 gecoördineerd. Hiervoor
werden alle tekeningen volledig omgezet en verplaatst naar de
nieuwe server. Handig voor de nieuwbouw van het ziekenhuis,
die gedeeltelijk ook zelf wordt getekend.
woon-zorgcomplex met stabicad for revitBrusche Elektrotechniek is StabiCAD gebruiker van het eerste uur
en heeft de afgelopen jaren de ontwikkelingen van CAD en BIM
op de voet gevolgd. De softwarekeuze voor het eerste BIM-project
was daarom snel gemaakt. tekenaar Eduard pikkemaat:
“De ervaringen zijn positief met StabiCAD 8 for Revit Elektro.
Zo hebben we bij de nieuwbouw van een
woon-zorgcomplex in Glanerbrug met
eigen ogen gezien dat het gebruik van
StabiCAD for Revit zorgt voor
faalkostenreductie en duurzamer
ontwerp van de installaties.’’
rekenen met stabicad 8Installatietechniek Gresnigt maakt gebruik van de StabiCAD 8
rekenmodules: gas-, tapwater- en luchtkanaalberekening.
Arno Gresnigt, directeur van het bedrijf, heeft hiervoor de
training StabiCAD 8 rekenmodules gevolgd. Over de training:
“Ik leer vooral om efficiënter te werken en sneller te ontwerpen.
Mooi aan de rekenmodules vind ik dat je binnen de tekensoftware
de installatie kunt controleren.’’
stabicad Users meeting29 november 2012Onze tweejaarlijkse klantendag komt er weer aan! We praten
u bij over de nieuwste ontwikkelingen inclusief live demo’s
van StabiCAD 8. En misschien gaat u als winnaar van de
international 3D Design Contest naar huis!
installatie Vakbeurs hardenberg11-13 september 2012 Stabiplan presenteert in de evenementenhal de BIM-
mogelijkheden voor de Nederlandse installatiebranche:
StabiCAD 8 for AutoCAD en StabiCAD 8 for Revit.
ScRAtch
S t a b i c a d 8 . E E n v o u d i g . o v E r z i c h t E l i j k . M o o i .
Er zijn 1001 redenen om voor StabiCAD 8 te kiezen. Eén daarvan is gemak.U switcht soepel en snel tussen 2D en 3D. Simpelweg door op hoogte te tekenen. Een kind kan de was doen. Tekenen met StabiCAD 8 levert niet alleen fraaie beelden op. Het sluit ook nauw aan bij de vraag naar meer overzicht en detail. En natuurlijk bij uw eigen ambities. Met StabiCAD 8 tekent u voor de toekomst! Ervaar zelf hoe simpel het is op www.stabiplan.nl/simpel.