Sat Naipatigammu 1:1 1 Sat Naipatigammu 1:5

Sat Impatigammu’nJesus kan San Juan

1 Satun iblu’n satu, maipanggop sidat impatigammunJesu Kristu un dandaniyona mapasamak. Si Apudyus udnangipatigammu kan Kristu utdatu daḻapnu ipatigammuna utdan losana manselselbi kan siya. Mansidi, imbaunJesu Kristu dit anghel na un umoy mangipatigammu kansakon un si Juan, osa’n manselselbi kan siya. 2Ot ingkan-glit ku un losan situ un iblu dat inilak kan dinggoḻ kuun nanligwat kan Apudyus un impatigammun Jesu Kristukan sakon. 3 Nagasat nat mangibasa utdatuwa naipadtuuttu kan nagasat dan losana mandongoḻ kan manuttuwautdatuwa naikanglit ta adina masulit mapasamak da unlosan datu.

4 Sakon si Juan un mansulat sidan pitu’n gimungdi manuttuwa utdan pitu’n ili utdin probinsiya’d Asia.Iluwaḻuk ta maipooy kan dikayu dit kaasi kan kappiya unmalligwat kan Apudyus un dodan ininggaw sidit, inggawsitun satun kan dumatong nu timpu na. Malligwat pay diun kaasi kan kappiya kan Ispiritu Santu* un iinggaw sitatubang dit tronon Apudyus. 5 Padana pay un malligwatkan Jesu Kristu un mataḻgodana kustigu maipanggop kanApudyus. Siya’d ummuna un ummungaḻ sidan natoy kansiya’d maapu utdan losana aappu uttun lubung.* 1:4 Sat kustu un naikanglit sin bagbagan di Griego, ‘pitu un ispiritu.’Yoong uttun ugud Apudyus, sat kaipooyan din bilang un pitu, kustukustu,kumplitu, maid mangkulangana. Ot si Ispritu Santu, taḻona maidmangkulangana. Ot naisonosonota nausal situ un iblu dinbilang un pitu.

Sat Naipatigammu 1:6 2 Sat Naipatigammu 1:11Idaydayaw taku si Jesu Kristu gapu’t dit amoda

mampipiya na kan ditaku ot maipagapu utdit daḻana unnan-ayus sit natoyana, nawayaan taku utdan dusan datbasbasuḻ taku. 6 Ot pinambalin ditaku un mangiyapu unbuḻun na kan papadi un manselbi kan Apudyus un Amana. Idaydayaw taku dit kinangatu na kan pannakabalinna si inggaingga. Amen.†

7 Somsomkon yu tu! Dandaniyon dumatong si JesuKristu un manginlabaw sidan bunot ot naid adi mangilakan siya ulay sadat nanuyuk kan siya. Ot losan dantagu uttun pita iyibil da dat domdom da gapu kan siya.Tuttuwa’n losan datu.

8 “Sakon dit Alfa kan Omega,” kanan Apudyus un man-nakabalin un doda’n ininggaw sidit, inggaw situn satunkan dumatong nu timpuna.‡

Sat Impailan Jesu Kristu kan Juan9 Sakon si Juan un sunud yu’n manuttuwa. Maipa-

gapu’t dinnaiyossaanan taku kan Jesus nampapada taku’nmapalpaligat, man-iyanusaman-iyattom kan nampapadataku’n maidagamung sit man-apuwana. Impadaḻanaksitu’n pugu un ngadnon da si Patmos gapu’t dit man-iwalagawagak sit ugud Apudyus kan sadit katuttuwaanaimpatigammun Jesu Kristu.

10 Utdit aḻ-aḻgaw un mandaydayawan kan Apudyusnantulay kan sakon dit Ispiritu Santu un kama numan-in-inopak ot inggaw dingngoḻ ku un nadangsoḻa ginga utditawid ku un kama’t gingan di tangguyub. 11Ot kanana kansakon un, “Ikanglit nu si iblu dan losana ilam ot ipaw-it nu utdan pitu’n gimung di manuttuwa utdan ili un† 1:6 Sat kaipooyan din Amen, umampayun ta utdit naibaga. ‡ 1:8 Alfadin umuna’n letran di abkd utdin bagbagan di Griego. Omega din maudi unletra. Isunga sat piyaona’n ugudondit imbaganApudyus, siya’d lugin di losankan anungus di losan.

Sat Naipatigammu 1:12 3 Sat Naipatigammu 1:20Efeso, Esmirna, Pergamo, Tiatira, Sardis, Filadelfia kanLaodicea.”

12 Utdit man-awingak ta ilak nu singngadan dit gingaun mambagbaga kan sakon, nakailaak si pitu’n paspasigabuḻawan un iiggaan di silaw. 13 Utdit gaggawan datiiggaan di silaw, inggaw kama’t tagu’n manlaglaggoyoddit badut na kan nabalikosan si buḻawan dit paḻagpag na.14 Napoḻkapoḻkas dit buuk sit uḻu na un kama si kapos otsadat ata na kama’t gumilagilaba apuy. 15 Ot sadat ikina manilisiling da un kama’t nat natang-il un bayonganaunag si apuy asi nalasḻasan. Sat ginga na kama’tangangagan di lumaylay-ag un danum. 16 Nakaaggom sipitu’n bituwon dit diwanan un ima na kan lumoswa utditsangi na dit natadoma ispada un nansupang dit ngaḻab na.Ot sumiling dit muging na un kama’t din mamalintuudandi nasigaba init. 17 Utdit nangil-ak kan siya, natukasakun kama’t natoy sit atubang na. Yoong inagpadana’dsakon sit diwanana ima na ot kanana’n, “Adika umogyatta sakon dit Umuna kan Maudi.” 18 Sakon dit matatagu!Natoyak yoong ilam ot antuwak un matatagu si ing-gaingga. Awad kan sakon dan tulbok unmangipaila utdinkalobbongak kan Katoy kan sadin Hades un igaw dadinnatoy. 19 Ot ikanglit nu dadin losana maipaila kan sikaun mapaspasamak situn satun kan sadadi’n mapasamaksidan madoḻdoḻa aḻ-aḻgaw.

20 “Siyadatu’d kaipooyan dat pitu’n bituwona inilamsitun diwanana imak kan sadat pitu’n buḻawana iiggaandi silaw. Sadat pitu’n bituwon, dida dan pitu’n anghel unmangaayyuwan sidanmanuttuwa’t danpitu’n gimung. Otsadat pitu’n iiggaan di silaw, dida dan pitu’n gimung dimanuttuwa.”

Sat Naipatigammu 2:1 4 Sat Naipatigammu 2:72

Sat Painsulat Jesus Kan Juan Sidat Gimung Di ManuttuwaUd Efeso

1 Ot kanana un, “Isulat nu datu utdit anghel un man-gaayyuwan sidat manuttuwa utdin Efeso. Kanam un,‘Sadit mangaaggom sidan pitu un bituwon sit madiwananun ima na kan kumiyakiyang sin gaggawan dan pitu’nbuḻawana iiggaan di silaw, satu dit ibaga na: 2 Tigammukdan losana koko-on yu. Tigammuk pay natmangibadosanyu un mantalibasuwan maipagapu kan sakon kan satmangiyan-anusan yu un mangiyattoman sidan ligat yu.Tigammuk pay un adiyu maanusan dan tagu’n mang-mangwa’t laweng kan pinadpadas yu dadin mangibag-baga un apostoles da yoong natigammuwan yu un tulida. 3 On, tigammuk un an-anusan yu un iyattom danmapalpaligatan yumaipagapu’t nat manuttuwaan yu kansakon ot taḻona adi kayu madismaya. 4 Yoong sad adikpiyaon kan dikayu, naidon dit amoda mampipiya yu utditdamu. 5 Somsomkon yu dit amoda mampipiya yu utditinlugi yu un manuttuwa. Mambabawi kayu ot matagukayu uman un kama’t dit nantatagu yu utdit damu. Ta nuadi kayu mandadaoli, umoyak sinat ta kaanok nat iiggaandi silaw yu utdit igaw na. 6 Yoong annat pay napiya kandikayu ta lawengon yu pay din lawengok un koko-on danNicolaita.*

7 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yudatuwa ibagbagan din Ispiritun Apudyus sidan manut-tuwa. Sadat tagu’n adi paabak si singngadan na manalaweng ipalubus ku un makakan sit bungan di kayu’n* 2:6 Sadan Nicolaita, dida dat mangitudtudu un mabalina tungpaḻon diosa’n manuttuwa dat pipiyaon di long-ag na un koon.Ibaga da un Kristianu da yoong kokkoon da dan kokkoondan paganu.

Sat Naipatigammu 2:8 5 Sat Naipatigammu 2:13mangtod si mataguwan un awad sin nabaḻu’n igawApudyus.’ ”

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Esmirna8 Ot kanana payyana, “Isulat nu pay datu utdit anghel

un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Esmirna.Kanam un, ‘Sadit Umuna kan Maudi un siya dit natoyyoong ummungaḻ, satu dit ibagana: 9 Tigammuka losandanat ligligat yu. Tigammuk pay un nakapus kayu yoongsat katuttuwaana, babaknang kayu nu maipanggopkan Apudyus. Tigammuk un man-uguugudan dikayu’tlaweng sidan mangabawa Judio da yoong bokon tatagu da un ipangatan Satanas. 10 Adi kayu umogyatsidan ligata dandaniyona lak-amon yu. Dongḻon yu tu,paibaḻud Satanas dan udum kan dikayu si mamadas nautnat pammati yu ot simpuḻu’n aḻgawa mapaligatankayu. Yoong itultuluy yu un manuttuwa kan sakon ulaysiya’d matoyan yu ta itdok kan dikayu dit gun-guna unmataguwan si inggaingga. 11 Dikayu’n awad si inga’nmakagngoḻ, dongḻon yu datu un ibagbagan ud IspiritunApudyus sidan losana manuttuwa un kanana’n,

“ ‘Sadat tagu’n adi paabak sit singngadan na manalaweng, adida maidagamunga madusa utdit maugudamaikagwa’n matoyan.’ ”

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Pergamo12 Kinnanana payyan un, “Isulat nu pay datu utdit

anghel un mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Perg-amo. Kanam un, ‘Sadit kawadan di natadoma ispada unnansupang dit ngaḻab na, satu dit ibagana: 13 Tigammuknat igaw yu, sat igawa kawadan dit tronon Satanas. Yoongtigammuk un itultuluy yu un manuttuwa kan sakon taulay nu pinatoy da si Antipas sinat igaw yu un iyapuwanSatanas, adiyu nan-awidan nat pammati yu kan sakon.

Sat Naipatigammu 2:14 6 Sat Naipatigammu 2:19Osa si Antipas un adi lummipsuta nangipanpanoknoksidit maipanggop kan sakon. 14 Yoong antu’d akita adikpiyaon un koko-on yu. Annat da kan dikayu ud umuun-nud sidat tudtudu un padan dit intudtudun Balaam. Tatinudtuduwana si Balak un mangawis sidadit Israelita simambasuḻan da. Ot inawis Balak dat tagu’n mangan sidatnaidatuna makan sidat sinan-apudyus kan inawis na didaun sumog-on sidat bokona asawa da. 15 Ot padana paysidan udum kan dikayu ta umuunnud da’t dan itudtudundat Nicolaita.† 16 Siya’d gapuna un masapula mambabawikayu’t dan basuḻ yu ta numadi yu, masapaaka umoy sinatun mangubat sidanat un tagu un usalok tun ispada unlumoswa uttun sangik.

17 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yudatun losana ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losanamanuttuwa un kananan,

“ ‘Sadat tagu’n adi paabak si singngadan na manalaweng, itdak sit naitalipona makan un manna. Itdakpay si napoḻkasa batu un siya’d naikanglitan dit bagu’nngadan un taḻona naidmakatigammumalaksig sidit man-gawat.’ ”

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Tiatira18 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un

mangaayyuwan sidat manuttuwa utdin Tiatira. Kanamun,

“ ‘Sadit AnakApudyus un kama’t apuya gumilagilab dinata na ot sat dapan na manilisiling un kama’t nalasḻasanabayong, satu dit ibagana: 19 Tigammuka losan dan koko-on yu, san mampipiya yu kan pammati yu kan sakon, sanmanselselbiyan yu utdan buḻun yu kan san kinaanus yuun man-iyattom sidan ligat yu. Tigammuk un ad-adu dannabaḻu un kokkoon yu uttun satun nu sadit nanlugiyan† 2:15 Ilan yu utdin 2:6.

Sat Naipatigammu 2:20 7 Sat Naipatigammu 2:29

yu un nanuttuwa. 20 Yoong antu ud osa’n adik piyaonkan dikayu. Palpalubusan yu un manudtudu dit osa’nbabai un si Jezebel. Kabawona un propetan Apudyus ottudtuduwana kan idagallat na dan manselselbi kan sakonun sog-onon da dan bokona asawa da kan mangan dautdan makana naidatun si sinan-apudyus. 21 Initdak sitimpu na un mambabawi utdan basbasuḻ na kan lumipsutsidan gabbainan un kokkoona yoong madina. 22 Ilan yu,mansakitok si maikudogana! Ot sadat summog-on kansiya, palipaligatok dida’n losan nu adi da mandadaoliutdan naipankokwaan da kan siya utdan gabbainan unkoko-ona. 23 Ot patoyoka losan dan maibilang un ganakna daḻapnu awad manigammuwan di losana manuttuwaun sakon ud makatigammu utdan losana somsomok kanpiyaon di tagu. Ot supapakak dan losana tagu sigun sitkingkingwa da.

24 “ ‘Yoong dikayu’t nat Tiatira un adi nangunud sittudtudun Jezebel, dikayu’n din adi nangadaḻ sit kananda un naunoga tudtudun Satanas, satu ud makanak kandikayu. Maid udum si ipakwak kan dikayu, 25 nu adisan ibagaka lawa, masapula itultuluy yu nat nabakodapammati yu inggana’t dumatongak. 26 Sanat tagu’n adipaabak si singngadan na mana laweng kan itultuluy naun tungpaḻon dadin piyaok inggana’t mataguwana, itdaksi kalintogan un mangiyapu utdan kailin-ili uttun lubungun padan dit kalintogana intod Amak kan sakon. 27 Otnailot dit man-iiyapu na un kama nu awad aaggomana’nlanduk kan kama’t manggumok si banga dit koona utdatiyapuwana. 28 Itdok pay dit bituwon un ammigaton kansiya.

29 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yu unlosan datu’n ibagbagan ud Ispiritun Apudyus sidan losanamanuttuwa.’ ”

Sat Naipatigammu 3:1 8 Sat Naipatigammu 3:63

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Sardis1 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un

mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Sardis. Kanamun, ‘Sadit kawadan dit Ispiritu Santu* kan mangaaggomsidan pitu’n bituwon, satu dit ibagana: Tigammuka losandan koko-on yu. Tigammuk un sit man-iilan di tagu,matattaguwan kayu yoong sat katuttuwaana natoy kayu.†2 Gumangun kayu ta pabilgon yu nat pammati yu unmatmattoyan ta mailak un adu payyan nat mangku-langan danat kokkoon yu utdin man-iilan Apudyus ku.3Somsomkonyudadit naitudtudukandikayuundingngoḻyu utdit damu ot tuttuwaon yu dida. Mambabawiyanyu dat basuḻ yu. Ta nu adiyu, umoyak un padan dindumakngan di osa’n man-aakawa maid makatigammuutdin dumakngak un umoy manusa kan dikayu.

4 “ ‘Yoong annat da ud udum kan dikayu’n manut-tuwa utnat Sardis ud adi mangisaw sidat badut da tanadaḻus dit mantatagu da. Mabadutan da si napoḻkas otmaibuḻubuḻunda kan sakon ta dida’d lumbongamaibuḻun.5 Ot sanat tagu’n adi paabak si laweng mabadutan pay sinapoḻkas un pada da. Ot bokona kaanok dit ngadan nautdit iblu un listaan dan matagu si inggaingga. Ot ibagaksin atubang Ama kan sadan aanghel na un dida’d taguk.

6 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yudatun losana ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losanamanuttuwa.’ ”

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Filadelfia* 3:1 Ilan yu’t din 1:4 † 3:1 Sat ug-ugudona uttu, sadit naispirituwan unkasasaad da. Natoy da utdit man-iilan Apudyus gaputa kummapsukapsut ditpammati da.

Sat Naipatigammu 3:7 9 Sat Naipatigammu 3:147 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdit anghel un

mangaayyuwan sidat manuttuwa’t din Filadelfia. Kanamun, ‘Satu dit ibagan dit nasantuwan kan katuttuwaan unmangaaggom sit tulbok Ali David. Sat ibukat na, maidmakaiyonob ot sat iyonob na, maid makaibukat. Satudit ibagana: 8 Tigammuk dan losana koko-on yu. Otdongḻon yu! Imbukat ku kan dikayu din soobana maidmakaiyonob. Tigammuk un naid amo mabalinan yuyoong inyaangos yu un tinuttuwa dan losana tudtudukkandikayukan adiyupay insulib natmanuttuwaanyukansakon. 9Ot dongḻon yu! Sadat tagu’n iyapuwan Satanas unmatuli ta kabawon da un Judio da yoong bokon, padaḻnokdida kandikayuunumoymampalintumong sinat atubangyu otmatigammuwan da un pipiyaok dikayu. 10Ot gaputatinuttuwa yu dit imbagak un an-anusan yu un iyattomdan ligat yu, ayyuwanak dikayu nu dumatong dit timpundi amoda ligat situn lubung un mamadas ku utdan losanatagu. 11 Annatakon un mangulin ot itultuluy yu unmanuttuwa kan sakon daḻapnu maid makapuḻos sit gun-guna yu un itdon Apudyus.

12 “ ‘Sanat tagu’n adi paabak si laweng, mambalinokun kama’t nabakod un tukud sidin timplun Apudyus kuot inggaw sidi si inggaingga. Ot imalkak kan siya ditngadan Apudyus kan san ngadan din ilin Apudyus un siyadin bagu’n Jerusalem un manligwat kan siya utdin langit.Imalkak pay kan siya tun bagu un ngadan ku.

13 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yudatun losana ibagan Ispiritun Apudyus sidan losanamanuttuwa.’ ”

Sat Sulat Sidat Manuttuwa Utdin Laodicea14 Kanana pay un, “Isulat nu pay datu utdin anghel un

mangaayyuwan sidan manuttuwa’t din Laodicea. Kanam

Sat Naipatigammu 3:15 10 Sat Naipatigammu 3:22

un, ‘Satu dit ibagan dit mangadan si Amen.‡ Siya’dmataḻgodan kan napudnu un kustigun Apudyus. Siya udpinampaloswan§ Apudyus sidan losana paloswa na. Satudit ibagana:

15 “ ‘Tigammuk nat koko-on yu. Sanat pammati yu,bokona nainit onnu bokona natunglin. Piyaok okyan nutaḻona nainit onnu natunglin 16 yoong gaputa nadoḻnatalawa, ilugpak dikayu.

17 “ ‘Ibagbaga yu un nabaknang kayu ot awad danlosana masapul yu yoong adiyu tigammu un sat katut-tuwaana dikayu’d kakkaasi kan kakapusan. Pada yu udnakuḻap kan mantittiway. 18 Ot san ibagak kan dikayu,sakon ud mangaḻ-an yu si tang-ila buḻawan ta naunag sitapuy daḻapnu tuttuwa un nabaknang kayu. Sakon paymangaḻ-an yu si napoḻkasa luput si mambadut yu daḻapnuadi kayu maibabbain sinat mantittiwayan yu. Ot mangaḻakayu pay si agas di ata kan sakon kad maagasan natkuḻap yu daḻapnu makaila kayu. 19 Sadan tagu’n pipiyaok,igimauk kan saplitak dida. Ot siya’d gapuna un umaliskadkayu ot mambabawi kayu utdan basuḻ yu. 20 Dongḻon yu!Awadak un sumisikad sinat sawang un mangkogkog. Otnu awad makagngoḻ sit gingak ot ibukatanak, lumnokakot mangkaubung kami un mangan.

21 “ ‘Ot sanat tagu’n adi paabak si laweng, itdak si kalin-togana makapan-apu kan sakon un padan dit nangitdanAmak kan sakon si kalintogan un makapan-apu kan siyautdit inabak ku si Satanas.

22 “ ‘Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dongḻon yudan ibagbagan Ispiritun Apudyus sidan losana manut-tuwa.’ ”‡ 3:14 Ilan yu utdin 1:6. § 3:14 Sat naikanglit sin Griego, lugi onnu puundi losana paloswan Apudyus.

Sat Naipatigammu 4:1 11 Sat Naipatigammu 4:84

Sat Madayawan Apudyus Sin Langit1 Maabus man di, tummangadak ot nailak dit sawang

sin langit un mabubukkatan. Utdi, nagngoḻ ku payyan ditginga’n nagngoḻ ku utdit damu un kama’t gingan di tang-guyub un nakabagbaga kan sakon. Ot kinnanana’n, “Ngu-matu ka uttu ot ipailak kan sika dan masapula makwautdan dumoḻdoḻa aḻgaw.” 2Dagusa nantulay kan sakon ditIspiritun Apudyus ot inggaw nailaka trono utdin langitun inggaw mantutupak. 3 Ot sadit mantutupak sit tronokama’t ilan di nangina’n batu un ngadnon da si haspekan karnelia. Ot inggaw bungḻun un kama’t ilan di batuun esmeralda un liniwos na dit trono. 4 Sat nangkalliputdit trono’n sadi, inggaw da ud duwampuḻu’t opata tronoun siya’d nantupakan pay dat duwampuḻu’t opata lalal-lakay. Nambadut da si napoḻkas kan mambabaḻḻangatda si buḻawan. 5 Inggaw da ud sumil-isil-it un kilat,damdamit kan nadangsoḻa kiduḻ un manligwat sit trono.Ot sidit atubang didiya trono inggaw da ud pitu’n silawun natonggan un dida dat pitun ispiritu un manselselbikan Apudyus. 6 Ot sit atubang dit trono, inggaw payyankama’t baybay dit kanawag na un samling. Sumilapakama’t kristal dit ila na. Ot utdit opata igid dit trono,inggaw da ud opata matatagu’n paloswa un paspasiga atadit sinagung kan awid da. 7 Sat umuna, padapadan dilayon dit ila na ot sat maikagwa padan di tolu un baka ditila na. Sat maikatlu, kama’t muging di tagu dit mugingna. Ot sat maikapat, padan di mantattauda kullangaw ditila na. 8 Ot losan dadi un opata matatagu’n paloswa, sin-oonomdit payak da kanpasiga ata dit long-ag da pati utditdaḻom dit payak da. Inaḻgaw kan linabi un mangkankantada un naid illongan da. Ot kanan dan dit mangkanta un,

Sat Naipatigammu 4:9 12 Sat Naipatigammu 5:5“Nasantuwan, nasantuwan, nasantuwan si Apu taku’n

Apudyus unmannakabalin. Doda’n ininggaw sidit,inggaw sinsatun kan dumatong nu timpuna.”

9 Ikantan dat opata matatagu’n paloswa dit man-dayawan kan manyamanan da utdit kinangatun dit man-tutupak sit tronoun siya ditmatatagu si inggaingga. Ot numangkanta da, 10 mampalintumong dadit duwampuḻu’topata lalallakay sidit atubang dit mantutupak sit trono otmandayaw da kan siya unmatatagu si inggaingga. Igga dadat baḻangat dat dit atubang dit trono na asidamangkantaun kanan dan,11 “Apu mi un Apudyus, kalobbongana un mabigbig din

kinangatum, kinadayaw kan pannakabalin nu tasika’d namaloswa utdan losan ot matatagu kannapaloswa da gaputa siya’d piniyam.”

5Sat Naḻukuta Dokumentu Kan Sat Mangadan Si Ubbun

di Kannelu1 Utdit diwanana iman dit mantutupak sit trono, ing-

gaw innilaka naḻukuta dokumentu un aaggomana. Nan-supanga nakanglitan dit dokumentu kan pitu dit peketna. 2Ot inggaw innilaka nabiloga anghel un nambagbagasi nadangsoḻa ginga un kanana’n, “Singngadan nat lum-bongamangaan sit peket kanmamikyad sit dokumentu?”

3 Yoong naid makalobbonga mamikyad onnu mangilautdit daḻom didit naḻukuta dokumentu ulay sadan ing-gaw langit onnu sadan inggaw situn pita onnu sadatnangkakatoy. 4 Ot amod dit ibil ku ta naid naodasansi lumbonga mamikyad sit naḻukuta dokumentu onnumangila utdit daḻom na. 5 Utdi, imbagan dit osa’t datopata lalallakay un, “Adika man-ibil, ta sat mangadan siLayon sin tribun Juda kan mangadan pay si Kaganakan

Sat Naipatigammu 5:6 13 Sat Naipatigammu 5:12David, inabak na si Satanas ot siya’d awad si kalobbonganamanlokta utdat pitu un peket kan mamikyad sidi undokumentu.”

6 Utdi, inggaw inilak un Ubbun di Kannelu un sum-isikad sidit nambobootan dadit opatamatatagu’n paloswakan sadadit lalallakay un nanlikwos sidit trono. SaditUbbun di Kannelu, awad mangil-an un napatoy sidit.Pitu dat sakgud na kan pitu dat ata na un kaipooyanda dit Ispiritun Apudyus * un imbaun na situn losanapita. 7 Utdi, sadit Ubbun di Kannelu ummoy na inaḻa ditnaḻukuta dokumentu utdit diwanana iman didit mantu-tupak sit trono. 8 Aḻana man, nampalintumonga losandadit opatamatatagu’n paloswa kan sadadit duwampuḻu’topata lalallakay sidit atubang na. Ot kada-osa kan didaawad aggom na si mantukalan un mangadan si arpa kanbuḻawana duyug un napnu si insensu un siya’dmaiyaligandan luwaḻundan losana tagunApudyus. 9Otnangkanta dasi bagu’n kanta un kanan dan,“Sika’d lumbongamangaḻa’t din naḻukuta dokumentu kan

sika’d lumbonga mangaan sidan pitu’n peket nata pinatoy dika ot sat daḻam dit nansubbut nuutdat tagu’t dan basuḻ da daḻapnumambalin da untagun Apudyus. Sadatu un tagu nanligwat da sinadumaduma un ili, tribu kan nadumaduma datbagbaga da.

10 Ot pinambalin nu dida un mangiyapu un bulun nu kanpapadi un manselbi kan Apudyus. Ot iyapuwan dadan losana inggaw situn pita.”

11 Utdit umilaak payyan, nagngoḻ ku dit gingan datamoamoda anghel un adimabilang dit kaadu da. Linikwosda dit trono, sadat opata matatagu’n paloswa kan sadatlalallakay. 12Natobag dit ginga da un kanan dan,* 5:6 Ilan yu utdin 1:4.

Sat Naipatigammu 5:13 14 Sat Naipatigammu 6:4

“Lobbong na un sadin Ubbun di Kannelu un napatoymabigbig din pannakabalin na, kinabaknang na,laing na ya bilog na. Lobbong na un siya’dmadayaw kan mabigbig si kinangatu kan siya’dlobbong na un manyamanan.”

13Utdi, dingngoḻ ku un losan dat paloswa un inggaw sidinlangit, situn labaw pita kan sidin daḻom pita kan losanainggaw sidin baybay un mangkankanta un kanan dan,‘Masapula sadinmantutupak sidin trono kan sadinUbbun

di Kannelu dan manyamanan kan madaydayaw,mabigbig din kinangatu da kan pannakabalin dasi inggaingga.’

14Ot ummampayun pay dadit opata matatagu un paloswaun kanan dan, “Amen.” Ot sadat lalallakay nampalintu-mong da un losana nandayaw.

6Sat Nanloktaan dit Ubbun di Kannelu Utdat Peket Didit

Dokumentu1 Maabus man di, nailak un linoktan dit Ubbun di

Kannelu dit umuna utdat pitu un peket didit naḻukutadokumentu. Ot dingngoḻ ku dit gingan dit osa utdaditopata matatagu’n paloswa un kama’t gingan di kiduḻ unkanana’n, “Awenu!” 2Mansidi, nailak dit pukawa kabayuun nilumtaw! Ot ininggaw nangabayu’n nan-aaggom sipana. Naitdan si baḻangat ot kaysan daḻapnu ituluy na unumoy abakon dadit losana kabusuḻ na.

3 Utdi linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikagwaun peket dit dokumentu ot dingngoḻ ku dit gingan ditmaikagwa un matatagu’n paloswa un kanana’n, “Awenu.”4 Lummoswa dit osa payyana kabayu un nadokodokot.Sadit nangabayu naitdan si kalintogana mangidatong si

Sat Naipatigammu 6:5 15 Sat Naipatigammu 6:11manggugubatan di tagu’t tun pita kadmampipinnatoy da.Ot naitdan si dakoḻana ispada.

5 Linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikatlu un peketdit dokumentu ot dingngoḻ ku dit gingan dit maikatlu unmatatagu’n paloswa un kanana’n, “Awenu.” Ot inggawuman nailaka nangisita kabayu un nilumtaw! Ot saditnangabayuman-aaggom si kikilluwan. 6Utdi, nangngoḻaksi ginga un kama nu nanligwat sidit kawadan dat opatamatatagu’n paloswa un kanana’n, “Opata supa un alinaullawa dit magatang di osa’n denario onnu singgantasaopok di bakaw.”* Yoong adiyu yam-anon nat manlig-watan di mantika kan basin di ubas.

7 Loktaon man dit Ubbun di Kannelu dit maikapatapeket, dingngoḻ ku dit maikapata matatagu’n paloswa unkanana’n, “Awenu.” 8Ot nailak dit osa’n kabayu un kubu!Sadit nangabayu mangngadan kan Katoy. Ot inggaw sitawid na dit Hades un inggawan dat natoy. Naitdan dasi kalintogana kumatoy si ingkapat sidat tagu un inggawsitun pita. Ot matoy dat tagu si gubat, uḻat, sakit kanpatoyon dat sumalona kakkayap dida.

9 Loktaon man dit Ubbun di Kannelu dit maikalimaun peket dit dokumentu, nailak sit sogwab didit da-dattunan kan Apudyus dadit kadogwan dadit tagu unnapatoy gapu’t dit nanuttuwaan da utdit ugud Apudyuskan nangipatigammuwan da utdit maipanggop kan JesuKristu. 10 Impappakuy da un kanan dan, “Apudyus unmannakabalin, nasantuwan kan katuttuwaan, kapiga natmangukumam sidan tagu’t din pita ta ibaḻos nu paydit namatoyan da kan dikami?” 11 Utdi, naitdan da simanlaglaggoyoda kagoya napoḻkas ot naibaga kan didaunman-illong da yan inggana’t magtong dit naikoddonga* 6:6 Siya’d labbun di tagu utnat sin-aḻgaw nat osa’n denario.

Sat Naipatigammu 6:12 16 Sat Naipatigammu 7:2bilang dat buḻun da un manuttuwa un manselbi kanApudyus un mapatoy un padan dit nampapatoy da kandida.

12Utdit linoktan dit Ubbun di Kannelu dit maikanomapeket dit dokumentu, kakḻata nanlunig si nabilobilog!Kinumḻop dit init un kama’t kangisit di nangisita luput otsat buḻan nambalin si nadokot un kama’t daḻa. 13 Sadatbituwon sidin langit naotdag da uttun pita un kama’t dinmaotdagan di naata un bungan di kayu nu dangkason dinabiloga bayogbog. 14 Ot kama si naḻukuḻukuta papel ditlangit ot naidon. Sadat losana bateled kan pugu, naiyalisda utdat igaw da. 15 Utdi, losan dat aali uttun pita, sadatnangangatu’n tagu kan sadadit aappun di suldadu, sadatbabaknang kan sadat tagu’n awad si kabooḻan kan losanatagu, puyung onnu bokona puyung, ummoy da nansuḻuksidat liyang kan sidat saguweb dadit dadakkoḻa batu utditkabatbateledan. 16 Ot kinnanan da utdat batbateled kandadakkoḻa batu un, “Bunbunan dikami kan isuḻuk dikamidaḻapnu adi dikamimaila utdinmantutupak sin trono kandaḻapnu adi dikami dusaon sit Ubbun di Kannelu.† 17 Tadummatongon tun aḻ-aḻgawa mandusaan da ot maid udmakailasat.”

7Sadat Singgasut Si Opatapuḻu’t Opata Libu Un Tagun

Namalkaan1 Maabus man di, nakailaak si opata anghel un sum-

isikad situn opata sulin ditun pita. Itatawid da dat opatabayogbog un manligwat sidadit opata suli daḻapnu adinamabayogbogan tun pita, baybay onnu singngadan namana kayu. 2 Dida dat initdan Apudyus si pannakabalinunmanam-an situn pita kan baybay. Utdi, inggaw payyanosa’n anghel un inilaka nilumtaw un nanligwat sin kapon† 6:16 Lucas 23:29-30.

Sat Naipatigammu 7:3 17 Sat Naipatigammu 7:11dumungitan init un oognana dit mamalkan ud Apudyusun matattagu. 3 Ot kanana’t dat buḻun na un anghel un,“Adiyu yan yam-anon nat pita, baybay kan da kaykayuinggana’t mamalkaan nat kiday dan losana manselselbikan Apudyus taku.” 4 Utdit maabus, dingngoḻ ku unsat bilang dadit namalkaan si kiday sit malkan Apudyus,singgasut ya opatapuḻu’t opat un libu da. Nanligwat dautdat simpuḻu’t duwa un tribun ud Israel.* 5 Simpuḻu’tduwa’n libu dat namalkaana nanligwat sit tribun ud Juda;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Ruben;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Gad;6 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Aser;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Neftali;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Manases;7 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun Simeon;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Levi;simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Isacar;8 simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Zabu-lon; simpuḻu’t duwa’n libu dat nanligwat sit tribun ud Josekan simpuḻu’t duwa’n libu pay dat nanligwat sit tribun udBenjamin.

Sadat Tagu Un Nanligwat Sidat Nadumaduma Un Ili9 Maabus man di, nailak dat amoamoda tagu un maid

makabilang sit kinaadu da. Nadumaduma da un tagu unnanligwat si nadumaduma’n ili kan tribu kan nadumad-uma dit bagbaga da. Sumisikad da utdit atubang dit tronokan sadit Ubbun di Kannelu. Nambadut da un losan sinapoḻkas kan nakaaggom da un losan si kama si baing diiyug. 10Ot ipappakuy da un kanan dan, “Si Apudyus takuunmantutupak sin trono kan sadinUbbun di Kannelu danmanagu utdan tagu.” 11 Utdiyon summikad dat losana* 7:4 Israel dit osa’n ngadan Jacob.

Sat Naipatigammu 7:12 18 Sat Naipatigammu 8:2aanghel un liniwos da dit trono, sadadit lalallakay kansadadit opata matatagu un paloswa. Nanlakkob da unlosan un nandayaw kan Apudyus. 12Kanan da un, “Amen!Kalobbongana unmadayaw kanmabigbig din kinangatunApudyus si inggaingga. Siya’d kalaingan, siya’d lumbongamanyamanan kan dayawon ta siya’d awad si pannaka-balin si inggaingga. Amen!”

13 Utdi, nan-imus kan sakon dit osa utdadit lalallakayun kanana’n, “Singngadan datu’n tagu un nambadut sinapoḻkas? Nanligligwatan da?”

14Ot imbagak kan siya un, “Naid tigammuk, Apu! Sika’dmakatigammu.” Utdi kanana kan sakon un, “Siyadatudadin tagu un nakailasat sit amoda ligat. Sinaksakanda dadit badut da utdit daḻan didit Ubbun di Kanneluot nambalin da si napoḻkas. 15 Siya’d gapuna un awadda un sumisikad sidin atubang din tronon Apudyus otinaḻgaw kan linabi un manselbi da kan siya utdin timpluna. Ot sadin mantutupak sidin trono na, makaigaw kandida ot ayyuwanana dida. 16 Ot taḻona maid mabiti-lan onnu mauwawan daon kan adida payon mainitanonnu mapallangan. 17 Onta sadin Ubbun di Kannelu uniinggaw sidin gaggawan din kawadan din trono, siya’dmangayyuwan kan dida kan ipuyut na dida utdit ob-obdidit danuma mangitod si mataguwan si inggaingga. Otaminon Apudyus punasan dit luwa da.”

8Sadit Maikapitu un Peket Dit Naḻukuta dokumentu

1Utdit loktaon dit Ubbun di Kannelu dit maikapitu unpeket dit naḻukuta dokumentu, naida pulus damidamitsidin langit si kagogwa’n olas. 2 Utdi, nailak dat pitu’nanghel un sumisikad sidit atubang Apudyus ot naitdan dasi sin-ossa un tangguyub.

Sat Naipatigammu 8:3 19 Sat Naipatigammu 8:11

3 Utdi inggaw payyan dummatonga osa’n anghel unman-aaggom si buḻawana duyug un iiggaan di insensu.Ummoy summikad sidit atubang dit dadattunan kanApudyus. Ot naitdan si adu un insensu daḻapnu idogana un idatun sidit luwaḻun dat losana tagun Apudyus sitdadattunan un inggaw sidit atubang dit trono. 4 Ot saditasuk dit masgoba insensu un naidoga’t dit luwaḻun dattagun Apudyus, nampangatu un nanligwat sidit duyugaaaggoman didit anghel un sumisikad sidit atubangApudyus. 5Utdi, innaḻan dit anghel dit duyuga iiggaan diinsensu ot pinnu na si baḻa un nanligwat sidit dadattunanasina inwassot situn pita. Utdiyon inggaw da ud kidkid-dusuḻ, amoda damit, sumil-isil-ita kilat kan nanlunig.

Sadat Pitu un Tangguyub6 Utdiyon, nansagana dat pitu’n anghel un manap-uy

sidat tangguyub da.7 Utdit sap-uyan dit ummuna’n anghel dit tangguyub

na, ummudan si duḻaḻu kan apuy un nakamosan si daḻa.Nasgob dit ingkatlun ditun pita, ingkatlun dadin losanakaykayu kan losan dat bollat un nasgob.

8 Utdi, sinap-uyan dit maikagwa’n anghel dit tang-guyub na ot inggaw kama’t dakoḻana bateled un uma-puapuya naiwassot sidin baybay. 9 Ot nambalina daḻa ditingkatlun didit danum sidin baybay. Natoy dat ingkatlundadit losana inggaw sidin baybay ot nayam-an dat in-gkatlun dat losana bapul.

10Utdi, sinap-uyan ditmaikatlu’n anghel dit tangguyubna ot inggaw naotdaga dakoḻana bituwona nanligwatlangit un umapuapuy un kama’t gipu ot naotdag sidat in-gkatlun dadit losana suḻung kan ob-ob. 11Sadi un bituwonmangngadan si Napait. Ot pinaitana dit ingkatlun dadit

Sat Naipatigammu 8:12 20 Sat Naipatigammu 9:6losana danumot adu dat tagu un natoy un nanginum siditdanum gaputa nambalina napait.

12Utdi, sinap-uyan dit maikapata anghel dit tangguyubna ot nakna dit ingkatlun didin init, sat ingkatlun dinbuḻan kan sat ingkatlun dat losana bituwon. Siya’dgapuna un naid paddan dit ingkatlun didit aḻ-aḻgaw kaningkatlun pay didit labi.

13 Utdit ummilaak uman, inggaw dingngoḻ ku un kul-langaw un mantattauda ipappakuy na un, “Gakkikinit!Gakkikinit! Gakkikinita taḻon din mambanagan danlosana tagu’n inggaw sidin pita nu gumingaon dan tang-guyub dan maudi’n tuḻu un anghel.”

91Utdiyon, sinap-uyanditmaikalimaun anghel dit tang-

guyub na ot inggaw nailaka osa’n bituwon un naotdagsitun pita un nanligwat langit. Naitod sidiya bituwon dittulbok dit onob dit bitu un maid kigad dit kaadaḻom na.2 Binukatana dit sooban dit bitu ot inggaw lummoswa’npanosa asuk un kama’t asuk di dakoḻana sogob. Kinumḻopdin init kan tattaḻun gapu’t di un asuk. 3Utdiyon, inggawda ud lummoswa utdit asuk un dudun ot sinum-op da ut-tun pita. Naitdan dadiya dudun si pannakabalina tumiludun kama’t dan pannakabalin dan ammabuy. 4 Naibilinkan dida un adida manyam-an si bollat onnu udumamuḻa onnu kayu uttun pita. Sad paligaton da ullawadat tagu’n naid malkan Apudyus sidat kiday da. 5 Adidanapalubusan dadit dudun un kumatoy sidat tagu nu adipaligaton da dida si lima’n buḻan ot kama’t din sigab dimatilud si ammabuy din kasigab din mampapaligat da.6Utdadiya timpu, inapon dat tagu dit matoyan da yoongadidamainapan, taḻonapiyaonda unmatoy yoong ibtikankatoy dida.

Sat Naipatigammu 9:7 21 Sat Naipatigammu 9:177 Kama’t kabayu un nakasagana un umoy makagubat

dit ilan dadit dudun. Inggaw kama’t baḻangata buḻawansit uḻu da. Ot sadat muging da kama’t muging di tagu.8 Sadat buuk da kama’t buuk di babai kan sadat ngiponda kama’t ngipon di layon. 9 Awad takupaḻ dit baḻukungda un kama’t boḻyang. Kama’t kilukilub di adu’n kalesaun butbutbuton di kabayu un manggadugadusa umoymakagubat dit kayabkab dit payak da. 10Awad ipus da unkama’t ipus di ammabuy un natiludan. Sadit ipus da ditinggawan dit pannakabalin da un mamaligat sidat tagu siunog di lima’n buḻan. 11Awad pay ali da utmangiyapu kandida un siya dit nadadaga anghel un mamabantay siditbitu un naid kigad dit kaadaḻom na. Abaddon dit ngadanna utdin bagbaga un Hebreo kan Apolion pay sin bagbagaun Griego.*

12 Nagangputon dit umuna un gakkikinit un pasamakyoong awad payyan duwa un daan dumatong.

13 Utdi uman, sinap-uyan dit maikanoma anghel dittangguyub na ot inggaw dingngoḻ ku un ginga’n nan-ligwat sidit opata sulin dit buḻawana dadattunan siditatubangApudyus. 14Kinnanan dit ginga utditmaikanomaanghel un awad si tangguyub un, “Ibussag nu dadit opataanghel un naisilu utdin dakoḻana wangwang Eufrates.”

15 Utdi, naibussag dadit opata anghel un naidaddaanakumatoy sidiya olas, aḻ-aḻgaw, buḻan kan tawon sidatingkatlun dat tagu’n inggaw situn pita. 16 Nagngoḻ kudit bilang dat suldadu da un nangabayu ot duwa’n gasutamilyun da. 17 Kama’t tu dit ilan dat nangabayu kan datkabayu da utdit naipaila kan sakon. Sadit takupaḻ ditbaḻukung da, tuḻu dit kolol na. Awad kama’t apuy, kama’tbatu unmangadan safiro kan kama’t asufre. Ot sadat uḻun* 9:11 Sat kaipooyan dit Apolion, Manyayam-an.

Sat Naipatigammu 9:18 22 Sat Naipatigammu 10:4dat kabayu, kama’t uḻun di layon kan lumoswa’t dit sangida dit gumilgilaba apuy, asuk kan asufre. 18 Sadadiya tuḻuun ga-oogyata lumoswaloswa utdit sangin dat kabayu datnamatoy sidat ingkatlun dat tagu’t tun pita. 19 Ta satpannakabalin dat kabayu inggaw sidit sangi kan ipus da.Nauḻuwan dat ipus da un kama’t uḻun di uḻog ot siya’dnampaligat da utdat tagu.

20 Sadat uduma tagu un adi natoy sidatuwa ga-oogyataligat, adida’n taḻon nambabawiyan dat kokkoon da taadida linipsutan dat kingwa da un sinan-apudyus. Adidalinipsutanamandaydayaw sidat dimunyu kan sidat sinan-apudyus un kingwa da si buḻawan, pilak, bayong, batukan kayu un adin pulus makaila, makagngoḻ onnumakakiyang. 21 Ot adida pay inggongda un kumatoy,mansalsalumangka, manog-on sidat bokona asawa da kanman-aka-akaw.

10Sat Anghel Kan Sat Bang-oga Nabikyada dokumentu

1 Maabus man di, nakailaak si sabali’n mannakabalinaanghel un dumobadoba’n nanligwat langit. Kama’t nabu-gus si bunot kan inggaw bungḻun sit labaw dit uḻu na.Kama pay si kasiling di init dit pasngit na kan kama dasi tukuda umapuapuy dadit iki na. 2 Inggaw bang-oganabikyada dokumentu un aaggomana. Sadit diwananaiki na indabbok na utdin baybay ot sadit tigid un iki naindabbok na uttun pita. 3 Nampakuy ot kama’t ngoloddi layon dit ginga na. Utdit nampakuyon nasungbatan sinamimpitu’n kiduḻ. 4Utdit magangput dat kiduḻ, ikanglitku okyanondat dingngoḻ ku yoong inggawginga’n nanlig-wat langit un kanana’n, “Adim ikanglit dan imbagan danpitu’n kiduḻ. Ilimod nu dida.”

Sat Naipatigammu 10:5 23 Sat Naipatigammu 11:25 Utdi, sadit nailaka anghel un sumisikad sidin baybay

kan situn pita ingngatu na dit diwanana ima na utdin lan-git asina 6 nansapata utdit ngadan Apudyus un matatagusi inggaingga un namaloswa utdin langit, pita, baybaykan sadan losana inggaw kan dida. Kanan dit anghelun, “Maidon ud maitantanan dan mapasamak. 7 Ta nupagingaon dit maikapitu’n anghel dit tangguyub naonmasapula matungpaḻon dit nalimod un panggop Apudyusun impatigammu na utdadit propetana.”

8 Utdiyon, nagngoḻ ku uman dit ginga’n nanligwatlangita kanana kan sakon un, “Umoy ka ot umoy ka aḻandin nabikyada dokumentu un aaggoman din anghel unsumisikad sidin baybay kan sinat pita.”

9Ot ummoyak sidit anghel ot kindaw ku un itdona kansakon dit bang-oga dokumentu. Ot kinnanana un, “Aḻamot kanom. Namais sinat sangim un kama’t dilu yoong nuinggaw sinat buwang nuwon napait.”

10 Utdi, inaḻak dit bang-oga dokumentu utdit iman ditanghel ot kinan ku. Tuttuwa’n namais un kama’t diluyoong sidit maḻumtun kuwon, pinasigab na dit buwangku.

11Ot inggaw nangibaga kan sakon un kanana’n, “Masa-pula umoy ka ibaga obos dan paimbagan Apudyus unma-pasamak sidan nadumaduma’n ili, nadumaduma’n taguun nadumaduma si bagbaga kan padana pay sidan aali.”

11Sadat Duwa Un Kustigu

1 Utdiyon, inggaw naitod kan sakon un osa’n iingosun kama si suḻkud. Ot naibaga kan sakon un, “Umoy kaingoson din timplun Apudyus kan sadit dadattunan kanbilangom dat tagu’n mandaydayaw sidi. 2 Yoong adimisaliingos din nanginlasin un bagong din timplu. Bay-am

Sat Naipatigammu 11:3 24 Sat Naipatigammu 11:10di ta siya’d naitod sidan bokona tagun Apudyus un dida’dmangidabbodabbok sidin nasantuwana ili’d Jerusalem siunog di opatapuḻu’t duwa’n buḻan.* 3 Ot utdiya timpu,ibaun ku dat duwa’n kustiguk un mambadut si ganggotita umoy da ipatigammu si unog di sinlibu’t duwa’n gasutya onoma puḻu’n aḻ-aḻgaw dat impatigammuk kan dida’nmapasamak.”

4 Sadat duwa’n kustigu, dida dat duwa’n kayu un olibokan duwa’n iiggaan di silawa inggaw sit atubang Apudyusun Apun di losan situn pita. 5 Ot nu awad mangwasi laweng kan dida, lumoswa ud apuy sidat sangi daot maamin masgob dat kabusuḻ da. Siyadi’d kamaanmangkakatoy di mamadas un mangwa si laweng kandida. 6 Awad pannakabalin da un mangiyonob sin langitdaḻapnu adina umudan sidin timpu un mangipatigam-muwan da utdit Ugud Apudyus. Kabooḻan da pay unmambalinon si daḻa dan losana danum kan kabooḻan dapay un mangtod si manligatan di tagu ulay mamimpigasigun sit piyaon da.

7Numagangput dat duwa’n kustigu dit mangipatigam-muwan da utdat Ugud Apudyus, lumoswa dit ga-oogyatakakkayap un manligwat sit bitu un maid kigad ditkaadaḻom na ot tiliwona dida. Mangabak dit ga-oogyatakakkayap ot patoyona dida. 8 Maiwaḻang dat ladag dautdin kaḻkaḻsan din dakoḻana ili un siya’d nailansaan ditApu da un si Jesus sit kulus. Ngadnon da diya ili si Sodomaonnu Egipto ta siya’d kaiyaligana. 9 Tuḻu ya kagogwa’naḻgawa iillan dat nadumaduma’n tagu dat ladag da. Sa-datuwa tagumanligwat da si nadumaduma’n tribu, nadu-maduma’n bagbaga kan nadumaduma’n ili’t tun lubung.Ot adin datuwa tagu piyaona mailbon da. 10 Ot sadattagu’t tun pita mantattaḻok da gapu’t dit natoyan datuwa* 11:2 Ilan yu utdin 2:14.

Sat Naipatigammu 11:11 25 Sat Naipatigammu 11:18duwa’n propeta. Manlaḻagsak kan manpipinnakdaw dagaputa natoyon dat kanan da un nangidatong si adu’nligat di tagu uttun pita.

11 Yoong maikabas man dit tuḻu ya kagogwa’n aḻgaw,pinaungaḻ Apudyus dida ot summikad da. Ot amod ditkimut dadit nakaila kan dida.

12 Utdiyon, nakagngoḻ dat duwa’n kustigu si natobagaginga un nanligwat langit un kanana kan dida’n, “Ngu-matu kayu’t tu.” Ot nailabaw da utdit bunota ngum-matu’d langit un iillan dat kabusuḻ da. 13Utdi payona olas,nanlunig si nabilobilog ot nayam-an dit ingkapuḻun ditdakoḻana ili kan pitu’n libu dadit natoy un tagu. Amoddit kimut dat losana nabun-ana tagu ot nandaydayaw dakan Apudyus ud langit.

14Nagangputon dit maikagwa un ga-oogyata pasamak.Yoong ilan yu! Dandaniyona mapasamak dit maikatlu.

Sat Maikapitu Un Tangguyub15 Utdi, sinap-uyan dit maikapitu un anghel dit tang-

guyubnaot inggawadu’n ginga’nnadangsoḻunnanligwatlangit ot kanan da un, “Si Apudyus kan sadit dinutukanaun Kristu, didaon dat mangiyapu uttun lubung si ing-gaingga.” 16Utdiyon, sadat duwampuḻu’t opata lalallakayun mantutupak sidat trono da utdit atubang Apudyusnanlukgub da un nandayaw kan Apudyus 17un kanan dan,“Apudyus unmannakabalin sidan losan, Apudyus ka utdit

kan Apudyus ka inggana’t tun satun. Manya-man kami ta us-usalom nat pannakabalin nu otinlugimon un mangiyapu. 18 Amod din suḻagdan adi manuttuwa kan sika yoong dinumton-gon tun timpu un mangipail-am sit suḻag nu kansat mangukumam sidan losana natoy. Timpunapayon un gun-gunaam dat manselselbi kan sika,

Sat Naipatigammu 11:19 26 Sat Naipatigammu 12:6sadat propetam kan losan dat tagum un manday-dayaw kan sika, nangatu man onnu nadoba. Tim-puna payona manyam-anam sidan kataguntaguun nangwa’t nadadag situn pita.”

19 Utdi, nabukatan dit timplun Apudyus sin langit otnaila utdit daḻom na dit kabkabbon un naiggaan ditnaikanglita tulag Apudyus sidat tagu. Ot summil-isil-itdit kilat, inggaw da ud damdamit, nangkidkiddusuḻ kannanlunig si nabilog asi ummudan si amoamoda duḻaḻu.

12Sat Babai Kan Sat Dragon

1Utdiyon, inggaw taḻona nakaskasdaawa mangilasinanun naila utdin langit. Ininggaw osa’n babai un nabadutansin init ot naipatay dat iki na kan buḻan kan nabaḻangatansi simpuḻu’t duwa un bituwon. 2 Makaab-abengan otmangkukkulis sit sigab dit manlologaw na.

3 Utdi, inggaw uman sabali un taḻona nakaskasdaawamangilasinan un naipaila utdin langit. Inggaw dakoḻananaduḻaw un dragon! Pitu dat uḻu na, simpuḻu dat sakgudna kan inggaw baḻangat sidit kada-osa’t dat uḻu na.4 Inwasiwas na dit ipus na un nanapḻut sit ingkatlundan bituwon asina indawat situn pita. Utdiyon, ummoysummikad sidit atubang didit babai un makaab-abengandaḻapnu lumkusona dit abit nu maiyabeng.

5Utdi, inyabeng dit babai dit abita laḻaki yoong kakḻatanagamḻut dit abit un naiyoy kan Apudyus un awad sittrono na. Ta satuwa abit dit naikoddonga mangiyapuutdan kataguntagu uttun pita. Nailot dit man-iiyapu naun kama nu awad aaggomana un landuk. 6Ot sadit babai,nambutik sidit igawa maid tagtaguwan un insagananApudyus un inggawana daḻapnu maayyuwanan sidi sisinlibu ya duwa’n gasut kan onomapuḻu’n aḻgaw.

Sat Naipatigammu 12:7 27 Sat Naipatigammu 12:157 Utdi, ginumtak dit gubat sidin langit. Si Miguel kan

sadat buḻun na un aanghel nakagubat da utdit dragon kansadat aanghel na pay. 8 Yoong naabak dit dragon kan sa-dat aanghel na ot naidon igaw da utdin langit. 9Naidawatdit dragon situn pita. Siya dit uḻog sidit ummuna’n aḻ-aḻgaw un nangadanan si Diablo onnu Satanas. Siya’dmamakpakaḻmun sidan losana tagu’t tun pita. Naidawatsitun pita pati utdat aanghel na.

10 Utdiyon, inggaw dingngoḻ ku un nadangsoḻa gingaun nanligwat sidin langit un kanana’n, “Dummatongondit timpu’n managuwan Apudyus sidan tagu na kanmangipail-ana utdin pannakabalin na un mangiyapu. Otsi Kristu un dinutukana ipaila na payon din kalintogana’nmangiyapu. Ta si Satanas un siya’d mamabpabasuḻ sidansusunud taku’nmanuttuwa si kaaḻgaw-aḻgawkan kalabin-labi kan Apudyus, naabakon ot naaddagon sin langit.11 Inabak dat susunuda manuttuwa maipagapu’t dit daḻandit Ubbun di Kannelu un nan-ayus sit natoyana kangaputa impatigammu da dit katuttuwaan ulay nu siya’dgapun di matoyan da. 12 Siya’d gapuna un manlagsakkayu’n losana awad sinat langit. Yoong kaasi kayu payun awad situn pita kan baybay ta dummoba kan dikayu siSatanas un amoddit ungot na gaputa tigammunaun akitalawaon dit nabun-an un timpuna’n mangwa si piyaona.”

13 Utdit matigammuwan dit dragon un naidawat situnpita, dinogdog na dit babai’n nangiyabeng sit abengalaḻaki. 14 Yoong naitdan dit babai si duwa un payak didakoḻana kullangaw daḻapnumakataud un umoy sit igawamaid tagtagguwan un naisagana un inggawana si unog dituḻu’n dagun si kagogwa ta maayyuwanan sidi kan mailisiutdit uḻog un siya mit laing dit dragon.* 15 Sadit dragon,* 12:14 Ilan yu utdin 11:2, 3; 13:5.

Sat Naipatigammu 12:16 28 Sat Naipatigammu 13:6nangibug-is si adu’n danuma kama’t dakoḻana wangwangdaḻapnu maiyanud dit babai. 16Yoong tinuḻungan dit pitadit babai ta nanggongwak man, sinusup na dit danum uninbug-is dit dragon. 17Utdiyon amod dit ungot dit dragonsidit babai ot inummoy na ginubat dadit uduma ganakdit babai un siya dat manuttuwa utdat bilin Apudyus kanmangipatpatigammu utdat maipanggop kan Jesu Kristu.18Ot ummoy summikad dit dragon sit igid dit baybay.

13Sat Ga-oogyata Kakkayapa Lumoswa Utdin Baybay

1 Utdiyon, inggaw nailak un ga-oogyata kakkayap unlumosloswa utdin baybay. Pitu dit uḻu na kan simpuḻudit sakgud na. Awad baḻangat sit kada-osa’t dat sakgudna kan awad naikanglita ngadan sit kada-osa’t dat uḻuna un makainsultu kan Apudyus. 2 Ot sadiya gakkimutakakkayap un nailak, kama’t tanana kusa un ngadnon da sileopardo dit ila na. Sadat iki na kama’t ikin di kakkayapun ngadnon da si oso kan sadat sangi na kama’t sangindi layon. Intod dit dragon kan siya dit pannakabalin kansaad na unmangiyapu kan sat amoda kalintogana. 3Mailaunnaḻaw-anananasugat dit osa’t dat uḻunaunmabalin uningkatoy na okyan yoong nampilat. Nasdaaw dat losanatagu uttun pita ot inunud da dit ga-oogyata kakkayap.4Nandaydayaw da un losan sidit dragon ta intod na utditga-oogyata kakkayap dit kalintogana un mangiyapu. Otdinaydayaw da pay dit ga-oogyata kakkayap un kanandan, “Maid maipadaan tun ga-oogyata kakkayap. Maidosa’t makabalin un makalaban kan siya.”

5 Ot sadi un ga-oogyata kakkayap napalubusan un tu-mangsit kan manginsultu kan Apudyus. Napalubusanamangipaila’t dit kalintogana unmangiyapu si opatapuḻu’tduwa’n buḻan. 6 Utdiyon, inlugina un man-insultu kan

Sat Naipatigammu 13:7 29 Sat Naipatigammu 13:14Apudyus, nan-ibaga’t dan maisuganggang sit ngadankan igaw Apudyus kan losan dadit inggaw sidin langit.7Napalubusan pay un mangubat sidan tagun Apudyus otabakona dida. Naitdan pay si kalintogan un mangitulaysidat losana tagu’n nanligwat sidat nadumaduma’n tribuun nadumaduma dit bagbaga kan ili da uttun lubung.8 Ot mandaydayaw kan siya dat losana tagu’t tun pitamalaksig sidadit nailista utdit iblu’n nailistaan dat ngadanda dit matagu’t inggaingga. Adina payyan napaloswa tunlubung nailistaon dit ngadan da utdit iblun didit Kanneluun napatoy.

9 Dikayu’n awad si inga’n makagngoḻ, dumngoḻ kayu.10 Nu singngadan nat mapili un madopap ta maibaḻud,gattoka madopap ot maibaḻud. Nu singngadan nat mapiliun mapatoy si ispada, gattoka mapatoy si ispada. Siya’dgapuna un masapula sadan tagun Apudyus anusan daun iyattom dan ligata lak-amon da kan itultuluy da dinpammati da.

11 Utdi, inggaw uman nailaka ga-oogyata kakkayapun lummoswa uttun pita. Inggaw duwa’n sakgud naun kama’t sakgud di kannelu yoong kama’t dragon ditmambabagbaga na. 12 Losan dat kalintogan dit ummunaun ga-oogyata kakkayap awad kan siya. Ot pinadayaw nautdat losana tagu’t tun pita dit ummuna un ga-oogyatakakkayap un nampilaton si sugat un ingkatoy na okyan.13 Satuwa maikagwa un ga-oogyata kakkayap amod datimpaila na un nakaskasdaaw. Pinan-otdag na uttun pitaud apuy un manligwat langit un iillan di tagu. 14 Otnapakaḻmunan dat losana tagu’t tun pita maipagapu’tdat nakaskasdaawanaipalubusa koona utdit atubang diditummuna’n ga-oogyata kakkayap. Ot nampakwa utdattagu si sinan-kakkayapa padapadan dit ummuna’n ga-oogyata kakkayap un nabakag si ispada utdit yoong

Sat Naipatigammu 13:15 30 Sat Naipatigammu 14:3natagu payyan. 15 Ot napalubusan pay dit maikagwa unga-oogyata kakkayap un mampaangos sidit kingwan ditagu un sinan-kakkayap daḻapnu makaginga kad mabalinna un papatoy dat losana tagu un adi mandaydayaw kansiya. 16Pinapilit pay dit maikagwa’n ga-oogyata kakkayapdat losana tagu un mamalkaan dat diwanana ima daonnu sadit kiday da, nadoba man onnu nangatu’n tagu,baknang kan kapus, baba-unon kan bokona baba-unon.17 Ta piyaona’n maid tagu’t makagatang onnu makalakunumaidmalka na utdit ngadan dit ummuna’n ga-oogyatakakkayap onnu utdit bilang un mangipaila utdit ngadanna.

18 Siyatu’d gapuna un masapul din kinasilib. Singn-gadan na mana nasilib tigammuwona din kaipooyan dinbilang dit ga-oogyata kakkayap gaputa sadi un bilangipatigammu na din ngadan di osa’n tagu. Sadi un bilang,onoma gasut ya onomapuḻu’t onom.*

14Sat Ubbun di Kannelu Kan Sadat Tagu Na Un 144,000

1Utdi, nailak dit Ubbun di Kannelu un sumisikad sidinbateled Zion. Buḻun na dadit singgasut ya opatapuḻu’topata libu’n tagu un nakanglitan si kiday sidit ngadan ditUbbun di Kannelu kan ngadan dit Ama na. 2Nakagngoḻaksi ginga un nanligwat langit un kama si angangagandi lumuyluy-uda danum kan kama pay si nadangsoḻakiduḻ. Kama si gingan di aduadu’n arpa un matuktukal.3 Ot sadat kagwa’n gasut ya opatapuḻu’t opata libu untagu, gasikadan da un nakasangu utdit tronon dat opatamatatagu’n paloswa kan sadat lalallakay. Mangkankantada si bagu un kanta un naid makatigammu nu adi didaullawa. Dida dat sinubbut dit Ubbun di Kannelu utdat* 13:18 666

Sat Naipatigammu 14:4 31 Sat Naipatigammu 14:10losana tagu’t tun pita. 4 Siya datu dat tagu un taḻonaadida pinaisawan dit long-ag da maipanggop si babai kadnadaḻus da. Maitungtung-ud da utdin Ubbun di Kanneluutdan losana umoyana. Dida dat nasubbut sidat losanatagu ot maidatun da kan Apudyus kan sidit Ubbun diKannelu un padan dit umuna un maani un maidatun kanApudyus. 5 Maida taḻon nantuliyan da ta taḻona nadaḻusda.

Sadat Tuḻu Un Anghel6 Utdiyon, nakailaak si sabali’n anghel un mantattaud

sidin ngatu. Awad kan siya dit Nabaḻu’n Damag unmannanayun un ipatigammu na utdan losana tagu unnadumaduma dit tribu da, bagbaga da kan ili da uttunlubung. 7Ot imbaga na si nadangsoḻa ginga un, “Dayawonyu si Apudyus kan bigbigon yu din kinangatu na ta dum-matongon tun timpu un mangukumana. Mandaydayawkayu kan siya un nangwa’t tun langit kan pita, baybay kansadan losana ob-ob di danum.”

8 Inggaw maikagwa’n anghel un naitung-ud sit um-muna ot kinnanana’n, “Nayam-anon! Nayam-anonalosan din mandinadinamaga ili’d Babilonia! Ta pinainu-mana dat tagu’t tun lubung sit basin di gaggaissawa koko-ona.”*

9 Ot naitung-ud payyan dit maikatlu’n anghel ot im-pakuy na un, “Losan dat mandaydayaw sidit ummuna’nga-oogyata kakkayap kan sadit nakwa un kapadpada nakan namalkaan dit muging onnu ima da utdit bilang na,10 inumon da dit basin di dusan Apudyus un innigga naun naid kaḻut na utdin tasan di suḻag na.† Mapalpali-* 14:8 Piyaona’n ugudon, naawis dat tagu’t tun lubunga mangwa’t dangaggaissawa koko-ona un gapun di madusaan da. Ilan yu utdin Jeremias51:7. † 14:10 Piyaona’n ugudon, lak-amon da dit suḻag Apudyus otdusaona dida’t amoamod.

Sat Naipatigammu 14:11 32 Sat Naipatigammu 14:18gatan da si gumilgilaba apuy kan asufre un iillan daditnasantuwana aanghel kan sadit Ubbun di Kannelu. 11 Otsat asuk dit apuy un mamaligat kan dida taḻona maidmangkigadana. Inaḻgaw kan linabi un naid illong ditman-ligatan dadit mandaydayaw sidit ummuna’n ga-oogyatakakkayap kan sadit kapadpada na kan singngadan namana namalkaan sidit bilang dit ngadan na.”

12 Ot siyatu’d gapuna un masapul din anus un man-iyattom sidan ligat un lak-amon dan tagun Apudyus unmanungtungpal sidan bilin na kan mantultuluya manut-tuwa kan Jesus.

13 Utdiyon, nangngoḻak uman si ginga un nanligwatlangit, kanana kan sakon un, “Ikanglit nu tu: Manipudsinsatun nagasat dan tagu’n mantultuluya manuttuwakan Apu Jesu Kristu inggana’t matoyan da.”

“Tuttuwa’n nagasat da,” kinnanan pay dit IspiritunApudyus, “ta man-illong da utdan ligligat da ot magun-gunaan da utdat kingkingwa da,” kinnanana.

Sat Maaniyan Dat Tagu Uttun Pita14Maabusmandi, nakailaak si pukawa bunot! Ininggaw

mantutupak un kama’t tagu un nambaḻangat si buḻawankan man-aaggom si natadom un gagapas.

15 Utdi inggaw payyan osa’n anghel un lummaksun sittimplu ot impakuy na utdit mantutupak sit bunot un,“Aḻamon nat gagapas nu ot man-ani ka. Ta timpun diaanniyanon ta naḻnaḻ-um daon.”

16Ot sadit tagu’n mantutupak sidit bunot inyani na ditgagapas na ot naamina naapit dat maapit situn pita.

17 Inggaw payyan sabali’n anghel un lummoswa utdittimplu ud langit. Nan-aaggom pay si natadom un gaga-pas.

18Utdi, inggaw payyan osa’n anghel un lummoswa’t ditdadattunan un siya’d awad si kalintogan un mangaandog

Sat Naipatigammu 14:19 33 Sat Naipatigammu 15:3sit apuy sidi. Pinakuyana dit buḻun na un nan-aggom sinatadoma gagapas un kanana’n, “Usalom nat gagapas nuot pusitom dan bungan di ubas sin pita ta naḻ-um daon.”

19Utdi, inpaḻaspas dit anghel dit gagapas na un namusitsidat losana bungan dit ubas situn pita asina ingkob-aḻ datbunga utdit dakoḻana poposposan un siya’d maiyaligandit suḻag Apudyus. 20 Ot napospos dadit napusit siditdakoḻana poposposan sit lasin didit ili ot sadit daḻa unnan-ayus manipud sit poposposan umoya osa’n metroya kagogwa‡ dit kaadaḻom na kan umoya tuḻu’n gasutakilometro dit nadatong dit ayus na.

15Sadat Pitu’n Anghel Un Nangdon Sidat Pitu’n Sugung

1 Utdiyon, inggaw uman nailaka taḻona napotog kannakaskasdaawa mangilasinan sidin langit. Inggaw da udpitu’n anghel un nangdon da si pitu’n kalasin di sugungun mamaligat Apudyus sidat tagu’t tun lubung. Siya datudat anungusa idusa na utdat tagu uttun pita.

2 Inggaw nailaka baybay un kama’t samling unnakaḻutan si apuy. Nailak pay dat tagu’n nangabaksit ga-oogyata kakkayap, dida dat adi nandayaw sit nakwaun kapadpada na kan adi nampamalka utdit bilang unmangipatigammu utdit ngadan dit kakkayap. Sumisikaddadiya tagu utdit igid dit baybay un man-aaggom dasi arpa un intod Apudyus kan dida. 3 Kankantaon dadit kantan Moses un osa’n baba-unon Apudyus kan satkantan dit Ubbun di Kannelu. Kanan dan dit mangkantaun,“Taḻona napotog kan nakaskasdaaw dan losana kingking-

wam, O, Apudyus un mannakabalin sidan losan.‡ 14:20 Sat ustu un naikanglit sin Griego, kigad sit busal di kabayu.

Sat Naipatigammu 15:4 34 Sat Naipatigammu 16:3

Kustukustu kan nalintog dan kokkoom. Sika ud Alisi inggaingga. 4Maida taḻon adimandayaw kan adimangidayaw sinat kinangatum, Apu. Onta, sika’dgattoka kasantuwan. Umoy dan losana tagu’t dankailin-ili mandayaw kan sika gaputa maila da datnalintoga kokkoom.”

5Magangput man di, nailaka naibukat dit kasantuwanakuwaltu utdin timplun Apudyus ud langit un kawadan datnaikanglita bilin Apudyus. 6 Utdi, lummaksun manipudsit timplu dat pitu’n anghel un nangdon sidat pitu unsugung. Malaglaggoyod kan napoḻkapoḻkas dat badut daun losan kan awad balikos da un buḻawan sidat baḻukungda. 7 Utdiyon, osa’t dadit opata matatagu un paloswa ditnangitod sidat pitu’n anghel si pitu’n buḻawana duyug unnapnu utdat amoamoda suḻag Apudyus un matatagu siinggaingga. 8Utdi, napnu’t asuk dit timplu un mangil-ansit kinangatu kan pannakabalin Apudyus. Ot naid osa simakaḻnok sit timplu inggana’t magangput dadit pitu unsugung un idatong dat pitu’n anghel.

16Sadat Pitu’n Duyug Un Napnu Utdit Suḻag Apudyus

1Utdiyon, nakagngoḻak si nadangsoḻa ginga un nanlig-wat sit timplu un kanana’t dat pitu’n anghel un, “Umoyyu itakbu utdin pita dan pitu’n duyuga napnu’t suḻagApudyus.” 2Kadon, ummoydit ummuna’n anghel intakbuutdin pita dit inggaw sit duyug na. Ot tummubu datgakkikinit kan nasigasigaba goled sit long-ag dat tagu’nnamalkaan sit malkan didit ga-oogyata kakkayap kannandaydayaw sidit kapadpada na.

3 Utdi, ummoy pay dit maikagwa’n anghel intakbu ditininggaw sidit duyugna utdin baybay. Ot nambalina kama

Sat Naipatigammu 16:4 35 Sat Naipatigammu 16:12si daḻandi natoya tagudit danumot losandat inggaw sidindaḻom baybay un natoy.

4 Utdi, ummoy dit maikatlu un anghel intakbu ditinggaw sidit duyug na utdan suḻung kan ob-ob di danumot nambalin da dit danum si daḻa. 5 Utdiyon, nagngoḻ kudit anghel un mangaayyuwan sidadit danuma kanana’n,“Apudyus un nasantuwan, doda’n inggaw ka utdit kan

iinggaw ka inggana’t tun satun. Kustu nat man-uukum nu utdatu’n tagu. 6 Dida’d namatoy sidattagum kan dat propetam. Ot painumam paydidaon si daḻa un siya’d maibagaya makwa kandida.”

7Utdiyon, nakagngoḻak si ginga un nanligwat sit dadat-tunan un kanana’n,“On, Apu mi un Apudyus un mannakabalin, kustu kan

nalintog nat man-uukum nu utdan tagu.”8 Utdi, ummoy dit maikapata anghel intakbu dit in-

inggaw sidit duyug na utdin init ot napalubusan din initun mangatung sidan tagu utdit amoda init na. 9 Kadon,naatungan dat tagu yoong adida nandadaoliyan dat basuḻda kan adida binigbig dit kinangatun Apudyus. Nan-uguugud daot si makainsultu kan siya un siya’d awad sipannakabalin sidadi un pasigab.

10 Utdiyon, ummoy dit maikalima’n anghel intakbudit ininggaw sit duyug na utdit tronon didit ga-oogyatakakkayap. Kinumḻopa losan dit mangiyapuwana otnangngiltan dat tagu dat dila da gapu’t dat amoda paligatda. 11 Ot nan-uguugud da ut makainsultu kan Apudyussidin langit gapu’t dit kasigab dit goled da, ot adidakampay nandadaoli utdat basuḻ da.

12 Utdi, ummoy dit maikanoma anghel intakbu dit in-inggaw sit duyug na utdin dakoḻana wangwanga mangn-gadan Eufrates. Ot naobasan dit wangwang daḻapnu

Sat Naipatigammu 16:13 36 Sat Naipatigammu 16:19maisagana un ayon dat aali unmanligwat sidin kapon du-mungitan init. 13Utdiyon, nakailaak si tuḻu un nadadagaispiritu un kama si ilan di tukak. Lummaksun dit osautdit sangin didit dragon, lummaksun dit osa utdit sangindidit ga-oogyata kakkayap kan lummaksun dit osa utditsangin didit man-ag-agin propeta un siya dit maikagwa’nga-oogyata kakkayap.* 14 Sadatu un ispiritu, dimunyuda ot awad kabooḻan da un mangwa si nakaskasdaaw.Ot umoy da utdat losana aali uttun losan situn lubungdaḻapnu dagupon da dida un mangubat kan Apudyus nudumatong dit napotoga aḻ-aḻgaw un pinilin Apudyus unmannakabalin.

15 Kinnanan Jesus un, “Dumngoḻ kayu! Mangulinaksitun pita un kama’t dumakngan di man-aakaw un maidmakatigammu. Nagasat nat tagu’n adi masusuyop kankanayun un nakasagana kan nakabadut daḻapnu bokonamantittiway nu dumatongak kad adi maibabbain sidankaaduwan.”

16Ot pinandadatdatong da dat losana aali kan dat susul-dadu da utdin boboḻoy un mangngadan si Armagedonsidin bagbagan di Hebreo.

17 Maabus man di, intakbun dit maikapitu’n angheldit ininggaw sidit duyug na ot inggaw nadangsoḻa gingaun nanligwat sidit trono utdit timplun Apudyus unkanana’n, “Nagangputon!” 18 Utdiyon, summilsil-it,nandamidamit, nangkidkiddusuḻ kan nabilog dit lunig.Maida taḻon padana un lunig di manipud sidit nakwaandat tagu gaputa siyatu dit kabilogan sidat losana lunig.19 Nangkatlu dit nandinadinamaga ili kan nayam-an datlosana nangkaddakkoḻa ili’t tun lubung. Adin Apudyusliniuwan dit ili ud Babilonia, inamin na un impainumdit natasa’n nasuḻaga basi un siya dit amoamoda suḻag* 16:13 Ilan yu utdin 13:11-17; 19:20.

Sat Naipatigammu 16:20 37 Sat Naipatigammu 17:6na. 20 Maipagapu pay sidiya lunig, naḻnod dadit losanapugu kan naipanad dat losana bateled. 21 Nanduḻaḻu sinangkaddakkoḻ un umoya limampuḻu’n kilu dit kadagsondit osa ot naotdagan dadit tagu. Kadon nan-uguugud dasi maisuganggang kan Apudyus maipagapu’t diya duḻaḻuta taḻona ga-oogyat.

17Sat Babai’n Nangabayu’t Din Ga-oogyata Kakkayap

1 Utdiyon, osa utdadin pitu’n anghel un nangaggomsidat pitu’n duyug din ummoy kan sakon ot kinnananaun, “Awenu ta ipailak kan sika nu kamaan din du-san didin mandindinamaga babai’n mangilakḻaku ut kin-ababai na un mantutupak sit kawadan dan adu’n wang-wang. 2 Inasawan dat losana aali uttun pita ot losan dattagu’t tun lubung nabuuk da utdit basi na un siya ditgabbainan un kokkoona,” kinnanan dit anghel.

3Utdi, nantulay dit Ispiritu Santu kan sakon ot kamaaksi nan-in-inop ot intallayak sidit anghel sidin igawa maidtagtagguwan. Nailak dit osa’n babai un mangabkabbayuutdit nadokot un gakkimuta kakkayap. Sadiya kakkayap,nakanglitan din losana long-ag na utdan ngadan unmaisuganggang kanApudyus. Pitu dat uḻuna kan simpuḻudat sakgud na. 4 Ot sadit babai, nambadut si kama siilan di ubi kan nadokot. Buḻawan ya nangkababanolabatu kan perlas dat usal na. Nakaaggom si buḻawanatasa’n napnu’t dat gabbainan kan nangkaisawa kingk-ingwa na. 5Awad naikanglita ngadan sit kiday na un nal-imod dit kaipooyana. Kanan dit naikanglit un, “Babiloniaun mandindinamag. Inan dadit losana babai’n magat-gatang dit kinababai na kan puun dan losana gabbainanakokkoon.” 6Otnailaka nabuukdit babai utdandaḻandadin

Sat Naipatigammu 17:7 38 Sat Naipatigammu 17:14tagun Apudyus kan dat tagu’n napatoy maipagapu’t ditnangipatigammuwan da utdat intudtudun Jesus.

Amo nasdaawak sidit nangil-ak kan siya yoong kin-nanan dit anghel kan sakon un, 7 “Apay masdaaw ka?Ibagak kan sika din nalimoda kaipooyan din babai kansadin gakkimuta kakkayap un nangabayuwana un pitudin uḻu na kan simpuḻu din sakgud na. 8 Sadit gakkimutakakkayapa nailam, ininggaw situn pita utdit yoong maidsinsatun. Dandaniyona lumtaw sin bitu un maid kigaddit kaadaḻom na daḻapnu umoy sit mayam-anana. Otsadan tagu’nmaid si ngadan sidin iblu’n naikanglitan danngadan dat matagu si inggaingga, masdaaw da nu ilan dadi un kakkayap. Onta ininggaw sidit, maid sinsatun yoonglumoswa payyan. Sadiya iblu’n naikanglitan dan ngadandatmatagu si inggaingga ininggawon sit daan payyan tunlubung napaloswa.

9 Masapula nasilib din tagu’n mangawat situ. Sadanpitu un uḻu na, dida dan pitu’n kuntuga mantutuppakandidi’n babai. 10 Pitun ali pay din kaipooyan da. Ut-datu un pitu’n ali, naidon dat lima, osa din madama unmangiyapu ot sadin osa adina payyan dummatong. Ot nudumatong, sin-akitana lawa din mangiyapuwana. 11 Otsadit gakkimuta kakkayap un ininggaw sidit yoong maidsinsatun, siya’dmaikawaḻu’nmangiyapu yoong osa payonsidan pitu’n ali ot nu man-ulin, mayam-an si inggaingga.

12 “Ot sadat simpuḻu’n sakgud un nailam, siya dadinsimpuḻu’n ali un adi payyan nanlugi unmangiyapu yoongmaitdan da si kalintogana mangiyapu si sin olas un buḻundidin gakkimuta kakkayap. 13 Ossaan din panggop dansimpuḻu’n ali’n sadatu, ot itdon da din losana pannaka-balin kan kalintogan da un mangiyapu utdin gakkimutakakkayap. 14 Ot labanon da din Ubbun di Kannelu yoong

Sat Naipatigammu 17:15 39 Sat Naipatigammu 18:3abakon din Ubbun di Kannelu dida gaputa siya’d kangat-tuwana Apu utdat losana maapu kan kangattuwana Aliutdan losana aali. Ot sadatmaibuḻun kan siya, dida dat in-ayagan kan pinilin Apudyus un tagu na un mantaḻgodanamanuttuwa kan siya.”

15 Kinnanan payyan dit anghel kan sakon un, “Satkaipooyan dat wangwang un nailam sit adani’t dit man-tutuppakan dit babai’n magatgatang dit kinababai na,sadat nadumaduma’n tagu’n nadumaduma’t bagbaga unnanligwat sidat losana ili uttun lubung. 16 Awad timpuun sat gakkimuta kakkayap kan sadat simpuḻu’n sakgudun nailam, lawengon da din babai’n magatgatang ditkinababai na ot aḻan da un losan dat awad kan siya, asidataynan un mantittiway. Kanon da pay din bogas na asidasobgon dan mabun-an. 17 Si Apudyus din mangipasom-somok kan dida uttu un koon da daḻapnu matungpal danpanggop na. Siya’d gapuna un nan-ossaan dit panggopda kan intod da dit kalintogan da un mangiyapu ut-dit gakkimuta kakkayap inggana’t matungpal dat losanapanggop Apudyus un makwa.

18“Sadin babai un nailam, siyadi dinmandinadinamagaili un mangiyapu utdan losana ali uttun pita.”

18Sadin Nayam-anan din Ili’d Babilonia

1 Magangput man tu, nakailaak si osa payyana anghelun dummoba’n nanligwat langit. Amod din kalinto-gana ot kummadda tun losana lubung sidin doḻang na.2 Amoda nadangsoḻ dit pakuy na un kanana’n, “Nayam-anon! Naamin nayam-anon din mandindinamaga Babilo-nia! Nambalinona igaw dadin dimunyu kan sadan losananadadaga ispiritu. Ot siyaon dit dumapunan dan naisawkan lalawwengona sissiwit. 3 Onta naawis na dat tagu’t

Sat Naipatigammu 18:4 40 Sat Naipatigammu 18:10

dan kailin-ili’t tun lubunga umminum sit nasuḻaga basina un siya dit gaggaisawa kokkoona. Losana aali uttunlubung inasawa da. Gummaknang pay dat lumaḻaku uttunlubung gapu’t dit manlabḻabosa kinagadaḻ na,” kinnanandit anghel.

4Utdi, nakagngoḻak si osa payyana ginga un nanligwatsidin langit ot kinnanana un,“Dikayu’n taguk tengyan yu nat un boboḻoy daḻapnu

adi kayu maiyunud kan siya un mambasuḻ kandaḻapnu adi kayu mailak-ama madusa.

5Ta kama si kangatun di langit din natugpunan dan basuḻna. Ot gagasmokon Apudyus din kinadadag na.

6Makwa kan siya din padan dan kingkingwana. Mamigwadin baḻos dit kinadadag na un kama nu napainu-man si sintasa’n basi un mamigwa si kinasuḻag nanu sadit impainum na.

7Nu in-inon dit kinapasdayaw na utdit kan kinalabos ditkinagadaḻ na, siya payon din kasigab dan pasigabna kan mandomdomana. Kanana’t dit somsomokna un, ‘Sakon din mantulay un Reyna, taḻonaadiyak mandomdom ta bokonaka bilug.’

8Ot gapu’t tuwa somsomok na, kakḻata mandidisan si sin-aḻgawan dan nakalakalasi’n sugunga dumatongun kama’t dan sakit, sigab di domdom kan uḻatasinamasgob gaputamannakabalin si Apudyus unmangukum kan siya.”

9 Ot losan dat aali uttun pita un nangasawa kan siyakan kummada utdit kinagadaḻ na, man-ibil da kan nasigabdit domdom da nu maila daon dit asuk dit masgobana.10 Umoy da sumikad sin adayu gaputa umogyat da unmaidoga kan siya’n madusa. Ot kanan dan, “Inay kaasipay an din mandindinamaga ili’d Babilonia! Nabaknang

Sat Naipatigammu 18:11 41 Sat Naipatigammu 18:19kan dakodakoḻan yoong sidin sin-olasa lawa, naikisaponanadusa.”

11 Ibilan pay dan manlakḻaku uttun pita kan mandom-dom da gaputa naidon gumatang sidan laku da. 12Maidonosa’t gumatang si buḻawan da, palata, nangingina un batukan perlas, nangkangina’n luput un napoḻkas, kolol di ubi,nadokodokot kan seda, losana kalasin di nabangu’n kayu,singngadan na mana nakwa’t saung di elepante, alikamanakwa’t nangina’n kayu, bayong, boḻyang kan marbol.13Maidon gumatang sidan sinamon, mampabangu’t sida,insensu, mira kan olibano. Padana pay sidan laku daun basin di ubas, mantika, alina kan trigo, baka kan dakannelu, kabayu kan kalesa kan tagu’n maipuyung.

14 Ot kanan dan manlakḻaku kan siya un, “Sat bunga’npipiyaoma gatangon naidon. Ot sadat nangkangina kannangkapippiya’n usal nu, adimon maodasan uman dida.”

15 Siyadi din kanan dat manlakḻaku un gummaknangsidit manlakḻakuwan da utdiya ili. Ot gapu’t dit ogyatda un maidoga’n madusa kan siya, sumikad da utdinadayu kan siya. Man-ibil da kan nasigab dit domdomda ot kanan dan, 16 “Inay pay an din mandinadinamagaili! Nangkangingina’n luput un napoḻkas, kolol di ubi,nadokot kan seda dan badut dan tagu na kan buḻawanya nangkababanola batu kan perlas dan usal da 17 yoongasimpiga’n naidon dan losana binaknang da.”

Ot losan pay dadin kapitan di bapul, sadan nanlugankan sadan mantalibasu’t dit bapul kan losan dan tagu’ngummaknang maipagapu’t dit mantalibasuwan da utdinbaybay, iinggaw da utdin adayu. 18 Ot ilan da man ditili’n umasuasuk,mampappakuy da un ditman-ibila kanandan, “Taḻona maid kapadan dinata nandindinamaga ili.”

19 Ot gabuwan da dadit uḻu da gapu’t dit sigab ditdomdom da kan man-ibil da un kanan dan, “Inay amman

Sat Naipatigammu 18:20 42 Sat Naipatigammu 19:2pay an din nandinadinamaga ili! Sadat binaknang na sadgummaknangan pay dat awad si bapul sidin baybay yoongasimpiga un naid dan losana binaknang na!”

20 Dikayu’n awad langit kan dikayu’n tagun Apudyus,apostoles kan propetana, manlagsak kayu gaputa dinu-sanon Apudyus diya boboḻoy maipagapu’t dan kingwa dakan dikayu.

21 Utdiyon, inggaw nabiloga anghel un nangaknamsi batu un kamasi dakodakoḻana gigillingana batu asinainwassot sin baybay. Ot kinnanana’n, “Kama’t tu dinga-oogyata mayam-anan didin mandinadinamaga ili’dBabilonia ot taḻona maid mail-anaon. 22Maidon magngoḻsidan mantukal si arpa kan kumakanta, sadan umuul-limong kan sadan tumatangguyub sidiya igaw. Maidonmaodasan sidan kumokokwa si singngadan na manamailaku. Maidon magngoḻ si gingan di gigillingan sidiyaigaw. 23 Maidon maila si silaw kan maidon magngoḻsi damit dadin mamboboda. Siya’d dusan didi un iligaputa sadan manlakḻaku’n manligwat sidi, dida’d ma-daydayaw situn lubung kan napakaḻmunan pay dan tagu’ttun lubung sidit salumangkan dat tagu’t di. 24Madusa paydiya ili gaputa siya’d nan-ayusan dit daḻan dat propetanApudyus kan uduma tagu na kan losan dan tagu’n napat-patoy situn pita, ibilang Apudyus un sadan iBabilonia udnamatoy.”

191Magangputman tu, nakagngoḻak si nadangsodangsoḻa

gingan di amoamoda tagu un kama da si mangkanta unkanan dan, “Idaydayaw taku si Apudyus!* Siya’d managukan ditaku kan siya’d madaydayaw kan mannakabalin.2 Kustu kan nalintog din mandudusa na. Dinusa na dit* 19:1 Onnu Hallelujah!

Sat Naipatigammu 19:3 43 Sat Naipatigammu 19:9mandindinamaga babai’n ilakḻaku na dit kinababai na. Tainawis na dan tagu’t tun lubung unmangwa si bokobokonmaipagapu’t dit gabbainana kokkoona. Imbaḻos payApudyus kan siya dit natoyan daditmanselselbi kan siya.”3Kanan da payyan si nadangsoḻa bagbaga un, “Idaydayawtaku si Apudyus! Ta sadiya ili umasuasuk si inggaingga.”4 Ot sadat duwampuḻu’t opata lalallakay kan sadat opatanatagu’n paloswa nampalintumong da un nandayaw kanApudyus un mantutupak sin trono na un kanan dan,“Amen! Idaydayaw taku si Apudyus.”

Sat Bodan Dit Ubbun di Kannelu5 Utdiyon, inggaw ginga’n nanligwat sit kawadan dit

trono un kanana’n, “Idayaw yu si Apudyus taku, dikayu’nlosana manselselbi kan siya, nangatu man kan nadoba’ntagu, dikayu’n mangiyogyat kan siya gaputa dayawonyu.” 6Utdi, nakagngoḻak si kama nu gingan di amoamodatagu un kamasi angangagan di danum sin gassud kankamasi nadangsoḻa kiduḻ. Kanan dit ginga un, “Iday-dayaw taku si Apudyus! Ta si Apudyus un Apu taku’nmannakabalin siya’d mangiyapu’t dan losan. 7 Taḻonamanlaglagsak taku. Idaydayaw taku dit kinangatunApudyus ta dummatongon din timpu’n mambodaan dinmangadan si Ubbun di Kannelu. Nakasaganaon din asaw-ona. 8 Ot naitdan si kalintogana mambadut si nangina’nluputa napoḻkapoḻkas kan nadaḻudaḻus.” Sat kaipooyandin nangina’n luput, sadat nalintoga kokkoon di tagunApudyus.

9Utdi kanan dit anghel kan sakon un, “Ikanglit nu tunibagak: Nagasat dadin naimbitalana umoy makakan sitbodan dit mangadan si Ubbun di Kannelu.” Ot innayunpay dit anghel imbaga un, “Tuttuwa’n imbagan Apudyustu.”

Sat Naipatigammu 19:10 44 Sat Naipatigammu 19:1810 Maabus mana ibaga na di, nampalintumongak sidit

atubang na ta mandayawak kan siya yoong imbagana kansakon un, “Adim koon nat! Si Apudyus din dayawom.Ta sakon, osaak paya manselselbi kan Apudyus un kamakan sika kan sadan buḻun nu un mangitudtudu utdanimpatigammun Jesus.”

Ta sadan impatigammun Jesus, siya payon dat imbag-bagan dat propetan Apudyus.

Sat Nangabayu’t Pukawa Kabayu11 Utdiyon, nailaka naibukat din langit ot kakḻata ing-

gaw ud pukaw un kabayu! Sadin nangabayumangngadansi Mataḻgodan kan Tuttuwa ta kustu din mandudusana kan manggugubat na utdan kabusuḻ na. 12 Kama’tgumilagilaba apuy dan ata na kan aduadu’n baḻangatsidin uḻu na. Naikanglit dit ngadan na utdit long-ag nayoong maid udum si makatigammu’t din kaipooyana nuadi siya pay lawan. 13 Naslop si daḻa dit badut na otmangadan si, “Ugud Apudyus.” 14 Ot sadan losana taguutdin langit naitung-ud da kan siya un kama da si suldaduun nangabayu da un losan si pukaw un kabayu kan nam-badut da si nangina’n baduta napoḻkas kan nadaḻudaḻus.15 Inggaw natadoma ispada un lumoswa utdit sangi na unsiya’dmangabak na utdan kailin-ili. Nailot ditman-iiyapuna un kama nu nakaaggom si landuk. Kama’t mampospossi ubas dit koonanu ipalak-amnakandida dit amoda suḻagApudyus. 16 Inggaw ngadan na un naikanglit sit badut nakan sit uḻpu na un kanana’n: “Kangattuwana Ali utdanlosana aali kan kangattuwana Apu utdan losana maapu.”

17 Utdiyon, nakailaak si anghel un summikad sidininit ot pinakuyana dan losana sissiwit un mantattaudsidin ngatu un kanana’n, “Aweyu, umammung kayu tamakaamung kayu utdit dakoḻana amung Apudyus 18 ta

Sat Naipatigammu 19:19 45 Sat Naipatigammu 20:2-3umoy yu kanon dan bogas dadin aali, kapitan di suldadukan sadan nangkabiloga tagu da. Kanon yu pay danbogas dadin kabayu kan sadan nangabayu, bogas danlosana tagu, babbaun kan bokona babbaun, nangatu kannadoba’n tagu.”

19 Utdiyon, nailak dit gakkimuta kakkayap kan sadanlosana aali uttun pita kan losan dan suldadu da un nan-titipun ta gubaton da dit nangabayu’t pukawa kabayukan sadan suldadu na. 20Naabak dit gakkimuta kakkayapot dinopap da un buḻun na dit man-ag-agin propetanaun nangipaila’t nakaskasdaaw sidit atubang na. Sa-datu un nakaskasdaawa kingwa na dit nangallilaw nautdat tagu’n nampamalka utdit malkan dit gakkimutakakkayap kan nandaydayaw sidit nakwa’n kapadpada na.Matattaguwan un naidawat dit gakkimuta kakkayap kansadit man-ag-agin propeta utdin bananaw un gumilagi-laba asufre. 21Ot sadat suldadu da napatoy da si ispada unlinumtaw sidit sangin didit nangabayu’t pukawa kabayu,ot namponokan dat sissiwit dat bogas da.

20Sadin Sinlibu’n Dagun

1Maabus man di, nangilaak si anghel un dumobdoba’nnanligwat langit ot aaggomana dit tulbok dit bitu unmaidkigad dit kaadaḻom na kan nan-aggom pay si dakoḻanakinawad. 2-3 Ot dinokmaana dit dragon un siya payondit uḻog sit aw-awe un mangadan si Diablo onnu Satanas.Piningil na asina indawat sit bitu un maibaḻudana si sin-libu’n dagun. Utdiyon, tinulbokan dit anghel dit soobandit bitu asina pineketan daḻapnu adina makaḻaksuna ma-makaḻmun sidadin tagu’t dan kailin-ili inggana’t magang-put dit sinlibu’n dagun. Kadon, nu maabus din sinlibu’ndagun, masapula maibussag si sin-akitan.

Sat Naipatigammu 20:4 46 Sat Naipatigammu 20:104 Utdiyon, nakailaak si adu’n trono ot sadat naitdan

si kalintogana mangukum dat nantupak. Nailak paydadit kadogwan dat napatpatoy maipagapu’t dit nangi-patigammuwanda utdinmaipanggop kan Jesus kan sadanugud Apudyus. Dida dan adi nandayaw sit gakkimutakakkayap onnu sadit sinan kapadpada na kan adidapinamalkaan dat kiday onnu ima da utdit malkan diditgakkimuta kakkayap. Ummungaḻ da ot buḻun Kristudida un mangiyapu ud si sinlibu’n dagun. 5 Siyatu dinumuna un umungaḻan dadit natoy. Yoong sadan udumsidan natoy adida umungaḻ aginggana’t magangput dinsinlibu’n dagun. 6Nagasat kan nasantuwan danmaidoga’tdin umuna’n umungaḻan dadit natoy! Ta maid mabalinandin maikagwa’n katoy kan dida nu adi mambalin da sipadin da Apudyus kan Kristu kan buḻun Kristu dida unmangiyapu udsi sinlibu’n dagun.

Sadin Naabakan Satanas7Nu magangput din sinlibu’n dagun, maibussag uman

si Satanas sidin naibaḻudana 8 ot lumaksun daḻapnupakaḻmunana dan tagu’t dan kailin-ili utdan opata sulinditun lubung. Sadatuwa ili mangadanan si Gog kanMagog. Umungona dida’n losan ta umoy da makagubat.Ot kama da si kaadun di lagan sidin igid din baybay.9 Dakdakon da tun nanawaga labaw pita un manalinupsin boboḻoy un pipiyaon Apudyus un kampun dan taguna. Yoong awad apuya dummoba un malligwat langitamangamin kan dida. 10Ot si Satanas unmamakaḻmun kandida, maidawat sidin bananaw di gumilagilaba apuy kanasufre un siya’d naidawatanon dit gakkimuta kakkayapkan sadin man-ag-agin propeta ot mampalpaligat da utdiun inaḻgaw kan linabi un maid mangkigadana.

Sadin Maudi un Man-ukuman Apudyus

Sat Naipatigammu 20:11 47 Sat Naipatigammu 21:411 Utdiyon, nailak dit dakoḻana trono un napoḻkas

kan sadit nakatupak sidi. Ot gapu’t dit ininggawananangkamaid dan pita kan langit ot maid mail-an daon.12-13 Ot nailak dadit losana nangkakatoy, nangatu mankan nadoba’n tagu un sumisikad sidin atubang din trono.Ininggaw dat natoy sin baybay kan losan dat ininggaw sinHades un ngadnon da ut igaw dat natoy. Utdi, nabikyaddat iblu. Nabikyad pay dit sabali’n iblu un naikanglitandat ngadan dat matagu si inggaingga. Utdiyon, naukumdit osaosa kan dida sigun sidat kingkingwa da un naikan-glit sidat iblu. 14 Kadon, naidawat si Katoy kan san Hadesun igaw dan natoy sit bananaw di gumilagilaba apuy.Siyatu din maikagwa’n matoyan. 15 Ot nu ngadan dinmaid ngadanna si naikanglit sidin iblu’n naikanglitan danngadan dan matagu’t inggaingga maiwassot sin bananawdi gumilagilaba apuy.

21Sadin Bagu’n Langit kan Bagu’n Pita

1Maabus man, nailak ud bagu’n langit kan bagu’n pitata sadit ummuna un langit kan sadit ummuna un pitanangkanaid daon kan sadin baybay naid payon. 2 Otnailak din nasantuwana ili un sadin bagu’n Jerusalem undumobdoba’n nanligwat kan Apudyus sidin langit. Aligna’t babai’n maikasal un amo naisagana kan napippiya’numoy umabat sidit asaw-ona. 3 Utdi, nakagngoḻak sinadangsoḻa ginga’n nanligwat sit kawadan dit trono unkanana’n, “Ilan yu! Makaigawon si Apudyus sidan tagu!Iinggawon kan dida ot dida’d tagu naon. Si Apudyus dinmismu un buḻun daon. 4 Kadon punasan Apudyus datluwa da. Maidon matoy, madodomdoman, man-ibil onnupasigab ta sadatu un awad sidit, naid daon.”

Sat Naipatigammu 21:5 48 Sat Naipatigammu 21:12-135Utdiyon, sadinmantutupak sidin trono kinnanana un,

“Ilan yu! Sukatakon si bagu dan losana awad.” Ot kin-nanana kan sakon un, “Ikanglit nu datu gaputa sadatu unugud matalgodan kan tuttuwa.” 6Asina kinnanan payyankan sakon un, “Natungpaḻon dan losan! Sakon din Alfakan sadin Omega, san luglugi kan mangkigadan di losan.Nu ngadan dinmauwaw itdak si maid bayad na un danumunmanligwat sidin ob-obamangtod simataguwan di tagusi inggaingga. 7Siya datu dan gun-guna un itdok sidan adipaabak sit laweng. Sakon ud Apudyus da kan dida’d anakku. 8 Yoong sadan tagu’n kumimuta manuttuwa, sadanmaid si pammati, sadanmangmangwa’t naisawa kokkoon,kumapatoy, sadan manog-on si bokona asawa da, sadanmansalsalumangka, mandaydayaw sidan sinan-apudyuskan losan dan matuli, sadin bananaw di gumilagilabaapuy kan asufre din maiggaan da. Siyadi din maikagwa’nmatoyan.”

Sadin Bagu un Jerusalem9 Utdi, osa’t dadit pitu un anghel un nangaggom si-

dat pitu’n duyug un napnu’t dan anungusa sugung ditinummoy kan sakon ot kanana’n, “Awenu’t tu ta ipailakkan sika din babai’n asaw-on didin mangadan si Ubbun diKannelu.”

10 Kadon, nantulay dit Ispiritu Santu kan sakon otkamaak si nan-in-inop ot indaḻan dit anghel sakon sidituntuk dit nataknataknanga bateled. Impailana kan sakondin nasantuwana ili’d Jerusalem un dumobadoba’n nan-ligwat kan Apudyus sidin langit. 11 Ot napaddapaddagapu’t dit doḻang ud Apudyus kan nasilapa kama si na-banola batu un haspe kan mangallinawa kama’t kristal.12-13Amod taknang dit aḻad un nanliput sidiya boboḻoy otsimpuḻu’t duwa dan sooban na. Tuḻu dit sooban na utdinkapon dumungitan init, tuḻu utdin kapon daya, tuḻu utdin

Sat Naipatigammu 21:14 49 Sat Naipatigammu 21:21kapon lagud kan tuḻu utdin kapon sin maipsukan init.Kada sooban awad osa’n anghel un man-andog kan awadosa’n naikanglita ngadan dan simpuḻu’t duwa’n tribundat ganak ud Israel. 14 Sadin aḻad didin ili naisaad udsisimpuḻu’t duwa’n pannana batu un siya’d naikanglitandadin ngadan dan simpuḻu’t duwa’n apostoles didin Ub-bun di Kannelu.

15 Sadin anghel un nakabagbaga kan sakon inggawbuḻawana iingos na un man-ingos na utdin ili kan sadansooban kan aḻad na. 16 Sadin ili kustukustu’n nantinno-pong dan nan-asisupanga bakgeng na. Sadin kaanduna, siya payon kalawa na. Iningos didit anghel dinili utdit iingos na ot duwa’n libu ya opata gasuta kilo-metro din kaandu na kan padana din kalawa na kankangatu na.* 17 Iningos pay dit anghel din aḻad naot onomapuḻu’t onoma mitro. Sat iingos un inusal ditanghel padan dit us-usalon di tagu. 18 Sadin aḻad nanakwa si nangina’n batu un haspe kan sadin ili nakwasi tang-ila buḻawan ot mangallinaw un kama’t salming.19 Sadan pannan un naisaadan didin aḻad din ili naaltiyanda udsi nadumaduma’n kalasin di nangkapopotoga batu.Sadin ummuna’n pannan naaltiyan si haspe, safiro utditmaikagwa, kalsedonia utdit maikatlu, esmeralda utditmaikapat. 20 Sardonika dit naiyalti utdit maikalima,karnelia utdit maikanom, krisolito utdit maikapitu, beriloutdit maikawaḻu, topasio utdit maikasiyam, krisoprasioutdit maikasimpuḻu, hasinto utdit maikagwampuḻu’t osakan amatista dit naiyalti utdit maikagwampuḻu’t duwa.21 Nakwa si perlas dadin simpuḻu’t duwa’n sooban na.Osaosa’t dadin sooban na nakwa udsi simbukoḻa perlas.Tang-ila buḻawan dit kaḻsan didin ili kan mangallinawakama si salming.* 21:16 Sat naikanglit sin Griego, 12,000 stadia.

Sat Naipatigammu 21:22 50 Sat Naipatigammu 22:522 Naid nailak si timplu utdin ili gaputa si Apudyus un

mannakabalin kan sadin Ubbun di Kannelu iinggaw daonsidi. 23 Adin didin ili kasapulanon din init onnu sadinbuḻan un mampapadda gaputa sadin doḻang ud Apudyusdin mampapadda kan sadin Ubbun di Kannelu din silawna. 24 Losan dan tagu’t tun lubung madoḻangana dida.Ot losan dadin ali uttun pita iyoy da dadin kinabaknangda utdin ili un mangipaila’t din mandadayaw da kanApudyus. 25 Maibubukkata kanayun dan sooban din ilinu aḻ-aḻgaw un naid maombana kan maidon labi utdi.26 Ot sadan aali ipangat da dan tagu da un mangiyoysidan kinabaknang da kan umoymandayaw kan Apudyus.27Yoong taḻona maid makaḻnok sidin ili utdan maibilanganaisawa tagu kan sadan mangkokwa si gabbainan kansadan matuli. Sadadi’n naikanglit si ngadan ullawa’t diniblundidinUbbundi Kannelu unnaikanglitan danngadandan matagu’t inggaingga dan makaḻnok.

221 Utdiyon, impailan payyan didit anghel kan sakon

dit wangwanga manligwatan din danuma mangtod simataguwan di tagu si inggaingga. Sumilasilap un kamasikristal ot manligwat dit ayus na utdin mangiyapuwanApudyus kan sadinmangadan si Ubbun di Kannelu. 2 Inoyna din gaggawan di kaḻsa utdiya ili. Utdit nan-asisupangaigid didit wangwang, awad dit kayu un mangitod simataguwan di tagu un binuḻana mamunga. Ot sat tubuna usalon dan kailin-ili un mampabilog kan dida. 3Maidataḻon lawengonApudyus sidiya ili. Siyadi din kawadandintrono na kan sadin tronon dit Ubbun di Kannelu. Kadon,losan dan manselselbi kan Apudyus mandayaw da kansiya. 4 Ilan da din muging na kan maikanglit din ngadanna utdin kiday da. 5Maidon labi kan adida masapulon din

Sat Naipatigammu 22:6 51 Sat Naipatigammu 22:13silaw onnu init gaputa si Apudyus unApu, siya’d silaw kandida. Ot maipan-apu da kan siya si inggaingga.

Sadin Man-ulinan Ud Jesu Kristu6Utdiyon, sadit anghel imbagana kan sakonun, “Sadatu

un ugud mataḻgodan kan tuttuwa. Si Apudyus un Apu unnangitod sidit Ispiritu na unmangidaḻan sidan propetana,nangibaun si anghel na daḻapnu ipatigammu na ut-dan manselselbi kan siya dan dandaniyona mapasamak.”7 “Dongḻon yu,” kinnanan Jesus. “Dandaniyon nat man-gulinak. Nagasat dadin manuttuwa’t dan naipadtu uttuun iblu.”

8 Sakon si Juan un nakagngoḻ kan nakaila utdatu unlosan. Utdit maabus un magngoḻ ku kan mailak datu,nampalintumongak sidit atubang didit anghel un nangi-paila kan sakon sidatu daḻapnu mandayawak kan siya.9 Yoong kinnanana kan sakon un, “Adim koon nat. SiApudyus ullawa’d dayawom. Ta sakon osaak pay unmanselselbi kan Apudyus un kama kan sika kan sadanbuḻun nu un propeta kan sadan manungtungpal sidannaikanglit situwa iblu.” 10 Imbagana payyan kan sakonun, “Adim ilimod dadin naipadtu uttu un iblu gaputadandaniyon nat timpu’n mapasamakan da. 11 Bay-amdan mangmangwa’t laweng nu itultuluy da un mangwa’tlaweng kan sadan naisaw si mantatagu, bay-am nu itul-tuluy da din naisawa mantatagu da. Ot sadan nalin-tog si mantatagu bay-am ta itultuluy da din nalintogamantatagu da kan sadan nadaḻus si mantatagu bay-am taitultuluy da din nadaḻus un mantatagu da.”

12 “Dumngoḻ kayu,” kinnanan Jesus. “Dandaniyon natman-ulinak. Ot idatong ku dadin gun-guna un itdok sikada-osa sigun sit kingkingwa na. 13 Sakon din Alfa kanOmega ta sakon umuna kan maudi. Sakon pay din lugikan mangkigadan di losan.”

Sat Naipatigammu 22:14 52 Sat Naipatigammu 22:1914 Nagasat dadin tagu’n manaksak sidan badut da*

ta awad kalintogan da un lumnok sidin sooban didinili kan mangan sidin bungan didin kayu’n mangi-tod si mataguwan si inggaingga. 15 Yoong nu sadannadadaga maiyalig si asu, sadan mangsalsalumangka,sadan manogsog-on si bokona asawa da, sadan kumap-atoy, sadan mandaydayaw si sinan-apudyus kan sadantagu’n gan-ganason da din kanayuna mantuli, adida ma-balina lumnok sidi.

16 Kinnanan payyan Jesus un, “Sakon si Jesus un nan-gibaun sit anghel ku daḻapnu ipatigammu na datu utdanlosana gimung di manuttuwa. Sakon din kaganakan AliDavid. Sakon din mangngadan si Ambigaton un napadda-padda.”

17 Ot kanan dit Ispiritu Santu kan sadin babai’n man-gasawa un, “Awenu.” Ot sadan losana makagngoḻ situ,“Awenu,” kanan da pay.

Singngadan na mana mauwaw, aweyu. Singngadan namana mamiya, aweyu ta uminum kayu si danuma naidbayad na un mangtod si mataguwan.

San Anungus Ditu Un Sulat18 Sakon si Juan, bintagaak ud osaosa kan dikayu un

makagngoḻ situn naipadtu uttuwa iblu. Nu singngadannat manoga utdatu un naipadtu, dogaan pay Apudyusdit dusa na utdat sugung un naikanglit situ un iblu.19 Ot nu singngadan na man un mangaan si kumpolmiutdan naipadtu uttuwa iblu, kaanon pay Apudyus ditkalobbongana’n mangan sit bungan di kayu un mangtodsi mataguwan si inggaingga kan sadit kalobbongana’nlumnok sin nasantuwana ili un naugud situ un iblu.* 22:14 Piyaona’n ugudon, sadan mantaḻgod kan Kristu daḻapnumadaḻusan da utdan basuḻ da.

Sat Naipatigammu 22:20 53 Sat Naipatigammu 22:2120 Kanan din mangustigu utdin kinatuttuwan datu’n

losan un, “Tuttuwa un dandaniyona dumatongak.” Siya!Dumatong kaon Apu Jesus!

21 Iluwaḻuk ta si Apu taku’n Jesu Kristu nakaasi kandikayu’n losana tagun Apudyus. Amen.

54Ugud apudyus = Ti baro tulagNew Testament in Kalinga, Limos

copyright © 2003 Wycliffe Bible Translators, Inc.Language: Limos Kalinga (Kalinga, Limos)Translation by: Wycliffe Bible TranslatorsContributor: Wycliffe Bible Translators, Inc.

Copyright Information© 2003, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rights reserved.This translation text ismade available to you under the terms of the Creative CommonsLicense: Attribution-Noncommercial-No Derivative Works. (http:// creativecom-mons.org/licenses/by-nc-nd/3.0/) In addition, you have permission to port the textto different file formats, as long as you do not change any of the text or punctuationof the Bible.Youmay share, copy, distribute, transmit, and extract portions or quotations from thiswork, provided that you include the above copyright information:

You must give Attribution to the work.You do not sell this work for a profit.You do not make any derivative works that change any of the actual words or

punctuation of the Scriptures.Permissions beyond the scope of this license may be available if you contact us withyour request.The New Testamentin Kalinga, Limos

© 2003, Wycliffe Bible Translators, Inc. All rightsreserved.This translation is made available to you under the terms of the Creative CommonsAttribution-Noncommercial-No Derivatives license 4.0.Youmay share and redistribute this Bible translation or extracts from it in any format,provided that:

You include the above copyright and source information.You do not sell this work for a profit.You do not change any of the words or punctuation of the Scriptures.

Pictures includedwith Scriptures and other documents on this site are licensed just forusewith those Scriptures and documents. For other uses, please contact the respectivecopyright owners.2015-03-17

55

PDF generated using Haiola and XeLaTeX on 12 Dec 2019 from source files dated 22Nov 201951cedb11-17ce-5acb-99f5-9c08ef8013c0