franjevačke crkve počele su da niču po celoj Italiji jer su se fratri brinuli za duhovni život stanovnika po gradovima. Tipičan primer u Firenci jeste crkva Santa Kroče (crkva Svetog krsta), započeta 1295. godine. Graditelj je verovatno toskanski skulptor Arnolfo di Kambio. Santa Kroče ima neka obeležja gotičkih crkava severne Evrope, ali i neke sasvim italijanske elemente. To je bazilika s gotovo pravougaono završenim istočnim delom, poput onih koje nalazimo u cistercitskim crkvama. Razmere su joj takve da deluje kao da je šira nego viša. Arkade glavnog broda imaju oštre lukove, a vertikalni plastični motivi privlače pogled prema tavanici. Umesto da oni podržavaju svod, u crkvi Santa Kroče nalazimo drvene grede koje premošćuju glavni brod. Jedini svodovi nalaze se u apsidi i kapelama na krajevima transepta. Odluka da se glavni brod crkve pokrije drvenom tavanicom čini se namernom jer za nju nema nikakvog graditeljskog opravdanja. Možda postoji regionalni običaj gradnje drvenih tavanica, budući da i poznata romanička katedrala u Pizi ima drvenu tavanicu. Široki brod crkve Santa Kroče s visokim lukovima podseća takođe na ranohrišćanske bazilike, kao što su stari Sveti Petar ili Santa Marija Mađore. Možda je upravo želja da se prizove u sećanje jednostavnost ranohrišćanskih bazilika uslovila postavlajnje drvene tavanice na crkvu Santa Kroče, čime se franjevačko siromaštvo povezuje s tradicijom rane crkve. Crkva Santa Kroče je prostrana i zato da bi mogla da primi veliki broj ljudi koji će slušati propovedi kaluđera. Za čitanje Svetog pisma pri bogosluženju i za propovedanje sveštenici su često naručivali monumentalne propovedaonice ukrašene narativnim ili simboličkim prizorima. Članovi skulptorske porodice iz Pize, među kojima su bili Nikola Pizano (oko 1220/1225-1284) i njegov sin Đovani Pizano (1265-1314), izradili su više monumentalnih propovedaonica. Oba skulptora radila su na različitim mestima po čitavoj Italiji, a za katedralu i krstionicu u Pizi izradili su značajna dela.