sanskrit documents collection : home page · title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ author...

153
Rigveda Mandala 1 ऋवेदः मडलं १ Document Information Text title : Rigveda Mandalam 1 File name : r01.itx Category : veda, rigveda, svara Location : doc_veda Author : Vedic Tradition Transliterated by : 1. Source: Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita), 2. Final transliteration: Detlef Eichler Proofread by : Detlef Eichler detlefeichler at googlemail.com Latest update : July 2, 2013 Send corrections to : [email protected], [email protected] This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study and research. The file is not to be copied or reposted without permission, for promotion of any website or individuals or for commercial purpose. Please help to maintain respect for volunteer spirit. Please note that proofreading is done using Devanagari version and other language/scripts are generated using sanscript. October 2, 2020 sanskritdocuments.org

Upload: others

Post on 04-Aug-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

Rigveda Mandala 1

ऋवदः मडल १Document Information

Text title : Rigveda Mandalam 1

File name : r01.itx

Category : veda, rigveda, svara

Location : doc_veda

Author : Vedic Tradition

Transliterated by : 1. Source: Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita), 2. Final transliteration:

Detlef Eichler

Proofread by : Detlef Eichler detlefeichler at googlemail.com

Latest update : July 2, 2013

Send corrections to : [email protected], [email protected]

This text is prepared by volunteers and is to be used for personal study and research. The

file is not to be copied or reposted without permission, for promotion of any website or

individuals or for commercial purpose.

Please help to maintain respect for volunteer spirit.

Please note that proofreading is done using Devanagari version and other language/scripts

are generated using sanscript.

October 2, 2020

sanskritdocuments.org

Page 2: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

Rigveda Mandala 1

ऋवदः मडल १

अ मीळ पराहत य य दवमवज म ।हातार रधातमम ॥ १.००१.०१अ ः पवभऋ ष भरड ा नत न त ।स दवा एह वित ॥ १.००१.०२अ ना रयमवपाषमव दवदव ।य शस वीरवमम ॥ १.००१.०३अ य य मवर वतः परभरस ।स इवष गछित ॥ १.००१.०४अ हाता कवतः स य वतमः ।दवा दवभरा ग मत ॥ १.००१.०५यद दाशष वम भ करयस ।तवस यम रः ॥ १.००१.०६उप वा दवदव दाषावतधया वयम ।नमा भरत एम स ॥ १.००१.०७राजतमवराणा गा पामतय ददवम ।वध मान व दम ॥ १.००१.०८स नः पतव स नवऽ सपाय ना भव ।सचवा नः वतय ॥ १.००१.०९वायवा या ह दशतम सामा अरकताः ।तषा पाह धी हवम ॥ १.००२.०१वाय उ थभजरत वामछा जरतारः ।स तसा मा अहवदः ॥ १.००२.०२

1

Page 3: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वाया तव पती धना जगाित दाशष ।उ ची सामपीतय ॥ १.००२.०३इवाय इम स ता उप याभरा ग तम ।इदवा वामशत ह ॥ १.००२.०४वायव चतथः स ताना वाजनीवस ।तावा या त मप वत ॥ १.००२.०५वायव सव त अा या त मप िनक तम ।मव१था ध या न रा ॥ १.००२.०६म व पतद व ण च रशादसम ।धय घ ताची साध ता ॥ १.००२.०७ऋतन मावणावतावधावतपशा ।त बहतमाशाथ ॥ १.००२.०८कवी ना मावणा तवजाता उ या ।द दधात अ पस म ॥ १.००२.०९अ ना यवररषा वपाणी शभपती ।प भजा चनयत म ॥ १.००३.०१अ ना प दससा नरा शवीरया ध या ।धया वनत गरः ॥ १.००३.०२दा य वाकवः स ता नास या वबहषः ।अा या त वतनी ॥ १.००३.०३इा या ह चभाना स ता इ म वायवः ।अवीभतना पतासः ॥ १.००३.०४इा या ह ध यष ता वजतः स तावतः ।उप ाण वाघतः ॥ १.००३.०५इा या ह तत जान उप ाण हरवः ।स त दधव ननः ॥ १.००३.०६अामासषणीधता व दवास अा ग त ।

2 sanskritdocuments.org

Page 4: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दाासा दाशषः स तम ॥ १.००३.०७व दवासा अ रः स तमा ग त तणयः ।उा इव वसराण ॥ १.००३.०८व दवासा अ ध एह मायासा अ हः ।मध जषत व यः ॥ १.००३.०९पावका नः सर वती वाजभवाजनीवती ।य व ध यावसः ॥ १.००३.१०चादय ी स नताना चतती समतीनाम ।य दध सर वती ॥ १.००३.११महा अणः सर वती चतयित कतना ।धया वा व राजित ॥ १.००३.१२स पकमतय स दघामव गा दह ।ज मस व व ॥ १.००४.०१उप नः सव ना ग ह सामय सामपाः पब ।गा दा इवता मदः ॥ १.००४.०२अथा त अत माना वाम समतीनाम ।मा ना अित य अा ग ह ॥ १.००४.०३परह व मतत म पछा वपत म ।यत सखय अा वरम ॥ १.००४.०४उत वत ना िनदा िनरयत दारत ।दधाना इ इवः ॥ १.००४.०५उत नः स भगा अ रवाचयद क यः ।यामदय शमण ॥ १.००४.०६एमाशमाशव भर य य नमादनम ।पतय दयस खम ॥ १.००४.०७अ य पीवा श तता घ ना वाणामभवः ।ावा वाजष वाजन म ॥ १.००४.०८

r01.pdf 3

Page 5: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

त वा वाजष वाजन वाजया मः शतता ।धनानाम सा तय ॥ १.००४.०९या राया ३ ऽविन महास पारः स व तः सखा ।ता इाय गायत ॥ १.००४.१०अा वता िन षीदतमभ गा यत ।सखायः तामवाहसः ॥ १.००५.०१प तम पणामीशान वायाणाम ।इ साम सचा स त ॥ १.००५.०२स घा ना याग अा भवस राय स परयाम ।गमाजभरा स नः ॥ १.००५.०३यय स थ न ववत हर स मस श वः ।ता इाय गायत ॥ १.००५.०४स त पा स ता इ म शचया यत वीतय ।सामासा दयाशरः ॥ १.००५.०५व स तय पीतय स ा वा अ जायथाः ।इ या य सता ॥ १.००५.०६अा वा वशवाशवः सामास इ गवणः ।श त सत चतस ॥ १.००५.०७वा तामा अवीवधवामथा श तता ।वा वधत ना गरः ॥ १.००५.०८अ ताितः सनद म वाजमः सह णम ।यवािन पाया ॥ १.००५.०९मा ना मता अ भ हतननाम गवणः ।ईशाना यवया वधम ॥ १.००५.१०य त म ष चरत पर त थषः ।राचत राचना दव ॥ १.००६.०१य य य काया हर वपसा रथ ।

4 sanskritdocuments.org

Page 6: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

शाणा ध ण नवाहसा ॥ १.००६.०२कत कवकतव पशा मया अप शस ।समषरजायथाः ॥ १.००६.०३अादह वधामन पनगभवमरर ।दधाना नाम य य म ॥ १.००६.०४वीळ चदाजभगहा चद विभः ।अवद उ या अन ॥ १.००६.०५दवयता यथा मितमछा वदस गरः ।महामनषत तम ॥ १.००६.०६इण स ह स सजमाना अबयषा ।मद स मानवचसा ॥ १.००६.०७अ न वरभभमखः सह वदचित ।ग णरय कायः ॥ १.००६.०८अतः परा ग ह दवा वा राचनादध ।समत गरः ॥ १.००६.०९इता वा सा ितमीमह दवा वा पाथवादध ।इ महा वा रजसः ॥ १.००६.१०इमाथना बहदमक भरक णः ।इ वाणीरनषत ॥ १.००७.०१इ इयाः सचा स अा वचायजा ।इा वी हरययः ॥ १.००७.०२इा दघाय चस अा सय राहयव ।व गाभरमरयत ॥ १.००७.०३इ वाजष नाऽव स हधनष च ।उ उाभ ितभः ॥ १.००७.०४इ वय महाधन इमभ हवामह ।यज वष वणम ॥ १.००७.०५

r01.pdf 5

Page 7: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स ना वषम च सा दावपा वध ।अ यमितकतः ॥ १.००७.०६तत य उर तामा इय वणः ।न वध अय स ितम ॥ १.००७.०७वषा य थव वस गः कीरय याज सा ।ईशाना अितकतः ॥ १.००७.०८य एक षणीना वस नामरयित ।इः प ती नाम ॥ १.००७.०९इ वा वतपर हवामह जन यः ।अ ाकमत कव लः ॥ १.००७.१०ए सान स रय स जवान सदासह म ।वषमतय भर ॥ १.००८.०१िन यन महयया िन वा णधामह ।वातासा यव ता ॥ १.००८.०२इ वातास अा वय व घ ना ददमह ।जय म स य ध पधः ॥ १.००८.०३वय शरभरतभर वया य जा वयम ।सा स ाम पतय तः ॥ १.००८.०४महा इः पर न महवमत वण ।ान थना शवः ॥ १.००८.०५स माह वा य अाशत नरताकय सिन ता ।वासा वा धया यवः ॥ १.००८.०६यः कः सा मपातमः सम इ व पवत ।उवीरापा न काकदः ॥ १.००८.०७ए वा य स नता वरशी गामती मही ।पा शाखा न दाशष ॥ १.००८.०८ए वा ह त वभतय ऊतय इ मावत ।

6 sanskritdocuments.org

Page 8: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स सत दाशष ॥ १.००८.०९ए वा य काया ताम उथ च शया ।इाय सामपीतय ॥ १.००८.१०इह मयध सा वभः सामपवभः ।महा अ भराजसा ॥ १.००९.०१एम न सजता स त मदमाय मदन ।च वािन चय ॥ १.००९.०२मवा सश मदभः तामभवचषण ।सचष सव नवा ॥ १.००९.०३अस म त गरः ित वामदहासत ।अजा षा वषभ पितम ॥ १.००९.०४स चादय चमवााध इ वरयम ।अस द वभ भ ॥ १.००९.०५अ ास त चादय राय रभवतः ।तव यश वतः ॥ १.००९.०६स गामद वाजवद पथ वा बहत ।वाय ध तम ॥ १.००९.०७अ ध ह वा बह स हसात मम ।इ ता रथनीरषः ॥ १.००९.०८वसार वस पित गी भगणत ऋमयम ।हाम गता रमतय ॥ १.००९.०९स तस त या कस बह हत एद रः ।इाय श षमचित ॥ १.००९.१०गाय त वा गाय िणाऽचय क म क णः ।ाणवा शतत उशमव यमर ॥ १.०१०.०१यसानाः सान माहयप कव म ।तदा अथ चतित य थन वणरजित ॥ १.०१०.०२

r01.pdf 7

Page 9: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य वा ह कशना हर वषणा कय ा ।अथा न इ सामपा ग रामपित चर ॥ १.०१०.०३एह तामा अ भ वराभ ग णीा व । च ना वसा सच य च वधय ॥ १.०१०.०४उथमाय शय वध न पिन षध ।श ा यथा स तष णा रारणस यष च ॥ १.०१०.०५तमस खव ईमह त राय त स वीय ।स श उ त नः शक दा वस दय मानः ॥ १.०१०.०६स ववत सिन रजम वादातमशः ।गवामप ज वध कण व राधा अवः ॥ १.०१०.०७नह वा रादसी उभ ऋघायमाणमवतः ।जषः ववतीरपः स गा अ य धनह ॥ १.०१०.०८अाकण धी हव न चधव म गरः ।इ ताममम मम कवा य ज दतरम ॥ १.०१०.०९वा ह वा वषतम वाजष हवनत म ।वषतमय मह ऊित स हसात माम ॥ १.०१०.१०अा त न इ काशक मदसानः स त पब ।नय मायः स ितर कधी स हसामषम ॥ १.०१०.११पर वा गवणा गर इमा भवत वतः ।वाय मन वया जा भवत ज यः ॥ १.०१०.१२इ वा अवीवधसम य चस गरः ।रथीतम रथीना वाजाना सप ित पितम ॥ १.०११.०१स य त इ वाजना मा भम शवसपत ।वामभ णानमा जतारमपराजतम ॥ १.०११.०२पवीरय रातया न व दयय तयः ।यद वाजय गामतः तातया महत मघम ॥ १.०११.०३परा भदयवा कवरमताजा अजायत ।

8 sanskritdocuments.org

Page 10: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इा वय कमणा ध ता वी प तः ॥ १.०११.०४व वलय गामताऽपावरवा बलम ।वा दवा अबयषतयमानास अावषः ॥ १.०११.०५तवाह श र राितभः या य सध मावदन ।उपाितत गवणा वद तय कारवः ॥ १.०११.०६मायाभर मायन व शण मवाितरः ।वद तय मधरातषा वायर ॥ १.०११.०७इमीशान माजसा भ तामा अनषत ।स ह यय रातय उत वा सत भयसीः ॥ १.०११.०८अ दत वणीमह हातार ववदसम ।अ य य य स त म ॥ १.०१२.०१अ म हवीमभः सदा हवत वपित म ।हय वाह पयम ॥ १.०१२.०२अ दवा इ हा वह जाना वबहष ।अस हाता न ईडः ॥ १.०१२.०३ता उश ता व बाधय यद यास दय म ।दवरा स स बहष ॥ १.०१२.०४घताहवन ददवः ित रषता दह ।अ व र वनः ॥ १.०१२.०५अ नाः समयत कवग हपितयवा ।हय वाायः ॥ १.०१२.०६कवममप तह स यध माणमवर ।दवममीवचातनम ॥ १.०१२.०७यवाम हवपितद त दव सप यित ।तय ावता भव ॥ १.०१२.०८या अ दववीतय हवा अाववासित ।त पावक मळय ॥ १.०१२.०९

r01.pdf 9

Page 11: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स नः पावक ददवाऽ दवा इहा वह ।उप य हव नः ॥ १.०१२.१०स नः तवान अा भर गाय ण नवीयसा ।रय वीरवतीमषम ॥ १.०१२.११अ श ण शाचषा वाभद वितभः ।इम ताम जषव नः ॥ १.०१२.१२सस मा न अा वह दवा अ हवत ।हातः पावक य च ॥ १.०१३.०१मधमत तननपा दवष नः कव ।अ ा कणह वीतय ॥ १.०१३.०२नराशस मह यमय उप य ।मधज हवकत म ॥ १.०१३.०३अ स खतम रथ दवा ईळत अा वह ।अस हाता मनहतः ॥ १.०१३.०४तणीत बहरानषघतप मनीषणः ।या मतय चणम ॥ १.०१३.०५व यतामतावधा ारा दवीरस तः ।अ ा नन च य व ॥ १.०१३.०६नाषासा स पशसा य उप य ।इद ना बहरासद ॥ १.०१३.०७ता स ज ा उप य हातारा दया कवी ।य ना यताममम ॥ १.०१३.०८इळा सर वती मही िता दवीमया भवः ।बहः सी दवधः ॥ १.०१३.०९इह वारमय व पमप य ।अ ाकमत कव लः ॥ १.०१३.१०अव सजा वनपत दव दवया हवः ।

10 sanskritdocuments.org

Page 12: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दातरत चतनम ॥ १.०१३.११वाहा य कणातनाय यवना ग ह ।त दवा उप य ॥ १.०१३.१२एभर दवा गरा वभः सामपीतय ।दवभयाह य च ॥ १.०१४.०१अा वा कवा अषत ग णत व त धयः ।दवभर अा ग ह ॥ १.०१४.०२इवाय बहपित मा पषण भगम ।अादयाा त ग णम ॥ १.०१४.०३ वा यत इदवा मस रा मादयणवः ।सा मवमषदः ॥ १.०१४.०४ईळत वामवयवः कवासा वबहषः ।हवता अरकतः ॥ १.०१४.०५घ तपा मनायजा य वा वहत वयः ।अा दवासामपीतय ॥ १.०१४.०६तायज ा ऋतावधाऽ पीवतकध ।मवः सज पायय ॥ १.०१४.०७य यज ा य ईडात त पबत ज या ।मधार वष ित ॥ १.०१४.०८अाक सय य राचनाादवा उ षबधः ।वा हातह वित ॥ १.०१४.०९वभः सा य मव इण वायना ।पबा मय धामभः ॥ १.०१४.१०व हाता मनहताऽ य ष सीदस ।सम ना अवर य ज ॥ १.०१४.११य वा षी रथ हरता दव राहतः ।ताभद वा इहा वह ॥ १.०१४.१२

r01.pdf 11

Page 13: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इ साम पब ऋतना वा वशवदवः ।मस रासतदाकसः ॥ १.०१५.०१मतः पबत ऋतना पाा पनीतन ।य य ह ा स दानवः ॥ १.०१५.०२अ भ य ग णीह ना ावा नः पब ऋतना ।व ह रधा अस ॥ १.०१५.०३अ दवा इ हा वह सा दया यािनष िष ।पर भष पब ऋतना ॥ १.०१५.०४ाणाद राधसः पबा साममतरन ।तव स यमततम ॥ १.०१५.०५य व द धतत मावण दळभम ।ऋतना य माशाथ ॥ १.०१५.०६वणादा वणसा ावहतासा अवर ।य ष दवमीळत ॥ १.०१५.०७वणादा ददात ना वस िन यािन श वर ।दवष ता वनामह ॥ १.०१५.०८वणादाः पपीषित ज हात च ितत ।न ातभरयत ॥ १.०१५.०९यवा त रयमतभवणादा यजा मह ।अध ा ना ददभव ॥ १.०१५.१०अ ना पबत मध दी शचता ।ऋतना यवाहसा ॥ १.०१५.११गाहपयन सय ऋतना य नीरस ।दवादवय त य ज ॥ १.०१५.१२अा वा वहत हरया वषण सामपीतय ।इ वा सर चसः ॥ १.०१६.०१इमा धाना घ तवा हर इ हाप वतः ।

12 sanskritdocuments.org

Page 14: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इ स खतम रथ ॥ १.०१६.०२इ ातहवामह इ य य वर ।इ सामय पीतय ॥ १.०१६.०३उप नः स तमा ग ह हरभर कशभः ।स त ह वा हवामह ॥ १.०१६.०४सम नः ताममा ग पद सव न स तम ।गा रा न त षतः पब ॥ १.०१६.०५इम सामास इदवः स तासा अध बहष ।ता इ सह स पब ॥ १.०१६.०६अ य त तामा अ या दपगत शत मः ।अथा साम स त पब ॥ १.०१६.०७वमसवन स तमा मदाय गछित ।वहा सामपीतय ॥ १.०१६.०८सम नः काममा पण गाभरः शतता ।तवाम वा वायः ॥ १.०१६.०९इाव णयारह स ाजारव अा वण ।ता ना मळात ई श ॥ १.०१७.०१गता रा ह थाऽवस हव वय मावतः ।ध तारा चषणीनाम ॥ १.०१७.०२अ न काम त पयथामावण राय अा ।ता वा नदमीमह ॥ १.०१७.०३य वाक ह शचीना य वाक समतीनाम ।भयाम वाजदााम ॥ १.०१७.०४इः सहदाा व णः शयानाम ।तभवय यः ॥ १.०१७.०५तया रदवसा वय स नम िन च धीमह ।यादत रचनम ॥ १.०१७.०६

r01.pdf 13

Page 15: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इावण वामह व चाय राधस ।अ ास ज यषकतम ॥ १.०१७.०७इावण न न वा सषासतीष धीवा ।अ य शम यछतम ॥ १.०१७.०८ वामात स ितरावण या व ।यामधाथ स धतितम ॥ १.०१७.०९सा मान वरण कणह णपत ।कीवत य अाशजः ॥ १.०१८.०१या रवाया अ मीवहा वस वप वध नः ।स नः सष यत रः ॥ १.०१८.०२मा नः शसा अरषा ध ितः णय य ।रा णा णपत ॥ १.०१८.०३स घा वीरा न रयित यमा णपितः ।सामा हनाित मय म ॥ १.०१८.०४व त णपत साम इ मय म ।दणा पावहसः ॥ १.०१८.०५सद स पितमत यमय कायम ।स िन मधामयासषम ॥ १.०१८.०६यात न सय ित य ा वपत न ।स धीना याग मवित ॥ १.०१८.०७अााित हवक ित ा कणायवरम ।हाा दवष गछित ॥ १.०१८.०८नराशस स ध ममपय स थतमम ।दवा न स मखसम ॥ १.०१८.०९ित य चामवर गा पीथाय यस ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०१नह दवा न मया महतव त परः ।

14 sanskritdocuments.org

Page 16: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

म र अा ग ह ॥ १.०१९.०२य महा रजसा वदव दवासा अ हः ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०३य उ ा अ क मान चरनाधास अाज सा ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०४य श ा घारवपसः स ासा रशादसः ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०५य नाकयाध राचन दव दवास अास त ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०६य ई य त पवतातरः स ममणवम ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०७अा य त वत रमभतरः स ममाजसा ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०८अ भ वा पवपीतय स जाम सा य मध ।म र अा ग ह ॥ १.०१९.०९अ य दवाय जन तामा वभरासया ।अकार रधातमः ॥ १.०२०.०१य इाय वचायजा तत मन सा हर ।शमीभयमाशत ॥ १.०२०.०२त ासयाया परान स ख रथम ।त ध न स बदघाम ॥ १.०२०.०३यवाना पतरा पनः स यम ा ऋजयवः ।ऋभवा व त ॥ १.०२०.०४स वा मदासा अमतण च मव ता ।अादयभ राजभः ॥ १.०२०.०५उत य चमस नव व द वय िनक तम ।अक त चतरः पनः ॥ १.०२०.०६

r01.pdf 15

Page 17: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

त ना रािन धन िरा साािन सव त ।एक मक सश तभः ॥ १.०२०.०७अधा रयत वयाऽभ जत सक यया ।भाग दवष य य म ॥ १.०२०.०८इहाी उप य तया रतामममस ।ता साम सामपातमा ॥ १.०२१.०१ता य ष श सता ी श ता नरः ।ता गा य ष गायत ॥ १.०२१.०२ता मय शतय इाी ता हवामह ।सा मपा सामपीतय ॥ १.०२१.०३उा सता हवामह उपद सव न स तम ।इाी एह ग छताम ॥ १.०२१.०४ता महाता सद पती इाी र उतम ।अजाः सव िणः ॥ १.०२१.०५तन स यन जागत मध चतन पद ।इाी शम यछतम ॥ १.०२१.०६ातयजा व बाधया नावह ग छताम ।अ य सामय पीतय ॥ १.०२२.०१या स रथा रथीतमाभा दवा दवपशा ।अ ना ता हवामह ॥ १.०२२.०२या वा कशा मधमय ना स नतावती ।तया य ममतम ॥ १.०२२.०३नह वामत दरक या रथन गछथः ।अ ना सा मना ग हम ॥ १.०२२.०४हरयपाणमतय सव तारमप य ।स चा दवता पदम ॥ १.०२२.०५अ पा नपातमवस सव तारमप तह ।

16 sanskritdocuments.org

Page 18: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तय ताय मस ॥ १.०२२.०६वभार हवामह वसा य राधसः ।स वतार नच सम ॥ १.०२२.०७सखाय अा िन षीदत सव ता ताया न नः ।दाता राधास शित ॥ १.०२२.०८अ पीरहा वह दवानामशतीप ।वार सामपीतय ॥ १.०२२.०९अा ा अ इहावस हाा यव भारतीम ।वी ध षणा वह ॥ १.०२२.१०अ भ ना दवीरवसा महः शमणा नपीः ।अछपाः सचताम ॥ १.०२२.११इहाणीमप य वणानी वतय ।अ ायी सामपीतय ॥ १.०२२.१२मही ाः पथवी च न इम य ममताम ।पपता ना भरमभः ॥ १.०२२.१३तया र तवपया वा रहत धीितभः ।ग ध वय व पद ॥ १.०२२.१४याना पथव भवानरा िनवशनी ।यछा नः शम स थः ॥ १.०२२.१५अता दवा अ वत ना यता वणवचम ।पथयाः स धामभः ॥ १.०२२.१६इद वणव चम धा िन दध पदम ।समहमय पास र ॥ १.०२२.१७ीण पदा व चम वणगा पा अदायः ।अता धमाण धारय न ॥ १.०२२.१८वणाः कमाण पयत यता तािन पपश ।इय ययः सखा ॥ १.०२२.१९

r01.pdf 17

Page 19: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तणाः परम पद सदा पयत स रयः ।दवीव चराततम ॥ १.०२२.२०तासा वपयवा जाग वासः समधत ।वणायप रम पदम ॥ १.०२२.२१तीाः सामास अा ग ाशीवतः स ता इ म ।वाया ताथतापब ॥ १.०२३.०१उभा दवा दवपशवाय हवामह ।अ य सामय पीतय ॥ १.०२३.०२इवाय मनाजवा वा हवत ऊतय ।स हाा ध यपती ॥ १.०२३.०३म वय हवामह व ण सामपीतय ।ज ाना पतदसा ॥ १.०२३.०४ऋतन यावतावधावतय याितषपती ।ता मावणा व ॥ १.०२३.०५व णः ावता भवा वाभितभः ।करता नः स राधसः ॥ १.०२३.०६मव त हवामह इमा सामपीतय ।स जग णन तपत ॥ १.०२३.०७इया मणा दवा सः पषरातयः ।व मम ता हवम ॥ १.०२३.०८हत व स दानव इण सह सा य जा ।मा ना दःशस ईशत ॥ १.०२३.०९वादवाहवामह मतः सामपीतय ।उा ह पमातरः ॥ १.०२३.१०जय तामव तय तमता मित धण या ।यभ या थना नरः ॥ १.०२३.११हकारात पयता जाता अ वत नः ।

18 sanskritdocuments.org

Page 20: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

मता मळयत नः ॥ १.०२३.१२अा पषबहषमाघण ध ण दवः ।अाजा न यथा पशम ॥ १.०२३.१३पषा राजानमाघणरपगह गहा हतम ।अवदबहषम ॥ १.०२३.१४उता स ममदभः षडा अ न सष धत ।गाभयव न चक षत ॥ १.०२३.१५अ बया य यव भजामया अवरयताम ।प तीमधना पयः ॥ १.०२३.१६अ मया उप सय याभवा सयः स ह ।ता ना हवववरम ॥ १.०२३.१७अ पा दवीप य य गावः पबत नः ।सध यः कव हवः ॥ १.०२३.१८अ व१तरमतमस भषजमपामत शतय ।दवा भवत वाजनः ॥ १.०२३.१९अ स म सामा अवीदतवािन भषजा ।अ च वश वमाप वभषजीः ॥ १.०२३.२०अापः पणीत भषज वथ तव ३ मम ।या सय श ॥ १.०२३.२१इदमापः वहत यक च दरत मय ।याहमभदाह या श प उतानतम ॥ १.०२३.२२अापा अ ाव चारष रस न समगह ।पय वान अा ग ह त मा स स ज वचसा ॥ १.०२३.२३स मा वचसा सज स जया समाय षा ।वम अय दवा इा वास ह ऋषभः ॥ १.०२३.२४कय न न क तमयामताना मनामह चा दवय नाम ।का ना मा अदतय पनदापतर च शय मातर च ॥ १.०२४.०१

r01.pdf 19

Page 21: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ व य थमयामताना मनामह चा दवय नाम ।स ना मा अदतय पनदापतर च शय मातर च ॥ १.०२४.०२अ भ वा दव सवत रशान वायाणाम ।सदावागमीमह ॥ १.०२४.०३य त इथा भगः शशमानः परा िनदः ।अ षा हतयाद ध ॥ १.०२४.०४भगभय त वयमदशम तवावसा ।मधान राय अारभ ॥ १.०२४.०५नह त न सहा न मय वय नामी पतय त अापः ।नमा अापा अिनमष चरतीन य वातय मनयव म ॥ १.०२४.०६अ ब राजा व णा वनयाव तप ददत पतदः ।नीचीनाः थपर ब ए षाम अ तिनहताः कतवः यः ॥ १.०२४.०७उ ह राजा व ण कार सया य पथामवतवा उ ।अ पद पादा ितधातवऽक तापवा दयावधत ॥ १.०२४.०८श त त राजषजः स हमवी ग भीरा स मित अत ।बाधव दर िनऋ ित पराचः कत चदनः ममयत ॥ १.०२४.०९अ मी य ऋा िनहतास उा न द कह चवयः ।अदधािन व णय तािन वचाकशमा नमित ॥ १.०२४.१०तवा याम णा वदमानतदा शात यज माना हवभः ।अहळमाना वण ह बाय शस मा न अायः माषीः ॥ १.०२४.११तद तवा ममातदय कता द अा व च ।शनःशपा यम भीतः सा अ ााजा व णा ममा ॥ १.०२४.१२शनःशपा भीतवादय पदष बः ।अवन राजा व णः ससया ा अदधा व ममा पाशान ॥ १.०२४.१३अव त हळा वण नमाभरव य भरमह हवभः ।य यमसर चता राजनास शथः कतािन ॥ १.०२४.१४उदम वण पाशमदवाध म व मय म थाय ।

20 sanskritdocuments.org

Page 22: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अथा वयमादय त तवानागसा अदतय याम ॥ १.०२४.१५य त वशा यथा दव वण तम ।मनीमस व व ॥ १.०२५.०१मा ना वधाय हव जहीळानय ररधः ।मा णानय मयव ॥ १.०२५.०२व मळकाय त मना रथीर न सदतम ।गी भवण सीमह ॥ १.०२५.०३परा ह म वमयवः पतत वय इय ।वया न वस तीप ॥ १.०२५.०४कदा य नरमा व ण करामह ।मळकाया च सम ॥ १.०२५.०५तदस मानमाशात वनता न य छतः ।ध तताय दाशष ॥ १.०२५.०६वदा या वीना पदमतरण पतताम ।वद नावः स मयः ॥ १.०२५.०७वद मासा ध तता ादश जावतः ।वदा य उपजाय त ॥ १.०२५.०८वद वातय वतिनमराऋ वय बहतः ।वदा य अ यास त ॥ १.०२५.०९िन षसाद ध तता व णः पया ३ वा ।साायाय स तः ॥ १.०२५.१०अता वायता चकवा अ भ पयित ।कतािन या च कवा ॥ १.०२५.११स ना वाहा स त रादयः स पथा करत । ण अाय ष तारषत ॥ १.०२५.१२बा प हरयय व णा वत िनणजम ।पर पशा िन षदर ॥ १.०२५.१३

r01.pdf 21

Page 23: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

न य दस त दसवा न ाणा जनानाम ।न दवमभमातयः ॥ १.०२५.१४उत या मानषवा यश असा या ।अ ाकमदरवा ॥ १.०२५.१५परा म यत धीतया गावा न गय तीरन ।इछती चसम ॥ १.०२५.१६स न वाचावह पनयता म मवाभतम ।हातव द स यम ॥ १.०२५.१७दश न वदशत दश रथमध म ।ए ता ज षत म गरः ॥ १.०२५.१८इम म वण धी हवमा च मळय ।वामवयरा चक ॥ १.०२५.१९व वय मधर दव म राजस ।स यामिन ित ध ॥ १.०२५.२०उदम ममध ना व पाश मयम चत ।अवाध मािन जीवस ॥ १.०२५.२१वस वा ह मयय वायजा पत ।सम ना अवर य ज ॥ १.०२६.०१िन ना हाता वरयः सदा यव मभः ।अ दवता वचः ॥ १.०२६.०२अा ह ा स नव पतापयजया पय ।सखा सय वरयः ॥ १.०२६.०३अा ना बही रशादसा व णा मा अ य मा ।सीदत मनषा यथा ॥ १.०२६.०४पय हातरय ना मदव स यय च ।इमा उ ष धी गरः ॥ १.०२६.०५य श ता तना दवदव यजा मह ।

22 sanskritdocuments.org

Page 24: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व इयत हवः ॥ १.०२६.०६या ना अत वपित हाता मा वरयः ।याः वया वयम ॥ १.०२६.०७वया ह वाय दवासा दधर च नः ।वया मनामह ॥ १.०२६.०८अथा न उभयषाममत मयानाम ।मथः स त शतयः ॥ १.०२६.०९वभर अ भरम य मद वचः ।चना धाः सहसा यहा ॥ १.०२६.१०अ न वा वारवत वदया अ नमाभः ।स ाजतमवराणाम ॥ १.०२७.०१स घा नः स नः शवसा पथगामा स शवः ।मीा अ ाक बभयात ॥ १.०२७.०२स ना दराासा िन मयादघायाः ।पाह सद मायः ॥ १.०२७.०३इमम ष वमाक स िन गा य नया सम ।अ दवष वाचः ॥ १.०२७.०४अा ना भज परमवा वाजष मयमष ।शा ववा अत मय ॥ १.०२७.०५वभास चभाना सधा मा उपाक अा ।स ा दाशष रस ॥ १.०२७.०६यम पस मय मवा वाजष य ज नाः ।स यता श तीरषः ॥ १.०२७.०७नकरय सहय पय ता कय य चत ।वाजा अत वायः ॥ १.०२७.०८स वाज वचषणरवरत त ता ।वभरत सिन ता ॥ १.०२७.०९

r01.pdf 23

Page 25: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

जराबाध तव वशवश य याय ।ताम ाय शीकम ॥ १.०२७.१०स ना महा अ िनमाना ध मकतः प ः ।ध य वाजाय हवत ॥ १.०२७.११स रवा इव वपित दयः कतः श णात नः ।उथरब हानः ॥ १.०२७.१२नमा महा नमा अभकया नमा यव या नम अाशनयः ।यजा म दवायद श वाम मा याय सः शस मा व दवाः ॥ १.०२७.१३य ावा पथब ऊवा भवित सात व ।उलखलसतानामव जगलः ॥ १.०२८.०१य ावव ज घनाधषवया कता ।उलखलसतानामव जगलः ॥ १.०२८.०२य नाय पय वमपय व च श त ।उलखलसतानामव जगलः ॥ १.०२८.०३य मथा वबत रमीयमतवा इव ।उलखलसतानामव जगलः ॥ १.०२८.०४य व ग हगह उलखलक य यस ।इह मम वद जय तामव ददभः ॥ १.०२८.०५उत त वनपत वाता व वाय मत ।अथा इाय पातव स न साममलखल ॥ १.०२८.०६अाय जी वाज सात मा ता १ा वजभतः ।हर इवाधास बस ता ॥ १.०२८.०७ता ना अ वनपती ऋवाववभः सा तभः ।इाय मधमसतम ॥ १.०२८.०८उछ चवाभर साम पव अा स ज ।िन ध ह गारध व च ॥ १.०२८.०९य स य सामपा अनाशता इ व स ।

24 sanskritdocuments.org

Page 26: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०१शवाजाना पत शचीवतव दसना ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०२िन वापया मथशा स तामबयमान ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०३स सत या अरातया बाधत शर रातयः ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०४सम गद भ मण नवत पापयामया ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०५पताित कड णाया दर वाता वनादध ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०६सव पराश ज ह ज या ककदाम ।अा त न इ शसय गाव ष श ष स हष तवीमघ ॥ १.०२९.०७अा व इ व यथा वाजयतः श त तम ।मह स इदभः ॥ १.०३०.०१श त वा यः शचीना स ह वा समाशराम ।एद िन न रयत ॥ १.०३०.०२स यदाय श ण ए ना यादर ।स मा न यचा दध ॥ १.०३०.०३अ यम त समतस कपात इव गभधम ।वचत अाहस ॥ १.०३०.०४ता राधाना पत गवाहा वीर यय त ।वभितरत स नता ॥ १.०३०.०५ऊवता न ऊतय ऽवाज शतता ।समयष वावह ॥ १.०३०.०६याग याग तवतर वाजवाज हवामह ।सखाय इमतय ॥ १.०३०.०७

r01.pdf 25

Page 27: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा घा गमद वसह णीभितभः ।वाजभप ना हवम ॥ १.०३०.०८अन याकसा व तवित नरम ।य त पव पता व ॥ १.०३०.०९त वा वय ववारा शाह पत ।सख वसा जरतयः ॥ १.०३०.१०अ ाक श णीना सामपाः सामपााम ।सख वसखी नाम ॥ १.०३०.११तथा तदत सामपाः सख वतथा कण ।यथा त उ मसी य ॥ १.०३०.१२रवतीनः सध माद इ सत तववाजाः । मता याभमदम ॥ १.०३०.१३अा घ वावानाः तातया धणवया नः ।ऋणार न चाः ॥ १.०३०.१४अा यवः शतत वा काम जरतणाम ।ऋणार न शचीभः ॥ १.०३०.१५श दः पाथजगाय नानदः शास धनािन ।स ना हरयरथ दसना वास नः सिन ता स नय स नाऽदात ॥ १.०३०.१६अानावावय षा या त शवीरया ।गामा हरयवत ॥ १.०३०.१७स मानया जना ह वा रथा दावमयः ।स म अ नय त ॥ १.०३०.१८य१ यय मधिन च रथय यमथः ।पर ामयदयत ॥ १.०३०.१९कत उषः कधय भज मता अमय ।क नस वभावर ॥ १.०३०.२०वय ह त अमातादा पराकात ।

26 sanskritdocuments.org

Page 28: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ न च अष ॥ १.०३०.२१व यभ रा ग ह वाजभदहतदवः ।अ रय िन धारय ॥ १.०३०.२२वम थमा अरा ऋषद वा दवानामभवः श वः सखा ।तव त कवया वनापसाऽजा यत मता ाजयः ॥ १.०३१.०१वम थमा अरतमः कवद वाना पर भषस तम ।वभव भवनाय मधरा माता श यः कितधा चदायव ॥ १.०३१.०२वम थमा मातरन अावभव सत या वववत ।अरजता रादसी हातवयऽस ाभारमयजा महा वसा ॥ १.०३१.०३वम मनव ामवाशयः प रवस स कत स करः ।ाण यप ामयस पया वा पवमनयापर पनः ॥ १.०३१.०४वम वषभः प वध न उ तच भवस वायः ।य अाित पर वदा वष ितमकाय र वश अाववासस ॥ १.०३१.०५वम वजनवतिन नर स पपष वदथ वचषण ।यः शरसाता परत धन दभ सम ता हस भयसः ॥ १.०३१.०६व तम अमतव उम मत दधास वस दवदव ।यतातषाण उभयाय जन मयः कणाष य अा च स रय ॥ १.०३१.०७व ना अ स नय धनाना य शस का कणह तवानः ।ऋयाम कमापसा नवन दवावापथवी ावत नः ॥ १.०३१.०८व ना अ पा पथ अा दवा दववनव जाग वः ।तन का ध मित कारव व कयाण वस वमापष ॥ १.०३१.०९वम मितव पतास नव वय कव जामया वयम ।स वा रायः श ितनः स स हणः स वीर यत तपामदाय ॥ १.०३१.१०वाम थममायमायव दवा अ कवषय वपित म ।इळामकवनषय शास नी पतयप ा ममकय जाय त ॥ १.०३१.११व ना अ तव दव पायभमघाना र त व व ।ाता ताकय तन य गवामयिन मष र माणतव त ॥ १.०३१.१२

r01.pdf 27

Page 29: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वम यय व पायरत राऽिनषाय चतर इयस ।या रातहयाऽव काय धाय स कर मनसा वनाष तम ॥ १.०३१.१३वम उ शसा य वाघत पाह यणः परम वनाष तत ।अाय चमितयस पता पाक शास दशा वदरः ॥ १.०३१.१४वम य तदण नर वमव य त पर पास वतः ।वादा या वस ता यानकी वयाज यज त सापमा दवः ॥ १.०३१.१५इमाम श रण मीमषा न इममवान यमगा म दरात ।अापः पता मितः सा याना भमरयषकया नाम ॥ १.०३१.१६मनवद अरवदरा ययाित वसद न पववच ।अछ या ा वहा दय जन मा सा दय बहष य च यम ॥ १.०३१.१७ए तना णा वावधव श वा य चकमा वदा वा ।उत णय भ वया अ ास नः सज समया वाजवया ॥ १.०३१.१८इय न वीया ण वाच यािन चकार थमािन वी ।अहहमवपततद वणा अभनपवतानाम ॥ १.०३२.०१अहह पवत शया ण वा व वय तत ।वाा इव ध नवः यद माना अः सममव जमरापः ॥ १.०३२.०२वषायमाणाऽवणीत साम िककवपबस तय ।अा साय क मघवाद वमहन थमजामहीनाम ॥ १.०३२.०३यदाहथमजामहीनामाायनाममनाः ात मायाः ।अासय ज नय ामषास तादा श न कला ववस ॥ १.०३२.०४अहव वतर य स मा वण महता वधन ।कधासीव कल शना ववणाहः शयत उपपपथयाः ॥ १.०३२.०५अ या व दमद अा ह ज महावीर तवबाधमजीषम ।नातारदय समित वधाना स जानाः पपष इशः ॥ १.०३२.०६अ पादहता अ पतय दमाय वमध साना जघान ।वणा वः ितमान बभषप ा वा अ शय तः ॥ १.०३२.०७नद न भममया शया न मना हाणा अित य यापः ।

28 sanskritdocuments.org

Page 30: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

या ा महना पयित ासामहः पसतः शीबभव ॥ १.०३२.०८नीचावया अभव पा अया अव वध जभार ।उरा सरध रः प अासी ानः शय स हवसा न ध नः ॥ १.०३२.०९अित तीनामिनवशनाना कााना मय िनहत शररम ।वय िनय व चरयापा दघ तम अाशय दशः ॥ १.०३२.१०दासप ीरहगापा अित ा अापः पणनव गावः ।अ पा बलमपहत यदासी ज घ वा अप तवार ॥ १.०३२.११अा वारा अभवतद स क यवा यह दव एकः ।अज या गा अज यः शर साममवासजः सत व स सध न ॥ १.०३२.१२ना व त य तः स षध न या महमकरादिन च ।इ य य धात अहा तापरया मघवा व ज य ॥ १.०३२.१३अहया तार कमपय इ द य ज षा भीरगछत ।नव च यवित च वतीः य ना न भीता अत रा रजास ॥ १.०३२.१४इा या ताऽव सतय राजा शमय च श णा वबाः ।सद राजा यित चषणीनामरा नमः पर ता बभव ॥ १.०३२.१५एताया माप ग यत इमाक स मित वावधाित ।अ नामणः कवदादय राया गवा कत परमावजत नः ॥ १.०३३.०१उपदह ध न दामतीत जा न य ना वस ित पताम ।इ नमयपमभरक यः तातया हया अत यामन ॥ १.०३३.०२िन सव सन इषधीरस सम या गा अ जित यय व ।चाक यमाण इ भर वाम मा पणभरदध व ॥ १.०३३.०३वधीह दय ध िनन घ नन एक र पशाकभ र ।धनारध वषण या य यवानः सन काः ितमीयः ॥ १.०३३.०४परा चछषा ववजत इायवाना यवभः पधमानाः । यवा हरवः थात िनरता अ धमा रादयाः ॥ १.०३३.०५अय यसनव य सना मयातयत तया नववाः ।वषायधा न वया िनराः वरातय त अायन ॥ १.०३३.०६

r01.pdf 29

Page 31: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वमता दता ज ताया धया रजस इ पार ।अवादहा दव अा दयमा स व तः तवतः शस मावः ॥ १.०३३.०७चाणासः परणह पथया हरयन मणना शमानाः ।न हवानास तितत इ पर पशा अदधासय ण ॥ १.०३३.०८पर यद रादसी उभ अब भाजीमहना वतः सीम ।अमयमाना अ भ मय मानिनभरधमा दयम ॥ १.०३३.०९न य दवः पथया अत मापन मायाभधन दा पयभवन ।यज व वषभ इा िनयाितषा तमसा गा अ दत ॥ १.०३३.१०अन वधामर ापा अ यावधत मय अा नाया नाम ।स ीचीनन मनसा तम अाजन हनाहभ न ॥ १.०३३.११या वयदलबशय हा व श णमभनणमः ।यावरा मघवयाव दाजा वण श मवधीः पतयम ॥ १.०३३.१२अ भ स ा अ जगादय श व ितमन वषभणा पराऽभत ।स वणासज मः वा मितमितरछाशदानः ॥ १.०३३.१३अावः कस म या कावा यय त वषभ दशम ।श फय ता रणनत ाम या नषााय तथा ॥ १.०३३.१४अावः शम वषभ तयास ज ष मघवय गाम ।यािद तथवासा अछय तामधरा वदनाकः ॥ १.०३३.१५ि ा अ ा भवत नवदसा वभवा याम उ त राितरना ।य वाह य हयव वाससाऽयाय सया भवत मनीषभः ॥ १.०३४.०१यः पवया मधवाहन रथ सामय वनामन व इदः ।यः कासः कभतास अारभ िन या थवना दवा ॥ १.०३४.०२स मान अहरवगाहना िर य मधना ममतम ।िवाजवतीरषा अना य व दाषा अ यमषस पवतम ॥ १.०३४.०३िवितया त िरनत ज न िः स ाय धव शतम ।िना वहतमना य व िः पा अ अ र व पवतम ॥ १.०३४.०४िना रय वहतमना य व िद वताता ि तावत धयः ।

30 sanskritdocuments.org

Page 32: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

िः सा भगव ि त वास न वा सर दहता हथम ॥ १.०३४.०५िना अना दयािन भषजा िः पाथवािन ि दमः ।अामान श याममकाय स नव िधात शम वहत शभपती ॥ १.०३४.०६िना अना यज ता दवदव पर िधात पथवीमशायतम ।िता नासया रया परावत अाव वातः वसराण गछतम ॥ १.०३४.०७िरना सध भः स मातभय अाहावाधा हवक तम ।ितः पथवीपर वा दवा नाक रथ भरभहतम ॥ १.०३४.०८१ ी चा िवता रथय १ या वधरा य सनी ळाः ।कदा यागा वाजना रासभय यन य नासयापया थः ॥ १.०३४.०९अा नासया गछत यत हवमवः पबत मधपभरासभः ।य वाह पव सव ताषसा रथमताय च घ तवत मय ित ॥ १.०३४.१०अा नासया िभरकादशरह दवभयात मधपय मना ।ायतार नी रपास मत सध त षा भवत सचाभवा ॥ १.०३४.११अा ना अना िवता रथनावा रय वहत स वीरम ।श वता वामवस जाहवीम वध च ना भवत वाजसाता ॥ १.०३४.१२या य थम वतय या म मावणावहावस ।या म राी जग ता िनवशनी या म दव स वतारमतय ॥ १.०३५.०१अा कणन रजसा वतमाना िनवशय मत मय च ।हरयय न सव ता रथना दवा या ित भवनािन पय न ॥ १.०३५.०२याित दवः वता याय ता याित श ाया यज ता हरयाम ।अा दवा या ित सव ता परावताऽप वा दरता बाधमानः ॥ १.०३५.०३अ भीवत कश नव प हरयशय यज ता बहतम ।अाथाथ सव ता चभानः कणा रजास तवषी दधानः ॥ १.०३५.०४व जनाावाः शितपादा अय थ हरय उग वहतः ।श शः सव तदय यापथ वा भवनािन तथः ॥ १.०३५.०५िता ावः सव ता उपथा एका य मय भवन वराषाट ।अाण न रय ममताध तथरह वीत य उ तकतत ॥ १.०३५.०६

r01.pdf 31

Page 33: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व स पणा अ तराययभी रवपा अस रः सनी थः ।३ दानी सयः क कत कतमा ा रमरया ततान ॥ १.०३५.०७अ ा य यक कभः पथयाी धव याज ना स सध न ।हरया ः स वता दव अागा धा दाशष वायाण ॥ १.०३५.०८हरयपाणः सव ता वचषण भ ावापथवी अ तरयत ।अपामीवा बाधत वित सय मभ क णन रजसा ामणाित ॥ १.०३५.०९हरयहता अस रः सनी थः स मळकः ववा याव वाङ ।अ पसध सा यात धानानथावः ितदाष ग णानः ॥ १.०३५.१०य त पथाः सवतः पयासा ऽर णवः सक ता अ तर ।तभना अ पथभः स गभी रा च ना अध च ह दव ॥ १.०३५.११ वा य प णा वशा दवय तीनाम ।अ स भवचाभरमह य सी मदय ईळ त ॥ १.०३६.०१जनासा अ दधर सहावध हवता वधम त ।स व ना अ स मना इ हावता भवा वाजष सय ॥ १.०३६.०२ वा दत वणीमह हातार ववदसम ।महत स ता व चरय चया दव पशत भानवः ॥ १.०३६.०३दवासवा व णा मा अ य मा स दत मधत ।व सा अ जयित वया धन यत ददाश मयः ॥ १.०३६.०४मा हाता ग हपितर दता वशामस ।व वा सग तािन ता वा यािन दवा अक वत ॥ १.०३६.०५व इद स भग यव वमा यत हवः ।स व ना अ स मना उ तापर य दवास वीया ॥ १.०३६.०६त घ मथा नमवन उप वराजमासत ।हााभर मनषः समधत ितितवासा अित धः ॥ १.०३६.०७ता वमतरादसी अ प उ या य चर ।भवकव वषा यातः ददा गव ष ॥ १.०३६.०८स सी दव महा अ स शाचव दव वीतमः ।

32 sanskritdocuments.org

Page 34: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व ध मम अ ष मयय स ज शत दशतम ॥ १.०३६.०९य वा दवासा मनव दधरह यज हयवाहन ।य कवा मयाितथधनपत य वषा यमपततः ॥ १.०३६.१०यम मयाितथः कव ईध ऋतादध ।तय षा ददयतममा ऋचतम वधयामस ॥ १.०३६.११रायपध वधावाऽत ह तऽ दववाय म ।व वाजय य य राजस स ना मळ महा अ स ॥ १.०३६.१२ऊव ऊ ष ण ऊतय िता दवा न स वता ।ऊवा वाजय सिन ता यद भवाघवया मह ॥ १.०३६.१३ऊवा नः पाहसा िन कतना व समिण दह ।कधी न ऊवारथाय जीवस वदा दवष ना दवः ॥ १.०३६.१४पाह ना अ रसः पाह ध तरराणः ।पाह रषत उत वा जघासता बहाना यव ॥ १.०३६.१५घ नव ववव ज राण तपज या अ क ।या मयः शशीत अय भमा नः स रपरशत ॥ १.०३६.१६अ व स वीयमः कवाय साभगम ।अ ः ावात मयाितथमः सा ता उपततम ॥ १.०३६.१७अ ना तवश यद परावत उादव हवामह ।अ न य ववाव बहथ तवीित दयव सहः ॥ १.०३६.१८िन वाम मनदध याितजनाय श त ।ददथ कव ऋतजात उ ता य न मयत कयः ॥ १.०३६.१९व षासा अ रमवता अ चया भीमासा न तीतय ।र वनः सद मात मावता व सम िण दह ॥ १.०३६.२०ळ वः शधा मातमनवाण रथशभम ।कवा अ भ गा यत ॥ १.०३७.०१य पषतीभऋ भः सा क वाशीभरभः ।अजा यत वभानवः ॥ १.०३७.०२

r01.pdf 33

Page 35: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इहव श व एषा कशा हतष यदान ।िन याम मत ॥ १.०३७.०३ वः शधाय घव य व ष ाय श ण ।दव गायत ॥ १.०३७.०४ श सा गावय ळ यछधा मातम ।ज रस य वावध ॥ १.०३७.०५का वा वष अा न रा दव म धतयः ।यसी मत न ध नथ ॥ १.०३७.०६िन वा यामाय मानषा द उ ाय मयव ।जहीत पवता ग रः ॥ १.०३७.०७यषामष पथवी ज ज वा इ व वपितः ।भया यामष रज त ॥ १.०३७.०८थर ह जानमषा वया मातिन र तव ।यसी मन ता शवः ॥ १.०३७.०९उद य स नवा गरः काा अवत ।वाा अ भ यात व ॥ १.०३७.१०य चा दघ पथ महा नपात ममम । या वयत यामभः ॥ १.०३७.११मता य वा बल जना अचयवीतन ।ग ररचयवीतन ॥ १.०३७.१२य यात मतः स ह वतऽवा ।श णाित क दषाम ॥ १.०३७.१३ या त शीभमाशभः सत कवष वा दवः ।ता ष मादयाव ॥ १.०३७.१४अत ह ा मदाय वः स ा वयमषाम ।व चदायजीवस ॥ १.०३७.१५क नन कधयः पता प न हतयाः ।

34 sanskritdocuments.org

Page 36: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दध व वबहषः ॥ १.०३८.०१ नन का अथ गता दवा न पथयाः । वा गावा न रयत ॥ १.०३८.०२ वः स ा नया स मतः सव ता ।ा३ वािन साभगा ॥ १.०३८.०३य य पमातरा मतासः यातन ।ताता वा अ मतः यात ॥ १.०३८.०४मा वा मगा न यव स जरता भदजायः ।पथा य मय गा दप ॥ १.०३८.०५मा ष णः परापरा िनऋ ितद हणा वधीत ।पद तण या स ह ॥ १.०३८.०६स य व षा अमवता धव दा यासः ।मह कवयवा ताम ॥ १.०३८.०७वाव वमाित वस न माता स ष ।यद षा वरस ज ॥ १.०३८.०८दवा चमः कवत पजय नादवाहन ।यप थवी य दत ॥ १.०३८.०९अध वनाता वमा स पाथवम ।अरजत मानषाः ॥ १.०३८.१०मता वीळपा णभ ा राधवतीरन ।या तमखयामभः ॥ १.०३८.११थरा वः सत नमया रथा अास एषाम ।सस कता अ भीशवः ॥ १.०३८.१२अछा वदा तना ग रा ज राय णपितम ।अ म न दश तम ॥ १.०३८.१३ममीह ाकमाय पजय इव ततनः ।गाय गाय मयम ॥ १.०३८.१४

r01.pdf 35

Page 37: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वदव मात ग ण व ष पनयमक ण म ।अ वा अ सह ॥ १.०३८.१५ यदथा परावतः शाचन मानमयथ ।कय वा मतः कय वपसा क या थ क ह धतयः ॥ १.०३९.०१थरा वः स वाय धा पराणद वीळ उत ितकभ ।य ाकमत तवषी पनीयसी मा मय य मायनः ॥ १.०३९.०२परा ह यथर हथ नरा वतय था ग ।व या थन विननः पथया याशाः पवतानाम ॥ १.०३९.०३नह वः श ववद अध व न भया रशादसः ।य ाकमत तवषी तना य जा ासा न चदाधष ॥ १.०३९.०४ वपयत पवताव वत वनपतीन ।ा अारत मता दमदा इव दवासः सव या वशा ॥ १.०३९.०५उपा रथष पषतीरयव वहित राहतः ।अा वा यामाय पथवी चदादबीभयत मानषाः ॥ १.०३९.०६अा वा म तनाय क ा अवा वणीमह ।गता न न नाऽव सा यथा परथा कवाय बयष ॥ १.०३९.०७य षता मता मय षत अा या ना अव ईषत ।व त य यात शवसा याज सा व य ाकाभितभः ॥ १.०३९.०८असा म ह ययवः कव दद चतसः ।असा मभमत अा न ऊितभगता व न वतः ॥ १.०३९.०९असा याजा बभथा सदानवाऽसा म धतयः शवः ।ऋषष मतः परमयव इष न स जत षम ॥ १.०३९.१०उ णपत दवयत वमह ।उप य त मतः स दानव इ ाशभवा सचा ॥ १.०४०.०१वाम स हसप मय उपत धन हत ।स वीय मत अा व दधीत या व अाचक ॥ १.०४०.०२त णपितः दय त स नता ।

36 sanskritdocuments.org

Page 38: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अछा वीर नय पराधस दवा य नयत नः ॥ १.०४०.०३या वाघत ददाित स नर वस स ध अ ित वः ।ता इळा स वीरामा य जामह स तितमनहस म ॥ १.०४०.०४ नन णपितम वदय यम ।या व णा मा अ य मा दवा अाकास चर ॥ १.०४०.०५तमाचमा वदथष श व म दवा अन हस म ।इमा च वाच ितहयथा नरा वामा वा अवत ॥ १.०४०.०६का दवयत मवन का वबहषम । दाापया भरथतातवावय दध ॥ १.०४०.०७उप पी त हत राजभभय चस ित दध ।नाय वता न त ता महाधन नाभ अत वणः ॥ १.०४०.०८य र त चतसा व णा मा अ य मा ।न चस दयत जनः ॥ १.०४१.०१य बातव पित पात मय रषः ।अरः सव एधत ॥ १.०४१.०२व दगा व षः परा त राजान एषाम ।नय त दरता ितरः ॥ १.०४१.०३स गः पथा अन र अादयास ऋत य त ।नाावखादा अ त वः ॥ १.०४१.०४य य नय था नर अादया ऋजना पथा । वः स धीतय नशत ॥ १.०४१.०५स र मया वस व ताकमत ना ।अछा गछयत तः ॥ १.०४१.०६कथा राधाम सखायः ताम मयाय णः ।मह सरा व णय ॥ १.०४१.०७मा वा त मा शपत ित वाच दव यत म ।स र अा ववास ॥ १.०४१.०८

r01.pdf 37

Page 39: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

चतर दमानाभीयादा िनधाताः ।न द ाय पहयत ॥ १.०४१.०९स पषवनतर यहा वमचा नपात ।सवा दव णपरः ॥ १.०४२.०१या नः पषघा वका दःशव अाददशित ।अप त पथा ज ह ॥ १.०४२.०२अप य परपथन मषीवाण रत म ।दरमध तरज ॥ १.०४२.०३व तय यावनाऽघश सय कय चत ।पदाभ ित तपषम ॥ १.०४२.०४अा त द मतमः पषवा वणीमह ।यन पतनचादयः ॥ १.०४२.०५अधा ना वसाभग हरयवाशीमम ।धनािन स षणा कध ॥ १.०४२.०६अित नः स ता नय स गा नः स पथा कण ।पषह त वदः ॥ १.०४२.०७अ भ स यव स नय न नववारा अवन ।पषह त वदः ॥ १.०४२.०८श ध पध य स च शशीह ायदरम ।पषह त वदः ॥ १.०४२.०९न पषण मथामस स र भ ग णीमस ।वस िन दमीमह ॥ १.०४२.१०काय चतस मी माय तय स ।वाचम शत म द ॥ १.०४३.०१यथा ना अदितः करप नया यथा गव ।यथा ताकाय यम ॥ १.०४३.०२यथा ना मा व णा यथा कतित ।

38 sanskritdocuments.org

Page 40: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यथा व स जाषसः ॥ १.०४३.०३गा थपित मधप ित जलाषभषजम ।तछयाः स मीमह ॥ १.०४३.०४यः श इव सया हरयमव राचत ।ा दवाना वसः ॥ १.०४३.०५श नः करयव त स ग मषाय मय ।नया नारया गव ॥ १.०४३.०६अ सा म य मध िन ध ह श तय नणाम ।मह वतवनणम ॥ १.०४३.०७मा नः सामपरबाधा मारातया जरत ।अा न इदा वाज भज ॥ १.०४३.०८यात जा अ मतय परधामतय ।मधा नाभा साम वन अाभषतीः साम वदः ॥ १.०४३.०९अ वववदषस राधा अमय ।अा दाशष जातवदा वहा वमा दवा उषबधः ॥ १.०४४.०१जा ह दता अस हय वाहनाऽ रथीरवराणाम ।स जरयामषसा स वीयम ध ह वा बहत ॥ १.०४४.०२अ ा दत वणीमह वस म प यम ।ध मकत भाऋजीक य ष य ानामवरय म ॥ १.०४४.०३ यव मितथ वात ज जनाय दाशष ।दवा अछा यात व जातवदसममीळ य ष ॥ १.०४४.०४तवयाम वामह वयामत भाजन ।अ ातारममत मयय यज हयवाहन ॥ १.०४४.०५स शसा बाध गण त य व मधजः वातः ।कवय ितरायजीवस नमया दय जन म ॥ १.०४४.०६हातार ववदस स ह वा वश इ धत ।स अा वह पत चतसाऽ दवा इह वत ॥ १.०४४.०७

r01.pdf 39

Page 41: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स वतारमषस मना भगम य ष पः ।कवासवा स तसा मास इधत हय वाह ववर ॥ १.०४४.०८पितवराणाम दता वशामस ।उषबध अा वह सामपीतय दवा अ वशः ॥ १.०४४.०९अ पवा अन षसा वभावसा ददथ वदशतः ।अस ामववता पराहताऽस य ष मानषः ॥ १.०४४.१०िन वा य य साध न म हातारमवज म ।मनवव धीमह चतस जीर दतममयम ॥ १.०४४.११य वाना ममहः पराहताऽत रा यास दय म ।सधा रव विनतास ऊमयाऽा जत अ चयः ॥ १.०४४.१२ ध कण विभद वर स यावभः ।अा सी दत बहष मा अ य मा ात यावाणा अवरम ॥ १.०४४.१३श वत ताम मतः स दानवाऽज ा ऋतावधः ।पबत साम व णा ध तताऽया मषसा स जः ॥ १.०४४.१४वम वस रह ा अादया उत ।यजा ववर जन मनजात घत षम ॥ १.०४५.०१ ीवाना ह दाशष दवा अ वचतसः ।तााहद गवण य शतमा वह ॥ १.०४५.०२य मध वदिवातवदा वपवत ।अ रवहत कवय धी हवम ॥ १.०४५.०३महकरव ऊतय यमधा अषत ।राजतमवराणाम श ण शाचषा ॥ १.०४५.०४घताहवन सय मा उ ष धी गरः ।याभः कवय स नवा हवतऽव स वा ॥ १.०४५.०५वा चवतम हवत व ज तवः ।शाचकश पया हयाय वाहव ॥ १.०४५.०६िन वा हातारमवज दधर वस वमम ।

40 sanskritdocuments.org

Page 42: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

क ण स थतम वा अ दवष ॥ १.०४५.०७अा वा वा अचयवः स तसा मा अ भ यः ।बहा बता हवर मताय दाशष ॥ १.०४५.०८ातयाणः सहकत सामपयाय सय ।इहा दय जन बहरा सा दया वसा ॥ १.०४५.०९अ वा दय जन म यव स ितभः ।अ य सामः सदानवत पात ितराअम ॥ १.०४५.१०ए षा उषा अपया य छित या दवः ।तष वामना बहत ॥ १.०४६.०१या दा सध मातरा मनातरा रयीणाम ।ध या दवा वस वदा ॥ १.०४६.०२वयत वा ककहासा ज णायामध वप ।या रथा वभपतात ॥ १.०४६.०३हवषा जारा अ पा पपित पपरनरा ।पता कट य चषणः ॥ १.०४६.०४अादारा वा मतीना नास या मतवचसा ।पात सामय धण या ॥ १.०४६.०५या नः पीपरदना याितती तमतरः ।ताम रासाथामषम ॥ १.०४६.०६अा ना नावा मतीना या त पाराय गत व ।य ाथामना रथम ॥ १.०४६.०७अ र वा दवपथ तीथ सध ना रथः ।ध या य य इदवः ॥ १.०४६.०८दवकवास इदवा वस सध ना पद ।व व कह धसथः ॥ १.०४६.०९अभद भा उ अ शव हरय ित सयः ।य य यास तः ॥ १.०४६.१०

r01.pdf 41

Page 43: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अभद पारमतव पथा ऋतय साध या ।अदश व ितद वः ॥ १.०४६.११तददनारवा जरता ित भषित ।मद सामय पताः ॥ १.०४६.१२वावसा ना वववित सामय पीया ग रा ।मनवछ अा ग तम ॥ १.०४६.१३य वाषा अन य परनापाचरत ।ऋता वनथा अ भः ॥ १.०४६.१४उभा पबतमनाभा नः शम यछतम ।अ वयाभ ितभः ॥ १.०४६.१५अ य वा मधममः स तः साम ऋतावधा ।तमना पबत ितराअ ध रािन दाशष ॥ १.०४७.०१िवध रण िवता स पशसा रथना या तमना ।कवासा वा कवयव र तषा स श णत हवम ॥ १.०४७.०२अ ना मधमम पात साममतावधा ।अथा दा वस बता रथ दाास मप गछतम ॥ १.०४७.०३िषध थ बहष ववदसा मवा य ममतम ।कवासा वा स तसा मा अ भवा य वा हवत अना ॥ १.०४७.०४याभः कवमभभः ावत य वमना ।ताभः व१ ा अ वत शभपती पात साममतावधा ॥ १.०४७.०५स दास दा वस बता रथ पा वहतमना ।रय स मादत वा दवपय ध प पहम ॥ १.०४७.०६यासया परावित या था अध तवश ।अता रथन स वता न अा ग त सा क सय य रमभः ॥ १.०४७.०७अ वाा वा स याऽवरया वहत सव नदप ।इष पता स कत स दानव अा बहः सी दत नरा ॥ १.०४७.०८तन नास या ग त रथन सय वचा ।

42 sanskritdocuments.org

Page 44: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यन श दहथदाशष वस मवः सामय पीतय ॥ १.०४७.०९उथभरवागवस पवस अ क िन यामह ।श कवाना सद स य ह क साम पपथरना ॥ १.०४७.१०स ह वामन न उषा य छा दहतदवः ।स ह न बहता वभावर राया दव दावती ॥ १.०४८.०१अावतीगामतीवसवदा भर यवत वतव ।उदरय ित मा स नता उषाद राधा मघानाम ॥ १.०४८.०२उवासाषा उछा न दवी जीरा रथानाम ।य अ या अाचरणष दर स म न वयवः ॥ १.०४८.०३उषा य त यामष य त मना दानाय स रयः ।अाह तकव एषा कवतमा नाम गणाित नणाम ॥ १.०४८.०४अा घा याषव स नय षा या ित भती ।ज रय ती वज न पदयत उपातयित पणः ॥ १.०४८.०५व या स जित समन य१ थनः पद न वयादती ।वया नक पिवास अासत य ा वाजनीवित ॥ १.०४८.०६ए षाय परावतः सय यादयनादध ।श त रथभः स भगाषा इ य व या य भ मानषान ॥ १.०४८.०७वमया नानाम च स जग ाितकणाित स नर ।अप षा मघानी दहता दव उषा उछदप धः ॥ १.०४८.०८उष अा भाह भानना चण दहतदवः ।अावहती भयय साभग य छती दवष ॥ १.०४८.०९वय ह ाणन जीवन व व यदछस सनर ।सा ना रथन बहता वभावर ध चामघ हवम ॥ १.०४८.१०उषा वाज ह वव य ा मानष जन ।तना वह स कता अवरा उप य वा ग णत वयः ॥ १.०४८.११वादवा अा वह सामपीतयऽतर ादषवम ।साास धा गामदावदय१ मषा वाज स वीयम ॥ १.०४८.१२

r01.pdf 43

Page 45: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यया श ता अ चयः ित भा अत ।सा ना रय ववार स पशसम षा ददात सय म ॥ १.०४८.१३य च वामषयः पव ऊतय जरऽव स मह ।सा नः तामा अ भ ग णीह राधसाषः श ण शाचषा ॥ १.०४८.१४उषा यद भानना व ारावणवा दवः । ना यछतादवक पथ छदः दव गामतीरषः ॥ १.०४८.१५स ना राया बहता वपशसा ममवा समळाभरा ।स न वतराषा मह स वाजवाजनीवित ॥ १.०४८.१६उषा भभरा ग ह दवाचनादध ।वहव णस व उप वा सा मना ग हम ॥ १.०४९.०१स पशस स ख रथ यमयथा उषवम ।तना स वस जन ावा दहतदवः ॥ १.०४९.०२वय पतिणा पतपदजिन ।उषः ारतरन दवा अत य पर ॥ १.०४९.०३य छती ह रमभवमाभास राचनम ।ता वामषवस यवा गी भः कवा अषत ॥ १.०४९.०४उद य जातवदस दव वहत कतवः ।श वाय सय म ॥ १.०५०.०१अप य तायवा यथा न ा यय भः ।सराय वचस ॥ १.०५०.०२अमय क तवा व रमया जना अन ।ाजता अ या यथा ॥ १.०५०.०३तरणवदशता याितकदस सय ।वमा भास राचनम ॥ १.०५०.०४य वाना वशः य दष मानषान ।य व श ॥ १.०५०.०५यना पावक च सा भरयत जना अन ।

44 sanskritdocuments.org

Page 46: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व वण पय स ॥ १.०५०.०६व ामष रजपवहा ममाना अ भः ।पय ािन सय ॥ १.०५०.०७स वा हरता रथ वहत दव सय ।शाचकश वचण ॥ १.०५०.०८अय स श यवः सरा रथय नयः ।ताभयाित वयभः ॥ १.०५०.०९उय तमस पर याितपय त उरम ।दव दवा सय मग याित मम ॥ १.०५०.१०उ ममह अाराहरा दवम ।ाग मम सय हरमाण च नाशय ॥ १.०५०.११शक ष म हरमाण रापणाकास दस ।अथा हारवष म हरमाण िन दस ॥ १.०५०.१२उदगादयमादया वन सह सा स ह ।षत म रधय ा अ ह षत रधम ॥ १.०५०.१३अ भ य मष प तममयम गी भमदता ववा अण वम ।यय ावा न वचरत मानषा भज महमभ वमचत ॥ १.०५१.०१अ भीमवववभमतया ऽतर ा तवषीभरावतम ।इ दास ऋभवा मदयत श त त जवनी स नता हत ॥ १.०५१.०२व गा मरायाऽवणारपाताय श तदरष गात वत ।स सन चमदायावहा ववाजाव वावसानय नतय न ॥ १.०५१.०३वमपामपधानावणारपाधारयः पवत दानमस ।व यद शवसावधीरहमादसय दयाराहया श ॥ १.०५१.०४व मायाभरप मायनाऽधमः वधाभय अध शावजत ।व पानमणः ाजः परः ऋजान दयहय वावथ ॥ १.०५१.०५व कस शण हय वावथारधयाऽितथ वाय शबरम ।महात चदबद िन मीः पदा स नादव दय हयाय जष ॥ १.०५१.०६

r01.pdf 45

Page 47: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व वा तवषी स य घता तव राधः सामपीथाय हषत ।तव वकत बााहता वा शारव वािन वया ॥ १.०५१.०७व जानीायाय च दयवा बहत रधया शास दतान ।शाक भव यज मानय चादता वा त सध मादष चाकन ॥ १.०५१.०८अन ताय रधय पतानाभभरः थयनाभवः ।वय चध ता ामनतः तवाना वा व ज घान स दहः ॥ १.०५१.०९त उशना सह सा सहा व रादसी मना बाधत शवः ।अा वा वातय नमणा मनायज अा पय माणमवहभ वः ॥ १.०५१.१०मद यदशन काय सचा इा व व तराध ितित ।उा य य िनरपः ातसासज शण य ह ता ए रय परः ॥ १.०५१.११अा ा रथ वषपाणष ितस शायातय भता यष मदस ।इ यथा स तसा मष चाकनाऽन वाण ाकमा राहस दव ॥ १.०५१.१२अददा अभा महत वचयव कीवत वचयाम सव त ।मनाभवा वषणय सता वा त सव नष वाया ॥ १.०५१.१३इा अाय स या िनरक पष तामा दया न यपः ।अ यग य रथयव स यर इायः यित य ता ॥ १.०५१.१४इद नमा वषभाय वराज स यश ाय तवस ऽवाच ।अ वजन सव वीराः स रभतव शमयाम ॥ १.०५१.१५य स मष महया ववद श त यय स वः सा कमीरत ।अय न वाज हवनयद रथम ववया मवस सव भः ॥ १.०५२.०१स पवता न ध ण वय तः स हमिततवषीष वावध ।इा य मवधीदवतमणास जषाणा अध सा ॥ १.०५२.०२स ह रा रष व ऊधिन चबा मदवा मनीषभः ।इ तम वपयया ध या महराित स ह परध सः ॥ १.०५२.०३अा य पणत दव स बहषः सम न स व१ः वा अ भयः ।त वहय अन तथतयः शा इमवाता अ तसवः ॥ १.०५२.०४अ भ वव मद अय यय ता रवीरव वण स तयः ।

46 sanskritdocuments.org

Page 48: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इा य ी ध षमाणा अध सा भनलय परधीरव ितः ॥ १.०५२.०५पर घ णा चरित ितवष शवाऽपा ववी रजसा बमाशयत ।वय य वण दगभना िनज घथ हवार तय तम ॥ १.०५२.०६ द न ह वा य षय मया ाणी तव यािन वधना ।वा च यय वावध शवतत वमभभयाजसम ॥ १.०५२.०७ज घ वा उ हरभः सततव व मनष गात यपः ।अय छथा बाावमायसमधारया दया सय श ॥ १.०५२.०८बहवममवदय१ मकवत भयसा राहण दवः ।यानषधना इमतयः वनषाचा मताऽम दन ॥ १.०५२.०९ा दयामवा अहः वनादयायवीयसा व इ त ।वय य धानय रादसी मद स तय शवसाभनछरः ॥ १.०५२.१०यदव पथवी दशभजरहािन वा ततन त कयः ।अाह त मघववत सहा ामन शवसा बहणा भवत ॥ १.०५२.११वमय पार रजसा या मनः वभयाजा अव स धषनः ।चकष भम ितमानमाजसा ऽपः वः परभरया दवम ॥ १.०५२.१२व भवः ितमान पथया ऋववीरय बहतः पितभः ।वमाा अ तर महवा स यम ा नकरयवावान ॥ १.०५२.१३न यय ावापथवी अन यचा न सध वा रजसा अत मानशः ।नात वव मद अय यय त एका अ य कष वमानषक ॥ १.०५२.१४अाच मतः साजा व दवासा अमदन वा ।वय य मता वधन िन वम या न ज घथ ॥ १.०५२.१५य ३ ष वाच मह भरामह गर इाय सद न वववतः ।न च र सस तामवावद द ित वणादष शयत ॥ १.०५३.०१दरा अ य दर इ गारस दरा यव य वस न इनपितः ।श ा नरः दवा अकामकशनः सखा सखय तमद ग णीमस ॥ १.०५३.०२शचीव इ पकमम तवददमभतकत वस ।अतः स गया भभत अा भर मा वाय ता ज रतः काममनयीः ॥ १.०५३.०३

r01.pdf 47

Page 49: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ए भभः स मना ए भरदभिनधाना अमित गाभरना ।इण दय दरय त इदभयतषसः समषा रभमह ॥ १.०५३.०४सम राया समषा रभमह स वाजभः प र भभः ।स दया मया वीरशया गाअ याावया रभमह ॥ १.०५३.०५त वा मदा अमदतािन वया त सामासा वहय ष सपत ।यका रव दश वाय ित बहत िन स हाण बहयः ॥ १.०५३.०६य धा यध मप घदष धण या परा पर समद हयाज सा ।नया यद सया परावित िनबहया नमच नाम मायन म ॥ १.०५३.०७व करमत पणय वधीतजयाितथवय वतनी ।व श ता व दयाभनपराऽनान दः परषता ऋज ना ॥ १.०५३.०८वमतानराा दशा बधना स वसापज मषः ।ष स हा नवित नव ता िन चण रया दपदावणक ॥ १.०५३.०९वमावथ स वस तवाितभतव ामभर तवयाणम ।वम कस मितथवमाय मह रा यन अरधनायः ॥ १.०५३.१०य उ ची दवगापाः सखायत श वतमा असा म ।वा ताषाम वया स वीरा ाघीय अायः तर दधानाः ॥ १.०५३.११मा ना अ घवप वहस नह त अतः शवसः परणश ।अ दया ना ३ रावना कथा न ा णीभयसा समारत ॥ १.०५४.०१अचा श ाय शाकन शचीवत श वत म महय भ ह ।या ध णना शवसा रादसी उ भ वषा वषवा वषभा य त ॥ १.०५४.०२अचा दव बहत श य१ वचः व यय धषता ध षनः ।बह वा अस रा बहणा कतः परा हरया वषभा रथा ह षः ॥ १.०५४.०३व दवा बहतः सान कापयाऽव ना धषता शबर भनत ।यायना दना मदना ध षछता गभतमशिन पतयस ॥ १.०५४.०४िन य ण स नय मधिन शण य चदना रावना ।ाचीनन मनसा बहणावता यदा चक णवः कवा पर ॥ १.०५४.०५वमावथ नय त वश यद व तवीित वय शतता ।

48 sanskritdocuments.org

Page 50: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व रथमतश कय धन व परा नवित दया नव ॥ १.०५४.०६स घा राजा सप ितः शशव ना रातहयः ित यः शास मवित ।उथा वा या अ भगणाित राधसा दानरा उपरा पवत दवः ॥ १.०५४.०७अस म मस मा मनीषा सा मपा अप सा सत नम ।य त इ ददषा वधय त मह थवर वय च ॥ १.०५४.०८तयदत बला अदधामषदमसा इपानाः ।य ह तपया काममषामथा मना वस दया य कव ॥ १.०५४.०९अ पामित ण र तमाऽतव य ज ठर ष पवतः ।अ भीमा न ा वणा हता वा अन ाः वणष जत ॥ १.०५४.१०स शवध मध धा म मह ज नाषाळ तय म ।रा च ना मघानः पाह स राय च नः वपया इष धाः ॥ १.०५४.११दवदय वरमा व पथ इ न मा पथवी चन ित ।भीमतवाषणय अातपः शशीत व तज स न वस गः ॥ १.०५५.०१सा अ णवा न नः समयः ित गणाित वता वरमभः ।इः सामय पीतय वषायत स नास य अाज सा पनयत ॥ १.०५५.०२व तम पवत न भाजस महा न णय धमणामरयस । वीय ण दवताित चकत वा उ ः कमण पराहतः ॥ १.०५५.०३स इन नमयभवचयत चा जन ष वाण इयम ।वषा छदभवित हयता वषा मण धना मघवा यदव ित ॥ १.०५५.०४स इहािन समथािन मना कणाित य अाज सा जन यः ।अधा चन धित वषीमत इाय व िनघिन त वधम ॥ १.०५५.०५स ह वयः सद नािन किमा या वधान अाज सा वनाशय न ।यातीष कववकाण यय वऽव स तः सत वा अ पः स जत ॥ १.०५५.०६दानाय मनः सामपावत तऽवाा हर वदनदा कध ।यमासः सारथया य इ त न वा कता अा दवत भणयः ॥ १.०५५.०७अत वस बभष हतया रषाह सह तव ता दध ।अावतासाऽव तासा न कतभतनष त तव इ भरयः ॥ १.०५५.०८

r01.pdf 49

Page 51: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ए ष पवीरव तय चषाऽया न याषामदयत भवणः ।द मह पाययत हरयय रथमावया हरयाग मवसम ॥ १.०५६.०१त ग तया नमषः परणसः सम न स चरण सिन यवः ।पित द य वदथय न सहा ग र न वना अध राह तज सा ॥ १.०५६.०२स तवणमहा अ रण पाय ग रभन ाजत तजा शवः ।यन शण मायन मायसा मद द अाभष रामय दामिन ॥ १.०५६.०३दवी यद तवषी वावधातय इ सष षस न सयः ।या ध णना शवसा बाधत तम इय ित रण बहदहरवणः ॥ १.०५६.०४व यरा ध ण मयत रजाऽितपा दव अातास बहणा ।वमीह यद इ हयाहव िनरपामाा अण वम ॥ १.०५६.०५व दवा ध ण धष अाज सा पथया इ सद नष माहनः ।व स तय मद अरणा अ पा व वय स मया पाया जः ॥ १.०५६.०६ महाय बहत बहय स यश ाय तवस मित भर ।अ पामव वण यय दधर राधा वाय शवस अपावतम ॥ १.०५७.०१अध त वमन हासदय अापा िनव सव ना हवतः ।यपव त न स मशीत हयत इय वः थता हरययः ॥ १.०५७.०२अ भीमाय नमसा सम वर उषा न श अा भरा पनीयस ।यय धाम वस नामय याितरकार हरता नाय स ॥ १.०५७.०३इम त इ त वय पत य वारय चरामस भवसा ।नह वदया ग वणा गरः सघ ा णीरव ित ना हय तचः ॥ १.०५७.०४भर त इ वीय१ तव यय तातमघव काममा पण ।अन त ाबहती वीय मम इय च त पथवी न म अाज स ॥ १.०५७.०५व तम पवत महाम वण वपवश कितथ ।अवासजा िनवताः सत वा अ पः स ा व दधष कवल सहः ॥ १.०५७.०६न चसहा जा अ मता िन तदत हाता यता अभवववतः ।व साध भः पथभी रजा मम अा दवताता हवषा ववासित ॥ १.०५८.०१अा वम य वमाना अ जरतव वय तसष ितित ।

50 sanskritdocuments.org

Page 52: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अया न प षतय राचत दवा न सान तनय चदत ॥ १.०५८.०२ाणा भ वस भः पराहता हाता िनषा रय षाळमयः ।रथा न ववसा न अायष या नषवाया दव ऋवित ॥ १.०५८.०३व वातजता अत सष ितत वथा ज भः सया तववणः ।तष यद विनना वषायस कण त एम श दम अजर ॥ १.०५८.०४तपजा वन अा वातचादता य थ न सा ा अव वाित वस गः ।अ भजत पाजसा रजः थात रथ भयत पतिणः ॥ १.०५८.०५दधा भगवा मानषवा रय न चा स हव जन यः ।हातारम अित थ वरय म न शव दयाय जन ॥ १.०५८.०६हातार स ज ा३ यज य वाघता वणत अवरष ।अ वषामरित वस ना सप याम य सा याम रम ॥ १.०५८.०७अछा सना सहसा ना अ तातया ममहः शम यछ ।अ ग णत महस उ याजा नपापभरायसीभः ॥ १.०५८.०८भवा वथ गण त वभावा भवा मघवघव ः शम ।उ या अहसा ग णत ातम ध यावसजगयात ॥ १.०५८.०९वया इद अ य त अ य व व अ मता मादयत ।वानर नाभरस ती ना थणव जना उपमयथ ॥ १.०५९.०१मधा दवा नाभरः पथया अथाभवदरती रादयाः ।त वा दवासाऽजनयत दव वानर याितरदायाय ॥ १.०५९.०२अा सय न रमया वासा वानर दधरऽा वस िन ।या पवत वाषधीवस या मानषवस तय राजा ॥ १.०५९.०३बहती इव स नव रादसी गरा हाता मनया ३ न दः ।ववत स यश ाय पवीवानराय नत माय य ः ॥ १.०५९.०४दव बहता जातवदा वानर ररच महवम ।राजा कीनामस मानषीणा य धा दवया वरवकथ ॥ १.०५९.०५ न महव वषभय वाच य परवा वहण सचत ।वानरा दयमज घ वा अध नाकाा अव शबर भत ॥ १.०५९.०६

r01.pdf 51

Page 53: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वानरा महा वकभराजष यज ता वभावा ।शातवनय श ितनीभरः पणीथ ज रत स नतावान ॥ १.०५९.०७वि य शस वदथय कत स ाय दत स ाअ थम ।जान रयमव शत राित भरग व मातरा ॥ १.०६०.०१अ य शास भयासः सचत हवत उ शजा य च मताः ।दवपवा य साद हातापा वपित व वधाः ॥ १.०६०.०२त नय सी द अा जाय मानमसकितमधजमयाः ।यमवजा वजन मानषासः य वत अायवा जीज नत ॥ १.०६०.०३उशपावका वस मानषष वरया हाताधाय व ।दमना ग हपितदम अा अ भवयपती रयीणाम ॥ १.०६०.०४त वा वय पितम रयीणा श सामा मितभगात मासः ।अाश न वाजर मजय तः ातम ध यावसजगयात ॥ १.०६०.०५अ ा इद तवस त राय या न हम ताम माहनाय ।ऋचीषमाया गव अाहमाय ाण रातत मा ॥ १.०६१.०१अ ा इद य इव य स भराया ष बाध सव ।इाय दा मनसा मनीषा ाय पय धया मजयत ॥ १.०६१.०२अ ा इद यम पम वषा भराया षमाय न ।मह मछाभमतीना स वभः स र वावधय ॥ १.०६१.०३अ ा इद ताम स हनाम रथ न त व तस नाय ।गर गवाहस सव ाय वमव मधराय ॥ १.०६१.०४अ ा इद सि मव वयाया क ज ा३ सम ।वीर दानाकस वदय परा ग त वस दमाणम ॥ १.०६१.०५अ ा इद वा त वपतम वय१ रणाय ।वय चदन मम तजीशानतजता कय धाः ॥ १.०६१.०६अ यद मातः सव नष स ा महः पत पपवाावा ।मषायणः पचत सहीया वयराह ितरा अमता ॥ १.०६१.०७अ ा इद ा वपीराया क महहय ऊवः ।

52 sanskritdocuments.org

Page 54: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

पर ावापथवी ज उवी नाय त महमान पर ः ॥ १.०६१.०८अ यदव ररच महव दवपथयाः पय तरात ।वराळा दम अा वग तः वररमा वव रणाय ॥ १.०६१.०९अ यदव शवसा श षत व व ण वमः ।गा न ाणा अ वनीरमदभ वा दावन सच ताः ॥ १.०६१.१०अ यद व षसा रत सध वः पर य ण सी मयछत ।ईशानकाशष दशयत वीतय गा ध त वणः कः ॥ १.०६१.११अ ा इद भरा तत जाना वाय वमीशानः कय धाः ।गान पव व रदा ितरय णाय पा चरय ॥ १.०६१.१२अ यद ह पयाण तरय कमाण नय उथः ।य ध यदणान अाय धायघा यमाणा िनरणाित श न ॥ १.०६१.१३अ यद भया ग रय हा ावा च भमा ज नषतजत ।उपा वनय जाग वान अाण स ा भवया य नाधाः ॥ १.०६१.१४अ ा इद यदन दायषामका य भररशानः ।तश सय पपधान साव सव मावदः ॥ १.०६१.१५ए वा त हारयाजना सव ाण गात मासा अन ।एष वपशस धय धाः ातम ध यावसजगयात ॥ १.०६१.१६ मह शवसा नाय श षमा ष गव णस अरवत ।स वभः तवत ऋमयायाचामाक नर वताय ॥ १.०६२.०१ वा मह मह नमा भरवमा य शवसा नाय साम ।यना नः पव पतरः पदा अचता अरसा गा अवदन ॥ १.०६२.०२इयारसा चा वदस रमा तन याय धासम ।बहपितभनद वदाः समयाभवावशत नरः ॥ १.०६२.०३स स भा स तभा स वः वरणा वया ३ नववः ।स रयभः फलगम श वल रवण दरया दशवः ॥ १.०६२.०४ग णाना अराभद व व षसा सय ण गाभरधः ।व भया अथय इ सान दवा रज उपरमतभायः ॥ १.०६२.०५

r01.pdf 53

Page 55: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तद य तममय कम दय चातममत दसः ।उप र यदपरा अपव वणसा न १ त ः ॥ १.०६२.०६ता व व स नजा सनी ळ अ यायः तवमानभरक ः ।भगा न मन परम या मधारय ादसी स दसाः ॥ १.०६२.०७स नाव पर भमा वप पनभवा यव ती वभरवः ।कणभराषा श वपभरा चरता अ याया ॥ १.०६२.०८सन म स य वपयमानः स नदाधार शवसा स दसाः ।अामास चधष पमतः पयः कणास श ाहणीष ॥ १.०६२.०९स नासनी ळा अ वनीरवाता ता रत अ मताः सहाभः ।प स हा जन या न पीदव यत वसारा अ याणम ॥ १.०६२.१०स नायवा नमसा नया अ क व स यवा मतया द दः ।पित न पीश ती शत पशत वा शवसावनीषाः ॥ १.०६२.११स नादव तव राया गभता न ीय त नाप दयत द । मा अ स तमा इ धीरः शा शचीवतव नः शचीभः ॥ १.०६२.१२स नाय त गात म इ नय मत हरयाज नाय ।स नीथाय नः शवसान नाधाः ातम ध यावसजगयात ॥ १.०६२.१३व महा इ या ह शावा जानः पथवी अम धाः ।य त वा ग रय दवा भया हासः करणा नज न ॥ १.०६३.०१अा यर इ वता वरा त व जरता बााधात ।यना वहयतता अ मापर इणास पत पवीः ॥ १.०६३.०२व स य इ ध णरतावमभा नय व षाट ।व शण वजन प अाणा यन कसा य मत सचाहन ॥ १.०६३.०३व ह यद चादः सखा व य वषकमाः ।य शर वषमणः पराचव दययानावकता वथाषाट ॥ १.०६३.०४व ह यद ारषय हय चतानामजा ।य१ दा काा अव त वघनव वथमान ॥ १.०६३.०५वा ह यद ाणसाता वमीह नर अाजा हवत ।

54 sanskritdocuments.org

Page 56: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तव वधाव इयमा स मय ऊितवाजवत साया भत ॥ १.०६३.०६व ह यद स यय परा वप कसा य ददः ।बहन यस दास वथा वग हा राज वरवः परव कः ॥ १.०६३.०७व या न इ दव चामषमापा न पीपयः परन ।यया शर य य यस नमज न वध र य ॥ १.०६३.०८अकार त इ गात मभायाा नमसा हरयाम ।स पशस वाजमा भरा नः ातम ध यावसजगयात ॥ १.०६३.०९वण शधाय समखाय वधस नाधः सव भरा मः ।अ पा न धीरा मनसा स हया गरः सम वदथवाभवः ॥ १.०६४.०१त ज र दव ऋवास उ णा य मया अस रा अरपसः ।पावकासः शचयः सया इव सवा ना न सना घारवपसः ॥ १.०६४.०२यवाना ा अ जरा अभाघना ववर गावः पवता इव ।हा चा भवनािन पाथवा या वयत दयािन मना ॥ १.०६४.०३चरभवपष य त व स ा अध यितर श भ ।अस वषा िन ममऋ यः सा क ज र वधया दवा नरः ॥ १.०६४.०४ईशानकता धन या रशादसा वातावत तवषीभरत ।दहयध द यािन धत या भम पवत पय सा परयः ॥ १.०६४.०५पवय पा मतः स दानवः पया घ तवदथवाभवः ।अय न मह व नयत वाजन मस दहत तनय त मतम ॥ १.०६४.०६महषासा मायन भानवा ग रया न वतवसा रघयदः ।मगा इ व हतनः खादथा वना यदा णीष तवषीरय वम ॥ १.०६४.०७स हा इव नानदित चतसः पशा इ व स पशा ववदसः ।पा जव तः पषतीभऋ भः समस बाधः शवसाहमयवः ॥ १.०६४.०८रादसी अा वदता गणया नषाचः शराः शवसाहमयवः ।अा वधर व मितन दश ता व तथा मता रथष वः ॥ १.०६४.०९ववदसा रयभः समाकसः सासतवषीभवरशनः ।अतार इष दधर गभयारनतश ा वषखादया नरः ॥ १.०६४.१०

r01.pdf 55

Page 57: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

हरयय भः पवभः पयावध उत अापया ३ न पवतान ।मखा अ यासः वसता व यता दकता मता ाजयः ॥ १.०६४.११घष पावक विनन वचषण य स न हवसा गणीमस ।रज तर तवस मात ग णमजीषण वषण सत य ॥ १.०६४.१२ न स मतः शवसा जना अित त था व ऊती मता यमावत ।अववाज भरत धना नभराप तमा ित पय ित ॥ १.०६४.१३चक य मतः पस दर मत श मघव स धन ।ध नपतमय वचषण ताक पयम तनय श त हमाः ॥ १.०६४.१४न र मता वीरवतमतीषाह रयमास ध ।स हण श ितन शश वास ातम ध यावसजगयात ॥ १.०६४.१५पा न ताय गहा चतत नमा यजा न नमा वहतम ॥ १.०६५.०१स जाषा धीराः पदरन मप वा सीदव यज ाः ॥ १.०६५.०२ऋतय दवा अन ता ग भवपर ान भम ॥ १.०६५.०३वध तीमापः पवा सश मतय याना गभ सजा तम ॥ १.०६५.०४पन रवा ितन पवी ग रन भ ादा न श ॥ १.०६५.०५अया नासग तः सध न ादः क इ वरात ॥ १.०६५.०६जामः सध ना ातव वामया राजा वनाय ॥ १.०६५.०७यातजता वना यथादह दाित रामा पथयाः ॥ १.०६५.०८स य स हसा न सीदवा चिता वशामषभत ॥ १.०६५.०९सामा न वधा ऋतजातः पशन शा वभद रभाः ॥ १.०६५.१०रयन चा सरा न स गाय न ाणा िनया न स नः ॥ १.०६६.०१ता न भणवना सष पया न ध नः शचवभावा ॥ १.०६६.०२दाधार म माका न रवा यवा न पा जता जनानाम ॥ १.०६६.०३ऋषन तवा व श ता वाजी न ीता वया दधाित ॥ १.०६६.०४दराकशाचः त न िनया जायव यानावर व ॥ १.०६६.०५चा यदाट ता न व रथा न ी व षः स मस ॥ १.०६६.०६सन व स ाम दधायत न दव षतीका ॥ १.०६६.०७

56 sanskritdocuments.org

Page 58: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य मा ह जाता य मा जिन व जारः कनीना पितजनीनाम ॥ १.०६६.०८त व राथा वय वस यात न गावा न त इम ॥ १.०६६.०९सध न ादः नीचीरनावत गावः व१शी क ॥ १.०६६.१०वनष जायमतष मा वणीत राजवाजयम ॥ १.०६७.०१मा न सा धः तन भा भववाधीहाता हय वाट ॥ १.०६७.०२हत दधाना न णा वायम दवाधाहा िनषीदन ॥ १.०६७.०३वदतीम नरा धय धा दा य ाा अश सन ॥ १.०६७.०४अ जा न ा दाधार पथवी तत ा मभः स यः ॥ १.०६७.०५या पदािन पा िन पाह वाय र ग हा गह गाः ॥ १.०६७.०६य इ चकत गहा भवत मा यः स साद धारामतय ॥ १.०६७.०७व य चतय ता सप त अादसिन ववाचा ॥ १.०६७.०८व या वीस राधहवात जा उत सव तः ॥ १.०६७.०९चरपा दम वायः स व धीराः स ाय चः ॥ १.०६७.१०ीणप थाव भरयः थात रथमय णात ॥ १.०६८.०१पर यद षामका वषा भववा दवाना महवा ॥ १.०६८.०२अाद व त जषत शका व जीवा जिन ाः ॥ १.०६८.०३भजत व दव व नाम ऋत सप ता अ मतमवः ॥ १.०६८.०४ऋतय षा ऋतय धीितवाय व अपास चः ॥ १.०६८.०५यतय दाशाा वा त शा चकवा य दयव ॥ १.०६८.०६हाता िनषा मनारपय स चवासा पती रयीणाम ॥ १.०६८.०७इछत रता मथतनष स जानत वदरमराः ॥ १.०६८.०८पतन पाः त जषत ाषय अ य शास तरासः ॥ १.०६८.०९व राय अाणारः प ः पपश नाक तभदम नाः ॥ १.०६८.१०श ः श श ा उषा न जारः पा स मीची दवा न याितः ॥ १.०६९.०१पर जातः वा बभथ भवा दवाना पता पः सन ॥ १.०६९.०२वधा अ ा अ वजानधन गाना वाा पतनाम ॥ १.०६९.०३जन न शव अायः सय िनषा रवा दराण ॥ १.०६९.०४

r01.pdf 57

Page 59: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

पा न जाता रवा दराण वाजी न ीता वशा व तारत ॥ १.०६९.०५वशा यद नभः सनी ळा अ द ववा वाययाः ॥ १.०६९.०६नक ए ता ता मनत नया यदयः चकथ ॥ १.०६९.०७त त दसा यदहसमा ननभय ा वव रपास ॥ १.०६९.०८उषा न जारा वभावाः सा तप क तद ॥ १.०६९.०९ना वहता दरा य व वत व व१शीक ॥ १.०६९.१०वनम पवीरया मनीषा अ ः स शाका वाययाः ॥ १.०७०.०१अा दया िन ता चकवाना मानषय जन य ज ॥ १.०७०.०२गभा या अ पा गभा वनाना गभ थाता गभ रथाम ॥ १.०७०.०३अा चदा अ तद राण वशा न वा अ मतः वाधीः ॥ १.०७०.०४स ह पावा अ ी रयी णा दाशा अ ा अर स ः ॥ १.०७०.०५ए ता चकवा भमा िन पाह दवाना ज मता वान ॥ १.०७०.०६वधाय पवीः पा वपाः थात रथमतवीतम ॥ १.०७०.०७अराध हाता व१िनषः कववायपा स स या ॥ १.०७०.०८गाष शत वनष धष भरत व बल वणः ॥ १.०७०.०९व वा नरः प ा स पयपतन जव वदा भरत ॥ १.०७०.१०सा धन ग रतव शरा यात व भीमवषः स मस ॥ १.०७०.११उप ज वशती शत पित न िनय जन यः सनी ळाः ।वसारः यावीमषीमजमछतीमषस न गावः ॥ १.०७१.०१वीळ च हा पतरा न उथर ज रसा रवण ।चद वा बहता गा तम अहः वववदः कतमाः ॥ १.०७१.०२दधत ध नय य धीितमाददया दध वा३ वभाः ।अत यतीर पसा य यछा दवा य सा वधय तीः ॥ १.०७१.०३मथीद वभता मातरा ग हगह य ता जया भत ।अाद रा न सहीयस सचा सा दय१ भगवाणा ववाय ॥ १.०७१.०४मह यप इ रस दव करव सरपश य क वान ।स जदता धष ता दम वाया दवा दहतर वष धात ॥ १.०७१.०५

58 sanskritdocuments.org

Page 60: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व अा यतय दम अा वभाित नमा वा दाशादशता अन न ।वधा अ वया अय बहा यास ाया स रथ य ज नास ॥ १.०७१.०६अ वा अ भ पः सचत सम न वतः स य ः ।न जामभव चकत वया ना वदा दवष मित चकवान ॥ १.०७१.०७अा यदष नपित तज अानट च रता िनष ारभीक ।अ ः शध मनव यवान वाय जनयस दय ॥ १.०७१.०८मना न याऽवनः स एयकः स ा सरा वव ईश ।राजाना मावणा सपा णी गाष यममत र माणा ॥ १.०७१.०९मा ना अ स या पया ण मषा अ भ वदकवः सन ।नभा न प ज रमा मनाित परा तया अ भशतरधीह ॥ १.०७१.१०िन काया वधसः श तकहत दधाना नया पण ।अ भवयपती रयीणा स ा चाणा अ मतािन वा ॥ १.०७२.०१अ वस पर षत न वदछता व अ मता अमराः । मयवः पदया धय धातथः पद परम चावः ॥ १.०७२.०२िता यद श रदवामच घ तन शचयः सप यान ।नामािन चधर य यायस दयत तव१ ः सजा ताः ॥ १.०७२.०३अा रादसी बहती ववदानाः या जर य यासः ।वदता न मधता चकवान पद परम तथवास म ॥ १.०७२.०४स जानाना उप सीदभ पीवता नमय नमयन ।ररासतवः कवत वाः सखा सय िनमष र माणाः ॥ १.०७२.०५िः स यािन व इप दावदहता य यासः ।तभी रत अ मत स जाषाः पश थात रथ च पाह ॥ १.०७२.०६वा अ वयना िन ती ना या नषधा जीवस धाः ।अ त वा अवना दवयानानता दता अ भवा हववाट ॥ १.०७२.०७वाया दव अा स य राया दरा य ता अ जानन ।वदय स रमा हमव यना न क मानषी भाजत वट ॥ १.०७२.०८अा य वा वपयािन तथः कवानासा अमतवाय गा तम ।

r01.pdf 59

Page 61: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

मा महः पथवी व त थ माता परदितधाय स वः ॥ १.०७२.०९अध य िन दध ा मदवा यद ी अ मता अक वन ।अध रत सध वा न स ाः नीचीर अ षीरजानन ॥ १.०७२.१०रयन यः पतवा वया धाः स णीितकतषा न शासः ।यान शीरितथन ीणाना हातव स वधता व तारत ॥ १.०७३.०१दवा न यः स वता स यम ा वा िनपाित वजनािन वा ।प श ता अ मितन स य अाव शवा दधषाया भत ॥ १.०७३.०२दवा न यः पथवी वधाया उपित हतमा न राजा ।परःसदः शमसदा न वीरा अ नवा पितजव नार ॥ १.०७३.०३त वा नरा दम अा िनय मम सच त ितष वास ।अध िन दध भयवा वाय ध णा रयीणाम ॥ १.०७३.०४व पा अ मघवाना अय व स रया ददता वमायः ।स नम वाज समथवया भाग दवष वस दधानाः ॥ १.०७३.०५ऋतय ह ध नवा वावशानाः दीः पीपय त भाः ।परावतः सम ित भमाणा व सध वः स मया स रम ॥ १.०७३.०६व अ समित भमाणा दव वा दधर य यासः ।ना च च षसा वप कण च वणमण च स धः ॥ १.०७३.०७याा य मतासष दा अ त याम मघवाना वय च ।छायव व भवन ससयाप वाादसी अ तरम ॥ १.०७३.०८अवर अव ता नभनवीरवी रावनयामा वाताः ।ईशानासः पतवय राया व स रयः श तहमा ना अयः ॥ १.०७३.०९ए ता त अ उचथािन वधा जा िन सत मनस द च ।श कम रायः स धरा यम तऽध वा दवभ दधानाः ॥ १.०७३.१०उपयता अवर म वाचमाय ।अार अ च श वत ॥ १.०७४.०१यः ीहतीष पयः स जमानास कष ।अराशष गय म ॥ १.०७४.०२

60 sanskritdocuments.org

Page 62: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

उत वत ज तव उदव हाजिन ।ध नज या रणरण ॥ १.०७४.०३यय दता अस य वष हयािन वीतय ।दकणाय वरम ॥ १.०७४.०४तमस हयम रः सद व स हसा यहा ।जना अाः सब हषम ॥ १.०७४.०५अा च वहास ता इह दवा उप शतय ।हया स वीतय ॥ १.०७४.०६न या पदरः श व रथय कन ।यद यास दय म ॥ १.०७४.०७वाता वाय या ऽभ पवादपरः । दाा अ अथात ॥ १.०७४.०८उत मस वीय बहद ववासस ।दवया दव दाशष ॥ १.०७४.०९ज षव स थतम वचा दवस रतमम ।हया जा न अासिन ॥ १.०७५.०१अथा त अरतमा वधतम यम ।वाचम सान स ॥ १.०७५.०२कत जामजनानाम का दा वरः ।का ह कस तः ॥ १.०७५.०३व जामजनानाम मा अ स यः ।सखा सखय ईडः ॥ १.०७५.०४यजा ना मावणा यजा दवा ऋत बहत ।अ य व दमम ॥ १.०७५.०५का त उपितमनसा वराय भवद शत मा का मनीषा ।का वा य ः पर द त अाप कन वा त मनसा दाशम ॥ १.०७६.०१ए इह हाता िन षीदादधः स परए ता भवा नः ।

r01.pdf 61

Page 63: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अवता वा रादसी वमव यजा मह सा मनसाय दवान ॥ १.०७६.०२ स वा सा धय भवा य ानामभशतपावा ।अथा वह सामपित हरयामाितयम चकमा स दा ॥ १.०७६.०३जावता वचसा विरासा च व िन च ससी ह दवः ।वष हामत पा य ज बाध यतजिनत वस नाम ॥ १.०७६.०४यथा वय मनषा हवभद वा अय जः कवभः कवः सन ।ए वा हातः सयतर वमा मया ज ा यजव ॥ १.०७६.०५कथा दाशमाय का दवज ायत भामन गीः ।या मय व मत ऋतावा हाता यज इक णाित दवान ॥ १.०७७.०१या अ वरष शत म ऋतावा हाता तम नमाभरा कणवम ।अ यमताय दवास चा बाधाित मनसा यजाित ॥ १.०७७.०२स ह तः स मयः स सा धमा न भदतय रथीः ।त मधष थम दवयती वश उप वत दमारः ॥ १.०७७.०३स ना नणा नत मा रशादा अ गराऽव सा वत धीितम ।तना च य मघवानः शवा वाजसता इषय त म ॥ १.०७७.०४ए वागातमभऋ तावा वभरता जातवदाः ।स ए ष पीपय स वाज स प या ित जाषमा चकवान ॥ १.०७७.०५अ भ वा गात मा ग रा जातवदा वचषण । रभ णानमः ॥ १.०७८.०१तम वा गात मा ग रा रायकामा दवयित । रभ णानमः ॥ १.०७८.०२तम वा वाजसात ममरववामह । रभ णानमः ॥ १.०७८.०३तम वा वहतम या दयरवधनष । रभ णानमः ॥ १.०७८.०४अवाचाम रगणा अ य मधमचः । रभ णानमः ॥ १.०७८.०५

62 sanskritdocuments.org

Page 64: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

हरयकशा रजसा वसारऽह धिन वात इव जी मान ।शचाजा उषसा नवदा यश वतीरपयवा न स याः ॥ १.०७९.०१अा त सप णा अ मनत एवः क णा नानाव वषभा यददम ।श वाभन यमानाभरागापत त महः तनय य ा ॥ १.०७९.०२यदमतय पय सा पयाना नय तय पथभी रजः ।अ य मा मा व णः परा वच प यप रय याना ॥ १.०७९.०३अ वाजय गामत ईशानः सहसा यहा ।अ ध ह जातवदा मह वः ॥ १.०७९.०४स इधाना वस क वररळया ग रा ।रवदय पवणीक ददह ॥ १.०७९.०५ पा राजत ना वता ताषसः ।स ितमज रसा दह ित ॥ १.०७९.०६अवा ना अ ऊितभगाय य भमण ।वास धीष व ॥ १.०७९.०७अा ना अ रय भर सा साह वरयम ।वास पस दरम ॥ १.०७९.०८अा ना अ सच तना रय वाय पाषसम ।माडक ध ह जीवस ॥ १.०७९.०९ पतातमशाचष वाचा गातमाय ।भरव सयगरः ॥ १.०७९.१०या ना अऽभ दासयत दर पद सः ।अ ाकम ध भव ॥ १.०७९.११स हाा वचषणरी रास सधित ।हाता गणीत उयः ॥ १.०७९.१२इथा ह साम इद ा चकार वध नम ।शव वाजसा पथया िनः श शा अहमचन वरायम ॥ १.०८०.०१स वामदषा मदः सामः य नाभतः स तः ।

r01.pdf 63

Page 65: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यना व िनरा ज घथ वाजसाचन वरायम ॥ १.०८०.०२भीह धण ह न त वा िन य सत ।इ न ण ह त शवा हना व जया अ पाऽचन वरायम ॥ १.०८०.०३िनर भया अध व ज घथ िनद वः ।स जा मव तीरव जीवध या इमा अ पाऽचन वरायम ॥ १.०८०.०४इा वय दाधतः सान वण हीळतः ।अ भयाव जत ऽपः समाय चादय चन वरायम ॥ १.०८०.०५अध साना िन ज त वण श तपवणा ।मदान इा अध सः सखया गा तमछयच न वरायम ॥ १.०८०.०६इ तय मदवाऽन ववीय म ।य य मायन मग तम व मायया वधीरचन वरायम ॥ १.०८०.०७व त वासा अथरवित नाया ३ अन ।मह इ वीय बाात बल हतमचन वरायम ॥ १.०८०.०८स ह सा कमचत पर ाभत वशितः ।श तन मवनानवराय ात मचन वरायम ॥ १.०८०.०९इा वय तवषी िनरहसह सा सहः ।महदय पाय व ज घ वा अ सज दचन वरायम ॥ १.०८०.१०इम चव मयव वपत भयसा मही ।यद वाजसा व मवा अवधीरचन वरायम ॥ १.०८०.११न वपसा न तय त वा व बीभयत ।अ य न व अाय सः स हभरायताचन वरायम ॥ १.०८०.१२य तव चाशिन वण स मयाधयः ।अहम जघा सता दव त बध शवाऽचन वरायम ॥ १.०८०.१३अ भ न त अवा यथा जग रजत ।वा चव मयव इ ववयत भयाचन वरायम ॥ १.०८०.१४नह न यादधीमसी का वीया परः ।तणमत त दवा अाजास स दध रचन वरायम ॥ १.०८०.१५

64 sanskritdocuments.org

Page 66: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यामथवा मनपता दयय मत ।ताण पवथ उथा सममताचन वरायम ॥ १.०८०.१६इा मदाय वावध शवस वहा नभः ।तमहवाजषतमभ हवामह स वाजष नाऽवषत ॥ १.०८१.०१अस ह वीर सयाऽस भर पराददः ।अस दय च धा यज मानाय शस सव त भर त वस ॥ १.०८१.०२यददरत अाजया ध णव धीयत धना ।य वा मदयता हर क हनः क वसा दधाऽा इ वसा दधः ॥ १.०८१.०३वा महा अ नव ध भीम अा वावध शवः । य ऋव उपाकया िन श ी हरवादध हतया वमायसम ॥ १.०८१.०४अा पा पाथव रजा बध राचना दव ।न वावा इ क न न जाता न ज िनय तऽित व ववथ ॥ १.०८१.०५या अ या मतभाजन पराददाित दाशष ।इा अ य शत व भजा भर त वस भीय तव राधसः ॥ १.०८१.०६मदमद ह ना ददयथा गवामजतः ।स ग भाय प श ताभयाहया वस शशीह राय अा भर ॥ १.०८१.०७मादय व स त सचा शवस शर राधस ।वा ह वा पवस मप कामासस हऽथा नाऽवता भव ॥ १.०८१.०८ए त त इ ज तवा व पयत वायम ।अ तह या जनानामया वदा अदाशषा तषा ना वद अा भर ॥ १.०८१.०९उपा ष श णही गरा मघवातथा इव ।य दा नः स नतावतः कर अादथयास इाजा व त हर ॥ १.०८२.०१अ मीमदत व या अ धषत ।अताषत वभानवा वा नवया मती याजा व त हर ॥ १.०८२.०२स स श वा वय मघववदषीमह । नन पणवधरः तता या ह वशा अन याजा व त हर ॥ १.०८२.०३स घा त वषण रथमध िताित गा वदम ।

r01.pdf 65

Page 67: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यः पा हारयाजन पणम चकतित याजा व त हर ॥ १.०८२.०४य त अत दण उत स यः श तता ।तन जायामप या मदाना या ध सा याजा व त हर ॥ १.०८२.०५य न त णा कशना हर उप या ह दधष गभयाः ।उवा स तासा रभसा अ मदषः पषवाव सम पयामदः ॥ १.०८२.०६अावित थमा गाष गछित सा वीर मय तवाितभः ।तमपण वस ना भवीयसा सध मापा यथाभता वचतसः ॥ १.०८३.०१अापा न दवीप यत हािय मवः पयत वतत यथा रजः ।ाचद वासः णयत दव य य जाषयत वरा इ व ॥ १.०८३.०२अध यारदधा उय१ वचा य तचा मथना या स पयतः ।अस या त त ित पय ित भा श यज मानाय सव त ॥ १.०८३.०३अादराः थम दधर वय इ ा यः शया य स कयया ।सव पणः समवदत भाजनमावत गामत मा पश नरः ॥ १.०८३.०४य रथवा थमः पथतत ततः सया तपा वन अाज िन ।अा गा अाजदशना कायः सचा य मय जातममत यजामह ॥ १.०८३.०५बहवा यव पयाय वयत ऽका वा ाकमाघाषत दव ।ावा य वदित का य१ तयदा अभपवष रयित ॥ १.०८३.०६असा व साम इ त शव धण वा ग ह ।अा वा पणय रजः सया न रमभः ॥ १.०८४.०१इमर वहताऽ ितधशवसम ।ऋषीणा च ततीप य च मानषाणाम ॥ १.०८४.०२अा ित वहथ य ा त णा हर ।अ वाचीन स त मना ावा कणात वना ॥ १.०८४.०३इमम स त पब य ममय मदम ।श य वाय र धारा ऋतय सादन ॥ १.०८४.०४इाय ननमचताथािन च वीतन ।स ता अ मस रदवा य नमयता सहः ॥ १.०८४.०५

66 sanskritdocuments.org

Page 68: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

नकथीतरा हर यद यछस ।नकान मना नकः व अानश ॥ १.०८४.०६य एक इदय त वस मताय दाशष ।ईशाना अितकत इा अ ॥ १.०८४.०७कदा मतमराधस पदा प मव फरत ।कदा नः शव र इा अ ॥ १.०८४.०८य वा बय अा स तावा अाववासित ।उ तप यत शव इा अ ॥ १.०८४.०९वादारथा वषवता मवः पबत गा यः ।या इण स यावरवणा मदत शाभस ववीरन वरायम ॥ १.०८४.१०ता अ य पशनायवः साम ीणत पयः ।या इय ध नवा व हवत साय क ववीरन वरायम ॥ १.०८४.११ता अ य नमसा सहः सप यत चतसः ।ताय य सर पण पवचय ववीरन वरायम ॥ १.०८४.१२इा दधीचा अ थभवाय ितकतः ।ज घान नवतीनव ॥ १.०८४.१३इछय यछरः पवतवपतम ।तदछयणावित ॥ १.०८४.१४अाह गारमवत नाम व रपीय म ।इथा चमसा ग ह ॥ १.०८४.१५का अ य ध र गा ऋतय शमीवता भामना दणायन ।अासषवसा मयाभय ए षा भयामणध स जीवात ॥ १.०८४.१६क ईषत तयत का बभाय का मसत सत म का अत ।कताकाय क इभाया त रायऽध वव ३ का जनाय ॥ १.०८४.१७का अ मी हवषा घ तन चा य जाता ऋतभ वभः ।क दवा अा वहानाश हाम का मसत वीितहाः सद वः ॥ १.०८४.१८वम श सषा दवः श व मय म ।

r01.pdf 67

Page 69: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

न वदया मघवत मड त वीम त वचः ॥ १.०८४.१९मा त राधास मा त ऊतया वसा ऽाकदा चना दभन ।वा च न उपममीह मानष वस िन चषणय अा ॥ १.०८४.२० य शत जन या न स या याम य स नवः स दस सः ।रादसी ह मत र वध मदत वीरा वदथष घव यः ॥ १.०८५.०१त उ तासा महमानमाशत दव ासा अध चर सदः ।अचता अ क ज नय त इयमध या दधर पमातरः ॥ १.०८५.०२गामातरा यभयत अ भतनष श ा दधर व तः ।बाधत वमभमाितनमप वायषा मन रयत घ तम ॥ १.०८५.०३व य ाजत समखास ऋभः यावय ता अय ता चदाजसा ।मनाजवा य ता रथवा वषातासः पषतीरय वम ॥ १.०८५.०४ यथष पषतीरय व वाज अ मता रहय तः ।उता षय व य त धारामवादभय दत भम ॥ १.०८५.०५अा वा वहत स या रघयदा रघपवानः ज गात बाभः ।सीदता बह वः सद कत मादय व मता मवा अध सः ॥ १.०८५.०६तऽवधत वतवसा महवना नाक त थ चर सदः ।वणयाव षण मदयत वया न सी दध बहष य ॥ १.०८५.०७शरा इवय धया न जमयः वयवा न पतनास यितर ।भयत वा भवना मा राजान इव व षस शा नरः ॥ १.०८५.०८वा य सक त हरयय स हभ वपा अवतयत ।ध इा नयपास कतवऽहव िनरपामादणवम ॥ १.०८५.०९ऊव ननऽव त त अाज सा दाहाण चभदव पवतम ।धमता वाण मतः स दानवा मद सामय रयािन चर ॥ १.०८५.१०ज ननऽवत तया दशास स गात माय तणज ।अा ग छतीमवसा चभानवः काम वय तपयत धामभः ॥ १.०८५.११या वः शम शशमानाय सत िधातिन दाशष यछ ताध ।अ य तािन मता व य त रय ना ध वषणः स वीरम ॥ १.०८५.१२

68 sanskritdocuments.org

Page 70: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

मता यय ह य पाथा दवा वमहसः ।स स गा पातमा जनः ॥ १.०८६.०१य वा यवाहसा वय वा मतीनाम ।मतः श णता हवम ॥ १.०८६.०२उत वा यय वाजनाऽन वमतत ।स गता गामित ज ॥ १.०८६.०३अ य वीरय बहष स तः सामा दवष ।उथ मद शयत ॥ १.०८६.०४अ य ाषवा भवा वा य षणीरभ ।सर चस षीरषः ॥ १.०८६.०५पवीभह ददाशम श रमता वयम ।अवाभषणीनाम ॥ १.०८६.०६स भगः स ययवा मता अत मयः ।यय यास पषथ ॥ १.०८६.०७श श मानय वा नरः वदय सयशवसः ।वदा कामय वनतः ॥ १.०८६.०८य य तस यशवस अावक त महवना ।वयता वता रः ॥ १.०८६.०९गह ता ग तमा व या त वमिणम ।याितकता यदमस ॥ १.०८६.१०वसः तवसा वरशनाऽनानता अवथरा ऋजीषणः ।ज तमासा नत मासा अ भया न क चदा इव तभः ॥ १.०८७.०१उप रष यदचव य य वय इव मतः कन चपथा ।ातत काशा उप वा रथवा घ तमता मधवणमचत ॥ १.०८७.०२षामष वथरव रजत भमयामष य य त श भ ।त ळया धन या ाजयः वय महव पनयत धत यः ॥ १.०८७.०३स ह वसपष दा यवा ग णा३ ऽया ईशानतवषीभरावतः ।

r01.pdf 69

Page 71: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अस स य ऋणयावाना ऽया ध यः ावताथा वषा ग णः ॥ १.०८७.०४पतः य जना वदामस सामय ज ा ज गाित चसा ।यदम शयाण अाशतादामािन य यािन दधर ॥ १.०८७.०५ यस क भानभः स ममर त रमभत ऋभः सखादयः ।त वाशीमत इणा अभीरवा व यय मातय धाः ॥ १.०८७.०६अा व मतः वक रथभयात ऋमरपणः ।अा वषया न इषा वया न पता समायाः ॥ १.०८८.०१तऽ णभवरमा पश ः श भ क या त रथतभरः । ा न चः वधतीवापया रथय जनत भम ॥ १.०८८.०२ य क वा अध त नष वाशीमधा वना न कणवत ऊवा ।य य क मतः सजातातवासा धनयत अम ॥ १.०८८.०३अहािन गाः पया व अाग रमा धय वाकाया च दवीम । कवता गात मासा अ क व न न उस ध पबय ॥ १.०८८.०४ए तय याज नमचित स वह य ता गात मा वः ।पय हरयचानया द ावधावता वरान ॥ १.०८८.०५ए षा या वा मताऽनभी ित ाभित वाघता न वाणी ।अताभयथासा मन वधा गभयाः ॥ १.०८८.०६अा ना भाः त वा यत वताऽदधासा अप रतास उदः ।दवा ना यथा सद म ध अस ायवा र तारा दवदव ॥ १.०८९.०१दवाना भा स मितऋ जय ता दवाना राितरभ ना िन वतताम ।दवाना स यमप सदमा वय दवा न अायः ितरत जीवस ॥ १.०८९.०२तापवया िनवदा मह वय भग ममदित द मधम ।अ य मण व ण साममना सर वती नः स भगा मयकरत ॥ १.०८९.०३ता वाता मयाभ वात भषज ताता पथवी तपता ाः ।तावाणः सामसता मयाभवतदना श णत धया य वम ॥ १.०८९.०४तमीशान जग ततथषपित धयज वमवस मह वयम ।पषा ना यथा वदसा मस ध र ता पायरदधः वतय ॥ १.०८९.०५

70 sanskritdocuments.org

Page 72: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वत न इा व वाः वत नः पषा ववदाः ।वत नताया अरनमः वत ना बहपितदधात ॥ १.०८९.०६पषदा मतः पमातरः शभयावाना वदथष जमयः ।अ ज ा मनवः सर चसा व ना दवा अवसा ग मह ॥ १.०८९.०७भ कणभः श णयाम दवा भ पयमा भयजाः ।थरर तवासतनभय शम दवहत यदायः ॥ १.०८९.०८श तम श रदा अत दवा या न ा ज रस त ननाम ।पासा य पतरा भवत मा ना मया ररषताय गताः ॥ १.०८९.०९अदितारदितरतर मदितमाता स पता स पः ।व दवा अदितः प जना अदितजातमदितजिन वम ॥ १.०८९.१०ऋज नीती ना व णा मा नयत वान ।अ य मा दवः स जाषाः ॥ १.०९०.०१त ह ववा वस वानात अमरा महाभः ।ता रत वाहा ॥ १.०९०.०२त अ य शम यस मता मय यः ।बाधमाना अप षः ॥ १.०९०.०३व नः पथः स वताय चयवा मतः ।पषा भगा वा सः ॥ १.०९०.०४उत ना धया गाअ ाः पषवण ववयावः ।कता नः वतमतः ॥ १.०९०.०५मध वाता ऋतायत मध रत सध वः ।मावीनः स वाषधीः ॥ १.०९०.०६मध नमताषसा मधमपाथव रजः ।मध ारत नः पता ॥ १.०९०.०७मधमाा वनपितमधमा अत सयः ।मावीगावा भवत नः ॥ १.०९०.०८श ना मः श व णः श ना भववयमा ।

r01.pdf 71

Page 73: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

श न इा बहपितः श ना वण मः ॥ १.०९०.०९व सा म चकता मनीषा व रज मन नष पथाम ।तव णीती पतरा न इदा दवष रमभजत धीराः ॥ १.०९१.०१व सा म त भः स त भव दः स दा ववदाः ।व वषा वषवभमहवा भ य भवा न चाः ॥ १.०९१.०२राा न त व णय तािन बहभीर तव साम धाम ।शचमस या न मा दाया अय मवास साम ॥ १.०९१.०३या त धामािन दव या पथया या पवतवाषधीवस ।तभना वः स मना अहळाज साम ित हया ग भाय ॥ १.०९१.०४व सा मास सप ितव राजात वहा ।व भा अ स तः ॥ १.०९१.०५व च साम ना वशा जीवात न मरामह ।यताा वनपितः ॥ १.०९१.०६व सा म मह भग व यन ऋतायत ।द दधास जीवस ॥ १.०९१.०७व नः साम वता रा राजघायतः ।न रय वावतः सखा ॥ १.०९१.०८साम यात मयाभव ऊतयः सत दाशष ।ताभनाऽवता भव ॥ १.०९१.०९इम य मद वचा जजषाण उपागह ।साम व ना वध भव ॥ १.०९१.१०साम गी भा वय वधया मा वचावदः ।स मळका न अा वश ॥ १.०९१.११ग य फाना अमीवहा वस वप वध नः ।स मः सा म ना भव ॥ १.०९१.१२साम रारध ना द गावा न यव स वा ।मय इव व अा ॥ १.०९१.१३

72 sanskritdocuments.org

Page 74: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यः सा म स य तव रारणव मयः ।त दः सचत कवः ॥ १.०९१.१४उ या णा अ भशतः साम िन पाहसः ।सखा स शव एध नः ॥ १.०९१.१५अा या यव सम त त वतः साम वय म ।भवा वाजय सग थ ॥ १.०९१.१६अा या यव मदतम साम वभरशभः ।भवा नः स वतमः सखा वध ॥ १.०९१.१७स त पयास सम यत वाजाः स वया यभमाितषाहः ।अायाय माना अ मताय साम दव वायमािन धव ॥ १.०९१.१८या त धामािन हवषा यज त ता त वा परभरत य म ।ग य फानः तरणः स वीराऽवीरहा चरा साम दयान ॥ १.०९१.१९सामा ध न सामा अवतमाश सामा वीर कमय ददाित ।सा दय वदय स भय पतवण या ददाशद ॥ १.०९१.२०अषाह य स पतनास प वषामसा वजन य गा पाम ।भरषजा स ित स वस जय त वामन मदम साम ॥ १.०९१.२१वममा अाषधीः साम वावमपा अ जनय व गाः ।वमा ततथाव१तर व याितषा व तमा ववथ ॥ १.०९१.२२दवन ना मनसा दव साम राया भाग स हसावभ य य ।मा वा त नदशष वीय याभययः चकसा गव ा ॥ १.०९१.२३ए ता उ या उषसः कतमत पव अध रजसा भानमत ।िनक वाना अाय धानीव ध णवः ित गावाऽ षीयत मातरः ॥ १.०९२.०१उदपणा भानवा वथा वायजा अ षीगा अ यत ।अ षासा वयना िन पवथा श त भानमषीरशयः ॥ १.०९२.०२अचत नाररपसा न वभः समानन याज नना परावतः ।इष वहतीः स कत स दानव वदह यज मानाय सव त ॥ १.०९२.०३अध पशास वपत न तरवापाणत व उ व बज हम ।

r01.pdf 73

Page 75: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

याितव भवनाय कवती गावा न ज य१ षा अावतमः ॥ १.०९२.०४य ची श दया अदश व ितत बाधत कणमवम ।व न पशा वदथव दवा दहता भानमत ॥ १.०९२.०५अतार तमसपारमयाषा उछती वयना कणाित । य छदा न यत वभाती स तीका सामनसाया जीगः ॥ १.०९२.०६भावती न ी स नताना दवः तव दहता गात मभः ।जावता नवता अ बयानषा गाअ ा उप मास वाजान ॥ १.०९२.०७उषतमया य शस स वीर दास वग रयमबयम ।स दस सा वसा या वभास वाजसता सभग बहतम ॥ १.०९२.०८वािन दवी भवनाभचया तीची च व या व भाित ।व जीव चरस बाधय ती वय वाचमवदनायाः ॥ १.०९२.०९पनःपनजाय माना पराणी स मान वणमभ शमाना ।ीव कवज अामनाना मतय दवी ज रय यायः ॥ १.०९२.१०य व ती दवा अता अबायप वसार सन तय याित ।मन ती मन या य गािन याषा जारय च सा व भाित ॥ १.०९२.११पश चा स भगा थाना सध न ाद उवया य त ।अमनती दया िन तािन सय य चित रमभशा ना ॥ १.०९२.१२उषतमा भराय वाजनीवित ।यन ताक च तन य च धामह ॥ १.०९२.१३उषा अ ह गा मया वित वभावर ।रवद य छ सनतावित ॥ १.०९२.१४य वा ह वाजनीवया अ ा णा उषः ।अथा ना वा साभगा या वह ॥ १.०९२.१५अ ना वितरदा गामा हरयवत ।अ वाथ समनसा िन य छतम ॥ १.०९२.१६यावथा ाकमा दवा याितजनाय चथः ।अा न ऊज वहतमना य वम ॥ १.०९२.१७

74 sanskritdocuments.org

Page 76: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

एह दवा मया भवा दा हरयवतनी ।उषबधा वहत सामपीतय ॥ १.०९२.१८अी षामावम स म श णत वषणा हवम ।ित स ािन हयत भवत दाशष मयः ॥ १.०९३.०१अी षामा या अ वामद वचः सप यित ।त ध स वीय गवा पाष वम ॥ १.०९३.०२अी षामा य अाित या वा दाशा वक ितम ।स जया स वीय वमायय वत ॥ १.०९३.०३अी षामा चित तय वा यदमणीतमवस पण गाः ।अवाितरत बस यय शषाऽवदत याितरक बयः ॥ १.०९३.०४य वमतािन दव राचनाय साम स त अधम ।य व सध रभशतरवादीषामावमत गभीतान ॥ १.०९३.०५अाय दवा मात रा जभारामादय पर य ना अः ।अी षामा णा वावधाना य ाय चथ लाकम ॥ १.०९३.०६अी षामा हवषः थतय वीत हय त वषणा ज षथाम ।स शमाणा ववसा ह भतमथा ध यज मानाय श याः ॥ १.०९३.०७या अ ीषामा हवषा सप यावचा मनसा या घ तन ।तय त रत पातमहसा वश जनाय मह शम यछतम ॥ १.०९३.०८अी षामा सव दसा स ती वनत गरः ।स दवा बभवथः ॥ १.०९३.०९अी षामावनन वा या वा घ तन दाशित ।त ददयत बहत ॥ १.०९३.१०अी षामावमािन ना य व हया ज जाषतम ।अा या त मप नः सचा ॥ १.०९३.११अी षामा पपतमवता न अा या यतामया हय सदः ।अ बलािन मघव स ध कण त ना अवर मतम ॥ १.०९३.१२इम ताममहत जातवदस रथमव स महमा मनीषया ।

r01.pdf 75

Page 77: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

भा ह नः मितरय स स स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०१य वमायज स स सा धयन वा ित दधत स वीयम ।स तताव नन मायहितर स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०२श कम वा स मध सा धया धय व दवा हवरदया तम ।वमादया अा वह ता१मय स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०३भराम कणवामा हवीष त चतय तः पवणापवणा वयम ।जीवातव तर सा धया धयाऽ स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०४वशा गा पा अ य चरत ज तवा प यदत चतपदभः ।चः कत उषसा महा अ य स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०५वमवय त हातास पयः शाता पाता ज नषा पराहतः ।वा वा अावया धीर पय य स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०६या वतः स तीकः स स दर चसत ळदवाित राचस ।राया दधा अित दव पय य स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०७पवा दवा भवत सव ता रथाऽाक शसा अ य त दढः ।तदा जानीतात पयता वचाऽ स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०८वधदःशसा अप दढा जह दर वा य अत वा क चदिणः ।अथा य ाय गण त स ग कय स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.०९यदय था अ षा राहता रथ वातजता वषभयव त रवः ।अादवस विनना ध मकतना स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.१०अध वनादत बयः पतिणा सा य यव सादा यथरन ।स ग त तावकया रथयाऽ स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.११अ य मय व णय धाय सऽवया ता मता हळा अतः ।मळा स ना भवषा मनः पनर स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.१२दवा दवानामस मा अता वस वस नामस चारवर ।शमयाम तव स थतमऽ स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.१३त भ यसम ः व दम सामाता जरस मळय मः ।दधास र वण च दाशषऽ स य मा रषामा वय तव ॥ १.०९४.१४

76 sanskritdocuments.org

Page 78: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य व स वणा ददाशाऽनागा वमदत स वताता ।य भण शवसा चादयास जावता राधसा त याम ॥ १.०९४.१५स वम साभग वय वानाकमायः ितरह दव ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.०९४.१६ वप चरतः वथ अ याया वसमप धापयत ।हररयया भवित वधावाा अ यया दश स वचाः ॥ १.०९५.०१दशम व जनयत गभमतासा यव तया वभम ।ितमानीक वयशस जन ष वराचमान पर षी नयत ॥ १.०९५.०२ीण जाना पर भषयय सम एक दयक मस ।पवामन दश पाथवानामत शास दधावन ॥ १.०९५.०३क इम वा िनयमा चकत वसा मातज नयत वधाभः ।बना गभा अ पसामपथाहाकविनरित वधावान ॥ १.०९५.०४अावा वधत चारास ज ानामवः वयशा उ पथ ।उभ व बयतजाय मानातीची स ह ित जाषयत ॥ १.०९५.०५उभ भ जाषयत न मन गावा न वाा उप तथरवः ।स दाणा द पितबभवात य दण ता हवभः ॥ १.०९५.०६उ यमीित सव तव बा उभ सचा यतत भीम ऋन ।उमकमजत स मावा मातया वस ना जहाित ॥ १.०९५.०७व ष प कणत उर यस पानः सद न गाभरः ।कवब पर ममयत धीः सा दवताता समितबभव ॥ १.०९५.०८उ त यः पय ित ब वराचमान महषय धाम ।वभर वयशाभराऽदधभः पायभः पाान ॥ १.०९५.०९धव ातः कणत गा तमम श मभरभ न ित ाम ।वा सना िन ज ठर ष धऽतनवा स चरित सष ॥ १.०९५.१०ए वा ना अ स मधा वधाना रवपावक वस व भाह ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.०९५.११स था सह सा जाय मानः स ः काया िन बळध वा ।

r01.pdf 77

Page 79: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अाप म ध षणा च साधद वा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०१स पवया िनवदा कयता यारमाः जा अ जनय ननाम ।वववता चसा ामप दवा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०२तमीळत थम य साध वश अाररातमसा नम ।ऊजः प भरत स दान दवा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०३स मातरा प वारपवदात तन याय ववत ।वशा गा पा ज िनता रादयाद वा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०४नाषासा वणमामयान धापय त शश मक समीची ।ावाामा ा अ तव भाित दवा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०५राया बः स गमना वस ना य य कतमसाध ना वः ।अ मत व र माणास एन दवा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०६न च परा च सद न रयीणा जातय च जाय मानय च ाम ।स त गा पा भवत भरद वा अ धारयवणादाम ॥ १.०९६.०७वणादा वणसत रय वणादाः सन रय य सत ।वणादा वीरवतीमष ना वणादा रासत दघमायः ॥ १.०९६.०८ए वा ना अ स मधा वधाना रवपावक वस व भाह ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.०९६.०९अप नः शाशचदघम शश या रयम ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०१स िया स गात या वस या च यजामह ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०२ यद एषा ााकास स रयः ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०३ य अ स रया जाय मह त वयम ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०४ यदः सह वता वता यत भानवः ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०५

78 sanskritdocuments.org

Page 80: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व ह वतामख वतः परभरस ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०६षा ना वतामखाित नावव पारय ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०७स नः सध मव नावयाित पषा वतय ।अप नः शाशचदघम ॥ १.०९७.०८वानरय समता याम राजा ह क भवनानामभीः ।इता जाता वमद व च वानरा य तत सय ण ॥ १.०९८.०१पा दव पा अ ः पथया पा वा अाषधीरा ववश ।वानरः सह सा पा अ ः स ना दवा स रषः पात नम ॥ १.०९८.०२वानर तव तस यम वााया मघवानः सचताम ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.०९८.०३जातवदस सनवाम साममरातीयता िन दहाित वदः ।स नः पषदित दगाण वा नावव सध दरताय ः ॥ १.०९९.०१स या वषा वय भः समाका महा दवः पथया स ाट ।स तीनस वा हया भरष मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०१ययानाः सय यव यामा भरभर वहा शा अत ।वषतमः सखभः वभरव मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०२दवा न यय रतसा दघानाः पथासा यत शवसापरताः ।तरषाः सास हः पाय भमवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०३सा अराभररतमा भषा वषभः सखभः सखा सन ।ऋमभऋ मी गा तभया मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०४स स नभन भ ऋ वा नषा सास ा अ मान ।सनी ळभः वयािन तववा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०५स मय मीः स मदनय कतााकभनभः सय सनत ।अ हसप ितः पता मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०६तमतया रणयरसाता त म य तयः कवत ाम ।

r01.pdf 79

Page 81: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स वय कण यश एका मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०७तमसत शवस उस वष नरा नरमवस त धनाय ।सा अ ध चमस याितवदवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०८स स यन यमित ाधत स द ण सग भीता क तािन ।स करणा चसिन ता धनािन मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.०९स ामभः सिन ता स रथभवद वाभः कभव१ ।स पाय भरभभरशतीमवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.१०स जामभयस मजाित मीहऽजा मभवा पत एवः ।अ पा ताकय तन यय ज ष मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.११स व भय हा भीम उः स हचताः श तनीथ ऋवा ।चीषा न शवसा पाजया मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.१२तय वः दित वषा दवा न व षा रवथः शमीवान ।त स चत स नय त धनािन मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.१३ययाज शवसा मानमथ परभजादसी वतः सीम ।स पारषत भमदसाना मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.१४न यय दवा दवता न मता अाप न शवसा अत मापः ।स रा व सा ा दव मवा ा भवव ऊती ॥ १.१००.१५राहावा स मदशलला मीा राय ऋाय ।वषवत बती ध ष रथ मा चकत नाषीष व ॥ १.१००.१६ए तय इ वण उथ वाषागरा अ भ ग णत राधः ।ऋाः भरबरषः स हदवा भयमानः स राधाः ॥ १.१००.१७दयछय पत एव हवा पथया शवा िन बहीत ।सन सखभः यभः सन सय सन दपः स वः ॥ १.१००.१८वाहा अधव ा ना अ वपरताः सनयाम वाजम ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१००.१९ मदन पतमदचता वचा यः कणग भा िनरहज ना ।अ वयवा वषण वदण मव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०१

80 sanskritdocuments.org

Page 82: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

या य स जाषाणन मयना यः शबर या अहपमतम ।इा यः शण मशष याव णव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०२यय ावापथवी पाय महय त व णा यय सयः ।यय य सध वः स ित त मव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०३या अाना या गवा गापितवशी य अारतः कमणकमण थरः ।वीळादा या अस वता वधा मव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०४या वय जग तः ाणतपितया ण थमा गा अवदत ।इा या दयरधरा अ वाितरव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०५यः शरभहया य भीभया धावयत य ज यभः ।इ य वा भवनाभ स दधमव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०६ ाणामित दशा वचणा भ याषा तनत पथ यः ।इ मनीषा अ य चित त मव त स याय हवामह ॥ १.१०१.०७या मवः परम स धथ यावम वजन मादयास ।अत अा या वर ना अछा वाया हव कमा सयराधः ॥ १.१०१.०८वाय साम सषमा सद वाया हवकमा वाहः ।अधा िनयवः सग णा म रय बहष मादयव ॥ १.१०१.०९मादय व हरभय त इ व य व श व स जव धन ।अा वा सश हरया वहतशह यािन ित ना जषव ॥ १.१०१.१०मता य वजन य गा पा वयमण सनयाम वाजम ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०१.११इमा त धय भर महा महीमय ता ध षणा य अानज ।तमस व च स व च सास हम दवासः शवसामदन ॥ १.१०२.०१अ य वा नः स बित ावाामा पथवी दश त वपः ।अ स याचमसाभच कम चरता वततरम ॥ १.१०२.०२त ा रथ मघवाव सा तय ज य त अन मदाम सग म ।अाजा न इ मनसा पत वाया मघवछम यछ नः ॥ १.१०२.०३वय ज यम वया य जा वतमाकमशमदवा भरभर ।

r01.pdf 81

Page 83: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ यम वरवः स ग कध श णा मघववया ज ॥ १.१०२.०४नाना ह वा हवमाना जना इ म धनाना धत रवसा वपयवः ।अ ाक ा रथमा ित सा तय ज ही िनभत मनतव ॥ १.१०२.०५गा जता बा अमततः स मः कमकमछतमितः खजकरः ।अ क प इः ितमानमाजसाथा जना व यत सषासवः ॥ १.१०२.०६उ श ताघव भयस उस हारच क ष वः ।अ मा वा ध षणा ितवष मधा वाण जस परदर ॥ १.१०२.०७िव धात ितमानमाजसता भमीनपत ीण राचना ।अतीद व भवन ववथाशर ज नषा स नादस ॥ १.१०२.०८वा दवष थम हवामह व बभथ पतनास सास हः ।सम नः कामपमयम दमः कणात स व रथ परः ॥ १.१०२.०९व ज गथ न धना राधथाभवाजा मघवहस च ।वाममवस स शशीमयथा न इ हवनष चादय ॥ १.१०२.१०वाहा अधव ा ना अ वपरताः सनयाम वाजम ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०२.११त इय परम पराचरधारयत कवयः परदम । मदमय य१ यद य समी पयत समनव क तः ॥ १.१०३.०१स धारयपथवी पथ वण हवा िनरपः स सज ।अहहमभनाहण यह य स मघवा शचीभः ॥ १.१०३.०२स जातभमा धान अाजः परा वभदचर दासीः ।वाव दयव हितमयाय सहा वधया म ॥ १.१०३.०३तदचष मानषमा य गािन कतय मघवा नाम बत ।उपयद य हयाय वी य स नः वस नाम दध ॥ १.१०३.०४तदय द पयता भर प दय धन वीया य ।स गा अ वदसा अ वददास अाषधीः सा अ पः स वनािन ॥ १.१०३.०५भरकमण वषभाय वण स यश ाय सनवाम सामम ।य अाया परपथीव शराऽय वना वभजित वदः ॥ १.१०३.०६

82 sanskritdocuments.org

Page 84: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तद व वीय चकथ यस सत वणाबाध याऽह म ।अन वा पीषत वय व दवासा अमदन वा ॥ १.१०३.०७शण प कय व वम य दावधीव परः शबरय ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०३.०८यािन इ िनषद अकार तमा िन षीद वाना नावा ।वमया वयाऽव सायाादाषा वतावहीयसः पव ॥ १.१०४.०१अा य नर इमतय ग न चास ा अवना जगयात ।दवासा मय दासय त न अा वसव ताय वणम ॥ १.१०४.०२अव ना भरत कत वदा अव ना भरत फन मदन ।ी रण ातः कय वय याष हत त याता वण शफायाः ॥ १.१०४.०३य याप नाभप रयायाः पवाभतरत रा शरः ।अ सी कलशी वीरपी पया हवाना उदभभरत ॥ १.१०४.०४ित यया नीथादश दयाराका नाछा सद न जानती गा त ।अध ा ना मघवक तादा ना मघव िनषपी परा दाः ॥ १.१०४.०५स व न इ सय सा अ वनागाव अा भज जीवशस ।मातरा भजमा ररषा नः त त महत इ याय ॥ १.१०४.०६अधा मय अा अधाय वषा चादव महत धनाय ।मा ना अक त पत यानाव य ा वय अास ित दाः ॥ १.१०४.०७मा ना वधीर मा परा दा मा नः या भाजनािन माषीः ।अाडा मा ना मघवछ िनभा नः पाा भस हजानषाण ॥ १.१०४.०८अ वाङह सामकाम वारय स ततय पबा मदाय ।उ यचा ज ठर अा वषव पतव नः श णह यमानः ॥ १.१०४.०९चमा अ व१तरा स पणा धावत दव ।न वा हरयनमयः पद वदत वता व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०१अथमा उ अ थन अा जाया य वत पितम ।तात वय पयः परदाय रस दह व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०२मा ष दवा अ दः व१रव पाद दवपर ।

r01.pdf 83

Page 85: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

मा सा यय श वः शन भम कदा चन व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०३य पछायवम स तता व वाचित । ऋत पय ग त कतभित नतना व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०४अ मी य दवाः थन िवा राचन दवः ।क ऋत कदनत ा व अाितव म अ य रादसी ॥ १.१०५.०५क ऋतय धण स क णय च णम ।कदय णा महपथाित ामम दढा व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०६अ ह सा अ यः परा स त वदाम कािन चत ।त मा यया या३ वका न त णज मग व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०७स मा तपय भतः स पीरव पशवः ।मषा न श ा य दत मायः तातार त शतता व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०८अ मी य स रमय ता म नाभरातता ।िततदायः स जामवाय रभित व म अ य रादसी ॥ १.१०५.०९अ मी य पाणा मय त थमहा दवः ।दवा न वाय सीचीना िन वावतव म अ य रादसी ॥ १.१०५.१०स पणा ए त अासत मय अाराधन दवः ।त स धत पथा वक तरत य तीरपा व म अ य रादसी ॥ १.१०५.११नय तदय हत दवासः सवाचनम ।ऋतमषत सध वः स य तातान सया व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१२अ तव यदय दववयाय म ।स नः स ा मनवदा दवाय वदरा व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१३स ा हाता मनवदा दवा अछा वदरः ।अ हया स षदित दवा दवष मधरा व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१४ा कणाित व णा गात वद तमीमह ।य णाित दा मित नया जायतामत व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१५अ सा यः पथा अादया दव वाय कतः ।न स दवा अित म त मतासा न पयथ व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१६

84 sanskritdocuments.org

Page 86: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ितः कपऽव हता दवाहवत ऊतय ।ताव बहपितः कवरणाद व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१७अ णा मा स ककः पथा यत ददश ह ।उहीत िनचाया त व पामयी व म अ य रादसी ॥ १.१०५.१८ए ना षण वयमवताऽभ या म वजन सव वीराः ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०५.१९इ म व णममतय मात शधा अदित हवामह ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०१त अादया अा ग ता स वतातय भत दवा वतय ष श वः ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०२अवत नः पतरः सवाचना उत दवी दवप ऋतावधा ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०३नराशस वाजन वाजय ह यर पषण स रमह ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०४बहपत सद मः स ग कध श याय मनहत तदमह ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०५इ कसा वहण शचीपित काट िनबाह ऋषरदतय ।रथ न दगासवः सदानवा वाा अहसा िनपपतन ॥ १.१०६.०६दवना दयद ितिन पात दवाता ायता मयछन ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०६.०७य ा दवाना य ित स मादयासा भवता मळयतः ।अा वाऽवाची समितववयादहाा वरवावरासत ॥ १.१०७.०१उप ना दवा अव सा ग मवरसा सामभः तयमानाः ।इ इयमता म रादयना अदितः शम यसत ॥ १.१०७.०२त इतणतदतदय मा तस वता चना धात ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०७.०३य इ ाी चत मा रथा वामभ वािन भवनािन च ।

r01.pdf 85

Page 87: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तना या त स रथ तथवासाथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०१यावदद भवन वमय यचा वरमता गभीरम ।तावा अ य पातव सामा अ वरमाी मनस य वयाम ॥ १.१०८.०२चाथ ह स य१ ाम भ स ीचीना वहणा उत थः ।तावाी स य ा िनषा वणः सामय वषणा वषथाम ॥ १.१०८.०३समव वा नजाना य तचा बह िततराणा ।तीः सामः परषभरवागाी सामनसाय यातम ॥ १.१०८.०४यानीाी चथवीया ण यािन पाय त वया िन ।या वा ािन स या श वािन तभः सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०५यदव थम वा वणाना३ ऽय सामा अस रना वहयः ।ता स या ामया ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०६यदाी मदथः व दराण य ण राजिन वा यजा ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०७यदाी यदष तवशष यवनष पष थः ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०८यदाी अव मया पथया मय मया परमयामत थः ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.०९यदाी परमया पथया मय मयामवमयामत थः ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.१०यदाी दव ा यप थया यपव तवाषधीव स ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.११यदाी उदता सय य मय दवः वधया मादयथ ।अतः पर वषणावा ह या तमथा सामय पबत स तय ॥ १.१०८.१२ए वाी पपवासा स तय वाय स ज यत धनािन ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०८.१३व य मनसा वय इ छाी ास उत वा सजा तान ।नाया य वमितरत म स वा धय वाजयती मतम ॥ १.१०९.०१

86 sanskritdocuments.org

Page 88: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ व ह भरदावरा वा वजामातत वा घा यालात ।अथा सामय य ती य वयामाी ताम जनयाम नय म ॥ १.१०९.०२मा छ रमीरित नाधमानाः पतणा श रनयछमानाः ।इाया क वषणा मदत ता ध षणाया उ पथ ॥ १.१०९.०३य वाया दवी ध षणा मदायाी साममशती स नाित ।तावना भहता सपाणी अा धावत मधना पमस ॥ १.१०९.०४य वामाी वस ना वभाग तवतमा शव वहय ।तावासा बहष य अ चषणी मादयथा स तय ॥ १.१०९.०५ चषणयः पतनाहवष पथया ररचाथ दव । सध यः ग रया महवा ाी वा भवनाय या ॥ १.१०९.०६अा भरत श त वबा अ ा इ ाी अवत शचीभः ।इम न त रमयः सय य यभः सप व पतरा न अास न ॥ १.१०९.०७परदरा श त वहताा इ ाी अवत भरष ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१०९.०८तत म अप तद तायत पनः वादा धीित चथाय शयत ।अ य स म इह वदयः वाहाकतय सम तणत ऋभवः ॥ १.११०.०१अाभागय यदछत एत नापाकाः ाा मम क चदापयः ।साध वनासर तय भमनागछत सव तदाशषा ग हम ॥ १.११०.०२तस वता वाऽमतवमासवदगा य वय त एत न ।य चमसमस रय भणमक सत मकणता चतवयम ॥ १.११०.०३वी शमी तरणवन वाघता मतासः सता अमतवमानशः ।सा ध व ना ऋभवः सर चसः सवस र समपयत धीितभः ॥ १.११०.०४ मव व ममतजनन एक पामभवा जहमानम ।उपतता उपम नाधमाना अमयष व इछमानाः ॥ १.११०.०५अा मनीषामतरय नयः चव घ त ज हवाम वना ।तरणवा य पतरय स र ऋभवा वाजमहदवा रजः ॥ १.११०.०६ऋभन इः शवसा नवीयान भवाजभवस भवस द दः ।

r01.pdf 87

Page 89: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य ाक दवा अवसाहिन य ३ ऽभ ितम पस तीरसवताम ॥ १.११०.०७िनमण ऋभवा गामपशत स वसना सजता मातर पनः ।साध वनासः वपयया नरा जी यवाना पतराकणातन ॥ १.११०.०८वाजभना वाजसाताववभमा इ चमा दष राधः ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.११०.०९त थ स वत वनापस त हर इवाहा वषवस ।त पतयामभवा यव य त व साय मातर सचाभवम ॥ १.१११.०१अा ना य ाय तत ऋभमयः व दाय स जावतीमषम ।यथा या म सव वीरया वशा तः शधा य धासथा वयम ॥ १.१११.०२अा तत सा ितमयमभवः सा ित रथाय सा ितमवत नरः ।सा ित ना जी स महत वहा जाममजाम पतनास स ण म ॥ १.१११.०३ऋभण ममा व ऊतय ऋभवाजातः सामपीतय ।उभा मावणा ननमना त ना हवत सा तय ध य ज ष ॥ १.१११.०४ऋभभराय स श शात सा ित स मयजाजा अ ा अ व ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.१११.०५ईळ ावापथवी पवचय ऽ घ म स च यामय ।याभभ र कारमशाय जव थताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०१य वादानाय स भरा अस ता रथमा त थवचस न मतव ।याभधयाऽव थः कमय ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०२य व तासा दयय शास न वशा यथा अ मतय मना ।याभध नमव१ पवथा नरा ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०३याभः परा तन यय मना माता त ष त रणवभषित ।याभमतरभवचणताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०४याभी रभ िनवत स तम उदनमरयत व श ।याभः कव सषासत मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०५याभरतक जस मानमारण भय याभरय थभजज वथः ।याभः कक ध वय च जव थताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०६

88 sanskritdocuments.org

Page 90: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

याभः शचत ध नसा स षसद त घ ममायावत मय ।याभः पग प कस मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०७याभः शचीभवषणा परावज ाध ाण च स एत व कथः ।याभवितका स ताममत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०८याभः सध मधमतमसत वस याभरजरावजवतम ।याभः कस तय नय मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.०९याभवपला धन सामथय स हमीह अाजावजवतम ।याभवशम णमावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१०याभः सदान अाशजाय वणज दघ वस मध काशा अ रत ।कीवत तातार याभरावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.११याभी रसा ादसा ः पपवथरन याभी रथमावत ज ष ।याभशाक उ या उदाजत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१२याभः सय परयाथः परावित मधातार पय वावतम ।याभव भराज मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१३याभमहामितथव कशाजव दवादास शबरहय अावतम ।याभः पभ सद य मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१४याभव वपपानमपतत कल याभवजािन दवयथः ।याभय मत पथमावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१५याभनरा श यव याभरय याभः परा मनव गा तमीषथः ।याभः शारराजत यमरमय ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१६याभः पठ वा जठ रय मनानाददत इा अा ।याभः शया तमवथा महाधन ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१७याभररा मनसा िनरयथाऽ गछथा ववर गाअ णसः ।याभमन शरमषा स मावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१८याभः पीवमदाय य हथरा घ वा याभर णीरशतम ।याभः स दास ऊहथः सद य१ ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.१९याभः शताती भवथा ददाशष भय याभरवथा याभरगम ।

r01.pdf 89

Page 91: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अायावती स भरामततभ ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.२०याभः कशानमस न दवयथा ज व याभयना अवत मावतम ।मध य भरथा यस रताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.२१याभनर गाषयध न षा य सा ता तनयय जव थः ।याभी रथा अव था याभरवतताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.२२याभः कस माजनय श तत तवीित च दभीितमावतम ।याभवसत प षतमावत ताभ ष ऊितभरना ग तम ॥ १.११२.२३अवतीमना वाचम कत ना दा वषणा मनीषाम ।अ यऽव स िन य वा वध च ना भवत वाजसाता ॥ १.११२.२४भरभः पर पातमानरभरना साभगभः ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.११२.२५इद याितषा याितरागाः कता अ जिन ववा ।यथा स ता सव तः स वाय ए वा राय षस यािनमारक ॥ १.११३.०१श सा श ती यागा दारग कणा सद नाययाः ।स मानबध अ मत अन ची ावा वण चरत अामनान ॥ १.११३.०२स माना अवा वारनततमयाया चरता दवश ।न मथत न तथतः स मक नाषासा समनसा वप ॥ १.११३.०३भावती न ी स नतानामचित चा व दरा न अावः ।ाया जग ना राया अ यदषा अ जीग भवनािन वा ॥ १.११३.०४ज य ३ चरतव मघाया भागय इ य राय उ वम ।द पय उवया वच उषा अ जीग भवनािन वा ॥ १.११३.०५ ाय व वस व महीया इ य व मथमव वमय ।वस शा जीवताभच उषा अ जीग भवनािन वा ॥ १.११३.०६ए षा दवा दहता य दश य छती यव ितः श वासाः ।वयशाना पाथवय वव उषा अ ह स भग य छ ॥ १.११३.०७पराय तीनामवित पाथ अायतीना थमा श तीनाम ।य छती जीवमदरय य षा मत क चन बाधय ती ॥ १.११३.०८

90 sanskritdocuments.org

Page 92: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

उषा यद स मध चकथ व यदाव सा सय य ।यानषाय यमाणा अजी ग तवष चकष भमः ॥ १.११३.०९कया या यस मया भवाित या य षया नन य छान ।अन पवाः कपत वावशाना दयाना जाषमयाभरित ॥ १.११३.१०ईय य पवतरामपयय छतीमषस मयासः ।अ ाभ न ितचयाभदा त य त य अ परष पया न ॥ १.११३.११या वयषा ऋतपा ऋतजाः स ावर स नता ई रय ती ।स मलबती दववीितमहााषः तमा य छ ॥ १.११३.१२श प राषा य वास दयथा अ द या वा मघानी ।अथा य छादरा अन न जरामता चरित वधाभः ॥ १.११३.१३य१ भद व अातावादप कणा िनणज दया वः ।बाधय य णभरराषा या ित स यजा रथन ॥ १.११३.१४अावहती पाया वायाण च कत कणत चकताना ।ईयषीणामपमा श तीना वभातीना थमाषा य त ॥ १.११३.१५उदव जीवा अस न अागा दप ागाम अा याितरित ।अारपथा यात व सया याग य ितरत अायः ॥ १.११३.१६यमना वाच उदयित विः तवाना रभ उषसा वभातीः ।अ ा तदछ गण त मघाय अाय िन ददह जावत ॥ १.११३.१७या गामती षसः सव वीरा य छत दाशष मयाय ।वायारव स नतानामदक ता अ दा अ वसामसवा ॥ १.११३.१८माता दवानामदत रनीक य य कतबहती व भाह ।श तक ण ना य१ छा ना जन जनय ववार ॥ १.११३.१९यम उ षसा वहतीजानाय शशमानाय भम ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.११३.२०इमा ाय तवस कपदन यराय भरामह मतीः ।यथा शमस पद चतपद व प ाम अ नातरम ॥ १.११४.०१मळा ना ात ना मयकध यराय नमसा वधम त ।

r01.pdf 91

Page 93: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यछ च या मनरायज पता तदयाम तव णीितष ॥ १.११४.०२अ याम त समित दवय यया यरय तव मीः ।स ायशा अ ाकमा चरारवीरा जहवाम त हवः ॥ १.११४.०३व ष वय य साध व कवमवस िन यामह ।अार अ य हळा अयत सम ितमयमया वणीमह ॥ १.११४.०४दवा वराहम ष कपदन व ष प नमसा िन यामह ।हत बष जा वायाण शम वम छदर य यसत ॥ १.११४.०५इद प मता मयत वचः वादाः वादया ाय वध नम ।रावा च ना अमत मतभाजन न ताकाय तन याय मळ ॥ १.११४.०६मा ना महातमत मा ना अभक मा न उ तमत मा न उ तम ।मा ना वधीः पतर मात मातर मा नः यातवा ररषः ॥ १.११४.०७मा न ताक तन य मा न अाया मा ना गाष मा ना अ ष ररषः ।वीराा ना भामता वधीहवतः सद मवा हवामह ॥ १.११४.०८उप त तामापश पा इवाकर रावा पतमता स म ।भा ह त समितमळय माथा वयमव इ वणीमह ॥ १.११४.०९अार त गा मत पष य र स म त अत ।मळा च ना अध च ह दवाधा च नः शम यछ बहाः ॥ १.११४.१०अवाचाम नमा अा अव यवः श णात ना हव ा मवा न ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.११४.११च दवानामदगा दनीक च मय व णयाः ।अाा ावापथवी अ तर सय अाा जग ततथष ॥ १.११५.०१सया दवीमषस राचमाना मया न याषामय ित पात ।या नरा दवयता य गािन वतवत ित भाय भम ॥ १.११५.०२भा अा हरतः सय य चा एत वा अन माासः ।नमयता दव अा पमथः पर ावापथवी य त स ः ॥ १.११५.०३तसय य दवव तहव मया कतावतत स ज भार ।य ददय हरतः स धथादााी वासतनत स म ॥ १.११५.०४

92 sanskritdocuments.org

Page 94: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तय व णयाभच सया प कणत ा पथ ।अ न तमयश दय पाजः कणमय रतः स भरत ॥ १.११५.०५अ ा दवा उदता सय य िनरह सः पपता िनरवात ।ता मा व णा मामहतामदितः सधः पथवी उ त ाः ॥ १.११५.०६नास याया बहरव व तामा इयय यव वातः ।यावभगाय वमदाय जाया स नाजवा य हत रथन ॥ १.११६.०१वीळपभराशहमभवा दवाना वा ज ितभः शाशदाना ।तासभा नासया स हमाजा य मय धन जगाय ॥ १.११६.०२ता ह भयमनादमघ रय न क मवा अवाहाः ।तमहथनाभरावतीभरतररपादकाभः ॥ १.११६.०३ितः प रहाितजनास या भयमहथः पतगः ।स मय धव ाय पार िभी रथः श तपः षळः ॥ १.११६.०४अ नारण तदवीरयथामनाथान अ भण स म ।यद ना ऊहथभयमत श तारा नावमातथवासम ॥ १.११६.०५यमना ददथः तममघााय श दवत ।ता दा मह कतय भपा वाजी सद मया अ यः ॥ १.११६.०६य व नरा तवत प याय कीवत अरदत परधम ।कारात राछफादय वणः श त क ा अ सत सरायाः ॥ १.११६.०७हमना सम वारयथा पतमतीमजमा अधम ।ऋबीस अि मनावनीतमयथः सव गण वत ॥ १.११६.०८परावत नासयानदथाम ाब चथजबारम ।र ापा न पायना य राय स हाय तय त गात मय ॥ १.११६.०९ज ज षा नासया त व ामत ापमव यवानात ।ाितरत जहतयाय द ादपितमकणत कनीनाम ॥ १.११६.१०ता नरा शय राय चाभमासया व थम ।य ासा िनधमवापगह मश तादपथवदनाय ॥ १.११६.११ता नरा स नय दस उ मावक णाम तय तन वम ।

r01.pdf 93

Page 95: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दय यवाथवणा वामय शीणा यदमवाच ॥ १.११६.१२अजा हवीासया करा वा मह यामपभजा परधः । त तछासरव वमया हरयहतमनावदम ॥ १.११६.१३अाा वकय वितकामभीक य व न रा नासयाममम ।उता कव पभजा य व ह कप माणमकणत वच ॥ १.११६.१४चर ह वरवाछद पणमाजा खलय परतायाम ।स ा जामायसी वपलाय धन हत सत व य धम ॥ १.११६.१५श त मषाव चदानमा त पताध चकार ।ता अ ी नासया वच अाध दा भषजावनवन ॥ १.११६.१६अा वा रथ दहता सय य कावाितदवता जय ती ।व दवा अव मयत ः सम या नासया सचथ ॥ १.११६.१७यदया त दवादासाय वितभराजायाना हय ता ।रवदवाह सचना रथा वा वषभ शश मार य ा ॥ १.११६.१८रय स वपयमायः स वीय नासया वहता ।अा ज ावी सम नसाप वाजरा भाग दधतीमयातम ॥ १.११६.१९परव जाष वतः सी स गभनमहथ रजाभः ।वभदना नासया रथन व पवता अजर य अ यातम ॥ १.११६.२०एक या वतारावत रणाय वशमना स नय स हा ।िनरहत दना इवता पथवसा वषणावरातीः ॥ १.११६.२१श रय चदाचकया वतादा नीचादा चथः पातव वाः ।श यव चासया शचीभजस रय तय पयथगाम ॥ १.११६.२२अ वय त तवत कणयाय ऋजय त नासया शचीभः ।पश न न मव दशनाय वणाव ददथवकाय ॥ १.११६.२३दश राीरशवना नव नव न थतमव१तः ।वत रभमदिन वमयथः साममव वण ॥ १.११६.२४ वा दसायनाववाचमय पितः या स गवः स वीरः ।उत पय वदघमायरतमवरमाण जगयाम ॥ १.११६.२५

94 sanskritdocuments.org

Page 96: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

मवः सामयाना मदाय ा हाता ववासत वाम ।बहती राितवता गीरषा या त नास याप वाजः ॥ १.११७.०१या वामना मनसा जवीया थः वा वश अाजगा ित ।यन गछथः स कता दराण तन नरा वितरय यातम ॥ १.११७.०२ऋष नरावहसः पाजयम बीसादि मथा ग णन ।मनता दयारशवय माया अ नपव वषणा चादय ता ॥ १.११७.०३अ न ग हमना दरवऋ ष नरा वषणा रभमस ।स त रणीथा वत दसा भन वा जयत पया कतािन ॥ १.११७.०४स षवास न िनऋ त पथ सय न दा तमस यत म ।श भ न दश त िनखात मदपथरना वदनाय ॥ १.११७.०५ता नरा शय पयण क ीवता नासया परन ।श फादय वाजना जनाय श त का अ सत मधनाम ॥ १.११७.०६य व नरा तवत कणयाय वणाव ददथवकाय ।घाषाय चपतषद दराण पित जय या अनावदम ॥ १.११७.०७य व यावाय श तीमद महः ा णयाना कवाय ।वाय त षणा कत वा याषदाय वा अ यध म ॥ १.११७.०८प वपायना दधाना िन पदव ऊहथराशमम ।स हसा वाजन मतीतमहहन वय१ त म ॥ १.११७.०९ए तािन वा वया सदान ा ष सद न रादयाः ।या पासा अना हवत या तमषा च वदष च वाजम ॥ १.११७.१०स नामाननाना गणाना वाज वाय भरणा रदता ।अ गय णा वावधाना स वपला नासयारणीतम ॥ १.११७.११कह याता स ित कायय दवा नपाता वषणा शय ा ।हरययव कलश िनखातमदपथदशम अ नाहन ॥ १.११७.१२य व यवानमना जरत पनयवान चथः शचीभः ।य वा रथ दहता सय य स ह या नासयावणीत ॥ १.११७.१३य व ता य पयभ रवः पनमयाव भवत यवाना ।

r01.pdf 95

Page 97: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य व भयमणसा िनः स माभहथऋ भरः ॥ १.११७.१४अजा हवीदना ताया वा ाहः सममय थजग वान ।िनमहथः स यजा रथन मनाजवसा वषणा वत ॥ १.११७.१५अजा हवीदना वितका वामाा यसी ममत वकय ।व ज यषा ययथः सावजात ववाचा अहत वषण ॥ १.११७.१६श त मषाव मामहान तमः णीत मशवन पा ।अाी ऋा अनावध याितरधाय चथवच ॥ १.११७.१७श नमधाय भरमय सा वकरना वषणा नरित ।जारः कनीन इव चदान ऋाः श तमक च मषान ॥ १.११७.१८मही वामितरना मयाभत ाम ध या स रणीथः ।अथा य वामदय परध रागछत सी वषणाववाभः ॥ १.११७.१९अध न दा तय१ वषामपवत श यव अना गाम ।य व शचीभवमदाय जाया य हथः पमय याषाम ॥ १.११७.२०यव वकणाना वपतष दहता मनषाय दा ।अ भ दय बकरणा धमता याितथरायाय ॥ १.११७.२१अाथवणायाना दधीचऽ शरः य रयतम ।स वा मध वाचतायवा यावपकय वाम ॥ १.११७.२२सदा कवी सम ितमा चक वा वा धया अना ावत म ।अ रय नासया बहतमपयसाच य रराथाम ॥ १.११७.२३हरयहतमना रराणा प नरा वमया अ दम ।िधा ह याव मना वकतमीवस एरयत सदान ॥ १.११७.२४ए तािन वामना वीया ण पयाया यवाऽवाचन । कवता वषणा य वया स वीरासा वदथमा वदम ॥ १.११७.२५अा वा रथा अना य नपवा समळकः ववा याव वाङ ।या मय य मनसा जवीयावध रा वषणा वातरहाः ॥ १.११८.०१िवध रण िवता रथन िचण स वता या तमवाक ।पवत गा जव तमवता ना वधय तमना वीरम ॥ १.११८.०२

96 sanskritdocuments.org

Page 98: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वामना स वता रथन दावम श णत ाकमः ।कम वा यव ित गमावासा अना पराजाः ॥ १.११८.०३अा वा य नासा अना वहत रथ य ास अाशवः पतगाः ।य अ रा दयासा न गा अ भ या नासया वहत ॥ १.११८.०४अा वा रथ यव ितत द ज ी न रा दहता सय य ।पर वामा वपषः पतगा वया वहव षा अ भीक ॥ १.११८.०५उदनमरत दसना भ भ दा वषणा शचीभः ।िनाय पारयथः समापनवान चथयवानम ॥ १.११८.०६य वमयऽव नीताय तमजमामानमनावधम ।य व कवायापराय चः य ध स ित ज जषाणा ॥ १.११८.०७य व ध न श यव नाधतायापवतमना पयाय ।अमत वितकामहसा िनः ित जा वपलाया अधम ॥ १.११८.०८य व त पदव इजतमहहनमनादमम ।जामया अ भभितम स हसा वषण वीम ॥ १.११८.०९ता वा नरा ववस सजा ता हवामह अना नाधमानाः ।अा न उप वस मता रथन गरा जषाणा स वताय यातम ॥ १.११८.१०अा य नय जव सा नत नना या त नासया स जाषाः ।हव ह वामना रातहयः शमाया उषसा य ा ॥ १.११८.११अा वा रथ पमाय मनाजव जीरा य य जीवस व ।स हकत विनन श तस ीवान वरवाधामभ यः ॥ १.११९.०१ऊवा धीितः य य यामयधा य शसम यत अा दशः ।वदाम घ म ित यय तय अा वामजानी रथमनाहत ॥ १.११९.०२स यथः पपधानासा अमत श भ मखा अमता जायवा रण ।य वारह वण चकत रथा यदना वहथः स रमा वरम ॥ १.११९.०३य व भय भरमाण वभग त वयभिनवहता पतय अा ।या स वितवषणा वजय१ दवादासाय मह चित वामवः ॥ १.११९.०४य वारना वपष यवायज रथ वाणी यमतरय शय म ।

r01.pdf 97

Page 99: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा वा पितव स याय ज मषी याषावणीत जया य वा पती ॥ १.११९.०५य व रभ परषतयथा हमन घ म परत मय ।य व श यारवस पयथ गव दघण वदनतायाय षा ॥ १.११९.०६य व वदन िनऋ त जरयया रथ न दा करणा समवथः ।ा दा व जनथा वपयया वाम वधत दसना भवत ॥ १.११९.०७अग छत कपमाण परावित पतः वय यज सा िनबाधतम ।ववतीरत ऊतीय वारह चा अ भीक अभवभयः ॥ १.११९.०८उत या वा मधम कारपद सामयाशजा वयित ।य व दधीचा मन अा ववासथाऽथा शरः ित वाम वदत ॥ १.११९.०९य व पदव प वारमना पधा त त तार दवयथः ।शय रभ पतनास दर चक य ममव चषणीसह म ॥ १.११९.१०का राध ााना वा का वा जाष उभयाः ।कथा वधाय चताः ॥ १.१२०.०१वासावरः पछदवािनथापरा अचताः ।न च मत अा ॥ १.१२०.०२ता वासा हवामह वा ता ना वासा म वाचतम ।ाचय माना य वाकः ॥ १.१२०.०३व पछाम पाा ३ न दवावषतयातय दा ।पात च स सा य व च रयसा नः ॥ १.१२०.०४ या घाष भगवाण न शाभ यया वाचा यज ित पया वाम ।षयन वान ॥ १.१२०.०५ त गा य तक वानयाह च ररभाना वाम ।अाी श भपती दन ॥ १.१२०.०६य व ात महा रय व वा यरततसतम ।ता ना वस सगा पा यात पात ना वकादघायाः ॥ १.१२०.०७मा क धातमय मिण ना माका ना ग हया ध नवा गः ।तनाभजा अश ीः ॥ १.१२०.०८

98 sanskritdocuments.org

Page 100: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दहीयध तय य वाक राय च ना ममीत वाजवय ।इष च ना ममीत धन मय ॥ १.१२०.०९अ नारसन रथमन वाजनीवताः ।तनाह भर चाकन ॥ १.१२०.१०अ य स मह मा तन ात जना अन ।सा मपय स खा रथः ॥ १.१२०.११अध वय िनवदऽभत रवतः ।उभा ता ब नयतः ॥ १.१२०.१२कदथा नः पा दवयता वरा अरसा तरयन । यदानश अा हयया सत अवर यज ः ॥ १.१२१.०१ती ा स ध ण षायभवाजाय वण नरा गाः ।अन वजा महष त ा मनामय पर मातर गाः ॥ १.१२१.०२न वमणीः पय राट तरा वशामरसामन न ।त िनय त त ता चतपद नया य पाद ॥ १.१२१.०३अ य मद वय दा ऋतायापीवतमयाणामनीकम ।य सग िकक वतदप हा मानषय दरा वः ॥ १.१२१.०४तय पया यप तरावनीता राधः स रततरण भरय ।शच य रण अाय जत सब दघा याः पय उ यायाः ॥ १.१२१.०५अध ज तरणमम राय या उषसा न सरः ।इदयभरा वदहयः वण स रणाभ धाम ॥ १.१२१.०६वा य नध ितरपयासरा अवर पर राधना गाः ।य भास कया अन नन वश पष तराय ॥ १.१२१.०७अ ा महा दव अादा हर इह ासाहमभ या धान उस म ।हर य मदन दव ध गारभसमभवाताय म ॥ १.१२१.०८वमाय स ित वतया गाद वा अमानमपनीतमवा ।कसा य य पत ववणमनतः परयास वधः ॥ १.१२१.०९परा यसर तमसा अपीत तमवः फलग हितमय ।

r01.pdf 99

Page 101: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

शण य चपरहत यदाजा दवपर स थत तदादः ॥ १.१२१.१०अन वा मही पाजसी अच ावाामा मदताम कमन ।व वमाशया न स रास महा वण सवपा वराम ॥ १.१२१.११वम नया या अवा नता वातय स यजा वहान ।य त काय उ शना मदन दा हण पाय तत वम ॥ १.१२१.१२व सरा हरता रामया नरमतशा नायम ।ाय पार नवित नाया नामप कतमवतयाऽय यन ॥ १.१२१.१३व ना अ या इ दहणायाः पाह ववा दरतादभीक । ना वाजा या ३ अ बयािनष य ध वस स नताय ॥ १.१२१.१४मा सा त अ समितव दस ाजमहः समषा वरत ।अा ना भज मघवगाव या महात सध मादः याम ॥ १.१२१.१५ वः पात रघमय वाऽधा य ाय मीष भरवम ।दवा अ तायस रय वीरर षयव मता रादयाः ॥ १.१२२.०१पीव पवित वावधया उषासाना प धा वदान ।तरनाक य त वसाना सय य या स शी हरयः ॥ १.१२२.०२मम नः परा वस हा मम वाता अ पा वषवान ।श शीतमापवता य व नता व वरवयत दवाः ॥ १.१२२.०३उत या म य शसा त नाय यता पाताश जा वय । वा नपातमपा कणव मातरा रापनयायाः ॥ १.१२२.०४अा वा व यमाश जा वय घाषव शस मजनय नश । वः पण दावन अा अछा वाचय वसता ितमः ॥ १.१२२.०५ त म मावणा हवमात त सद न वतः सीम ।ात नः ातराितः स ातः स ा सध रः ॥ १.१२२.०६तष सा वा वण म राितगवा श ता पया मष प । तरथ यर थ दधानाः स ः प िनधा नासा अमन ॥ १.१२२.०७अ य तष महमघय राधः सचा सनम नषः स वीराः ।जना यः पया वाजनीवानावता रथना म स रः ॥ १.१२२.०८

100 sanskritdocuments.org

Page 102: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

जना या मावणावभग पा न वा स नाय णयाक ।वय स य दय िन ध अाप यद हााभऋ तावा ॥ १.१२२.०९स ाधता नषा दस जतः शध तरा न रा ग त वाः ।वस राितयाित बाहसवा वास पस सद मरः ॥ १.१२२.१०अध मता नषा हव स रः ाता राजाना अ मतय माः ।नभाजवा यरवय राधः शतय महना रथवत ॥ १.१२२.११ए त शध धाम यय स ररय वाचदशतयय नश । ािन यष वसता ती रारव सवत भथष वाजम ॥ १.१२२.१२मदामह दशतयय धासयप बता यया ।कमा इरमरत ई शानास त ष ऋत नन ॥ १.१२२.१३हरयकण मणीवमणता व वरवयत दवाः ।अ या गरः स अा ज मषीराााकत भयव ॥ १.१२२.१४चवारा मा मशशारय शया रा अाय वसय ज णाः ।रथा वा मावणा दघासाः यमगभतः सरा नाात ॥ १.१२२.१५पथ रथा दणाया अया यन दवासा अ मतासा अथः ।कणाददथादया ३ वहाया क सती मानषाय या य ॥ १.१२३.०१पवा वावनादबाध जय ती वाज बहती सन ी ।उा य यव ितः पन भराषा अ गथ मा पवता ॥ १.१२३.०२यद भाग वभजास नय उषा दव मय ा स जात ।दवा ना अ सव ता दमना अनागसा वाचित सया य ॥ १.१२३.०३ग हग हमहना या यछा दवदव अध नामा दधाना ।सषासती ातना श दागाद ममजत वस नाम ॥ १.१२३.०४भगय वसा व णय जामषः सनत थमा ज रव ।पा स दया या अ घय धाता जय म त दणया रथन ॥ १.१२३.०५उदरता स नता उपरधीदयः शशचानासा अथः ।पाहा वस िन तमसापगहा वक वय षसा वभातीः ॥ १.१२३.०६अपायदय य१ यद ित वषप अहनी स चरत ।

r01.pdf 101

Page 103: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

परता तमा अ या गहाकरादषाः शाशचता रथन ॥ १.१२३.०७स शीर स शीरद ा दघ स चत व णय धाम ।अ न वाशत याज नायक का त पर यत स ः ॥ १.१२३.०८जान यः थमय नाम श ा क णादजिन तीची ।ऋतय याषा न मनाित धामाहरहिनकतमाचरती ॥ १.१२३.०९कय व त वा३ शाशदाना एष दव दवमयमाणम ।स यमाना यव ितः परतादाववास कणष वभाती ॥ १.१२३.१०स स काशा मातमव याषावतव कणष श कम ।भा वमषा वतर य छ न त अ या उषसा नशत ॥ १.१२३.११अावतीगामतीववारा यत माना रमभः सय य ।परा च यत पनरा च यत भा नाम वहमाना उषासः ॥ १.१२३.१२ऋतय रममन यछमाना भ त मास धह ।उषा ना अ स हवा य छाास राया मघव स च यः ॥ १.१२३.१३उषा उछती समधान अ ा उसय उवया याितरत ।दवा ना अ सव ता वथ ासावीप चतपदय ॥ १.१२४.०१अमनती दया िन तािन मनती मन या य गािन ।ईयषीणामपमा श तीनामायतीना थमाषा य ात ॥ १.१२४.०२ए षा दवा दहता य दश याितवसाना समना परतात ।ऋतय पथामवित सा ध जानतीव न दशा मनाित ॥ १.१२४.०३उपा अदश श यवा न वा नाधा इ वावरकत याण ।अ स स स ता बाधय ती शमागापन रयषीणाम ॥ १.१२४.०४पव अध रजसा अ यय गवा जिन यकत क तम ।य थत वतर वरय अाभा पणती पा पथा ॥ १.१२४.०५ए वदषा प तमा श क नाजाम न पर वण जामम ।अ रपसा तवा३ शाशदाना नाभादषत न महा वभाती ॥ १.१२४.०६अ ातव पस ए ित तीची ग ताग व स नय धनानाम ।जायव पय उश ती स वासा उषा हव िन रणीत असः ॥ १.१२४.०७

102 sanskritdocuments.org

Page 104: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वसा व याय य यािनमारगप ययाः ितचयव ।य छती रमभः सय या समन गा इव ाः ॥ १.१२४.०८अासा पवासा महस वसणामपरा पवामय ित पात ।ताः वय सीन नम रवदछत स दना उ षासः ॥ १.१२४.०९ बाधयाषः पणता मघायब यमानाः पणयः ससत ।रवदछ मघव ा मघािन रवता स नत जारय ती ॥ १.१२४.१०अवयमव ितः परता गवामणानामनीकम ।व ननमछादस ित क तग हगहमप ितात अ ः ॥ १.१२४.११उ वय स तरपर य पत भाजा य ा ।अ मा स त वहस भर वाममषा दव दाशष मयाय ॥ १.१२४.१२अता ताया णा मऽवीवधवमशती षासः ।य ाक दवीरवसा सनम सह ण च श ितन च वाजम ॥ १.१२४.१३ाता र ातरवा दधाित त चकवाितगा िन ध ।तन जा वधय मान अाय रायपाषण सचत स वीरः ॥ १.१२५.०१स गर ससहर यः वा बहद वय इा दधाित ।यवायत वस ना ातरवा मीज यव पदमसनाित ॥ १.१२५.०२अाय म स कत ातरछः प वस मता रथन ।अ शाः स त पायय मस रय यर वधय स नताभः ॥ १.१२५.०३उप रत सध वा मयाभव ईजान च य यमाण च ध नवः ।पणत च पपर च वयवा घ तय धारा उप यत वतः ॥ १.१२५.०४नाकय प अध ितित ता यः पणाित स ह दवष गछित ।ता अापा घ तमषत सध वता इ य दणा पवत सदा ॥ १.१२५.०५दणावतामदमािन चा दणावता दव सया सः ।दणावता अ मत भजत दणावतः ितरत अायः ॥ १.१२५.०६मा पणता दरतमन अारा जारषः स रयः स तासः ।अ यतषा परधरत क दपणतमभ स य त शाकाः ॥ १.१२५.०७अमदातामा भर मनीषा सधा वध य ता भायय ।

r01.pdf 103

Page 105: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

या म स हमममीत स वानतता राजा व इछमानः ॥ १.१२६.०१श त राा नाधमानय िनकाछतमाय तास अादम ।श त कीवा अस रय गाना दव वाऽजर मा ततान ॥ १.१२६.०२उप मा या वाः वनय न दा वधमता दश रथासा अथः ।षः स हमन गय मागासन क ीवा अभपव अा म ॥ १.१२६.०३चवारशशरथय शाणाः स हया ण नयत ।मदयतः कश नावता अया क ीवत उदमत पाः ॥ १.१२६.०४पवामन य ितमा दद वीय ा अ ावरधायसा गाः ।स बध वा य वया इव ा अन वतः व एष त पाः ॥ १.१२६.०५अाग धता परगधता या कशीकव जह ।ददाित म यादर याश ना भाया श ता ॥ १.१२६.०६उपाप म परा मश मा म दाण मयथाः ।सवाहम रामशा ग धारणामवावका ॥ १.१२६.०७अ हातार मय दावत वस स न सह सा जातवदस व न जातवदसम ।य ऊवया ववरा दवा दवाया कपा ।घ तय वा मन व शाचषाजा नय स पषः ॥ १.१२७.०१यज वा यज माना वम य मरसा व मभवभः श मभः ।परानमव ा हातार चषणीनाम ।शाचकश वषण यममा वशः ावत ज तय वशः ॥ १.१२७.०२स ह प चदाजसा व ता दाना भवित हतरः परशन हतरः ।वीळ चय समता वनव यथरम ।िनःषहमाणा यमत नाय त धवासहा नाय त ॥ १.१२७.०३हा चदा अन दयथा वद तज ाभररणभदाव स ऽय दाव स । यः पण गाहत त नव शाचषा ।थरा चदा िन रणायाज सा िन थराण चदाजसा ॥ १.१२७.०४तमय पमपरास धीमह न यः स दशतरा दवातरादायष दवातरात ।अादयाय भणवळ शम न स नव ।

104 sanskritdocuments.org

Page 106: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

भमभमवा यता अ जरा अ या यता अ जराः ॥ १.१२७.०५स ह शधा न मात तववणरवतीषवराविन रातनाविनः ।अाद याया ददयय कतरहणा ।अध ाय हषता षीवता व जषत पथा नरः श भ न पथाम ॥ १.१२७.०६ता यद कतासा अ भवा नमयत उपवाचत भगवा मता दाशा भगवः ।अ रश वस ना शचया ध णर षाम ।या अ पधीविनषी मधर अा विनषी मधरः ॥ १.१२७.०७वासा वा वशा पित हवामह सवासा समान दपित भज स यग वाहस भज ।अित थ मानषाणा पतन यया स या ।अ मी च व अ मतास अा वया हया दववा वयः ॥ १.१२७.०८वम सह सा सह तमः श तमा जायस दवतातय रयन दवतातय ।श तमा ह त मदा तम उ त तः ।अध ा त पर चरयजर ीवाना नाजर ॥ १.१२७.०९ वा मह सह सा सह वत उषबध पशष नाय तामा बभवय ।ित यद हवावास ास जाग व ।अ रभा न ज रत ऋषणा जणहात ऋषणाम ॥ १.१२७.१०स ना नद दशान अा भरा दवभः सचनाः सचतना महा रायः स चतना ।मह शव नकध स च भज अ य ।मह तातया मघवस वीय मथी ा न शवसा ॥ १.१२७.११अ य जायत मनषा धरमण हाता यज उशजामन तमः वमन तम ।व ः सखीय त रयरव वयत ।अदधा हाता िन षददळपद परवीत इळपद ॥ १.१२८.०१त य साध मप वातयामयतय पथा नमसा हवता दवताता हवता ।स न ऊजामपाभय या कपा न ज यित ।य मात रा मनव परावता दव भाः परावतः ॥ १.१२८.०२एव न स ः पय ित पाथव मगी रता वषभः किनदधतः किनदत ।श त चाणा अ भद वा वनष त वणः ।

r01.pdf 105

Page 107: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

सदा दधान उपरष सान व ः परष सान ष ॥ १.१२८.०३स स तः पराहता दमदमऽय यावरय चतित वा य य चतित ।वा वधा इ षय त वा जातािन पपश ।यता घत ीरितथरजायत विवधा अजा यत ॥ १.१२८.०४वा यद य तवषीष पत ऽरव ण मता न भाय षराय न भाया ।स ह ा दानमवित वस ना च मना ।स नासत दरतादभतः शसा दघादभतः ॥ १.१२८.०५वा वहाया अरितवस दध हत दण त रणन श थ व यया न श थत ।वा इदषयत दवा हयमाहष ।वा इस कत वारमवय ारा य वित ॥ १.१२८.०६स मानष वजन शत मा हता३ ऽय ष जया न वपितः या य ष वपितः ।स हया मानषाणामळा कतािन पयत ।स नासत व णय ध तमहा दवय ध तः ॥ १.१२८.०७अ हातारमीळत वस धित य चितमरित य रर हय वाह य रर ।वाय ववदस हातार यज त कवम ।दवासा रवमवस वस यवा गी भी रव वस यवः ॥ १.१२८.०८य व रथम मधसा तयऽपा का सत मषर णय स ानव नय स ।स मभय करा वश वाजन म ।सााकमनव ततजान वधसा ममा वाच न वधसा म ॥ १.१२९.०१स ध यः ा पतनास कास चाय इ भरतय नभरस ततय नभः ।यः शरः व१ः सिन ता या ववाज त ता ।तमीशानास इरधत वाजन पमय न वाजन म ॥ १.१२९.०२दा ह ा वषण पवस वच क चावीरर शर मय परवण मय म ।इात तय तव ताय वयशस ।माय वाच व णाय स थः समळकाय स थः ॥ १.१२९.०३अ ाक व इममसीय सखाय वाय ासह यज वाजष ासह यज म ।अ ाक ातयऽवा पसष कास चत ।

106 sanskritdocuments.org

Page 108: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

नह वा शः तरत तणाष य व श तणाष यम ॥ १.१२९.०४िन ष नमाितमित कय य चजाभररणभनाितभ ाभा ितभः ।नष णा यथा पराननाः श र मय स ।वािन परारप पष विरासा विना अछ ॥ १.१२९.०५ ताचय भयायद व हया न य इषवा रजित राहा म रजित ।वय सा अ दा िनदा वधरजत दमितम ।अव वदघश साऽवत रमव मव वत ॥ १.१२९.०६वनम ताया चतया वनम रय रयवः स वीय रव सत स वीयम ।दमान स मतभरम षा पचीमह ।अा स याभर ितभयज ितभः ॥ १.१२९.०७ा वा अ वयशाभती परवग इा दमतीना दरमदमतीनाम ।वय सा रषयय या न उपष अ ः ।हतमस वित ा ज णन वित ॥ १.१२९.०८व न इ राया परणसा या ह पथा अ नहसा परा या रसा ।सचव नः पराक अा सच वातमीक अा ।पाह ना दरादारादभभः सदा पाभभः ॥ १.१२९.०९व न इ राया त षसा चवा महमा स दवस मह म नावस ।अाज ातरवता रथ क चदमय ।अ यम रषः क चदवा ररत चदवः ॥ १.१२९.१०पाह न इ सत धाऽवया ता सद ममतीना दवः सदमतीनाम ।हता पापय रस ाता वय मावतः ।अधा ह वा जिन ता जीज नसा राहण वा जीज नसा ॥ १.१२९.११ए या प नः परावता नायमछा वदथानीव सप ितरत राजव सप ितः ।हवामह वा वय य वतः स त सचा ।पासा न पतर वाजसातय मह वाजसातय ॥ १.१३०.०१पबा सामम सवानमभः काशन स मवत न वस गतातषाणा न वस गः ।मदाय हय ताय त त वमाय धाय स ।

r01.pdf 107

Page 109: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा वा यछत हरता न सय महा वव सय म ॥ १.१३०.०२अवदवा िनहत गहा िनध वन गभ परवीतममयन त अ तरमिन ।ज वी गवामव सषास रतमः ।अपावणादष इः परवता ार इषः परवताः ॥ १.१३०.०३दाहाणा वमा गभयाः व ितममसनाय स य दहहयाय स य त ।स वया न अाज सा शवाभर मना ।त व व विनना िन वस परव िन वस ॥ १.१३०.०४व वथा न इ सत वऽछा सम मसजा रथा इव वाजय ता रथा इव ।इत ऊतीरयत समानमथमतम ।ध नरव मनव वदाहसा जनाय वदाहसः ॥ १.१३०.०५इमा त वाच वस यत अायवा रथ न धीरः वपा अतषः स ाय वामतषः ।श ता जय यथा वाजष व वाजन म ।अय मव शवस सा तय धना वा धनािन सा तय ॥ १.१३०.०६भनपरा नवितम परव दवादासाय मह दाशष नता वण दाशष नता ।अ ितथवाय शबर ग र ा अवाभरत ।महा धनािन दय मान अाज सा वा धनायाज सा ॥ १.१३०.०७इः स मस यज मानमाय ावष श तमितराजष वमीहवाजष ।मनव शास दतावच कणामरधयत ।द व ततषाणमाषित य शसा नमाषित ॥ १.१३०.०८सर वहात अाज सा पव वाचमणा मषायतीशान अा मषायित ।उशना यप रावताऽज गतय कव ।स ािन वा मनषव त वणरहा वव तवणः ॥ १.१३०.०९स ना नय भवषकमथः परा दतः पायभः पाह श मः ।दवादासभर तवाना वावधीथा अहाभरव ाः ॥ १.१३०.१०इाय ह ारस रा अन ताय मही पथवी वरमभसाता वरमभः ।इ व स जाषसा दवासा दधर परः ।इाय वा सव नािन मानषा रातािन सत मानषा ॥ १.१३१.०१

108 sanskritdocuments.org

Page 110: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वष ह वा सव नष तत समानमक वषमयवः पथवः सिन यवः पथक ।त वा नाव न पषण श षय ध र धीमह ।इ न य तय त अायवः तामभरमायवः ॥ १.१३१.०२व वा तत मथना अ वयवा जय सा ता गय य िनःसजः स त इ िनःसजः ।य यता ा जना व१यता स महस ।अावकरषण सचाभव वम सचाभवम ॥ १.१३१.०३वद अ य वीय य परवः परा यद शारदरवाितरः सासहाना अ वाितरः ।शास तम मय मयय शवसपत ।महीममणाः पथवीममा अ पा मदसा न इमा अ पः ॥ १.१३१.०४अाद अ य वीय य चक रदष वषशजा यदावथ सखीय ता यदावथ ।चकथ कारमयः पतनास वतव ।त अ यामया न सिनणत वयतः सिनणत ॥ १.१३१.०५उता ना अ या उषसा ज षत १क य बाध हवषा हवीमभः वषाता हवीमभः ।यद हतव मधा वषा वक तस ।अा म अ य वधसा नवीयसा म ध नवीयसः ॥ १.१३१.०६व तम वावधाना अ यर मयत तवजात मय वण शर मय म ।ज ह या ना अघा यित श णव स वतमः ।र न यामप भत दमितवाप भत दमितः ॥ १.१३१.०७वया वय मघवपय धन इवाताः सासाम पतय ता वन याम वनय तः ।नद अ हयध वाचा न स व त ।अ य व चयमा भर कत वाज यता भर कतम ॥ १.१३२.०१वज ष भर अाय व यष बधः वस ाणय वस ।अहा यथा वद शीणाशीणापवायः ।अ ा त स य सत रातया भा भय रातयः ॥ १.१३२.०२त यः था त शश न यय वारमकवत य मतय वारस य म ।व ताचरध तातः पयत रमभः ।

r01.pdf 109

Page 111: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स घा वद अवा ग वषणा बध ा ग वषणः ॥ १.१३२.०३न इथा त पवथा च वाय यदरायाऽव णारप जम श प जम ।एयः समाया दशाय जष यास च ।स वा रधया क चदत णायत चदतम ॥ १.१३२.०४स यनात भः शर ईय न हत तषत वयवः य त वयवः ।ता अायः जावदाध अचयाज सा ।इ अा दधषत धीतया दवा अछा न धीतयः ॥ १.१३२.०५य व तमापवता परायधा या नः पतयादप तत मत वण तत मतम ।दर चाय छस हन यदनत ।अ ाक श पर शर वता दमा दषी वतः ॥ १.१३२.०६उभ पनाम रादसी ऋतन हा दहाम स महीरिनाः ।अ भय य हता अ मा वलथान पर तहा अश रन ॥ १.१३३.०१अ भया चदवः शीषा या त मतीनाम ।छध वट रणा पदा महावटरणा पदा ॥ १.१३३.०२अवासा मघवह शधा यात मतीनाम ।वलथान क अ मक महावलथ अमक ॥ १.१३३.०३यासा ितः पा शताऽभ र पावपः ।तस त मनायित तकस त मनायित ॥ १.१३३.०४पशभमण पशाचम स मण ।सव रा िन बहय ॥ १.१३३.०५अ वमह इ दाह धी नः श शाच ह ाः ा न भीषा अ वा घ णा भीषा अ वः।श तमा ह श भवध भरयस ।अपषा अतीत शर सव भसः श र सव भः ॥ १.१३३.०६वनाित ह स वय परणसः सवा ना ह ा यज यव षा दवानामव षः ।स वान इस षासित स हा वायवतः ।स वानाया ददायाभव रय ददायाभवम ॥ १.१३३.०७

110 sanskritdocuments.org

Page 112: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा वा जवा रारहाणा अ भ या वाया वहव ह पवपीतय सामय पवपीतय ।ऊवा त अन स नता मनतत जानती ।िनयव ता रथना या ह दावन वाया मखय दावन ॥ १.१३४.०१मदत वा मदना वायवदवाऽाणासः सक ता अ भवा गाभः ाणा अ भवः।य ाणा इ रय द सचत ऊतयः ।स ीचीना िनयता दावन धय उप वत इ धयः ॥ १.१३४.०२वायय राहता वायर णा वाय रथ अज रा ध र वाहव वहा ध र वाहव । बाधया परध जार अा स स तीमव । चय रादसी वासया षसः वस वासया षसः ॥ १.१३४.०३तय मषासः शचयः परावित भा वा तवत दस रमष चा नय ष रमष ।तय ध नः स बदघा वा वस िन दाहत ।अज नया मता वणा या दव अा वणा यः ॥ १.१३४.०४तय श ासः शचयतरयवा मदषा इ षणत भवय पामषत भवण ।वा सा र दस माना भगमी तवीय ।व वावनापास धमणास या पास धमणा ॥ १.१३४.०५व ना वायवषामपयः सामाना थमः पीितमहस स ताना पीितमहस ।उता वतीना वशा ववजषीणाम ।वा इ ध नवा द अाशर घ त दत अाशरम ॥ १.१३४.०६तीण बहप ना याह वीतय स हण िनयता िनयवत श ितनीभिनयवत ।तय ह पवपीतय दवा दवाय यमर । त स तासा मधमता अथरदाय व अथरन ॥ १.१३५.०१तयाय सामः परपता अभः पाहा वसानः पर काशमषित श ा वसाना अषित।तवाय भाग अायष सामा दवष यत ।वह वाया िनयता यायज षाणा या यः ॥ १.१३५.०२अा ना िनयः श ितनीभरवर स हणीभप याह वीतय वाया हयािन वीतय ।तवाय भाग ऋवयः सर मः सय सचा ।

r01.pdf 111

Page 113: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ वयभभरमाणा अयसत वाया श ा अ यसत ॥ १.१३५.०३अा वा रथा िनयवा व दवस ऽभ यास सध तािन वीतय वाया हयािन वीतय ।पबत मवा अध सः पवपय ह वा हतम ।वायवा चण राधसा ग त म राधसा ग तम ॥ १.१३५.०४अा वा धया ववयरवरा उपममद ममजत वाजन माशमय न वाजन म ।तषा पबतमय अा ना गतम हाया ।इवाय स तानामभयव मदाय वाजदा य वम ॥ १.१३५.०५इम वा सामा अ वा स ता इ हावयभभरमाणा अयसत वाया श ा अ यसत ।ए त वामय सत ितरः पवमाशवः ।य वायवाऽित रामाय यया सामासा अय यया ॥ १.१३५.०६अित वाया सस ता या ह श ता य ावा वदित त गछत ग हम गछतम ।व स नता दश रयत घ तमा पणया िनयता याथा अवरम याथा अवरम ॥१.१३५.०७अाह तहथ मव अाित यमथमपित त जायवाऽ त स त जायवः ।सा क गावः सव त पय त यवा न त वाय उप दयत ध नवा नाप दयत ध नवः॥ १.१३५.०८इम य त स वाया बााजसा ऽतन द त पतय य णा मह ाधत उणः ।धव अ नाशवा जीरादगराकसः ।सय यव रमया दिनयत वा हतयादिन यत वः ॥ १.१३५.०९ स य िनचराया बहमा हय मित भरता मळया वाद मळया म ।ता स ाजा घ तास ती य य उपतता ।अथनाः न कत नाधष दव व न चदाधष ॥ १.१३६.०१अदश गा त रव वरयसी पथा ऋतय समयत रमभ भगय रमभः । मय सादनमयणा व णय च ।अथा दधात बहदय१ वय उपतय बहयः ॥ १.१३६.०२यािततीमदित धारय ित ववतीमा स चत दवदव जाग वासा दवदव ।याित माशात अादया दाननपती ।मतयाव णा यात य नाऽय मा या तय नः ॥ १.१३६.०३

112 sanskritdocuments.org

Page 114: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ य माय व णाय शत मः सामा भववपानवाभगा दवा दववाभगः ।त दवासा जषरत व अ स जाषसः ।तथा राजाना करथा यदमह ऋतावाना यदमह ॥ १.१३६.०४या माय व णायावध नाऽन वाण त पर पाता अहसा दाास मतमहसः ।तमय माभ रयज यत मन तम ।उथय ए नाः परभषित त तामराभषित तम ॥ १.१३६.०५नमा दव बहत रादसीया माय वाच व णाय मीष समळकाय मीष ।इममप तह म य मण भगम ।याजीवतः जया सचमह सामयाती स चमह ॥ १.१३६.०६ऊती दवाना वयमवता मसीमह वयशसा मः ।अ मा व णः शम यस तदयाम मघवाना वय च ॥ १.१३६.०७स षमा या तमभगाीता मस रा इम सामासा मस रा इम ।अा राजाना दवपशाा ग त मप नः ।इम वा मावणा गवाशरः सामाः श ा गवाशरः ॥ १.१३७.०१इम अा या त मदवः सामासा दयाशरः स तासा दयाशरः ।उत वामषसा बध सा क सय य रमभः ।स ता माय व णाय पीतय चाऋ ताय पीतय ॥ १.१३७.०२ता वा ध न न वास रमश दहय भः साम दहय भः ।अ ा ग त मप नाऽवाा सामपीतय ।अ य वा मावणा नभः स तः साम अा पीतय स तः ॥ १.१३७.०३ पणतवजातय शयत महवमय तवसा न तदत तामय न तदत ।अचाम सयहमय ित मयाभवम ।वय या मन अायय व मखा दव अायय व मखः ॥ १.१३८.०१ ह वा पषजर न यामिन तामभः कव ऋणवा यथा मध उ ा न पीपरा मधः।व यवा मयाभव दव स याय मयः ।अ ाकमा षा नकध वाजष नकध ॥ १.१३८.०२

r01.pdf 113

Page 115: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यय त पषस य वपयवः वा चसताऽव सा बभर इित वा बभर ।तामन वा नवीयसी िनयत राय ई मह ।अहळमान उशस सर भव वाजवाज सर भव ॥ १.१३८.०३अ या ऊ ष ण उप सा तय भवाऽहळमाना ररवा अ जा वयतामजा ।अा ष वा ववतीमह तामभद सा धभः ।नह वा पषितमय अाघण न त स यम प व ॥ १.१३८.०४अत ाषट परा अ ध या दध अा न तछधा दय वणीमह इवाय वणीमह ।य ाणा वववित नाभा स दाय नय सी ।अध स न उप यत धीतया दवा अछा न धीतयः ॥ १.१३९.०१य य ावणावतादयाददाथ अन त वन मयना द य वन मयना ।य वारथाध स वपयाम हरयय म ।धीभन मनसा वभरभः सामय वभरभः ॥ १.१३९.०२य वा तामभदवयता अनाावय त इव ाकमायवा य वा हयाया ३ यवः ।य वावा अध यः प ववदसा ।षायत वा पवया हरयय रथ दा हरयय ॥ १.१३९.०३अचित दा य१ नाकमवथा य त वा रथयजा दवववाना दवष ।अध वा थाम वधर रथ दा हरयय ।पथव यता वनशास ता रजाऽ सा शास ता रजः ॥ १.१३९.०४शचीभनः शचीवस दवा न दशयतम ।मा वा राितप दस कदा चनााितः कदा चन ॥ १.१३९.०५वष वषपाणास इदव इ म स ता अषतास उदतय स तास उदः ।त वा मदत दावन मह चाय राधस ।गी भगवाहः तवमान अा ग ह समळका न अा ग ह ॥ १.१३९.०६अा ष णा अ श णह वमीळता दवया वस य य या राजया य य यः ।य यामराया ध न दवा अदन ।व ता द अय मा कतर सचा ए ष ता वद म सचा ॥ १.१३९.०७मा ष वा अ दभ तािन पाया सना भवािन मात जारषरपरात जारषः ।

114 sanskritdocuments.org

Page 116: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य य गय ग नय घाषादमयम ।अ ास तता य दर दधता य दरम ॥ १.१३९.०८दय म ज नष पवा अराः यमधः कवा अि मनवदत म पव मनवदः ।तषा दववायितराक तष नाभयः ।तषा पदन मा न म ग राी अा नम ग रा ॥ १.१३९.०९हाता य िनना वत वाय बहपितयजित वन उ भः प वारभभः ।ज ग ा दरअादश ाकमरध ना ।अधा रयदररदािन स तः प सािन स तः ॥ १.१३९.१०य दवासा दयका दश थ पथयामयकादश थ ।अ स ता महनकादश थ त दवासा य मम ज षवम ॥ १.१३९.११वदषद यधा माय स त धासमव भरा यािनमय ।वणव वासया मना शच यातीरथ श वण तमाहनम ॥ १.१४०.०१अ भ जा िवदमयत सवस र वावध ज धमी पनः ।अ यया सा ज या जया वषा य१ यन विनना म वारणः ॥ १.१४०.०२कण ता ववज अ य स ता उ भा तरत अ भ मातरा शश म ।ाचाज वसय त तषयत मा साय कपय वधन पतः ॥ १.१४०.०३ममवा३ मनव मानवयत रघ वः कणसी तास ऊ जवः ।अ स मना अ ज रासा रघयदा वातजता उप ययत अाशवः ॥ १.१४०.०४अादय त वसय ता वथरत क णमव मह वपः करतः ।यसी महीमविन ाभ ममशदभसत नय ित नानदत ॥ १.१४०.०५भष याऽध बष नत वषव पीरय ित रावत ।अाजायमानतव शत भीमा न श ा दवधाव दगभः ॥ १.१४०.०६स स तरा वरः स ग भायित जानव जानतीिनय अा श य ।पनवधत अप यत दय मयपः पाः क वत सचा ॥ १.१४०.०७तमवः कशनीः स ह रभर ऊवातथमषीः ायव पनः ।तासा ज रा मित नानददस पर ज नय ी वमततम ॥ १.१४०.०८अ धीवास पर मात रहह तवभः सव भयाित व यः ।

r01.pdf 115

Page 117: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वया दधप त रर हसदान यनी सचत वतनीरह ॥ १.१४०.०९अ ाकम मघवस ददध सी वावषभा दमनाः ।अ वाया शश मतीरददवमव य स परजभराणः ॥ १.१४०.१०इदम सध त दधतादध याद चनः या अत त ।य श त वा३ राचत शच तनाय वनस रमा वम ॥ १.१४०.११रथाय नावमत ना ग हाय िनया रा पती राय ।अ ाक वीरा उ त ना मघाना जना या पारयाछम या च ॥ १.१४०.१२अ भी ना अ उ थमगया ावाामा सध व वगताः ।गय यय यता दघाहष वरमया वरत ॥ १.१४०.१३बळथा तपष धाय दशत दवय भगः सह सा यता जिन ।यदमप रत साध त मितऋ तय धना अनयत स तः ॥ १.१४१.०१पा वपः पतमाय अा श य तीय मा स शवास मातष ।ततीय मय वषभय दाहस दशमित जनयत याषणः ॥ १.१४१.०२िनयद बाहषय वपस ईशानासः शवसा त स रयः ।यदमन दवा मव अाध व गहा सत मातरा मथायित ॥ १.१४१.०३ यप तः परमाीयत पया पधा वीधा दस राहित ।उभा यदय ज नष यदवत अादवा अभवणा शचः ॥ १.१४१.०४अादातरावश ावा शचरहयमान उवया व वावध ।अन यपवा अ हसना जवा िन नय सी ववरास धावत ॥ १.१४१.०५अादातार वणत दवष भगमव पपचानास ऋत ।दवायवा मना प ता मत शस वधा वित धाय स ॥ १.१४१.०६व यदथाज ता वातचादता ारा न वा ज रणा अनाकतः ।तय पदषः कणज हसः शचजना रज अा य वनः ॥ १.१४१.०७रथा न या तः शभः कता ाम भरषभरयत ।अादय त कणासा द स रयः शरयव व षथादषत वयः ॥ १.१४१.०८वया व णा ध तता मः शाश अ य मा स दानवः ।यसी मन तना वथा वभररा नमः परभरजायथाः ॥ १.१४१.०९

116 sanskritdocuments.org

Page 118: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वम शशमानाय सव त र यव दवताितमवस ।त वा न नय सहसा यवव य भग न कार महर धीमह ॥ १.१४१.१०अ रय न वथ दमनस भग द न पपचास धण सम ।रमीरव या यमित जनी उभ दवाना शस मत अा च स तः ॥ १.१४१.११उत नः स ाा जीराा हाता मः श णवरथः ।स ना नषषतमरमराऽवा म स वत वया अछ ॥ १.१४१.१२अताय ः शमीवरक ः साायाय तर दधानः ।अ मी च य मघवाना वय च मह न सरा अित िन तयः ॥ १.१४१.१३समा अ अा वह दवा अ य तच ।तत तनव पय स तसा माय दाशष ॥ १.१४२.०१घ तवत मप मास मधमत तननपात ।य वय मावतः शशमानय दाशषः ॥ १.१४२.०२शचः पावका अता मवा य ममित ।नराशस रा दवा दवा दवष य यः ॥ १.१४२.०३ईळता अ अा वह चमह यम ।इय ह वा मितममाछा सज वयत ॥ १.१४२.०४तणानासा य तचा बहय ववर ।व दवय चतममाय शम स थः ॥ १.१४२.०५व यतामतावधः य दवया महीः ।पावकासः प पहा ारा दवीरस तः ॥ १.१४२.०६अा भदमान उपाक नाषासा स पशसा ।य ऋतय मातरा सीदता बहरा स मत ॥ १.१४२.०७मज ा जग वणी हातारा दया कवी ।य ना यतामम स म दवपशम ॥ १.१४२.०८शचद ववपता हाा मस भारती ।इळा सर वती मही बहः सी दत य याः ॥ १.१४२.०९ततरपमत प वार प ना ।

r01.pdf 117

Page 119: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वा पाषाय व य त राय नाभा ना अयः ॥ १.१४२.१०अ वस जप ना दवाय वनपत ।अ हया स षदित दवा दवष मधरः ॥ १.१४२.११पषवत मव त वदवाय वायव ।वाहा गाय वपस हयमाय कतन ॥ १.१४२.१२वाहाकताया ग प हयािन वीतय ।इा ग ह धी हव वा हवत अवर ॥ १.१४२.१३ तय सी नय सी धीितमय वाचा मित सह सः स नव भर ।अ पा नपाा वस भः स ह या हाता पथया यसी दवयः ॥ १.१४३.०१स जाय मानः परम या मयावररभवातरन ।अ य वा समधानय मना ावा शाचः पथवी अ राचयत ॥ १.१४३.०२अ य व षा अ जरा अ य भानवः सस शः स तीकय स तः ।भावसा अय न सध वाऽ रजत अस सता अ जराः ॥ १.१४३.०३यमरर भगवा ववदस नाभा पथया भवनय मना ।अ त गी भहनह व अा दम य एका ववा व णा न राजित ॥ १.१४३.०४न या वराय मता मव वनः सन व स ा दया यथाशिनः ।अ जतगतर भवित या धा न श स वना य त ॥ १.१४३.०५कवा अ चथय वीरसस क वस भः काममावरत ।चादः कवत यासा तय धयः शचतीक तमया ध या ग ण ॥ १.१४३.०६घ ततीक व ऋतय ध षदम म न स मधान ऋत ।इधा ना अ ा वदथष दवणामद ना यसत धय म ॥ १.१४३.०७अयछयछर श वभनः पायभः पाह श मः ।अदधभरपतभरऽिन मषः पर पाह ना जाः ॥ १.१४३.०८एित हाता तमय मायया वा दधानः शचपशस धय म ।अ भ चः मत दणावता या अ य धाम थम ह िनस त ॥ १.१४४.०१अ भीमतय दाहना अनषत याना दवय सद न परवताः ।अ पामपथ वभता यदावस दध वधा अ धय ाभरयत ॥ १.१४४.०२

118 sanskritdocuments.org

Page 120: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यय षतः सव यसा तदपः समानमथ वतरता मथः ।अाद भगा न हयः सम दा वान रमीसमयत सारथः ॥ १.१४४.०३यमी ा सव यसा सप यतः समान याना मथना समाकसा ।दवा न न पलता यवाजिन प चरजरा मानषा य गा ॥ १.१४४.०४तमी हवत धीतया दश शा दव मतास ऊतय हवामह ।धनारध वत अा स ऋवयभ ज वयना नवाधत ॥ १.१४४.०५व दयय राजस व पाथवय पशपा इ व ना ।एनी त ए त बहती अ भया हरययी वर बहराशात ॥ १.१४४.०६अ ज षव ित हय तचा म वधाव ऋतजात स ता ।या वतः यस दशता रवः स ा पतमा इव यः ॥ १.१४४.०७त पछता स ज गामा स वद स चकवा ई यत सा वीयत ।तसत शषतयः स वाजय शवसः श णपितः ॥ १.१४५.०१तमपछत न स मा व पछित वनव धीरा मनसा यद भीत ।न मयत थम नापर वचाऽय वा सचत अपतः ॥ १.१४५.०२तमछत ज १ तमवतीवायकः श णवचास म ।प षततरयसाध नाऽछाितः शश राद स रभः ॥ १.१४५.०३उपथाय चरित यस मारत स ा जाततसार यय भः ।अ भ ात मशत ना मद यद गछ यश तीरपतम ॥ १.१४५.०४स इ मगा अया वनगप व य पमया िन धाय ।य वीयना मय याऽव ा ऋतच स यः ॥ १.१४५.०५िमधान स रम गणीषऽन नम पा पथ ।िनषमय चरता वय वा दवा राचनापवासम ॥ १.१४६.०१उा महा अ भ वव एन अ जरतथावतऊितऋ वः ।उयाः पदा िन दधाित साना रहयधा अ षासा अय ॥ १.१४६.०२स मान वसम भ स चरती ववधन व चरतः स मक ।अ न पवया अवना ममान वाकता अध महा दधान ॥ १.१४६.०३धीरासः पद कवया नयत नाना दा र माणा अज यम ।

r01.pdf 119

Page 121: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

सषासतः पय पयत सध मावरया अभवसया नन ॥ १.१४६.०४दयः पर काास जय ई ळया महा अभाय जीवस ।प ा यदभवसरह या गभया मघवा वदशतः ॥ १.१४६.०५कथा त अ श चयत अायाद दाशवाजभराशषाणाः ।उभ याक तनय दधाना ऋतय साम णय त दवाः ॥ १.१४७.०१बाधा म अ य वचसा यव महय भतय वधावः ।पीयित वा अन वा गणाित वदा त तव वद अ ॥ १.१४७.०२य पायवा मामतय त अ पय ता अ ध दरतादरन ।रर तास कता ववदा दस त इपवा नाह दभः ॥ १.१४७.०३या ना अ अररवा अघा यर रातीवा मचयित यन ।मा ग ः पनरत सा अ ा अन मी तव दः ॥ १.१४७.०४उत वा यः स हय वाता मत मचयित यन ।अतः पाह तवमान तवत म माकना दरताय धायीः ॥ १.१४७.०५मथीद वा मात रा हातार वास वदयम ।िन य दधमनया स व व१ण च वपष वभावम ॥ १.१४८.०१ददानम ददभत माव थ मम तय चाकन ।ज षत वायय कमापतित भरमाणय काराः ॥ १.१४८.०२िनय च य सद न जग शतभदधर य यासः । स नयत ग भयत इावासा न रया रारहाणाः ॥ १.१४८.०३पण दा िन रणाित जरााचत वन अा वभावा ।अादय वाता अन वाित शाचरतन शया मसनामन न ॥ १.१४८.०४न य रपवा न रषयवा गभ सत रष णा रषय त ।अ धा अ पया न दभभया िनया स इ तारा अरन ॥ १.१४८.०५महः स राय एष त पितद न इनय वस नः पद अा ।उप ज त मया वधत ॥ १.१४९.०१स या वषा नरा न रादयाः वाभरत जीवपीतसगः । यः स ाणः श ीत याना ॥ १.१४९.०२

120 sanskritdocuments.org

Page 122: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अा यः पर नामणीमदददयः कवनभया ३ नावा ।सरा न ाछताा ॥ १.१४९.०३अ भ जा ी राचनािन वा रजास शशचाना अ थात ।हाता यज ा अ पा स धथ ॥ १.१४९.०४अ य स हाता या जा वा दध वायाण वया ।मता या अ स तका ददाश ॥ १.१४९.०५प वा दाावाचऽरर तव वदा ।तादयव शरण अा महय ॥ १.१५०.०१य िननय ध िननः हाष चदरषः ।कदा चन जग ता अदवयाः ॥ १.१५०.०२स चा व मया महा ाधतमा दव । अ वनषः याम ॥ १.१५०.०३म न य शया गाष ग यवः वाया वदथ अ स जीज नन ।अरजता रादसी पाजसा ग रा ित य य ज त ज नषामवः ॥ १.१५१.०१य या पमीहय सा मनः मासा न दध र वाभवः ।अध त वदत गा तमचत उत त वषणा पया वतः ॥ १.१५१.०२अा वा भषतया ज रादयाः वाय वषणा द स मह ।यदमताय भरथा यदवत हाया शया वीथा अवरम ॥ १.१५१.०३ सा ितरसर या मह य ऋतावानावतमा घाषथा बहत ।य व दवा बहता द माभव गा न ध यप याथ अ पः ॥ १.१५१.०४मही अ महना वारमवथाऽरणवतज अा स ध नवः ।वरत ता उ परताित सय मा िनच उ षस तवीरव ॥ १.१५१.०५अा वामताय क शनीरनषत म य व ण गा तमचथः ।अव ना स जत पवत धया य व वय मनामरयथः ॥ १.१५१.०६या वा य ः श शमाना ह दाशित कवहाता यज ित मसाध नः ।उपाह त गछथा वीथा अ वरमछा गरः समित ग तमय ॥ १.१५१.०७य वा य ः थमा गाभरत ऋतावाना मनसा न य ष ।

r01.pdf 121

Page 123: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

भरत वा मना स यता गराऽ यता मनसा रवदाशाथ ॥ १.१५१.०८रवया दधाथ रवदाशाथ नरा मायाभरतऊित माहनम ।न वा ावाऽहभनात सध वा न दवव पणया नानशमघम ॥ १.१५१.०९य व वाण पीवसा वसाथ य वारछा मतवा ह सगाः ।अवाितरतमनतािन व ऋतन मावणा सचथ ॥ १.१५२.०१ए तन वा व चकतदषा स या मः कवशत ऋघावान ।िर हत चतर ा दविनदा ह थमा अ जयन ॥ १.१५२.०२अ पादित थमा पतीना कता मावणा चकत ।गभा भार भरया चदय ऋत पपयन त िन तारत ॥ १.१५२.०३यत मपर जार कनीना पया मस नापिनप मानम ।अन वपणा वतता वसा न य मय व णय धाम ॥ १.१५२.०४अ न ा जाता अ नभीशरवा किनदपतयदवसानः ।अ च जजष यवानः म धाम व ण ग णतः ॥ १.१५२.०५अा ध नवा मामतयमवतीय पीपयसधन ।पवा भत वयना िन वानासाववास दितमयत ॥ १.१५२.०६अा वा मावणा हयज नमसा दवा ववसा ववयाम ।अ ाक पतनास सा अ ाक वद या स पारा ॥ १.१५२.०७यजा मह वा महः स जाषा हयभ मावणा नमाभः ।घ तघ त अध याम अ वयवा न धीितभभरत ॥ १.१५३.०१तितवा धाम न य रयाम मावणा सव ः ।अ न या वदथष हाता स वा स रवषणावय न ॥ १.१५३.०२पीपाय ध नरदितऋ ताय जनाय मावणा हवद ।हनाित या वदथ सप यस रातहया मानषा न हाता ॥ १.१५३.०३उत वा व मावधा गाव अाप पीपयत दवीः ।उता ना अ य पयः पितदवीत पात पय स उयायाः ॥ १.१५३.०४वणान क वीया ण वाच यः पाथवािन वमम रजास ।या अकभायदर स धथ वचमाणधा गा यः ॥ १.१५४.०१

122 sanskritdocuments.org

Page 124: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तणः तवत वीय ण मगा न भीमः कचरा ग राः ।यया ष िष वमणवध यत भवनािन वा ॥ १.१५४.०२ वणव श षमत म गरत उगा याय वण ।य इ द दघ य त स धथमका वमम िभरपदभः ॥ १.१५४.०३यय ी पणा मधना पदायी यमाणा वधया मदत ।य उ िधात पथवीमत ामका दाधार भवनािन वा ॥ १.१५४.०४तदय यमभ पाथा अया नरा य दवयवा मदत ।उ मय स ह बध रथा वणाः पद परम मव उसः ॥ १.१५४.०५ता वा वातयमस गमय य गावा भरश ा अ यासः ।अाह तदगा यय वणः परम पदमव भाित भर ॥ १.१५४.०६ वः पातमधसा धयाय त मह शराय वणव चाचत ।या सान िन पवतानामदाया महतथतरवतव सा धना ॥ १.१५५.०१व षमथा स मरण शमीवतारावण सत पा वामयित ।या मयाय ितधीयमानमकशानारतरस नाम यथः ॥ १.१५५.०२ता इ वधत मय पाय िन मातरा नयित रतस भज ।दधाित पाऽव र पर पतनाम ततीय मध राचन दवः ॥ १.१५५.०३तददय पाय गणीमसीनय ातरवकय मीषः ।यः पाथवािन िभरगामभ मागा याय जीवस ॥ १.१५५.०४ इदय मण वशाऽभयाय मया भरयित ।ततीय मय नकरा दधषित वय न पतय तः पतिणः ॥ १.१५५.०५चतभः सा क नवित च नामभ न व यती रवीवपत ।बहछररा वममान ऋभयवाकमारः य याहवम ॥ १.१५५.०६भवा मा न शया घ तास ितवभत एव या उ स थाः ।अधा त वणा वदषा चदयः तामा य राया हवता ॥ १.१५६.०१यः पयाय वधस नवीयस स मानय वणव ददाशित ।या जातमय महता मह वसद वाभयय चदय सत ॥ १.१५६.०२तम तातारः पय यथा वद ऋतय गभ ज नषा पपतन ।

r01.pdf 123

Page 125: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अाय जानता नाम चवन महत वणा समित भजामह ॥ १.१५६.०३तमय राजा व णतमना त सचत मातय वधसः ।दाधार द मममहवद ज च वणः सखवा अपाणत ॥ १.१५६.०४अा या ववाय स चथाय दय इाय वणः स कत स क रः ।वधा अ जवषधथ अाय मतय भाग यज मानमाभजत ॥ १.१५६.०५अबाय उदित सया य१ षाा मावा अ चषा ।अाय ातामना यात व रथ ासावीवः स वता जग पथक ॥ १.१५७.०१य ाथ वषणमना रथ घ तन ना मधना मतम ।अ ाक पतनास जवत वय धना शरसाता भजमह ॥ १.१५७.०२अ वाचा मध वाहना रथा जीराा अ नायात स तः ।िवध रा मघवा वसा भगः श न अा वपद चतपद ॥ १.१५७.०३अा न ऊज वहतमना य व मधमया नः कश या ममतम ।ायतार नी रपास मत सध त षा भवत सचाभवा ॥ १.१५७.०४य व ह गभ जग तीष धथा य व वष भवनव तः ।य वम च वषणावप वनपतीरनावरयथाम ॥ १.१५७.०५य व ह था भषजा भषजभरथा ह था रया ३ रायभः ।अथा ह मध धथ उा या वा हवानसा ददाश ॥ १.१५७.०६वस ा प मत वधता दशयत ना वषणावभा ।दा ह यण अाचया वा यस ाथ अक वाभती ॥ १.१५८.०१का वा दाशसमतय चदय वस यथ नमसा पद गाः ।ज ग तम रवतीः परधीः कामणव मनसा चरता ॥ १.१५८.०२य ा ह या तायाय पव मय अण सा धाय पः ।उप वामवः शरण ग मय शरा ना पतय रवः ॥ १.१५८.०३उपतितराचयमय ा मामम पतिणी व दधाम ।मा मामधा दशतय ता धा या बिन खादित ाम ॥ १.१५८.०४न मा गरा मातत मा दासा यद सस मधमवाधः ।शरा यद य तना वत वय दास उरा असा वप ध ॥ १.१५८.०५

124 sanskritdocuments.org

Page 126: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

दघत मा मामतया ज ज वादश म य ग ।अ पामथ य तीना ा भवित सारथः ॥ १.१५८.०६ ावा य ः पथवी ऋतावधा मही तष वदथष चतसा ।दवभय दवप स दस स था ध या वायाण भषतः ॥ १.१५९.०१उत मय पतरहा मना मातमह वतवतवीमभः ।स रतसा पतरा भम चत जाया अ मत वरमभः ॥ १.१५९.०२त स नवः वपसः स दस सा मही ज मातरा पवचय ।थात स य जग त धमण पय पाथः पदमयावनः ॥ १.१५९.०३त मायना ममर स चतसा जामी सया नी मथना समाकसा ।नय नय तत मा तवत दव स म अ तः कवयः सदतयः ॥ १.१५९.०४ताधा अ स वतव र य वय दवय स व मनामह ।अ य ावापथवी सच तना रय ध वस मत शत वनम ॥ १.१५९.०५त ह ावापथवी वश व ऋतावर रजसा धारयक वी ।स जनी ध षण अ तरयत दवा दवी धमणा सयः शचः ॥ १.१६०.०१उ यच सा महनी अस ता पता माता च भवनािन रतः ।स ध म वपय ३ न रादसी पता यसी मभ परवासयत ॥ १.१६०.०२स विः पः पाः पववापनाित धीरा भवनािन मायया ।ध न च प वषभ स रतस वाहा श पया अय दत ॥ १.१६०.०३अ य दवानामपसामपतमा या ज जान रादसी वश वा ।व या मम रजसी सत यया जरभः कनभः समानच ॥ १.१६०.०४त ना गणान महनी मह वः ा वापथवी धासथा बहत ।यना भ कीततनाम वहा पनायमाजा अ समवतम ॥ १.१६०.०५कम ः क यव ा न अाज ग कमीयत दय१ कदचम ।न िनदम चमस या महाकलाऽ ातण इ ितमदम ॥ १.१६१.०१एक चमस चतरः कणातन ता दवा अ वत अाग मम ।साध वना य वा करयथ सा क दवय यासा भवयथ ॥ १.१६१.०२अ दत ित यदवीतनाः कवा रथ उतह कवः ।

r01.pdf 125

Page 127: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ध नः कवा यव शा कवा ा तािन ातरन वः कयम स ॥ १.१६१.०३चकवास ऋभवतदपछत द भः य दता न अाज गन ।य दावायमसा तरः क तानादवा ावतया नज ॥ १.१६१.०४हनामना इित वा यदवीमस य दवपानमिनदषः ।अ या नामािन कवत स त सचा अ यर नाकया ३ नामभः परत ॥ १.१६१.०५इा हर यय ज अ ना रथ बहपितव पामपाजत ।ऋभववा वाजा दवा अ गछत वपसा य य भागमतन ॥ १.१६१.०६िनमणा गामरणीत धीितभया जरता यव शा ताकणातन ।साध वना अादमतत य ा रथमप दवा अ यातन ॥ १.१६१.०७इदमदक पबतय वीतनद वा घा पबता मनज नम ।साध वना यद तव हय थ त तीय घा सव न मादयाव ॥ १.१६१.०८अापा भया इयका अवीदभय इय या अ वीत ।वध यती बयः का अवीता वदतम सा अ पशत ॥ १.१६१.०९ाणामक उदक गामवाजित मासमकः पशित स नयाभतम ।अा िनचः शक दका अपाभरक वप यः पतरा उपावतः ॥ १.१६१.१०उवा अकणातना तण िनववपः वपयया नरः ।अगा य यदस तना ग ह तददमभवा नान गछथ ॥ १.१६१.११स ीय यवना पयस पत वाया पतरा व अासतः ।अश पत यः कर व अादद यः ावीा ता अवीतन ॥ १.१६१.१२स षवास ऋभवतदपछतागा क इ द ना अबबधत ।ान बता बाधय तारमवीसवस र इदमा य यत ॥ १.१६१.१३दवा या त मता भयारय वाता अ तरण याित ।अ याित व णः सम य ा इछतः शवसा नपातः ॥ १.१६१.१४मा ना मा व णा अय मायर ऋभा मतः पर यन ।याजना दवजातय सः वयामा वदथ वीया ण ॥ १.१६२.०१यणजा रणसा ावतय राित ग भीता मखता नय त ।साङजा मय प इापणाः यमय ित पाथः ॥ १.१६२.०२

126 sanskritdocuments.org

Page 128: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ए ष छागः परा अ न वाजना पणा भागा नीयत वदयः ।अ भय यप राळाशमवता वदन साव साय जवित ॥ १.१६२.०३य वय मतशा दवयान िमानषाः पय नय त ।अा पणः थमा भाग ए ित य दवयः ितवदय जः ॥ १.१६२.०४हातावयरावया अमधा ा वाभ उ त शता सव ः ।तन य न वरकतन वन वणा अा पणवम ॥ १.१६२.०५य पका उत य य पवाहाषाल य अ य पाय त ित ।य चावत पचन स रय ता तषामभगितन इवत ॥ १.१६२.०६उप ागास मऽधाय म दवानामाशा उप वीतपः ।अव न वा ऋषया मदत दवाना प चकमा स बध म ॥ १.१६२.०७याजना दाम स दानमवता या शीषया रशना ररय ।या घाय भतमाय ३ तण सवा ता त अप दववत ॥ १.१६२.०८यद य वषा मकाश या वरा वधता रमत ।यत याः शमतयखष सवा ता त अप दववत ॥ १.१६२.०९यदवयमदरयापवाित य अामय वषा ग धा अत ।स कता तछमतारः कवत त मध श तपाक पचत ॥ १.१६२.१०य गाादना पयमानादभ शल िनहतयावधावित ।मा तयामा षा तणष दवय तदशा रातमत ॥ १.१६२.११य वाजन परपय त प य ईमाः स रभिनहरित ।य चावता मासभामपासत उता तषामभगितन इवत ॥ १.१६२.१२यी ण मापचया उखाया या पााण य ण अासच नािन ।ऊया पधाना चणामाः स नाः पर भषय म ॥ १.१६२.१३िनमण िनषदन ववतन य पश मवतः ।य पपा य घास ज घास सवा ता त अप दववत ॥ १.१६२.१४मा वावनयीमगध माखा ाजय भ व जः ।इ वीतमभगत वषत त दवासः ित गण य म ॥ १.१६२.१५यदाय वास उपतणय धीवास या हरयाय ।

r01.pdf 127

Page 129: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

स दानमवत पश या दववा या मयत ॥ १.१६२.१६य सा द महसा शक तय पाया वा कश या वा त ताद ।चव ता हवषा अवरष सवा ता त णा सदयाम ॥ १.१६२.१७चतशाजना दवबधा वरय वधितः समित ।अछा गाा वयना कणात प परन घया व श त ॥ १.१६२.१८एक व रया वशता ा य तारा भवततथ ऋतः ।या त गााणामतथा कणाम ताता पडाना ज हाया ॥ १.१६२.१९मा वा तपय अाापयत मा वधिततव१ अा ितप ।मा त ग रवशताितहाय छा गााय सना मथ कः ॥ १.१६२.२०न वा उ ए तयस न रयस दवा इदष पथभः स गभः ।हर त या पषती अभतामपाथााजी ध र रासभय ॥ १.१६२.२१स गय ना वाजी व पसः पा उत वापष रयम ।अ नागा व ना अदितः कणात ना अा वनता हवान ॥ १.१६२.२२यद दः थम जाय मान उस मादत वा परषात ।य नय पा हरणय बा उपतय मह जात त अवन ॥ १.१६३.०१य मन द ित ए नमायनग एण थमा अय ितत ।ग ध वा अ य रशनामगणासरा द वसवा िनरत ॥ १.१६३.०२अस य मा अयादया अ वस िता ग न तन ।अस सामन स मया वप अात ीण दव बध नािन ॥ १.१६३.०३ीण त अाद व बध नािन ीय स ीय तः स म ।उतव म व णछयव या त अाः परम ज िनम ॥ १.१६३.०४इमा त वाजवमाजनानीमा श फाना सिन तिनधाना ।अा त भा रश ना अ पयम तय या अ भर त गा पाः ॥ १.१६३.०५अाान त मनसा रादजानामवा दवा पतय त पतगम ।शरा अपय पथभः स गभररणभजहमान पति ॥ १.१६३.०६अा त पमममपय जगी षमाणमष अा पद गाः ।य दा त मता अन भागमानळादस अाषधीरजीगः ॥ १.१६३.०७

128 sanskritdocuments.org

Page 130: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अन वा रथा अन मया अव न गावाऽन भगः कनीनाम ।अन ातास तव स यमीय रन दवा ममर वीय त ॥ १.१६३.०८हरयश ाऽया अय पादा मनाजवा अव र इ अासीत ।दवा इदय हवर मायया अवत थमा अ यितत ॥ १.१६३.०९ईमातासः सलकमयमासः स शरणासा दयासा अयाः ।हसा इव णशा य तत यदा षद यममाः ॥ १.१६३.१०तव शरर पतय व वतव च वात इव जी मान ।तव श ाण वता प ारयष जभराणा चरत ॥ १.१६३.११उप ागाछस न वायवा दवचा मनसा दयानः ।अ जः परा नीयत नाभरयान पाक वया यत रभाः ॥ १.१६३.१२उप ागापरम यस धथमवा अछा पतर मातर च ।अ ा दवातमा ह ग या अथा शात दाशष वायाण ॥ १.१६३.१३अ य वामय पलतय हाततय ाता मयमा अ यः ।ततीया ाता घ तपा अ याापय वपित स पम ॥ १.१६४.०१स य त रथमकचमका अा वहित स नामा ।िनाभ चमजरमनव य मा वा भवनाध तथः ॥ १.१६४.०२इम रथमध य स तथः स च स वहयाः ।स वसारा अ भ स नवत य गवा िनहता स नाम ॥ १.१६४.०३का ददश थम जाय मानमथवत यदन था बभित ।भया अस रस गा ा वका वासमप गा मतत ॥ १.१६४.०४पाकः पछाम मनसावजानदवानामना िनहता पदािन ।वस बकयऽध स तत व तर कवय अातवा उ ॥ १.१६४.०५अचकवाकतष द कवीपछाम वन न वान ।व यत त षळमा रजाय जय प कमप वदकम ॥ १.१६४.०६इह वीत य ई म वदाय वामय िनहत पद वः ।शीणः ी र दत गावा अय व वसाना उदक पदापः ॥ १.१६४.०७माता पतरमत अा बभाज धीय मनसा स ह ज म ।

r01.pdf 129

Page 131: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

सा बीभसगभ रसा िनवा नमवत इदपवाकमीयः ॥ १.१६४.०८य ा मातासीर दणाया अित भा वजनीवतः ।अमीमसा अन गामपय य िष याज नष ॥ १.१६४.०९िता मातीपतबदक ऊवतथा नमव लापयत ।मय त दवा अ मय प ववद वाचमवमवाम ॥ १.१६४.१०ादशार नह तराय ववित च पर ामतय ।अा पा अ मथनासा अ स श तािन वशित तथः ॥ १.१६४.११प पाद पतर ादशाकित दव अाः पर अध परषणम ।अथम अ य उपर वचण स च षळर अारपतम ॥ १.१६४.१२पार च परवतमान ता त थभवनािन वा ।तय ना तयत भरभारः स नादव न शीयत सना भः ॥ १.१६४.१३सन म चमजर व वावत उानाया दश य ा वहत ।सय य च रजस याव त तापता भवनािन वा ॥ १.१६४.१४सा कजाना स थमारकज षळ मा ऋषया दव जा इित ।तषामािन वहतािन धामशः था रजत वकतािन पशः ॥ १.१६४.१५यः स तीता उ म पस अाः पय द वा व चतदधः ।कवयः पः स ईमा चकत यता वजानास पतपतास त ॥ १.१६४.१६अ वः परण पर ए नावरण पदा वस बती गाद थात ।सा कची क वदध परागा वसत नह य थ अ तः ॥ १.१६४.१७अ वः परण पतर या अ यानवद पर ए नावरण ।कवीयमानः क इह वाचव मनः कता अध जातम ॥ १.१६४.१८य अ वाता उ पराच अाय परा ता उ अ वाच अाः ।इ या चथः साम तािन ध रा न य ा रजसा वहत ॥ १.१६४.१९ा स पणा स यजा सखाया समान व पर षवजात ।तया रयः पपल वायन या अ भ चाकशीित ॥ १.१६४.२०या सप णा अ मतय भागमिनमष वदथाभवरत ।इना वय भवनय गा पाः स मा धीरः पाकमा ववश ॥ १.१६४.२१

130 sanskritdocuments.org

Page 132: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यव मवदः सप णा िनवशत सव त चाध व ।तयदाः पपल वा ताश ः पतर न वद ॥ १.१६४.२२याय अध गाय माहत भाा भ िनरतत ।या जग ग याहत पद य इदत अ मतवमानशः ॥ १.१६४.२३गा य ण ित ममीत अ क म क ण साम भन वाकम ।वाकन वाक पदा चतपदार ण ममत स वाणीः ॥ १.१६४.२४जग ता सध दय तभायथतर सय पय पयत ।गा य य स मधत अातता मा ररच महवा ॥ १.१६४.२५उप य स दघा ध नमता स हता गा धग त दाहदनाम । स व स वता सा वषाऽभीा घ मतद ष वाचम ॥ १.१६४.२६ह व ती वस पी वस ना वसम छती मनसा यागात ।दहामया पया अ यय सा वधता महत साभगाय ॥ १.१६४.२७गारमीमदन वस मषत मधान हकणाातवा उ ।साण घ ममभ वावशाना ममाित माय पय त पयाभः ॥ १.१६४.२८अ य स श यन गारभीवता ममाित माय वसना वध ता ।सा चभिन ह चकार मय वव ती ित वमाहत ॥ १.१६४.२९अ नछय त रगात जीवमजव मय अा पया नाम ।जीवा मतय चरित वधाभरमया मय ना सया िनः ॥ १.१६४.३०अपय गा पामिनपमानमा च परा च पथभरतम ।स स ीचीः स वषचीवसान अा वरवित भवनव तः ॥ १.१६४.३१य इ चकार न सा अ य वद य इ ददश हग तात ।स मातयाना परवीता अ तब जा िनऋ ितमा ववश ॥ १.१६४.३२ाम पता ज िनता नाभर बध म माता पथवी महीयम ।उानया वा३ यािनरतरा पता दहतगभमाधात ॥ १.१६४.३३पछाम वा परमत पथयाः पछाम य भवनय नाभः ।पछाम वा वणा अ य रतः पछाम वाचः परम या म ॥ १.१६४.३४इय वदः परा अतः पथया अ य य ा भवनय नाभः ।

r01.pdf 131

Page 133: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ य सामा वणा अ य रता ाय वाचः परम या म ॥ १.१६४.३५स ाधग भा भवनय रता वणातत दशा वधमण ।त धीितभमनसा त वपतः परभवः पर भवत वतः ॥ १.१६४.३६न व जानाम यदवदम िनयः सन ा मनसा चराम ।य दा मागथमजा ऋतयादाचा अ व भागमयाः ॥ १.१६४.३७अपााङित वधया गभीताऽमया मय ना सया िनः ।ता श ता वषचीना वयता य१ य चन िन चरयम ॥ १.१६४.३८ऋचा अ र परम या मयदवा अध व िनषदः ।यत वद कमचा करयित य इदत इम समासत ॥ १.१६४.३९स य वसाग वती ह भया अथा वय भगवतः याम ।अ तणमय वदानी पब श मदकमाचरती ॥ १.१६४.४०गा रममाय सल लािन त यक पद पद सा चतपद ।अ ापद नवपद बभवषी स हारा परम या मन ॥ १.१६४.४१तयाः समा अध व रत तन जीवत दशत ः ।ततः रय र तमप जीवित ॥ १.१६४.४२श कमय ध ममारादपय वषवता पर ए नावरण ।उाण पमपचत वीरातािन धमाण थमायासन ॥ १.१६४.४३यः क शन ऋतथा व चत सवस र वपत एक एषाम ।वमका अ भ च शचीभाज रकय दश न पम ॥ १.१६४.४४चवार वापरमता पदािन तािन वदाणा य मनीषणः ।गहा ीण िनहता नयत तरय वाचा मन या वदत ॥ १.१६४.४५इ म व णममारथा दयः स स पणा ग ान ।एक सा बधा वदय य म मातरानमाः ॥ १.१६४.४६कण िनयान हरयः सप णा अ पा वसाना दवमपतत ।त अाववसद नातयाद तन पथवी य त ॥ १.१६४.४७ादश धय मक ीण नयािन क उ तकत ।तसा क िश ता न श वाऽप ताः षन चलाचलासः ॥ १.१६४.४८

132 sanskritdocuments.org

Page 134: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यत तनः शश या या मया भयन वा पय स वायाण ।या रधा वस वः स दः सर वित तमह धातव कः ॥ १.१६४.४९य न य मयजत दवातािन धमाण थमायासन ।त ह नाक महमानः सचत य पव सा याः सत दवाः ॥ १.१६४.५०स मानमतददकमयव चाहभः ।भम पजया जव त दव जवय यः ॥ १.१६४.५१दय स पण वाय स बहतमपा गभ दशतमाषधीनाम ।अ भीपता वभतपय त सर वतमवस जाहवीम ॥ १.१६४.५२कया श भा सव यसः सनी ळाः समाया मतः स ममः ।कया मती कत एता स ए तऽचत श वषणा वस या ॥ १.१६५.०१कय ाण जजष यवानः का अ वर मत अा ववत ।य ना इव ज ता अ तर कन महा मनसा ररमाम ॥ १.१६५.०२कतवम माहनः सका यास सपत क त इथा ।स पछस समराणः श भानवाचता हरवा य अ ॥ १.१६५.०३ाण म मतयः श स तासः श इयित भता म अः ।अा शासत ित हयय थमा हर वहतता ना अछ ॥ १.१६५.०४अता वयमत मभयजा नाः वभतव१ ः शमानाः ।महाभरता उप यह व वधामन ह ना बभथ ॥ १.१६५.०५१ या वा मतः वधासी ामक स मधाहहय ।अ ह १त वषतवावय शारनम वध ः ॥ १.१६५.०६भर चकथ यय भर स मानभवषभ पाय भः ।भरण ह कणवामा शव वा मता यशा म ॥ १.१६५.०७वधी व मत इयण वन भामन तवषा बभवान ।अ हमता मनव व ाः स गा अ प कर वबाः ॥ १.१६५.०८अन मा त मघवकन न वावा अत दवता वदानः ।न जाय माना नश त न जाता यािन करया कणह व ॥ १.१६५.०९एक य च वव१वाजा या न दध वाक णव मनीषा ।

r01.pdf 133

Page 135: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ ह १ा मता वदाना यािन यव म इदश एषाम ॥ १.१६५.१०अमदा मतः तामा अ य नरः य च ।इाय वण समखाय म सय सखायत व त नभः ॥ १.१६५.११ए वदत ित मा राचमाना अन ः व एषा दधानाः ।स चया मत वणा अछात म छदयाथा च ननम ॥ १.१६५.१२का व मता मामह वः या तन सखीरछा सखायः ।मािन चा अपवातय त ए षा भत नवदा म ऋतानाम ॥ १.१६५.१३अा यवयावस न कार ा मायय मधा ।अा ष व मता वमछमा ाण जरता वा अचत ॥ १.१६५.१४ए ष वः तामा मत इय गीमादायय मायय काराः ।एषा या सी तव वया वामष वजन जीरदानम ॥ १.१६५.१५त वाचाम रभसाय जन पव महव वषभय कतव ।ए धव यामततववणा य धव शातवषाण कतन ॥ १.१६६.०१िनय न स न मध बत उप ळत ळा वदथष घव यः ।न त ा अवसा नमवन न मधत वतवसा हवकत म ॥ १.१६६.०२या ऊमासा अ मता अरासत रायपाष च हवषा ददाशष ।उय मता हता इ व प रजास पय सा मयाभवः ॥ १.१६६.०३अा य रजास तवषीभरय त व एवासः वयतासा अजन ।भयत वा भवनािन हया चा वा यामः य तावष ॥ १.१६६.०४यव षयामा नदय त पवतादवा वा प नया अचयवः ।वा वा अयत वनपती रथीयती व ज हीत अाषधः ॥ १.१६६.०५य य न उा मतः सच तनारामाः सम ित पपतन ।या वा ददित वदती रणाित पः सध तव बहणा ॥ १.१६६.०६ कदणा अनव राधसाऽलात णासा वदथष स ताः ।अचय क मदरय पीतय वदवीरय थमािन पाया ॥ १.१६६.०७श तभजभतमभ तरघापभी रता मता यमावत ।जन यमातवसा वरशनः पाथना शसा नयय पष ॥ १.१६६.०८

134 sanskritdocuments.org

Page 136: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

वािन भा मता रथष वा मथपयव तवषायाहता ।अस वा वः पथष खादयाऽा व ा स मया व वावत ॥ १.१६६.०९भरण भा नय ष बाष व स ा रभसासा अ यः ।अस वताः पवष रा अध वया न पायन या धर ॥ १.१६६.१०महाता मा ववा३ वभतया दरशा य दया इ व तभः ।माः स ज ाः वरतार अासभः सा इ मतः परभः ॥ १.१६६.११तः सजाता मता महवन दघ वा दामदतरव तम ।इ न यज सा व णाित तनाय य स कत अरावम ॥ १.१६६.१२ता जामव मतः पर य ग प यछस ममतास अावत ।अ या ध या मनव माया सा क नरा दसन रा चकिर ॥ १.१६६.१३यन दघ मतः श शवाम य ाकन परणसा तरासः ।अा य तन व जन जनास ए भयभतदभीमयाम ॥ १.१६६.१४ए ष वः तामा मत इय गीमादायय मायय काराः ।एषा या सी तव वया वामष वजन जीरदानम ॥ १.१६६.१५स ह त इातया नः स हमषा हरवा ग तत माः ।स ह राया मादयय सह ण उप ना यत वाजाः ॥ १.१६७.०१अा नाऽवाभमता या वछा य भवा बहवः समायाः ।अध यदषा िनयतः परमाः स मय चनय त पार ॥ १.१६७.०२मय यष सध ता घ ताची हरयिनण गप रा न ऋः ।गहा चरती मनषा न याषा स भावती वदय व स वाक ॥ १.१६७.०३परा श ा अ यासा य या सा धारयव मता ममः ।न रादसी अप नदत घारा ज षत वध स याय दवाः ॥ १.१६७.०४जाषदमसया स चय वषततका रादसी नमणाः ।अा स यव वधता रथ गाव षतीका नभसा नया ॥ १.१६७.०५अाथापयत यव ित यवानः श भ िनमा वदथष पाम ।अ का या मता हवागाय ाथ स तसा मा दवयन ॥ १.१६७.०६ त ववि वा य ए षा मता महमा स या अत ।

r01.pdf 135

Page 137: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

सचा यद वषमणा अहयः थरा चनीवहत सभागाः ॥ १.१६७.०७पात मावणाववायत ईमयमा अशतान ।उत य वत अय ता वाण वावध इ मता दाितवारः ॥ १.१६७.०८नही न वा मता अय अारााछवसा अत मापः ।त ध णना शवसा शश वासाऽणा न षा धष ता पर ः ॥ १.१६७.०९वयम य ा वय ा वाचमह सम य ।वय परा मह च ना अन त ऋभा नरामन यात ॥ १.१६७.१०ए ष वः तामा मत इय गीमादायय मायय काराः ।एषा या सी तव वया वामष वजन जीरदानम ॥ १.१६७.११य ाया वः सम ना त तवणधय धय वा दव या उ दधव ।अा वाऽवाचः सव ताय रादयामह ववया मवस सव भः ॥ १.१६८.०१वासा न य वजाः वतवस इष वरभजाय त धत यः ।स हयासा अ पा नामय अासा गावा वा सा नाणः ॥ १.१६८.०२सामासा न य स ताताशवा स पीतासा दवसा नास त ।एषामस ष रणीव रारभ हतष खाद कित स दध ॥ १.१६८.०३अव वया दव अा वथा यय रमयाः कश या चादत ना ।अ रणवतवजाता अ चयव हािन चता ाजयः ॥ १.१६८.०४का वाऽतम त ऋवता रज ित ना हवव ज या ।ध व यत इषा न यामिन प षा अहया ३ नत शः ॥ १.१६८.०५ वदय रजसा महपर ावर मता यायय ।या वय थ वथरव सहत य णा पतथ व षमणवम ॥ १.१६८.०६सा ितन वाऽमवती ववती व षा वपाका मतः पपवती ।भा वा राितः पणता न दणा पथयी अस य व ज ती ॥ १.१६८.०७ित ाभत सध वः पवया यदया वाचमदरय त ।अव यत वतः पथया यद घ त मतः णवत ॥ १.१६८.०८अस त पमहत रणाय व षमयासा मता मनीकम ।त स स रासाऽजनय तावमादवधामषरा पय पयन ॥ १.१६८.०९

136 sanskritdocuments.org

Page 138: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

ए ष वः तामा मत इय गीमादायय मायय काराः ।एषा या सी तव वया वामष वजन जीरदानम ॥ १.१६८.१०महवम य त ए ताहदस यज सा वता ।स ना वधा मता चकवास ा वनव तव ह ा ॥ १.१६९.०१अय त इ वकीवदानासा िनषधा मय ा ।मता पस ितहासमाना वमीहय धन य सा ता ॥ १.१६९.०२अय सा त इ ऋर सन यव मता जनत ।अ ात स श श ानापा न प दधित यास ॥ १.१६९.०३व त न इ त रय दा अाजया द णयव राितम ।तत यात चकन त वायाः तन न मवः पीपयत वाजः ॥ १.१६९.०४व राय इ ताशत माः णतारः कय चतायाः ।त ष णा मता मळयत य ा परा गा त यती व दवाः ॥ १.१६९.०५ित या ही मीषा नहः पाथव सद न यतव ।अध यदषा पथबास एता तीथ नायः पायािन तथः ॥ १.१६९.०६ित घाराणामतानामयासा मता श व अाय तामपदः ।य मय पतनायत ममऋ णावान न पतय त सगः ॥ १.१६९.०७व मानय इ वज या रदा मः श धा गाअ ाः ।तवानभः तवस दव दववामष वजन जीरदानम ॥ १.१६९.०८न ननमत ना ः कतद यदतम ।अ यय चमभ स चरय मताधीत व न यित ॥ १.१७०.०१क न इ जघासस ातरा मत तव ।तभः कपव साध या मा नः स मरण वधीः ॥ १.१७०.०२क ना ातरगय सखा सित मयस ।वा ह त यथा मनाऽयम दसस ॥ १.१७०.०३अर कवत वद सममधता परः ।तामतय चतन य त तनवावह ॥ १.१७०.०४वमीशष वसपत वस ना व माणा मपत धः ।

r01.pdf 137

Page 139: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

इ व मः स वदवाध ाशान ऋतथा हवीष ॥ १.१७०.०५ित व ए ना नमसा हमम स न भ समित त राणाम ।रराणता मता वाभिन हळा ध व मचवमान ॥ १.१७१.०१ए ष वः तामा मता नमवादा ता मनसा धाय दवाः ।उपमा या त मनसा जषाणा य य ह ा नमस इ धासः ॥ १.१७१.०२ततासा ना मता मळयत त तता मघवा शवः ।ऊवा नः सत काया वनायहािन वा मता जगी षा ॥ १.१७१.०३अ ादह तवषादषमाण इाया मता रज मानः ।य य हया िनशतायास ताया र चकमा मळता नः ॥ १.१७१.०४यन मानास तय त उा य ष शवसा श तीनाम ।स ना म वषभ वा धा उ उ भः थवरः सहादाः ॥ १.१७१.०५व पाही सहीयसा नवा म रवयातहळाः ।स क तभः सास हदधा ना वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७१.०६चा वाऽत याम ऊती स दानवः ।मता अहभानवः ॥ १.१७२.०१अार सा वः सदानवा मत ऋती शः ।अार अमा यमय थ ॥ १.१७२.०२तणकदय न वशः पर व सदानवः ।ऊवाः कत जीवस ॥ १.१७२.०३गाय साम नभय१ यथा वरचाम तावधान ववत ।गावा ध नवा बहयदधा अा यस ान दय ववासान ॥ १.१७३.०१अचषा वषभः वदहयमगा नाा अित य ग यात । मदयमना ग त हाता भरत मया मथना यज ः ॥ १.१७३.०२न ाता पर स मता यरभमा श रदः पथयाः ।ददा नय माना वारतद ता न रादसी चराक ॥ १.१७३.०३ता कमाषतरा या ािन दव यता भरत ।जजा षदा दवचा नास यव सया रथाः ॥ १.१७३.०४

138 sanskritdocuments.org

Page 140: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

तम ही या ह सवा यः शरा मघवा या रथाः ।तीचाधीया वषवाववष मसा वहता ॥ १.१७३.०५ यदथा महना नया अयर रादसी कय ३ ना ।स वय इा वजन न भमा भित वधावा अापशमव ाम ॥ १.१७३.०६स मस वा शर स तामराण पथतम परतसयय ।स जाषस इ मद ा णीः स र च अ नमदत वाजः ॥ १.१७३.०७ए वा ह त श सव ना सम अापा य अास मदत दवीः ।वा त अन जाया भाः स रद ध षा वष जनान ॥ १.१७३.०८असा म यथा सष खाय एन वभया नरा न शसः ।अस था न इा वदनातरा न कम नय मान उथा ॥ १.१७३.०९वपधसा नरा न शस राकास दा वहतः ।मायवा न पपित सश ा मयायव उप शत य ः ॥ १.१७३.१०य ा ह क ध राण नसा परयन ।तीथ नाछा तातषाणमाका दघा न स मा कणायवा ॥ १.१७३.११मा ष ण इ ा पस दवरत ह ा त शवयाः ।महय मीषा य या हवता मता वदत गीः ॥ १.१७३.१२ए ष ताम इ तय म ए तन गा त हरवा वदा नः ।अा ना ववयाः सव ताय दव वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७३.१३व राज य च दवा रा नपासर वमान ।व सप ितमघवा नत व स या वस वानः सहादाः ॥ १.१७४.०१दना वश इ मवाचः स यपरः शम शारददत ।ऋणारपा अ नवाणा यन व प कसा य रधीः ॥ १.१७४.०२अजा वत इ शरपीा च यभः पत न नम ।रा अ मशष तवयाण स हा न दम अपास वताः ॥ १.१७४.०३शष त इ सयाना शतय पवीरवय मा ।स जदणायव य धा गातर धष ता म वाजान ॥ १.१७४.०४वह कस म या कय मय ऋा वातयाा ।

r01.pdf 139

Page 141: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

सर वहतादभीकऽभ पधा यासष बाः ॥ १.१७४.०५ज घ वा इ म ा दवा हरवा अदाशन । य पय यमण सचायावया श ता वहमाना अप यम ॥ १.१७४.०६रपक वराक सा ता ा दासाया पबहणी कः ।करा मघवा दानचा िन दया ण कय वाच मध त ॥ १.१७४.०७सना ता त इ नया अागः सहा नभाऽवरणाय पवीः ।भनपरा न भदा अदवीननमा वध रदवय पीयाः ॥ १.१७४.०८व धिन र धिन मतीऋ णारपः सी रा न वतीः । यस ममित शर पष पारया त वश यद वत ॥ १.१७४.०९वमाकम वध या अवकत मा नरा न पाता ।स ना वासा पधा स हादा वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७४.१०मयपाय त महः पायव हरवा मस रा मदः ।वषा त वण इदवाजी स हसात मः ॥ १.१७५.०१अा नत गत मस रा वषा मदा वरयः ।स हावा इ सान सः पतनाषाळमयः ॥ १.१७५.०२व ह शरः सिन ता चादया मनषा रथम ।स हावादय मतमाषः पा न शाचषा ॥ १.१७५.०३मषाय सय कव चमीशान अाज सा ।वह शणाय वध कस वातयाः ॥ १.१७५.०४श तमा ह त मदा तम उ त तः ।वा वरवावदा मसीा अ सात मः ॥ १.१७५.०५यथा पवया जरतय इ मय इ वापा न तय त बभथ ।तामन वा िनवद जाहवीम वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७५.०६मस ना वय इय इमदा वषा वश ।ऋघायमाण इवस श मत न वदस ॥ १.१७६.०१ता वशया गरा य एक षणीनाम ।अन वधा यमयत यव न चक षषा ॥ १.१७६.०२

140 sanskritdocuments.org

Page 142: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

यय वािन हतयाः प ती ना वस ।पाशय व या अ दयवा शिन जह ॥ १.१७६.०३अस वत सम जह दणाश या न त मयः ।अ यमय वदन द स रदाहत ॥ १.१७६.०४अावा यय बहसा ऽक ष सान षगस त ।अाजावयदा ावा वाजष वाजन म ॥ १.१७६.०५यथा पवया जरतय इ मय इ वापा न तय त बभथ ।तामन वा िनवद जाहवीम वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७६.०६अा चषणा वषभा जनाना राजा कीना पत इः ।ततः वयवसाप मया हर वषणा या वाङ ॥ १.१७७.०१य त वषणा वषभास इ यजा वषरथासा अयाः ।ता अा ित तभरा या वावामह वा स त इ साम ॥ १.१७७.०२अा ित रथ वषण वषा त स तः सामः परषा मधिन ।य ा वषया वषभ ती ना हरया याह वताप मक ॥ १.१७७.०३अ य य ा दवया अ य मयध इमा ाय यम सामः ।तीण बहरा त श या ह पबा िनष व मचा हर इ ह ॥ १.१७७.०४अा स त इ यावाङ प ाण मायय काराः ।वाम वतारवसा ग णता वामष वजन जीरदानम ॥ १.१७७.०५य या त इ रत यया बभथ जरतय ऊती ।मा नः काम महयत मा ध वा त अया पयाप अायाः ॥ १.१७८.०१न घा राज अा दभा या न वसारा कणवत याना ।अापद स तका अवषगम इः स या वय ॥ १.१७८.०२जता नभरः पस शरः ाता हव नाधमानय काराः ।भता रथ दाशष उपाक उ ता गरा यद च ना भत ॥ १.१७८.०३ए वा नभरः सव या खादः पा अ भ मिणा भत ।स मय इषः तवत ववाच साक रा यज मानय शसः ॥ १.१७८.०४वया वय मघव श नभ या म महता मय मानान ।

r01.pdf 141

Page 143: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व ाता वम ना वध भवामष वजन जीरदानम ॥ १.१७८.०५पवीरह श रदः शमाणा दाषा वता षसा ज रय तीः ।मनाित य जरमा त ननामय न पीवषणा जगयः ॥ १.१७९.०१य च पव ऋतसाप अास सा क दवभरवदतािन ।त चदवासन त मापः सम न पीवषभजगयः ॥ १.१७९.०२न मषा ात यदवत दवा वा इपधा अ य वाव ।जया वद श तनीथमाज यस या मथनावयजा व ॥ १.१७९.०३नदय मा ध तः काम अाग त अाजाता अ मतः कत त ।लापामा वषण नी रणाित धीरमधीरा धयित सत म ॥ १.१७९.०४इम न साममतता स पीतमप व ।यसी मागक मा तस मळत पल कामा ह मयः ॥ १.१७९.०५अ गयः खनमानः खिनः जामपय बलमछमानः ।उभा वणावष ः पपाष स या दववाशषा जगाम ॥ १.१७९.०६य वा रजास स यमासा अा रथा या पयणास दयत ।हरयया वा पवयः षायवः पबता उ षसः सचथ ॥ १.१८०.०१य वमययाव नथा यपना नय य य याः ।वसा या वगती भराित वाजाय मधपावष च ॥ १.१८०.०२य व पय उयायामध पमामायामव पय गाः ।अ तय िनना वामतस ारा न शचयज त हवान ॥ १.१८०.०३य व ह घ म मधमतमय ऽपा न ादाऽवणीतमष ।ता नरावना प इी रय व चा ित यत मवः ॥ १.१८०.०४अा वा दानाय ववतीय दा गाराहण ताया न जः ।अ पः ा णी स चत माहना वा ज णा वाम रह सा यजा ॥ १.१८०.०५िन य वथ िनयतः सदान उप वधाभः सजथः परधम ।षषाता न स ररा मह दद स ता न वाजम ॥ १.१८०.०६वय च वा जरतारः स या वपयामह व पणहतावान ।अधा च ानाविना पाथा ह ा वषणावतदवम ॥ १.१८०.०७

142 sanskritdocuments.org

Page 144: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

य वा च ानावन व य वणय सा ता ।अ गया नरा नष शतः काराधनीव चतयस हः ॥ १.१८०.०८ यहथ महना रथय य ा याथा मनषा न हाता ।ध स रय उ त वा व नास या रय षाचः याम ॥ १.१८०.०९त वा रथ वयमा वम तामरना सव ताय नय म ।अरनम पर ामया न वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८०.१०कद ावषा रयी णामवयता यदनीथा अ पाम ।अ य वा य ा अ कत शत वस धती अवतारा जनानाम ॥ १.१८१.०१अा वामासः शचयः पय पा वातरहसा दयासा अयाः ।मनाजवा वषणा वीतपा एह वराजा अ ना वहत ॥ १.१८१.०२अा वा रथाऽविन न ववास वधरः सव ताय गयाः ।वणः थातारा मनसा जवीयानहपवा य ज ता ध या यः ॥ १.१८१.०३इहह जाता समवावशीतामरपसा त वा३ नामभः वः ।ज णवामयः सम खय स रद वा अ यः स भगः प ऊह ॥ १.१८१.०४ वा िनचः ककहा वशा अन पशपः सद नािन गयाः ।हर अ यय पीपय त वाजमा रजायना व घाषः ॥ १.१८१.०५ वा श रावषभा न िनषाट पवीरषरित मव इणन ।एव रयय पीपय त वाजवषती वा ना न अागः ॥ १.१८१.०६अस ज वा थवरा वधसा गीबाह अ ना धा र ती ।उपतताववत नाधमान यामयामणत हव म ॥ १.१८१.०७उत या वा श ता वस सा गी बहष सद स पवत नन ।वषा वा मघा वषणा पीपाय गान सक मनषा दशयन ॥ १.१८१.०८य वा पषवाना परधरमषा न ज रत हवान ।व या वरवया ग णाना वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८१.०९अभदद वयन मा ष भषता रथा वषवादता मनीषणः ।ध य ज वा धया वपलावस दवा नपाता स कत शचता ॥ १.१८२.०१इतमा ह धया म मा दा दसा रया रथीतमा ।

r01.pdf 143

Page 145: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

पण रथ वहथ मव अाचत तन दाास मप याथा अना ॥ १.१८२.०२कम दा कणथः कमासाथ जना यः क दहवमहीयत ।अित म ज रत पणरस याितवाय कणत वचयव ॥ १.१८२.०३ज यतमभता रायतः शना हत मधा वदथताय ना ।वाचवाच जरत रनी कतमभा शस नासयावत मम ॥ १.१८२.०४य वमत चथः सध ष वमावत पण तायाय कम ।यन दव ा मनसा िन हथः सप नी पतथः ादसा महः ॥ १.१८२.०५अवव तायमव१तर नारण तमस वम ।चता नावा जठ लय जा उदयामषताः पारयत ॥ १.१८२.०६कः व ा िनता मय अण सा य ताया नाध तः पयष वजत ।पणा मगय पतरारवारभ उदना ऊहथः ामताय कम ॥ १.१८२.०७ता नरा नासया वन या ा मानास उचथमवाचन ।अ ाद सद सः सा यादा वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८२.०८त य ाथा मनसा या जवीयावध रा वषणा य चः ।यना पयाथः स कता दराण िधातना पतथा वन पणः ॥ १.१८३.०१स वथा वतत यभ ा य थः तमतान प ।वपवपया स चतामय गीद वा दहाषसा सचथ ॥ १.१८३.०२अा ितत स वत या रथा वामन तािन वतत हवान ।यन नरा नासयष यय वितयाथतनयाय न च ॥ १.१८३.०३मा वा वका मा वकरा दधषीा पर व म त माित धम ।अ य वा भागा िनहत इय गीदावम वा िनधया मधनाम ॥ १.१८३.०४य वा गात मः पमीहा अि दा हवतऽव स हवान ।दश न दामज यव यता म हव नास याप यातम ॥ १.१८३.०५अतार तमसपारमय ित वा तामा अनावधाय ।एह या त पथभदव यान वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८३.०६ता वाम तावपर वमाछया मषस वि थः ।नास या कह चसता वया दवा नपाता स दातराय ॥ १.१८४.०१

144 sanskritdocuments.org

Page 146: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ ऊ ष वषणा मादयथामपणीहतमया मदता । त म अछाभमतीनामा नरा िनचतारा च कणः ॥ १.१८४.०२ य पषषकत व दवा नास या वहत स यायाः ।वयत वा ककहा अ स जाता य गा ज णव व णय भरः ॥ १.१८४.०३अ सा वा मावी राितरत ताम हनात मायय काराः ।अन या वया सदान स वीयाय चषणया मदत ॥ १.१८४.०४ए ष वा तामा अनावकार मानभमघवाना सव ।या त विततनयाय न चागय नासया मदता ॥ १.१८४.०५अतार तमसपारमय ित वा तामा अनावधाय ।एह या त पथभदव यान वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८४.०६कतरा पवा कत रापरायाः कथा जात कवयः का व वद ।व ना बभता य नाम व वतत अहनी चय व ॥ १.१८५.०१भर अचरती चरत पत गभमपद दधात ।िनय न स न पा पथ ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०२अ न हा दामदतरनव व ववदवध नमवत ।तादसी जनयत जर ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०३अत यमान अवसाव ती अन याम रादसी दवप ।उभ दवानामभयभरा ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०४स गछमान यव ती समत वसारा जामी पा पथ ।अ भज ती भवनय नाभ ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०५उवी स नी बहती ऋतन व दवानामवसा जिन ी ।दधात य अ मत स तीक ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०६उवी पवी बल दरअ त उप व नमसा य अ न ।दधात य स भग स तती ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०७दवावा यकमा कदागः सखाय वा सद मापित वा ।इय धीभया अव यान मषा ावा र त पथवी ना अवात ॥ १.१८५.०८उभा शसा नया मामवामभ मामती अव सा सचताम ।

r01.pdf 145

Page 147: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

भर चदयः स दातरायषा मदत इषयम दवाः ॥ १.१८५.०९ऋत दव तदवाच पथया अ भावाय थम स मधाः ।पातामवारतादभीक पता माता च रतामवाभः ॥ १.१८५.१०इद ा वापथवी स यम त पतमातयदहापव वाम ।भत दवानामवम अवाभवामष वजन जीरदानम ॥ १.१८५.११अा न इळाभवदथ सश त वानरः सव ता दव ए त ।अप यथा यवाना मस था ना व जग दभपव मनीषा ॥ १.१८६.०१अा ना व अाा गमत दवा मा अ य मा व णः स जाषाः ।भवयथा ना व वधासः करस षाहा वथर न शवः ॥ १.१८६.०२ वा अित थ गणीषऽ श तभतवणः स जाषाः ।अस था ना व णः सक ितरष पषदरगतः स रः ॥ १.१८६.०३उप व एष नमसा जगी षाषासाना स दघव ध नः ।स मान अहवममाना अ क वषप पय स सधन ॥ १.१८६.०४उत नाऽहबया ३ मयकः शश न पयषी व वित सधः ।यन नपातमपा ज नाम मनाजवा वषणा य वहत ॥ १.१८६.०५उत न इ वा ग वछा सरभरभपव स जाषाः ।अा वहषणातवमा न रा न इह ग याः ॥ १.१८६.०६उत न इ मतयाऽ यागाः शश न गावत ण रहत ।तमी गरा जन या न पीः सर भम न रा नसत ॥ १.१८६.०७उत न इ मता वस नाः ादसी समनसः सदत ।पषदासाऽवन या न रथा रशादसा मयजा न दवाः ॥ १.१८६.०८ न यदषा महना चक य त यज त स व ।अध यदषा स दन न श वमरण षायत सनाः ॥ १.१८६.०९ा अ नाववस कणव पषण वतवसा ह सत ।अ षा वणवात ऋभा अछा स ाय ववतीय दवान ॥ १.१८६.१०इय सा वा अ दधितयजा अपाणी च सद नी च भयाः ।िन या दवष यत त वस यव ामष वजन जीरदानम ॥ १.१८६.११

146 sanskritdocuments.org

Page 148: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

पत न ताष महा ध माण तवषीम ।यय िता याज सा व वपवमदय त ॥ १.१८७.०१वादा पता मधा पता वय वा ववमह ।अ ाकमवता भव ॥ १.१८७.०२उप नः पतवा चर श वः श वाभ ितभः ।मया भरषयः सखा स शवा अ याः ॥ १.१८७.०३तव य पता रसा रजायन वताः ।दव वाता इव ताः ॥ १.१८७.०४तव य पता ददततव वाद त पता । वााना रसाना तवीवा इवरत ॥ १.१८७.०५व पता महाना दवाना मना हतम ।अकार चा कतना तवाहमवसावधीत ॥ १.१८७.०६यद दा पता अज गव वव पवतानाम ।अा चा मधा पताऽर भाय गयाः ॥ १.१८७.०७यद पामाषधीना परशमारशामह ।वाताप पीव इव ॥ १.१८७.०८य साम गवाशरा यवाशरा भजामह ।वाताप पीव इव ॥ १.१८७.०९कर अाषध भव पीवा व उ दारथः ।वाताप पीव इव ॥ १.१८७.१०त वा वय पता वचाभगावा न हया स षदम ।दवयवा सध मादमय वा सध मादम ॥ १.१८७.११समा अ राजस दवा दवः स हजत ।दता हया कववह ॥ १.१८८.०१तन नपात य त मवा य ः समयत ।दधसह णीरषः ॥ १.१८८.०२अाजा ना न ईडा दवा अा व य यान ।

r01.pdf 147

Page 149: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

अ सहसा अ स ॥ १.१८८.०३ाचीन बहराजसा स हवीरमतणन ।या दया वराजथ ॥ १.१८८.०४वराट स ावीः वीब भयसी याः ।दरा घ ताय रन ॥ १.१८८.०५स ह स पशसाध या वराजतः ।उषासावह सी दताम ॥ १.१८८.०६थमा ह स वाचसा हातारा दया कवी ।य ना यताममम ॥ १.१८८.०७भारतीळ सर वित या वः सवा उपव ।ता नादयत य ॥ १.१८८.०८वा पाण ह भः पशवासमानज ।तषा नः फाितमा य ज ॥ १.१८८.०९उप या वनपत पाथा दवयः सज ।अ हयािन सवदत ॥ १.१८८.१०परागा अ द वाना गाय ण समयत ।वाहाकतीष राचत ॥ १.१८८.११अ नय स पथा राय अ ावािन दव वयना िन वान ।य या य१ राणमना भया त नम उ वधम ॥ १.१८९.०१अ व पारया नया अ ावतभरित दगाण वा ।प पवी बला न उवी भवा ताकाय तन याय श याः ॥ १.१८९.०२अ वमया यमीवा अन ा अ यमत कीः ।पनरय सव ताय दव ा वभरमतभयज ॥ १.१८९.०३पाह ना अ पायभरज त य सद न अा श श ान ।मा त भय ज रतार यव नन वदापर स हवः ॥ १.१८९.०४मा ना अ ऽव सजा अ घायावयव रपव दनाय ।मा दवत दशत मादत ना मा रषत सहसाव परा दाः ॥ १.१८९.०५

148 sanskritdocuments.org

Page 150: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

व घ वावा ऋतजात यसणाना अ तव ३ वथम ।वारा त वा िनिनसार भतामस ह दव वपट ॥ १.१८९.०६व ता अ उभयाव वावष पव मनषा यज ।अ भपव मनव शाया भममजय उ शभनाः ॥ १.१८९.०७अवाचाम िनवचनायानय स नः स हसान अ ा ।वय स हमषभः सनम वामष वजन जीरदानम ॥ १.१८९.०८अ न वाण वषभ मज बहपित वधया नय मक ः ।गा थायः स चा यय दवा अाश वत नवमानय मताः ॥ १.१९०.०१तमवया उप वाचः सचत सगा न या दवय तामसज ।बहपितः स ा वरास ववाभवसम त मात रा ॥ १.१९०.०२उपतित नमस उ ित च ाक यससव तव बा ।अ य वाहया ३ या अत मगा न भीमा अ रस तवान ॥ १.१९०.०३अ य ाका दवीयत पथयामया न य स भचताः ।मगाणा न हतया यत चमा बहपतरहमाया अ भ न ॥ १.१९०.०४य वा दवाक मय मानाः पापा भमपजीवत पाः ।न दढ३ अन ददास वाम बहपत चयस इपयाम ॥ १.१९०.०५स तः स यव सा न पथा दिनयतः परीता न मः ।अ न वाणा अ भ य च त नाऽपीवता अपाणवता अथः ॥ १.१९०.०६स य तभाऽवन या न यत सम न वता राधचाः ।स वा उभय च अ तबहपिततर अाप गः ॥ १.१९०.०७ए वा महतवजाततवाबहपितवषभा धाय दवः ।स नः तता वीरवात गामामष वजन जीरदानम ॥ १.१९०.०८कता न कताऽथा सती नकतः ।ावित षी इित य१ ा अलसत ॥ १.१९१.०१अ ाहयाय यथा हत परायती ।अथा अव ती हयथा पन पषती ॥ १.१९१.०२श रासः कश रासा दभासः स या उत ।

r01.pdf 149

Page 151: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

माा अ ा वरणाः सव सा क य लसत ॥ १.१९१.०३िन गावा गा अ सद मगासा अवत ।िन कतवा जनाना य१ ा अलसत ॥ १.१९१.०४ए त उ य य दाष तकरा इव ।अा वाः ितबा अभतन ॥ १.१९१.०५ावः पता पथवी माता सामा ातादितः वसा ।अा वाततलयता स कम ॥ १.१९१.०६य अया य अाः स चीका य कताः ।अाः क चनह वः सव सा क िन ज यत ॥ १.१९१.०७उप रतासय एित वा अ हा ।अ ासवा यसवा यातधा यः ॥ १.१९१.०८उदपदसा सयः प वािन जव न ।अादयः पवतया वा अ हा ॥ १.१९१.०९सय वषमा स जाम ित सरावता ग ह ।सा च न मराित ना वय मरामार अ य याज न हरा मध वा मधला चकार ॥१.१९१.१०इय का श कत का स का ज घास त वषम ।सा च न मराित ना वय मरामार अ य याज न हरा मध वा मधला चकार ॥१.१९१.११िः स वपलका वषय पय मन ।ता न मरत ना वय मरामार अ य याज न हरा मध वा मधला चकार ॥१.१९१.१२नवाना नवतीना वषय रापषीणाम ।सवासामभ नामार अ य याज न हरा मध वा मधला चकार ॥ १.१९१.१३िः स मय यः स वसारा अ वः ।तात वष व ज र उदक कनीरव ॥ १.१९१.१४इय कः कषकतक भन मना ।तता वष वावत पराचीरन स वतः ॥ १.१९१.१५

150 sanskritdocuments.org

Page 152: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

कषकतदवीरः वतमानकः ।वकयारस वषमरस वक त वषम ॥ १.१९१.१६Last updated July 2, 2013

Special mention :

Initial processing and help by Avinash and Shashi Sathaye,

Avinash Chopde, Shree Devi Kumar, Sunder Hattangadi, John Gardner.

Reprocessed from Original in final form by Detlef Eichler with additional corrections.

See Detlef’s site http://www.detlef108.de/Rigvedatm for other details and formats.

Description/comments :

1. The text is shown with accents (Anudattas,dependent Svaritas, and independent Svaritas

including Kampas).

2. Words are connected (agnimIĹe).

3. Ch is doubled as in gachChati according to the rules of Rigveda-Pratishakhya.

4. At the end of a word m is replaced by Anusvara M if the initial letter of the following

word is a labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).

5. Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant is restored as shown in

the printed Rigveda-Samhitas.

Source :

The Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita) version of the Rigveda

(http://www.people.fasarvard.edu/ witzel/onlineRVtm).

1. In this text accented vowels have Udatta (acute) or ’independent Svarita’ (grave) markers.

Kampas are not shown.

2. Words are separated (agním ILe).

3. Ch is not doubled as in gaChati.

4. At the end of a word we find m before a following labial stop consonant (p, ph, b, bh, m).

5. Visarga H before sh, Sh or s followed by a voiceless consonant is dropped according to

a rule of Rigveda-Pratishakhya.

Transliterated by :

1. Source: Aufrecht/van Nooten/Holland (Samhita)

2. Final transliteration: Detlef Eichler

r01.pdf 151

Page 153: Sanskrit Documents Collection : Home Page · Title ॥ ऋग व द मण डल १ ॥ Author Transliterated by: 1. Source: Aufrecht \\van Nooten \\Holland \(Samhita\), 2. Final

ऋवदः मडल १

Special Instructions :

Hiatus between a and u(i) is shown in the ITRANS text as au(i).

If you search for ’i’ (’u’) you will find 5 (8) Hiatus occurences.

Hiatus ae, aA, aU, Aa, ea, and oa are shown as a/e, a/A, a/U, A/a, e/a and o/a

(without / the Itranslator is not converting to Devanagari correctly).The Itranslator ignoresthe / character.

Rigveda Mandala 1

pdf was typeset on October 2, 2020

Please send corrections to [email protected]

152 sanskritdocuments.org