sanayi tesislerinde atık yönetimi

51
Sanayi Tesislerinde Sanayi Tesislerinde Atık Yönetimi Atık Yönetimi Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı Daire Başkanı A. Mahir ERDEM

Upload: tracen

Post on 24-Jan-2016

163 views

Category:

Documents


0 download

DESCRIPTION

Çevre ve Orman Bakanlığı Çevre Yönetimi Genel Müdürlüğü Atık Yönetimi Dairesi Başkanlığı. Sanayi Tesislerinde Atık Yönetimi. A. Mahir ERDEM. Daire Başkanı. İÇERİK. Yasal çerçeve Çevre Kanunu Atık Mevzuatı Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin Yönetmelik Atık Listesi - PowerPoint PPT Presentation

TRANSCRIPT

Page 1: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Sanayi Tesislerinde Sanayi Tesislerinde Atık YönetimiAtık Yönetimi

Çevre ve Orman BakanlığıÇevre Yönetimi Genel MüdürlüğüAtık Yönetimi Dairesi Başkanlığı

Daire Başkanı

A. Mahir ERDEM

Page 2: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

İÇERİK

• Yasal çerçeve

– Çevre Kanunu

– Atık Mevzuatı

• Atık Yönetimi Genel Esaslarına İlişkin

Yönetmelik

– Atık Listesi

• Atık Yönetiminde Üretici Sorumlulukları

Page 3: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Türkiye’de Atık MevzuatıTürkiye’de Atık Mevzuatı

Page 4: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK MEVZUATI-TEBLİĞLER

Page 5: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ÇEVRE KANUNUNDA ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL PRENSİPLER

Page 6: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL PRENSİPLER

Page 7: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL PRENSİPLER

Page 8: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL PRENSİPLER

Page 9: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Zorunlu Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Tarife ve Talimat (09/05/2010- 27576)

ATIK YÖNETİMİNE İLİŞKİN GENEL PRENSİPLER

Page 10: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Atık Listesinin Oluşturulmasına DairAtık Listesinin Oluşturulmasına Dair

Komisyon KararıKomisyon Kararı

(2000/532/EC, 03/05/2000)

Atık Çerçeve DirektifiAtık Çerçeve Direktifi

(75/442/EEC,15/07/1975)

Atık DirektifiAtık Direktifi

(2006/12/EC, 05/04/2006)

ATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİKATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete

ATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİKATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete05.07.2008 tarih ve 26927 sayılı Resmi Gazete

YÖNETMELİK

Page 11: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

• Amaç

Atıkların oluşumlarından bertaraflarına kadar çevre ve insan sağlığına zarar vermeden yönetimlerinin sağlanmasına yönelik genel esasların belirlenmesi

ATIK YÖNETİMİ GENEL ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

En öncelikli seçenek

En son seçenek

önleme

tekrar kullanım

azaltma

geri dönüşüm

enerji geri kazanımı

bertaraf

Page 12: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Kapsam İstisnalar

EK-IV’de listesi verilen atıklar

• Atmosfere salınan gaz atıklar,

• Radyoaktif atıklar,

• Taş ocağı faaliyetleri ile mineral kaynakların aranması, çıkarılması, işlenmesi ve depolanması sonucu oluşan atıklar,

• Hayvan kadavraları ile tarımsal atıklar,

• Sıvı haldeki atıklar hariç atık sular,

• Kullanım ömürleri bitmiş patlayıcılar ve atıkları

YÖNETMELİĞİN KAPSAMI VE İSTİSNALARI

Page 13: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Yükümlülük Muafiyet

yok

Kayıt tutma

Atık üreten tesis ve işletmeler ile bertaraf ve geri kazanım işlemlerini yapan kişi, kurum ve kuruluşlar kayıt tutmakla yükümlüdürler.

•atık türü,•atığın kod numarası,•atık miktarı,•atığın kaynağı,•gönderildiği tesis,•taşıma şekli,•atığın EK-II A ve EK-II B’de belirtilen yöntemlere göre tabi tutulduğu işlemler

YÜKÜMLÜLÜKLER VE MUAFİYET

Page 14: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Yükümlülük Muafiyet

Tehlikeli atık dışındaki diğer atık türleri

Mali sorumluluk sigortası

Tehlikeli atıkların toplanması, taşınması, geçici ve ara depolanması, geri kazanımı, yeniden kullanılması ve bertarafı faaliyetlerinde bulunanlar, faaliyetleri nedeniyle oluşacak bir kaza dolayısıyla üçüncü şahıslara ve çevreye verebilecekleri zararlara karşı tehlikeli atık malî sorumluluk sigortası yaptırmak zorundadırlar

Tehlikeli Maddeler İçin Yaptırılacak Zorunlu Sorumluluk Sigortalarına İlişkin Tarife ve Talimat (09/05/2010- 27576)

YÜKÜMLÜLÜKLER VE MUAFİYET

Page 15: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

TEHLİKELİ ATIK KODLARI

Page 16: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK SINIFLANDIRMA HİYERARŞİSİ

Önceden yapılmış analiz var mı?

Atığa ve içindeki maddelere ilişkin bilimsel veri var mı

(MSDS gibi)?

Fiziksel-Kimyasal Analiz

Biyolojik Analiz

Tehlikeli mi?

Evet

Evet

Evet

Hayır

Hayır

Hayır

Page 17: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Atık Sınıflandırma Kılavuzu;

- Atık Listesi

- Sınıflandırma Yöntemleri

- Sınıflandırma Hiyerarşisi

- Analizler

- Atık Bilgi Formları

- Sınıflandırmalar arası değişim

tabloları

Atık Sınıflandırma Kılavuzu

Page 18: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

• Sektörler:– Döküm – Deri Sektörü– Galvanizasyon– Metal İşleme– Boya/Vernik– Otomotiv– Boya Üretim– Atıkların sınır ötesi taşınımı– Evimizdeki Tehlikeli Atıklar

YAYIMLANAN KILAVUZ KİTAPÇIKLAR

Page 19: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

TAKY-Atık Yönetim Planı

Atıkların çevreyle uyumlu bir şekilde yönetimini sağlamak

üzere hazırlanan kısa ve uzun vadeli program ve

politikalardır.• Atık Üreticileri, üç yıllık Atık Yönetim Planını hazırlayarak Valilikten

onay alır.

• Mahalli İdareler, evlerden kaynaklanan tehlikeli atıkların yönetimine

ilişkin planlarını Mahalli Çevre Kuruluna sunar.

• Valilik, atık üreticisinin ve belediyenin atık yönetim planlarını esas

alan 3 yıllık “İl Tehlikeli Atık Yönetim Planını” hazırlayarak Bakanlığa

sunar.

• Bakanlık, bölgesel atık yönetim planlarını hazırlar.

http://atikyonetimi.cevreorman.gov.tr/

Page 20: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Geçici DepolamaGeçici Depolama Nedir?Tehlikeli atıkların ara depolanması, geri kazanımı/bertarafı, tesis içinde

tekrar kullanımı öncesinde geçici depolanması.

Nerede Yapılır?- Tesis sahası içinde,- Üreticiye ait uygun bir alanda.

İzin/Lisans Prosedürü?- Atık üretimi ≤ 1000 kg/ay İzin almaksızın 180 gün depolanabilir

Atık üretimi ≥1000 kg/ay Geçici Depolama İzni İÇOM (en fazla 6 ay süreyle

atık depolanabilir)

Page 21: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Geçici Depolama

Nasıl Olmalıdır?

- Atıklar tesis sahası içinde binalardan uzak olmalı,

- Beton saha üzerinde uluslar arası standartlardaki konteynırlarda,

- Konteynır üzerinde “tehlikeli atık” ibaresi, miktar, tarih yazılmalı,

- Konteynırlar kapalı olmalı,

- Reaksiyona girmeyecek şekilde depolanmalı.

Page 22: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

22

TEHLİKELİ ATIK TAŞIMA

ULUSAL ATIK TAŞIMA FORMU

Form 4 Nüshadan oluşur

A, B, C, DE (Uluslar arası Taşıma için kullanılır)

A ve C nüshaları 2şer adet

Tehlikeli atıklar Lisanslı araçlarla taşınmak

zorundadır.

BA DCA C

Page 23: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Tehlikeli Atık Bertarafında Geri Kazanıma Öncelik Veriyoruz

Manisa Kula’da ve İstanbul Anadolu Yakasında 2 adet Entegre Tesis faaliyete geçmiştir. (Yakma üniteleri hariç) Ankara Sincan’daki entegre tesisin ise 2011 yılının ilk yarısında devreye girmesi planlanmaktadır.

2011 yılı içerisinde düzenli depolama kapasitesinin 405.000 ton/yıl artması öngörülmektedir.

KapasiteKapasite (ton/yıl)ton/yıl)Geri Kazanım TesisiGeri Kazanım Tesisi

145

6

30

181

Geri KazanımBertaraf (Yakma ve Düzenli Depolama)Beraber YakmaToplam

Lisanslı tesis sayısı-2010Lisanslı tesis sayısı-2010

Page 24: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

24

35.000 ton/yıl35.000 ton/yıl

7.750 ton/yıl7.750 ton/yıl

17.500 ton/yıl17.500 ton/yıl

160.000 ton/yıl160.000 ton/yıl

6.084 ton/yıl6.084 ton/yıl

11.000 ton/yıl11.000 ton/yıl

D. Depolama

105.000 ton/yıl105.000 ton/yıl

240.000 ton/yıl240.000 ton/yıl

Yakma

2003 2008 2009-2010

Yakma Tesis 1 3 4

D. Depolama 1 3 6

200320082009-2010

NİHAİ BERTARAF - MEVCUT ve PLANLANAN TESİSLER

100.000 ton/yıl100.000 ton/yıl

200.000 ton/yıl200.000 ton/yıl20.000 ton/yıl20.000 ton/yıl

Page 25: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

2003 Geri Kazanım

2011 Şubat Enerji Geri Kazanımı

Tesis Sayısı 18 173* 30

20032011

TEHLİKELİ ATIK GERİ KAZANIM VE ENERJİ GERİ KAZANIM TESİSLERİNİN DAĞILIMI

* 22 adeti Atık yağ geri kazanım tesisi

Page 26: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Uygulamada Olan Sistemler

Tehlikeli atık beyanı için web adresi:http://cbs.cevreorman.gov.tr

Ulaşılabilecek diğer adreslerhttp://www.atikyonetimi.cevreorman.gov.trhttp://www.cygm.gov.trhttp://www.cevreorman.gov.trOnline işlemler bölümü

Page 27: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

TEHLİKELİ ATIK BEYAN SİSTEMİ - TABS

http://cbs.cevreorman.gov.trhttp://cbs.cevreorman.gov.tr

TOPLANAN VERİLER: Firmaya ilişkin:

• Ad – Adres - İletişim bilgileri• Sorumlu personel bilgileri - Personel sayısı• Sektör bilgileri- NACE Rev.2

Atıklara ilişkin olarak;• Atık kodu (6 haneli)• Atık yağ ise kategorisi• Atık miktarı• Ölçü birimi• İşlemin nerede yapıldığı

(Tesis içi- Tesis Dışı- Stok – İhracat)• Geri kazanım /bertaraf yöntemi

(R ve D kodları)• Geri kazanım /bertaraf tesisi bilgisi

 

2010 YILI ATIKLARI OCAK-MART 2011’DE BEYAN EDİLECEKTİR

Page 28: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

TABS’tan gelen verilerin doğruluğunun test edilmesi varsa hataların düzeltilmesi ve nihai verilerden standart ve dinamik raporların oluşturulması amacıyla geliştirilmiştir. İl Çevre ve Orman Müdürlüklerince sisteme yaklaşık 15.600 firmanın beyan girişi yapmaları sağlanmıştır.

ATIK BEYAN FORMU İZLEME VE KONTROL MODÜLÜ

2006 2007 2008 20092010 yılında hata bildirimi yapılan tesis sayısı 12.116TABS Kullanan Firma Sayısı 600 6.500 11.450 15.600ÇOB Çevre Bilgi Sistemine kayıtlı firma sayısı 20.000

Page 29: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

MoTAT- Mobil Tehlikeli Atık Takip Sistemi

Page 30: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Veri Giriş Paneli

MoTAT- Mobil Tehlikeli Atık Takip Sistemi

Page 31: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

1.FORM NUMARASI2.ATIK ÜRETİCİSİ VERGİ NUMARASI3.ATIK KODU4.ATIK MİKTARI5.TAŞIYICI LİSANS NUMARASI 6.GİDECEĞİ GERİ KAZANIM/BERTARAF TESİSİNİN LİSANS NUMARASI7.UATF ÜZERİNDE KAYITLI DİĞER BİLGİLER ( H KODU, FİZİKSE DURUM VS.)

MoTAT- Mobil Tehlikeli Atık Takip Sistemi

Page 32: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

AMBALAJ ATIKLARI

Yönetmelikte tanımlanan ekonomik işletmeler;

– Ambalaj üreticileri

• Internet erişim şifresi ile kod numarası almak

• Ek-4 Ambalaj Üreticisi Müracaat Formu’nu doldurmak ve Ek-4 bildirimini şubat ayının sonuna kadar İl Müdürlüğüne göndermek

• Ürettikleri ambalajları ambalajlı olarak satışa sunuluyorsa (koli, shring, PP çuval) Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu’nu doldurmak

– Piyasaya sürenler

• Internet erişim şifresi ile kod numarası almak

• Ek-5 Piyasaya Süren Müracaat Formu’nu doldurmak

• Ek-5 bildirimini şubat ayının sonuna kadar il müdürlüğüne göndermek

Page 33: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Kırklareli

Edirne

Çanakkale

Tekirdağ İstanbul

Balıkesir

Bursa

Kocaeli Düzce

Sakarya

Bartın Kastamonu

Sinop

Bolu

Mardin

Eskişehir

Ankara Kırıkkale

ÇankırıÇorum

Kütahya

Manisa

İzmir

Aydın

UşakAfyonkarahisar

Denizli

MuğlaBurdur

Isparta

Antalya

Konya

Karaman

İçel

Kırşehir

Yozgat

Aksaray

Nevşehir Kayseri

Niğde

Adana

Hatay

Gaziantep

Kahramanmaraş

Sivas

Samsun

Amasya

Tokat

Ordu Giresun

Gümüşhane

Bayburt

Trabzon Rize

ArtvinArdahan

Erzincan

Tunceli

Malatya Elazığ

Adıyaman

Şanlıurfa

Diyarbakır

ŞırnakHakkari

Van

Siirt

Bitlis

Muş

Bingöl

Erzurum

Kars

Iğdır

Ağrı

Zonguldak

Bilecik

Karabük

Yalova

1711

29

15

4

4

24

39

7

1710

16

9

25

5

2

4

12

5

1

5

12

43

1

3

11

2

2

3

1

1

3

81

1

1

1

1

OsmaniyeOsmaniye

Ambalaj Atığı Yönetiminde Kaynakta Ayırma283 Belediyede 36 milyon kişinin ambalaj atığı

kaynağında ayrı toplanıyor.

Page 34: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

34

2003 yılında 28 olan lisanslı toplama ayırma ve geri dönüşüm tesisi sayısı 2011 yılında 429’ye ulaşmıştır.

(2003-Ocak 2011)

151323

14

3119

69 70

101

81

137

89

176

134

210

170

241

188

0

50

100

150

200

250

2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011

Toplama-AyırmaTesisiGeri Dönüşüm Tesisi

Page 35: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK YAĞLAR

Sanayiciler,• Tesislerinden kaynaklanan atık yağ miktarını en az

düzeye indirecek tedbirleri almakla,• Tesislerinden kaynaklanan atık yağların analizini

Yönetmeliğin EK-1 listesinde verilen parametrelere göre Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş bir laboratuarda yaptırarak atık yağlarının kategorisini belirlemekle,

• Yönetmelik EK-2’deki Atık Yağ Beyan Formunu doldurarak takip eden bir sonraki yılın Şubat ayı sonuna kadar İÇOM’a göndermekle,

• Atık yağların lisans almış taşıyıcılar vasıtasıyla taşınarak, kategorilerine uygun lisanslı işleme ve bertaraf tesislerine gönderilmesini sağlamakla yükümlüdür.

Page 36: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR Atık Yağların Kontrolü Yönetmelik

revizyonu tamamlanarak 30.07.2008 tarihinde yayımlanmıştır.

Motor Yağlarının Toplanması için PETDER (Petrol Sanayi Derneği) yetkilendirilmiştir.

Atık yağ geri kazanım tesislerinin teknik yeterliliğini gösteren proje onayı için denetçi grubu tarafından kullanılacak denetçi el kitapçığı bastırılmıştır.

Atık Yağlar

HEDEFLER:Atık yağlardan baz yağı üretilmesi konusunda 2011 yılında Yönetmelik değişikliği yapılması hedeflenmektedir.

AB’YE TAM UYUM:30.07.2008.

  2008 2009 2010

Lisanslı geri kazanım tesisi (adet)

21 23 23

Geri Kazanılan Atık Yağ Miktarı (Ton)

16560 28.000 4.850

Elde edilen ürün miktarı (Ton) 10440 16500 2500

Page 37: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Atık Pil ve Akümülatörler

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR

Atık Pil ve Akümülatörlerin Kontrolü Yönetmeliği 31.08.2004 tarihli ve 25569 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak 01.01.2005 yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelikle getirilen üretici sorumluluğu ilkesinden hareketle pil konusunda Taşınabilir Pil Üretici ve İthalatçıları Derneği-TAP, akümülatör konusunda ise “AKÜDER” Akümülatör ve Geri Kazanım Sanayicileri Derneği” ve TÜMAKÜDER Tüm Akü İthalatçıları ve Üreticileri Derneği Bakanlık tarafından yetkilendirilmiştir

Atık akümülatör konusunda 17 adet geri kazanım tesisi lisanslandırılmıştır. Kaynakta ayrı toplanan atık pillerden Ni-Cd, Ni-Mh ve Li-İ piller geri kazanım amaçlı yurtdışına gönderilmekte, diğer piller ise düzenli depolama sahalarında atık piller için dizayn edilmiş depolarda bertaraf edilmektedir.

HEDEFLERUygulamadan kaynaklanan sorunların giderilmesi için Yönetmelik değişikliği yapılacak, ayrıca 2012 yılı sonuna kadar pil geri kazanım tesisi kurulması sağlanacaktır.

AB’YE TAM UYUM:2013

Page 38: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

ATIK PİL VE AKÜMÜLATÖRLER

• Pil ve akümülatör üretenler ile piyasaya

sürenler, Yönetmeliğe uygun şartlarda toplanmasını,

taşınmasını ve bertarafını sağlamak ve bu amaçla

yapılacak harcamaları karşılamakla yükümlüdürler.

• Pil ve akümülatör üreticileri ve ithalatçıları “kota uygulaması” ve “depozito uygulaması” sistemlerine tabidir.

• Pil üretiminde kurşun, cıva ve kadmiyum kullanımına kısıtlamalar getirilmiştir.

• Pil ve akümülatör ürünleri Türk Standartlarına uygun olarak etiketlenmek ve işaretlenmek zorundadır.

• Atık pil ihracatında Bakanlıktan onay alınır.

• Zararlı maddeleri içeren pilleri üretmemekle veya ithal etmemekle, ürettikleri veya ithal ettikleri pildeki zararlı madde miktarını en az düzeye indirecek tedbirleri almakla yükümlüdür.

• Pil ve akümülatörlerin ithalatı esnasında Bakanlığımızdan alınacak Çevre Uyum Belgesi bulundurulması zorunludur.

Page 39: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

39

Atık Pil Toplama Miktarında Önemli Artış Sağladık

0

216

325

414

2005 2008 2009 2010

TON

% 50 Artış

Belediyeler, okullar, marketler, oteller, sağlık kuruluşları ve her seviyede iştirakçiyle atık pil toplama oranını 2009 yılında % 50, 2010 yılında %20 artırdık.

% 20 Artış

Page 40: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Bitkisel Atık Yağlar

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR Bitkisel Atık Yağların Kontrolü Yönetmeliği 19.04.2005

tarih ve 25791 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Bakanlığımızca lisanslandırılan 23 adet bitkisel atık yağ geri kazanım tesisi bulunmaktadır.

Atık kızartmalık yağlardan biyodizel üretiminin desteklenmesi için ÖTV muafiyeti getirilmesi konusunda Maliye Bakanlığı nezdinde girişimde bulunulmuştur.

Denetim kabiliyetinin arttırılması amacıyla 62 belediyeye yetki devri yapılmıştır.

Üretici sorumluluğu kapsamında imzalanan protokol çerçevesinde Bitkisel Yağ Sanayicileri Derneği tarafından Bitkisel Atık Yağ Toplama Makinesi yaptırılmıştır.

HEDEFLER:Atık yağların üretici sorumluluğu kapsamında toplanmasına yönelik Yönetmelik değişikliği yapılacak.

1700

2900

6500

7700

2006 2007 2008 2009

Toplanan kullanılmış kızartmalık yağ miktarı

(ton)

Page 41: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

• Yemeklik Bitkisel Yağ Üreticileri ; - Kızartmalık yağ ambalajlarının etiketlerinde

Yönetmelikte tanımlanan çevre bilgisine yer vermek,- Piyasaya sürülen kızartmalık yağ miktarlarını

yıllık olarak Bakanlığa bildirmek,- Prosesten kaynaklanan atık yağları

(soap-stock, tank dibi tortu, yağlı toprak, yağ tutuculardan kaynaklanan yağlar) taşıma lisanslı araçlarla geri kazanım veya bertaraf tesisine göndermek,

- Kullanılmış kızartmalık yağların düzenli olarak toplanması amacıyla halkın eğitimi ve bilinçlendirilmesine yönelik çalışmaları desteklemekle yükümlüdür.

• Atık Bitkisel Yağ Üreticileri;- Mutfaklarından kaynaklanan kullanılmış kızartmalık yağları diğer atık madde ve çöplerden ayrı olarak biriktirmek ve bunları lisanslı taşıyıcılarla lisanslı geri kazanım veya bertaraf tesislerine göndermekle yükümlüdür.

BİTKİSEL ATIK YAĞLAR

Page 42: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR

Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik 30.05.2008 tarih ve 26891 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış olup 30.05.2009 tarihinde de yürürlüğe girmiştir.

Yönetmeliğe göre elektrikli ve elektronik eşyalarda kurşun (Pb), cıva (Hg), artı altı değerlikli krom (Cr6+), polibromürlü bifeniller (PBB) ve polibromürlü difenil eterler (PBDE) ile kadmiyum (Cd) kullanımı istisnalar dışında yasaktır.

Bu yasakla ilgili olarak üreticiler her yıl Bakanlığa uygunluk beyan formu vermekle yükümlüdür.

HEDEFLER Yönetmelikle kayıt dışının önüne geçilerek tüm üreticilerin

kaydının sağlanması, Piyasa Gözetimi ve Denetimine geçilmesi

hedeflenmektedir. AB’YE TAM UYUM: 30.05. 2010

Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılması

Page 43: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR 2002/96/EC (Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyalar) sayılı Direktif

kapsamında Atık Elektrikli ve Elektronik Eşyaların Kontrolüne ilişkin Yönetmelik Taslağı hazırlanmış olup, kurum ve kuruluşlar dan gelen görüşler değerlendirilmektedir.

Yönetmeliğin yürürlüğe girmesiyle beraber elektrikli ve elektronik eşya atıklarının toplanması, işlenmesi, geri kazanımı ve bertarafı üretici sorumluluğu altında gerçekleştirilecektir.

Ülkemizde kayıtlı 12 adet elektronik atık geri kazanım tesisi bulunmaktadır. Bu tesislerde atıklar çevre mevzuatına uygun olarak parçalanmakta ve demir, bakır, alüminyum, krom, pirinç, plastik, karton gibi malzemeler geri kazanılmaktadır.

2009 yılı itibariyle yaklaşık 4.000 ton elektrikli ve elektronik atığın geri kazanımı sağlanmıştır.

HEDEFLER Yönetmeliğin 2011 yılı ilk çeyreği itibariyle tamamlanması

hedeflenmektedir.AB’YE TAM UYUM: 2018

Page 44: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Ömrünü Tamamlamış Lastikler

06.06.2009 tarihinde lastik üreticilerinin bir araya gelerek Lastik Sanayicileri Derneği LASDER kurularak atık lastiklerin toplama yükümlülüğünü üzerine almıştır.

2007-2010(Ekim) tarihine kadar toplam 12 tesise lisans verilmiştir.

HEDEFLER Lastiklerin piroliz yöntemiyle geri

kazanımının sağlanması amacıyla teknik esaslar belirlenecek, bununla ilgili Maliye Bakanlığı ve EPDK ile görüşmeler tamamlanacaktır.

4.341 2.841 1.500

26.462

14.46212.000

47.165

18.165

29.000

05.000

10.00015.00020.00025.00030.00035.00040.00045.00050.000

toplanan miktar(ton)

geri dönüştürülenmiktar (ton)

enerji gerikazanılan

miktar(ton)

2007

2008

2009

MEVCUT DURUM / UYGULAMALARÖmrünü Tamamlamış Lastiklerin Kontrolü Yönetmeliği 25 Kasım 2006 tarih ve 26357 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

Yönetmelik gereği Lastik üreticisi, araçlarda kullanılmaz hale gelmiş atık lastiklerin toplanarak geri kazanımına gönderilmesinden sorumludur.

Page 45: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

PCB/PCT MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR Poliklorlu Bifenil Ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrolü Hakkında

Yönetmelik 27.12.2007 tarihli 26739 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.

“Özel Atık Enformasyon Sisteminin Kurulması Projesi” kapsamında hazırlanan PCB elektronik veri tabanı Bilgi İşlem Dairesine teslim edilmiştir.

Yönetmeliğe göre Kullanılmış PCB, PCB içeren madde ve ekipmanları elinde bulunduranlar Bakanlık envanterine kayıt yaptırmak ve ekipmanlarını yönetmelikte yer alan etiket örneğine göre etiketlemek zorundadır. Böylece envantere kayıt ettirilen PCB içeren madde ve ekipmanların 2025 yılına kadar arındırma ve bertarafı sağlanmış olacaktır.

ÖZEL İHTİSAS KOMİSYONU PCB Ulusal Eylem Planının Hazırlanması için Özel İhtisas Komisyonu kurulmuştur (28.01.2009).

-Prof. Dr. İsmet ÇOK (Ankara Üniversitesi)-Doç. Dr. İpek İMAMOĞLU (ODTÜ)

HEDEFLERHazırlanan Envanter programı ile öncelikli sektörlerde envanter oluşturulmasına başlanılacakAB’YE TAM UYUM:31.12. 2025

Page 46: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

POLİKLORLU BİFENİL VE POLİKLORLU TERFENİLLER (PCB/PCT)

Kullanılmış PCB, PCB içeren madde ve ekipmanları elinde bulunduranlar;

• Bakanlığa bildirimde bulunmak, Bakanlıktan envanter kayıt numarası almakla,

• Arındırma ve/veya bertaraf işleminden sonra envanter bilgilerindeki değişiklikleri PCB envanter formu kullanarak Bakanlığa bildirmekle,

• PCB analizlerini yaptırmakla,

• Etiketleme yapmak veya yaptırmakla,

• Geçici depolama alanlarında gerekli hususları uygulamakla,

• Kurallara uygun olarak taşıma yapmakla, Tehlikelere karşı PCB’li ortamlarda gerekli önlemleri almakla,

• Arındırma ve/veya bertaraf işlemlerini yönetmeliğe uygun olarak yapmak veya yaptırmakla,

• En geç 2025 yılı sonuna kadar PCB’li madde ve ekipmanların bertarafını sağlamakla yükümlüdür.

Page 47: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Ömrünü Tamamlamış Araçlar

MEVCUT DURUM / UYGULAMALAR Ömrünü Tamamlamış Araçların Kontrolü

Hakkında Yönetmelik 30.12.2009 tarih ve 27448 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.

Yeni üretilecek araçlarda kurşun (Pb), cıva (Hg), artı altı değerlikli krom (Cr6+) ve kadmiyum (Cd) kullanılması istisnalar dışında yasaktır.

Üreticilerin ömrünü tamamlamış araçları bedelsiz geri alma zorunluluğu bulunmaktadır.

Emniyet Genel Müdürlüğü ile çevresel açıdan uygun bir hurda araç kayıttan düşme sistemi geliştirilmiştir.

HEDEFLER: Tüm hurda araçların kayıt altına alınarak,

belirlenen oranlarda arındırma, geri dönüşüm ve bertarafının sağlanması.

AB’YE TAM UYUM: 01.01.2014

Page 48: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

http://atikyonetimi.cevreorman.gov.tr

Page 49: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Organize Sanayi Bölgelerinde Entegre Atık Yönetimi

• Hava, su, toprak ve gürültü kirliliği gibi çevreye verilecek olası zararların en aza indirilmesi açısından uygun bir model: OSB’ler.

• OSB’lerin kuruluşları itibariyle merkezi bir idari yapıları bulunduğundan bu avantajlarını kullanarak çevre yönetim sistemlerine bağlı olarak bütüncül bir atık yönetim sistemlerini oluşturmaları önem arz etmektedir.

• OSB Yönetimlerince tüm faaliyet sahiplerini kapsayacak şekilde tehlikeli, tehlikesiz, ambalaj ve evsel atıkların ayrı olarak toplanacağı bir toplama sisteminin oluşturulması tercih edilmelidir.

• Tesislerden kaynaklanan geri kazanılabilecek atıkların etkin bir şekilde değerlendirilmesi için ön işlem faaliyetlerini de içeren geri kazanım veya ara depolama tesisleri kurulması tercih edilmelidir.

Page 50: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

Organize Sanayi BölgeleriAtıksu Arıtma Tesislerinden Kaynaklanan Arıtma Çamurlarının

Yönetimi

• OSB merkezi atıksu arıtma tesisleri ile OSB’de faaliyet gösteren sanayi tesislerine ait münferit atıksu arıtma tesislerinden kaynaklanan arıtma çamurlarının; maddesel geri kazanım, çimento tesislerinde enerji geri kazanımı, düzenli depolama tesislerinde depolanması, yakma tesislerinde yakılması veya uygun ise toprakta kullanılması şekillerinde yönetimi sağlanabilir. Ancak bu yönetim Bakanlığımızın bölgesel planları ile uyumlu olmalıdır.

Page 51: Sanayi Tesislerinde  Atık Yönetimi

İLGİNİZE TEŞEKKÜRLER

Detaylı ve Güncel Bilgi:http://atikyonetimi.cevreorman.gov.tr