sỰ trao ĐỔi nƢỚc Ở thỰc vẬt 2(4).pdf · sỰ trao ĐỔi nƢỚc Ở thỰc vẬt. 1....
TRANSCRIPT
![Page 1: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/1.jpg)
Chương 2
SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở
THỰC VẬT
![Page 2: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/2.jpg)
1. Vai trò của nước đối với đời sống thực vật
• Ý NGHĨA CỦA
NƢỚC ĐỐI VỚI ĐỜI
SỐNG THỰC VẬT
• TÍNH CHẤT LÝ HỌC
• NĂNG LƢỢNG TỰ
DO CỦA NƢỚC
• THẾ NĂNG NƢỚC
CỦA TẾ BÀO THỰC
VẬT
![Page 3: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/3.jpg)
1. Vai trò của nước
• 70 - 90% nƣớc trong cơ thể thực vật
• Nƣớc là thành phần cấu trúc tạo nên chất nguyên sinh (> 90%).
• Nƣớc bảo đảm cho thực vật có một hình dạng và cấu trúc nhất định
• Nếu nhƣ hàm lƣợng nƣớc giảm thì chất nguyên sinh từ trạng thái sol chuyển thành gel và hoạt động sống của nó sẽ giảm sút.
![Page 4: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/4.jpg)
• Dung môi lý tƣởng, hòa tan đƣợc nhiều chất.
H2O H+ + OH-
• Có tính lƣỡng cực hình thành màng thủy hoá
• Tham gia vào các phản ứng hóa sinh, các biến đổi chất
trong tế bào, trao đổi chất
• Nƣớc là chất điều hoà nhiệt trong cây
Tích điện (-)
Tích điện (+)
![Page 5: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/5.jpg)
![Page 6: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/6.jpg)
Năng lượng tự do của nước• Nƣớc di chuyển từ nơi có năng lƣợng tự do cao đến nơi có
năng lƣợng tự do thấp
• Năng lƣợng tự do đƣợc xác định bằng hiệu số giữa nƣớc bị tác động bởi áp lực (hoá học, điện học, trọng lực…) và nƣớc tự donguyên chất.
•
![Page 7: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/7.jpg)
Thế năng nước của tế bào thực vật
![Page 8: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/8.jpg)
2. Các dạng nước trong đất(theo Gedroic)
• Nƣớc trọng lực
• Nƣớc mao dẫn
• Nƣớc màng
• Nƣớc kiên kết
(nƣớc ngậm)
![Page 9: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/9.jpg)
• Hàm lƣợng nƣớc liên kết lớn khả năng
chống chịu của chất nguyên sinh đối với ngoại
cảnh bất lợi cao.
![Page 10: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/10.jpg)
Phân chia theo khả năng hút
![Page 11: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/11.jpg)
3. Sự hút nước của thực vật
3.1. Cơ quan hút nước
![Page 12: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/12.jpg)
Nội bì Vòng đai
caspar
Biểu bì
Con đƣờng Apoplast
Con đƣờng SymplastNhu
mô vỏ
Trụ bì
Con đƣờng hút nƣớc và chất khoáng của rễ
(mạch gỗ) (mạch libe)
![Page 13: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/13.jpg)
3.2. Đường đi của nước vào trong tế bào
(3 con đƣờng)
(1) Nƣớc hệ thống không bào từ tế bào này sang tế bào
khác (xuyên qua các sợi liên bào): từ lông hút biểu
bì nhu mô vỏ nội bì nhu mô ruột mạch dẫn.
• Nhờ sức hút nƣớc tăng dần từ lông hút đến mạch dẫn (S
lông hút < S nhu mô vỏ < S nội bì<...< S mạch dẫn).
(2) Symplast: Nƣớc hệ thống chất nguyên sinh (thông
qua sợi liên bào)
• Nhờ lực hút trƣơng của hệ thống keo nguyên sinh chất.
![Page 14: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/14.jpg)
(3) Apoplast: Nƣớc hệ thống thành tế bào.
• Trong thành tế bào có cả một hệ thống mao quản thông
suốt với nhau.
• Đến vòng đai caspar, nƣớc bị chặn lại phải xuyên hệ
thống chất nguyên sinh (symplast) ở hai mặt vách chƣa
hóa bần thành tế bào của tế bào nhu mô ruột để vào
mạch dẫn.
• Nhờ lực hút của các mao quản, lực trƣơng của keo
trong thành tế bào...
![Page 15: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/15.jpg)
![Page 16: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/16.jpg)
3.3. Sự hút nước của rễ cây
• Hút nước bị động
• Hút nước chủ động
![Page 17: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/17.jpg)
Hút nước bị động
![Page 18: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/18.jpg)
Hút nước chủ động
• Hiện tượng chảy nhựa
• Hiện tượng ứ giọt
![Page 19: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/19.jpg)
4. ảnh hƣởng của điều kiện ngoại cảnh
đến sự hút nƣớc của rễ
• Nhiệt độ đất
• Hàm lượng oxi & CO2 trong đất
• Nồng độ dung dịch đất
• ảnh hưởng của pH dung dịch đất
![Page 20: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/20.jpg)
5. Vận chuyển nƣớc trong cây?
+ Con đƣờng vận chuyển
+ Động lực vận chuyển
![Page 21: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/21.jpg)
![Page 22: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/22.jpg)
SỰ THOÁT HƠI NƢỚC CỦA
THỰC VẬT
• ý nghĩa sự thoát hơi nước
![Page 23: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/25.jpg)
Cơ chế quá trình thoát hơi nướcThoát hơi nước qua cutin
Thoát hơi nước qua khí khổng
![Page 26: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/26.jpg)
6. Ảnh hưởng của điều kiện ngoại cảnh
đến sự thoát hơi nước của thực vật
• Độ ẩm tƣơng đối của không khí
• Nhiệt độ không khí
• ánh sáng
• Gió
![Page 27: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/27.jpg)
Vai trò của trồng xen
![Page 28: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/28.jpg)
![Page 29: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/29.jpg)
7. Cơ sở tưới/tiêu hợp lý
• Lƣợng nƣớc cần thiết cho cây
• Khả năng hút nƣớc của cây
• Thời kỳ sinh trƣởng của cây
• Số lần tƣới/tiêu
• Phƣơng pháp tƣới/tiêu
![Page 30: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/30.jpg)
7.1. Xác định lượng nước tưới thích hợp
(nhu cầu nước của cây)
• Nhu cầu nƣớc = lƣợng nƣớc cây cần tổng số và từngthời kỳ để taọ nên một năng suất tối ƣu.
• Nhu cầu nƣớc thay đổi theo từng loại cây trồng và cácgiai đoạn phát triển, mùa vụ.
• Đo “I thoát hơi nước” của cây lƣợng nƣớc tổng sốvà từng giai đoạn của từng cây trồng
> 99% lƣợng nƣớc hút vào đều bay hơi đi.
Xác định “I thoát hơi nƣớc” cho từng giai đoạnlƣợng nƣớc mất đi trong từng giai đoạn và trong suốtđời sống của cây trồng nhu cầu nƣớc của cây.
![Page 31: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/31.jpg)
7.2. Xác định thời điểm tưới nước thích hợp
• Dựa trên các chỉ tiêu sinh lý của cây trồng:
độ mở của khí khổng
nồng độ dịch bào,
p thẩm thấu
sức hút nƣớc của lá cây...
cách tƣới nƣớc tiên tiến mà các nƣớc có nền nông nghiệp
tiên tiến sử dụng.
![Page 32: SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT 2(4).pdf · SỰ TRAO ĐỔI NƢỚC Ở THỰC VẬT. 1. ... Năng lượng tự do của nước • Nƣớc di chuyển từ nơi có](https://reader030.vdocuments.site/reader030/viewer/2022021800/5e354fdd241c704dd37076da/html5/thumbnails/32.jpg)
7.3. Xác định phương pháp tưới thích hợp
• Tưới ngập, tưới tràn: cây cần nhiều nƣớc và chủ độngvề thủy lợi (lúa,…).
• Tưới rãnh: các cây màu.
• Tưới phun mưa, phun sương: các loại rau, hoa… khi cóđiều kiện về thiết bị tƣới .
• Tưới nhỏ giọt: các vùng thiếu nƣớc cho các cây côngnghiệp, cây ăn quả.
Tiết kiệm nƣớc, đòi hỏi thiết bị nhỏ giọt đến tận gốctừng cây.