rrezatimi ne ushqime
TRANSCRIPT
![Page 1: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/1.jpg)
![Page 2: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/2.jpg)
Per te mbrojtur njerzit nga mikroorganizmat, parazitet dhe demtuesit e tjere
Per te rritur jeten e ruajtjes ne rafte me cilesit e duhura
Per te bere ndryshime te deshiruara ne ushqime per konsumatorin
![Page 3: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/3.jpg)
Metodat e vjetra- Tarje
- Fermentim
- Kriposje
- Tymosje
Metodat e sotme- Ngrirje - Konservim -Ftohje - Ruajtes - Pesticid
Metodat e sotme: Rrezatimi
![Page 4: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/4.jpg)
Trajtimi I ushqimit duke I trajtuar ata me rrezatime jonizuese
Pa I bere ushqimet reaktive ndaj trupit te njeriut
![Page 5: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/5.jpg)
Rrezatimi qe ka aftesi per te prodhuar Jone- thermija te ngarkuara elektrikisht
P. sh: grimca alfa, grimca beta, elektrone me energji te larte, rreze gama, dhe rreze X
![Page 6: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/6.jpg)
Nuk ka energji te mjaftushme per te krijuar jone - keshtu tentohet te shkeputen elektrone
Shembuj: drita e dukshme, valët televizive, valët e radios, dhe mikrovalët
![Page 7: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/7.jpg)
![Page 8: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/8.jpg)
Rrezatimi kozmik (e diellit)
Procedurave mjekësore rrezatimi nga burime të tjera tokësore
Pasojat e armëve bërthamore
Termocentralet
Plehra
Zbuluesit e
tymit
Përshpejtuesit
![Page 9: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/9.jpg)
Kobalt -60 dhe Cezium-137◦ Emetojne gama rrezatim◦ Mbyllen ne ene dhe kurren nuk prek ushqimin◦ Mund te riciklohen
Makina gjeneruse e rrezeve Beta ose X◦ Nuk prodhohen mbetje jasht makine per te
prodhuar Rrezatim.
![Page 10: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/10.jpg)
Sterilizim Pasterizim Dizifektim Inhibim I embrioneve Vonesa ne pjekje Permiresime fizike
![Page 11: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/11.jpg)
Doza te larta perdoren per te vrare MO
Perdoret per sterilizimin e mjeteve medicinale
Sterilizimin e ushimeve NASA, ushtri, transplantin e organeve
etj
![Page 12: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/12.jpg)
Zvogelon numurin e oragnizmave te gjalle Parandalon rritjen e mykut Vret bakteret dhe parazitet
![Page 13: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/13.jpg)
Vret insektet dhe parazitet ne drithra , fruta-perime dhe ne ushqime te tjera qe ruhen .
Zvogelon mbetjet kimike ne fruta dhe perime
Nuk ndalon ri-infektimin e mevonshem
![Page 14: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/14.jpg)
Pengojnë mbirjen e patate, qepë, hudhër es etj
Vonesa e pjekurisë për luleshtrydhe, mangoes, banane, domate, etj
Përmirësim të rastit në texturen e frutave dhe ngjyren e mishit
![Page 15: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/15.jpg)
Dozat e larta krijojne deme duke shkaterruar qelizat◦ Vrasin MO ose insektet
Dozat e ulta ndryshojne reaksionet kimike si ne :◦ Fonesa ne pjekjen e frutave◦ Parandalojne mbirjen ose parazitet
![Page 16: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/16.jpg)
Ushqimet nuk mund te behen radioaktive ne energjit e perdorura ne :
Posht 10 kGy nuk jane njohur deme toxikologji , mikrobiologjike, ose probreme ingridientesh.
![Page 17: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/17.jpg)
Frutat dhe perimet e freskta Barera dhe erza Mish derri Patate Shendet
![Page 18: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/18.jpg)
Rrezet γ Rrezet X
![Page 19: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/19.jpg)
Dozat e “ulta” < 1 kGy:Kontrollohen insektet në drithëra dhe frutaPengojnë bulpezimi në zhardhokëtKemi vonesa ne pjekjen e furta-peimeveReduktojme problemet me parazitet ne prd me
orgjine shtazore (p.sh., spiralistrichinella në mishin e derrit)
![Page 20: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/20.jpg)
Kontroll mbi Salmonella, Shigella, Campylobacter, Yersinia, Listeria and E. coli ne mish, shpende, dhe peshk
Vonohet rritja e mykut te luleshtrydhje dhe fruta te tjere.
![Page 21: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/21.jpg)
Vrasin te gjithe MO dhe insektet ne erza.Komercialisht bejne produktin te pariprodhushem
(vrasin embrionin), si dhe mund te shkaktojne probleme ne shendetin publik (tek njerzit me imunitet te dobet).
![Page 22: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/22.jpg)
Nëmbarëbotën, pothuajse 40 vende lejojnë përdorimin e rrezatimit në më shumë se 50 ushqime të ndryshme, dhe rreth 500,000 tonë ushqime janë rrezatohen gjate nje viti.
![Page 23: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/23.jpg)
![Page 24: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/24.jpg)
![Page 25: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/25.jpg)
Jon: Atom që është ngarkuar elektrikisht nga largimin ose shitimi i nje ose më shumë elektroni.
Gray:Njësia e energjisë qeabsorbohet nga një material. 1000 gy = 1 kGy
Radura: simbol zyrtare ose logo që tregon se ushqimi ka qenë i rrezatuar.
![Page 26: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/26.jpg)
![Page 27: Rrezatimi ne ushqime](https://reader034.vdocuments.site/reader034/viewer/2022042504/547733afb4af9f63108b4693/html5/thumbnails/27.jpg)