republika e shqiperise · web viewparaqesë në provë në gjykatën e rrethit. d.r.s.sh kukës e...

1938
Nr.11243-02487-00-2011 i Regj.Themeltar Nr.00-2015-787 i Vendimit (41) VENDIM NË EMËR TË REPUBLIKËS Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga: Majlinda Andrea Kryesuese Admir Thanza Anëtar Artan Broci Anëtar Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile që i përket: KËRKUES: ZABIT MEZINI PERSON I TRETË: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE SHOQËRORE KUKËS OBJEKTI: Detyrimin e palës së paditur D.R.S.SH Kukës për njohjen e vërtetësisë së dokumentit zyrtar të fletës së regjistrit themeltar të Minierës së Kromit Kalimash me nr.1/1 faqe 166. Baza Ligjore: Neni 32/c i Kodit të Procedurës Civile Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendim nr.307, datë 19.07.2010, ka vendosur: Pranimin e kërkesë padisë. Të njohë si të vërtetë dokumentin zyrtar, regjistrin themeltar nr.1/1, faqja 166 e tij, i Minierës se Kromit Kalimash, që pasqyron të dhënat për kërkuesin Zabit Mezini. Shpenzimet gjyqësore lihen siç janë bërë. Gjykata e Apelit Shkodër me vendim nr.322, datë 05.09.2011, ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe rrëzimin e kërkesëpadisë ” 1

Upload: others

Post on 15-Jan-2020

13 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

REPUBLIKA E SHQIPERISE

Nr.11243-02487-00-2011 i Regj.Themeltar

Nr.00-2015-787 i Vendimit (41)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Majlinda Andrea Kryesuese

Admir Thanza Anëtar

Artan Broci Anëtar

Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile që i përket:

KËRKUES: ZABIT MEZINI

PERSON I TRETË: DREJTORIA RAJONALE E SIGURIMEVE SHOQËRORE KUKËS

OBJEKTI:

Detyrimin e palës së paditur D.R.S.SH Kukës

për njohjen e vërtetësisë së dokumentit zyrtar

të fletës së regjistrit themeltar të Minierës së Kromit Kalimash

me nr.1/1 faqe 166.

Baza Ligjore: Neni 32/c i Kodit të Procedurës Civile

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendim nr.307, datë 19.07.2010, ka vendosur:

Pranimin e kërkesë padisë.

Të njohë si të vërtetë dokumentin zyrtar, regjistrin themeltar nr.1/1, faqja 166 e tij, i Minierës se Kromit Kalimash, që pasqyron të dhënat për kërkuesin Zabit Mezini.

Shpenzimet gjyqësore lihen siç janë bërë.

Gjykata e Apelit Shkodër me vendim nr.322, datë 05.09.2011, ka vendosur:

“Ndryshimin e vendimit nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe rrëzimin e kërkesëpadisë ”

Kundër vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër, në bazë të nenit 472, të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs, kërkuesi Zabit Mezini, i cili kërkon prishjen e vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, duke parashtruar ndër të tjera se:

Gjykata e Apelit ka zbatuar keq ligjin në përsëritjen e pjesërisht të hetimit gjyqësor duke administruar kryesisht provën shkresore dhe më pas të gjithë arsyetimin e vendimit e ka filluar mbi bazën e kësaj prove.

Gjykata e Apelit Shkodër në përsëritjen kryesisht të hetimit gjyqësor ka zbatuar keq nenin 465 të K.Pr.Civile të interpretuar nga Gjykata Kushtetuese ku gjykata mund të përsëritë kryesisht hetimit gjyqësor vetëm kur pala nuk ka pasur mundësi që të paraqesë në provë në gjykatën e rrethit. D.R.S.SH Kukës e ka pasur mundësinë për të paraqitur në gjykimin e shkallës së parë provën dhe se ka bërë pa asnjë shkak.

Gjykata e Apelit Shkodër ka gabuar në interpretimin e objektit të kërkesë padisë duke mos e zgjidhur përfundimisht natyrën e mosmarrëveshjes, pasi në objektin e padisë është njohja e vërtetësisë dhe jo pavërtetësisë së dokumentit.

Fletët e regjistrit pasqyrojnë saktë të dhënat dhe nëse ka pasur ndonjë korrigjim nuk mund të shërbejë si shkak për palë e paditur për mohimin e të drejtës.

Gjykata e Apelit Shkodër nuk ka marrë fare parasysh faktin që pala e paditur D.R.S.SH Kukës nuk ka deklaruar asnjëherë si të pavërtetë apo të falsifikuar aktin zyrtar.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatimin e gjyqtares Majlinda Andrea; konstatoi mungesën e palëve ndërgjyqëse; si dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

I. Rrethanat e çështjes

1. Nga shqyrtimi i materialeve të dosjes gjyqësore rezulton se kërkuesi Zabit Mezini ka përfituar pension si minator në përputhje me ligjin nr.8685, datë 09.11.2000 “Për një trajtim të veçantë të punonjësve që kanë punuar në miniera në nëntokë.”

2. Kërkuesi ka paraqitur kërkesën përkatëse, e cila i është pranuar por më vonë ky trajtim i është ndërprerë pasi nga verifikimet e fletës së regjistrit rezultonte me probleme në pasqyrimin e periudhës së punës në nëntokë.

3. Në këtë kuadër, kërkuesi Zabit Mezini i është drejtuar gjykatës me anë të kërkesës për të vërtetuar periudhën e punës të pasqyruar në librezën e punës dhe në fletët e regjistrit për Minierën e Kromit Kalimash.

4. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës me vendim nr.307, datë 19.07.2010 ka vendosur: “Pranimin e kërkesë padisë, duke i njohur si të vërtetë dokumentin zyrtar, regjistrin themeltar nr.1/1, faqja 166 e tij, i Minierës se Kromit Kalimash, që pasqyron të dhënat për kërkuesin Zabit Mezini.”

4.1 Në marrjen e këtij vendimi, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës arriti duke arsyetuar (ndër të tjera) se: “....Nga shqyrtimi i provave shkresore rezultoi se kërkuesi Zabit Mezini është i pasqyruar në fletën nr.166 të regjistrit themeltar të ish Minierës së Kromit Kalimash me gjeneralitet e sakta të tij si dhe me vitet e punës dhe llojin e punës së kryer prej tij sipas periudhave përkatëse. Në regjistrin themeltar të ish Minierës së Kromit Kalimash ku kërkuesi pretendon se ka punuar rezultojnë të dhëna për shtetasen Zabit Mustaf Mezini deri në datën e fillimit të punës dhe të përfundimit të saj duke saktësuar dhe shkakun e largimit nga puna. Kërkuesi pretendon se është plotësisht e saktë mënyra e shënimit dhe pasqyrimit të viteve të punës për të dhe mbi bazën e kësaj është lëshuar dhe libreza e punës në të cilën po në këtë mënyrë janë regjistruar në rubrikat përkatëse periudhat e punës së bërë nga kërkuesi në ish Minierën e Kromit Kalimash...(...)...Dëshmitarët deklaruan gjithashtu se në sektorin e Minierës së Kromit Kalimash nuk kishte asnjë person tjetër me emrin Zabit dhe se atë e kishin gjetur aty dhe se ky shtetas është larguar me dëshirën e vet në vitin 1992 dhe gjithmonë ai ka punuar në nëntokë. Për të dy dëshmitarët gjykata administroi me cilësinë e provave shkresore dhe fletët e regjistrit themeltar të punonjësve të Minierës së Kromit Kalimash nr.47 e nr.668 ku janë të pasqyruar vitet e punës së këtyre shtetasve të cilët përfitojnë pensionin të veçantë si punëtorë nëntokë...(...)”

5. Gjykata e Apelit Shkodër me vendim nr.322, datë 05.09.2011 ka vendosur: “Ndryshimin e vendimit nr.307, datë 19.07.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës dhe rrëzimin e kërkesëpadisë ”

5.1 Në marrjen e këtij vendimi, Gjykata e Apelit Shkodër arriti duke arsyetuar (ndër të tjera) se: “....Gjykata e Apelit çmon se provat e administruara në gjykim nuk janë të mjaftueshme dhe nuk kanë fuqi provuese për të njohur vërtetësinë e një dokumenti zyrtar. Gjykata e Apelit Shkodër, për të arritur në konkluzione të drejta juridike për zgjidhjen e mosmarrëveshjes në gjykim, çmoi që në vështrim të nenit 14 në lidhje me nenin 465 të K.Pr.Civile, të përsëriti pjesërisht hetimin gjyqësor, duke administruar dhe marrë si provë vendimin nr.319, datë 05.06.2009 të Gjykatës së Apelit Shkodër. Nga analiza në tërësi të provave të marra gjatë këtij procesi civil, Gjykata e Apelit çmon se pala paditëse, nuk ishte në gjendje të vërtetojë faktet objekt gjykimi. Nisur nga koncepti i provave dhe fuqia e tyre provuese qe u ka dhënë ligjvënësi llojeve të provave, atyre me dëshmitarë dhe shkresore në K.Pr.Civile, vetëm dëshmia e dy dëshmitarëve, nuk është e mjaftueshme për të vënë në dyshim dhe rrëzuar fuqinë provuese të një akti zyrtar...(...)”

6. Kundër vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër, në bazë të nenit 472, të Kodit të Procedurës Civile, ka ushtruar rekurs, kërkuesi Zabit Mezini, i cili kërkon prishjen e vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.307, datë 19.07.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

II. Ligji i zbatueshëm

7. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile në të cilat është parashikuar:

7.1 Neni 14 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin”.

7.2Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët. Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.

7.3 Neni 32 i K.Pr.Civile: “Padia mund të ngrihet: ...c) për njohjen e vërtetësisë ose pavërtetësisë së një dokumenti me pasoja juridike për paditësin.”

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson

8. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim e në vlerësim të akteve që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, pretendimeve të kërkuesit të paraqitura në rekurs, si dhe pjesës arsyetuese të vendimeve gjyqësore, arrin në përfundimin se në marrjen e vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër, nuk janë respektuar dispozitat e ligjit procedural civil për këtë arsye, vendimi i kësaj gjykate duhet të prishet, ndërsa vendimi nr.307, datë 19.07.2010 i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës është i drejtë dhe i mbështetur në prova dhe në ligj, për këtë arsye duhet të lihet në fuqi.

9. Ky Kolegj, vlerëson se vendimi nr.322, datë 05.09.2011, i Gjykatës së Apelit Shkodër, është marrë në kundërshtim me urdhërimet e neneve 6, 11, 12, 14, 16, 20, 29, 126, 213, 253, 310 të Kodit të Procedurës Civile në të cilat mbështet e drejta e pretenduar dhe gjendja e faktit që i kundërvihet kësaj të drejte, që përbën shkakun e padisë.

10. Nga provat e administruara në dosjen gjyqësore, të cilat i janë nënshtruar hetimit dhe debatit gjyqësor, si dhe në analizë të pjesës arsyetuese të vendimeve gjyqësore konstatohet se kërkuesi Zabit Mezini nëpërmjet këtij procesi gjyqësor ka kërkuar detyrimin e palës së paditur D.R.S.SH Kukës të njohë vërtetësinë e dokumentit zyrtar të fletës së regjistrit themeltar të Minierës së Kromit Kalimash me nr.1/1, faqe 166.

10.1 Drejtoria Rajonale e Sigurimeve Shoqërore Kukës, në kuadër të prapësimeve ka paraqitur si provë vendimin gjyqësor nr.319, datë 05.06.2009 të Gjykatës së Apelit Shkodër me anë të cilit është vendosur rrëzimi i kërkesëpadisë së kërkuesit Zabit Mezini me objekt: “Anulimin e Urdhrit të mbylljes së pensionit nr.0416775, datë 08.05.2008 të D.R.S.SH Kukës, si dhe rivendosjen e të drejtës së cenuar, duke detyruar palën paditur D.R.S.SH Kukës tì paguajë paditësit Zabit Mezini, pagesën e veçantë të minatorit të nëntokës për efekt të përfitimi të ligjit që nga data 01.01.2008.”

10.2 Gjykata e Apelit Shkodër, duke mbajtur në konsideratë pjesën arsyetuese dhe pjesën urdhëruese të vendimit nr.319, datë 05.06.2009 të Gjykatës së Apelit Shkodër, ka arritur në përfundimin se nëpërmjet një procesi tjetër gjyqësor, kërkuesi Zabit Mezini nuk ka arritur të provojë ekzistencën e marrëdhënies së punës, në këto kushte, kërkesë padia e tij duhet të rrëzohet.

11. Kolegji Civil thekson se marrja dhe vlerësimi i provave është detyrë e gjykatave të faktit. Megjithatë, Gjykata e Lartë ka detyrimin të vlerësojë nëse procesi gjyqësor i zhvilluar, në tërësinë e tij, përmbush kërkesat e një procesi të rregullt ligjor.

12. Në analizë të përmbajtjes së vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se gjykata ka keqinterpretuar e keqzbatuar dispozitat e Kodit të Procedurës Civile, që kanë të bëjnë me vendimin gjyqësor, si mjet provues i fakteve konsitutive të së drejtës së pretenduar nga paditësi, si dhe vlerën ligjore (efektin reflektues) të këtij vendimi gjyqësor i cili ka marrë formë të prerë, në gjykimin konkret.

12.1 Në procesin civil, “gjëja e gjykuar” mbulon jo vetëm kërkimet, por edhe prapësimet e parashtruara, apo që mund dhe duhet të ishin parashtruar për të kundërshtuar faktet konstituive të së drejtës së pretenduar në gjykim nga ana e paditësit apo e të paditurit. Pra autoriteti e fuqia e “gjësë së gjykuar” mbulon përfshin jo vetëm urdhërimet e dispozitivit të vendimit gjyqësor, por dhe vërtetimet e fakteve dhe zbatimin e të drejtës, të përcaktuara në pjesën përshkruese arsyetuese të vendimit (shih vendimin nr.24, datë 12.11.2008 të Gjykatës Kushtetuese).

12.2 Kolegji Civil vlerëson se, në procesin civil për të cilin është dhënë vendimi nr.319, datë 05.06.2009 i Gjykatës së Apelit Shkodër, kërkuesi Zabit Mezini në gjendjen e provave të paraqitura nga ana e tij (barra e provës) nuk ka mundur të vërtetojë pikërisht ekzistencën e marrëdhënies së punës për të cilën pretendon si pasojë e pasaktësisë që ekziston në fletën e regjistrit themeltar të Minierës së Kromit Kalimash me nr.1/1 faqe 166. Në këto kushte, Gjykata e Apelit Shkodër, ka vendosur rrëzimin kërkesë padisë.

12.3 Por nga ana tjetër, kjo nuk do të thotë se kërkuesit i ka humbur e drejta për t`iu drejtuar gjykatës duke përdorur mjete e duhura procedurale për rregullimin dhe saktësimin e gabimeve materiale të cilat janë pasqyruar në dokumentet zyrtare të cilat provojnë ekzistencën e marrëdhënies së punës.

12.4 Ky fakt përforcohet edhe më tepër edhe nga qëndrimi i Gjykatës së Apelit Shkodër e cila në vendimin. nr.319, datë 05.06.2009 ka arsyetuar se: “....Në rast se paditësi ka punuar për periudhën e 26.01.1979-01.01.1987 pranë Minierës së Kromit Kalimash ai më parë duhet të vërtetojë qenien e marrëdhënies juridike të punës të punës ose të vërtetojë pasaktësinë e tyre. Pas kësaj paditësi mund të pretendojë përfitimin e trajtimit të veçantë si punonjës nëntoke....(...)”

12.5 Sa më sipër, Kolegji Civil vlerëson se mosrespektimi i ligjit proçedurial në proçesin e marrjes e çmuarjes së drejtë dhe të saktë të provave sipas ligjit ka bërë që Gjykata e Apelit Shkodër të mos përcaktojë në përputhje me ligjin vërtetësinë e provave shkresore në lidhje me faktin që kërkohet të vërtetohet, rëndësinë dhe fuqinë provuese të tyre.

13. Për sa i përket vendimit nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, Kolegji Civil vlerëson se ky vendim është i drejtë dhe i mbështetur në ligj dhe në prova.

13.1 Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës ka evidentuar elementë të rëndësishme të këtij lloj gjykimi, ka sqaruar plotësisht rrethanat ligjore që lidhen me gjykimin e çështjes e që kanë të bëjnë me elementë thelbësorë të padisë objekt shqyrtimi dhe natyrën juridike të saj.

13.2 Në analizë të pjesës arsyetuese të vendimit të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës, si dhe në tërësi gjykimin e çështjes, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, çmon se në përputhje me kërkesat e nenit 126 të Kodit të Procedurës Civile, ky vendim është i drejtë dhe me perfundime të qarta të nxjerra provat e administruara në këtë gjykim, të cilat përkojnë me analizën e rrethanave të çështjes dhe mënyrën e zgjidhjes së saj.

13.3 Në kuadër të këtij procesi gjyqësor, është administruar në cilësinë e provës shkresore, fleta nr.166 e regjistrit themeltar të ish Minierës së Kromit Kalimash në të cilën paraqiten të dhëna të plota në lidhje me periudhat kohore në të cilat kërkuesi ka punuar pranë ish Minierës së Kromit Kalimash, si dhe libreza e punës e cila është plotësuar në bazë të këtyre të dhënave.

13.4 Për sa i përket periudhës së kohës së marrëdhënies së punës, Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës, në harmoni me të gjitha provat e tjera të administruara në proces, si dhe me rëndësinë dhe fuqinë provuese të tyre, me të drejtë ka arritur në përfundimin se kërkuesi Zabit Mezini, ka arritur të vërtetojë vërtetësinë e të dhënave të pasqyruara në aktet zyrtare, si dhe ekzistencën e marrëdhënies së punës për periudhën 26.01.1979-01.01.1987 pranë Minierës së Kromit Kalimash, pavarësisht pasaktësive të cilat mund të kenë në përmbajtje këto akte.

13.5 Duke pasur parasysh përfundimet e mësipërme të këtij vendimi, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kukës, në përputhje me kërkesat e normave procedurale, ka kryer një hetim gjyqësor të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me ligjin, në çështjen objekt gjykimi (neni 14 i K.Pr.Civile); i ka dhënë përgjigje një sërë pretendimeve të palëve, ka bërë një analizë tërësore dhe objektive të provave (neni 126 i K.Pr.Civile); dhe si rezultat e ka zgjidhur mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj (neni 16 i K.Pr.Civile).

14. Për sa më sipër, Kolegji Civil arrin në konkluzionin se vendimi nr.322, datë 05.09.2011, i Gjykatës së Apelit Shkodër duhet të prishet dhe duhet të lihet në fuqi vendimi nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/b të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.322, datë 05.09.2011, të Gjykatës së Apelit Shkodër dhe lënien në fuqi të vendimit nr.307, datë 19.07.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kukës.

Tiranë, më 04.02.2015

Nr.11217-02335-00-2011 i Regj.Themeltar

Nr.00-2015-793 i Vendimit (42)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Majlinda Andrea Kryesuese

Admir Thanza Anëtar

Artan Broci Anëtar

Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile që i përket palëve:

PADITËS:MEMO KORÇARI, prezent, i papërfaqësuar me avokat.

E PADITUR: SHOQËRIA “DIEKAT NDËRTIME & KONSTRUKSIONE”, sh.a., në mungesë

PALË E TRETË: SHOQËRIA “VODAFONE ALBANIA” SH.A, në mungesë

OBJEKTI:

Detyrim i të paditurit (porositësit) për respektimim

e përmbushjes së detyrimeve që rrjedhin nga kontrata,

duke konstatuar pavlefshmërinë e zgjidhjes së saj në mënyrë të njëanshme.

Detyrimi i palës së paditur që të zhdëmtojë palën paditëse

për dëmin e shkaktuar asaj, si rezultat i zgjidhjes së kontratës në mënyrë të njëanshme,

duke caktuar në këtë rast si sanksion (penalitet) në të holla shumën 12.000 Euro.

Baza Ligjore: Nenet 659, 660, 676, 681-689, 690, 691-696, 698-704 dhe 850- 876 të K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.5148, datë 22.06.2010, ka vendosur:

Rrëzimin e padisë së palës paditëse Memo Korçari, si e pambështetur në prova dhe në ligj.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1257, datë 02.06.2011, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit nr.5148, datë 22.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit në mbështetje të Nenit 472 të K.Pr.Civile, ka ushtruar rekurs pala paditëse Memo Korçari, e cila kërkon prishjen e vendimit, duke parashtruar këto shkaqe:

Vendimi nuk është i bazuar në prova dhe në ligj.

Marrëdhëniet midis palëve ndërgjyqëse janë marrëdhënie të pastra në kuptim të nenit 868 të K.Civil dhe mosmarrëveshjet që kanë lindur midis palëve konsiderohen në përputhje të plotë me nenin 868 të K.Civil.

Interpretimi dhe argumentimi që i ka bërë Gjykata e Apelit, duke rrëzuar objektin e padisë dhe duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Shkallës së Parë, nuk ka bërë gjë tjetër veçse ka rënë në të njëjtin gabim që bërë ajo gjykatë, duke interpretuar dhe vendosur në bazë të një dispozite ligjore e konkretisht të nenit 681, nen që nuk ka lidhje me faktin dhe ngjarjen.

E vetmja mënyrë ligjore për zgjidhjen e këtij konflikti është duke e bazuar analizën e faktit në nenin 565 të K.Civil.

Veprimet e palës paditëse janë në përputhje të plotë edhe me nenin 8.1, 8.2 të Kontratës së Sipërmarrjes nr.417 Rep., nr.748 Kol., datë 16.08.2002 dhe nenin 868 të K.Civil.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

Pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Admir Thanza; në prani të palës paditëse Memo Korçari, i cili pranoi të zhvillojë gjykimin pa u përfaqësuar nga avokat; në mungesë të palëve të tjera ndërgjyqëse; dhe si bisedoi çështjen në tërësi:

V Ë R E N

I. Rrethanat e çështjes.

1. Pala paditëse Memo Korçari dhe pala e paditur shoqëria “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sh.a. kanë lidhur kontratën e sipërmarrjes me nr.4117 Rep., nr.748 Kol., datë 16.08.2002.

2. Në datën 01.06.2003, palët kanë nënshkruar dhe një shtesë të kontratës fillestare, vetëm sa i përket çmimit të saj, duke ndryshuar ai nga 200.000 lekë në vit, në 235.300 lekë në vit.

3. Nëpërmjet kësaj kontrate, paditësi Memo Korçari dhe shoqëria “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sh.a., kanë krijuar një marrëdhënie juridike civile të natyrës së sipërmarrjes, nëpërmjet së cilës, pala paditëse ka marrë përsipër të ruaj dhe mirëmbajë stacionin SITE 042 GJELI, të ndodhur në Tiranë, Rruga “Don Bosko”, kundrejt detyrimit të palës së paditur që të paguajë në favor të sipërmarrësit të këtij shërbimi, shumën 200.000 lekë në vit. Kontrata është lidhur me afat deri në datën 01.06.2012. Palët gjithashtu, kanë përcaktuar dhe mënyrën e kryerjes së pagesës.

4. Duhet theksuar se shoqëria “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sh.a. kishte lidhur një kontratë me datë 01.04.2007 me palën e tretë në gjykim Shoqërinë “Vodafone Albania” sh.a., nëpërmjet së cilës, shoqëria “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sha, në cilësinë e kontraktuesit, kishte marrë përsipër një sërë detyrimesh ndaj “Vodafone Albania” sh.a., me qëllim realizimin e menaxhimit dhe shpërndarjes së të gjitha furnizimeve dhe shërbimeve të specifikuara të “Vodafone Albania” sha.

5. Në nenin 21 të kësaj kontrate, palët kishin rënë dakort që afati i vlefshmërisë së kësaj kontrate të jetë dy vjet, me të drejtë rinovimi edhe për një vit, me përjashtim të rastit kur kontrata është ndërprerë konform rregullave nga të dy palët.

6. Kontrata objekt i këtij gjykimi, është lidhur ndërmjet palëve ndërgjyqëse në funksion të përmbushjes prej saj të detyrimeve karshi palës së tretë “Vodafone Albania” sh.a, duke qenë në këtë mënyrë e varur prej saj për sa i përket kohëzgjatjes, pavarësisht se nga palët nuk është parashikuar shprehimisht një varësi e tillë.

7. Në nenin 5.4 të kësaj kontrate parashikohet rasti i zgjidhjes së menjëhershme të kontratës prej porositësit, për faj të sipërmarrësit, ndërsa në nenin 8 të saj, parashikohen rastet e zgjidhjes së njëanshme të kontratës.

8. Me shkresën e datës 22.05.2009, paditësi është njoftuar nga i padituri për zgjidhjen e kontratës, për shkak të përfundimit të projektit që ky i fundit kishte me shoqërinë “Vodafone Albania” sh.a., në lidhje me stacionin, objekt i kontratës së lidhur mes palëve ndërgjyqëse. Gjithashtu, pala e paditur i bën me dije paditësit, edhe për përmbushjen e detyrimit të saj deri në 30 qershor 2009, si detyrim kontraktor.

9. Nga pala paditëse u pohua se detyrimi deri në këtë datë, është përmbushur prej të paditurit, por, duke e trajtuar zgjidhjen e kontratës pa shkak ligjor, kjo palë pretendon se duhet të dëmshpërblehet për dëmin e ardhur nga kjo zgjidhje, duke iu referuar për këtë qëllim pagesës vjetore që palët kishin rënë dakord në shtojcën e kontratës, deri në përfundim të afatit të saj.

10. Pala paditëse, nëpërmjet padisë së paraqitur për shqyrtim, pretendon se, nga pala e paditur, në mënyrë të njëanshme dhe pa asnjë shkak të ligjshëm, është zgjidhur kontrata e sipërmarrjes dhe, në këtë kontekst, kërkon të detyrohet pala e paditur ta zhdëmtojë në shumën 12.000 Euro.

11. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë me vendimin nr.5148, datë 22.06.2010, ka vendosur:

· Rrëzimin e padisë së palës paditëse Memo Korçari, si e pambështetur në prova dhe në ligj.

Kjo Gjykatë, në lidhje me kërkimin e palës paditëse, ka arsyetuar: “...omissis... zgjidhja e kontratës prej palës së paditur, është realizuar duke njoftuar paraprakisht palën paditëse me shkrim, një muaj përpara dhe kur shkaku që e ka çuar këtë palë në zgjidhjen e kontratës me palën paditëse, rezulton të ketë qenë i pavarur prej vullnetit të saj, por si pasojë e ndërprerjes së kontratës bazë të shoqërisë “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sha me shoqërinë “Vodafone Albania” sha, prej nga rrjedh kontrata objekt gjykimi, gjykata çmon se padia e paditësit Memo Korçari është e pambështetur në prova dhe në ligj, si për sa i përket pavlefshmërisë së zgjidhjes së kontratës, ashtu edhe në lidhje me kërkimin e dëmit.(...).

12. Mbi ankimin e paditësit Memo Korçari, Gjykata e Apelit Tiranë, me Vendimin nr.1257, datë 02.06.2011, ka vendosur:

· Lënien në fuqi të vendimit nr.5148, datë 22.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Gjykata e Apelit, ka arsyetuar në të njëjtën mënyrë, duke lënë në fuqi vendimin e Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

13. Kundër vendimit të Gjykatës së Apelit Tiranë, ka ushtruar rekurs, pala paditëse Memo Korçari, me të cilin kërkon prishjen e vendimeve të gjykatave të faktit, me shkaqet sa më lart cituar.

II. Ligji i zbatueshëm

14. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile dhe ato të Kodit të Punës, në të cilat është parashikuar:

14.1. Neni 16 i K.Pr.Civile: “Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët.

Megjithatë, gjykata nuk mund të ndryshojë bazën juridike të padisë pa kërkesën e palës”.

14.2. Neni 29 i K.Pr.Civile:“Gjykata mbështet vendimin në provat e paraqitura nga palët ose nga prokurori, të marra në seancë gjyqësore.

Gjykata çmon provat që ndodhen në aktet, në bazë të bindjes së saj të brendshme, të formuar nga shqyrtimi në tërësinë e tyre i rrethanave të çështjes”.

15. Dispozitat e Kodit Civil , në të cilat është parashikuar:

15.1 Neni 681 i Kodit Civil: “Kur interpretohet një kontratë, duhet të sqarohet se cili ka qënë qëllimi i vërtetë dhe i përbashkët i palëve, pa u ndalur në kuptimin letrar të fjalëve, si dhe duke vlerësuar sjelljen e tyre në tërësi, para e pas përfundimit të kontratës.”

15.2 Neni 682 i Kodit Civil:“Kushtet e kontratës interpretohen njëri nëpërmjet tjetrit, duke i dhënë secilit kuptimin që del nga tërësia e aktit. Kontrata duhet të interpretohet në mirëbesim nga palët.”

15.3 Neni 683 i Kodit Civil:“Në rast dyshimi, kontrata ose kushtet e saja interpretohen në kuptimin në të cilin mund të ketë ndonjë efekt dhe jo në atë, sipas të cilit nuk do të kishte ndonjë efekt.”

15.4.Neni 869 i Kodit Civil: “Kur kontrata zgjidhet sepse zbatimi i veprës është bërë i pamundur si pasojë i një shkaku që nuk mund t’i atribuohet asnjërës palë, porositësi paguan pjesën e veprës së kryer në kufijtë brenda të cilëve është e dobishme për të, në përpjesëtim me çmimin e caktuar për të gjithë veprën.”.

16. Dispozitat e kontratës së sipërmarrjes me nr.4117 Rep., nr.748 Kol., datë 16.08.2002, të lidhur mes palës Memo Korçari dhe shoqërisë “Diekat Ndertime & Konstruksione” sh.a.

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se:

17. Pala që ka regjistruar ankimin, konkretisht pala paditëse Memo Korçari, legjitimohet ratione personae t’i drejtohet Gjykatës së Lartë lidhur sa më sipër.

18. Ankimi është paraqitur brenda afatit ligjor, ndaj edhe legjitimohet ratione temporis. Gjithashtu rezulton se ankimi i është njoftuar palës tjetër ndërgjyqëse.

19. Në lidhje me thelbin (legjitimimi ratione materiae), Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga pala paditëse Memo Korçari, nuk përmban shkaqe ligjore nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që të motivojnë cenimin e vendimit nr.1257, datë 02.06.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë me të cilin është lënë në fuqi vendimi nr.5148, datë 22.06.2010, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

20. Ky Kolegj vlerëson se gjykatat e faktit pasi kanë bërë një hetim të plotë dhe të gjithanshëm në përputhje me çështjen dhe kanë analizuar në mënyrë të hollësishme provat, kanë arritur në përfundimin e drejtë se padia duhet rrëzuar dhe në të tilla rrethana çmohet se nuk ka vend për cenimin e vendimeve të këtyre gjykatave.

21. Kontrata objekt i këtij gjykimi, është një kontrate sipërmarrje, në të cilën është parashikuar nga palët, që afati i kontratës të jetë për dhjetë vjet, deri në datën 01.06.2012.

Në nenin 8 të kontratës parashikohen rastet kur kjo kontratë mund të zgjidhet në mënyrë të njëanshme nga palët dhe konkretisht në nenin 8.1, “Porositësi ka të drejtë të kërkojë zgjidhjen e kontratës në qoftë se nga ana e sipërmarrësit nuk plotësohen kushtet e vendosura në këtë kontratë.; si dhe në nenin 8.2,”Sipërmarrësi ka të drejtë të kërkojë zgjidhjen e kontratës para afatit të caktuar duke lajmëruar paraprakisht palën tjetër një muaj përpara”.

22. Kolegji Civil vlerëson se kontrata objekt gjykimi, është nënshkruar rregullisht ndërmjet dy palëve dhe ka funksionuar deri në zgjidhjen e saj, prandaj dhe njohja e së drejtës për t’u tërhequr nga kontrata, duke realizuar njoftimin një muaj përpara, u përket të dy palëve dhe jo vetëm sipërmarrësit. Ky qëndrim është ligjërisht i bazuar edhe në kuptim të parimit të barazisë dhe paanësisë së palëve kontraktore si dhe të dispozitave të Kodit Civil që trajtojnë interpretimin e kontratës.

23. Gjithashtu Kolegji i referohet nenit 869 të Kodit Civil që parashikon se kontrata mund të zgjidhet edhe në rastet kur zbatimi i veprës është bërë i pamundur, për një shkak që nuk i atribuohet asnjë prej palëve pjesëmarrëse në kontratë, kundrejt detyrimit të porositësit që të shlyejë detyrimet kontraktore deri në momentin e zgjidhjes së kontratës.

24. Bazuar në parashikim ligjor të mësipërm, Kolegji Civil konstaton se kontrata objekt i këtij gjykimi, është lidhur në funksion të përmbushjes nga pala e paditur të detyrimeve ndaj palës së tretë “Vodafone Albania” sh.a. Për shkak të përfundimit të projektit që pala e paditur kishte me shoqërinë “Vodafone Albania” sh.a., në lidhje me ruajtjen dhe mirëmbajtjen e stacionit SITE 042, që është objekti i kontratës së lidhur mes palëve ndërgjyqëse, kjo e fundit në cilësinë e palës porositëse, me shkresën e datës 22.05.2009 ka njoftuar paditësin në cilësinë e palës sipërmarrëse për zgjidhjen e kontratës, për shkaqe që nuk vareshin nga kjo palë dhe ka përmbushur detyrimin e rrjedhur nga kontrata duke bërë pagesat deri në 30 qershor 2009.

25. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se në rrethanat sa më sipër, duke qenë se zgjidhja e kontratës prej palës së paditur, është realizuar duke njoftuar paraprakisht palën paditëse me shkrim, një muaj përpara dhe kur shkaku që e ka çuar këtë palë në zgjidhjen e kontratës me palën paditëse, rezulton të ketë qenë i pavarur prej vullnetit të saj, por si pasojë e ndërprerjes së kontratës bazë të shoqërisë “Diekat Ndërtime & Konstruksione” sh.a. me shoqërinë “Vodafone Albania” sh.a., prej nga rrjedh kontrata objekt gjykimi, pretendimet e paditësit Memo Korçari në rekurs nuk qëndrojnë, si për sa i përket pavlefshmërisë së zgjidhjes së kontratës, ashtu edhe në lidhje me kërkimin e dëmit.

26. Kolegji Civil vëren se pavlefshmëria e zgjidhjes së kontratës, nuk parashikohet shprehimisht në asnjë dispozitë të legjislacionit civil. Nocioni juridiko civil i njohur nga legjislacioni ynë, është ai i zgjidhjes së një kontrate për faj të njërës prej palëve pjesëmarrëse në të, si pasojë e së cilës, pala tjetër gëzon të drejtën e kërkimit të dëmit të shkaktuar dhe fitimit të munguar. Nga tërësia e fakteve dhe argumentimit të mësipërm, Kolegji çmon se nuk ndodhemi përpara rastit të sipërpërmendur. Zgjidhja e kontratës prej të paditurit, nuk ka ardhur për faj të tij, por për një shkak të pavarur prej tij dhe në realizimin e kësaj zgjidhjeje, pala e paditur ka respektuar parashikimet kontraktore, duke njoftuar paraprakisht me shkrim palën tjetër dhe përmbushur detyrimet kontraktore.

27. Në përfundim Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se vendimi nr.1257, datë 02.06.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë me të cilin është lënë në fuqi vendimi nr.5148, datë 22.06.2010, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë duhet lënë në fuqi.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të Kodit të Procedurës Civile,

V E N D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.1257, datë 02.06.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë.

Tiranë, më 04.02.2015

Nr.11243-02236-00-2011 i Regj.Themeltar

Nr.00-2015-796 i Vendimit (43)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përbërë nga:

Majlinda Andrea Kryesuese

Admir Thanza Anëtar

Artan Broci Anëtar

Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile me nr.11243-02236-00-2011, që u përket palëve:

PADITËS: SHOQËRIA “SINANI” SH.P.K, i përfaqësuar nga av. Lulëzim Koka në të gjithë shkallët e gjykimit.

I PADITUR:HAKI TRIMI, i përfaqësuar nga av.Arben Hakani

NAZIME TRIMI, në mungesë.

OBJEKTI:

Prishjen e kontratës së sipërmarrjes të datës 05.03.2003 të lidhur midis palëve.

Kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme.

Baza Ligjore: Nenet 463, 659, 676, 681, 690, 693, 640, 698, 700, 703 të Kodit Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4634, datë 07.06.2010, ka vendosur:

Pranimin e padisë.

Pavlefshmërinë e Kontratës së Sipërmarrjes përfaqësuar nga Akt Marreveshja nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003, të lidhur midis Shoqërisë së ndërtimit “Sinani” sh.p.k dhe Haki e Nazime Trimi.

Kthimin e palëve në gjëndjen e mëparshme.

Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen palës së paditur.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin nr.1258, datë 02.06.2011, ka vendosur:

Lënien në fuqi të vendimit civil nr.4634, datë 07.06.2010, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

Kundër vendimit nr.1258, datë 02.06. 2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë me të cilin është lënë në fuqi vendimi nr.4634, datë 07.06.2010, i Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë kanë ushtruar rekurs të paditurit Haki Trimi dhe Nazime Trimi, që kanë kërkuar bazuar ne nenin 485/d të Kodit te Procedures Civile ndryshimin e të dy vendimeve dhe rrëzimin e padisë, duke parashtruar shkaqet si më poshtë vijon:

· Qëllimi i marrëveshjes ndërmjet palëve ndërgjyqëse nuk ka qenë lejimi i ndërtimit të pallatit 12 katësh edhe mbi pronën e të paditurve siç kanë pranuar gjykatat por lejimi i ndërtimit të miratuar me leje dhe projekt duke prishur banesën kufitare, të paditurve, kundrejt një apartamenti të njëjtë me atë që prishet. Marrëveshja e vitit 2003 nuk bazohej mbi aktet e pronësisë së palës së paditur, por mbi të drejtat reale mbi këtë prone në momentin e lidhjes së saj.

· Të paditurit janë paraqitur në marrëveshje bazuar në të drejtat reale (posedim ) që kishin mbi banesën dhe aktet hipotekore, të cilat u përdorën vetëm për të mos patur lajthim në subjektet dhe në objektin e shkëmbimit, pra jo mbi të drejtën e pronësisë së truallit që do të ndërtohej për ndërtim, por mbi lejimin e prishjes së banesës së ndodhur ngjitur me pallatin që do të ndërtohej kundrejt një shkëmbimi.

· Gjykatat konsideruan “nul” kontratën pa patur asnjë shkak pavlefshmërie, neni 92 në lidhje me nenet 663 dhe 677 të Kodit Civil.

· Arsyetimi i të dy gjykatave është bazuar ne perceptimin e gabuar të llojit tip të marrëveshjes si dhe alogjik pasi sipas nenit 759 të Kodit Civil objekti material nuk është kusht i domosdoshëm për kontratën e shkëmbimit, pasi si objekt i saj janë dhe të “drejta të tjera”, të cilat konkretisht kanë patur parasysh palët në formulimin e pikës 2.4.

· Ndërtimi i kësaj banese pa leje ndërtimi apo regjistrimit jo të rregullt, nuk kanë lidhje me objektin material të kontratës, për më tepër që vlera e tyre (lejes së ndërtimit nr.29, datë 31.08.1992 dhe vërtetimi hipotekor i lëshuar në vitin 1996 si akte zyrtare mund të goditen vetëm për fallsitet.

· Në lidhjen e kësaj kontrate nuk jemi përpara rasteve të mungesës së shkakut të ligjshëm të parashikuar në nenin 677 të Kodit Civil për vlefshmërinë e kontratës. Për më tepër marrëveshja është realizuar duke i kënaqur shumë vite me radhë interesat e palëve.

· Në interpretimin e kontratës, gjykatat kanë shkelur rregullat dhe kriteret e parashikuara nga nenet 681-683 të Kodit Civil “mbi mënyrën se si duhet të interpretohet një kontratë “Gjykatat kanë keqinterpretuar kontratën duke i dhënë një kuptim të ndryshëm nga ai që kanë diktuar me vullnet palët.

· Gjykatat kanë cenuar parimin e paanësisë pasi mbështetën vendimin e tyre në një fakt të paqenë, pra që nuk provohet. Paditësi nuk ka paraqitur asnjë prove lidhur me refuzimin e lejes së ndërtimit nga Bashkia për shkaqe të varura nga pronësia e të paditurve.

· Gjykatat morën rol aktiv dhe ndryshuan tërësisht shkakun ligjor të padisë duke e zgjidhur çështjen jashtë kufijve të kërkimit dhe shkakut ligjor (parimi i disponibilitetit). Paditësi ngriti padi në gjykatë duke kërkuar prishjen e vendimit me shkakun se ajo nuk u ekzekutua, për shkak se aktet e pronësisë se palës së paditur ishin bërë pengesë, ndërsa gjykatat e zgjidhën konfliktin duke trajtuar pavlefshmërinë e veprimit juridik marrëveshjes ndërmjet palëve.

· Vendimeve u mungon objekti i gjykimit pasi pavlefshmëria absolute nuk mund të shqyrtohet e “zgjidhet në themel” pa objekt tjetër kërkimi.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Admir Thanza; përfaqësuesin e të paditurit Haki Trimi, av.Arben Hakani i cili kërkoi ndryshimin e vendimit nr.1258, datë 02.06.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.4634, datë 07.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë, duke vendosur rrëzimin e padisë; përfaqësuesin e palës paditëse Shoqëria “Sinani” sh.p.k, av.Lulzim Koka, i cili kërkoi lënien në fuqi të vendimit nr.1258, datë 02.06.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë dhe të vendimit nr.4634, datë 07.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë: në mungesë të të paditurës Nazime Trimi dhe si bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

I. Rrethanat e çështjes.

1. Nga materialet e dosjes gjyqësore rezulton se ndërmjet palëve ndërgjyqëse është lidhur me datë 05.03.2003 akt-marrëveshja noteriale 446/72 e redaktuar nga noter Xhevdet B.Hamzaj.

2. Në përmbajte të saj është pranuar se pala e paditur Shoqëria “Sinani” sh.p.k me vendimin nr.10, datë 26.07.2002, të K.RR.T, Bashkia Tiranë është pajisur me leje ndërtimi në shesh të miratuar për objekt 2 dhe 12 kat (2 kat shërbime+banesë) me 2 kat ndërtimi nëntokë, prishje e ndërtimeve ekzistuese që ndodhen në territorin ku kërkohet të ndërtohet, si dhe mur rrethues provizor, në rrugën “Irfan Tomini” në pronë të shtetases Vaje Luli.

3. Nga ana tjetër paditësat rezultojnë bashkëpronarë në një shtëpi banimi të ndodhur në Rrugën e “Kavajës” të përbërë nga tre dhoma e një kuzhinë dhe ambiente ndihmëse të ndërtuar pas vitit 1991, të pretenduar të ndërtuar prej të paditurit Haki Trimi mbi bazën e lejes së ndërtimit nr.29, datë 31.08.1992, për objektin “ Banesë vetiake 2 kat” me investitor të paditurin, dhënë nga organi kompetent shtetëror në atë kohë. Me vendimin nr.4988, datë 31.07.1995, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë me kërkesë të të paditurit Haki Trimi është vërtetuar fakti i ndërtimit të banesës dhe më datë 15.03.1996 bazuar në këtë vendim, i është dhuruar prej tij të paditurës Nazime Trimi (bashkëshortes), ½ pjesë e pandarë e banesës.

4. Sipas aktmarrëveshjes (pika 2.4) pala paditëse në shkëmbim të banesës së mësipërme dhe prishjes së saj, (të vënë në dispozicion nga pala e paditur,) pas përfundimit të objektit dhe regjistrimit të tij në ZRPP, detyrohet t’i kalojë në pronësi të paditurve: një apartament banimi të përbërë nga dy dhoma, një kuzhinë e ambiente të tjera ndihmëse, në katin e katër banimi, me orientim veri-perëndim, me sipërfaqe të përgjithshme rreth 90 (nëntëdhjetë) metra katrore,(sipas planimetrisë bashkëngjitur).

5. Në referim të pikës 2.4 të aktmarrëveshjes pala e paditur është vënë në posedim të apartamenti në vitin 2004.

6. Paditësit duke pretenduar se si bazë në aktmarrëveshjen e arritur ndërmjet palëve ndërgjyqëse ka qenë pronësia e të paditurve, e vërtetuar me dokumentacionin e paraqitur nga pala e paditur në momentin e redaktimit të saj dhe pas marrjes më vonë të konfirmimit zyrtar se të paditurit Haki e Nazime Trimi për truallin dhe banesën nuk kanë patur titull të rregullt pronësie i janë drejtuar gjykatës me padinë objekt konflikti.

7. Gjykata e Rrethit Gjyqësor Tiranë, me vendimin nr.4634, datë 07.06.2010, ka vendosur:

Pranimin e padisë.

Pavlefshmërinë e Kontratës së Sipërmarrjes përfaqësuar nga Akt Marrëveshja nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003, të lidhur midis Shoqërisë së ndërtimit “Sinani” sh.p.k dhe Haki e Nazime Trimi.

Kthimin e palëve në gjëndjen e mëparshme.

Shpenzimet gjyqësore i ngarkohen palës së paditur.

8. Në marrjen e këtij vendimi gjykata arriti duke arsyetuar (ndër të tjera) se“...omissis... pala e paditur kishte detyrimin të provonte ligjshmërinë e ndërtimit të cilën e kishte shkëmbyer me apartamentin objekt i konfliktit gjyqësore.“Leja e ndërtimit nr.29, datë 31.08.1992, nga Seksioni i Urbanistikës i Komitetit Ekzekutiv të Këshillit Popullor të Rajonit nr.2 jo vetëm që nuk është konfirmuar të ekzistojë nga shkresa e Arkivit Shtetëror, por ajo nuk rezulton e provuar të jetë shoqëruar me dokumentacion e nevojshëm ligjorë. Leja e ndërtimit përfaqëson aktin e fundit juridik me anë të së cilës organi kompetent autorizon paditësin të kryejë një ndërtim konform ligjit në shesh të miratuar. Ky akt lëshohej, pasi më parë është marrë miratimi i sheshit të ndërtimit dhe ky ndërtim duhej të respektonte planin rregullues (neni 45 i Ligjit “Për Urbanistikën” dhe neni 8 i Dekretit nr.5747, datë 29.06.1978 me ndryshimet përkatëse, ligji i kohës mbi bazën e të cilit lëshohej leja e ndërtimit). Ndër të tjera neni 8 i këtij Dekreti përcaktonte se: “Ndërtimet në qytete dhe në fshatra me qëndrat e tjera të banuara brenda tyre fillojnë me marrjen e lejes së ndërtimit, e cila lëshohet pasi është bërë shpronësimi, është përgatitur sheshi i ndërtimit dhe është miratuar projekti përkatës”. Aktet e mësipërme nuk rezultojnë të jenë depozituar si dokumentacion shoqërues i lejes së pretenduar, duke konfirmuar në këtë mënyrë se kemi të bëjmë me një ndërtim të paligjshëm dhe në kuptim të nenit 32 germa “A”e Kodit të Procedures Civile pala e paditur nuk mund të pretendojë mbrojtjen e interesit të ligjshëm për një ndërtim të paligjshëm. Në këto kushte Gjykata në vështrim të nenit 92 germa “a” dhe 106 të Kodit Civil konkludon se kontrata e Sipërmarrjes të datës 05.03.2003, lidhur midis palëve përfaqëson një veprim juridik absolutisht të pavlefshëm, tamqua non esset, nul pa efekte juridike dhe për rrjedhim palët duhet të kthehen në gjendjen e mëparshme. Në kuadër të kthimit të palëve në gjendjen e mëparshme Gjykata nuk mund të shprehet për përcaktimin e vlerës së punës dhe lëndës së parë të përdorur, (si sende të luajtshme në vështrim të Vendimit Unifikues nr.22 datë 13.03.2002), për banesën, të prishur për efekt ndërtimin e pallatit, jo vetëm pasi ajo nuk ka qene objekt i kërkimit të palëve por edhe për shkak te pasqyrimit kontradiktorë të saj në provat e paraqitura (shiko vërtetim pronësie nr.2788, datë 30.05.1997, leje ndërtimi nr.29, datë 31.08.1992, vendim i Gjykatës nr.4988, datë 31.07.1995 dhe shkresë nr.6048/1 prot, datë 06.03.2007) . (...).”

9. Mbi ankimin e të paditurve Haki Trimi dhe Nazime Trimi, Gjykata e Apelit Tiranë me vendimin nr.1258, datë 02.06.2011, me të njëjtin arsyetim ka vendosur lënien në fuqi të vendimit nr.4634, datë 07.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

10. Kundër vendimit të gjykatës së apelit ka ushtruar rekurs i padituri Haki Trimi me të cilin kërkuan ndryshimin e vendimit të dy gjykatave dhe rrëzimin e padisë, për shkaqet e pasqyruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi.

II. Ligji i zbatueshëm.

11. Dispozitat e Kodit të Procedurës Civile në të cilat është parashikuar:

11.1 Neni 6 i K.Pr.Civile: “Gjykata që gjykon mosmarrëveshjen duhet të shprehet mbi gjithçka kërkohet dhe vetëm për atë që kërkohet”

11.2 Neni 14 i K.Pr.Civile: “Gjykata ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin”.

11.3 Neni 16§1 i K.Pr.Civile:“Gjykata zgjidh mosmarrëveshjen në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi, që janë të detyrueshme të zbatohen prej saj. Ajo bën një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen, pa u lidhur me përcaktimin që mund të propozojnë palët”.

11.4 Neni 20 i K.Pr.Civile: “Gjykata duhet të ndjekë dhe të kërkojë të zbatohet parimi i kontradiktorialitetit.

Ajo e mbështet vendimin e saj vetëm në mjetet, shpjegimet, dokumentet e provat e tjera të treguara ose të sjella nga palët, kur këto të fundit kanë qenë në gjendje të debatojnë sipas parimit të kontradiktorialitetit.”

12. Dispozitat e Kodit Civil në të cilat është parashikuar:

12.1 Neni 92: “Veprimet juridike të pavlefshme nuk krijojnë asnjë pasojë juridike. Të tilla janë atë që:

a) vijnë në kundërshtim me një dispozitë urdhëruese të ligjit;

b) kryhen për të mashtruar ligjin;....”

12.2 Neni 681: “Kur interpretohet një kontratë, duhet të sqarohet se cili ka qenë qëllimi i vërtetë dhe i përbashkët i palëve, pa u ndalur në kuptimin letrar të fjalëve, si dhe duke vlerësuar sjelljen e tyre në tërësi, para dhe pas përfundimit të kontratës.”

III. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se:

13. Pala që ka regjistruar ankimin, konkretisht i padituri Haki Trimi legjitimohet ratione personae t’i drejtohet Gjykatës së Lartë lidhur sa më sipër.

14. Ankimi është paraqitur brenda afatit ligjor, ndaj edhe legjitimohet ratione temporis. Gjithashtu rezulton se ankimi i është njoftuar palës tjetër ndërgjyqëse.

15. Në lidhje me thelbin (legjitimimi ratione materiae), Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se rekursi i paraqitur nga i padituri Haki Trimi përmban shkaqe nga ato të parashikuara në nenin 472 të Kodit të Procedurës Civile që motivojnë cenimin e vendimit nr.1258, datë 02.06.2011, të Gjykatës së Apelit Tiranë me të cilin është vendosur lënia në fuqi të vendimit nr.4634, datë 07.06.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë.

16. Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, në shqyrtim të akteve procedurale që ndodhen në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve, pretendimeve e prapësimeve të palëve, vendimeve të gjykatave të faktit, shkaqeve të parashtruara në rekurs arrin në përfundimin se vendimi 1258, datë 02.06.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë është rrjedhojë e mosrespektimit të ligjit dhe për këtë shkak duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim pranë kësaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

17. Ky Kolegj e gjen me vend të parashtrojë se procesi gjyqësor civil ka për qëllim zhvillimin e një gjykimi që konsiston në vlerësimin nga pikëpamja e së drejtës të një fakti ose një grup faktesh, që domosdoshmërisht para se të vlerësohen nga gjykata duhet të vërtetohen dhe që përfundon me dhënien e një vendimi, i cili duhet t’u përgjigjet dispozitave ligjore të zbatueshme për rastin konkret. Në të kundërt, sikundër është rasti në shqyrtim, vendimi nuk është i argumentuar dhe as i bazuar në ligj.

18. Për rastin në shqyrtim evidentohet se gjykata e apelit ashtu dhe gjykata e shkallës së parë referuar objektit dhe shkakut të padisë me të cilin është kërkuar prishja e kontratës së sipërmarrjes, ka arritur në përfundimin se veprimi juridik ndërmjet palëve, Kontrata e Sipërmarrjes, përfaqësuar nga aktmarrëveshja nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003, e lidhur ndërmjet palëve është e pavlefshme.

19. Ky Kolegj konstaton se gjykatat e juridiksionit të zakonshëm kanë arritur në të njëjtin përfundim, duke e konsideruar aktmarrëveshjen nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003, si kontratë sipërmarrje. Në veçanti gjykata e shkallës së parë referuar pjesës arsyetuese të vendimit marrëdhënien juridike ndërmjet palëve, marrëveshjes sa sipër e konsideron sa kontratë sipërmarrje si dhe shkëmbimi kur arsyeton se pala e paditur kishte detyrimin të provonte ligjshmërinë e ndërtimit, të cilën e kishte shkëmbyer me apartamentin objekt i konfliktit gjyqësore.

20. Për sa sipër Kolegji në çështjen objekt rekursi arrin në përfundim se të dy gjykatat duhej të hetonin dhe të sqaronin se cili ka qenë qëllimi i vërtete dhe i përbashkët i palëve si para dhe pas aktmarrëveshjes me vënien në posedim të objektit nga pala paditëse të paditurve. Duke interpretuar marrëdhënien juridike ndërmjet palëve referuar aktmarrëveshjes nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003 dhe vlerësuar sjelljen e tyre në zbatim të saj, gjykata e apelit në rishqyrtimin e çështjes duhet të konkludojë nëse jeni përpara një kontrate sipërmarrje apo shkëmbimi.

21. Nga ana tjetër ky Kolegj evidenton se një ndër kërkesat themelore që duhet të plotësojë vendimi gjyqësor janë ligjshmëria dhe argumentimi i tij; elemente ligjore këto që i mungojnë vendimit të gjykatës së apelit. Referuar dispozitivit të vendimit të gjykatës së shkallës së parë, gjykata e apelit e cila ka lënë në fuqi këtë vendim nuk e ka zgjidhur konfliktin ndërmjet palëve.

22. Duke marrë të mirëqenë përfundimin e arritur nga gjykatat lidhur me pavlefshmërinë e veprimit juridik të kryer ndërmjet palëve mbi bazën aktmarrëveshjes nr.446 rep., nr.72 kol., datë 05.03.2003, ata kanë vendosur dhe kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme.

23. Ky Kolegj vlerëson se detyrimi kryesor i gjykatës sipas nenit 16 të K.Pr.Civile është pikërisht zgjidhja e mosmarrëveshjes në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera që janë në fuqi. Gjykata e njeh vetë ligjin dhe është ajo që duhet të orientojë palët për ecurinë normale të procesit; ajo bën një hetim të plotë dhe të gjithanshëm të mosmarrëveshjes, duke e zgjidhur atë në përputhje me ligjin, pa u lidhur me përcaktimet e palëve. Në këtë rast, për gjykatën është thelbësore të saktësojë atë që përbën arsyen e vërtetë të ngritjes së padisë, “thelbin real të mosmarrëveshjes ”, pra, identifikimin e qartë të qëllimit që ka paditësi kur ka iniciuar procesin gjyqësor dhe ka investuar gjykatën me kërkimet e tij.

24. Referuar përmbajtjes së kërkesë padisë del qartë vullneti i paditëses, që kërkon përveç “prishjes së kontratës së sipërmarrjes” dhe kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme.

25. Në të tilla rrethana është detyrë e gjykatës që në rast se konstaton pavlefshmërinë absolute të kontratës midis palëve, referuar kërkimeve të palëve, të zgjidhë pasojat që vijnë nga kjo pavlefshmëri, duke mos u mjaftuar në dispozitivin e vendimit vetëm me togfjalëshin“kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme”., në të kundërt gjykata nuk e ka zgjidhur mosmarrëveshjen, duke lënë të hapur konfliktin mes palëve.

26. Në këtë rast gjykata duhet të zgjidh pasojat që vijnë nga konstatimi i pavlefshëm i një veprimi juridik, (nëse arrin në një përfundim të tillë) referuar parashikimeve të nenit 106 të K.Civil, duke i dhënë përgjigje kërkimeve të palëve dhe zgjidhur konfliktin në përputhje me ligjin.

27. Sa sipër Kolegji duke vlerësuar se, gjykata e apelit e cila shqyrton çështjen mbi ankimin e palës së paditur, duke lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë ka cenuar parimin për një proces të rregullt ligjor, për shkak dhe të detyrimit që ka për për të zgjidhur konfliktin ndërmjet palëve.

28. Referuar edhe jurisprudencës së Gjykatës Kushtetuese, Kolegji çmon të theksojë se e drejta për t’iu drejtuar gjykatës është një nga elementet më të rëndësishme të procesit të rregullt ligjor, në kuptim të nenit 42 të Kushtetutës dhe nenit 6 të Konventës Evropiane të të Drejtave të Njeriut (KEDNJ). Kjo e drejtë e individit nuk përfshin vetëm të drejtën për të filluar një proces, por edhe të drejtën për të pasur, nga ana e gjykatës, një zgjidhje përfundimtare për mosmarrëveshjen objekt gjykimi.

29. Ky Kolegj vlerëson se, Gjykata e Apelit Tiranë ka zbatuar gabim ligjin procedural, duke lënë në fuqi vendimin e gjykatës së shkallës së parë, i cili ka vendosur krahas konstatimit e pavlefshmërisë së kontratës së sipërmarrjes ka vendosur edhe kthimin e palëve në gjendjen e mëparshme. Në këtë mënyrë të dy gjykatat e faktit cenojnë të drejtën e aksesit të palëve për të patur një zgjidhje përfundimtare të mosmarrëveshjes në gjykim.

30. Prandaj, Kolegji Civil çmon se vendimi nr.1258, datë 02.06. 2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet të prishet dhe çështja të dërgohet për rishqyrtim në gjykatën e apelit.

31. Në rigjykim, gjykata e apelit, për t’iu dhënë zgjidhje problemeve të mësipërme, në respektim së të drejtave të palëve dhe detyrimeve të tyre që rrjedhin nga procesi gjyqësor civil, ka për detyrë që të zhvillojë një proces të rregullt ligjor, nëpërmjet garantimit të zhvillimit të një hetimi të plotë dhe të gjithanshëm, në përputhje me ligjin (neni 14) dhe, duke bërë një cilësim të saktë të fakteve dhe veprimeve që lidhen me mosmarrëveshjen ta zgjidhë atë në përputhje me dispozitat ligjore dhe normat e tjera në fuqi (neni 16).

32. Në rigjykim, gjykata e apelit duhet të hetojë mbi të gjitha se cili ka qenë qëllimi i vërtetë i palëve në këtë marrëdhënie juridike, sipërfaqen që zë pasuria e pretenduar nga të paditurit në raport me lejen e ndërtimit (domosdoshmëria e saj në funksion të ndërtimit),procedurën e prishjes së banesës të të paditurve, gjendjen aktuale të saj mbi bazën e së cilës duhet të veprojë restitucioni ndërmjet palëve nëse arrihet në përfundimin se aktmarrëveshja është e pavlefshme.

33. Kryerja e veprimeve të mësipërme, si dhe e të tjerave që eventualisht mund të dalin gjatë rigjykimit, do ta lejojnë gjykatën e apelit, që në përputhje me kërkesat e ligjit procedural e atij material të mund të arrijë në përfundime të drejta dhe objektive, lidhur me zgjidhjen e çështjes.

34. Përfundimisht, sa më lart argumentuar, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë konkludon se vendimi nr.1258, datë 02.06.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë duhet prishur dhe çështja t’i dërgohet për rishqyrtim asaj gjykate, me tjetër trup gjykues.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë mbështetur në nenin 485/c të Kodit të Procedurës Civile.

V E N D O S I

Prishjen e vendimit nr.1258, datë 02.06.2011, i Gjykatës së Apelit Tiranë dhe dërgimin e çështjes për rishqyrtim në po atë gjykatë me tjetër trup gjykues.

Tiranë, më 04.02.2015

Nr.11243-01586-00-2011 i Regj. Themeltar

Nr.00-2015-811 i Vendimit (44)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përberë nga:

Majlinda Andrea Kryesuese

Admir Thanza Anëtar

Artan Broci Anëtar

Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile me nr.11243-01586-00-2011, që u përket palëve:

PADITËS: ALBERT VERIA.

E PADITUR: AGJENCIA E KTHIMIT KOMPENSIMIT TË PRONAVE TIRANË.

OBJEKTI:

Kundërshtim i vendimit nr.321, datë 23.05.2008, të ZRAKKP Qarku Fier,

lënë në fuqi me vendimin nr.926, datë 27.08.2008, të AKKP Tiranë,

duke njohur të drejtën e pronësisë së subjektit të shpronësuar Petro Verria

mbi sipërfaqe 230 m2 ndodhur në lagjen “Kastriot” të qytetit të Fierit,

si dhe të drejtën e kompensimit të kësaj prone trashëgimtarëve të tjerë.

Baza Ligjore: Nenet 31, 153, 324, 331 324 të K.Pr.Civile,

ligji nr.9235, datë 29.07.2004,

“Për kthimin dhe kompensimin e pronave” i ndryshuar,

dhe akteve nënligjore në zbatim të tij.

Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, me vendimin gjyqësor nr.741, datë 04.05.2009, është vendosur:

“Pranimin e kërkesë padisë së paditësit Albert Vërria, duke anuluar tërësisht vendimin nr.321, datë 23.05.2008, të Zyrës Rajonale të Agjencisë së Kthimit Kompensimit të Pronave Qarku Fier, lënë në fuqi me vendimin nr.926, datë 27.08.2008 të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave.

Të njohë të drejtën e pronësisë subjektit të shpronësuar Petro Vërria mbi pasurinë e paluajtshme, tokë truall me sipërfaqe 230 m 2 e ndodhur në lagjen Kastriot të qytetit të Fierit, dhe të drejtën e kompensimit të kësaj prone, trashëgimtarëve të tij .”

Gjykatës e Apelit Vlorë, me vendimin e saj nr.376, datë 12.04.2011, bazuar në nenin 450 pika ç) të K.Pr.Civile ka vendosur :

“Mospranimin e ankimit”.

Kundër vendimit nr.741, datë 04.05.2009, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe vendimit nr.376 datë 12.04.2011, të Gjykatës së Apelit Vlorë ka ushtruar rekurs Avokati i Shtetit pranë Zyrës Vendore Vlorë, e cila parashtron këto shkaqe:

· Vendimet janë të pabazuara në ligj dhe në prova për arsyet e mëposhtme:

· Gjykata e shkallës së parë Fier nuk ka njoftuar Avokaturën e Shtetit bazuar në nenin 79/a të K. Pr. Civile, gjë e cila sjell cenim të procesit të rregullt ligjor.

· Në aspektin material, vendimi i gjykatës së shkallës së parë nuk është i shoqëruar me një hartë treguese ku të tregohej plan vendosja e pronës, kufijtë e saj dhe sipërfaqja që zë kjo pronë. Për më tepër ky vendim gjyqësor nuk përbën titull pronësie dhe në këto kushte paditësi nuk provoi origjinën e pronës;

· Barra e provës për të provuar pretendimet e pronësisë është gjithmonë e kërkuesit dhe në rastin konkret e paditësit Albert Vërria;

· Paditësi nuk argumentoi me prova se vendimet e AKKP janë të paligjshme;

· Gjykata në bazë të nenit 10 të K.Pr.Civile, e mbështet vendimin e saj vetëm mbi faktet e provuara me prova dhe në këtë këndvështrim vendimi i shkallës së parë është i paligjshëm pasi i është dhënë në mungesë faktesh gjyqësore;

· Gjykata ka keq interpretuar nenin 118 të K.Pr.Administrative, pasi nuk jemi para ndonjë rasti për të anuluar vendimet e lartpërmendura;

· Përfaqësuesja e Avokaturës së Shtetit është paraqitur për herë të parë në seancën gjyqësore të datës 12.04.2011 në Gjykatën e Apelit, ka ardhur në dijeni të të metave të ankimit, duke parashtruar edhe kërkesë për ndreqje të këtyre të metave. Gjykata nuk e ka pranuar këtë kërkesë dhe ka vendosur mospranimin e ankimit.

· Paditësi nuk provoi që t’i jetë prekur apo cenuar ndonjë interes i ligjshëm dhe për këtë arsye, Avokatura e Shtetit përfundimisht kërkoi prishjen e vendimeve dhe rrëzimin e padisë.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Artan Broci, dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

Se vendimi nr.376, datë 12.04.2011, i Gjykatës së Apelit Vlorë, është marrë në zbatim të ligjit e si tillë duhet të lihet në fuqi.

I. RRETHANAT E ÇËSHTJES

Paditësi është një nga trashëgimtarët ligjorë të trashëgimlënësit Petro Vërria, sipas vendimit të gjykatës nr.756, datë 03.06.2005, administruar në dosje.

Bazuar në ligjin nr.9235, datë 29.07.2004, “Për kthimin dhe kompensimin e pronave” i ndryshuar, në emër të trashëgimtarëve të tjerë të të ndjerit, i është drejtuar palës së paditur për të njohur të drejtën e tij të pronësisë dhe të drejtën e kompensimit të kësaj prone.

Në përgjigje të kësaj kërkese pala e paditur ZR AKK P Qarku Fier me vendimin e saj nr.321 datë 23.05.2008 ka vendosur:

“Të mos njohë të drejtën e pronësisë subjektit të shpronësuar Petro Vërria për pasurinë e paluajtshme , tokë truall me sipërfaqe 230 m2, e ndodhur në Lagjen “Kastriot” të qytetit të Fierit”.

Kundër këtij vendimi paditësi ka bërë ankim pranë Agjencisë së Kthimit dhe kompensimit të Pronave Tiranë, dhe me vendimin nr.926, datë 27.08.2008, kjo palë ka vendosur: “Të lërë në fuqi vendimin nr.321, datë 23.05.2008, të ZRAKKP Qarku Fier”.

Kundër këtij vendimi pala paditëse i është drejtuar me një padi Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Tiranë e cila me vendimin e datës 13.11.2008, pasi ka konstatuar mos kompetencën e saj , për gjykimin e kësaj çështje, ka vendosur mos kompetencën e saj dhe dërgimin e akteve gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier.

Me vendimin gjyqësor nr.741, datë 04.05.2009, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier, është vendosur:

“Pranimin e kërkesë padisë së paditësit Albert Vërria, duke anuluar tërësisht vendimin nr.321 datë 23.05.2008 të Zyrës Rajonale të Agjencisë së Kthimit Kompensimit të Pronave Qarku Fier, lënë në fuqi me vendimin nr.926, datë 27.08.2008 të Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave.

Të njohë të drejtën e pronësisë subjektit të shpronësuar Petro Vërria mbi pasurinë e paluajtshme, tokë truall me sipërfaqe 230 m 2 e ndodhur në lagjen Kastriot të qytetit të Fierit, dhe të drejtën e kompensimit të kësaj prone, trashëgimtarëve të tij .”

Gjykatës e Apelit Vlorë, me vendimin e saj nr.376, datë 12.04.2011, bazuar në nenin 450 pika ç) të K.Pr.Civile ka vendosur:

“Mospranimin e ankimit”.

Kundër vendimit nr.741, datë 04.05.2009, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Fier dhe Vendimit nr.376, datë 12.04.2011, të Gjykatës së Apelit Vlorë ka ushtruar rekurs Avokati i Shtetit pranë Zyrës Vendore Vlorë e cila parashtron shkaqet e parashtruara në pjesën hyrëse të këtij vendimi dhe ndër të tjera si shkak ka parashtruar edhe se:

Vendimet janë të pabazuara në ligj dhe në prova për arsyet e mëposhtme:

· Gjykata e shkallës së parë Fier nuk ka njoftuar Avokaturën e Shtetit bazuar në nenin 79/a të K. Pr.Civile, gjë e cila sjell cënim të procesit të rregullt ligjor...

II. LIGJI I ZBATUESHËM

Kodi i Procedurës Civile

Nenet 31, 153, 324, 331 324 të K.Pr.Civile,

Neni 79/a i Kodit të Procedurës Civile parashikon se: “Avokatura e Shtetit ushtron përfaqësimin në rastet e parashikuara me ligj. Gjykata, që shqyrton çështjet për të cilat me ligj përfaqësimi dhe mbrojtja kryhet nga Avokatura e Shtetit, urdhëron njoftimin e akteve të kësaj të fundit, me qëllim që ajo të ketë mundësi të marrë pjesë në gjykim”.

Neni 422/ b i K.Pr.Civile parashikon se:” Rekursi është akti me të cilin palët ose pjesëmarrësit e tjerë në proces parashtrojnë kundërshtimet e tyre ndaj vendimit të shkallës së parë ose të gjykatës së apelit në Gjykatën e Lartë, sipas rregullave të përcaktuara në këtë Kod.”

Neni 453 i K.Pr.Civile parashikon se: “Ankimi që i drejtohet gjykatës së apelit duhet të nënshkruhet nga vete pala, avokati ose përfaqësuesi i pajisur me prokurë”.

Neni 454 i K.Pr.Civile parashikon se: Në ankim duhet të tregohen: a) palët ndërgjyqesa; b) vendimi kundër të cilit behet ankimi; c)shkaqet për të cilat bëhet ankimi; ç) çfarë kërkohet me ankimin”.

Neni 455 i K.Pr.Civile parashikon se: “Bashkë me ankimin duhet të paraqitën: a) kopje të ankimit dhe të dokumenteve të tjera, aq sa janë personat që marrin pjesë në çështje si palë; b) Në rast se ankimi nuk plotëson kushtet e mësipërme, si dhe ato të neneve 453 dhe 454 të këtij Kodi, gjykata njofton palën që të ndreqë të metat brenda 5 ditëve, në të kundërt ankimi kthehet”.

Ligji nr.9235 datë 29.07.2004 ”Për kthimin dhe kompensimin e pronave” i ndryshuar, dhe akteve nënligjore në zbatim të tij.

LIGJI nr.10018, datë 13.11.2008 “PËR AVOKATURËN E SHTETIT”

KREU IX Dispozita Kalimtare dhe të Fundit

Neni 34 “Regjimi kalimtar”, parashikon se: “1. Të gjitha praktikat dhe proceset në trajtim nga Avokatura e Shtetit, të nisura përpara hyrjes në fuqi të këtij ligji, trajtohen sipas dispozitave të ligjit në fuqi, në kohën e nisjes së tyre.

2....”

Neni 37 “Shfuqizime” parashikon se:”Ligjet nr.8551, datë 18.11.1999 “Për Avokaturën e Shtetit”, të ndryshuar dhe nr.8456, datë 11.2.1999 “Për funksionin e përfaqësuesit ligjor pranë organizmave ndërkombëtarë për të drejtat e njeriut”, si dhe çdo dispozitë tjetër ligjore, që bie në kundërshtim me dispozitat e këtij ligji, shfuqizohen.

Neni 38 “Hyrja në fuqi” parashikon se: “Ky ligj hyn në fuqi më 1 janar 2009”.

LIGJI nr.8551, datë 18.11.1999 “PËR AVOKATURËN E SHTETIT” i ndryshuar me Ligjin nr.9673, datë 29.12.2006

Neni 1 “Përfaqësimi dhe mbrojtja në gjyq e shtetit” parashikon se: “ 1. Avokatura e Shtetit është person juridik dhe përfaqëson e mbron Republikën e Shqipërisë:

a) në çështjet gjyqësore, me objekt gjykimi me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milion) lekë, ku një organ qendror ose vendor i administratës publike është palë kundrejt një personi privat;

a/1) në çështjet gjyqësore, ku është palë një organ i administratës tatimore ose doganore kundrejt një personi privat, si edhe në çështjet gjyqësore, që kanë të bëjnë me mosmarrëveshje, që rrjedhin nga kontratat administrative, sipas kuptimit të nenit 151 të Kodit të Procedurave Administrative, me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milion) lekë;

b) në çështjet gjyqësore, ku Republika e Shqipërisë është palë, kundrejt shteteve të tjera;

c) në çështjet gjyqësore, në të cilat Republika e Shqipërisë është palë para një gjykate ndërkombëtare, me përjashtim të Gjykatës së Strasburgut.

2. Sipas kritereve të pikës 1 të këtij neni, Avokatura e Shtetit përfaqëson dhe mbron në gjyq interesat pasurorë të shtetit në mosmarrëveshje që mund të lindin për investimet e tij në subjektet publike ose private apo në çdo marrëveshje tjetër, ku mund të jetë cenuar apo mund të cenohet pasuria e shtetit.

3. Avokatura e Shtetit ushtron përfaqësimin dhe mbrojtjen në gjyq pa autorizim të posaçëm të të përfaqësuarit.

4. Në çështje të veçanta, Avokati i Përgjithshëm i Shtetit mund të delegojë që, në gjykimin në shkallë të parë, mbrojtja të bëhet nga përfaqësues të organit të interesuar të administratës.

5. Avokatura e Shtetit, bashkërendon punën me Prokurorinë për mbrojtjen në gjyq të shtetit për ato çështje, ku zgjidhja e çështjes civile bëhet gjatë procesit penal.

6. Avokatura e Shtetit, për çështje që kërkojnë specializim në fusha të caktuara të së drejtës ose që janë të rëndësisë së veçantë, mund të pajtojë për përfaqësim e mbrojtje avokatë të lirë, sipas këtij ligji dhe rregullores së Avokaturës së Shtetit, të miratuar nga Ministri i Drejtësisë.

7. Avokatura e Shtetit ka të drejtë të ngrejë padi me objekt për pavlefshmëritë e veprimeve juridike e kontratave administrative me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milion) lekë, apo të kërkojë rishikimin e vendimeve gjyqësore të formës së prerë, në përputhje me kushtet dhe kriteret e përcaktuara në ligjin procedural dhe në këtë ligj.”

III. KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË VLERËSON

Se pretendimet e parashtruara në rekursin e paraqitur nga Avokatura e Shtetit nuk përbëjnë shkaqe ligjore në kuptim të Nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile që të motivojnë cënimin e vendimit nr.376, datë 12.04.2011, të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Nga shqyrtimi në tërësi i kësaj çështje, të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve nga gjykatat e faktit, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të palëve, të vendimeve të gjykatave të faktit, si dhe shkaqeve të rekursit, paraqitur nga Avokatura e Shtetit, e cila nuk ka marrë pjesë në gjykimet në shkallët e mëparshme, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se arsyetimi dhe përfundimi i arritur nga Gjykata e Apelit është rrjedhojë e zbatimit të drejtë të ligjit, prandaj vendimi i kësaj gjykate duhet të lihet në fuqi.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vëren se nga aktet e dosjes, dhe nga arsyetimi i gjykatës së apelit ka rezultuar se pala e paditur Agjencia e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave, si dhe Zyra Rajonale e Agjencisë së Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Fier, është depozituar një ankim i cili është firmosur nga juristi i institucionit, pa i bashkëngjitur një autorizim i cili i i jep këtë tagër, dhe gjithashtu pa vulën e institucionit.

Gjykata e Apelit Vlorë në seancën e datës 29.03.2011 ka konstatuar këtë të metë të ankimit dhe ka shtyrë seancën për të njoftuar palën e paditur Agjencinë e Kthimit dhe Kompensimit të Pronave Tiranë për plotësimin e kësaj të mete të ankimit në lidhje me shprehjen e vullnetit për miratimin e këtij ankimi.

Rezultoi gjithashtu nga aktet e dosjes se pala e paditur ka marrë dijeni në lidhje me të metat e ankimit të paraqitur nga ana e tij në datë 06.04.2011. Në datë 12.04.2011 pra brenda afatit 5 ditëve pranë gjykatës së apelit nuk është paraqitur pala e paditur për të ndrequr të metën e këtij ankimi.

Gjykata e Apelit Vlorë, në bazë të nenit 450 pika “ç” të K.Pr.Civile, ankimi është bërë nga një person që nuk legjitimohet të bëjë ankim e për rrjedhojë ky ankim nuk shqyrtohet në Gjykatën e Apelit, dhe sipas nenit 455 të K.Pr.Civile pika “b” vendosi mospranimin e ankimit.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vëren se nga ana e Avokaturës së Shtetit pranë kësaj gjykate është paraqitur rekurs në Gjykatë të Lartë, duke paraqitur shkaqet për të cilat nuk është dakord me këtë vendimmarrje, dhe midis të tjerave ka parashtruar si shkak rekursi edhe faktin se nga ana e Gjykatave nuk është respektuar neni 79/a i K.Pr.Civile, duke u thirrur si pjesëmarrëse në gjykim.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se së pari duhet t’i jepet përgjigje faktit nëse Avokatura e Shtetit, sipas nenit 422/ b i K. Pr. Civile i cili parashikon se:

“Rekursi është akti me të cilin palët ose pjesëmarrësit e tjerë në proces parashtrojnë kundërshtimet e tyre ndaj vendimit të shkallës së parë ose të gjykatës së apelit në Gjykatën e Lartë, sipas rregullave të përcaktuara në këtë Kod.”, kishte të drejtë për të paraqitur rekurs pranë kësaj gjykatë për të cenuar vendimmarrjen në lidhje me çështjen konkrete?

Nga interpretimi i nenit të mësipërm, rezulton se vetëm palët apo pjesëmarrësit e tjerë në një proces të caktuar, kanë të drejtë për të paraqitur ankimin apo rekursin në shkallë të tjera të gjykimit.

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë thekson se, në bazë të nenit 176 të K.Pr.Civile gjykata në fillim procesit gjyqësor verifikon legjitimimin si palë të personave ose përfaqësuesve të tyre të paraqitur dhe kur është rasti i fton ata të plotësojnë aktet dhe dokumentet që rezultojnë me të meta, duke përfshirë këtu edhe aktet e lidhura me përfaqësimin, ... dhe kur është e nevojshme u cakton një afat, dhe gjithashtu urdhëron thirrjen si përfaqësues ligjor të Avokaturës së Shtetit kur janë rastet e parashikuara në ligj. Në këtë kuptim cilësinë e palës apo të pjesëmarrësit në një proces gjyqësor, gjykata e realizon deri në momentin e mbylljes së hetimit gjyqësor, me vendim ose urdhër.

Rezultoi nga aktet e dosjes se nuk rezulton se Avokatura e Shtetit të jetë njoftuar dhe njëkohësisht t’i jenë njoftuar aktet, urdhërim me të cilin do të legjitimohej formalisht si pjesëmarrëse në gjykimin e nisur nga paditësi. Duke mos qënë palë, apo pjesëmarrëse në gjykim, sipas ligjit, nenit 422 të K.Pr.Civile, ajo nuk ka të drejtë që të paraqesë ankim apo rekurs.

Nga ana tjetër, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se Ligji për Avokaturën e shtetit është ndryshuar dhe në dispozitat kalimtare është parashikuar se në lidhje me të gjitha praktikat dhe proceset në trajtim nga Avokatura e Shtetit, të nisura përpara hyrjes në fuqi të këtij ligji, trajtohen sipas dispozitave të ligjit në fuqi, në kohën e nisjes së tyre. Po kështu ligji i mësipërm parashikon se hyrja në fuqi e këtij ligji do të ishte data 01.01.2008.

Nga aktet e dosjes rezulton se padia është paraqitur para një gjykate në datë 26.11.2008, në një kohë që në fuqi ishte ligji nr.8551, datë 18.11.1999 “për Avokaturën e Shtetit” i ndryshuar me ligjin nr.9673, datë 29.12.2006, ku në Nenin 1 “Përfaqësimi dhe Mbrojtja në Gjyq e Shtetit”, parashikon se: “1. Avokatura e Shtetit është person juridik dhe përfaqëson e mbron Republikën e Shqipërisë:

a) në çështjet gjyqësore, me objekt gjykimi me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milionë) lekë, ku një organ qendror ose vendor i administratës publike është palë kundrejt një personi privat;

a/1) në çështjet gjyqësore, ku është palë një organ i administratës tatimore ose doganore kundrejt një personi privat, si edhe në çështjet gjyqësore, që kanë të bëjnë me mosmarrëveshje, që rrjedhin nga kontratat administrative, sipas kuptimit të nenit 151 të Kodit të Procedurave Administrative, me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milion) lekë;

b) në çështjet gjyqësore, ku Republika e Shqipërisë është palë, kundrejt shteteve të tjera;

c) në çështjet gjyqësore, në të cilat Republika e Shqipërisë është palë para një gjykate ndërkombëtare, me përjashtim të Gjykatës së Strasburgut...”.

Nga interpretimi i mësipërm, rezulton se pala e paditur, e cila rezultoi se kishte paraqitur një ankim me të meta, i cili pavarësisht kohës së lënë për ndreqjen e tyre, nuk u plotësua, dhe në të njëjtën kohë nuk ka paraqitur rekurs në Gjykatë të Lartë, ishte pala e cila mund të shfrytëzonte të drejtën e saj për të ngritur si shkak ankimi në Gjykatën e Apelit, mospjesëmarrjen e Avokaturës së Shtetit, në përputhje me një nga rastet e sipërpërmendur, dhe konkretisht në çështjet gjyqësore, me objekt gjykimi me vlerë mbi 5 000 000 (pesë milionë) lekë, ku një organ qendror ose vendor i administratës publike është palë kundrejt një personi privat. Si mbështetje të këtij pretendimi kjo palë duhet të kishte bashkëlidhur edhe provat nga ku të rezultonte vlera e padisë, e cila duhet t’a tejkalonte atë të parashikuar si më sipër.

Për sa më sipër Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë çmon se në përputhje me Nenin 485/a të K.Pr.Civile duhet të vendoset lënia në fuqi e vendimit nr.376, datë 12.04.2011, të Gjykatës së Apelit Vlorë, si një vendim i drejtë dhe në përputhje me ligjin.

PËR KËTO ARSYE

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, mbështetur në nenin 485/a të K.Pr.Civile.

V EN D O S I

Lënien në fuqi të vendimit nr.376, datë 12.04.2011, të Gjykatës së Apelit Vlorë.

Tiranë, më 04.02.2015

Nr.11115-01852-00-2011 i Regj. Themeltar

Nr.00-2015-809 i Vendimit (45)

VENDIM

NË EMËR TË REPUBLIKËS

Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë i përberë nga:

Majlinda Andrea Kryesuese

Admir Thanza Anëtar

Artan Broci Anëtar

Në seancën gjyqësore të datës 04.02.2015, mori në shqyrtim çështjen civile me nr.111153-01852-00-2011, që u përket palëve:

PADITËS: BIB GJOKA.

I PADITUR: VESEL BURGAJ.

OBJEKTI:

Detyrimin e të paditurit të më lirojë dhe dorëzojë banesën,

apartament nr.1, Pall.111, shkalla1, kati i parë të ndodhur në Lagjen nr.5 Laç.

Baza Ligjore: Neni 296 i K.Civil.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, me vendimin nr.116 datë 02.02.2010, ka vendosur:

“Rrëzimin e kërkesës së palës së paditur si të pabazuar në ligj dhe në prova”.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin civil nr.1141 datë 24.05.2011, ka vendosur:

"Lënien në fuqi të vendimit nr.141/116, datë 02.02.2010, të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin".

Kundër këtij vendimi, ka ushtruar rekurs pala paditëse, e cila me pretendimin se vendimi i Apelit është haptazi në kundërshtim me ligjin, kërkon prishjen e vendimit të Apelit Shkodër, që ka lënë në fuqi vendimin e shkallës së parë, për këto shkaqe:

· Ne si palë disponojmë vërtetimin e pronësisë në të cilën pasqyrohet se prona e lartpërmendur objekt gjykimi, duke figuruar pronar i saj;

· Origjina e pronës është kontrata e shitjes me këste mes paditësit dhe përfaqësuesit të entit të banesave;

· Pala e paditur nuk paraqiti para gjykatës prova që të vërtetojë se ai është pronar apo të kundërtën;

· Provat e paraqitura nga ana jonë përbëjnë provë të plotë sipas nenit 253 të K.Pr.Civile;

· Përfundimisht kërkojmë prishjen e të dy vendimeve dhe pranimin e padisë.

Ka ushtruar të drejtën e kundër-rekurs pala e paditur, e cila kundërshtoi rekursin, për këto shkaqe:

· Rekursi nuk ka përmbajtjen e duhur sipas nenit 475/b/ç, pasi në asnjë rast nuk është përmendur as vendimi i shkallës së parë dhe as vendimi i shkallës së dytë;

· Pala paditëse nuk ka legjitimitet pasi nuk provoi pronësinë mbi atë objekt, me ngjithë kohën që ju vu në dispozicion;

· Pala e paditur ka paraqitur dokumente jo të vërteta në lidhje me pronësinë e objektit.

KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË

pasi dëgjoi relatimin e gjyqtarit Artan Broci, dhe pasi e bisedoi çështjen në tërësi,

V Ë R E N

I. RRETHANAT E ÇËSHTJES

Pala paditëse ka pretenduar se është pronar i apartamentit të përcaktuar në objektin e padisë, i fituar në bazë të kontratës së privatizimit, provë e administruar në dosje, duke u pasqyruar edhe në vërtetimin e pronësisë së datës 05.09.2000 dhe gjithashtu ka pretenduar që i padituri e mban pa asnjë titull pasurinë e tij. Për këtë arsye i është drejtuar gjykatës.

Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin, me vendimin nr.116, datë 02.02.2010, ka vendosur:“Rrëzimin e kërkesës së palës së paditur si të pabazuar në ligj dhe në prova”.

Gjykata në këtë vendim ka arsyetuar se: “...Pala paditëse për të provuar pronësinë e objektit i paraqiti gjykatës një vërtetim pronësie të datës 11.07.1996 të lëshuar nga hipoteka Kurbin i cili bën fjalë për pronësinë e një sipërfaqe trualli prej 410 m2, dhe nuk cilësohet asnjë objekt e më tepër një apartament. Gjithashtu paraqiti një vërtetim nga dokumenti hipotekor të datës 05.09.2000 për apartament në lagjen 5, pallati 111 me kufizimet përkatëse në vërtetim, të pashoqëruar me hartën treguese provizore pa të cilën vërtetimi është i pavlefshëm (shih përcaktimin e cilësuar në vërtetim). U paraqit edhe një kontratë shitje apartamenti, me pagesë me këste e datës 24.05.1996 të shitësit Dega e Entit të banesave Laç dhe blerës Bib Gjoka, e cila nuk dihet nëse janë paguar përfundimisht këstet dhe a ka kaluar në pronësi të paditësit objekti... . Në këto rrethana kur pala paditëse nuk sjell prova që të provojë se ka një titull pronësie për apartamentin që i kërkon të paditurit ta dorëzojë, gjykata konkludon se padia duhet të rrëzohet si e pabazuar në ligj dhe në prova. ...”.

Gjykata e Apelit Tiranë, me vendimin civil nr.1141, datë 24.05.2011, ka vendosur: "Lënien në fuqi të vendimit nr.141/116 datë 02.02.2010 të Gjykatës së Rrethit Gjyqësor Kurbin".

Gjykata e Apelit ka arsyetuar se: “…Në kushtet e mësipërme, Kolegji Civil i Gjykatës së Apelit Tiranë, duke vlerësuar praktikën dokumentare të administruar, si dhe shqyrtimin e mosmarrëveshjes prej gjykatës së shkallës së parë, arrin në përfundimin se shkaqet e ngritura në kërkesën ankimore të paraqitur prej palës paditëse, nuk janë të tilla që të motivojnë cenimin e vendimit... .”

Kundër këtij vendimi, ka ushtruar rekurs pala paditëse, e cila me pretendimin se vendimi i Apelit është haptazi në kundërshtim me ligjin, kërkon prishjen e vendimit të Apelit Shkodër, që ka lënë në fuqi vendimin e shkallës së parë, dhe kundër rekurs pala e paditur me shkaqet e përmendura në pjesën hyrëse të vendimit.

II.LIGJI I ZBATUESHËM

Neni 42 i Kushtetutës, i cili shprehet se “1. Liria, prona dhe të drejtat e njohura me Kushtetutë dhe me ligj nuk mund të cenohen pa një proces të rregullt ligjor.

2. Kushdo, për mbrojtjen e të drejtave, të lirive dhe të interesave të tij kushtetues dhe ligjorë, ose në rastin e akuzave të ngritura kundër tij, ka të drejtën e një gjykimi të drejtë dhe publik brenda një afati të arsyeshëm nga një gjykatë e pavarur dhe e paanshme e caktuar me ligj.”;

19. Neni 1 i Protokollit nr.1 i Konventës Evropiane për të Drejtat e Njeriut, i cili shprehet se “Çdo person fizik apo juridik ka të drejtën e gëzimit paqësor të pronës së tij. Asnjë person nuk do të privohet nga prona e tij me përjashtimin e interesave të publikut dhe kur u nënshtrohet kushteve të parashikuara nga ligji dhe nga parimet e përgjithshme të së drejtës ndërkombëtare.

Dispozitat pararendëse, sidoqoftë, nuk do të cenojnë në asnjë mënyrë të drejtën e një shteti për të zbatuar këto ligje në mënyrën që e gjykon të nevojshme për të kontrolluar përdorimin e pronës në përputhje me interesin e përgjithshëm apo për të siguruar pagimin e taksave ose të ndonjë kontributi apo detyrimi tjetër”;

Neni 163 i Kodit Civil, i cili shprehet se “Pronësia fitohet nëpërmjet mënyrave të caktuara në këtë Kod dhe mënyrave të tjera të caktuara me ligj të veçantë.”;

Neni 296 i Kodit Civil, i cili shprehet se “Pronari ka të drejtë të ngrejë padi për të kërkuar sendin e tij nga çdo posedues ose mbajtës.

Këtë të drejtë e ka edhe çdo bashkëpronar për sendin e përbashkët, me qëllim që ai t’u dorëzohet gjithë bashkëpronarëve.”;

III. KOLEGJI CIVIL I GJYKATËS SË LARTË VLERËSON

Se pretendimet e parashtruara në rekursin e paraqitur nga pala paditëse Bib Gjoka përbëjnë shkaqe ligjore në kuptim të Nenit 472 të Kodit të Procedurës Civile që të motivojnë cenimin e vendimeve të të dyja gjykatave.

Nga shqyrtimi në tërësi i kësaj çështje, të akteve të ndodhura në dosjen gjyqësore e të administruara gjatë gjykimeve nga gjykatat e faktit, objektit dhe shkakut të padisë, pretendimeve të palëve, të vendimeve të gjykatave, si dhe shkaqeve të rekursit të paraqitur nga paditësi Bib Gjoka, Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë vlerëson se arsyetimi dhe përfundimi i arritur nga Gjykata e Rrethit Gjyqësor Kurbin dhe Gjykata e Apelit Tiranë është rrjedhojë e zbatimit të gabuar të ligjit, duke cënuar procesin e rregullt ligjor, prandaj vendimi i këtyre gjykatave duhet të prishet dhe çështja duhet të kthehet për rishqyrtim në Gjykatën e Rrethit Gjyqësor Kurbin me trup tjetër gjykues.

Shkaqet e parashtruara në rekurs, pasi u analizuan nga Kolegji Civil i Gjykatës së Lartë, kanë rezultuar të bazuara në ligj (Neni 472 i Kodit të Procedurës Civile) dhe si të tilla do të pranohen, duke passjellë edhe cënimin e vendimeve.

Objekti kryesor i këtij gjykimi, është në tërësi marrëdhënia juridiko-civile e pronësisë dhe konkretisht e drejta e pronësisë dhe fakultetet që rrjedhin prej saj, që ndërgjyqësit pretendojnë se janë ligjërisht titullar.

Kodi Civil, i ofron pronarit të cënuar në të drejtën e tij të pronësisë padinë e kërkimit të sendit, “rei vendicatio”, të parashikuar nga neni 296 i tij. Pikërisht kjo është padia që paditësi ka paraqitur para gjykatës duke thirrur rregullisht edhe palën kundërshtare, që pretendohet të ketë zhveshur nga pronësia pronarin. Padia e kërkimit të sendit, si nga doktrina ashtu edhe nga praktika gjyqësore, kërkon domosdoshmërisht të plotësohen disa kushte, sikurse janë ekzistencën e sendit, titullin e pronësisë të pretenduar nga paditësi dhe rrethanën e faktit, posedimin e sendit nga ana e të paditurit.

Rezultoi se në dosje është administruar një çertifikatë pronësie në emër të palës paditëse por nga arsyetimi i gjykatës së rrethit pranuar edhe nga gjykata e apelit, duke mos qenë e shoqëruar me hartë treguese, është konsideruar nga këto gjykata pa fuqi provuese.

Po kështu nga ana e gjykatave është administruar në gjykim një kthim përgjigje nga Zyra e Regjistrimit të Pasurive Shkodër, e cila në përmbajtje të saj përcakton se pronari i objektit konflikt gjyqësor është shteti.

Nga studimi i provave në dosje Kolegji vlerëson gjithashtu se Gjykatat kanë gabuar në rastin konkret duke mos vlerësuar sipas nenit 254 të K.Pr.Civile një akt zyrtar publik sipas përmbajtjes së tij, dhe konkretisht vërtetimet e pronësisë.

Neni 253 dhe 254 i Kodit të Procedurës Civile i jep atyre fuqi të plotë provuese, çka në rastin konkret do të thotë se këto prova përbëjnë provë të plotë për faktet që kanë ngjarë në prani të tyre ose për veprimet e kryera prej tyre. E kundërta e këtyre akteve lejohet të provohet vetëm në rastet kur pretendohet se shkresa ësh