republika e kosovës - rks-gov.net...4 imajudi u vidu da je originalna ideja ovog projekta...

IZVEŠTAJ

PROCENE KAPACITETA

OPŠTINA

Priština, Mart 2012

Republika e Kosovës Republika Kosova-Republic of Kosovo

Qeveria - Vlada - Government

Ministria e Administrimit të Pushtetit Lokal Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave

Ministry of Local Government Administration

2

Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave

Copyright © 2012

Nova Zgrada Vlade Republike Kosova, bivša Zgrada “Rilindja”

10 000 Priština

Tel: +381 (0) 38 213 077

3

PREDGOVOR

Dokument "Izveštaj o proceni kapaciteta opština" objavljuje se po drugi put od strane

Ministarstva Administracije Lokalne Samouprave i sadrži podatke i informacije o nivou

kapaciteta opština u oblasti svoje nadležnosti, na osnovu lokalne samouprave zakonom

na snazi. Što se tiče toga, MALS, da bi ispunilo zakonsku obavezu da obezbedi stručno

osoblje na nivou u opštini, a sa namerom da se stvori stabilan i sveobuhvatan sistem

opštinskog razvoja kapaciteta po drugi put je procenilo kapacitete opština Republike

Kosovo.

Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave (MALS), se obavezalo da sprovede

sveobuhvatan i sistematičan pristup izgradnji kapaciteta opština. U skladu sa svojim

politikama za pradenje i evaluaciju razvoja kapaciteta u opštinama u Republici Kosovo,

zasnovanog na potrebama opština, stvorilo je periodni sistem ocenjivanja opštinskih

kapaciteta kako bi se stalno obezbedila institucionalna podršku koja utiče direktno na

stalno poboljšanje postojedih kapaciteta.

U nastojanju da konsoliduje sistem procene kapaciteta, MALS je procenilo kapacitete

opština u 2011 i u poređenju sa ocenom ostvarenom u 2009. Putem ovog sistema se

identifikuju oblasti opštinske nadležnosti koje imaju potrebe za podršku, a procena

kapaciteta de obezbediti strateški pravac za unapređenje lokalne uprave na Kosovu.

Period između 2009 i 2011 je bio veoma aktivan period sprovođenja decentralizacije i

prenosa nadležnosti sa centralnog na lokalni nivo. Tokom ovog vremena, uspostavljene

su nove opštine, koji po prvi put su uspele da konsoliduju svoja tela, dok su ostale

opštine nastavile proces decentralizacije. Na osnovu ove procene de biti revidiran proces

reformi, u smislu kapaciteta opština da bi ispunile svoje zakonske obaveze prema svojim

nadležnostima, dok de MALS preduzeti sveobuhvatan niz aktivnosti, da koordinira

aktivnosti sa donatorima i stručnim organizacijama na izgradnji i razvoju kapaciteta, tako

da bi se preciznije na osnovu potreba za izgradnju kapaciteta i razvoj u opštinama učinile

i intervencije.

4

Imajudi u vidu da je originalna ideja ovog projekta poređenje kapaciteta između godine

2009 i 2011 gde je upitnik imao sadržaj približno jednak onom od 2009. U tom slučaju,

procenjen je kapacitet opština u devet oblasti evaluacije, koja je uključivale:

Administraciju i osoblje, obrazovanje, kulturu, omladinu i sport, poljoprivredu,

ekonomiju, razvoj i planiranje, budžet i finansije, zdravstvo i socijalno staranje, javne i

hitne službe, urbanizam i ljudska prava. Dok se prikupljanje informacija, po nivou, vršilo

preko administriranje upitnika direktno u opštini. U popunjavanju upitnika učestvovalo

je 525 anketara (2009 godine: 441) iz 34 opština Republike Kosova, izuzimajudi opštine

Leposavid, Zvečan, Zubin Potok.

Takav izveštaj de poslužiti relevantnim institucijama, donatorima ali i samim opštinama

da imaju relevantne informacije o nivou kapaciteta opština i svih programa za razvoj i

njihovo napredovanje, da budu u skladu sa potrebama i postojedim nivoom opštinskih

kapaciteti čime se izbegava preklapanje aktivnosti i dobija se sveobuhvatan pristup

kapaciteta opština.

Nadamo se da de ova procena doprineti unapređenju lokalne samouprave i povedanju

kvaliteta usluga koje se pružaju građanima u opštinama Republike Kosovo.

Besnik Osmani

Generalni Sekretar

Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave

5

SADRŽAJ

1. Predgovor.............................................................................................. 4

2. Dokument izrađen od.............................................................................. 6

3. Skradenice............................................................................................... 7

4. Uvod........................................................................................................ 8

DEO I

5. Metodologija rada............................................................................. 12

DEO II

6. Prikazivanje podataka ......................................................................... 18

6.1. Administracija i osoblje……............................................................... 23

6.2. Planiranje i kooperacija………….......................................................... 32

6.3. Budžet i finansijsko upravljanje……….................................................. 37

6.4. Urbanizam............................................................................................ 46

6.5. Pružanje usluga………............................................................................ 52

6.6. Ljudska prava………............................................................................... 70

DEO III

7. Zaključak …............................................................................................. 75

8. Preporuke……......................................................................................... 83

DEO IV

9. Dodatak......................................................................................................... 89

6

2. SKRADENICE

MALS - Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave

OLS - Odeljenje Lokalne Samouprave

DPOK - Divizija za Podizanje Opštinskih Kapaciteta

DPOP - Divizija za Procenu Opštinske Performanse

DMO - Divizija za Monitorisanje Opština

DLJP - Divizija za Ljudska Prava

IKJA - Institut Kosova za Javnu Administraciju

MJU - Ministarstvo Javne Uprave

MONT- Ministarstvo Obrazovanja, Nauke i Tehnologije

MPP - Ministarstvo Prostornog Planiranja

MF – Ministarstvo Finansija

MJU - Ministarstvo Javnih Usluga

IT - Informativna Tehnologija

ECDL - Evropian Computer Driving Licence

UNDP - United Nations Development Programme

CDF - Capacity Development Facility

JP - Javna Preduzeda

LJR - Ljudski Resursi

SOP - Srednjoročni Okvir Potrošnje

NVO - Nevladine Organizacije

CPM - Centra Porodične Medicine

ČS - Članovi Skupština Opština

R - Rukovodede Osoblje u opštinama

Z – Zvaničnici Opština

N - Nizak nivo

O - Osnovni nivo

S - Srednji Nivo

V - Visoki nivo

7

3. UVOD

MALS je razvio solidan pravni okvir za lokalnu samoupravu na Kosovu, koji garantuje

autonomiju opština. Povodom ovog MALS razvija politiku da promoviše lokalnu vlast,

dakle, na osnovu procene kapaciteta, identifikovani su glavni problem i dalje ostaje

stvaranje mehanizama (kapaciteta) i veština (državno organizaciono ponašanje) da

pravilno implementira zakone, uredbe, uspostavljanje politike i procedure za operativni

sistem lokalne samouprave, jer efekti nedostatka profesionalnih i organizacionih

kapaciteta opština mogu da dovedu do nižih nivoa usluga koje se pružaju građanima.

MALS, uz razvoj zakonske infrastrukture, je neprekidno radio na tome da stvori

neophodne politike i administrativne mehanizme da pruži pomod i podršku koja je

potrebna za razvoj kapaciteta u svim oblastima gde se zahteva prema proceni na osnovu

prioriteta službenih dokumenata izdatih od strane MALS i opštinskih aplikacija. U tom

pogledu je razvilo važne administrativne i stručne dokumente koje šire mogudnost

stvaranja održivog sistema kapaciteta u opštini, kroz razne projekte na nacionalnom i

međunarodnom nivou. Pomaganje opštinama je koncentrisano u dve osnovne

dimenzije: obezbeđujudi obuku ljudskih resursa (LJR), uspostavljanje i razvijanje njihovog

nivoa stručne osposobljenosti, kao glavni nosilac aktivnosti opština i kroz razna

finansiranja investicionih projekata sa ciljem stvaranja boljeg života građana dotičnih

opština.

Do sada pružene su opšte i specifične obuke u različitim oblastima, u skladu sa

procenjenim potrebama i zahtevima međunarodnih projekata, a ne sveobuhvatne i

sistematske obuke. Sada postaju neophodni institucionalni aranžmani koje MALS u

saradnji sa Ministarstvom za Javnu Upravu (MJU) i Kosovskog Instituta za Javnu

Administraciju (IKJA) teži da stvori održivu institucionalnu izgradnju održivih kapaciteta u

opštinama. To de unaprediti postojede neefikasno stanje, ne veoma efikasan način u

izgradnji i održivog razvoja profesionalnih kapaciteta, kao i nadzor i kontrolu

sprovođenja ovog sistema da se poveda efikasnost u pružanju kvalitetnih usluga u

Republici Kosova građanima iz dotičnih opština.

Na osnovu analize i zaključaka u ovom izveštaju procenjuje se da je jedna od glavnih

prepreka u sporom tempu izgradnje kapaciteta opština, spor akcionih mehanizama

koordinacije centralnih i lokalnih institucija u rešavanju problema i preduzimanja

odgovarajudih mera za rešavanje i poboljšanje. To pokazuje da još uvek nije u potpunosti

izgrađeno funkcionisanje sistema državne uprave, i dalje ima problema u komunikaciji,

8

koordinaciji i interakciji u okviru opštine, među opštinama i centralne vlasti. MALS

naporno radi da igra vodedu ulogu koordinatora između dve vlasti, i olakša rad

uspostavljanjem neophodnih administrativnih mehanizama i zakonskog okvira za tu

svrhu. U tom smislu, je identifikovalo oblasti odgovornosti i nadležnosti u specifičnim

oblastima delatnosti opština sa resornim ministarstvima i onih koji pripadaju MALS i

uspostavljanju među-ministarske radne grupe za pristup i rešavanje problema

relevantnih za oblasti koje su pokrivene od svakog ministarstva.

Od sastanaka MALS sa MJU i IKAP zaključeno je da IKAP, od sada ima punu ulogu u

stvaranju sveobuhvatne nacionalne vizije i utvrđivanje dugoročnih ciljeva, prioriteta i

očekivanja u oblasti izgradnje kapaciteta u lokalnoj i centralnoj vlasti.

Tehnička podrška koju nude međunarodne organizacije često nije uzela u obzir efikasno

korišdenje nacionalnih kapaciteta zbog zavisnosti datoj daljoj pomodi i podršku

međunarodnoj stručnosti. Dakle, potrebno je da se promeni način za razvojnu pomod

koja je predviđena da obezbedi da institucije Kosova mogu da ostvare svoje dužnosti i

odgovornosti i da ispune očekivanja građana. Dakle, podrška za proces razvoja efikasnih

kapaciteta zahteva sistematičan i sveobuhvatan pristup razvoju kapaciteta, koji redovno

uzima u obzir postojede kapacitete i potrebne dodatne kapacitete.

Izrada upitnika za procenu kapaciteta u opštinama za 2011 je dizajnirana za procenu

kapaciteta, analizirajudi ih, u poređenju sa Izveštajem o proceni kapaciteta opština

Republike Kosova u 2009 i listingu potreba za obukom civilnih službenika opština

Republike Kosova. Nalazi iz ovog izveštaja de se obratiti u odgovarajudim

institucionalnim organima Republike Kosova, odnosno IKJA i ostalim institucijama za

obuku na nacionalnom i međunarodnom nivou u cilju izgradnje kapaciteta u daljem na

osnovu procene potreba i eliminisanja mogudih dupliranja, što je loša praksa u prošlosti.

Takođe, u skladu sa preporukama ovog izveštaja i strateškog plana za izgradnju

kapaciteta u opštinama, razvijenog od strane MALS, radide se na izgradnji baze podataka

za izgradnju procesa kapaciteta u opštinama kao važan instrument za pradenje i

evaluaciju kapaciteta.

Ostali delovi važnih informacija za procenjivanje i izgradnju kapaciteta, koji su bili deo

izveštaja 2009 se ne ponavljaju u ovom izveštaju i kao takav može da se koristi u

izveštaju o proceni kapaciteta za 2009.

10

DEO I

METODOLOGIJA

11

4. METODOLOGIJA

Za procenu kapaciteta u opštinama u Republici Kosova, koriste se više praktične metode u skladu sa principima merenja kapaciteta. U početku je postavljen cilj za procenu kapaciteta, a zatim u skladu sa tim su razvijena sredstva za merenje i metoda za generisanje kapaciteta ovog izveštaja procene. Svrha procene Kroz procenu kapaciteta u opštinama Republike Kosovo ima se cilj da se utvrdi postojedi nivo izgradnje i razvoja kapaciteta, slabih tačaka sa kojima se suočavaju kapaciteti opština u pogledu procesa decentralizacije, prenosa nadležnosti i uporedbe trenutnog stepena kapaciteta u 2009, da preciznije procenimo potrebe za izgradnju kapaciteta i razvoj u opštinama. Sredstva i metode rada Da bi se postigao cilj procene kapaciteta, Ministarstvo Administracije Lokalne Samouprave (MALS), odnosno Divizija za Razvoj Opštinskih Kapaciteta (DPOK) je razvila upitnik za prikupljanje primarnih empirijskih informacija od članova skupštine opštine, lidera i organizacione strukture opštinske administracije i opštinskih zvaničnika. S obzirom da je svrha procene sadašnje situacije u poređenju sa onom od 2009, radna grupa za procenu kapaciteta, je za osnovu uzela upitnik u 2009, kao jedini validan instrument za tu svrhu. Radna grupa je napravila nekoliko tehničkih i jezičkih ispravki. Razlog upotrebe istog upitnika je stvaranje vrednih podataka sa različitih mernih instrumenata za istu svrhu. Upitnik za procenu kapaciteta u opštinama, uključio je devet oblasti izvornih i poverenih ovlašdenja, koje se bave administracijom i zaposlenim; obrazovanjem, kulturom, omladinom i sportom, poljoprivreda, šumarstvo i ruralni razvoj, privredu, planiranje i razvoj, finansije i budžet, zdravlje i socijalno staranje, javne službe i hitne slučajeve; urbanizacija i ljudska prava. Implementacija ovakvog formata upitnika je omogudila preko odgovarajudih oblasti opštinske organizacije procenu različitih mogudnosti, kao što je svojstvu pravnih mehanizama, planiranje kapaciteta, organizacija, koordinacija (pružanje usluga), pradenje, komunikacije, evaluacija i izveštavanje. Odgovori upitnika pripadaju četiri nivoima kapaciteta. Kapacitet nivoa u upitniku na osnovu minimalnih standarda za svaki nivo je opisan u datom odgovoru, prema ovim kriterijuma:

1. Nizak (N), razvoj procesa, dinamične promene i akcije napravljene bez pratedih

dokumenata i planova. Struktura upravljanja informacijama ograničena.

12

2. Osnovni (O), procesi, procedure, sistemi su ponovljivi, a i poznati od osoblja zbog

iskustva, ali ne i dokumentovani. Disciplina u ovim procesima verovatno nije

rigorozna, ali često pomaže u vanrednim situacijama. Nema uvek rezultata.

3. Srednji (S), definisanim procesima i dokumentovan, i procedure sa jasnim

ciljevima. Opština namerava da ih poboljša tokom vremena kroz monitoring i

osnovnu evaluaciju.

4. Visoki (V), procesi i procedure koje postoje prate se i mere kroz kvalitativne i

kvantitativne pokazatelje. Opština koristi indikatore za poboljšanje procesa i

procedura tokom vremena da se postigne održiv kvalitet usluga odnosno

ponuđenih proizvoda.

Prikupljanje informacija, po nivou, vrši se na administraciju upitnika direktno u opštini, tako da je izbor u odgovoru upitnika, od opštinskih ispitanika. U popunjavanju upitnika učestvovalo je 525 anketara (2009: 441) iz 34 opština Republike Kosova ili uzorci od 10 % opštinskih službenika. Uzorak od 10 % zaposlenih u opštinama, podeljen je na: 10% od opštinskih odbornika, 40% šefova odeljenja i direktora odeljenja i 50% opštinskih službenika. (Vidi Dodatak 2). U odnosu na 2009, gde je ispunjenje svih pitanja iz upitnika napravljeno od strane svih ispitanika, u 2011. godini, vršila se kategorizacija ispitanika, tako da su samo članovi odbora odgovorili na sva pitanja iz upitnika, dok su članovi direkcija odgovorili relevantnim pitanjima u vezanim poljima. (Vidi Dodatak 2). Intervju je bio anoniman. Svaki upitani je ispunio samo koje je organizacione strukture, kako bi postojala sistematizacija i obrada podataka u skladu sa njihovim organizacionim strukturama u toj opštini. Jaka strana ove metode je mogudnost dobijanja tačne informacije o odgovornosti relevantnih oblasti, jer u godini 2009 je označen kao odgovor na nagađanja problema zaposlenih u odeljenju i dati su odgovori na druge oblasti, koje nisu imale tačne informacije. Loša strana je smanjenje broja odgovora na pitanja relevantnih srodnih oblasti i povedani potencijal za subjektivne odgovore. U ovim slučajevima, fokus grupe nisu se koristile, jer radna grupa za procenu kapaciteta MALS, utvrdila je da prikupljeni podaci nisu bili veoma uređivani u izradi izveštaja 2009. Međutim, u proceni kapaciteta opština korišdeni su materijali upravne, stručne i pravne osnove koje je razvio MALS i resorna ministarstva, za područja koja su obuhvadena u ovoj proceni. Druge metode koje se koriste u radu, a i u pripremi ovog izveštaja su: sveobuhvatno, empirijsko prikupljanje podataka, poređenje i analiza, sistematizacija i kategorizacija, donošenje zaključaka i izveštavanje.

13

Struktura anketiranih Sve-inkluzija je bio jedan od metoda procene. Uzorak je važedi kada se obuhvate svi oni koji učestvuju u izgradnji kapaciteta i razvoju opštine. U tu svrhu, pri popunjavanju upitnika, uključeni su predstavnici svih relevantnih struktura u opštini: članovi Skupštine, kao neposredni predstavnici naroda, direktori i šefovi sektora, kao predstavnici radnika i službenika organizacionih jedinica, kao državnih službenika i politički neopredeljenih. Njihovo učešde je proporcionalno izbalansirano da nam omogudi da dobiju informacije koje su relevantne i vredne. U tom cilju je zakazan intervju gde bi prisustvovalo 10 % članova skupštine, 40% zaposlenih i 50% od strane zvaničnika kao javnih službenika. Pogledajte ispod uporednu tabelu. 2011

Br

Opština

Uku

pn

o

rad

nik

a u

o

pšt

inam

a

Uku

pn

o

anke

tira

ni

h r

adn

ika

Čla

no

vi

sku

pšt

ine

(1

0%

)

Ru

kovo

ded

e o

sob

lje

(40

%)

Zvan

ičn

ici

(50

%)

Planifikovano 5816 599 65 244 290

Učestvovali su 5816 526 57 244 225

Razlika 5816 73 8 65

14

Proces procene Ceo projekat procene kapaciteta opština, od početne ideje, svrhe i načina njihove realizacije, se koordinirao od gđe. Rozafa Ukimeraj, direktor Odeljenja za lokalnu samoupravu. Cela realizacija projekta, a ceo proces evaluacije i izrade izveštaja je predvodio Isuf Zeneli, šef Odseka za razvoj kapaciteta opština u odeljenju za lokalnu samoupravu. Dok rad za procenu kapaciteta u opštini predvodi DPOK u tri faze: Prva faza, je bila u vezi sa osnivanjem radne grupe za razmatranje upitnika koji je realizovan u 2009, ispravljanje formulacije koje su kreirale neizvesnost u procesu procene u 2009 i određenje nove metodologije rada. U radnoj grupi su bili uključeni: Rozafa Ukimeraj (direktor OLS), Isuf Zeneli (Šef DPOK), Enton Elezi (CDF/UNDP profesionalni konsultant), Dugagjin Etemi (Šef DVPK), Fakete Kuka (Šef OLJP) , Diellor Gaši (vršilac dužnosti šefa DMO), Ardian Hadžaj (viši zvaničnik DPOK), Mimoza Bajraktari (zvaničnik DPOK), Škeljdim Jakupi (Visoki Zvaničnik DR). Druga faza uključuje planiranje i upravljanje upitnika u 34 opština na Kosovu. Plan je podrazumevao stvaranje timova za administriranje upitnika, utvrđivanje rasporeda administracije upitnika po opštinama, pružajudi odgovarajude fizičke i tehničke infrastrukture i komunikaciju i koordinaciju aktivnosti sa svim opštinama. U timovima za administriranje su učestvovali ovi šefovi i zvaničnici OLS: Isuf Zeneli, Dukađin Etemi, Diellor Gaši, Gëzim Sahitaj Hadži Krasnidi, Ardijan Haxhaj, Mimoza Bajraktari, Yll Valla, Manušade Mučaj, Zajrete Sylejmani, Kujtim Aliu, Ljuljeta Ibiši, Džejlane Hoti i Hamit Fazliu. Pred administriranje upitnika za timovi administriranje su obučeni i opremljeni sa uputstvima za administriranje upitnika u pisanoj formi. Takođe, opština je kontaktirana putem pošte i telefona svaki dan pre njihove posete, kako bi se osigurao pravičan postupak. Treda faza obuhvata stvaranje elektronske baze podataka za evidentiranje i obradu podataka, uvođenje mehaničke i elektronske obrade podataka i kompilacije i izrade izveštaja procene. Ova faza je u potpunosti pokrivena DPOK. Stvaranje elektronske baze podataka od strane Isufa Zeneli, unos podataka na mehanički način i njihovo otklanjanje vrši Mimoza Bajraktari i Ardijan Haxhaj, kao i obrada podataka i izrada izveštaja je napravljena od DPOK pod vođstvom Isufa Zenelija.

15

Problemi i teškode U opšte, velikih problema u procesu ocenjivanja i izrada izveštaja nije bilo. Manji problemi su naišli u nepridržavanju smernica na upitnik, gde je zbog toga, učestvovao veliki broj ključnih kadrova iz onoga što je planirano. Ovo je povedalo stepen subjektivne procenu kapaciteta u odgovarajudim oblastima. Tako je po poređenje podataka između procene 2011 i izveštaja Generalnog Revizora, u uzorku od osam opština, utvrđeno je da je tendencija vedeg rejtinga od strane ispitanika opština nego u izveštaju revizora. Druga teškoda je predstavljena u izboru odgovora, jer odgovor je bio izgrađen za neke odgovore, a ne samo jedan odgovor i to je u mnogim slučajevima ne poklapa sa postojedom situacijom na terenu. Neki odgovori imaju da podese odgovarajudi nivo, a neki ne. Dok je bilo teškoda prikazanih u nekoliko aspekata prilikom izrade izveštaja. Jedan od njih je nedostatak standarda procenjenih kapaciteta za nekoliko oblasti koje se smatraju. Nedostatak standarda i kriterijuma za nivo procenu kapaciteta otežava da se utvrdi njegov stepen. Međutim, mi smo bili na osnovu nivoa standarda navedenih u upitniku i relevantne zakonske infrastrukture Organizacija izveštaja Izveštaj je napravljen od četiri poglavlja: I poglavlje, odražava na obim, sredstva i metodologiju, Poglavlje II, odražava komparativne podatke za 2009 i 2011, uporednu izjavu odgovarajudih terenskih podataka uključujudi relevantne procene kapaciteta za svako polje, Poglavlje III, odražava zaključke izvedene iz poređenja podataka i preporuka za poboljšanje i Poglavlja IV sadrži dodatak: Smernice za administriranje upitnika i upitnik. U analizi podataka i izdavanja ovog izveštaja pokušavaju se izvudi zaključci kao ispravan trend razvoja kapaciteta u opštinama Republike Kosovo i dobijanje relevantnih preporuka i poboljšan način stepena kapaciteta u opštinama.

DEO II

PREDSTAVLJANJE PODATKE

17

5. PREDSTAVLJANJE PODATAKA

Učešde

Procena kapaciteta u opštinama je veoma složen proces. To ga čini još komplikovanijim uslov da nema instrumenta ili sredstva koje čini objektivno merenje kapaciteta, ved moramo se služiti instrumentima koji mere i daju samo percepciju lokalnih službenika državne uprave, i ta percepcija može biti subjektivna. Instrumenti i metode koje se koriste u ovoj proceni u skladu su sa onima koje se koriste u prestižnim međunarodnim organizacijama za ovu namenu. Njihova primena nastoji da eliminiše eventualne greške u proceni, ali ostaju u jednoj konstataciji da je ova procena percepcija zaposlenih u opštini za stvarno stanje kapaciteta. U procesu procene kapaciteta u opštini je prisustvovalo 526 zaposlenih u opštinama od 599 njih planirano ili 88% od plana zaposlenih. U poređenju sa 2009, u celini, učestvovali su 85 ili više zaposlenih 16%, dok u specifičnim oblastima su prisustvovali zvanični 8,8% manje nego u 2009. 2011

Br

Opština Uku

pn

o

rad

nik

a u

o

pšt

inam

a Uku

pn

o

anke

tira

nih

rad

nik

a

Čla

no

vi

sku

pšt

ine

(10

%)

Ru

kovo

de

de o

sob

lje

(4

0%

)

Zvan

ičn

ici

(50

%)

Planifikovano 5816 599 65 244 290

Učestvovali su 5816 526 57 244 225

Razlika 5816 73 8 65

2009

Br

Opština

Uku

pn

o

rad

nik

a u

o

pšt

inam

a

Uku

pn

o

anke

tira

nih

ra

dn

ika

Čla

no

vi

sku

pšt

ine

(1

4%

)

Ru

kovo

ded

e o

sob

lje

(25

%)

Zvan

ičn

ici

(61

%)

Ukupno 441 66 104 271

Na osnovu analize, pokazalo se da, od 526 ispitanika, 57 su odbornici koji su odgovorili na sva pitanja iz upitnika, a 481 su odgovorili samo na određene oblasti relevantnih za upitnik i 45 od njih su se odazvali na dve specifične oblasti. Generalno učešde u popunjavanju upitnika je zadovoljavajuda tokom njegove administracije nisu označene

18

poteškoda, ali učešde zvaničnika kao civilnih službenika nije bilo u potpunosti u skladu sa planom, a učešde ključnog osoblja bilo je veoma veliko. Generalni prikaz podataka

Obrada podataka da biste imali opštu izjavu o stepenu kapaciteta u opštinama, na osnovu polja koja su procenjena, bila je prilično komplikovan. Podaci preuzeti iz izveštaja 2009 pokazuju da je nivo kapaciteta u opštinama Republike Kosovo su srednji, u kombinaciji, na obe strane krive za proširenje, na osnovnom nivou (osnovni) i visoki nivo. U procenjivanju 2011, na osnovu analize, postoji tendencija povedanja nivoa opštinskih ovlašdenja od strane sekundarnog nivoa prema visokom nivou. Posle de se prikazati ukupni rezultati prema oblasti i ukupnih kapaciteta u opštinama Republike Kosovo.

Graf. 1. Prosečna stopa kapaciteta u procentima po oblastima

U grafikonu 1 prikazan je kapacitet nađenih rezultata na osnovu prosečne procene za određene oblasti. Na osnovu ovoga možemo da shvatimo da je prosečan procenat kapaciteta u oblasti ljudskih prava 40 % od 100% od potencijalnog ishoda, Urbani je 32 %, javni servis i Hitna je 33 %, zdravstvo i socijalno staranje 32 %, 38 % za budžet i finansije, ekonomija, planiranje i razvoj 29 % , Poljoprivreda, šumarstvo i ruralni razvoj 25 %, obrazovanje , omladina, kultura i sport i Uprava za osoblje 32 % . To ukazuje da su ljudska prava i budžet i finansije ostaju u proseku u drugim oblastima, dok poljoprivreda, šumarstvo i ruralni razvoj je ispod proseka za druge oblasti. Prosečan kapacitet izražen u procentima za svim oblastima je 32 %. Prevedeno sa velikog kapaciteta sekundarni nivo je onaj koji vlada drugim nivoima.

19

U grafikonu 2 je rezultat odgovora ogleda zaposlenih u opštinama i utvrđeni su na devet polja, samo što su Ljudska prava i budžet i finansije na visokom nivou kapaciteta, dok su ostali 7 kapaciteta za srednji nivo, tj. dominantni nivo kapaciteta je generalno nivo srednje.

Graf. 2. Trenutno stanje kapaciteta u skladu sa važedim nivoima

Ispitanici procenjuju skoro isto, iako su pripadali različitim organizacionim strukturama u opštini. Pogledajte tabelu ispod.

N O S V

Ukupno 6348 615 1417 2664 1652

% 10 22 42 26

ČS 337 816 1180 653

% 11 27 40 22

N 154 336 864 559

% 8 18 45 29

Z 124 265 620 440

% 9 18 43 31

Iz tabele mi razumemo da su članovi Skupštine (ČS) dali 2986 odgovora i procenili su 15% niže od šefova (N) i zvaničnika administracije (Z), dok razlika između zvaničnika i menadžera je veoma mala i beznačajna, iako je očekivana procena zvaničnika niža od njihovih šefova.

20

Ako želite da znate, za svaku oblast koja je produžetak rezultata po nivou, onda možete ilustrovati na slededem grafikonu. Od ukupnog broja odgovora na upitnik, 6348, 615 ili 10 % je odgovorilo da se kapacitet opština nalazi u donjem nivou, 1417 ili 22 % od njih su procenili da kapaciteti ostaju na osnovnom nivou, 2664 ili 42 % od njih su procenili Kapacitet je boravio na sekundarnom nivou i 1652 ili 26 % od njih su procenili da je kapacitet opština na visokom nivou.

Grafikon 3. Ukupna

slika nivoa kapaciteta 2011

Kada pogledamo raspodelu rezultata, od osnovnog nivoa do onog iznad, primetidete da je normalno, ili u obliku zvona krive Bel- pošte, ali malo pritiskom na pravo ili

na visokom nivou. To pokazuje da ispitanici imaju tendenciju da malo oticanje rezultata i na drugoj strani pokazuje trend razvoja kapaciteta od sredine ka vrhu. Tako visok nivo sposobnosti vodi se 4 % ili više od osnovnog nivoa i 16 % viša od najnižeg nivoa. Iako se ovaj trend ekspanzije vidi u rezultatima nazad na srednjem i visokom nivou srednji je opet dominantni, manji je za 8 % od prosečnog nivoa1 za 50%, dok je visoki nivo niži za 24%. Ovo jasno pokazuje veliku potrebu za izgradnjom kapaciteta po opštinama. Međutim, to je procena zasnovana na percepciji ispitanika i ne može se zaključiti da su rezultati 100 % pouzdani.

1 Prosek 50% od 100% mogućih

21

Graf. 3.1. Uporedni prikaz o ukupnim kapacitetima prema nivoima - 2009 / 2011. Poređenje podataka sa 2009 godinom, Grafikon 3.1 pokazuje pozitivan trend povedanja kapaciteta od 5,5 %. Povedanje visokog obrazovanja izraženo na nivou kapaciteta za 8 %, dok visok nivo, kapaciteti su podignuti na 2%, u odnosu na 2009. U skladu sa tim, nizak nivo je pao na 3 %, dok je osnovni nivo opao na 7 %. Svi podaci pokazuju spor ali siguran rast. Takođe komparativna distribucija i podaci komunikacije od 2009 sa 2011, pokazuje pouzdanost i konzistentnost procene, koji je stvorio prostor za važedu procenu kapaciteta od strane ovog metoda merenja. S obzirom na to poređenje podataka sa drugim nezavisnim novinama, npr Izveštaj Generalnog Revizora, pokazuje određeni stepen nesigurnosti u percepciji aktuelne situacije ispitanika opština, naročito u novim opštinama. Ovo se zasniva na uporedbi podatka o 2011 sa onima generalnog revizora, na uzorku od osam opština, četiri nove i četiri drugih opština. U nastavku demo prokazati podatke kapaciteta na osnovu određenih relevantnih oblasti.

22

6.1. ADMINISTRACIJA I OSOBLJE Upravljanje ljudskim resursima je strategijski i koherentan pristup upravljanju najvrednije imovine institucije, ljudi koji rade tamo koji individualno i kolektivno doprinose postizanju cilja institucije. Upravljanje ljudskim resursima može se smatrati kao paket politika koja se odnosi na sadržinu koja je obuhvatila ideološki i filozofski pogled. Ovo ima veze sa zapošljavanjem, razvojem i nagrađivanjem ljudi u instituciji i ponašanjem odnosa menadžmenta i radnika. Ovaj odnos sadrži lanac komandovanja ustanove i tehnički nivo eksperata, koji treba da daju svoj doprinos uz vredan rad i ostvarivanje planiranog posla. Trenutno se ne smatra vrednost ili kapital ono što imate, ali ko ste, šta predstavlja, a to je u direktnoj vezi sa kapacitetom ili nadležnošdu LJR ustanove. Sa usvajanjem Zakona br. 03 / L - 149 za civilnu službu Republike Kosova i Zakona br. 03 / L - 189 za Civilnu Službu Republike Kosovo, centralna vlada je ispunila osnovnu zakonsku infrastrukturu za izgradnju i upravljanje lokalne administraciji i LJR u isto vreme. Pošto filozofija lokalne samouprave da bi se osnovne usluge približile građanima i zahteva složenu organizaciju rada u lokalnoj upravi, kao što su zahtevi građana koji su takođe veoma složeni i dinamični. Sve više tako da kada lokalna administracija u cilju pružanja usluga građanima kod kude, čini potrebnu dostupnost visokog kapaciteta ljudskih resursa u pravilnom funkcionisanju lokalne samouprave. Dakle, organizacioni menadžment i LJR je glavni izazov za funkcionisanje lokalne uprave. U tu svrhu, organizacija, izgradnja i razvoj ljudskih i fizičkih resursa u opštini je prioritet politike u opštini, ali i MALSa. Proces izgradnje kapaciteta ne samo da razume LJR obuku, ali i fizičkih i menadžerskih kapaciteta lokalne uprave. U tom smislu, procena individualnog i ukupnog kapaciteta opština, od posebnog je značaja za procenu potreba lokalne samouprave za njihovu izgradnju. MALS, kao predstavnik centralne vlade, ima mandat da razvije svoju politiku da podrži izgradnju kapaciteta i razvoj u opštini, u skladu sa potrebama koje imaju opštine u ovoj oblasti. Procena potreba za izgradnju kapaciteta, urađena u 2009, pomogla je MALS i opštinama i donatorskoj zajednici da se bavi i sprovodi prioritete za izgradnju i dalji razvoj kapaciteta u opštinama. Svrha ovog izveštaja za ove oblasti je da proceni fizičke sposobnosti, organizacione i menadžmenta, koordinaciju, akciju i evaluaciju u opštinama na Kosovu, i upoređuje i rezultate ocenjivanja indikatora u 2009. 5.1.1. Fizička infrastruktura Fizička infrastruktura obuhvata: zgrade, kancelarije i vozila. Uredba 001 MJU Privremenih standarda za kancelarijski prostor, daje neke kriterijume za poslovni prostor u vladinim zgradama, ali se ne koristi do sada. Fizička sposobnost procena opština, koristi upit sa četiri nivoa odgovora, koji je fokusiran na fizičke prostore prostora za

23

zaposlene i građane. Takođe u ovom pitanju su, uključeni i transportni kapaciteti. Na osnovu analize, koja dobijena na podacima od opština, utvrđeno je da su kapaciteti opština u ovoj oblasti veoma raznovrsni. Od ukupno 147 ispitanika, 58% njih smatra da opštine nemaju dovoljno fizičkog prostora i prevoznih sredstava za službene potrebe, 39% njih misli da to ispunjava prosek i 17% misle da su od visokog nivoa. Vidi tabelu ispod: N - nizak, O - Osnovni, S – srednji; V - visoki.

Godina Uk. N % O % S % V %

2009 450 105 23 174 39 110 24 61 14

2011 147 27 18 58 39 37 25 25 17

Grafikon 4. Uporedni prikaz prostorne i komunikacijske infrastrukture opština

Ispostavilo se da vedina u opštini ili 58% ima nizak kapacitet i osnovne fizičke uslove rada (prostor i vozila). U

odnosu na 2009, nizak nivo se svodi na 5 %, osnovni nivo je isti, dok sekundarni nivo i iznad su povedani za 1 - 4%. U odnosu na 2009, situacija je gotovo ista kapaciteti nisu dovoljni, u vedini opština su potrebna za efikasan rad i njihovo unapređenje. 6.1.2. Organizacija i upravljanje ljudskim resursima Rezultati pokazuju da 11% od LJR, nemaju kapacitet za obavljanje radnih zadataka i rešavanje problema, nisu kvalifikovani za posao koji obavljaju i vidi se visoka zavisnost od svojih nadglednika. Dvadeset % ispitanika (20%) misle da se prate procedure zapošljavanja, zaposleni imaju iskustva u raznim administrativnim poslovima, imaju malo podsticaja za obavljanje dužnosti za posao, mogu da reše probleme u poslu i u zavisnosti od pretpostavljenog. Vedina ispitanika, 45% njih misli da je opštinsko osoblje izabrano na osnovu zakonskih procedura, imaju mnogo iskustva u administrativnim poslovima, motivisani su da reše probleme i postignu uspeh na poslu, spremni da preuzmu druge odgovornosti, samostalnu obuku za rad i nisu veoma zavisni od njihovog nadglednika.


2009 431 85 21 142 33 128 29 76 17

2011 147 16 11 30 20 66 45 35 24

24

Grafikon 5. Uporedni prikaz upravljanja LJR u opštinama

Dok 24% ispitanika smatra da su LJR na najvišem nivou stručne pripreme, motivacije, organizacije za rešavanje problema i postizanje uspeha na poslu. U ovoj grupi

nema podređenih, ali konsultacije i saradnje sa svojim nadglednikom. Pogledajte grafikon 5. Na osnovu podataka pokrivenosti, možemo zaključiti da je kapacitet LJR rastudi trend ka srednjem i gornjem nivou. Tako, niski nivo je pao za fundamentalna 10 - 13%, a srednji i visoki su se popeli za 7-16 % u odnosu na 2009. godinu. Obuka i razvoj. Iako još uvek ne postoji pravi sistem sistematske obuke i razvoj ljudskih resursa, međutim, opšta obuka pružena od brojnih organizacija i međunarodnih i lokalnih donatora, doprineli su na obuku i podizanje nivoa profesionalne osposobljenosti u LJR administracije lokalne samouprave. Ovo povedanje samo o sebi zasniva se na percepciji zaposlenih u opštini, tako da se mora voditi računa o trenutnoj situaciji izraženoj u brojkama, što treba da se ocenjuje. Politike MALSa, izražene kroz administrativne i stručne dokumente, pomažu opštinama u rešavanju mnogih važnih pitanja koja se tiču izgradnje i razvoja kapaciteta ljudskih resursa. Međutim, tu je uvek pristupna fragmentirana isporuka treninga od strane različitih organizacija za obuku. Još uvek nema jasnu listu poslova kao i potrebne kvalifikacije, sistematizaciju LJR na neprikladnim mestima rada i nije u skladu sa rezultatima rada, koja je demoralizacija radne snage. Takođe, još uvek nedostaju godišnji i dugoročni planovi za izgradnju i razvoj ljudskih resursa, upravljanje postaje više tehničko upravljanje osoblja nego LJR. 6.1.3. Upravljanje Informacione tehnologije (IT) Trenutno osnovno sredstvo za rad u kancelariji su prirode informacionih tehnologija. Dakle, njeno upravljanje ima direktan uticaj na efikasnost i efektivnost LJR na poslu. U naše pitanje smo fokusirani više na opremanje svih zaposlenih sa kompjuterima i obuku za korišdenje njihovih programe za kancelarijski rad i e-mail. Obrada podataka je utvrdila da 27% ispitanika veruje da LJR još uvek nemaju dovoljno kapaciteta ili su mali kapaciteti za upravljanje IT-a, dok 74% ispitanika smatra da kapacitet ljudskih resursa za korišdenje računarskog softvera da rade u kancelarijama i e-mailovima, su na srednjem (39%) i visokom nivou (35%).

25

Ovi podaci pokazuju su visoko opremljeni računarima i korišdenje odgovarajudih kompjuterskih programa je srednjeg nivoa, dok je problem sa radom putem e-maila, posebno e-mail za upravljanje opštinskim zvaničnicima i zvaničnih veb sajtova. Ova ranjivost je identifikovana u toku pradenja opština od MALS-a. MALS je intervenisala sa značajnim sredstvima za instalaciju odgovarajudeg kompjuterskog softvera za pružanje elektronskih usluga za građane i nedostatka kapaciteta u vedini opština još nisu dale zadovoljavajude rezultate u ovoj oblasti. MALS je takođe trenirao blizu 400 službenika opštinske administracije za međunarodno licencirane programe, ECDL, da LJR mogu da koriste kompjuterske programe u skladu sa zahtevima vlasti. Takođe je napomenuto da je vodede osoblje ocenilo vedi kapacitet od civilnih službenika i članova skupštine. Pogledajte uporednu izjavu rezultata na Grafikonu 6.


2009 440 46 10 70 16 197 45 127 29

2011 147 10 7 29 20 57 39 51 35

Grafikon 6. Uporedni prikaz upravljanja IT

Iz podataka u grafikonu možemo zaključiti da postoji blago poboljšanje kapaciteta u ovoj oblasti. Ovde možemo videti da je u 2011, određeni procenat od 3% otišao iz niskog nivoa na osnovni nivo, dok je 4 %

od sekundarnog nivoa prešlo najviši nivo i tako stvorilo izbleđivanje rezultata na srednjem i visokom nivou gde je smanjen broj onih sa niskim nivoima. To je izazvalo pomak u svojstvu na viši nivo.

6.1.4. Institucionalna saradnja Uspeh rada opštine zavisi od stepena koordinacije i saradnje relevantnih struktura unutar i van nje. U ovom prikazu, u prošlosti, ne poštuje se integrisani pristup, koji se manifestuje prekidom protoka informacija i rada u odgovarajudim opštinskim strukturama i neskladu sa strukturama izvan nje. Ovi problemi su uticali na ukupnu efikasnost i efektivnost u opštini u odnosu na usluga građanima.

26

Na osnovu podataka za 2011 godinu, možemo redi da kapacitet koordinacije i saradnje unutar i izvan opštine beleži značajan rast, što možete videti u grafikonu 7. ispod.


2011 147 8 5 26 18 50 34 63 43

Grafikon 7. Prikaz kapaciteta koordiniranja i saradnje unutar i izvan opštine Na osnovu podataka distribucije može da se razume da je poboljšan kapacitet u ovoj oblasti uz značajno povedanje razvoja. Ova distribucija tih podataka pokazuje da je procena kapaciteta u ovoj oblasti postala ne baš toliko

pouzdana. Trend je dobar, rastudeg prosperiteta, ali mora biti verifikovan u budude procene. Međutim, postoji potreba za daljim napretkom. 6.1.5. Mehanizmi za neprihvatanja odluka Ovo je vrlo osetljivo područje i od uticaja na kvalitet pružanja usluga građanima. Ponekad opštine ne donose odluke u korist svojih građana i građani treba da imaju mogudnost da ulože žalbu na odluku opštine. Kako je ovaj mehanizam regulisan, relevantno je pitanje, gde su zaposleni opštine dali svoje mišljenje.


2011 147 2 5 10 7 50 34 84 57

Grafikon 8. Prikaz kapaciteta za podnošenje žalbe protiv opštinskih odluka Ima nedostatak u proceni ovog pitanja, činjenica je da građane treba pitati o tome, ali upravo za to pitanje nije bilo mogude napraviti izuzetak iz delokruga testa. Od 147 ispitanika, 57% njih smatra da su mehanizmi za podnošenje žalbe protiv opštinskih odluka na

27

visokom nivou, 34% njih misli da su srednjeg nivoa, a samo 9% na osnovnom nivou i niže. Pregled podataka za ovaj segment pokazuje da je nadležnost naprednija od saradnje. Opseg rezultata je zakrivljen ka visokom nivou nadležnosti, što znači da poboljšanje nadležnosti je veoma brzo i odraženo, sa velikom razlikom između niskog i osnovnog nivoa i srednjeg i visokog nivoa. 6.1.6. Upravljanje procene performanse

Procena performansi je složen proces, vrlo osetljiv i još uvek nije dobro uređeno. Procena je neprofesionalna i često zasnovana na rutini, izaziva pojavu izjednačavanja vrednosti na radu i samim tim u administraciji LJR demotivišudi za kvalitetniji rad. Usvajanjem Zakona o civilnim službenicima stvara pravni mehanizam za ocenu performanse LJR materijalnog učinka i napretka u karijeri. Ako mislimo na podatke iz procene godine 2011, možemo da zaključimo da 66% ispitanika smatra da je kapacitet za upravljanje performansama, šesto-mesečna i godišnja evaluacija rada LJR osnovni nivo sa najvedom koncentracijom gde je srednji 37%. Ako uporedimo ove podatke sa iste godine 2009, beleži se trend smanjenja kapaciteta za 11 %. Ova razlika se može objasniti da je ova godina imala za primenu Zakon o civilnoj službi i stoga stvara stabilnost i realniju procenu rada LJR u lokalnoj upravi. Ovo je dovelo do razlike u rezultatima i evaluacije rada. Iz tog razloga rezultati se redovno distribuiraju na Grafikon 9. Iako su procene kao po pravilu, međutim, funkcionisanje sistema za ocenu performansi LJR je u procesu konsolidacije.


2009 429 70 16 128 30 194 45 37 9

2011 147 13 9 43 29 54 37 51 25

Grafikon 9. Prikaz kapaciteta za upravljanje procene performanse Grafikon pokazuje da je nivo srednjeg obrazovanja nizak uz rast i do 15% i prošao je najviši nivo. Dok se visok nivo uzdiže na 16 % u odnosu na 2009.

Redovna distribucija rezultata pokazuje da su ispitanici odgovarali objektivno i kompetentno. Smanjeni nizak nivo, za osnovno i srednje obrazovanje, shvaden je kao dobar početak izgradnje kapaciteta na visokom nivou, ali i dalje de ostati veliki posao u razvoju karijere LJR u administraciji, u skladu sa pozitivnim rezultatima rada.

28

6.1.7. Transparentnost Rad lokalne uprave treba da bude transparentan za njene građane. Transparentnost je važan faktor demokratskog upravljanja i odgovora svojim građanima. Uz transparentnost stvorio se sistem otvoren za građane i građanin je postao deo odlučivanja i upravljanja. U našem pitanju smo fokusirani više o pristupu zvaničnim dokumentima, objavljivanju dokumenata izdatih od strane opštine, njihov prevod na službenim jezicima i klasifikacija dokumenata. A od 147 ispitanika 42% smatra da je pristup dokumentima, publikacijama i njihova klasifikacija je moguda, jer pad kapaciteta na srednji nivo (20%) i povezan je sa osnovnim nivou mogudnosti (16%) dok 58 % smatra da je pristup dokumentima napravljen na redovnom, stručnom osnovu liste tajnih dokumenata za javnost ili standardima visokog nivoa transparentnosti. Pogledajte Grafikon 10.


2011 147 8 5 24 16 30 20 85 58

Grafikon 10. Prikaz kapaciteta za Transparentnost Širenje rezultata, fokusirajudi se na jednom kraju grafikona pokazuje da kapacitet u ovoj oblasti leži dobro ili su odgovori ispitanika bili ne zasnovani. Ipak, na osnovu podataka prikazuje se veoma visoki kapacitet i transparentnost u opštinskom upravljanju. U međuvremenu MALS prikuplja podatke tokom

pradenja opština, stepen transparentnosti dokumenata procenjenim u proseku, odluke, uredbe i druge relevantne dokumente na javnost koji se redovno ne objavljuju na veb stranice u opštinama i ne objavljuju se tako sistematski. 6.1.8. Upravljanje institucionalne memorije Upravljanje institucionalne memorije i upravljanje institucionalnog znanja i iskustva je segment kojem je nedavno posvedena posebna pažnja. Prema procenama od strane 147 ispitanika, pokazuje se da ovi kapaciteti leže na različitim nivoima, od opštine do opštine. Generalno dominira sekundarni nivo sa 44 % i osnovni sa 24 %, dok je na visokom nivou samo 21%. Iz ovoga možemo shvatiti da samo 21% ispitanika smatra da ne postoji sistem za upravljanje znanjem ili protok znanja i iskustva u okviru opštinske organizacione strukture, administrativni i profesionalni dokumenti čuvaju se u arhivi opštinske uprave, dok 79% smatra da je ovo sistem koji ne postoji ili delimično postoji i

29

ne radi ispravno. Od postojedih zapise MALS, jeste činjenica da su opštine u procesu izgradnje sistema za upravljanje institucionalnih podatke na nekim oblastima, ali ipak ne sve, npr Obuka i izgradnja kapaciteta u opštinama. Takođe, pod upravom upitnika pitanje znači da ispitanici nemaju jasan koncept za upravljanje institucionalne memorije. Vidite Grafikon 11.


2009 429 65 15 171 40 105 24 88 21

2011 147 16 11 36 24 64 44 31 21

Grafikon 11. Prikaz uporednih kapaciteta

institucionalne memorije Upoređujudi podatke sa 2009 godinom, postoji lakše poboljšanje na sekundarnom nivou, dok nizak nivo i praktično ostaje isti. Tako sekundarni nivo se

podiže na 14 % u odnosu na 2009. Ovo se pripisuje značajnoj investiciji koje je napravio MALS, zajedno sa lokalnim i međunarodnim partnerima u uspostavljanju elektronske infrastrukture za elektronsko upravljanje informacijama u lokalnoj upravi. Dominacija srednjeg nivoa pokazuje da još uvek nisu razvijeni kapaciteti za upravljanje informacija ili institucionalnu memoriju opštinske uprave.

30

6.2. PLANIRANJE I KOORDINACIJA

Planiranje je veoma važan proces kojim menadžment pronalazi najbolje alternative za

pravac akcije i resursa radi postizanja ciljeva i objektiva ustanove. U stvari, racionalan

proces planiranja znači prognoze šta de se desiti instituciji u bududnosti. Formulacija

relevantnih strategija, sprovođenje akcije, pradenje, kontrola, evaluacija i izveštavanje o

situaciji.

Sprovođenje politike i aktivnosti planirane u opštinskoj upravi usko vezane za

koordinaciju i resurse između različitih opštinskih struktura, da se postigne svoja svrha.

Podrazumeva se da ukupan plan ili strategija se može primeniti ne samo od

odgovarajudeg direktora, ali zahteva koordinaciju mnogih odeljenja, mnogo različitih

sektora i opštinskih jedinica. Na osnovu trenutnih podataka se ne može redi da su razvili

sposobnosti u procesu međusektorskog i integrisanog rada različitih struktura opštine u

celini. Uspostavljeni koordinacioni sistem bi pomogao boljem funkcionisanju

administrativnih i upravljačkih struktura, kao celine, racionalizaciju finansijskih sredstava

i povedanje njegove efikasnosti. Organizacija i vertikalna i horizontalna koordinacija de

takođe pomodi protok informacija unutar efikasnog administrativnog sistema, gde se

kroz nadzor i kontrolu aktivnosti i ishodima usmerava ka ostvarivanju strateških ciljeva

opštinske uprave.

6.2.2. Strategija lokalnog ekonomskog razvoja

Jasno planiranje i precizna koordinacija aktivnosti u upravnom sistemu pomodi de

opštinskoj administraciji lakše upravljati kadrovske i druge kapacitete za kvalitet usluga i

bliže građanima. Na osnovu raspoloživih podataka, nivo sposobnosti da se razviju

strateški planovi za lokalni ekonomski razvoj, je drugačiji nivo. Postoje tri glavne

kategorije opština u oblasti planiranja i koordinacije: u prvu kategoriju spadaju opštine

koje nemaju strateške planove za lokalni ekonomski razvoj, što predstavlja najmanji broj

opština koje imaju strateške planove i ne koriste ih i opština koje imaju strateške

planove, sprovode ih, ali nemaju mehanizme za kontrolu i ocenjivanje njihovih rezultata

i pregleda da ostvare svoje konačne ciljeve.

Na osnovu podataka iz 2011, od 109 ispitanika 78% smatra da opštine imaju dovoljne

kapacitete za dizajniranje strateških planova, implementaciju istih, ali imaju problema u

nadzoru i evaluaciji njihovog sprovođenja, dok 8% smatra da opštine nemaju kapacitet

da razviju strateške planove za lokalni ekonomski razvoj i 14% smatra da opštine imaju

31

vede kapacitete za razvoj, implementaciju, monitoring i evaluaciju strateških planova za

lokalni ekonomski razvoj. Vidite Grafikon 12.


2009 422 55 13 125 28 173 39 88 20

2011 109 9 8 22 20 63 58 15 14

Grafikon 12. Uporedni prikaz projekta planiranja i koordinacije. Poređenje podataka

otkriva da kapaciteti za

planiranje kvalifikacione

strukture i koordinaciju

u sastavu opština

konsolidovali su se na

sekundarnom nivou na

račun visokog nivoa od 6 % i jezgra od 8 %. To znači da kapacitet srednjeg nivou se

povedava na 19 % u poređenju sa 2009, dok su na visokom nivou mogudnosti svedene

na 6 %. Relativno velike promene (19%) između 2009 i 2011 mogu da se procene da

prvenstveno dolaze iz dve različite percepcije različitih grupa u različitim vremenima.

Međutim, koncentracija rezultatima oko polovine nivoa odražava napredni nivo

kapaciteta u ovoj oblasti, potrebno je da podesite nadzorne i izvršne kapacitete. U ovom

segmentu treba da se radi više. Ako postoji kapacitet da se razviju planovi za razvoj u

meri do 92%, negde više negde manje i, onda ceo problem leži sa izvršnim kapacitetima i

koordinacijom aktivnosti u sistemu, kao dobro organizovane institucije.

6.2.3. Određivanje prioriteta

Situacije diktiraju razvoj u opštini u određivanju prioriteta za realizaciju projekta.

Projekti razvijeni od strane različitih subjekata u opštini i van opštine, ali de koristiti

opštini da ispuni planirane ciljeve. U zavisnosti od sposobnosti da odredi prioritete,

izboru projekata i njihovu adaptivnost sa potrebama razvoja opštine, zavisi sve od

lokalnog ekonomskog razvoja i rasta socijalnog blagostanja njenih građana. Stvarni

rezultati razvoja u opštinama razlikuju se značajno od percepcija ispitanika u ovoj anketi.

Dinamika privrednog i društvenog razvoja u opštinama u Republici Kosovo tokom ove

32

dve godine pokazala je skroman napredak, što ukazuje da su njihove mogudnosti

skromne, ili osnovni nivo prema sredini. Dok rezultata iz 2011 pokazuju da od 134

ispitanika, 81% njih misli da opštine imaju kapacitet za srednje i visoko prioritetne

projekte, a samo 3% smatra da imaju sposobnost, dok se 16% osedaju da su osnovni ili

osnovni nivo. Vidite Grafikon 13.


2009 386 35 9 82 21 184 38 121 32

2011 134 4 3 22 16 65 49 43 32

Grafikon 13. Uporedni

prikaz za određivanje

kapaciteta prioriteta.

Jedna razlika između

percepcije od ispitanika

ankete i stvarnog života

građana pokazuju da

ispitanici ili su

subjektivno ocenjeni ili

imaju informacije od

značaja za sadašnju

situaciju. Ovo je druga u 2011 nije za činjenicu da u popunjavanju upitnika su isključivo

prisustvovali predstavnici odgovarajudih resora. Nestašice u kreiranju i upravljanju

institucionalne memorije baze podataka onemoguduje proces procene za utvrđivanje

profesionalne razvojne potrebe, prioriteta u skladu sa lokalnim ekonomskim bumom.

Kreiranje i upravljanje baze podataka za dugi niz godina i povedanje kapaciteta za

ekonomske analize i procene kako bi se pomoglo opštinama u poboljšanju socio-

ekonomskog razvoja opština.

6.2.4. Međuopštinska saradnja

Kao što je poznato, opština ne može da ponudi sve usluge svojim građanima, i stoga

zahteva međusobnu saradnju za mnoge usluge i mnogim događajima koji utiču na

ekonomski razvoj opštine. Na osnovu odgovora 109 ispitanika, utvrđeno je da opština

razvija saradnju na osnovu nepravilnog i bez ikakvih akata usvojenih sa 37 % ispitanika,

dok 39 % smatra da je saradnja razvijena kroz redovne sastanke i jasno definisana sa

relevantnim dokumentima, dok 18 % smatra da je saradnja na redovnoj osnovi, gde

dotični zaslužuje i donosi odluke koje su u potpunosti realizovane od strane opština, dok

svega 6 % njih misli da postoji međuopštinska saradnja. Vidite Grafikon br. 14.

33


2009 417 26 6 208 50 108 26 75 18

2011 109 7 6 40 37 42 39 20 18

Grafikon br. 14. Uporedni prikaz kapaciteta za međuopštinsku saradnju. Podaci pokazuju da su

nizak i visok nivo

potpuno isti kao u 2009,

dok je povedanje

srednjeg kapaciteta sa 26% na 39%, upoređeno sa 2009. Još jednom je dokazano da je

premešten nivo kapaciteta na nivou osnovnog i srednjeg obrazovanja i u vedini slučajeva

posmatrana su kretanja na sekundarnom nivou i na visokom nivou, ali na mnogo nižem

procentu. Ono što je potrebno od opština je da uspostave saradnju mogudnosti

upravljanja. To podrazumeva usvajanje zvaničnih dokumenata koji regulišu saradnju i

punu implementaciju odluka na profesionalan način i međusobnih sporazuma.

6.2.5. Razvoj turizma

Jedna od oblasti koja generiše prihode, pomaže opštine i opštinski razvoj je turizam. Da

se razvija turizam, potrebni su dalji dugoročni razvojni planovi i adekvatna infrastruktura

za razvoj turizma. Za ovu svrhu, opštine su dobili razne pomod od Ministarstva kulture,

omladine i sporta, i raznih međunarodnih donatora, naročito od strane Evropske

Komisije. Oni su pomogli da se poboljša postojedi kapacitet opština za razvoj turizma,

posebno ekoturizma. Vidite Grafikon 15.

2011 Uk. N % O % S % V %

Planovi 109 20 18 37 34 42 39 10 9

Infrastruktura 109 25 23 50 46 27 25 7 6

Grafikon br. 15.

Uporedni prikaz

kapaciteta za razvoj

turizma.

Na osnovu podataka

možemo da

34

ustanovimo da od 39% ispitanika, misle da je nivo strateških planova za razvoj turizma

na sekundarnom nivou, dok 23% smatra da opštine nemaju dovoljno kapaciteta da

razviju planove ili planove imaju čak i ako se ne primenjuju, dok 34% smatra da se

planovi sprovode prema slučaju ili ad hoc. Situacija sa infrastrukturom za razvoj turizma

je gora. Tako 69% ispitanika smatra da je infrastruktura za razvoj turizma osnovni nivo

(23%) i sekundarni (46%), dok samo 25% misli da je fizička infrastruktura, kao što

turističkih informativnih centara, identifikacija i regulisanje turističkih mesta i izgradnju

puteva, voda, struja, itd, su sekundarni nivo. Opštine treba fokusirati na izgradnju

kapaciteta za planiranje, informacija i infrastrukture.

35

6.3. BUDŽET I FINANSIJE

Ovo poglavlje se bavi procjenom kapaciteta opština, koji se odnosi na upravljanje

budžetom i finansijama u lokalnoj vlasti, u skladu sa Zakonom o upravljanju javnim

finansijama i odgovornostima, i Zakonom o finansiranju lokalne samouprave. Izveštaj

obuhvata nivo kapaciteta koji se bavi implementacijom Zakona o finansiranju lokalne

samouprave i Srednjoročni Okvir za Potrošnju i upravljanje budžetom i prihodima,

interne revizije i javnih nabavki u opštinama.

Opštine su dužne da usklade svoje budžetske planove sa Ministarstvom Finansija, u

skladu sa važedim zakonima. To nalaže da opštine u skladu sa standardima postavljenim

od strane centralnog budžeta i upravljanja lokalnim finansijama. Takođe diktira

opštinama da izgrade kapacitete potrebne za uspešno upravljanje javnim finansijama. Iz

finansijskog upravljanja kapacitetom, zavisi od prikupljanja donacija iz centralnog nivoa i

njihova primena u skladu sa prioritetima za lokalni ekonomski razvoj opštine.

U ovoj oblasti se povedao kapacitet, ali i dalje ostaju neki problemi koji zahtevaju

rešenja. Budžetiranje autonomije je i dalje u tesnoj saradnji sa Ministarstvom Finansija

(MF), prioriteti opština mora da se pregovaraju sa MF i to često ograničava sposobnost

opština da upravljaju donošenjem Odluka o budžetu i lokalnih javnih finansija, sa

izuzetkom sopstvenih prihoda.

6.3.1. Zakon o finansiranju lokalne samouprave

Finansijski menadžment za sprovođenje zakona kojim se uređuje finansijsko upravljanje

u lokalnoj vlasti, je još jedan veoma važan segment, zahteva visok kapacitet LJR i one

fizičke. Mogudnosti za sprovođenje zakona direktno utiče na regularnost procesa

opštinskog ekonomskog razvoja i podizanja blagostanja građana. Dakle, od 134

ispitanika u ovoj oblasti, 74 ili 55% njih misli da opštine imaju kapacitet od proseka, dok

je 45 ili 34% njih misli da je kapacitet opština za sprovođenje zakona visokog kalibra.

Vidite Grafikon br. 16.


2009 440 25 6 74 17 242 55 99 22

2011 134 1 1 14 10 74 55 45 34

36

Grafikon br. 16.

Uporedni prikaz

kapaciteta za primenu

Zakona o finansiranju

lokalne samouprave.

Grafikon pokazuje da

prosečan nivo

kapaciteta za ovu oblast

je ostao ista kao u 2009 ,

ali posmatrano iz niskog

nivoa predlog ide na visoki osnovni nivo. Ovo ukazuje da su mogudnosti za sprovođenje

zakona i procedura koje regulišu izdavanje odluka koje se odnose na upravljanje

finansijama lokalne samouprave su vedi za 12 % u odnosu na 2009. Trend izgradnje

kapaciteta za 12 % u ovoj oblasti pokazuje da su potrebe za izgradnju kapaciteta i razvoj

sada nisu prioritet, ved sistematski rad za stalni razvoj kapaciteta.

6.3.2. Srednjoročni Okvir za Potrošnju

Planiranje budžeta i finansijskog upravljanja u opštini su na osnovu zahteva opštine, ali i

prema granicama dozvoljenih od strane Srednjoročnog okvira potrošnje (SOP). Od 134

ispitanika , 110 ili 82 % njih misli da opštine imaju kapacitet za srednja i visoka korišdenja

SOP za upravljanje lokalnim finansijama, samo 16 % njih misli da je kapacitet za ovu

namenu iznose osnovni nivo. Vidite Grafikon 17.


2009 465 20 4 190 41 192 41 63 14

2011 134 2 1 22 16 73 54 37 28

Grafikon br. 17.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

sprovođenje SOP.

Podaci u grafikonu

pokazuju da je svaki

37

nivo kapaciteta kompetentnosti povedan sa 3 na 26%. Trend izgradnje kapaciteta od

2009 do 2011 iz ovog specifičnog područja iznosi 14%. To pokazuje da je trend rasta

visok i potrebe za dodatnim intervencijama obuke nisu prioritet.

6.3.3. Planiranje budžeta

Planiranje budžeta je važan proces za upravljanje budžetom i javnim finansijama u

lokalnoj samoupravi. Koliko dobro se upravlja budžetom, zavisi sve od ljudskih

kapacitete za planiranje i realizaciju budžeta prema planu kao specifičan instrument u

upravljanju opštinskim poslovima.


2009 377 32 9 43 11 169 45 133 35

2011 134 7 5 17 13 53 40 57 43

Grafikon br. 18. Uporedni

prikaz kapaciteta za

planiranje budžeta.

Podaci pokazuju da je

kapacitet opština da

planiraju i misle o budžetu

spada među najviše od svih

kapaciteta u opštini. Znači,

od 134 ispitanika, 57 ili

43% ispitanika smatra da su kapaciteti višeg nivoa, odnosno 40% njih misle da su

srednjeg nivoa. Vidite Grafikon 18.

Porededi podatke sa onima iz 2009, primetno je povedanje nivoa kapaciteta za 8 %, a

trend porasta kapaciteta u ovoj specifičnoj oblasti je 4% u odnosu na 2009. Tako 83%

ispitanika smatra da za planiranje budžeta prisustvuje vedina ili sva odeljenja opštinske

uprave, uključujudi i javne konsultacije. Dok na osnovu informacija koje smo dobili na

sastanku sa predsednicima opštinskih skupština, čini se da veliki broj opština nemaju

vremena da pripreme plan budžeta za 2012 i diskusije u skupštinama su razvijene za

ovaj postupak na brzinu. Na osnovu toga treba bolja organizacija u pogledu rokova i

razgovora sa građanima i članovima skupštine.

6.3.4. Sopstveni prihodi

U popunjavanju budžeta da zadovolji potrebe potrošnje opština, opštine imaju različite

propise, poreske stope i druge usluge na prihodima. Opštine imaju različite kapacitete za

38

upravljanje prihodima. Tako 52% ispitanika smatra da su kapacitet za planiranje,

prikupljanje i upravljanje sopstvenim prihodima ograničeni na prosek, dok 49%

ispitanika smatra da je kapacitet opština u ovoj specifičnoj oblasti, visokog nivoa. Vidite

Grafikon 19.


2009 377 32 9 43 11 169 45 133 35

2011 134 7 5 17 13 53 40 57 43

Grafikon br. 19.

Uporedni prikaz

kapaciteta sopstvenih

prihoda.

Na osnovu grafikona

može da se razume da

postoje opštine koje

nemaju propise ili tarife

za sopstvene prihode, a

objekti su u ukupnom

14% povedanja u osnovnom nivou i najvišem nivou, a na sekundarnom nivou su ostali

skoro isti i za nizak nivo nema više opština. Trend izgradnje kapaciteta je 7 % . Međutim,

kapaciteti moraju biti stalno u razvijanju, dok dominira njihov visok nivo.

6.3.5. Interna revizija i kontrola

Revizija javnih finansija je još jedan proces od ključnog značaja da se obezbedi

transparentnost u trošenju javnih sredstava u skladu sa budžetskim planovima i onih

nabavke. Opštine su uspostavile specijalne strukture revizije da bi imali nezavisnu

kontrolu i reviziju internih finansija, ali još uvek neke opštine nisu dobre u ovom

segmentu. Tako 23 % ispitanika smatra da opštine ili nemaju nezavisne revizore ili imaju

ograničene kapacitete za internu reviziju. Ali, vedina opština ili 77% ispitanika smatra da

opštine imaju dovoljno kapaciteta za reviziju i unutrašnju reviziju, planovi redovne

revizije i proces su potpuno nezavisni i profesionalni. Vidite Grafikon 20.


2009 351 25 7 75 22 134 38 117 33

2011 134 9 7 22 16 46 34 57 43

39

Grafikon br. 20.

Uporedni prikaz

kapaciteta za internu

reviziju.

U odnosu na 2009,

navodi se povedanje

kapaciteta na svim

nivoima, ali su još uvek

ispod 50% , što ukazuje

da je mnogo posla i tek

treba da se poveda željeni kapacitet. Povedanje označava trend rasta od 6,6%, što je

pokazatelj da su objekti u procesu kontinuiranog rasta.

U međuvremenu, u pogledu unutrašnje kontrole procesa i kapaciteta za sprovođenje

zakona i drugih propisa koje izdaje Trezor, podaci pokazuju da 19 ispitanika smatra da je

proces interne kontrole slab ili delimično korišdenje javnih fondova nije adekvatno, dok

82% ispitanika smatra da opština postavi glatko sprovođenje interne kontrole u skladu

sa procedurama ustanovljenim od strane Ministarstva Finansija i javnih fondova koji se

koriste u okviru plana.


prikaz kapaciteta interne

kontrole

Poređenja na grafikonu

pokazuje da na svim

nivoima ima lako

povedanje, dok je na

visokom nivou do 10% u

poređenju sa 2009. Trend

rasta bio je 6 % u roku od

dve godine.

6.3.6. Godišnje planiranje nabavke

Planiranje nabavke je premisa pravilnog upravljanja budžetom u skladu sa budžetskim

planovima. Nisu sve opštine i tokom celog vremena pravile godišnje planove nabavki.


40

2009 362 27 8 103 28 129 36 103 28

2011 134 5 4 21 16 64 48 44 33

Grafikon br. 22. Uporedni prikaz

kapaciteta za godišnje planiranje

nabavki.

To sprečava racionalno

korišdenje budžeta opštine, a

ponekad ima viškova, a ponekad

nedostaje budžet znači za

planirani rad. Tako 20%

ispitanika smatra da opštine imaju godišnje planove nabavki, nemaju kapaciteta za

planiranje i pripremne mogudnosti su ograničene. Obzirom da 81 % ispitanika smatra da

opštine imaju planove nabavki, imaju kapacitet za njihovo razvijanje i primenjuju ih na

srednjem do visokom nivou. Vidite Grafikon 22.

U odnosu na 2009, navode se označena povedanja kapaciteta. Na sekundarnom i

visokom nivou ima vedi kapacitet za godišnjim planom koji je podignut na 17%, a nizak

nivo osnovne i pao je za 18%. Ovo ukazuje na pozitivan korak da se poveda kapacitet

trendom 8,7%. Iako je ovo osnovni kapacitet, i dalje treba da se podigne držedi procenat

na visokom nivou.

6.3.7. Načela kodeksa ponašanja za javne nabavke

Veoma je važno da rad na nabavci bude u skladu sa načelima etike i kodeksa ponašanja.

Segment je osetljiviji u upravljanju javnim sredstvima, što zahteva izgradnju

mehanizama (kapacitet) za pravo upravljanje ovog procesa. Na osnovu analize podataka

pokazuje se da 20% ispitanika smatra da opštine nemaju ili imaju ograničene kapacitete

za sprovođenje etike i kodeksa ponašanja osoblja za javne nabavke. Međutim, 80%

ispitanika smatra da opštine imaju srednji ili visoki kapacitet za primenu pravila o javnim

nabavkama i da preduzmu odgovarajude sankcije za nepoštovanje u skladu sa Kodeksom

ponašanja. Vidite Grafikon 23.


2009 383 23 6 84 22 81 21 195 51

2011 134 4 3 23 17 40 30 67 50

41


prikaz kapaciteta za kodeks

ponašanja u nabavci.

Poređenje sa podacima iz

2009 godine na grafikonu

nam govori da se kapacitet

za primenu pravila

ponašanja u javnoj nabavci

podiže na 9% na srednjem nivou i prekinut je na niskom i osnovnom nivou. Dok je visok

nivo skoro isti kao 2009. Rastudi trend je pozitivan, ali i dalje treba da bude ojačani

organizacioni i kontrolni mehanizmi.

6.3.8. Poljoprivreda , šumarstvo i ruralni razvoj

Sva ruralnim područja Republike Kosova se suočavaju sa ekstremno negativnim

trendovima od kraja rata (1999) pa nadalje. Prag kretanja stanovništva iz jednog regiona

u drugi, uglavnom ruralno-urbana migracija, hitne potrebe za stambenim i poslovnim

zgradama nakon višestrukog uništenja tokom rata, drastičan nedostatak zakona i

izvršnih mehanizama za upravljanje sveukupnog prostornog plana Kosova dovelo je do

stvaranja cele nove realnost u oblasti poljoprivrede, šumarstva i ruralnog razvoja

uopšte.

Poljoprivredno zemljište

Poljoprivredno zemljište se gubi svaki dan po prenosu plodne zemlje. Tako 31%

ispitanika je odgovorilo da de opštinski organ nadležan za poljoprivredu zadržati

osnovne evidencije poljoprivrednog zemljišta i opštine nemaju konkretan plan za

očuvanje i zaštitu poljoprivrednog zemljišta, ali to se dešava u ad hoc osnovi. Ovaj

osnovni nivo kapaciteta nema kvalitativna povedanje u odnosu na 2009.


2009 69 16 128 30 154 36 76 18

2011 11 11 31 31 41 41 16 16

42



upravljanje

poljoprivrednog zemljišta.

U međuvremenu prosečan

nivo opštinskih kapaciteta

je 41%, što ukazuje da

opština ima donekle tačne

evidencije poljoprivrednog

zemljišta i da su opštine trenutno u izradi konkretnog plana za očuvanje poljoprivrednog

zemljišta u skladu sa razvojnim planovima. Visok nivo kapaciteta u ovom sektoru ima

neznatan pad od 2% u odnosu na 2009, gde ispitanici smatraju da opština ima jasno

definisan sistem za zakup raznih poljoprivrednih imanja i njihovo korišdenje u skladu sa

zakonom.

Postupak za promenu namene zemljišta

Trinaest % ispitanika smatra da promena namene zemljišta nije urađena prema

pravnom i urednom postupku, ili čak i ako postoji pravni osnov, on se ne primenjuje.

Godina 2009 je videla niži trend osnovnog nivoa kapaciteta nego u 2011.


2009 48 12 78 19 156 39 122 30

2011 10 10 13 13 39 39 37 37

Grafikon br. 25.

Uporedni prikaz

kapaciteta za promenu

namene poljoprivrednog

zemljišta.

O osnovnom nivou

kapaciteta 39% ispitanika

smatra da se pravni

osnov i procedure za

zamenu postojedeg zemljišta delimično realizuje, a da opština pokušava da ima dobru

saradnju sa nadzornim.

Za razliku od visokog nivoa poljoprivrednog zemljišta, u procesu menjanja korišdenje

zemljišta ima trendova podizanja kapaciteta, gde 37% ispitanika smatra da su procedure

43

za promenu postojedeg zemljišta i korišdenje u potpunosti poštovane. Isti tvrde da

opštine u potpunosti sprovede pravni osnov i uvek očekuju saglasnost nadzornog

organa.

6.4. URBANIZAM

Opštinski kapaciteti u urbanom sektoru imaju specifičan značaj zbog aktivnosti koje

izgledaju i realizuju se na svim terenima opštinskih granica. Jedna od glavnih mera

efikasnosti, dobrog ili lošeg rada je urbanizacija opštine, s kojom se građani

svakodnevno suočavaju. Profesionalni kapaciteti osoblja koji rade u urbanom sektoru i

posedovanje brojnih propisa koji bi trebalo da opštine imaju u urbanom sektoru

povezani su neizbežno i međusobno. U upitniku 2011, prosečan opštinski kapaciteti u

urbanom sektoru je 32%, što je oko 12% niže od prosečne prelazne ocene od 50%.

6.4.1. Opštinski razvojni planovi

Opštinski razvojni plan je osnovni dokument na gradskom području za svaku opštinu.

Sedam % ispitanika tvrdi da opština nema razvojni plan, ili čak i ako ima on se ne

primenjuje i ne postoji pun autoritet da ga se isti razvije.


2009

2011 8 7 27 25 49 45 26 24

Grafikon br. 26. Prikaz

kapaciteta za razvojne

planove opština.

Prema toj srazmeri se

vidi da, čak i posle

prenosa nadležnosti iz

centralnog nivoa na

opštine i uređenja

obaveze i odgovornosti po Zakonu o lokalnoj samoupravi, neke opštine još uvek nemaju

opštinski razvojni plan.

44

Obzirom da 25 % ispitanika ocenjuje da opštinski razvojni plan je u procesu usvajanja, ali

taj plan ima mali uticaj na izvršne odluke. U međuvremenu, najvedi procenat ispitanika,

69% kaže da opština ima dovoljne kapacitete da razvije plan razvoja opštine i da se

izvršne odluke zasnivaju pre svega na osnovu plana razvoja opštine.

6.4.2. Urbanistički planovi razvoja

Samo 5 % ispitanika tvrdi da njihova opština još nema razvojni urbanistički plan i da

opština nema profesionalnih kapaciteta za razvoj urbanističkog plana razvoja. Obzirom

da je 22% ispitanika reklo da je razvojni urbanistički plan u procesu usvajanja i

odobravanja, kašnjenja su zbog nedovoljnog kapaciteta u opštinama.


2009 85 24 119 29 140 35 50 12

2011 5 5 24 22 61 55 20 18

Grafikon br. 27.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

urbanističke planove

razvoja.

Obzirom da se 55%

ispitanika deklarisalo da

opštine imaju dovoljne

kapacitete da razviju

urbani razvojni plan i da

su odluke uglavnom na osnovu razvojnog plana. U odnosu na 2009 postoji povedanje

kapaciteta u proseku za 18% u ovom sektoru. Dok 18% smatra da se ljudski resursi i

drugi domadi i strani kapaciteti koriste efikasno i da se sve izvršne odluke sprovode

zasnivajudi se isključivo na urbanistički plan. Trend izgradnje kapaciteta je 9 %.

6.4.3. Regulatorni Planovi

Regulatorni planovi opština nedostaju zbog profesionalne nesposobnosti i 8% ispitanika

izjavilo je da opštine nemaju regulatorne planove, pa čak i kada imaju oni se ne

primenjuju zbog ograničenih kapaciteta zaposlenih. 28 % od ostatka smatra da su

planovi u procesu regulatornog odobrenja, ali čak i ako postoje, oni imaju mali uticaj na

izvršne odluke.

45


2009 73 17 118 28 173 40 66 15

2011 9 8 31 28 46 42 24 22

Grafikon br. 28.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

regulativne planove.

U međuvremenu, visoki

procenat od ispitanika

iz ankete domadinstava,

62% je izjavio da

opština ima dovoljno

kapaciteta za izradu

regulatornih planova i ljudskih resursa, interni i eksterni kapaciteti se koriste efikasno i

efektivno. Ovaj procenat na nivou srednjeg prema višem pokazuje kvalitativno

povedanje od 7%, u odnosu na procenat izveštaja 2009. Trend rasta je 4,5%. Srednji nivo

je ispod 8% prolaznog proseka dok je viši iznad 28%, što ukazuje da je sposobnost za

sprovođenje urbanističkih planova i dalje blizu prosečnim nivoom i dalje ima potrebu za

njihov razvoj i izgradnju.

6.4.4. Propisi i odluke za izgradnju (standardi za kontrolu izgradnje)

Skupština opštine je usvojila uredbu o kontroli izgradnje, ali nisu u potpunosti poštovani

prema odgovoru 36% ispitanika, dok 63% smatra da se sprovode propisi i standardi za

kontrolu i u punoj su saglasnosti sa zakonodavstvom centralne vlasti. U poređenju sa

2009 kapacitet u tom sektoru beleži rast od 20% kvaliteta. Ispitanici tvrde da se propisi i

standardi za građevinske kontrole sistematski primenjuju u svim aktivnostima vezanim

za izgradnju.


2009 97 23 133 32 100 24 89 21

2011 12 11 27 25 46 42 25 23

46

Grafikon br. 29.

Uporedni prikaz

kapaciteta za standarde

za kontrolu izgradnje.

Poređenje podataka

pokazuje da se trend

izgradnje kapaciteta

podiže po stopi od 11%,

ali kapacitet je i dalje

daleko od ispunjavanja uslova za primenu standarda kvaliteta za kontrolu izgradnje.

6.4.5. Mehanizmi primene odredbi ( Građevinska inspekcija)

Opština ima pravne mehanizme i nedovoljne ljudske resurse za sprovođenje i uvid u

sprovođenje propisa i standarda izgradnje, ocenilo je 49% ispitanika. U poređenju sa

godinom 2009 samo je neznatno povedanje do 5%. Obzirom da ne postoji velika razlika

kod anketiranih koji misle da opština ima pravne mehanizme i dovoljno ljudskih resursa i

dobro sadržana u aplikaciji i uvidu u sprovođenje propisa, 32% . Pad od 1 % u poređenju

sa 2009 pokazuje koji ispitanici su odgovorili da su pravni mehanizmi i funkcija ljudskih

resursa jasno definisani i da su veoma transparentni.


2009 65 15 190 44 121 28 54 13

2011 8 7 54 49 35 32 13 12

Grafikon br. 30.

Uporedni prikaz

kapaciteta za inspekciju

izgradnje.

Vidi se blagi porast, ali

je osnovni nivo i jačanje

kapaciteta inspekcije i

dalje veoma niska, u

poređenju sa drugim

oblastima rezervisanih

47

kapaciteta do sada. To pokazuje da opštine moraju da rade na tome da podstaknu i

razviju kapacitete inspekcije da sprovede zakonske mehanizme da kontroliše izgradnju.

6.4.6. Planovi za zaštitu životne sredine


2009 90 22 155 37 107 26 61 15

2011 13 12 42 38 42 38 13 12

Grafikon br. 31.

Uporedni prikaz

kapaciteta za planove

životne sredine.

Podaci pokazuju da su

planovi za zaštitu

životne sredine na

osnovnom i

sekundarnom nivou.

Tako 38% ispitanika je

odgovorilo da su planovi zaštite životne sredine u procesu donošenja i kašnjenja

usvajanja planova su zbog nedovoljnog kapaciteta u opštini. Oni takođe smatraju da čak

i ako postoje planovi za zaštitu životne sredine, oni imaju mali uticaj na izvršne odluke.

Isti procenat ispitanika, 38 %, procenjuju da opštine imaju dovoljne kapacitete da razviju

planove za zaštitu životne sredine i da se izvršne odluke zasnivaju pre svega na planove

za zaštitu životne sredine. U poređenju sa godinom 2009 ne vidi se nikakvu značajno

povedanje opštinskih kapaciteta u oblasti zaštite životne sredine. Izraženi rast se

posmatra na sekundarnom nivou sa trendom od 10% . Opštine bi trebalo da rade više na

izgradnji kapaciteta za odobravanje planova za zaštitu životne sredine.

6.4.7. Upravljanje javnom imovinom opštine (evidentiranje opštinske javne imovine)


2009 39 9 140 34 156 37 85 20

2011 9 8 27 25 55 50 19 17

48

Grafikon br. 32.

Uporedni prikaz

kapaciteta za planove

javne imovine.

Upravljanje javne

imovine je

komplikovana aktivnost

gde postoje mnogi

faktori, i još uvek ima

mnogo istaknutih

problema. Tako 25%

ispitanika smatra da opština ima nepotpunu evidenciju o javnoj imovini i upravlja

neefikasno javnom komunalnom imovinom. U odnosu na 2009, izgradnja kapaciteta u

ovom sektoru predstavlja kvalitativni porast. Kada je pitanje visokog kvaliteta izgradnje

kapaciteta obeležen je odgovor ispitanika od 50%, opština ima opštinsku bazu podataka

javne svojine, koju koristi ad hoc i ne ažuriraju je redovno. Isto tvrde da je opština u

procesu uspostavljanja efikasnog sistema za upravljanje javnom komunalnom

imovinom.

6.5. NABAVKA USLUGA

Pružanje usluga građanima je veoma važno polje delovanja opština, koje zahteva

pripremljen i dobro razvijen kapacitet. Procena kapaciteta za ovu oblast odnosi se na

neke specifične oblasti koje se bave radom ministarstava na centralnom i regionalnom

nivou. Ovo uključuje obrazovanje, kulturu, omladinu, sport, zdravlje i socijalno staranje,

javne usluge, komunalne usluge i javni prevoz.

Sve opštinski aktivnosti imaju za cilj da obezbede da se kvalitetne usluge približe

građanima. Svrha MALS i opštinskih komunalnih preduzeda je da se pošalje što više

usluga u kude svakog građanina. Da se to desi zahtevaju se zakonska infrastruktura,

fizička, tehnološka, budžet i LJR sa visokim profesionalnim nadležnostima. Svrha ove

procene je precizno identifikovati i odgovoriti na potrebe za poboljšanje svih ovih

49

kapaciteta, tako da se misija MALS ostvarila i opštine i građani su zadovoljni uslugama

koje nude dotične opštine.

Podaci ukazuju da ova oblast još uvek ima kapacitet i željeni nivo, u odnosu na 2009, bilo

je manjeg i nedovoljno napretka. Kapacitet ove oblasti su prosečan nivo procene za

2011, 32%, što je 18% niže od prosečne prelazne stope od 50%. Potrebe za intervencije i

poboljšanje u ovoj oblasti su velike, iako je vedina konkretnih oblasti pokrivena drugim

resornim ministarstvima. U nastavku demo pokazati podatke u skladu sa specifičnim

oblastima.

6.5.1. Opšte obrazovanje

Popravka i održavanje škola

U procenu su uključeni i svi nivoi obrazovanja,aktivnosti škola koje su odgovornost

opština. To je više ekspanzivna oblast pružanja usluga građanima, što zahteva značajne

resurse i ljudske resurse kako bi se obezbedilo njegovo funkcionisanje. Na osnovu

analize podataka možemo zaključiti da su značajni uspesi učinjeni u srednjim nivoima

kapaciteta, dok je visoki nivo ostao skoro na istom stepenu. Tako 29% ispitanika smatra

da opštine ne održavaju niti popravljaju ove škole ili to čine neredovno i ne prevoze

studente redovno. Obzirom da 47% ispitanika smatra da opštine održavanje i popravku

školskih objekata čine na zadovoljavajudi način i prevoz učenika i nastavnika škole, kada

je više od 4km. Samo 24% ispitanika smatra da opštine imaju vede kapacitete za

pružanje ovih usluga. Vidite Grafikon 33.


2009 410 67 16 121 30 123 30 99 24

2011 119 11 9 24 20 56 47 28 24

Grafikon br. 33.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

održavanje i popravku

škola.

Grafikon pokazuje

razvojne mogudnosti u

popravci i održavanju

škola, pokrivenost

50

prevoza učenika i nastavnika su postavljeni na sekundarnom nivou sa 17%, dok na nižem

i osnovnom nivou je ostao isti visok nivo. Trend rasta je 8,5% . Međutim, treba više raditi

na podizanju nivoa i smanjenje niskog nivoa osnovne linije.

Uredba o radu

Na osnovu nalaza iz obrade podataka možemo zaključiti da kapacitet za ove aktivnosti

nije pokazao skoro nikakvo poboljšanje ili možemo redi da su oni doživeli pad. Vidite

Grafikon 34. To je prvi kapacitet gde su aktivnosti opštine videli pad u odnosu na 2009.

Oni su približno isti, ali u svakom od nivoa smanjeno je od 1 - 5% , tako da ovde moramo

brzo delovati da se izgrade kapaciteti za izradu i usvajanje rada školskih propisa i

kodeksa ponašanja.


2009 416 30 7 94 23 174 42 118 28

2011 119 14 12 26 22 48 40 31 26

Grafikon br. 34.

Uporedni prikaz

kapaciteta za uredbe

rada škola.

Razlika ove godine od

2009, može se objasniti

jedino kao greška

merenja ili percepcije

ispitanika, jer ne postoji

mogudnost da škole

imaju pravila o radu u 2009, a onda posle dve godine nemaju. Međutim, iako nije

usvojena uredba o radu u sistemu, oni se usvajaju i primenjuju u slučajevima i neke od

njih takođe odobravaju projekte za unapređenje javnog zdravlja u školama.

Predškolsko obrazovanje

To je usluga koju opštine još uvek nisu potpuno radile i primeduje se šarenost rezultata

posmatrana u ovoj specifičnoj oblasti.


2009 416 78 19 115 27 109 26 117 28

2011 119 10 8 27 23 56 47 26 22

51



predškolsko obrazovanje

Sticanje kompetentnosti

za predškolsko licenciranje

čini još kompleksnijim

izgradnju kapaciteta u

ovom segmentu, posebno

licenciranje privatnih

institucija. Tako 31% ispitanika smatra da opštine nemaju predškolskih ustanova, ili ako

su divlje i ne održavaju se adekvatno. Dok 47% smatra da opština ima licencirane

institucije dnevnih boravaka, uz određene oblasti pokrivanja i redovno ih održava. Samo

22% ispitanika smatra da opštine imaju vede kapacitete za pružanje predškolskog

vaspitanja i obrazovanja. Vidite Grafikon 35.

Podaci iz grafikona nam pokazuju da je pružanje predškolskih obrazovnih usluga imalo

značajno povedanje u odnosu na 2009. Usluge za osnivanje, licenciranje, izbor lokacija

od zone pokrivanja i održavanje objekata je povedan do 22% u odnosu na 2009, ali to je

uglavnom poboljšanje sekundarnog nivoa kapaciteta, tako da bi trebalo da se radi

mnogo da bi se kapacitet podigao na visokim nivoima, pored srednjeg obrazovanja.

Operacija nelicenciranih institucija u predškolskoj ustanovi ne samo da je izražena u

novim opštinama, ali ima je i u velikim opštinama i ima 31% predškolskih ustanova koje

imaju niske osnovne kapacitete, što je briga za kvalitet obrazovnih usluga. U stvari glavni

problem za izgradnju kapaciteta u ovoj oblasti su nedovoljna finansijska sredstva i ljudski

resursi. Međutim, mali broj institucija, samo 1, u velikim urbanim centrima, kao što su:

Prizren, Mitrovica, Gnjilani, Podujevo, Srbica i sl. imaju stav za ozbiljan tretman ovog

problema.

Nastavnici

Nastavnici su pokretačka snaga u sprovođenju reformi u oblasti obrazovanja i

obezbeđivanja kvalitetnog obrazovanja i obrazovnih usluga. Kretanje stanovništva iz sela

u grad uticalo je da u selima nedostaje dovoljan broj učenika i kvalifikovanih nastavnika,

i kao posledica toga često je slučaj da se nastava vrši paralelno u kombinaciji razreda,

dok su gradske škole pretrpane. To direktno utiče na kvalitet nastave u osnovnom

obrazovanju. Takođe, proces licenciranja i prekvalifikacije nastavnika, u skladu sa

obrazovnim reformama, razvija se veoma sporo.

52

Podaci iz istraživanja pokazuju da 26% ispitanika smatra da u školama rade još

nekvalifikovani nastavnici, koji imaju dva od više predmeta i rezultata testova postignuda

koji nisu zadovoljavajudi. Iako je odnos učenik-nastavnik 17.3, u poređenju je prilično

povoljan, preopteredenja grada i depopulacije u ruralnim područjima, doveli su do loših

rezultata u radu nastavnika. Obzirom da 74% njih misli da u školama rade kvalifikovani

nastavnici, njihovo zapošljavanje je u skladu sa njihovim nivoom kvalifikacija, iskustvom i

profesionalnim veštinama i postizanje rezultata prelazi na standardnim testovima je od

40 do 50%, sa trendom poboljšanja. Vidite Grafikon 36.


2009 416 28 7 114 27 181 43 96 23

2011 119 5 4 26 22 58 49 30 25

Grafikon br. 36.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

nastavnike.

Poređenje podataka u

2009 pokazuje da ima

relativni porast broja

dobrih kvalifikovanih

nastavnika, i umanjenja

slučajeva kada jedan

nastavnik predaje još uvek dva i više predmeta, a pristup zapošljavanju od prema

kvalifikacionom nivou i iskustvu. Trend rasta je 4,5%. To je veoma spor rast. Srednje

obrazovanje je dominantno, blizu proseka prolaza od 50 %, dok je visoki nivo 25% niži od

prosečne prelazne stope. Obuka nastavnika se ne radi sistematski i u specijalizovanom

centru za ovu svrhu. Na osnovu podataka izdvojenih iz izvještaja MONT-a, proces

licenciranja nastavnika još nije počeo, a mnoge oblasti nastave nisu pokrivene u obuku

nastavnika. Postoji stalna potreba za obuku nastavnika u određenim oblastima nastave,

kao što su savremene metode ocenjivanja učenika i upravljanje obrazovnim

institucijama od vodedeg nastavnog osoblja škola.

Centri za kulturu, omladinu i sport

Opštine pružaju usluge u oblasti kulture i sporta za njihovu omladinu. Opštine su

uspostavile kulturne centre, biblioteke, sportske terene i sale, sportske stadione,

53

kulturno-umetničkih društava, kako bi se građanima obezbedile različite kulturne i

sportske aktivnosti. U ovoj oblasti postoje različiti nivoi kapaciteta u opštinama.

Tako 47% ispitanika smatra da opštine ili nemaju kulturne i sportske institucije (13%) ili

imaju kulturne i sportske institucije, ali sa veoma ograničenim kapacitetima popravke i

održavanje se vrši neredovno i kulturnih i sportske aktivnosti su retke i nisko učešde

učesnika. Obzirom da 54% ispitanika smatra da opštine imaju institucije kulture,

omladine i sporta srednjeg nivoa (41%) do najvišeg (13%), održavanje i renoviranje se

pravilno radi, kulturne i sportske aktivnosti su česte i učešde je zadovoljavajude. Vidite

Grafikon 37.


2009 416 30 7 134 32 188 46 60 15

2011 119 15 13 40 34 49 41 15 13

Grafikon br. 37.

Uporedni prikaz

kapaciteta za centre

kulture, omladine i

sporta.

Poređenje pokazatelja

sa grafikona pokazuju da

je nizak kapacitet

umanjen i izgradnju

kapaciteta srednjeg i visokog nivoa roku od dve godine. Tako se prosečan nivo

kapaciteta za osnivanje centara za kulturu, omladinu i sportskih institucija, popravke i

održavanje, kao i organizovanje kulturnih i sportskih aktivnosti podiže na 26 %, dok visok

nivo kapaciteta je povedan od 7% na 13% . Ovo povedanje od 32 %, na oba nivoa,

pokazuje da izgradnja kapaciteta u ovoj oblasti napreduje brzim tempom, ali ne znači

daje situacija dobra. Dobro je u poređenju sa 2009, ali u poređenju gde bi trebalo da

bude, potrebna je intervencija i vedi kapacitet u cilju postizanja željenog nivoa.

Politike i planovi za razvoj kulture

Pružanje usluga iz oblasti kulture i sporta, zasniva se na politici i planovima opštine, koje

nisu uvek na željenom nivou i ne primenjuju se u skladu sa propisanom dinamikom. Po

pitanju ove oblasti, 36 % ispitanika smatra da opštine nemaju politike ili godišnje

54

planove za kulturu, omladinu i sport (5%) ili nemaju nikakve jasne politike i planove, kao

i nizak kapacitet za razvoj istih. Dok 63 % smatra da opštine imaju politike i planove za

razvoj kulturnih i sportskih aktivnosti (45%) , ili imaju planove i napredne sposobnosti

(visok nivo 18%) za razvoj i primenu istih sa preciznošdu. Vidite Grafikon 38.


2009 416 36 8 181 44 119 29 78 19

2011 119 6 5 37 31 54 45 22 18

Grafikon br. 38.

Uporedni prikaz

kapaciteta za politike i

planove za kulturu,

omladinu i sport.

Poređenje podataka sa

2009 godinom, pokazuje

da su ustali kapaciteti

od niskog nivoa

osnovnom i srednjem

nivou, a visok nivo je ostao gotovo isti. Takođe kapacitet za politike i planove za razvoj

kulture, omladine i sporta, su 9% vedi nego kod infrastrukturnih kapaciteta kulture.

Trend izgradnje kapaciteta ovog specifičnog područja je 10,6% . Međutim, kapacitet

ovog područja ostao je 5% ispod proseka i dalje zahteva posvedenost i obuku u razvoju

politike LJR i planove za razvoj kulturnih i sportskih aktivnosti u opštini.

Finansijska podrška za kulturu i sport

Opštinski budžeti za pružanje ovih usluga su vrlo mali, ali ipak zavisni od prioriteta

opštine. U principu postoji nedovoljna budžetska podrška za razvoj infrastrukture i

kulturnih i sportskih aktivnosti. U 2011 podaci pokazuju da je situacija mnogo bolja nego

u 2009. Tako 60% ispitanika smatra da je finansijska podrška za kulturne i sportske

aktivnosti veda od 25% u 2009, dok 40% smatra da je finansijska podrška veoma mala

(15%) do osnovne (25%). Vidite Grafikon 39.


2009 416 36 8 181 44 119 29 78 19

2011 119 6 5 37 31 54 45 22 18

55

Grafikon br. 39.

Uporedni prikaz

kapaciteta za financijsku

podršku za kulturu,

omladinu i sport.

Uporedni podaci

pokazuju da je

finansijska podrška za

decu, omladinu i sport

veda za 25% u odnosu na

2009. godinu. Raspodela rezultata je normalna i pod pritiskom srednjeg nivoa, što

predstavlja najvedu podršku od 39%, 11% nižoj od prolaznog proseka2. Iako se

finansijska podrška podiže, procenjuje se da je ipak neophodno da se poveda finansijska

podrška za ovu specifičnu oblast.

6.5.2. Zdravstvo i socijalno dobrostanje

Zdravstveni i socijalni rad takođe predstavlja drugi opseg šireg pružanja usluga

građanima. Porodična medicina ili primarno i sekundarno lečenje su odgovornost

opštine, koje pokušavaju da pruže ove usluge na najbolji mogudi kvalitet. Mreža

primarne i sekundarne zdravstvene mreže se relativno dobro širi, ali kapacitet

upravljanja i pružanje zdravstvenih usluga nema mnogo kvaliteta.

Centri porodične medicine

Centri porodične medicine (CPM) predstavljaju osnovnu organizacionu jedinicu za

pružanje medicinskih usluga prvog reda. Vedina opština su razvile određenu mrežu u

ovoj kategoriji i još jednu mrežu sekundarne medicine, koja je predstavljena od strane

regionalnih bolnica, koje pružaju zdravstvene ili specijalističke usluge drugog reda. Neke

opštine su one koji su imale neki problem sa rasporedom mreže porodične medicine i

pružanjem medicinskih usluga i brojem ljudskih resursa ili kvalifikovanih lekara.

Podaci pokazuju da 40% ispitanika smatra da u 2011, opštine nemaju CPM, ne pružaju

potpune ili redovne medicinske usluge (5%) ili CPM koji nemaju tehničku opremu, ali

imaju problema u pružanju medicinskih usluga (35%). Obzirom da 60% ispitanika smatra

2 Prolazni prosek je 50% i mogući je 100%.

56

da CPM obezbeđuje adekvatne i uredne usluge, ima dovoljno prostora i opreme (44%),

dok 17% smatra ove usluge nude se vrlo redovno i kvalitetno. Vidite Grafikon 40

.


2009 416 60 12 213 44 110 35 34 12

2011 110 5 5 38 35 48 44 19 17

Grafikon br. 40.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

funkcionisanje CPM.

Poređenje podataka sa

2009 godinom, pokazuje

da su kapaciteti u ovoj

oblasti i do 14%, sa

trendom rasta od 7%.

Izgradnja kapaciteta od

14%, bila je dovoljna da

se postigne prolazni kapacitet donošenja 61%. Dominantan nivo je srednji nivo od 44%,

6% niži od prosečnog, dok je visok 17% ili 33% ispod proseka donošenja. Naš cilj i jeste

da svaka opština srednjeg i gornjeg domašaja bude iznad prosečnim prolaznim

kapacitetom. To pokazuje da opštine i dalje treba da ulažu u opremu i izgradnju CPM uz

redovno pružanje usluga porodične medicine i sa što više vrsta usluga.

Socijalne usluge

Postoji sloj ljudi koji nisu sposobni da obezbede svoju egzistenciju, i zato je potrebna

podrška opštine i države. Opština dobija grantove od vlade za socijalne usluge slojeva sa

potrebom, ali deo sopstvenih prihoda mogu da se posvete za ovu kategoriju.

Na osnovu analize podataka iz upitnika uprave u 2011, navedeno je da 27% ispitanika

smatra da opštine nisu u stanju da pruže socijalne usluge građanima (5%) ili zajednica

obezbeđuje samo osnovne socijalne usluge i ima slabu saradnju sa nevladinim

organizacijama koje pružaju pomod građanima. Obzirom da 73% ispitanika smatra da

opštine obezbeđuju zadovoljavajude usluge socijalnim uslugama (52%) ili opštine de

obezbediti više socijalnih usluga zadovoljavajudeg nivoa ili 22% i imaju veoma dobru

saradnju sa nevladinim organizacijama i drugim domadim i međunarodnim strukturama

57

da se osigura obezbeđenje sredstva za finansiranje socijalnih usluga i porodica u nevolji.

Vidite Grafikon 41.


2009 416 60 12 213 44 110 35 34 12

2011 110 5 5 38 35 48 44 19 17

Grafikon br. 41.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

funkcionisanje CPM.

Poređenje podataka za

2009 pokazuje obim

povedanje od 13%.

Najvedi porast zabeležen

je na srednjem nivou

(9%), sa 2% prosečnog

prolaza, dok je visok nivo povedan samo 4%. Visok nivo je daleko od proseka (28%).

Trend rasta je 6,5 % . Potreba za unapređenje ovog servisa je i dalje velika. Na osnovu

informacija iz sastanaka sa direktorima odeljenja za zdravlje i socijalno staranje je

utvrđeno da direktori i osoblje Odeljenja, povodom prenosa nadležnosti opštine,

nemaju kapacitet da se zadovolji upravljanje u ovoj oblasti.

Privatno zdravstvo

Značajan segment zdravstvenog sistema izgrađen je u privatnom zdravstvu. Opštine su u

srednjem položaju i statusu ove aktivnosti koja često nije pod kontrolom. Opštine nisu

uvek u punoj kontroli i komisijama za pregled i odobrenje za licenciranje privatnih

zdravstvenih ustanova. Tako od 110 ispitanika, 16% njih smatra da opštine nemaju

informacije iz Udruženja za licenciranje privatnih zdravstvenih ustanova i imaju svoje

inspekcijske troškove, 30% smatra da opštine imaju informacije o svojim aktivnostima,

ali inspekcijske takse nisu funkcionalne, 35% njih misli da opština daje preliminarno

odobrenje, imaju informacije o njihovom poslovanju i inspekcijske komisije ih kontrolišu

s vremena na vreme, a 18% smatra da je kapacitet za nadgledanje isporuke kvalitetnih

medicinskih usluga iz privatnih institucija visokog nivoa. Vidite Grafikon 42.


2009 416 73 17 141 34 124 30 78 19

2011 110 18 16 33 30 39 35 20 18

58

Grafikon br. 42.

Uporedni prikaz

kapaciteta za privatno

zdravstvo.

Poređenje podataka

2009/2011, pokazuje da

u ovoj oblasti nema

mnogo napretka. Vidi se

porast od 5% na

godišnjem nivou i

smanjenje od 1% na visokim nivoima. Na osnovu ovih parametara, opštine moraju da

podignu kapacitete u nadzoru i kontroli privatnih zdravstvenih ustanova.

Zdravstveno osoblje

Osnovna komponenta u izgradnji kapaciteta u svim oblastima, je komponenta LJR.

Standardi za pružanje medicinskih usluga treba da budu vedi kada se uzme u obzir

zdravlje građana. Čak i u ovom opštinski službenici imaju različita mišljenja, ali fokus je

na srednjem nivou kapaciteta. Tako od 110 ispitanika, 29% njih misli da postoji značajan

nedostatak ili nedovoljan broj zdravstvenog osoblja i opština nema podsticaja za politiku

njenog zdravstvenog osoblja i njihovu stručnost. Dok 53% smatra da ne postoje

adekvatno medicinsko osoblje i opština de pokušati da ih stimuliše u izgradnji kapaciteta,

dok 18% smatra da je medicinsko osoblje u perspektivi sa stanovništvom i pružanje

specijalizovane medicinske usluge. Opštine sprovode politiku za podsticanje osoblja u

njihovom zdravstvenim specijalizacijama. Vidite Grafikon 43.


2009 416 34 8 110 26 213 51 60 15

2011 110 4 4 28 25 58 53 20 18

Grafikon br. 43.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

zdravstveno osoblje.

59

Uporedni podaci sa godinom 2009, pokazuju da kapacitet osoblja za obavljanje

medicinske usluge vrhunskog uglavnom srednjeg nivoa, predstavlja 53%, 3% iznad

proseka a samo 2% prolazno vedi nego u 2009. To znači da su kapaciteti skoro isti nivo i

trend razvoja kapaciteta je takođe u skladu sa onom 2009. Samo 18% ispitanika smatra

da su objekti vrhunskog nivoa, tj. u tom svojstvu razvojne potrebe u ovoj oblasti su

ogromne.

6.5.3. Javne i hitne službe

Druga grupa javnih usluga: vodovod, kanalizacija, upravljanje otpadom, javni prevoz,

održavanje puteva i javnih prostora, vatrogasci i javna preduzeda. Ove usluge se odnose

na opštinu preko javnih preduzeda, koje imaju odgovornost za pružanje javnih i hitnih

usluga. Opštine imaju značajne probleme u pružanju ovih usluga, jer status javnih

preduzeda, koja obavljaju ove usluge, je relativno nezavisan od opština i ovlašdenja

opštine su ograničena u njihovom upravljanju. Shodno tome, pružanje usluga se ne

donosi na vreme i kada se to desi nije adekvatnog kvaliteta. Slede podaci koji odražavaju

svaku uslugu.

Javna Preduzeda (JP)

Analiza podataka pokazuje da od 113 ispitanika, 20% njih misli da su opštine nisu podigle

Opštinsku Komisiju Akcionara, Upravni Odbor nije osnovan, a javna preduzeda nemaju

pravila o radu. Oko 20% smatra da su opštine osnovale opštinske komisije akcionara, ali

nisu funkcionalne, nije funkcionalan ni odbor direktora i službenika u JP nisu rešeni od

strane Upravnog odbora. Dok 63% smatra da su opštine postavile sva tela za upravljanje

i JP su u funkciji od srednjeg nivoa (45%) do visokog (18%). Vidite Grafikon 44.


2009 397 128 32 115 29 111 28 42 11

2011 113 23 20 19 17 51 45 20 18

Grafikon br. 44.

Uporedni prikaz

kapaciteta za javna

preduzeda.

Poređenje podataka

pokazuje pozitivan

pokret u poređenju sa

situacijom u 2009. U

60

godini 2009 je dominiranje niskog, dok sada srednjeg nivoa. Dakle, u odnosu na 2009

kapaciteti su podignuti na 20%, sa trendom povedanja od 10%. Međutim, sekundarnom

nivou je 5% niže od prosečne, dok je visoki 32% niži od proseka donošenja. Ovo pokazuje

veliku potrebu za podizanje pravnog, organizacionog kapaciteta i LJR u javnim

preduzedima.

Vodovod, kanalizacija i otpad

Voda kao ključni element života, građanima se nudi sve više i više i boljeg je kvaliteta.

Upravljanje javnih vodovodnih preduzeda vrši se uz direktnu podršku opštinama iz

odgovarajudih regiona. Veliki broj građana je pokriven sa pijadom vodom, dok ima

znatan broj još uvek obezbeđuje pijadu vodu kroz bunare. Takođe se instalira duž

kanalizacije i vrši se upravljanje otpadom. Kapacitet javnih preduzeda za upravljanje

vodama, kanalizacijom i otpadom nisu konačni. Problem u funkciji je nedostatak

dovoljno vode na Kosovu. Opštine često imaju problema u koordinaciji rada sa javnim

preduzedima za snabdevanje ljudi sa dosta vode i kvaliteta otpadnih voda i upravljanja

otpadom. Takođe imaju problem u proširenje mreže za snabdevanje pijadom vodom,

kanalizaciju i prikupljanje otpada.

Analiza podataka pokazuje da 38% ispitanika smatra da pružioci usluga nemaju ugovore

službe u opštini (10%) ili imaju ugovore, ali opštine nemaju mehanizme za merenje

pružanja usluga i nisu bili aktivni u stvaranju Konsultativnog Komiteta Klijenata. Dok 48%

smatra da pružioci imaju ugovore za usluge sa opštinom, opština je počela da razvija

kapacitete za merenje pružanja usluga i kupac Konsultativni komitet učestvuje u

opštinskim odlukama o upravljanju ove oblasti. Dok samo 14% ispitanika smatra da su

ovi kapaciteti visokog nivoa. Vidite Grafikon 46.


2009 397 57 14 151 36 157 37 53 13

2011 113 11 10 32 28 54 48 16 14

Grafikon br. 46.

Uporedni prikaz

kapaciteta za snabdevade

usluga: vode, kanalizacije

i otpadaka.

Uporedni podaci

pokazuju da je kapacitet

61

usluga za vodu i otpadnim vodama i čvrstim otpadom porastao do 10% od 2009, u

skladu sa trendom od 5%. Izlazak je izraženiji, kao i obično, na sekundarnom nivou za

48%, dok visok nivo samo 14%. Nizak nivo osnovne i ostaje visok, što zajedno sa 38%, što

ukazuje na veliku potrebu za dodatnim sredstvima, opremi za merenje kvaliteta usluga i

bolju organizaciju fizičkih i ljudskih resursa. Na osnovu informacija iz sastanaka sa

direktorima uprave i predsednicima skupština opština, opštine imaju mnoge

nerealizovane projekte koji se bave obimom snabdevanja vodom za pide, otpadnim

vodama, koje predstavlja više problematičan i skup segment, i upravljanje čvrstim

otpadom. Ministarstvo milja izdao Administrativno uputstvo i razvilo je strateški plan za

upravljanje otpadom, koji obuhvata izgradnju kapaciteta u opštinama za njihovo

ostvarenje.

Vatrogasna služba

Imajudi u vidu pružanje hitne službe u slučaju požara. Prethodni podaci ukazuju na to da

se ovaj servis nije dobro učvrstio u nedostatku tehničkih i ljudskih kapaciteta. Čak i u

2011, ova usluga nije dobra. Tako 51% ispitanika smatra da opštine nemaju vatrogasne

službe ili imaju, ali nisu opremljeni odgovarajudim sredstvima i ne moraju da ispunjavaju

brigadu sa odgovarajudim brojem vatrogasaca u skladu sa zakonom. Obzirom da 39%

ispitanika smatra da opštine imaju vatrogasne službe pravilni broj vatrogasaca u skladu

sa stanovništvom i imaju neophodnu tehničku opremu da obezbede dovoljan nivo

usluga (sekundarne). Samo 10% smatra da je ova usluga obezbeđena na visokom nivou.

Vidite Grafikon 47.


2009 397 25 10 123 48 71 28 35 14

2011 113 9 8 49 43 44 39 11 10

Grafikon br. 47

Uporedni prikaz

kapaciteta za

vatrogasnu službu.

Ako uporedimo podatke

sa onima iz 2009,

možemo primetiti

povedanje kapaciteta na

sekundarnom nivou od

11%, ali visok nivo je

62

opao za 4%. Takođe imajte na umu da je osnovni nivo kapaciteta dominantan na drugim

nivoima, sa 48%, što znači da je vatrogasna služba nivo dovoljan za pružanje ove usluge.

Uzimajudi u obzir ove pokazatelje, opštine imaju veliku potrebu za izgradnjom

kapaciteta i razvojem, tako da građani dobiju efikasnu i brzu uslugu protiv-požara.

Hitni planovi i protivpožarna zaštite


2009 397 44 10 151 36 172 41 57 13

2011 113 11 10 25 22 60 53 17 15


prikaz kapaciteta za hitne

planove i protiv požarnu

zaštitu.

Za efikasnu dostavu hitnih

službi potrebnih da biste

obrisali razvojne planove i

hitne akcije i zaštitu od

požara. Analiza podataka

pokazuje da 32% ispitanika

smatra da ne opštine nemaju planove ili imaju mali kapacitet za projektovanje planova i

u onim slučajevima gde postoje planovi, oni se ne uzimaju u obzir u odluci izvršne vlasti

opštine. Dok 53% smatra da opštine imaju dovoljne kapacitete da razviju planove za

hitne akcije i zaštitu od požara i sprovodi se od strane izvršne vlasti opštine. Samo 15%

smatra da su ovi kapaciteti visokog nivoa. Vidite Grafikon 48.

Poređenje podataka u 2009 pokazuje da je ova aktivnost stoji bolje od vatrogasne

službe. Ovde dominira srednji nivo od 53%, odnosno 3% u proseku prolaza. Trend rasta

je 7% od 2009. Mišljenje 32% ispitanika koji kapacitet je ograničen, pokazuje

naglašavajudi potrebu za izgradnjom kapaciteta u opštinama u ovoj oblasti.

Javni prevoz i licenciranje

Opštine imaju obavezu da upravljaju javni prevoz građanima. Gradski prevoz je veoma

specifično i kompleksno upravljanje ljudskim resursima i zahteva visok nivo upravljanja

ove usluge.


63

2009 397 99 24 119 29 140 35 50 12

2011 113 14 12 22 19 54 48 23 20

Grafikon br. 49.

Uporedni prikaz

kapaciteta za javni

transport.

Analiza podataka

pokazuje da 31%

ispitanika smatra da

opštine ili nemaju

planove ili planiraju da

regulišu javni prevoz, ali

nisu ažurirani, opštine nemaju jasne politike za razvoj javnog prevoza i transport

građana vrši se od licenciranih kompanija. Obzirom da 68 % ispitanika smatra da opštine

imaju jasne planove za regulisanje javnog prevoza, LJR imaju dovoljno snage da se

proceni razvoj javnog prevoza i prevoza ljudi od ovlašdenih firmi. Vidite Grafikon 49.

Kada je uporede podaci odnosu na 2009. godinu, može da bude konstanto koje imaju

progresivni porast kapaciteta u ovoj oblasti. Bilo je 21% povedanje kapaciteta na

sekundarnom nivou i vedi, sa trendom od 10,5%, što je veoma dobar pokazatelj.

Međutim, ni stepen nadležnosti nije prošao prelazni prosek od 50%, što obavezuje nas

da stalno radimo na poboljšanju ove oblasti sa još vedom brzinom.

Održavanje lokalnih puteva i javnih prostora


2009 397 99 24 119 29 140 35 50 12

2011 113 5 4 28 25 62 55 18 16

Grafikon br. 50.

Uporedni prikaz

kapaciteta za

održavanje puteva i

javnih prostora.

Vedina ispitanika, 66%

njih misli da opštine

odražavaju i prostorni

64

nivo javnih podataka, prepustite to visokom nivou, dok 28% smatra da opštine ne

održavaju ulice i prostore javnosti na odgovarajudi način, sa izgovorom nedostatka

dovoljnih sredstava. Poređenje podataka za 2009 pokazuje da osetljivi na kapacitet u

osnovnom i srednjem obrazovanju. Sekundarni nivo predstavljaju 55% ili 24% više nego

u 2009 i 5% prosečnog donošenja, a visok nivo ostao gotovo isti. Trend rasta je 12,5 % ,

što je veoma pozitivan indikator. Veoma nizak nivo od samo 16% pokazuje da su opštine

radile na podizanju kvaliteta održavanje puteva i javnih prostora.

6.6. LJUDSKA PRAVA

Oblast ljudskih prava predstavlja jednu od osnovnih ustavnih obaveza koje moraju imati

Svaka opština i svaki sektor u njoj. Izgradnja kapaciteta svih zaposlenih u opštini ne

može se zamisliti bez učešda sektora ljudskih prava u principu sa svim međunarodnim

konvencijama koje se bave slobodom i ljudskim pravima, kao i Ustav Republike Kosova,

koji jasno definiše slobodu i ljudska prava sa fokusom na manjinske grupe, pol religiju

itd.

Sredom, prosečan procenat kapaciteta rezultata u oblasti ljudskih prava je 40% od 100%

od mogudih ishoda, što vodi u poređenju sa svim drugim oblastima.

6.6.1. Jedinice za ljudska prava u opštini


2009 13 26 33 27

2011 6 7 22 25 30 34 29 33

Grafikon br. 51.

Uporedni prikaz

kapaciteta za jedinice

ljudskih prav.

Sve opštine RKS su

obavezne po zakonu da

imaju jedinice za ljudska

prava i da su

funkcionalne. Samo 7%

ispitanika procenjuje da

65

naprotiv postojanja u njihovoj opštini, ne postoje ljudska prava, razne teme i zadaci se

obavljaju u toj jedinici uglavnom ad hoc, bez ikakve jasne profesionalnosti i stručnosti. U

poređenju sa izveštajem 2009 gde je procenat ispitanika u istom pitanju bio vedi, 13 % ,

ove godine postoji pozitivna promena. Znanto vedi procenat ispitanika, 25% je

odgovorilo da njihove opštine imaju funkcionalnu jedinicu za ljudska prava i tretiraju

teme u adekvatnom obliku.

Obzirom da vedina ispitanika, od 67%, procenjuju da su jedinice za ljudska prava u

svojim opštinama imaju jasne sisteme za njihovo učešde u odlučivanju i da ove jedinice

su usklađene sa ostalim opštinskim strukturama međunarodne i nevladine organizacije.

Ova oblast je porasla za 7% u poređenju sa izvještajem 2009.

6.6.2. Opštinske strukture za povratak i zajednice


2009 32 8 51 13 152 38 166 41

2011 5 6 13 15 25 29 44 51

Grafikon br. 52.

Uporedni prikaz

kapaciteta za zajednice i

povratak.

Oko dvadeset jedan %

ispitanika su odgovorili

da opštine nemaju

Kancelarije za zajednice i

povratak, ili čak i ako

one postoje, one nisu

funkcionalne. Isto mišljenje da ove kancelarije nemaju plan rada, postoje jasne

odgovornosti za akciju i imaju nizak nivo saradnje.

Obzirom da 80% ispitanika tvrdi da su opštine osnovale Kancelariju za zajednice i

povratak, radi se pod planom rada i da se koordinira akcija u saradnji sa raznim

domadim i međunarodnim institucijama. Ovaj odgovor pokazuje da su opštine ved

shvatile važnost funkcionisanja ovih kancelarija, kao i vladin program je prioritet za

uspostavljanje i funkcionisanje Kancelarija za zajednice i povratak.

6.6.3. Okvir za odlučivanje o pitanjima manjina

66


2009 4 10 33 53

2011 4 5 10 11 36 41 37 43

Grafikon br. 53.

Uporedni prikaz

kapaciteta za odlučivanje

o pitanjima manjina.

Razmatranje o pitanju

manjinskih zajednica u

opštinama RKS posle rata

i nadalje su ometala

oklevanja i ponekad u

vezi problema zbog

političke specifičnosti. Ali samo 16% ispitanika izjavilo je da su odluke uglavnom uzimaju

ad hoc i često se u potpunosti ne implementiraju. Obzirom da se vedina ispitanika

pokazuju mnogo bolje u tom pogledu. Tako 84% kaže da postoji jasan mehanizam za

donošenje odluka uz učešde zajednica. Takođe su se složili da odluke budu u potpunosti

primenjene i da je informisanje javnosti dobar odgovor na pitanje povratka i manjinskih

prava.

6.6.4. Zvanični jezici

Pošto Ustav Kosova garantuje multietničnost u kosovskom društvu , upotreba službenih

jezika u opštini je bila jedna od obaveza dnevnog reda lokalnih vlasti, centralnih vlasti, ali

i međunarodnih institucija koje rade na Kosovu. Dakle, ovo je ozbiljno u sprovođenju

zakona naznačene dvojezičnosti u opštinama RKS, gde je samo sedam % ispitanika

države reklo da opština ne izdaje dokumente prevedene na zvaničnom jeziku, ili da

postoji jasan prevod na službenim jezicima, dokumenata koji se izdaju od opština. Dok

93% tvrdi da se dokumenti izdaju na službenim jezicima prevedenih opština i opštine

imaju propise o upotrebi službenih jezika.


2009 20 5 43 11 126 32 204 52

2011 0 0 6 7 18 21 63 72

67



upotrebu službenih

jezika.

U odnosu na 2009,

kapacitet za korišdenje

službenih jezika je

postavljen na 20%, sa

trendom od 14,5%.

Opštine treba da stvore

mehanizme da se ispravi puna primena zvaničnih jezika u njihovoj administraciji.

68

DEO III

ZAKLJUČCI I PREPORUKE

69

7. ZAKLJUČCI

Jedan od glavnih ciljeva procene kapaciteta je da izmami presude o stvarnom stepenu

kapaciteta u opštinama u Republici Kosovo, na osnovu sistematskog prikupljanja i

obrade podataka informacija da se utvrdi stepen ostvarivanja onoga što je planirano. Za

procenu i merenje isključivo ako ima nešto što je zasnovano na referentnoj kamatnoj

stopi na osnovu ispitivanja koja pokazuju stvarne razmere takve procene. U tom cilju

smo imenovali kao referentnog kriterijuma za procenu kapaciteta rezultata u 2009,

pravni okvir koji reguliše odgovarajude oblasti vrednovanja i monitoring izveštaja.

Prema obradi podataka u 2011 i porededi ih sa rezultatima iz 2009, možemo izvudi

zaključke o stvarnom stepenu kapaciteta u opštinama kao što sledi:

1. Opštine su uspele da izgrade i razviju svoje sposobnosti na srednjem nivou da

sprovedu svoje poverene i prenete nadležnosti. Ispitanici i iz drugih dokumenata

sugeriše nam se pravni okvir, opštinski budžet, ljudski resursi i uslovi rada su

najvažniji faktori koji utiču na uspeh ili neuspeh administracije opštine.

2. Uspeh u vršenju ovlašdenja i odgovornosti uloge opština ima kapacitet opštinskih

skupština. Sposobnosti administracija i opštinski izvršni uticaj na vršenje

opštinskih skupština, ali i kapacitet opštinskih skupština utiče na rad opštinske

administracije. Veliki broj radnih mesta uprave zavise od kapaciteta opštinskih

skupština da usvoji odluke u skladu sa zakonom, propisom, rada opštinskih

statuta, planova i regulatornog razvoj, budžeta i drugih akata od značaja za

funkcionisanje opštine.

3. Opšta analiza podataka ukazuje na to da trenutni kapacitet opština produžen

boravak na četiri nivoa, sa niskom 8%, na osnovnom nivou (osnovni) 23%,

srednjem nivou 41% i visok nivo od 28%. Možemo redi da je kapacitet opština

ocenjenih u ovom izveštaju one koje dominiraju srednji nivo i povezani su na

visokom i osnovnom nivou. Ovo je dovoljno da ispune svoje obaveze prema

građanima, ali ne dovoljno da obezbedi kvalitetne usluge građanima Republike

Kosova i trebalo bi više raditi na izgradnji i razvoju.

4. Pravna infrastruktura izgleda da de da bude jedan od ključnih faktora u svojstvu

opštinama da iskoriste ovlašdenja i odgovornosti. Analiza podataka pokazuje da

70

postoji konsolidovanoj osnovi pravne infrastrukture obezbeđuje MALS i

relevantna resorna ministarstva i Kabinet premijera, ali ne moraju uvek da završe

svoj razvoj, a posebno u njihovoj harmonizaciji, jer smatraju da broj drugih

zakona i propisa ostaju u konfliktu i proizvode negativne efekte ili pravna pitanja

o radu opština. Primeduje se, takođe nezadovoljavajudi kvalitet zakonske

infrastrukture, koja ne stvori sveobuhvatan okvir pravnih mehanizama za

otklanjanje pravnih praznina, koje ostaju kao glavni izvor prepreka rada.

Nedovoljni kapaciteti za sprovođenje zakona i drugih pravnih akata, čak i one

koje se odobravaju u skupštinama opština, drugi problem se utvrdi da je od

suštinske važnosti u razvoju kapaciteta u opštinama.

5. Radni uslovi u vedini opština nisu dobri. Neke opštine imaju i opštinske prostorije

koje se nalaze u privatnim zgradama, iznajmljivanje, značajan broj njih (58%) nije

imalo dovoljno prostora i vozila za službeni efikasan rad. Računarska oprema sa

zaposlenima nije dobra, korišdenje programa Ofis iz dela osoblja je veoma dobra,

ali su kapaciteti za jedan broj njih, gotovo 25%, prilično ograničeni, posebno

starije zaposlene.

6. Upravljanje ljudskim resursima se formalno obavlja u skladu sa zakonskim i

profesionalnim principima. Vedina opština ima iskustvo LJR u administrativnim

poslovima, motivisani su da reše probleme i postignu uspeh na poslu, spremni da

preuzme druge odgovornosti, samo-obuke za rad i nisu veoma zavisni od

njihovog supervizora. U međuvremenu, prema indirektnim informacijama,

prikupljenih iz raznih sastanaka sa opštinskim zvaničnicima, ispostavlja se da ima

dosta zaposlenih koji nisu kvalifikovani za posao koji obavljaju, ne ignorišu se

zakonske procedure za njihovo zapošljavanje, zapošljavanje se vrši na osnovu

porodičnih, političkih veza, sistematizacija se vrši neprofesionalno, nije uvek sve

vreme pravi čovek na pravom mestu, a ne dobar opis radnih zadataka, posao

Ocenjivanje se vrši formalno, nema promocije LJR na osnovu rezultata rada i da

su visoko zavisni od svojih potčinjenih.

Visoka nadležnost porasla je oko 25% kao rezultat pružanja obuke iz različitih

organizacija i međunarodnih donatora, MALS, IKJA ministarstvima i opštinama.

Međutim, tu se uvek pristupa van mreže ili često fragmentirana isporuka

treninga od strane različitih organizacija za obuku. Još uvek nema jasnu listu

poslova i kvalifikacija. Takođe, još uvek nedostaje godišnji i dugoročni planovi za

izgradnju i razvoj ljudskih resursa, upravljanje postaje više tehnička nego osoblja

LJR kao rezultat ne razumeju se koncepte upravljanja ljudskim resursima

profesionalca.

71

Koncept institucionalne memorije nije poznat, a nije regulisan bilo preko

zvaničnog dokumenta. Ispitanici, njih 79% procenjuju da ovaj sistem ne postoji ili

delimično postoji i ne radi ispravno. Međutim, 21% njih procenjuju da su opštine

počele da rade i da se očuvaju kreacije i dostignuda opštine i uspostavljanje

osnove za elektronsko upravljanje podacima.

7. Planiranje, organizovanje i koordinacija opštinskih poslova se pokazala prilično

na konsolidovanom nivou, gde je 48% ispitanika podržalo ovu procenu.

Kapaciteti planiranja različitih aktivnosti u opštini poboljšani su na 12% u odnosu

na 2009, a posebno lokalnih ekonomskih razvojnih strategija sa 72%,

urbanističkog plana sa planom 73% sa 64% regulatornih standarda za kontrolu

izgradnje 65%, ali ostaje izazov za izgradnju opštinskih kapaciteta za

implementaciju, monitoring i izveštavanje o realizaciji planova. Anketirani su

procenili da se opština konsolidovala sa dovoljno kapaciteta da odredi prioritete

opštine (81%), dok sa druge strane nisu izgradili kapacitet za upravljanje

institucionalne memorije.

Organizacija ljudskih resursa, radova i koordinacija aktivnosti u opštinskoj

instituciji zabeležila je značajan porast, ali je i dalje ispod prolaznog proseka. Iako

je povedan kapacitet koordinacije, još uvek ima problema u horizontalnoj

saradnji između opštinskih odeljenja sa poslovnom zajednicom i civilnog društva.

Takođe, protok informacija je napravio značajan napredak sa uvođenjem

informacionih tehnologija i programima koje finansira MALS, ali u mnogim

opštinama i dalje postoje problemi.

8. Budžet i finansijsko upravljanje opštinama je prosečno sa tendencijom da se

poboljša od 5 - 7%. Upravljanje budžetom i javnim finansijama u opštini je u

tesnoj vezi sa budžetskim projekcijama Ministarstva Finansija i SOP. Pravna

infrastruktura i smernice isprave koje izdaje Ministarstvo Finansija, pomažu

opštinama za bolje upravljanje javnim novcem.

Opštinske uredbe za upravljanje opštinskim prihodima su omogudili

menadžmentu da izgradi kapacitete opština u prihodima. Naplata poreza i

opštinskih taksi za različite poslovne aktivnosti, građevinskih dozvola, poreza na

imovinu, promenu namene poljoprivrednog zemljišta, naknada, komunalije, itd.

doprineli su povedanju opštinskih sopstvenih prihoda. Ovaj nalaz podržava 91%

ispitanika opštinskih. Loše stanje se nalazi u razvoju turizma, koji još uvek nema

planove i odgovarajudu infrastrukturu za razvoj turizma. Nabavka upravljanja i

interne kontrole nije zadovoljavajudeg nivoa sa trendom poboljšanja od 10%.

72

Ostaju izazov za opštine da se proceni kapacitet i poravnavanje zahtevima i

prioritetima opština sa budžetskim projekcijama MF, poljoprivredno zemljište i

upravljanje ruralnog razvoja i turizma, naročito ekoturizam i građevinskih baza

podataka za poslovanje i aktivnosti Raznih NVO, donatora i organizacija obuke.

9. Pružanje usluga građanima nije na željenom nivou, u odnosu na 2009, bilo je

manje napretka, ali ne i dovoljan. Kapacitet ove oblasti ima prosečan nivo

procene 2011, 32%.

Kapaciteti za pružanje obrazovanja građanima su još uvek na osnovnom nivou.

Postoje problemi sa dovoljno školskog prostora kao rezultat migracije

stanovništva grada sela, pravila škole odobriti i sprovoditi u neregularnom način,

još uvek ima nekvalifikovanih nastavnika i predaju dva ili više predmeta (26%

ispitanika), nastavnici nisu licencirani za svoj rad u obrazovanju, nije u potpunosti

implementiran nova nastavna metoda, učenik nastavnik odnos je 17,3, dok je

nivo uspeha i dalje na granici donošenja.

U oblasti kulture su istaknuta poboljšanja i obeležene su otišli od osnovnog nivoa

do srednje nivoa sa rastudim trendom 10,6%. Osnivanje još uvek nije dovoljno da

se obezbedi normalan razvoj kulturnog i sportskog života mladih u opštini, glavni

problemi predstavljeni u mogudnosti razvoja projekta atraktivnim za mlade i

lošoj finansijskoj podršci.

Pružanje zdravstvenih usluga je takođe bio ograničen poboljšanje sposobnosti,

da zadovolji prosečni nivoa usluga. CPM ne nudi dovoljno zdravstvenih usluga, ali

imaju dovoljno prostora i mogudnosti za pružanje redovnih zdravstvenih usluga.

Zdravstveno osoblje je uglavnom kvalifikuje za mrežu CPM još uvek nije razvijena

njihovom punom kapacitetu. Opštine ne kontrolišu privatne institucije rade

bolje. Pružanje socijalnih usluga ne izgleda da imaju poteškoda u odsustvu

ljudskih kapaciteta, ali njihov nivo isporuke nije zadovoljavajudi.

Sposobnost da pružaju javne usluge, uglavnom isporučuju preko javnih

preduzeda koji pokrivaju više od jedne opštine. Iako vedina opština su postavili

sve organe za uspešno upravljanje javnim preduzedima broj njih 37%, nisu u

izgradnju mehanizama za pravilno upravljanje javnim preduzedima, a kao

rezultat toga, građani se ne nude redovno i sa kvalitetnim uslugama za

snabdevanje vodom za pide, prikupljanje i upravljanje otpadom i otpadnim

vodama. Opštine nemaju odgovarajudi broj vatrogasaca u odnosu na populaciju,

a nemaju odgovarajuda sredstva i opremu.

Opštine imaju jasne planove za regulisanje javnog prevoza, LJR imaju dovoljno

snage da se proceni razvoj javnog prevoza i prevoza ljudi uradili od ovlašdenih

73

firmi. Održavanje ulica i javnih prostora je srednji nivo poboljšanja ima

tendenciju da uspori.

Kapacitet ljudskih prava se konsoliduju u svim procenjenim oblastima. Najvedi

broj ispitanika 67%, su procenili da su jedinice za ljudska prava u svojim

opštinama imaju jasne sisteme za njihovo učešde u donošenju odluka i da su ove

jedinice usklađene sa ostalim komunalnim strukturama, međunarodnim i NVO.

Ova oblast je porasla za 7% u poređenju sa 2009 izveštaja, ali značajan broj

opština, 16% imaju problema u operacionalizaciju ove oblasti i da se odluke

uglavnom uzimaju na licu mesta ili čak često ne sprovode potpuno.

Nedostatak standarda i drugih indikatora za merenje napretka rada u

implementaciji strateških planova i projekata da služi građanima, predstavlja

prepreku više tačnu procenu kapaciteta. MALS radi izuzetno vredan rad,

instalirala je sistem za video i audio tehnologije uređaja, da prati zakonitost rada

skupština opština, dok inspekcija vrši se od strane opštinskih inspektora i onih

resornih ministarstava u odgovarajudim oblastima. Iako su mere su veoma važni

u tom smislu je i dalje veliki posao dovođenja u željeni položaj u procesu

sprovođenja zakona.

Generalno možemo redi da su ispitanici prilično pravo ocenili i nisu imali logičku

kontradikciju polja u drugu i iz određene aktivnosti na drugu, ali u nekim slučajevima

kontradiktorne ocene se primeduje kada se specifična oblast visoko ocenila a druga

oblast u vezi sa siromašnima i obrnuto procenjuje. Takođe je navedeno da su ispitanici

generalno vrednuju više od stvarne situacije posmatrani sa drugim zvaničnim izveštajima

nezavisnih, poput izveštaja generalnog revizora (2010). Posebno nepridržavanje je u

finansijsko upravljanje i interna revizija. To pokazuje da je rad i upravljanje

informacijama u opštinskom administrativnom sistemu i dalje dobro radi, ili su odgovori

dati toliko subjektivni.

Analiza podataka pokazuje da kapacitet različitim oblastima leže uglavnom procenjuje

na dva glavna stuba: osnovni nivo mogudnosti, zajedno sa onima niskog stepena, koji je

potreban brz intervenciju da povedaju svoje kapacitete srednjeg obima, povezan sa

visokim, izračunata kao drugom nivou prioriteta ili da bude obrađena na osnovu duži

rok.

74

Tab. 1. Lista prioriteta prvog reda i drugog reda u %

Specifične oblasti kapaciteta Nivo 2009

2011 Nivo

Razlika

Prioriteti prvog reda

Privatna zdravstvena nega NO 51% 50% NO 1%

Vatrogasna služba NO 58% 51% NO 7%

Mehanizmi za primenu uredbe inspekcije izgradnje NO 59% 56% NO 3%

Fizička infrastruktura NO 62% 57% NO 5%

Razvoj turizma NO 52% 69% NO 17%

Prioriteti drugog reda

Column1

Planovi za zaštitu sredine NO 59% 50% SV 9%

Centri kulture, omladine i sporta NO 78% 54% SV 24%

Međuopštinska saradnja NO 56% 57% SV 1%

Poljoprivredno zemljište SV 54% 57% SV 3%

Glavni centri porodične medicine NO 56% 61% SV 5%

Socijalne i porodične usluge NO 56% 61% SV 5%

Upravljanje performanse SV 54% 62% SV 8%

Vodovod, kanalizacija i otpad SV 50% 62% SV 12%

Politike i godišnji planovi kulture, omladine i sporta NO 52% 63% SV 11%

Finansijska podrška za kulturne aktivnosti NO 52% 63% SV 11%

Opštinska Javna Preduzeda NO 61% 63% SV 2%

Regulatorni planovi SV 55% 64% SV 9%

Institucionalna memorija NO 55% 65% SV 10%

Izgradnja i standardi inspekcije NO 55% 65% SV 10%

Uredbe škola SV 70% 66% SV 4%

Upravljanje javnom opštinskom imovinom SV 57% 67% SV 10%

Opštinska jedinica za ljudska prava SV 60% 67% SV 7%

Reagovanje na hitne slučajeve SV 54% 68% SV 14%

Opštinski javni prevoz i licenciranje NO 53% 68% SV 15%

Upravljanje ljudskim resursima NO 54% 69% SV 15%

Predškolsko obrazovanje NO 53% 69% SV 16%

Osnovno i srednje obrazovanje SV 54% 71% SV 17%

Profesionalci zdravstvene nege SV 66% 71% SV 5%

Održavanje lokalnih puteva NO 54% 71% SV 17%

75

Strategija za lokalni ekonomski razvoj SV 59% 72% SV 13%

Razvojni urbani plan SV 54% 73% SV 19%

Informativna tehnologija SV 74% 74% SV 0%

Nastavno osoblje SV 66% 74% SV 8%

Procedura za izmenu primene zemljišta SV 69% 76% SV 7%

Saradnja unutar i van opštine SV 64% 77% SV 13%

Interni revizor SV 71% 77% SV 6%

Transparentnost i objavljivanje dokumenata SV 74% 78% SV 4%

Načela kodeksa ponašanja u nabavci SV 72% 80% SV 8%

Opštinske strukture za zajednice i povratak SV 79% 80% SV 1%

Određivanje prioriteta projekata SV 70% 81% SV 11%

Godišnje planiranje nabavke SV 64% 81% SV 17%

Srednjorodni okvir potrošnje SV 55% 82% SV 27%

Zakon o lokalnim finansijama SV 77% 83% SV 6%

Planiranje budžeta SV 80% 83% SV 3%

Sopstveni prihodi SV 81% 83% SV 2%

Okvir za donošenje odluka za pitanja manjina SV 86% 84% SV 2%

Mehanizmi za prilaganje žalbi građana SV 77% 91% SV 14%

Zvanični jezici SV 84% 93% SV 9%

Column1 Column

2

Nivo kapaciteta nizak i osnovni NO

Column1 Column

2

Nivo kapaciteta srednji i visoki SV

8. PREPORUKE

76

Nalazi iz analize podataka i ukupne procenu kapaciteta u opštinama, pokazuju da

opštine imaju potrebu za pružanje ukupne podrške institucionalnih kapaciteta u

procenjenim oblastima. Ukupna procena identifikuje opšte treba da pruži podršku

opštinama na osnovu liste u tabeli. 1 i u tabeli. 2. To ne znači da sve opštine treba da

pomogne u istoj oblasti da proceni, ali vedina njih zasniva na procentu oni treba da budu

podržani, tako da je kapacitet datoj oblasti treba da ide od niskog nivoa i osnovnom

nivou srednje i visokog. U ukupnoj proceni kapaciteta izdaje se podržana potreba

specifičnim oblastima za svaku opštinu u dokumentu i u drugom slučaju.

Ovaj izveštaj evaluacije de biti predstavljen i raspravljade se sa opštinama,

ministarstvima, organizacijama i raznim međunarodnim donatorima da ih obavesti o

nalazima ocenjivanja i organizovanje opština pruža institucionalnu podršku za osnivanje

i razvoj trajnog kapaciteta. Opštinski pomod de biti ponuđen u organizaciji institucija

Republike Kosova, blagovremeno prema planu obuke i delovanja. Razmislite da MALS u

saradnji sa MJU i IKAP i raznih donatora, de pružiti pomod u organizovanju ključne

institucionalne podrške za izgradnju kapaciteta u opštinama. Opštine takođe moraju da

preuzmu inicijativu da se napravi periodični pregled i procene dodatnih kapaciteta u

skladu sa prirodom teškodama na koje nailaze u svom svakodnevnom radu. Zahteva

institucionalnu podršku od centralnih institucija za one oblasti gde ne mogu da se

pokrivaju.

Na osnovu zaključaka izvedenih iz sveobuhvatnog izveštaja, slededi preporuke navedene

za oblasti koje se ocenjuju sa nedovoljnim kapacitetima za normalan razvoj opštinske

aktivnosti. Ove preporuke se najbolje smatrati prioritetima za izgradnju i dalji razvoj

kapaciteta u opštinama. Ukupna poruka preporuka uključuje tri glavna organizaciona

nivoa: izgradnju i razvoj kapaciteta za samo-upravljanja, upravljanja i drugih zaposlenih

upravljanja radom. Ovo uključuje preporuke za stvaranje efikasne i efektivne

administrativne podrške vladine odluke o broju i strukturi zaposlenih u opštini, državne

uprave, Zakon o državnoj upravi i drugim pratedim aktima.

Glavne preporuke:

1. Fizička infrastruktura opština. Od ukupno 147 ispitanika, 62% njih smatra da

opštine nemaju dovoljno fizičkog prostora i prevoznih sredstava za prevoz

službene svrhe. Opštine i centralne institucije treba da dele sredstva za stvaranje

neophodnog prostora za individualni i timski rad zvaničnika u opštini, uređaja sa

potrebnim alatima da rade, čime se stvara neophodan prostor za prijem građana

i pružanje kvalitetnih usluga i Uređaj sa dovoljnim brojem službenih vozila za

uspešno obavljaju službene dužnosti.

77

2. Obrazovanje, kultura. Omladina i sport. Specifične oblasti u polju, Centri za

kulturu, omladinu i sport, se vrednuje po nižem kapacitetu (78%) od svih drugih

oblasti. Stoga, opštine moraju da počine više na razvoju planova za razvoj

kulture, omladine i sporta, da dele sredstva za obnovu, popravku i izgradnju

Centra za kulturu, omladinu i sport, da podrže projekte i programe za razvoj

kulturnih delatnosti, omladine i sporta, kroz proširenja mreže biblioteka,

obogadujudi ih sa dalekim sredstava za knjige, stvara neophodan prostor za

čitanje itd. Podrška različite grupe mladih ljudi da se uspostavi kulturna

udruženja, obrazovne i muzički razvoj u svom sportu posebno masovno, tako da

mladi ljudi vežbaju svoje talente kroz ove mogudnosti, koje de uticati na u

izbegavanju potencijalno devijantno ponašanje i socijalni problemi. Takođe, na

nivou predškolskog stepena treba preduzeti u cilju poboljšanja fizičke

infrastrukture, naročito u velikim opštinama, gde se ocenjuje njihovo odsustvo,

za zakonodavstvo da se stvori licenciranje svojih aktivnosti, a izdvajaju sredstva

neophodna za opremu i održavanje, tako da obrazovni proces biti sproveden sa

najvišeg kvaliteta.

3. Javne službe. U ovoj oblasti se procenjuje sa niskim kapacitetom od ovih

specifičnih oblasti: Opštinska javna preduzeda, vatrogascima, izgradnju i

održavanje lokalnih puteva, javni prevoz, vodovod, kanalizacija i otpad. Opštine

bi trebalo da osnuje Upravni odbor, gde nisu osnovana još, napravi im

funkcionalnu i Opštinski odbor akcionara, imenuje zvaničnike javnih preduzeda

do Upravnog odbora, a izdaje i sprovodi ispravno regulisanje javnog preduzeda

performanse. Protivpožarna zaštita treba obezbediti odgovarajude alate i završio

potreban broj ljudi u vatrogasaca da obavlja rad u skladu sa zakonom. Opštine

treba da preduzmu neophodne mere, alokacija budžeta i ljudskih resursa

potrebnih za izgradnju i održavanje lokalnih puteva i javnih prostora. Da se

izgradi održiv sistem za pradenje i ocenjivanje kvaliteta održavanja puteva i javnih

prostora. Razviti planove koji važe za regulisanje javnog prevoza, na osnovu

saobradajnih potreba, i da licencira sve ostale kompanije prevoza. Uspostaviti

mehanizme za upravljanje saglasnosti raspored i eliminisanja gradski saobradaj i

bezbedan transport ljudi. Opštine takođe treba da izgradi neophodne

administrativne mehanizme, stručnih i budžet da obezbedi dovoljnu i kvalitetnu

vodu za svoje građane, otpadnim vodama, što predstavlja segment

problematično i skupo, i upravljanja čvrstim otpadom. Administrativni važe za

78

upravljanje otpadom, koji obuhvata izgradnju kapaciteta u opštinama da ih

sprovode.

4. Zaštita životne sredine. To je jedna od oblasti koja je ocenjena kao veoma nisko

od strane ispitanika i opštine treba da ubrza procedure za odobravanje akcionih

planova za zaštitu životne sredine, jačanje profesionalnih sposobnosti ljudskih

resursa i sredstava potrebnih za sprovođenje planova za zaštitu životne sredine.

Smatrano od prioriteta opštine i zaštite životne sredine u svim oblastima koje ste

ocenili da su niskog kapaciteta. Takođe, sarađuju sa izgradnjom kapaciteta za

promociju i razvoj turizma u Vašoj opštini i posebno ekoturizam. To de povedati

kapacitet za ekonomski razvoj opštine.

5. Međuopštinska saradnja. Postoji mnogo zajednički radova takve saradnje

između opština koja nije zapravo dobra. Opštine bi trebalo da izgrade normativni

mehanizam koji bi regulisao ovaj proces, da izgradi administrativne kapacitete i

fizičke sastanke i redovan rad planiranja zajedničke odluke i dogovore sa

uzajamne obaveze, kao i primena njihov bolji zajednički razvoj.

6. Upravljanje ljudskim resursima. Iako je napredak postignut u upravljanju

ljudskim resursima, međutim nivo nadležnosti da isporuči kvalitetne usluge je još

uvek veoma nizak. Opštine treba da stvore profesionalnu sposobnost, da

zapošljavaju osoblje u skladu sa potrebama profesionalnih veština i obuke

traženja zadatka posla, kreirajte kapaciteta za obuku i tekudi razvoj ljudskih

resursa u opštini, na osnovu planova za obuku i profesionalni razvoj, da

promoviše one LJR da se postigne dobar posao i u stanju su da ponude kvalitetne

usluge građanima. Da se izgradi sistem za upravljanje informacijama i njihovo

očuvanje institucionalne memorije. Da se Izgrade institucionalni mehanizme za

nadgledanje funkcionisanja sistema, koriste institucionalne memorije za procenu

performanse i donošenje ekstrakcije upravljačkih odluka i opštinskog razvoja.

7. Porodična medicina. Zdravstvene usluge zahtevaju ispunjenje najviših standarda

kada se razmatraju i bave zdravljem građana. Srednje obrazovanje u javnom

zdravlju i privatnom zdravstvenom je osnovna zahteva za mnogo vedu

posvedenost opština za poboljšanje fizičkih objekata (zgrade i oprema),

profesionalne (povedane zdravstvene usluge) i razvoja ljudskih i materijalnih

resursa. Opštine da pomogne privatne institucije, kroz administrativna uputstva,

79

da stvori uslove za njihov rad i izdavanje licenci, osnivanje i rad Komisije

zdravstvene inspekcije i merenje kvaliteta usluga u ovoj oblasti. Opština treba da

obezbedi dodatnih socijalnih usluga porodicama sa posebnim potrebama i

predmeta, da zaštite decu u nevolji, rade i nisu u mogudnosti da pohađaju

nastavu i blisko sarađuje sa raznim NVO i Saveta Instituta za socijalnu politiku.

8. Inspekcija. Opštine treba da podigne i razvije dovoljan kapacitet (mehanizme)

normativne stručnih, administrativnih i ljudskih potencijala da štite javne

prostore opštine definisanom od strane regulatornih planova. Obezbediti

dovoljan broj inspektora za sve terenu poslovanju opštine i njihovu punu

sposobnost da odbrani legitimitet relevantnih institucija u opštini.

9. Upravljanje zemljištem. Bogato poljoprivredno zemljište na Kosovu postaje

otuđeno i građevinsko zemljište. Opštine bi trebalo da povedaju kapacitete za

upravljanje poljoprivrednim zemljištem i striktno sprovode zakon i procedura za

promenu destinacije zemlje. Razviti akcione planove i mehanizme za očuvanje i

negovanje poljoprivrednog zemljišta kroz navodnjavanje i prirodnih đubriva.

Kada nisu u stanju da se brine o sebi bude pozajmljen onima koji se bave

razvojem poljoprivrede.

10. Opšta preporuka. Za izgradnju i razvoj fizičkih sposobnosti, materijalnih i ljudskih

resursa planiranje, koordiniranje, rada i saradnje, u skladu sa svim zakonima i

usvojenih planova opštine. Kreiranje mehanizama za nadzor, upravljanje,

procenu i kontrolu primene zakona i drugih akata pratedi skor, opština je

odobrila planove i instalirade davanje odgovornosti za neispunjavanja zakonskih i

administrativnih obaveza u sprovođenju opštinskih aktivnosti.

80

DEO IV

DODATAK

9. DODATAK 1.

81

UPUTSTVO ZA UPITNIK

Svrha Upitnik ima za cilj prikupljanje informacija, vrednovanje i upoređivanje trenutnog nivoa sposobnosti na nivou kapaciteta u 2009, u opštinama Republike Kosovo. Izrada upitnika Ovaj tip upitnika je konstruisan sa takvim depozitom odgovora na četiri nivoa kapaciteta opštine, u skladu sa svetskim praksama. Sadržaj upitnika je podeljen na devet oblasti opštinske aktivnosti. Kroz njih cilj je da se procene menadžerske, tehničke i administrativne sposobnosti opštine. Kapacitet nivoa u upitniku na osnovu minimalnih standarda za svaki nivo je opisan u napred u odgovoru, prema ovim kriterijumima:

6. Niski (N), razvoj procesa, dinamične promene i akcije napravljene bez pratedih

dokumenata i planova. Struktura upravljanja informacijama ograničena.

7. Osnovni (O), procesi, procedure, sistemi su ponovljivi, a poznat po osoblja zbog

iskustva, ali ne i dokumentovani. Disciplina u ovim procesima verovatno nije

rigorozna, ali često pomaže u vanrednim situacijama. Nema uvek rezultata.

8. Srednji (S), definisanim procesima i dokumentovan, i procedure sa jasnim

ciljevima. Opština namerava da ih poboljša tokom vremena kroz monitoring i

osnovnu evaluaciju.

9. Visoki (V), procesi i procedure koje postoje pratila i meri kroz kvalitativne i

kvantitativne pokazatelje. Opština koristi indikatore za poboljšanje procesa i

procedura tokom vremena da se postigne održiv kvalitet usluga odnosno

ponuđenih proizvoda.

82

Ciljna grupa U ovom upitniku se u završetak trebalo da se uključe predstavnici Skupštine, direktori odeljenja, načelnik odeljenja i funkcionera različitih resora. Administracija Dati upitnik se administruje od zvaničnika MALS u saradnji sa opštinskom administracijom i zvaničnika kojeg imenuje direktor Opštinske Uprave za ovu svrhu. Službenik opštine obezbeđuje potreban prostor za broj naveden u svakoj opštini (vidi tabelu ispod) i obezbeđuje proporcionalno učešde opštinskih zvaničnika da završe sami upitnik. Ukoliko iz objektivnih razloga, učešde bude proporcionalno, poželjno je da učestvuje dat ukupan broj opštinskih službenika iz bilo kog nivoa, tako da ima preciznosti obrade informacija. Način odgovora Svaki od vas koji reaguju na takve odgovore depozita u koloni 1, 2, 3 i 4 pre svega pročitajte pažljivo, a zatim izaberite jedan od njih koji je blizu realnom stanju u organizacionoj strukturi, gde radite, bez stavova bilo kom nivou je, a zatim unesite plus (+) ili (√) tik na prazan prostor ispod odgovarajudeg odgovora kolone koji ste izabrali. Takođe, ako želite da dodate nešto što može da obeleži stranicu protiv eventualnim komentarima. Izabrani odgovor ne može promeniti i nije bilo mogude smetnje, koja čini nevažedim odgovor. Direktori i šefovi sektora i uprave, zvaničnika, odgovarajudi samo na odgovor, bavi se relevantnim delom poklopca, dok su predstavnici opštinske skupštine odgovorili na sva polja (devet oblasti). 1. Klasifikacioni kriterijumi Odbor za razmatranje MALS, je postavio kriterijume za selekciju i klasifikaciju opštinskih zvaničnika koji de učestvovati u popunjavanju ankete. Osnovni kriterijumi za klasifikaciju su:

1. U popunjavanju upitnika i prisustvuje 10% od ukupnog broja zaposlenih u

određenoj opštini;

2. Za 10 % broj zaposlenih koji de učestvovati u popunjavanju upitnika, 10% njih su

članovi skupštine opštine, 40% su šef odeljenja i direktori odeljenja (rukovodede

osoblje) i 50% su opštinski službenici;

3. Najmanji broj zaposlenih koji de učestvovati u popunjavanju upitnika, u opštini,

je 10 (u manjim opštinama), a najvedi broj je 50 (najveda opština, pogledajte

tabelu ispod).

4. Upitnik se popunjava prema oblastima, to znači da svaki opštinski zaposleni

može da odgovori na pitanja u vezi dotičnog polja, u skladu sa članom 6. ovog

uputstva, osim poslanika koji odgovore na upitnik ispunjavaju u potpunosti.

83

5. U ispunjavanju upitnika de prisustvovati najmanje 9 rukovođa i opštinski

zvaničnici (barem po 1 za svako od 9 polja) i 1 član skupštine;

6. Direktori i službenici relevantnih odeljenja da odgovore na pitanja vezana za

polja, kao što su:

a. Direktor, rukovodioci sektora i upoznati zvaničnici administracije

ispunjavaju odgovore u polju I.

b. Direktor, rukovodioci sekcije i službenik Direkcije za obrazovanje, kulturu,

omladinu i sport kompletiraju odgovore na polju br. II.

c. Direktor, načelnici sektora i službenici u Odjeljenju za poljoprivredu,

šumarstvo i ruralni razvoj u oblasti ispunjavaju odgovore u polju br. III.

d. Direktor, načelnici sektora i službenici u Odjeljenju za privredu i finansije

susret na terenu nema odgovora na polju IV i na polju br. V.

e. Direktor, šefovi sekcija i službenici Ministarstva zdravlja i socijalnog

staranja u oblasti ispunjavaju nikakve odgovore na polju br. VI.

f. Direktor, rukovodioci sektora i službeni Zvaničnici iz Odeljenja ispunjavaju

odgovore za javnost na polju br. VII.

g. Direktor, načelnici odeljenja i službenika Direkcije za urbanizam

ispunjavaju odgovore u polju br. VIII, i

h. Jedinica za ljudska prava ispunjava odgovor u polju IX.

84

Tab. 1. Prikaz tabele klasifikacije opštinskih službenika

Br

Opština

Uku

pn

o

op

štin

skih

ra

dn

ika

Uku

pn

o

inte

rvju

iran

i ra

dn

ika

Čla

no

vi

sku

pšt

ine

(10

%)

Ru

kovo

ded

e

oso

blje

(4

0%

)

Zvan

ičn

ici

(50

%)

1 Dečani 120 12 2 4 6

2 Dragaš 142 14 2 5 7

3 Uroševac 284 28 3 11 14

4 Kosovo Polje 142 14 2 5 7

5 Glogovac 120 12 2 4 6

6 Đakovica 288 29 3 12 14

7 Gnjilan 317 32 3 13 16

8 Đeneral Jankovid

46 10 1 4 5

9 Istok 157 15 2 6 7

10 Junik 52 10 1 4 5

11 Kačanik 127 13 2 5 6

12 Kamenica 221 22 2 9 11

13 Klina 134 13 2 5 6

14 Leposavid 0 0 0 0 0

15 Lipljan 196 20 2 8 10

16 Mališevo 144 14 2 5 7

17 Mamuša 39 10 1 4 5

18 Mitrovica 314 30 3 12 15

19 Novo Brdo 58 10 1 4 5

20 Obilid 85 10 1 4 5

21 Ped 276 28 3 11 14

22 Podujevo 234 20 2 8 10

23 Priština 721 50 7 28 35

24 Prizren 347 35 4 14 17

25 Orahovac 155 15 2 6 7

85

26 Srbica 196 20 2 8 10

27 Suha Reka 155 15 2 6 7

28 Štrpce 79 10 1 4 5

29 Štimlje 75 10 1 4 5

30 Vitina 176 18 2 7 9

31 Vučitrn 233 20 2 8 10

32 Zubin Potok 0 0 0 0 0

33 Zvečan 0 0 0 0 0

34 Gračanica 60 10 1 4 5

35 Klokot 50 10 1 4 5

36 Parteš 30 10 1 4 5

37 Ranilug 43 10 1 4 5

Ukupno 5816 599 65 244 290

86

Tab.2. Prikaz tabele planiranih učesnika na ispunjenju upitnika prema dotičnim poljima

Br

Opština

Uku

pn

o

Čla

no

va

sku

pšt

ine

Ad

min

istr

acij

a i o

sob

lje

Ob

razo

van

je,

Ku

ltu

ra, O

. S

Po

ljo

pri

vre

da

, Š. R

. R

Eko

no

mij

a,

Fin

ansi

je i

bu

dže

t

Zdra

vstv

o i

soci

jaln

o

do

bro

stan

je

Javn

e u

slu

ge

Urb

aniz

am

Lju

dsk

a p

rava

1 Dečani 12 2 1 1 1 2 1 2 1 1

2 Dragaš 14 2 1 1 2 2 2 2 1 1

3 Uroševac 28 3 3 3 3 4 3 4 3 2

4 Kosovo Polje

14 2 1 2 1 2 2 2 1 1

5 Glogovac 12 2 1 1 1 2 1 2 1 1

6 Đakovica 29 3 3 4 3 4 3 4 3 2

7 Gnjilan 32 3 4 4 3 5 3 4 4 2

8 Đeneral Jankovid

10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

9 Istok 15 2 2 1 2 3 1 2 1 1

10 Junik 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

11 Kačanik 13 2 2 1 1 2 1 2 1 1

12 Kamenica 22 2 3 2 3 4 2 3 2 1

13 Klina 13 2 2 1 1 2 1 2 1 1

14 Leposavid 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

15 Lipljan 20 2 3 2 2 3 2 3 2 1

16 Mališevo 14 2 2 1 2 2 1 2 1 1

17 Mamuša 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

18 Mitrovica 30 3 4 3 3 4 3 4 4 2

19 Novo Brdo 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

20 Obilid 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

21 Ped 28 3 4 3 3 4 3 3 3 2

22 Podujevo 20 2 3 2 2 3 2 3 2 1

23 Priština 50 7 7 6 6 8 4 6 4 2

24 Prizren 35 4 4 3 4 5 4 4 5 2

87

25 Orahovac 15 2 2 1 2 3 1 2 1 1

26 Srbica 20 2 3 2 2 3 2 3 2 1

27 Suha Reka 15 2 2 1 2 3 1 2 1 1

28 Štrpce 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

29 Štimlje 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

30 Vitina 18 2 3 1 2 3 2 2 2 1

31 Vučitrn 20 2 3 2 3 3 2 2 2 1

32 Zubin Potok

0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

33 Zvečan 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0

34 Gračanica 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

35 Klokot 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

36 Parteš 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

37 Ranilug 10 1 1 1 1 2 1 1 1 1

Ukupno 599 69 74 59 65 98 58 76 59 41

88

DODATAK 2.

UPITNIK

O PROCENI KAPACITETA OPŠTINE U OBLASTIMA SOPSTVENIH

I POVERENIH NADLEŽNOSTI

OPŠTINA: _____________________

Molimo Vas, unesite opštinsku organizacionu strukturu kojoj pripadate:

Član Skupštine Opštine

Direktor Direkcije za __________________________________________________

Šef Odeljenja Direkcije za ___________________________________________

Službenik Direkcije za ___________________________________________________

Skradenice SOP : Srednjoročni Okvir za Potrošnju OJP : Opštinska javna preduzeda MF : Ministarstvo Finansija OCPM : Opštinski centar porodične medicine AKO : Asocijacija Kosovskih Opština JLJPO: Jedinice za ljudska prava u opštini

90

I. ADMINISTRACIJA I OSOBLJE

1. Nizak nivo kapaciteta

2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta

4. Visok nivo kapaciteta

1.Mehanizmi za podnošenje žalbi građana protiv izvršnih i administrativnih odluka.

Nema mehanizma za podnošenje žalbi protiv izvršnih i administrativnih odluka.

Nema punih mehanizama za podnošenje žalbi protiv izvršnih i administrativnih odluka. Postupak nije jasan i obično se ne podonose žalbe.

Postoje mehanizmi za podnošenje žalbi protiv izvršnih i administrativnih odluka. Postupak je jasno definisan, ali se žalbe ne uzimaju u obzir svaki put i ne obradaju se odgovarajudim instancama.

Postoje mehanizmi za podnošenje žalbi protik izvršnih i administrativnih odluka. Postupak je jasno definisan i strukturiran. Žalbe se svaki put uzimaju u obzir i obradaju se odgovarajudim instancama.

Izaberi odgovor

2. Saradnja i koordinacija unutar i van opštine.

Nema saradnje, koordinacije i sastanaka sa drugim opštinskim direkcijama i ministarstvima, građanskim društvom i članovima zajednice biznisa.

Ima saradnje i koordinacije sa drugim opštinskim direkcijama i ministarstvima, građanskim društvom i zajednicom biznisa. Ova saradnja i koordnicija je niska, sa povremenim sastancima prema potrebi. Nema jasno definisanog dnevnog reda.

Ima saradnje i koordinacije sa drugim opštinskim direkcijama i ministarstvima, građanskim društvom i zajednicom biznisa. Ova saradnja se odvija preko redovnih sastanaka, gde se vodi zapisnik koji se distribuira. Dnevni red sastanaka je jasno definisan.

Ima saradnje i koordinacije sa drugim opštinskim direkcijama i ministarstvima, građanskim društvom i zajednicom biznisa, i u punom je skladu sa principima dobrog upravljanja. Ova saradnja se odvija preko redovnih sastanaka, gde se vodi zapisnik koji se distribuira i aktivnosti se

91

nadgledaju. Opština sprovodi javno-privatno partnerstvo.

Izaberi odgovor

3. Transparentnost, Objavljivanje dokumenatacije

- Nema pristup u dokumentaciji i dokumentacija se ne objavljuje. - Ima ozbiljnog nedostatka u procesu objavljivanja opštinskih odluka i dokumenata. - Dokumenti se ne prevode u svim jezicima. - Ne postoji jednolik proces za klasifikovanje dokumenata za javnost i za pristup od

- Pristup dokumentima i njihovo objavljivanje se vrši samo u nekim slučajevima. - Procedura za objavljivanje opštinskih odluka i dokumenata nije jasno definisana. - Dokumenti se prema potrebi prevode na svim jezicima. - Ne postoji jednolik proces za klasifikovanje dokumenata za javnost i za pristup od strane građana.

- Pristup dokumentima i njihovo objavljivanje se vrši redovno. - Postoji procedura za objavljivanje opštinskih odluka, ali, ona je jako slaba ili se ne poštuje.

- Pristup dokumentima i njihovo objavljivanje se vrši na profesionalan način. - Procedura za objavljivanje opštinskih odluka i dokumenata je jasno definisana i poštuje se od svih.

92

strane građana.

Izaberi odgovor

4. IT - računari, programi, mreža i e-mail.

Ograničena upotreba računara i druge tehnologije u svakodnevnim aktivnostima. Mala ili nikakva upotreba infrastrukture IT tehnologije od strane zaposlenih.

Dobra računarska infrastruktura u glavnim opštinskim kancelarijama, ali ograničena u drugim mestima van glavnih kancelarija. Zajednička upotreba opreme je uobičajna. Zadovoljavajuda upotreba infrastrukture Informativne Tehnologije od strane zaposlenih. .

Solidna infrastruktura računara i računarskih programa, sa lakim pristupom od strane rukovodstva i osoblja opštine. Nema zajedničke upotrebe opreme, ili ima jako malo. Velika upotreba infrastrukture informativne tehnologije od strane opštinskih zvaničnika, što doprinosi povedanju efikasnosti.

Infrastruktura tehnologije je napredna, sa punim mrežama i mnogobrojnim novim računarskim programima. Celo osoblje ima individualan pristup i imaju elektronsku poštu. Informativna Tehnologija se redovno upotrebljava od strane celog osoblja, efektivna je i suštinska za povedanje efikasnosti.

Izaberi odgovor

5. Fizička infrastruktura: zgrada, kancelarijski prostor i vozila

Neadekvatna infrastruktura, koja utiče na smanjenje efektivnosti i efikasnosti (Na primer: nepovoljna lokacija za građane i zaposlene, nedovoljan ličan prostor, nema prostora

Fizička infrastruktura se može dobro prilagoditi važnim neposrednim potrebama opštine. Neka poboljšanja mugu da mnogo pomognu u povedanju efektivnosti i

Potpuno adekvatna infrastruktura za trenutne potrebe opštine. Infrastruktura ne predstavlja prepreku za efektivnost i efikasnost (Na primer: lokacije su povoljne za građane i zaposlene,

Fizička infrastruktura dobro prilagođena trenutnim i bududim potrebama organizacije. Dobro namenjena infrastruktura i procenjena za povedanje efektivnosti i

93

za timski rad i nema mogudnosti za prevoz).

efikasnosti (Na primer: u kancelariji nema prostora za timski rad, nema mogudnosti za poverljive razgovore i radnici moraju da zajedno upotrebe stolove i vozila).

dovoljan prostor u kancelarijama za individualan i timski rad, ima mogudnosti za poverljive razgovore i ima mogudnost prevoza za zvanične sastanke).

efikasnosti organizacije. (Na primer: veoma povoljna lokacija za građane i zaposlene, dovoljan prostor za timski rad, proširena infrastruktura povedava interakciju osoblja. Ima dovoljan broj vozila).

Izaberi odgovor

6.Institucionalna memorija – Upravljanje znanjem

Ne postoji definisan sistem za izgradnju znanja i veština i njihovu dokumentaciju izgrađenu unutar opštine.

Postoji definisan sistem u nekoliko oblasti, ne sveobuhvatne za prihvatanje i dokumentaciju znanja i veština izgrađenih unutar opštine. Sistemi su poznati samo za neke zvaničnike i retko se upotrebljavaju.

Dobro dizajnirani sistemi za glavne oblasti. Sistemi nisu sveobuhvatni. Sistemi su poznati za vedinu zvaničnika opštine i često se upotrebljavaju.

Dobro dizajnirani sistemi, lako se upotrebljavaju, sveoguhvatni su, za prihvatanje, dokumentaciju, i i širenje znanja unutar opštine u svim relevantnim oblastima. Celo osoblje je svesno ovih sistema, ima znanje za njihovu upotrebu i često ih upotrebljava.

Izaberi odgovor

94

7. Merenje performanse Godišnja i 6 mesečna procena rada zaposlenih

Ograničeno merenje i pradenje performanse. Performansa se ocenjuje preko slučajnih dokaza. Direkcija prikuplja ad hoc i samo malo podataka o aktivnostima.

Delimično se meri performansa i napredak se prati. Organizacija redovno prikuplja solidne podatke o aktivnostima i rezultatima.

Performansa se meri i napredak se prati na različite načine, nekoliko puta godišnje sa raznovrsnim indikatorima.

Postoji dobro razvijen sistem, sveobuhvatan i integrisan, koji se redovno upotrebljava za merenje performanse opštine. Mali, jasan, merljiv, ključan i značajan broj indikatora performanse.

Izaberi odgovor

8. Upravljanje ljudskim resursima – Osoblje u celini; Zavisnost od nadzornika.

Izabrano osoblje od uskog spektra iskustva iz prošlosti. Ograničeno interesovanje i sposobnosti za trenutan položaj. Male sposobnosti za rešenje problema koji se jave. Jedan dio osoblja nemaju formalno obrazovanjeza pozicije koje imaju. Visoka zavisnost od nadzornika.

Izabrano osoblje sa različitim iskustvima u prošlosti. Osoblje ima dobre sposobnosti, uključujudi i sposobnosti do nivoa rešenja problema koji se jave. Vedina osoblja izražava visoko interesovanje iznad njihovih dužnosti da bi se postigli uspešni rezultati u organizaciji. Visoka zavisnost od nadzornika.

Izabrano osoblje od različitog spektra iskustva, što pruža visok spektar sposobnosti. Vedina osoblja su jako sposobni i posvedeni radu. Vedina osoblja su željni učenja i razvoja, i spremni da uzmu vede odgovornosti. Ograničena zavisnost od nadzornika.

Izabrano osoblje od jako različitog spektra iskustva, što pruža visok spektar sposobnosti. Vedina osoblja su sposobni i u mnogobrojnim dužnostima; posvedeni su radu i neprestanom učenju. Osoblje je čest izvor ideja i akcija za popravljanje i inovaciju. Oslanjanje, ali ne zavisnost od nadzornika.

Izaberi odgovor

95

II. OBRAZOVANJE, KULTURA, OMLADINA I SPORT


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Školski propisi

Opština nije usvojila Propis Rada za škole niti Kodeks Ponašanja.

Opština je usvojila Propis Rada za škole, uključujudi Kodeks Ponašanja, ali ne nadgleda njihovu primenu.

Opština je usvojila Propis Rada za škole, uključujudi Kodeks Ponašanja, i nadgleda i primenjuje ih ad hoc. Opština promoviše pravila i ciljeve za očuvanje javnog zdravlja u školama preko školskih i van školskih aktivnosti.

Opština je usvojila Propis Rada za škole, uključujudi Kodeks Ponašanja, i redovno ih nadgleda i primenjuje u školskim ustanovama. Opština promoviše pravila i ciljeve za očuvanje javnog zdravlja u školama preko školskih i van školskih aktivnosti. Opština redovno pravi pregled pravila i propisa za podizanje kvaliteta rada u školama.

Izaberi odgovor

2. Osnovno i srednje obrazovanje

Opština nema definisane područja pokrivena školama. Održavanje i renovacija školskih zgrada nije na potrebnon nivou. Opština ne organizuje prevoz za

Opština ima jasno definisana područja pokrivena školama. Održavanje i renovacija školskih zgrada se vrši, ali ne redovno. Opština organizuje prevoz za učenike koji žive više od 4 km daleko od škole.

Opština ima jasno definisana područja pokrivena školama. Održavanje i renovacija školskih zgrada se vrši na zadovoljavajudem nivou. Opština organizuje prevoz za učenike koji žive više od 4 km daleko od

Opština ima jasno definisana područja pokrivena školama. Održavanje i renovacija školskih zgrada se vrši redovno, i sa visokim kvalitetom. Opština organizuje prevoz za učenike koji žive više od 4 km daleko od škole, za učenike srednjih škola kao i za

96

učenike koji žive više od 4 km daleko od škole.

škole, za učenike srednjih škola kao i za nastavnike.

nastavnike. Opština organizuje i posebno obrazovanje prema zakonu.

Izaberi odgovor

3. Predškolsko obrazovanje

Opština nema institucija predškolskog nivoa. Opština nema definisana područja pokrivena institucijama predškolkog obrazovanja.

Opština ima institucija predškolskog nivoa ali one nisu sve licencirane. Opština ima definisana područja pokrivena institucijama predškolkog obrazovanja. Održavanje i renovacija zgrada se vrši ali ne redovno.

Opština ima licencirane institucije predškolskog nivoa. Opština ima jasno definisana područja pokrivena institucijama predškolkog obrazovanja. Održavanje i renovacija zgrada se vrši na zadovoljavajudem nivou. Opština povremeno promoviše pravila i ciljeve zaštite javnog zdravlja u predškolskim institucijama.

Opština ima licencirane institucije predškolskog nivoa. Opština ima jasno definisane nivoe pokrivene institucijama predškolkog obrazovanja. Održavanje i renovacija zgrada se vrši na veoma dobrom nivou. Opština redovno promoviše pravila i ciljeve zaštite javnog zdravlja u predškolskim institucijama.

Izaberi odgovor

4. Nastavno osoblje

Opština ima nekvalifikovane nastavnike i jedan nastavnik predaje dva ili tri predmeta. Rezultati testa dostignuda i

Opština ima vedinu kvalifikovanih nastavnika. Ima slučajeva kada jedan nastavnik predaje dva predmeta, kao rezultat nedostatka kvalifikovanih

Opština ima dovoljan broj nastavnika. Opština vrši njihovo zaposlenje na traženom nivou kvalifikacija za relevantne

Opština ima dovoljan broj nastavnika. Opština vrši njihovo zaposlenje u skladu sa njihovim nivoom kvalifikacija i iskustvom

97

maturskog ispita su veoma slabi.

nastavnika. Rezultati testa dostignuda i maturskog ispita dostižu nivo standarda prelaznosti.

predmete. Profesionalne sposobnosti nastavnika su dobre. Rezultati testa dostignuda i maturskog ispita dostižu nacionalni prosek od 40 do 50%.

traženom za relevantne predmete. Akademske i profesionalne sposobnosti nastavnika su napredne. Rezultati testa dostignuda i maturskog ispita prevazilaze nacionalni prosek od 40 do 50% i vidi se trend neprekidnog poboljšanja.

Izaberi odgovor

5. Godišnje politike i kulturni, omladinski i sportski planovi (kalendari)

Opština nema godišnjih politika niti godišnjih kulturnih, omladinskih i sportskih planova. Opština nema kapaciteta za izradu kulturnih i omladinskih planova.

Opština ima osnovne kulutrne, omladinske i sportske planove. Opština ima ograničene kapacitete za izradu kulturnih i omladinskih planova i njihovu implementaciju.

Opština ima godišnje kulturne, omladinske i sportske planove koji se usvoje na početku godine. Opština ima dovoljno kapaciteta za izradu kulturnih i omladinskih planova i njihovu implementaciju.

Opština ima napredne godišnje kulturne, omladinske i sportske planove koji se usvoje na početku godine i koji se redovno ažuriraju. Opština ima napredne kapacitete za izradu kulturnih i omladinskih planova koje implementira sa preciznošdzu.

Izaberi odgovor

98

6. Kulturni, omladinski i sportski centri (uključujudi pozorišta, KUD-a, bioskope, biblioteke, stadione, klubove, itd)

Nema kulturnih, omladniskih i sportskih centara. Održavanje i renovacija omladinskih i kulturnih centara nije na potrebnom nivou.

Opština ima kulturnih, omladinskih i sportskih centara ali oni ne pokrivaju celo opštinsko područje. Održavanje i renovacija omladinskih i kulturnih centara se vrši, ali ne redovno. Kulturne i omladinske aktivnosti su retke sa niskim učešdem.

Opština ima kulturnih, omladinskih i sportskih centara koji pokrivaju celo opštinsko područje. Održavanje i renovacija omladinskih i kulturnih centara se vrši na zadovoljavajudem nivou. Kulturne i omladinske aktivnosti su redovne sa prosečnim učešdem.

Opština ima kulturnih, omladinskih i sportskih centara koji pokrivaju celo opštinsko područje. Održavanje i renovacija omladinskih i kulturnih centara se vrši na veoma dobrom nivou. Kulturne i omladinske aktivnosti su česte sa velikim učešdem.

Izaberi odgovor

7. Finansijska podrška omladinskih, kulturnih i sportskih aktivnosti

Finansijska podrška za kulturne, omladinske i sportske aktivnosti je veoma mala. Kulturne, omladinske i sportske aktivnosti su malo podržane od strane donatora.

Finansijska podrška za kulturne, omladinske i sportske aktivnosti je mala. Kulturne, omladinske i sportske aktivnosti su povremeno podržane od strane donatora.

Finansijska podrška za kulturne, omladinske i sportske aktivnostise vrši u skladu sa sastavljenim projektima. Kulturne, omladinske i sportske aktivnosti su relativno podržane od strane donatora.

Finansijska podrška za kulturne, omladinske i sportske aktivnosti se vrši u skladu sa jasnim budzetskim planiranjem i razvojem konkretnih projekata za promociju kulturnih i sportskih vrednosti u opštini. Kulturne, omladinske i sportske aktivnosti su podržane od strane donatora.

Izaberi odgovor

99

III. POLJOPRIVREDA, ŠUMARSTVO I RURALNI RAZVOJ


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Poljoprivredno zemljište

Opština nema podatke poljoprivrednog zemljišta. Nema plana za očuvanje i zaštitu poljoprivrednog zemljišta.

Nadležno opštinsko telo za poljoprivredu sakuplja osnovne (površinske) podatke poljoprivrednog zemljišta. Opština nema konkretan plan za očuvanje i zaštitu poljoprivrednog zemljišta, pa se to radi ad hoc.

Opština ima donekle tačne podatke o poljoprivrednom zemljištu. Opština je u fazi nacrta jednog konkretnog plana za očuvanje poljoprivrednog zemljišta, u skladu sa razvojnim planovima.

Opština ima tačne podatke o poljoprivrednom zemljištu, za nekultivisano zemljište i za zrmljište dato za korišdenje, itd. Opština ima jasne planove i mere za očuvanje poljoprivrednog zemljišta, i naročito sistema navodnjavanja, u slučajevima proširenja naselja. Opština ima jasno definisan sistem iznajmljivanja zemljišta i pašnjaka i osigurava se da se njihova upotreba vrši u skladu sa zakonom.

Izaberi odgovor

2. Procedura za promenu destinacije zemljišta

Promena destinacije zemljišta se ne vrši u skladu sa zakonom i redovnom procedurom. Opština menja

Pravni osnovi i procedure za promenu destinacije zemljišta postoje, ali se ne primenjuju. Ima slabe saradnje

Pravni osnovi i procedure za promenu destinaciju postoje i one se delimično primenjuju. Opštinma pokušava da ima

Procedure za promenu destinacije zemljišta postoje i one se potpuno poštuju. Opština potpuno primenjuje pravnu osnovu i uvek čeka

100

destinaciju zemljišta bez odobrenja nadzornih organa.

između opštine i nadzornih organa.

dobru saradnju sa nadzornim organima.

odobrenje nadzornih organa.

Izaberi odgovor

IV. PRIVREDA, PLANIRANJE, RAZVOJ

Privreda,

Planiranje i Razvoj


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Strategija lokalnog privrednog razvoja

- Opština nema strategije za lokalni privredni razvoj. - Strategija postoji, alo se ne koristi. - Ograničene sposobnosti i kompetencije unutar opštine za izradu strategije lokalnog privrednog razvoja. Opština nema inicijativa za stvaranje privrednih zona.

- Ima malo sposobnosti i kapaciteta za izradu strategije za lokalni privredni razvoj ili se planiranje vrši ad hoc - Plan za lokalni privredni razvoj ima mali uticaj na odluke izvršne vlasti. Opština ima inicijativa za stvaranje privrednih zona, ali nema spremno osoblje za stvaranje jednog plana za privredne zone.

- Sposobnost, trend i dovoljni kapaciteti za izradu strategije za realan, konkretan lokalni privredan razvoj. - Skromna unutrašnja ekspertiza za izradu strategije lokalnog privrednog razvoja ili pristup spoljne pomodi. - Strategija za lokalni privredni razvoj se primenjuje skoro redovno. Opština ima inicijativa i spremno osoblje za analizu oko

- Sposobnost za detaljnu izradu realne i konkretne strategije za lokalni privredan razvoj. - Značajan stepen unutračnje stručnosti u domenu izrade strategija za lokalan privredni razvoj. - Planovi za privredni razvoj se redovno primenjuju, potpuno, i vode odluke izvršne vlasti u ovom domenu. Opština ima inicijative i strategiju lokalnog privrednog razvoja, kojim je predviđeno stvaranje privrednih zona i obezbeđeno

101

stvaranja jedne privredne zone, ali ima poteškoda za obezbeđenje dovoljne površine zemljišta.

je dovoljno površine zemljišta za tu zonu.

Izaberi odgovor

2. Međuopštinska saradnja (bratimljenje)

Ne postoji međuopštinska saradnje.

Međuopštinska saradnja je na niskom nivou i ad hoc. Nema opštinskog akta kojim se definiše međuopštinska saradnja.

Međuopštinska saradnja se vodi preko radovnih i formalnih sastanaka, gde se odluke prate i primenjuju na zadovoljavajudem nivou. Proces međuopštinske saradnje je jasno definisan i standardizovan.

Međuopštinska saradnja se vodi preko radovnih i formalnih sastanaka, gde se odluke prate i primenjuju u potpunosti. Međuopštinska saradnja se prati institucionalizacijom Memoranduma Saradnje ili drugih pravnih sporazuma.

Izaberi odgovor

3. Strategija za razvoj i promociju turizma

Opština nema plan za razvoj i promociju turizma. Plan postoji, ali nije u upotrebi. Ograničene sposobnosti i kompetentnosti u opštini za izradu planova za razvoj turizma.

Ima malo sposobnosti i kompetentnosti za izradu razvojnih planova za promociju turizma i to se dešava ad hoc. Plan za strateški razvoj ima malo uticaja na odluke izvršne vlasti.

Dovoljna sposobnost i kompetentnost za izradu planova za strateški razvoj. Skromna unutrašnja ekspertiza za razvojne planove, ili pristup spoljne pomodi. Planovi za strateški razvoj se implementiraju skoro redovno.

Sposobnost za izradu detaljnih, realnih, konkretnih i strateških razvojnih planova. Značajan nivo unutrašnje ekspertize u oblasti izrade strateških razvojnih planova. Planovi za strateški razvoj se implementiraju redovno, potpuno, i vode odluke izvršne vlasti u ovoj oblasti.

Izaberi odgovor

102

4. Turistička infrastruktura /kulturni turizam

Opština nema centar za turističke informacije i promotivne materijale. Opština nema podataka o mestima sa turističkim i kulturnim značajem. Opština nije uložila u fizičkoj infrastrukturi za podršku turizmu.

Opština nema centar za turističke informacije, ali je pripremila i u određenim tačkama raspodelila promotivne materijale. Opština je identifikovala mesta sa turističkim i kulturnim značajem, ali nema institucionalne pažnje. Opština je napravila skromne investicije u fizičkoj infrastrukturi za podršku turizmu.

Opština ima funsionalan turistički centar. Opština je identifikovala mesta sa turističkim i kulturnim značajem i ulaže u njih ad hoc. Opština je napravila investicije u fizičkoj infrastrukturi povedanjem pristupa i kvaliteta turizma.

Opština ima funsionalan turistički centar da bi na aktivan način promovisala turizam. Postoje planovi i finansijska sredstva za redovno održavanje mesta sa turističkim i kulturnim značajem. Opština je napravila investicije u fizičkoj infrastrukturi i ona se redovno održava.

Izaberi odgovor

103

Finansije i budžet

Finansije i

budžet


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Zakon o finansijama lokalne vlasti

Sprovođenje Zakona o Finansijama Lokalne Vlasti je delimično primenljiv. Ograničene sposobnosti i kompetentnost u opštini za sprovođenje zakona o lokalnim finansijama.

Zakon o Finansijama Lokalne Vlasti se delimično sprovodi. Ima malo sposobnosti i kompetentnosti za primenu Zakona o Finansijama Lokalne Vlasti.

Dovolja sposobnost i kompetentnost za primenu Zakona o Finansijama Lokalne Vlasti. Zakon o Finansijama Lokalne Vlasti i sekundarno zakonodavstvo se primenjuje skoro redovno i izvršni organi donose odluke u skladu sa Zakonom o Finansijama Lokalne Vlasti.

Značajan nivo unutrašnje ekspertize za primenu Zakona o Finansijama Lokalne Vlasti. Efikasna upotreba kvalifikovanih i stabilnih unutrašnjih i spoljnih izvora. Zakon o Finansijama Lokalne Vlasti i sekundarno zakonodavstvo se redovno primenjuje i izvršni organi donose odluke u skladu sa Zakonom o Finansijama Lokalne Vlasti.

Izaberi odgovor

2. Srednjoročni okvir potrošnje (SOP)

Rokovi za podnošenje SOP-a nisu poznati u drugim opštinskim odeljenjima. Ograničene sposobnosti i

SOP je poznat u opštini i delimično se upotrebljava u paniranju. Ima malo sposobnosti i kompetentnosti za primenu

Dovoljo sposobnosti i kompetentnos-ti za pripremu SOP-a. SOP se vrši skoro redovno i izvršna vlast donosi odluke

Značajan stepen unutrašnje ekspertize za pripremu SOP-a. Efikasna upotreba kvalifikovanih i stabilnih unutrašnjih i

104

kompetentnosti u opštini da se sprovodi SOP.

SOP-a. u skladu sa SOP-om.

spoljnih izvora. SOP se vrši redovno i izvršna vlast donosi odluke u skladu sa SPOP-om.

3. Planiranje budžeta Interni budžetski okvir Javna saslušanja

Samo direkcija za Budžet i Finansije je odgovorna i angažovana za planiranje budžeta. Kapaciteti su ograničeni u budžetskom planiranju.

Samo nekoliko direkcija ili kancelarija su uključene u planiranje budžeta. Ima malo kapaciteta za budžetsko planiranje i izradu budžetskog okvira.

Vedina direkcija ili kancelarija su odgovorne i uključene u planiranje budžeta. Kapaciteti su dovoljni za planiranje budžeta, izradu budžetskog okvira.

Sve direkcije ili kancelarije su odgovorne i uključene u planiranje budžeta, uključujudi i konsultaciju javnosti. Ima naprednih kapaciteta za planiranje budžeta, izradu budžetskog okvira.

Izaberi odgovor

4. Definisanje prioriteta za projekte

Ima nedostatak sposobnosti za pripremu projekata. Ne postoje mehanizmi za identifikaciju i izbor projekata.

Sposobnosti za pripremu projekata su na osnovnom nivou. Postoje ograničeni mehanizmi za identifikaciju projekata i njihovo vezivanje za budžet. Kriterijumi za izbor projekata su ad hoc.

Sposobnosti za pripremu projekata su na srednjem nivou, ali bez saradnje sa interesnim grupama. Postoji dovoljno mehanizama za identifikaciju projekata i njihovo vezivanje za budžet. Kriterijumi za izbor projekata su relativno objektivni.

Sposobnosti za pripremu projekata su na visokom nivou i ima redovne saradnje sa interesnim grupama. Postoje napredni mehanizmi za identifikaciju projekata i njihovo vezivanje za budžet. Kriterijumi za izbor projekata su potpuno objektivni.

105

Izaberi odgovor

5. Unutrašnja kontrola javnih finansija

Unutrašnja kontrola javnih finansija ne vrši se prema propisima i upustvima trezora – MF-a. Neadekvatna upotreba fondova. Unutrašnja kontrola javnih finansija je slaba.

Sprovođenje propisa i uputstva trezora za Unutrašnju Kontrolu Javnih Finansija je delimičano. Česta neadekvatna upotreba fondova. Ima mehanizma za unutrašnju kontrolu javnih finansija.

Sprovođenje propisa i uputstva trezora za Unutrašnju Kontrolu Javnih Finansija je potpuno. Adekvatna upotreba fondova. - Ima dovoljno mehanizama za unutrašnju kontrolu javnih finansija .

Sprovođenje propisa i uputstva trezora za Unutrašnju Kontrolu Javnih Finansija je potpuno. Adekvatna upotreba i kontrola fondova . Adekvatni mehanizmi za unutrašnju kontrolu javnih finansija kao i poštovanje zakonskih propisa.

Izaberi odgovor

6. Sopstveni prihodi

Nema propisa za tarife, teret i kazne. Kapaciteti za donošenje propisa su mali. Nivo prikupljanja sopstvenih prihoda je nizak.

Ima propisa za tarife, teret i kazne, ali se ne primenjuju. Nivo prikupljanja sopstvenih prihoda je nedovoljan. Sposobnosti opštine za prikupljanje sopstvenih sredstava su ograničene.

Propisi za tarife, teret i kazne se delimično primenjuju. Nivo prikupljanja spostvenih sredtava je prosečan. Opština ima planove za povedanje nivoa sopstvenih prihoda. Sposobnosti opštine za

Propisi za tarife, teret i kazne se potpuno primenjuju . Nivo prikupljanja spostvenih sredtava je zadovoljavaju-di. Opština ima napredne planove za povedanje nivoa sopstvenih prihoda.

106

obezbeđenje sopstvenih sredstava su na usponu.

Sposobnosti opštine za obezbeđenje sopstvenih sredstava su dovoljne.

Izaberi odgovor

7. Interna revizija

Opština nema internog revizora. Opština nema planove revizije.

Opština ima ograničene kapacitete interne revizije. Opština ima planove revizije prema potrebama uprave. Interni revizor nema profesionalnu nezavisnost.

Opština ima dovoljno kapaciteta interne revizije. Planovi revizije su redovni, ali ne uvek u skladu sa propisima. Interni revizor ima prosečnu profesionalnu nezavisnost.

Opština ima napredne kapacitete interne revizije. Planovi revizije su redovni, i u skladu sa propisima. Interni revizor ima potpunu profesionalnu nezavisnost.

Izaberi odgovor

8. Principi etike i kodeks ponašanja u nabavkama

- Opština nema kapaciteta za sprovođenje i obezbeđivanje primene principa etike i kodeksa ponašanja za osoblje nabavke.

- Opština ima ograničene kapacitete za sprovođenje i obezbeđivanje primene principa etike i kodeksa ponašanja za osoblje nabavke.

-Koordinacija sa centralnim nivoom je slaba iako opština ima kapaciteta za sprovođenje i obezbeđivanje primene principa etike i kodeksa ponašanja za osoblje nabavke.

- Opština ima adekvatne kapacitete za sprovođenje i obezbeđivanje primene principa etike i kodeksa ponašanja za osoblje nabavke. - Opština ima kapacitete da jasno definiše i da primeni sankcije za nepoštovanje principa nabavke,

107

nepoštovanje pravnog i radnog okvira.

Izaberi odgovor

9. Godišnje planiranje nabavke

Opština nema planove za nabavke. Opština nema kapaciteta za pripremu planova za nabavke.

Opština ima osnovne planove za nabavke. Opština ima ograničene kapacitete za pripremu planova za nabavke i njihovu primenu.

Opština ima godišnje planove za nabavke koji se usvajaju na početku godine. Opština ima dovoljno kapaciteta za pripremu planova za nabavke i njihovu primenu.

Opština ima godišnje planove za nabavke. Opština ima napredne kapacitete za pripremu planova za nabavke i njihovu preciznu primenu .

Izaberi odgovor

108

V. ZDRAVSTVO I SOCIJALNA ZAŠTITA

Zdravstvo i Socijalna Zaštita


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Glavni Centri Porodične Medicine i CPM

Opština nema GCPM. Opština ima GCPM, ali koji ne pruži pune zdravstvene usluge. Osim GCPM, opština nema CPM, ili ima CPM koji ne pruži redovne usluge.

Opština ima GCPM koji pruži osnovne usluge građanima. GCPM ima osnovne prostorije i dovoljnu tehničku opremu za pružanje usluga. CPM postoje, ali imaju mnogo problema u pružanju zdravstvenih usluga.

GCPM i CPM koji pruže dovoljne usluge za građane. GCPM ima neophodne prostorije i dovoljnu tehničku opremu za pružanje usluga. CPM postoje, i pružaju redovne zdravstvene usluge.

GCPM i CPM koji pruže napredne usluge za građane. GCPM ima moderne prostorije i tehničku opremu za pružanje usluga visokog kvaliteta. CPM pružaju redovne i kvalitetne zdravstvene usluge.

Izaberi odgovor

2. Socijalne i porodične usluge

Opština nije u stanju da pruži socijalne i porodične usluge. Opština nije u stanju da da informacije oko NVO-a koje se bave aktivnostima u ovoj oblasti.

Opština pruža osnovne socijalne i porodične usluge. Ima slabe saradnje sa NVO-ma ove oblasti.

Opština pruža zadovoljavajude socijalne i porodične usluge. Povremeno opština pruža dodatne usluge, kao svojim sredstvima tako i zahvaljujudi saradnji sa NVO-ma.

Opština pruža usluge, kao: socijalno staranje, savetovanje, pomod sa materijalom u posebnim slučajevima, zaštita dece, staranje o deci, pomod socijalnim slučajevima i

109

druge slične usluge. Opština neprekidno pruža i druge dodatne usluge, zavisno od potreba koje se jave. Opština ima blisku saradnju i mehanizam za saradnju sa NVO-ma ove oblasti. Opština ima svog predstavnika u odboru Instituta Socijalne Politike.

Izaberi odgovor

3. Privatna aktivnost u zdravstvu

Opština nema informacija od AKK za licenciranje privatnih zdravstvenih institucija i nema znanje o postojanju privatnih zdravstvenih institucija. Opština nema

Opština ima znanje o aktivnostima privatnih zdravstvenih institucija. Inspekcijska komisija za privatne zdravstvene institucije je osnovana, ali nije aktivna.

Opština daje preliminarnu saglasnost za privatne institucije osnovne zdravstvene nege. Inspekcijske komisije su za privatnu zdravstvenu negu su osnovane i kontrolišu ih povremeno.

Opština ima puni registar privatnih zdravstvenih institucija. Opština je dala preliminarnu saglasnost za sve institucije onovne zdravstvene nege. Inspekcijske

110

inspekcijske komisije za privatne institucije zdravstvene nege.

komisije privatne zdravstvene nege su aktivne. Opština ima mehanizme koji obezbeđuju saradnju sa ministarstvom ove oblasti.

Izaberi odgovor

4. Zdravstveno osoblje

Postoji izražen nedostatak neophodnog broja zdravstvenog osoblja.

Postoji mali broj neophodnog zdravstvenog osoblja. Opština nema podsticajnih politika za njeno zdravstveno i njihovu specijalizaciju.

Postoji dovoljan broj neophodnog zdravstvenog osoblja.. Opština se trudi da sprovodi podsticajne politike za njeno zdravstveno osoblje i njihovu specijalizaciju.

Medicinsko osoblje je odgovarajude u odnosu sa brojem stanovništva i sa visokim profesionalnim nivoom. Opština sprovodi podsticajne politike za njeno zdravstveno osoblje i njihovu specijalizaciju.

Izaberi odgovor

111

VI. JAVNE I HITNE SLUŽBE


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Vodovod, kanalizacija i otpad

Pružaoci usluga nemaju ugovore usluge sa opštinom, ili opštinama gde oni deluju. Opština nije učestovala u “Konsultativnom komitetu potrošača”, oko osluga i žalbi koje oni imaju.

Pružaoci usluga imaju ugovore usluge sa opštinom. Opština nema potrebnih mehanizama za merenje kvaliteta ponuđenih usluga. Opština nije bila aktivna u formiranju “Konsultativnog komiteta potrošača”.

Pružaoci usluga imaju ugovore usluge sa opštinom. Opština je počela razvoj mehanizama za merenje kvaliteta usluga. Konsultativni komitet potrošača je učesnik u odlukama koje opština donosi u ovoj oblasti.

Pružaoci usluga imaju ugovore usluge sa opštinom. Opština je razvila potrebne mehanizme za merenje kvaliteta usluga. Opština ima razvijenu sanitarsku inspekciju kao kontrolor kvaliteta ovih usluga. Konsultativni komitet potrošača je aktivan konsultativan učesnik u odlukama koje opština donosi u ovoj oblasti.

Izaberi odgovor

2. Vatrogasna služba

Opština nema vatrogasnu službu.

Opština ima vatrogasnu službu, ali ona nije opremljena neophodnom

Opština ima vatrogasnu službu, sa neophodnim brojem

Opština ima vatrogasnu službu, sa neophodnim brojem

112

opremom. Nema jedne kompletne brigade sa neophodnim brojem vatrogasaca u skladu sa zakonom.

vatrogasaca u odnosu na broj stanovništva. Opština ima neophodnu tehničku opremu za obezbeđivanje adekvatnih usluga.

vatrogasaca u odnosu na broj stanovništva.. Opština ima formiranu dobrovoljnu vatrogasnu službu. Opština ima neophodnu tehničku opremu za obezbeđivanje dobre vatrogasne službe.

Izaberi odgovor

113

3. Planovi za reagovanje na hitne slučajeve i zaštitu od požara

Ne postoji plan za reagovanje na hitne slučajeve i zaštitu od požara. Plan postoji, ali nije u upotrebi. Ograničene sposobnosti i kompetentnos-ti u opštini za razvoj planova za reagovanje na hitne slučajeve i zaštitu od požara.

Postoji malo sposobnosti i kompetentnosti za razvoj plana za reagovanje u na hitne slučajeve i zaštitu od požara. Plan za reagovanje na hitnim slučajevima i zaštitu od požara ima malo uticaja na odluke izvršne vlasti.

Dovoljna sposobnost i kompetentno-st za razvoj plana za reagovanje u na hitne slučajeve i zaštitu od požara. Skromna unutrašnja ekspertiza za planiranje u ovoj oblasti. Plan za reagovanje na hitnim slučajevima i zaštitu od požara se primenjuje skoro redovno i odluke izvršne vlasti su zasnovane na ovom planu.

Sposobnost za detaljan razvoj realnog i konkretnog plana za reagovanje u na hitne slučajeve i zaštitu od požara. Značajan nivo unutrašnje ekspertize u oblasti hitnih slučajeva i zaštite od požara. Efikasna upotreba stabilnih kvalifikovanih unutrašnjih i spoljnih resursa. Planiranje za reagovanje u hitnim slučajevima i zaštitu od požara se vrši redovno i upotrebljava se za donošenje odluka od strane izvršne vlasti u ovoj oblasti.

114

Izaberi odgovor

4. Javna Opštinska Preduzeda

Opština nije formirala Opštinsku Komisiju Akcionara. Upravni odbor ne postoji. Javna Opštinska Preduzeda nemaju propis.

Opština je formirala Opštinsku Komisiju Akcionara, ali ona nije funkcionalna. Upravni odbor nije funkcionalan. Službenici JOP-a nisu imenovani od strane Upravnog Odbora.

Opština je formirala Opštinsku Komisiju Akcionara, ali ona ne funkcioniše redovno. Upravni odbor je funkcionalan i on je imenovao zvaničnike JOP-a. JOP su počele izradu biznis plana. Osnovana je Revizorna Komisija.

Upravni odbor je funkcionalan i on je imenovao zvaničnike JOP-a. Upravni odbor je usvojio biznis plan JOP-a. Osnovana je Revizorna Komisija. JOP su usvojile Propise o Javnim Preduzedima. Usvojen je Kodeks Etike u JOP-u.

Izaberi odgovor

5. Javni opštinski prevoz i njihovo licenciranje

Opština nema plan o regulisanju javnog prevoza u opštini. Opština nije obavila procenu potreba za urbani i urbano-periferni prevoz. Prevoz se vrši i

Opština ima plan o regulisanju javnog prevoza ali on nije ažuriran. Nema definisanih politika za razvoj javnog prevoza. Iako ima licenciranih kompanija, prevoz se vrši i od strane

Opština ima jasan plan o regulisanju javnog prevoza. Ljudski resursi opštine su u stanju da često prave procene stanja i promenu politika za razvoj javnog lokalnog prevoza.

Opština ima jasan plan o regulisanju javnog prevoza. Ljudski resursi imaju dovoljno kapaciteta da prave procene različitih situacija politike razvoja lokalnog prevoza.

115

od nelicenciranih kompanija od strane opštine.

nelicenciranih kompanija.

Kompanije koje vrše prevoz su licencirane.

Kompanije koje vrše prevoz su licencirane i počtuju red vožnje njihove linije.

Izaberi odgovor

6. Održavanje lokalnih puteva i javnih prostorija

Lokalni putevi i javne prostorije se ne održavaju.

Opština se trudi da održava lokalne puteve i javne prostorije, ali ne postoje fondovi i neophodni ljudski resursi. Planiranje održavanja puteva i javnih prostorija se ne tretira na potreban način i prema potrebama.

Opština dovoljno održava lokalne puteve i javne prostorije. Opština ima formiran sistem za nadgledanje i procenu održavanja puteva i javnih prostorija. Opština organizuje testiranje javnog mišljenja oko prioriteta za održavanje lokalnih puteva i javnih prostorija.

Opština na visokom nivou održava lokalne puteve i javne prostorije. Opština ima stabilan sistem za nadgledanje i procenu održavanja puteva i javnih prostorija. Opština organizuje javne sastanke, i stalno uzima informacije oko situacije u ovoj oblasti, sa ciljem njihovog uključivanja u procesu planiranja budžeta i postavljanja prioriteta u akcijama.

Izaberi odgovor

116

VII. U R B A N I Z A M


2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Opštinski Razvojni Planovi

Opština nema opštinski razvojni plan. Plan postoji ali se ne primenjuje. Ograničene sposobnosti i kompetentno-st u opštini za izradu opštinskog razvojnog plana.

Opštinski razvojni plan je u proceduri usvajanja. Kašnjenja u usvajanju plana su rezultat nedovoljnih kapaciteta koje opština ima. I kad bi postojao opštinski razvojni plan, on ima malo uticaja na odluke izvršne vlasti.

Opština ima dovoljno kapaciteta za izradu realnog i konkretnog opštinskog razvojnog plana. Opštinski razvojni plan je usvojen u redovnoj proceduri i on se primenjuje. Odluke izvršne vlasti se uglavnom baziraju na Opštinski Razvojni Plan.

Opština ima dovoljno profesionalnog kapaciteta i kompetentnost za izradu realnog i konkretnog opštinskog razvojnog plana. Opštinski razvojni plan je usvojen u redovnoj proceduri i on se redovno primenjuje. Ljudski resursi i drugi unutrašnji i spoljni kapaciteti se upotrebljavaju na efikasan i efektivan način. Odluke izvršne vlasti se stalno i potpuno baziraju na Opštinski Razvojni Plan.

Izaberi odgovor

117

2. Urbanistički Razvojni Plan

Opština nema urbanistički razvojni plan. Plan postoji, ali se on ne primenjuje. Ograničene sposobnosti i kompetentno-st u opštini za izradu urbanističkog razvojnog plana.

Urbani razvojni plan je u proceduri usvajanja. Kašnjenja u usvajanju plana su rezultat nedovoljnih kapaciteta koje opština ima. I kad bi postojao urbanistički razvojni plan, on ima malo uticaja na odluke izvršne vlasti.

Opština ima dovoljno kapaciteta za izradu realnog i konkretnog urbanističkog razvojnog plana. Urbanistički razvojni plan je usvojen u redovnoj proceduri i on se primenjuje. Odluke izvršne vlasti se uglavnom baziraju na Urbanistički Razvojni Plan.

Opština ima dovoljno profesionalnog kapaciteta i kompetentnos-ti za izradu realnog i konkretnog urbanističkog razvojnog plana. Urbanistički razvojni plan je usvojen u redovnoj proceduri i on se redovno primenjuje. Ljudski resursi i drugi unutrašnji i spoljni kapaciteti se upotrebljavaju na efikasan i efektivan način. Odluke izvršne vlasti se stalno i potpuno baziraju na Urbanistički Razvojni Plan

Izaberi odgovor

3. Regulacioni planovi

Opština nema regulacione planove. Planovi postoje ali se oni ne

Regulacioni planovi su u proceduri usvajanja. Kašnjenja u usvajanju

Opština ima dovoljno kapaciteta za izradu realnih i konkretnih regulacionih planova.

Opština ima dovoljno profesionalnog kapaciteta i kompetentnost za izradu realnih i

118

primenjuju. Ograničene sposobnosti i kompetentnost u opštini za izradu regulacionih planova .

planova su rezultat nedovoljnih kapaciteta koje opština ima. I kad bi postojali regulacioni planovi, oni imaju malo uticaja na odluke izvršne vlasti.

Regulacioni planovi su usvojeni u redovnoj proceduri i oni se primenjuju. Odluke izvršne vlasti se uglavnom baziraju na Regulacione Planove.

konkretnih regulacionih planova. Regulacioni planovi su usvojeni u redovnoj proceduri i oni se redovno primenjuju. Ljudski resursi i drugi unutrašnji i spoljni kapaciteti se upotrebljavaju na efikasan i efektivan način. Odluke izvršne vlasti se stalno i potpuno baziraju na Regulacione Planove.

Izaberi odgovor

4. Propisi i odluke o gradnji, Standardi za kontrolu gradnje

Skupština opštine nema Propise ili Standarde u upotrebi koji regulišu kontrolu gradnje.

Skupština opštine je usvojila Propise i Standarde za kontrolu gradnje ali oni se ne poštuju u potpunosti.

Skupština opštine ima Propise i Standarde za kontrolu gradnje i one su u primeni. Njihova primena je značajna u donošenju odluka izvršne vlasti.

Propisi i Standardi o kontroli gradnje su u primeni i u potpunom skladu sa centralnim zakonodavstv-om. Propisi i Standardi za kontrolu gradnje se

119

primenjuju na sistematski način u svim aktivnostima koje imaju veze sa gradnjom.

Izaberi odgovor

5. Mehanizmi za primenu propisa, građevinska inspekcija.

Opština nema zakonskih mehanizama i ljudske resurse da primenjuje i pregleda primenu građevinskih Propisa i Standarda.

Opština ima zakonskih mehanizama ali nema ljudske resurse da primenjuje i pregleda primenu građevinskih Propisa i Standarda.

Opština ima zakonskih mehanizama i dovoljne ljudske resurse dobro upudene da primenjuje i pregleda primenu građevinskih propisa i Standarda. Zakonski mehanizmi i funkcije ljudskih resursa su jasno definisani.

Opština ima primenljive zakonske mehanizme i kvalifikovane ljudske resurse dobro upudene u primenjivanju i pregledu primene građevinskih propisa i standarda. Zakonski mehanizmi i funkcije ljudskih resursa su jasno definisani i veoma su tranparentni.

Izaberi odgovor

6. Planovi za zaštitu okoline.

Opština nema planove za zaštitu okoline. Planovi postoje, ali se ne primenjuju. Ograničene sposobnosti i kompetentno-

Planovi za zaštitu okoline su u proceduri usvajanja. Kašnjenja u usvajanju planova su rezultat nedovoljnih kapaciteta koje opština ima.

Opština ima dovoljno kapaciteta za izradu planova za zaštitu okoline. Planovi za zaštitu okoline su usvojeni u redovnoj proceduri i oni

Opština ima dovoljno profesionalnog kapaciteta i kompetentnos-ti za izradu planova zaštite okoline. Planovi za zaštitu okoline su usvojeni u

120

sti u opštini za izradu planova za zaštitu okoline.

I kad bi postojali planovi za zaštitu okoline, oni imaju malo uticaja na odluke izvršne vlasti .

se primenjuju. Odluke izvršne vlasti se uglavnom baziraju na planove za zaštitu okoline.

redovnoj proceduri i oni su u redovnoj upotrebi. Ljudski resursi i drugi unutrašnji i spoljni kapaciteti se upotrebljavaju na efikasan i efektivan način. Odluke izvršne vlasti se stalno i potpuno baziraju na planove za zaštitu okoline.

Izaberi odgovor

7. Upravljanje javnom opštinskom imovinom (identifikacija javne opštinske imovine)

Opština nema registar sa javnom opštinskom imovinom. Ne postoji sistem za upravljanje javnom opštinskom imovinom.

Opština ima nepotpuni registar javne opštinske imovine. Javna opštinska imovina se upravlja na neefikasan način.

Opština ima osnovni registar javne opštinske imovine, koji se upotrebljava ad hoc i koji se ne ažurira redovno. Opština je u procesu izrade jednog efikasnog sistema za upravljanje javnom opštinskom imovinom.

Opština je napravila punu identifikaciju javne opštinske imovine. Registar javne opštinske imovine se redovno ažurira i održava. Opština je izradila sistem za upravljanje javnom opštinskom imovinom.

Izaberi odgovor

121

IX. LJUDSKA PRAVA

Ljudska prava

1. Jasna potreba za povedanje

kapaciteta

2. Osnovan nivo

kapaciteta

3. Prosečan nivo

kapaciteta


1. Jedinice za Ljudska Prava u Opštini

Opština je osnovala Jedinicu za Ljudska Prava. Teme ljudskih prava se uglavnom tretiraju ad hoc od strane jednog i/ili od strane bilo koga koji je na raspolaganju. Veoma neformalan proces.

Opština je funkcionalizov-ala Jedinicu za Ljudska Prava. Teme ljudskih prava se tretiraju na konsolidovaniji način, ali često ovaj proces zaostaje i postaje neformalan.

Opština je funkcionalizov-ala Jedinicu za Ljudska Prava. Postoje jasni sistemi i jasne linije, uglavnom formalne, za uključenje JLPO-a u donošenju odluka. - Odluke se ne primenjuju i ne prate se svaki put.

Opština je funkcionalizov-ala Jedinicu za Ljudska Prava i ima kompletno osoblje. Postoje jasni formalni sistemi za uključenje JLPO-a u donošenju odluka. JLPO je uključena u opštinskoj organizativnoj strukturi. Postoji jasna saradnja i koordinisanje rada JLPO-a sa drugim opštinskim strukturama, međunarodnim strukturama i NVO-ma.

Izaberi odgovor

2. Opštinske Strukture za Zajednice i Povratak

Opština nije osnovala Opštinsku Kancelariju za Zajednince i Povratak. Opštinske Strukture za Zajednice i

Opštine je osnovala Lokalnu Kancelariju za Zajednice i Povratak, ali ona nije još funkcionalizovana. Nedostaje Plan Rada.

Opštine je osnovala Kancelariju za Zajednice i Povratak i ona je delimično funkcionalizovana. - Imaju plan rada. - Odgovornosti, funkcije i linije izveštavanja su

- Opština je osnovala Kancelariju za Zajednice i Povratak i ona je potpuno funkcionalizova-na. Imaju plan rada. Njihove

122

Povratak nemaju planove rada. - Njihove odgovornosti, funkcije i linije izveštavanja nisu definisane. Nema saradnje među kolegama.

- Njihove odgovornosti, funkcije i linije izveštavanja su nejasne. Nizak nivo saradnje.

jasne. - Nedovoljan nivo saradnje.

odgovornosti, funkcije i linije izveštavanja su jasne. Visoki nivo međusektorske saradnje.

Izaberi odgovor 3. Okvir za donošenje odluka o pitanjima manjina.

Odluke se uglavnom donesu ad hoc od strane jednog lica i/ili nekog drugog zvaničnika koji se privremeno postavlja za bavljenje poslovima u Lokalnoj Kancelariji za Zajednice i Povratak.

Postoji mehanizam za donošenje odluka. Proces donošenja odluka je u skladu sa zakonodavstvom, ali se odluke ne primenjuju potpuno.

Postoji jasan mehanizam za donošenje odluka. Odluke se ne primenjuju svaki put i ne prate se na potreban način. Vidljiv je napredak u informisanju javnosti o povratku i pravima zajednica.

Postoji jasan mehanizam za donošenje odluka i sa učešdem članova zajednica. Odluke se potpuno primenjuju. Informisanje javnosti o povratku i pravima zajednica je u visokom nivou.

Izaberi odgovor

4. Službeni jezici

Dokumenti koje usvaja opština ne prevode se na službene jezike.

Ne postoji jasno definisan sistem prevođenja na službene jezike dokumenata koje usvaja opština. Opština još nije usvojila uredbu o upotrebi jezika.

Dokumenti koje usvaja opština prevode se na zvaničnim jezicima. Skupština opštine je u procesu izrade uredbe o upotrebi jezika.

Dokumenti koje usvaja opština prevode se na zvaničnim jezicima. Opština je usvojila Uredbu o upotrebi jezika.

Izaberi odgovor

123

DODATAK 3. Pregled načina ocenjivanja članova skupštine, rukovodnog osoblja i opštinskih zvaničnika prema nivoima kompetentnosti i opština.

Br Opština Opštinsko

osoblje

E B M L

1 Dečan AK 2 10 20 22

U 3 13 23 10

Z 2 4 18 0

Ukupno 7 27 61 32

2 Dragaš AK 24 33 26 9

U 2 4 13 21

Z 1 0 2 5

Ukupno 27 37 41 35

3 Uroševac AK 3 16 36 51

U 2 7 30 35

Z 1 8 32 35

Ukupno 27 6 31 98 121

4 Kosovo

Polje AK 3 25 55 23

U 2 7 29 14

Z 1 4 22 22

Ukupno 12 6 36 106 59

5 Glogovac AK 12 26 48 17

U 4 6 23 8

Z 3 4 9 9

Ukupno 12 19 36 80 34

6 Đakovica AK 44 63 47 5

U 3 7 21 11

Z 2 5 16 18

Ukupno 15 49 75 84 34

7 Gnjilane AK 46 61 53 7

U 9 17 38 39

Z 17 22 44 37

Ukupno 33 72 100 135 83

8 Hani i Elezit AK 14 18 20 5

U 6 13 14 10

Z 1 9 6 3

Ukupno 10 21 40 40 18

9 Istok AK 2 4 41 57

124

U 2 8 24 14

Z 1 7 22 14

Ukupno 15 5 19 87 85

10 Junik AK 0 0 0 0

U 2 3 10 33

Z 2 4 15 3

Ukupno 10 4 7 25 36

11 Kačanik AK 1 9 21 10

U 3 7 17 8

Z 0 0 8 6

Ukupno 13 4 16 46 24

12 Kamenica AK 3 6 10 33

U 3 9 23 17

Z 0 2 24 9

Ukupno 13 6 17 57 59

13 Klina AK 0 0 0 0

U 2 6 8 7

Z 1 6 15 20

Ukupno 9 3 12 23 27

14 Ljipljan AK 6 18 52 28

U 2 6 17 15

Z 8 21 36 24

Ukupno 19 16 45 105 67

15 Mališevo AK 8 31 43 18

U 4 12 21 16

Z 1 7 8 7

Ukupno 12 13 50 72 41

16 Mamuša AK 13 7 16 17

U 7 11 22 4

Z 5 8 5 1

Ukupno 9 25 26 43 22

18 Mitrovica AK 12 37 54 3

U 5 8 46 20

Z 5 6 23 12

Ukupno 20 22 51 123 35

19 Novo Brdo AK 2 2 12 36

U 6 7 16 2

Z 0 2 21 5

Ukupno 10 8 11 49 43

20 Obilid AK 6 23 20 3

U 4 6 25 3

Z 0 0 2 2

125

Ukupno 7 10 29 47 8

21 Ped AK 2 42 60 5

U 8 13 30 19

Z 4 19 36 12

Ukupno 20 14 74 126 36

22 Podujevo AK 9 33 57 7

U 4 13 50 31

Z 3 10 14 0

Ukupno 20 16 56 121 38

23 Priština AK 26 146 102 107

U 6 12 37 34

Z 16 38 75 87

Ukupno 47 48 196 214 228

24 Prizren AK 19 34 95 14

U 3 23 82 32

Z 1 13 62 38

Ukupno 40 23 70 239 84

25 Orahovac AK 5 19 20 10

U 4 7 21 14

Z 3 8 15 15

Ukupno 13 12 34 56 39

26 Skenderaj AK 3 31 55 15

U 4 17 42 35

Z 2 0 8 13

Ukupno 19 9 48 105 63

27 Suva Reka AK 8 24 66 10

U 3 15 42 12

Z 1 7 11 1

Ukupno 14 12 46 119 23

28 Štrpce AK 3 6 23 21

U 6 11 10 8

Z 3 5 4 2

Ukupno 10 12 22 37 31

29 Štimlje AK 3 14 26 8

U 2 8 17 16

Z 2 3 7 9

Ukupno 10 7 25 50 33

30 Godina AK 2 12 24 7

U 2 12 25 9

Z 9 16 28 4

Ujupno 15 13 40 77 20

31 Vučitrn AK 2 15 41 45

126

U 6 11 31 25

Z 2 13 18 15

Ukupno 18 10 39 90 85

32 Gračanica AK 5 14 18 15

U 5 7 23 19

Z 0 2 0 0

Ukupno 8 10 23 41 34

33 Klokot AK 15 28 6 4

U 5 9 12 4

Z 7 11 8 4

Ukupno 8 27 48 26 12

34 Parteš AK 12 2 5 25

U 20 18 17 6

Z 12 0 0 0

Ukupno 10 44 20 22 31

35 Ranilug AK 22 7 8 16

U 5 3 5 8

Z 8 1 6 8

Ukupno 6 35 11 19 32

Total 6348 615 1417 2664 1652

% 10 22 42 26

AK 337 816 1180 653

% 11 27 40 22

U 154 336 864 559

% 8 18 45 29

Z 124 265 620 440

% 9 18 43 31

VIII.

republika e kosovës - rks-gov.net...4 imajudi u vidu da je originalna ideja ovog projekta...

Documents