reparis – a regional program perditesimi teknik i...

REPARIS – A REGIONAL PROGRAM

THE ROAD TO EUROPE: PROGRAM OF ACCOUNTING REFORM AND INSTITUTIONAL STRENGTHENING (REPARIS)

Perditesimi teknik i rregullatoreve bankare dhe te sigurimit Veshtrim i pergjithshem i zhvillimeve institucionale

Seria e seminareve lidhur me SNRF-ete per rregullatoret RRGMD, 15 dhjetor 2010

Veshtrim i pergjithshem i zhvillimeve institucionale

!   Kryetari i ri (Hans Hoogervorst) dhe Zevendeskryetari (Ian Mackintosh) i BNSK-ese

!   Dy fushat kryesore sot: instrumentet financiare (SNRF 9) dhe kontratat per sigurimin (Faza II e SNRF)

!   Nderveprimi me zhvillimet rregullatore !   Konvergjenca e SNRF-ve me PPPK-ete amerikane ende

e hapur per diskutim -  Vleresimi i instrumenteve financiare ne qender te

debatit -  Vleresimi i instrumenteve financiare ndikon te….

kapitali rregullator !   KLVSH do te vendose ne fund te vitit nese firmat

amerikane do te lejohen te perdorin SNFR-ete. Vendimi i tyre do te varet pjeserisht nga “pavaresia e BNSK-ese”

2


!   Konvergjenca me PPPK-ete amerikane -  Puna mes BNSK dhe BSFK nisi me 2002 -  Percaktimi i zakonshem i standardeve te cilesise se larte -  Memorandumi i Mirekuptimit -  Objektivat specifike ne vitin 2006 -  Ne vitin 2008, perditesohet Memorandumi i Mirekuptimit -  Numri i prioriteteve dhe objektivave per perfundimin deri me

2011 te projekteve kryesore te perbashketa, qe kane mbetur •  Presion nga G20 per perfundimin e konvergjences •  Me 2010, behen ndryshime ne strategjine per konvergjencen

per te siguruar perqendrimin e vemendjes te prioritetet •  Objektivi per 2011 per projektin me perparesi te larte •  Data e ardhshme per projekte te tjera qe kerkojne me shume

studime

3


!   Mbetet pengese konvergjenca per instrumentet financiare !   BSFK kerkon vlere te drejte te plote, edhe per huate !   BNSK nuk favorizon vleren e drejte te huave !   Qasjet e ndryshme ndaj instrumenteve financiare do te kene

impakt te aktivet me risk te ponderuar dhe te shuma e kapitalit te disponueshem: raporte te ndryshme te kapitalit

!   Pra, ekziston nje lidhje e drejteperdrejte mes llogaritjes se instrumenteve financiare dhe llogaritjes se kapitalit rregullator

!   Arsyeja e te paturit te huave me kosto eshte pasi nuk ekziston cmim per vleren e drejte, dhe pasi bankat priren t’i mbajne huate ne llogarite e tyre per nje periudhe afatgjate

4


!   Vendimi i koheve te fundit: riekspozim i projekt paraqitjes per joproduktivitetin

!   Kur duhen njohur humbjet: menjehere apo gjate jetegjatesise se

instrumentit financiar -  BSFK, per shembull, ka preference t’i njohe humbjet menjehere -  BNSK ka preference t’i njohe ato gjate jetegjatesise se instrumentit

financiar -  Gjithashtu, ato po studiojne mundesine e pershpjetimit te njohjes se

humbjeve

!   Perdorimi i librit te mire (humbjes se pritshme) kundrejt librit te keq (humbjes se pesuar)

!   Instrumenti financiar transferohet te libri i keq kur njihen humbjet e pritshme

!   Ceshtja shtrohet se cilat instrumente financiare duhen transferuar, d.m.th., cila eshte pika e nderhyrjes

5


!   Ide te shumta (nganjehere kontradiktore) vijne nga pale te ndryshme te interesuara: rregullatoret, industria, organizata te tjera …

!   Sfida eshte per t’i bashkuar ata, por nganjehere eshte e pamundur

!   Gjithashtu, qellimi eshte per te patur nje standard kontabel qe merr parasysh se si veprojne bankat

6

Veshtrim i pergjithshem i zhvillimeve institucionale !   Faza vendimtare per Aftesine Paguese II: Faza e

zbatimit

!   Per disa firma dhe juridiksione kjo mund te jete shume e nderlikuar

!   Per juridiksionet qe nuk preken nga Aftesia Paguese II, por qe jane te interesuara te dine me shume, ekzistojne mjete te ndryshme qe duhen perditesuar: -  Adresa e internetit e CEIOPS -  Komisioni i BE-se per Direktiven e Nivelit 1 - Gjithashtu, behen perpjekje qe disa standarde te

SHNSS te ndjekin frymen e Aftesise Paguese II ne nivel te larte

!   New regulatory architecture

7



Perditesimi teknik i rregullatoreve bankare dhe te sigurimit SNRF 9 dhe Bazel III


SNRF 9 – Afati dhe 3 fazat

!   Ndarja e projektit per zevendesimin e SKN 39 ne tri faza -  Ne perfundim, cdo faze do te perfshihet ne nje

standard te ri te llogaritjes se instrumenteve financiare, Instrumentet Financiare SNFR 9 -  SKN 39 do te jene zevendesuar plotesisht pas

perfundimit te fazes se trete dhe perfundimtare te projektit

!   Faza I – klasifikimi dhe matja, qe ka perfunduar, por qe nuk eshte miratuar ne BE

!   Faza II – demtimi i aktiveve financiare, ne vazhdim !   Faza III – kontabiliteti mbrojtes, ne vazhdim

9

SNRF 9 – Afati dhe 3 fazat

!   Puna ende vazhdon

!   Qasja e BSFK-ese eshte me shume PV

!   Faza e pare e SNRF 9 u prezantua duke dhene janarin 2013 si daten e hyrjes ne fuqi, nese aplikimi i hershem e lejon

!   Data kryesore -  Demtimi ED Q1 2011?; SNRF Q2 2011? -  Kompensimi dhe mbrojtja e SNRF Q2 2011? - Miratimi nga ana e BE-ese?

10

Ceshtjet kryesore te SNRF 9 - klasifikimi

!   Modeli i biznesit te subjekteve per menaxhimin dhe karakteristikat kontraktuale te fluksit te mjeteve monetare = kostot e amortizuara

!   (VPV lejohet kur ekziston mosperputhje ne llogaritje) dhe

vetem nje metode per mangesite

!   Gjithe instrumentet e tjera jane PV (kapitalet neto, derivativet dhe disa kontrata hibride) -  Nuk ka mangesi -  Prezantimet TTP te disponueshme per kapitalet

11

Kostot e amortizuara – modeli i biznesit

!   Modeli i biznesit - Objektivi: instrumentet per grumbullimin ose pagesen

e flukseve te mjeteve monetare ne baze te kontratave me mire te mbahen sesa te shiten perpara maturimit ne baze te kontrates, me qellim qe te realizohen ndryshimet e vleres se drejte -  Jo qasje instrument per instrument ndaj klasifikimit

!   Jo rregulla “demtuese” -  Fitimet ose humbjet nga mosnjohja e zerave te tille,

qe duhen paraqitur vecmas, duke dhene informacione te tjera shpjeguese

12

Kostot e amortizuara – karakteristikat e fluksit te mjeteve monetare

!   Flukset e mjeteve monetare ne baze te kontratave, te cilat krijojne:

- Shume themelore

-  Interes

13

Pasivet financiare

!   Ndryshimi i synuar per te trajtuar “riskun e vete kredise”

!   Ruajtja e kerkesave per matjen e SKN 39 per pasivet financiare -  Per tregetim - PV nepermjet fitimit dhe humbjes -  Pasive hibride – kerkesat per bigezim te SKN 39 -  “Pasive vanilla” – kosto e amortizuar -  Ruajtja e VPV (me kushtet aktuale te banke-

pranueshmerise)

!   Ndahet “risku i vete kredise” per VPV

!   Pjesa e “riskut te vete kredise” e ndare ne menyre te ngjashme me ate qe kane perdorur SNRF 7 per dhenien e informacioneve shpjeguese

14

Ceshtje qe ende duhen diskutuar

!   Humbjet e pritshme -  Si duhen shperndare (menjehere apo gjate

jetegjatesise se instrumentit)

-  Cilat humbje te pritshme? Ato gjate jetegjatesise apo ato gjate periudhes me te shkurter?

-  Si trajtohen ndryshimet te vleresimet e humbjeve? – barazim i plote te fitimi dhe humbja; barazim i pjesshem te fitimi dhe humbja;

15

Disa ceshtje praktike per SNRF 9

!   Me shume SNRF 9 te bazuara te parimet sesa SKN 39 !   SKN 39 kane qene shume te ngurta, qe shpjegon

nderlikimin !   Pra, pasoja edhe per audituesit persa i perket SNRF 9 !   Megjithate puna ende vazhon: bankat (dhe rregullatoret),

ne masen e mundshme, duhet te identifikojne impaktin e matshem te bilanci, si dhe fitimi dhe humbja

!   A i kane bankat burimet e duhura per te trajtuar ndryshimet?

!   Standardet e bazuara te parimet mund te jene te veshtira per t’u zbatuar ne menyre konsistente, keshtu qe krahasimi mes bankave mund te jete me i veshtire

!   Impakti te kapitali rregullator dhe nderveprimi me Bazel III 16

!   Shume reforma rregullatore

!   Shume pale te interesuara

!   Ceshtjet kryesore jane: -  Cilesia e kapitalit -  Ndikimi i tepruar -  Duhen ruajtur amortizatoret e kapitalit -  Kalibrimi dhe mbulimi i riskut -  Likuiditet i pamjaftueshem

Veshtrim i pergjithshem – Bazel III

17

Shume pale te interesuar

!   G20 !   FSB !   IASB !   BCBS !   Bankat qendrore !   Komisioni i BE-se !   CEBS !   Institucionet amerikane

18

Impakt i nivelit te larte

!   Bazuar ne shume studime kryer nga pale te ndryshme te interesuara :

-  Aktivet me risk te ponderuar : rritja 0-100%

-  Kapitali i zakonshem: pakesimi per shkak te zbritjes : ndryshimet 10-60%

-  Kapitali i zakonshem (Niveli kryesor 1): rritja e raportit x 3

19

Dy ceshtje kryesore

!   Kerkesat per kapital -  Kapitali

•  Bazel I-1988 •  Bazel II -2007 (ne BE: Direktiva lidhur me Kerkesat

per Kapital (CRD)) !   Ceshtjet e likuiditetit

-  Firmat duhet te kene burime te mjaftueshme financiare ne kapital dhe likuiditet

20

Likuiditeti

!   Jo te Bazel I ose te Bazel II dhe jo te standardet nderkombetare

!   Bazel III ka propozuar dy kerkesa te reja minimale per likuiditet (jo kapital) -  Mbulimi i likuiditetit (LC) – per nje periudhe afatshkurter -  Raporti neto stabel i financimit (NSFR) – per nje periudhe

afatgjate

21

Objektivat e reformave te Bazel III

!   “…permiresimi i rregulloreve nderkombetare per

kapitalin dhe likuiditetin me qellim nxitjen e nje sektori me te fuqishem bankar.”

!   “…permiresimi i aftesise se sektorit bankar per te amortizuar goditjet qe shkaktohen nga stresi financiar dhe ekonomik…”

22

Bazel III – struktura e propozimeve te reformes

!   Reforma lidhur me kapitalin -  Cilesia, perputhshmeria dhe transparenca e bazes se kapitalit -  Eliminimi i gjithe risqeve -  Ndikimi i kontrollit -  Amortizatoret (perfshire ata kunderciklike)

!   Standardet e likuiditetit -  Mbulimi i likuiditetit dhe raporti neto stabel i financimit

!   Risku i pergjithshem dhe nderlidhja -  Stimujt kryesore per perdorimin e CCP-ve -  Kapital me i larte per derivativet -  Kapital me i larte per ekspozimet nderfinanciare -  Kapitali i mundshem (i Coco-se) -  Mbitaksa per kapitalin per bankat e pergjithshme (“shume te

medha dhe nuk mund te deshtojne”) 23

Datat kryesore

!   Korrik 2009 – permiresimet e kuadrit te Bazel II

!   Dhjetor 2009 – propozim i komponenteve kryesore te Bazel III (likuiditeti, kapitali etj.)

!   Korrik 2010 – propozim per kapitalin kunderciklik dhe marreveshjet per propozimin e dhjetorit 2009

!   Shtator 2010- miratimi i marreveshjes se korrikut nga ana e grupit te Guvernatoreve dhe krereve te supervizionit

!   Dhjetor 2010- Finalizimi???

24



Perditesimi teknik i rregullatoreve bankare dhe te sigurimit SNRF 4 dhe Aftesia Paguese 2


Perllogaritja e sigurimit dhe Aftesia Paguese II

!   Projekt paraqitje per SNRF 4 Faza II Kontaktet per Sigurimin, botuar ne korrik 2010

!   Ekzistojne fusha te rendesishme, qe nuk jane mjaftueshem te qarta, dhe fusha te tjera, ku kerkohet pune e rendesishme shtese

!   Objektivi eshte qe, deri ne qershor 2011, te sigurohet nje standard i ri kontabel

!   Zhvillimet lidhur me Aftesine Paguese II po i afrohen nje faze kritike

!   Tani, vemendja eshte perqendruar te masat e zbatimit te Nivelit 2 26


!   Projekti ka tashme disa vjet qe vazhdon !   Mjaft i gjate per shume njerez !   Ende asnje garanci per nje standard kontabel, pavaresisht

nga publikimi i projekt paraqitjes !   Dokumenti i diskutimeve botohet ne vitin 2007 !   Shume pale te interesuara kane shume deshire qe te

finalizohet Faza II !   Arsyeja eshte pasi ata mendojne se diskutimet kane vazhduar

me gjate nga c’duhet !   Shqetesimi tjeter eshte se, se shpejti, ne bordin e BNSK-ese

do te kete anetare te rinj !   Palet e interesuara druajne se disa debate mund te rihapen,

dhe kjo mund te shkaktoje vonesa te tjera

27


!   SNRF 4 Faza 1: kuader i bazuar te parimet, i cili mundeson nje shkalle te larte lirie zgjedhjeje

!   Nuk ka qendrueshmeri ose transparence ne nivelin e konservatorizmit te vleresimet – SNRF 4 Faza 1 ndalon rritjen e metejshme te nivelit te konservatorizmit ne rezerva, por nuk kerkon qe te perdoret “vleresimi me i mire”

!   Faza II – projekti i paraqitjes eshte ne perputhje me pritshmerite, por i paqarte per kontratat pjesemarrese detajuese dhe fakultative

!   Gjithashtu, mungesa e qartesise i atribuohet pjeserisht qasjeve te ndryshme qe favorizojne BNSK dhe BSFK

28


!   Faza 2 dhe Aftesia Paguese II kane objektiva te ndryshme, por siguruesit duhet te trajtojne te njejtat pyetje dhe ceshtje lidhur me zbatimin e tyre

!   Perllogaritja e komponenteve kryesore te nje detyrimi sigurimi mund te behet duke perdorur baza dhe modele te ngjashme, me mundesine e krijimit te pershtatjeve qe do te pasqyronin ndryshimet mes perllogaritjes dhe vleresimeve rregullatore

!   P.sh.: ekziston nje mbivendosje lidhur me perdorimin e vleresimeve te paanshme te fluksit te mjeteve monetare (komponenti 1) dhe perdorimin e normave te dallueshme te interesit ne treg, te cilat duhen perllogaritur (komponenti 2) 29


!   SNRF 4 -  Periudha e komenteve per projekt paraqitjen e SNRF

4 Faza II ka perfunduar -  Standardet perfundimtare priten ne qershor 2011 -  Hyjne ne fuqi nga data 1/1/2013, duke filluar zbatimin

sa me shpejt qe te jete e mundur

!   Aftesia paguese II - Masat zbatuese ne Nivelin 2 duhet te finalizohen kete

vit -  Udhezuesi per Nivelin 3 ne vitin 2011 -  Aktualisht, ne fazen e zbatimit -  Hidhen ne sistem ne tetor 2012

30

Perllogaritja e sigurimit Faza II – ceshtje te zbatimit

!   Standardi i bazuar te parimet !   Norma e skontimit !   Realizimi i flukseve te mjeteve monetare – largohen nga

vlera e drejte, por mbeshteten me shume te menyra e menaxhimit te detyrimeve te sigurimit

!   Qasja e portofolit kundrejt qasjes se kontrates se sigurimit -  Nuk duhet te ndikoje te rezultati perfundimtar -  Duhet te jete ne udhezuesin per zbatimin -  Perkufizimi i portofolit eshte me i gjere nga c’duhet

!   Kostot e blerjes -  Duhet te jene te lidhura drejtepersedrejti me kontratat

!   Vlera e nje kontrate sigurimi duhet te jete e pavarur nga vlera e aktiveve qe mbeshtesin pasivet

!   Vlera e detyrimeve te sigurimit nuk duhet te marre parasysh vleren e riskut te vete kredise 31

!   Perkufizimi i kufijve te kontratave

-  Ku duhet hequr vija mes nje kontrate ekzistuese per sigurimin dhe nje kontrate te re -  Kontratat pjesemarrese: nuk eshte e qarte se si duhet

te perfshihen kontratat e pjesemarresve ne vleresimin e kontratave per sigurimin -  Tiparet e kontratave pjesemarrese duhet te

perfshihen, por zbatimet mund te jene te veshtira

Perllogaritja e sigurimit Faza II – ceshtje te zbatimit

32


!   Qasje te ngjashme ndaj Fazes II dhe Aftesise Paguese II -  Te gjitha ne te njejtin model te detyrimeve qe

parashikon objekti -  Perdoret parimi aktual -  Nuk ka “konservatorizem” -  Perdorimi i komponenteve (vleresimi, norma e

interesit dhe marzhi me i mire) -  Vlera e pritshme

!   Disa dallime mes Fazes II dhe Aftesise Paguese II - Marzhi i mbetur ne Fazen II, por jo ne Aftesine

Paguese II - Gjithashtu, kalibrimet mund te jene te ndryshme

33

Perllogaritja e sigurimit dhe Aftesia Paguese 2

!   Vleresimi i aktiveve - Faza II

•  Vlera e drejte dhe kosto e amortizuar ne varesi te llojit te perdorimit te investimeve te …..

- Aftesia paguese II •  Baza rregullatore •  Bazuar te SNRF, me disa rregullime te vleresimit •  Shumica e aktiveve me vlere te drejte •  Nuk ekziston emri i mire dhe ka pak aktive te

patrupezuara 34

Hapat e tjere

!   Jepni mendimin se cfare temash te vecanta do te kishit deshire te trajtohen ne seminaret e ardhshme: - SKN 39 - SNRF 9 - SNRF 7 - Bazel III

Ceshtjet kryesore per - Shtylla 3 per bankat - Perllogaritja e sigurimit Faza II / Aftesia

Paguese II - Vleresimi - Berja publike dhe raportimi per Aftesine

Paguese II

35

reparis – a regional program perditesimi teknik i...

Documents