Qytetërimi Hershëm në Mesopotami

Lindja, Lulëzimi dhe Rënia e Mbretërisë së Babilonisë

Përmbajtja

Mesopotamia Besimi dhe Kultura Popullsia e Hershme e Mesopotamisë Lulëzimi I Mesopotamisë Krijimi I Qyteteve Lindja dhe Lulëzim I Mbretërisë Babilonase Rënia e Mbretërisë Babilonase Ju Faleminderit !

Mesopotamia

Mesopotami do të thotë vend midis dy lumenjëve.

Shtrihej mes lumenjve Tigër dhe Eufrat. Banohej nga Sumerët dhe Akadët. Ndhej në tri zona:1. Mesopotamia e ulët, vend fushor me shumë

këneta, që shtrhej në pjesën jugore.2. Mesopotamia e Mesme , me fusha shumë

pjellore.3. Mesopotamia e Lartë, ishte territory malor dhe I

papërshtatshëm për buqësinë. Dy lumenjtë krijonin kushte për zhvillimin e

bujqësisë dhe kanë shërbyer si rrugë për shkëmbimn e produkteve.

Mesopotamia (Iraku I sotëm) gjendet midis kontinentit të Azisë , Afrikës dhe Europës .

Foto

Besimi dhe Kultura

Popullsia ishte pagane. Perënditë kryesore ishin : Ishtari , Marduku dhe

Shamashi. Sumerët zbuluan për herë të parë rrotën ,

ndërtimin me tulla, shkrimin etj. Shkrimi ishte kuneiform, shkruanin në pllaka

argjile me stilo. Ndërtmet më të famshme ishin pallatet e

zbukuruara me kopshte të varura , tempujt në formë piramide etj.

Kishin zhvilluar Astrologjinë dhe Matematikën. Zbuluan orën diellore dhe mund të parashikonin eklipset.

Territori Gjeografik

Shtrirja e Mesopotamisë

Popullsia e Hershme e Mesopotamisë

Mesopotamia në mijëvjeçarin IV pr.k banohej nga sumerët dhe akadët. Akadët erdhën nga perëndimi drejt Mesopotamisë së Mesme , ndërsa sumerët nga zonat/kufijtë malor dhe u vendosën në Mesopotami.

Lulëzimi I Sumerisë

Sumerët ishin:1. Popull paqësor dhe puntorë2. Bujqër të zotë (punonin tokën me

parmendë)3. Njerëz që shquheshin si prodhues të

objekteve artistike. Ata arritën një nivel të lartë zhvillimi Merreshin kryesisht me tregti dhe peshkim Sumerët ngritën diga , krijuan sisteme

ujitjeje , thanë këneta , krijuan ujëmbledhës etj.

Ata I siguronin materialet që iu mungonin (druri , metali etj) nëpërmjet tregtisë.

Krijimi I Qyteteve

Në fillim sumerët jetonin në shtëpi kallamash , në fshatra.

Më pas shtëpitë I ndërtuan me baltë të pjekur dhe me kashtë.

Zhvillimi I lartë solli lindjen e qyteteve ( qytete kryesorë: Ur, Uruk , Lagash etj.)

Qytetet:1. Kishin sundimtarin dhe tempullin e

vet2. Ishin të rrethuara nga mure mbrojtës3. Krontollonin territoret bujqësore ( gjë

që I bëri të merrnin pamjen e qytet-shteteve)

Lindja dhe Lulëzimi I Mbretërisë Babilonase

Katër periudhat më të rëndësishme të Qytetërimit të Mesopotamisë ishin:1.Sumero-Arkade2.Babilonase3.Asiriane4.Babilonase e Re

Shtetet u bashkuan nën drejtimin e qytetit Ur (mijëvjeçari III pr.k) , por bashkimi nuk ishte I fortë dhe nuk zgjati për shumë kohë.

Në very të Sumerisë u krijua shteti I Akadëve (me sundimtar Sargonin). Më vonë lindi Mbretëria Babilonase (përfshiu të gjitha territoret e

Sumerisë) , e cila zgjati më shumë se Akadia (shteti I akadëve). Lulëzimi I kësaj mbretërie u arrit gjatë sundimit të mbretit Hamurab. Vepra më e madhe e tij (njihet edhe sot) është “Ligjet e Hamurabit” , të cilat janë ligjet e para të shkruara në botë

Hamurabi – Mbreti Babilonas

Rënia e Mbretërisë së Babilonisëo Në mijëvjeçarin II pr.k , u formua

mbretëria e Asrisë.o Ushtria e saj përmbysi mbretërinë

Babilonase dhe nënshtroi të gjithë Mesopotaminë.

o Shteti Persian në aleancë me babilonasit , sulmoi Asirinë (612 pr.k) dhe dogji kryeqytetin e saj (Nivinën).

o U krijua mbretëria e re Babilonase me mbret Nabunokodosorin në krye.

o Persët pushtuan të gjithë Mesopotaminë (539 pr.k)

Ju Faleminderit për kohën tuaj

!